1
00:00:09,759 --> 00:00:14,556
(ซีรี่ส์นี้คือการค้นคว้าอันน่าตื่นเต้นเร้าใจ
ถึงเรื่องราวของโมเสสและหนังสืออพยพ)

2
00:00:14,639 --> 00:00:17,892
(สอดแทรกด้วยมุมมองของนักเทววิทยา
และนักประวัติศาสตร์)

3
00:00:17,976 --> 00:00:20,979
(จากหลากหลายความเชื่อ
และพื้นหลังทางวัฒนธรรม)

4
00:00:21,062 --> 00:00:24,232
(การมีส่วนร่วมของพวกเขา
มีไว้เพื่อเพิ่มรายละเอียดของเรื่องเล่า)

5
00:00:24,315 --> 00:00:27,485
(แต่ไม่ควรถือเป็นฉันทามติ)

6
00:00:40,498 --> 00:00:42,083
เราเป็นผู้ที่เราเป็น…

7
00:00:44,335 --> 00:00:45,962
และผู้ที่เราจะเป็น

8
00:00:55,972 --> 00:00:58,933
พระคัมภีร์พูดถึงคนเลี้ยงแกะผู้ต่ำต้อย

9
00:00:59,017 --> 00:01:01,686
ที่ถูกเรียกไปยังภูเขาลึกลับ

10
00:01:02,228 --> 00:01:04,773
ที่ไหนสักแห่งในคาบสมุทรไซนาย

11
00:01:10,320 --> 00:01:14,783
(ภูเขาไซนาย)

12
00:01:14,866 --> 00:01:16,284
การเดินทางนั้นอันตราย

13
00:01:17,869 --> 00:01:19,871
และเขาก็เต็มไปด้วยความหวาดกลัว

14
00:01:21,289 --> 00:01:25,085
แต่แรงดึงดูดอันทรงพลังที่เขายังไม่เข้าใจ

15
00:01:25,585 --> 00:01:27,128
ฉุดให้เขาก้าวไปข้างหน้า

16
00:01:29,297 --> 00:01:30,465
แรงศรัทธา

17
00:01:37,722 --> 00:01:40,225
ชายผู้นั้นนำความลับในอดีตติดตัวไปด้วย

18
00:01:42,936 --> 00:01:46,481
น้องชายข้า
ไม่ใช่คนอียิปต์ แต่เป็นพวกเราคนหนึ่ง

19
00:01:46,564 --> 00:01:47,398
ข้าเป็นคนฮีบรูเหรอ

20
00:01:48,233 --> 00:01:51,736
ทุกย่างก้าวจะนำพาเขา
เข้าใกล้ชะตาที่แท้จริงของเขา

21
00:01:53,696 --> 00:01:55,073
พระเจ้าได้ตรัสกับเขาแล้ว

22
00:01:55,573 --> 00:01:57,534
บอกแล้วไงว่าอย่าพาเขากลับมา

23
00:01:57,617 --> 00:01:59,452
เจ้าไม่ใช่หนึ่งในพวกนั้น โมเสส

24
00:02:02,622 --> 00:02:04,374
ได้เวลาปลดปล่อยคนของข้าแล้ว

25
00:02:05,416 --> 00:02:07,752
ผู้ปลดปล่อยชาวอิสราเอล

26
00:02:08,253 --> 00:02:09,963
ชี้ทางให้พวกเขาด้วย

27
00:02:12,549 --> 00:02:14,676
ผู้ส่งสาส์นของพระเจ้า

28
00:02:16,970 --> 00:02:20,849
เราเป็นผู้ที่เราเป็นและผู้ที่เราจะเป็น

29
00:02:24,435 --> 00:02:29,691
(เรื่องราวของโมเสส)

30
00:02:31,401 --> 00:02:36,072
(ตอนที่หนึ่ง
องค์ศาสดา)

31
00:02:44,164 --> 00:02:45,790
ในยุคแห่งความอดอยากครั้งใหญ่

32
00:02:46,416 --> 00:02:49,711
ชาวอิสราเอล ลูกหลานของอับราฮัม

33
00:02:49,794 --> 00:02:51,462
ตั้งรกรากอยู่ในอียิปต์…

34
00:02:53,840 --> 00:02:57,844
ที่ซึ่งพวกเขาถูกกดขี่มา 400 ปี

35
00:03:01,639 --> 00:03:05,602
พวกเขาทนทรมานมาหลายศตวรรษ
แต่จำนวนของพวกเขาก็เพิ่มขึ้น

36
00:03:08,271 --> 00:03:10,773
เพราะเกรงว่า
พวกเขาจะลุกขึ้นมาต่อต้านพระองค์

37
00:03:11,274 --> 00:03:15,320
กษัตริย์ทรงมีบัญชา
ให้นำเด็กทารกชายชาวฮีบรูทุกคน

38
00:03:15,403 --> 00:03:17,280
ไปทิ้งให้จมน้ำตายในแม่น้ำไนล์

39
00:03:27,957 --> 00:03:31,252
พระราชธิดาของกษัตริย์ฟาโรห์รับเลี้ยงเขาไว้
อย่างลับๆ…

40
00:03:36,132 --> 00:03:38,593
เขาได้รับการเลี้ยงดูในราชสำนัก…

41
00:03:40,929 --> 00:03:44,599
เคียงบ่าเคียงไหล่อาของเขา ผู้เป็นรัชทายาท

42
00:03:50,480 --> 00:03:53,524
เขาชื่อโมเสส

43
00:03:56,694 --> 00:03:58,655
ถึงแม้เขาจะเป็นเจ้าชายแห่งอียิปต์

44
00:03:58,738 --> 00:04:01,366
และได้รับสิทธิประโยชน์ทั้งหมด
ของราชสำนักกษัตริย์ฟาโรห์

45
00:04:01,449 --> 00:04:06,496
ได้เติบโตมาในราชตระกูลนั้น
ในฐานะสมาชิกของราชวงศ์

46
00:04:06,579 --> 00:04:08,164
ผมคิดว่าลึกๆ แล้ว

47
00:04:08,248 --> 00:04:09,666
(บิชอป แอนดี้ ลูเทอร์ นักประวัติศาสตร์
สมาคมคริสตจักรแบ๊บติสต์พระกิตติคุณเต็ม)

48
00:04:09,749 --> 00:04:12,835
เขารู้ว่าเขามีบางอย่างที่แตกต่าง
เขารู้ว่าเขาเกิดมาไม่เหมือนคนอื่น

49
00:04:17,799 --> 00:04:20,927
คัมภีร์โทราห์ไม่ได้บอกไว้
ว่าชื่อฮีบรูของเขาคืออะไร

50
00:04:21,010 --> 00:04:24,973
มันเป็นหนึ่งในความลึกลับที่ซ่อนอยู่ในเรื่องนี้

51
00:04:25,056 --> 00:04:26,474
(แรบไบ มอริซ แฮร์ริส
ผู้แต่ง โมเสส:  คนแปลกหน้าในหมู่พวกเรา)

52
00:04:26,557 --> 00:04:31,145
และยังเป็นเรื่องราวส่วนหนึ่ง
เกี่ยวกับการที่โมเสสได้ค้นพบ

53
00:04:31,229 --> 00:04:33,398
ตัวตนและชะตากรรมของเขาทีละน้อย

54
00:04:36,943 --> 00:04:38,152
(หนังสืออพยพ 2:11)

55
00:04:38,236 --> 00:04:42,657
“และต่อมาในสมัยนั้นเมื่อโมเสสโตขึ้น

56
00:04:43,157 --> 00:04:46,619
เขาแอบเห็นชาวอียิปต์คนหนึ่งกำลังตีชาวฮีบรู”

57
00:04:46,703 --> 00:04:48,496
อย่านะ

58
00:05:01,175 --> 00:05:02,135
กลับไปทำงาน

59
00:05:06,764 --> 00:05:11,311
ผมเชื่อว่ามันมีวิญญาณโดยกำเนิดในตัวของโมเสส

60
00:05:11,394 --> 00:05:14,230
ที่ทำให้เขาสัมผัสได้ถึงการกดขี่

61
00:05:14,731 --> 00:05:17,692
ที่ทาสชาวฮีบรูคนนี้กำลังเผชิญอยู่ในขณะนั้น

62
00:05:18,401 --> 00:05:21,654
และผมคิดว่าช่วงเวลาแห่งการตื่นก็เกิดขึ้น

63
00:05:31,289 --> 00:05:32,665
เจ้า หยุด

64
00:05:32,749 --> 00:05:33,833
หยุดนะ

65
00:05:43,760 --> 00:05:44,719
ปล่อยเขาไป

66
00:05:48,556 --> 00:05:49,849
ข้าบอกให้ปล่อยเขาไป

67
00:05:54,479 --> 00:05:55,438
ครับท่าน

68
00:05:59,692 --> 00:06:00,693
หมดวันแล้ว

69
00:06:57,708 --> 00:06:58,751
(หนังสืออพยพ 2:15)

70
00:06:58,835 --> 00:07:01,212
“ครั้นฟาโรห์ทรงได้ยินดังนั้น

71
00:07:01,879 --> 00:07:04,132
เขาจึงพยายามจะประหารโมเสส”

72
00:07:05,550 --> 00:07:08,386
“แต่โมเสสก็หนีหายไปจากพระพักตร์ของฟาโรห์”

73
00:07:12,598 --> 00:07:17,061
(ทะเลทรายไซนาย)

74
00:07:20,148 --> 00:07:24,777
(สามเดือนต่อมา)

75
00:07:25,862 --> 00:07:28,906
เขาเร่ร่อนในทะเลทรายไปทางทิศตะวันออก
มุ่งสู่มีเดียน

76
00:07:30,658 --> 00:07:33,494
คนแปลกหน้าในดินแดนที่ไม่คุ้นเคย

77
00:07:34,745 --> 00:07:36,747
หาใช่เจ้าชายแห่งอียิปต์อีกต่อไปไม่

78
00:07:36,831 --> 00:07:40,376
และยังไม่ใช่องค์ศาสดา
ผู้ที่จะปลดปล่อยชาวอิสราเอล

79
00:07:41,252 --> 00:07:44,630
ศาสนายิวและคริสเตียนส่วนใหญ่ยึดถือโมเสส

80
00:07:44,714 --> 00:07:45,882
เขาคือบิดาผู้ก่อตั้ง

81
00:07:45,965 --> 00:07:48,634
ทุกอย่างที่คุณ...

82
00:07:48,676 --> 00:07:49,510
(ทอม แคง
หัวหน้าบาทหลวง โบสถ์นิวสตอรี่)

83
00:07:49,552 --> 00:07:50,720
ได้รู้เกี่ยวกับคัมภีร์ไบเบิล

84
00:07:50,803 --> 00:07:52,263
ไม่ว่าจะในรูปแบบไหนก็ตาม

85
00:07:52,346 --> 00:07:55,224
สามารถโยงกลับมาที่โมเสส
ชีวิตของเขาและพันธกิจของเขาได้

86
00:07:56,726 --> 00:08:00,813
โมเสสมีความโดดเด่น
ในประเพณีของศาสนายิว คริสเตียน อิสลาม

87
00:08:00,897 --> 00:08:02,190
(โจนาธาน เคิร์ช
ผู้แต่ง โมเสส: ชีวิต)

88
00:08:02,273 --> 00:08:04,400
จากการที่เขามีตัวตนในทั้งสามศาสนา

89
00:08:04,484 --> 00:08:08,321
เขาได้รับเกียรติในฐานะองค์ศาสดา

90
00:08:09,322 --> 00:08:13,075
องค์ศาสดาโมเสสถูกกล่าวถึง
ในคัมภีร์อัลกุรอานมากกว่าร้อยครั้ง

91
00:08:13,159 --> 00:08:15,161
ดังนั้นมันเลยมีความพิเศษมากในแง่ที่ว่า

92
00:08:15,244 --> 00:08:16,454
(ดร. เซลีน อิบราฮิม
ผู้แต่ง ผู้หญิงและเพศในคัมภีร์อัลกุรอาน)

93
00:08:16,537 --> 00:08:20,166
เรื่องราวชีวิตขององค์ศาสดาน้อยคนนัก
ที่จะถูกบอกเล่าในคัมภีร์อัลกุรอาน

94
00:08:21,125 --> 00:08:25,046
ทุกอย่างในชีวิตเขา
สิ่งที่เขาเผชิญ ความท้าทายต่างๆ

95
00:08:25,129 --> 00:08:26,047
และสิ่งที่เขาได้ทำไป

96
00:08:26,088 --> 00:08:26,964
(แรบไบ ชโลโม ไอน์ฮอร์น
คณบดีสถาบันเยชิวัต ยาฟเนห์)

97
00:08:27,006 --> 00:08:29,592
ไม่มีส่วนไหนเลยที่ไม่เกี่ยวกับเราในวันนี้

98
00:08:30,718 --> 00:08:32,929
คุณจะทำยังไงเวลาเห็นคนอื่นทนทุกข์ทรมาน

99
00:08:33,012 --> 00:08:34,388
ลุกขึ้นช่วยหรืออยู่เงียบๆ

100
00:08:35,014 --> 00:08:36,307
ความยุติธรรมทางสังคมเหรอ

101
00:08:36,390 --> 00:08:38,518
ความยุติธรรมทางสังคมเริ่มจากโมเสส

102
00:08:39,185 --> 00:08:42,313
จากโมเสสฆาตกรไปจนถึงโมเสสผู้ปลดปล่อย

103
00:08:42,897 --> 00:08:44,690
ช่างเป็นเรื่องราวที่น่าทึ่งจริงๆ

104
00:09:06,087 --> 00:09:08,506
ดูสิ มีคนกำลังมา

105
00:09:22,937 --> 00:09:24,188
เจ้าเป็นใครกัน

106
00:09:30,653 --> 00:09:32,572
ข้าจะทำงานแลกขนมปังกับน้ำ

107
00:09:40,746 --> 00:09:42,164
ดื่มน้ำได้เลย

108
00:10:09,025 --> 00:10:10,735
ข้าต้องขอบคุณใครสำหรับน้ำใจนี้

109
00:10:12,653 --> 00:10:16,115
เจโธร เจ้าของบ่อน้ำ
นักบวชแห่งขุนเขา

110
00:10:18,284 --> 00:10:19,452
ข้าหมายถึงชื่อเจ้า

111
00:10:21,287 --> 00:10:22,121
ลูกสาวของเขา

112
00:10:23,164 --> 00:10:24,123
ศิปโปราห์

113
00:10:27,251 --> 00:10:29,545
เมื่อโมเสสหนีจากอียิปต์

114
00:10:29,629 --> 00:10:36,135
เขาก็บังเอิญได้ไปอยู่ในความดูแล
ของกลุ่มอภิบาลเร่ร่อนนี่

115
00:10:36,719 --> 00:10:39,680
ในถิ่นทุรกันดารแห่งหนึ่งใกล้ภูเขาไซนาย

116
00:10:40,264 --> 00:10:44,060
นั่นคือที่ที่โมเสสได้รับการช่วยเหลือ

117
00:11:04,830 --> 00:11:07,541
เอาค่าใช้จ่ายของพวกเรา
มาเลี้ยงดูปูเสื่อคนมาจีบเหรอ

118
00:11:07,625 --> 00:11:09,502
ค่าใช้จ่ายของพวกเรา นาอิม

119
00:11:09,585 --> 00:11:12,713
และใครจะมาจีบพวกข้าก็ไม่ใช่ธุระของเจ้า

120
00:11:16,217 --> 00:11:18,010
เราไม่ต้อนรับหนูทะเลทราย

121
00:11:26,519 --> 00:11:27,937
ตัวนี้มันอยากตาย

122
00:11:28,729 --> 00:11:31,816
อาจจะใช่ แต่มันจะดีใจมาก
หากได้พาเจ้าสองคนไปด้วย

123
00:11:34,610 --> 00:11:35,444
ฆ่ามัน

124
00:11:44,954 --> 00:11:46,038
ไม่ใช่วันนี้

125
00:12:05,182 --> 00:12:06,016
มา

126
00:12:10,813 --> 00:12:14,275
พวกผู้หญิงมองเห็นอะไรพิเศษในตัวของโมเสส

127
00:12:14,358 --> 00:12:16,861
เพราะพวกเธอยอมรับการช่วยเหลือจากเขา

128
00:12:16,944 --> 00:12:20,531
พวกเธอรับรู้ถึงคุณสมบัติของความเข้มแข็ง
และความไว้ใจได้ที่เขามี

129
00:12:24,326 --> 00:12:27,538
ในคัมภีร์อัลกุรอาน เป็นเรื่องตลกที่ศิปโปราห์

130
00:12:27,621 --> 00:12:30,166
ภาษาอารบิกจะเป็นเซฟอร่า

131
00:12:30,249 --> 00:12:31,083
(ดร. เชดี้ นัสเซอร์ รองศาสตราจารย์
สาขาภาษาและอารยธรรมตะวันออกใกล้)

132
00:12:31,125 --> 00:12:32,543
เธอเดินอยู่ข้างหน้าเขา

133
00:12:32,626 --> 00:12:36,922
แล้วลมก็พัดมา
กระโปรงเธอก็เลยเปิดขึ้นเล็กน้อย

134
00:12:37,006 --> 00:12:39,925
และแน่นอนว่าโมเสส เขาไม่อยากเห็น

135
00:12:40,009 --> 00:12:44,138
เขาเลยขึ้นเดินนำหน้าแทน
จะได้ไม่ต้องเห็นข้างหลังเธอ

136
00:12:44,221 --> 00:12:46,432
พวกสาวๆ ก็เลยประทับใจในความแมนของเขา

137
00:12:47,850 --> 00:12:50,519
ที่นี้พวกลูกสาวก็กลับไปหาพ่อ

138
00:12:50,603 --> 00:12:53,564
แล้วบอกพ่อว่าโมเสส

139
00:12:53,647 --> 00:12:56,609
ทั้งไว้ใจได้และเข้มแข็ง ช่วยพวกเราไว้

140
00:12:57,860 --> 00:13:01,280
(มีเดียน)

141
00:13:19,924 --> 00:13:21,425
เหตุใดเจ้าถึงมาที่มีเดียน

142
00:13:23,803 --> 00:13:25,346
ฟาโรห์ของเรากำลังสร้างเมือง

143
00:13:26,180 --> 00:13:29,350
พสกนิกรถ้าไม่ต้องไปทำงานเยี่ยงทาส
ก็ต้องจ่ายภาษี

144
00:13:30,267 --> 00:13:32,228
- ข้าก็เลยจากมา
- มาที่ทะเลทรายเนี่ยนะ

145
00:13:35,105 --> 00:13:36,524
ที่ที่ชายคนหนึ่งจะเป็นอิสระได้

146
00:13:37,191 --> 00:13:39,109
วิถีอียิปต์ไม่เหมือนเรา

147
00:13:39,819 --> 00:13:43,447
แต่เพื่อความกล้าหาญของเจ้า
ในฐานะตัวแทนของลูกสาวข้า

148
00:13:44,615 --> 00:13:46,200
เจ้าค้างคืนที่นี่ได้

149
00:13:51,372 --> 00:13:56,126
เจโธรเป็นหนึ่งในตัวละครที่ผมชอบที่สุด
ในตำนานโมเสส

150
00:13:56,752 --> 00:13:59,797
สิ่งที่เรารู้เกี่ยวกับเจโธรคือ
เขาเต็มไปด้วยความรัก

151
00:13:59,880 --> 00:14:03,551
เขาให้ที่พักพิง และเขาก็มองคนออก

152
00:14:03,634 --> 00:14:07,888
กับเขามันไม่สำคัญ
ว่าหมอนี่จะเป็นคนอียิปต์หรือคนมีเดียน

153
00:14:07,972 --> 00:14:09,765
หรือคนอะไรก็ตาม

154
00:14:09,849 --> 00:14:13,227
เขาทำบางอย่างเพื่อช่วย
และเขาต้องการความช่วยเหลือ

155
00:14:14,728 --> 00:14:18,899
เจโธรเป็นนักบวชของชาวมีเดียน

156
00:14:19,817 --> 00:14:21,902
พวกเขาเป็นพวกพหุเทวนิยม

157
00:14:21,986 --> 00:14:24,697
ที่มีชีวิตอยู่ในยุคเดียวกับอียิปต์โบราณ

158
00:14:24,780 --> 00:14:26,740
และตามมาด้วยอิสราเอลโบราณ

159
00:14:27,950 --> 00:14:30,828
ผมว่าสมัยนั้น
ไม่มีใครที่เชื่อว่ามีเทพเจ้าองค์เดียว

160
00:14:30,870 --> 00:14:32,413
(ดร. ปีเตอร์ เอนส์ ศจ. อับราม เอ.คลีเมนส์
สาขาพระคัมภีร์ศึกษา มหาวิทยาลัยอีสเทิร์น)

161
00:14:32,454 --> 00:14:35,082
ผมคิดว่าทุกคนเชื่อว่ามีเทพเจ้าหลายองค์

162
00:14:35,165 --> 00:14:37,376
คำถามก็คือคุณบูชาองค์ไหน

163
00:14:37,459 --> 00:14:39,420
ใช้คำว่า "การผูกขาด"

164
00:14:39,503 --> 00:14:42,339
ไม่ใช่การนับถือพระเจ้าองค์เดียว
เพราะคุณเชื่อว่ามีพระเจ้าองค์เดียว

165
00:14:42,423 --> 00:14:44,925
"การผูกขาด" ในที่นี้
หมายถึงคุณบูชาพระเจ้าเพียงองค์เดียว

166
00:14:45,009 --> 00:14:47,845
คุณยอมรับว่าพระเจ้าองค์อื่นมีตัวตน

167
00:14:47,928 --> 00:14:50,180
แต่มีเพียงองค์เดียวที่คุณบูชา

168
00:14:51,640 --> 00:14:54,602
ถ้าคุณยึดตามคัมภีร์ไบเบิลแบบคำต่อคำ

169
00:14:55,102 --> 00:14:58,439
พระเจ้าบอกไว้ชัดเจนสุดๆ เลย

170
00:14:58,522 --> 00:15:02,902
ว่าเขาคือพระเจ้าองค์เดียว
ที่ชาวอิสราเอลควรบูชา

171
00:15:04,153 --> 00:15:08,991
เขาไม่จำเป็นต้องพูดให้ชัด
ว่าเขาคือพระเจ้าองค์เดียว

172
00:15:10,743 --> 00:15:12,912
ในบัญญัติสิบประการ พระองค์กล่าวไว้ว่า

173
00:15:12,995 --> 00:15:16,749
"อย่ามีพระเจ้าอื่นใดต่อหน้าเรา"

174
00:15:17,291 --> 00:15:19,418
ทีนี้คุณก็อาจจะตีความได้ว่ามันหมายถึง

175
00:15:19,501 --> 00:15:23,339
มันมีพระเจ้าองค์อื่นๆ ที่คนอื่นๆ บูชา

176
00:15:23,422 --> 00:15:26,759
แต่พวกเจ้า ผู้ที่เราเลือก ต้องบูชาเราเท่านั้น

177
00:15:34,850 --> 00:15:36,769
ชี้ทางให้พวกเขา

178
00:15:44,693 --> 00:15:46,028
ที่นอนเจ้าพร้อมแล้ว

179
00:15:49,365 --> 00:15:50,574
เจ้าเห็นอะไร

180
00:15:53,202 --> 00:15:54,787
ใครอาศัยที่ภูเขานั่น

181
00:15:55,621 --> 00:15:57,247
ไม่มีใคร ทำไม

182
00:15:59,291 --> 00:16:01,251
ข้าเห็นไฟบนยอดเขานั่น

183
00:16:02,628 --> 00:16:04,004
ไม่ มันเป็นไปไม่ได้

184
00:16:04,088 --> 00:16:06,340
นั่นแดนศักดิ์สิทธิ์ ห้ามใครไปที่นั่น

185
00:16:09,385 --> 00:16:10,928
ถ้างั้นที่ข้าเห็นคืออะไรล่ะ

186
00:16:26,276 --> 00:16:32,408
ภูเขานี้มีความสำคัญมาก
ในประเพณีทางศาสนาหลายประเพณี

187
00:16:32,491 --> 00:16:36,495
มีเทพเจ้าหลายองค์
ที่คนมโนว่าอาศัยอยู่บนยอดเขานั้น

188
00:16:36,578 --> 00:16:40,499
เพราะยอดเขานั้นสูงมากและเข้าถึงยาก

189
00:16:41,000 --> 00:16:43,168
และอาจถูกเมฆบดบัง

190
00:16:43,252 --> 00:16:48,048
ซึ่งบางครั้งคุณก็จะเห็นแสงไฟวิบวับ

191
00:16:48,716 --> 00:16:54,054
นึกดูสิว่ามันจะทำให้คนข้างล่าง
ตื่นตาตื่นใจขนาดไหน

192
00:16:54,138 --> 00:16:55,931
ในฐานะวัตถุลึกลับ

193
00:17:02,938 --> 00:17:05,274
ชี้ทางให้พวกเขา

194
00:17:08,318 --> 00:17:10,029
ชี้ทางให้พวกเขา

195
00:17:18,579 --> 00:17:20,080
ข้าเป็นใคร ท่านแม่

196
00:17:21,665 --> 00:17:23,333
เป็นเด็ก ถามอะไรแปลกๆ

197
00:17:24,960 --> 00:17:26,670
เจ้าเป็นเจ้าชายแห่งอียิปต์

198
00:17:29,506 --> 00:17:30,424
ทำไมเหรอ

199
00:17:32,885 --> 00:17:34,970
พวกเด็กผู้ชายมันล้อเลียนข้า

200
00:17:35,512 --> 00:17:36,972
หาว่าข้าไม่เหมือนพวกเขา

201
00:17:37,931 --> 00:17:40,059
ว่าข้าไม่ใช่เชื้อพระวงศ์เหมือนพวกเขา

202
00:17:50,986 --> 00:17:54,448
สัญลักษณ์ที่สูงที่สุดในแผ่นดิน

203
00:17:55,866 --> 00:17:59,036
อยู่ในครอบครัวเราตั้งแต่เริ่มแรก

204
00:18:01,789 --> 00:18:03,874
จงอย่าลืมว่าตัวเองเป็นใคร

205
00:18:05,459 --> 00:18:08,128
เจ้าเป็นเชื้อพระวงศ์เหมือนคนอื่นๆ

206
00:18:10,547 --> 00:18:11,715
นอนได้แล้วจ้ะ

207
00:18:18,138 --> 00:18:19,681
โมเสสที่รักของแม่

208
00:19:16,989 --> 00:19:20,284
มันยากสำหรับเราตั้งแต่มาฮาร์ตาย

209
00:19:21,285 --> 00:19:24,204
ลูกสาวเจ็ดคน ไม่มีลูกชาย

210
00:19:24,288 --> 00:19:26,415
เขาเป็นคนเลี้ยงแกะที่เก่งที่สุดที่พ่อเคยมี

211
00:19:30,294 --> 00:19:32,212
ทำไมไม่เสนองานให้คนแปลกหน้าล่ะคะ

212
00:19:34,965 --> 00:19:38,594
ชายที่ยอมเสี่ยงชีวิตเพื่อคนแปลกหน้า
ต้องมีอยากตายบ้างล่ะ

213
00:19:46,226 --> 00:19:48,854
ถ้าเขากลับไปที่ทะเลทราย เขาจะตาย

214
00:19:49,605 --> 00:19:51,607
มันจะเป็นความผิดของเรา

215
00:19:56,987 --> 00:19:58,822
เจ้าเฉลียวฉลาดเหมือนแม่เจ้า

216
00:20:07,331 --> 00:20:08,248
โมเสส

217
00:20:09,124 --> 00:20:10,709
ได้โปรด อย่าไป

218
00:20:11,960 --> 00:20:14,504
พ่อข้าเสนองานให้เจ้า

219
00:20:22,846 --> 00:20:25,307
มีเดียนเป็นสถานที่ลี้ภัยให้กับโมเสส

220
00:20:25,390 --> 00:20:28,143
และผมคิดว่าที่ลี้ภัยนี้แหละที่เปิดโอกาสให้เขา

221
00:20:28,227 --> 00:20:31,021
ได้มีช่วงเวลาที่สะดวกสบาย

222
00:20:31,813 --> 00:20:33,982
มันเป็นที่ที่เขาสามารถหลบซ่อนได้

223
00:20:34,066 --> 00:20:36,818
ในขณะที่ทางการอียิปต์กำลังตามหาตัวเขา

224
00:20:36,902 --> 00:20:38,904
ในข้อหาฆาตกรรม

225
00:20:41,990 --> 00:20:46,745
เขาเปลี่ยนจากการเป็นเจ้าชายแห่งอียิปต์
มาเป็นคนเลี้ยงแกะ

226
00:20:48,080 --> 00:20:51,500
เขาถูกลดตำแหน่งจากผู้สูงศักดิ์ทรงอำนาจ

227
00:20:51,583 --> 00:20:54,127
มาสู่คนต่ำต้อยแทบไม่มีตัวตน

228
00:20:54,211 --> 00:20:58,715
เขาดูแลฝูงแกะในทะเลทรายมีเดียน

229
00:20:59,591 --> 00:21:01,885
และนั่นคือที่ที่เขาได้รับเสียงเรียก

230
00:21:16,566 --> 00:21:19,111
ชี้ทางให้พวกเขา

231
00:21:25,450 --> 00:21:27,369
ชี้ทางให้พวกเขา

232
00:22:01,695 --> 00:22:03,488
ข้าเอาอาหารเช้ามาให้

233
00:22:13,206 --> 00:22:15,167
ข้าเคยเห็นสัญลักษณ์แบบนี้มาก่อน

234
00:22:17,461 --> 00:22:19,546
คนเก็บภาษีใช้มัน

235
00:22:22,049 --> 00:22:24,009
เจ้าเรียนมาจากอียิปต์เหรอ

236
00:22:27,429 --> 00:22:28,638
เพื่อเก็บบันทึกเหรอ

237
00:22:29,639 --> 00:22:31,141
และเล่าเรื่องด้วย

238
00:22:35,604 --> 00:22:37,522
แล้วเจ้าพวกนี้เล่าเรื่องอะไรล่ะ

239
00:22:41,610 --> 00:22:42,527
ของเจ้าและของข้า

240
00:22:57,209 --> 00:22:58,710
โอ้พระเจ้าแห่งขุนเขา

241
00:23:00,420 --> 00:23:01,338
ทรงเป็นพยาน

242
00:23:05,509 --> 00:23:10,972
วันนี้เราขออุทิศการแต่งงาน
ของผู้รับใช้ของพระองค์ โมเสสและศิปโปราห์

243
00:23:25,153 --> 00:23:27,614
นอกเหนือจากความสง่างาม
ของที่ประทับของพระองค์

244
00:23:27,697 --> 00:23:29,866
ชีวิตของพวกเราหาได้มีค่าอะไรไม่

245
00:23:29,950 --> 00:23:33,745
ทั้งเปราะบางและหายากเช่นแก้วชิ้นนี้

246
00:23:35,914 --> 00:23:38,917
ขอให้สหภาพของผู้รับใช้ของพระองค์ดีงาม

247
00:23:40,001 --> 00:23:42,838
ในสายพระเนตรของพระองค์

248
00:23:45,048 --> 00:23:46,174
และอุดมสมบูรณ์

249
00:24:23,837 --> 00:24:25,881
มันน่าสนใจหากจะลองคิดว่า

250
00:24:26,381 --> 00:24:32,137
โมเสสได้สัมผัสกับวัฒนธรรมและประเพณี
ที่หลากหลาย

251
00:24:32,220 --> 00:24:33,638
เขาเคยเป็นเจ้าชายแห่งอียิปต์

252
00:24:33,722 --> 00:24:37,100
เขาเป็นลูกเขยของบาทหลวงแห่งมีเดียน

253
00:24:37,684 --> 00:24:41,104
เขาเป็นผู้ปลดปล่อยชาวอิสราเอล

254
00:24:43,815 --> 00:24:49,571
และผมคิดว่าความสัมพันธ์อันหลากหลาย
กับผู้คนในโลกที่เขาอาศัยอยู่นั้น

255
00:24:50,071 --> 00:24:53,200
มีความเกี่ยวข้องกับโลกที่เราอาศัยอยู่

256
00:24:53,700 --> 00:24:59,122
เพราะมันแสดงให้เห็นว่า
การมีตัวตนมากกว่าหนึ่งนั้นเป็นไปได้

257
00:24:59,206 --> 00:25:00,957
และอาจหลีกเลี่ยงไม่ได้ด้วยซ้ำ

258
00:25:33,532 --> 00:25:38,703
โมเสสกับศิปโปราห์สร้างครอบครัวในมีเดียน
และมีลูกชายสองคน

259
00:25:39,204 --> 00:25:41,248
เกอร์โชมกับเอลีอีเซอร์

260
00:25:48,797 --> 00:25:52,217
ลูกคนโต การตั้งชื่อของเขาสำคัญมาก

261
00:25:52,801 --> 00:25:55,845
โมเสสจึงเรียกเขาว่าเกอร์โชม…

262
00:25:57,347 --> 00:26:00,183
(แรบไบ เรเชล เอเดลแมน
ผศ. สาขาไบเบิลฮีบรู วิทยาลัยฮีบรู)

263
00:26:00,308 --> 00:26:04,980
"เพราะข้าเป็นคนแปลกหน้าในดินแดนประหลาด"

264
00:26:05,063 --> 00:26:11,820
มันสื่อถึงความรู้สึกไม่เข้าพวกของโมเสส
ว่าไหมคะ

265
00:26:11,903 --> 00:26:13,863
ไม่เข้าพวกกับคนมีเดียน

266
00:26:13,947 --> 00:26:16,241
ไม่เข้าพวกกับคนอียิปต์

267
00:26:23,415 --> 00:26:26,334
(พีรามเสส
เมืองหลวงแห่งอียิปต์)

268
00:26:26,418 --> 00:26:27,919
หลายปีต่อมา

269
00:26:28,003 --> 00:26:32,591
กษัตริย์อียิปต์ผู้ทรงชราภาพก็สิ้นพระชนม์
และอาของโมเสสก็ขึ้นครองราชย์

270
00:26:34,259 --> 00:26:35,969
เขาคือฟาโรห์

271
00:26:36,678 --> 00:26:38,054
ผู้ปกครองที่ทรงอำนาจที่สุดแห่งยุค

272
00:26:45,520 --> 00:26:48,898
ถ้าเราต้องเทียบฟาโรห์
ในเรื่องราวของหนังสืออพยพ

273
00:26:48,982 --> 00:26:51,526
กับฟาโรห์ที่เรารู้จักจากประวัติศาสตร์อียิปต์

274
00:26:51,610 --> 00:26:53,945
ก็อาจจะเป็นรามเสสมหาราช

275
00:26:54,029 --> 00:26:58,033
เพราะเรื่องราวของหนังสืออพยพ
พูดถึงการที่ชาวอิสราเอล

276
00:26:58,116 --> 00:26:58,992
(นิค บราวน์ นักอียิปต์วิทยา
มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ลอสแอนเจลิส)

277
00:26:59,075 --> 00:27:01,786
ถูกบังคับให้เป็นทาสแรงงาน
และถูกบังคับให้สร้างนครใหญ่สองนครนี้

278
00:27:02,370 --> 00:27:06,082
หนึ่งในนั้นก็คือพีรามเสส

279
00:27:06,166 --> 00:27:09,836
ซึ่งเป็นเมืองหลวงของรามเสสมหาราช
ในสามเหลี่ยมปากแม่น้ำ

280
00:27:09,919 --> 00:27:11,713
ในรัชกาลที่ 19

281
00:27:13,131 --> 00:27:14,883
เมื่อเขาขึ้นสู่อำนาจ

282
00:27:14,966 --> 00:27:18,303
เขานำกองทัพรุกไปยังพื้นที่ซีเรียปาเลสไตน์
หลายต่อหลายครั้ง

283
00:27:18,345 --> 00:27:19,471
(ดร. โมนิก้า ฮันนา รศ. วิทยาลัยโบราณคดี
และ มรดกทางวัฒนธรรม)

284
00:27:19,512 --> 00:27:22,807
เขาพิชิตพื้นที่ได้ไกลถึงเบรุตในเลบานอน

285
00:27:23,808 --> 00:27:27,479
รัชสมัยของรามเสสมหาราช
เป็นรัชสมัยที่มีอิทธิพลมากที่สุด

286
00:27:27,562 --> 00:27:29,022
และทรงอำนาจมากที่สุดสมัยหนึ่ง

287
00:27:29,105 --> 00:27:31,858
และเป็นจุดสูงสุดของอาณาจักรอียิปต์อย่างแท้จริง

288
00:27:33,568 --> 00:27:34,819
พวกนักพยากรณ์เป็นไงบ้าง

289
00:27:36,571 --> 00:27:38,823
มีพวกดื้อด้านอยู่เสมอ ฝ่าบาท

290
00:27:40,033 --> 00:27:40,909
แล้วมันที่ไหนล่ะ

291
00:27:49,167 --> 00:27:50,669
ในทะเลทราย ฝ่าบาท

292
00:27:51,336 --> 00:27:55,256
พวกเร่ร่อนส่งเครื่องบรรณาการมาช้า

293
00:27:55,340 --> 00:27:56,591
ไม่สำคัญ

294
00:27:58,510 --> 00:28:00,553
แม้แต่ขอทานก็อาจรู้แจ้ง

295
00:28:01,554 --> 00:28:02,597
ก็จริง นายท่าน

296
00:28:03,723 --> 00:28:05,016
คาถาเวทมนต์ พ่อมดหมอผี

297
00:28:05,600 --> 00:28:07,686
ปล่อยให้พวกมันรู้สึกถึงความไม่พอใจของเรา

298
00:28:08,478 --> 00:28:11,981
จะได้มาวิงวอนอ่อนน้อมถ่อมตนทีหลัง

299
00:28:12,774 --> 00:28:14,567
ได้ขอรับ ฝ่าบาท

300
00:28:18,571 --> 00:28:22,492
เขาโหดร้ายกับทุกคน
ที่พยายามคุกคามอาณาจักรของเขา

301
00:28:22,575 --> 00:28:25,704
เขาไร้ซึ่งความปราณี โหดเหี้ยม ฆ่าฟันผู้คน

302
00:28:25,787 --> 00:28:29,082
เขาสนใจแต่… ปกป้องความมั่งคั่ง
อำนาจของเขา

303
00:28:29,165 --> 00:28:32,335
ถ้าคุณจะอธิบายคนที่เป็นเผด็จการ
ในภาษาอาหรับ คุณก็จะพูด…

304
00:28:34,504 --> 00:28:37,132
ทำตัวเหมือนฟาโรห์หรือเอาอย่างฟาโรห์

305
00:28:37,215 --> 00:28:41,553
คำนี้จึงมีความหมายเหมือนกัน
กับการกระทำของฟาโรห์

306
00:28:42,721 --> 00:28:46,850
ฟาโรห์องค์ใหม่มีศัตรูมากมายนอกอาณาจักร

307
00:28:46,933 --> 00:28:51,396
แต่ภัยคุกคามที่ยิ่งใหญ่ที่สุดต่อการปกครองของเขา
ก็คือหลานชายของเขาเอง

308
00:28:52,564 --> 00:28:55,483
ตอนนี้เป็นเพียงคนเลี้ยงแกะผู้ต่ำต้อยในมีเดียน

309
00:29:06,244 --> 00:29:07,120
เกอร์โชม

310
00:29:07,829 --> 00:29:10,999
พ่อบอกว่าไง อย่าละสายตาจากฝูงแกะ

311
00:29:11,875 --> 00:29:13,042
ครับพ่อ

312
00:29:15,170 --> 00:29:16,671
เมื่อกี้ดูอะไรอยู่

313
00:29:17,630 --> 00:29:20,800
คนขี่ม้าสามคนบนที่ราบ
มุ่งหน้าไปยังหมู่บ้านของเรา

314
00:29:21,301 --> 00:29:23,553
- พวกวงศ์วานอิชมาเอลจะมาสร้างปัญหา
- ไม่ใช่

315
00:29:24,971 --> 00:29:26,598
ม้าพวกนั้นสีขาว

316
00:29:32,270 --> 00:29:34,773
นับเป็นเรื่องน่ายินดีแบบคิดไม่ถึงจริงๆ

317
00:29:39,110 --> 00:29:41,196
ขอให้ท่านตามสบายในบ้านของเรา

318
00:29:41,905 --> 00:29:42,739
ขอบใจ

319
00:29:51,372 --> 00:29:52,415
หัวหน้าคนงานของข้า

320
00:29:53,625 --> 00:29:55,293
เหล่าทูตจากอียิปต์

321
00:30:00,882 --> 00:30:03,134
คุกเข่าต่อหน้าทูตของฝ่าบาทสิ

322
00:30:06,679 --> 00:30:07,514
คุกเข่า

323
00:30:10,850 --> 00:30:13,436
ขออภัยด้วย เขาไม่ได้เกิดที่นี่

324
00:30:14,813 --> 00:30:16,314
เจ้าต้องบอกเขา

325
00:30:18,358 --> 00:30:20,693
ฟาโรห์เฒ่าไปอยู่กับเหล่าทวยเทพแล้ว

326
00:30:20,777 --> 00:30:23,279
ลูกคนแรกของเขาคือฟาโรห์องค์ใหม่

327
00:30:28,618 --> 00:30:31,496
ทุกเผ่าในทะเลทรายต้องส่งบรรณาการ

328
00:30:35,208 --> 00:30:36,918
เราได้รับพรและเกียรตินั้น

329
00:30:37,961 --> 00:30:39,420
แต่เราก็ยากจนด้วย

330
00:30:44,509 --> 00:30:45,844
เราเห็นฝูงของเจ้า

331
00:30:46,427 --> 00:30:49,138
ดูสุขภาพดีและอุดมสมบูรณ์

332
00:30:50,765 --> 00:30:53,268
ได้โปรด พักผ่อนหลังจากเดินทาง

333
00:30:54,018 --> 00:30:55,728
เรามีภารกิจอื่นที่ต้องทำ

334
00:30:59,691 --> 00:31:00,900
แต่เราจะกลับมา

335
00:31:11,119 --> 00:31:13,371
เราจะจ่ายได้ยังไงในเมื่อเป็นหนี้อยู่แล้ว

336
00:31:13,454 --> 00:31:15,373
เราถ่วงเวลา เจรจาต่อรอง เหมือนเคย

337
00:31:15,456 --> 00:31:16,791
ไม่ใช่กับฟาโรห์องค์นี้

338
00:31:19,252 --> 00:31:20,128
เจ้ารู้จักเขาเหรอ

339
00:31:44,736 --> 00:31:45,862
ฆาตกร

340
00:31:52,744 --> 00:31:53,620
อย่ามายุ่ง

341
00:32:02,795 --> 00:32:04,213
อย่ามายุ่งกับข้า

342
00:32:30,990 --> 00:32:32,909
หยุดนะ เจ้า หยุดนะ

343
00:32:41,542 --> 00:32:44,045
โมเสส

344
00:32:49,509 --> 00:32:51,552
เจ้าอยู่บนนี้มาหลายวันแล้ว

345
00:32:53,096 --> 00:32:54,347
ลงมาได้แล้ว

346
00:32:56,224 --> 00:32:57,642
นี่คือที่ที่ข้าควรอยู่

347
00:33:01,562 --> 00:33:04,565
ตอนนี้เจ้ามีลูกชายสองคนแล้ว

348
00:33:05,692 --> 00:33:06,651
แถมเมียอีกหนึ่ง

349
00:33:06,734 --> 00:33:08,277
ข้าไม่คู่ควรกับพวกเขา

350
00:33:08,861 --> 00:33:10,780
แล้วนั่นจะช่วยเรายังไง

351
00:33:23,584 --> 00:33:26,379
ชี้ทางให้พวกเขา

352
00:33:29,924 --> 00:33:31,759
ชี้ทางให้พวกเขา

353
00:34:20,725 --> 00:34:22,727
มีบางอย่างเกี่ยวกับข้าที่เจ้าต้องรู้

354
00:34:28,649 --> 00:34:31,861
ข้าถูกเลี้ยงดูมาในฐานะเจ้าชายแห่งราชวงศ์

355
00:34:35,281 --> 00:34:36,199
เจ้าชายเหรอ

356
00:34:41,662 --> 00:34:43,206
ทำไมไม่บอกเรา

357
00:34:43,289 --> 00:34:45,792
คนทะเลทรายไม่ค่อยชอบราชวงศ์อียิปต์

358
00:34:47,293 --> 00:34:48,961
เจ้าเก็บมันไว้มาตลอดเลยหรอ

359
00:34:49,045 --> 00:34:51,672
ถ้าพ่อของเจ้ารู้ เขาคงไม่ยอมให้ข้าอยู่

360
00:34:59,222 --> 00:35:00,139
ข้าฆ่าคนตาย

361
00:35:03,726 --> 00:35:04,685
หัวหน้างาน

362
00:35:08,231 --> 00:35:10,108
และนี่คือเหตุผลที่เจ้าออกจากอียิปต์เหรอ

363
00:35:15,196 --> 00:35:16,906
พวกเขาคงลงโทษเจ้า

364
00:35:17,490 --> 00:35:18,783
มากกว่านั้น

365
00:35:18,866 --> 00:35:21,285
พวกเขาคงจะได้รู้สิ่งที่ข้าสงสัยมาตลอด

366
00:35:22,286 --> 00:35:27,208
ว่าข้าไม่ได้เป็นหนึ่งในพวกนั้น
มากกว่าที่เป็นพวกเจ้าเลย

367
00:35:28,459 --> 00:35:30,378
- งั้นเจ้าเป็นใคร
- ข้าไม่รู้

368
00:35:32,255 --> 00:35:33,422
ข้าต้องรู้ให้ได้

369
00:35:35,716 --> 00:35:37,468
มีสัญญาณบนภูเขาอีกแล้ว

370
00:35:37,969 --> 00:35:39,178
ข้าต้องไปที่นั่น

371
00:35:42,265 --> 00:35:43,975
ไม่เคยมีใครไปมาก่อน

372
00:35:45,059 --> 00:35:46,602
เจ้าอาจจะไม่ได้กลับมาก็ได้

373
00:36:12,253 --> 00:36:13,838
ข้ารักเจ้ายิ่งกว่าชีวิต

374
00:36:42,825 --> 00:36:45,912
ผมคิดว่าพระเจ้ามีวิธีชี้ทางให้เราหลากหลายวิธี

375
00:36:47,330 --> 00:36:51,000
บางครั้งก็เป็นผลพวงจากความยากลำบาก

376
00:36:51,083 --> 00:36:54,837
แต่บางครั้งก็อาจจะเป็นการปฏิเสธ

377
00:36:54,921 --> 00:36:58,966
ความสะดวกสบายที่เราคุ้นเคยมาตลอด

378
00:37:00,635 --> 00:37:03,471
และผมคิดว่านั่นคือสิ่งที่โมเสสเป็นตัวแทน

379
00:37:11,687 --> 00:37:14,815
โมเสสมีข้อบกพร่องแต่ก็มีความยืดหยุ่นเป็นพิเศษ

380
00:37:15,942 --> 00:37:18,236
เขาสับสนเกี่ยวกับตัวตนของเขา

381
00:37:19,070 --> 00:37:20,905
เขาเป็นลูกบุญธรรม

382
00:37:21,447 --> 00:37:24,283
เขาเป็นคนที่มีประวัติอาชญากรรม

383
00:37:24,951 --> 00:37:28,454
เขาเป็นคนไร้บ้านอยู่ช่วงหนึ่งของชีวิต

384
00:37:28,537 --> 00:37:33,709
และความล้มเหลวของเขาก็สอนเรา
มากพอๆ กับความสำเร็จของเขา

385
00:37:35,169 --> 00:37:37,964
พระเจ้าชี้ทางให้คนที่พระองค์มีพระประสงค์

386
00:37:38,047 --> 00:37:42,343
อันที่จริงผมนึกไม่ออกเลยว่านอกจากพระเยซูแล้ว
มีใครอื่นอีกในคัมภีร์ไบเบิล

387
00:37:42,426 --> 00:37:48,474
ที่ไม่มีข้อบกพร่องที่เห็นได้ชัดหรืออุปสรรค

388
00:37:48,557 --> 00:37:52,270
ที่มาในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง
ที่ทำให้เราแบบ "จริงดิ"

389
00:37:52,770 --> 00:37:54,730
แต่พระเจ้าก็เก่งเรื่องนั้นเหลือเกิน

390
00:37:54,814 --> 00:37:58,150
เทพแห่งพระคัมภีร์คือเทพที่เชี่ยวชาญ

391
00:37:58,234 --> 00:38:03,239
ในการหยิบเอาของที่เสียหายมา
แล้วไม่ได้เอามาแค่ซ่อม

392
00:38:03,322 --> 00:38:06,284
แต่เอามาประยุกต์ใช้ในด้านอื่น
ให้มันยิ่งใหญ่ขึ้นไปอีก

393
00:40:25,005 --> 00:40:26,590
ถอดรองเท้าออก

394
00:40:29,051 --> 00:40:30,010
ท่านเป็นใคร

395
00:40:31,554 --> 00:40:33,514
ที่นี่คือแดนศักดิ์สิทธิ์ โมเสส

396
00:40:34,306 --> 00:40:35,766
ถอดรองเท้าออก

397
00:40:38,894 --> 00:40:41,313
- บอกมา ท่านต้องการอะไรจากข้า
- ทำตามที่เราบอก

398
00:40:47,111 --> 00:40:50,406
เราเป็นผู้ที่เราเป็นและผู้ที่เราจะเป็น

399
00:40:51,574 --> 00:40:54,785
พระเจ้าแห่งอับราฮัม ไอแซค และเจค็อบ

400
00:40:55,911 --> 00:40:57,538
พระเจ้าแห่งอิสราเอล

401
00:40:58,122 --> 00:40:59,874
พระเจ้าแห่งทุกสรรพสิ่ง

402
00:41:02,001 --> 00:41:04,920
และเจ้าคือผู้ที่เจ้าเป็น

403
00:41:05,004 --> 00:41:06,630
และผู้ที่เจ้าจะเป็น…

404
00:41:08,132 --> 00:41:09,800
ผู้ส่งสาส์นของข้า

405
00:41:11,218 --> 00:41:14,555
คัมภีร์ฮีบรูชี้ให้เห็นประเด็นหลัก

406
00:41:15,181 --> 00:41:18,809
ว่ามนุษย์มองไม่เห็นพระเจ้า

407
00:41:18,893 --> 00:41:21,604
พวกเขาจะมาอยู่ต่อหน้าพระเจ้าตัวเป็นๆ ไม่ได้

408
00:41:22,271 --> 00:41:23,981
มีข้อยกเว้นสำคัญอยู่หนึ่งข้อ

409
00:41:24,064 --> 00:41:25,816
ข้อยกเว้นนั้นก็คือโมเสส

410
00:41:27,401 --> 00:41:28,861
ท่านคือพระเจ้าจริงๆ เหรอ

411
00:41:28,944 --> 00:41:32,323
เราเป็นผู้ที่เราเป็นและผู้ที่เราจะเป็น

412
00:41:33,032 --> 00:41:35,951
คุณมีพุ่มไม้ที่ไหม้อยู่แต่ไม่ถูกทำลาย

413
00:41:36,035 --> 00:41:40,039
นักปรัชญาชาวยิวชื่อไฟโล
ซึ่งมีชีวิตอยู่ในสมัยของพระคริสต์

414
00:41:40,122 --> 00:41:41,540
ตีความสิ่งนี้ในเชิงเปรียบเทียบ

415
00:41:41,624 --> 00:41:45,503
เขาบอกว่ามันคือสัญลักษณ์
ของการเป็นทาสของอิสราเอล

416
00:41:45,586 --> 00:41:47,838
ซึ่งก็คือ พวกเขาถูกเผาไหม้แต่ไม่ถูกทำลาย

417
00:41:47,922 --> 00:41:49,340
พวกเขายังคงมีชีวิตอยู่

418
00:41:49,882 --> 00:41:52,301
เราเฝ้าดูเจ้ามาหลายปี โมเสส

419
00:41:53,010 --> 00:41:55,554
ตามหา ตั้งคำถาม

420
00:41:56,055 --> 00:41:59,725
และเราพาเจ้ามาที่นี่
เพื่อเผยให้เห็นถึงจุดประสงค์ของเจ้า

421
00:42:00,726 --> 00:42:02,436
เจ้าจะต้องกลับไปอียิปต์

422
00:42:03,145 --> 00:42:05,814
เจ้าจะเกลี้ยกล่อมให้ชาวฮีบรูตามเจ้ามา

423
00:42:06,649 --> 00:42:11,153
และในนามของเรา
เจ้าจะเรียกร้องอิสรภาพพวกเขาจากฟาโรห์

424
00:42:12,530 --> 00:42:14,365
ฟาโรห์จะไม่มีวันปลดปล่อยชาวฮีบรู

425
00:42:14,907 --> 00:42:16,367
เขาจะขัดขืน

426
00:42:16,450 --> 00:42:18,827
และเราก็จะลงโทษเขา

427
00:42:20,371 --> 00:42:22,164
แล้วข้าไปเกี่ยวอะไรกับชาวฮีบรู

428
00:42:23,332 --> 00:42:26,710
ข้าไม่ใช่ผู้นำหรือคนที่พูดจาเก่ง

429
00:42:27,670 --> 00:42:29,797
จนกว่าเจ้าจะพบทาง

430
00:42:29,880 --> 00:42:32,967
แอรอน พี่ชายของเจ้าจะพูดแทนเจ้า

431
00:42:35,261 --> 00:42:36,178
พี่ชายเหรอ

432
00:42:38,013 --> 00:42:39,181
ไปอียิปต์

433
00:42:40,015 --> 00:42:42,851
ประกาศตัวกับชาวฮีบรูในฐานะผู้ส่งสาส์นของข้า

434
00:42:43,602 --> 00:42:45,729
เราจะบอกชื่อของเรากับเจ้า

435
00:42:46,480 --> 00:42:48,190
ชื่อที่ผู้คนรู้จักเรา

436
00:42:49,024 --> 00:42:51,944
และพวกเขาก็จะรู้ว่าเจ้าพูดแทนเรา

437
00:42:53,487 --> 00:42:55,364
(เราคือผู้ที่เราเป็น)

438
00:42:56,657 --> 00:42:59,785
โมเสสไม่รู้ว่าเขาจะทำให้คนเชื่อได้ไหม

439
00:42:59,868 --> 00:43:04,039
พระเจ้าก็เลยบอก "โอเค ไม่ต้องห่วง
เราจะบอกชื่อเราให้"

440
00:43:04,665 --> 00:43:05,499
"มันคือ…"

441
00:43:07,084 --> 00:43:09,169
"เราจะเป็นผู้ที่เราจะเป็น"

442
00:43:09,253 --> 00:43:11,338
หรือ "เราจะกลายเป็นผู้ที่เราจะกลายเป็น"

443
00:43:11,922 --> 00:43:13,340
ชื่อบ้าอะไรเนี่ย

444
00:43:13,424 --> 00:43:15,593
มันเป็นชื่อที่เป็นกริยา

445
00:43:16,302 --> 00:43:17,928
พระเจ้าเป็นกริยา

446
00:43:19,430 --> 00:43:21,765
ข้าไม่ได้เกิดมาเพื่องานนี้

447
00:43:23,392 --> 00:43:25,019
ข้าไม่ใช่คนดีด้วยซ้ำ

448
00:43:25,853 --> 00:43:27,938
เราเลือกเจ้าแล้ว

449
00:43:28,856 --> 00:43:29,940
โมเสส

450
00:43:34,945 --> 00:43:38,741
(มีเดียน)

451
00:43:40,534 --> 00:43:42,578
ศิปโปราห์ ศิปโปราห์ เราต้องไปแล้ว

452
00:43:47,458 --> 00:43:48,834
ข้าได้เจอพระเจ้า

453
00:43:48,917 --> 00:43:51,420
พระเจ้าเหรอ พระเจ้าองค์ไหน

454
00:43:51,503 --> 00:43:53,964
พระเจ้าแห่งฮีบรู พระเจ้าแห่งทุกสรรพสิ่ง

455
00:43:54,673 --> 00:43:56,091
พระองค์มีงานให้ข้าทำ

456
00:43:58,010 --> 00:44:00,679
เก็บเสื้อผ้าของเจ้ากับลูกๆ เราจะไปเดี๋ยวนี้

457
00:44:05,184 --> 00:44:06,060
(หนังสืออพยพ 4:19 - 20)

458
00:44:06,101 --> 00:44:08,395
"พระเจ้าได้ตรัสกับโมเสสที่มีเดียนว่า

459
00:44:08,479 --> 00:44:10,189
กลับไปอียิปต์

460
00:44:10,272 --> 00:44:13,484
คนที่อยากให้เจ้าตายนั้นตายไปหมดแล้ว

461
00:44:18,947 --> 00:44:22,284
(ทะเลทรายไซนาย)

462
00:44:26,205 --> 00:44:28,707
"โมเสสก็เลยหอบเอาภรรยากับลูกชาย

463
00:44:28,791 --> 00:44:32,670
ขึ้นหลังลาและมุ่งหน้ากลับอียิปต์"

464
00:44:43,222 --> 00:44:44,431
เราหลงทาง

465
00:44:45,015 --> 00:44:46,684
พระเจ้ากำลังชี้ทางให้เรา

466
00:44:59,071 --> 00:45:00,698
อีกแค่สามสัปดาห์ก็ถึงโกเชนแล้ว

467
00:45:02,199 --> 00:45:03,242
แล้วยังไงต่อ

468
00:45:03,951 --> 00:45:05,953
เราจะแวะที่หมู่บ้าน มีโรงเตี๊ยม

469
00:45:06,036 --> 00:45:08,372
ที่นั่นเราจะไปเจอพี่ชายข้า แอรอน

470
00:45:09,081 --> 00:45:12,626
พี่ชายที่พระเจ้าบอกเจ้านะเหรอ
คนที่เจ้าไม่รู้ด้วยซ้ำว่ามีตัวตน

471
00:45:13,210 --> 00:45:15,003
มันเป็นพระวจนะของพระเจ้า ข้าเชื่อ

472
00:45:15,963 --> 00:45:17,965
- ถ้าไม่มีพี่ชาย…
- มีสิ

473
00:45:18,048 --> 00:45:20,259
พอไปถึงโกเชนแล้ว เรากลับบ้านกันได้ไหม

474
00:45:20,342 --> 00:45:22,803
- จะมีพี่ชาย
- แต่ถ้าไม่มีล่ะ

475
00:45:22,886 --> 00:45:24,722
จะมีพี่ชาย

476
00:45:24,805 --> 00:45:26,807
แต่ถ้าไม่มีล่ะ

477
00:45:31,019 --> 00:45:32,187
เอาเนื้อมาให้ข้า

478
00:45:33,689 --> 00:45:35,816
ข้าไม่เชื่อในพระเจ้าองค์นี้

479
00:45:36,400 --> 00:45:39,153
- ชาวฮีบรูกำลังทุกข์ทรมาน
- ข้าเชื่อในครอบครัวเรา

480
00:45:39,236 --> 00:45:40,404
ข้าก็เป็นผัวเจ้าไง

481
00:45:44,324 --> 00:45:46,827
บางทีถ้ามีเจ้าอยู่ข้างๆ
ข้าก็อาจจะพาพวกเขาไปส่งได้

482
00:46:02,634 --> 00:46:04,595
โมเสสเชื่อฟังคำสั่งของพระเจ้า

483
00:46:06,013 --> 00:46:10,768
และเดินทางข้ามทะเลทรายเพื่อพบพี่ชายของเขา
แอรอน

484
00:46:25,240 --> 00:46:27,534
เจ้าจะรู้ได้ยังไงว่าคนไหนพี่เจ้า

485
00:46:30,078 --> 00:46:30,913
เขาเหรอ

486
00:46:55,521 --> 00:46:56,355
นั่งลง

487
00:47:01,485 --> 00:47:02,361
เร็วเข้า

488
00:47:04,112 --> 00:47:04,988
เจ้าด้วย

489
00:47:16,875 --> 00:47:19,419
ข้าได้ยินเสียงเสียงนึงในฝัน

490
00:47:20,295 --> 00:47:22,130
ที่บอกว่าถ้าข้ามาที่นี่

491
00:47:22,881 --> 00:47:23,966
ข้าจะได้เจอเจ้า

492
00:47:25,884 --> 00:47:27,261
เจ้ารู้ได้ยังไงว่าข้าคือใคร

493
00:47:28,679 --> 00:47:30,138
ข้ารู้จักเจ้ามาทั้งชีวิต

494
00:47:31,974 --> 00:47:33,809
ข้าคือแอรอน บุตรแห่งอัมราม

495
00:47:35,811 --> 00:47:36,645
คนฮีบรู

496
00:47:38,313 --> 00:47:39,523
พี่ชายของเจ้า

497
00:47:44,152 --> 00:47:45,070
ข้าเป็นคนฮีบรูเหรอ

498
00:47:48,615 --> 00:47:52,411
มันเป็นเรื่องที่แปลกและวิเศษมาก

499
00:47:55,497 --> 00:47:57,040
ตอนข้ายังเด็ก

500
00:47:58,208 --> 00:48:01,587
ฟาโรห์กลัวว่า
พวกฮีบรูจะขยายเผ่าพันธุ์มากเกินไป

501
00:48:02,170 --> 00:48:04,298
แล้ววันหนึ่งก็อาจจะมาแย่งชิงอาณาจักรของเขา

502
00:48:05,716 --> 00:48:09,595
เขาจึงมีบัญชาสั่งฆ่าทารกผู้ชายชาวฮีบรูทุกคน

503
00:48:12,014 --> 00:48:14,725
เจ้ายังไม่เกิดตอนที่การฆ่าเริ่มขึ้น

504
00:48:19,980 --> 00:48:23,442
นอกจากกลุ่มชนเผ่าที่คุณเจอ
ในตอนต้นของบทที่หนึ่ง

505
00:48:23,525 --> 00:48:25,611
สองชื่อแรกที่คุณเห็นในหนังสืออพยพ

506
00:48:25,652 --> 00:48:26,486
(ดร. แครอล ไมเยอร์ส
ศจ. กิตติคุณด้านศาสนา มหาวิทยาลัยดยุค)

507
00:48:26,528 --> 00:48:27,654
ก็คือชิฟราห์และปูอาห์

508
00:48:27,738 --> 00:48:29,239
และพวกเธอเป็นหมอตำแย

509
00:48:29,323 --> 00:48:31,533
และพวกเธอก็ทำสิ่งที่น่าทึ่ง

510
00:48:31,617 --> 00:48:36,622
พวกเธอขัดคำสั่งของผู้ที่มีอำนาจมากที่สุดในโลก

511
00:48:36,705 --> 00:48:38,165
กษัตริย์ฟาโรห์แห่งอียิปต์

512
00:48:39,291 --> 00:48:42,169
เพราะพวกเธอปฏิเสธ
ที่จะทำตามคำสั่งของฟาโรห์

513
00:48:42,961 --> 00:48:47,257
มองได้ว่าพวกเธอเป็นตัวอย่างแรก
ของการขัดขืนทางแพ่ง

514
00:48:47,341 --> 00:48:50,427
ในหนังสืออพยพ
พวกเธอถูกอธิบายในภาษาฮีบรูว่า…

515
00:48:52,554 --> 00:48:56,141
ซึ่งแปลว่า "หมอตำแยของชาวฮีบรู"

516
00:48:56,224 --> 00:48:59,102
หรือ "หมอตำแยชาวฮีบรู"

517
00:48:59,186 --> 00:49:01,563
ตามหลักไวยากรณ์แล้วมันเป็นไปไม่ได้ที่จะรู้

518
00:49:01,647 --> 00:49:02,981
ว่ามันแปลว่าอันไหนกันแน่

519
00:49:03,065 --> 00:49:06,526
ผู้หญิงสองคนนี้ที่อาจจะไม่ใช่คนฮีบรูด้วยซ้ำ

520
00:49:06,610 --> 00:49:09,947
พวกเธอยอมเสี่ยงตายเพื่อชาวฮีบรู

521
00:49:12,616 --> 00:49:15,535
พวกเธอไม่รู้ว่าพวกเธอกำลังก่อให้เกิดอะไร

522
00:49:15,619 --> 00:49:16,954
แต่ตอนนี้เรารู้แล้ว

523
00:49:17,579 --> 00:49:23,835
และหนึ่งในสิ่งที่ผมรู้สึกประทับใจมาก
ก็คืออาจจะ แค่อาจจะนะ

524
00:49:23,919 --> 00:49:28,465
การไถ่บาปอันยิ่งใหญ่ของมนุษย์เริ่มต้นขึ้น

525
00:49:28,548 --> 00:49:32,052
เมื่อคนเรายืนขึ้นด้วยความกล้าหาญ

526
00:49:32,552 --> 00:49:35,681
แล้วทำอะไรสักอย่างเพื่อคนอื่น

527
00:49:37,933 --> 00:49:40,310
แม่ของเรา โจเคเบด

528
00:49:41,103 --> 00:49:42,980
ให้กำเนิดเจ้าอย่างลับๆ

529
00:49:45,440 --> 00:49:49,403
จากการวิเคราะห์ข้อความในคัมภีร์ไบเบิล
ตามหลักศาสนายิว พอเธอคลอดลูกออกมาปุ๊บ

530
00:49:49,987 --> 00:49:52,864
ห้องทั้งห้องก็สว่างไสว

531
00:49:55,200 --> 00:49:59,454
ครั้นเธอได้เห็นทารก เธอก็รู้ว่าเขาเป็นคนดี

532
00:49:59,538 --> 00:50:00,706
ในภาษาฮีบรู พูดว่า…

533
00:50:03,333 --> 00:50:04,835
เธอรู้ว่าเขาเป็นคนดี

534
00:50:04,918 --> 00:50:08,338
แล้วเราก็ยังไม่เคยได้ยินประโยคนั้นเลย
ที่ว่ามันดี

535
00:50:08,422 --> 00:50:11,591
ตั้งแต่บทแรกของหนังสือปฐมกาล

536
00:50:11,675 --> 00:50:16,013
ตั้งแต่เจ็ดวันแรกของการสร้าง

537
00:50:18,890 --> 00:50:20,642
แล้วเธอก็บอกว่า "เขาพิเศษ"

538
00:50:21,727 --> 00:50:24,938
"เราต้องเอาเขาไปซ่อน เราต้องช่วยเขา"

539
00:50:30,610 --> 00:50:33,572
ขณะที่ทหารอียิปต์ไปตามบ้านในเมืองโกเชน

540
00:50:34,614 --> 00:50:36,616
เราก็วางแผนที่จะปกป้องเจ้าให้ปลอดภัย

541
00:50:44,541 --> 00:50:46,043
เรารู้ว่ามีเด็กอยู่ที่นี่

542
00:50:46,126 --> 00:50:47,878
พวกเขากำลังมา

543
00:50:47,961 --> 00:50:50,839
(แอรอน ไปที่ซ่อน ไปที่ซ่อนสิ ไปเลย)

544
00:50:52,174 --> 00:50:54,384
ข้ามีหน้าที่ดูแลเจ้า

545
00:50:54,468 --> 00:50:55,969
ซ่อนเจ้าไว้

546
00:51:05,062 --> 00:51:06,104
บอกแล้วไง

547
00:51:06,688 --> 00:51:08,106
เด็กคนนั้นตายในท้อง

548
00:51:09,900 --> 00:51:11,234
ขอดูศพหน่อย

549
00:51:13,236 --> 00:51:14,905
เขาถูกฝังเมื่อวาน

550
00:51:15,781 --> 00:51:18,408
ต้องทำให้แม่ที่โศกเศร้าอยู่ลำบากใจอีกหรือ

551
00:51:23,330 --> 00:51:25,165
เดี๋ยวก่อน

552
00:51:30,712 --> 00:51:31,546
ฟังนะ

553
00:51:38,512 --> 00:51:42,557
ข้ากอดเจ้าไว้แน่น กลัวว่าเจ้าจะร้อง

554
00:51:54,569 --> 00:51:55,737
(เราจะกลับมา)

555
00:51:57,197 --> 00:51:58,073
ไปกันเถอะ

556
00:52:08,792 --> 00:52:12,337
ไม่

557
00:52:13,088 --> 00:52:14,339
ไม่นะ

558
00:52:17,134 --> 00:52:18,093
ไม่

559
00:52:49,833 --> 00:52:50,876
เจ้าปลอดภัย

560
00:52:51,585 --> 00:52:55,881
แต่เรารู้ว่าอีกไม่นานทหารอียิปต์ก็จะกลับมา

561
00:52:59,467 --> 00:53:03,763
สิ่งที่น่าสนใจสำหรับผมก็คือในสองสามบทแรก

562
00:53:03,847 --> 00:53:05,265
ของหนังสืออพยพ

563
00:53:05,348 --> 00:53:09,769
ข้อความเน้นหนักไปที่การท้าทายอันชาญฉลาด

564
00:53:09,853 --> 00:53:14,024
ฉลาดเฉลียวและเต็มไปด้วยความกล้าหาญ
ของเหล่าสตรี

565
00:53:15,650 --> 00:53:19,321
บางคนเป็นชาวฮีบรู บางคนก็ไม่ใช่

566
00:53:19,988 --> 00:53:23,491
ด้วยความกล้าหาญ พวกเธอยอมเสี่ยง

567
00:53:23,575 --> 00:53:27,913
ต่อต้านกฎหมายและกฤษฎีกาของฟาโรห์

568
00:53:33,251 --> 00:53:39,591
แม่ของโมเสสตัดสินใจอย่างเจ็บปวด
โดยเอาเด็กทารกใส่ตะกร้า

569
00:53:40,383 --> 00:53:44,512
ลอยมันออกไปในแม่น้ำไนล์อย่างสิ้นหวัง

570
00:53:44,596 --> 00:53:46,556
เข้าตาจนแล้วจริงๆ

571
00:53:46,640 --> 00:53:47,766
โอ้พระเจ้า

572
00:53:49,059 --> 00:53:53,813
พระเจ้า ข้าหวังว่าจะมีคนสักคน
ที่ไม่ใจร้ายจนเกินไป

573
00:53:55,732 --> 00:53:58,485
และถ้าคนคนนั้นมีจริง เขาจะพบเด็กคนนี้

574
00:53:59,611 --> 00:54:00,946
เจ็บปวดที่สุด

575
00:54:09,955 --> 00:54:12,290
แม่ของเราส่งเจ้าลอยออกไปในแม่น้ำไนล์

576
00:54:13,291 --> 00:54:16,127
ไม่รู้ว่าชะตาชีวิตเจ้าจะเป็นยังไง

577
00:54:19,589 --> 00:54:22,550
พวกเขาสามารถซ่อนเขาไว้ได้ถึงสามเดือน

578
00:54:22,634 --> 00:54:26,763
และเมื่อครบสามเดือน
พวกเขาก็สร้างเรือลำเล็กๆ

579
00:54:26,846 --> 00:54:31,643
ในภาษาฮีบรูเรียกว่าเทวาห์
เป็นคำเดียวกันกับที่ใช้กับเรือของโนอาห์

580
00:54:32,936 --> 00:54:36,398
เรือโนอาห์ก็เป็นเรือที่มีแนวลาดเอียงเช่นกัน

581
00:54:36,481 --> 00:54:37,941
คุณก็เลยมีเรื่องราวสองเรื่อง

582
00:54:38,024 --> 00:54:40,151
เรื่องหนึ่งกล่าวถึงตอนต้นของหนังสือปฐมกาล

583
00:54:40,235 --> 00:54:45,031
แล้วทีนี้เราก็มีตอนต้นของหนังสืออพยพ
ที่เหตุการณ์ใหญ่กำลังจะเกิดขึ้น

584
00:54:45,115 --> 00:54:46,533
เพราะเทวาห์ล้วนๆ

585
00:54:51,121 --> 00:54:56,251
และเทวาห์นี้กำลังนำพาใครสักคน
ที่จะเป็นตัวแทนของการเริ่มต้นใหม่

586
00:55:11,975 --> 00:55:13,727
เมืองพีรามเสส

587
00:55:16,479 --> 00:55:19,524
(พีรามเสส
เมืองหลวงแห่งอียิปต์)

588
00:55:19,607 --> 00:55:20,650
มันใหญ่ขึ้น

589
00:55:21,735 --> 00:55:22,819
สัตว์ประหลาด

590
00:55:23,361 --> 00:55:24,571
กินเลือดมนุษย์

591
00:55:25,530 --> 00:55:26,489
เลือดเรา

592
00:55:39,836 --> 00:55:41,129
มันจะรุ่งโรจน์

593
00:55:42,130 --> 00:55:43,840
เจ้ายโสเกินไปแล้ว น้องชาย

594
00:55:45,550 --> 00:55:48,053
ท่านพ่อของเราสร้างวิหารเทพอามุน

595
00:55:48,553 --> 00:55:51,598
เพื่อที่ชื่อของท่านจะได้เป็นที่จดจำชั่วกัลปาวสาน

596
00:55:51,681 --> 00:55:56,895
ตอนนี้เจ้าจะมาลบความมุ่งมั่นของท่านออก
แล้วเอาของเจ้าแทนที่อย่างนั้นเหรอ

597
00:55:58,229 --> 00:56:00,982
ท่านพ่อเขียนจารึกนี้ไว้
ตั้งแต่ก่อนที่วิหารจะสร้างเสร็จ

598
00:56:02,650 --> 00:56:05,570
คนของเราระลึกถึงพ่อด้วยความรัก

599
00:56:06,738 --> 00:56:07,947
ท่านพ่อเป็นเผด็จการ

600
00:56:08,531 --> 00:56:11,993
ตามล่าเด็กชาวฮีบรูเพราะกลัวการกบฏ

601
00:56:14,037 --> 00:56:18,375
เอเมน สัดส่วนแรงงานของเราเป็นยังไง

602
00:56:18,458 --> 00:56:20,668
หนึ่งในห้าเป็นชาวอียิปต์ ฝ่าบาท

603
00:56:21,169 --> 00:56:23,588
หนึ่งในห้าเป็นเชลยศึก

604
00:56:23,671 --> 00:56:25,382
ที่เหลือ ชาวฮีบรู

605
00:56:25,465 --> 00:56:27,926
คนงานที่มีพลังและฝีมือดี

606
00:56:28,009 --> 00:56:32,347
และท่านก็อยากให้กำจัดพวกเขาไป
เพราะท่านกลัวการกบฏจนขึ้นสมอง

607
00:56:36,059 --> 00:56:37,852
ความกล้าหาญของข้าไม่เหมือนของท่าน

608
00:56:38,812 --> 00:56:41,398
และขณะที่เมืองเรากำลังขยาย
เทียบได้กับสรวงสวรรค์

609
00:56:43,233 --> 00:56:45,026
พระเจ้าของเราจะชื่นชมยินดี

610
00:56:46,444 --> 00:56:49,447
แนวคิดเรื่องทาสในอียิปต์ไม่มีอยู่จริง

611
00:56:50,240 --> 00:56:51,533
ไปทำงาน

612
00:56:51,616 --> 00:56:55,453
แต่เรามีเชลยศึก เรามีคนรับใช้

613
00:56:55,537 --> 00:56:57,205
มีการบังคับใช้แรงงาน

614
00:56:58,248 --> 00:57:01,292
นี่เป็นเรื่องปกติของกษัตริย์อียิปต์

615
00:57:11,678 --> 00:57:15,140
แรงงานทาสของอียิปต์

616
00:57:15,640 --> 00:57:18,309
มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศมาก

617
00:57:18,393 --> 00:57:21,646
แล้วคุณมาพูดว่า "ปล่อยคนของเราไป"

618
00:57:21,729 --> 00:57:26,860
เป็นธรรมดาที่ฟาโรห์และเศรษฐกิจของอียิปต์
ทั้งประเทศจะตั้งคำถามว่า

619
00:57:26,943 --> 00:57:28,445
"แล้วใครจะทำงานล่ะ"

620
00:57:28,528 --> 00:57:31,448
"ใครจะแบกงานนี้"

621
00:57:32,490 --> 00:57:34,534
เหมือนกับในปี 1863

622
00:57:34,617 --> 00:57:37,120
การประกาศอิสรภาพของทาส
ทำให้เกิดคำถามที่ว่า

623
00:57:37,203 --> 00:57:41,040
"ถ้าปล่อยพวกทาสไป แล้วใครจะเก็บฝ้าย"

624
00:57:46,588 --> 00:57:48,131
(โกเชน)

625
00:57:48,214 --> 00:57:52,010
โกเชนตั้งอยู่ในชานเมืองพีรามเสส

626
00:57:53,011 --> 00:57:58,183
หลานชายและเหลนของอับราฮัมตั้งรกรากอยู่ที่นั่น
สี่ศตวรรษก่อนหน้านั้น

627
00:57:58,808 --> 00:58:01,352
เมื่อความอดอยากขับไล่พวกเขาออกจากคานาอัน

628
00:58:06,649 --> 00:58:09,694
ฟาโรห์ตรัสว่า "เยี่ยม พาพวกเขาทั้งหมดมาที่นี่
พวกเขาจะได้ที่ดิน"

629
00:58:09,777 --> 00:58:11,321
เมื่อเวลาผ่านไป สิ่งที่เกิดขึ้นคือ

630
00:58:11,404 --> 00:58:13,531
ชาวอิสราเอลถูกมองว่ามีตัวตน
แต่ไม่เป็นประโยชน์

631
00:58:13,615 --> 00:58:15,909
ประชากรพวกเขาเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
มีอัตลักษณ์เป็นของตัวเอง

632
00:58:15,992 --> 00:58:18,161
พวกเขาไม่ทำตัวกลืนกับคนอียิปต์อย่างที่ต้องการ

633
00:58:18,244 --> 00:58:19,579
ต้องระวังพวกเขาให้ดี

634
00:58:20,663 --> 00:58:24,834
ที่นี้ก็เลยมีการจัดตั้งระบบขึ้น
โดยทีแรกพวกเขายังไม่ได้เป็นทาส

635
00:58:24,918 --> 00:58:26,586
แต่ที่นี้ก็เริ่มเปลี่ยนทีละนิดๆ

636
00:58:26,669 --> 00:58:30,340
พวกเขาถูกริดรอนสิทธิ รู้ตัวอีกที
มองไปรอบๆ แล้วก็นึกไม่ออกแล้ว

637
00:58:30,423 --> 00:58:32,675
ว่าชีวิตเป็นยังไงก่อนที่จะมีสิทธิพวกนั้น

638
00:58:33,343 --> 00:58:34,844
นี่

639
00:58:42,810 --> 00:58:43,645
มิเรียม

640
00:58:47,899 --> 00:58:49,526
นี่โมเสส น้องชายของข้า

641
00:58:55,281 --> 00:58:57,242
บอกแล้วไงว่าอย่าพาเขากลับมา

642
00:59:01,955 --> 00:59:02,789
มา

643
00:59:05,166 --> 00:59:07,961
ไม่เป็นไร มา เชิญ

644
00:59:10,088 --> 00:59:10,922
เชิญ

645
00:59:12,257 --> 00:59:13,675
เจ้าคงคอแห้ง

646
00:59:18,179 --> 00:59:19,639
อยากกินอะไรไหม

647
00:59:19,722 --> 00:59:21,683
ดื่มซะ แล้วพวกเจ้าก็ควรไปได้แล้ว

648
00:59:24,018 --> 00:59:25,270
กินอะไรครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่

649
00:59:30,358 --> 00:59:32,110
แม่ต้องการแบบนั้น

650
00:59:32,193 --> 00:59:33,820
เจ้าควรฟังเขานะ มิเรียม

651
00:59:34,612 --> 00:59:36,030
พระเจ้าได้ตรัสกับเขาแล้ว

652
00:59:37,532 --> 00:59:39,492
พระเจ้ามาหาเราทุกคนในความฝัน

653
00:59:39,576 --> 00:59:40,702
มันไม่ใช่ความฝัน

654
00:59:42,287 --> 00:59:43,871
พระองค์ตรัสกับข้าบนภูเขา

655
00:59:43,955 --> 00:59:46,082
พระองค์บอกให้ข้ามาที่นี่
เพื่อปลดปล่อยคนของเรา

656
00:59:46,833 --> 00:59:48,376
และพาพวกเขากลับไปที่คานาอัน

657
00:59:50,712 --> 00:59:54,048
พระเจ้าของเราไม่ได้ตรัสกับใคร
มาหลายร้อยปีแล้ว

658
00:59:54,132 --> 00:59:55,508
ก็จริง

659
01:00:01,556 --> 01:00:05,059
พวกฮีบรูอยู่ในอียิปต์มา 430 ปี

660
01:00:05,143 --> 01:00:09,105
และเวลาส่วนใหญ่ก็หมดไปกับการเป็นทาส

661
01:00:09,188 --> 01:00:14,861
มันเกิดอะไรขึ้นกับความสัมพันธ์ระหว่างพระเจ้า
กับประชาชนอิสราเอล

662
01:00:14,944 --> 01:00:19,157
ในช่วงหลายศตวรรษของการเป็นทาส
ที่ยาวนานและสิ้นหวังเหล่านั้น

663
01:00:19,240 --> 01:00:21,075
พวกเขายอมแพ้แล้วเหรอ

664
01:00:21,159 --> 01:00:25,038
พวกเขาได้ข้อสรุปเกี่ยวกับเรื่องราว
ที่พวกเขาได้ยินมา

665
01:00:25,121 --> 01:00:27,457
เกี่ยวกับอับราฮัม บรรพบุรุษของพวกเขา

666
01:00:27,540 --> 01:00:31,336
และคำสัญญาที่ว่าในที่สุดพวกเขาจะได้เป็นอิสระ
ในดินแดนแห่งพันธสัญญาแล้วหรือ

667
01:00:31,419 --> 01:00:34,297
พวกเขาสรุปว่าไม่จริงเหรอ

668
01:00:34,797 --> 01:00:37,091
และคัมภีร์โทราห์ก็ไม่ได้บอกเรา

669
01:00:37,175 --> 01:00:41,971
แต่มีบรรทัดหนึ่งที่โดนใจผมจริงๆ

670
01:00:42,055 --> 01:00:47,101
พระเจ้าตรัสกับโมเสสว่า "ข้าจำคนของข้าได้"

671
01:00:47,769 --> 01:00:50,647
"ข้าได้ยินเสียงร้องของพวกเขา"

672
01:00:50,730 --> 01:00:56,944
ทุกครั้งที่ผมอ่านบรรทัดนั้น
ปฏิกิริยาแรกของผมคือ "ท่านมัวแต่ทำอะไรอยู่"

673
01:01:03,284 --> 01:01:04,160
แม่

674
01:01:10,375 --> 01:01:11,292
แม่

675
01:01:12,293 --> 01:01:14,420
- ให้ข้าพาไป...
- แม่จำใครไม่ได้เลย

676
01:01:36,484 --> 01:01:38,194
โมเสสน้อยของแม่

677
01:01:39,404 --> 01:01:41,614
ลูกกลับมาแล้วเหรอ

678
01:01:45,743 --> 01:01:47,495
ขอบคุณ

679
01:01:50,540 --> 01:01:52,041
โอ้ ขอบคุณ

680
01:01:53,126 --> 01:01:54,335
ขอบคุณ

681
01:02:08,933 --> 01:02:10,351
อย่าบอกหัวหน้างาน

682
01:02:10,435 --> 01:02:14,188
พวกเขาเป็นหนี้ตำแหน่งพวกอียิปต์
ตามพวกผู้เฒ่ามาก่อน

683
01:02:15,523 --> 01:02:18,735
โมเสส พอพวกเขามา
เจ้าก็พูดกับพวกเขาได้เลย

684
01:02:20,278 --> 01:02:22,238
ไม่ใช่ข้า แอรอน

685
01:02:26,909 --> 01:02:31,664
ในคัมภีร์อัลกุรอาน ตอนที่โมเสสกำลังสนทนา
กับพระเจ้าอยู่บนภูเขา เขาบอกกับพระองค์ว่า

686
01:02:31,748 --> 01:02:34,876
"ทรงส่งแอรอนมากับข้า เพราะเขาพูดเก่งกว่า

687
01:02:34,959 --> 01:02:37,462
และแสดงออกได้ดีกว่าข้า"

688
01:02:37,545 --> 01:02:42,967
ดังนั้น ถ้าตีความตามคัมภีร์อัลกุรอาน
มันคือลิ้นที่แข็งหรือเป็นปม

689
01:02:43,468 --> 01:02:47,138
คุณอาจจะตีความได้ว่า
มันเป็นความบกพร่องทางกายภาพ

690
01:02:47,221 --> 01:02:49,557
หรืออาจจะเป็นแค่ทางจิตวิทยา

691
01:02:49,640 --> 01:02:52,643
เขาอาจจะกลัวมากที่จะได้กลับไปเจอฟาโรห์

692
01:02:52,727 --> 01:02:55,897
หรือเขาอาจจะพูดไม่เก่งเท่ากับแอรอนจริงๆ

693
01:02:56,814 --> 01:03:00,234
มันเป็นช่วงเวลาที่สวยงามมาก
เพราะเขากำลังบอกกับพระเจ้าว่า

694
01:03:00,318 --> 01:03:03,613
"ข้าต้องการคนช่วยในภารกิจอันยิ่งใหญ่นี้"

695
01:03:03,696 --> 01:03:08,367
และพระเจ้าก็ทรงตอบรับ
และแอรอนก็ถูกยกย่องให้เป็นองค์ศาสดาองค์นึง

696
01:03:08,451 --> 01:03:13,873
ดังนั้นเขาจึงร่วมมือกับโมเสส
เพื่อช่วยเหลือในภารกิจนี้

697
01:03:14,999 --> 01:03:17,460
นี่คือโมเสส น้องชายข้า

698
01:03:18,336 --> 01:03:19,504
ไม่ใช่คนอียิปต์

699
01:03:21,047 --> 01:03:22,298
แต่เป็นพวกเราคนหนึ่ง

700
01:03:23,174 --> 01:03:25,259
เขามาหาเราพร้อมกับสาส์น

701
01:03:28,179 --> 01:03:29,138
สาส์นอะไร

702
01:03:35,228 --> 01:03:37,563
เดธัน หัวหน้าคนงาน

703
01:03:38,231 --> 01:03:39,732
จำน้องชายข้าได้ใช่ไหม

704
01:03:40,942 --> 01:03:42,068
เขาเป็นคนดี

705
01:03:42,652 --> 01:03:44,403
แม้แต่ตอนที่เขาใช้ชีวิตเป็นคนอียิปต์

706
01:03:44,487 --> 01:03:46,823
เขาฆ่าผู้คุมที่เฆี่ยนบุคกี้

707
01:03:48,825 --> 01:03:50,076
ข้าจำได้ดี

708
01:03:51,202 --> 01:03:52,119
และพระเจ้า…

709
01:03:54,747 --> 01:03:55,581
พระเจ้าของเรา…

710
01:03:57,124 --> 01:03:58,501
พระเจ้าของอับราฮัม

711
01:03:59,168 --> 01:04:01,462
มาหาน้องชายข้า

712
01:04:01,546 --> 01:04:05,299
และสั่งให้เขามานำเราออกจากพันธนาการ

713
01:04:06,092 --> 01:04:09,637
เราจะได้กลับไปยังดินแดนที่เราจากมา

714
01:04:12,348 --> 01:04:13,474
แล้วได้บอกไหมว่ายังไง

715
01:04:16,519 --> 01:04:17,478
ถามเขาสิ

716
01:04:19,522 --> 01:04:22,108
เราจะขอให้ฟาโรห์อนุญาต
ให้เราเดินทางออกนอกเมือง

717
01:04:22,191 --> 01:04:23,776
- แม่เจ้า
- ไม่

718
01:04:23,860 --> 01:04:24,944
พวกเราทุกคน

719
01:04:25,903 --> 01:04:29,073
เราจะบอกว่าการเสียสละของเรา
เป็นเพราะพระเจ้าของเรา

720
01:04:29,156 --> 01:04:32,618
การสังเวยสัตว์ที่จะทำให้ชาวอียิปต์โกรธ

721
01:04:33,452 --> 01:04:36,497
ฟาโรห์จะปล่อยเราไปที่ทะเลทรายสามวัน

722
01:04:36,581 --> 01:04:38,833
เมื่อพ้นสายตา พวกเราจะหนีไป

723
01:04:42,712 --> 01:04:46,132
บุตรแห่งอัมราม
ข้าก็อยากเชื่อเรื่องของน้องชายเจ้า

724
01:04:46,632 --> 01:04:49,135
แต่ถ้าเจ้าไปขอฟาโรห์แบบนี้

725
01:04:49,218 --> 01:04:50,761
เขาจะหัวเราะเยาะเจ้า

726
01:04:57,059 --> 01:05:00,062
น้องชายข้าได้พูดกับพระเจ้าแล้ว

727
01:05:00,146 --> 01:05:01,105
อะไรนะ

728
01:05:04,233 --> 01:05:07,194
พระองค์สั่งให้ข้าปลดปล่อยท่าน

729
01:05:10,281 --> 01:05:11,616
ปลดปล่อยคนของเรา

730
01:05:12,575 --> 01:05:14,243
ถ้าพระเจ้าบอกให้เราทำแบบนี้

731
01:05:15,661 --> 01:05:16,996
มันก็จะได้ผล

732
01:05:27,256 --> 01:05:28,299
โมเสส

733
01:05:30,051 --> 01:05:31,761
พระองค์ได้บอกพระนามกับเจ้าหรือเปล่า

734
01:05:32,762 --> 01:05:34,764
บอกสิ บอก ข้ารู้

735
01:05:39,101 --> 01:05:40,686
พระนามของพระเจ้าของเรา

736
01:05:41,687 --> 01:05:44,357
ถูกส่งต่อกันมาทุกชั่วอายุคน

737
01:05:45,316 --> 01:05:48,027
เพื่อที่เราจะได้รู้เมื่อถึงเวลาเช่นนี้มาถึง

738
01:05:50,404 --> 01:05:51,238
เซราห์

739
01:05:53,115 --> 01:05:58,120
พวกเขาพูดว่า
"ไปปรึกษายายเฒ่า เซราห์ บัต อัชเชอร์"

740
01:05:59,163 --> 01:06:01,666
พระองค์ได้ตรัสคำพิเศษหรือเปล่า

741
01:06:02,541 --> 01:06:04,460
เจ้ารู้พระนามใช่ไหม

742
01:06:06,837 --> 01:06:08,255
แม่ท่านบอกท่านแล้ว

743
01:06:12,009 --> 01:06:14,178
ดังนั้นถ้าโมเสสรู้พระนาม

744
01:06:15,221 --> 01:06:17,264
เขาก็ได้พบพระเจ้าของเราแล้ว

745
01:06:19,141 --> 01:06:20,017
โมเสส

746
01:07:02,852 --> 01:07:03,978
พระเจ้าทรงอยู่กับเรา

747
01:07:04,854 --> 01:07:08,858
เธอก็บอก "เขามีคำพิเศษ คำไถ่บาป"

748
01:07:08,941 --> 01:07:10,651
"เขาพูดจริง"

749
01:07:12,361 --> 01:07:15,865
"เขาคือผู้ไถ่บาป
เขาคือองค์ศาสดาที่พระเจ้าเลือก

750
01:07:22,830 --> 01:07:24,081
ไหนว่าความลับไง

751
01:07:41,265 --> 01:07:43,559
จริงเหรอ พระเจ้าของเรากลับมาแล้วเหรอ

752
01:07:47,897 --> 01:07:49,315
เล่าเรื่องพระองค์ให้เราฟังหน่อย

753
01:07:55,279 --> 01:07:56,363
แสดงให้พวกเขาเห็น

754
01:08:03,746 --> 01:08:06,248
พระองค์คือพระเจ้าที่แท้จริง

755
01:08:07,750 --> 01:08:10,169
พระองค์คือพระเจ้าที่ปกป้องโจเซฟ

756
01:08:11,378 --> 01:08:13,547
เมื่อพี่น้องหักหลังเขา

757
01:08:14,757 --> 01:08:16,425
พระองค์คือพระเจ้าที่ตรัสกับเขาว่า

758
01:08:17,343 --> 01:08:22,723
วันหนึ่งกระดูกของเขาจะถูกนำกลับมาที่คานาอัน

759
01:08:24,225 --> 01:08:28,896
พระองค์คือพระเจ้าองค์เดียว
กับที่สัญญาไว้กับอับราฮัม

760
01:08:28,979 --> 01:08:30,981
ปู่ทวดของโจเซฟ

761
01:08:32,525 --> 01:08:35,152
เพื่อที่คนของเราจะเป็นของพระองค์ตลอดไป

762
01:08:35,236 --> 01:08:36,987
ใช่อับราฮัมหรือเปล่าที่สู้กับพระเจ้า

763
01:08:37,822 --> 01:08:41,492
ไม่ใช่ นั่นเจค็อบ พ่อของโจเซฟ

764
01:08:41,575 --> 01:08:44,954
เขาพบพระเจ้าตอนกลางคืนและสู้กันจนรุ่งสาง

765
01:08:45,538 --> 01:08:48,374
และเขาก็ไม่ยอมปล่อยพระองค์ไป
จนกว่าพระองค์จะอวยพรเขา

766
01:08:48,457 --> 01:08:53,129
และเมื่อพระเจ้าอวยพรเขา
พระองค์ทรงตั้งชื่อเขาว่าอิสราเอล

767
01:08:54,130 --> 01:08:55,756
ผู้ที่เอาชนะพระเจ้าได้

768
01:08:56,757 --> 01:08:58,467
บ้านเกิดของเราเป็นยังไง

769
01:08:58,551 --> 01:09:00,010
น้ำท่วมจริงหรือเปล่า

770
01:09:00,094 --> 01:09:01,637
แล้วพวกสัตว์ล่ะ

771
01:09:03,055 --> 01:09:04,598
ใช่ น้ำท่วมจริง

772
01:09:05,307 --> 01:09:08,102
และคนที่ช่วยเราจากมันชื่อว่าโนอาห์

773
01:09:08,185 --> 01:09:09,353
เขาสร้างเรือ

774
01:09:09,436 --> 01:09:11,438
น้ำท่วมนานกี่วัน

775
01:09:11,522 --> 01:09:13,315
สี่สิบวันสี่สิบคืน

776
01:09:13,399 --> 01:09:14,859
โลกถูกสร้างขึ้นมายังไง

777
01:09:14,942 --> 01:09:17,444
พระเจ้าของเราทรงสร้างมันขึ้นมาในหกวัน

778
01:09:18,863 --> 01:09:20,906
เขาพูดถึงอดัมกับอีฟ

779
01:09:20,990 --> 01:09:24,618
โนอาห์ ไอแซค อิชมาเอล

780
01:09:24,702 --> 01:09:26,328
เจค็อบและเอซาว

781
01:09:27,705 --> 01:09:32,710
ชายผู้หลบหนีจากอียิปต์ในฐานะนักโทษ
กลับมาในฐานะองค์ศาสดา

782
01:09:37,756 --> 01:09:39,717
เจ้ารู้ได้ยังไงว่าข้ารู้พระนาม

783
01:09:41,427 --> 01:09:42,636
ข้าเป็นหมอตำแย

784
01:09:44,263 --> 01:09:45,556
เราใกล้ชิดกับพระเจ้า

785
01:09:46,432 --> 01:09:49,059
ตอนเกิดและตอนตาย
เจ้าจะรู้สึกได้ถึงการมีอยู่ของพระองค์

786
01:09:51,103 --> 01:09:53,063
แต่เจ้ากลับไม่มีลูกเป็นของตัวเอง

787
01:09:54,607 --> 01:09:56,650
ตอนที่ข้าถึงเวลาที่จะมีสามี

788
01:09:58,235 --> 01:10:00,112
พวกเขายังฆ่าเด็กทารกอยู่

789
01:10:04,909 --> 01:10:06,619
ข้าชอบช่วยคนอื่นมากกว่า

790
01:10:13,626 --> 01:10:15,127
นั่นคือที่ที่เจ้าเคยอยู่

791
01:10:18,923 --> 01:10:21,008
ใกล้สวนของวังสตรี

792
01:10:22,176 --> 01:10:24,094
ตอนที่องค์หญิงเก็บเจ้ามา

793
01:10:26,305 --> 01:10:27,139
เจ้าเห็นเหรอ

794
01:10:31,644 --> 01:10:32,811
ข้าทำให้มันเกิดขึ้น

795
01:11:53,517 --> 01:11:56,687
แม่ของโมเสสบอกพี่สาวของเขาว่า

796
01:11:57,187 --> 01:11:58,272
"ตามเขาไป"

797
01:11:58,772 --> 01:12:01,525
และในภาษาอาหรับ ที่จริงมันแค่คำเดียว

798
01:12:02,067 --> 01:12:06,530
ถือว่าเธอกล้าหาญมากที่ตามเด็กคนนี้ไป

799
01:12:06,613 --> 01:12:09,742
ชิฟราห์ ข้ามีอะไรจะบอก

800
01:12:10,534 --> 01:12:12,870
และเธอก็ฉลาดมาก

801
01:12:12,953 --> 01:12:17,499
หาทางนำน้องชายของเธอ
กลับมาหาแม่ที่แท้จริงของพวกเขาได้

802
01:12:19,335 --> 01:12:21,170
ยกโทษให้ข้าด้วย ท่านหญิง

803
01:12:21,920 --> 01:12:25,049
ข้ารู้จักแม่นมคนนึงสำหรับลูกของเจ้าหญิง

804
01:12:34,266 --> 01:12:38,812
เจ้าหญิง ลูกสาวของฟาโรห์ไม่เคยถามเลยว่า

805
01:12:40,064 --> 01:12:41,065
"เจ้าเป็นใคร"

806
01:12:41,815 --> 01:12:43,901
เดาว่าพระองค์คงไม่รู้

807
01:12:43,984 --> 01:12:47,237
ว่านี่คือแม่แท้ๆ ของทารกน้อย

808
01:12:50,616 --> 01:12:56,455
แน่นอนว่าแม่แท้ๆ ถูกลิขิตให้กลายเป็นคน

809
01:12:56,538 --> 01:12:58,123
ที่เขาจะดูดนมจากอก

810
01:12:58,207 --> 01:13:02,544
และเขาก็จะใช้เวลาสองสามปีแรก

811
01:13:03,087 --> 01:13:04,963
ดูดนมจากอกแม่เขา

812
01:13:05,464 --> 01:13:12,054
นั่นแปลว่าภาษาแม่ของเขา
เขาได้ยินมาตั้งแต่เด็กแล้ว

813
01:13:13,347 --> 01:13:15,933
เพลงกล่อมเด็ก ภาษาฮีบรู

814
01:13:16,433 --> 01:13:18,769
ฉันนึกภาพเพลงๆ นึง

815
01:13:18,852 --> 01:13:23,357
เพลงกล่อมเด็ก
ที่เขาเก็บไว้ในความทรงจำจิตใต้สำนึก

816
01:13:28,153 --> 01:13:30,781
ฉันชอบที่เรื่องราวเริ่มต้น

817
01:13:30,864 --> 01:13:34,618
ด้วยหญิงให้นมและทารกของเธอ

818
01:13:34,701 --> 01:13:37,996
คือนึกดูว่ามันมีความเป็นไปได้แค่ไหน

819
01:13:38,080 --> 01:13:42,334
ที่การปฏิวัติจะเริ่มต้นจากแม่ลูกอ่อนคนนึง

820
01:13:46,839 --> 01:13:48,507
มันมีพลังที่สูงกว่า

821
01:13:49,091 --> 01:13:50,050
เสมอ

822
01:13:50,968 --> 01:13:53,345
พรากเจ้าไป แล้วก็พาเจ้ากลับบ้าน

823
01:13:55,722 --> 01:13:57,474
เจ้าคือตัวเชื่อมของเรา

824
01:13:58,851 --> 01:14:00,394
คนที่อยู่ระหว่างกลาง

825
01:14:05,732 --> 01:14:08,402
แม่ข้าจะช่วยข้าพูดกับฟาโรห์พรุ่งนี้

826
01:14:11,738 --> 01:14:13,907
น้องสาวของฟาโรห์ไม่ใช่แม่ของเจ้า

827
01:14:15,868 --> 01:14:18,704
เธอไม่ใช่ แต่เธอก็เป็น

828
01:14:36,430 --> 01:14:38,098
มีคนกำลังมา ท่านหญิง

829
01:14:39,641 --> 01:14:40,851
จากการเดินทางอันยาวไกล

830
01:14:45,355 --> 01:14:46,315
คนแปลกหน้า

831
01:14:47,608 --> 01:14:49,318
แต่เขารู้ถึงหัวใจท่าน

832
01:14:51,695 --> 01:14:53,238
หน้าซีดหมดเลย ท่านหญิง

833
01:14:53,739 --> 01:14:55,073
มีอะไรเหรอเพคะ

834
01:14:58,702 --> 01:15:00,287
ลูกชายข้ากลับมาแล้ว

835
01:15:07,586 --> 01:15:08,837
โมเสส

836
01:19:03,905 --> 01:19:05,907
คำบรรยายโดย จิตรวดี ตรีมาศ