1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX

2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX

3
00:00:11,803 --> 00:00:16,683
Bu orman, ağaçta yaşayan hayvanların
en büyük ve en ağırına

4
00:00:16,766 --> 00:00:19,686
ev sahipliği yapıyor.

5
00:00:32,282 --> 00:00:34,034
Uzun ömürleri boyunca

6
00:00:34,117 --> 00:00:37,495
ayaklarını yere basmadıkları bile oluyor.

7
00:00:45,795 --> 00:00:49,007
Bu yüzden birkaç on yıl öncesine kadar

8
00:00:49,090 --> 00:00:52,260
onlar hakkında çok az şey biliniyordu.

9
00:00:57,348 --> 00:01:00,769
Yine de en yakın akrabalarımızdan biriler.

10
00:01:00,852 --> 00:01:05,523
Yaklaşık 30 tane
ortak fiziksel özelliğimiz var.

11
00:01:07,275 --> 00:01:12,989
İsimleri orang hutan bile
"orman insanı" anlamına geliyor.

12
00:01:15,450 --> 00:01:18,912
Büyük boyutlarına ve güçlerine rağmen

13
00:01:18,995 --> 00:01:24,876
nazik, düşünceli
ve çözüm üreten yaratıklar.

14
00:01:27,003 --> 00:01:31,508
Bize belki de diğer maymun türlerinden
en yakın olanı onlar.

15
00:01:34,552 --> 00:01:40,308
Bir orangutana bakınca
kendimizden bir parça görmemek elde değil.

16
00:01:40,391 --> 00:01:43,770
Ne düşündüklerini
asla bilemeyecek olsak da

17
00:01:43,853 --> 00:01:46,606
onların düşünebildiği kesin.

18
00:02:16,010 --> 00:02:19,722
ORANGUTANLARIN GİZLİ YAŞAMI

19
00:02:20,974 --> 00:02:26,855
Orangutanlar bir zamanlar Endonezya'da,
Sumatra adasının karşısında yaşıyordu.

20
00:02:26,938 --> 00:02:29,983
Ama ormanlarının büyük bir kısmı
yok edildi.

21
00:02:31,025 --> 00:02:36,698
Bugün geriye kalan birkaç bin tanesi
kuzeyin uzak bölgelerinde yaşıyor.

22
00:02:37,782 --> 00:02:40,869
Burada bir yer öne çıkıyor.

23
00:02:41,494 --> 00:02:46,124
Suaq. Küçük bir bataklık ormanı.

24
00:02:48,001 --> 00:02:51,796
Limbang Nehri
buranın batı sınırını çiziyor.

25
00:02:51,880 --> 00:02:55,508
Bu da insan gelişimine karşı
bariyer görevi görüyor.

26
00:02:58,219 --> 00:03:03,099
Suaq'ın ormanı binlerce yıldır değişmedi.

27
00:03:06,603 --> 00:03:09,439
Orangutanların ana yaşam alanı.

28
00:03:11,774 --> 00:03:15,403
Şimdiyse bu kızıl tüylü maymunlar

29
00:03:15,486 --> 00:03:17,947
dünyada en çok burada görülüyorlar.

30
00:03:21,117 --> 00:03:26,206
Tanımlanabilen 200'den fazla bireyin
yaşadığı bir alan.

31
00:03:34,923 --> 00:03:37,342
Son 30 yıldır ise

32
00:03:37,425 --> 00:03:43,223
Orangutan Araştırma Projesi'nin
bilim insanları tarafından izleniyorlar.

33
00:03:45,725 --> 00:03:49,854
Ama saha bilimcisi veya filmci olabilen
bu gözlemcilere

34
00:03:50,855 --> 00:03:55,235
aşağıdaki bataklıktan
ağaç tepelerinde bir orangutan görmek

35
00:03:55,318 --> 00:03:57,237
yeterli gelmiyor.

36
00:03:59,280 --> 00:04:03,660
Onları yakından,
yüksekteki bir kanopiden görmek gerek.

37
00:04:09,123 --> 00:04:13,836
Küçük dronlar gibi
yeni çekim teknikleri ile

38
00:04:13,920 --> 00:04:16,547
tam olarak bunu yapabiliyoruz.

39
00:04:17,548 --> 00:04:22,804
Hayatlarına dair
artık daha fazla detay ortaya çıkıyor.

40
00:04:25,223 --> 00:04:27,642
Orangutanlar normalde yalnız yaşar

41
00:04:27,725 --> 00:04:31,229
ama burada yaşayanlar
son derece sosyaldir.

42
00:04:33,940 --> 00:04:36,234
Birbirlerini izleyerek öğrenirler,

43
00:04:36,317 --> 00:04:40,738
böylece eşsiz bir kültür yaratmışlardır.

44
00:04:43,366 --> 00:04:47,704
Başka yerlerde
orangutanların alet kullanması nadirdir

45
00:04:47,787 --> 00:04:50,206
ama burada durum farklı.

46
00:04:50,290 --> 00:04:55,211
Bu gibi beceriler
her bir yeni nesle de aktarılır.

47
00:04:59,841 --> 00:05:02,760
Uzun süredir devam eden
bu çalışmanın merkezinde

48
00:05:02,844 --> 00:05:06,139
birbirleriyle yakından ilişkili
üç dişi var.

49
00:05:06,723 --> 00:05:09,726
En büyüklerinin adı Friska.

50
00:05:09,809 --> 00:05:14,022
Çubuklardaki termitleri içine çekmede
oldukça yetenekli.

51
00:05:16,232 --> 00:05:18,318
Yaşı 60'ın üzerinde

52
00:05:18,401 --> 00:05:22,697
ve dünyanın en eski
yabani orangutanlarından biri.

53
00:05:23,614 --> 00:05:29,370
Sırada Friska'nın kızı Ellie var.
Hep bir şeyler yiyor.

54
00:05:30,872 --> 00:05:33,958
Son olarak da Ellie'nin çocuğu Eden var.

55
00:05:35,168 --> 00:05:39,672
Bir orangutanın hayatındaki
en büyük dönüm noktasına yaklaşıyor.

56
00:05:41,507 --> 00:05:45,136
Dik saçıyla kendini belli ediyor.

57
00:05:45,845 --> 00:05:48,556
Bebekliğinden beri
sahip olduğu bir özellik.

58
00:05:55,146 --> 00:05:58,358
İşte iki yaşındaki Eden.

59
00:05:59,692 --> 00:06:01,778
Annesi Ellie ile.

60
00:06:03,654 --> 00:06:06,783
Anne orangutan ve çocuk arasındaki bağ,

61
00:06:06,866 --> 00:06:10,495
dünyadaki en uzun ve en güçlü bağlardan
bir tanesidir.

62
00:06:10,578 --> 00:06:13,247
İnsanlardan sonra ikinci sıradadır.

63
00:06:16,250 --> 00:06:21,214
Genç bir orangutan
annesini binlerce saat izler.

64
00:06:31,349 --> 00:06:36,896
Böylece ormandaki birçok bitki türünden
hangilerinin yendiğini öğrenir.

65
00:06:39,273 --> 00:06:43,361
Nasıl yendiğini öğrenmesi de
bir o kadar önemlidir.

66
00:06:46,864 --> 00:06:50,451
Belki 10 yıl sürebilecek bir eğitim.

67
00:06:56,958 --> 00:07:00,294
Ama tüm bunlar altı yıl önceydi.

68
00:07:02,130 --> 00:07:06,384
Eden şimdi sekiz yaşında
ve orman hakkında çok şey biliyor.

69
00:07:13,391 --> 00:07:17,770
Bu yeşil okyanusta
hangi bitkileri yiyebileceğini öğrendi.

70
00:07:23,526 --> 00:07:28,156
Henüz değişmeyen şey ise
annesiyle olan ilişkisi.

71
00:07:31,325 --> 00:07:33,995
Ellie asla uzaklaşmıyor.

72
00:07:35,246 --> 00:07:40,501
Eden için onu izlemek
hâlâ yiyecek bulmanın en hızlı yolu.

73
00:07:43,337 --> 00:07:45,256
Şu termitler gibi.

74
00:07:53,431 --> 00:07:57,643
Annesiyle paylaşmak,
Eden için bir yaşam biçimi.

75
00:08:00,271 --> 00:08:02,231
Ta ki şimdiye kadar.

76
00:08:04,275 --> 00:08:07,153
Bu tokat iyiye işaret değil.

77
00:08:11,115 --> 00:08:13,451
Bir şeyler değişti.

78
00:08:17,330 --> 00:08:20,082
Yeni biri var.

79
00:08:27,548 --> 00:08:30,343
Bir insan bebeğinin yarısı kadar,

80
00:08:30,426 --> 00:08:35,264
muhtemelen Eden'ın gördüğü ilk yenidoğan.

81
00:08:46,192 --> 00:08:48,528
Hepsi çok şaşırtıcı.

82
00:08:49,237 --> 00:08:53,157
Ama yeni gelen
kesinlikle yakından bakmaya değer.

83
00:09:10,841 --> 00:09:14,428
Ama annesi
onun çok yaklaşmasını istemiyor.

84
00:09:24,146 --> 00:09:29,318
Anne ve ilk yavrusu
sekiz yıl boyunca her şeyi birlikte yaptı.

85
00:09:31,862 --> 00:09:35,616
Şimdi üç kişi oldular

86
00:09:35,700 --> 00:09:38,661
ve her şey değişmişe benziyor.

87
00:09:43,833 --> 00:09:47,920
Yine de en iyisi annesini takip etmek.

88
00:09:57,680 --> 00:10:02,893
Sekiz yaşındayken bile
Eden annesini hep göz önünde tuttu.

89
00:10:10,610 --> 00:10:14,238
Bu sık ormanda
bunu yapmak pek kolay değil.

90
00:10:15,948 --> 00:10:18,618
Ama kaybolmak tehlikeli olur.

91
00:10:24,290 --> 00:10:28,961
Hem Ellie her neredeyse
yiyecek de yakınlarda demektir.

92
00:10:34,300 --> 00:10:36,969
Dev beyinlerine ve bedenlerine
güç vermek için

93
00:10:37,053 --> 00:10:40,723
orangutanlar günlerinin çoğunu
yemek yiyerek geçirir.

94
00:10:45,603 --> 00:10:50,524
Ellie ve Eden'ın yediği
300'ü aşkın yiyecekten sadece bir tanesi

95
00:10:50,608 --> 00:10:53,069
işte bu melaka meyveleri.

96
00:10:57,073 --> 00:11:00,743
Bazı yiyecekleri toplamak
özel teknikler gerektirir.

97
00:11:12,963 --> 00:11:17,510
Eden için en iyi yöntem
her zaman annesini taklit etmek olmuştur.

98
00:11:21,889 --> 00:11:25,101
Ama yemek savaşan türden olunca…

99
00:11:27,186 --> 00:11:30,231
…tekniği doğru uygulamak gerekir.

100
00:11:36,445 --> 00:11:39,407
Eden, karıncaları
parmak uçlarıyla yakalamanın

101
00:11:39,490 --> 00:11:42,743
pek de iyi bir yol olmadığını
çabucak öğreniyor.

102
00:11:49,542 --> 00:11:53,462
Ellie'yle yemeğinin arasına
yine hiçbir şey giremiyor.

103
00:11:53,546 --> 00:11:56,799
Buna bebeğin kolu da dâhil.

104
00:12:07,727 --> 00:12:09,729
Bakacağı yeni bir bebekle

105
00:12:09,812 --> 00:12:14,150
Ellie'nin günde
yaklaşık 3.000 kalori alması gerekiyor.

106
00:12:17,069 --> 00:12:20,364
Yapraklar ise
beslenmelerinin önemli bir parçası.

107
00:12:22,032 --> 00:12:25,411
Ama doğru türe bile
birkaç işlem gerekiyor.

108
00:12:26,954 --> 00:12:31,000
Bu da tadı acı olan tanenleri
tükürmek anlamına geliyor.

109
00:12:44,930 --> 00:12:46,849
Yenidoğan orangutanlar

110
00:12:46,932 --> 00:12:51,854
insan yavruları gibi
zamanlarının çoğunu uyuyarak geçirir.

111
00:12:52,563 --> 00:12:57,818
Aradaki tek fark
bunu yaparken annelerine sıkı tutunmaları.

112
00:13:08,162 --> 00:13:13,125
Birkaç saat beslendikten sonra
orangutanlar kestirmek istiyor.

113
00:13:16,670 --> 00:13:21,550
Ama artık yeni yavru
yuvada Eden'ın yerini almış gibi duruyor.

114
00:13:32,812 --> 00:13:39,193
Annenin seninle eskisi kadar ilgilenmemesi
çok üzücü olabiliyor.

115
00:13:47,993 --> 00:13:52,081
Yakında Eden
bu ormanda yeni bir yuva bulup

116
00:13:52,164 --> 00:13:54,458
kendine bakmak zorunda kalacak.

117
00:14:08,222 --> 00:14:09,974
Ormanın başka bir yerinde

118
00:14:10,057 --> 00:14:15,437
Eden'ın kuzeni Pepito
kendi gerçeğiyle yüzleşiyor.

119
00:14:21,318 --> 00:14:25,698
Annesi Piniata
bir yavru daha doğurmaya hazır.

120
00:14:27,867 --> 00:14:31,996
Bu, Eden'dan bir yaş büyük Pepito için

121
00:14:32,079 --> 00:14:36,000
başının çaresine bakma vaktinin
geldiğinin işareti.

122
00:14:46,343 --> 00:14:47,887
Tek başına kalmak,

123
00:14:47,970 --> 00:14:52,182
genç bir orangutanın hayatındaki
en tehlikeli dönemdir.

124
00:14:53,392 --> 00:14:58,063
Başarılı olmak için
bilgili ve öz güvenli olmak gerekir.

125
00:14:59,148 --> 00:15:00,774
Bir de uyanık olmak.

126
00:15:13,704 --> 00:15:16,832
Aşağıdaki bataklıktaki iblisleri alt etmek

127
00:15:18,292 --> 00:15:21,545
iyi bir öz güven göstergesi olabilir mi?

128
00:15:31,722 --> 00:15:35,142
Zararsız bir kaplumbağa olsa bile.

129
00:15:58,290 --> 00:16:02,252
Bu biraz abartılı bir tepki gibi durabilir

130
00:16:03,712 --> 00:16:05,631
ama orangutan toplumunda

131
00:16:07,257 --> 00:16:10,761
erkek olanların
dişilerden daha taşkın olduğu bilinir.

132
00:16:13,931 --> 00:16:17,726
Cinsiyetler arasındaki tek fark bu değil.

133
00:16:21,897 --> 00:16:27,111
Pepito gibi yeni bağımsız olan erkekler
potansiyellerini açığa çıkarmak için

134
00:16:27,194 --> 00:16:32,157
kendilerine örnek alabilecekleri
yetişkin bir erkek bulmalıdır.

135
00:16:35,869 --> 00:16:42,501
Bu sırada önemli bir Suaq becerisini
bizzat gözlemleme fırsatı doğuyor.

136
00:16:49,091 --> 00:16:52,177
Cemanang ağaçlarının meyve vermesi

137
00:16:52,886 --> 00:16:57,016
yetişkin orangutanların
beklediği bir şeydir.

138
00:17:00,728 --> 00:17:03,522
Kabuklar çok besleyici tohumlar içerir.

139
00:17:06,775 --> 00:17:09,319
Ama onlara ulaşmayı bilmek gerekir.

140
00:17:11,989 --> 00:17:16,076
Meyve olgunlaşana kadar
kabukları açmak neredeyse imkânsızdır.

141
00:17:21,415 --> 00:17:24,209
Her birinin içinde
düzinelerce tohum vardır,

142
00:17:24,293 --> 00:17:28,380
cama benzeyen binlerce tüyle korunurlar.

143
00:17:30,591 --> 00:17:35,012
Açılan zengin kalorili tohumlara
güvenli bir şekilde ulaşmanın tek yolu

144
00:17:35,095 --> 00:17:36,930
bir alet kullanmaktır.

145
00:17:39,975 --> 00:17:45,981
Onlarca yıllık deneyimiyle
60 yaşındaki Friska tam bir uzman.

146
00:17:53,697 --> 00:17:55,282
Doğru boyuttaki çubukla

147
00:17:55,365 --> 00:18:00,704
rahatsız edici tüylere dokunmadan
tohumları çıkarabilir.

148
00:18:10,214 --> 00:18:14,885
Suaq'ın orangutanları
bunu yapabilen tek canlılar

149
00:18:14,968 --> 00:18:18,722
ama bu beceriyi mükemmelleştirmek
yıllar alabilir.

150
00:18:25,813 --> 00:18:30,901
Dişiler bunu genellikle
14 yaşına gelene kadar öğrenir.

151
00:18:33,153 --> 00:18:36,615
Çoğu erkeğin öğrenmesi
biraz daha uzun sürer.

152
00:18:43,038 --> 00:18:45,290
Pepito ve Eden gibi gençlerin

153
00:18:45,374 --> 00:18:49,586
bu teknikte ustalaşmaları
ve yüksek proteinli besini yemeleri için

154
00:18:49,670 --> 00:18:52,256
yetişkinleri dikkatle izlemesi gerekir.

155
00:18:55,467 --> 00:19:00,097
İlginçtir ki
orangutanlar çiğnedikten sonra bile

156
00:19:00,180 --> 00:19:04,059
tohumlar çimlenebiliyor.

157
00:19:16,071 --> 00:19:19,783
Yaşlı Friska etrafı geziyor.

158
00:19:24,204 --> 00:19:27,082
Kızı Ellie'yi ziyarete geldi.

159
00:19:28,375 --> 00:19:32,337
Belki de ailesinin yeni üyesini
fark etmiştir.

160
00:19:39,344 --> 00:19:44,391
Friska sadece altı çocuk annesi değil,
aynı zamanda bir büyük büyükanne.

161
00:19:45,350 --> 00:19:48,896
Bu yeni yavru ise beşinci torunu.

162
00:19:49,855 --> 00:19:53,650
Bu da onu
bu çevrenin en başarılı dişisi yapıyor.

163
00:19:58,280 --> 00:20:01,450
Ama dördüncü torunu dik saçlı Eden'la

164
00:20:01,533 --> 00:20:06,246
beşinci torunun arası hâlâ biraz limoni.

165
00:20:19,676 --> 00:20:23,805
Orangutanların annelik tarzları farklıdır.

166
00:20:26,016 --> 00:20:28,769
Friska katı bir anne.

167
00:20:30,604 --> 00:20:36,860
Araştırmacılar, diğer annelere kıyasla
yavrularını daha sık ağlattığını

168
00:20:36,944 --> 00:20:40,113
ve taleplerini
daha az karşıladığını fark etti.

169
00:20:42,574 --> 00:20:46,787
Bu sert yaklaşımı Ellie'ye de geçti.

170
00:20:46,870 --> 00:20:51,375
Kendisi de aynı şeyi
en büyük yavrusu Eden'a yapıyor.

171
00:20:52,709 --> 00:20:56,380
Annesinin tüm dikkati
artık yeni bebeğin üstünde.

172
00:20:56,463 --> 00:21:00,259
Yavru, huysuz büyükannenin bile
kalbini kazanmış gibi.

173
00:21:05,931 --> 00:21:08,016
Tıpkı kuzen Pepito gibi

174
00:21:09,101 --> 00:21:13,689
Eden'ın da annesinden ayrılma vakti geldi.

175
00:21:15,983 --> 00:21:20,612
Tek başına olmak
yepyeni bir macera olacak.

176
00:21:25,284 --> 00:21:27,244
Üstelik annesi olmadan

177
00:21:27,327 --> 00:21:31,999
tanımadığı birçok orangutanla
baş etmek zorunda kalacak.

178
00:21:39,339 --> 00:21:44,553
Bunlardan biri
daha bağımsız Eden'la çok ilgilenecek.

179
00:21:49,599 --> 00:21:55,397
28 yaşındaki Sulli
sürekli yeni ilişkiler peşinde.

180
00:21:57,733 --> 00:22:02,112
Bu yüzden de
ağaçlardaki her hareket gözüne çarpıyor.

181
00:22:08,076 --> 00:22:12,956
Sulli, yaşına rağmen
tam olarak yetişkin bir erkeğe dönüşmedi.

182
00:22:13,040 --> 00:22:17,127
Çıkıntı olarak bilinen yanak şişlikleri
henüz çıkmadı.

183
00:22:19,838 --> 00:22:24,718
Çıkıntısız bir erkeğe göre bile
hâlâ nispeten küçük boyutlarda.

184
00:22:31,975 --> 00:22:37,606
Ama boyunu kararlılığıyla telafi ediyor.

185
00:22:41,902 --> 00:22:47,157
Çıkıntısız Sulli tanıdık bir yüz gördü.

186
00:22:49,409 --> 00:22:51,995
21 yaşındaki Lily.

187
00:22:56,625 --> 00:22:58,502
Ast bir erkek olarak

188
00:22:58,585 --> 00:23:02,881
Sulli'nin dişilerle dost olmak için
inisiyatif alması gerekiyor.

189
00:23:22,859 --> 00:23:25,153
Lily pek ilgilenmiyor gibi duruyor

190
00:23:25,237 --> 00:23:29,991
ama çıkıntısız bir erkek olunca
hemen pes etmemek gerekiyor.

191
00:23:41,378 --> 00:23:43,380
Lily'ye odaklanan Sulli

192
00:23:43,463 --> 00:23:49,928
Suaq'ın en baskın çıkıntılı erkeği
yaşlı Patlak Dudak Otto'nun

193
00:23:50,011 --> 00:23:53,932
onu izlediğini fark etmedi.

194
00:23:57,811 --> 00:24:00,480
Sulli gibi bir astın

195
00:24:00,564 --> 00:24:03,817
kendi bölgesinde
dişilere yanaşmasına göz yummaz.

196
00:24:13,743 --> 00:24:16,746
Otto ona
patronun kim olduğunu hatırlatmalı.

197
00:24:27,090 --> 00:24:30,385
Sulli oradan ayrılsa iyi olur.

198
00:24:40,103 --> 00:24:43,523
Çıkıntısız bir erkek olmanın
avantajlarından biri

199
00:24:43,607 --> 00:24:47,903
Otto gibi ağır sıkletlerden
çok daha hızlı hareket edebilmektir.

200
00:24:57,412 --> 00:25:01,333
Yani bir adım önde olmak zor olmaz.

201
00:25:06,213 --> 00:25:11,843
Otto yaklaşamazsa
karşısındakini korkutması pek kolay olmaz.

202
00:25:16,598 --> 00:25:22,854
Ama dalları sallamak
çıkıntılı erkeğin "Kaybol" deme şeklidir.

203
00:25:24,856 --> 00:25:25,857
Görev tamam.

204
00:25:27,275 --> 00:25:29,069
En azından şimdilik.

205
00:25:48,964 --> 00:25:51,883
Bu ses uzun bir çağrı.

206
00:25:53,468 --> 00:25:56,596
Çıkaran ise başka bir çıkıntılı erkek.

207
00:26:07,983 --> 00:26:09,067
Titan.

208
00:26:09,943 --> 00:26:12,445
Otto'nun unvanının peşinde.

209
00:26:16,950 --> 00:26:22,414
Eğer bu unvanı alabilirse
üreyen dişilerin seçeceği kişi o olacak.

210
00:26:29,129 --> 00:26:32,966
Meydan okuyan Titan, peşine düşüyor.

211
00:26:34,092 --> 00:26:36,553
Otto ise kaçıyor.

212
00:26:45,437 --> 00:26:48,607
Kavganın sonu
yaralanma veya daha kötüsü olabilir.

213
00:26:54,362 --> 00:26:58,700
Bu yüzden çıkıntılı erkekler
ancak mecbur kalınca kavga eder.

214
00:27:01,369 --> 00:27:05,790
Yarışma güç gösterisiyle biterse
çok daha iyi olur.

215
00:27:09,419 --> 00:27:13,089
Titan onu nasıl korkutacağını
çok iyi biliyor.

216
00:27:19,387 --> 00:27:25,060
Artık Otto'nun tek amacı
Titan'dan olabildiğince uzaklaşmak.

217
00:27:37,739 --> 00:27:39,991
Titan, Otto'yu kaçırmış olabilir

218
00:27:40,784 --> 00:27:44,079
ama henüz en baskın erkek o değil.

219
00:27:46,539 --> 00:27:51,670
Bu unvanı alabilmesi için
daha güçlü rakiplerle karşılaşması gerek.

220
00:27:58,385 --> 00:28:00,845
Bu, onlardan biri olmayacak.

221
00:28:05,183 --> 00:28:06,768
Bu Pepito.

222
00:28:07,394 --> 00:28:09,729
Yeni bağımsız olan bir genç için

223
00:28:09,813 --> 00:28:14,526
Titan, çok şey öğretebilecek
mükemmel bir rol model.

224
00:28:18,655 --> 00:28:21,449
Yaklaşık 90 kilo olan Titan

225
00:28:21,533 --> 00:28:27,789
ağırlığını kullanarak ağaçtan ağaca geçip
enerjiden tasarruf edebiliyor.

226
00:28:33,503 --> 00:28:35,880
Denemeye değer, değil mi?

227
00:28:44,180 --> 00:28:46,516
Sorun şu ki kendisi hafif.

228
00:29:08,621 --> 00:29:11,958
Ama daldan dala geçmenin
başka yolları da var.

229
00:29:15,837 --> 00:29:20,091
Asıl soru şu,
bu asma onun ağırlığını taşıyabilecek mi?

230
00:29:28,475 --> 00:29:30,602
Biraz riskli olabilir.

231
00:29:32,228 --> 00:29:35,190
Aşağıdaki bataklığa
çok yüksekten düşebilir.

232
00:29:39,819 --> 00:29:41,529
Ne olacaksa olsun.

233
00:30:17,190 --> 00:30:18,900
Hiç enerji tasarrufu olmadı

234
00:30:20,485 --> 00:30:24,906
ama oyun oynamak da
öğrenme deneyiminin bir parçası.

235
00:30:31,538 --> 00:30:33,873
Titan duyuru yapıyor.

236
00:30:39,295 --> 00:30:44,384
Pepito'nun iri, çıkıntılı erkeği
taklit etmeye devam etme zamanı.

237
00:30:48,304 --> 00:30:52,016
Bu dallardan kurtulabilirse tabii.

238
00:31:06,614 --> 00:31:11,286
Uzun çağrıların tek konusu
güç ve bölge değildir.

239
00:31:11,369 --> 00:31:17,250
Bilim insanları, bu çağrılarla
gezi planlarını da ilettiklerini keşfetti.

240
00:31:18,751 --> 00:31:24,048
Titan, orangutanlara yaptığı çağrıyla
hangi yöne gideceğini söylüyor.

241
00:31:24,841 --> 00:31:27,093
Ertesi gün de dâhil.

242
00:31:33,516 --> 00:31:37,979
Yoluna çıkabilecek çıkıntılı erkekler için
bir uyarı niteliğinde.

243
00:31:47,655 --> 00:31:51,534
Bu, Patlak Dudak Otto için
hiç iyi bir haber değil.

244
00:32:00,460 --> 00:32:02,587
Bir zamanlar Suaq'ın kralıyken

245
00:32:02,670 --> 00:32:05,965
şimdi ihtiyacı olan tek şey
sessiz bir emeklilik.

246
00:32:08,176 --> 00:32:11,471
Bunu nehrin diğer tarafında bulabilir

247
00:32:11,554 --> 00:32:13,681
ama oraya nasıl gidecek?

248
00:32:15,892 --> 00:32:19,437
Orangutanlar sudan korkar.

249
00:32:27,737 --> 00:32:31,950
Maymunların kullandığı bir köprü
çözüm olabilir.

250
00:32:41,042 --> 00:32:45,380
Ama Otto, bir langur maymunundan
10 kat daha ağır.

251
00:32:50,802 --> 00:32:54,347
Üstelik aşağıdaki nehirde
timsahlar olabilir.

252
00:33:20,707 --> 00:33:26,462
Otto'nun Suaq'tan kendi isteğiyle gitmesi
bir devrin sonunu getirmiş oluyor.

253
00:33:29,048 --> 00:33:32,427
Belli bir baskın erkek olmayınca

254
00:33:32,510 --> 00:33:37,682
diğer genç erkekler
bu unvanı almak için öne çıkacak.

255
00:33:43,938 --> 00:33:49,527
Yani Titan kısa süre içinde
başka bir rakiple karşılaşacak.

256
00:33:57,827 --> 00:34:02,165
ÜÇ AY SONRA

257
00:34:10,798 --> 00:34:16,971
Eden, son birkaç ayda
kendi bataklık ormanına yerleşti.

258
00:34:17,055 --> 00:34:20,016
Annesi Ellie'den pek uzakta sayılmaz.

259
00:34:21,726 --> 00:34:24,228
Birkaç kez eve döndü

260
00:34:24,312 --> 00:34:27,732
ama bu ziyaretlerin sıklığı artık azaldı.

261
00:34:31,277 --> 00:34:34,739
Etraftaki tüm orangutanlar gibi

262
00:34:34,822 --> 00:34:37,950
o da yalnız kalmaya alışıyor.

263
00:34:42,747 --> 00:34:47,543
Ama yine de başkaları geldiğinde
neler olduğunu bilmek istiyor.

264
00:34:47,627 --> 00:34:51,005
Özellikle aileden biri ya da arkadaşıysa.

265
00:34:58,054 --> 00:35:01,724
Bu Olala, genç bir dişi.

266
00:35:04,060 --> 00:35:05,812
Aileden biri değil

267
00:35:05,895 --> 00:35:10,858
ama Suaq'ta akraba olmayan genç dişiler
genelde birbirlerini rahatsız etmez.

268
00:35:16,239 --> 00:35:18,282
Ama bu kez durum farklı.

269
00:35:19,492 --> 00:35:23,496
Eden ve Olala'nın aileleri
uzun süredir birbirine düşman.

270
00:35:27,875 --> 00:35:30,336
Buzlar erimiş gibi görünmüyor.

271
00:35:33,339 --> 00:35:36,968
Eden, Olala'yı uzaklaştırmaya çalışmalı.

272
00:36:16,340 --> 00:36:19,927
Olala'ya karşı gelmesi
ve bölgesini savunması

273
00:36:20,011 --> 00:36:23,931
evden ayrıldığından beri
çok yol kat ettiğini gösteriyor.

274
00:36:26,893 --> 00:36:29,228
Böğürtlenlerine dönüyor.

275
00:36:30,354 --> 00:36:33,524
Henüz yeni ziyaretçinin farkında değil.

276
00:36:41,449 --> 00:36:44,410
Bu, çıkıntısız Sulli.

277
00:36:50,041 --> 00:36:53,461
Buraya Eden'la arkadaş olmaya geldi.

278
00:37:01,344 --> 00:37:03,429
Eden pek emin değil gibi.

279
00:37:09,227 --> 00:37:13,272
Daha önce bir erkekle yalnız kalmamıştı.

280
00:37:18,861 --> 00:37:22,907
Eden duraklıyor.
Durumu değerlendirmek için olabilir.

281
00:37:26,202 --> 00:37:28,454
Erkek dost canlısı gibi duruyor.

282
00:37:29,538 --> 00:37:31,707
Ama Eden'ın

283
00:37:32,333 --> 00:37:36,170
Sulli'nin ince hesaplı stratejisinden
hiç haberi yok.

284
00:37:37,296 --> 00:37:39,966
Eden'la şimdi arkadaşlık kurabilirse

285
00:37:40,049 --> 00:37:44,011
yavrulayacak yaşa geldiğinde
şansı daha yüksek olabilir.

286
00:38:02,655 --> 00:38:07,493
Bu bakışıyla
cesaretlendirmek istemiş olabilir.

287
00:38:12,623 --> 00:38:17,003
Eden, termit dolu bir çubuğa yumuluyor.

288
00:38:24,135 --> 00:38:28,764
Sulli gelince de
Eden'ın çubuğunu paylaşıyorlar.

289
00:38:34,061 --> 00:38:38,774
Eden şimdiye kadar
her şeyi annesi Ellie'den öğrendi.

290
00:38:41,527 --> 00:38:45,865
Ama Sulli'yi izleyerek
farklı yollar öğrenme fırsatı bulabilir.

291
00:38:46,532 --> 00:38:50,161
Bu ormanda yaşamaya dair
daha çok şey öğrenebilir.

292
00:38:56,375 --> 00:38:59,503
Aklında henüz anne olmak olmasa da…

293
00:39:02,214 --> 00:39:07,303
…bu yabancı erkek
düşündüğünden daha ilginç biri olabilir.

294
00:39:22,401 --> 00:39:28,449
Eden'ın annesi Ellie
yakınlarda bir mango ağacının üstünde.

295
00:39:30,576 --> 00:39:33,079
Bebeği gayet iyi.

296
00:39:35,206 --> 00:39:38,584
İnsan gözlemciler ona Emen adını verdi.

297
00:39:44,215 --> 00:39:49,512
Üç aylık bu bebeğin
bu dünyaya dair öğreneceği çok şey var.

298
00:39:57,937 --> 00:40:01,982
Suaq'ta termitlere çok rastlanır.

299
00:40:05,736 --> 00:40:09,281
Utangaç, kabarık sırtlı baştankara ise

300
00:40:10,991 --> 00:40:13,744
pek görülmez ama duyulur.

301
00:40:22,545 --> 00:40:26,549
Bu ormanda
binlerce farklı hayvan türü var.

302
00:40:34,056 --> 00:40:36,934
Bu iki orangutanın gittiği her yerde

303
00:40:37,017 --> 00:40:40,938
Emen'ın merakla izleyeceği
yeni şeyler olacak.

304
00:41:11,635 --> 00:41:16,098
Emen nihayetinde
bu yaratıkların çoğunu tanıyacak.

305
00:41:17,975 --> 00:41:23,564
Hangilerinin zararlı,
hangilerinin zararsız olduğunu öğrenecek.

306
00:41:28,027 --> 00:41:32,114
Ellie tehlikeli bir hayvan görünce
oğlunu uyarmalı ki

307
00:41:32,198 --> 00:41:34,742
onlardan nasıl uzak duracağını öğrensin.

308
00:41:37,453 --> 00:41:40,831
Bir çıngıraklı yılan ısırığı
ölümcül olabilir.

309
00:41:45,836 --> 00:41:47,338
Tıpkı Eden gibi

310
00:41:47,421 --> 00:41:52,051
Emen da uzun yıllar boyunca
Ellie'nin koruması altında olacak.

311
00:41:55,346 --> 00:41:58,933
Bu nedenle
yavru orangutanların hayatta kalma oranı

312
00:41:59,016 --> 00:42:01,227
diğer maymunlardan daha yüksek.

313
00:42:18,702 --> 00:42:22,915
Ellie'nin gece için yuva yapma vakti.

314
00:42:25,084 --> 00:42:27,378
Yapraklı bir yatak hazırlıyor.

315
00:42:32,800 --> 00:42:37,763
Emen'ın kendine bir yuva yapabilmesi
yıllar alacak.

316
00:42:42,851 --> 00:42:47,565
Bunu nasıl yapacağını ise
annesinden öğrenecek.

317
00:42:49,650 --> 00:42:53,529
Orangutanlar her gece yeni yuvalar yapar.

318
00:42:56,740 --> 00:43:00,744
Büyük maymunlar arasında
en karmaşığını onlar yapar.

319
00:43:02,997 --> 00:43:06,417
Stili bireyden bireye değişir.

320
00:43:08,669 --> 00:43:11,839
Bazıları yapraktan yastık bile ekler.

321
00:43:48,250 --> 00:43:52,129
Saat sabah altı. Uyanma vakti.

322
00:44:06,268 --> 00:44:11,315
Hâlâ yatakta yatanlar için
sabah alarmı çalmak üzere.

323
00:44:14,860 --> 00:44:16,403
Siyamang şebekleri.

324
00:44:17,446 --> 00:44:19,448
Suaq'ın şafak korosu.

325
00:44:21,533 --> 00:44:25,496
Şişebilen gırtlak keseleri
seslerini güçlü kılıyor.

326
00:44:27,790 --> 00:44:33,045
Titan gibi tam altında uyuyanlar içinse
sağır eden bir ses.

327
00:44:48,435 --> 00:44:51,480
Diğer sakinler harekete geçti bile.

328
00:44:56,652 --> 00:45:01,240
Suaq'ta 30'dan fazla termit türü var.

329
00:45:01,824 --> 00:45:05,077
Bunlar alay termitleri.

330
00:45:06,370 --> 00:45:11,458
Yaprak, liken ve ağaç kabuğu yerler
ve bunları yuvalarına götürürler.

331
00:45:17,923 --> 00:45:21,677
Sıraları yüzlerce metreyi bulabilir.

332
00:45:41,363 --> 00:45:45,659
Termitler, besin maddelerinin
ormana geri dönüştürülmesinde

333
00:45:45,743 --> 00:45:47,453
hayati bir rol oynar.

334
00:45:55,586 --> 00:46:00,048
Bunlar aynı zamanda
büyük, tüylü maymunların besinidir.

335
00:46:01,216 --> 00:46:02,760
Titan gibi.

336
00:46:16,398 --> 00:46:19,526
Pepito hâlâ olanları izliyor.

337
00:46:29,912 --> 00:46:32,706
Titan'dan öğrendiği her şey

338
00:46:32,790 --> 00:46:38,170
nihayet çıkıntılı bir erkeğe dönüşürse
işine yarayacak.

339
00:46:41,590 --> 00:46:45,010
Ancak Titan'ın aklında
daha önemli konular var.

340
00:46:45,093 --> 00:46:47,262
Olgun meyveler gibi.

341
00:46:48,597 --> 00:46:53,393
Bunlarla dolu bir ağacın
nerede olduğunu da biliyor.

342
00:46:56,522 --> 00:46:58,899
En kısa yoldan gidiyor.

343
00:47:02,736 --> 00:47:06,990
Yolda başka lezzetler görürse duruyor.

344
00:47:11,578 --> 00:47:14,998
Titan, Suaq'ta ilk görüldüğünde
bir yetişkindi

345
00:47:15,082 --> 00:47:20,254
ama son yıllarda
meyve veren ağaçların haritasını çıkardı.

346
00:47:20,838 --> 00:47:26,260
Sadece nerede olduklarını değil,
ne zaman olgunlaşacaklarını da ezberledi.

347
00:47:33,976 --> 00:47:39,106
Etkileyici fiziğini daha da güçlendirmek
ve ormanın kralı olmak için

348
00:47:39,189 --> 00:47:43,902
bol bol yemek yemesi gerekiyor.

349
00:47:45,529 --> 00:47:48,949
Günde 8.000 kalori kadar.

350
00:48:39,374 --> 00:48:41,627
Titan'a ayak uyduramayan Pepito

351
00:48:41,710 --> 00:48:45,923
genç dişi Olala'ya doğru ilerliyor.

352
00:48:50,302 --> 00:48:54,723
Olala şu anda
medang baru ağacının meyvelerini yiyor.

353
00:49:01,021 --> 00:49:05,108
Muhtemelen Pepito
daha önce ona hiç yanaşmamıştı.

354
00:49:08,153 --> 00:49:10,864
O yüzden yakından bakmaya değerdi.

355
00:49:12,866 --> 00:49:15,577
Olala'nın da ilgisi var gibi.

356
00:49:23,585 --> 00:49:26,713
Ama böyle bir giriş bekliyor muydu…

357
00:49:29,424 --> 00:49:30,926
Orası muamma.

358
00:49:33,053 --> 00:49:37,975
Pepito, bu mesafeden
beslenme tekniğini daha iyi görebiliyor.

359
00:49:40,102 --> 00:49:42,854
Belki yeni bir şey öğreniyor.

360
00:49:45,899 --> 00:49:49,361
Ama Olala dik dik bakmasından bıktı.

361
00:49:52,406 --> 00:49:57,953
Yaşıtlarından görüp öğrenmek
Pepito'nun eğitiminin bir parçası,

362
00:49:58,036 --> 00:50:02,040
hatta hayatta kalma şansını artırabilir.

363
00:50:10,757 --> 00:50:14,720
Titan'ın aklında başka bir şey var.

364
00:50:17,973 --> 00:50:21,226
Görünüşe göre o şey Julia değil.

365
00:50:26,898 --> 00:50:29,026
Öncü erkek olarak

366
00:50:29,109 --> 00:50:34,740
Yulia gibi ilişki arayan yetişkin dişileri
kendine çekiyor.

367
00:50:38,493 --> 00:50:42,497
Tuhaftır ki
Titan'ı havaya sokmakta zorlanıyor.

368
00:50:44,082 --> 00:50:48,003
Belki hassas bir bölgesini dürtmenin
bir faydası olur.

369
00:51:12,069 --> 00:51:14,154
Tekrar düşünme zamanı.

370
00:51:22,079 --> 00:51:25,040
Belki birkaç hediye yaprak işe yarar.

371
00:51:33,090 --> 00:51:37,260
Birinin dikkatini çekmek için
yapabileceğin şeylerin

372
00:51:37,344 --> 00:51:39,513
bir sınırı vardır tabii.

373
00:51:43,975 --> 00:51:45,519
Ya da yok mu?

374
00:51:52,943 --> 00:51:55,779
Yulia sonunda mesajı aldı.

375
00:51:58,115 --> 00:52:01,159
Dalgın Titan'ı
düşünceleriyle yalnız bırakıyor.

376
00:52:01,243 --> 00:52:05,038
Belki de daha güçlü bir çıkıntılı erkeğin

377
00:52:05,122 --> 00:52:08,667
karşısına çıkma ihtimalinin gerginliğinde.

378
00:52:18,051 --> 00:52:22,139
Eden da medang baru meyveleri buldu.

379
00:52:24,808 --> 00:52:29,354
Yanında da çıkıntısız Sulli var.

380
00:52:32,649 --> 00:52:35,819
Azmi işe yaramış gibi görünüyor.

381
00:52:46,329 --> 00:52:49,291
Eden nahoş kısımlardan kurtulmak için

382
00:52:49,374 --> 00:52:53,128
meyvenin suyunu kürküyle süzüyor.

383
00:53:02,429 --> 00:53:07,559
İlginç bir şekilde
Sulli aynı şeyi Eden'ın kürküyle yapıyor.

384
00:53:10,687 --> 00:53:16,610
Acaba bu samimi davranışıyla
haddini aşmış oldu mu?

385
00:53:23,909 --> 00:53:27,579
Eden aralarına biraz mesafe koyuyor.

386
00:53:37,464 --> 00:53:39,299
Sulli peşinden gidiyor.

387
00:53:43,094 --> 00:53:45,931
Tam bir inatçı.

388
00:53:53,563 --> 00:53:55,148
Suaq'taki araştırmacılar

389
00:53:55,232 --> 00:53:59,486
Sulli'nin dost canlısı,
eğlenceli bir karakter olduğunu bilir.

390
00:54:01,821 --> 00:54:05,033
Ama Eden'ın verdiği sinyalleri anlamıyor.

391
00:54:19,839 --> 00:54:24,302
Bu oyunculuğu
daha çok tehditkâr görünmeye başlıyor

392
00:54:24,386 --> 00:54:27,180
ve Eden bunu istemiyor.

393
00:54:36,231 --> 00:54:40,819
Ani bir yağmur bile
Sulli'nin coşkusunu kesmiyor.

394
00:54:50,912 --> 00:54:53,373
Eden'a fazla gelmeye başladı.

395
00:54:59,045 --> 00:55:02,716
Sulli düşünceleriyle baş başa kaldı.

396
00:56:22,587 --> 00:56:28,551
Yetişkin erkeklerin uzun çağrıları
parmak izleri gibi kişiye özgüdür.

397
00:56:28,635 --> 00:56:31,513
Bu çağrı ise Titan'dan değil.

398
00:56:48,822 --> 00:56:54,160
Üstünde taze kavga yaraları taşıyan
başka bir çıkıntılı erkekten geliyor.

399
00:57:01,000 --> 00:57:03,169
Bu Rakus.

400
00:57:03,253 --> 00:57:07,215
10 ay önce ast bir erkekti.

401
00:57:08,258 --> 00:57:11,094
O zamandan beri
büyük bir hormon dalgasıyla

402
00:57:11,177 --> 00:57:16,391
neredeyse iki katı kadar büyüdü
ve yanaklarındaki çıkıntılar gelişti.

403
00:57:21,438 --> 00:57:24,357
Rakus şimdi gözünü en üste dikti.

404
00:57:25,608 --> 00:57:29,070
Ama henüz mevcut rakibini yenemedi.

405
00:57:30,321 --> 00:57:31,489
Yani Titan'ı.

406
00:58:05,773 --> 00:58:09,611
Titan'ın unvan savunması
sona ermiş olabilir.

407
00:58:11,404 --> 00:58:15,158
Rakus yarışa katıldı gibi görünüyor.

408
00:58:15,950 --> 00:58:18,119
Ancak bunun bir bedeli oldu.

409
00:58:19,996 --> 00:58:22,165
Elinde derin bir kesik,

410
00:58:23,208 --> 00:58:25,168
kırık bir orta parmak…

411
00:58:27,462 --> 00:58:29,631
Bir de yarılmış bir surat.

412
00:58:35,345 --> 00:58:38,014
Bu yaralar zamanla iyileşir

413
00:58:38,723 --> 00:58:41,935
ama kopan baş parmağı için durum farklı.

414
00:58:46,356 --> 00:58:51,152
Yaralanmış olsa da
Rakus'ın tetikte olması gerekiyor.

415
00:58:54,405 --> 00:58:57,158
Titan geri dönebilir.

416
00:59:04,749 --> 00:59:07,126
Ama sonsuza dek nöbet tutamaz.

417
00:59:08,211 --> 00:59:10,880
Üstüne yorgunluk çökecek.

418
00:59:50,211 --> 00:59:54,674
Yukarıdan çıkıntısız Sulli geçiyor.

419
00:59:55,842 --> 01:00:01,472
10 ay önce, Rakus henüz çıkıntısızken
bu ikisi arkadaşlardı.

420
01:00:02,599 --> 01:00:05,059
Artık değiller.

421
01:00:05,143 --> 01:00:07,770
Hâkimiyet mücadelesi veren iki erkek

422
01:00:08,730 --> 01:00:11,149
çok kolay alev alabilir.

423
01:00:22,702 --> 01:00:27,665
Kovalamak için acele eden Rakus
kötü bir karar veriyor.

424
01:00:39,510 --> 01:00:41,220
Ama iyi görünüyor.

425
01:01:11,668 --> 01:01:14,587
Dinlenmeye çok ihtiyacı var.

426
01:01:16,130 --> 01:01:19,384
Ancak Rakus bu hâlde bile
enerjisini toplayıp

427
01:01:19,467 --> 01:01:22,220
etrafa bir mesaj daha gönderiyor.

428
01:01:24,263 --> 01:01:30,395
Çıkıntılı erkeklere bir uyarı,
yetişkin dişilere bir davet.

429
01:01:46,786 --> 01:01:51,791
Yaşlı Friska
Rakus'ın çağrısına ilk cevap veren oldu.

430
01:02:02,051 --> 01:02:06,681
Ağaçlarda giderken çıkardığı ses
Rakus'ı tekrar harekete geçiriyor.

431
01:02:09,934 --> 01:02:12,854
Onun Friska olduğunu henüz anlamadı.

432
01:02:30,663 --> 01:02:33,541
İkisi birbirini yıllardır tanıyor.

433
01:02:36,586 --> 01:02:42,216
Ancak Rakus'ın çıkıntılı hâlini
Friska henüz görmemiş olabilir.

434
01:02:43,843 --> 01:02:46,929
Ama Friska gibi bilge yaşlı dişiler

435
01:02:47,013 --> 01:02:51,559
bir sonraki baskın erkeğin kim olacağını
çok doğru tahmin edebilir.

436
01:02:56,272 --> 01:03:01,152
Yani ziyaretiyle
onun adaylığını onaylamış oluyor.

437
01:03:04,781 --> 01:03:09,410
Friska tekrar yavrulayıp
yedinci çocuğunu doğuracak olursa

438
01:03:09,494 --> 01:03:12,163
bunu muhtemelen Rakus'la yapacak.

439
01:03:19,504 --> 01:03:22,673
SEKİZ AY SONRA

440
01:03:25,009 --> 01:03:28,387
Friska'nın torunu Emen

441
01:03:28,471 --> 01:03:31,516
sıradaki büyük dönüm noktasına hazır.

442
01:03:33,601 --> 01:03:36,187
Hayatının ilk dört yılı boyunca

443
01:03:36,270 --> 01:03:41,400
annesi yavru orangutanı
ormanda gittiği her yere taşır.

444
01:03:42,360 --> 01:03:48,074
Ama Emen artık bu yaşında
dünyayı annesinden ayrı keşfetmek istiyor.

445
01:04:03,005 --> 01:04:06,592
Annesi her durduğunda
ona bir fırsat doğuyor.

446
01:04:08,177 --> 01:04:09,595
Mesela şimdi.

447
01:04:31,033 --> 01:04:33,578
Çok yüksekteler.

448
01:04:35,496 --> 01:04:37,206
Sıkı tutunmalı.

449
01:04:41,460 --> 01:04:43,796
Ama oyun zamanı bitti.

450
01:04:47,758 --> 01:04:51,095
Şimdi fizik yasaları devreye giriyor.

451
01:04:52,805 --> 01:04:58,686
Ellie, yavrusunun direncini yenmek için
yerinde bir güç uygulamalı.

452
01:05:14,869 --> 01:05:16,537
Bir fırsat daha mı?

453
01:05:20,374 --> 01:05:22,710
Emen yine kaçıyor.

454
01:05:40,561 --> 01:05:45,107
Emen, annesinden ilk defa
bu kadar uzaklaşıyor.

455
01:05:50,237 --> 01:05:54,158
Genelde üç temas noktası önerilir.

456
01:05:56,202 --> 01:05:59,914
Ama hangi çocuk sınırları zorlamaz ki?

457
01:06:07,171 --> 01:06:12,510
Ancak Emen'ın bu özgürlük anı
aslında bir yanılsamadan ibaret.

458
01:06:14,095 --> 01:06:16,180
Tüm annelerde olduğu gibi

459
01:06:16,889 --> 01:06:21,519
yavrusuna göz kulak olmak
Ellie'nin doğasında var.

460
01:06:23,854 --> 01:06:26,482
Yalnız olmaktan sıkılınca da

461
01:06:27,525 --> 01:06:31,070
annesinin vücudu
harika bir oyun alanı oluyor.

462
01:06:42,164 --> 01:06:44,792
Eden evine döndü.

463
01:06:48,963 --> 01:06:53,676
Eden'ın daha annesinden öğreneceği
çok önemli şeyler var.

464
01:07:03,519 --> 01:07:06,063
Ellie ve Emen'ı izlemek

465
01:07:06,147 --> 01:07:10,985
Eden'ın kendi yavrusu olmadan önce
anneliği bizzat görmesi için

466
01:07:11,068 --> 01:07:13,654
harika bir fırsat olabilir.

467
01:07:15,489 --> 01:07:17,908
Acaba onun anneliği de

468
01:07:19,326 --> 01:07:20,536
sert mi olacak?

469
01:07:24,957 --> 01:07:27,835
Yoksa daha anaç mı olacak?

470
01:07:32,423 --> 01:07:34,967
Tüm orangutanlarda olduğu gibi

471
01:07:35,051 --> 01:07:38,554
Eden'ın başarısının anahtarı
izlemek ve öğrenmek olacak.

472
01:07:46,937 --> 01:07:52,068
Tüm yetişkin orangutanların
dikkatini çeken şeylerden biri de

473
01:07:52,151 --> 01:07:53,944
ağaç deliğidir.

474
01:07:56,363 --> 01:07:58,866
İçeride bir şeyler yaşar.

475
01:07:58,949 --> 01:08:02,328
Bazen yenilebilir şeyler.

476
01:08:03,245 --> 01:08:06,123
Bu yüzden her deliğe bakmakta fayda var.

477
01:08:11,879 --> 01:08:16,675
Deliğin önünde
iğnesiz arı gibi şeyler uçuşuyorsa

478
01:08:16,759 --> 01:08:18,302
daha da iyidir.

479
01:08:20,971 --> 01:08:24,934
Çünkü orada kurtçuk veya bal var demektir.

480
01:08:35,361 --> 01:08:40,324
Küçük deliklerin içine erişmek için
çubuk gibi aletler gerekir.

481
01:08:41,075 --> 01:08:42,993
Ama bunda gerek yok.

482
01:08:54,380 --> 01:08:56,549
Parmak ısırtan lezzet.

483
01:09:06,559 --> 01:09:08,102
En iyi yanı da

484
01:09:08,936 --> 01:09:12,690
balı yemek için
dikenine katlanmasına gerek olmaması.

485
01:09:16,443 --> 01:09:20,739
Maalesef Eden buradan faydalanamıyor.

486
01:09:24,785 --> 01:09:28,205
Eden'ın kendi bal çukurunu bulması gerek.

487
01:09:31,333 --> 01:09:32,793
Bir yer biliyor.

488
01:09:43,888 --> 01:09:47,850
Ellie'ninkinde olduğu gibi
önünde böcekler vızıldıyor.

489
01:09:49,476 --> 01:09:50,978
İyiye işaret.

490
01:09:52,521 --> 01:09:57,484
Ama bunlar
daha büyük ve tehditkâr görünüyor.

491
01:10:04,658 --> 01:10:07,536
Kapıp kaçma zamanı.

492
01:10:13,459 --> 01:10:16,754
Eşek arılarının yuvasına elini sokmak

493
01:10:18,255 --> 01:10:20,841
onları çok kızdırır.

494
01:10:31,727 --> 01:10:36,899
Birkaç tane kurtçuk
o kadar iğne sokmasına değmezmiş gibi.

495
01:10:38,901 --> 01:10:41,445
Bir daha aynı hataya düşmeyecek.

496
01:10:52,373 --> 01:10:56,919
Rakus'ın Titan'la savaşından bu yana
birkaç ay geçti.

497
01:10:59,004 --> 01:11:01,882
Gözündeki yara iyileşti.

498
01:11:04,635 --> 01:11:10,391
Suaq'ın tartışmasız kralı olarak
konumunu da sağlamlaştırdı.

499
01:11:12,059 --> 01:11:15,229
Zirvede kalmak için zinde ve güçlü olmalı.

500
01:11:17,398 --> 01:11:20,484
Yüksek proteinli termitlerin
faydası olacaktır.

501
01:11:22,778 --> 01:11:27,074
Ancak çürümüş odunda ilerlemenin
belli riskleri vardır.

502
01:11:37,167 --> 01:11:38,460
Ah!

503
01:11:41,088 --> 01:11:44,341
Rakus güne iyi başlamadı

504
01:11:44,425 --> 01:11:48,470
ama soğuk bir içecek
başının ağrısına iyi gelecektir.

505
01:11:49,555 --> 01:11:52,683
Bu ormanda ondan bulmak çok kolay.

506
01:12:00,941 --> 01:12:02,776
İbrik bitkileri.

507
01:12:07,531 --> 01:12:10,743
Ormanın doğal su sürahileri.

508
01:12:12,745 --> 01:12:18,751
Her birinde yağmur suyu
ve kısmen sindirilmiş böcekler bulunur.

509
01:12:19,668 --> 01:12:21,045
Çok güzel.

510
01:12:34,183 --> 01:12:40,814
Artık baskın erkek olan Rakus'ın hayatı
bir daha asla eskisi gibi olmayacak.

511
01:12:44,318 --> 01:12:49,448
Etraftaki Friska ve Ellie gibi dişilerle
ilişkiler kuracak.

512
01:12:52,242 --> 01:12:55,621
Ama diğer orangutanlardan uzak duracak.

513
01:13:03,128 --> 01:13:05,798
Yine de mevcut kral olarak

514
01:13:05,881 --> 01:13:11,929
varlığı bile çıkıntısız erkeklerin
çıkıntılarının oluşmasının önüne geçecek.

515
01:13:15,474 --> 01:13:21,647
Bu da onun
belki 10 yıl sürecek saltanatını uzatacak.

516
01:13:27,528 --> 01:13:31,073
Eden için de işler değişti.

517
01:13:33,325 --> 01:13:36,286
Çubuk gibi bir alet yapıyor.

518
01:13:40,541 --> 01:13:44,378
Böylece bu deliğin içine uzanabilecek.

519
01:13:47,589 --> 01:13:52,469
İlk kez annesi Ellie ona göstermeden

520
01:13:52,553 --> 01:13:56,056
bir alet kullanmayı öğrendi.

521
01:13:57,349 --> 01:14:01,353
Ancak buradan istediği sonucu alamadı.

522
01:14:02,604 --> 01:14:05,232
Tekrar düşünmesi gerek.

523
01:14:12,656 --> 01:14:16,076
Sorunu çözmek için çabalıyor.

524
01:14:18,328 --> 01:14:21,457
Bu dal işe yarayabilir mi?

525
01:14:58,035 --> 01:15:00,120
Bu çubuk daha uzun

526
01:15:01,038 --> 01:15:03,874
ama belki de yeterince uzun değil.

527
01:15:06,460 --> 01:15:11,048
Eden'ın başarıyla alet kullanması
birkaç yıl alacak

528
01:15:12,216 --> 01:15:17,387
ama bu beceri
yolculuğunda önemli bir dönüm noktası.

529
01:15:20,474 --> 01:15:26,021
Ormanda bağımsız bir hayata
hazır olduğunun işareti.

530
01:15:29,900 --> 01:15:33,320
Eden'ı bekleyen başka zorluklar da var

531
01:15:33,403 --> 01:15:37,574
ama o ve etraftaki tüm orangutanlar için
en büyük zorluk

532
01:15:37,658 --> 01:15:41,328
sınırlarının ötesindeki dünyadan gelecek.

533
01:15:47,834 --> 01:15:54,383
Friska, Eden'ın yaşındayken
Sumatra'da orangutanlar bulunmuştu.

534
01:15:56,134 --> 01:15:57,886
Artık yoklar.

535
01:15:58,804 --> 01:16:02,307
Maalesef son 20 yılda

536
01:16:02,391 --> 01:16:06,687
orangutan ormanlarının %80'i yok oldu.

537
01:16:08,105 --> 01:16:10,023
Acaba Suaq'ın ormanı

538
01:16:10,107 --> 01:16:14,903
Pepito uzun bir çağrı yapana kadar
dayanabilecek mi?

539
01:16:18,031 --> 01:16:21,868
Ya da Eden kendi ailesini büyütene kadar.

540
01:16:27,249 --> 01:16:32,337
Uzun süren eğitimleriyle
bu yavaş büyüyen maymunlar

541
01:16:32,421 --> 01:16:36,800
yaşam alanlarındaki hızlı değişimlerle
baş edemez.

542
01:16:39,678 --> 01:16:44,808
Bugün Eden'ın evi ile
amansız insan gelişimi arasındaki tek şey

543
01:16:44,891 --> 01:16:47,728
dar Limbang Nehri.

544
01:16:49,771 --> 01:16:53,609
Ama Suaq'ın ormanı korunduğu sürece

545
01:16:53,692 --> 01:17:00,365
bu olağanüstü akrabalarımızın hikâyesi
nesiller boyu devam edecek.

546
01:17:01,491 --> 01:17:05,746
Bu da çok imkânsız bir şey sayılmaz.

547
01:18:27,285 --> 01:18:30,622
Alt yazı çevirmeni: Seda Tiğrek