1
00:00:01,126 --> 00:00:05,922
AANGEBODEN DOOR NATIONAL GEOGRAPHIC
IN SAMENWERKING MET ROLEX

2
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX

3
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX

4
00:00:29,571 --> 00:00:32,532
Diep in het Amazonegebied...

5
00:00:32,615 --> 00:00:38,538
is er een plek waar dolfijnen
langs bomen vliegen.

6
00:00:38,621 --> 00:00:45,295
Verbazingwekkend hoe deze geweldige
dieren hier in de jungle kunnen leven.

7
00:00:46,379 --> 00:00:51,801
Een plek waar beren
in de wolken leven.

8
00:00:51,885 --> 00:00:56,723
De brilbeer is als het ware
de ingenieur van het nevelwoud.

9
00:00:57,640 --> 00:01:01,686
Een plek waar schildpadden
beschermengelen hebben.

10
00:01:01,770 --> 00:01:07,358
Die plek heeft me enorm geraakt
en zal me altijd bijblijven.

11
00:01:07,442 --> 00:01:13,698
En de bomen absorberen
elke dag 20 miljard ton water...

12
00:01:13,782 --> 00:01:17,035
en creëren rivieren in de lucht.

13
00:01:20,163 --> 00:01:23,541
Dat water verbindt alles.

14
00:01:23,625 --> 00:01:28,922
Het is 's werelds grootste rivier.
Het water zit in de rivieren...

15
00:01:29,005 --> 00:01:32,342
de gletsjers,
de atmosfeer, de wolken.

16
00:01:32,425 --> 00:01:38,890
Maar het Amazonegebied verandert
en er is zo veel dat we niet weten.

17
00:01:38,973 --> 00:01:44,729
Het Amazonegebied wordt bedreigd,
maar er zijn mensen die willen helpen.

18
00:01:46,856 --> 00:01:50,068
In een unieke expeditie
van twee jaar...

19
00:01:50,151 --> 00:01:56,491
laat National Geographic een groep
wetenschappers het water volgen...

20
00:01:56,574 --> 00:02:01,287
en de prachtige ecosystemen
verkennen.

21
00:02:01,371 --> 00:02:06,000
Van de toppen van de Andes,
6000 kilometer verderop...

22
00:02:06,084 --> 00:02:09,504
naar de Atlantische Oceaan
en daarbuiten.

23
00:02:09,587 --> 00:02:12,257
De wetenschap laat ons
in de toekomst kijken.

24
00:02:12,340 --> 00:02:17,178
Om die veilig te stellen
voor toekomstige generaties.

25
00:02:17,262 --> 00:02:20,014
Ons werk is belangrijk.

26
00:02:38,366 --> 00:02:40,827
Bij het Amazonegebied...

27
00:02:42,704 --> 00:02:47,333
denk je misschien niet aan bergtoppen
van zes kilometer hoog.

28
00:02:48,668 --> 00:02:52,172
Maar hier begint het allemaal.

29
00:02:52,255 --> 00:02:54,966
We zijn hier in het Amazonebekken.

30
00:03:00,221 --> 00:03:05,226
Dit is de oostkant van de Andes.

31
00:03:08,980 --> 00:03:11,733
Dit is een belangrijke watertoren.

32
00:03:11,816 --> 00:03:18,656
De sneeuw en het ijs dat je hier ziet,
belandt uiteindelijk in de Amazone.

33
00:03:18,740 --> 00:03:24,037
Maar de gletsjers hier verdwijnen
en we weten niet hoe snel.

34
00:03:26,915 --> 00:03:32,879
National Geographic Explorer
Baker Perry gaat dat onderzoeken.

35
00:03:32,962 --> 00:03:38,343
We gaan een weerstation plaatsen
bij de top van de Ausangate.

36
00:03:38,426 --> 00:03:43,890
Baker woonde als kind in de Andes
en ervaart dit een beetje als thuiskomen.

37
00:03:45,099 --> 00:03:50,480
In mijn leven alleen al heb ik
enorme veranderingen gezien...

38
00:03:50,563 --> 00:03:53,316
door de ontbossing die gaande is.

39
00:03:53,399 --> 00:03:59,364
We proberen uit te zoeken
wat dat doet met de gletsjers.

40
00:04:00,698 --> 00:04:06,829
We weten maar heel weinig
van het klimaat hoog in de Andes.

41
00:04:08,498 --> 00:04:12,752
Dus Baker, Tom en hun team
van lokale gidsen en experts...

42
00:04:12,835 --> 00:04:17,006
beklimmen een van de hoogste pieken
in het Amazonebekken.

43
00:04:17,090 --> 00:04:21,135
Deze enorme gletsjers zijn
een waterbron voor de bevolking.

44
00:04:21,219 --> 00:04:25,807
Door het opwarmende klimaat dreigt
die zoetwatervoorraad te verdwijnen.

45
00:04:25,890 --> 00:04:31,813
Dat water maakt deel uit van
de waterkringloop in heel Amazonië.

46
00:04:33,481 --> 00:04:37,151
De waterdeeltjes die hoog
in de Andes als sneeuw neervallen...

47
00:04:37,235 --> 00:04:41,489
komen voort uit water dat de bomen
in het Amazonegebied verdampen.

48
00:04:43,825 --> 00:04:50,790
Water beweegt via de bomen omhoog
en wordt afgegeven aan de atmosfeer.

49
00:04:50,873 --> 00:04:55,503
Als waterdamp condenseert
ontstaat er een wolk.

50
00:04:55,586 --> 00:05:01,676
En die wolk wordt door de wind
naar de Andes gedreven...

51
00:05:03,011 --> 00:05:07,223
waar het water uiteindelijk
neerslaat als sneeuw.

52
00:05:07,307 --> 00:05:12,937
Als één onderdeel verandert,
raakt het gehele systeem ontwricht.

53
00:05:13,021 --> 00:05:18,860
Door de ontbossing van het regenwoud
valt hier minder sneeuw.

54
00:05:18,943 --> 00:05:25,825
Een weerstation zal de veranderingen
van de gletsjers in kaart brengen.

55
00:05:25,908 --> 00:05:29,746
Maar ze moeten er eerst
nog zien te komen.

56
00:05:29,829 --> 00:05:36,127
De Ausangate beklimmen is geen makkie,
zeker niet met al die apparatuur.

57
00:05:36,210 --> 00:05:38,254
Daarom is het nooit eerder gedaan.

58
00:05:39,547 --> 00:05:41,424
Bedankt.

59
00:05:41,507 --> 00:05:45,470
Zulke expedities
zijn fysiek ontzettend zwaar.

60
00:05:46,471 --> 00:05:49,974
De klim is vooral pittig
door de ijle lucht.

61
00:05:58,191 --> 00:06:04,113
Het is nu half drie 's nachts. De zon
komt op over zo'n drieënhalf uur.

62
00:06:10,870 --> 00:06:14,457
We moeten dit stukje nog naar boven...

63
00:06:14,540 --> 00:06:18,127
en daar verder via een vast touw.

64
00:06:21,005 --> 00:06:25,426
Het weerstation op de Ausangate
zal informatie opleveren...

65
00:06:25,510 --> 00:06:30,098
die van onschatbare waarde is voor
de mensen die ervan afhankelijk zijn.

66
00:06:31,099 --> 00:06:37,563
De afgelopen tien jaar
zie je elk jaar minder water.

67
00:06:37,647 --> 00:06:44,570
Bioloog Ruthmery Pillco Huarcaya gaat
die afname aan het hart.

68
00:06:45,780 --> 00:06:48,616
Ze groeide op
in de hoge Andes...

69
00:06:49,909 --> 00:06:53,871
waar de gletsjer
de mensen altijd heeft beschermd.

70
00:06:53,955 --> 00:06:57,583
De gletsjer is een belangrijk onderdeel
van onze cultuur.

71
00:06:57,667 --> 00:07:02,922
Haar oma vertelde haar vroeger
verhalen over een mythische beer.

72
00:07:03,005 --> 00:07:08,845
De Ukuku een mythische figuur
die half mens en half beer is.

73
00:07:08,928 --> 00:07:15,935
Ze halen blokken ijs van de gletsjer
zodat de Ukuku zorgt voor meer water.

74
00:07:16,018 --> 00:07:21,816
Het Ukuku-verhaal wordt al eeuwen
verteld op het Qoyllur Rit'l-festival.

75
00:07:21,899 --> 00:07:25,486
M'n oma zei altijd
dat het ijs erg dichtbij was.

76
00:07:26,904 --> 00:07:32,076
Maar door de klimaatverandering
is de sneeuw ver weg.

77
00:07:32,160 --> 00:07:35,830
Ze kunnen geen blokken ijs
meer ophalen.

78
00:07:37,832 --> 00:07:40,501
De Ukuku is meer
dan een alleen mythe.

79
00:07:40,585 --> 00:07:43,588
Ukuku betekent brilbeer
in het Quechua.

80
00:07:44,755 --> 00:07:48,718
Ruth vindt de beer net zo mysterieus.

81
00:07:48,801 --> 00:07:53,806
We proberen het verborgen leven
van de brilbeer te begrijpen.

82
00:07:53,890 --> 00:07:57,685
We weten maar weinig van dit dier.

83
00:08:00,938 --> 00:08:07,528
Alleen dat het cruciaal is voor
de bossen onder aan de Ausangate.

84
00:08:23,419 --> 00:08:28,883
Gletsjers zijn de watertoren
van het Amazonebekken...

85
00:08:28,966 --> 00:08:33,971
maar het nevelwoud van de Andes
is de regenmachine.

86
00:08:34,055 --> 00:08:40,436
De bomen nemen water op als een spons
en laten het stroomafwaarts los.

87
00:08:45,900 --> 00:08:49,237
Ik heb altijd graag
in bomen geklommen.

88
00:08:49,320 --> 00:08:55,451
Vanuit het bladerdak ziet
de wereld er totaal anders uit.

89
00:08:55,535 --> 00:09:02,375
Zowel het bos als de beren worden
bedreigd en ze hebben elkaar nodig.

90
00:09:02,458 --> 00:09:07,380
De beren zijn gulzige planteneters
en verspreiden overal zaden.

91
00:09:07,463 --> 00:09:13,135
Ze kunnen erg goed klimmen.
Ze brengen veel tijd door in de bomen.

92
00:09:13,219 --> 00:09:19,850
Ruth plaatst wildcamera's om uit te
zoeken wat de beren doen voor het bos.

93
00:09:19,934 --> 00:09:25,064
Klaar. We zullen zien
wat de camera vastlegt.

94
00:09:26,566 --> 00:09:32,613
Brilberen zijn moeilijk te bestuderen,
vooral in een omgeving als deze.

95
00:09:32,697 --> 00:09:36,200
Om die informatie te krijgen,
moeten we veel lopen.

96
00:09:44,041 --> 00:09:50,756
Het is tijd om de camera's
te controleren, alle 75.

97
00:09:50,840 --> 00:09:55,970
De camera's hangen er het hele jaar,
maar we checken ze elke twee maanden.

98
00:09:56,053 --> 00:09:58,639
Geen beren.

99
00:10:00,558 --> 00:10:06,606
De beren blijven liever uit beeld,
maar andere dieren niet.

100
00:10:06,689 --> 00:10:09,317
Is het een vosje?
- Ja.

101
00:10:14,322 --> 00:10:16,616
Wat zie je?
- Een poema.

102
00:10:16,699 --> 00:10:19,368
Wat een grote.

103
00:10:23,831 --> 00:10:25,541
Om hun spoor te volgen...

104
00:10:27,543 --> 00:10:31,631
neemt Ruth
haar beste spoorzoeker mee.

105
00:10:39,013 --> 00:10:41,432
Goed zo.

106
00:10:45,102 --> 00:10:49,982
De beren verspreiden de zaden
van verschillende boomsoorten.

107
00:10:50,066 --> 00:10:53,444
Ze eten de zaden
en poepen ze uit.

108
00:10:56,238 --> 00:11:00,326
Deze poep bevat de zaden
en de voedingsstoffen om te groeien.

109
00:11:03,079 --> 00:11:08,376
Dit is vaccinium. Een wilde bosbes.

110
00:11:08,459 --> 00:11:11,128
Dat eet de beer graag.

111
00:11:11,212 --> 00:11:15,174
In de uitwerpselen die we net vonden,
zaten deze vruchten.

112
00:11:15,257 --> 00:11:21,347
Tien meter verder staat een camera.
Hopelijk heeft die wat vastgelegd.

113
00:11:36,821 --> 00:11:40,741
Beer.

114
00:11:42,201 --> 00:11:44,036
Een kleintje.

115
00:11:54,630 --> 00:11:57,842
Als we een beer zo zien,
zijn we allemaal blij.

116
00:12:00,302 --> 00:12:03,931
De camera's laten het gedrag
van de beren zien...

117
00:12:04,014 --> 00:12:08,477
maar om te ontdekken wat hen beweegt,
moeten ze dichterbij komen.

118
00:12:10,730 --> 00:12:17,361
De eerste keer dat we een beer vingen,
was een onbeschrijfelijk gevoel.

119
00:12:17,445 --> 00:12:20,239
Het voelde als een oudere broer.

120
00:12:20,322 --> 00:12:24,577
Een familielid.
Het is een bijzonder dier.

121
00:12:24,660 --> 00:12:28,330
Gps-halsbanden volgen
hun bewegingen.

122
00:12:29,331 --> 00:12:31,751
En voor het eerst...

123
00:12:31,834 --> 00:12:37,423
gaat een National Geographic-camera
mee met een beer genaamd Sunchu.

124
00:12:39,675 --> 00:12:43,846
We zien vanuit het perspectief
van de beer hoe hij beweegt.

125
00:12:46,891 --> 00:12:49,727
We volgen z'n leven
en komen veel te weten.

126
00:12:52,021 --> 00:12:58,569
Sunchu en de andere 40 beren
die ze heeft geïdentificeerd...

127
00:12:58,652 --> 00:13:02,823
gaan verder en hoger
dan men dacht.

128
00:13:02,907 --> 00:13:09,371
Je ziet clusters. Ze brengen dus
veel tijd door in dit deel van 't bos.

129
00:13:10,748 --> 00:13:13,834
Haar bevindingen zijn buitengewoon.

130
00:13:13,918 --> 00:13:20,049
Door de opwarming gaan de beren hoger
op de berg en nemen zaden mee.

131
00:13:20,132 --> 00:13:23,761
Zo groeien bossen weer aan
op koelere hoogte.

132
00:13:23,844 --> 00:13:30,684
We denken dat de beren boomsoorten
gaan helpen nu het milieu verandert.

133
00:13:31,602 --> 00:13:37,608
Misschien zorgen zij er wel voor
dat de nevelwouden overleven.

134
00:13:39,026 --> 00:13:44,073
Zodat het water in de Andes
omlaag blijft bewegen...

135
00:13:44,156 --> 00:13:47,034
naar de bovenlooprivieren...

136
00:13:47,117 --> 00:13:52,832
waar het begint te veranderen
in iets herkenbaars.

137
00:13:56,752 --> 00:14:01,423
Niet één, maar duizenden riviertjes...

138
00:14:01,507 --> 00:14:04,134
stromen naar de grote Amazone.

139
00:14:07,596 --> 00:14:14,603
De rivier bevat 20 procent
van al het zoete water op aarde.

140
00:14:15,896 --> 00:14:19,149
De Amazone is het hart van de planeet.

141
00:14:21,151 --> 00:14:24,780
En al die rivieren zijn
de aderen van dit hart.

142
00:14:34,415 --> 00:14:40,045
Eén magisch dier beschouwt
het hele rivierstelsel als z'n thuis.

143
00:14:40,129 --> 00:14:46,135
Dolfijnen kennen geen landsgrenzen.
Ze bewegen zich vrij door de rivieren.

144
00:14:50,222 --> 00:14:56,478
Net als Fernando Trujillo, die voor
hen naar de Amazone verhuisde.

145
00:14:56,562 --> 00:14:59,982
Eerst kon ik de dolfijnen
moeilijk vinden...

146
00:15:00,065 --> 00:15:02,985
omdat ik er nog niet op getraind was.

147
00:15:03,944 --> 00:15:07,656
Het zat hier vol leven,
maar ik kon het niet zien.

148
00:15:09,033 --> 00:15:14,872
Het duurde even voor ik
de rivier begon te begrijpen.

149
00:15:14,955 --> 00:15:19,543
Na 35 jaar is het
voor Fernando duidelijk.

150
00:15:20,794 --> 00:15:25,507
Bescherm de dolfijn
en hou de natuur in evenwicht.

151
00:15:25,591 --> 00:15:30,512
De rivierdolfijn staat aan de top
van de voedselketen.

152
00:15:30,596 --> 00:15:36,769
Ze komen in de rivieren, meren,
ondergelopen bossen, overal.

153
00:15:36,852 --> 00:15:40,314
Dat evenwicht wordt
voortdurend bedreigd.

154
00:15:40,397 --> 00:15:47,029
Het aantal roze dolfijnen
loopt drastisch terug.

155
00:15:47,112 --> 00:15:52,242
Door houtkap,
verbranding van bos, vervuiling.

156
00:15:53,035 --> 00:15:56,705
En dan is er nog droogte.

157
00:15:56,789 --> 00:16:01,502
Ruim 100 dolfijnen dood in
de Amazone in zeven dagen tijd.

158
00:16:01,585 --> 00:16:07,132
Vermoedelijk door de droogte
en de hoge watertemperatuur.

159
00:16:09,134 --> 00:16:14,807
De Amazone kende in 2023
de ergste droogte ooit.

160
00:16:14,890 --> 00:16:21,230
Bij een lage waterstand warmt
het water meer op door de zon.

161
00:16:21,313 --> 00:16:24,400
We zagen voor het eerst...

162
00:16:24,483 --> 00:16:29,321
dat veel dolfijnen
in korte tijd stierven.

163
00:16:30,531 --> 00:16:36,829
We verloren 70 dolfijnen op één dag.
Miljoenen vissen stierven.

164
00:16:42,960 --> 00:16:49,800
Fernando werkt met lokale teams
om de dolfijnen te beschermen.

165
00:16:49,883 --> 00:16:54,763
Ze taggen ze om hun leefgebied
in kaart te brengen...

166
00:16:54,847 --> 00:16:56,974
en te beschermen.

167
00:16:57,057 --> 00:16:59,685
En wie kan ons dat beter laten zien?

168
00:17:06,400 --> 00:17:08,610
Snel.

169
00:17:15,159 --> 00:17:18,370
Dolfijnen vangen is wel
wat anders dan vissen.

170
00:17:18,454 --> 00:17:22,916
Als je een net uitgooit,
zwemmen vissen er vanzelf in.

171
00:17:23,000 --> 00:17:26,003
Bij dolfijnen moet het net
er helemaal omheen.

172
00:17:32,217 --> 00:17:36,180
We hebben drie dolfijnen gevangen.
Ze zitten in het grote net.

173
00:17:54,073 --> 00:17:59,161
Als ik bij een dolfijn ben,
is m'n hart vervuld.

174
00:17:59,244 --> 00:18:02,372
Het geeft zin aan m'n leven.

175
00:18:03,791 --> 00:18:10,422
Dierenarts María Jimena Valderrama
houdt de dolfijn in de gaten.

176
00:18:20,265 --> 00:18:25,896
Stille, graag.
Dit is een drachtig wijfje. Stilte.

177
00:18:25,979 --> 00:18:31,568
Het is ergens wel invasief.
We halen een waterdier uit het water.

178
00:18:32,653 --> 00:18:39,368
We meten de hartslag
en ademfrequentie.

179
00:18:39,451 --> 00:18:43,664
Als het dier te gestrest is...

180
00:18:43,747 --> 00:18:46,708
is het beter om het vrij te laten.

181
00:18:46,792 --> 00:18:50,170
Het welzijn van het dier staat voorop.

182
00:18:51,088 --> 00:18:56,260
Dit is een groot wijfje
van 2,20 meter. Ze is drachtig.

183
00:18:56,343 --> 00:19:01,515
Een dolfijn kan elke vier
tot vijf jaar één kalf krijgen.

184
00:19:01,598 --> 00:19:03,851
De draagtijd is 13 maanden.

185
00:19:03,934 --> 00:19:09,231
Dus ze kunnen in hun leven
vier of vijf kalveren krijgen.

186
00:19:09,314 --> 00:19:15,070
Daarom moeten we ze beschermen.
Elk dier telt.

187
00:19:17,281 --> 00:19:21,118
Ik moet
bloed- en weefselmonsters nemen.

188
00:19:21,952 --> 00:19:24,329
We taggen het dier snel.

189
00:19:25,497 --> 00:19:31,670
We verdoven het dier, zodat het
geen pijn voelt tijdens het plaatsen.

190
00:19:35,716 --> 00:19:39,803
Dankzij die tags kunnen we zien...

191
00:19:39,887 --> 00:19:45,184
welke gebieden beschermd moeten worden
voor het behoud van de dolfijnen.

192
00:19:54,234 --> 00:19:58,447
Fernando ontdekt dat mannetjes
een groot leefgebied hebben.

193
00:19:58,530 --> 00:20:03,118
De mannetjes trekken weg,
op zoek naar andere groepen wijfjes.

194
00:20:03,202 --> 00:20:08,415
Maar de wijfjes blijven in gebieden
waar altijd voedsel voorhanden is.

195
00:20:10,959 --> 00:20:15,505
Dit brengt ze in conflict met mensen.

196
00:20:15,589 --> 00:20:20,427
Soms zeggen de vissers:
Kijk, dolfijnen stelen onze vis.

197
00:20:20,510 --> 00:20:24,514
Ze halen de vis uit onze netten.

198
00:20:24,598 --> 00:20:28,936
Deze dolfijnen associëren vissen
met een gratis maaltijd.

199
00:20:31,396 --> 00:20:37,736
Marien bioloog en fotograaf Thomas
Peschak voegt zich bij de expeditie...

200
00:20:37,819 --> 00:20:43,075
om dit gedrag te bekijken
vanuit het perspectief van de dolfijn.

201
00:20:45,327 --> 00:20:49,873
Dat conflict kan eindigen
met de dood van een dolfijn...

202
00:20:49,957 --> 00:20:53,627
of het kan het net
van vissers beschadigen.

203
00:20:53,710 --> 00:20:56,880
Maar er is wellicht een oplossing.

204
00:20:56,964 --> 00:20:59,132
Pingers schrikken de dolfijnen af.

205
00:20:59,216 --> 00:21:05,847
Ze geven een geluid af bij de netten,
zodat de dolfijnen wegblijven.

206
00:21:05,931 --> 00:21:11,687
Pingers werken in de oceaan, maar zijn
nog nooit gebruikt in de Amazone.

207
00:21:11,770 --> 00:21:16,441
We gaan dit voor het eerst testen
met Mariana.

208
00:21:16,525 --> 00:21:19,861
We werken samen
met de lokale bevolking.

209
00:21:19,945 --> 00:21:24,283
Twee vissers ondersteunen ons
bij deze pilot.

210
00:21:25,450 --> 00:21:31,581
Dit geeft ons inzicht in
wat de dolfijnen ertoe beweegt.

211
00:21:32,958 --> 00:21:36,420
Ze horen het geluid
en deinzen terug.

212
00:21:40,132 --> 00:21:42,592
Ze proberen het direct nog eens.

213
00:21:45,470 --> 00:21:48,807
Ze zetten door en pakken de vis.

214
00:21:50,475 --> 00:21:56,231
De pingers werkten vermoedelijk niet
omdat de dolfijnen mensen gewend zijn.

215
00:21:56,315 --> 00:21:58,859
Het testen gaat door.

216
00:21:58,942 --> 00:22:05,782
Ik hoop dat het ooit lukt, want dat is
goed voor zowel dolfijn als mens.

217
00:22:05,866 --> 00:22:12,289
Door de dolfijnen te observeren,
kunnen we dit wellicht oplossen.

218
00:22:13,707 --> 00:22:19,671
Als fotograaf van National Geographic
wil Thomas bijdragen...

219
00:22:19,755 --> 00:22:23,425
aan de bescherming van de Amazone
en alles wat er leeft.

220
00:22:25,719 --> 00:22:30,640
Dankzij prachtige onderwaterfoto's
gaan mensen de dolfijnen waarderen.

221
00:22:32,893 --> 00:22:36,730
Duiken met deze dolfijnen
is echt magisch.

222
00:22:36,813 --> 00:22:43,278
Sommige dieren zijn ontzettend
verlegen, andere zijn dapper.

223
00:22:43,362 --> 00:22:46,281
En er zijn nieuwsgierige dieren.

224
00:23:32,786 --> 00:23:38,583
AANGEBODEN DOOR NATIONAL GEOGRAPHIC
IN SAMENWERKING MET ROLEX

225
00:23:38,667 --> 00:23:41,461
Elk jaar, tijdens het regenseizoen...

226
00:23:41,545 --> 00:23:46,800
vindt er een ongelooflijk fenomeen
plaats in het Amazonegebied.

227
00:23:46,883 --> 00:23:51,221
De rivieren stromen over
in de omringende bossen.

228
00:23:53,181 --> 00:23:59,271
Tot wel 20 kilometer buiten
de oevers en bijna 15 meter diep.

229
00:23:59,354 --> 00:24:04,067
Al het leven beweegt mee met
de rivier. Het is als een hartritme.

230
00:24:04,151 --> 00:24:08,488
Het bos, de dieren...

231
00:24:11,700 --> 00:24:17,456
de mensen hier, alles leeft
op het ritme van de rivier.

232
00:24:19,624 --> 00:24:22,836
Inclusief de dolfijnen.

233
00:24:22,919 --> 00:24:26,715
Flexibele vinnen en wervels...

234
00:24:26,798 --> 00:24:29,968
geven ze schijnbaar magische krachten.

235
00:24:32,345 --> 00:24:37,225
Ze kunnen letterlijk tussen de bomen
door vliegen. Geweldig.

236
00:24:38,602 --> 00:24:42,606
De bomen voorzien hun prooivissen
van voedsel.

237
00:24:43,940 --> 00:24:48,778
Als het bos overstroomt, kunnen vissen
bij de vruchten en zaden in de bomen.

238
00:24:50,071 --> 00:24:56,828
Het verband tussen de systemen zorgt
voor het behoud van biodiversiteit.

239
00:24:58,747 --> 00:25:01,124
Maar hoelang nog?

240
00:25:03,627 --> 00:25:06,963
Als dreigingen als
ontbossing en opwarming...

241
00:25:07,047 --> 00:25:10,800
de neerslag
van de Amazone verstoren...

242
00:25:10,884 --> 00:25:16,681
heeft dat invloed op het hele systeem,
waaronder het ritme van de rivier.

243
00:25:16,765 --> 00:25:20,393
Een kleine verandering
in de waterbeschikbaarheid...

244
00:25:20,477 --> 00:25:26,149
brengt het ecosysteem al in de war.

245
00:25:28,610 --> 00:25:31,154
Wat het zal doen met de bomen,
weet niemand.

246
00:25:31,238 --> 00:25:36,743
Thiago Silva en z'n team gaan
naar Brazilië om het uit te zoeken.

247
00:25:38,912 --> 00:25:44,876
We willen weten hoe bomen omgaan
met maandenlange overstromingen...

248
00:25:44,960 --> 00:25:50,924
en hoe klimaatverandering de toekomst
van deze moeraswouden kan beïnvloeden.

249
00:25:53,760 --> 00:25:57,806
We kennen de fysiologische
eigenschappen van de bomen niet.

250
00:25:57,889 --> 00:26:01,893
Dus we weten niet precies
hoe ze het doen.

251
00:26:01,977 --> 00:26:07,357
Ze werken 's nachts en verzamelen
monsters terwijl de planten rusten.

252
00:26:07,440 --> 00:26:12,153
We willen de takken
die helemaal vrij hangen...

253
00:26:12,237 --> 00:26:17,701
dus die de hele dag zonlicht krijgen.

254
00:26:17,784 --> 00:26:22,789
Hij moet heel hoog klimmen
om bij die takken te komen.

255
00:26:22,872 --> 00:26:25,166
Het is een heel avontuur.

256
00:26:26,626 --> 00:26:30,005
Julia onderzoekt dingen als
de grootte van de houtvaten...

257
00:26:30,088 --> 00:26:36,553
om te zien hoe elke boom reageert
op nattere of drogere omstandigheden.

258
00:26:40,724 --> 00:26:46,354
Thiago gebruikt geavanceerde
technologie voor het grotere geheel.

259
00:26:48,356 --> 00:26:51,109
Wat me fascineert aan planten...

260
00:26:51,192 --> 00:26:55,739
is hoe ze het totale ecosysteem
draaiende houden.

261
00:26:57,324 --> 00:27:03,121
De dieren zijn meestal slechts acteurs
en de planten vormen met decor.

262
00:27:04,247 --> 00:27:09,753
Thiago toont dat decor voor het eerst
aan de rest van de wereld.

263
00:27:09,836 --> 00:27:15,467
Hij gebruikt LIDAR om een 3D-foto
van 360 graden te maken.

264
00:27:15,550 --> 00:27:18,720
Ik hou van de combinatie
van planten en technologie.

265
00:27:18,803 --> 00:27:21,598
Dit is een laser-scanner.

266
00:27:21,681 --> 00:27:25,852
Die stuurt 'n kegelvormige laserstraal...

267
00:27:25,935 --> 00:27:28,855
om de roterende kop heen.

268
00:27:30,565 --> 00:27:35,445
Met een drone maak ik een 3D-model
van de bovenkant van het bladerdak.

269
00:27:42,994 --> 00:27:49,334
We maken een virtuele omgeving
waarin je het bos in kan gaan...

270
00:27:52,087 --> 00:27:56,383
en zien hoe het water kan
stijgen. Je kunt bijna voelen...

271
00:27:56,466 --> 00:28:00,887
hoe het is als een bos
tien meter onder water staat.

272
00:28:03,848 --> 00:28:08,520
Thiago en Julia's bevindingen
bieden een blik in de toekomst.

273
00:28:08,603 --> 00:28:14,818
Welke bomen mogelijk uitsterven en wat
dat betekent voor het leven eromheen.

274
00:28:18,863 --> 00:28:24,828
Ik wil het systeem begrijpen om ons zo
goed mogelijk te kunnen voorbereiden.

275
00:28:24,911 --> 00:28:30,500
En voorkomen dat alles wat die bossen
te bieden hebben verloren gaat.

276
00:28:30,583 --> 00:28:34,337
Niet alleen de dieren zijn
afhankelijk van deze bossen...

277
00:28:34,421 --> 00:28:37,799
maar ook de 40 miljoen mensen
in het Amazonegebied.

278
00:28:37,882 --> 00:28:41,594
Het grootste deel
van de bevolking woont bij de rivier.

279
00:28:41,678 --> 00:28:44,764
Ze zijn afhankelijk van de rivieren
voor transport.

280
00:28:44,848 --> 00:28:50,895
Ze zijn afhankelijk van het bos
voor vis en hout.

281
00:28:50,979 --> 00:28:54,524
Dus iedereen is afhankelijk
van de Amazone.

282
00:28:54,607 --> 00:28:58,486
En de mensen die er wonen zijn
de sleutel tot de bescherming.

283
00:29:06,703 --> 00:29:09,706
De rivier is ons
levensonderhoud.

284
00:29:09,789 --> 00:29:14,461
Maar als deze rivier
er niet was geweest...

285
00:29:14,544 --> 00:29:17,005
had de mensheid
grotendeels niet bestaan.

286
00:29:20,967 --> 00:29:26,598
Om de riviereconomie te redden,
gaat nog een team de Juruá op...

287
00:29:26,681 --> 00:29:32,520
een zijrivier van de Amazone, om samen
te werken met lokale gemeenschappen.

288
00:29:33,605 --> 00:29:39,444
We zien deze relatie als aanvulling
op het systeem...

289
00:29:39,527 --> 00:29:43,531
want mensen leven niet alleen in
het bos, ze zijn er een onderdeel van.

290
00:29:48,787 --> 00:29:51,289
Het doel van ons project...

291
00:29:51,372 --> 00:29:56,169
is onderzoeken op welke manier
het mogelijk is...

292
00:29:56,252 --> 00:30:00,715
om de bescherming van biodiversiteit
te verbinden met 't menselijk welzijn.

293
00:30:04,344 --> 00:30:09,057
Het team werkt samen met de bewoners
om de reuzenschildpad te beschermen.

294
00:30:10,683 --> 00:30:14,354
En het aantal arapaima's te vergroten.

295
00:30:16,022 --> 00:30:17,899
Hier bekend als pirarucu.

296
00:30:17,982 --> 00:30:22,779
Ze zijn belangrijk
voor de lokale voedselveiligheid...

297
00:30:22,862 --> 00:30:26,199
maar hebben ook
een hoge commerciële waarde.

298
00:30:26,282 --> 00:30:32,580
Ongecontroleerde visserij
heeft de populatie sterk verminderd.

299
00:30:33,957 --> 00:30:40,129
Voor mij is pirarucu een superster.
Hij is groter en zwaarder dan ik.

300
00:30:41,422 --> 00:30:44,884
Het is de grootste
zoetwatervis ter wereld.

301
00:30:46,761 --> 00:30:53,059
Maar eind jaren 90 werd hij
bijna uitgeroeid door overbevissing.

302
00:30:54,561 --> 00:30:58,314
Onderzoekers en lokale vissers
bundelden hun krachten...

303
00:30:58,398 --> 00:31:03,361
om een duurzaam visplan op te
stellen gebaseerd op een quotasysteem.

304
00:31:03,444 --> 00:31:07,448
Een onderwateromgeving
waarin je de pirarucu beschermt...

305
00:31:07,532 --> 00:31:09,826
is als een bankrekening.

306
00:31:10,869 --> 00:31:17,625
João en z'n team werken al 15 jaar
aan dat plan hier in Juruá.

307
00:31:17,709 --> 00:31:23,006
Zonder hen zouden we misschien
niet zijn waar we nu zijn.

308
00:31:24,090 --> 00:31:26,509
Het is een enorm succesverhaal.

309
00:31:26,593 --> 00:31:32,599
De pirarucu-populatie is
met 600 procent gegroeid.

310
00:31:32,682 --> 00:31:36,686
We noemen de pirarucu meestal
de vis van verandering...

311
00:31:36,769 --> 00:31:40,815
omdat ze sociale en economische
veranderingen teweegbrachten.

312
00:31:43,109 --> 00:31:47,155
Nu gaan ze nog
een stap verder met dat succes.

313
00:31:48,656 --> 00:31:51,618
Een GPS-zender plaatsen
op de pirarucu...

314
00:31:51,701 --> 00:31:57,498
was een uitdaging,
want het was nog nooit gedaan.

315
00:31:57,582 --> 00:32:03,087
Het was alleen mogelijk omdat we
samenwerkten met lokale vissers.

316
00:32:03,171 --> 00:32:08,676
Ze hebben historische kennis
van de omgang met deze soort.

317
00:32:08,760 --> 00:32:12,764
Zonder hen hadden we
niet geweten...

318
00:32:12,847 --> 00:32:17,352
waar je de zender
het beste kunt plaatsen.

319
00:32:17,435 --> 00:32:23,191
De realtime data over hun leefgebied
kan leiden tot meer bescherming...

320
00:32:23,274 --> 00:32:26,319
en uiteindelijk meer vis.

321
00:32:31,157 --> 00:32:33,660
Als we ons quotum verhogen...

322
00:32:33,743 --> 00:32:37,872
betekent dat meer inkomsten
voor elke pirarucu-handelaar.

323
00:32:48,257 --> 00:32:54,389
Verderop op de Juruá werken João en
Andressa samen met lokale bewoners...

324
00:32:54,472 --> 00:32:59,811
om een iconische diersoort
in de Amazone te beschermen.

325
00:32:59,894 --> 00:33:06,859
We houden het strand 's nachts
in de gaten met een zaklamp en geweer.

326
00:33:06,943 --> 00:33:09,862
Ik werk zes uur en m'n zoon ook.

327
00:33:12,490 --> 00:33:18,830
Als we geen toezicht houden,
komen er zeker stropers.

328
00:33:21,791 --> 00:33:27,714
Elk jaar nestelen wijfjes
op de oever van de rivier.

329
00:33:28,923 --> 00:33:33,970
Ze gaan in een soort trance
als ze eieren leggen.

330
00:33:34,053 --> 00:33:37,223
Dat maakt iedereen,
ook de moeder, kwetsbaar.

331
00:33:37,306 --> 00:33:39,350
Ondanks hun beschermde status...

332
00:33:39,434 --> 00:33:44,689
zijn rivierschildpadden
en hun eieren zeer gewild.

333
00:33:44,772 --> 00:33:50,820
Voor een grote schildpad
in Carauari vragen ze 400, 500 Reais.

334
00:33:50,903 --> 00:33:57,118
Dus ze zien me hier in Tabuleiro do
Manariã, drie, vier, vijf dagen lang.

335
00:33:57,201 --> 00:33:59,370
De stropers zijn meedogenloos.

336
00:33:59,454 --> 00:34:04,834
Ze vernietigen 99 procent
van de nesten op onbewaakte stranden.

337
00:34:04,917 --> 00:34:08,838
Bijna alle schildpadden
die eieren leggen...

338
00:34:08,921 --> 00:34:14,594
hebben een nest
dat ouder is dan mensen.

339
00:34:17,180 --> 00:34:20,600
Bomba en zijn gezin
wonen al bijna 30 jaar...

340
00:34:20,683 --> 00:34:25,980
tegenover het schildpaddenstrand
Tabuleiro, dat ze beschermen.

341
00:34:26,064 --> 00:34:30,234
We weten dat als we
dit niet zouden doen...

342
00:34:30,318 --> 00:34:35,782
de tieners die nu opgroeien,
dit niet zouden zien.

343
00:34:39,660 --> 00:34:43,039
Bomba was
een van de eerste strandwachters.

344
00:34:43,122 --> 00:34:45,958
Vandaag vertegenwoordigt hij...

345
00:34:46,042 --> 00:34:47,627
alle strandwachters.

346
00:34:50,088 --> 00:34:54,300
M'n motivatie is dat
m'n vader elk jaar voor ze zorgt.

347
00:34:54,383 --> 00:34:56,135
Hij inspireert me.

348
00:34:58,846 --> 00:35:02,266
Ze werken 's nachts,
hij en João Pedro.

349
00:35:04,936 --> 00:35:10,316
Om zes uur 's ochtends,
soms zeven uur...

350
00:35:10,399 --> 00:35:12,360
kijk ik wat er is uitgekomen.

351
00:35:14,946 --> 00:35:19,742
Chica ontdekt
dat hun harde werk loont.

352
00:35:21,119 --> 00:35:26,040
Op beschermde stranden daalt
het aantal stropers tot twee procent.

353
00:35:26,124 --> 00:35:29,877
Daar geniet ik het meest van.
Het is erg verbeterd.

354
00:35:38,094 --> 00:35:41,556
Hallo, Bomba. Alles goed?

355
00:35:41,639 --> 00:35:46,269
Maar strandwachters verdienen
niet aan wat ze beschermen.

356
00:35:46,352 --> 00:35:49,939
Om door te gaan, hebben ze hulp nodig.

357
00:35:50,022 --> 00:35:55,695
Een probleem is dat we
strandwachters niet goed betalen.

358
00:35:55,778 --> 00:35:58,865
Ze krijgen
een maandelijkse voedselmand.

359
00:35:58,948 --> 00:36:02,952
Alleen in de maanden dat ze werken,
van nestelen tot uitkomen.

360
00:36:03,035 --> 00:36:05,580
Hier moeten we over nadenken.

361
00:36:05,663 --> 00:36:10,126
Het is niet eens genoeg om schoenen te
kopen, laat staan een huis te houden.

362
00:36:10,209 --> 00:36:14,380
Ze zijn volledig afhankelijk
van fondsenwerving.

363
00:36:14,463 --> 00:36:18,050
Een van onze doelen is
het vergroten van de middelen...

364
00:36:18,134 --> 00:36:23,181
waardoor dit
beschermingsprogramma kan doorgaan.

365
00:36:31,189 --> 00:36:37,945
Als we hier weggaan,
zullen stropers alles vernietigen.

366
00:36:39,030 --> 00:36:42,867
Dus vechten we ervoor.

367
00:36:46,579 --> 00:36:50,625
De strijd voor een gezonde
Amazone beïnvloedt ons allemaal.

368
00:36:51,959 --> 00:36:56,088
De bossen alleen al
slaan zo veel koolstof op...

369
00:36:56,172 --> 00:36:59,091
dat ze de hele planeet
helpen beschermen.

370
00:36:59,175 --> 00:37:06,182
Elk bos, elke boom draagt bij, want
ze halen CO2 uit de atmosfeer.

371
00:37:06,265 --> 00:37:09,685
Angelo Bernardino wil weten hoeveel.

372
00:37:09,769 --> 00:37:15,900
Hij gaat naar de plek waar het water
uitmondt in de Atlantische Oceaan...

373
00:37:15,983 --> 00:37:21,948
met 84 olympische zwembaden
per seconde.

374
00:37:22,031 --> 00:37:24,700
Dit zou fantastisch moeten zijn.

375
00:37:24,784 --> 00:37:30,957
Hier leeft een kustbos zoals
ze nog nooit hebben gezien.

376
00:37:36,379 --> 00:37:39,090
Dit is een gemengd mangrovebos.

377
00:37:39,173 --> 00:37:43,427
Ik ben benieuwd wat daar gebeurt.
Kom mee.

378
00:37:46,138 --> 00:37:51,477
Angelo bestudeert
de mangroves in het Amazonegebied.

379
00:37:51,560 --> 00:37:54,647
Mangroves zijn
een iconische plek in Brazilië.

380
00:37:54,730 --> 00:37:59,694
Ze beschermen de kust
en bieden levensonderhoud.

381
00:37:59,777 --> 00:38:06,784
De meeste mangroves groeien
in zout of brak water. Deze niet.

382
00:38:06,867 --> 00:38:10,663
We zijn bij de oceaan
en meten het zoutgehalte.

383
00:38:10,746 --> 00:38:13,791
Het zoutgehalte is nul.
Het is zoet water.

384
00:38:15,376 --> 00:38:19,505
De mangroves moeten zich aanpassen.

385
00:38:19,588 --> 00:38:25,344
Dit is een uniek woud aan de kust
van het Amazonegebied.

386
00:38:25,428 --> 00:38:26,846
Daar is het.

387
00:38:32,018 --> 00:38:37,148
Ze nemen monsters om uit te zoeken
hoeveel koolstof hier is opgeslagen.

388
00:38:37,231 --> 00:38:38,691
Wat denk je?

389
00:38:38,774 --> 00:38:42,278
Ik denk dat dit zo'n 400 jaar
aan sedimentafzetting is.

390
00:38:42,361 --> 00:38:43,571
Mooi.

391
00:38:44,655 --> 00:38:50,661
Je moet blijven draaien.
Hopelijk krijg je een bodemmonster.

392
00:38:50,745 --> 00:38:55,499
Kijk eens. Prachtig. Hebbes.
We hebben twee meter.

393
00:38:55,583 --> 00:39:01,672
Ongelooflijk hoeveel koolstof we zelfs
op twee meter diepte nog zien.

394
00:39:01,756 --> 00:39:07,053
Je ziet bladeren van duizenden jaren
oud die bewaard zijn gebleven.

395
00:39:08,637 --> 00:39:14,477
Het tropisch regenwoud slaat
120 miljard ton koolstof op.

396
00:39:14,560 --> 00:39:18,522
Deze mangroven blijkbaar
zelfs nog meer.

397
00:39:19,690 --> 00:39:22,610
De mangroven slaan drie tot vier keer
meer koolstof op...

398
00:39:22,693 --> 00:39:26,739
dan dezelfde oppervlakte regenwoud.

399
00:39:28,074 --> 00:39:34,413
We kunnen de mangroven
gebruiken tegen de klimaatverandering.

400
00:39:34,497 --> 00:39:38,667
Ze maken leven mogelijk
door er gewoon te zijn.

401
00:39:41,087 --> 00:39:45,716
De wereldwijde impact van
de Amazone stopt hier niet.

402
00:39:46,801 --> 00:39:50,262
En de Amazone zelf ook niet.

403
00:39:50,346 --> 00:39:56,268
De stroom van zoet water en sediment
die de oceaan in stroomt...

404
00:39:56,352 --> 00:40:00,606
reikt tot aan de Caraïbische eilanden.

405
00:40:00,689 --> 00:40:06,737
Je kunt het zoete water van de Amazone
opsporen tot in Puerto Rico.

406
00:40:09,657 --> 00:40:13,661
Al dat zoete water
bevat voedingsstoffen...

407
00:40:13,744 --> 00:40:18,707
waarvan de impact
op het ecosysteem nog onbekend is.

408
00:40:18,791 --> 00:40:25,256
We zijn in Tobago in de Cariben.
Tom en Angelo kijken samen toe.

409
00:40:25,339 --> 00:40:27,007
Zijn jullie er klaar voor?

410
00:40:35,015 --> 00:40:37,226
Veel zeedieren die we hier zien...

411
00:40:37,309 --> 00:40:44,024
zijn afhankelijk
van het voedsel uit de Amazone.

412
00:40:46,569 --> 00:40:49,989
Dat vertaalt zich
in een heel ander ecosysteem.

413
00:40:50,072 --> 00:40:54,243
De riffen worden gedomineerd
door sponzen.

414
00:40:54,326 --> 00:40:57,955
Zelfs blauwe sponzen.
Die heb ik nog nooit gezien.

415
00:40:58,038 --> 00:41:04,211
De spons gebruikt de rijkdommen...

416
00:41:04,295 --> 00:41:09,508
die afkomstig zijn uit de Amazone
en verandert de samenstelling...

417
00:41:09,592 --> 00:41:13,679
zodat alle soorten in de voedselketen
er toegang toe hebben.

418
00:41:14,763 --> 00:41:20,561
Dit is het topje van de ijsberg
van het bereik van de Amazone.

419
00:41:21,645 --> 00:41:25,274
Wat de Amazone betreft,
is één ding duidelijk.

420
00:41:25,357 --> 00:41:30,446
Alles is met elkaar verbonden.
Van sponzen in de Caraïben...

421
00:41:30,529 --> 00:41:34,867
tot de ijzige oorsprong in de Andes.

422
00:41:40,831 --> 00:41:42,541
We zijn klaar.

423
00:41:42,625 --> 00:41:47,880
Hij staat aan.
De accu laadt op. Goed gedaan.

424
00:41:47,963 --> 00:41:53,969
Dit weerstation is het hoogste in Peru
en in de tropische Andes.

425
00:41:54,053 --> 00:41:59,683
Het zal de klimaatvoorspellingen
verbeteren.

426
00:41:59,767 --> 00:42:06,774
Wat we de komende tien jaar doen,
bepaalt hoe de aarde eruitziet...

427
00:42:06,857 --> 00:42:09,026
de komende duizenden jaren.

428
00:42:09,109 --> 00:42:11,779
Wat we de komende jaren doen,
doet ertoe.

429
00:42:11,862 --> 00:42:17,701
Zodat iedereen kan blijven genieten
van deze prachtige plek. Onze planeet.

430
00:42:17,785 --> 00:42:24,416
Ruths camera's hebben nooit eerder gezien
gedrag van de brilbeer vastgelegd

431
00:42:30,130 --> 00:42:35,135
Angelo en Thiago brengen meer
van het Amazonegebied in kaart

432
00:42:35,219 --> 00:42:37,888
waaronder nog 20 procent meer
van de mangrovebossen

433
00:42:40,891 --> 00:42:46,564
Fernando heeft overeenkomsten gesloten
om de rivierdolfijnen te beschermen

434
00:42:46,647 --> 00:42:49,483
Eén, twee, drie. Rivierdolfijnen.

435
00:42:51,235 --> 00:42:55,614
João en Andressa's team steunden
de bescherming van 200 meren

436
00:42:55,698 --> 00:42:58,993
en 23 stranden
en trainden 77 strandwachters

437
00:42:59,076 --> 00:43:02,329
Bomba's familie heeft zeker
een miljoen schildpadden gered

438
00:43:20,681 --> 00:43:26,228
De antwoorden voor het Amazonegebied
en de hulpbronnen zijn hier...

439
00:43:26,312 --> 00:43:29,315
bij deze mensen, op deze plekken.

440
00:43:29,398 --> 00:43:33,152
We halen het niet hierheen,
we bouwen het hier.

441
00:43:33,235 --> 00:43:36,614
Aangeboden
door National Geographic en Rolex

442
00:43:40,909 --> 00:43:45,456
Het gaat niet alleen om wetenschap.
Het gaat ook om oplossingen.

443
00:43:45,539 --> 00:43:50,377
Ook om het werken met lokale
gemeenschappen en om hoop.

444
00:44:02,348 --> 00:44:04,350
Vertaling: Lotte Weerman