1 00:00:02,840 --> 00:00:05,400 Έχουμε ένα όχημα. 2 00:00:05,560 --> 00:00:10,400 Μια χώρα με μικρό πληθυσμό στην Ευρώπη, 3 00:00:10,560 --> 00:00:16,080 η Φινλανδία έχει πολεμική δύναμη διπλάσια του βρετανικού στρατού 4 00:00:16,240 --> 00:00:19,400 και το ισχυρότερο πυροβολικό στη δυτική Ευρώπη. 5 00:00:21,200 --> 00:00:24,560 Όλη η χώρα είναι έτοιμη να γίνει φρούριο. 6 00:00:26,400 --> 00:00:29,520 Οι γέφυρες ανατινάζονται για να σταματήσουν τους εισβολείς. 7 00:00:29,680 --> 00:00:33,040 Οι δρόμοι μετατράπηκαν σε διαδρόμους. 8 00:00:36,800 --> 00:00:39,360 Μα γιατί; 9 00:00:39,520 --> 00:00:43,240 Αυτή είναι η απίστευτη ιστορία ενός έθνους 10 00:00:43,400 --> 00:00:46,640 που γεννήθηκε από μάχες μεταξύ υπερδυνάμεων. 11 00:00:46,800 --> 00:00:51,320 Και τα 70 πολεμικά πλοία ξεκίνησαν μπαράζ πυρών. 12 00:00:51,480 --> 00:00:56,280 Η επιβίωση του Β' Π.Π. έναντι στις πιθανότητες... 13 00:00:56,440 --> 00:00:59,600 Αντιμετώπιζαν έναν συντριπτικό αντίπαλο. 14 00:01:01,000 --> 00:01:02,960 Πρέπει να ήταν πολύ τρομακτικό. 15 00:01:03,120 --> 00:01:05,040 ...και μια ψυχροπολεμική κρίση 16 00:01:05,200 --> 00:01:10,360 έκαναν τη Φινλανδία χώρα με την καλύτερη άμυνα στον κόσμο. 17 00:01:10,520 --> 00:01:13,520 Μια ολόκληρη πόλη μπορεί να επιβιώσει άνετα υπογείως. 18 00:01:20,720 --> 00:01:24,360 Κάθε χώρα ορίζεται από τη γεωγραφία της 19 00:01:24,520 --> 00:01:29,760 και συνορεύει με βουνά, ποτάμια, θάλασσες 20 00:01:29,920 --> 00:01:31,920 ή ογκόλιθους. 21 00:01:32,080 --> 00:01:35,200 Και κάθε χώρα πρέπει να προστατευτεί από επιθέσεις. 22 00:01:37,920 --> 00:01:44,080 Στη στεριά, στον αέρα και στους ωκεανούς. 23 00:01:45,600 --> 00:01:51,480 Η εκπομπή εξερευνά απίστευτες δομές, ιδιοφυή όπλα 24 00:01:51,640 --> 00:01:58,640 και ευφυείς στρατηγικές των πιο σκληροτράχηλων χωρών της Ευρώπης 25 00:01:58,800 --> 00:02:01,840 τα τελευταία χίλια χρόνια 26 00:02:02,000 --> 00:02:06,880 κι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία των σύγχρονων εθνών. 27 00:02:25,280 --> 00:02:28,880 Μια απομακρυσμένη και ήσυχη ερημιά, 28 00:02:29,040 --> 00:02:32,600 ένα μείγμα μαγικών δασών και λιμνών. 29 00:02:33,960 --> 00:02:38,640 Για πάνω από 2.000 χρόνια, φιλοξενεί Φινλανδούς λαούς. 30 00:02:40,240 --> 00:02:46,200 Σήμερα, η χώρα των ταράνδων και των σαουνών έχει φοβερή οικονομία 31 00:02:46,360 --> 00:02:51,320 και οι Φινλανδοί έχουν τη φήμη των πιο ευτυχισμένων ανθρώπων στη Γη. 32 00:02:52,640 --> 00:02:56,720 Αλλά αυτή η χώρα των θαυμάτων είναι πολύ ευάλωτη. 33 00:02:56,840 --> 00:02:59,200 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 34 00:02:59,360 --> 00:03:04,440 Βρίσκεται στον βορρά της Ευρώπης, ανάμεσα σε ανατολή και δύση. 35 00:03:04,600 --> 00:03:09,240 Η Φινλανδία κατέχει στρατηγική θέση στη Βαλτική. 36 00:03:10,760 --> 00:03:15,120 {\an8}Για να καταλάβουμε πώς η Φινλανδία μεγάλωσε στη σκιά υπερδυνάμεων, 37 00:03:15,280 --> 00:03:18,080 {\an8}πρέπει να πάμε πίσω 150 χρόνια, 38 00:03:18,240 --> 00:03:22,720 {\an8}σε μια εποχή πριν η Φινλανδία υπάρξει ως έθνος. 39 00:03:22,880 --> 00:03:27,400 Και σε ένα αξιοσημείωτο οχυρό του νησιού, τόπο αιματηρών μαχών 40 00:03:27,560 --> 00:03:32,720 και περήφανα γνωστό στους Φινλανδούς ως "φρούριο της Φινλανδίας". 41 00:03:34,200 --> 00:03:36,600 Ο Άντι Τόρμπετ είναι ναυτικός αρχαιολόγος 42 00:03:36,760 --> 00:03:41,120 και πρώην στρατιώτης με πάθος για τη στρατιωτική ιστορία. 43 00:03:44,480 --> 00:03:47,640 Πίσω μου είναι το Ελσίνκι, η πρωτεύουσα της Φινλανδίας, 44 00:03:47,800 --> 00:03:52,480 αλλά μπροστά μου υπάρχουν μικρά νησιά, Σομενλίνα στα φινλανδικά, 45 00:03:52,640 --> 00:03:56,760 και πηγαίνω εκεί, για να κατανοήσω καλύτερα την επίδραση 46 00:03:56,920 --> 00:03:59,200 που είχαν στην ιστορία αυτού του έθνους. 47 00:03:59,320 --> 00:04:01,680 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΕΛΣΙΝΚΙ, ΣΟΥΜΕΝΛΙΝΑ 48 00:04:01,840 --> 00:04:05,160 Μόλις 20 λεπτά από το Ελσίνκι, 49 00:04:05,320 --> 00:04:08,440 η Σομένλινα είναι μια ομάδα οκτώ νησιών. 50 00:04:08,600 --> 00:04:10,560 ΕΛΣΙΝΚΙ, ΣΟΥΜΕΝΛΙΝΑ 51 00:04:11,960 --> 00:04:16,120 Είναι καλά οχυρωμένα με αμυντικά τείχη έξι χιλιομέτρων 52 00:04:16,280 --> 00:04:20,920 που προστατεύουν μια μεγάλη ναυτική βάση 200 κτηρίων. 53 00:04:24,360 --> 00:04:27,880 Γεμάτο κανόνια, ξεδιπλώνεται σε αστρικό σχήμα, 54 00:04:28,040 --> 00:04:32,000 με καστροειδείς τοίχους πάχους έως εννέα μέτρων. 55 00:04:33,160 --> 00:04:37,160 Το εξωτερικό τείχος έδινε στους αμυνόμενους δύο πλεονεκτήματα. 56 00:04:37,320 --> 00:04:40,040 Πρώτον, τα ίδια τα κανόνια φυλάσσονταν 57 00:04:40,200 --> 00:04:41,720 στις προστατευτικές εσοχές, 58 00:04:41,880 --> 00:04:44,680 αντί να βρίσκονται στην κορυφή, όπου θα ήταν ευάλωτα. 59 00:04:44,840 --> 00:04:46,720 Δεύτερον, το σχήμα του τείχους. 60 00:04:46,880 --> 00:04:49,880 Αυτό το σχέδιο σημαίνει ότι τα κανόνια θα στέκονταν 61 00:04:50,040 --> 00:04:54,720 και τα πυρά τους θα διασταυρώνονταν, δεν άφηναν τυφλά σημεία. 62 00:04:54,880 --> 00:04:59,240 Ο εχθρός δεν είχε ασφαλές μέρος, για να επιτεθεί. 63 00:04:59,400 --> 00:05:05,760 {\an8}Όποιος έλεγχε τη Σομενλίνα, είχε δύναμη στην ανατολική Βαλτική. 64 00:05:05,920 --> 00:05:08,640 {\an8}Τον 18ο αιώνα, αυτή ήταν η Σουηδία. 65 00:05:08,800 --> 00:05:10,840 {\an8}ΣΟΜΕΝΛΙΝΑ 66 00:05:11,000 --> 00:05:12,040 {\an8}Αλλά τον 19ο αιώνα, 67 00:05:12,200 --> 00:05:16,240 {\an8}η Σομενλίνα και τα φινλανδικά εδάφη κατακτήθηκαν από Ρώσους. 68 00:05:16,400 --> 00:05:18,400 {\an8}ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΡΩΣΙΑ 69 00:05:18,560 --> 00:05:23,440 {\an8}Δημιουργήθηκε μια νέα επαρχία της Ρωσίας, το δουκάτο της Φινλανδίας. 70 00:05:23,600 --> 00:05:25,920 {\an8}ΣΟΥΗΔΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΔΟΥΚΑΤΟ ΤΗΣ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑΣ 71 00:05:26,080 --> 00:05:29,440 Η Σομενλίνα παρείχε στους Ρώσους ζωτική προστασία 72 00:05:29,600 --> 00:05:31,560 στις εμπορικές οδούς της Βαλτικής 73 00:05:31,720 --> 00:05:35,000 και φύλαγε την πύλη για την πρωτεύουσα, το Ελσίνκι. 74 00:05:37,520 --> 00:05:39,880 Αλλά το δουκάτο της Φινλανδίας, 75 00:05:40,040 --> 00:05:42,560 που βρισκόταν στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας, 76 00:05:42,720 --> 00:05:47,160 ήταν επίσης ανοιχτό σε επίθεση από εχθρούς της Ρωσίας. 77 00:05:49,280 --> 00:05:51,120 {\an8}1855 78 00:05:51,280 --> 00:05:57,440 {\an8}Και το 1855, οι εχθροί της Ρωσίας ήταν οι Βρετανοί. 79 00:05:58,840 --> 00:06:03,520 Όλα οφείλονταν σε μια μάχη, σχεδόν 1.500 χιλιόμετρα μακριά, στην Κριμαία, 80 00:06:03,680 --> 00:06:08,520 την οποία Βρετανία και σύμμαχοι ήθελαν μακριά από τον ρωσικό έλεγχο. 81 00:06:11,200 --> 00:06:14,680 Για να χτυπήσουν τους Ρώσους εκεί που δεν το περίμεναν, 82 00:06:14,840 --> 00:06:21,600 Βρετανοί και Γάλλοι έστειλαν στόλο, για να επιτεθούν στη Σομενλίνα. 83 00:06:21,760 --> 00:06:25,480 {\an8}1η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1855 84 00:06:25,640 --> 00:06:29,080 {\an8}Ένα πρωί το 1855, οι υπερασπιστές του οχυρού ξύπνησαν 85 00:06:29,240 --> 00:06:33,560 και είδαν 70 πολεμικά πλοία στάσιμα στον ορίζοντα, 86 00:06:33,720 --> 00:06:37,800 ενοχλητικά εκτός εμβέλειας των κανονιών του οχυρού. 87 00:06:37,960 --> 00:06:40,600 Τα πλοία ήταν των Γάλλων και των Άγγλων 88 00:06:40,760 --> 00:06:46,360 και κάθονταν εκεί, αμίλητα και ακίνητα για μέρες, 89 00:06:46,520 --> 00:06:49,120 και φόβισαν τους κατοίκους του Ελσίνκι, 90 00:06:49,280 --> 00:06:50,359 που έφυγαν με τρόμο. 91 00:06:50,360 --> 00:06:55,400 {\an8}9 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 92 00:06:55,600 --> 00:06:59,520 {\an8}Η ιστορία λέει ότι την Κυριακή, οι αμυνόμενοι άκουσαν έναν θόρυβο, 93 00:06:59,680 --> 00:07:04,120 τον έφερε ο θαλασσινός αέρας, 94 00:07:04,280 --> 00:07:08,640 και ήταν οι Άγγλοι ναύτες που τραγουδούσαν έναν ύμνο. 95 00:07:10,400 --> 00:07:14,800 Το τραγούδι σταμάτησε και όλα σώπασαν, 96 00:07:14,960 --> 00:07:21,160 και τα 70 πολεμικά άνοιξαν μπαράζ πυρών στο οχυρό. 97 00:07:25,040 --> 00:07:29,600 Οι αμυνόμενοι αντιμετώπισαν ένα νέο όπλο, τους πυραύλους. 98 00:07:32,120 --> 00:07:33,360 Λόγω του βάρους τους, 99 00:07:33,520 --> 00:07:38,800 οι πύραυλοι εκτοξεύονταν μακριά από μικρά πλοία σε κοντινή απόσταση. 100 00:07:40,400 --> 00:07:45,440 Γεμάτοι με εμπρηστικά, έφεραν την καταστροφή. 101 00:07:46,800 --> 00:07:51,880 Οι φωτιές εξαπλώθηκαν και κατέστρεψαν πολλά κτήρια. 102 00:07:53,480 --> 00:07:59,080 Οι κάτοικοι του Ελσίνκι παρακολουθούσαν με τρόμο το θέαμα 103 00:07:59,240 --> 00:08:03,360 και μετά από δύο μέρες συνεχών βομβαρδισμών... 104 00:08:05,960 --> 00:08:08,760 τα όπλα σιώπησαν. 105 00:08:08,920 --> 00:08:10,760 Όταν σταμάτησε ο βομβαρδισμός, 106 00:08:10,920 --> 00:08:15,880 όσοι δεν έφυγαν με τρόμο από το Ελσίνκι υπέθεταν ότι ήταν οι επόμενοι 107 00:08:16,040 --> 00:08:20,920 και για μέρες περίμεναν την αναπόφευκτη επίθεση. 108 00:08:21,080 --> 00:08:22,760 Αλλά τα πλοία έμειναν άπραγα. 109 00:08:22,920 --> 00:08:24,480 Μετά, όσο ξαφνικά έφτασαν 110 00:08:24,640 --> 00:08:28,000 τα γαλλικά και βρετανικά πλοία, που έμεναν αγκυροβολημένα, 111 00:08:28,160 --> 00:08:32,080 έτσι ξαφνικά έκαναν στροφή και σάλπαραν. 112 00:08:32,240 --> 00:08:33,400 Γιατί; 113 00:08:34,840 --> 00:08:38,080 Ο λόγος της υποχώρησης, ενώ το οχυρό θα καταλαμβανόταν, 114 00:08:38,240 --> 00:08:40,680 παρέμεινε μυστήριο για καιρό. 115 00:08:40,840 --> 00:08:46,280 Μια νέα πηγή στοιχείων, όμως, θα μπορούσε να ρίξει φως στο συμβάν. 116 00:08:46,440 --> 00:08:49,360 Για να μάθεις την ιστορία του μέρους, 117 00:08:49,520 --> 00:08:54,280 πρέπει να πας κάτω από τα κύματα κι εκεί πηγαίνω τώρα, 118 00:08:54,440 --> 00:08:58,520 με τη βοήθεια μιας υποθαλάσσιας αρχαιολόγου της Φινλανδίας. 119 00:08:58,680 --> 00:09:00,880 - Γεια σας! - Τι κάνετε; 120 00:09:01,040 --> 00:09:03,600 - Καλώς ήρθατε. - Ευχαριστώ. 121 00:09:03,760 --> 00:09:08,440 Η δρ Μίνα Κοϊβίκο ηγείται ενός μεγάλου υποθαλάσσιου αρχαιολογικού έργου 122 00:09:08,600 --> 00:09:11,880 που εξερευνά τον πυθμένα της Σομενλίνα. 123 00:09:12,040 --> 00:09:13,760 Ποιο είναι το σχέδιο σήμερα; 124 00:09:13,920 --> 00:09:20,920 Το σχέδιο σήμερα είναι να δείτε ένα συγκεκριμένο ξύλινο ναυάγιο 125 00:09:21,080 --> 00:09:23,080 που βρίσκεται εκεί αρκετό καιρό. 126 00:09:31,120 --> 00:09:33,520 Εντάξει, Άντι, θα πηδήξω πρώτη 127 00:09:33,680 --> 00:09:37,320 και θα κολυμπήσουμε ως τη σημαδούρα, για να βρούμε το ναυάγιο. 128 00:09:37,480 --> 00:09:39,680 Τέλεια. 129 00:09:49,360 --> 00:09:53,120 Λόγω χαμηλής ορατότητας, Άντι και Μίνα πρέπει να μείνουν κοντά. 130 00:10:02,640 --> 00:10:05,880 Τελικά, βλέπουν ένα άκρο. 131 00:10:07,520 --> 00:10:12,640 Άντι! Αυτό είναι το ναυάγιο. 132 00:10:18,400 --> 00:10:20,000 Είναι πολύ μεγαλύτερο 133 00:10:20,160 --> 00:10:26,440 και το ξύλο είναι καλύτερα διατηρημένο απ' ό,τι περίμενα. 134 00:10:26,600 --> 00:10:31,600 Τα πολεμικά πλοία έχουν ξυλεία μεγάλου μεγέθους και πυκνότητας. 135 00:10:33,760 --> 00:10:38,600 Θα το επισφράγιζε η παρουσία κανονιών. 136 00:10:38,760 --> 00:10:44,520 Μέσα στο θολούρα, ο Άντι ανακαλύπτει κάτι συμπαγές και βαρύ. 137 00:10:47,000 --> 00:10:50,520 Βλέπω εδώ κάτι σαν έναν μεγάλο σωρό βράχων ή ογκόλιθων. 138 00:10:52,080 --> 00:10:54,200 Αλλά δεν υπάρχουν κανόνια. 139 00:10:55,360 --> 00:11:01,040 Ως τώρα, αυτό το ναυάγιο θέτει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις. 140 00:11:01,200 --> 00:11:04,040 Αλλά εδώ κάπου είναι το κλειδί 141 00:11:04,200 --> 00:11:08,760 του τι συνέβη στον Πόλεμο της Κριμαίας. 142 00:11:15,280 --> 00:11:16,920 Μετά από μια θολή βουτιά, 143 00:11:17,080 --> 00:11:21,000 ο Άντι ελπίζει ότι η Μίνα θα ρίξει φως στο μυστηριώδες πλοίο 144 00:11:21,160 --> 00:11:24,960 και στα γεγονότα του Πολέμου της Κριμαίας. 145 00:11:25,120 --> 00:11:30,160 Έχει περάσει χρόνια σε εκατοντάδες καταδύσεις, για να βρει στοιχεία. 146 00:11:30,320 --> 00:11:35,160 - Εντάξει, Άντι, κοίτα εδώ. - Φαίνεται απίστευτο. 147 00:11:35,320 --> 00:11:36,400 Ναι. Οπότε... 148 00:11:36,560 --> 00:11:40,600 Ομολογώ ότι είναι πολύ καλύτερα εδώ απ' ό,τι είδα σήμερα. 149 00:11:40,760 --> 00:11:42,000 Το τρισδιάστατο μοντέλο 150 00:11:42,160 --> 00:11:47,520 δημιουργήθηκε, συνδέοντας χιλιάδες εικόνες από το ναυάγιο. 151 00:11:47,680 --> 00:11:53,560 Έχουμε τις πληροφορίες για το ξύλο, συλλέχθηκε το 1780. 152 00:11:53,720 --> 00:11:56,680 Το μήκος τους είναι πάνω από 30 μέτρα. 153 00:11:58,240 --> 00:12:01,680 Αυτό δείχνει ότι το πλοίο είναι φρεγάτα τύπου Τουρούμα. 154 00:12:01,840 --> 00:12:06,280 Αρχικά, κατασκευάστηκαν στη Σομενλίνα από τους Σουηδούς. Ήταν ανθεκτικά, 155 00:12:06,440 --> 00:12:08,080 βαριά οπλισμένα πλοία, 156 00:12:08,240 --> 00:12:12,600 ειδικά σχεδιασμένα για μανούβρες στα ρηχά και στενά νερά της Βαλτικής. 157 00:12:14,040 --> 00:12:15,920 Σκέφτηκα αν θα ήταν πλοίο 158 00:12:16,080 --> 00:12:19,640 και ότι θα είχε κανόνια, αν ήταν, αλλά δεν είχε. 159 00:12:19,800 --> 00:12:26,480 Αν αυτό ήταν πολεμικό πλοίο τύπου Τουρούμα, θα είχε 22 κανόνια, 160 00:12:26,640 --> 00:12:28,840 οπότε έχεις δίκιο, του λείπουν. 161 00:12:30,640 --> 00:12:35,120 Η έλλειψη κανονιών δεν είναι το μόνο που προβληματίζει σ' αυτό το ναυάγιο. 162 00:12:35,280 --> 00:12:39,520 Επίσης, υπάρχει ένας σωρός από πέτρες στη μέση του ναυαγίου και πάλι, 163 00:12:39,680 --> 00:12:42,120 δεν ήμουν σίγουρος τι ήταν. 164 00:12:42,280 --> 00:12:48,280 Αυτές οι πέτρες δεν είναι φυσικές, άρα είναι τεχνητές. 165 00:12:48,440 --> 00:12:52,280 Πιστεύουμε ότι βυθίστηκαν σ' αυτήν τη θέση. 166 00:12:52,440 --> 00:12:58,920 Οπότε, βούλιαξε σκοπίμως και οι πέτρες βοηθούσαν στη βύθιση. 167 00:13:00,280 --> 00:13:02,560 Γιατί, όμως, οι Ρώσοι να αφοπλίσουν 168 00:13:02,720 --> 00:13:06,440 και να βυθίσουν ένα δικό τους πολεμικό πλοίο; 169 00:13:06,600 --> 00:13:11,600 Στον πόλεμο, θες να εμποδίσεις την είσοδο του εχθρού στα λιμάνια, 170 00:13:11,760 --> 00:13:16,400 οπότε βυθίζεις πλοία, για να κόψεις την κυκλοφορία. 171 00:13:16,560 --> 00:13:21,920 Η χρήση βυθισμένων πλοίων ως μπλόκα είναι πιο αποτελεσματική σε ρηχά νερά. 172 00:13:22,080 --> 00:13:26,880 Ακριβώς ό,τι περιβάλλει τη Σομενλίνα. 173 00:13:27,040 --> 00:13:28,840 Εδώ, υπάρχουν άλλα πλοία, 174 00:13:29,000 --> 00:13:31,920 όπως αυτό, που έχουν βυθιστεί σκόπιμα; 175 00:13:32,080 --> 00:13:34,200 Πρέπει να σου δείξω έναν χάρτη. 176 00:13:35,200 --> 00:13:40,080 Η Μίνα σχεδίασε τις θέσεις όλων των γνωστών πλοίων γύρω από τα νησιά, 177 00:13:40,240 --> 00:13:42,400 με εξαιρετικά αποτελέσματα. 178 00:13:42,560 --> 00:13:47,040 Μας συναρπάζει αυτός ο πορθμός που οδηγεί στο Ελσίνκι 179 00:13:47,200 --> 00:13:53,960 και στον Πόλεμο της Κριμαίας δύο ρωσικά πλοία χτυπήθηκαν. 180 00:13:54,120 --> 00:13:55,800 Τα πλοία βυθίστηκαν στρατηγικά 181 00:13:55,960 --> 00:14:00,840 εκεί από όπου θα πέρναγαν οι εισβολείς στον δρόμο προς Ελσίνκι. 182 00:14:01,040 --> 00:14:03,239 Πιστεύεις ότι η βύθιση των πλοίων, 183 00:14:03,240 --> 00:14:07,720 για να κλείσουν τους διαύλους, έπαιξε ρόλο στην απόφαση 184 00:14:07,880 --> 00:14:11,320 βρετανικού και γαλλικού στόλου να γυρίσουν πίσω, 185 00:14:11,480 --> 00:14:12,600 αντί να επιτεθούν; 186 00:14:12,760 --> 00:14:17,840 Αυτό σίγουρα έπαιξε ρόλο στα γεγονότα του πολέμου. 187 00:14:19,640 --> 00:14:21,640 Μπλοκάροντας αυτά τα ζωτικά κανάλια, 188 00:14:21,800 --> 00:14:25,320 η Ρωσική Αυτοκρατορία προστάτευσε τους Φινλανδούς πολίτες της. 189 00:14:25,480 --> 00:14:27,440 ΕΛΣΙΝΚΙ 190 00:14:27,600 --> 00:14:29,280 Η ιστορία της Σομενλίνα 191 00:14:29,440 --> 00:14:34,240 μάς λέει τι επικίνδυνη γεωγραφική τοποθεσία έχει η Φινλανδία, 192 00:14:34,400 --> 00:14:36,960 φέρνοντάς τη σε σύγκρουση με μια υπερδύναμη 193 00:14:37,120 --> 00:14:40,160 και εξαρτώντας την από την προστασία μιας άλλης. 194 00:14:42,640 --> 00:14:44,240 Καθ' όλον τον 19ο αιώνα, 195 00:14:44,400 --> 00:14:49,240 το δουκάτο της Φινλανδίας παρέμενε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. 196 00:14:49,400 --> 00:14:51,880 Αλλά η ρωσική κυριαρχία έγινε καταπιεστική 197 00:14:52,040 --> 00:14:56,600 και οι Φινλανδοί ήθελαν να ελέγχουν τη μοίρα τους, 198 00:14:57,400 --> 00:15:03,800 {\an8}μέχρι που ένα γεγονός στη ρωσική πολιτική λειτούργησε υπέρ τους. 199 00:15:05,480 --> 00:15:06,600 {\an8}1917 200 00:15:07,880 --> 00:15:11,320 Η Ρωσική Επανάσταση αποτέλεσε ευκαιρία των Φινλανδών 201 00:15:11,480 --> 00:15:13,800 για αυτοδιάθεση... 202 00:15:15,360 --> 00:15:19,040 μια ευκαιρία που άρπαξαν πρόθυμα. 203 00:15:19,200 --> 00:15:23,320 Κι έναν χρόνο αργότερα, στις 12 Μαΐου 1918, 204 00:15:23,480 --> 00:15:27,800 τα ρωσικά στρατεύματα αναχώρησαν από τη Σομενλίνα. 205 00:15:27,960 --> 00:15:34,280 Επιτέλους, η σημαία της ανεξάρτητης Φινλανδίας υψώθηκε στο φρούριο. 206 00:15:34,440 --> 00:15:40,360 Μετά από αιώνες πάλης, οι Φινλανδοί είχαν τον έλεγχο της χώρας τους. 207 00:15:40,520 --> 00:15:43,680 Αλλά χωρίς την προστασία μιας υπερδύναμης, 208 00:15:43,840 --> 00:15:46,200 θα μπορούσαν να την υπερασπιστούν; 209 00:15:49,480 --> 00:15:51,880 Σύντομα θα το ανακάλυπταν. 210 00:15:52,600 --> 00:15:59,040 Η νεοϊδρυθείσα ΕΣΣΔ αποτελούσε πολύ μεγαλύτερη απειλή. 211 00:15:59,560 --> 00:16:04,720 {\an8}Ο Κόκκινος Στρατός της ήταν η μεγαλύτερη ένοπλη δύναμη του κόσμου. 212 00:16:06,400 --> 00:16:07,920 {\an8}1939 213 00:16:08,080 --> 00:16:11,320 {\an8}Μόλις ξεκίνησε το χάος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, 214 00:16:11,480 --> 00:16:17,320 ο Στάλιν ανακατέλαβε τη Φινλανδία ως προστασία από τη Δύση. 215 00:16:17,480 --> 00:16:19,400 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΕΣΣΔ, ΕΛΣΙΝΚΙ 216 00:16:19,560 --> 00:16:22,160 Συγκριτικά με τον καλά οχυρωμένο νότο, 217 00:16:22,320 --> 00:16:27,480 τα σύνορα των 1.200 χιλιομέτρων ήταν ανοιχτά σε επίθεση. 218 00:16:27,640 --> 00:16:31,360 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΕΣΣΔ 219 00:16:33,360 --> 00:16:38,400 Υπήρχαν λίγα φρούρια, τείχη, ακόμα και φράχτες, 220 00:16:38,560 --> 00:16:41,000 και ελάχιστοι στρατιώτες. 221 00:16:42,400 --> 00:16:44,800 Μόνο ατελείωτα δάση. 222 00:16:47,800 --> 00:16:53,360 Ο Μίκα Κούγιου είναι ιστορικός. Ο παππούς του ήταν Φινλανδός στρατιώτης. 223 00:16:53,520 --> 00:16:57,280 Θα τον καλούσαν να αντιμετωπίσει τη σοβιετική δύναμη. 224 00:16:59,280 --> 00:17:03,240 Βρισκόμαστε στην οδό Ράατε και πίσω από την ετοιμόρροπη πύλη, 225 00:17:03,400 --> 00:17:07,080 λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, βρίσκεται η Ρωσία. 226 00:17:09,120 --> 00:17:12,800 Ο Μίκα θέλει να κατανοήσει την απίστευτη σειρά γεγονότων 227 00:17:12,960 --> 00:17:14,480 που ξεκίνησαν εδώ, 228 00:17:14,640 --> 00:17:20,680 στην οδό Ράατε, στα τέλη του 1939, όταν χιλιάδες Σοβιετικοί στρατιώτες 229 00:17:20,840 --> 00:17:23,160 εισέβαλαν στην απομακρυσμένη πύλη. 230 00:17:25,280 --> 00:17:32,280 Εκεί, στο φινλανδικό φυλάκιο, υπήρχαν μόνο 15 Φινλανδοί στρατιώτες. 231 00:17:32,440 --> 00:17:36,480 Οπότε, αντιμετώπιζαν έναν συντριπτικό αντίπαλο. 232 00:17:36,640 --> 00:17:43,480 Στα μέσα Δεκεμβρίου, η 44η Σοβιετική Μεραρχία, με 14.000 άνδρες, με τανκς, 233 00:17:43,640 --> 00:17:47,760 πυροβολικό και φορτηγά, εισβάλλει στην καρδιά της Φινλανδίας. 234 00:17:47,920 --> 00:17:51,680 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΕΣΣΔ 44 235 00:17:51,840 --> 00:17:57,840 Μια οπλισμένη φινλανδική δύναμη 300 ατόμων πήγε να τη σταματήσει. 236 00:17:59,040 --> 00:18:05,080 Η αποτυχία ίσως σημάνει το τέλος της σύντομης ύπαρξης της Φινλανδίας. 237 00:18:05,240 --> 00:18:10,360 Η καλύτερη ελπίδα των αμυνόμενων ήταν η εκμετάλλευση του περιβάλλοντος, 238 00:18:10,520 --> 00:18:15,880 του αδιαπέραστου δάσους, του παγωμένου χειμώνα 239 00:18:16,040 --> 00:18:19,320 και των ανταρτών. 240 00:18:23,640 --> 00:18:28,760 Τώρα θα εξηγήσω τη φινλανδική τακτική στη μάχη στην οδό Ράατε. 241 00:18:28,920 --> 00:18:34,800 Φανταστείτε ότι αυτό το κλαδί είναι η φάλαγγα της 44ης Μεραρχίας. 242 00:18:34,960 --> 00:18:38,160 Οι Φινλανδοί ήξεραν ότι ο στενός δρόμος θα τους ανάγκαζε 243 00:18:38,320 --> 00:18:43,320 να κινηθούν σε μία φάλαγγα, καθιστώντας τους ευάλωτους. 244 00:18:43,480 --> 00:18:46,840 Η φάλαγγα διαιρείται σε μικρά κομμάτια... 245 00:18:49,640 --> 00:18:55,520 και μετά καταστράφηκαν. Ένα ένα. 246 00:18:55,680 --> 00:18:59,720 Κάθε κομμάτι είναι γνωστό ως "μότι". 247 00:18:59,880 --> 00:19:04,560 Πώς γίνεται οι Φινλανδοί να έκοψαν φάλαγγα του Κόκκινου Στρατού 248 00:19:04,720 --> 00:19:07,400 και να την κατέστρεψαν; 249 00:19:17,360 --> 00:19:21,320 {\an8}Καθώς οι 14.000 στρατιώτες της 44ης Σοβιετικής Μεραρχίας 250 00:19:21,480 --> 00:19:24,280 {\an8}κινούνταν στον δρόμο προς Φινλανδία, 251 00:19:24,440 --> 00:19:29,240 {\an8}μόλις 300 Φινλανδοί ετοιμάζονταν να αντισταθούν 252 00:19:29,400 --> 00:19:33,040 {\an8}στη δυτική όχθη του παγωμένου ποταμού Κουόμαν. 253 00:19:35,840 --> 00:19:41,720 {\an8}Ανατίναξαν τη γέφυρα και περίμεναν να περάσουν οι Σοβιετικοί τον πάγο. 254 00:19:42,720 --> 00:19:46,160 {\an8}Υπήρχε το πολυβόλο Μαξίμ. 255 00:19:46,440 --> 00:19:52,000 Αυτό ήταν το πιο σημαντικό όπλο που είχε ο φινλανδικός στρατός. 256 00:19:52,160 --> 00:19:55,120 Ένα δοκιμασμένο όπλο του Α' Π.Π., 257 00:19:55,280 --> 00:19:59,320 ο φινλανδικός στρατός το τροποποίησε, για να αυξήσει τον ρυθμό βολής 258 00:19:59,480 --> 00:20:04,440 και προσάρμοσε το θερμικό περίβλημα να λειτουργεί με το χιόνι. 259 00:20:05,480 --> 00:20:10,920 Αλλά οι Φινλανδοί είχαν μόνο 12 Μαξίμ, για να σταματήσουν τη μεραρχία. 260 00:20:12,800 --> 00:20:18,400 Όταν τα πρώτα τμήματα της 44ης Μεραρχίας ήρθαν από εκεί, 261 00:20:20,600 --> 00:20:24,440 σταμάτησαν από τεράστια πυρά πολυβόλων. 262 00:20:25,800 --> 00:20:29,200 Τα συγκεντρωμένα πυρά σταμάτησαν τον Κόκκινο Στρατό. 263 00:20:31,160 --> 00:20:35,800 Οι Φινλανδοί άρχισαν να κουράζουν τα σοβιετικά στρατεύματα. 264 00:20:37,720 --> 00:20:41,400 Πολύ σημαντικός εξοπλισμός, 265 00:20:41,560 --> 00:20:46,080 αυτό το λευκό παλτό. 266 00:20:46,240 --> 00:20:50,200 Πολύ απλό, αλλά πολύ καλό καμουφλάζ. 267 00:20:50,400 --> 00:20:53,160 Όμως, οι στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού, 268 00:20:53,320 --> 00:20:57,320 από τη νότια Σοβιετική Ένωση, φορούσαν σκούρες στολές. 269 00:20:57,480 --> 00:21:01,440 Εύκολοι στόχοι για Φινλανδούς σκοπευτές. 270 00:21:03,680 --> 00:21:08,440 Ενώ η θερμοκρασία πέφτει στους -40, οι Φινλανδοί κινούνταν μυστικά, 271 00:21:08,600 --> 00:21:13,160 χτυπούσαν δυνατά και επέστρεφαν στο δάσος. 272 00:21:13,320 --> 00:21:19,320 Οι περισσότεροι Φινλανδοί στρατιώτες ήταν εξαιρετικοί σκιέρ. 273 00:21:21,120 --> 00:21:23,600 Μετά από δύο εβδομάδες σφοδρής μάχης, 274 00:21:23,760 --> 00:21:28,440 φινλανδικές ενισχύσεις, μαζί και ο παππούς του Μίκα, κατέφτασαν 275 00:21:28,600 --> 00:21:32,320 {\an8}κι εξαπέλυσαν μια αιφνιδιαστική επίθεση, κόβοντας τους Σοβιετικούς. 276 00:21:34,440 --> 00:21:39,480 {\an8}Δημιουργώντας το πρώτο μότι, παγίδευσαν χιλιάδες στρατιώτες τους. 277 00:21:43,360 --> 00:21:46,280 Οι Φινλανδοί τούς επιτέθηκαν μέσα από το δάσος. 278 00:21:46,440 --> 00:21:52,800 Όταν τα φινλανδικά στρατεύματα κατέλαβαν αυτά τα χαρακώματα, 279 00:21:52,960 --> 00:21:57,560 τοποθέτησαν πολυβόλα στις τρύπες. 280 00:21:59,440 --> 00:22:02,520 Οι στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού ήταν εύκολοι στόχοι. 281 00:22:06,080 --> 00:22:08,360 Έγινε σφαγή. 282 00:22:09,440 --> 00:22:14,280 Λένε ότι όλες οι σφαίρες χτύπησαν έναν στόχο στον δρόμο. 283 00:22:16,400 --> 00:22:20,440 Ο φινλανδικός στρατός, αν και είχε μόλις το μισό αριθμό των Σοβιετικών, 284 00:22:20,600 --> 00:22:26,360 επιτέθηκε σε διάφορα σημεία, δημιουργώντας πέντε τμήματα μότι. 285 00:22:26,520 --> 00:22:28,880 Έδωσαν ονόματα στο καθένα. 286 00:22:29,040 --> 00:22:31,280 44, ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 287 00:22:31,440 --> 00:22:37,480 Χαούκιλα, Τουϊνέλα, Ματίλα, Λικοχάριου, Ραάτε. 288 00:22:39,160 --> 00:22:42,160 Όλα καταστράφηκαν συστηματικά. 289 00:22:43,200 --> 00:22:48,560 Μέσα σε μια βδομάδα, σκοτώθηκαν 5.000 στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού, 290 00:22:48,720 --> 00:22:52,080 μια ολόκληρη μεραρχία καταστράφηκε. 291 00:22:52,240 --> 00:22:55,000 Η οδός Ράατε γέμισε με παγωμένα πτώματα 292 00:22:55,160 --> 00:22:58,560 ανάμεσα σε βαριά σοβιετικά όπλα. 293 00:23:00,520 --> 00:23:02,560 Υπήρχαν μέχρι και μουσικά όργανα, 294 00:23:02,720 --> 00:23:07,800 για την παρέλαση νίκης στο Ελσίνκι, στα γενέθλια του Στάλιν. 295 00:23:07,960 --> 00:23:09,400 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 296 00:23:09,560 --> 00:23:11,560 Ταπεινωμένος και αποκαρδιωμένος, 297 00:23:11,720 --> 00:23:17,840 ο σοβιετικός στρατός διέφυγε πεζός μέσω του δάσους, περνώντας τα σύνορα. 298 00:23:18,960 --> 00:23:25,240 Και η 10η Ιανουαρίου 1940 ήταν ιστορική μέρα για τη Φινλανδία, 299 00:23:25,400 --> 00:23:29,880 γιατί ο φινλανδικός στρατός στεκόταν και πάλι στα σύνορα. 300 00:23:33,680 --> 00:23:37,920 Ηρωικές νίκες, όπως αυτή στην οδό Ράατε, 301 00:23:38,080 --> 00:23:44,480 μετέτρεψαν την αυτοπεποίθηση και την περηφάνια των Φινλανδών σε ένα ήθος 302 00:23:44,640 --> 00:23:50,360 που έγινε γνωστό ως το Πνεύμα του Χειμερινού Πολέμου. 303 00:23:50,520 --> 00:23:51,880 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΕΣΣΔ 304 00:23:52,040 --> 00:23:54,760 Παρά τις νίκες της Φινλανδίας, 305 00:23:54,920 --> 00:23:59,320 {\an8}αποδείχθηκε αδύνατο να νικήσουν πλήρως τον Κόκκινο Στρατό. 306 00:23:59,480 --> 00:24:03,200 {\an8}Για να κερδίσει χρόνο, η Φινλανδία διαπραγματεύτηκε ειρήνη, 307 00:24:03,360 --> 00:24:06,680 {\an8}παραχωρώντας κάποια ανατολικά εδάφη 308 00:24:06,840 --> 00:24:11,640 {\an8}και αναζητώντας μια νέα συμμαχία με μια άλλη υπερδύναμη, τη Γερμανία. 309 00:24:11,800 --> 00:24:13,120 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ, ΣΟΥΟΜΙ 310 00:24:13,480 --> 00:24:14,840 Με μεγάλη αυτοπεποίθηση, 311 00:24:15,000 --> 00:24:20,560 η Φινλανδία είδε μια ευκαιρία να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη της. 312 00:24:22,880 --> 00:24:27,280 Αλλά για να επιτεθεί, χρειαζόταν επιθετικό εξοπλισμό. 313 00:24:27,440 --> 00:24:30,280 Πού θα τον έβρισκε; 314 00:24:38,360 --> 00:24:44,280 Σε μυστικό σημείο, βόρεια του Ελσίνκι, η ιστορικός Αλεξάνδρα Τσώρτσιλ 315 00:24:44,440 --> 00:24:49,960 ήρθε να ερευνήσει πώς η Φινλανδία πήρε τανκ εναντίον του Κόκκινου Στρατού. 316 00:24:57,440 --> 00:24:59,240 Φοβερό. 317 00:25:00,360 --> 00:25:04,160 Θα το αγγίξω πρώτα, αυτό θα κάνω. 318 00:25:04,320 --> 00:25:08,120 Αυτό είναι ένα ρωσικό τανκ Τ-26 319 00:25:08,280 --> 00:25:12,640 και μοιάζει σαν να βγήκε μόλις από το πεδίο της μάχης. 320 00:25:18,240 --> 00:25:20,360 Στο ξέσπασμα του Β' Π.Π., 321 00:25:20,520 --> 00:25:26,160 το σοβιετικό Τ-26 είχε τη μεγαλύτερη παραγωγή αρμάτων στον κόσμο. 322 00:25:27,920 --> 00:25:31,640 Οι Σοβιετικοί παρήγαγαν περίπου 10.000, πριν τον Β' Π.Π. 323 00:25:31,800 --> 00:25:33,840 Η Φινλανδία δεν είχε τέτοια ικανότητα, 324 00:25:34,000 --> 00:25:35,800 δεν είχε τον πληθυσμό, 325 00:25:35,960 --> 00:25:39,120 το χρήμα, τις υποδομές, τίποτα τέτοιο. 326 00:25:40,440 --> 00:25:45,080 Ήταν ένα πρόβλημα που απαιτούσε ευρηματική σκέψη. 327 00:25:45,240 --> 00:25:48,320 Το καλύτερο σενάριο ήταν να τα κλέψουμε. 328 00:25:48,480 --> 00:25:51,880 Και να τα κλέψουμε άθικτα. 329 00:25:53,880 --> 00:25:57,080 Μετά από τις μάχες στην οδό Ράατε, 330 00:25:57,360 --> 00:25:59,840 οι Φινλανδοί ανέσυραν εκατοντάδες φορτηγά, 331 00:26:00,000 --> 00:26:05,320 πολυβόλα και άρματα T-26 που είχε εγκαταλείψει ο Κόκκινος Στρατός. 332 00:26:08,200 --> 00:26:12,800 Ήταν ό,τι χρειάζονταν για το επόμενο στάδιο του πολέμου. 333 00:26:12,960 --> 00:26:19,560 Τα νέα Τ-26 ετοιμάστηκαν να πολεμήσουν για τα χαμένα φινλανδικά εδάφη, 334 00:26:19,720 --> 00:26:25,640 με νέα χρώματα, συμπεριλαμβανομένου κι ενός απρόσμενου συμβόλου. 335 00:26:25,800 --> 00:26:27,280 Είναι γνήσια σβάστικα, 336 00:26:27,440 --> 00:26:31,200 πριν έρθουν οι Ναζί, που την άλλαξαν λίγο, 337 00:26:31,360 --> 00:26:34,200 την έβαλαν στις σημαίες και την κατέστρεψαν για όλους, 338 00:26:34,360 --> 00:26:36,360 ήταν από την ινδική χερσόνησο 339 00:26:36,520 --> 00:26:38,200 και ήταν σύμβολο καλής τύχης, 340 00:26:38,360 --> 00:26:41,040 οι Φινλανδοί τη χρησιμοποίησαν όπως προοριζόταν, 341 00:26:41,200 --> 00:26:42,800 γι' αυτό και είναι στο τανκ. 342 00:26:44,680 --> 00:26:46,680 Όμως, αυτό το άρμα έχει κάτι άλλο 343 00:26:46,920 --> 00:26:49,680 πολύ ασυνήθιστο για άρμα μάχης 344 00:26:49,840 --> 00:26:53,280 σχεδόν 100 ετών. 345 00:26:53,440 --> 00:26:56,920 Αν έχετε εμμονή με την ιστορία, 346 00:26:57,080 --> 00:27:01,120 θα προσέξατε ότι οι ερπύστριες του τανκ, 347 00:27:01,280 --> 00:27:08,160 που ερευνούμε, είναι βρόμικες, άρα κινείται! 348 00:27:08,320 --> 00:27:10,120 Όλι, θα πάμε μια βόλτα. 349 00:27:10,280 --> 00:27:11,920 - Έτοιμος; - Έτοιμος. 350 00:27:15,240 --> 00:27:18,760 Για την Άλεξ, είναι ευκαιρία να βιώσει τα δυνατά 351 00:27:18,920 --> 00:27:24,840 κι αδύνατα σημεία ενός τανκ σημαντικού στην ιστορία της Φινλανδίας, 352 00:27:25,000 --> 00:27:29,560 και να πάνε μια βόλτα με τον Όλι και τον Τόμι, 353 00:27:29,720 --> 00:27:33,120 βετεράνους αξιωματικούς τεθωρακισμένων του φινλανδικού στρατού. 354 00:27:41,000 --> 00:27:44,440 Έχει πολύ θόρυβο. Θα φωνάξω! 355 00:27:48,680 --> 00:27:51,320 Πάει πιο ομαλά απ' ό,τι περίμενα. 356 00:27:54,600 --> 00:27:58,680 Περάσαμε το δέντρο και δεν το ένιωσα καν. 357 00:27:58,840 --> 00:28:04,440 Με μεγάλη ευελιξία, το Τ-26 περνά δέντρα με πάχος 30 εκ. 358 00:28:04,960 --> 00:28:08,520 και σκαρφαλώνει στις 40 μοίρες. 359 00:28:15,680 --> 00:28:19,640 Ήταν μια ωραία απογευματινή βόλτα. 360 00:28:19,760 --> 00:28:25,120 Τώρα μοιάζει περισσότερο με μάχη, οπότε κλείσαμε τις καταπακτές. 361 00:28:26,480 --> 00:28:28,040 Κάνει σαν υστερική, 362 00:28:28,200 --> 00:28:31,160 αλλά πρόσεξα τις αναθυμιάσεις της βενζίνης. 363 00:28:31,320 --> 00:28:34,000 Μ' έπιασε πονοκέφαλος. 364 00:28:36,320 --> 00:28:38,960 Ακούσαμε ότι πολλοί Ρώσοι 365 00:28:39,120 --> 00:28:41,680 πηδούσαν από τα άρματα κι έτρεχαν να ξεφύγουν. 366 00:28:41,840 --> 00:28:45,680 Δεν τους αδικώ, γιατί αν άρχιζε να μπαίνει καπνός 367 00:28:45,840 --> 00:28:49,880 ή να έμπαινε φωτιά, δεν θα με ένοιαζε τι υπάρχει έξω, 368 00:28:50,040 --> 00:28:53,800 δεν θα ήθελα να είμαι κλεισμένη μέσα σ' αυτό το μικροσκοπικό κουτί. 369 00:28:55,360 --> 00:28:58,640 Ο φινλανδικός στρατός κατάφερε να κλέψει αρκετά Τ-26, 370 00:28:58,800 --> 00:29:02,600 για να φτιάξει ολόκληρη τεθωρακισμένη μονάδα, 371 00:29:02,760 --> 00:29:04,800 και το καλοκαίρι του 1941, 372 00:29:04,960 --> 00:29:10,520 {\an8}τα Τ-26 οδήγησαν τη φινλανδική επίθεση να ανακτήσει τα ανατολικά εδάφη. 373 00:29:10,680 --> 00:29:14,080 {\an8}Και ακόμα πιο πέρα, μέσα στη Σοβιετική Ένωση. 374 00:29:14,240 --> 00:29:15,880 {\an8}1942 375 00:29:16,040 --> 00:29:21,320 {\an8}Παρά τις επιτυχίες τους, τα κλεμμένα Τ-26 των Φινλανδών 376 00:29:21,480 --> 00:29:24,520 υπολείπονταν αριθμητικά έναντι των Σοβιετικών, 377 00:29:24,680 --> 00:29:28,640 οι οποίοι είχαν χιλιάδες, και με λίγα αντιαρματικά όπλα, 378 00:29:28,800 --> 00:29:35,000 οι Φινλανδοί ήθελαν απεγνωσμένα να βρουν την αχίλλειο πτέρνα του Τ-26. 379 00:29:35,160 --> 00:29:37,400 Αυτό είναι η εισαγωγή του κινητήρα. 380 00:29:37,560 --> 00:29:40,560 Ρουφάει αέρα στη δεξαμενή, για να κρυώσει τη μηχανή. 381 00:29:40,720 --> 00:29:43,800 Παρά τα παράπονα που έκανα για τις αναθυμιάσεις μέσα, 382 00:29:43,960 --> 00:29:46,360 δίνει καθαρό αέρα στο πλήρωμα. 383 00:29:46,520 --> 00:29:48,120 Οι Φινλανδοί σκέφτηκαν 384 00:29:48,280 --> 00:29:51,800 "Αν μπορούσαμε να το κάνουμε να ρουφάει κάτι άλλο, 385 00:29:51,960 --> 00:29:53,320 εκτός από καθαρό αέρα;" 386 00:29:53,480 --> 00:29:56,240 Αλλά για να γίνει αυτό, χρειάζονταν ένα ειδικό όπλο. 387 00:29:56,400 --> 00:29:59,960 Αυτό που σκέφτηκαν ήταν τόσο έξυπνα απλό 388 00:30:00,120 --> 00:30:03,520 που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. 389 00:30:05,120 --> 00:30:10,960 Χιουμοριστικά, ονόμασαν την εφεύρεση κοκτέιλ Μολότοφ, 390 00:30:11,120 --> 00:30:17,160 σαρκαστική απάντηση στον σοβιετικό Υπουργό Εξωτερικών, Βιάτσαλαβ Μολότοφ, 391 00:30:17,320 --> 00:30:19,800 για τον βομβαρδισμό των φινλανδικών πόλεων. 392 00:30:19,960 --> 00:30:23,760 Ο σοβιετικός Υπουργός Εξωτερικών με θράσος είπε ότι δεν βομβάρδιζαν, 393 00:30:23,920 --> 00:30:25,520 απλώς έριχναν τρόφιμα. 394 00:30:25,680 --> 00:30:28,640 Αυτό ήταν μεγάλο ψέμα, οπότε του έδωσαν το όνομά του, για να πουν 395 00:30:29,360 --> 00:30:32,520 "Ορίστε, κύριε Μολότοφ. Πάρτε ένα κοκτέιλ ως αντάλλαγμα". 396 00:30:33,720 --> 00:30:35,720 Αυτό είναι ένα προσχέδιό του. 397 00:30:35,880 --> 00:30:38,680 Υπάρχει εύφλεκτο υγρό και χλωρικό κάλιο, 398 00:30:38,840 --> 00:30:41,280 που ερεθίζει το δέρμα, όταν έρχεσαι σε επαφή, 399 00:30:41,440 --> 00:30:44,280 και περιέχει πολύ χυμό πεύκου. 400 00:30:44,440 --> 00:30:47,680 Όταν καίγεται, δημιουργεί πολύ ενοχλητικό καπνό, 401 00:30:47,840 --> 00:30:52,720 κάτι που είναι ακόμα πιο ενοχλητικό σε περιορισμένο χώρο, όπως στο T-26. 402 00:30:53,680 --> 00:30:57,520 Όπως ήταν αναμενόμενο, κανείς δεν θα με αφήσει να παίξω με μολότοφ. 403 00:30:57,680 --> 00:31:01,000 Έχουμε ειδικό γι' αυτό, τον λένε Κόνστα. 404 00:31:01,160 --> 00:31:06,400 Πρώτα, ανάβει ένα αδιάβροχο σπίρτο στο πλάι του μπουκαλιού. 405 00:31:18,240 --> 00:31:22,040 Δεν θα ήθελα καθόλου να είμαι μέσα στο τανκ. 406 00:31:22,200 --> 00:31:24,800 Δεν έχει σημασία η φωτιά, αλλά ο καπνός. 407 00:31:24,960 --> 00:31:28,320 Η καταπακτή έκλεισε και δεν μπορείς να βγεις. 408 00:31:28,480 --> 00:31:32,600 Σήμερα αποδείξαμε ότι δεν είναι βολικό να είσαι μέσα σε τανκ, 409 00:31:32,760 --> 00:31:37,440 αλλά να πέφτει και ένα τέτοιο, όχι, ευχαριστώ. 410 00:31:37,600 --> 00:31:41,680 Οι Φινλανδοί παρήγαγαν μισό εκατομμύριο βόμβες μολότοφ. 411 00:31:44,480 --> 00:31:50,400 Αυτό το απλό όπλο θα κατέστρεφε 400 σοβιετικά άρματα. 412 00:31:50,560 --> 00:31:56,440 Η επινοητικότητα των Φινλανδών άλλαξε τους όρους εναντίον των Σοβιετικών. 413 00:31:59,000 --> 00:32:04,360 {\an8}Αλλά στην πορεία του Β' Π.Π. όλα άλλαξαν. 414 00:32:04,520 --> 00:32:08,480 {\an8}Η Σοβιετική Ένωση άρχισε να κερδίζει τη Γερμανία. 415 00:32:08,640 --> 00:32:14,120 Η συμφωνία της Φινλανδίας με τον διάβολο έμοιαζε πολύ κακή. 416 00:32:15,200 --> 00:32:21,160 Για να επιβιώσει, χρησιμοποίησε τις πολιτικές της γνώσεις. 417 00:32:21,320 --> 00:32:23,800 Απομάκρυνε τους Ναζί 418 00:32:23,960 --> 00:32:26,960 και τελικά συμφώνησε να δώσει ανατολικά εδάφη στη Μόσχα 419 00:32:27,120 --> 00:32:29,480 στη Μόσχα με αντάλλαγμα την ειρήνη. 420 00:32:29,640 --> 00:32:32,320 Τα σύνορα που συμφωνήθηκαν παραμένουν ως σήμερα. 421 00:32:34,480 --> 00:32:39,000 Η Φινλανδία είχε επιβιώσει από τον πόλεμο σχεδόν άθικτη. 422 00:32:40,960 --> 00:32:44,280 Αλλά τότε, ο κόσμος άλλαξε πάλι. 423 00:32:47,320 --> 00:32:52,800 Η Φινλανδία αντιμετώπισε μια νέα απειλή που δεν είχε ξαναδεί ο κόσμος. 424 00:32:59,080 --> 00:33:00,800 Για πάνω από 70 χρόνια, 425 00:33:00,960 --> 00:33:05,480 η Φινλανδία ζούσε στη σκιά των αντίπαλων πυρηνικών υπερδυνάμεων. 426 00:33:07,480 --> 00:33:10,800 Ο Άρθουρ Γουίλιαμς, παρουσιαστής στρατιωτικής ιστορίας 427 00:33:10,960 --> 00:33:17,320 και πρώην Βρετανός καταδρομέας, ήρθε να μάθει πώς επιβιώνει. 428 00:33:18,480 --> 00:33:21,880 Έγινα στρατιώτης μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης 429 00:33:22,040 --> 00:33:25,120 και πριν ο Πούτιν γίνει η σύγχρονη απειλή, 430 00:33:25,280 --> 00:33:28,120 οπότε δεν σκεφτήκαμε ποτέ 431 00:33:28,280 --> 00:33:32,040 την πραγματικότητα της ζωής με τον πυρηνικό Αρμαγεδδώνα. 432 00:33:32,200 --> 00:33:36,520 Αλλά για τους Φινλανδούς, που ήταν σχετικά λίγοι, 433 00:33:36,680 --> 00:33:38,400 θα ήταν πολύ διαφορετικά. 434 00:33:38,560 --> 00:33:41,600 Γεωγραφικά, είναι σε ένα ευάλωτο μέρος, 435 00:33:41,760 --> 00:33:44,240 ανάμεσα σε υπερδυνάμεις. 436 00:33:44,400 --> 00:33:49,560 Ανυπομονώ να δω πώς θα αμύνονταν, 437 00:33:49,720 --> 00:33:52,000 αν γινόταν έκρηξη. 438 00:33:54,360 --> 00:33:59,240 Οι επισκέπτες στους κομψούς δρόμους του Ελσίνκι ίσως εκπλαγούν, αν μάθουν 439 00:33:59,400 --> 00:34:03,200 ότι βρίσκεται πάνω σε ένα από τα μεγαλύτερα φρούρια του κόσμου. 440 00:34:06,080 --> 00:34:10,640 Ο Άρθουρ έχει ένα ραντεβού κάτω από τους δρόμους, 441 00:34:10,800 --> 00:34:15,240 18 μέτρα υπογείως, σε μία από τις μεγαλύτερες 442 00:34:15,400 --> 00:34:19,560 και πιο εξελιγμένες αμυντικές δομές στον κόσμο. 443 00:34:23,240 --> 00:34:25,920 - Γεια σου, Γιάρι. - Γεια. 444 00:34:27,080 --> 00:34:29,760 - Χαίρω πολύ. - Χαίρω πολύ, κύριε. 445 00:34:29,920 --> 00:34:32,600 - Πολύ εντυπωσιακό! - Καλώς ήρθατε στο Χακανιέμι. 446 00:34:32,760 --> 00:34:35,400 Είναι το Καταφύγιο Πολιτικής Άμυνας Χακανιέμι. 447 00:34:35,560 --> 00:34:38,360 Ο Γιάρι Μάρκανεν είναι ένας υπεύθυνος 448 00:34:38,520 --> 00:34:43,240 διατήρησης του Καταφυγίου ετοιμοπόλεμου σε επίθεση στο Ελσίνκι, 449 00:34:43,400 --> 00:34:47,480 είτε συμβατική, είτε πυρηνική, είτε χημική, είτε βιολογική. 450 00:34:49,160 --> 00:34:52,560 Εδώ έχουμε ανθεκτικές πόρτες. 451 00:34:52,720 --> 00:34:57,000 Βασικός τους σκοπός είναι να προστατεύουν τους ανθρώπους 452 00:34:57,160 --> 00:35:01,200 από το κύμα της εξωτερικής έκρηξης. 453 00:35:01,360 --> 00:35:04,280 Βαρύ καθήκον, έτσι; Και είναι όλα από ατσάλι; 454 00:35:04,440 --> 00:35:05,920 Ατόφιο ατσάλι. 455 00:35:06,080 --> 00:35:09,040 Αυτή η πόρτα αντέχει πυρηνική έκρηξη; 456 00:35:09,200 --> 00:35:11,320 Ναι. 457 00:35:11,480 --> 00:35:15,040 Για να αντέξουν το κύμα πίεσης μιας πυρηνικής έκρηξης, 458 00:35:15,200 --> 00:35:18,960 οι ατσάλινες πόρτες έχουν πάχος 30 εκατοστά. 459 00:35:19,120 --> 00:35:23,400 Μόνες τους, όμως, δεν αρκούν. 460 00:35:23,560 --> 00:35:26,400 Υπάρχουν δύο πόρτες, υπάρχει και μία εδώ πίσω. 461 00:35:26,560 --> 00:35:31,400 Ναι. Οι εσωτερικές πόρτες είναι στεγανές στα αέρια. 462 00:35:31,560 --> 00:35:36,640 Οι σφραγίδες στις πόρτες εμποδίζουν ραδιενεργά και δηλητηριώδη αέρια. 463 00:35:39,840 --> 00:35:44,360 Ολόκληρο το συγκρότημα χωράει 6.000 άτομα. 464 00:35:44,520 --> 00:35:49,960 {\an8}Αυτό το καταφύγιο είναι μόνο ένα από τα 52 δημόσια καταφύγια στο Ελσίνκι. 465 00:35:50,120 --> 00:35:56,760 {\an8}Μαζί με χιλιάδες ιδιωτικά καταφύγια, παρέχουν χώρο για 900.000 ανθρώπους, 466 00:35:56,920 --> 00:36:00,960 {\an8}όλο τον πληθυσμό της πόλης και τους επισκέπτες. 467 00:36:01,120 --> 00:36:05,680 Βλέπουμε αυτά τα κίτρινα τετράγωνα εδώ πέρα, Γιάρι. Τι είναι αυτά; 468 00:36:05,840 --> 00:36:11,160 Έχουμε 180 τετράγωνα στεγνών τουαλετών, 469 00:36:11,400 --> 00:36:16,320 αν δεν έχουμε τρεχούμενο νερό, χρησιμοποιούμε στεγνές τουαλέτες. 470 00:36:16,480 --> 00:36:19,920 Είναι μια τεράστια λεκάνη; 471 00:36:20,080 --> 00:36:23,480 - Πολύ βασικό, έτσι; - Ναι. 472 00:36:23,640 --> 00:36:25,440 Κι εδώ κοιμούνται; 473 00:36:25,600 --> 00:36:27,240 Ναι, είναι παραδείγματα. 474 00:36:27,400 --> 00:36:33,040 Έχουμε χώρους ύπνου για 2.000 άτομα. 475 00:36:33,200 --> 00:36:39,040 Θα κοιμούνται με βάρδιες, με αλλαγή βάρδιας κάθε οκτώ ώρες. 476 00:36:39,200 --> 00:36:43,000 Οι προετοιμασίες της Φινλανδίας μπορεί να φαίνονται υπερβολικές, 477 00:36:43,160 --> 00:36:46,280 αλλά για μια δεκαετία μετά τον πόλεμο, απαγορεύτηκε, 478 00:36:46,440 --> 00:36:50,720 με συνθήκη με τη Μόσχα, να έχουν αρκετό στρατό, για να αμυνθούν. 479 00:36:52,360 --> 00:36:58,120 Ο πληθυσμός μπορούσε να απαχθεί για λύτρα από τις υπερδυνάμεις. 480 00:36:58,280 --> 00:37:02,720 Η αντίδραση της Φινλανδίας ήταν η δημιουργία καταφυγίων για όλους. 481 00:37:02,880 --> 00:37:05,120 Μια πρακτική που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. 482 00:37:05,280 --> 00:37:07,360 ΕΙΣΟΔΟΣ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΑ ΕΙΣΟΔΟΣ ΠΕΖΩΝ 483 00:37:07,520 --> 00:37:13,760 Εν καιρώ ειρήνης, το καταφύγιο παρέχει ένα άλλο είδος δημόσιας υπηρεσίας. 484 00:37:16,520 --> 00:37:18,800 Ένα απολύτως διαθέσιμο γυμναστήριο. 485 00:37:21,920 --> 00:37:26,600 Κάποιο γήπεδο χόκεϊ. Να άλλο ένα. 486 00:37:28,040 --> 00:37:31,000 Αυτό το μέρος είναι αχανές, συνεχίζει και συνεχίζει, 487 00:37:31,160 --> 00:37:35,160 και ξεχνάς ότι είμαστε 18 μέτρα κάτω από τη γη. 488 00:37:36,240 --> 00:37:39,120 Είναι σουρεαλιστικό μέρος να περνάς τον χρόνο σου. 489 00:37:39,280 --> 00:37:42,920 Αυτό το μέρος είναι κέντρο αναψυχής, ουσιαστικά, 490 00:37:43,080 --> 00:37:46,360 αλλά μέσα σε 72 ώρες, ό,τι βλέπετε εδώ μαζεύεται 491 00:37:46,520 --> 00:37:48,720 και αντικαθίσταται από χιλιάδες κουκέτες. 492 00:37:48,880 --> 00:37:53,280 Μετατρέπεται σε αντιαεροπορικό ή πυρηνικό καταφύγιο. 493 00:37:54,880 --> 00:37:57,280 Κάποια καταφύγια είναι διπλάσια 494 00:37:57,440 --> 00:38:01,280 και εν καιρώ ειρήνης, χρησιμοποιούνται για οτιδήποτε... 495 00:38:03,640 --> 00:38:09,720 όπως υπόγεια πάρκα σκέιτμπορντ, πάρκινγκ οχημάτων 496 00:38:09,880 --> 00:38:13,160 και πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων. 497 00:38:17,000 --> 00:38:19,440 Ακόμα κι αυτό πρέπει να αποστραγγίζεται 498 00:38:19,600 --> 00:38:23,200 και να αποσυναρμολογείται εντός 72 ωρών, 499 00:38:23,360 --> 00:38:27,960 ώστε να μπορεί να γίνει καταφύγιο πολιτικής άμυνας. 500 00:38:31,400 --> 00:38:34,640 Είναι συγκλονιστικό και τρομακτικό 501 00:38:34,800 --> 00:38:38,960 να βλέπεις ότι οι Φινλανδοί έκαναν τόση προσπάθεια να προετοιμαστούν 502 00:38:39,120 --> 00:38:40,360 για πυρηνικό πόλεμο. 503 00:38:40,520 --> 00:38:44,160 Μια ολόκληρη πόλη μπορεί άνετα να επιβιώσει κάτω από τη γη. 504 00:38:44,320 --> 00:38:47,560 Είμαι από άλλη χώρα και σκέφτομαι "Εμείς τι κάναμε;" 505 00:38:47,720 --> 00:38:50,440 Δεν ξέρω αν κάναμε κάτι, σίγουρα τίποτα 506 00:38:50,600 --> 00:38:53,640 που να εκπαιδευτήκαμε, τουλάχιστον οι πολίτες, 507 00:38:53,800 --> 00:38:56,160 και αναρωτιέμαι τι έκανε ο στρατός. 508 00:39:07,320 --> 00:39:11,400 Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, 509 00:39:11,560 --> 00:39:16,000 η θέση της Φινλανδίας μοιάζει ευάλωτη όπως πάντα. 510 00:39:16,160 --> 00:39:22,320 Πόσο έτοιμη είναι να αντισταθεί σε μια εισβολή σύγχρονου στρατού; 511 00:39:22,480 --> 00:39:23,560 Από την ανεξαρτησία, 512 00:39:23,720 --> 00:39:28,240 κάθε άντρας στη Φινλανδία υπηρετεί στον στρατό. 513 00:39:28,400 --> 00:39:31,200 Πολλές γυναίκες είναι εθελόντριες. 514 00:39:34,080 --> 00:39:39,880 Σήμερα, η χώρα έχει έναν τεράστιο, εκπαιδευμένο στρατό 280.000 ατόμων, 515 00:39:40,040 --> 00:39:42,720 ετοιμοπόλεμο ανά πάσα στιγμή. 516 00:39:44,240 --> 00:39:48,440 Απίστευτο, για έναν πληθυσμό μόλις πεντέμισι εκατομμυρίων. 517 00:39:53,840 --> 00:39:56,280 Και οι απλοί Φινλανδοί; 518 00:39:58,320 --> 00:40:02,920 Ο Άρθουρ θα συναντήσει έναν που προετοιμάζεται για το χειρότερο. 519 00:40:05,200 --> 00:40:10,360 Ο Ματίας είναι ηγέτης στον Εθελοντικό Οργανισμό Άμυνας της Φινλανδίας. 520 00:40:14,200 --> 00:40:16,120 - Γεια σου, Ματίας. - Γεια. 521 00:40:16,280 --> 00:40:18,640 Ματίας, είμαι πρώην στρατιωτικός. 522 00:40:18,800 --> 00:40:21,920 Ανυπομονώ να μάθω περισσότερα για τον φινλανδικό στρατό. 523 00:40:22,080 --> 00:40:25,520 Φοράς στολή τώρα, αλλά αυτή δεν είναι η δουλειά σου; 524 00:40:25,680 --> 00:40:31,400 Όχι, είμαι ενεργός έφεδρος, οπότε δουλεύω ως πολίτης. 525 00:40:31,560 --> 00:40:33,440 Τι κάνεις καθημερινά, εκτός... 526 00:40:33,600 --> 00:40:35,600 Είμαι χειριστής τελεφερίκ. 527 00:40:35,760 --> 00:40:38,400 Τι εκπαίδευση θα κάνεις, Ματίας; 528 00:40:38,560 --> 00:40:43,880 Το Σαββατοκύριακο έχουμε αστική μάχη, CQB. Εκπαίδευση σώμα με σώμα. 529 00:40:48,640 --> 00:40:50,600 Μάθαμε από την Ουκρανία 530 00:40:50,760 --> 00:40:54,600 ότι όλες οι μεγάλες μάχες θα γίνονται σε πόλεις 531 00:40:54,760 --> 00:40:56,440 ή προάστια στις πόλεις. 532 00:40:56,600 --> 00:41:02,480 Είναι σημαντικό είδος μάχης που πρέπει όλοι να γνωρίζουν. 533 00:41:02,640 --> 00:41:08,080 Ακόμα και για έμπειρους στρατιώτες, η μάχη στις πόλεις είναι πολύ δύσκολη 534 00:41:09,480 --> 00:41:11,200 κι αυτοί οι Φινλανδοί πολίτες 535 00:41:11,360 --> 00:41:16,320 μαθαίνουν ριψοκίνδυνους ελιγμούς, στον ελεύθερο χρόνο τους, 536 00:41:16,480 --> 00:41:18,280 τη δυναμική είσοδο σε κτήριο. 537 00:41:20,120 --> 00:41:24,280 Πες μου για τη δυναμική είσοδο. Ξέρω ότι δουλεύετε σε μικρές ομάδες. 538 00:41:24,440 --> 00:41:26,120 Τι συμβαίνει; 539 00:41:26,280 --> 00:41:30,920 Βασικά, η ομάδα των τριών, η ομάδα δράσης, συγκεντρώνεται στην είσοδο 540 00:41:31,080 --> 00:41:34,280 και μετά ο επικεφαλής παίρνει τη δύσκολη γωνία. 541 00:41:35,480 --> 00:41:41,000 Ο δεύτερος παίρνει την εύκολη γωνία και ο τρίτος περιπλανιέται. 542 00:41:41,160 --> 00:41:43,800 Έρχεται και βοηθάει, αν χρειάζονται βοήθεια. 543 00:41:45,160 --> 00:41:48,160 Η ιδέα είναι να μπεις στο δωμάτιο 544 00:41:48,320 --> 00:41:50,760 το γρηγορότερο και να απλωθείς, 545 00:41:50,920 --> 00:41:52,400 για να καλύψεις τις γωνίες. 546 00:41:52,560 --> 00:41:53,840 Ναι, βασικά. 547 00:41:55,040 --> 00:41:57,240 Είναι επικίνδυνη μορφή πάλης; 548 00:41:57,400 --> 00:41:59,640 Εξαιρετικά επικίνδυνη. 549 00:41:59,800 --> 00:42:03,560 - Η πόρτα είναι η ζώνη θανάτου. - Ναι. 550 00:42:03,720 --> 00:42:06,160 Προτεραιότητα είναι να βγούμε από την πόρτα. 551 00:42:06,320 --> 00:42:07,920 Ναι, βέβαια. 552 00:42:13,560 --> 00:42:19,360 Εικόνες από την Ουκρανία δείχνουν πόσο βίαιος είναι ο αστικός πόλεμος. 553 00:42:21,120 --> 00:42:23,040 Παρ' όλα αυτά, 554 00:42:23,200 --> 00:42:28,960 ο αριθμός εκπαιδευόμενων Φινλανδών πολιτών διπλασιάστηκε στους 50.000. 555 00:42:31,760 --> 00:42:34,920 Τι είδους άνθρωποι περνούν από την εκπαίδευση; 556 00:42:35,080 --> 00:42:39,080 Έρχονται από εργάτες μέχρι οδοντίατροι ή γιατροί. 557 00:42:39,240 --> 00:42:41,440 Ή διευθύνοντες σύμβουλοι. 558 00:42:41,600 --> 00:42:44,880 Αλλά όταν βάζουμε τον εξοπλισμό, είμαστε το ίδιο 559 00:42:45,040 --> 00:42:51,600 και προπονούμαστε στα ίδια, έχουμε γυναίκες και άντρες. 560 00:42:53,200 --> 00:42:56,280 Γιατί έχεις κίνητρο να υπερασπιστείς τη Φινλανδία; 561 00:42:56,440 --> 00:43:00,160 Προπονούμαι για την οικογένειά μου, για τους αγαπημένους μου, 562 00:43:00,320 --> 00:43:05,000 ώστε να δουλέψω στον στρατό, αν χρειαστεί, όσο καλύτερα μπορώ, 563 00:43:05,160 --> 00:43:09,600 ώστε αγαπημένοι και συγγενείς να έχουν καλή υγεία και κατάσταση. 564 00:43:09,760 --> 00:43:12,040 Δυνατή απάντηση, μ' αρέσει. 565 00:43:13,440 --> 00:43:17,760 Μετά από δεκαετίες ουδετερότητας, η εισβολή στην Ουκρανία τούς ανάγκασε 566 00:43:17,920 --> 00:43:19,400 να μπουν στο ΝΑΤΟ, 567 00:43:21,240 --> 00:43:24,440 προσθέτοντας στρατό στην προστασία της Φινλανδίας. 568 00:43:27,640 --> 00:43:32,080 Η πολύπλοκη ιστορία της Φινλανδίας, τα σύνορα 1.200 χλμ. με τη Ρωσία, 569 00:43:32,240 --> 00:43:38,560 {\an8}η εφευρετικότητα και η αυτοθυσία της έχουν συμβάλει 570 00:43:38,760 --> 00:43:42,200 {\an8}στο να είναι από τις χώρες με την καλύτερη άμυνα στον κόσμο. 571 00:43:44,760 --> 00:43:47,960 {\an8}Αλλά οι Φινλανδοί έχουν και κάτι άλλο, 572 00:43:48,120 --> 00:43:54,720 {\an8}και ίσως το πιο σημαντικό απ' όλα, την αήττητη απόφαση να επιβιώσουν. 573 00:43:54,880 --> 00:43:56,920 {\an8}Απόδοση: Κατερίνα Ζαρογιαννοπούλου