1 00:00:02,800 --> 00:00:05,360 We hebben een voertuig. 2 00:00:05,520 --> 00:00:10,360 Het is een land met een kleine bevolking in Europa. 3 00:00:10,520 --> 00:00:16,040 Maar Finland heeft een leger dat twee keer zo groot is als het Britse leger. 4 00:00:16,200 --> 00:00:19,360 Het beschikt over de sterkste artillerie van West-Europa. 5 00:00:21,160 --> 00:00:24,520 Het hele land is klaar om in een fort te veranderen. 6 00:00:26,520 --> 00:00:29,960 Bruggen kunnen worden opgeblazen om indringers tegen te houden. 7 00:00:30,120 --> 00:00:33,480 Wegen worden landingsbanen. 8 00:00:36,800 --> 00:00:39,360 Maar waarom? 9 00:00:39,520 --> 00:00:43,240 Dit is het buitengewone verhaal van een natie... 10 00:00:43,400 --> 00:00:46,640 die is ontstaan door gevechten tussen supermachten. 11 00:00:46,800 --> 00:00:51,320 Alle 70 oorlogsschepen openen een spervuur. 12 00:00:51,480 --> 00:00:56,280 Het overleven van WO II, tegen alle verwachtingen in... 13 00:00:56,440 --> 00:00:59,600 Ze stonden tegenover een overweldigende tegenstander. 14 00:01:01,000 --> 00:01:02,960 Het moet doodeng zijn geweest. 15 00:01:03,120 --> 00:01:05,040 ...en een Koude Oorlog-crisis... 16 00:01:05,200 --> 00:01:10,360 maakten Finland tot een van de best verdedigde landen ter wereld. 17 00:01:10,520 --> 00:01:13,520 Een hele stad kan comfortabel onder de grond overleven. 18 00:01:20,720 --> 00:01:24,360 Elk land is een gevangene van zijn geografie... 19 00:01:24,520 --> 00:01:29,760 begrensd door bergen, rivieren, zeeën... 20 00:01:29,920 --> 00:01:31,920 of stenen. 21 00:01:32,080 --> 00:01:35,200 En elk land moet deze grenzen verdedigen tegen aanvallen. 22 00:01:37,920 --> 00:01:44,080 Op het land, in de lucht en op volle zee. 23 00:01:45,600 --> 00:01:49,840 Deze serie onderzoekt de ongelooflijke bouwwerken... 24 00:01:50,000 --> 00:01:54,920 ingenieuze wapens en briljante strategieën... 25 00:01:55,080 --> 00:01:58,640 die Europa's meest geharde landen hebben gevormd... 26 00:01:58,800 --> 00:02:01,840 in de afgelopen 1000 jaar... 27 00:02:02,000 --> 00:02:06,880 en een cruciale rol speelden bij het creëren van de huidige naties. 28 00:02:25,280 --> 00:02:28,880 Een afgelegen en rustige wildernis. 29 00:02:29,040 --> 00:02:32,600 Een lappendeken van magische bossen en spiegelmeren. 30 00:02:33,960 --> 00:02:38,640 Al meer dan 2000 jaar wonen hier Fins sprekende mensen. 31 00:02:40,240 --> 00:02:46,200 Dit land van rendieren en sauna's kent nu een verfijnde economie. 32 00:02:46,360 --> 00:02:51,320 En Finnen staan bekend als de gelukkigste mensen op aarde. 33 00:02:52,640 --> 00:02:56,720 Maar dit wonderland is zeer kwetsbaar. 34 00:02:59,360 --> 00:03:04,440 Met z'n ligging in het verre noorden van Europa, tussen oost en west in... 35 00:03:04,600 --> 00:03:09,240 heeft Finland een strategische positie in de Oostzee. 36 00:03:10,760 --> 00:03:15,120 {\an8}Om te begrijpen hoe Finland groeide in de schaduw van supermachten... 37 00:03:15,280 --> 00:03:18,080 {\an8}moeten we 150 jaar terug in de tijd... 38 00:03:18,240 --> 00:03:22,720 {\an8}naar een tijd voordat Finland als natie bestond. 39 00:03:22,880 --> 00:03:25,880 En naar een opmerkelijke eilandvesting... 40 00:03:26,040 --> 00:03:28,240 waar bloederige gevechten plaatsvonden... 41 00:03:28,400 --> 00:03:32,720 en bij de Finnen vol trots bekendstaat als 'Fort van Finland'. 42 00:03:34,200 --> 00:03:36,600 Andy Torbet is een zeearcheoloog... 43 00:03:36,760 --> 00:03:41,120 en voormalig soldaat, met een passie voor militaire geschiedenis. 44 00:03:44,480 --> 00:03:47,640 Achter me ligt Helsinki, de hoofdstad van Finland. 45 00:03:47,800 --> 00:03:52,480 Voor me ligt een groep kleine eilanden, Suomenlinna in het Fins. 46 00:03:52,640 --> 00:03:56,760 Ik ga erheen om meer te weten te komen over de impact... 47 00:03:56,920 --> 00:04:00,400 die ze hebben gehad op de geschiedenis van dit land. 48 00:04:01,840 --> 00:04:05,160 Op slechts 20 minuten varen van Helsinki... 49 00:04:05,320 --> 00:04:08,440 is Suomenlinna een groep van acht verbonden eilanden. 50 00:04:11,800 --> 00:04:16,120 Ze zijn versterkt met zes kilometer aan verdedigingsmuren... 51 00:04:16,280 --> 00:04:20,920 die een grote marinebasis met 200 gebouwen beschermen. 52 00:04:24,360 --> 00:04:26,360 Het wemelt er van de kanonnen... 53 00:04:26,520 --> 00:04:32,000 gehuisvest in stervormige bastionmuren van wel negen meter dik. 54 00:04:33,160 --> 00:04:37,160 De buitenmuur gaf de verdedigers twee belangrijke voordelen. 55 00:04:37,320 --> 00:04:41,720 Het eerste is dat de kanonnen zelf in beschermende nissen zaten... 56 00:04:41,880 --> 00:04:44,720 en niet boven op de muur, waar ze kwetsbaar zijn. 57 00:04:44,880 --> 00:04:46,720 Het tweede is de vorm van de muur. 58 00:04:46,880 --> 00:04:49,880 Door dit zigzagpatroon stonden de kanonnen zodanig... 59 00:04:50,040 --> 00:04:54,720 dat hun vuurlinies elkaar kruisten, zodat er geen blinde hoeken waren... 60 00:04:54,880 --> 00:04:59,240 en er geen veilige plek was voor de vijand om aan te vallen. 61 00:04:59,400 --> 00:05:01,480 Degene die Suomenlinna beheerste... 62 00:05:01,640 --> 00:05:05,760 {\an8}had enorme macht in de Oostelijke Baltische Zee. 63 00:05:05,920 --> 00:05:08,640 {\an8}In de 18e eeuw was dat Zweden. 64 00:05:10,720 --> 00:05:12,040 {\an8}Maar in de 19e eeuw... 65 00:05:12,200 --> 00:05:16,240 {\an8}werden Suomenlinna en de Finse gebieden veroverd door de Russen. 66 00:05:16,400 --> 00:05:18,400 {\an8}ZWEEDSE RIJK RUSSISCHE RIJK 67 00:05:18,560 --> 00:05:21,519 {\an8}Het werd een provincie van het Russische Rijk... 68 00:05:21,520 --> 00:05:23,720 {\an8}het Groothertogdom Finland. 69 00:05:23,840 --> 00:05:25,920 {\an8}GROOTHERTOGDOM FINLAND RUSSISCHE RIJK 70 00:05:26,080 --> 00:05:29,440 Suomenlinna gaf de Russen belangrijke bescherming... 71 00:05:29,600 --> 00:05:31,560 voor hun Baltische handelsroutes... 72 00:05:31,720 --> 00:05:35,640 en bewaakte de poort naar de hoofdstad van het hertogdom, Helsinki. 73 00:05:37,520 --> 00:05:39,880 Maar voor het hertogdom van Finland... 74 00:05:40,040 --> 00:05:43,640 maakte de ligging aan Ruslands westelijke grens het ook kwetsbaar... 75 00:05:43,800 --> 00:05:47,160 voor aanvallen door vijanden van Rusland. 76 00:05:51,280 --> 00:05:57,440 {\an8}In 1855 waren de vijanden van Rusland deze jongens: de Britten. 77 00:05:58,840 --> 00:06:03,520 Dit alles vanwege een gevecht 1500 km verderop, op de Krim. 78 00:06:03,680 --> 00:06:08,520 Groot-Brittannië en z'n bondgenoten wilden de Krim beschermen. 79 00:06:11,200 --> 00:06:14,680 Om de Russen onverwachts aan te vallen... 80 00:06:14,840 --> 00:06:21,600 stuurden de Britten en Fransen een vloot om Suomenlinna aan te vallen. 81 00:06:25,240 --> 00:06:29,080 {\an8}Op een ochtend in 1855 ontwaken de verdedigers van het fort. 82 00:06:29,600 --> 00:06:33,560 Ze zien 70 oorlogsschepen aan de horizon liggen. 83 00:06:33,720 --> 00:06:37,800 Frustrerend genoeg buiten het bereik van de kanonnen. 84 00:06:37,960 --> 00:06:40,600 Die schepen zijn van de Franse en Engelse marine. 85 00:06:40,760 --> 00:06:46,360 Ze liggen daar dagenlang roerloos te wachten. 86 00:06:46,520 --> 00:06:49,120 De inwoners van Helsinki waren doodsbang. 87 00:06:49,280 --> 00:06:51,280 {\an8}Ze vluchtten doodsbang weg. 88 00:06:55,600 --> 00:06:59,520 {\an8}Op zondagochtend hoorden de verdedigers een geluid. 89 00:06:59,680 --> 00:07:04,120 Ze proberen het te horen en met de zeewind waait 'n laag gezoem aan land. 90 00:07:04,280 --> 00:07:08,640 Het blijken Engelse matrozen te zijn die een hymne zingen. 91 00:07:10,400 --> 00:07:14,800 Het gezang stopt en de wereld wordt stil. 92 00:07:14,960 --> 00:07:21,160 Toen openden alle 70 oorlogsschepen een spervuur op het fort. 93 00:07:25,040 --> 00:07:29,600 De verdedigers kregen te maken met een nieuw wapen: raketten. 94 00:07:31,680 --> 00:07:33,360 Vanwege hun lichte gewicht... 95 00:07:33,520 --> 00:07:38,800 konden raketten van kleine boten van dichtbij worden afgevuurd. 96 00:07:40,400 --> 00:07:45,440 Ze zaten vol brandbommen en waren verwoestend. 97 00:07:46,800 --> 00:07:51,880 De branden verspreidden zich snel en verwoestten veel gebouwen. 98 00:07:52,960 --> 00:07:55,480 Het spektakel werd met afgrijzen gadegeslagen... 99 00:07:55,640 --> 00:07:59,080 door de inwoners van Helsinki. 100 00:07:59,240 --> 00:08:03,360 Na twee dagen van constante bombardementen... 101 00:08:05,960 --> 00:08:08,760 vielen de kanonnen stil. 102 00:08:08,920 --> 00:08:10,760 Toen het bombardement ophield... 103 00:08:10,920 --> 00:08:15,880 dachten de mensen die niet gevlucht waren dat zij de volgenden waren. 104 00:08:16,040 --> 00:08:20,920 Ze wachtten dagenlang op de onvermijdelijke aanval. 105 00:08:21,080 --> 00:08:24,480 Maar de schepen deden niets. Zo plotseling als ze aankwamen... 106 00:08:24,640 --> 00:08:30,440 draaiden de Franse en Britse oorlogsschepen die daar lagen om... 107 00:08:30,600 --> 00:08:32,080 en voeren weg. 108 00:08:32,240 --> 00:08:33,400 Waarom? 109 00:08:34,160 --> 00:08:35,960 De reden voor de terugtrekking... 110 00:08:36,120 --> 00:08:40,680 terwijl het fort voor het grijpen lag, is lang een mysterie gebleven. 111 00:08:40,840 --> 00:08:46,280 Maar een rijke nieuwe bron van bewijs kan licht werpen op deze gebeurtenis. 112 00:08:46,440 --> 00:08:49,360 Om de geschiedenis van deze plek uit te pluizen... 113 00:08:49,520 --> 00:08:54,280 moet je onder de golven duiken. Daar ga ik nu heen. 114 00:08:54,440 --> 00:08:58,520 Met de hulp van een van Finlands beste onderwaterarcheologen. 115 00:08:58,680 --> 00:09:00,880 Hallo. - Hoe gaat het? 116 00:09:01,040 --> 00:09:03,600 Welkom aan boord. - Bedankt. 117 00:09:03,760 --> 00:09:08,440 Dr. Minna Koivikko leidt een groot onderwater-archeologieproject... 118 00:09:08,600 --> 00:09:11,880 dat de zeebodem rond Suomenlinna onderzoekt. 119 00:09:12,040 --> 00:09:13,760 Wat is het plan vandaag? 120 00:09:13,920 --> 00:09:20,920 Het plan is om je naar een specifiek houten wrak te brengen. 121 00:09:21,080 --> 00:09:23,080 Het ligt er al een tijdje. 122 00:09:31,120 --> 00:09:33,520 Oké, Andy, ik spring eerst... 123 00:09:33,680 --> 00:09:37,320 en dan zwemmen we naar de boei en gaan we naar het wrak. 124 00:09:37,480 --> 00:09:39,680 Prima. 125 00:09:49,360 --> 00:09:53,120 Met slecht zicht moeten Andy en Minna in de buurt blijven. 126 00:10:02,640 --> 00:10:05,880 Uiteindelijk vinden ze de rand van iets. 127 00:10:07,520 --> 00:10:12,640 Hé, Andy. Dit is het wrak. 128 00:10:18,400 --> 00:10:20,000 Het is veel groter... 129 00:10:20,160 --> 00:10:26,440 en het hout is beter bewaard gebleven dan ik had gedacht. 130 00:10:26,600 --> 00:10:31,600 Het formaat en de dichtheid van het hout zijn typisch voor oorlogsschepen. 131 00:10:33,760 --> 00:10:38,600 De aanwezigheid van kanonnen zou de doorslag geven. 132 00:10:38,760 --> 00:10:44,520 Als ze door het duister gaan, ontdekt Andy iets zwaars. 133 00:10:47,000 --> 00:10:50,520 Ik zie hier een grote stapel stenen of keien. 134 00:10:52,080 --> 00:10:54,200 Maar er zijn geen kanonnen. 135 00:10:55,360 --> 00:11:01,040 Dit wrak roept meer vragen op dan antwoorden. 136 00:11:01,200 --> 00:11:04,040 Maar hier ligt ergens de sleutel... 137 00:11:04,200 --> 00:11:08,760 van wat er is gebeurd bij de aanval tijdens de Krimoorlog. 138 00:11:15,280 --> 00:11:16,920 Na een troebele duik... 139 00:11:17,080 --> 00:11:21,000 hoopt Andy dat Minna licht kan werpen op het mysterieuze oorlogsschip... 140 00:11:21,800 --> 00:11:24,960 en de gebeurtenissen in de Krimoorlog. 141 00:11:25,120 --> 00:11:30,160 Jarenlang heeft ze honderden duiken gedaan om bewijs te verzamelen. 142 00:11:30,320 --> 00:11:35,160 Oké, Andy. Ja, kijk eens. - Dat ziet er ongelofelijk uit. 143 00:11:35,320 --> 00:11:36,400 Ja. Dus... 144 00:11:36,560 --> 00:11:40,600 Ik moet toegeven dat het hier veel beter is dan wat ik vandaag zag. 145 00:11:40,760 --> 00:11:42,000 Dit 3D-model... 146 00:11:42,160 --> 00:11:47,520 is gemaakt door duizenden beelden van het wrak aan elkaar te plakken. 147 00:11:47,680 --> 00:11:53,560 We hebben de informatie over het hout, het is geoogst in 1780. 148 00:11:53,720 --> 00:11:56,680 Het is meer dan 30 meter lang. 149 00:11:58,240 --> 00:12:01,680 Dit wijst erop dat het schip een Turuma-type fregat is. 150 00:12:01,840 --> 00:12:05,400 De Zweden bouwden ze bij Suomenlinna. 151 00:12:05,560 --> 00:12:08,080 Het waren zwaarbewapende oorlogsschepen... 152 00:12:08,240 --> 00:12:12,600 ontworpen voor het varen in ondiepe wateren in de Straat van de Oostzee. 153 00:12:13,600 --> 00:12:15,920 Ik vroeg me af of het een oorlogsschip was. 154 00:12:16,080 --> 00:12:19,640 Ik dacht dat we dan kanonnen zouden zien, maar die waren er niet. 155 00:12:19,800 --> 00:12:26,480 Als dit een Turuma-oorlogsschip is, zou het 22 kanonnen moeten hebben. 156 00:12:26,640 --> 00:12:28,840 Je hebt gelijk, de lopen ontbreken. 157 00:12:30,640 --> 00:12:35,120 Het gebrek aan kanonnen is niet het enige vreemde aan dit wrak. 158 00:12:35,280 --> 00:12:39,520 Er ligt ook een grote stapel stenen in het midden van het wrak. 159 00:12:39,680 --> 00:12:42,120 Ik wist niet precies waar dat op sloeg. 160 00:12:42,280 --> 00:12:48,280 Deze stapel stenen is niet natuurlijk, dit is kunstmatig. 161 00:12:48,440 --> 00:12:52,280 We denken dat hij op deze plek tot zinken is gebracht. 162 00:12:52,440 --> 00:12:58,920 Hij is met opzet tot zinken gebracht en de stenen hielpen daarbij. 163 00:13:00,280 --> 00:13:02,560 Waarom zouden de Russen wapens weghalen... 164 00:13:02,720 --> 00:13:06,440 en dan een van hun eigen oorlogsschepen kelderen? 165 00:13:06,600 --> 00:13:11,600 In een oorlog wil je voorkomen dat de vijand de havens binnendringt... 166 00:13:11,760 --> 00:13:16,400 dus laat je schepen zinken om het verkeer tegen te houden. 167 00:13:16,560 --> 00:13:21,920 Mislukte schepen als blokkade is het effectiefst in ondiep water. 168 00:13:22,080 --> 00:13:26,880 Precies wat Suomenlinna omringt. 169 00:13:27,040 --> 00:13:31,920 Zijn er in dit gebied andere schepen zoals dit, die bewust gezonken zijn? 170 00:13:32,080 --> 00:13:34,200 Ik moet je een kaart laten zien. 171 00:13:35,200 --> 00:13:40,080 Minna heeft de posities van de bekende gezonken schepen in kaart gebracht... 172 00:13:40,240 --> 00:13:42,400 met opmerkelijke resultaten. 173 00:13:42,560 --> 00:13:47,040 Dit punt is de zeestraat naar Helsinki. 174 00:13:47,200 --> 00:13:53,960 Tijdens de Krimoorlog zijn er twee Russische schepen tot zinken gebracht. 175 00:13:54,120 --> 00:13:55,920 Ze werden tot zinken gebracht... 176 00:13:56,080 --> 00:14:00,880 precies daar waar een vijandelijke vloot Helsinki kon bereiken. 177 00:14:01,040 --> 00:14:03,200 Denk je dat het zinken van die schepen... 178 00:14:03,360 --> 00:14:07,720 om de waterwegen af te sluiten, een rol heeft gespeeld... 179 00:14:07,880 --> 00:14:11,320 bij het besluit van de Britten en Fransen om terug te keren... 180 00:14:11,480 --> 00:14:13,200 in plaats van aan te vallen? 181 00:14:13,360 --> 00:14:17,840 Dat heeft zeker een rol gespeeld in de gebeurtenissen in de oorlog. 182 00:14:19,640 --> 00:14:21,640 Door deze kanalen te blokkeren... 183 00:14:21,800 --> 00:14:25,320 had het Russische Rijk de Finse burgers beschermd. 184 00:14:27,600 --> 00:14:29,280 Het verhaal van Suomenlinna... 185 00:14:29,440 --> 00:14:34,240 vertelt ons over de gevaarlijke geografische locatie van Finland... 186 00:14:34,400 --> 00:14:37,080 waardoor het in conflict kwam met één grootmacht... 187 00:14:37,240 --> 00:14:40,160 en afhankelijk werd van de bescherming van een andere. 188 00:14:42,640 --> 00:14:44,240 In de 19e eeuw... 189 00:14:44,400 --> 00:14:48,680 bleef het hertogdom Finland deel uitmaken van het Russische Rijk. 190 00:14:48,840 --> 00:14:51,880 Maar de Russische heerschappij werd steeds repressiever... 191 00:14:52,040 --> 00:14:56,560 en de Finnen werden steeds gedrevener om hun eigen lot te bepalen. 192 00:14:57,160 --> 00:15:03,560 {\an8}Tot één gebeurtenis in de Russische politiek in hun voordeel uitpakte. 193 00:15:07,880 --> 00:15:13,800 De Russische Revolutie gaf de Finnen de kans op zelfbeschikking. 194 00:15:15,360 --> 00:15:19,040 Die kans grepen ze meteen aan. 195 00:15:19,200 --> 00:15:23,320 En een jaar later, op 12 mei 1918... 196 00:15:23,480 --> 00:15:27,800 trokken Russische troepen zich terug uit Suomenlinna. 197 00:15:27,960 --> 00:15:34,280 Eindelijk werd de onafhankelijke Finse vlag boven het fort gehesen. 198 00:15:34,440 --> 00:15:40,360 Na eeuwen strijd hadden de Finnen de controle over hun eigen land. 199 00:15:40,520 --> 00:15:43,680 Maar zouden ze zonder de bescherming van een supermacht... 200 00:15:43,840 --> 00:15:46,200 het wel kunnen verdedigen? 201 00:15:49,480 --> 00:15:51,880 Daar zouden ze snel achter komen. 202 00:15:52,960 --> 00:15:59,040 De nieuwe Sovjet-Unie vormde nu een veel groter gevaar. 203 00:15:59,360 --> 00:16:04,520 {\an8}Het Rode Leger was de grootste gewapende macht ooit op aarde. 204 00:16:07,960 --> 00:16:11,200 {\an8}Zodra de chaos van de Tweede Wereldoorlog begon... 205 00:16:11,480 --> 00:16:17,320 wilde Stalin Finland heroveren als buffer tegen het Westen. 206 00:16:19,560 --> 00:16:22,160 Vergeleken met het goed verdedigde Zuiden... 207 00:16:22,320 --> 00:16:27,480 kon de gedeelde 1200 km lange grens op bijna elk punt aangevallen worden. 208 00:16:33,360 --> 00:16:38,400 Er waren weinig forten, muren of zelfs hekken... 209 00:16:38,560 --> 00:16:41,000 en bijna geen troepen. 210 00:16:42,400 --> 00:16:44,800 Alleen eindeloos bos. 211 00:16:47,800 --> 00:16:53,360 Mika Kulju is een historicus wiens opa in het kleine Finse leger zat... 212 00:16:53,520 --> 00:16:57,280 dat het tegen de Sovjets moest opnemen. 213 00:16:59,280 --> 00:17:03,240 We rijden op de Raate Road en achter deze smalle poort... 214 00:17:03,400 --> 00:17:07,080 een paar kilometer verderop, ligt Rusland. 215 00:17:09,120 --> 00:17:12,800 Mika wil de buitengewone reeks gebeurtenissen begrijpen... 216 00:17:12,960 --> 00:17:14,480 die hier begonnen... 217 00:17:14,640 --> 00:17:20,680 op de Raate-weg, eind 1939, toen duizenden Sovjettroepen... 218 00:17:20,840 --> 00:17:23,160 door deze afgelegen grenspoort stormden. 219 00:17:25,280 --> 00:17:32,280 Op de Finse grenswachtpost waren maar 15 Finse soldaten. 220 00:17:32,440 --> 00:17:36,480 Ze stonden tegenover een overweldigende tegenstander. 221 00:17:36,640 --> 00:17:42,560 Halverwege december viel de 44e Sovjetdivisie van 14.000 man... 222 00:17:42,720 --> 00:17:47,760 met tanks, artillerie en vrachtwagens het hart van Finland binnen. 223 00:17:51,840 --> 00:17:54,280 Een licht bewapende Finse strijdmacht... 224 00:17:54,440 --> 00:17:57,840 van 300 man probeerde ze tegen te houden. 225 00:17:59,040 --> 00:18:05,080 Als ze falen, kan Finland al snel weer aan z'n eind komen. 226 00:18:05,240 --> 00:18:10,360 De hoop van de verdedigers rust op het benutten van hun natuurlijke omgeving: 227 00:18:10,520 --> 00:18:15,880 het ondoordringbare bos, de ijskoude hel van de winter... 228 00:18:16,040 --> 00:18:19,320 en guerrillatactieken. 229 00:18:23,640 --> 00:18:28,760 Ik zal de Finse tactiek van de Slag bij Raate Road uitleggen. 230 00:18:28,920 --> 00:18:34,800 Deze tak is de colonne van de 44e Divisie. 231 00:18:34,960 --> 00:18:38,720 De Finnen wisten dat de smalle weg in het bos de Sovjets zou dwingen... 232 00:18:38,880 --> 00:18:43,320 om in één colonne op te trekken. Dat zou ze kwetsbaar maken. 233 00:18:44,080 --> 00:18:46,840 De colonne wordt in kleine stukjes gesneden... 234 00:18:49,640 --> 00:18:55,520 en daarna worden ze vernietigd. Een voor een. 235 00:18:56,280 --> 00:18:59,280 Elk stukje werd een 'motti' genoemd. 236 00:18:59,440 --> 00:19:02,040 Hoe konden de in de minderheid zijnde Finnen... 237 00:19:02,200 --> 00:19:05,360 een colonne van het Rode Leger in mootjes hakken... 238 00:19:05,520 --> 00:19:07,400 laat staan vernietigen? 239 00:19:17,280 --> 00:19:21,240 {\an8}Terwijl de 14.000 soldaten van de 44e Sovjetdivisie... 240 00:19:21,480 --> 00:19:24,280 {\an8}over de Raate Road Finland in trokken... 241 00:19:24,440 --> 00:19:29,240 {\an8}namen slechts 300 Finse soldaten stelling... 242 00:19:29,400 --> 00:19:33,040 {\an8}op de westoever van de bevroren Kuoman. 243 00:19:35,840 --> 00:19:41,680 {\an8}Ze bliezen de brug op en wachtten tot de Sovjets het ijs overstaken. 244 00:19:42,720 --> 00:19:46,160 {\an8}Daar staat een Maxim-machinegeweer. 245 00:19:46,440 --> 00:19:52,000 Dat was het belangrijkste wapen van het Finse leger. 246 00:19:52,160 --> 00:19:55,120 Een beproefd wapen uit de Eerste Wereldoorlog. 247 00:19:55,280 --> 00:19:59,320 Het Finse leger paste het aan om het vuurpercentage te vergroten. 248 00:19:59,480 --> 00:20:04,440 En het met water gevulde koelvest liep nu op sneeuw. 249 00:20:05,480 --> 00:20:10,920 Maar de Finnen hadden maar twaalf Maxims om een divisie te stoppen. 250 00:20:12,800 --> 00:20:18,400 Toen de 44e Divisie uit die richting kwam... 251 00:20:20,600 --> 00:20:24,440 werden ze tegengehouden door hevig machinegeweervuur. 252 00:20:25,800 --> 00:20:29,200 Geconcentreerd vuur bracht het Rode Leger tot stilstand. 253 00:20:31,160 --> 00:20:35,800 De Finnen begonnen de Sovjettroepen uit te putten. 254 00:20:37,720 --> 00:20:41,400 Een van de belangrijkste uitrustingen... 255 00:20:41,560 --> 00:20:46,080 was deze witte overjas. 256 00:20:46,240 --> 00:20:50,200 Heel simpel, maar goede camouflage. 257 00:20:50,360 --> 00:20:53,160 Daarentegen droegen de soldaten van het Rode Leger... 258 00:20:53,320 --> 00:20:57,320 uit het zuiden van de Sovjet-Unie donkere uniformen. 259 00:20:57,480 --> 00:21:01,440 Makkelijke doelwitten voor Finse sluipschutters. 260 00:21:03,680 --> 00:21:06,200 Terwijl de temperatuur daalde tot min 40... 261 00:21:06,360 --> 00:21:08,440 verplaatsten de Finnen zich als spoken. 262 00:21:08,600 --> 00:21:13,160 Ze haalden hard uit en gingen weer op in het bos. 263 00:21:13,320 --> 00:21:19,320 Ik kan je zeggen dat de meeste Finse soldaten uitstekende skiërs waren. 264 00:21:21,120 --> 00:21:23,600 Na twee weken hevige gevechten... 265 00:21:23,760 --> 00:21:28,440 arriveerden Finse versterkingen, waaronder Mika's opa. 266 00:21:28,600 --> 00:21:32,720 {\an8}Met een verrassingsaanval sneden ze de Sovjetcolonne door. 267 00:21:34,360 --> 00:21:39,400 {\an8}Zo ontstond de eerste motti, waarbij duizenden soldaten vastzaten. 268 00:21:43,360 --> 00:21:46,280 De Finnen vielen hen aan via het bos. 269 00:21:46,440 --> 00:21:52,800 Toen de Finse troepen deze schuttersputten innamen... 270 00:21:52,960 --> 00:21:57,560 plaatsten ze mitrailleurs op die gaten. 271 00:21:59,440 --> 00:22:03,760 De compacte soldaten van het Rode Leger waren makkelijke doelwitten. 272 00:22:06,080 --> 00:22:08,360 Het was een bloedbad. 273 00:22:09,440 --> 00:22:14,280 Er wordt gezegd dat elke kogel het doelwit op die weg raakte. 274 00:22:16,400 --> 00:22:20,440 Het Finse leger was maar half zo groot als de Russische colonne... 275 00:22:20,600 --> 00:22:26,360 maar viel nu op meerdere plekken aan en creëerde vijf motti-secties... 276 00:22:26,520 --> 00:22:30,440 die bij naam bekend waren bij de Finse troepen. 277 00:22:31,440 --> 00:22:37,480 Haukila, Tyynelä, Mattila, Likoharju, Raate. 278 00:22:39,160 --> 00:22:42,160 Ze werden allemaal systematisch vernietigd. 279 00:22:43,200 --> 00:22:48,560 In iets meer dan een week werden 5000 soldaten van het Rode Leger gedood. 280 00:22:48,720 --> 00:22:52,080 Een hele divisie werd vernietigd. 281 00:22:52,240 --> 00:22:55,000 De Raate Road lag bezaaid met hun bevroren lijken. 282 00:22:55,160 --> 00:22:58,560 Ze lagen tussen zware wapens van de Sovjets. 283 00:23:00,520 --> 00:23:02,560 Er lagen zelfs muziekinstrumenten... 284 00:23:02,720 --> 00:23:07,800 voor een geplande overwinningsparade door Helsinki op Stalins verjaardag. 285 00:23:09,560 --> 00:23:11,560 Vernederd en ontmoedigd... 286 00:23:11,720 --> 00:23:17,840 vluchtte het Sovjetleger te voet door het bos terug de grens over. 287 00:23:18,960 --> 00:23:25,240 En 10 januari 1940 was een historische dag voor Finland... 288 00:23:25,400 --> 00:23:29,880 want Finse soldaten stonden weer bij de grens. 289 00:23:33,680 --> 00:23:37,920 Heroïsche overwinningen, zoals op Raate Road... 290 00:23:38,080 --> 00:23:44,480 veranderden het zelfvertrouwen en de trots van de Finnen in een ethos... 291 00:23:44,640 --> 00:23:50,360 dat bekend werd als De bezieling van de Winteroorlog. 292 00:23:52,040 --> 00:23:54,760 Ondanks Finlands successen op het slagveld... 293 00:23:54,920 --> 00:23:59,320 {\an8}bleek het onmogelijk om het Rode Leger volledig te verslaan. 294 00:23:59,480 --> 00:24:03,200 {\an8}Om tijd te winnen, onderhandelde Finland over vrede. 295 00:24:03,360 --> 00:24:06,680 {\an8}Ze gaven wat gebieden uit het oosten op... 296 00:24:06,840 --> 00:24:11,640 {\an8}en gingen een nieuwe alliantie aan met een andere grootmacht, Duitsland. 297 00:24:13,240 --> 00:24:14,840 Met groeiend zelfvertrouwen... 298 00:24:15,000 --> 00:24:20,560 zag Finland dit als een kans om z'n land terug te krijgen van de Sovjets. 299 00:24:22,880 --> 00:24:27,280 Maar om aan te vallen, hadden ze aanvalswapens nodig. 300 00:24:27,440 --> 00:24:30,280 Hoe zouden ze daaraan komen? 301 00:24:38,360 --> 00:24:44,280 Op een geheime locatie ten noorden van Helsinki... 302 00:24:44,440 --> 00:24:49,960 onderzoeken we hoe Finland aan tanks kwam tegen het Rode Leger. 303 00:24:57,440 --> 00:24:59,240 Wauw. 304 00:25:00,360 --> 00:25:04,160 Ik raak hem eerst aan. Dat is het eerste wat ik doe. 305 00:25:04,320 --> 00:25:08,120 Dit is een Russische T-26-tank. 306 00:25:08,280 --> 00:25:12,640 Hij lijkt zo van het slagveld gerold te zijn. 307 00:25:18,240 --> 00:25:20,360 Aan het begin van WO II... 308 00:25:20,520 --> 00:25:26,160 was de T-26 de meest geproduceerde tank ter wereld. 309 00:25:27,920 --> 00:25:31,640 De Sovjets hebben er 10.000 gemaakt voor WO II. 310 00:25:31,800 --> 00:25:33,840 Finland zal dat nooit kunnen. 311 00:25:34,000 --> 00:25:35,800 Ze hebben de bevolking... 312 00:25:35,960 --> 00:25:39,120 het geld en de infrastructuur niet om in de buurt te komen. 313 00:25:40,440 --> 00:25:45,080 Het was een probleem waarvoor lateraal denken nodig was. 314 00:25:45,240 --> 00:25:48,320 Ze stelen is het beste scenario. 315 00:25:48,480 --> 00:25:51,880 En ze onbeschadigd stelen is perfect. 316 00:25:54,000 --> 00:25:57,200 In de nasleep van gevechten zoals Raate Road... 317 00:25:57,360 --> 00:26:00,840 namen de Finnen honderden trucks in beslag, veldgeschut... 318 00:26:01,000 --> 00:26:05,320 en tientallen achtergebleven T-26-tanks van het Rode Leger. 319 00:26:08,200 --> 00:26:12,800 Het was precies wat ze nodig hadden voor de volgende fase van de oorlog. 320 00:26:12,960 --> 00:26:16,840 Hun nieuwe T-26's waren al snel klaar om de Sovjet-Unie te bestrijden... 321 00:26:17,000 --> 00:26:19,560 voor het verloren Finse gebied... 322 00:26:19,720 --> 00:26:25,640 compleet met een nieuw kleurtje en een verrassend symbool. 323 00:26:25,800 --> 00:26:27,640 Dit is een origineel hakenkruis. 324 00:26:27,800 --> 00:26:31,200 Voor de nazi's kwamen, het licht herschikten... 325 00:26:31,360 --> 00:26:34,200 op hun vlaggen plakten en voor iedereen verpestten... 326 00:26:34,360 --> 00:26:38,200 kwam het hakenkruis van India en was het een symbool van geluk. 327 00:26:38,360 --> 00:26:41,120 De Finnen hebben het gebruikt zoals het bedoeld was. 328 00:26:41,280 --> 00:26:42,800 Daarom staat het hierop. 329 00:26:44,680 --> 00:26:46,680 Maar er is nog iets met deze tank... 330 00:26:46,840 --> 00:26:49,680 wat ongewoon is voor een legervoertuig... 331 00:26:49,840 --> 00:26:53,280 dat bijna 100 jaar oud is. 332 00:26:53,440 --> 00:26:56,920 Als je een geschiedenisnerd bent... 333 00:26:57,080 --> 00:27:01,120 weet je dat de rupsbanden... 334 00:27:01,280 --> 00:27:08,160 van toen we rondscharrelden, vies zijn, dus hij beweegt. 335 00:27:08,320 --> 00:27:10,120 We gaan een ritje maken. 336 00:27:10,280 --> 00:27:11,920 Klaar? - Klaar. 337 00:27:15,240 --> 00:27:19,960 Alex kan nu zelf ervaren wat de krachten en zwaktes zijn... 338 00:27:20,120 --> 00:27:24,840 van een tank die zo belangrijk was in de Finse geschiedenis. 339 00:27:25,760 --> 00:27:29,560 Haar begeleiders zijn Olie en Tommy... 340 00:27:29,720 --> 00:27:33,120 beiden ervaren tankofficieren van het Finse leger. 341 00:27:41,000 --> 00:27:44,440 Er is hier veel herrie, ik ga schreeuwen. 342 00:27:48,680 --> 00:27:51,320 Het rijdt veel soepeler dan ik had verwacht. 343 00:27:54,600 --> 00:27:58,680 We reden over die boom heen en ik voelde het niet eens. 344 00:27:58,840 --> 00:28:04,440 De zeer wendbare T-26 kon door bomen van 30 cm dik rijden... 345 00:28:04,960 --> 00:28:08,520 en hellingen van 40 graden beklimmen. 346 00:28:15,680 --> 00:28:19,640 Dat was het joyriden deze middag. 347 00:28:19,800 --> 00:28:25,160 Dit lijkt meer op een slagveld, dus de luiken zijn dicht. 348 00:28:26,040 --> 00:28:28,040 Hij klinkt als een dramaqueen... 349 00:28:28,200 --> 00:28:31,160 maar wat ik vooral heb opgemerkt, zijn de benzinedampen. 350 00:28:31,320 --> 00:28:34,000 Ik begin hoofdpijn te krijgen. 351 00:28:36,320 --> 00:28:38,960 We hoorden een verhaal dat er veel Russen... 352 00:28:39,120 --> 00:28:41,680 uit de tanks sprongen en wegrenden. 353 00:28:41,840 --> 00:28:45,680 Dat neem ik ze niet kwalijk, want als hier rook zou komen... 354 00:28:45,840 --> 00:28:49,880 of vuur of wat dan ook, kon het me niet schelen wat er buiten was. 355 00:28:50,040 --> 00:28:53,800 Ik zou niet meer opgesloten willen zitten in dit kleine, tinnen doosje. 356 00:28:55,360 --> 00:28:58,640 Het Finse leger slaagde erin genoeg T-26's te stelen... 357 00:28:58,800 --> 00:29:02,600 voor een hele gepantserde brigade. 358 00:29:02,760 --> 00:29:04,800 In de zomer van 1941... 359 00:29:04,960 --> 00:29:10,520 {\an8}leidden T-26's de Finse aanval om het oosten terug te winnen... 360 00:29:10,680 --> 00:29:14,080 {\an8}en daarna de Sovjet-Unie zelf in te gaan. 361 00:29:16,040 --> 00:29:21,320 {\an8}Ondanks de successen waren de gestolen T-26's van de Finnen... 362 00:29:21,560 --> 00:29:26,039 nog steeds ver in de minderheid. De Sovjets hadden er duizenden. 363 00:29:26,040 --> 00:29:28,640 En met weinig antitankgeschut... 364 00:29:28,800 --> 00:29:35,000 zochten de Finnen wanhopig naar de achilleshiel van de T-26. 365 00:29:35,160 --> 00:29:37,400 Dat is daar, de inlaat van de motor. 366 00:29:37,560 --> 00:29:40,560 Die zuigt lucht in de tank om de motor te koelen. 367 00:29:40,720 --> 00:29:43,800 Ondanks al het geklaag over de dampen in de tank... 368 00:29:43,960 --> 00:29:46,360 verspreidt hij schone lucht voor de bemanning. 369 00:29:46,520 --> 00:29:48,120 De Finnen denken: 370 00:29:48,280 --> 00:29:51,280 wat als we dat ding iets anders laten opzuigen... 371 00:29:51,440 --> 00:29:53,320 dan heerlijk schone, frisse lucht? 372 00:29:53,480 --> 00:29:56,240 Maar daarvoor hadden ze een speciaal wapen nodig. 373 00:29:56,400 --> 00:29:59,960 Wat ze bedachten, was zo ingenieus simpel... 374 00:30:00,120 --> 00:30:03,520 dat het nog steeds veel gebruikt wordt. 375 00:30:05,120 --> 00:30:10,960 Met droge humor noemden ze hun uitvinding de molotovcocktail. 376 00:30:11,120 --> 00:30:12,560 Een sarcastisch antwoord... 377 00:30:12,720 --> 00:30:16,400 op de Sovjetminister van Buitenlandse Zaken Vjatsjeslav Molotov... 378 00:30:16,560 --> 00:30:19,800 vanwege z'n bewering over het bombarderen van Finse steden. 379 00:30:19,960 --> 00:30:23,880 De Sovjetminister had het lef om te zeggen dat ze ze niet bombardeerden... 380 00:30:24,040 --> 00:30:25,600 maar dat ze voedsel dropten. 381 00:30:25,760 --> 00:30:29,200 Dat was een leugen, dus vernoemden ze het naar hem om te zeggen: 382 00:30:29,360 --> 00:30:32,520 'Alsjeblieft, Mr Molotov. Neem er een cocktail voor terug.' 383 00:30:33,720 --> 00:30:35,800 Dit is een model van hoe die eruitzag. 384 00:30:35,960 --> 00:30:38,760 Je hebt de ontvlambare vloeistof en kaliumchloraat... 385 00:30:38,920 --> 00:30:41,280 dat irriteert erg bij contact. 386 00:30:41,440 --> 00:30:44,280 Er zit ook dennensap in. 387 00:30:44,440 --> 00:30:47,680 Als dat brandt, ontstaat er veel irritante rook... 388 00:30:47,840 --> 00:30:52,720 wat nog irritanter is in een kleine ruimte, zoals een T-26. 389 00:30:53,680 --> 00:30:57,520 Niet verrassend dat ik van niemand met een molotovcocktail mag spelen. 390 00:30:57,680 --> 00:31:01,000 Daar hebben we een professional voor. Hij heet Konsta. 391 00:31:01,160 --> 00:31:06,400 Eerst wordt een windbestendige lucifer op de zijkant van de fles aangestoken. 392 00:31:18,240 --> 00:31:22,040 Ik zou niet in die tank willen zitten. 393 00:31:22,200 --> 00:31:24,800 Je hebt niet alleen het vuur, maar ook de rook. 394 00:31:24,960 --> 00:31:28,320 Stel je voor dat het luik dicht is en je er niet uit kunt. 395 00:31:28,480 --> 00:31:32,600 We hebben vandaag vastgesteld dat in 'n tank zitten niet prettig is. 396 00:31:32,760 --> 00:31:37,440 Maar als je daar opeens mee overvallen wordt, liever niet. 397 00:31:37,600 --> 00:31:41,680 De Finnen produceerden een half miljoen molotovcocktails. 398 00:31:44,480 --> 00:31:50,400 Dit simpele wapen zou helpen om zo'n 400 Sovjettanks te vernietigen. 399 00:31:50,560 --> 00:31:52,960 De Finse vindingrijkheid en vastberadenheid... 400 00:31:53,120 --> 00:31:56,440 hadden de rollen omgekeerd tegen de Sovjets. 401 00:31:59,000 --> 00:32:04,360 {\an8}Maar naarmate de Tweede Wereldoorlog vorderde, veranderde alles. 402 00:32:04,520 --> 00:32:08,480 {\an8}De Sovjet-Unie begon de overhand te krijgen met Duitsland. 403 00:32:08,640 --> 00:32:14,120 Finlands deal met de duivel begon er slecht uit te zien. 404 00:32:15,200 --> 00:32:21,160 Om te overleven, moest het al zijn politieke kennis gebruiken. 405 00:32:21,320 --> 00:32:23,800 Het joeg de nazi's weg... 406 00:32:23,960 --> 00:32:26,960 en gaf uiteindelijk wat oostelijk gebied op aan Moskou... 407 00:32:27,120 --> 00:32:29,480 in ruil voor vrede. 408 00:32:29,640 --> 00:32:32,320 Die overeengekomen grenzen zijn er nu nog steeds. 409 00:32:34,480 --> 00:32:39,000 Finland had de oorlog min of meer intact overleefd. 410 00:32:40,960 --> 00:32:44,280 Maar toen veranderde de wereld weer. 411 00:32:47,320 --> 00:32:52,800 Finland stond voor een ongekende nieuwe dreiging. 412 00:32:59,080 --> 00:33:00,800 Al meer dan 70 jaar... 413 00:33:00,960 --> 00:33:05,480 leeft Finland in de schaduw van concurrerende nucleaire supermachten. 414 00:33:07,480 --> 00:33:10,800 Arthur Williams, een presentator van militaire geschiedenis... 415 00:33:10,960 --> 00:33:13,280 en ex-commando van de Britse marine... 416 00:33:13,440 --> 00:33:17,320 is hier om te ontdekken hoe Finland z'n voortbestaan garandeert. 417 00:33:18,480 --> 00:33:21,880 Ik werd soldaat na de val van de Sovjet-Unie... 418 00:33:22,040 --> 00:33:25,120 en voor Poetin de dreiging werd die hij nu is. 419 00:33:25,280 --> 00:33:28,120 Dus wij hebben nooit stilgestaan... 420 00:33:28,280 --> 00:33:32,040 bij leven met een nucleair armageddon. 421 00:33:32,200 --> 00:33:36,520 Maar voor de relatief kleine Finse bevolking... 422 00:33:36,680 --> 00:33:38,480 zou het heel anders zijn geweest. 423 00:33:38,640 --> 00:33:41,600 Ze zijn geografisch op een kwetsbare plek... 424 00:33:41,760 --> 00:33:44,240 ingeklemd tussen supermachten in. 425 00:33:44,400 --> 00:33:49,560 Ik ben benieuwd hoe ze zich zouden kunnen verdedigen... 426 00:33:49,720 --> 00:33:52,000 als de ballon zou knappen. 427 00:33:54,360 --> 00:33:59,240 Bezoekers aan de elegante straten van Helsinki zullen verrast zijn... 428 00:33:59,400 --> 00:34:03,200 dat het op een van 's werelds grootste forten ligt. 429 00:34:06,080 --> 00:34:10,640 Arthur heeft een afspraak onder de straten... 430 00:34:10,800 --> 00:34:15,240 18 meter onder de grond, in een van de grootste... 431 00:34:15,400 --> 00:34:19,560 meest geavanceerde verdedigingswerken ter wereld. 432 00:34:23,240 --> 00:34:25,920 Hoi, Jari. - Hoi. 433 00:34:27,080 --> 00:34:29,760 Leuk je te ontmoeten. - Aangenaam kennis te maken. 434 00:34:29,920 --> 00:34:32,600 Dit is indrukwekkend. - Welkom in Hakaniemi. 435 00:34:32,760 --> 00:34:35,400 Dit is de civiele schuilkelder van Hakaniemi. 436 00:34:35,560 --> 00:34:38,360 Jari Markkanen is een van de verantwoordelijken... 437 00:34:38,520 --> 00:34:43,240 om deze schuilkelder klaar te houden voor een aanval op Helsinki. 438 00:34:43,400 --> 00:34:47,480 Conventioneel, nucleair, chemisch of biologisch. 439 00:34:49,160 --> 00:34:52,560 We hebben hier drukbestendige deuren. 440 00:34:52,720 --> 00:34:57,000 Het hoofddoel is om de mensen in de schuilkelder te beschermen... 441 00:34:57,160 --> 00:35:01,200 tegen de schokgolf van de explosie. 442 00:35:01,360 --> 00:35:04,280 Zware kwaliteit, hè? En dit is allemaal van staal? 443 00:35:04,440 --> 00:35:05,920 Massief staal. 444 00:35:06,080 --> 00:35:09,040 Dus deze deur kan een kernexplosie weerstaan? 445 00:35:09,200 --> 00:35:11,320 Ja. 446 00:35:11,480 --> 00:35:15,040 Om de drukgolf van een kernexplosie te weerstaan... 447 00:35:15,200 --> 00:35:18,960 zijn de stalen deuren tot wel 30 centimeter dik. 448 00:35:19,120 --> 00:35:23,400 Maar op zichzelf is dat niet genoeg. 449 00:35:23,560 --> 00:35:26,400 En er zijn ook twee deuren. Hier is er nog een. 450 00:35:26,560 --> 00:35:31,400 Ja. De binnendeuren moeten gasdicht zijn. 451 00:35:31,560 --> 00:35:36,640 Afsluitingen in de binnendeuren houden radioactieve en giftige gassen buiten. 452 00:35:39,600 --> 00:35:44,239 Het hele complex biedt plaats aan 6000 mensen. 453 00:35:44,240 --> 00:35:49,960 {\an8}Deze bunker is een van de 52 openbare schuilplaatsen in Helsinki. 454 00:35:50,120 --> 00:35:56,760 {\an8}Er zijn duizenden privékelders en er is genoeg ruimte voor 900.000 mensen: 455 00:35:56,920 --> 00:36:00,960 {\an8}de hele bevolking van de stad, plus bezoekers. 456 00:36:01,120 --> 00:36:05,920 We zien overal gele vakjes, Jari. Waar zijn die voor? 457 00:36:06,040 --> 00:36:11,640 We hebben 180 vakken voor zo'n droog toilet. 458 00:36:12,000 --> 00:36:16,320 Als we geen stromend water hebben, moeten we droge gebruiken. 459 00:36:16,480 --> 00:36:19,920 Dus dit is gewoon een enorm toiletblok? 460 00:36:20,080 --> 00:36:23,480 Het is vrij simpel, hè? - Ja. 461 00:36:23,640 --> 00:36:25,440 Slapen jullie hier? 462 00:36:25,600 --> 00:36:27,560 We hebben voorbeelden neergezet. 463 00:36:27,720 --> 00:36:33,040 We hebben slaapplaatsen voor 2000 mensen. 464 00:36:33,200 --> 00:36:39,040 Mensen slapen om beurten en wisselen om de acht uur. 465 00:36:39,200 --> 00:36:43,000 Finlands voorbereidingen lijken buitensporig... 466 00:36:43,160 --> 00:36:47,720 maar zo'n tien jaar na de oorlog was het per verdrag met Moskou verboden... 467 00:36:47,880 --> 00:36:50,720 om een leger te hebben dat zichzelf kon verdedigen. 468 00:36:52,360 --> 00:36:58,120 De bevolking kon worden gechanteerd door nucleaire supermachten. 469 00:36:58,280 --> 00:37:02,720 Finland besloot daarom schuilkelders te bouwen voor iedereen. 470 00:37:02,880 --> 00:37:05,120 Die praktijk bestaat nog steeds. 471 00:37:07,520 --> 00:37:13,760 Maar in vredestijd biedt de opvang een ander soort openbare dienst. 472 00:37:16,520 --> 00:37:18,800 Er is een prima bruikbare gymzaal. 473 00:37:21,920 --> 00:37:26,600 Een soort hockeyveld of zo. Daar is er nog een. 474 00:37:28,040 --> 00:37:31,000 Deze plek is enorm en er komt geen einde aan. 475 00:37:31,160 --> 00:37:35,160 Je vergeet dat we 18 meter onder de grond zitten. 476 00:37:36,240 --> 00:37:39,120 Het is een onwerkelijke plek om tijd door te brengen. 477 00:37:39,280 --> 00:37:42,920 Dit is in alle opzichten een recreatiecentrum... 478 00:37:43,080 --> 00:37:46,720 maar toch niet, omdat in 72 uur alles wat je ziet wordt ingepakt... 479 00:37:46,880 --> 00:37:48,800 en vervangen wordt door stapelbedden. 480 00:37:48,960 --> 00:37:53,280 Het wordt een schuilkelder annex nucleaire bunker. 481 00:37:54,880 --> 00:37:57,280 Sommige bunkers zijn twee keer zo groot. 482 00:37:57,440 --> 00:38:01,280 In vredestijd worden ze overal voor gebruikt. 483 00:38:03,640 --> 00:38:09,720 Onder andere voor skateparken, parkeerplaatsen... 484 00:38:09,880 --> 00:38:13,160 en een Olympisch zwembad. 485 00:38:17,000 --> 00:38:19,440 Zelfs dit moet men leeg kunnen laten lopen... 486 00:38:19,600 --> 00:38:23,200 en moet binnen 72 uur ontmanteld kunnen worden... 487 00:38:23,360 --> 00:38:27,960 zodat het gebruikt kan worden als schuilkelder. 488 00:38:31,400 --> 00:38:34,640 Het is verbijsterend en best eng... 489 00:38:34,800 --> 00:38:38,960 om te zien dat de Finnen zo veel voorbereidingen hebben getroffen... 490 00:38:39,120 --> 00:38:40,360 voor een kernoorlog. 491 00:38:40,520 --> 00:38:44,160 Een hele stad kan makkelijk ondergronds overleven. 492 00:38:44,320 --> 00:38:47,920 Als je uit een ander land komt, denk je: 'Wat hebben wij gedaan?' 493 00:38:48,080 --> 00:38:50,400 Ik weet niet of we wel iets gedaan hebben... 494 00:38:50,560 --> 00:38:53,640 waarvoor we geoefend hebben. En dat zijn de burgers. 495 00:38:53,800 --> 00:38:56,160 Ik vraag me af wat het leger gedaan heeft. 496 00:39:07,320 --> 00:39:11,400 Sinds de Russische invasie van Oekraïne in 2022... 497 00:39:11,560 --> 00:39:16,000 lijkt Finland nog even kwetsbaar. 498 00:39:16,160 --> 00:39:22,320 Hoe klaar is het om een invasie van een modern leger te weerstaan? 499 00:39:22,480 --> 00:39:28,240 Sinds de onafhankelijkheid moet elke man in Finland in dienst. 500 00:39:28,400 --> 00:39:31,200 Veel vrouwen gaan ook vrijwillig in dienst. 501 00:39:34,080 --> 00:39:36,520 Tegenwoordig kan het land een enorm... 502 00:39:36,680 --> 00:39:39,880 goed getraind leger van 280.000 man oproepen... 503 00:39:40,040 --> 00:39:42,720 om te vechten op elk moment. 504 00:39:44,240 --> 00:39:48,440 Buitengewoon voor een bevolking van slechts 5,5 miljoen. 505 00:39:53,840 --> 00:39:56,280 Maar hoe zit het met gewone Finnen? 506 00:39:58,320 --> 00:40:02,920 Arthur is op weg naar een van velen die zich voorbereiden op het ergste. 507 00:40:05,200 --> 00:40:10,360 Matias is 'n leider van de vrijwillige Nationale Defensievereniging. 508 00:40:14,200 --> 00:40:16,120 Hoi, Matias. - Hallo. 509 00:40:16,280 --> 00:40:18,640 Matias, ik ben een ex-militair. 510 00:40:18,800 --> 00:40:21,920 Ik wil graag meer weten over het Finse leger. 511 00:40:22,080 --> 00:40:25,520 Je bent nu in uniform, maar hoort dit niet bij je werk? 512 00:40:25,680 --> 00:40:31,400 Nee, ik ben reservist. Ik heb een burgerberoep. 513 00:40:31,560 --> 00:40:33,440 Wat doe je elke dag, Matias? 514 00:40:33,600 --> 00:40:35,600 Ik ben Skylift-machinist. 515 00:40:35,760 --> 00:40:38,400 Wat voor training doe je, Matias? 516 00:40:38,560 --> 00:40:43,880 Dit weekend doen we stadsgevechten, CQB. Man tegen man-training. 517 00:40:48,640 --> 00:40:50,600 Van Oekraïne hebben we geleerd... 518 00:40:50,760 --> 00:40:54,600 dat alle grote gevechten plaatsvinden in de steden... 519 00:40:54,760 --> 00:40:56,440 of buitenwijken van de stad... 520 00:40:56,600 --> 00:41:02,480 en het is een belangrijk soort gevecht dat iedereen moet kunnen doen. 521 00:41:02,640 --> 00:41:08,080 Zelfs voor geharde soldaten zijn stadsgevechten erg uitdagend... 522 00:41:09,480 --> 00:41:11,200 en deze gewone Finnen... 523 00:41:11,360 --> 00:41:16,320 gebruiken hun vrije tijd om een riskante manoeuvre te leren. 524 00:41:16,480 --> 00:41:19,960 Het dynamisch betreden van een gebouw. 525 00:41:20,120 --> 00:41:24,280 Vertel me over het dynamisch betreden. Ik weet dat je in kleine teams werkt. 526 00:41:24,440 --> 00:41:26,120 Wat gebeurt er? 527 00:41:26,280 --> 00:41:30,920 Het vuurteam verzamelt zich eerst bij de deur. 528 00:41:31,080 --> 00:41:34,280 De voorste man neemt de moeilijke hoek. 529 00:41:35,480 --> 00:41:41,000 De tweede neemt de makkelijke hoek en de derde zwerft rond. 530 00:41:41,160 --> 00:41:43,800 Hij komt helpen als ze hulp nodig hebben. 531 00:41:45,160 --> 00:41:49,680 Dus het idee is dat je de kamer zo snel mogelijk binnenkomt... 532 00:41:49,840 --> 00:41:52,400 en je snel verspreidt om alle hoeken te dekken. 533 00:41:52,560 --> 00:41:53,840 Ja, in feite wel. 534 00:41:54,560 --> 00:41:57,240 En het is een gevaarlijke manier van vechten, toch? 535 00:41:57,400 --> 00:41:59,640 Het is extreem gevaarlijk. 536 00:41:59,800 --> 00:42:03,560 De deur is eigenlijk de kill zone. - Ja. 537 00:42:03,720 --> 00:42:06,560 Weg uit die deuropening is onze eerste prioriteit. 538 00:42:06,720 --> 00:42:07,920 Ja, natuurlijk. 539 00:42:13,560 --> 00:42:19,360 Beelden uit Oekraïne laten zien hoe wreed stedelijke oorlogsvoering is. 540 00:42:21,120 --> 00:42:23,040 Maar desondanks... 541 00:42:23,200 --> 00:42:28,960 is het aantal Finse burgers dat ervoor traint dit jaar verdubbeld tot 50.000. 542 00:42:31,760 --> 00:42:34,920 Wat voor mensen zie je tijdens de training? 543 00:42:35,080 --> 00:42:39,080 We krijgen bouwvakkers tot tandartsen of artsen. 544 00:42:39,240 --> 00:42:41,440 Of bedrijfsdirecteuren. 545 00:42:41,600 --> 00:42:44,880 Maar als we de uitrusting aantrekken, zijn we hetzelfde. 546 00:42:45,040 --> 00:42:51,600 We trainen dezelfde dingen en er doen vrouwen en mannen mee. 547 00:42:53,200 --> 00:42:56,280 Waarom ben jij gemotiveerd om Finland te verdedigen? 548 00:42:56,440 --> 00:43:00,160 Ik train voor m'n familie en m'n geliefden... 549 00:43:00,320 --> 00:43:05,000 zodat ik m'n werk in het leger zo goed mogelijk kan doen... 550 00:43:05,160 --> 00:43:09,600 en m'n geliefden en m'n gezin gezond blijven. 551 00:43:09,760 --> 00:43:12,040 Dat is een krachtig antwoord. Mooi. 552 00:43:13,440 --> 00:43:16,920 Na decennia neutraliteit zorgde de invasie van Oekraïne ervoor... 553 00:43:17,080 --> 00:43:19,400 dat Finland zich aansloot bij de NAVO... 554 00:43:21,240 --> 00:43:24,440 wat de NAVO-legers toevoegde aan Finlands bescherming. 555 00:43:27,640 --> 00:43:32,080 Finlands complexe geschiedenis, de 1200 km lange grens met Rusland... 556 00:43:32,240 --> 00:43:38,600 {\an8}en z'n vernuft, vindingrijkheid en zelfopoffering droegen allemaal bij... 557 00:43:38,720 --> 00:43:42,200 {\an8}om er een van de best verdedigde landen ter wereld van te maken. 558 00:43:44,760 --> 00:43:47,960 {\an8}Maar er is nog iets wat Finnen hebben. 559 00:43:48,120 --> 00:43:50,560 {\an8}En dat is misschien wel het belangrijkste: 560 00:43:50,720 --> 00:43:55,400 {\an8}een onverslaanbare wil om te overleven. 561 00:43:55,560 --> 00:43:59,560 {\an8}Ondertiteld door: Erik Beckers