1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
3
00:00:36,911 --> 00:00:38,329
Siz de bıktınız, ben de.
4
00:00:38,413 --> 00:00:42,459
Bu sıcak, nemli, puslu havadan
hepimiz bıktık.
5
00:00:42,542 --> 00:00:46,046
30 küsur derecelik sıcaklıktan
bıktık usandık.
6
00:00:46,129 --> 00:00:48,339
GM bayilerinde yapabilirsiniz.
7
00:00:48,423 --> 00:00:51,426
Merhaba, ben Belinda Carlisle.
MTV'yi izliyorsunuz.
8
00:01:18,578 --> 00:01:19,788
İşte bu!
9
00:01:24,959 --> 00:01:27,962
Ülke genelinde
bunaltıcı bir gün daha yaşanıyor.
10
00:01:28,046 --> 00:01:33,009
20'nin üzerinde şehirde
tarihin en sıcak 22 Haziran'ı yaşanıyor.
11
00:01:38,223 --> 00:01:39,974
Bu şimdiye kadarki en kötüsü.
12
00:01:40,058 --> 00:01:44,729
Sıcaklığın geçmek bilmediği
başka bir yıl hatırlamıyorum.
13
00:01:48,650 --> 00:01:51,111
{\an8}Astım hastasıyım, benim için daha zor.
14
00:01:51,194 --> 00:01:52,195
{\an8}METRO YOLCUSU
15
00:01:52,278 --> 00:01:53,655
{\an8}Ciddi bir sağlık riski.
16
00:01:53,738 --> 00:02:00,078
1988 kuraklığı kritik bir aşamaya girerken
kıta genelinde alarm zilleri çalıyor.
17
00:02:02,122 --> 00:02:05,583
Hükûmete göre
48 eyalette kuraklık yaşanıyor.
18
00:02:05,667 --> 00:02:08,711
TANRIM YARDIM ET
19
00:02:08,795 --> 00:02:13,341
Dağlardaki çıplak bölgeler,
Ortabatı'nın kavrulmuş tarlaları
20
00:02:13,424 --> 00:02:16,219
ve ülke genelinde
yükselen sıcaklıklar sonucu
21
00:02:16,302 --> 00:02:20,807
bir zamanlar bilim kurgu gibi görünen şeye
artık herkes inanıyor.
22
00:02:30,191 --> 00:02:33,736
Sıcak hava dalgası
ülke genelinde en az 36 ölüme neden oldu.
23
00:02:33,820 --> 00:02:35,780
20'li yaşlarının başında iki kişi
24
00:02:35,864 --> 00:02:38,449
son bir ayda burada
sıcak çarpmasından öldü.
25
00:02:41,077 --> 00:02:43,538
En büyük endişe, bu sıcak havaların
26
00:02:43,621 --> 00:02:49,127
atmosferde biriken karbondioksitten,
yani sera etkisinden kaynaklanıyor olması.
27
00:02:58,052 --> 00:03:00,889
Ortabatı'da ve Güneybatı'da
yaşanan sıcaklıklar
28
00:03:00,972 --> 00:03:02,682
{\an8}akıllara şu soruyu getiriyor.
29
00:03:02,765 --> 00:03:05,685
{\an8}23 HAZİRAN 1988
SERA ETKİSİ ÜZERİNE SENATO OTURUMU
30
00:03:05,768 --> 00:03:09,606
{\an8}Şu andaki sıcak hava dalgası ve kuraklık
sera etkisiyle mi ilgili?
31
00:03:09,689 --> 00:03:10,857
{\an8}COLORADO SENATÖRÜ
32
00:03:10,940 --> 00:03:13,318
{\an8}Dr. James Hansen ile başlamak istiyorum.
33
00:03:13,401 --> 00:03:14,777
{\an8}KLİMATOLOG, NASA
34
00:03:14,861 --> 00:03:17,655
{\an8}Goddard Uzay Araştırmaları
Enstitüsü'nün müdürü.
35
00:03:17,739 --> 00:03:21,367
Son 25 yıldaki ısınma hızı
daha önce hiç görülmemişti.
36
00:03:21,951 --> 00:03:25,955
Kayıtlardaki en sıcak dört yılın hepsi de
1980'lerde yaşandı.
37
00:03:26,039 --> 00:03:29,667
1988 kayıtlara geçen en sıcak yıl olacak.
38
00:03:30,168 --> 00:03:33,338
Bu kanıt, benim görüşüme göre
39
00:03:33,421 --> 00:03:38,176
sera etkisinin artık ölçüldüğünü
ve iklimimizi değiştirdiğini gösteriyor.
40
00:03:38,885 --> 00:03:43,056
{\an8}Hiçbir sıcak hava dalgası
tek başına sera etkisine bağlanamaz.
41
00:03:43,139 --> 00:03:44,307
{\an8}KIDEMLİ ARAŞTIRMACI
42
00:03:44,891 --> 00:03:50,730
Ama Jim'in dediği gibi
sera etkisinin başladığını söyleyebiliriz.
43
00:03:50,813 --> 00:03:53,733
Oluyor. Isınma başladı.
44
00:03:54,234 --> 00:03:56,903
UZMANLAR KÜRESEL ISINMANIN
BAŞLADIĞINI SÖYLEDİ
45
00:03:56,986 --> 00:03:59,822
Birçok bilim insanına göre
atmosferi değiştirdik.
46
00:03:59,906 --> 00:04:00,823
ISINMA BAŞLADI
47
00:04:00,907 --> 00:04:04,535
Bir baloncuğa dönüştürdük.
Şu anda o baloncuğun içindeyiz.
48
00:04:04,619 --> 00:04:05,620
SERA ETKİSİ
49
00:04:09,540 --> 00:04:12,543
İklimin hızla ısınması
dünyanın çehresini değiştirip
50
00:04:12,627 --> 00:04:16,589
doğal afetlerin daha sık görülmesine
neden olabilir.
51
00:04:16,673 --> 00:04:19,968
New York'un havası
Miami'nin havasına benzeyebilir.
52
00:04:23,429 --> 00:04:27,684
Dr. Stephen Schneider,
Ulusal Atmosfer Araştırmaları Merkezi'nde.
53
00:04:27,767 --> 00:04:33,064
Birkaç aydır haftada belki 10 kişi arayıp
şu soruyu soruyor.
54
00:04:33,147 --> 00:04:35,400
"Bu sıcak hava dalgası ve kuraklık,
55
00:04:35,483 --> 00:04:39,279
15 yıldır sözünü ettiğiniz şeyin
nihayet görünür olması mı demek?
56
00:04:39,362 --> 00:04:41,322
'Ben demiştim' diyecek misiniz?"
57
00:04:44,617 --> 00:04:45,994
Sizin gibi uzmanların
58
00:04:46,077 --> 00:04:49,080
aynı anda milyonlarca Amerikalıya birden
hitap edip
59
00:04:49,163 --> 00:04:52,417
"Uyanın şapşallar" deme fırsatı
pek olmuyordur.
60
00:04:52,500 --> 00:04:57,130
Hesabı nasıl yaparsak yapalım
sonuç aynı çıkıyor.
61
00:04:57,213 --> 00:05:00,008
Sera etkisinin gerçek olduğunu biliyoruz.
62
00:05:04,846 --> 00:05:07,974
- Sera etkisi nedir, biliyor musunuz?
- Kirlilik.
63
00:05:09,726 --> 00:05:14,314
Petrolden, plastikten ve öyle şeylerin
doğada çözünmelerinden kaynaklanıyor.
64
00:05:14,397 --> 00:05:17,734
Trafiği, hayatın diğer yönlerini
kurallara bağlıyoruz.
65
00:05:17,817 --> 00:05:20,862
Bu da ilgilenmemiz gereken
çok önemli bir konu.
66
00:05:24,324 --> 00:05:25,450
Başkan Reagan bugün
67
00:05:25,533 --> 00:05:29,245
kuraklığın etkilerini yerinde görmek için
iç bölgelere gitti.
68
00:05:29,329 --> 00:05:34,625
1930'ların kum fırtınalarından bu yana
bu kadar kötü bir doğal afet görülmemişti.
69
00:05:36,002 --> 00:05:41,215
Illinois'de Başkan Yardımcısı George Bush
ekinleri kuruyan çiftçileri teselli etti.
70
00:05:41,841 --> 00:05:45,136
{\an8}Seçim yaklaşırken
Beyaz Saray ve Başkan Yardımcısı,
71
00:05:45,219 --> 00:05:49,349
{\an8}kuraklıkla mücadelenin
Cumhuriyetçi Parti'ye olan desteği
72
00:05:49,432 --> 00:05:52,477
{\an8}ne kadar etkileyeceğinin farkında.
73
00:05:55,563 --> 00:06:00,151
Bayanlar baylar, ABD Başkan Yardımcısı.
74
00:06:07,367 --> 00:06:09,911
Reagan'ın gölgesinde geçen
yedi yıldan sonra
75
00:06:09,994 --> 00:06:14,791
George Bush bu akşam sahneye çıktı
ve "Lideriniz olmak istiyorum" dedi.
76
00:06:14,874 --> 00:06:18,461
"Dinleyin, izleyin,
kasım gelince de fikrinizi belirtin."
77
00:06:19,754 --> 00:06:26,469
BEYAZ SARAY ETKİSİ
78
00:06:28,554 --> 00:06:33,684
{\an8}31 AĞUSTOS 1988
79
00:06:34,435 --> 00:06:37,188
Bugünün konusu, yapmak istediklerim.
80
00:06:37,271 --> 00:06:41,526
Çevre konusundaki hedeflerimi,
nasıl liderlik yapacağımı konuşacağız.
81
00:06:45,029 --> 00:06:47,949
{\an8}ABD Başkan Yardımcısı Sayın George Bush.
82
00:06:48,032 --> 00:06:50,660
{\an8}- Michigan'a hoş geldiniz.
- Teşekkürler.
83
00:06:50,743 --> 00:06:53,121
{\an8}CUMHURİYETÇİ PARTİ BAŞKAN ADAYI
84
00:06:54,205 --> 00:06:56,541
- Burası çok güzel.
- Güzel bir ortam.
85
00:06:56,624 --> 00:06:57,625
HOŞ GELDİN
86
00:06:57,708 --> 00:06:59,544
Teşekkürler hanımlar beyler.
87
00:07:01,129 --> 00:07:02,588
Çok teşekkür ederim.
88
00:07:03,714 --> 00:07:07,760
Bu yaz sera etkisinin
sık sık gündeme geldiğine şahit olduk.
89
00:07:08,428 --> 00:07:10,638
Ülkeler büyüdükçe
90
00:07:10,721 --> 00:07:17,186
yaktıkları fosil yakıt miktarı da artıyor
ve daha çok karbondioksit açığa çıkıyor.
91
00:07:17,270 --> 00:07:22,650
Bu da atmosferdeki sıcaklıkların
artmasına neden olabiliyor.
92
00:07:22,733 --> 00:07:25,194
Bazıları bu sorunların çok büyük olduğunu
93
00:07:25,695 --> 00:07:29,365
ve küresel ısınma sorununu çözmenin
imkânsız olduğunu söylüyor.
94
00:07:30,324 --> 00:07:31,951
Buna cevabım basit.
95
00:07:32,452 --> 00:07:35,413
Yapılabilir ve yapmak zorundayız.
96
00:07:35,496 --> 00:07:37,248
Bu sorunlar
97
00:07:37,748 --> 00:07:41,419
ideoloji veya siyasi sınır tanımaz.
98
00:07:41,502 --> 00:07:45,256
Sağcı-solcu ayrışması olan
bir konudan bahsetmiyoruz.
99
00:07:45,339 --> 00:07:48,718
Bunlar, geleceğimizin ortak gündemi.
100
00:07:49,719 --> 00:07:53,556
Sera etkisi hakkında
elimizden bir şey gelmeyeceğini düşünenler
101
00:07:53,639 --> 00:07:56,350
Beyaz Saray etkisini unutuyorlar.
102
00:07:56,851 --> 00:07:59,479
Başkan olunca bu konuya da el atacağım.
103
00:08:07,153 --> 00:08:10,615
{\an8}Soul Train.
Amerika'nın en havalı etkinliği.
104
00:08:14,619 --> 00:08:16,162
BÖLÜM I:
105
00:08:16,245 --> 00:08:21,042
"BİRAZ FEDAKÂRLIK YAPMAYA HAZIR MISINIZ?"
106
00:08:21,584 --> 00:08:24,170
{\an8}7 TEMMUZ 1977
107
00:08:25,171 --> 00:08:28,466
{\an8}BAŞKAN JIMMY CARTER
108
00:08:32,428 --> 00:08:37,141
BAŞKANLIK MAKAMI
BİLİM VE TEKNOLOJİ POLİTİKALARI OFİSİ
109
00:08:37,225 --> 00:08:39,727
BAŞKAN'A NOT
110
00:08:39,810 --> 00:08:44,565
FOSİL C02'NİN SALINIMI
VE YIKICI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İHTİMALİ
111
00:08:44,649 --> 00:08:51,447
SORUN, HIZLA FOSİL DIŞI YAKITLARA
GEÇEMEMEMİZDEN KAYNAKLANIYOR
112
00:09:03,084 --> 00:09:07,296
Sadece havalar mı kötü
yoksa tarihî bir iklim değişikliği mi?
113
00:09:07,380 --> 00:09:09,340
Hayatlarımızı nasıl etkileyecek?
114
00:09:09,840 --> 00:09:13,010
Yıllardır bu soruları soran
bilim insanlarından biri
115
00:09:13,094 --> 00:09:15,221
konuyu kamuoyuyla paylaştı.
116
00:09:15,304 --> 00:09:19,141
Dr. Stephen Schneider.
Boulder, Colorado'da bir klimatolog.
117
00:09:19,225 --> 00:09:22,979
Geleceğimizle kumar oynadığımızı
ve kaybettiğimizi söylüyor.
118
00:09:27,650 --> 00:09:32,655
Ulusal Atmosfer Araştırmaları Merkezi'nde
İklim Projesi'nin başkan yardımcısı.
119
00:09:33,155 --> 00:09:36,867
İş arkadaşlarıyla görüşürken de
verileri incelerken de
120
00:09:36,951 --> 00:09:40,413
insanlığın hayatta kalması konusuna
kafayı takmış durumda.
121
00:09:41,038 --> 00:09:44,959
{\an8}İnsan kaynaklı bazı kirleticiler
katlanarak artıyor.
122
00:09:45,042 --> 00:09:48,671
Sanayiden ve otomobillerden kaynaklanan
hava kirliliği yani.
123
00:09:48,754 --> 00:09:50,131
Bir tanesi o, evet.
124
00:09:50,798 --> 00:09:54,343
Fosil yakıt olan
kömür, petrol ve doğal gaz yakıldığında
125
00:09:54,427 --> 00:09:57,138
korbondioksit salınımı oluyor.
126
00:09:57,221 --> 00:10:01,392
Son yüzyılda ortaya çıkan
karbondioksit miktarının
127
00:10:01,475 --> 00:10:03,436
sürekli arttığını biliyoruz.
128
00:10:03,519 --> 00:10:05,438
O konuda herhangi bir şüphe yok.
129
00:10:05,521 --> 00:10:07,732
ATMOSFERDEKİ C02 MİKTARI
1958-1977
130
00:10:07,815 --> 00:10:09,734
MİLYONDA BİR CİNSİNDEN CO2 (PPM)
131
00:10:09,817 --> 00:10:14,405
Son 20 yılda karbondioksit miktarında
yaklaşık %10'luk bir artış görüyoruz.
132
00:10:16,115 --> 00:10:18,075
Bunun sonucunda ne oluyor?
133
00:10:18,159 --> 00:10:21,996
Sera etkisine yol açıyor.
O da Dünya'nın ısınmasına neden oluyor.
134
00:10:22,079 --> 00:10:24,123
{\an8}Sonuç olarak, Dünya'nın ikliminde
135
00:10:24,206 --> 00:10:27,418
{\an8}5.000 yıldır görülmemiş
bir değişiklik yaşanabilir.
136
00:10:27,501 --> 00:10:31,297
{\an8}Yüzyıl bitmeden yaşanabilir
ve doğal değişimler kadar büyük olabilir.
137
00:10:31,380 --> 00:10:36,135
{\an8}- Olabilir mi diyorsunuz?
- Olabilir. 10.000'de bir ihtimal de değil.
138
00:10:36,636 --> 00:10:38,512
{\an8}- Sizce…
- Çok daha yüksek.
139
00:10:42,683 --> 00:10:43,601
İyi akşamlar.
140
00:10:44,101 --> 00:10:46,562
Bu gece tatsız bir konuyu konuşacağım.
141
00:10:47,271 --> 00:10:49,940
İlk kez görülen bir sorunla ilgili.
142
00:10:50,524 --> 00:10:55,988
Enerji kaynaklarımızın %75'ini oluşturan
petrol ve doğal gaz tükeniyor.
143
00:10:56,489 --> 00:11:01,410
{\an8}Enerji sorunlarımızın sebebi,
çevre sorunlarımızın sebebiyle aynı.
144
00:11:01,494 --> 00:11:03,704
{\an8}Kaynakların savurgan kullanımı.
145
00:11:04,288 --> 00:11:09,251
Tasarruflu kullanarak
iki sorunu da aynı anda çözebiliriz.
146
00:11:09,752 --> 00:11:12,838
Başkan'ın bu gece değindiği konularda
147
00:11:12,922 --> 00:11:15,341
itiraz ettiğiniz bir husus var mı?
148
00:11:16,175 --> 00:11:19,095
Kışın üşümeyi sevmem.
149
00:11:20,388 --> 00:11:24,183
Bu çıkmazdan kurtulmak için
fedakârlık yapmaya hazır mısınız?
150
00:11:24,684 --> 00:11:26,435
Onu sorun etmem.
151
00:11:26,519 --> 00:11:29,855
Aynı şeyi çocuklarıma söylemeyi de
sorun etmem.
152
00:11:29,939 --> 00:11:32,858
Hatta çoğu zaman onlar bana söylüyor.
153
00:11:43,202 --> 00:11:47,748
- Elinizden geldiğince katkı verir misiniz?
- Veririm. Denerim. Evet.
154
00:11:47,832 --> 00:11:50,584
Başkan her şeyi tek başına yapamaz.
155
00:11:50,668 --> 00:11:53,462
Hepimizin katkı vermesi gerekecek.
156
00:11:53,546 --> 00:11:57,091
Başkan Carter dün gece
enerji konusunda sizi korkuttu mu?
157
00:11:57,174 --> 00:11:59,802
Dün gece Carter'ı izlemedim. İçiyordum.
158
00:12:09,812 --> 00:12:12,106
{\an8}Bu yüzyılın sonuna geldiğimizde
159
00:12:12,189 --> 00:12:16,861
{\an8}ülke olarak kullandığımız enerjinin
%20'sini güneşten elde edelim istiyorum.
160
00:12:23,367 --> 00:12:28,789
Birkaç yıl önce aklımıza bile gelmeyen
uzun vadeli riskler,
161
00:12:29,373 --> 00:12:31,250
karbondioksidin birikmesi…
162
00:12:32,251 --> 00:12:35,337
Bu tür konular hepimizi etkiliyor.
163
00:12:36,046 --> 00:12:40,259
Enerji tasarrufu
bir yaşam biçimi hâline gelmeli.
164
00:12:44,513 --> 00:12:48,517
Walter Cronkite'la
CBS Akşam Haberleri'ni izliyorsunuz.
165
00:12:48,601 --> 00:12:49,810
İyi akşamlar.
166
00:12:49,894 --> 00:12:53,814
Üç başkan bizi daha az petrol kullanmaya
ikna etmeye çalıştı.
167
00:12:53,898 --> 00:12:55,024
Ama başaramadılar.
168
00:12:55,107 --> 00:12:58,652
Tüketim miktarı
ve ülkemizin petrole bağımlılığı arttı.
169
00:13:00,738 --> 00:13:03,449
Siyasi düzeni
yeniden tesis etmeye çalışan İran
170
00:13:03,532 --> 00:13:05,159
hâlâ petrol ihraç etmiyor.
171
00:13:05,242 --> 00:13:08,954
Amerika'daki benzin üretiminin
önemli bir kısmı İran'a bağlı.
172
00:13:09,038 --> 00:13:13,250
1973-74 Arap petrol ambargosundaki gibi
durum ciddileşebilir.
173
00:13:13,334 --> 00:13:14,335
BENZİN
FİYATLARI
174
00:13:16,587 --> 00:13:18,422
SES - AYAR
175
00:13:23,719 --> 00:13:27,932
Enerji Bakanlığı, benzinin
karneyle dağıtılması için plan hazırladı.
176
00:13:28,015 --> 00:13:31,477
Uygulanırsa otomobil başına
günde sekiz litre alınabilecek.
177
00:13:31,560 --> 00:13:32,978
{\an8}ÜZGÜNÜZ
BENZİN YOK
178
00:13:33,062 --> 00:13:34,313
ÜZGÜNÜZ
BENZİN YOK
179
00:13:41,570 --> 00:13:43,614
İki yerde benzin sırasına girdim.
180
00:13:43,697 --> 00:13:45,032
- Bugün mü?
- Bugün.
181
00:13:45,115 --> 00:13:48,118
- İlki ne kadar sürdü?
- İkisi de bir saatten fazla.
182
00:13:48,202 --> 00:13:49,870
Benzinim bitti.
183
00:13:50,663 --> 00:13:51,497
Hiç kalmadı.
184
00:13:57,294 --> 00:14:02,091
{\an8}Herkes arabasını garajına koysun,
orada bıraksın.
185
00:14:02,174 --> 00:14:03,551
Siz öyle yapmamışsınız.
186
00:14:04,134 --> 00:14:08,305
{\an8}Kimse yapmadığı için yapmıyorum.
Tek başıma evde mi oturayım?
187
00:14:09,682 --> 00:14:12,685
{\an8}Herkes yapsa iyi olurdu.
188
00:14:14,353 --> 00:14:15,980
İğrenç değil mi?
189
00:14:16,063 --> 00:14:19,900
Neden kimse Başkan'a söylemiyor?
Bunun olmasına niye göz yumuyor?
190
00:14:24,905 --> 00:14:25,906
{\an8}İyi akşamlar.
191
00:14:25,990 --> 00:14:26,991
{\an8}13 KASIM 1979
192
00:14:27,074 --> 00:14:32,830
{\an8}Bu akşam, başkanlığa aday olma niyetimi
sizlerle paylaşmak için karşınızdayım.
193
00:14:34,039 --> 00:14:38,836
Halkın ihtiyaçlarını karşılama konusunda
hükûmetin aciz kaldığından şüpheniz varsa
194
00:14:38,919 --> 00:14:41,839
artık "enerji krizi" dediğimiz
fiyaskoya bakın.
195
00:14:41,922 --> 00:14:43,674
{\an8}BENZİN BİTTİ
196
00:14:43,757 --> 00:14:46,010
Enerji sorunumuzun çözümü
197
00:14:46,093 --> 00:14:49,847
yetkiyi hükûmetin elinden alıp
198
00:14:49,930 --> 00:14:54,476
tekrar enerji uzmanlarına vermektir.
199
00:15:01,358 --> 00:15:02,484
Petrol şirketleri,
200
00:15:02,568 --> 00:15:06,488
uzun benzin kuyruklarının görüldüğü
yılın ikinci çeyreği için
201
00:15:06,572 --> 00:15:08,782
mali tablolarını yayınlamaya başladı.
202
00:15:08,866 --> 00:15:10,534
Kârları büyük oranda artmış.
203
00:15:10,618 --> 00:15:12,328
Yanımda Jack Bennett var.
204
00:15:12,411 --> 00:15:16,290
{\an8}Exxon Corporation yönetim kurulu üyesi
ve başkan yardımcısı.
205
00:15:16,373 --> 00:15:19,293
{\an8}Sendika başkanı,
kârlarınıza "pornografik" diyor.
206
00:15:19,376 --> 00:15:24,465
Kârınızın yüzde 119 atmasından
biraz utanmıyor musunuz?
207
00:15:24,548 --> 00:15:27,635
Utanmıyorum çünkü gayet makul davrandık.
208
00:15:27,718 --> 00:15:34,725
KAPİTALİZM İŞLİYOR MU?
209
00:15:38,479 --> 00:15:39,939
Kendisiyle görüştüm.
210
00:15:40,022 --> 00:15:42,483
Bu kongrede aday olarak
211
00:15:42,566 --> 00:15:44,693
{\an8}George Bush'u öneriyorum.
212
00:15:44,777 --> 00:15:47,988
{\an8}TEMMUZ 1980
CUMHURİYETÇİ PARTİ KONGRESİ
213
00:15:48,072 --> 00:15:50,866
{\an8}BAŞKAN YARDIMCISI ADAYI BUSH
214
00:15:51,450 --> 00:15:56,538
Aslen Connecticut'lı olan George Bush
Teksas'a taşınıp petrolden servet kazandı.
215
00:15:56,622 --> 00:16:01,043
{\an8}Eski Houston milletvekili,
Birleşmiş Milletler eski büyükelçisi,
216
00:16:01,126 --> 00:16:03,754
{\an8}Merkezî İstihbarat Teşkilatı
eski direktörü.
217
00:16:07,758 --> 00:16:10,719
Vali Reagan'ın
enerji politikasına yaklaşımı,
218
00:16:10,803 --> 00:16:15,641
tüm yumurtalarımızı tek sepete koyup
o sepeti de petrol şirketlerine vermek.
219
00:16:16,517 --> 00:16:17,810
Kime oy verdiniz?
220
00:16:17,893 --> 00:16:20,020
- Reagan'a.
- Reagan'a oy verdim.
221
00:16:20,104 --> 00:16:23,565
- Reagan.
- O da Reagan. Başka kime verecekti?
222
00:16:23,649 --> 00:16:24,692
Carter.
223
00:16:24,775 --> 00:16:27,319
- 1976'da kime oy verdiniz?
- Carter.
224
00:16:27,820 --> 00:16:29,822
O kadar da kötü biri değil.
225
00:16:30,614 --> 00:16:33,367
Tanrı aşkına,
Carter'a o kadar zaman katlandık,
226
00:16:33,951 --> 00:16:36,328
bir dört yıl daha mı katlanalım?
227
00:16:36,412 --> 00:16:41,333
NBC NEWS'UN TAHMİNİ
REAGAN KAZANIYOR
228
00:16:53,012 --> 00:16:57,391
{\an8}Dün gece ülke genelinde
iş adamları duydukları şeyi beğendi.
229
00:16:57,474 --> 00:16:59,184
Yapmamız gereken şey,
230
00:16:59,268 --> 00:17:04,481
verimsiz, külfet doğuran düzenlemeleri
ya iptal etmek ya da düzeltmek.
231
00:17:04,982 --> 00:17:07,026
Başkan Yardımcısı Bush,
232
00:17:07,109 --> 00:17:10,320
düzenlemelerin azaltılması için
görev gücü oluşturacak.
233
00:17:10,404 --> 00:17:11,780
{\an8}- Hazır mısınız?
- Evet.
234
00:17:12,281 --> 00:17:14,575
- Tamam.
- Ona zum yapabilir miyiz?
235
00:17:14,658 --> 00:17:16,160
- Hızlı.
- Kayıttayız.
236
00:17:16,243 --> 00:17:18,412
- Tamam.
- Tamam Bay Garvin.
237
00:17:18,495 --> 00:17:22,374
- Başkan olarak Reagan'dan memnun musunuz?
- Evet, memnunum.
238
00:17:22,458 --> 00:17:23,459
{\an8}EXXON BAŞKANI
239
00:17:23,542 --> 00:17:25,711
{\an8}Daha önce yaşanan olayları düşünüp
240
00:17:25,794 --> 00:17:29,798
başkanlıktaki ilk 30 gününe bakarsanız,
ya da ne kadar olduysa,
241
00:17:29,882 --> 00:17:31,467
daha iyisi olamazdı.
242
00:17:37,139 --> 00:17:38,640
Başkan Yardımcısı Bush,
243
00:17:38,724 --> 00:17:41,477
gözden geçirilecek
30 yönetmelik belirledi.
244
00:17:41,560 --> 00:17:45,522
Federal hükûmet olarak
çok fazla yönetmelik çıkarmışız.
245
00:17:48,859 --> 00:17:50,027
Reagan yönetimi,
246
00:17:50,110 --> 00:17:52,780
hava kirliliği yasalarını
gevşetmek istiyor.
247
00:17:52,863 --> 00:17:56,450
Araçların emisyon standartlarından
sanayide kömür kullanımına
248
00:17:56,533 --> 00:17:58,994
bir dizi değişiklik düşünülüyor.
249
00:18:00,871 --> 00:18:06,126
Devlet müdahalesini azaltıp
özgürlükleri genişleterek
250
00:18:06,210 --> 00:18:08,170
ekonomiyi büyütmeyi hedefliyoruz.
251
00:18:08,670 --> 00:18:12,132
{\an8}Hep birlikte
yeniden büyük Amerika'yı kuracağız.
252
00:18:12,633 --> 00:18:13,759
{\an8}Teşekkürler.
253
00:18:29,691 --> 00:18:31,902
MTV'mi istiyorum.
254
00:18:31,985 --> 00:18:33,195
MTV
MÜZİK TELEVİZYONU
255
00:18:41,995 --> 00:18:44,706
ENERJİ PLANI: KÖMÜR ÜRETİMİNİ ARTIRMAK
256
00:18:44,790 --> 00:18:46,500
KÖMÜRE HÜCUM 1981
257
00:18:48,085 --> 00:18:51,547
Reagan, Carter'ın güneş enerjisi bütçesini
yarıya düşürdü.
258
00:18:51,630 --> 00:18:53,841
Exxon güneş paneli fabrikasını sattı.
259
00:18:53,924 --> 00:18:55,175
EXXON KÂRI %77 ARTTI
260
00:18:59,138 --> 00:19:04,226
Exxon, Amerika'da kömür çıkarmak için
300 milyon dolarlık yatırım yaptı.
261
00:19:25,914 --> 00:19:29,209
ÇEVREMİZ TEHLİKE ALTINDA
262
00:19:29,293 --> 00:19:31,837
KÖMÜR YAKMAK KİRLİ BİR İŞ
263
00:19:32,421 --> 00:19:35,299
Çevreciler, 311 milyon hektarlık
kamu arazisinde
264
00:19:35,382 --> 00:19:39,928
kömür ve maden çıkarma planlarına
itiraz ediyor.
265
00:19:40,012 --> 00:19:43,432
Burası benim evim,
burada özgürce yaşayabilmek istiyorum.
266
00:19:43,515 --> 00:19:45,601
{\an8}PETROL KODAMANI
267
00:19:47,519 --> 00:19:50,689
SONDAJA HAYIR
268
00:20:21,428 --> 00:20:22,763
MODELE DAYALI TAHMİN
269
00:20:33,232 --> 00:20:34,066
Maalesef…
270
00:20:34,149 --> 00:20:35,651
{\an8}STEPHEN SCHNEIDER'IN SESİ
271
00:20:35,734 --> 00:20:39,863
{\an8}…iklim değişikliğinin nedenlerini
bulmak için deney yapabileceğimiz
272
00:20:39,947 --> 00:20:41,114
{\an8}bir Dünya daha yok.
273
00:20:41,907 --> 00:20:45,452
O yüzden mecburen
matematiksel modellere başvuruyoruz.
274
00:20:47,454 --> 00:20:49,873
{\an8}Sonra modele kirlilik ekliyoruz.
275
00:20:49,957 --> 00:20:52,417
Farklı bir CO2 oranı giriyoruz.
276
00:20:52,501 --> 00:20:55,879
Modelde belli bir zaman sonrasının
simülasyonunu yapıp
277
00:20:55,963 --> 00:20:57,172
iklimi hesaplıyoruz.
278
00:20:57,256 --> 00:21:01,969
100 yıl içinde sıcaklığın
iki üç derece artacağı yönündeki tahminler
279
00:21:02,052 --> 00:21:03,303
böyle ortaya çıkıyor.
280
00:21:09,768 --> 00:21:14,398
Test sırasında simülasyonlar
bir dizi gözlemle de karşılaştırılıyor.
281
00:21:16,316 --> 00:21:22,906
Örneğin, Mauna Loa'nın tepesindeki
ünlü gözlemevinde bir hava girişi var.
282
00:21:25,033 --> 00:21:28,453
Dışarıdan havayı emiyor
ve içerideki cihazlara gönderiyor.
283
00:21:32,457 --> 00:21:34,543
Dave Keeling'in kurduğu cihaz.
284
00:21:35,585 --> 00:21:37,421
{\an8}CHARLES DAVID KEELING
KLİMATOLOG
285
00:21:37,504 --> 00:21:41,008
{\an8}Roger Revelle'in çalışmalarından
yola çıkarak kurdu.
286
00:21:41,091 --> 00:21:42,551
{\an8}ROGER REVELLE
KLİMATOLOG
287
00:21:42,634 --> 00:21:45,429
{\an8}O cihazı görünce
tüylerim diken diken olmuştu
288
00:21:45,512 --> 00:21:49,558
çünkü medeniyetin seyrini
değiştirebilecek bir cihaz.
289
00:21:50,142 --> 00:21:51,518
1958'den beri
290
00:21:51,601 --> 00:21:55,605
atmosferdeki karbondioksit miktarının
ölçümünü yapıyor.
291
00:21:58,525 --> 00:22:01,361
MAUNA LOA, HAVAII
ATMOSFERDEKİ CO2 MİKTARI
292
00:22:04,489 --> 00:22:06,283
MİLYONDA BİR CİNSİNDEN CO2
293
00:22:13,999 --> 00:22:18,587
Biz Amerikalılar diğer tüm ülkelerin
iki katı kadar petrol kullanıyoruz.
294
00:22:20,839 --> 00:22:24,051
En fazla kömürü de biz çıkarıyoruz.
295
00:22:46,281 --> 00:22:48,241
ATMOSFERDEKİ CO2 MİKTARI
1958-1983
296
00:22:48,325 --> 00:22:51,119
Günümüzde 350 ppm civarındayız.
297
00:22:52,204 --> 00:22:54,039
Sürekli bir artış var.
298
00:22:54,122 --> 00:22:58,210
Yani bu eğriyi alıp devamına bakarsanız
olduğu yerde kalmıyor.
299
00:22:58,293 --> 00:23:01,004
Yükselmeye devam ediyor, sayfadan taşıyor.
300
00:23:01,630 --> 00:23:08,637
ATMOSFERDEKİ CO2 MİKTARI
TAHMİNİ
301
00:23:13,809 --> 00:23:14,684
YAZ
302
00:23:14,768 --> 00:23:16,645
{\an8}ORTALAMA KÜRESEL SICAKLIK DEĞİŞİMİ
303
00:23:16,728 --> 00:23:18,021
TAHMİNÎ SICAKLIK
304
00:23:18,105 --> 00:23:18,939
İKİ KAT CO2
305
00:23:19,815 --> 00:23:21,233
{\an8}OLASI
ISINMA
306
00:23:21,316 --> 00:23:23,735
CO2 ISINMASI
OKYANUS ETKİSİ OLMASA
307
00:23:24,486 --> 00:23:29,866
KÜRESEL SICAKLIK DEĞİŞİMİ
TAHMİNİ
308
00:23:29,950 --> 00:23:34,788
Bu yüzyılın sonlarında
veya gelecek yüzyılın ilk 10-20 yılında
309
00:23:35,622 --> 00:23:40,085
mevcut teorilere göre
büyük bir etkinin görülmesini bekliyoruz.
310
00:23:49,553 --> 00:23:52,722
{\an8}EXXON ARAŞTIRMA TANKERİ
311
00:23:54,349 --> 00:23:57,310
EXXON ŞİRKET İÇİ BELGESİ
312
00:23:57,394 --> 00:24:02,315
SERA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ İÇİN
EXXON ARAŞTIRMA PROGRAMI ÖNERİSİ
313
00:24:03,024 --> 00:24:06,069
TANKER GÜZERGÂHLARINDA
TOPLANACAK VERİLER:
314
00:24:06,153 --> 00:24:07,279
ATMOSFERDEKİ C02
315
00:24:07,362 --> 00:24:10,198
OKYANUSLARDAKİ CO2
316
00:24:24,880 --> 00:24:26,298
EXXON ŞİRKET İÇİ BELGESİ
317
00:24:26,381 --> 00:24:29,092
CO2 SERA ETKİSİ VE İKLİM SORUNLARI
28 MART 1984
318
00:24:29,176 --> 00:24:36,057
MUHTEMEL SICAKLIK ARTIŞI
319
00:24:36,892 --> 00:24:40,896
DAHA SICAK BİR GEZEGENE
MEDENİYETİMİZİ UYARLAYABİLİR
320
00:24:40,979 --> 00:24:44,691
VEYA FOSİL YAKIT KULLANIMINI
HIZLI BİR ŞEKİLDE AZALTARAK
321
00:24:44,774 --> 00:24:46,485
SORUNU ÇÖZEBİLİRİZ.
322
00:24:50,572 --> 00:24:53,325
KAMU ARAZİSİ
İZİNSİZ GİRMEK YASAKTIR
323
00:24:53,408 --> 00:24:54,701
{\an8}ABD ENERJİ BAKANLIĞI
324
00:24:54,784 --> 00:24:57,954
{\an8}Korkunç sonuçlar öngören pesimistler bile
325
00:24:58,038 --> 00:25:00,999
{\an8}50 yıl sonrasına kadar
büyük bir etki beklemiyor.
326
00:25:01,082 --> 00:25:03,418
Acele etmek için bir sebep göremiyorum.
327
00:25:05,545 --> 00:25:08,882
Bu sorunun gelişmesinde
yeni bir aşamadayız.
328
00:25:08,965 --> 00:25:12,552
{\an8}Bilim insanları arasında
artık görüş birliği söz konusu.
329
00:25:12,636 --> 00:25:16,389
Sadece ilk etkilerin
ne zaman görüleceği tartışılıyor.
330
00:25:16,890 --> 00:25:22,729
Sonuç olarak, konu bilim dünyasından
siyaset dünyasına taşınmaya başladı.
331
00:25:22,812 --> 00:25:26,274
Siyasetçiler bu zorluk karşısında
nasıl bir tepki verecek?
332
00:25:33,240 --> 00:25:37,035
Sera etkisi hakkında
elimizden bir şey gelmeyeceğini düşünenler
333
00:25:37,118 --> 00:25:39,955
Beyaz Saray etkisini unutuyorlar.
334
00:25:40,455 --> 00:25:43,458
Başkan olunca bu konuya da el atacağım.
335
00:25:47,128 --> 00:25:48,129
BÖLÜM II:
336
00:25:48,213 --> 00:25:49,297
Teşekkürler.
337
00:25:49,381 --> 00:25:54,177
"HANGİ GEORGE BUSH'TAN SÖZ EDİYORUZ?"
338
00:25:58,431 --> 00:26:02,018
Saat 10.08. WHO'yu dinliyorsunuz.
Ben Jan Mickelson.
339
00:26:02,102 --> 00:26:07,148
Yeni başkanın yüzleşmek zorunda kalacağı
en önemli konular neler?
340
00:26:07,816 --> 00:26:13,071
Yeni başkandan beklentim çevreyi koruması
ve bunun için doğru insanlarla çalışması.
341
00:26:13,863 --> 00:26:17,617
Anketlere göre iki parti seçmeni arasında
bu konuda ayrışma yok.
342
00:26:17,701 --> 00:26:23,498
{\an8}Herkesin hemfikir olduğu bir konu.
Kim seçilirse seçilsin zorluk yaşamaz.
343
00:26:26,835 --> 00:26:30,130
George Bush, mevcut hükûmetten
kendini ayrıştırmak için
344
00:26:30,213 --> 00:26:31,798
çevreye vurgu yapıyor.
345
00:26:31,881 --> 00:26:36,386
Son yıllarda çevreyi korumak için
yeterince çaba göstermedik bence.
346
00:26:36,886 --> 00:26:39,556
- Daha fazlasını yapmalıyız.
- Şaşırdım doğrusu.
347
00:26:39,639 --> 00:26:43,643
{\an8}Kendisi, 1981'de yönetimi ele geçiren
çevre düşmanı ekibin…
348
00:26:43,727 --> 00:26:45,437
{\an8}DEMOKRATİK PARTİ BAŞKAN ADAYI
349
00:26:45,520 --> 00:26:47,188
{\an8}…önde gelen isimlerinden.
350
00:26:47,897 --> 00:26:51,318
Bence çevre konusu
insanları oy kullanmaya iten bir konu.
351
00:26:51,401 --> 00:26:53,737
İnsanları çok kızdıran,
352
00:26:53,820 --> 00:26:56,948
seçim günü bir şeyler yapmalarını
sağlayan bir konu.
353
00:26:57,032 --> 00:27:00,785
Çevreyi temizlemeye kararlı
bir başkana ihtiyacımız var.
354
00:27:00,869 --> 00:27:04,873
Çevre konusunda
çok daha iyisini yapmamız gerekiyor.
355
00:27:04,956 --> 00:27:09,044
Ben çevre dostu bir başkan olacağım.
356
00:27:09,127 --> 00:27:12,297
İyi bir iş çıkaracağım çünkü kararlıyım.
357
00:27:12,380 --> 00:27:17,218
Tekrar söylüyorum, hangi George Bush'tan
bahsettiğimizi anlamıyorum.
358
00:27:17,302 --> 00:27:19,220
George Bush'a oy vereceğim.
359
00:27:19,304 --> 00:27:21,306
- Dukakis'e oy vereceğim.
- Bush.
360
00:27:27,312 --> 00:27:31,316
{\an8}9 KASIM 1988
361
00:27:33,026 --> 00:27:34,027
Bitti.
362
00:27:34,819 --> 00:27:36,905
George Bush kazandı.
363
00:28:00,553 --> 00:28:01,596
George Bush bugün
364
00:28:01,680 --> 00:28:06,518
hükûmette görev alacak önemli isimleri
belirleme konusunda büyük bir adım attı.
365
00:28:06,601 --> 00:28:12,399
Bill Reilly, Çevre Koruma Ajansı'nın
başkanlığını üstlenmeyi kabul etti.
366
00:28:12,982 --> 00:28:14,901
William Kane Reilly.
367
00:28:14,984 --> 00:28:17,904
Beyaz Saray Çevre Kalitesi Konseyi,
368
00:28:17,987 --> 00:28:19,864
Dünya Yaban Hayatı Fonu,
369
00:28:20,365 --> 00:28:22,200
Çevre Koruma Vakfı.
370
00:28:22,283 --> 00:28:24,703
Petrol şirketlerini başıboş bırakırsak
371
00:28:24,786 --> 00:28:27,539
çevrecilerle yaşadıkları anlaşmazlıklar
372
00:28:27,622 --> 00:28:30,083
ülke genelinde devam edecek.
373
00:28:30,667 --> 00:28:35,964
{\an8}Bildiğim kadarıyla, çevre alanında çalışan
büyük bir kuruluşun yöneticisinin
374
00:28:36,047 --> 00:28:40,218
{\an8}Çevre Koruma Ajansı başkanlığına atanması
ilk kez oluyor.
375
00:28:40,301 --> 00:28:41,886
REILLY: İÇERİDEKİ ÇEVRECİ
376
00:28:41,970 --> 00:28:46,099
Belki de seçim kampanyasında
kirlilik ve çevre konusunda söylenenler
377
00:28:46,182 --> 00:28:47,559
lafta kalmayacak.
378
00:28:50,437 --> 00:28:52,772
Bush ayrıca, John Sununu'nun
379
00:28:52,856 --> 00:28:55,734
Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü
olacağını açıkladı.
380
00:28:56,234 --> 00:28:57,277
Vali John Sununu.
381
00:28:57,360 --> 00:29:01,406
Muhafazakâr, Cumhuriyetçi,
mühendislik doktorası var.
382
00:29:01,906 --> 00:29:04,325
Arkadaşlarının söylediğine göre
383
00:29:04,409 --> 00:29:07,787
Ronald Reagan'ın enerji bakanı
olmak için kulis yürütmüş
384
00:29:07,871 --> 00:29:11,082
ama görev başkasına verilince
hayal kırıklığı yaşamış.
385
00:29:11,166 --> 00:29:13,460
Nasıl biri?
386
00:29:13,960 --> 00:29:17,088
Zeki, kibirli,
kendi fikirleri olan, kararlı biri.
387
00:29:17,172 --> 00:29:19,549
İdeolojik bir savaşçı.
388
00:29:19,632 --> 00:29:21,926
{\an8}Hepimiz için önemli olan
389
00:29:22,010 --> 00:29:26,181
{\an8}yaşam tarzımızı ve yaşam kalitemizi
sürdürebilme kapasitemiz
390
00:29:26,264 --> 00:29:28,683
{\an8}büyük oranda enerjiye bağlı.
391
00:29:29,851 --> 00:29:36,399
Görüşlerinizi Başkan'la paylaşmak için
bir fırsat olarak da görüyor musunuz?
392
00:29:36,483 --> 00:29:38,568
Bu konular gündeme geldiğinde
393
00:29:38,651 --> 00:29:43,448
muhafazakâr bakış açısını
dile getirme fırsatım olursa paylaşırım.
394
00:29:43,531 --> 00:29:44,949
Asabi biri misiniz?
395
00:29:46,284 --> 00:29:47,744
Ödleğin tekiyim.
396
00:29:54,709 --> 00:29:57,504
{\an8}Geliyorlar. Burada mı olsun, dışarıda mı?
397
00:29:57,587 --> 00:30:00,673
{\an8}23 OCAK 1989
398
00:30:00,757 --> 00:30:03,176
{\an8}- Biraz sade kaçar.
- Evet.
399
00:30:04,511 --> 00:30:06,221
- Herkese günaydın.
- Günaydın.
400
00:30:06,304 --> 00:30:08,348
- Erkencisiniz.
- Günaydın.
401
00:30:08,848 --> 00:30:10,433
Günaydın.
402
00:30:11,518 --> 00:30:12,977
Kahvaltıya geçelim mi?
403
00:30:13,061 --> 00:30:15,063
Bakalım başka neler var. Patty?
404
00:30:15,855 --> 00:30:19,442
Şu ıvır zıvırı ona vereyim,
sonra da otururuz.
405
00:30:19,526 --> 00:30:23,029
Resmîleştirmek için bunu hazırladım,
siz de şahit olursanız…
406
00:30:23,112 --> 00:30:24,447
Kendin için mi?
407
00:30:24,531 --> 00:30:27,367
- Evet, yemin edeceğim.
- Şimdi mi? Hadi yapalım.
408
00:30:27,450 --> 00:30:32,038
- Üstlendiğim görevin gereklerini…
- Üstlendiğim görevin gereklerini…
409
00:30:32,121 --> 00:30:34,374
- …eksiksiz şekilde…
- …eksiksiz şekilde…
410
00:30:34,457 --> 00:30:37,168
- …yerine getireceğime…
- …yerine getireceğime…
411
00:30:37,252 --> 00:30:39,337
- …yemin ederim.
- …yemin ederim.
412
00:30:39,420 --> 00:30:41,005
- Teşekkürler.
- Tebrikler.
413
00:30:41,089 --> 00:30:42,757
- Atandın.
- Artık yapabilirim.
414
00:30:42,841 --> 00:30:44,008
- Harika.
- Sağ olun.
415
00:30:44,092 --> 00:30:45,426
Artık geri dönüşü yok.
416
00:30:45,510 --> 00:30:47,470
- Çok teşekkürler.
- İyi oldu.
417
00:30:48,221 --> 00:30:49,597
Kolay oldu.
418
00:30:49,681 --> 00:30:52,308
Şimdi git, emir yağdır.
Ağırlığını hissettir.
419
00:30:54,143 --> 00:30:56,980
PETROL VE DOĞAL GAZ DERGİSİ - BAŞYAZI
420
00:30:58,231 --> 00:31:01,442
ENERJİ KONUSUNDA
SEÇİLMİŞ BAŞKAN BUSH'A MEKTUP
421
00:31:01,943 --> 00:31:05,822
BELİRSİZ VEYA TARTIŞMALI
ÇEVRE HEDEFLERİ İÇİN
422
00:31:05,905 --> 00:31:09,534
DÜŞÜNCESİZCE PARA HARCAMA
EĞİLİMİNDEN RAHATSIZIZ
423
00:31:09,617 --> 00:31:14,581
BATAĞA SAPLANMAK:
BUSH'UN ÇEVRE POLİTİKASI
424
00:31:14,664 --> 00:31:17,876
BUSH'UN EKİBİ
YEŞİLLERİN DAVASINI GÜTMEYE BAŞLADI
425
00:31:17,959 --> 00:31:22,171
AMERİKA YİNE DÜŞÜNMEDEN HAZIRLANMIŞ
DÜZENLEMELERE MAHKÛM OLACAK GİBİ
426
00:31:22,255 --> 00:31:26,009
SEKTÖR, SERA ETKİSİ BAĞLANTISININ
ÜZERİNE EĞİLMEYE BAŞLADI
427
00:31:26,092 --> 00:31:28,428
PETROL GÜNAH KEÇİSİ Mİ?
428
00:31:29,470 --> 00:31:34,392
ŞU ANDA SEKTÖRÜN BAŞINA GELEBİLECEK
EN KÖTÜ ŞEY BU
429
00:31:46,321 --> 00:31:51,326
{\an8}Bugün Amerika'nın var olan gücünü
daha da artırmalıyız.
430
00:31:51,826 --> 00:31:54,913
{\an8}Birtakım ciddi sorunları ele almalıyız.
431
00:31:55,413 --> 00:31:58,207
{\an8}Çevre konusunda
farklı bir tutum takınmalıyız.
432
00:32:02,003 --> 00:32:07,634
{\an8}Çünkü sadece araştırma yapma zamanı geçti,
harekete geçme zamanı geldi.
433
00:32:12,305 --> 00:32:15,975
{\an8}Bazı durumlarda,
kıyılarımızdaki körfez ve okyanuslar
434
00:32:16,059 --> 00:32:19,437
{\an8}ülkemizin güvenliğini artırabilecek
435
00:32:19,520 --> 00:32:22,482
{\an8}ve yabancı petrole olan
bağımlılığını azaltabilecek
436
00:32:22,565 --> 00:32:25,652
{\an8}petrol ve doğal gaz rezervlerine
sahip olabilir.
437
00:32:26,235 --> 00:32:29,697
{\an8}Bunlardan en çok umut vadedenleri,
438
00:32:29,781 --> 00:32:34,535
{\an8}mesela Alaska Yaban Hayatı Koruma Alanı'nı
güvenli bir şekilde aramaya açmalıyız.
439
00:32:48,883 --> 00:32:51,302
Valdez Trafik'ten Exxon Valdez'e.
440
00:32:51,386 --> 00:32:54,263
Evet. Burası Valdez.
441
00:32:54,847 --> 00:32:59,769
Tamamen karaya oturmuş durumdayız.
Petrol sızdırıyoruz.
442
00:33:00,311 --> 00:33:02,939
Bir müddet burada kalacağız.
443
00:33:04,107 --> 00:33:05,358
{\an8}Exxon Valdez tankeri…
444
00:33:05,441 --> 00:33:06,275
{\an8}24 MART 1989
445
00:33:06,359 --> 00:33:09,988
{\an8}…Alaska boru hattından
1,25 milyon varil petrol aldıktan sonra
446
00:33:10,071 --> 00:33:11,698
{\an8}karaya oturdu.
447
00:33:11,781 --> 00:33:16,369
30 milyon litreden fazla petrol
Prince William Körfezi'ne döküldü.
448
00:33:18,746 --> 00:33:20,123
Başka kim var?
449
00:33:23,042 --> 00:33:25,420
Kılavuz kaptan buralarda ayrılmış.
450
00:33:25,503 --> 00:33:27,672
Gemi, Gemi Trafik Hizmetleri'ne
451
00:33:27,755 --> 00:33:31,467
trafik ayırma çizgisinin bu tarafına
geçmek istediğini söylemiş.
452
00:33:31,551 --> 00:33:33,219
Bu taraftan gitmek istememiş
453
00:33:33,302 --> 00:33:37,432
çünkü burada Columbia Buzulu'ndan kopan
buzul parçaları oluyor.
454
00:33:37,515 --> 00:33:39,142
Resife çarpmış…
455
00:33:39,225 --> 00:33:42,395
Hızı saatte 12 milmiş,
neredeyse baştan başa yarılmış.
456
00:33:42,478 --> 00:33:45,857
Yarığın ne kadar büyük olduğunu
basın henüz fark etmedi.
457
00:33:46,858 --> 00:33:48,609
İkisi birlikte yönetiyor.
458
00:33:48,693 --> 00:33:50,403
- Sahil Güvenlik ve ÇKA.
- Evet.
459
00:33:50,486 --> 00:33:53,114
Sahil Güvenlik denizde,
Çevre Koruma karada.
460
00:33:53,698 --> 00:33:54,782
Oturalım.
461
00:33:55,283 --> 00:34:00,663
Hem Alaska hem de ülke açısından
çok endişe verici bir durum.
462
00:34:00,747 --> 00:34:04,500
Çevre koruma yönü önemli.
Enerji yönü de önemli.
463
00:34:05,084 --> 00:34:07,712
{\an8}Çevre Koruma Ajansı Başkanı Bill Reilly,
464
00:34:07,795 --> 00:34:09,630
{\an8}Alaska'ya gidip
465
00:34:09,714 --> 00:34:15,094
felaketin boyutlarını yerinde inceleyecek.
466
00:34:45,416 --> 00:34:48,127
{\an8}Exxon şirketi, Alaska'nın kuzey kıyısında,
467
00:34:48,211 --> 00:34:52,006
{\an8}Kuzey Kutup Dairesi'nin 500 km kuzeyinde
yeni rezervler arayacak.
468
00:34:53,466 --> 00:34:57,678
{\an8}Prince William Körfezi'ndeki
buzsuz Valdez Limanı'na bağlanacak olan
469
00:34:57,762 --> 00:35:00,723
{\an8}Trans-Alaska boru hattı
1270 km uzunluğunda.
470
00:35:01,682 --> 00:35:05,103
{\an8}Valdez dünyanın en güzel yerlerinden biri.
471
00:35:29,043 --> 00:35:31,003
Referanslarınız güçlü.
472
00:35:31,087 --> 00:35:35,216
Bu ajansa başkanlık eden ilk çevrecisiniz.
473
00:35:35,299 --> 00:35:38,553
O yüzden üzerinizde
çok büyük bir sorumluluk var.
474
00:35:38,636 --> 00:35:40,972
Hasar değerlendirmenizi alabilir miyiz?
475
00:35:43,724 --> 00:35:48,187
Denize dökülen o kadar petrolün
insanın üzerinde bıraktığı izlenimi
476
00:35:48,271 --> 00:35:50,064
kelimelere dökmek zor.
477
00:35:51,440 --> 00:35:52,984
Çok üzücü bir durum.
478
00:35:55,611 --> 00:35:59,407
"Elimizden gelen gerçekten bu mu?" diye
sorgulamaya başladım.
479
00:36:02,451 --> 00:36:03,995
Sekiz büyük petrol şirketi
480
00:36:04,078 --> 00:36:08,666
Amerika'daki petrolün yarıdan fazlasını
buluyor, çıkarıyor ve dağıtıyor.
481
00:36:09,667 --> 00:36:13,796
Bu sekiz büyük şirketin
boru hatları ve rafinerileri de var.
482
00:36:13,880 --> 00:36:17,091
ABD'deki benzin istasyonlarının
%60'ı da onlara ait.
483
00:36:18,384 --> 00:36:22,597
{\an8}Bence pek çok kişi, Exxon'ın
ne kadar büyük olduğunun farkında değil.
484
00:36:22,680 --> 00:36:23,890
{\an8}EXXON'IN BAŞKANI
485
00:36:23,973 --> 00:36:28,728
{\an8}Kurumsal sorumluluk konusunda
temel bir soru var Bay Jamieson.
486
00:36:28,811 --> 00:36:33,191
Herhangi bir şirketin
Exxon kadar büyümesine izin verilmeli mi?
487
00:36:33,941 --> 00:36:35,943
Bu kadar kötü ne yaptık?
488
00:36:39,906 --> 00:36:43,242
Petrolün çevreye verdiği
uzun vadeli zararın
489
00:36:43,326 --> 00:36:49,081
ne kadar büyük olabileceğini
yeterince dikkate almadık.
490
00:36:49,582 --> 00:36:52,710
Bu da fosil yakıtlara
ve petrole olan bağımlılığımızı
491
00:36:54,503 --> 00:36:57,256
sorgulamamızı gerektiriyor.
492
00:36:57,340 --> 00:36:58,341
{\an8}EXXON
BERBAT
493
00:36:58,424 --> 00:37:00,176
{\an8}Exxon'a boykot!
494
00:37:00,259 --> 00:37:02,637
{\an8}EXXON
DÜNYA İZLİYOR
495
00:37:02,720 --> 00:37:04,013
{\an8}YABAN HAYATIN KATİLİ
496
00:37:05,640 --> 00:37:07,266
Senin hakkın bu, Exxon.
497
00:37:08,517 --> 00:37:09,685
Exxon'a boykot!
498
00:37:09,769 --> 00:37:11,979
DÜNYA'YI
KORUYUN
499
00:37:12,063 --> 00:37:17,401
İlk olarak, Exxon Yönetim Kurulu Başkanı
Lawrence Rawl röportajını izliyoruz.
500
00:37:18,027 --> 00:37:21,489
{\an8}Sektör olarak, halkla ilişkiler
ve diğer etkiler konusunda
501
00:37:21,572 --> 00:37:24,951
{\an8}yapmanız gereken çok şey olduğunu
düşünüyor musunuz?
502
00:37:25,451 --> 00:37:29,372
Bunu bahane olarak söylemiyorum,
kötü bir şey değildi demiyorum.
503
00:37:29,455 --> 00:37:31,457
Korkunç bir şeydi.
504
00:37:31,540 --> 00:37:34,502
Ama şu da bir gerçek ki,
505
00:37:34,585 --> 00:37:39,090
petrol kullanmaktan veya enerjiden
bütünüyle vazgeçmediğimiz sürece
506
00:37:39,173 --> 00:37:41,759
etkisi felaket boyutunda olmayacaktır.
507
00:37:41,842 --> 00:37:45,137
Öyle bir şeyin de mümkün olmadığını
hepimiz biliyoruz.
508
00:37:45,221 --> 00:37:49,183
- Bay Rawl, katıldığınız için teşekkürler.
- Ben teşekkür ederim.
509
00:37:50,059 --> 00:37:51,769
{\an8}22 NİSAN 1989
510
00:37:51,852 --> 00:37:54,021
{\an8}Basında ve diğer mecralarda…
511
00:37:54,105 --> 00:37:55,231
{\an8}ULUSAL BASIN KULÜBÜ
512
00:37:55,314 --> 00:37:58,067
{\an8}…hükûmetimizin çevreciliği sorgulanıyor.
513
00:37:59,151 --> 00:38:00,152
Bilim insanları,
514
00:38:00,236 --> 00:38:03,239
sera gazlarını azaltmak için
harekete geçmezsek
515
00:38:03,322 --> 00:38:09,328
2050'ye kadar dünya çapında sıcaklıkların
en az iki üç derece artacağını öngörüyor.
516
00:38:09,912 --> 00:38:11,956
Bunu görmezden gelemeyiz.
517
00:38:13,249 --> 00:38:18,379
Çevreyi korumak, insanlığın uzun vadede
Dünya'da hayatta kalmasıyla ilgilidir.
518
00:38:19,255 --> 00:38:22,341
ÇKA olarak
hükûmetin uzun mesafe koşucuları biziz.
519
00:38:23,843 --> 00:38:27,221
{\an8}Biz örnek olur ve teşvik edersek
520
00:38:27,305 --> 00:38:32,143
{\an8}gezegenin dengesinin yeniden kurulmasına
ülke olarak öncülük edebiliriz.
521
00:38:32,727 --> 00:38:34,145
Çok teşekkürler.
522
00:38:39,984 --> 00:38:44,071
ÇKA BAŞKANI WILLIAM K. REILLY
BEYAZ SARAY'I YEŞİL YAPMAK
523
00:38:47,616 --> 00:38:49,368
- Merhaba Bill.
- Sayın Başkan.
524
00:38:49,452 --> 00:38:51,412
- Nasılsın?
- İyiyim. Teşekkürler.
525
00:38:53,581 --> 00:38:56,000
Sayın Başkan. Başkanımız.
526
00:38:56,083 --> 00:38:58,711
Mike, bir sandalye çekiver.
Daha kolay olur.
527
00:38:58,794 --> 00:39:00,629
- Tamam.
- Bir resim çekilelim.
528
00:39:00,713 --> 00:39:03,299
Bill, sen yanıma otur.
529
00:39:03,382 --> 00:39:07,053
Al, Mike, herkes bir yer bulup otursun.
530
00:39:07,136 --> 00:39:09,430
ÇEVRE KORUMA AJANSI
531
00:39:09,513 --> 00:39:11,557
BAŞKAN'A NOT
532
00:39:12,058 --> 00:39:16,479
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
EN ÖNEMLİ ULUSLARARASI ÇEVRE SORUNU
533
00:39:16,979 --> 00:39:19,899
KÜRESEL ISINMAYLA BAŞ EDEBİLMEK İÇİN
534
00:39:19,982 --> 00:39:21,817
ULUSLARARASI ANLAŞMALAR ŞART
535
00:39:32,745 --> 00:39:35,373
GÖNDEREN: BAŞKAN
ALICI: JOHN SUNUNU
536
00:39:35,456 --> 00:39:37,625
REILLY'NİN 28 NİSAN'DAKİ RAPORU
537
00:39:37,708 --> 00:39:41,087
HAREKETE GEÇMEMİZ GEREKEN
BİR KONU OLDUĞUNU DÜŞÜNDÜRDÜ
538
00:39:41,587 --> 00:39:44,298
İKLİM KONUSUNDA HIZLI HAREKET EDELİM
539
00:39:50,388 --> 00:39:52,681
ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ
JOHN SUNUNU
540
00:39:52,765 --> 00:39:54,558
NOT
541
00:39:55,059 --> 00:40:00,231
BAŞKAN'I ULUSLARARASI ANLAŞMALAR
YAPMAYA YÖNLENDİRMEYELİM
542
00:40:00,731 --> 00:40:05,653
ŞU ANDA BEKLENTİ YARATMAK YANLIŞ OLUR
543
00:40:06,237 --> 00:40:08,280
"SUNUNU İLKESİ"Nİ UYGULAMALIYIZ
544
00:40:08,364 --> 00:40:12,284
SEÇİM ÖNCESİ BÜYÜK VAATLER,
HÜKÛMETTEYKEN KÜÇÜK VAATLER
545
00:40:14,245 --> 00:40:17,832
{\an8}8 MAYIS 1989
SERA ETKİSİ ÜZERİNE OTURUM
546
00:40:17,915 --> 00:40:19,458
Oturumu açıyorum.
547
00:40:19,542 --> 00:40:22,086
Tanıklarımıza hoş geldiniz diyorum.
548
00:40:22,169 --> 00:40:25,214
Dr. James Hansen ve Dr. Steven Schneider.
549
00:40:25,840 --> 00:40:28,843
Dr. Schneider, sizce bilim camiasında
550
00:40:28,926 --> 00:40:33,097
{\an8}ısınma olacağına dair
bir konsensüs mevcut mu?
551
00:40:33,180 --> 00:40:34,765
Konsensüsten kastınız
552
00:40:34,849 --> 00:40:39,687
uzmanların çoğunluğunun
büyük ihtimal olarak görmesiyse evet.
553
00:40:39,770 --> 00:40:42,565
Kesinlikle konsensüs mevcut,
10 yıldır mevcut.
554
00:40:42,648 --> 00:40:44,066
Size sorayım Dr. Hansen.
555
00:40:44,150 --> 00:40:48,487
{\an8}Bay Sununu'ya
veya Beyaz Saray çalışanlarına
556
00:40:48,571 --> 00:40:53,576
{\an8}küresel iklim değişikliği konusunda
brifing vermeniz istendi mi?
557
00:40:53,659 --> 00:40:56,078
- Hayır.
- Sizden istendi mi Dr. Schneider?
558
00:40:56,162 --> 00:40:57,163
Hayır.
559
00:40:59,248 --> 00:41:02,084
Dr. Hansen, ifadenizde
560
00:41:02,168 --> 00:41:06,088
bilimsel bir açıklama talebimize cevaben
561
00:41:06,172 --> 00:41:08,632
sera gazlarındaki artışın…
562
00:41:08,716 --> 00:41:12,470
İFADE- JAMES E. HANSEN
SERA ETKİSİNİN MODELLENMESİ
563
00:41:12,553 --> 00:41:16,724
…ABD'de kuraklığı artıracağını
belirtiyorsunuz.
564
00:41:17,224 --> 00:41:21,729
{\an8}Yalnız anlayamadığım bir şey var.
565
00:41:21,812 --> 00:41:24,190
İfadenizin dördüncü sayfasında
566
00:41:24,690 --> 00:41:28,903
bu çıkarımın güvenilir olarak görülmemesi
gerektiğini söylüyorsunuz.
567
00:41:28,986 --> 00:41:31,238
GÜVENİLİR TAHMİNLER DEĞİL
568
00:41:32,531 --> 00:41:34,533
Verdiğiniz ifadede
569
00:41:35,242 --> 00:41:39,538
bu bilimsel soru hakkında
neden kendinizle çelişiyorsunuz?
570
00:41:41,081 --> 00:41:46,128
Çelişiyor gibi görünen kısmı,
yani o bölümdeki son paragrafı
571
00:41:46,212 --> 00:41:48,088
ben yazmadım.
572
00:41:48,172 --> 00:41:50,966
O paragraf,
inceleme sürecinde ifademe eklendi.
573
00:41:51,050 --> 00:41:54,762
SICAKLIK DEĞİŞİMİNİN HIZI VE BÜYÜKLÜĞÜ
GÜVENİLİR TAHMİNLER DEĞİL
574
00:41:54,845 --> 00:41:56,388
Bush yönetimi
575
00:41:56,972 --> 00:42:00,434
vardığınız bir sonucu değiştirmeye
sizi zorladıysa
576
00:42:00,518 --> 00:42:03,062
bu yaptıklarına bilimde sahtekârlık denir.
577
00:42:04,063 --> 00:42:08,651
Ben o paragrafın eklenmesine itiraz ettim.
578
00:42:08,734 --> 00:42:13,364
Çünkü öncesinde dile getirdiğim
bilimsel çıkarımların
579
00:42:13,447 --> 00:42:15,449
güvenilir olmadığını söylüyor.
580
00:42:15,533 --> 00:42:17,243
Buna kesinlikle katılmıyorum.
581
00:42:17,826 --> 00:42:21,038
Bu ifade benim
bilimsel kanaatimi yansıtıyor,
582
00:42:21,121 --> 00:42:22,873
hükûmet politikasını değil.
583
00:42:23,374 --> 00:42:30,047
İfademdeki bilimsel hususların
değiştirilmesi gerektiğini düşünmüyorum.
584
00:42:30,130 --> 00:42:33,092
Oturumu kapatıyorum.
585
00:42:35,511 --> 00:42:37,179
Misilleme yapılmasından,
586
00:42:37,263 --> 00:42:40,558
size zorluk çıkarılmasından
korkmuyor musunuz?
587
00:42:40,641 --> 00:42:41,976
Şimdi korktum bak.
588
00:42:43,477 --> 00:42:47,064
Ben siyasi konularda
bir pozisyon almak istemiyorum.
589
00:42:47,147 --> 00:42:50,442
Benim işim bilim. Yapmak istediğim de bu.
590
00:42:50,526 --> 00:42:55,614
Benim bilimsel değerlendirmelerimi
değiştirmeye kalkan biri olursa
591
00:42:55,698 --> 00:42:59,159
bundan tabii ki rahatsız olurum.
592
00:42:59,243 --> 00:43:02,121
Çünkü bilim benim için önemli.
593
00:43:10,963 --> 00:43:13,173
Küresel ısınma konusundaki ifadesinin
594
00:43:13,257 --> 00:43:16,969
sorunu küçük göstermek için
yumuşatıldığını söyleyen araştırmacı
595
00:43:17,052 --> 00:43:19,555
Başkan Bush'u zor durumda bıraktı.
596
00:43:21,515 --> 00:43:24,226
Birkaç ay önce Amerikan halkına
597
00:43:24,310 --> 00:43:27,396
yeni hükûmetin
eskisinden farklı olacağı söylenmişti.
598
00:43:27,479 --> 00:43:32,610
{\an8}Büyük değişim beklenen alanlardan biri de
çevrenin korunmasıydı.
599
00:43:32,693 --> 00:43:34,320
{\an8}Sayın Başkan,
600
00:43:34,403 --> 00:43:37,698
{\an8}geçtiğimiz sekiz yılda
görülen ihmalkârlığın
601
00:43:37,781 --> 00:43:41,160
bu hükûmette de
devam etmesinden endişeleniyorum.
602
00:43:42,244 --> 00:43:47,625
Başkan Reagan'la olan yakınlığımın
çok faydasını görsem de
603
00:43:47,708 --> 00:43:50,628
aramızda ciddi farklılıklar
olduğunu düşünüyorum.
604
00:43:50,711 --> 00:43:51,962
İyi bir ekibimiz var.
605
00:43:52,046 --> 00:43:56,300
Oval Ofis'te bu masaya
benden önce oturanlara kıyasla
606
00:43:56,383 --> 00:43:59,762
henüz ciddi bir zorlukla
karşılaştığımızı düşünmüyorum.
607
00:43:59,845 --> 00:44:04,266
Ama öyle bir zorlukla karşılaştığımızda
608
00:44:04,350 --> 00:44:08,270
uzmanlardan gelen
sağlam bilgilere dayanarak
609
00:44:08,354 --> 00:44:10,689
en doğru kararı vereceğime güveniyorum.
610
00:44:14,652 --> 00:44:16,862
Jim Hansen örneğinde olduğu gibi
611
00:44:16,945 --> 00:44:21,575
bilim insanlarının susturulmayacağının
bir garantisi var mı?
612
00:44:21,659 --> 00:44:25,412
Bence bu hafta
bu konuda dile getirilen endişeler
613
00:44:25,496 --> 00:44:28,499
gelecekte bu sorunun yaşanması
ihtimalini azaltıyor.
614
00:44:29,667 --> 00:44:34,922
Küresel ısınmanın aciliyeti konusunda
bu hükûmetin görüşü nedir?
615
00:44:35,005 --> 00:44:36,882
Çok acil bir konu değil mi?
616
00:44:37,633 --> 00:44:40,386
Bence Başkan, küresel ısınmanın
617
00:44:40,469 --> 00:44:44,848
önemli önceliklerimizden biri olduğunu
açık bir şekilde belirtiyor.
618
00:44:44,932 --> 00:44:48,143
Niyetimiz diğer ülkelerle de
bu konuyu konuşmak,
619
00:44:48,227 --> 00:44:53,691
çözüm için gereken bilimsel araştırmaları
ve diğer hazırlıkları hızlandırmak.
620
00:44:53,774 --> 00:44:59,279
Dış politikamızda
önemli bir öncelik hâline getireceğiz.
621
00:44:59,363 --> 00:45:02,574
İşinizi rahat bir şekilde
yapabiliyor musunuz?
622
00:45:02,658 --> 00:45:05,869
Hükûmetin çevre performansını
nasıl değerlendirirsiniz?
623
00:45:07,121 --> 00:45:08,747
Bu sorulara cevabım şu.
624
00:45:08,831 --> 00:45:13,711
İşimi çok rahat yapıyorum
ve gidişattan son derece memnunum.
625
00:45:48,328 --> 00:45:53,208
{\an8}Bence siyasi liderler
seçmenlerinin algılarını dikkate alır.
626
00:45:56,003 --> 00:46:00,257
Bu yüzden bir bilim insanı olarak
halka ulaşmayı gerekli görüyorum
627
00:46:00,340 --> 00:46:03,177
çünkü halk sorunları anlar ve algılarsa
628
00:46:03,260 --> 00:46:07,306
politikacılar da güya "liderlik" ederek
hemen onun peşine düşer.
629
00:46:09,850 --> 00:46:13,896
Valdez petrol sızıntısının
ve sera etkisi tartışmalarının
630
00:46:13,979 --> 00:46:18,192
siyasette sizin işinize yaradığı şeklinde
yorumlar yapılıyor.
631
00:46:18,275 --> 00:46:21,987
Bence bu bahsettikleriniz
halkı bir çözüm talep etmeye yöneltti,
632
00:46:22,070 --> 00:46:23,614
Başkan da harekete geçti.
633
00:46:24,406 --> 00:46:27,826
Sera gazı salınımını
ciddi oranda azaltmaya kararlıyız.
634
00:46:27,910 --> 00:46:29,411
{\an8}MOTOR TEKNOLOJİSİ MERKEZİ
635
00:46:29,495 --> 00:46:31,872
Sera gazı salınımı çok daha düşük olan…
636
00:46:31,955 --> 00:46:33,165
ETANOL
…İŞE YARIYOR!
637
00:46:33,248 --> 00:46:36,210
…alternatif yakıtların
geliştirilmesini öneriyoruz.
638
00:46:36,293 --> 00:46:37,836
ETANOL-METANOL
YAKITLI ARAÇ
639
00:46:37,920 --> 00:46:40,005
Benzinin yerini bu yakıtlar almalı.
640
00:46:41,089 --> 00:46:45,010
{\an8}BUSH, ALTERNATİF YAKITLARA OLAN
İLGİYİ ARTIRDI
641
00:46:45,093 --> 00:46:48,388
Anketler hem Amerika'da
hem de Batı Avrupa'da
642
00:46:48,472 --> 00:46:51,600
halkın çevre konusunda
endişeli olduğunu gösteriyor.
643
00:46:51,683 --> 00:46:54,770
Geçmişte hiç olmadığı kadar
büyük bir endişe bu.
644
00:46:55,896 --> 00:46:57,564
Yeşil Zirve deniyor…
645
00:46:57,648 --> 00:46:58,649
{\an8}14 TEMMUZ 1989
646
00:46:58,732 --> 00:47:03,737
{\an8}…çünkü G-7 ülkelerinin liderleri ilk kez
çevre konusuna bu kadar odaklanıyor.
647
00:47:04,696 --> 00:47:06,406
Sera etkisi konusunda
648
00:47:06,490 --> 00:47:09,368
uluslararası bir anlaşma
imzalanması gündemde.
649
00:47:10,327 --> 00:47:11,578
Dünya'yı korumak için
650
00:47:11,662 --> 00:47:15,749
acilen kararlı adımlar atılması
gerektiğinde görüş birliğine vardık.
651
00:47:17,042 --> 00:47:18,752
Salınımı azaltmak için,
652
00:47:18,836 --> 00:47:22,005
belli başlı bütün ülkelerin dâhil olacağı
653
00:47:22,089 --> 00:47:26,718
{\an8}bir çerçeve sözleşme veya anlaşma
imzalanması için son derece kararlıyız.
654
00:47:30,514 --> 00:47:35,102
Başkan Bush size ve Çevre Koruma Ajansı'na
ne kadar destek veriyor?
655
00:47:35,686 --> 00:47:38,939
Paris'teki zirveye katılan
Batılı ülkeler arasında
656
00:47:39,022 --> 00:47:42,442
yanında çevre danışmanını götüren
bir tek o vardı.
657
00:47:42,526 --> 00:47:44,319
Kesinlikle destek veriyor.
658
00:47:44,403 --> 00:47:47,447
- Bir gün sizi yalnız bırakmaz mı?
- Tabii ki hayır.
659
00:47:47,531 --> 00:47:50,534
Bay Reilly,
katıldığınız için çok teşekkürler.
660
00:48:08,927 --> 00:48:12,347
{\an8}22 EYLÜL
661
00:48:17,978 --> 00:48:20,230
HOLIDAY SANDS
KUZEY
662
00:48:20,314 --> 00:48:25,611
{\an8}22 EYLÜL 1989
663
00:48:43,962 --> 00:48:47,925
Bu sabah Hugo Kasırgası'nın
Güney Carolina'da neden olduğu
664
00:48:48,008 --> 00:48:49,134
yıkımı gösterdiniz.
665
00:48:51,553 --> 00:48:53,430
{\an8}GÜNEYDOĞU YABAN HAYATI FUARI
666
00:48:53,513 --> 00:48:55,057
Dünya ısındıkça,
667
00:48:55,140 --> 00:48:59,519
normalde 50 yılda bir gerçekleşen
Hugo Kasırgası gibi olayların
668
00:48:59,603 --> 00:49:02,773
mesela 25 yılda bir yaşanmasını
bekleyebiliriz.
669
00:49:02,856 --> 00:49:08,487
"İyi ama bunların hepsi spekülasyon.
Kanıtlansın, öyle konuşalım" desem?
670
00:49:08,570 --> 00:49:09,529
Doğru.
671
00:49:09,613 --> 00:49:12,115
Önümüzdeki 20 yıl içinde kanıtlayabiliriz.
672
00:49:12,199 --> 00:49:13,659
Ama şöyle bir sorun var.
673
00:49:13,742 --> 00:49:18,455
O deneyi Dünya denen, içinde yaşadığımız
bir laboratuvarda yapmamız lazım.
674
00:49:18,538 --> 00:49:21,833
Dr. Schneider, teşekkürler.
Aradan sonra birlikteyiz.
675
00:49:22,584 --> 00:49:26,088
Hugo Kasırgası
aşağılarda bir yerde hasar veriyor.
676
00:49:26,171 --> 00:49:29,675
Şöyle dönüyor, kasırga olayını yapıyor.
677
00:49:30,258 --> 00:49:33,762
Doğal afet. Benim suçum değil.
678
00:49:34,888 --> 00:49:35,889
RİZİKO!
679
00:49:35,973 --> 00:49:39,768
Şimdi kategorilerimize bakıyoruz.
Ormansızlaşma, küresel ısınma…
680
00:49:44,481 --> 00:49:46,400
KÜRESEL
ISINMA
681
00:49:49,987 --> 00:49:51,279
DÜNYA
ÇİZGİ FİLM DEĞİL
682
00:49:51,363 --> 00:49:52,739
ŞİMDİ
HAREKETE GEÇ
683
00:49:52,823 --> 00:49:56,868
{\an8}PERVASIZCA ÇEVREYİ KİRLETEN
PETROL ŞİRKETLERİNİ BOYKOT ET
684
00:50:04,126 --> 00:50:08,672
EXXON ŞİRKET İÇİ BELGESİ
685
00:50:08,755 --> 00:50:11,883
{\an8}EXXON YÖNETİM KURULU'NA SUNUM
686
00:50:11,967 --> 00:50:14,970
{\an8}SERA ETKİSİNİN ARTMASI İHTİMALİ
DURUM VE GÖRÜNÜM
687
00:50:15,053 --> 00:50:19,182
KAÇINILMAZ OLAN HAREKETE GEÇME ÇAĞRISINI
DUYMAYA BAŞLIYORUZ
688
00:50:19,266 --> 00:50:22,769
MEDYA ÇOK AKTİF
689
00:50:22,853 --> 00:50:25,439
EXXON'IN POZİSYONU
690
00:50:25,939 --> 00:50:28,734
SORUNUN DAHA İYİ ANLAŞILMASI İÇİN
691
00:50:28,817 --> 00:50:32,529
SADECE BİLİM DEĞİL,
MALİYETLER VE EKONOMİK YÖNÜ DE
692
00:50:33,572 --> 00:50:38,493
TABİİ Kİ BAŞKA YANITLAR DA
GELİŞTİRMEMİZ GEREKECEK
693
00:50:41,788 --> 00:50:42,664
İşte geldi.
694
00:50:42,748 --> 00:50:46,209
- Doktor. Beklettim, kusura bakma.
- Önemli değil.
695
00:50:46,793 --> 00:50:48,128
{\an8}Ben, D. Allan Bromley…
696
00:50:48,211 --> 00:50:50,255
{\an8}BEYAZ SARAY BİLİM DANIŞMANI
697
00:50:50,338 --> 00:50:51,882
{\an8}…Anayasa'yı koruyacağıma…
698
00:50:51,965 --> 00:50:56,720
{\an8}Bill Reilly ve Allan Bromley
bir hafta sonra Hollanda'ya giderek
699
00:50:56,803 --> 00:51:00,098
{\an8}uluslararası toplumla görüşecekler.
700
00:51:00,182 --> 00:51:05,729
{\an8}Sorunla ilgili hâlihazırda bildiklerimize
sorumlu bir şekilde,
701
00:51:05,812 --> 00:51:09,691
{\an8}altını çiziyorum,
sorumlu bir şekilde nasıl yaklaşacağımızı
702
00:51:10,233 --> 00:51:15,363
{\an8}ve yükümlülüklerimizi yapıcı bir şekilde
nasıl yerine getireceğimizi konuşacaklar.
703
00:51:16,865 --> 00:51:18,658
{\an8}MESELEYİ İÇERİDE ÇÖZELİM
704
00:51:18,742 --> 00:51:22,579
JOHN H. SUNUNU'YA NOT
GÖNDEREN: D. ALLAN BROMLEY
705
00:51:23,455 --> 00:51:27,375
CO2'NİN CİDDİ ŞEKİLDE AZALTILMASINI
ÖNGÖREN PLANLARA
706
00:51:27,459 --> 00:51:31,171
ÇKA'NIN DESTEK VERECEĞİ SÖYLENTİSİ
BENİ ENDİŞELENDİRİYOR
707
00:51:34,257 --> 00:51:38,011
{\an8}SAWYER'IN 8 RAKİBİ DEVRE DIŞI
708
00:51:40,388 --> 00:51:44,559
KÜRESEL ISINMA KONULU KONFERANSIN
TARTIŞMALI GEÇMESİ BEKLENİYOR
709
00:51:45,060 --> 00:51:48,522
YAKLAŞIK 70 ÜLKENİN ÇEVRE BAKANLARI
710
00:51:48,605 --> 00:51:52,400
KÜRESEL ISINMA KONUSUNDA
ŞİMDİYE KADARKİ EN CİDDİ YÜZLEŞME İÇİN
711
00:51:52,484 --> 00:51:54,236
HOLLANDA'DA TOPLANACAK
712
00:51:54,778 --> 00:51:57,906
{\an8}NOORDWIJK
HOLLANDA
713
00:51:58,406 --> 00:52:02,828
60 çevre bakanı
"gezegeni kurtarma"yı konuşuyor.
714
00:52:03,745 --> 00:52:06,289
Korkulan sera etkisine karşı
ilk anlaşmalar
715
00:52:06,373 --> 00:52:08,917
burada imzalanacak.
716
00:52:15,966 --> 00:52:22,180
Bakan Nijpels, Noordwijk'te
ne tür önerilerde bulunacaksınız?
717
00:52:22,264 --> 00:52:26,852
Sera etkisine neden olan tüm gazlar,
özellikle de karbondioksit hakkında
718
00:52:26,935 --> 00:52:28,145
konuşmak istiyoruz.
719
00:52:35,944 --> 00:52:37,946
DEKLARASYON TASLAĞI
720
00:52:38,029 --> 00:52:42,325
SANAYİLEŞMİŞ ÜLKELER
EN GEÇ 2000 YILINA KADAR
721
00:52:42,409 --> 00:52:47,289
C02 SALINIMINDAKİ ARTIŞI
DURDURMA İHTİYACINI KABUL EDİYOR
722
00:52:51,418 --> 00:52:56,590
{\an8}Çoğu ülke 2000 yılında
CO2 salınımının artışını durdurmaya hazır.
723
00:52:57,841 --> 00:53:01,428
Ama bugün ABD Büyükelçiliği'nde toplanan
bazı Batılı ülkeler
724
00:53:01,511 --> 00:53:05,307
bu tür önlemlere
birlikte karşı çıkmayı planlıyor.
725
00:53:06,266 --> 00:53:10,103
Anladığım kadarıyla
yeterli bilgimiz olmadığını söylüyorsunuz.
726
00:53:10,187 --> 00:53:12,731
Amerika'nın yaklaşımına göre
farklı olan ne?
727
00:53:12,814 --> 00:53:15,483
{\an8}Ekonomik sonuçlarıyla ilgili
728
00:53:15,567 --> 00:53:19,613
{\an8}daha fazla araştırma yapılması
gerektiğini düşünüyoruz.
729
00:53:20,113 --> 00:53:22,949
Bush yönetimindeki bazı güçlü odaklar
730
00:53:23,533 --> 00:53:26,745
bu konuda hiçbir şey
yapılmamasını istiyor.
731
00:53:26,828 --> 00:53:27,913
{\an8}Öyle görünüyor ki…
732
00:53:27,996 --> 00:53:29,915
{\an8}ENDİŞELİ BİLİM İNSANLARI DERNEĞİ
733
00:53:29,998 --> 00:53:35,587
{\an8}…Bay Reilly, Hollanda hükûmetinin önerdiği
ilerici pozisyonu destekleme konusunda
734
00:53:35,670 --> 00:53:37,589
{\an8}Beyaz Saray'dan izin alamamış.
735
00:53:37,672 --> 00:53:39,216
{\an8}ABD
736
00:53:42,636 --> 00:53:44,596
Son paragraf mı o?
737
00:53:45,805 --> 00:53:49,100
EN GEÇ 2000 YILINA KADAR
738
00:53:49,601 --> 00:53:51,853
C02 SALINIMINDAKİ ARTIŞI,
739
00:53:51,937 --> 00:53:55,649
DÜNYA EKONOMİSİNİN DE
GELİŞİMİNİ SÜRDÜRMESİ KAYDIYLA
740
00:53:55,732 --> 00:53:57,025
DURDURMAYI KABUL EDER
741
00:53:57,108 --> 00:54:00,195
DEKLARASYONUN SON HÂLİ
742
00:54:00,278 --> 00:54:02,739
Küresel ısınma konulu konferansta
743
00:54:02,822 --> 00:54:07,452
karbondioksit salınımını azaltma önerisi
üzerinde anlaşma sağlanamadı.
744
00:54:07,535 --> 00:54:11,164
Bilim insanlarına göre bu salınım
sera etkisine neden oluyor.
745
00:54:11,248 --> 00:54:14,084
Önerinin reddedilmesinde
ABD'nin oynadığı rol
746
00:54:14,167 --> 00:54:15,877
soru işaretlerine yol açtı.
747
00:54:17,254 --> 00:54:21,341
Küresel ısınma konulu bu ilk konferansta
dile getirilen öneriye göre
748
00:54:21,424 --> 00:54:26,763
karbondioksit salınımının azaltılması için
2000 yılı hedef olarak belirlenecekti.
749
00:54:26,846 --> 00:54:30,642
{\an8}63 ülke öneriyi desteklerken
sadece 6 ülke karşı çıktı.
750
00:54:30,725 --> 00:54:32,894
{\an8}En başta da ABD karşı çıktı.
751
00:54:32,978 --> 00:54:34,646
{\an8}O arada neler yaşandı?
752
00:54:34,729 --> 00:54:38,275
{\an8}Özel Kalem John Sununu
ve Bilim Danışmanı Allan Bromley
753
00:54:38,358 --> 00:54:42,028
{\an8}Başkan'ı daha fazla araştırma yapılması
gerektiğine ikna etti.
754
00:54:43,613 --> 00:54:48,201
Bush'un ağırdan alması
Özel Kalem John Sununu için zafer,
755
00:54:48,285 --> 00:54:52,580
ÇKA Başkanı William Reilly içinse
yenilgi anlamına geliyor.
756
00:54:53,081 --> 00:54:55,000
ABD'nin belirli hedefleri,
757
00:54:55,083 --> 00:54:59,546
yani 2000 yılına kadar
CO2 salınımındaki artışın durdurulmasını
758
00:54:59,629 --> 00:55:03,258
kabul edip etmeyeceği
tüm dünyada merak konusuydu.
759
00:55:03,341 --> 00:55:06,136
{\an8}- Bunu kabul edecek miyiz?
- Henüz değil.
760
00:55:06,219 --> 00:55:10,140
{\an8}Salınımdaki artışın durdurulması hedefini
biz de destekliyoruz.
761
00:55:10,223 --> 00:55:14,436
Bay Reilly, bu hedefi destekliyorsak,
gerekli olduğunu kabul ediyorsak,
762
00:55:14,519 --> 00:55:17,814
ihtiyaç var diyorsak
neden bir tarih belirlemiyoruz?
763
00:55:17,897 --> 00:55:20,483
Önümüzdeki yıl müzakere etmeyi umuyoruz.
764
00:55:20,567 --> 00:55:23,361
O zaman rolümüzü oynamaya hazır olacağız.
765
00:55:25,280 --> 00:55:26,656
BÖLÜM III:
766
00:55:26,740 --> 00:55:31,786
"BİLİM SATILIK MI?"
767
00:55:38,168 --> 00:55:40,378
{\an8}ULUSAL ATMOSFER ARAŞTIRMALARI MERKEZİ
768
00:55:40,462 --> 00:55:44,674
{\an8}Bu konudaki itirazlarında
gözle görülür bir değişiklik oldu.
769
00:55:44,758 --> 00:55:48,970
Özel Kalem'den kaynaklanıyor gibi.
770
00:55:49,054 --> 00:55:52,098
En azından uzaktan bakınca
benim gördüğüm bu.
771
00:55:53,058 --> 00:55:55,143
- Çok iç karartıcı.
- Evet.
772
00:55:55,226 --> 00:55:56,853
Çok uğraştım!
773
00:55:56,936 --> 00:55:59,189
Ama unutmayın, bu benim görüşüm değil.
774
00:55:59,272 --> 00:56:02,984
Öncekine kıyasla bu hükûmet
o kadar ideolojik yaklaşmıyor.
775
00:56:03,068 --> 00:56:08,531
Sununu gibi ideolojik figürler var
ama hükûmetin siyasi niteliği daha baskın.
776
00:56:08,615 --> 00:56:13,578
Kamuoyu harekete geçilmesini
güçlü bir şekilde talep etmedikçe
777
00:56:13,661 --> 00:56:15,372
siyasi amaçlarla
778
00:56:15,455 --> 00:56:17,999
partinin belli bir kanadıyla
iş tutacaklar.
779
00:56:18,083 --> 00:56:20,335
Benim görüşüm bu. Komplo değil.
780
00:56:20,418 --> 00:56:22,837
Ellerinden geldiğince devam edecekler.
781
00:56:32,472 --> 00:56:36,393
Susan, üstte kalkmış saçlar var.
782
00:56:37,685 --> 00:56:38,728
Oldu mu?
783
00:56:46,277 --> 00:56:48,238
Hükûmetteki kaynaklarımıza göre,
784
00:56:48,321 --> 00:56:51,991
küresel ısınma konusunda
şiddetli bir iç tartışma yaşanıyor.
785
00:56:52,075 --> 00:56:54,244
Bir tarafta Sununu ve destekçileri,
786
00:56:54,327 --> 00:56:58,039
diğer tarafta ise
ÇKA Başkanı William Reilly var.
787
00:57:11,344 --> 00:57:12,512
Sayın Başkan.
788
00:57:12,595 --> 00:57:15,223
Özel kaleminizle ÇKA Başkanı arasında
789
00:57:15,306 --> 00:57:17,892
küresel ısınmanın sulandırılması yüzünden
790
00:57:17,976 --> 00:57:21,980
bir iç çatışma yaşandığı
yönündeki haberler
791
00:57:22,063 --> 00:57:24,274
çevre konusundaki kararlılığınızın
792
00:57:24,357 --> 00:57:27,694
çevreciler arasında
sorgulanmasına yol açıyor.
793
00:57:27,777 --> 00:57:30,780
- Ne diyorsunuz? Kimin tarafındasınız?
- Yanılıyorlar.
794
00:57:30,864 --> 00:57:32,282
Aşırılıklardan uzağız.
795
00:57:32,365 --> 00:57:36,995
ÇKA Başkanı harika bir iş çıkarıyor.
Özel kalemim de harika bir iş çıkarıyor.
796
00:57:37,078 --> 00:57:37,954
Biliyorsunuz…
797
00:57:38,872 --> 00:57:43,501
Sürekli içeride anlaşmazlık
hikâyesi peşindeler.
798
00:57:43,585 --> 00:57:46,588
Amerikan halkının istediği şey bu değil.
799
00:57:54,846 --> 00:57:56,681
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
800
00:57:57,390 --> 00:58:00,894
Bazıları başkan yardımcısıymış gibi
davrandığınızı söylüyor.
801
00:58:00,977 --> 00:58:03,563
Verdikleri en son örnek de
802
00:58:03,646 --> 00:58:07,442
Başkan'ın küresel ısınma konusundaki
politikasını yazmış olmanız.
803
00:58:07,525 --> 00:58:11,529
ÇEVREDEN KİM SORUMLU?
ÇKA BAŞKANI MI, SUNUNU MU?
804
00:58:11,613 --> 00:58:15,158
{\an8}Çevre alanında çalışan,
isimleri meçhul bazı bürokratlar
805
00:58:15,241 --> 00:58:19,037
{\an8}kömür, petrol ve doğal gaz
kullanmamızı engelleyecek
806
00:58:19,120 --> 00:58:21,831
politikalar üretmeye çalışıyor.
807
00:58:21,915 --> 00:58:25,126
Arabalarını kullanamamak
halkın istediği bir şey değil.
808
00:58:25,210 --> 00:58:28,796
Çevreci olduklarını iddia edenlerin çoğu
809
00:58:28,880 --> 00:58:31,341
aslında büyümeye karşı çıkıyorlar.
810
00:58:32,091 --> 00:58:35,386
Bence çevreye karşı sorumluluklarımızı
yerine getirirken
811
00:58:35,470 --> 00:58:39,599
büyüme karşıtı, istihdam karşıtı,
Amerika karşıtı olmaya gerek yok.
812
00:58:43,019 --> 00:58:44,979
Politikaları etkiliyor musunuz?
813
00:58:45,063 --> 00:58:51,819
Benim görevim, görev süresi boyunca
Başkan'ı istediği herkesle görüştürmek.
814
00:58:51,903 --> 00:58:54,781
Yani ben kapı kapatan değil,
kapı açan biriyim.
815
00:58:56,950 --> 00:59:00,286
SAYIN VALİ SUNUNU
816
00:59:00,787 --> 00:59:01,788
PHILIPS PETROL
817
00:59:01,871 --> 00:59:02,872
MARATHON PETROL
818
00:59:02,956 --> 00:59:04,624
FORD
ENERGY YAKIT
819
00:59:04,707 --> 00:59:06,334
{\an8}MADEN İŞLETMELERİ
OHIO KÖMÜR
820
00:59:06,417 --> 00:59:08,253
{\an8}WISCONSIN ELEKTRİK
SHELL PETROL
821
00:59:08,753 --> 00:59:12,298
BİZİMLE GÖRÜŞMEYE
ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
822
00:59:12,382 --> 00:59:13,633
{\an8}PETROL ENSTİTÜSÜ
823
00:59:13,716 --> 00:59:17,220
GÖRÜŞME FIRSATI
VERDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
824
00:59:17,303 --> 00:59:18,680
HALBOUTY ENERJİ
825
00:59:19,639 --> 00:59:23,518
KÜRESEL ISINMAYI DURDURMA HEDEFLERİNİ
KABUL ETMEDİĞİNİZ İÇİN
826
00:59:23,601 --> 00:59:25,645
SİZİ VE BAŞKAN'I TEBRİK EDİYORUM
827
00:59:28,189 --> 00:59:32,944
Zekâsıyla, keskin görüşleriyle
tanınan bir insansınız.
828
00:59:33,027 --> 00:59:35,989
Katılmadığınız şeyler duyunca
"Peki" mi diyorsunuz?
829
00:59:36,072 --> 00:59:37,657
Başkan zekidir,
830
00:59:37,740 --> 00:59:41,202
bir katkım olacağını düşündüğünde
görüşümü sorar.
831
00:59:41,286 --> 00:59:42,870
Bazen oluyor.
832
00:59:45,540 --> 00:59:46,541
Gel Brad.
833
00:59:55,425 --> 00:59:58,720
BAŞKANLIK MAKAMI
BİLİM VE TEKNOLOJİ POLİTİKALARI OFİSİ
834
00:59:59,429 --> 01:00:03,725
KÜRESEL ISINMA
BİLİMSEL "ŞÜPHECİLER" TOPLANTISI
835
01:00:04,225 --> 01:00:06,060
VALİ SUNUNU'NUN İSTEĞİ ÜZERİNE,
836
01:00:06,144 --> 01:00:08,688
KÜRESEL ISINMA KONUSUNDAKİ
POPÜLER YAKLAŞIMA
837
01:00:08,771 --> 01:00:11,190
BİRAZ ŞÜPHECİ YAKLAŞAN BİLİM İNSANLARIYLA
838
01:00:11,274 --> 01:00:14,986
SAAT 14.30'DA VALİ'NİN OFİSİNDE
GÖRÜŞME GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR.
839
01:00:15,069 --> 01:00:19,157
KATILIMCILAR: RICHARD LINDZEN (MIT)
840
01:00:19,240 --> 01:00:21,326
İklimde sürekli dalgalanmalar olur.
841
01:00:21,409 --> 01:00:23,995
{\an8}Son 100 yılda gördüklerimizde…
842
01:00:24,078 --> 01:00:25,705
{\an8}METEOROLOJİ PROFESÖRÜ, MIT
843
01:00:25,788 --> 01:00:28,625
{\an8}…bu dalgalanmalardan farklı görünen
bir şey yok.
844
01:00:28,708 --> 01:00:30,877
KATILIMCILAR: PATRICK MICHAELS (UVA)
845
01:00:30,960 --> 01:00:33,004
{\an8}Beklenen ısınma gerçekleşmedi.
846
01:00:33,087 --> 01:00:34,088
{\an8}ÇEVRE PROFESÖRÜ
847
01:00:34,172 --> 01:00:36,591
{\an8}Sera ikileminde asıl sorun da bu.
848
01:00:36,674 --> 01:00:39,469
ŞÜPHECİLER 'SERA' GÖRÜŞÜNE İTİRAZ EDİYOR
849
01:00:39,552 --> 01:00:42,430
ŞÜPHECİLERE GÖRE SERA ETKİSİ TEHLİKESİ YOK
850
01:00:42,513 --> 01:00:47,143
{\an8}"Küresel sera ısınması" denen şeyin
gerçek bir bilimsel dayanağı yok.
851
01:00:47,226 --> 01:00:48,227
{\an8}FİZİKÇİ
852
01:00:48,311 --> 01:00:50,813
{\an8}KÜRESEL ISINMA:
SAFSATA MI, FELAKET Mİ?
853
01:00:50,897 --> 01:00:53,608
{\an8}BÜYÜK ORANDA SAFSATA
854
01:00:53,691 --> 01:00:56,402
{\an8}TAMAMEN SAFSATA
855
01:00:56,486 --> 01:01:00,365
{\an8}HEPSİ SAFSATA MI?
856
01:01:01,783 --> 01:01:04,535
Açıklığa kavuşturalım,
taraflar denk değil.
857
01:01:04,619 --> 01:01:08,164
Amerikalı bilim insanları
iki eşit parçaya bölünmüş değil,
858
01:01:08,247 --> 01:01:10,124
eşitlikten söz bile edilemez.
859
01:01:11,000 --> 01:01:14,671
Dr. Fred Singer,
Exxon'dan danışmanlık ücreti aldı.
860
01:01:14,754 --> 01:01:15,838
EXXON'IN POZİSYONU
861
01:01:16,339 --> 01:01:20,009
SERA ETKİSİNİN ARTMASI İHTİMALİYLE İLGİLİ
BİLİMSEL SONUÇLARIN
862
01:01:20,093 --> 01:01:22,679
BELİRSİZLİĞİNİ VURGULAMAK
863
01:01:22,762 --> 01:01:26,724
Profesör Michaels,
World Climate Review dergisinin editörü.
864
01:01:26,808 --> 01:01:30,353
Derginin finansmanını ise
kömür santralleri konsorsiyumu olan
865
01:01:30,436 --> 01:01:33,064
Western Fuels Association sağlıyor.
866
01:01:34,065 --> 01:01:36,401
ŞİRKET İÇİ BELGE
867
01:01:36,484 --> 01:01:38,903
STRATEJİLER
868
01:01:38,986 --> 01:01:43,157
1. KÜRESEL ISINMAYI GERÇEK DEĞİL,
TEORİ OLARAK TANIMLAMAK
869
01:01:48,037 --> 01:01:51,290
DÜNYA ISINIYORSA
KENTUCKY NEDEN SOĞUYOR?
870
01:01:56,504 --> 01:01:59,173
KÜRESEL ISINMA FELAKETİNİN
EN CİDDİ SORUNU
871
01:01:59,257 --> 01:02:00,800
BELKİ DE DOĞRU OLMAMASI
872
01:02:02,885 --> 01:02:06,889
2. DAHA ETKİLİ OLMASI İÇİN
BASILI MEDYAYI VE RADYOYU HEDEFLEMEK
873
01:02:06,973 --> 01:02:08,474
MEDYA: RUSH LIMBAUGH SHOW
874
01:02:08,558 --> 01:02:12,687
Bu görüşleri daha sonra
sık sık ve hayranlıkla dile getiren ise
875
01:02:12,770 --> 01:02:16,149
muhafazakârlığın popüler vaizi
Rush Limbaugh.
876
01:02:16,733 --> 01:02:21,404
İnsanlar Dünya'yı yok etmiyor.
Küresel ısınmaya biz sebep olmuyoruz.
877
01:02:21,487 --> 01:02:24,240
Olabilecek en geniş
izleyici kitlesine ulaşıp
878
01:02:25,324 --> 01:02:27,577
olabildiğince elimde tutmak istiyorum.
879
01:02:28,161 --> 01:02:29,704
Burası bir iş yeri.
880
01:02:30,288 --> 01:02:33,374
Küresel ısınma var diyen
ne kadar bilim insanı varsa
881
01:02:33,458 --> 01:02:35,418
bir o kadar da aksini söyleyen var.
882
01:02:35,501 --> 01:02:38,713
Virginia Üniversitesi'nden Pat Michaels
bunlardan biri.
883
01:02:38,796 --> 01:02:41,174
9. BİLİM CAMİASINDAN BİR SÖZCÜ KULLANMAK
884
01:02:41,257 --> 01:02:43,259
Finanse ettikleri bilim insanları…
885
01:02:43,342 --> 01:02:44,844
BİLİM DANIŞMA PANELİ
886
01:02:44,927 --> 01:02:48,723
…CO2 salınımının aslında çevreye
faydalı olduğu sonucuna varırsa
887
01:02:48,806 --> 01:02:51,142
Western Fuels bundan rahatsız olmaz.
888
01:02:51,225 --> 01:02:53,144
2085 yılında
889
01:02:53,227 --> 01:02:56,272
atmosferdeki karbondioksit seviyesi
ikiye katlanarak
890
01:02:56,355 --> 01:02:58,941
milyonda 540 parçaya ulaştı.
891
01:02:59,025 --> 01:03:01,152
Nasıl bir dünya yarattık?
892
01:03:01,235 --> 01:03:03,613
{\an8}CO2 seviyesinin iki katına çıkması
893
01:03:03,696 --> 01:03:06,949
{\an8}Dünya gezegeninin
yemyeşil olmasına neden olur.
894
01:03:11,621 --> 01:03:14,207
{\an8}DÜNYA'NIN YEMYEŞİL OLMASI
895
01:03:14,290 --> 01:03:15,958
Kömür sektörünün ve OPEC'in…
896
01:03:16,042 --> 01:03:17,627
WESTERN FUELS KATKILARIYLA
897
01:03:18,628 --> 01:03:21,589
{\an8}…dağıtıma soktuğu filminiz
898
01:03:23,674 --> 01:03:26,803
kömür sektörü tarafından
finanse edildi, değil mi?
899
01:03:26,886 --> 01:03:27,845
{\an8}Evet.
900
01:03:28,054 --> 01:03:29,263
{\an8}SHERWOOD IDSO
FİZİKÇİ
901
01:03:29,347 --> 01:03:33,893
{\an8}Yapımını da sizin kurduğunuz
bir şirket üstlendi, değil mi?
902
01:03:33,976 --> 01:03:40,358
Benim kurduğum bir şirketin katkısıyla
yapımı tamamlandı.
903
01:03:40,441 --> 01:03:44,320
Yaklaşık bir yıldır
şirketle bir bağlantım yok.
904
01:03:44,403 --> 01:03:47,615
- Anladım. Şirketin başkanı kim?
- Eşim.
905
01:03:48,199 --> 01:03:49,659
Bunun anlamı ne?
906
01:03:50,159 --> 01:03:52,036
Bilim satılık mı?
907
01:03:57,667 --> 01:04:00,253
Karşınızda Steve Schneider.
908
01:04:01,420 --> 01:04:06,092
{\an8}ASPEN KÜRESEL DEĞİŞİM ENSTİTÜSÜ
909
01:04:06,175 --> 01:04:07,218
Sağ ol John.
910
01:04:07,718 --> 01:04:09,971
Sera etkisi ve küresel ısınma konusu
911
01:04:10,054 --> 01:04:14,267
sıcak hava dalgaları, kuraklıklar
ve yangınlardan önce gündemde değildi,
912
01:04:14,350 --> 01:04:16,936
sonra birden medyada
913
01:04:17,019 --> 01:04:20,064
"Hayır, öyle değil" diyen
pek çok kişi ortaya çıktı.
914
01:04:20,147 --> 01:04:21,399
{\an8}KÜRESEL ISINMA PANİĞİ
915
01:04:21,482 --> 01:04:25,319
{\an8}Karşınızda bilim konusunda
az çok okuryazar olan tipik bir örnek.
916
01:04:28,823 --> 01:04:29,657
Ne?
917
01:04:30,241 --> 01:04:33,077
Biri bunun fişini mi çekti?
918
01:04:33,995 --> 01:04:37,123
Forbes'tan biri burada.
Fişi tekrar takar mısın?
919
01:04:39,208 --> 01:04:42,295
Belki de Vali Sununu buradadır. Tamam.
920
01:04:42,795 --> 01:04:45,298
{\an8}KLASİK BİR ABARTMA VAKASI
921
01:04:45,381 --> 01:04:49,176
{\an8}1991 TAHMİNİ: SICAK HAVA DALGASI
VE YER YER KÜRESEL ISINMA PANİĞİ
922
01:04:49,260 --> 01:04:52,555
{\an8}Küresel ısınmanın ciddiyetini
inkâr edenlerin eline
923
01:04:53,347 --> 01:04:58,185
fosil yakıt sektörü, John Sununu
ve Bush yönetimi tarafından
924
01:04:58,269 --> 01:05:01,105
kocaman, yüksek sesli
bir megafon verilmişti.
925
01:05:01,689 --> 01:05:04,650
Çirkinlikler işte o zaman başladı.
926
01:05:05,151 --> 01:05:07,945
Bu gece, "Yeryüzündeki Cehennem".
927
01:05:08,029 --> 01:05:10,823
Bir bilim insanı olarak
yüzüme nasıl bakıyorsun?
928
01:05:10,907 --> 01:05:15,620
Karbondioksidin ne yaptığını biliyorsun.
Güneş radyasyonunu biliyorsun.
929
01:05:15,703 --> 01:05:16,621
İnsan utanır.
930
01:05:16,704 --> 01:05:19,248
Çok bilinmeyen bir şey söyleyeceğim.
931
01:05:19,332 --> 01:05:22,460
Önümüzdeki 30 yılda
atmosferdeki karbondioksit oranını
932
01:05:22,543 --> 01:05:24,879
büyük ihtimalle fazla düşürmeyeceğiz.
933
01:05:24,962 --> 01:05:28,633
- Ekonomiyi mahvetmek istiyorsun.
- Ekonomiyi mahvetmek değil bu.
934
01:05:28,716 --> 01:05:31,135
Ne yapalım? Seyirci mi kalalım?
935
01:05:31,218 --> 01:05:33,971
Bir dakika.
Arkadaşın cevabını vereyim. Tamam.
936
01:05:34,597 --> 01:05:36,057
Pat, saçmalıyorsun.
937
01:05:36,557 --> 01:05:39,977
{\an8}Dr. Lindzen'ın görüşleri
bilim camiasında kabul görmüyor,
938
01:05:40,061 --> 01:05:43,105
son uydu verilerine göre de
büyük ihtimalle yanlış.
939
01:05:43,189 --> 01:05:45,566
Dr. Lindzen, kabul görmüyormuşsunuz.
940
01:05:46,150 --> 01:05:48,903
İlginç bir ifade oldu.
941
01:05:48,986 --> 01:05:50,988
Son bilgisayar modeliniz nerede?
942
01:05:51,072 --> 01:05:54,367
Bilgisayar modellemesi
araştırma yapmanın tek yolu değil.
943
01:05:54,450 --> 01:05:57,370
- Son teknolojileri kullanmıyorsunuz.
- Beyler…
944
01:06:09,924 --> 01:06:10,925
Teşekkürler.
945
01:06:14,595 --> 01:06:16,055
Çok teşekkürler.
946
01:06:18,265 --> 01:06:20,351
Lütfen oturun. Hoş geldiniz.
947
01:06:21,769 --> 01:06:24,647
Pazar günü televizyonda
iki bilim insanı vardı,
948
01:06:24,730 --> 01:06:26,983
bazılarınız izlemiştir.
949
01:06:27,066 --> 01:06:30,778
Bir tanesi fosil yakıtları
bu hızla yakmaya devam edersek…
950
01:06:30,861 --> 01:06:32,405
KÜRESEL DEĞİŞİM KONFERANSI
951
01:06:32,488 --> 01:06:34,907
…gelecek yüzyılın sonunda
952
01:06:34,991 --> 01:06:39,328
Dünya'nın beş derece daha sıcak
olacağını ileri sürdü.
953
01:06:39,996 --> 01:06:43,332
Diğeri de hızlı değişime dair
kanıt göremediğini söyledi.
954
01:06:44,417 --> 01:06:45,710
İki bilim insanı,
955
01:06:45,793 --> 01:06:48,879
birbirine taban tabana zıt
iki bakış açısı.
956
01:06:49,797 --> 01:06:51,507
O zaman ne sonuç çıkarıyoruz?
957
01:07:08,024 --> 01:07:08,983
KÖRFEZ'DE SAVAŞ
958
01:07:09,066 --> 01:07:13,738
Bu krizin temelde petrolle ilgili
olmadığını düşünenler yanılıyor.
959
01:07:14,238 --> 01:07:17,783
ABD, kullandığı petrolün yüzde 23'ünü
buradan alıyor.
960
01:07:18,826 --> 01:07:22,913
O yüzden petrolü kontrol edenler
muazzam bir güce sahip oluyor.
961
01:07:25,750 --> 01:07:30,171
İşlerimizin, yaşam tarzımızın,
özgürlüğümüzün
962
01:07:30,254 --> 01:07:32,214
zarar görmesini istemiyorsak
963
01:07:32,298 --> 01:07:35,468
dünyanın en büyük
petrol rezervlerinden birinin
964
01:07:35,551 --> 01:07:39,555
Saddam Hüseyin denen tek bir kişinin
eline geçmesine izin veremeyiz.
965
01:07:39,638 --> 01:07:43,350
{\an8}Şimdiye kadar Amerikan halkı
tahmin edilebilir bir şekilde
966
01:07:43,434 --> 01:07:46,562
{\an8}bu kriz anında
Başkan'ın etrafında toplandı.
967
01:07:46,645 --> 01:07:48,647
{\an8}Aldığı destek hızla artıyor.
968
01:07:48,731 --> 01:07:53,569
ABD! ABD!
969
01:07:53,652 --> 01:07:55,071
Asıl soru ise başka.
970
01:07:55,154 --> 01:07:59,325
ABD'nin petrolü savunmak için
Orta Doğu'ya koşmasına gerek var mıydı?
971
01:08:44,495 --> 01:08:48,582
Sera etkisi konusundaki tartışmaya rağmen
iyi bildiğimiz şeyler var.
972
01:08:48,666 --> 01:08:51,961
Karbondioksit ve metan gibi
gazların yoğunlukları
973
01:08:52,044 --> 01:08:53,921
tarihî seviyelere çıktı.
974
01:08:54,004 --> 01:08:58,676
Buz numunelerinin analizine göre
160.000 yıldır görülmemiş seviyelerde.
975
01:09:16,110 --> 01:09:20,698
Buzulların içinde hapsolmuş
CO2'yi ve gazları ölçtüğümüzde
976
01:09:20,781 --> 01:09:23,242
yaklaşık 100 yıl önce
977
01:09:23,325 --> 01:09:27,496
{\an8}atmosferdeki CO2 seviyesinin
%25 daha düşük olduğunu görüyoruz.
978
01:09:47,516 --> 01:09:53,397
ATMOSFERDEKİ CO2 MİKTARI
979
01:09:53,480 --> 01:09:55,399
1991'de ölçülen sıcaklık,
980
01:09:55,482 --> 01:09:58,152
1950-1980 arasındaki
sıcaklık ortalamasının
981
01:09:58,235 --> 01:10:01,447
yaklaşık 0,4 derece üzerinde.
982
01:10:01,530 --> 01:10:04,283
Yani 1991,
kayıtlardaki en sıcak ikinci yıl.
983
01:10:04,366 --> 01:10:06,785
Sadece 1990 daha sıcaktı.
984
01:10:06,869 --> 01:10:11,957
Peki bu mevsimde bu ılıman hava neden?
Bu soruya George Young cevap arayacak.
985
01:10:12,041 --> 01:10:14,376
Bazılarına göre cevap küresel ısınma
986
01:10:14,460 --> 01:10:16,837
ama bu kime sorduğunuza bağlı.
987
01:10:17,880 --> 01:10:20,674
Şu anda sorun, halkın emin olamaması.
988
01:10:20,758 --> 01:10:24,220
Medya üzerinden yapılan
bir tartışmayı izliyorlar
989
01:10:24,303 --> 01:10:27,640
ve sürekli birbirimizle
didiştiğimizi sanıyorlar.
990
01:10:28,557 --> 01:10:29,934
Bence bu tartışma
991
01:10:30,017 --> 01:10:32,311
pek çok insanın kafasını karıştırdı.
992
01:10:32,811 --> 01:10:35,105
Kendi kafamız karışık olduğu için
993
01:10:35,189 --> 01:10:38,859
siyasi liderlerimize
ne yapacaklarını söyleyemiyorsak
994
01:10:38,943 --> 01:10:42,196
demokrasi nasıl işleyecek?
995
01:10:47,034 --> 01:10:52,289
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
996
01:10:58,629 --> 01:11:02,925
NBC News-Wall Street Journal anketimizde
bir uyarı işareti var.
997
01:11:03,425 --> 01:11:06,345
Başkan'a olan destek hâlâ çok yüksek
998
01:11:06,428 --> 01:11:10,724
ama geçen aya göre dokuz puan düşerek
bu yılın en düşük seviyesine indi.
999
01:11:10,808 --> 01:11:13,394
Sorunun da ekonomi olduğu açık.
1000
01:11:13,477 --> 01:11:17,481
Başkan durumun iyiye gittiğini söylese de
buna sadece %8 katılıyor.
1001
01:11:17,564 --> 01:11:20,192
%44 ise kötüye gittiğini söylüyor.
1002
01:11:20,276 --> 01:11:24,154
{\an8}Ama rakamlar böyle olunca
bir şeylerin değişmesi gerektiği ortada.
1003
01:11:28,117 --> 01:11:30,160
BÖLÜM IV:
1004
01:11:30,244 --> 01:11:35,165
"DOĞA BİZE NE YAPIYOR?"
1005
01:11:37,251 --> 01:11:39,670
1 Haziran 1992'de
1006
01:11:39,753 --> 01:11:42,172
gezegendeki hemen her ülkeden liderler
1007
01:11:42,256 --> 01:11:45,968
ilk Dünya Zirvesi için
Rio de Janeiro'da bir araya gelecek.
1008
01:11:46,468 --> 01:11:49,013
BM'nin düzenlediği zirvede liderler
1009
01:11:49,096 --> 01:11:52,808
çevrenin geleceğini belirleyecek
anlaşmalar imzalayacak.
1010
01:11:52,891 --> 01:11:56,061
Tüm insan ırkının geleceği söz konusu.
1011
01:11:56,145 --> 01:11:59,189
Sorun şu ki,
kendi başkanımız katılmayabilir.
1012
01:11:59,857 --> 01:12:02,985
Ülke genelinde
500'den fazla sinema salonunda
1013
01:12:03,068 --> 01:12:08,157
gösterime giren bu reklam filmi
yaklaşan kıyametin fragmanı havasında.
1014
01:12:08,240 --> 01:12:09,658
Bir buçuk dakikalık film
1015
01:12:09,742 --> 01:12:13,162
Başkan'a 5.000'den fazla telgraf
gönderilmesine neden oldu.
1016
01:12:13,245 --> 01:12:16,040
Ama Bush
zirveye gidip gitmeyeceğini açıklamadı.
1017
01:12:16,123 --> 01:12:18,125
Gitmek de zor, gitmemek de.
1018
01:12:18,208 --> 01:12:20,794
Çözülmesi gereken şeyler var.
1019
01:12:21,378 --> 01:12:24,006
{\an8}Hükûmet, bu gazların
salınımını durdurmanın
1020
01:12:24,089 --> 01:12:26,884
{\an8}mümkün olup olmadığını tartışıyor.
1021
01:12:26,967 --> 01:12:30,929
Böyle bir planın mümkün olduğu
ve ekonomiyi çökertmeyeceği görüşü
1022
01:12:31,013 --> 01:12:33,098
ilk kez kabul görmeye başlıyor.
1023
01:12:36,602 --> 01:12:39,229
Bu tartışmanın yapılabilmesi
1024
01:12:39,313 --> 01:12:42,775
Özel Kalem John Sununu'nun
istifası sayesinde mümkün oldu.
1025
01:12:42,858 --> 01:12:44,360
Seçim yaklaşıyor,
1026
01:12:44,443 --> 01:12:47,946
{\an8}yanında siyasi hedef olacak
benim gibi biri olmasa daha iyi.
1027
01:12:48,030 --> 01:12:50,157
{\an8}Başkan için en iyisi benim bırakmam.
1028
01:12:51,241 --> 01:12:55,245
{\an8}Anlatıldığına göre o kadar çevre karşıtı
ve göz korkutucu biriydi ki
1029
01:12:55,329 --> 01:12:56,997
kimse onunla tartışamıyordu.
1030
01:12:57,081 --> 01:12:59,416
SUNUNU GİTTİ, İKLİM POLİTİKASI DEĞİŞTİ
1031
01:12:59,500 --> 01:13:02,669
Çevre Koruma Ajansı'ndan
William Reilly ve ekibi
1032
01:13:02,753 --> 01:13:05,130
artık "meçhul bürokratlar" değiller.
1033
01:13:05,214 --> 01:13:06,840
Alınacak bir dizi önlemle
1034
01:13:06,924 --> 01:13:12,096
Amerika'nın CO2 salınımındaki artışın
durdurulabileceğini göstermek istiyorlar.
1035
01:13:17,810 --> 01:13:20,938
- Günaydın Sayın Başkan.
- Hoş geldiniz çevreciler.
1036
01:13:21,021 --> 01:13:22,481
Her meşrepten çevreci.
1037
01:13:25,359 --> 01:13:28,278
Buyurun, oturun. Şuraya da oturulsun.
1038
01:13:28,362 --> 01:13:30,864
Şöyle geç. Buraya oturmak daha kolay olur.
1039
01:13:30,948 --> 01:13:32,741
Resimde hepimiz çıkarız.
1040
01:13:32,825 --> 01:13:36,245
Bill Reilly'ye teşekkür ediyorum.
1041
01:13:37,246 --> 01:13:42,793
Sayın Bakan'a ve Başkan Mike Deland'e de
geldikleri için teşekkür ediyorum.
1042
01:13:43,293 --> 01:13:45,587
Bütçenin Kongre'de kabul edilmesi
1043
01:13:46,088 --> 01:13:50,509
ve çevreyi sorumlu bir şekilde
yönetmeye devam etmek için
1044
01:13:50,592 --> 01:13:54,888
kendileriyle ve kabinenin diğer üyeleriyle
birlikte çalışacağız.
1045
01:13:54,972 --> 01:14:01,645
Sayın Başkan, anketlerdeki düşüşün
bunda bir etkisi oldu mu acaba?
1046
01:14:01,728 --> 01:14:04,398
- Anketler konusunda endişeli misiniz?
- Hayır.
1047
01:14:04,481 --> 01:14:07,651
Seçim yılındayız,
her türlü iddia ortaya atılabiliyor
1048
01:14:07,734 --> 01:14:09,820
ama biz yolumuza devam edeceğiz.
1049
01:14:09,903 --> 01:14:11,280
Bir de…
1050
01:14:11,363 --> 01:14:14,074
Anket dediğiniz bir yükselir, bir düşer.
1051
01:14:14,158 --> 01:14:16,827
Çevreyle ilgili sorusu olan yok mu?
1052
01:14:18,787 --> 01:14:21,165
Sosyal çevreyle ilgili de olabilir.
1053
01:14:26,795 --> 01:14:27,754
SEÇMEYEN
KAYBEDER
1054
01:14:27,838 --> 01:14:30,215
Seçimde sizin için en önemli konu nedir?
1055
01:14:30,299 --> 01:14:33,260
- Tek bir konu seçseniz?
- Bence ekonomi çok önemli.
1056
01:14:33,343 --> 01:14:35,012
- Çevre.
- Ekonomi.
1057
01:14:35,095 --> 01:14:37,222
Ekonomi her seçimde büyük rol oynar.
1058
01:14:48,984 --> 01:14:51,820
Geçinmek zor. Herkes işten atılıyor.
1059
01:14:51,904 --> 01:14:53,280
Herkes iş arıyor.
1060
01:14:53,363 --> 01:14:55,365
İSTİHDAM DANIŞMA
1061
01:15:00,412 --> 01:15:03,373
{\an8}Hastaneye gitmesi gerekirse
diye korkuyorum.
1062
01:15:03,457 --> 01:15:05,459
{\an8}Düşünmeden hemen götüremeyiz
1063
01:15:05,542 --> 01:15:08,545
{\an8}çünkü faturayı ödeyecek paramız yok.
1064
01:15:22,017 --> 01:15:25,687
Bunca şey olup biterken
Başkan Bush kontrolü kaybetmiş bence.
1065
01:15:25,771 --> 01:15:26,688
CNN TIME ANKETİ
1066
01:15:26,772 --> 01:15:28,023
Yeni bir ankete göre,
1067
01:15:28,106 --> 01:15:31,068
Bush'a olan destek
hiç olmadığı kadar düştü.
1068
01:15:39,201 --> 01:15:43,205
EXXON ŞİRKET İÇİ BELGESİ
1069
01:15:43,288 --> 01:15:47,376
EXXON'IN 1992'DE KAMU YARARINA YAPTIĞI
ÇALIŞMALAR HAKKINDA RAPOR
1070
01:15:48,919 --> 01:15:51,463
CATO ENSTİTÜSÜ
CAPITOL FORUM SERİSİ
1071
01:15:53,131 --> 01:15:56,301
{\an8}CATO ENSTİTÜSÜ
LİBERTERYEN DÜŞÜNCE KURULUŞU
1072
01:15:56,385 --> 01:16:03,392
{\an8}DÜNYA ZİRVESİ
CATO ENSTİTÜSÜ
1073
01:16:04,434 --> 01:16:05,269
Merhaba.
1074
01:16:05,352 --> 01:16:08,146
Cato Enstitüsü'ne
ve forumumuza hoş geldiniz.
1075
01:16:08,230 --> 01:16:11,608
"Dünyanın Sonu mu Geldi?
Kıyamet Lobisi Rio'ya Gidiyor."
1076
01:16:13,986 --> 01:16:16,947
{\an8}Küresel ısınma anlaşması
ABD için bir felaket.
1077
01:16:17,030 --> 01:16:19,658
{\an8}Amerikan halkına hiçbir şey sunmuyor.
1078
01:16:19,741 --> 01:16:24,037
Refah ve sağlık açısından
bizi geriye götürecek bir anlaşma.
1079
01:16:24,121 --> 01:16:26,540
{\an8}Buna eko-emperyalizm denir.
1080
01:16:26,623 --> 01:16:29,251
{\an8}Rio'nun asıl olayı bu.
1081
01:16:30,836 --> 01:16:32,462
Görünüşe bakılırsa
1082
01:16:32,546 --> 01:16:36,967
{\an8}solcu Demokratlarla
çevrecilerin içindeki bazı aşırılıkçılar
1083
01:16:37,050 --> 01:16:38,760
çevreyi korumanın tek yolunun
1084
01:16:38,844 --> 01:16:42,097
ilerlemeyi ve büyümeyi durdurmak
olduğunu düşünüyor.
1085
01:16:45,976 --> 01:16:48,437
Küresel ısınmaya insanlar sebep olmuyor.
1086
01:16:48,520 --> 01:16:53,108
Militanların kontrolündeki
çevre hareketi de
1087
01:16:53,609 --> 01:16:56,111
bence sosyalizmin
yeni yuvası hâline geldi.
1088
01:16:56,987 --> 01:17:00,907
{\an8}Bence bilimi kötüye kullananların
gerçek yüzlerini
1089
01:17:00,991 --> 01:17:03,368
{\an8}Amerikan halkına göstermemiz gerekiyor.
1090
01:17:03,452 --> 01:17:06,580
Bunu gecikmeden yapmalıyız.
1091
01:17:09,207 --> 01:17:13,503
PARKLARA HAYIR - SULAK ALANLARA HAYIR
NEHİR MANZARASINA HAYIR
1092
01:17:13,587 --> 01:17:14,713
İNSANLAR DA ÖNEMLİ!
1093
01:17:14,796 --> 01:17:17,466
Çoğu insan bu çevre safsatasına kanmıyor.
1094
01:17:17,549 --> 01:17:21,136
Komünist solcuların
kafayı taktığı şeylere yani.
1095
01:17:21,219 --> 01:17:22,387
Öyle bir şey yok.
1096
01:17:22,471 --> 01:17:25,098
- Yapabiliriz!
- Yapabiliriz!
1097
01:17:25,182 --> 01:17:29,436
- Telefonlara dönelim. Devam.
- Küresel ısınmadan etkilenmiyoruz.
1098
01:17:29,519 --> 01:17:32,564
Solcu Demokratlar
ekonomimizi mahvedecekler.
1099
01:17:32,648 --> 01:17:35,484
Sosyalistlerin yeni hedefi bu.
1100
01:17:35,567 --> 01:17:36,735
550 madenciyiz!
1101
01:17:36,818 --> 01:17:38,820
{\an8}KÖMÜR YAK
ÜLKENİN GELECEĞİNİ KURTAR
1102
01:17:38,904 --> 01:17:40,614
{\an8}YENİ EVSİZLER:
MADENCİLER
1103
01:17:40,697 --> 01:17:42,115
İşlerimizi kurtarın!
1104
01:17:42,199 --> 01:17:44,451
- İşlerden bahsediyoruz.
- Peki.
1105
01:17:44,534 --> 01:17:45,994
Bir de gelecek var.
1106
01:17:47,412 --> 01:17:50,374
- Çevre karşıtları.
- İşimizi elimizden almayın!
1107
01:17:50,457 --> 01:17:54,836
Ülke çapında örgütlenmiş
güçlü bir koalisyona dönüşüyorlar.
1108
01:17:56,421 --> 01:18:00,717
Dünya'yı kurtarmak için
tüm fedakârlıkları biz yapamayız diyorlar.
1109
01:18:00,801 --> 01:18:02,969
YAŞLI AĞAÇLARI KURTARIN
1110
01:18:11,061 --> 01:18:15,232
{\an8}Çevre konulu Rio konferansı
hakkındaki haberleri okumuşsunuzdur.
1111
01:18:16,692 --> 01:18:21,571
{\an8}Zirveye katılma konusunda
kararımı henüz vermedim
1112
01:18:21,655 --> 01:18:25,158
{\an8}çünkü gitmeye karar vermeden önce
1113
01:18:25,242 --> 01:18:28,328
sağlam bir çevre politikası
oluşturmamız gerekiyordu.
1114
01:18:28,412 --> 01:18:32,082
{\an8}Ama sağlam bir ekonomi politikamız da
olsun istiyordum.
1115
01:18:33,750 --> 01:18:37,713
Yurt içinde siyasi rakipleri,
yurt dışında ise Birleşmiş Milletler
1116
01:18:37,796 --> 01:18:39,464
Bush'a baskı uyguluyor
1117
01:18:39,548 --> 01:18:42,759
çünkü ABD'nin karbondioksit salınımı
1118
01:18:42,843 --> 01:18:44,720
diğer bütün ülkelerden fazla.
1119
01:18:45,220 --> 01:18:51,017
{\an8}Haziran ayında Brezilya'da
gerçekleştirilecek olan Dünya Zirvesi'ne
1120
01:18:51,101 --> 01:18:55,522
{\an8}gitmeyi hâlâ reddeden tek dünya liderinin
Başkan Bush olması
1121
01:18:55,605 --> 01:18:58,650
{\an8}bence ülkemiz açısından
utanç verici bir durum.
1122
01:18:58,734 --> 01:19:00,068
{\an8}Bay Reilly diyor ki
1123
01:19:00,152 --> 01:19:02,487
Başkan reddetmiş değil, hâlâ düşünüyor.
1124
01:19:02,571 --> 01:19:05,240
Bill Reilly çok değer verdiğim bir insan.
1125
01:19:05,323 --> 01:19:10,787
Bence harika biri ve zor şartlar altında
iyi bir iş çıkarmaya çalışıyor.
1126
01:19:10,871 --> 01:19:14,875
Sayın Başkan, Bay Reilly'ye
Rio'da zorluk çıkaracak mısınız?
1127
01:19:16,168 --> 01:19:17,878
Evet, Bay Reilly
1128
01:19:18,962 --> 01:19:23,133
önde gelen çevrecilerden biri
ve ona olan desteğim tam.
1129
01:19:23,633 --> 01:19:27,971
Olması gerektiği gibi, son derece
saygın ve nazik bir şekilde davranıyor.
1130
01:19:29,055 --> 01:19:30,056
Ayrıca,
1131
01:19:30,974 --> 01:19:33,769
benim şöyle bir…
1132
01:19:35,771 --> 01:19:36,855
…yükümlülüğüm var.
1133
01:19:37,689 --> 01:19:40,776
Başkan olarak
iki şeyi aynı anda yapmam gerekiyor.
1134
01:19:40,859 --> 01:19:43,528
Biri sağlam bir
çevre politikası belirlemek.
1135
01:19:44,279 --> 01:19:45,489
Diğeri ise
1136
01:19:45,572 --> 01:19:49,451
işe ihtiyacı olanları,
Amerikan ailelerini düşünmek.
1137
01:19:49,534 --> 01:19:50,911
{\an8}Rio'ya gittiğimde
1138
01:19:50,994 --> 01:19:54,122
{\an8}sağlam bir çevre politikası için gereken
1139
01:19:55,624 --> 01:19:58,376
{\an8}önemli hususları dile getireceğim.
1140
01:20:01,505 --> 01:20:04,800
Şimdi, sera gazı etkisini
1141
01:20:04,883 --> 01:20:08,553
şöyle tek bir hareketle çözmeyi
ben de isterdim.
1142
01:20:08,637 --> 01:20:12,474
Ama buradaki işlerin de
zarar görmemesi lazım.
1143
01:20:20,482 --> 01:20:22,984
100'ün üzerinde
devlet başkanının katıldığı
1144
01:20:23,068 --> 01:20:27,697
Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma
Konferansı'na katılmak için
1145
01:20:27,781 --> 01:20:29,783
bugün Rio de Janeiro'ya gidiyorum.
1146
01:20:29,866 --> 01:20:32,661
"Çevre" ve "kalkınma"
kelimelerinin ikisini de
1147
01:20:32,744 --> 01:20:35,956
aynı şekilde ciddiyetle ele almak önemli.
1148
01:20:36,039 --> 01:20:37,374
Biz de öyle yapıyoruz.
1149
01:20:44,548 --> 01:20:47,717
1988'in aşırı sıcaklıkları
ve büyük Gilbert kasırgası,
1150
01:20:47,801 --> 01:20:50,011
1989'daki büyük Hugo kasırgası…
1151
01:20:51,304 --> 01:20:53,431
Şu anda 50 yılda bir görülen olaylar
1152
01:20:53,515 --> 01:20:56,601
30 yılda, 20 yılda bir
görülmeye başlayacak.
1153
01:20:57,811 --> 01:21:01,648
Gelecek yüzyılın başlarında
"Doğa bize ne yapıyor?" diyeceğiz.
1154
01:21:02,274 --> 01:21:07,362
Doğanın bize bir şey yaptığı yok.
Doğaya da kendimize de zarar veren biziz.
1155
01:21:21,209 --> 01:21:26,423
{\an8}Bilim insanlarının Dünya'nın sıcaklığını
ölçmeye başladığı 1866'dan beri
1156
01:21:26,506 --> 01:21:29,342
{\an8}kayıtlara geçen en sıcak yıl,
geçtiğimiz yıldı.
1157
01:21:33,179 --> 01:21:36,975
90'lar, son 1.000 yıldaki en sıcak
on yıllık dönemdi.
1158
01:21:39,644 --> 01:21:43,732
Zarar vermeye başladı bile.
Dağlardaki buzulların eridiğini biliyoruz.
1159
01:21:44,232 --> 01:21:47,277
Deniz seviyesinin yükseldiğini biliyoruz.
1160
01:21:55,994 --> 01:21:58,622
{\an8}Şimdi de 2003'ün
1161
01:21:58,705 --> 01:22:03,335
{\an8}gezegendeki en sıcak üçüncü yıl olarak
kayıtlara geçeceğini öğrendik.
1162
01:22:04,085 --> 01:22:05,545
{\an8}İNSANLIK CD.
1163
01:22:14,471 --> 01:22:18,600
Kasırgaların şiddetini
ve sıcak hava dalgalarının sayısını
1164
01:22:18,683 --> 01:22:20,226
artırdığımız kanıtlandı.
1165
01:22:24,814 --> 01:22:28,276
2010, kayıtlara geçen
en sıcak yıl olabilir.
1166
01:22:29,778 --> 01:22:31,738
Şu anda sadece bir derece arttı.
1167
01:22:31,821 --> 01:22:34,741
Üç ya da beş derece arttığında ne olacak?
1168
01:22:34,824 --> 01:22:38,453
Ki önümüzdeki on yıllarda
öyle olacağı öngörülüyor.
1169
01:22:42,082 --> 01:22:45,794
{\an8}2014, kayıtlara geçen en sıcak yıl olacak.
1170
01:22:45,877 --> 01:22:48,421
{\an8}2015, kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu.
1171
01:22:48,505 --> 01:22:51,508
{\an8}2016 dünya genelinde
kayıtlara geçen en sıcak yıldı.
1172
01:22:57,430 --> 01:23:01,810
2020, kayıtlara geçen en sıcak yıl
olma rekorunu egale etti.
1173
01:23:09,359 --> 01:23:13,863
2023 açık ara farkla
kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu.
1174
01:23:34,217 --> 01:23:38,763
{\an8}RIO DE JANEIRO
BREZİLYA
1175
01:23:38,847 --> 01:23:42,183
{\an8}Değerli delegeler,
tarihî bir an yaşadığımızı
1176
01:23:42,267 --> 01:23:44,019
{\an8}belirtmem gerekiyor.
1177
01:23:44,102 --> 01:23:45,645
{\an8}ESKİ BM GENEL SEKRETERİ
1178
01:23:45,729 --> 01:23:50,191
{\an8}Ancak bunun bir şartı var.
1179
01:23:50,275 --> 01:23:53,153
Rio Konferansı'nda
yeni bir başlangıç yaparsak
1180
01:23:53,236 --> 01:23:54,946
o zaman tarihî bir an olacak.
1181
01:23:56,990 --> 01:24:01,619
{\an8}2000 yılında karbondioksit salınımının
1990 seviyesinde sabitlenmesini öngören
1182
01:24:01,703 --> 01:24:05,749
{\an8}bir anlaşma yapılmaması için
ABD'nin baskı uyguladığı söyleniyor.
1183
01:24:05,832 --> 01:24:08,251
{\an8}Hayır, ABD asla kimseye baskı yapmaz.
1184
01:24:08,334 --> 01:24:09,753
{\an8}Bu…
1185
01:24:10,962 --> 01:24:12,797
{\an8}Bunun uydurma olduğu çok açık.
1186
01:24:17,177 --> 01:24:20,597
ABD hükûmeti, Amerikan ekonomisine
zarar vereceği gerekçesiyle
1187
01:24:20,680 --> 01:24:23,183
küresel ısınma anlaşmasını
engellediği için
1188
01:24:23,266 --> 01:24:25,477
sert bir şekilde eleştiriliyor.
1189
01:24:28,563 --> 01:24:32,400
{\an8}Diğer ülkeler pes etti
ve havanın temizlenmesini öngören
1190
01:24:32,484 --> 01:24:35,737
{\an8}ama bunun için tarih belirlemeyen
anlaşmayı kabul etti.
1191
01:24:36,237 --> 01:24:38,156
BİZİ REZİL EDİYORSUN
ABD
1192
01:24:40,992 --> 01:24:44,537
Amerika Birleşik Devletleri'nde hiç kimse,
1193
01:24:44,621 --> 01:24:46,039
özellikle de gençler,
1194
01:24:46,122 --> 01:24:48,750
hükûmetin politikalarından memnun değil.
1195
01:24:51,169 --> 01:24:52,170
Kabul edelim.
1196
01:24:52,253 --> 01:24:54,923
{\an8}ABD'ye yöneltilen bazı eleştiriler oldu
1197
01:24:55,006 --> 01:24:56,257
{\an8}ama şunu söyleyeyim,
1198
01:24:56,341 --> 01:24:58,968
{\an8}Rio'ya başarılarımızla
gurur duyarak geldik.
1199
01:25:00,053 --> 01:25:02,889
{\an8}Prensipleri tek başına savunmak
kolay değil
1200
01:25:02,972 --> 01:25:07,185
{\an8}ama bazen liderlik bunu gerektirir.
1201
01:25:07,268 --> 01:25:08,978
{\an8}Şu anda olduğu gibi.
1202
01:25:15,235 --> 01:25:19,697
Siz konuşmanızı yaparken
burada olmak için özel gayret gösterdim.
1203
01:25:20,198 --> 01:25:22,617
Maalesef bazıları beğenmedi
1204
01:25:22,700 --> 01:25:24,994
ama bazen ABD olarak
1205
01:25:25,078 --> 01:25:28,373
prensiplerimizi savunmak
zorunda kalıyoruz.
1206
01:25:32,043 --> 01:25:33,711
Birçok delegeye göre
1207
01:25:33,795 --> 01:25:37,257
Amerika Birleşik Devletleri bu konferansta
1208
01:25:37,340 --> 01:25:41,553
Vietnam Savaşı'ndan sonra
belki de ilk kez bu kadar yalnız kaldı.
1209
01:25:41,636 --> 01:25:45,932
Çevre konusunda yeni bir dünya düzeni
kuracak olan anlaşmayı reddetmesi
1210
01:25:46,015 --> 01:25:49,853
ABD'nin dünya liderliğinden vazgeçmesi
olarak görülüyor.
1211
01:25:54,023 --> 01:25:55,525
George Bush ülkeye döndü.
1212
01:25:55,608 --> 01:25:59,320
{\an8}Vekili William Reilly,
Rio'nun en çok aranan adamı.
1213
01:25:59,988 --> 01:26:05,076
{\an8}Bay Reilly, Amerika Birleşik Devletleri
bu konferansta çevreyi politize etti.
1214
01:26:05,160 --> 01:26:06,911
{\an8}Bu konuda yorumunuz nedir?
1215
01:26:07,495 --> 01:26:12,167
{\an8}Bazıları bu konferanstan ve ABD'den
çok şey bekliyordu.
1216
01:26:12,250 --> 01:26:14,627
Bu beklentiler geçekçi değildi.
1217
01:26:14,711 --> 01:26:16,838
Bildiğiniz üzere seçim dönemindeyiz.
1218
01:26:16,921 --> 01:26:21,593
{\an8}Bu tür çabaların neleri başarabileceği
konusuna gerçekçi yaklaşanlar için
1219
01:26:21,676 --> 01:26:25,263
{\an8}bu konferans
beklentileri fazlasıyla karşıladı.
1220
01:26:25,763 --> 01:26:29,767
{\an8}Şimdi izninizle,
Meksikalı bakanla bir görüşmem var.
1221
01:26:29,851 --> 01:26:31,019
{\an8}Teşekkürler.
1222
01:26:33,521 --> 01:26:39,027
Rio'daki ilk Dünya Zirvesi'ne
baskılar sonucu zorla katılmak
1223
01:26:39,110 --> 01:26:42,363
ve dünyanın gözleri önünde
parya hâline gelmek
1224
01:26:42,447 --> 01:26:45,450
iyi bir liderlik örneği miydi?
1225
01:26:45,533 --> 01:26:49,621
Liderlik, sürüye uymak
demek değildir Robin.
1226
01:26:49,704 --> 01:26:55,335
Bu süreçte sizin de küçük düşmeniz
âdeta önceden tasarlanmış bir şey gibiydi.
1227
01:26:55,418 --> 01:26:58,254
Son 24 saatte başıma gelen
en iyi şeydi diyemem.
1228
01:26:58,338 --> 01:27:02,926
Önde gelen bir çevreciye görev verdiniz
ve bu yüzden takdir edildiniz.
1229
01:27:03,009 --> 01:27:05,595
Çevreci bir başkansanız
1230
01:27:05,678 --> 01:27:09,307
kendi çevrecinizi neden savunmuyorsunuz?
1231
01:27:10,475 --> 01:27:13,895
Başkan bunun sonucunda
zor durumda kalmayacak mı?
1232
01:27:14,395 --> 01:27:17,482
Hiçbirimizin hayatı kolaylaşmayacak,
orası kesin.
1233
01:27:20,235 --> 01:27:24,822
Beyaz Saray Sözcüsü Marlon Fitzwater,
Bush'un hâlâ çevreci olduğunu söylüyor.
1234
01:27:25,323 --> 01:27:28,534
Sadece küresel ısınma konusundaki
fikirleri değişmiş.
1235
01:28:00,817 --> 01:28:07,365
{\an8}1982
İZLANDA
1236
01:28:07,448 --> 01:28:14,455
{\an8}2019
İZLANDA
1237
01:28:18,459 --> 01:28:20,962
En çok aklımda kalan şey
1238
01:28:21,671 --> 01:28:23,881
yaşadığım uyumsuzluktu.
1239
01:28:25,341 --> 01:28:28,177
Nihayet ABD'yi temsil etmeye başlamıştım
1240
01:28:28,761 --> 01:28:32,181
ama uygulamada,
gerçekçi olarak bakıldığında
1241
01:28:32,265 --> 01:28:36,769
neler yapmaya hazır olduğumuz konusunda
hayal kırıklığı yaşadım.
1242
01:28:37,729 --> 01:28:41,190
{\an8}Beyaz Saray'ı ve Başkan'ı
1243
01:28:41,274 --> 01:28:46,696
{\an8}bence son derece önemli olan bir şeye
destek vermeye ikna edemedim.
1244
01:28:48,656 --> 01:28:50,992
Başkan Bush
1245
01:28:51,075 --> 01:28:56,247
sera gazı salınımını
ciddi şekilde azaltmayı kabul etmiş olsa
1246
01:28:56,331 --> 01:28:58,624
şöyle bir faydası da olurdu.
1247
01:28:58,708 --> 01:29:04,297
Amerika'da bu konuda yapılan tartışmalar
partizanlıktan uzaklaşmış olurdu.
1248
01:29:04,380 --> 01:29:07,800
Ne de olsa Cumhuriyetçi bir başkan.
Durum değişirdi.
1249
01:29:07,884 --> 01:29:10,678
Bunu başaramadığımız için üzülüyorum.
1250
01:29:26,152 --> 01:29:30,698
Bu konuya gerçekten eğilmeye başladığım
zamanları düşünecek olursam
1251
01:29:31,866 --> 01:29:33,993
hedeflerimin çoğuna ulaşamadım.
1252
01:29:38,581 --> 01:29:42,126
{\an8}Ama durum bu.
Dura kalka da olsa ilerleme kaydettik.
1253
01:29:46,964 --> 01:29:50,051
Ama bugün insanlar
sorunun o kadar farkında ki
1254
01:29:50,134 --> 01:29:54,013
kültürel bir değişim
gerçekleşmek üzere diyebilirim.
1255
01:29:57,392 --> 01:30:00,228
Ama kültürel değişim
anca nesilden nesile olur.
1256
01:30:40,643 --> 01:30:41,561
Evet.
1257
01:30:42,562 --> 01:30:43,813
Kaydediyor.
1258
01:30:58,703 --> 01:31:00,913
MAUNA LOA
TESİSİ
1259
01:31:00,997 --> 01:31:04,459
ATMOSFERİN YAPISINDAKİ DEĞİŞİMİ
İZLEME GRUBU
1260
01:31:13,384 --> 01:31:17,889
AYLIK ORTALAMA CO2 DEĞERLERİ
BARROW - MAUNA LOA - SAMOA - GÜNEY KUTBU
1261
01:31:31,611 --> 01:31:34,697
{\an8}1859 (TİCARİ AMAÇLI İLK PETROL KUYUSU)
286 PPM
1262
01:31:46,501 --> 01:31:49,921
{\an8}MÖ 10.000 (İNSAN MEDENİYETİNİN BAŞLANGICI)
1263
01:36:22,109 --> 01:36:29,116
BEYAZ SARAY ETKİSİ
1264
01:36:30,117 --> 01:36:35,122
Alt yazı çevirmeni: Salih Bayram