1
00:00:11,761 --> 00:00:14,806
NGÀY BA THÁNG MƯỜI NĂM 1993

2
00:00:17,851 --> 00:00:20,520
Chúng tôi có
lực lượng phản ứng mặt đất hùng hậu.

3
00:00:20,603 --> 00:00:23,314
Tôi không thấy họ ở đâu trên mặt đất cả.

4
00:00:28,194 --> 00:00:30,947
ĐIỂM RƠI TRỰC THĂNG THỨ HAI

5
00:00:36,995 --> 00:00:39,164
Bất kỳ ai đã từng bất tỉnh

6
00:00:39,247 --> 00:00:43,251
có lẽ đều cảm thấy như vậy
khi tỉnh dậy sau cơn hôn mê.

7
00:00:43,334 --> 00:00:46,546
Như thể bạn vừa tỉnh giấc
từ một giấc ngủ sâu vậy.

8
00:00:48,214 --> 00:00:50,175
Ban đầu là sự bối rối,

9
00:00:50,258 --> 00:00:52,510
rồi mọi thứ dần trở nên rõ ràng hơn

10
00:00:52,594 --> 00:00:55,346
và bạn chợt nhận ra thực tại.

11
00:00:55,430 --> 00:00:56,556
‎MIKE DURANT, LÍNH PHI CÔNG MỸ

12
00:00:56,639 --> 00:00:58,975
Đáng tiếc rằng thực tại không tốt đẹp gì.

13
00:01:02,270 --> 00:01:04,189
Tôi có vài vế thương nghiêm trọng.

14
00:01:05,273 --> 00:01:10,361
Lưng tôi đau đến mức không thể chịu nổi.

15
00:01:12,697 --> 00:01:14,574
Chân thì mất cảm giác.

16
00:01:18,536 --> 00:01:20,246
Điều kế tiếp là…

17
00:01:20,330 --> 00:01:23,875
Randy Sugar và Gary Gordon
đang đứng kế bên cửa buồng lái.

18
00:01:24,959 --> 00:01:26,628
‎Randy, giữ khu vực này nhé.

19
00:01:26,711 --> 00:01:28,922
Cảm giác nhẹ nhõm vô cùng.

20
00:01:29,005 --> 00:01:31,007
‎Cố gắng lên nào.

21
00:01:31,090 --> 00:01:32,967
Mấy gã này là Lực lượng Delta đấy.

22
00:01:33,051 --> 00:01:35,261
Khi bước vào một cuộc đọ súng,
đấy là những người bạn muốn đồng hành.

23
00:01:37,889 --> 00:01:41,351
Họ đặt tôi xuống đất
và đi vòng qua mũi trực thăng.

24
00:01:41,434 --> 00:01:44,437
Và tôi nghe Gary nói:
"Chết tiệt, tôi trúng đạn rồi."

25
00:01:45,647 --> 00:01:46,981
‎Trúng đạn rồi.

26
00:01:47,065 --> 00:01:49,734
Đó là lúc tôi nhận ra
đây không phải lực lượng giải cứu.

27
00:01:49,818 --> 00:01:51,110
Đây chỉ là hai người thôi.

28
00:01:51,194 --> 00:01:53,404
Chúng tôi bị áp đảo về số lượng

29
00:01:53,488 --> 00:01:56,157
và tôi không chắc chúng tôi
còn cầm cự được đến bao giờ.

30
00:01:59,869 --> 00:02:01,996
Rồi tôi nghe thấy vài giọng nói.

31
00:02:02,080 --> 00:02:03,873
Nghe không giống đồng minh chút nào.

32
00:02:03,957 --> 00:02:06,751
Tôi chỉ biết rằng cái chết đang cận kề.

33
00:02:09,796 --> 00:02:12,048
Chúng tôi chạy đến điểm trực thăng rơi

34
00:02:12,132 --> 00:02:16,553
và chúng tôi cầu nguyện
để được chạm trán bọn người Mỹ.

35
00:02:16,636 --> 00:02:17,804
Chúng tôi rất giận dữ.

36
00:02:18,972 --> 00:02:20,890
Chúng tôi chỉ chờ cơ hội
để tấn công chúng.

37
00:02:21,891 --> 00:02:24,310
Tôi là một trong những người
đầu tiên đến điểm trực thăng rơi.

38
00:02:24,394 --> 00:02:26,020
Chúng tôi tưởng bọn chúng chết cả rồi.

39
00:02:27,856 --> 00:02:29,440
Rồi chúng tôi thấy một gã bị thương.

40
00:02:29,941 --> 00:02:34,612
Hắn ta mặc đồng phục
Thủy quân lục chiến Mỹ.

41
00:02:38,616 --> 00:02:40,160
Họ xé toạc hết đồ đạc của tôi,

42
00:02:41,327 --> 00:02:44,122
họ đấm gãy mũi,
xương gò má và hốc mắt tôi.

43
00:02:45,540 --> 00:02:49,335
Hắn ta biết mình đã gây ra chuyện gì,
hắn ném bom và giết người thân của tôi.

44
00:02:50,628 --> 00:02:53,965
Gã đàn ông giật lấy
thẻ bài quân nhân màu xanh trên cổ tôi.

45
00:02:54,048 --> 00:02:56,718
Rồi nói, "Ranger,
Ranger, mày chết ở Somalia."

46
00:02:58,970 --> 00:03:01,598
Anh ta đánh tôi bằng vật gì đó mềm.

47
00:03:01,681 --> 00:03:06,519
Đó là cánh tay của một người trong đội.

48
00:03:08,187 --> 00:03:09,939
Và tôi, tôi còn chẳng dám tin.

49
00:03:11,024 --> 00:03:14,193
Tôi nghĩ chẳng có đường nào
thoát khỏi đây nữa rồi.

50
00:03:14,277 --> 00:03:15,737
Ý tôi là mình chắn chắn sẽ chết.

51
00:03:17,822 --> 00:03:21,159
Hắn ta hét lên, "Cứu tôi với!"

52
00:03:22,994 --> 00:03:25,788
Một thanh niên Somalia bước ra bắn hắn.

53
00:03:26,956 --> 00:03:29,626
Tôi nắm lấy và xoay đầu súng ra khỏi hắn.

54
00:03:32,712 --> 00:03:34,088
Tôi đã cứu hắn đấy!

55
00:03:37,717 --> 00:03:41,429
Họ nhấc tôi lên,
ném tôi vào sau chiếc xe tải,

56
00:03:42,055 --> 00:03:44,224
‎nhưng tôi vẫn còn sống.

57
00:03:46,142 --> 00:03:49,145
Bằng việc tha mạng cho hắn, chứng tỏ
chúng tôi tốt đẹp hơn bọn người Mỹ.

58
00:03:55,818 --> 00:04:01,491
DIỀU HÂU GÃY CÁNH: SỐNG SÓT SAU TRẬN CHIẾN

59
00:04:02,492 --> 00:04:05,620
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ NHẤT

60
00:04:08,248 --> 00:04:10,250
‎…sẽ đau đấy, được chứ?

61
00:04:10,333 --> 00:04:12,502
Chúng tôi cố gắng gượng, chờ đợi

62
00:04:12,585 --> 00:04:16,422
lực lượng giải cứu ngay góc
nơi chiếc Black Hawk đầu tiên rơi xuống.

63
00:04:17,131 --> 00:04:18,675
Tôi có Hạ sĩ Jamie Smith.

64
00:04:18,758 --> 00:04:20,969
Cậu ấy bị thương,
và cần được chữa trị gấp.

65
00:04:21,052 --> 00:04:22,262
‎Jamie đang trong tình trạng nguy kịch.

66
00:04:22,345 --> 00:04:24,555
Chúng tôi chỉ biết đợi
lực lượng phản ứng mặt đất.

67
00:04:24,639 --> 00:04:27,642
Hiển nhiên là chúng tôi
cần họ ở đây ngay khi có thể.

68
00:04:28,351 --> 00:04:29,936
Chúng tôi chỉ biết rằng

69
00:04:30,019 --> 00:04:31,229
họ đang tập hợp

70
00:04:31,312 --> 00:04:33,815
‎một đoàn xe bọc thép
‎có thể đến và đưa chúng tôi ra ngoài.

71
00:04:33,898 --> 00:04:35,108
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ NHẤT

72
00:04:35,191 --> 00:04:36,442
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ HAI

73
00:04:36,526 --> 00:04:38,027
ĐOÀN XE CỨU HỘ

74
00:04:38,903 --> 00:04:41,489
ĐOÀN XE CỨU HỘ

75
00:04:42,073 --> 00:04:44,826
Tôi có thương vong khẩn cấp
tại điểm rơi trực thăng phía Bắc.

76
00:04:47,453 --> 00:04:51,082
Chúng tôi quay trở lại thành phố
để thực hiện nhiệm vụ giải cứu.

77
00:04:51,958 --> 00:04:55,586
Có vài đội thuộc quân ta đang lẩn trốn
quanh chiếc Black Hawk đầu tiên.

78
00:04:55,670 --> 00:04:57,380
‎Tôi sẽ không…

79
00:04:57,463 --> 00:04:59,257
Chúng tôi quay lại thành phố

80
00:04:59,340 --> 00:05:01,676
và chúng tôi bị bắn gần như ngay lập tức.

81
00:05:05,138 --> 00:05:07,640
Cuộc chiến bắt đầu, mọi thứ thật hỗn loạn.

82
00:05:13,980 --> 00:05:19,569
Nhóm của tôi bắt gặp
một đoàn xe đang đi qua gần đó.

83
00:05:20,653 --> 00:05:23,948
Chúng tôi nổ súng.

84
00:05:28,161 --> 00:05:30,913
Chúng tôi tấn công họ
và gây thiệt hại cho đoàn xe.

85
00:05:36,419 --> 00:05:37,712
Giờ đây, tôi đã mặc áo chống đạn.

86
00:05:37,795 --> 00:05:40,757
Nếu có bị bắn vào đây, thì tôi vẫn sống.

87
00:05:40,840 --> 00:05:42,258
Tấm chắn sẽ chống đỡ được đạn.

88
00:05:42,341 --> 00:05:46,179
Và nếu tôi trúng đạn ở tay hay chân,
khả năng cao là tôi vẫn còn sống.

89
00:05:46,262 --> 00:05:49,807
Tôi có thể mất tay chân, nhưng không sao.

90
00:05:49,891 --> 00:05:55,480
Tôi sợ bị bắn vào cổ hay hạ bộ kìa.

91
00:05:57,106 --> 00:05:59,609
Và ở đằng xa kia bên trái chúng tôi,

92
00:05:59,692 --> 00:06:03,446
có thể thấy ánh lửa rực sáng.

93
00:06:03,529 --> 00:06:06,908
Tôi nghĩ, "Tạ ơn Chúa
chúng ta không đi về hướng đó."

94
00:06:07,575 --> 00:06:10,995
Và thế là chúng tôi rẽ
vào đúng cái hướng đó.

95
00:06:11,079 --> 00:06:14,832
Tôi kiểu, "Chết tiệt,
lại sắp gặp chuyện gì nữa đây?"

96
00:06:14,916 --> 00:06:21,506
ĐOÀN XE CỨU HỘ

97
00:06:21,589 --> 00:06:23,424
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ NHẤT

98
00:06:23,508 --> 00:06:25,343
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ HAI

99
00:06:25,426 --> 00:06:27,512
NHÀ SAIDO

100
00:06:29,013 --> 00:06:30,723
Chúng tôi nghe thấy tiếng xe.

101
00:06:34,477 --> 00:06:37,063
Tôi đang cố gắng cho con bú…

102
00:06:38,397 --> 00:06:39,941
nhưng đứa nhỏ không chịu.

103
00:06:40,983 --> 00:06:43,611
Chúng tôi đang trong
tình cảnh thật kinh khủng.

104
00:06:45,154 --> 00:06:50,993
Quân lính Somalia
tấn công nhà của chúng tôi.

105
00:06:51,077 --> 00:06:56,332
Họ nhắm vào những người Mỹ ở bên trong.

106
00:06:58,626 --> 00:07:01,462
Người Somalia
giao chiến với chúng tôi ở mọi nơi.

107
00:07:01,546 --> 00:07:03,422
Vậy nên tôi bắt đầu
nổ súng sau tấm cửa chớp bằng gỗ.

108
00:07:07,593 --> 00:07:09,762
Câu hỏi lớn nhất là,
"Bên nào sẽ đến đó trước đây?

109
00:07:09,846 --> 00:07:11,472
Đoàn xe sẽ đưa chúng tôi đến trước?

110
00:07:11,556 --> 00:07:13,558
Hay số người Somalia
còn lại sẽ đến trước?"

111
00:07:15,726 --> 00:07:17,061
Chúng tôi dần hết đạn dược.

112
00:07:17,812 --> 00:07:19,564
Không có nước uống và vật tư y tế.

113
00:07:20,440 --> 00:07:21,649
Tôi nghĩ, "Thôi xong."

114
00:07:21,732 --> 00:07:24,861
Nghĩ chắc mình toi đời rồi
và tôi thấy sợ hãi.

115
00:07:29,282 --> 00:07:31,742
Nếu họ đưa đủ binh lính vào,

116
00:07:31,826 --> 00:07:34,912
đến một lúc nào đó, chúng tôi
sẽ không thể nào chống cự được nữa.

117
00:07:34,996 --> 00:07:39,292
Nên tôi nghĩ, "Đến lúc nào
họ quyết định sẽ tấn công ta luôn đây?"

118
00:07:39,375 --> 00:07:40,293
‎RANDY RAMAGLIA, LÍNH RANGER MỸ

119
00:07:40,376 --> 00:07:43,296
Tôi từ bỏ suy nghĩ
rằng mình sẽ sống sót sau trận này.

120
00:07:44,088 --> 00:07:45,840
Nghĩa là còn gì để
lo lắng nữa đâu, đúng chứ?

121
00:07:45,923 --> 00:07:47,842
Bạn đã biết trước kết cục rồi.

122
00:07:47,925 --> 00:07:50,178
Tôi đành chấp nhận rằng,
"Đêm nay mình sẽ bỏ mạng."

123
00:07:50,761 --> 00:07:52,346
‎Tiếp viện đâu rồi…

124
00:07:52,430 --> 00:07:56,142
Tôi đã làm mọi thứ có thể
để đoàn xe đến được với các anh.

125
00:07:56,225 --> 00:07:57,602
Chúng tôi trao đổi qua radio

126
00:07:57,685 --> 00:08:01,481
để cố gắng tìm xem lực lượng tiếp viện
đang ở đâu và chuyện gì đang xảy ra.

127
00:08:01,564 --> 00:08:03,065
Tình hình sao rồi?

128
00:08:03,149 --> 00:08:05,067
Chúng ta sắp hết vật tư y tế rồi.

129
00:08:05,151 --> 00:08:07,612
Tôi bảo,
"Đừng hỏi tôi, họ đang trên đường rồi.

130
00:08:07,695 --> 00:08:08,779
Đừng hỏi tôi, họ đang trên đường rồi."

131
00:08:12,533 --> 00:08:15,077
Và chúng tôi cứ tiếp tục
cố gắng giúp Hạ sĩ Smith thấy đỡ hơn.

132
00:08:15,870 --> 00:08:17,622
Có thể thấy cậu ấy đang sợ hãi.

133
00:08:17,705 --> 00:08:19,248
Cậu ấy biết mình nguy to rồi.

134
00:08:21,792 --> 00:08:24,045
Chúng tôi cứ cố gắng kẹp chặt

135
00:08:24,128 --> 00:08:26,506
chỗ động mạch hết sức có thể
để duy trì áp lực trực tiếp.

136
00:08:29,967 --> 00:08:33,513
Cuối cùng, tôi nói qua radio.

137
00:08:35,181 --> 00:08:37,183
Nhưng chỉ là, "Quá muộn rồi."

138
00:08:38,017 --> 00:08:40,478
Thì đấy, "Cậu ấy… rời bỏ chúng ta rồi."

139
00:08:45,900 --> 00:08:47,902
Đợi tôi một lát.

140
00:08:57,995 --> 00:08:59,705
Người bị thương đầy trên đường.

141
00:09:00,581 --> 00:09:04,627
Có vô số căn nhà
chật cứng người thương vong.

142
00:09:05,711 --> 00:09:06,879
Người chết ngày càng nhiều.

143
00:09:07,421 --> 00:09:08,839
Và khi đội trưởng bước vào,

144
00:09:08,923 --> 00:09:10,800
Tôi bảo, "Anh nghĩ
liệu chúng ta sẽ sống chứ?"

145
00:09:12,134 --> 00:09:14,345
Anh ấy ngừng lại và suy nghĩ.

146
00:09:14,428 --> 00:09:16,472
Rồi anh ấy nhìn tôi, không lâu sau,

147
00:09:16,556 --> 00:09:18,015
anh ấy bảo, "Tôi không biết nữa."

148
00:09:20,017 --> 00:09:23,145
Và tôi nhận ra cuộc chiến này
sẽ kết thúc theo một trong hai hướng.

149
00:09:23,980 --> 00:09:26,274
Hoặc là chúng tôi
chiến đấu để thoát khỏi thành phố,

150
00:09:26,357 --> 00:09:27,650
hoặc là chúng tôi bị tiêu diệt.

151
00:09:36,367 --> 00:09:38,160
Tôi nghe tiếng trận chiến đang diễn ra.

152
00:09:39,870 --> 00:09:41,372
‎Các người giết cả trẻ em, vì sao chứ?

153
00:09:41,455 --> 00:09:43,791
Tôi ở trong một căn phòng khá nhỏ,

154
00:09:43,874 --> 00:09:46,711
và tôi không thể nhìn thấy rõ
chuyện gì đang xảy ra bên ngoài.

155
00:09:46,794 --> 00:09:51,382
Và rồi có một thẩm tra viên
đến chất vấn tôi.

156
00:09:51,465 --> 00:09:52,341
‎Anh đến đây làm gì?

157
00:09:52,425 --> 00:09:55,428
Họ trói tôi và để tôi lại một mình.

158
00:09:55,511 --> 00:09:59,682
Lúc bấy giờ tôi mới thật sự
bắt đầu xem xét tình trạng của mình.

159
00:10:00,641 --> 00:10:04,520
Tôi nhìn lại đôi chân mình
và nhận ra nó nghiêm trọng thế nào.

160
00:10:04,604 --> 00:10:06,480
Nó sưng tấy đến nỗi

161
00:10:06,564 --> 00:10:10,067
‎kéo căng cả vải trên quần của tôi,

162
00:10:10,151 --> 00:10:11,611
mà ống quần vốn đã rộng rồi.

163
00:10:13,529 --> 00:10:15,781
Tôi nghe thấy tiếng đoàn xe hộ tống.

164
00:10:16,532 --> 00:10:19,035
Dường như nó đang tiến thẳng về phía tôi.

165
00:10:19,702 --> 00:10:21,370
Và trong đầu tôi nghĩ,

166
00:10:21,454 --> 00:10:22,747
"Được rồi, họ tìm ra mình rồi.

167
00:10:22,830 --> 00:10:24,582
Mình được cứu rồi.

168
00:10:24,665 --> 00:10:26,459
Chuyện tốt sắp xảy ra rồi."

169
00:10:27,877 --> 00:10:30,796
Đoàn xe càng lúc càng tiến lại gần.

170
00:10:30,880 --> 00:10:32,757
Nó sẽ đến đây trong vòng một phút.

171
00:10:38,220 --> 00:10:39,805
Tôi không có cách nào để ra hiệu.

172
00:10:41,515 --> 00:10:42,642
Và rồi đột nhiên,

173
00:10:42,725 --> 00:10:48,105
nó đi ngang qua chỗ tôi
và ngày càng xa dần.

174
00:10:48,189 --> 00:10:50,983
‎"Không. Họ không biết mình ở đâu cả."

175
00:10:55,363 --> 00:10:58,574
Lúc bấy giờ chúng tôi vẫn đang
di chuyển khỏi điểm trực thăng rơi.

176
00:11:00,785 --> 00:11:04,080
Chúng tôi cứ đi theo
mà chẳng biết là đang đi đâu,

177
00:11:04,163 --> 00:11:06,624
sao lại rẽ trái, rồi lại rẽ phải,
hay đang đi đâu.

178
00:11:06,707 --> 00:11:07,833
Tôi chẳng biết gì cả.

179
00:11:09,919 --> 00:11:12,630
Và rồi chúng tôi
đã đến điểm trực thăng rơi.

180
00:11:12,713 --> 00:11:16,550
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ NHẤT

181
00:11:16,634 --> 00:11:18,469
Tôi nhìn ra cửa sổ, và tôi thấy

182
00:11:18,552 --> 00:11:20,638
‎có nhiều người ở cả hai bên đường.

183
00:11:20,721 --> 00:11:22,264
‎Đi nào!

184
00:11:23,849 --> 00:11:25,643
"Được rồi, đoàn kỵ binh đã đến"
đúng không?

185
00:11:25,726 --> 00:11:27,103
"Đoàn kỵ binh đến rồi."

186
00:11:27,186 --> 00:11:28,062
Và cảm giác thật tuyệt.

187
00:11:31,607 --> 00:11:33,067
Đó là sự nhẹ nhõm khi,

188
00:11:33,150 --> 00:11:35,444
‎"Có người mạnh hơn chúng ta đang ở đây."

189
00:11:35,528 --> 00:11:37,863
Cảm giác thật nhẹ nhõm.

190
00:11:43,744 --> 00:11:48,416
Tôi thấy như thể
đội cứu hộ đó dành cho tôi vậy.

191
00:11:50,292 --> 00:11:56,048
Tôi mừng rỡ
vì tình cảnh căng thẳng đã qua.

192
00:11:57,466 --> 00:12:00,845
Mọi người bắt đầu cảm thấy
như thể mọi chuyện sẽ chấm dứt.

193
00:12:00,928 --> 00:12:02,930
Nhưng rồi sau đó đã có sự trì hoãn.

194
00:12:04,432 --> 00:12:08,978
Họ đang trong quá trình cố gắng
giải thoát cho những người cuối cùng

195
00:12:09,061 --> 00:12:12,565
đang mắc kẹt và thiệt mạng
trong chiếc trực thăng.

196
00:12:13,774 --> 00:12:18,112
Có thể thấy mọi người
đang bắt đầu nghĩ đến việc,

197
00:12:18,195 --> 00:12:20,614
"Chúng ta sẽ ở đây đến bao lâu nữa?"

198
00:12:20,698 --> 00:12:23,492
Và, "Nơi này trông sẽ ra sao
khi mặt trời ló dạng?"

199
00:12:25,161 --> 00:12:26,495
Chúng tôi cần di chuyển.

200
00:12:26,579 --> 00:12:28,372
Quan trọng nhất là phải nhanh chóng.

201
00:12:31,125 --> 00:12:34,420
Chúng tôi đã đưa Hạ sĩ Smith
lên chiếc xe bọc thép,

202
00:12:34,503 --> 00:12:35,963
rồi chúng tôi đưa người bị thương lên xe.

203
00:12:37,590 --> 00:12:38,591
‎Đi khỏi đây thôi.

204
00:12:38,674 --> 00:12:39,884
Như câu đùa trong quân đội,

205
00:12:39,967 --> 00:12:41,510
"Chất lên chiếc xe đó
được bao nhiêu người?"

206
00:12:41,594 --> 00:12:43,012
"Một người nữa."
Luôn chất được thêm một người nữa.

207
00:12:44,472 --> 00:12:47,766
Chúng tôi đặt xác chết trên nóc,
người bị thương ở phía sau,

208
00:12:47,850 --> 00:12:49,393
và đã đến lúc rời khỏi đó.

209
00:12:50,603 --> 00:12:55,232
Tôi mở cửa, kéo chốt,
kéo cửa ra, và nó đã chật cứng.

210
00:12:55,316 --> 00:12:56,775
Chật cứng hết rồi.

211
00:12:56,859 --> 00:12:58,194
Không còn chỗ cho chúng tôi.

212
00:12:59,487 --> 00:13:00,946
Không thể nhét thêm người vào nữa.

213
00:13:01,030 --> 00:13:02,031
Họ kéo cửa lại.

214
00:13:02,114 --> 00:13:03,574
Nó đóng lại, và tôi kiểu, "Chà…"

215
00:13:04,658 --> 00:13:08,329
Họ bảo chúng tôi
phải tự chạy về, tám ki-lô-mét.

216
00:13:09,163 --> 00:13:10,331
Đùa tôi đấy à.

217
00:13:10,414 --> 00:13:11,749
Hay thật! Lại nữa rồi đấy.

218
00:13:11,832 --> 00:13:13,125
Chúng tôi lại xui nữa rồi.

219
00:13:13,792 --> 00:13:14,752
Thật đấy à?

220
00:13:16,170 --> 00:13:18,506
Cuộc nổ súng lại tiếp tục căng thẳng.

221
00:13:18,589 --> 00:13:19,423
‎Đang đùa tôi đấy à!

222
00:13:20,674 --> 00:13:24,094
Và tôi chỉ biết nghĩ rằng: "Chết tiệt,

223
00:13:24,887 --> 00:13:26,472
Mình phải chạy qua chỗ đó."

224
00:13:27,014 --> 00:13:28,265
‎Khốn kiếp!

225
00:13:28,349 --> 00:13:32,019
Giờ có ai ra đường
là đang tìm đến cái chết mà thôi.

226
00:13:40,110 --> 00:13:42,571
Tôi bỏ chạy khỏi trường bởi trận chiến.

227
00:13:43,989 --> 00:13:48,577
Tôi đi chân trần khi rời khỏi trường.

228
00:13:50,120 --> 00:13:51,747
Chiếc trực thăng bay về phía tôi.

229
00:13:54,875 --> 00:13:57,962
Chiếc trực thăng không biến mất quá lâu,

230
00:13:58,045 --> 00:14:02,132
nó cứ bay trên đầu chúng tôi,
từ bên này sang bên kia.

231
00:14:02,216 --> 00:14:04,885
Nó bay rất thấp, gần mặt đất.

232
00:14:06,345 --> 00:14:10,558
Họ cứ nổ súng bừa bãi
mà không cần biết mình đang bắn gì.

233
00:14:14,520 --> 00:14:18,357
Khi trực thăng xuống thấp,
tôi đi tìm chỗ ẩn nấp.

234
00:14:18,440 --> 00:14:21,235
Trong thâm tâm,
tôi tin là nó đang theo dõi tôi.

235
00:14:22,903 --> 00:14:27,116
Nó bay đi rồi lại bay về để bẳn tiếp.

236
00:14:41,046 --> 00:14:46,969
Tôi bước vào nhà
và kiểm tra từng căn phòng một.

237
00:14:48,679 --> 00:14:51,849
Tôi nhận ra căn nhà không có một ai…

238
00:14:59,899 --> 00:15:02,568
Tôi chắc chắn là
gia đình mình đã thiệt mạng.

239
00:15:12,870 --> 00:15:15,873
Tôi rời khỏi nhà
trong nỗi tuyệt vọng tràn trề

240
00:15:18,250 --> 00:15:20,169
bởi tôi không tìm thấy mẹ mình đâu cả.

241
00:15:26,592 --> 00:15:32,514
Tôi bước ra ngoài, không trông mong gì
về hy vọng hay sự sống nữa.

242
00:15:34,183 --> 00:15:39,521
Tôi chỉ muốn ngồi bên ngoài và khóc
đến khi chiếc trực thăng giết chết tôi,

243
00:15:39,605 --> 00:15:40,773
tương tự như những người khác.

244
00:15:43,776 --> 00:15:46,946
Tôi mất niềm tin vào cuộc sống.

245
00:15:47,029 --> 00:15:50,783
Tôi tự nhủ mình sẽ chết ngày hôm nay.

246
00:16:04,713 --> 00:16:06,090
Họ nổ súng suốt cả đêm

247
00:16:06,173 --> 00:16:09,677
và khi bình minh lên,
kiểu thế, tôi tự nhủ,

248
00:16:09,760 --> 00:16:11,637
"Thôi xong, lại bắt đầu rồi đấy.

249
00:16:11,720 --> 00:16:14,390
Mọi thứ…
sẽ lại trở nên thú vị như ban đầu."

250
00:16:18,686 --> 00:16:19,979
Cuộc gọi được tiến hành,

251
00:16:20,062 --> 00:16:22,773
"Này, mấy chiếc xe bọc thép đầy hết rồi."

252
00:16:22,856 --> 00:16:24,566
Và kế hoạch chính là chúng tôi

253
00:16:24,650 --> 00:16:28,070
‎sẽ đồng hành bên cạnh đoàn xe bọc thép.

254
00:16:28,779 --> 00:16:31,240
‎Đi nào!

255
00:16:32,116 --> 00:16:33,617
Việc chúng tôi sẽ làm

256
00:16:33,701 --> 00:16:35,369
là di chuyển dọc bên đường

257
00:16:35,452 --> 00:16:37,538
cùng đoàn xe bọc thép

258
00:16:37,621 --> 00:16:38,747
đi ngay cạnh bên.

259
00:16:42,668 --> 00:16:46,338
Dùng chúng như lá chắn khỏi phe địch.

260
00:16:52,886 --> 00:16:54,346
‎Di chuyển đi!

261
00:16:54,430 --> 00:16:57,141
Và ngay sau khi
chúng tôi đến giao lộ đầu tiên,

262
00:16:57,224 --> 00:17:01,437
đoàn xe không dừng lại để chặn,
mà đoàn xe cứ tiếp tục đi.

263
00:17:07,026 --> 00:17:09,445
Mấy chiếc xe bọc thép đó phóng đi như thể,

264
00:17:09,528 --> 00:17:11,030
"Các anh đâu cần lo về mấy viên đạn.

265
00:17:11,113 --> 00:17:12,489
Chúng tôi mới cần lo." Và họ phóng đi.

266
00:17:14,783 --> 00:17:15,743
Đó là một trong những thứ khiến cho,

267
00:17:15,826 --> 00:17:17,703
"Chà, kế hoạch này thất bại nhanh thật."

268
00:17:21,081 --> 00:17:23,542
Quay về đúng con đường
tôi có mặt ngày hôm qua,

269
00:17:23,625 --> 00:17:26,462
quay về cùng một hướng,
điều bạn không bao giờ làm,

270
00:17:26,545 --> 00:17:29,131
đi theo cái phương tiện khiến
tất cả đều biết chúng tôi đang đến.

271
00:17:29,214 --> 00:17:30,382
"Kìa, tôi nghe thấy tiếng xe,
để tôi nhìn ra ngoài xem.

272
00:17:30,466 --> 00:17:33,093
Kìa, có mấy tên đang chạy,
giết chúng trước đi."

273
00:17:35,095 --> 00:17:37,347
Nó khiến tôi nghĩ,
"Chúa ơi, sẽ chẳng có hồi kết phải không?"

274
00:17:38,348 --> 00:17:42,102
Tôi luôn ở trong thế
nguy hiểm nhất của cuộc chiến.

275
00:17:42,186 --> 00:17:43,979
Khẩu súng của tôi chưa hề ngưng giây nào.

276
00:17:46,315 --> 00:17:49,068
Mỗi khi chúng tôi nổ súng

277
00:17:49,693 --> 00:17:52,321
hay hạ gục bất kỳ ai trong đám lính đó,

278
00:17:52,404 --> 00:17:53,697
cảm giác chiến thắng
trong chúng tôi lại tăng.

279
00:17:56,658 --> 00:17:58,285
Chúng tôi vượt qua một giao lộ.

280
00:17:58,368 --> 00:18:01,580
Khi tôi di chuyển dọc theo bức tường,

281
00:18:02,414 --> 00:18:04,500
tôi cảm nhận được
có ai đó bước đến và đánh tôi từ sau

282
00:18:06,418 --> 00:18:07,753
‎với một cây gậy bóng chày.

283
00:18:11,507 --> 00:18:13,550
‎Tôi nghe thấy, "Mẹ kiếp!"

284
00:18:13,634 --> 00:18:15,594
Và tôi nhìn qua bên kia đường.
Kia là Randy Ramaglia.

285
00:18:15,677 --> 00:18:16,595
‎Đi đi!

286
00:18:16,678 --> 00:18:18,138
‎Cậu ta nói, "Tôi trúng đạn rồi."

287
00:18:19,807 --> 00:18:24,937
Tôi với tay vào trong áo
hy vọng tìm thấy một lỗ thoát.

288
00:18:25,938 --> 00:18:27,564
Không có lỗ thoát nào cả.

289
00:18:28,232 --> 00:18:30,901
Và rồi một lúc nào đó,
tôi chờ đợi trong lúc đang hít thở

290
00:18:30,984 --> 00:18:32,152
‎thì bắt đầu nghe tiếng khò khè.

291
00:18:32,236 --> 00:18:36,156
Đội y tế bên kia đường la lên,
"Này, anh ổn không vậy?"

292
00:18:36,949 --> 00:18:38,283
Và tôi đáp,

293
00:18:38,367 --> 00:18:41,662
"Tôi ổn," dù tôi không rõ
mình có ổn không nữa.

294
00:18:41,745 --> 00:18:44,915
Nhưng điều duy nhất tôi biết chắc
là mình có thể chạy được.

295
00:18:46,625 --> 00:18:49,253
Dù bị thương hay không,
bạn vẫn phải tiếp tục chiến đấu.

296
00:18:53,090 --> 00:18:57,052
Bạn không thể sống lại từ cõi chết.

297
00:18:57,136 --> 00:18:59,721
Nhưng nếu chỉ bị thương,
thì vẫn còn hy vọng.

298
00:19:00,597 --> 00:19:01,974
Bạn vẫn còn sống!

299
00:19:04,935 --> 00:19:07,271
Tôi trúng đạn ngay chỗ này.

300
00:19:07,354 --> 00:19:09,022
Để tôi cho bạn xem.

301
00:19:09,106 --> 00:19:10,941
‎Nó thành một cái lỗ ở đây rồi.

302
00:19:11,608 --> 00:19:18,490
Dù có bị bắn hay đau đớn
cỡ nào cũng chẳng quan trọng.

303
00:19:18,574 --> 00:19:23,745
Chúng tôi buộc phải bắn hoặc là bị bắn.

304
00:19:25,414 --> 00:19:27,457
Và chúng tôi tiếp tục chạy.

305
00:19:31,295 --> 00:19:32,212
Cuối cùng,

306
00:19:32,963 --> 00:19:36,341
‎chúng tôi đã theo kịp đoàn xe
‎đáng lẽ được đưa đến để mang chúng tôi đi.

307
00:19:36,425 --> 00:19:39,595
Có một người nhảy xuống,
nắm lấy tôi và nhét tôi vào chiếc Humvee.

308
00:19:42,222 --> 00:19:43,307
Và họ phóng đi.

309
00:19:44,099 --> 00:19:47,853
Vậy nên chúng tôi thật sự là những người
cuối cùng rời khỏi con đường đó.

310
00:19:49,021 --> 00:19:51,356
Một trong những khoảnh khắc đáng sợ nhất

311
00:19:51,440 --> 00:19:52,983
chính là khi chúng tôi ngồi trên xe.

312
00:19:55,110 --> 00:19:57,571
Ngồi phía sau, tôi chỉ biết
nổ súng vào mọi thứ đang bắn chúng tôi.

313
00:19:58,614 --> 00:20:01,450
Và rồi chúng tôi quay về căn cứ.

314
00:20:10,626 --> 00:20:14,004
Rời khỏi thành phố
với tôi hôm nay nó trông thật khác

315
00:20:14,087 --> 00:20:16,089
so với ngày hôm qua.

316
00:20:17,049 --> 00:20:19,051
Thứ duy nhất đã thay đổi

317
00:20:19,134 --> 00:20:21,845
so với ngày hôm qua
chính là quan điểm của tôi.

318
00:20:21,929 --> 00:20:25,933
Và hôm nay trông nó thật xấu xí.

319
00:20:43,242 --> 00:20:46,495
Những mảnh vỡ từ ngôi nhà
rơi xuống người tôi.

320
00:20:47,412 --> 00:20:50,874
Tôi nằm dưới đống đổ nát.

321
00:20:50,958 --> 00:20:52,668
Tôi khạc máu đầy trong miệng.

322
00:21:00,133 --> 00:21:01,969
Con gái tôi, Ifrah, nói rằng,

323
00:21:02,052 --> 00:21:04,763
"Mẹ ơi, con không nhìn thấy gì cả,
mắt con đang chảy máu.

324
00:21:05,597 --> 00:21:09,393
Em trai không trả lời con."

325
00:21:12,312 --> 00:21:14,189
Mắt con bé chảy máu.

326
00:21:14,815 --> 00:21:17,442
Tôi hỏi, "Con không còn mắt nữa sao?"

327
00:21:17,985 --> 00:21:19,486
"Dạ không," con bé nói và tôi bật khóc.

328
00:21:22,698 --> 00:21:25,409
Tôi hỏi "Mấy người nam đâu rồi?"
và tôi được biết chúng chết hết cả.

329
00:21:27,452 --> 00:21:33,125
Con trai cả của tôi, đứa kế
và chồng tôi đều chết hết cả.

330
00:21:34,084 --> 00:21:38,130
Bốn người còn lại thì bị thương.

331
00:21:42,509 --> 00:21:44,052
Ifrah hỏi, "Mẹ ơi, bố đâu rồi?"

332
00:21:45,637 --> 00:21:47,180
Trả lời con bé, "Bố mất rồi.

333
00:21:48,473 --> 00:21:49,891
Đám người Mỹ đã giết ông ấy."

334
00:21:51,310 --> 00:21:55,480
Con bé nói, "Đám người Mỹ
phải bị giết và móc mắt."

335
00:22:10,454 --> 00:22:14,416
Tôi dậy sớm vào buổi sáng.

336
00:22:14,499 --> 00:22:17,127
Tôi lo cho tính mạng của mình.

337
00:22:17,919 --> 00:22:21,840
Nhưng mà, tôi biết mình phải quay lại đó.

338
00:22:27,804 --> 00:22:31,016
Liệu cuộc chiến còn đang diễn ra

339
00:22:31,099 --> 00:22:32,851
hay đó là khu vực an toàn?

340
00:22:32,934 --> 00:22:34,436
Tôi phải xem thử.

341
00:22:35,437 --> 00:22:38,815
ĐIỂM TRỰC THĂNG RƠI THỨ NHẤT

342
00:22:43,737 --> 00:22:46,406
Tôi xuống xe đạp.

343
00:22:46,490 --> 00:22:47,866
Lấy máy quay phim ra

344
00:22:47,949 --> 00:22:49,576
và tôi bấm ghi hình.

345
00:22:58,126 --> 00:23:00,170
Thượng đế thật vĩ đại!

346
00:23:00,879 --> 00:23:05,342
Mọi người đều cố bước đến
trước ống kính để kể…

347
00:23:08,512 --> 00:23:09,846
về chuyện đã xảy ra.

348
00:23:10,806 --> 00:23:12,349
Và họ đang mừng vui!

349
00:23:18,313 --> 00:23:19,731
Thượng đế thật vĩ đại!

350
00:23:21,233 --> 00:23:24,444
Họ nhảy lên nhảy xuống
nơi chiếc trực thăng rơi.

351
00:23:25,570 --> 00:23:27,739
Tất cả mọi người, ai nấy đều hò reo và nói

352
00:23:27,823 --> 00:23:29,658
"Chúng ta đã đánh bại đám người Mỹ."

353
00:23:29,741 --> 00:23:31,743
Này người Mỹ, cút đi!

354
00:23:31,827 --> 00:23:33,036
‎Nhìn bên này này.

355
00:23:33,120 --> 00:23:34,079
‎Còn hai tên khác nữa.

356
00:23:35,163 --> 00:23:38,416
Thấy không? Thấy đạn của tôi không?

357
00:23:39,126 --> 00:23:41,169
‎Mẹ kiếp bọn người Mỹ!

358
00:23:42,379 --> 00:23:43,880
Họ nói "Ta thắng rồi.

359
00:23:43,964 --> 00:23:45,799
Ta đã giành thắng lợi."

360
00:23:45,882 --> 00:23:47,300
Đúng vậy.

361
00:23:57,644 --> 00:24:00,063
‎Nếu là lính Ranger,
‎thì tôi đánh bại các người!

362
00:24:00,438 --> 00:24:02,566
Nếu là lính Ranger,
thì tôi đánh bại các người!

363
00:24:02,858 --> 00:24:06,903
Đám người Mỹ cút đi.

364
00:24:15,412 --> 00:24:16,538
Khi đang quay phim,

365
00:24:17,122 --> 00:24:19,749
tôi nghe tiếng người phụ nữ nói,

366
00:24:20,876 --> 00:24:21,877
"Nhìn kìa!"

367
00:24:28,133 --> 00:24:31,511
Tôi nhìn, và tôi nhận ra

368
00:24:31,595 --> 00:24:33,430
đó là xác của một người Mỹ.

369
00:24:34,848 --> 00:24:36,224
Một người lính Mỹ.

370
00:24:44,024 --> 00:24:46,985
Tôi đã bị sốc khi nhìn thấy cái xác đó.

371
00:24:53,408 --> 00:24:56,328
Có thể thấy họ đã rất giận dữ,

372
00:24:56,411 --> 00:24:59,414
rồi thỉnh thoảng
họ còn giẫm lên cái xác nữa.

373
00:25:01,958 --> 00:25:05,170
Không thể thốt lên được lời nào cả.

374
00:25:05,253 --> 00:25:08,673
Tôi chỉ muốn rời khỏi đó,

375
00:25:08,757 --> 00:25:11,051
nhưng tôi phải hoàn thành việc của mình.

376
00:25:15,889 --> 00:25:17,682
Điều này không đúng chút nào.

377
00:25:17,766 --> 00:25:22,145
Bạn nên tôn trọng người đã khuất,
dù đó là kẻ địch đi nữa.

378
00:25:31,154 --> 00:25:32,864
Mục đích của tôi là

379
00:25:32,948 --> 00:25:36,034
‎để cả thế giới này biết
‎chuyện gì đang xảy ra tại Somalia.

380
00:25:36,117 --> 00:25:37,410
‎ĐANG PHÁT

381
00:25:37,494 --> 00:25:39,955
Vào buổi sáng, tôi đi đến sân bay.

382
00:25:41,873 --> 00:25:45,835
Vào mỗi sáng, sẽ có
một chuyến bay đến Nairobi.

383
00:25:46,795 --> 00:25:48,380
Tôi gửi đi ba cuộn băng,

384
00:25:49,339 --> 00:25:51,258
và họ phát sóng nó ngay trong ngày.

385
00:25:52,634 --> 00:25:55,804
Tôi biết những đoạn phim này
sẽ thay đổi mọi thứ!

386
00:25:57,472 --> 00:26:00,809
BIỆT KHU LỰC LƯỢNG ĐẶC NHIỆM RANGER

387
00:26:01,685 --> 00:26:03,520
Rốt cuộc chúng tôi
cũng về đến nhà chứa máy bay.

388
00:26:04,479 --> 00:26:08,441
Chúng tôi đặt đồ đạc xuống
và đột nhiên mọi người bắt đầu chạy

389
00:26:08,525 --> 00:26:12,487
đến góc sau nhà chứa
nơi có một chiếc ti vi ở đó.

390
00:26:15,365 --> 00:26:17,117
Xin chào, cảm ơn vì đã tham gia
cùng chúng tôi. Tôi là Angela Robinson.

391
00:26:17,200 --> 00:26:18,785
Và tôi là Morris Jones.

392
00:26:18,868 --> 00:26:20,829
Cái giá cho sự nhúng tay của Mỹ

393
00:26:20,912 --> 00:26:23,415
vào nỗ lực viện trợ Somalia
đang nhanh chóng leo thang.

394
00:26:23,498 --> 00:26:26,251
Có một đám đông khoảng 50 đến 75 người.

395
00:26:27,002 --> 00:26:29,587
Vậy nên chúng tôi
bước đến xem đang có chuyện gì.

396
00:26:29,671 --> 00:26:31,006
Xin cảnh báo,

397
00:26:31,089 --> 00:26:34,009
một vài hình ảnh
trong bản tin này cực kỳ chân thực.

398
00:26:34,092 --> 00:26:39,097
Và trên ti vi là cảnh
một người lính Mỹ bị kéo lê trên đường.

399
00:26:44,102 --> 00:26:47,188
Họ kéo anh ta bằng dây thừng
và dừng lại để giẫm lên anh ta.

400
00:26:51,318 --> 00:26:53,153
Mọi người ở đó đều bất ngờ.

401
00:26:53,236 --> 00:26:54,904
Có vài người còn hét vào ti vi.

402
00:26:55,488 --> 00:26:56,740
Kiểu như: "Cái quái gì vậy?"

403
00:26:56,823 --> 00:26:59,951
Như thể một cái rạp xiếc vậy.

404
00:27:00,035 --> 00:27:01,786
Tôi đã rất bàng hoàng.

405
00:27:04,414 --> 00:27:09,252
Người Somalia còn vui mừng nhảy lên một
trong những chiếc trực thăng Mỹ bị bắn hạ.

406
00:27:09,336 --> 00:27:11,379
Không chỉ cả thế giới đang chứng kiến

407
00:27:12,255 --> 00:27:17,135
và họ còn ăn mừng
trước xác chết của một con người.

408
00:27:17,802 --> 00:27:20,138
Hơn hết, đó còn là đồng đội của chúng tôi.

409
00:27:20,221 --> 00:27:21,556
Người của chúng tôi.

410
00:27:25,060 --> 00:27:27,604
Thật đáng kinh tởm.

411
00:27:28,229 --> 00:27:32,150
Tôi chợt nghĩ gia đình
của người ta có thể sẽ thấy điều này.

412
00:27:38,490 --> 00:27:40,158
Khi tôi lấy Gary,

413
00:27:40,241 --> 00:27:42,202
‎tôi còn không rõ Đơn vị có nghĩa là gì.

414
00:27:42,285 --> 00:27:45,747
Tôi chỉ biết đó kiểu như là
chuyện của Lực lượng Đặc biệt.

415
00:27:47,499 --> 00:27:50,835
Những người vợ
không được biết thông tin đó.

416
00:27:51,544 --> 00:27:54,255
Trước khi anh ấy rời đi để đến Somalia,

417
00:27:54,339 --> 00:27:56,508
‎tôi còn chẳng biết anh ấy đi đâu.

418
00:27:57,801 --> 00:28:00,053
Anh ấy không nói địa điểm cụ thể,

419
00:28:00,136 --> 00:28:01,596
hay đây là nhiệm vụ hay gì cả.

420
00:28:01,679 --> 00:28:04,516
Chỉ đơn giản là, "Anh phải đi chuyến này."

421
00:28:07,560 --> 00:28:09,479
Vài tháng trôi qua,

422
00:28:10,397 --> 00:28:13,525
‎tôi được biết anh đã trở thành quân nhân
‎mất tích trong chiến tranh tại Somalia.

423
00:28:14,818 --> 00:28:17,195
Tôi cố gắng tưởng tượng
xem Somalia trông như thế nào.

424
00:28:18,113 --> 00:28:22,242
Cụm từ "quân nhân mất tích trong
chiến tranh" được nghe qua thời Việt Nam.

425
00:28:22,867 --> 00:28:24,327
Tôi không mường tượng được.

426
00:28:24,411 --> 00:28:26,121
Thật vô lý.

427
00:28:29,791 --> 00:28:33,837
Rồi tôi bật ti vi lên,
đang có chương trình thời sự.

428
00:28:34,462 --> 00:28:37,632
Tôi nhìn thấy xác người
bị kéo lê trên đường.

429
00:28:39,592 --> 00:28:44,013
Tôi không thể hiểu nổi

430
00:28:44,889 --> 00:28:47,726
sao con người có thể…

431
00:28:48,893 --> 00:28:49,811
‎tàn nhẫn như vậy.

432
00:28:53,565 --> 00:28:57,861
Rồi tôi nhìn vào ti vi để theo dõi,

433
00:28:58,611 --> 00:29:00,989
với tôi, nó trở thành…

434
00:29:02,782 --> 00:29:06,870
nhiệm vụ để xem
liệu tôi có nhận ra anh ấy không.

435
00:29:12,208 --> 00:29:14,753
Tôi không hiểu làm sao
mà con người ta có thể biến mất được

436
00:29:15,712 --> 00:29:17,046
vào thời điểm đó.

437
00:29:17,130 --> 00:29:19,841
Tôi biết có những ai
trong xe của tôi đang ở đây.

438
00:29:19,924 --> 00:29:22,135
Ta lạc mất người sao? Họ ở đâu chứ?

439
00:29:22,218 --> 00:29:24,137
Các câu hỏi bắt đầu,
"Người này đang ở đâu?

440
00:29:24,220 --> 00:29:25,722
Người kia thì sao?",
kiểu thế, "Còn người này?"

441
00:29:25,805 --> 00:29:26,848
"Họ nhắm đến mục tiêu này.

442
00:29:26,931 --> 00:29:27,807
Anh có tin gì từ họ không?"

443
00:29:28,892 --> 00:29:29,726
"Để xem, Griz mất rồi."

444
00:29:29,809 --> 00:29:30,685
"À, vậy sao."

445
00:29:30,769 --> 00:29:32,228
"Tôi thấy Earl bị thương, cậu ấy sao rồi?"

446
00:29:32,312 --> 00:29:33,396
"Không, Earl đi rồi.

447
00:29:33,480 --> 00:29:34,355
Cậu ấy chết ngay tại chỗ.

448
00:29:34,439 --> 00:29:36,357
Cậu ấy bị bắn vào đầu
và chết ngay tại chỗ."

449
00:29:36,441 --> 00:29:37,317
Tôi không biết gì cả.

450
00:29:38,860 --> 00:29:41,613
Nhiều người khác
đang được chăm sóc trong bệnh viện.

451
00:29:42,572 --> 00:29:44,115
Gần một trăm người bị thương.

452
00:29:44,949 --> 00:29:46,201
Tâm trạng tôi chùng xuống,

453
00:29:46,284 --> 00:29:48,870
"Đây còn tồi tệ hơn
những gì mình từng nghĩ đến."

454
00:29:48,953 --> 00:29:52,081
Rồi đến những chiếc xe
đầy máu và cát, rồi mùi thuốc tẩy.

455
00:29:58,379 --> 00:30:00,215
Lỗ đạn ở khắp mọi nơi.

456
00:30:02,717 --> 00:30:06,429
Nghe nói còn có mấy túi rác chứa bộ phận
con người được gửi về cho chúng tôi.

457
00:30:09,182 --> 00:30:10,266
Khiến bạn tức giận.

458
00:30:10,850 --> 00:30:14,187
Chúng khiến bạn kích động, và tự hỏi
làm sao con người có thể như vậy.

459
00:30:15,271 --> 00:30:16,314
Tôi điên tiết lên.

460
00:30:19,192 --> 00:30:23,404
Có lẽ đã đến thời điểm
khi mà con người sắp mất hết kiểm soát.

461
00:30:26,407 --> 00:30:27,283
Tại nhà chứa máy bay,

462
00:30:27,367 --> 00:30:30,411
họ tập hợp những tù nhân mà chúng tôi
đã bắt giữ trong nhiệm vụ ban đầu.

463
00:30:31,579 --> 00:30:34,958
Rồi họ tập hợp chúng lại,
đặt ông ta vào một cái hộp CONEX,

464
00:30:35,041 --> 00:30:37,335
chọn ra mục tiêu có giá trị cao,

465
00:30:38,044 --> 00:30:42,590
và tống ông ta vào một phòng riêng,
rồi bảo tôi canh ông ta.

466
00:30:44,884 --> 00:30:48,513
Tôi vẫn nhìn thấy gương mặt
của ông ta, râu tóc bạc hết cả.

467
00:30:49,138 --> 00:30:50,265
Một gã lớn tuổi.

468
00:30:51,140 --> 00:30:52,350
Già khọm luôn đấy.

469
00:30:55,854 --> 00:30:57,021
Tôi nhìn chằm chằm ông ta.

470
00:30:57,105 --> 00:30:59,190
Đó là cuộc gặp gỡ kỳ lạ nhất
mà bạn có thể tưởng tượng được.

471
00:30:59,274 --> 00:31:02,193
Ông ta chẳng nói gì,
tôi cũng chẳng nói gì.

472
00:31:02,277 --> 00:31:03,319
Chúng tôi cứ nhìn nhau như vậy.

473
00:31:03,403 --> 00:31:04,779
Chúng tôi biết mình không ưa nhau.

474
00:31:04,863 --> 00:31:06,656
Ông ta tò mò
liệu tôi có giết ông ta không,

475
00:31:07,407 --> 00:31:08,616
và tôi cũng tò mò
liệu tôi có giết ông ta không.

476
00:31:10,368 --> 00:31:12,412
Ban đầu tôi nghĩ mình sẽ đâm ông ta.

477
00:31:12,996 --> 00:31:15,290
Tâm trí tôi cứ liên tục bảo, "Đâm hắn đi."

478
00:31:16,040 --> 00:31:18,376
Về cơ bản thì tôi
đang lập kế hoạch giết gã này.

479
00:31:20,628 --> 00:31:22,171
Tôi rất muốn làm như vậy.

480
00:31:31,598 --> 00:31:35,226
Cái gã trong căn phòng đó,
hôm đó là ngày may mắn của ông ta,

481
00:31:36,144 --> 00:31:37,395
bởi lẽ ra tôi đã giết gã rồi.

482
00:31:42,734 --> 00:31:45,153
Tất cả chúng tôi đều choáng váng
trước tin tức nhận được.

483
00:31:47,113 --> 00:31:49,324
Rồi họ bắt đầu nhận diện xem ai mất tích,

484
00:31:49,407 --> 00:31:50,909
và đó là Gary, Randy, và Durant.

485
00:31:51,910 --> 00:31:53,286
Chúng tôi chỉ muốn biết,

486
00:31:53,369 --> 00:31:54,913
"Ai trong số họ còn ở ngoài kia?"

487
00:32:02,712 --> 00:32:04,672
Tôi ngồi trong văn phòng của mình.

488
00:32:05,715 --> 00:32:07,926
Tôi đang chỉnh sửa các thước phim.

489
00:32:09,302 --> 00:32:13,640
Một người quen của tôi
có liên hệ với Aidid đã xuất hiện ở cửa.

490
00:32:14,557 --> 00:32:19,103
Anh ấy nói, "Ahmed,
có một người Mỹ, là một binh lính.

491
00:32:19,687 --> 00:32:21,397
Hắn còn sống và đang trong tù.

492
00:32:22,482 --> 00:32:25,902
Vậy anh đi với tôi
và ghi hình lại được không?"

493
00:32:26,653 --> 00:32:28,237
Tôi đáp, "Có chứ!"

494
00:32:30,490 --> 00:32:34,702
Cánh nhà báo quốc tế,
họ không có quyền đi.

495
00:32:34,786 --> 00:32:36,287
Nhưng tôi thì có.

496
00:32:37,330 --> 00:32:38,414
Tôi sẽ làm điều này.

497
00:32:39,040 --> 00:32:41,709
Tôi lấy máy quay và đi với anh ấy.

498
00:32:48,466 --> 00:32:50,718
Tôi lo cho tính mạng của mình.

499
00:32:54,555 --> 00:32:57,141
Chúng tôi vào trong ngôi nhà.

500
00:32:57,225 --> 00:33:04,065
Rồi tôi nhìn thấy
một người đàn ông da trắng… đang ngồi đó.

501
00:33:04,148 --> 00:33:07,360
Gương mặt anh ta
cho thấy anh ta đang sợ hãi.

502
00:33:10,905 --> 00:33:12,073
Quân đội nào?

503
00:33:12,156 --> 00:33:13,574
Quân đội Mỹ.

504
00:33:15,076 --> 00:33:17,453
- Anh là lính Ranger à?
- Không.

505
00:33:18,955 --> 00:33:20,415
Tôi không phải lính Ranger.

506
00:33:21,499 --> 00:33:24,043
Anh ta mặc chiếc áo xanh xanh.

507
00:33:24,669 --> 00:33:26,504
Mắt anh ta nhìn thẳng.

508
00:33:27,797 --> 00:33:31,175
CW3, Mike Durant.

509
00:33:33,678 --> 00:33:35,096
Họ đỡ tôi dậy,

510
00:33:35,179 --> 00:33:38,808
khi tôi đang cố gắng
không dồn áp lực lên cột sống của mình

511
00:33:38,891 --> 00:33:42,020
nhưng tôi vẫn đang phải
vật lộn với mức độ đau đớn.

512
00:33:46,649 --> 00:33:49,485
Người đi cùng tôi đang tra hỏi.

513
00:33:51,446 --> 00:33:52,864
Anh từ đâu đến?

514
00:33:53,614 --> 00:33:54,949
Từ Mỹ.

515
00:33:57,326 --> 00:33:59,120
Tôi đã mắc bẫy.

516
00:33:59,203 --> 00:34:00,288
Phải nói gì đây?

517
00:34:00,371 --> 00:34:01,956
Có trả lời họ không?

518
00:34:02,540 --> 00:34:06,544
Không đáng để phải chết…
chỉ để tránh phải nói,

519
00:34:06,627 --> 00:34:07,754
"Tôi là phi công chiếc Black Hawk."

520
00:34:09,630 --> 00:34:10,882
Tôi là lính phi công Black Hawk.

521
00:34:12,258 --> 00:34:15,303
"Anh thuộc quân đội nào, sinh ra ở đâu?"

522
00:34:15,386 --> 00:34:16,637
Tại Mỹ.

523
00:34:16,721 --> 00:34:22,769
Nhóm người này rõ ràng đang có mục đích

524
00:34:23,352 --> 00:34:27,648
khiến tôi nói điều gì đó
có lợi cho họ về mặt chính trị.

525
00:34:29,317 --> 00:34:32,111
Và họ đang cố thao túng tôi

526
00:34:32,195 --> 00:34:34,739
và khiến tôi nói điều tôi không muốn.

527
00:34:35,865 --> 00:34:40,411
Anh nghĩ quá trình này
đang diễn ra thế nào?

528
00:34:42,080 --> 00:34:43,247
‎Quá trình…

529
00:34:44,457 --> 00:34:45,750
Và tôi nói…

530
00:34:45,833 --> 00:34:48,169
Tôi là một người lính,
tôi làm việc mình được giao.

531
00:34:48,252 --> 00:34:50,046
Rồi họ tiếp tục hỏi,

532
00:34:50,129 --> 00:34:52,465
và cứ tiếp tục như thế,

533
00:34:52,548 --> 00:34:54,133
và rồi họ nói,

534
00:34:54,217 --> 00:34:56,594
"Anh có giết hại người vô tội không?"

535
00:34:58,846 --> 00:35:01,557
Hiển nhiên tôi biết
họ muốn tôi nói điều gì.

536
00:35:01,641 --> 00:35:02,850
Họ muốn tôi nói rằng,

537
00:35:02,934 --> 00:35:04,435
"Phải, người Mỹ đang ở đây.

538
00:35:04,519 --> 00:35:06,479
Chúng tôi giết người Somalia vô tội,

539
00:35:06,562 --> 00:35:08,064
và đến đây để tiếp quản đất nước."

540
00:35:08,147 --> 00:35:09,357
Không có điều nào đúng cả.

541
00:35:09,982 --> 00:35:11,901
Vậy nên, tôi sẽ không nói như vậy.

542
00:35:11,984 --> 00:35:17,573
Nhưng làm sao để
tôi nói ra điều còn hơn cả vậy nữa?

543
00:35:19,117 --> 00:35:21,369
Việc người vô tội bị giết
thật không tốt đẹp gì.

544
00:35:23,037 --> 00:35:26,082
Khi tôi dứt lời,

545
00:35:26,916 --> 00:35:29,085
họ tắt máy quay và bước ra ngoài.

546
00:35:32,588 --> 00:35:35,007
Tôi chỉ đang cố làm việc của mình.

547
00:35:35,758 --> 00:35:36,926
Để phát sóng, hiểu ý tôi chứ?

548
00:35:37,635 --> 00:35:42,140
Nhưng đoạn băng của tôi
đã thay đổi cả thế giới.

549
00:35:42,223 --> 00:35:43,182
Xin chào.

550
00:35:43,266 --> 00:35:45,977
Ở đâu đó tại Somalia đêm nay,
một quân nhân người Mỹ,

551
00:35:46,060 --> 00:35:48,604
có khi là vài người, đang bị giam giữ.

552
00:35:48,688 --> 00:35:50,648
Một tù nhân người đẫm máu đầy sợ hãi,

553
00:35:50,731 --> 00:35:53,359
trong cuộc thẩm vấn
được ghi hình bởi những kẻ bắt giữ.

554
00:35:54,026 --> 00:35:55,528
Tôi là phi công chiếc Black Hawk.

555
00:35:55,611 --> 00:35:58,531
Chúng tôi đã đưa ra cảnh báo
nghiêm khắc nhất có thể

556
00:35:58,614 --> 00:36:00,408
rằng nếu họ có xảy ra bất cứ chuyện gì,

557
00:36:01,242 --> 00:36:04,745
thì Mỹ sẽ xem xét nghiêm túc về vấn đề này

558
00:36:04,829 --> 00:36:06,497
và có động thái thích hợp.

559
00:36:07,540 --> 00:36:10,084
Khi nhìn thấy Michael,

560
00:36:10,168 --> 00:36:12,420
‎tôi nghĩ đến vợ anh ấy đầu tiên…

561
00:36:14,797 --> 00:36:17,216
và những gì cô ấy có lẽ đang trải qua.

562
00:36:19,093 --> 00:36:22,805
Tôi nói ra điều này
và hy vọng chồng mình sẽ nghe thấy.

563
00:36:22,889 --> 00:36:25,933
Tôi muốn anh ấy biết rằng
Joey và tôi đều khỏe mạnh.

564
00:36:27,143 --> 00:36:30,396
Joey đang đợi anh ấy quay về
trước khi thằng bé biết đi.

565
00:36:30,479 --> 00:36:33,107
Thằng bé muốn bố mình
nhìn thấy những bước chân đầu đời.

566
00:36:34,275 --> 00:36:35,735
Anh hãy bảo trọng.

567
00:36:35,818 --> 00:36:37,069
Đừng lo cho mẹ con em.

568
00:36:37,737 --> 00:36:38,988
Mẹ con em sẽ ổn thôi.

569
00:36:40,656 --> 00:36:44,160
Có lẽ cô ấy đang rất lo lắng

570
00:36:44,744 --> 00:36:47,788
chuyện gì đã xảy ra
với anh ấy, cú sốc tinh thần,

571
00:36:47,872 --> 00:36:50,082
hay bất cứ điều gì họ làm với anh ấy.

572
00:36:50,166 --> 00:36:55,254
Và rồi… tôi nghĩ rằng, "Có lẽ…

573
00:36:58,216 --> 00:37:01,510
có lẽ Gary, anh ấy vẫn còn sống."

574
00:37:07,934 --> 00:37:10,895
NGÀY MƯỜI THÁNG MƯỜI

575
00:37:11,604 --> 00:37:14,482
Tôi đang ở nhà,
và rồi tôi nghe tiếng xe chạy đến,

576
00:37:14,565 --> 00:37:17,360
tôi quay người lại,

577
00:37:17,443 --> 00:37:21,239
và thấy hai người đàn ông
mặc quân phục bước xuống.

578
00:37:21,322 --> 00:37:25,493
Và tôi biết như thế nghĩa là
họ mang tin tức tới.

579
00:37:26,077 --> 00:37:28,204
Tôi nhớ mình đã quay đầu đi rất nhanh,

580
00:37:28,287 --> 00:37:30,248
như thể tôi cố phớt lờ đi,

581
00:37:30,331 --> 00:37:32,750
rằng điều này sẽ không xảy ra,
đây không phải là thật.

582
00:37:32,833 --> 00:37:34,377
Chuyện này không thể nào.

583
00:37:38,923 --> 00:37:41,634
Họ ngồi xuống bên tôi và nói…

584
00:37:43,302 --> 00:37:45,429
rằng thi thể của Gary đã được tìm thấy.

585
00:37:47,682 --> 00:37:51,894
Tôi… đấm anh ta

586
00:37:51,978 --> 00:37:54,563
‎vài cái vào ngực.

587
00:37:54,647 --> 00:37:57,608
Tôi cầu xin cho
điều này không phải là sự thật.

588
00:38:00,069 --> 00:38:02,989
Này, nhìn mẹ này, nói xin chào đi.

589
00:38:03,072 --> 00:38:05,408
Ian, con đang móc con sâu vào cần câu à?

590
00:38:06,033 --> 00:38:07,118
Vâng.

591
00:38:08,202 --> 00:38:09,745
‎Xong rồi đây.

592
00:38:10,496 --> 00:38:11,664
‎Bố và con trai

593
00:38:12,456 --> 00:38:13,749
Được rồi.

594
00:38:13,833 --> 00:38:15,084
Hai bố con bắt đầu rồi đây.

595
00:38:17,586 --> 00:38:21,841
Làm sao để nói điều này
với một cậu bé chỉ mới tròn sáu tuổi đây?

596
00:38:22,842 --> 00:38:25,886
Làm sao mà giải thích được chuyện này?

597
00:38:25,970 --> 00:38:27,138
Cuộn lại đi, Ian!

598
00:38:27,221 --> 00:38:29,307
Nhanh lên, con bắt được cá rồi kìa!

599
00:38:30,641 --> 00:38:34,478
Ôi chao, lại đây khoe với mẹ nào!

600
00:38:36,105 --> 00:38:37,315
‎Ôi trời ơi!

601
00:38:37,398 --> 00:38:39,859
Là một người mẹ, tôi chẳng thể làm gì,

602
00:38:40,735 --> 00:38:44,697
để xoa dịu nỗi đau đó cả.

603
00:38:50,578 --> 00:38:52,538
Có lẽ tôi được an ủi hơn một chút

604
00:38:53,873 --> 00:38:58,252
nếu Gary hi sinh
để cứu mạng Michael Durant.

605
00:39:00,921 --> 00:39:05,176
Khi chúng tôi biết
Mike vẫn còn sống và đang bị giam giữ,

606
00:39:06,093 --> 00:39:08,637
đầu tôi chỉ có một suy nghĩ,
"Nếu ta định làm gì đó,

607
00:39:08,721 --> 00:39:11,891
thì không phải là bắt Aidid,
mà là giúp Mike Durant hồi phục,

608
00:39:11,974 --> 00:39:13,809
bằng bất cứ giá nào."

609
00:39:13,893 --> 00:39:15,478
Chúng tôi bắt đầu, kiểu như,

610
00:39:15,561 --> 00:39:17,021
"Được, ta sẽ làm thế này sao?"

611
00:39:17,104 --> 00:39:18,939
Mọi người đều sẵn sàng nhảy lên xe

612
00:39:19,023 --> 00:39:21,984
để quay lại đó
và đi xung quanh tìm cậu ấy.

613
00:39:22,860 --> 00:39:25,237
Chúng tôi được bảo rằng, "Cứ rút lui đi.

614
00:39:25,321 --> 00:39:26,572
Ta sẽ không làm gì cả."

615
00:39:26,655 --> 00:39:27,615
Xin chào quý vị.

616
00:39:27,698 --> 00:39:30,785
Có tin đồn về khả năng
ngừng bắn ở Somalia.

617
00:39:30,868 --> 00:39:32,703
Chỉ huy Mohamed Farrah Aidid

618
00:39:32,787 --> 00:39:35,664
đã nói ông sẽ chấp nhận
dự thảo hòa bình của Mỹ.

619
00:39:37,708 --> 00:39:40,711
Đặc phái viên Mỹ Robert Oakley
dành phần lớn thời gian bên trong

620
00:39:40,795 --> 00:39:42,880
biệt khu Liên Hợp Quốc ở Mogadishu,

621
00:39:42,963 --> 00:39:46,217
cố tìm kiếm một giải pháp chính trị
cho khủng hoảng tại Somalia.

622
00:39:46,759 --> 00:39:50,763
Theo nguồn tin, Oakley đã gặp các thủ lĩnh
thuộc đảng phái Mohamed Farrah Aidid,

623
00:39:50,846 --> 00:39:53,307
và đó có thể là
lời mở đầu cho một thỏa thuận

624
00:39:53,391 --> 00:39:56,227
mà phía Mỹ sẽ không
cố gắng bắt giữ Aidid nữa,

625
00:39:56,310 --> 00:40:00,022
đổi lại tự do cho phi công trực thăng
Michael Durant đang bị bắt.

626
00:40:02,400 --> 00:40:03,609
NGÀY 14 THÁNG MƯỜI

627
00:40:03,692 --> 00:40:05,486
Hôm đó tôi thức dậy,

628
00:40:05,569 --> 00:40:08,697
và nghe thấy có một chút tiếng ồn.

629
00:40:08,781 --> 00:40:11,492
Ý tôi là, mọi thứ thật khác lạ.

630
00:40:12,159 --> 00:40:14,745
Rồi một bác sĩ
từ Hội Chữ thập đỏ bước vào,

631
00:40:14,829 --> 00:40:18,124
anh ta cho tôi một liều
morphine, và khi đó

632
00:40:18,207 --> 00:40:21,168
tôi bắt đầu chấp nhận,
và tôi bắt đầu tin rằng

633
00:40:21,252 --> 00:40:22,753
"Được rồi, có lẽ đây là thật."

634
00:40:26,340 --> 00:40:28,467
Họ đặt tôi lên cáng,

635
00:40:30,428 --> 00:40:33,097
chúng tôi bước ra đường
và ống kính có ở khắp mọi nơi.

636
00:40:34,557 --> 00:40:36,559
Họ để tôi vào phía sau xe.

637
00:40:38,644 --> 00:40:41,105
Chúng tôi rời đi,
tôi gần như trượt ra khỏi phía sau xe

638
00:40:41,188 --> 00:40:42,898
bởi họ tăng tốc quá nhanh.

639
00:40:42,982 --> 00:40:44,692
Chuẩn úy Michael Durant

640
00:40:44,775 --> 00:40:47,528
được thả tự do
sau khi bị bắt giam 11 ngày.

641
00:40:47,611 --> 00:40:49,363
Chàng phi công Mỹ bị gãy xương ở nhiều nơi

642
00:40:49,447 --> 00:40:51,615
nhưng côn đồ Somalia
không thể phá vỡ tinh thần anh ấy.

643
00:40:52,533 --> 00:40:54,702
Cuối cùng cũng đến biệt khu Liên Hợp Quốc.

644
00:40:59,290 --> 00:41:01,625
Cảm giác tự do
chưa bao giờ tuyệt vời đến vậy.

645
00:41:01,709 --> 00:41:02,710
Nâng ly nào!

646
00:41:04,670 --> 00:41:06,881
Một khi đã về đến biệt khu

647
00:41:06,964 --> 00:41:09,175
và bắt đầu nhìn thấy
những gương mặt thân quen,

648
00:41:09,258 --> 00:41:13,971
tôi nghĩ: "Đây không phải là ảo ảnh.
Đây là thật, mình thoát rồi."

649
00:41:14,680 --> 00:41:18,684
Màn chào đón dành cho người hùng
phi công trực thăng quân đội Mike Durant.

650
00:41:19,685 --> 00:41:22,062
Đêm nay, Michael Durant
sẽ lên đường về nhà.

651
00:41:22,855 --> 00:41:25,316
Chúng tôi cảm kích
không nói nên lời khi Chuẩn úy Durant

652
00:41:25,399 --> 00:41:27,026
sẽ được đoàn tụ với gia đình

653
00:41:27,109 --> 00:41:28,986
và hồi phục sau những thương tích.

654
00:41:32,239 --> 00:41:34,742
Dừng chân tại Washington DC,

655
00:41:35,409 --> 00:41:37,828
tôi được phong tặng
Huân chương Trái tim Tím tại đó.

656
00:41:40,080 --> 00:41:41,415
Tôi khá cảm động khi thấy

657
00:41:41,499 --> 00:41:42,500
có rất nhiều người đến

658
00:41:42,583 --> 00:41:44,919
và chúc mừng tôi được thả tự do.

659
00:41:47,421 --> 00:41:50,841
Có một cảm giác nhẹ nhõm vô cùng
khi biết rằng

660
00:41:50,925 --> 00:41:53,844
tình cảnh kinh hoàng
đã kết thúc với tôi và gia đình.

661
00:41:53,928 --> 00:41:57,973
Tôi còn một thắc mắc duy nhất,
"Còn nhiệm vụ thì sao?"

662
00:42:02,228 --> 00:42:04,104
Chúng tôi đều ngồi quanh, cố suy đoán

663
00:42:04,188 --> 00:42:06,106
xem chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo.

664
00:42:06,190 --> 00:42:07,399
"Ta đang làm gì vậy?

665
00:42:07,483 --> 00:42:08,609
Ta nhận thêm nhiệm vụ à?"

666
00:42:09,401 --> 00:42:11,862
Đó là khi chúng tôi
được biết Tổng thống Clinton

667
00:42:11,946 --> 00:42:13,405
đã hủy bỏ nhiệm vụ.

668
00:42:14,448 --> 00:42:18,536
Kết thúc nhiệm vụ của chúng ta
ở Somalia là điều cần thiết,

669
00:42:18,619 --> 00:42:21,705
nhưng ta phải thực hiện
với mục đích kiên định và vững vàng.

670
00:42:23,832 --> 00:42:26,168
Bill Clinton quyết định

671
00:42:26,252 --> 00:42:31,048
sẽ rút quân khỏi Somalia

672
00:42:31,131 --> 00:42:33,884
và yêu cầu Tướng Aidid ngừng bắn.

673
00:42:37,137 --> 00:42:41,141
Quân đội Mỹ tại Somalia
thu dọn đồ trở về nhà.

674
00:42:41,225 --> 00:42:44,478
Những binh lính Mỹ cuối cùng
tại Somalia đã rời nước vào hôm nay.

675
00:42:44,562 --> 00:42:46,814
Đã gần 16 tháng kể từ cuộc tấn công,

676
00:42:46,897 --> 00:42:50,568
chuyến bay cuối cùng chở 120 binh lính
đã cất cánh đến Delaware.

677
00:42:53,487 --> 00:42:58,409
Với những người vẫn còn di chuyển được,
chúng tôi không muốn rời đi.

678
00:42:59,159 --> 00:43:00,619
Chúng tôi muốn ở lại.

679
00:43:03,664 --> 00:43:06,584
Bạn bè tôi đã hi sinh,
và giờ ta lại muốn rút lui.

680
00:43:06,667 --> 00:43:08,043
Rất nhiều nhân mạng đã bị lãng phí.

681
00:43:08,919 --> 00:43:11,880
Chúng tôi đã lãng phí
thời gian và tính mạng.

682
00:43:11,964 --> 00:43:12,965
Tôi vô cùng giận dữ.

683
00:43:13,882 --> 00:43:15,175
Điên tiết.

684
00:43:15,259 --> 00:43:16,719
Tôi điên tiết lên.

685
00:43:20,431 --> 00:43:23,309
Thứ khiến tôi khó chịu là điều
đã xảy ra với người dân của chúng tôi.

686
00:43:23,392 --> 00:43:24,977
Lẽ ra ta nên chiến đấu tiếp.

687
00:43:25,060 --> 00:43:26,520
DAVID DIEMER, LÍNH RANGER MỸ

688
00:43:45,247 --> 00:43:48,876
Nhưng chúng tôi không làm vậy, người có
thẩm quyền đã quyết định khác, nên…

689
00:43:50,586 --> 00:43:52,546
chúng tôi chỉ đành… phải làm theo.

690
00:43:55,174 --> 00:43:56,342
Đúng vậy.

691
00:43:58,761 --> 00:43:59,803
Xin lỗi.

692
00:44:07,478 --> 00:44:09,188
Điều đó khiến tôi khó chịu,

693
00:44:09,271 --> 00:44:10,522
khi chúng tôi chỉ rời đi như vậy,

694
00:44:10,606 --> 00:44:14,151
nhưng, bạn biết đấy…
phải cố vượt qua thôi.

695
00:44:14,234 --> 00:44:16,320
Vẫn phải tiếp tục thôi.

696
00:44:18,989 --> 00:44:19,990
Phải tiếp tục.

697
00:44:22,993 --> 00:44:27,164
NGÀY BA THÁNG MƯỜI NĂM 1993,
CÓ 18 LÍNH MỸ HI SINH,

698
00:44:27,247 --> 00:44:29,416
VỚI HƠN 84 NGƯỜI BỊ THƯƠNG.

699
00:44:30,793 --> 00:44:32,795
SỐ NGƯỜI SOMALIA BỊ GIẾT
ĐANG TRONG TRANH CÃI.

700
00:44:32,878 --> 00:44:35,047
ƯỚC TÍNH KHOẢNG 300 ĐẾN 500 NGƯỜI CHẾT,

701
00:44:35,130 --> 00:44:37,883
VỚI HƠN 1.000 NGƯỜI BỊ THƯƠNG.

702
00:44:42,930 --> 00:44:46,850
Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, họ tự nhận
mình là một siêu cường,

703
00:44:47,976 --> 00:44:50,771
họ nên thấy xấu hổ vì việc đó,

704
00:44:51,522 --> 00:44:56,026
việc nhấn mạnh họ đã hi sinh 20 binh lính,

705
00:44:56,777 --> 00:45:00,948
trong khi ngày Ba tháng Mười, họ đã
giết sạch tất cả người Somalia họ thấy.

706
00:45:06,870 --> 00:45:10,749
Đối với người Mỹ,
ngày Ba tháng Mười là một ngày bi thảm,

707
00:45:10,833 --> 00:45:12,584
nhưng với chúng tôi
là khoảnh khắc đen tối.

708
00:45:14,128 --> 00:45:18,006
Khi nghĩ về chuyện đã xảy ra,
tâm trí tôi bắt đầu đau đớn.

709
00:45:18,090 --> 00:45:22,761
Nó để lại cho tôi sự oán giận
và những ký ức đau buồn.

710
00:45:22,845 --> 00:45:25,055
Tôi ghét phải nhìn thấy bọn người Mỹ.

711
00:45:30,936 --> 00:45:33,772
Những gì tôi chứng kiến thật quá đau lòng.

712
00:45:34,523 --> 00:45:36,442
Nó ảnh hưởng đến tôi hoàn toàn.

713
00:45:37,734 --> 00:45:44,533
Khi tôi nhìn thấy những điều kinh khủng
xảy ra vào ngày Ba tháng Mười,

714
00:45:45,117 --> 00:45:46,660
vào ngày Bốn tháng Mười…

715
00:45:47,411 --> 00:45:51,039
những điều tôi chứng kiến
bằng mắt và qua ống kính…

716
00:45:52,249 --> 00:45:55,794
Sau đó, tôi không còn quay phim nữa.

717
00:45:57,087 --> 00:45:59,089
Quá kinh hoàng… Là vậy đấy.

718
00:46:11,185 --> 00:46:15,689
Chết là một chuyện, nhưng việc con gái tôi
bị mù mới là điều khiến tôi xót xa.

719
00:46:18,901 --> 00:46:22,112
Người chết cũng đã đi rồi, nhưng
không có gì tệ hơn mất đi đôi mắt mình cả.

720
00:46:25,115 --> 00:46:28,160
Khi nhìn Ifrah,
tôi không kìm được nước mắt.

721
00:46:29,077 --> 00:46:31,705
Con bé bị ngã, cứ chỗ này rồi chỗ kia.

722
00:46:33,165 --> 00:46:34,249
Lạy Thượng đế.

723
00:46:37,377 --> 00:46:38,504
Con bé chỉ là một đứa trẻ thôi.

724
00:46:46,136 --> 00:46:49,139
Nào, cầm thẳng lên đi con!

725
00:46:49,223 --> 00:46:53,393
Ôi chao, là cá gì đây? Hả?

726
00:46:55,854 --> 00:46:59,191
Con trai tôi, Ian,
trông giống hệt như bố nó, Gary.

727
00:47:00,526 --> 00:47:02,319
Như là, sự dịu dàng trong mắt thằng bé.

728
00:47:03,237 --> 00:47:07,491
Ngày nọ, thằng bé gọi tôi và nói, "Mẹ ơi,"

729
00:47:07,574 --> 00:47:10,327
nó nói tiếp,
"có lẽ con sẽ gia nhập đội Ranger."

730
00:47:10,827 --> 00:47:13,413
Tôi nghĩ, "Biết ngay sẽ có ngày này."

731
00:47:15,207 --> 00:47:17,709
Thằng bé đi theo bước chân của bố nó.

732
00:47:24,675 --> 00:47:25,509
Điều này thật khó.

733
00:47:25,592 --> 00:47:27,219
Khi thằng bé mới gia nhập,

734
00:47:27,302 --> 00:47:28,762
tôi luôn cố trấn an bản thân,

735
00:47:28,845 --> 00:47:31,098
"Điều này không thể nào
lặp lại với mình được.

736
00:47:31,848 --> 00:47:32,933
Không thể nào."

737
00:47:33,725 --> 00:47:37,521
Và thằng bé…

738
00:47:37,604 --> 00:47:41,400
đã có vài lần thoát chết,

739
00:47:42,025 --> 00:47:43,443
và tôi buộc phải tin rằng

740
00:47:43,527 --> 00:47:47,281
bố thằng bé chắc chắn
chính là thần hộ mệnh của nó.

741
00:47:53,912 --> 00:47:55,330
Con bé nhỏ nhắn xinh xắn lắm.

742
00:47:56,832 --> 00:48:02,212
Con bé hít phải khói bụi do tên lửa
và vụ rơi trực thăng gây ra.

743
00:48:02,296 --> 00:48:05,924
Một đứa trẻ sơ sinh
làm mà sao chịu đựng nổi.

744
00:48:06,008 --> 00:48:09,970
Con bé ổm yếu đến nỗi
tôi tưởng nó sẽ không qua khỏi.

745
00:48:12,639 --> 00:48:18,228
Nhưng tạ ơn Thượng đế, Ngài đã cứu con bé
và giờ nhìn xem nó đã xinh đẹp thế nào.

746
00:48:21,189 --> 00:48:22,941
Amina là tên người bà của con bé.

747
00:48:25,152 --> 00:48:28,155
Và con bé được sinh ra
trong trận chiến với đội Ranger.

748
00:48:31,116 --> 00:48:33,452
Nên chúng tôi đặt tên là Amina Ranger.

749
00:48:46,214 --> 00:48:49,843
Khi thấy nhà cửa trống trơn,
tôi đã hoảng sợ.

750
00:48:53,680 --> 00:48:56,600
Tôi tưởng mình là người duy nhất sống sót.

751
00:49:02,731 --> 00:49:08,195
Khi nhìn thấy mẹ mình,
tôi còn không tin nổi đó là bà ấy.

752
00:49:11,406 --> 00:49:15,077
Nhưng sau đó tôi nhận ra bà ấy,
và chúng tôi ôm lấy nhau.

753
00:49:16,370 --> 00:49:18,413
Tôi thấy nhẹ nhõm,

754
00:49:19,039 --> 00:49:21,833
tôi mừng rỡ khi thấy mẹ bước đến

755
00:49:21,917 --> 00:49:23,669
và bảo tôi rằng mọi người đều ổn.

756
00:49:27,047 --> 00:49:32,678
Được gặp lại mẹ
là điều vô cùng quý giá đối với tôi.

757
00:49:40,727 --> 00:49:43,313
Muốn bạn tham gia
chiến tranh, nên họ đã đào tạo bạn.

758
00:49:44,106 --> 00:49:46,525
Nhưng chẳng ai dạy bạn
cách đối mặt với tàn dư sau đó.

759
00:49:47,734 --> 00:49:50,153
Và tất nhiên cũng
chẳng dạy tôi cách đối mặt ở hiện tại.

760
00:49:51,321 --> 00:49:54,616
Nó không bình thường,
không lành mạnh, và sẽ theo bạn cả đời.

761
00:49:59,162 --> 00:50:00,455
"Không được giết người."

762
00:50:01,081 --> 00:50:01,998
Thì, tôi đã giết rồi đấy.

763
00:50:02,833 --> 00:50:05,001
Bạn không dừng tay để nghĩ
về con người cho đến mãi sau này,

764
00:50:05,752 --> 00:50:07,087
và đó là lúc bạn sụp đổ.

765
00:50:13,176 --> 00:50:15,679
Tôi được điều động thêm vài lần nữa,

766
00:50:15,762 --> 00:50:17,305
và không có điều gì

767
00:50:18,306 --> 00:50:20,976
suốt cả sự nghiệp quân đội của mình

768
00:50:21,059 --> 00:50:24,187
có thể so sánh
với những gì tôi từng chứng kiến

769
00:50:24,271 --> 00:50:26,398
tại Mogadishu vào năm 1993.

770
00:50:32,738 --> 00:50:36,116
‎Tôi có gặp gỡ vài người sau này,
‎bảo là họ đã từng ở Somalia

771
00:50:36,199 --> 00:50:38,368
sau khi nói chuyện với họ
được hai giây, tôi biết

772
00:50:38,452 --> 00:50:40,162
làm gì có chuyện họ từng ở Somalia

773
00:50:40,245 --> 00:50:41,621
‎Ít nhất không phải với chúng tôi.

774
00:50:41,705 --> 00:50:43,915
Bạn biết mà, đó là một nhóm nhỏ,

775
00:50:43,999 --> 00:50:47,294
chỉ có một nhóm nhỏ, và…

776
00:50:48,295 --> 00:50:51,673
rất ít người có thể nhắc lại
chuyện xảy ra vào hôm đó.

777
00:50:59,681 --> 00:51:02,434
Với họ, đó chỉ là chiến trường,
còn với tôi, đây là nhà.

778
00:51:08,398 --> 00:51:10,609
Mục tiêu và ưu tiên của tôi

779
00:51:12,027 --> 00:51:14,529
là ghi lại lịch sử

780
00:51:14,613 --> 00:51:17,365
để con cháu ta
phải biết chuyện gì đã xảy ra.

781
00:51:21,787 --> 00:51:24,790
Người Mỹ đến đây để gây chuyện

782
00:51:25,707 --> 00:51:29,085
và chính họ tự đóng vai
nạn nhân của chiến tranh.

783
00:51:29,836 --> 00:51:32,047
Bạn thấy đấy, chính họ cũng vậy.

784
00:51:34,883 --> 00:51:36,802
Bạn phải tách biệt
được nó trong tâm trí mình,

785
00:51:36,885 --> 00:51:39,638
và biết đâu được, có thể
ngày nào đó tôi sẽ phát điên mất.

786
00:51:39,721 --> 00:51:44,100
Tôi chẳng biết gì cả,
nhưng mà… đó là việc tôi được giao.

787
00:51:46,645 --> 00:51:48,522
Tôi thích nghĩ lại về ngày hôm đó.

788
00:51:48,605 --> 00:51:50,941
Rằng tôi chỉ đang đỡ cho bạn bè mình.

789
00:51:52,234 --> 00:51:54,820
Đây là một sự kiện cay đắng trong đời tôi.

790
00:51:55,570 --> 00:51:57,948
Có những điều tôi vô cùng tự hào,

791
00:51:58,740 --> 00:52:02,619
nhưng rồi đâu đó cũng có sự chua xót.

792
00:52:04,830 --> 00:52:09,918
Và tôi nhận ra có những thứ trong
cuộc sống sẽ không bao giờ nguôi ngoai.

793
00:52:11,127 --> 00:52:13,505
Chỉ là… cố gắng sống tiếp với nó thôi.

794
00:52:22,097 --> 00:52:26,852
NĂM 1995, MOHAMED FARRAH AIDID
TUYÊN BỐ MÌNH LÀ TỔNG THỐNG SOMALIA

795
00:52:28,937 --> 00:52:33,525
CÁC PHE ĐỐI LẬP
PHẢN ĐỐI CƯƠNG VỊ TỔNG THỐNG CỦA ÔNG

796
00:52:34,317 --> 00:52:39,072
NĂM SAU ĐÓ, ÔNG BỊ BẮN CHẾT TRONG
CUỘC XUNG ĐỘT VỚI CÁC ĐỐI THỦ CHÍNH TRỊ

797
00:52:40,073 --> 00:52:44,828
NỘI CHIẾN TẠI SOMALIA
VẪN TIẾP DIỄN ĐẾN HIỆN TẠI

798
00:52:45,495 --> 00:52:47,205
‎LOẠT PHIM ĐƯỢC DỰNG LẠI
‎TỪ KÝ ỨC CỦA MỘT NHÓM NGƯỜI MỸ

799
00:52:47,289 --> 00:52:48,456
‎VÀ CÁC CÁ NHÂN NGƯỜI SOMALIA.

800
00:52:48,540 --> 00:52:50,292
‎CÒN RẤT NHIỀU CHUYỆN
‎CHƯA KỂ TỪ CẢ HAI PHE,

801
00:52:50,375 --> 00:52:52,794
‎CŨNG NHƯ LỰC LƯỢNG ĐA QUỐC GIA ĐƯỢC
‎ĐIỀU ĐẾN SOMALIA BỞI LIÊN HỢP QUỐC.

802
00:54:30,100 --> 00:54:32,978
‎Biên dịch: Quỳnh Bành