1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX

2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX

3
00:00:14,305 --> 00:00:15,765
Raz, dwa, trzy.

4
00:00:23,314 --> 00:00:24,941
Gdy poznałem Johnny’ego,

5
00:00:26,443 --> 00:00:30,572
pomyślałem, że jest zbyt uprzejmy
jak na takiego geniusza.

6
00:00:32,782 --> 00:00:34,993
To jak magia.

7
00:00:35,660 --> 00:00:39,289
Jego utworów nie da się zapomnieć.

8
00:00:41,583 --> 00:00:44,961
Uwielbiają go rzesze ludzi,
nawet jeśli o tym nie wiedzą.

9
00:00:46,421 --> 00:00:51,425
U ilu kompozytorów wystarczy kilka nutek,

10
00:00:51,426 --> 00:00:54,804
żeby rozpoznać film?

11
00:00:56,181 --> 00:01:00,017
Jego muzyka działa na mnie kojąco.

12
00:01:00,018 --> 00:01:02,770
Od razu wiem, że to on.

13
00:01:02,771 --> 00:01:06,274
John tak działa na ludzi.

14
00:01:06,983 --> 00:01:09,819
Od razu słyszysz, że ma „to coś”.

15
00:01:11,404 --> 00:01:13,572
Jak Michael Jordan na boisku.

16
00:01:13,573 --> 00:01:14,865
Jak Bach.

17
00:01:14,866 --> 00:01:17,410
John Williams też to ma.

18
00:01:23,041 --> 00:01:24,374
Nie uciekniesz od niego.

19
00:01:24,375 --> 00:01:27,170
Często nie ma co szukać
innych kompozytorów.

20
00:01:28,922 --> 00:01:32,716
Muzyka Johna przemawia
do ludzi podświadomie.

21
00:01:32,717 --> 00:01:34,802
Jakby istniała od zawsze.

22
00:01:34,803 --> 00:01:37,304
Nuty, które po prostu spisał z głowy,

23
00:01:37,305 --> 00:01:40,016
stały się częścią zbiorowej świadomości.

24
00:01:44,062 --> 00:01:45,687
To nie tylko kompozytor,

25
00:01:45,688 --> 00:01:47,689
ale też geniusz,

26
00:01:47,690 --> 00:01:52,320
który rozumie zależność
między obrazem i dźwiękiem.

27
00:01:54,906 --> 00:01:59,244
To doskonały mariaż
muzyki klasycznej i popu.

28
00:02:00,203 --> 00:02:01,788
Jest jednym i drugim.

29
00:02:05,041 --> 00:02:10,964
Jest znawcą każdego stylu muzycznego,
jaki tylko powstał.

30
00:02:11,589 --> 00:02:12,923
Jak on to robi?

31
00:02:12,924 --> 00:02:16,093
John Williams za <i>Skrzypka na dachu.</i>

32
00:02:16,094 --> 00:02:17,886
John Williams za <i>Szczęki.</i>

33
00:02:17,887 --> 00:02:19,346
John Williams, <i>Gwiezdne wojny.</i>

34
00:02:19,347 --> 00:02:20,764
John Williams za <i>E.T.</i>

35
00:02:20,765 --> 00:02:22,725
John Williams za <i>Listę Schindlera.</i>

36
00:02:25,854 --> 00:02:27,980
Nieustannie coś odkrywa.

37
00:02:27,981 --> 00:02:29,857
Kieruje się tym, co czuje.

38
00:02:29,858 --> 00:02:33,695
Ogląda film,
siada przy fortepianie i pisze.

39
00:02:34,696 --> 00:02:37,949
Muzyka spływa z nieba, otacza go.

40
00:02:41,369 --> 00:02:44,664
To najczystsza forma sztuki,
jaką kiedykolwiek widziałem.

41
00:02:51,880 --> 00:02:54,923
MUZYKA FILMOWA: JOHN WILLIAMS

42
00:02:54,924 --> 00:03:00,471
REŻYSERIA

43
00:03:08,646 --> 00:03:10,522
Świetna zagrywka.

44
00:03:10,523 --> 00:03:12,858
{\an8}To jeden z moich fortepianów.

45
00:03:12,859 --> 00:03:14,193
{\an8}KOMPOZYTOR

46
00:03:14,194 --> 00:03:18,572
{\an8}Służył mi w Fox przez 25 lat.

47
00:03:18,573 --> 00:03:21,951
Oto pierwsze,
co zagrałem na nim Stevenowi.

48
00:03:29,000 --> 00:03:32,670
Spytał mnie, co to jest
i co zamierzam z tym zrobić.

49
00:03:34,005 --> 00:03:36,423
A pięć nut z <i>Bliskich spotkań?</i>

50
00:03:36,424 --> 00:03:38,509
Te pięć?

51
00:03:40,803 --> 00:03:42,471
Grałem na tym wszystko.

52
00:03:42,472 --> 00:03:44,806
<i>E.T.,</i> całą resztę dla Stevena.

53
00:03:44,807 --> 00:03:47,393
Ma bogatą historię.

54
00:03:50,396 --> 00:03:52,190
Brzmi jak marsz weselny.

55
00:03:53,691 --> 00:03:54,983
A pobraliśmy się lata temu.

56
00:03:54,984 --> 00:03:56,068
No tak.

57
00:03:56,069 --> 00:03:57,236
Fakt.

58
00:03:57,237 --> 00:03:59,363
{\an8}Cieszę się, że cię widzę.

59
00:03:59,364 --> 00:04:00,697
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

60
00:04:00,698 --> 00:04:03,283
{\an8}- Psuję mu tę chwilę.
- Moją bar micwę.

61
00:04:03,284 --> 00:04:04,785
Tak jest.

62
00:04:04,786 --> 00:04:05,869
- Jak leci?
- Dobrze.

63
00:04:05,870 --> 00:04:07,997
- Szczęśliwego nowego roku.
- Nawzajem.

64
00:04:08,665 --> 00:04:11,750
Gdy Williams i Spielberg robią coś razem,

65
00:04:11,751 --> 00:04:13,418
{\an8}są jak kapela.

66
00:04:13,419 --> 00:04:14,586
{\an8}MUZYK, COLDPLAY

67
00:04:14,587 --> 00:04:16,463
A kapele są super.

68
00:04:16,464 --> 00:04:20,550
Wspólnie są czymś więcej
niż suma ich niezwykłych dzieł.

69
00:04:20,551 --> 00:04:23,679
Muzyka i obraz są równie ważne.

70
00:04:23,680 --> 00:04:25,722
Jedno uzupełnia drugie.

71
00:04:25,723 --> 00:04:29,018
Gdy zabraknie jednego,
drugie będzie zupełnie inne.

72
00:04:30,103 --> 00:04:33,981
Zanim wyreżyserowałem pierwszy film,

73
00:04:33,982 --> 00:04:36,858
miałem kolekcję 500 ścieżek dźwiękowych.

74
00:04:36,859 --> 00:04:40,571
Byłem ich miłośnikiem.

75
00:04:41,781 --> 00:04:43,824
W latach 60. i na początku lat 70.

76
00:04:43,825 --> 00:04:48,037
ścieżki dźwiękowe stawały się
wspaniałym anachronizmem.

77
00:04:48,746 --> 00:04:52,417
Nikt już nie chciał orkiestry.

78
00:04:53,084 --> 00:04:55,128
Stawiano na współczesną muzykę.

79
00:04:55,878 --> 00:04:56,962
To było straszne,

80
00:04:56,963 --> 00:05:01,300
bałem się, że orkiestry już nie wrócą.

81
00:05:01,301 --> 00:05:05,722
Nie zamierzałem na to pozwolić.

82
00:05:06,639 --> 00:05:09,100
{\an8}<i>KONIOKRADY</i> (1969)
REŻ. MARK RYDELL

83
00:05:10,310 --> 00:05:12,728
Zakochałem się w ścieżce

84
00:05:12,729 --> 00:05:15,188
z filmu <i>Koniokrady.</i>

85
00:05:15,189 --> 00:05:18,483
Obiecałem sobie,
że jeśli wyreżyseruję własny film,

86
00:05:18,484 --> 00:05:20,027
jej kompozytor,

87
00:05:20,028 --> 00:05:22,655
czyli John Williams,
Anglik, jak założyłem,

88
00:05:23,197 --> 00:05:26,826
skomponuje muzykę i dla mnie.

89
00:05:27,493 --> 00:05:29,203
{\an8}<i>KOWBOJE</i> (1972)
REŻ. MARK RYDELL

90
00:05:31,581 --> 00:05:34,166
Gdy usłyszałem muzykę Johna z <i>Kowbojów,</i>

91
00:05:34,167 --> 00:05:36,543
tylko nabrałem pewności.

92
00:05:36,544 --> 00:05:37,669
{\an8}Poprosiłem go,

93
00:05:37,670 --> 00:05:40,714
{\an8}by skomponował muzykę
do mojego <i>Sugarland Express.</i>

94
00:05:40,715 --> 00:05:43,176
{\an8}Zgodził się zjeść ze mną lunch.

95
00:05:46,554 --> 00:05:48,389
Zawsze go uwielbiałem.

96
00:05:49,932 --> 00:05:51,516
Był bardzo młody.

97
00:05:51,517 --> 00:05:53,477
Ja miałem już 40 na karku.

98
00:05:53,478 --> 00:05:58,149
Byłem zaprawionym
w hollywoodzkim boju weteranem.

99
00:05:59,817 --> 00:06:02,235
Zawsze był elegancki,

100
00:06:02,236 --> 00:06:04,113
a przy tym przyjazny i miły.

101
00:06:05,073 --> 00:06:07,033
Przypominał mi Szekspira.

102
00:06:07,867 --> 00:06:10,577
Rude włosy, ruda bródka.

103
00:06:10,578 --> 00:06:11,870
I piękne dłonie.

104
00:06:11,871 --> 00:06:13,498
Pamiętam jego dłonie.

105
00:06:14,624 --> 00:06:18,293
Szybko pojąłem,
że o historii muzyki filmowej

106
00:06:18,294 --> 00:06:20,296
wie więcej niż ja.

107
00:06:21,130 --> 00:06:23,006
Na dowód mojej pasji

108
00:06:23,007 --> 00:06:26,134
zanuciłem mu pierwsze dwie minuty

109
00:06:26,135 --> 00:06:30,430
motywu rozpoczynającego <i>Spartakusa,</i>

110
00:06:30,431 --> 00:06:32,099
jednego z moich ulubionych.

111
00:06:32,100 --> 00:06:36,228
Albo był pod wrażeniem, albo udawał.

112
00:06:36,229 --> 00:06:38,438
Pewnie wziął mnie za świra.

113
00:06:38,439 --> 00:06:42,068
Obejrzałem jego film, <i>Sugarland Express.</i>

114
00:06:44,445 --> 00:06:46,656
{\an8}Oddaj mi to, kolego.

115
00:06:47,490 --> 00:06:49,826
Nie wiesz, co cię czeka.

116
00:06:50,785 --> 00:06:54,789
Pomyślałem, że to wspaniały reżyser.

117
00:06:55,873 --> 00:06:57,374
Zgodził się.

118
00:06:57,375 --> 00:07:00,669
{\an8}Dzięki harmonijce
stworzył intymną atmosferę,

119
00:07:00,670 --> 00:07:04,006
{\an8}która wniosła film
na niespodziewane wyżyny.

120
00:07:12,682 --> 00:07:17,727
{\an8}Johnny oddał motyw przewodni
do interpretacji

121
00:07:17,728 --> 00:07:20,690
{\an8}sławnemu wirtuozowi harmonijki,
Tootsowi Thielemansowi.

122
00:07:23,401 --> 00:07:25,902
{\an8}Gdy John skończył muzykę do <i>Sugarland,</i>

123
00:07:25,903 --> 00:07:30,575
uznałem, że będzie kompozytorem
przy każdym z moich filmów.

124
00:07:33,453 --> 00:07:34,703
MONTAŻ MUZYKI

125
00:07:34,704 --> 00:07:37,456
{\an8}Kwestia oryginalności muzyki filmowej.

126
00:07:37,457 --> 00:07:39,166
{\an8}KRYTYK I HISTORYK MUZYKI

127
00:07:39,167 --> 00:07:41,543
{\an8}Kompozytorzy często są w kropce,

128
00:07:41,544 --> 00:07:45,589
bo dostają już tymczasową ścieżkę

129
00:07:45,590 --> 00:07:49,217
złożoną z istniejących utworów

130
00:07:49,218 --> 00:07:52,846
i fragmentów starych ścieżek,
które reżyser z ekipą zmontowali

131
00:07:52,847 --> 00:07:55,015
na potrzeby surowej wersji.

132
00:07:55,016 --> 00:07:56,725
To prawdziwe utrapienie,

133
00:07:56,726 --> 00:07:58,518
{\an8}bo gdy usłyszymy taką ścieżkę...

134
00:07:58,519 --> 00:07:59,769
{\an8}KOMPOZYTOR

135
00:07:59,770 --> 00:08:01,564
{\an8}...kreatywność znika.

136
00:08:02,690 --> 00:08:05,275
Często reżyser zakochuje się w tym,

137
00:08:05,276 --> 00:08:08,945
co zebrał i wykorzystał tymczasowo.

138
00:08:08,946 --> 00:08:11,490
Oczekuje czegoś podobnego.

139
00:08:11,491 --> 00:08:14,618
Kompozytor musi wtedy stworzyć kolaż

140
00:08:14,619 --> 00:08:15,703
cudzych utworów.

141
00:08:16,496 --> 00:08:19,916
{\an8}<i>SZCZĘKI</i> (1975)
BEZ MUZYKI

142
00:08:24,712 --> 00:08:30,300
Jeśli chodzi o <i>Szczęki,</i>
miałem pewien zarys muzyki w głowie.

143
00:08:30,301 --> 00:08:33,595
{\an8}Tymczasowo podłożyłem muzykę Johna

144
00:08:33,596 --> 00:08:35,305
{\an8}z <i>Obrazów</i> Boba Altmana.

145
00:08:35,306 --> 00:08:37,225
OBRAZY

146
00:08:38,017 --> 00:08:41,019
Gdy John obejrzał
surową wersję, zadzwonił,

147
00:08:41,020 --> 00:08:43,606
śmiejąc się z mojej decyzji.

148
00:08:46,192 --> 00:08:48,735
Zdziwiło mnie to.

149
00:08:48,736 --> 00:08:55,451
Muzyka z <i>Obrazów</i> była pełna
pisków i przerażających dźwięków.

150
00:08:56,327 --> 00:08:58,662
<i>Szczęki</i> to film o morskiej przygodzie.

151
00:08:58,663 --> 00:09:00,665
{\an8}<i>SZCZĘKI</i>
Z MUZYKĄ

152
00:09:11,926 --> 00:09:12,926
„O nie”, powiedział.

153
00:09:12,927 --> 00:09:14,262
„Mój drogi.

154
00:09:14,845 --> 00:09:16,012
To film o piratach”.

155
00:09:16,013 --> 00:09:19,349
Mówił, że czuć to w kiszkach.

156
00:09:19,350 --> 00:09:22,269
„Bez obaw, coś wymyślę”.

157
00:09:22,270 --> 00:09:24,729
Tydzień czy dwa później odwiedziłem go.

158
00:09:24,730 --> 00:09:27,023
Miał w domu wielkiego steinwaya.

159
00:09:27,024 --> 00:09:32,237
Spodziewałem się czegoś
straszliwie skomplikowanego.

160
00:09:32,238 --> 00:09:34,364
A tu jak w utworze „Chopsticks”.

161
00:09:34,365 --> 00:09:36,284
Na dwa palce.

162
00:09:36,867 --> 00:09:37,994
Zaczął grać.

163
00:09:42,290 --> 00:09:43,457
Rozejrzałem się.

164
00:09:51,549 --> 00:09:56,052
Wyobraź sobie,
że jesteś sam w ciemnym miejscu.

165
00:09:56,053 --> 00:09:57,847
Nic nie widać.

166
00:09:58,431 --> 00:10:00,181
Panuje całkowita cisza.

167
00:10:00,182 --> 00:10:01,892
I słyszysz...

168
00:10:06,814 --> 00:10:10,109
Czuć zbliżające się niebezpieczeństwo.

169
00:10:11,986 --> 00:10:15,323
Niskie, niespodziewane dźwięki.

170
00:10:17,617 --> 00:10:19,327
Myślałem, że to żart.

171
00:10:19,994 --> 00:10:22,997
Często mnie pytają,

172
00:10:23,706 --> 00:10:26,041
co pomyślał Spielberg, gdy to usłyszał.

173
00:10:26,042 --> 00:10:28,418
Co pomyślałeś?

174
00:10:28,419 --> 00:10:30,462
- Uznałeś mnie za idiotę?
- Skądże.

175
00:10:30,463 --> 00:10:33,715
Bałem się, że nie będzie orkiestry,
tylko sam fortepian.

176
00:10:33,716 --> 00:10:36,676
A Johnny tylko pobrzdęka

177
00:10:36,677 --> 00:10:38,762
- przy lewej krawędzi.
- Nie odmówiłeś.

178
00:10:38,763 --> 00:10:42,015
Kazałeś mi słuchać tego raz za razem.

179
00:10:42,016 --> 00:10:45,478
Zacząłem dostrzegać geniusz tej muzyki.

180
00:10:47,396 --> 00:10:49,856
{\an8}SESJA NAGRANIOWA DO <i>SZCZĘK</i>

181
00:10:49,857 --> 00:10:52,150
{\an8}- Powinno być miękko.
- Wiem.

182
00:10:52,151 --> 00:10:53,778
Jest za mocno.

183
00:10:57,698 --> 00:10:59,659
Miałem nieudanego rekina.

184
00:11:00,201 --> 00:11:02,994
Nie sądziłem, że John do tego nawiąże

185
00:11:02,995 --> 00:11:05,289
i stworzy tego rekina za pomocą nut.

186
00:11:05,790 --> 00:11:08,793
Muzyczny rekin działał,
a mechaniczny nie.

187
00:11:09,585 --> 00:11:12,045
{\an8}Nawet dwie nuty to już motyw.

188
00:11:12,046 --> 00:11:13,297
{\an8}KOMPOZYTOR

189
00:11:14,048 --> 00:11:17,133
Motyw ma pewną wspaniałą zdolność.

190
00:11:17,134 --> 00:11:23,641
Sprawia, że czujemy obecność postaci,
której nie widać na ekranie.

191
00:11:27,228 --> 00:11:29,604
Często się zastanawiałem,

192
00:11:29,605 --> 00:11:31,398
jak on to robi.

193
00:11:31,399 --> 00:11:34,568
{\an8}Skąd w nim ta boska iskra?

194
00:11:43,202 --> 00:11:47,164
{\an8}MOTYW PRZEWODNI
Z FILMU <i>FABELMANOWIE</i> (2022)

195
00:11:50,501 --> 00:11:53,753
Nazwano mnie „Johnny” po moim ojcu.

196
00:11:53,754 --> 00:11:56,382
Byłem Johnnym juniorem.

197
00:11:57,383 --> 00:12:00,051
Tata był perkusistą.

198
00:12:00,052 --> 00:12:02,470
Mama też była muzykalna.

199
00:12:02,471 --> 00:12:04,472
Typowe dziewczę z lat 20.

200
00:12:04,473 --> 00:12:07,476
Grała na ukulele.

201
00:12:08,728 --> 00:12:11,480
Za młodu była tancerką.

202
00:12:14,608 --> 00:12:16,276
{\an8}Tata grywał w kinie w Bostonie.

203
00:12:16,277 --> 00:12:18,069
{\an8}PERKUSJA: JOHNNY WILLIAMS, SR.

204
00:12:18,070 --> 00:12:19,237
Mama tam tańczyła.

205
00:12:19,238 --> 00:12:22,991
Muzycy często spotykali się
z wokalistkami i tancerkami.

206
00:12:22,992 --> 00:12:26,536
Nawiązali relację
i pobrali się w 1929 roku.

207
00:12:26,537 --> 00:12:30,291
Ona miała 20 lat, a on jakieś 25.

208
00:12:31,834 --> 00:12:36,171
{\an8}DOM RODZINNY JOHNA WILLIAMSA

209
00:12:36,172 --> 00:12:39,340
Ja urodziłem się ósmego lutego 1932 r.

210
00:12:39,341 --> 00:12:43,888
w szpitalu we Flushing w Queens,
w stanie Nowy Jork.

211
00:12:44,555 --> 00:12:47,183
Miałem siostrę i dwóch braci.

212
00:12:47,725 --> 00:12:51,312
Chłopcy byli muzykami,
zresztą nadal żyją i grają.

213
00:12:51,896 --> 00:12:55,106
Świętej pamięci siostra
uczyła gry na pianinie.

214
00:12:55,107 --> 00:12:58,027
Grała o wiele lepiej niż ja.

215
00:12:58,986 --> 00:13:01,112
Musieliśmy umieć grać na pianinie.

216
00:13:01,113 --> 00:13:03,073
Ojciec uważał, że to konieczne.

217
00:13:04,241 --> 00:13:09,329
Grałem na pianinie połowę tego,
co w baseball.

218
00:13:09,330 --> 00:13:13,459
Godzina na boisku
to dwa kwadranse przy pianinie.

219
00:13:17,755 --> 00:13:22,467
W tamtych czasach źródłem rozrywki
i informacji było radio.

220
00:13:22,468 --> 00:13:23,927
Nie było telewizji.

221
00:13:23,928 --> 00:13:28,014
Ojciec grał w orkiestrach radiowych.

222
00:13:28,015 --> 00:13:29,933
Wiedziałem, kiedy pracuje,

223
00:13:29,934 --> 00:13:32,895
więc o 20 słuchałem w radiu, jak gra.

224
00:13:34,647 --> 00:13:35,731
<i>Oto</i> Your Hit Parade.

225
00:13:37,858 --> 00:13:40,735
Grał z Bennym Goodmanem
i Tommym Dorseyem.

226
00:13:40,736 --> 00:13:44,531
Byłem z niego dumny.

227
00:13:44,532 --> 00:13:47,576
Nasłuchiwałem jego perkusji.

228
00:13:49,954 --> 00:13:52,330
Wsłuchiwałem się inaczej niż wszyscy.

229
00:13:52,331 --> 00:13:55,041
Słuchając poszczególnych instrumentów

230
00:13:55,042 --> 00:13:59,087
w zespołach i orkiestrach,
zainteresowałem się puzonem.

231
00:13:59,088 --> 00:14:02,633
Tata pozwolił mi grać na puzonie,
jeśli nie porzucę pianina.

232
00:14:03,551 --> 00:14:05,635
Muzyka była częścią rodziny

233
00:14:05,636 --> 00:14:08,304
i jej zawodowego życia.

234
00:14:08,305 --> 00:14:13,393
Nie miałem nigdy żadnych innych aspiracji.

235
00:14:13,394 --> 00:14:15,728
Znajomi rodziców byli muzykami.

236
00:14:15,729 --> 00:14:18,815
Myślałem, że wszyscy dorośli tak mają.

237
00:14:18,816 --> 00:14:20,693
Grają na instrumencie.

238
00:14:27,992 --> 00:14:31,703
Gdy miałem 15 lat,
wyjechaliśmy do Kalifornii.

239
00:14:31,704 --> 00:14:34,290
Byłem wtedy licealistą.

240
00:14:34,832 --> 00:14:37,417
Chodziłem do North Hollywood High School.

241
00:14:37,418 --> 00:14:40,503
Od dziecka grałem na pianinie,

242
00:14:40,504 --> 00:14:43,381
które na krótko zdradziłem z puzonem.

243
00:14:43,382 --> 00:14:48,344
Tata powiedział, że muszę odpuścić puzon
i skupić się na pianinie.

244
00:14:48,345 --> 00:14:50,347
A musiałem sporo nadrobić.

245
00:14:53,601 --> 00:14:55,476
Ciężko pracowałem.

246
00:14:55,477 --> 00:14:58,730
Ćwiczyłem pięć, sześć godzin dziennie,
całymi weekendami.

247
00:14:58,731 --> 00:15:01,442
Mama myślała, że mnie to wpędzi do grobu.

248
00:15:04,320 --> 00:15:05,653
To nie edukacja,

249
00:15:05,654 --> 00:15:09,157
a trening. Niemal sportowy.

250
00:15:09,158 --> 00:15:11,200
Tak trzeba trenować,

251
00:15:11,201 --> 00:15:13,662
żeby grać na instrumencie zawodowo.

252
00:15:14,747 --> 00:15:19,375
W tym czasie zainteresowałem się filmami.

253
00:15:19,376 --> 00:15:22,420
Zacząłem słuchać ścieżek dźwiękowych,

254
00:15:22,421 --> 00:15:25,632
co umożliwiła mi praca taty w Hollywood.

255
00:15:25,633 --> 00:15:28,092
Chodziłem z nim do pracy,

256
00:15:28,093 --> 00:15:30,387
patrzyłem, jak powstaje muzyka filmowa.

257
00:15:31,138 --> 00:15:33,222
{\an8}<i>NA NABRZEŻACH</i> (1954)
MUZYKA: LEONARD BERNSTEIN

258
00:15:33,223 --> 00:15:37,895
{\an8}Od razu przypomina mi się
<i>Na nabrzeżach</i> z muzyką Bernsteina.

259
00:15:39,146 --> 00:15:42,690
Tata przy niej pracował. Ale nie tylko.

260
00:15:42,691 --> 00:15:45,778
Czasem przynosił mi partytury.

261
00:15:47,112 --> 00:15:50,032
Pomyślałem, że to coś dla mnie.

262
00:15:53,077 --> 00:15:55,078
Jako licealista

263
00:15:55,079 --> 00:15:58,831
komponowałem już utwory
dla szkolnej orkiestry.

264
00:15:58,832 --> 00:16:01,834
Jeden z uczniów napisał musical
na pianino,

265
00:16:01,835 --> 00:16:04,128
a ja dopisałem pozostałe instrumenty

266
00:16:04,129 --> 00:16:06,255
i dyrygowałem orkiestrą.

267
00:16:06,256 --> 00:16:10,051
Uczyłem się w praktyce.

268
00:16:10,052 --> 00:16:13,680
Sam sobie byłem nauczycielem.

269
00:16:13,681 --> 00:16:18,310
Latami siedziałem z nosem w książkach
o harmonii i kontrapunkcie.

270
00:16:21,188 --> 00:16:23,690
Cztery lata odsłużyłem w lotnictwie.

271
00:16:23,691 --> 00:16:27,318
Stacjonowałem w St. John’s
w Nowej Fundlandii,

272
00:16:27,319 --> 00:16:29,738
gdzie grałem w orkiestrze wojskowej.

273
00:16:31,365 --> 00:16:33,074
Po zakończeniu drugiej wojny

274
00:16:33,075 --> 00:16:36,828
rząd Kanady zaprosił filmowców,

275
00:16:36,829 --> 00:16:39,623
by ci założyli firmy w Kanadzie.

276
00:16:40,749 --> 00:16:44,711
Niemieckie Studio Hamburg
przyleciało z ekipą i sprzętem

277
00:16:44,712 --> 00:16:45,837
do St. John’s.

278
00:16:45,838 --> 00:16:48,548
Chcieli nakręcić
dokumentalny dziennik podróży

279
00:16:48,549 --> 00:16:51,217
o nadmorskich prowincjach Kanady.

280
00:16:51,218 --> 00:16:53,928
Nakręcili film
pod tytułem <i>You Are Welcome,</i>

281
00:16:53,929 --> 00:16:55,431
ale nie mieli muzyki.

282
00:16:59,059 --> 00:17:01,061
Z jakiegoś powodu poprosili mnie.

283
00:17:02,771 --> 00:17:04,147
Nie pisałem do filmów.

284
00:17:04,148 --> 00:17:06,733
Spytali, czy jestem w stanie pomóc.

285
00:17:06,734 --> 00:17:08,277
Odparłem, że tak.

286
00:17:09,945 --> 00:17:14,657
Udałem się do lokalnej biblioteki
w poszukiwaniu muzyki folkowej.

287
00:17:14,658 --> 00:17:16,951
Chciałem ją wykorzystać.

288
00:17:16,952 --> 00:17:18,995
Żołnierz tworzy ścieżkę dźwiękową

289
00:17:18,996 --> 00:17:21,164
I tak to się zaczęło.

290
00:17:21,165 --> 00:17:22,833
Lotnik-kompozytor

291
00:17:23,500 --> 00:17:26,210
Jako dwudziestokilkulatek

292
00:17:26,211 --> 00:17:29,298
myślałem wyłącznie o karierze pianisty.

293
00:17:29,923 --> 00:17:32,425
To, że skończyłem jako kompozytor,

294
00:17:32,426 --> 00:17:33,926
i to muzyki filmowej,

295
00:17:33,927 --> 00:17:36,305
to skutek zbiegów okoliczności.

296
00:17:39,308 --> 00:17:41,477
Jazz mnie zauroczył.

297
00:17:42,019 --> 00:17:45,271
Uwielbiałem radiowy jazz
i chciałem zacząć go grać.

298
00:17:45,272 --> 00:17:48,066
{\an8}Robiłem to zresztą na początku kariery.

299
00:17:48,067 --> 00:17:49,776
{\an8}FORTEPIAN: JOHN WILLIAMS

300
00:17:49,777 --> 00:17:51,069
{\an8}Nigdy nie aspirowałem

301
00:17:51,070 --> 00:17:54,113
{\an8}do ligi Oscara Petersona,

302
00:17:54,114 --> 00:17:56,032
Teddy’ego Wilsona czy Arta Tatuma.

303
00:17:56,033 --> 00:17:58,659
Grałem nawet nieźle,

304
00:17:58,660 --> 00:17:59,995
ale wolałem pisać.

305
00:18:04,208 --> 00:18:06,834
W liceum i kilka lat po nim

306
00:18:06,835 --> 00:18:09,212
{\an8}miałem ogromną zajawkę na jazz.

307
00:18:09,213 --> 00:18:10,463
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

308
00:18:10,464 --> 00:18:14,050
Znałem go jako pianistę jazzowego.

309
00:18:14,051 --> 00:18:17,011
Gdy miał dwadzieścia kilka lat,

310
00:18:17,012 --> 00:18:18,889
nagrał album <i>Rhythm in Motion</i>

311
00:18:20,599 --> 00:18:22,642
wraz ze swoją kapelą jazzową.

312
00:18:22,643 --> 00:18:23,976
Coś wspaniałego.

313
00:18:23,977 --> 00:18:27,438
Są starsi kompozytorzy,
którzy nie mają podejścia.

314
00:18:27,439 --> 00:18:30,149
Łatwo zapomnieć, że zaczynał od jazzu.

315
00:18:30,150 --> 00:18:35,238
Nie sprawiał takiego wrażenia w 1977 roku,

316
00:18:35,239 --> 00:18:38,241
pisząc do <i>Gwiezdnych wojen</i>
czy <i>Bliskich spotkań.</i>

317
00:18:38,242 --> 00:18:41,119
{\an8}<i>GWIEZDNE WOJNY: NOWA NADZIEJA</i> (1977)
REŻ. GEORGE LUCAS

318
00:18:41,120 --> 00:18:42,787
{\an8}Ciężko jednak sobie wyobrazić

319
00:18:42,788 --> 00:18:45,248
{\an8}napisanie motywu kantyny

320
00:18:45,249 --> 00:18:47,875
{\an8}bez wiedzy o jazzie.

321
00:18:47,876 --> 00:18:49,961
{\an8}Słyszałem spartaczone próby.

322
00:18:49,962 --> 00:18:51,337
{\an8}SAKSOFONISTA/KOMPOZYTOR

323
00:18:51,338 --> 00:18:54,299
{\an8}W najlepszym razie
wychodzi z tego banalna poza.

324
00:18:55,676 --> 00:18:58,470
Ale on to czuł.

325
00:18:59,471 --> 00:19:01,723
Jak w <i>Złap mnie, jeśli potrafisz.</i>

326
00:19:03,392 --> 00:19:05,309
{\an8}To był czysty jazz.

327
00:19:05,310 --> 00:19:07,437
Facet pozamiatał. Koniec.

328
00:19:08,355 --> 00:19:12,358
Obejrzałem film i napisałem prośbę

329
00:19:12,359 --> 00:19:16,947
o namówienie maestra Williamsa
na rozpisanie koncertu saksofonowego.

330
00:19:17,489 --> 00:19:22,368
Kilka dni później otrzymałem odpowiedź.
„Dziękuję za zainteresowanie.

331
00:19:22,369 --> 00:19:23,619
Maestro pracuje,

332
00:19:23,620 --> 00:19:25,998
koncert będzie gotowy za sześć tygodni”.

333
00:19:27,291 --> 00:19:29,458
Ależ się ucieszyłem.

334
00:19:29,459 --> 00:19:35,257
{\an8}MUZYKA Z FILMU <i>ZŁAP MNIE, JEŚLI POTRAFISZ</i>

335
00:19:39,178 --> 00:19:42,805
Nie byłem jakimś wielkim fanem kina.

336
00:19:42,806 --> 00:19:44,765
Rzadko tam bywam.

337
00:19:44,766 --> 00:19:47,977
Ale mój ojciec grał
w hollywoodzkich orkiestrach

338
00:19:47,978 --> 00:19:51,063
w Columbii, MGM, 20th Century Fox.

339
00:19:51,064 --> 00:19:54,108
Fakt, że było tam miejsce dla muzyków,

340
00:19:54,109 --> 00:19:58,112
sprawiał, że zainteresowałem się
karierą w muzyce filmowej.

341
00:19:58,113 --> 00:20:02,491
Poszedłem do Columbia Pictures
i zagrałem dla dyrektora Morrisa Stoloffa.

342
00:20:02,492 --> 00:20:05,037
Zatrudnił mnie jako pianistę.

343
00:20:05,746 --> 00:20:08,956
Grałem tam w orkiestrze
dzień w dzień przez dwa lata.

344
00:20:08,957 --> 00:20:11,209
Przeszedłem do 20th Century Fox.

345
00:20:11,210 --> 00:20:14,795
Grałem dla Alfreda Newmana,
tam i w Paramount.

346
00:20:14,796 --> 00:20:18,466
Grałem dla Bernarda Herrmanna,
Franza Waxmana, Henry’ego Manciniego

347
00:20:18,467 --> 00:20:20,427
w jazzowych klimatach.

348
00:20:21,011 --> 00:20:23,013
Jego popisowy numer z <i>Petera Gunna.</i>

349
00:20:25,807 --> 00:20:27,851
{\an8}MUZYKA: HENRY MANCINI
FORTEPIAN: JOHN WILLIAMS

350
00:20:30,020 --> 00:20:31,437
{\an8}PROWADZĄCY <i>THE TREATMENT,</i> KCRW

351
00:20:31,438 --> 00:20:33,231
{\an8}Gra wtedy z całą mocą.

352
00:20:33,232 --> 00:20:37,026
{\an8}Na tym polega jazzowy funk.

353
00:20:37,027 --> 00:20:38,819
{\an8}<i>STUDS LONIGAN</i> (1960)
REŻ. IRVING LERNER

354
00:20:38,820 --> 00:20:41,656
{\an8}MUZYKA: JERRY GOLDSMITH
FORTEPIAN: JOHN WILLIAMS

355
00:20:41,657 --> 00:20:43,115
{\an8}Miałem masę pracy.

356
00:20:43,116 --> 00:20:45,369
{\an8}Codziennie gdzieś grałem.

357
00:20:46,161 --> 00:20:48,329
{\an8}<i>ZABIĆ DROZDA</i> (1962)
REŻ. ROBERT MULLIGAN

358
00:20:48,330 --> 00:20:51,749
{\an8}MUZYKA: ELMER BERNSTEIN
FORTEPIAN: JOHN WILLIAMS

359
00:20:51,750 --> 00:20:54,585
{\an8}Gdy tak sobie grałem,

360
00:20:54,586 --> 00:20:58,507
starsi koledzy często prosili mnie,
żebym rozpisał coś na orkiestrę.

361
00:21:03,762 --> 00:21:06,514
No i napisałem kilka partytur.

362
00:21:06,515 --> 00:21:09,684
Aż poproszono mnie, żebym podyrygował.

363
00:21:09,685 --> 00:21:12,896
Z właściwą młodzieży zuchwałością
odparłem, że to zrobię.

364
00:21:13,814 --> 00:21:17,149
Powiedziałem żonie,
że chyba przerzucę się na komponowanie.

365
00:21:17,150 --> 00:21:21,153
Szybko miałem z tym tyle pracy,

366
00:21:21,154 --> 00:21:22,905
że uznałem,

367
00:21:22,906 --> 00:21:24,991
że nie mogę dłużej grać,

368
00:21:24,992 --> 00:21:27,368
muszę się skupić na pisaniu.

369
00:21:27,369 --> 00:21:30,371
A to było bardziej dochodowe.

370
00:21:30,372 --> 00:21:33,333
Miałem trójkę dzieci,
musiałem o tym myśleć.

371
00:21:34,584 --> 00:21:38,921
{\an8}Moje pierwsze wspomnienie ojca
to taki sztruksowy dywanik...

372
00:21:38,922 --> 00:21:40,506
{\an8}CÓRKA JOHNA WILLIAMSA

373
00:21:40,507 --> 00:21:42,049
{\an8}...w małym pokoju.

374
00:21:42,050 --> 00:21:43,759
Na nim stał fortepian.

375
00:21:43,760 --> 00:21:47,681
Tam się bawiliśmy i graliśmy.

376
00:21:53,103 --> 00:21:57,148
Moja mama to Barbara Ruick,
aktorka i piosenkarka.

377
00:21:57,149 --> 00:21:59,191
{\an8}Grała Carrie Pipperidge w <i>Carousel.</i>

378
00:21:59,192 --> 00:22:03,405
{\an8}<i>CAROUSEL</i>
REŻ. HENRY KING

379
00:22:07,534 --> 00:22:11,620
Mam dwóch młodszych braci, Marka i Joego.

380
00:22:11,621 --> 00:22:13,080
Obaj to muzycy.

381
00:22:13,081 --> 00:22:16,042
Joe jest wokalistą w zespole Toto,

382
00:22:16,043 --> 00:22:17,376
a Mark jest perkusistą.

383
00:22:17,377 --> 00:22:19,253
Grał w Crosby, Stills, and Nash,

384
00:22:19,254 --> 00:22:21,547
w Air Supply i z Tiną Turner.

385
00:22:21,548 --> 00:22:24,091
Rodzice lubili blichtr,

386
00:22:24,092 --> 00:22:26,177
często wychodzili.

387
00:22:26,178 --> 00:22:28,054
Organizowali przyjęcia.

388
00:22:28,055 --> 00:22:30,723
Zawsze mieliśmy fajne święta.

389
00:22:30,724 --> 00:22:31,975
Wspaniałe.

390
00:22:33,435 --> 00:22:36,730
Tata często grywał utwory z filmów.

391
00:22:37,647 --> 00:22:41,567
Mama przy tym ćwiczyła śpiew.
Razem świetnie się bawili.

392
00:22:41,568 --> 00:22:45,322
Potrafiliśmy cieszyć się sobą,
rozśmieszać się,

393
00:22:46,281 --> 00:22:48,075
dobrze się razem bawiliśmy.

394
00:22:50,911 --> 00:22:53,789
Co tydzień pisałem coś do seriali.

395
00:22:55,791 --> 00:22:59,960
I tak przez kilka lat, godzinne odcinki.

396
00:22:59,961 --> 00:23:03,006
Chrysler, Bob Hope Theatre, Alcoa Theatre.

397
00:23:03,548 --> 00:23:05,925
Raz western, raz komedia,

398
00:23:05,926 --> 00:23:07,802
potem dramat.

399
00:23:07,803 --> 00:23:10,179
Wszystko, co można sobie wyobrazić.

400
00:23:10,180 --> 00:23:12,973
Dzieła reżyserów, którzy przeszli do kina.

401
00:23:12,974 --> 00:23:16,144
Syd Pollack, Dick Donner, Robert Altman.

402
00:23:16,895 --> 00:23:18,270
Pracował głównie w Fox,

403
00:23:18,271 --> 00:23:20,606
ale też w domu, w weekendy.

404
00:23:20,607 --> 00:23:22,943
Zawsze coś skrobał.

405
00:23:24,528 --> 00:23:30,408
Raz zostawiłam mu liścik, gdy pisał.

406
00:23:30,409 --> 00:23:32,994
„Przyjdź do mnie, zrób to i to”.

407
00:23:33,537 --> 00:23:37,374
Włożyłam go przez szparę w drzwiach.
Ale się wściekł.

408
00:23:39,835 --> 00:23:43,671
W latach 60. więcej pracowałem
w wytwórniach niż w domu.

409
00:23:43,672 --> 00:23:45,089
To czysty pragmatyzm.

410
00:23:45,090 --> 00:23:46,632
Miałem małe dzieci,

411
00:23:46,633 --> 00:23:49,635
w domu panował hałas i chaos.

412
00:23:49,636 --> 00:23:54,348
Ciężko było o niezbędną
do tworzenia samotność.

413
00:23:54,349 --> 00:23:55,808
Jeździłem do Universal

414
00:23:55,809 --> 00:23:58,394
albo do Fox Studios,
gdzie długo pracowałem.

415
00:23:58,395 --> 00:24:03,191
Nie miałem etatu.
Przychodziłem, jadłem i pracowałem.

416
00:24:05,277 --> 00:24:09,280
{\an8}Fakt, że ten sam człowiek
stworzył muzykę do <i>Gwiezdnych wojen...</i>

417
00:24:09,281 --> 00:24:10,906
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

418
00:24:10,907 --> 00:24:13,492
{\an8}...i do <i>Wyspy Gilligana,</i>

419
00:24:13,493 --> 00:24:16,829
obrazuje jego nieskończoną różnorodność.

420
00:24:16,830 --> 00:24:18,414
{\an8}Leć po belkę!

421
00:24:18,415 --> 00:24:19,498
{\an8}Tak jest.

422
00:24:19,499 --> 00:24:21,293
{\an8}<i>WYSPA GILIGANA</i> (1964)
REŻ. JOHN RICH

423
00:24:23,795 --> 00:24:25,004
Może być ta?

424
00:24:25,005 --> 00:24:26,630
Może. Ruszże się!

425
00:24:26,631 --> 00:24:27,966
Już pędzę.

426
00:24:32,471 --> 00:24:35,639
Byliśmy na wakacjach na Hawajach.

427
00:24:35,640 --> 00:24:37,266
Kupił sobie ukulele.

428
00:24:37,267 --> 00:24:41,228
Miał napisać nowy motyw
do <i>Zagubionych w kosmosie.</i>

429
00:24:41,229 --> 00:24:44,649
Napisał go na ukulele.

430
00:24:45,484 --> 00:24:49,029
{\an8}MOTYW PRZEWODNI
<i>ZAGUBIENI W KOSMOSIE</i> (1967)

431
00:24:50,780 --> 00:24:54,742
Dzięki takim okazjom,
w tym przypadku pracy dla Fox,

432
00:24:54,743 --> 00:24:57,203
zaprzyjaźniłem się z Lionelem Newmanem.

433
00:24:57,204 --> 00:25:00,539
Gdybym nie tworzył do seriali,

434
00:25:00,540 --> 00:25:04,043
nie zabrałbym się za filmy.

435
00:25:04,044 --> 00:25:07,088
<i>JOHNIE GOLDFARB, PROSZĘ DO DOMU!</i>

436
00:25:07,797 --> 00:25:10,132
{\an8}Ile ci zapłacili?

437
00:25:10,133 --> 00:25:11,383
{\an8}Dostałem 12 500 $.

438
00:25:11,384 --> 00:25:12,885
{\an8}1964 – KONTRAKT JOHNA WILLIAMSA

439
00:25:12,886 --> 00:25:14,095
{\an8}Za tydzień?

440
00:25:14,930 --> 00:25:17,264
Za dziesięć tygodni.

441
00:25:17,265 --> 00:25:18,849
<i>JAK UKRAŚĆ MILION DOLARÓW</i>

442
00:25:18,850 --> 00:25:21,310
W pewnym momencie robiłem sporo komedii.

443
00:25:21,311 --> 00:25:23,646
W końcu miałem ich dość.

444
00:25:23,647 --> 00:25:24,897
{\an8}<i>PORADNIK ŻONATEGO MĘŻCZYZNY</i>

445
00:25:24,898 --> 00:25:27,149
Zadzwonił do mnie stary znajomy

446
00:25:27,150 --> 00:25:30,569
i powiedział,
że jeśli chcę tworzyć do filmów,

447
00:25:30,570 --> 00:25:32,696
w których ma się pojawić moje imię,

448
00:25:32,697 --> 00:25:35,449
nie mogę być Johnnym,
bo to brzmi niedojrzale.

449
00:25:35,450 --> 00:25:38,827
Muszę zmienić imię na John.

450
00:25:38,828 --> 00:25:40,955
Uznałem, że ma rację.

451
00:25:40,956 --> 00:25:43,457
{\an8}<i>Gdybym był bogaty</i>

452
00:25:43,458 --> 00:25:45,794
{\an8}<i>SKRZYPEK NA DACHU</i> (1971)
REŻ. NORMAN JEWISON

453
00:25:48,838 --> 00:25:52,299
<i>Cały dzień bym...</i>

454
00:25:52,300 --> 00:25:54,636
<i>Gdybym był bogaty</i>

455
00:25:55,637 --> 00:25:56,637
<i>SKRZYPEK NA DACHU</i>

456
00:25:56,638 --> 00:25:59,056
Pierwszymi poważnymi filmami
były musicale.

457
00:25:59,057 --> 00:26:02,768
{\an8}Odpowiadałem za aranżację, partytury,
reżyserię dźwięku, dyrygowałem.

458
00:26:02,769 --> 00:26:07,565
Były chóry, chórki dziecięce, orkiestra.

459
00:26:07,566 --> 00:26:10,818
Słowa musiały być zrozumiałe
nawet w refrenie.

460
00:26:10,819 --> 00:26:14,281
<i>Tradycja, tradycja!</i>

461
00:26:15,991 --> 00:26:17,616
<i>Tradycja!</i>

462
00:26:17,617 --> 00:26:19,868
Podczas produkcji,

463
00:26:19,869 --> 00:26:22,454
czyli łączenia, montażu i cięcia,

464
00:26:22,455 --> 00:26:26,375
wiele się nauczyłem.
To była ogromna lekcja.

465
00:26:26,376 --> 00:26:29,044
Nie dla mnie jako kompozytora,

466
00:26:29,045 --> 00:26:32,507
a kogoś pracującego przy produkcji filmów.

467
00:26:33,091 --> 00:26:35,510
{\an8}<i>DO WIDZENIA, PANIE CHIPS</i> (1969)
REŻ. HERBERT ROSS

468
00:26:37,012 --> 00:26:38,262
<i>Do widzenia, panie Chips.</i>

469
00:26:38,263 --> 00:26:41,015
{\an8}Muzykę stworzył najpierw André Previn,

470
00:26:41,016 --> 00:26:44,977
{\an8}ale poprztykał się z producentem,

471
00:26:44,978 --> 00:26:49,232
{\an8}więc do napisania muzyki i słów
zatrudniono Lesliego Bricusse’a.

472
00:26:49,983 --> 00:26:54,778
André Previn był moim mentorem,
motywował mnie.

473
00:26:54,779 --> 00:27:00,492
Mówił, że powinienem odejść z Hollywood,
by tworzyć koncerty i symfonie.

474
00:27:00,493 --> 00:27:03,622
Że nie powinienem
marnować czasu na komercję.

475
00:27:04,497 --> 00:27:06,373
Gdybym miał jego talent,

476
00:27:06,374 --> 00:27:08,834
pewnie tak bym zrobił.

477
00:27:08,835 --> 00:27:12,796
Ale Hollywood mnie nie pożarło.
Odnalazłem tam siebie.

478
00:27:12,797 --> 00:27:15,215
{\an8}<i>TRAGEDIA „POSEJDONA”</i> (1972)
REŻ. RONALD NEAME

479
00:27:15,216 --> 00:27:16,800
{\an8}To cały John Williams.

480
00:27:16,801 --> 00:27:19,595
{\an8}Choćby dostał diament, on go udoskonali.

481
00:27:19,596 --> 00:27:21,764
Zawsze potrafi odnaleźć drogę

482
00:27:21,765 --> 00:27:25,392
do sedna filmu,
tego, czym dzieło przemawia i rezonuje.

483
00:27:25,393 --> 00:27:28,020
{\an8}Nawet w katastroficznych klasykach lat 70.

484
00:27:28,021 --> 00:27:30,148
{\an8}jak <i>Tragedia „Posejdona”</i>
czy <i>Trzęsienie ziemi.</i>

485
00:27:30,690 --> 00:27:34,318
{\an8}<i>PŁONĄCY WIEŻOWIEC</i> (1974)
REŻ. JOHN GUILLERMIN

486
00:27:34,319 --> 00:27:36,612
Pamiętam Johna jako dyrygenta

487
00:27:36,613 --> 00:27:40,074
przy <i>Tragedii „Posejdona”</i>
i <i>Płonącym wieżowcu.</i>

488
00:27:40,075 --> 00:27:43,160
Stałem obok basistów

489
00:27:43,161 --> 00:27:46,831
i widziałem Johna
w tym klasycznym czarnym golfie.

490
00:27:48,500 --> 00:27:50,751
Dyrygował, a ja siedziałem cicho,

491
00:27:50,752 --> 00:27:54,047
w pewnym sensie wystraszony. Podziwiałem.

492
00:27:55,674 --> 00:27:57,716
{\an8}Irwin Allen był ekstrawagancki.

493
00:27:57,717 --> 00:27:59,218
{\an8}PRODUCENT, <i>TRAGEDIA „POSEJDONA”</i>

494
00:27:59,219 --> 00:28:01,387
{\an8}Doskonale radził sobie z dubbingiem,

495
00:28:01,388 --> 00:28:04,223
czyli połączeniem efektów,
dialogów i muzyki.

496
00:28:04,224 --> 00:28:06,850
Zawsze chciał, żeby było głośniej.

497
00:28:06,851 --> 00:28:09,020
Po prostu głośniej.

498
00:28:14,317 --> 00:28:16,820
Tworzę ołówkiem na papierze,

499
00:28:17,445 --> 00:28:19,739
niezmiennie do dziś.

500
00:28:20,323 --> 00:28:22,991
Mam tyle pracy,

501
00:28:22,992 --> 00:28:26,704
że nie zdążyłem się nauczyć
elektronicznych narzędzi.

502
00:28:26,705 --> 00:28:29,373
Pewnie byłoby szybciej.

503
00:28:29,374 --> 00:28:31,126
Taki pasaż...

504
00:28:32,335 --> 00:28:35,755
to jakieś dziewięć, dziesięć nut.
Muszę je zapisać.

505
00:28:36,339 --> 00:28:37,382
A taki...

506
00:28:40,552 --> 00:28:42,761
To już cała masa nut.

507
00:28:42,762 --> 00:28:45,598
W komputerze wciskasz przycisk i to widać.

508
00:28:46,349 --> 00:28:47,851
A ja każdą nutkę zapisuję.

509
00:28:48,435 --> 00:28:53,148
Pewnie tworzę wolniej niż młodsi koledzy.

510
00:28:54,941 --> 00:29:00,195
Często zapisuję całe arkusze pięciolinii
i wracam do nich dzień później.

511
00:29:00,196 --> 00:29:03,532
Mam wrażenie, że napisał je ktoś inny.

512
00:29:03,533 --> 00:29:05,951
„W życiu bym tyle nie naskrobał.

513
00:29:05,952 --> 00:29:09,205
Nie w jeden dzień, nie ma szans”.

514
00:29:10,582 --> 00:29:14,918
Nauczył się wykonywać pracę drobiazgowo,

515
00:29:14,919 --> 00:29:17,212
{\an8}a teraz doczekał czasów...

516
00:29:17,213 --> 00:29:18,714
{\an8}PRODUCENT / WNUK JOHNA

517
00:29:18,715 --> 00:29:20,675
{\an8}...gdy SI wystarczy krótki opis.

518
00:29:21,551 --> 00:29:26,597
Trzeba dostrzec w nim kogoś,
kto pracuje w samotności

519
00:29:26,598 --> 00:29:29,349
od ponad 60 lat.

520
00:29:29,350 --> 00:29:32,770
Wiele poświęcił i swoje wycierpiał.

521
00:29:32,771 --> 00:29:36,107
Dziadek w pewnym momencie milknie.

522
00:29:37,192 --> 00:29:41,237
Wyraża siebie poprzez muzykę.

523
00:29:44,199 --> 00:29:49,370
{\an8}MOTYW Z <i>SABRINY</i> (1995)

524
00:29:57,629 --> 00:30:00,214
Moja mama pojechała do Reno.

525
00:30:00,215 --> 00:30:03,927
Występowała w filmie pod tytułem
<i>Kalifornijski poker.</i>

526
00:30:04,552 --> 00:30:05,844
{\an8}<i>KALIFORNIJSKI POKER</i> (1974)

527
00:30:05,845 --> 00:30:08,806
{\an8}- Old Blue z dwójki.
- Old Blue?

528
00:30:08,807 --> 00:30:10,098
{\an8}- Poważnie.
- Nie.

529
00:30:10,099 --> 00:30:11,850
{\an8}Zadzwoniła Kathryn Altman.

530
00:30:11,851 --> 00:30:13,560
{\an8}AKTORKA / ŻONA ROBERTA ALTMANA

531
00:30:13,561 --> 00:30:15,313
{\an8}Chciała rozmawiać z tatą.

532
00:30:16,189 --> 00:30:18,232
Czekałam na niego z godzinę.

533
00:30:18,233 --> 00:30:20,985
Gdy wrócił, powiedziałam,
że coś się stało mamie.

534
00:30:22,320 --> 00:30:24,321
{\an8}Śmierć aktorki w Reno

535
00:30:24,322 --> 00:30:29,076
Coś niewyobrażalnego.
Zdrowa i przepiękna kobieta

536
00:30:29,077 --> 00:30:32,831
nieoczekiwanie zmarła przez tętniaka.

537
00:30:33,414 --> 00:30:36,834
To był straszliwy cios. Zmarła moja żona,

538
00:30:36,835 --> 00:30:41,798
matka trójki moich dzieci.
Miała tylko 41 lat.

539
00:30:43,675 --> 00:30:47,302
Tata musiał tam lecieć
i wszystkim się zająć.

540
00:30:47,303 --> 00:30:49,222
Ja zostałam w domu z braćmi.

541
00:30:49,806 --> 00:30:54,059
Odgrywałam rolę,
która towarzyszy mi do dziś.

542
00:30:54,060 --> 00:30:55,270
Wtedy się zaczęło.

543
00:30:56,729 --> 00:31:00,732
Nagle miałem 40 lat
i trójkę nastolatków na głowie.

544
00:31:00,733 --> 00:31:03,403
Było ciężko.

545
00:31:04,904 --> 00:31:06,906
Trudno mi o tym mówić.

546
00:31:10,618 --> 00:31:15,330
To był szok. Nie miał doświadczenia

547
00:31:15,331 --> 00:31:17,083
jako rodzic.

548
00:31:18,668 --> 00:31:21,628
Musiałam zająć się braćmi.

549
00:31:21,629 --> 00:31:23,840
Łatwo weszłam w tę rolę.

550
00:31:24,424 --> 00:31:28,136
Do dziś mamy wyjątkową relację.

551
00:31:30,889 --> 00:31:32,682
Przez długi czas nie pracowałem.

552
00:31:33,349 --> 00:31:37,979
Nie chciałem mieć do czynienia
z filmami, fabułami, postaciami.

553
00:31:38,730 --> 00:31:42,358
Gdy zmarła,
napisał dla niej koncert skrzypcowy.

554
00:31:46,112 --> 00:31:47,696
KONCERT NA SKRZYPCE I FLET

555
00:31:47,697 --> 00:31:50,073
Jej ojciec był skrzypkiem. Uwielbiała to.

556
00:31:50,074 --> 00:31:52,492
Prosiła, żebym coś jej skomponował.

557
00:31:52,493 --> 00:31:54,787
Oczywiście nie doczekała.

558
00:31:58,499 --> 00:31:59,750
Przed śmiercią mamy

559
00:31:59,751 --> 00:32:05,088
tata, choć jest genialnym kompozytorem,
nie mógł usiedzieć w miejscu.

560
00:32:05,089 --> 00:32:09,969
Po jej śmierci czuł,
że mama jest przy nim.

561
00:32:13,514 --> 00:32:15,558
Miałem wrażenie, że mi pomaga.

562
00:32:16,225 --> 00:32:18,645
Zabawne uczucie.

563
00:32:19,270 --> 00:32:20,855
Nadal mi towarzyszy.

564
00:32:21,981 --> 00:32:27,319
Jakby rozwinąłem się artystycznie,
nabrałem pewnej energii,

565
00:32:27,320 --> 00:32:30,698
bardziej zagłębiłem się w ten zawód.

566
00:32:32,659 --> 00:32:36,453
Najbardziej płodny
i pełen sukcesów okres mojej kariery

567
00:32:36,454 --> 00:32:38,623
zaczął się właśnie wtedy.

568
00:32:40,249 --> 00:32:43,044
Poproszono mnie o napisanie muzyki
do <i>Gwiezdnych wojen</i>

569
00:32:46,547 --> 00:32:49,967
i filmu <i>O jeden most za daleko.</i>

570
00:32:49,968 --> 00:32:52,886
{\an8}Powiedziałem Lionelowi Newmanowi,
dyrektorowi muzycznemu,

571
00:32:52,887 --> 00:32:55,430
{\an8}że chyba wolę pracować przy <i>Moście,</i>

572
00:32:55,431 --> 00:32:57,224
bo tam grają same gwiazdy.

573
00:32:57,225 --> 00:33:01,728
A o George’u Lucasie
ani <i>Gwiezdnych wojnach</i> nic nie wiem.

574
00:33:01,729 --> 00:33:05,023
Szukałem kogoś,
kto się zna na muzyce klasycznej.

575
00:33:05,024 --> 00:33:09,653
{\an8}Jak u Korngolda i Newmana

576
00:33:09,654 --> 00:33:11,196
{\an8}w latach 30. i 40.

577
00:33:11,197 --> 00:33:14,157
Steven polecił mi Johna Williamsa.

578
00:33:14,158 --> 00:33:16,493
„To nie pianista jazzowy?”, spytałem.

579
00:33:16,494 --> 00:33:19,038
Odparł: „Nie, to świetny kompozytor”.

580
00:33:20,373 --> 00:33:25,043
Steven, z którym robiłem <i>Szczęki,</i>
chciał mi przedstawić George’a Lucasa.

581
00:33:25,044 --> 00:33:26,628
Nie znałem go.

582
00:33:26,629 --> 00:33:29,631
Nie oglądałem <i>Amerykańskiego graffiti.</i>
Moja wina.

583
00:33:29,632 --> 00:33:33,427
Gdy się poznaliśmy,
rozmawialiśmy o muzyce.

584
00:33:33,428 --> 00:33:34,929
Jest ode mnie młodszy.

585
00:33:35,680 --> 00:33:37,514
Od razu zaiskrzyło.

586
00:33:37,515 --> 00:33:39,766
To dżentelmen i przemiły człowiek.

587
00:33:39,767 --> 00:33:42,853
Poza tym ma ogromną wiedzę o muzyce.

588
00:33:42,854 --> 00:33:45,940
W tym o symfonicznej muzyce filmowej.

589
00:33:47,191 --> 00:33:49,443
Nazajutrz rozmawiałem ze Stevenem.

590
00:33:49,444 --> 00:33:53,447
Powiedział, że muszę zrobić <i>Gwiezdne wojny</i>
i dobrze się przy tym bawić.

591
00:33:53,448 --> 00:33:57,159
Nie przejmować się <i>Mostem,</i> bo to komercja.

592
00:33:57,160 --> 00:33:59,620
A <i>Gwiezdne wojny</i> to będzie coś.

593
00:34:01,205 --> 00:34:03,291
Tak mnie przekonał.

594
00:34:04,083 --> 00:34:05,460
Nie narobił się.

595
00:34:10,173 --> 00:34:14,843
Temu projektowi towarzyszyło
poczucie wyjątkowości.

596
00:34:14,844 --> 00:34:17,722
Każdy wiedział, że George robi

597
00:34:18,514 --> 00:34:22,809
coś dziwacznego i szurniętego.
Pierwszy taki film.

598
00:34:22,810 --> 00:34:26,229
Nie pierwszy w kosmosie,

599
00:34:26,230 --> 00:34:29,901
ale pierwszy z taką iskrą,
tak rozbudowany.

600
00:34:34,030 --> 00:34:36,364
{\an8}Kilka dni oglądaliśmy film,

601
00:34:36,365 --> 00:34:39,117
{\an8}kombinując, gdzie dać muzykę,
a gdzie wyciąć.

602
00:34:39,118 --> 00:34:40,368
{\an8}MONTAŻYSTA

603
00:34:40,369 --> 00:34:44,290
{\an8}Omawialiśmy tymczasową ścieżkę,
w tym <i>Planety</i> Holsta

604
00:34:44,916 --> 00:34:48,251
{\an8}czy symfonię <i>Z nowego świata</i> Dvořáka.

605
00:34:48,252 --> 00:34:53,216
{\an8}Były też fragmenty <i>Święta wiosny</i>
i muzyki Maxa Steinera do <i>King Konga.</i>

606
00:34:53,841 --> 00:34:56,468
Część pomysłów pasowała Johnowi,

607
00:34:56,469 --> 00:35:00,014
część ulepszał po swojemu.

608
00:35:01,474 --> 00:35:06,186
To było jak pomieszane
fragmenty układanki.

609
00:35:06,187 --> 00:35:08,146
{\an8}Rozmawialiśmy o <i>Piotrusiu i wilku</i>

610
00:35:08,147 --> 00:35:11,191
{\an8}i innych starszych symfoniach,

611
00:35:11,192 --> 00:35:14,986
bo chciałem,
by każda postać miała swój motyw.

612
00:35:14,987 --> 00:35:19,200
Aby muzyka podążała za postaciami.

613
00:35:20,118 --> 00:35:24,831
{\an8}„LEIA’S THEME” Z FILMU
<i>GWIEZDNE WOJNY: NOWA NADZIEJA</i>

614
00:35:26,833 --> 00:35:29,292
Plany ścieżki do <i>Gwiezdnych wojen</i>

615
00:35:29,293 --> 00:35:32,712
to jeden wielki chaos.

616
00:35:32,713 --> 00:35:34,756
Było tyle zmian.

617
00:35:34,757 --> 00:35:36,299
Coś trwało półtorej minuty,

618
00:35:36,300 --> 00:35:38,385
dzień później minutę i 45 sekund,

619
00:35:38,386 --> 00:35:40,095
a dzień później tego nie było.

620
00:35:40,096 --> 00:35:42,764
Ken Wannberg, odpowiedzialny za dźwięk,

621
00:35:42,765 --> 00:35:45,642
{\an8}zasypywał mnie zmianami.

622
00:35:45,643 --> 00:35:47,144
{\an8}MONTAŻ MUZYKI

623
00:35:47,145 --> 00:35:49,271
{\an8}Zadzwonił spanikowany Kenny.

624
00:35:49,272 --> 00:35:50,897
Powiedział:

625
00:35:50,898 --> 00:35:54,067
„Tak nie można. To milion zmian”.
„Wiem”, odparłem.

626
00:35:54,068 --> 00:35:57,071
„John już to wszystko napisał”. „Wiem”.

627
00:35:58,239 --> 00:36:00,407
Pracowałem tak wiele tygodni,

628
00:36:00,408 --> 00:36:04,161
nie wiedząc, czym rozpocząć film.

629
00:36:04,162 --> 00:36:07,289
Na samym końcu powstał
motyw rozpoczynający z fanfarami

630
00:36:07,290 --> 00:36:09,709
i marsz na instrumenty dęte.

631
00:36:11,335 --> 00:36:13,587
Po raz pierwszy usłyszałem to

632
00:36:13,588 --> 00:36:15,548
w wersji na fortepian.

633
00:36:16,132 --> 00:36:17,591
Wiecie.

634
00:36:17,592 --> 00:36:23,096
Taką przybliżoną wersję.

635
00:36:23,097 --> 00:36:28,101
Mogłem tylko powiedzieć,
że w sumie nie wiem, ale brzmi dobrze.

636
00:36:28,102 --> 00:36:30,979
Choć taka wersja nie ma energii i emocji,

637
00:36:30,980 --> 00:36:33,107
jakie towarzyszą grze orkiestry.

638
00:36:33,900 --> 00:36:36,985
Uznaliśmy, że potrzebujemy
orkiestry symfonicznej,

639
00:36:36,986 --> 00:36:39,070
której nigdy w filmie nie użyłem.

640
00:36:39,071 --> 00:36:42,575
Lionel Newman doradził
Londyńską Orkiestrę Symfoniczną.

641
00:36:43,242 --> 00:36:47,787
Ależ to było ekscytujące.

642
00:36:47,788 --> 00:36:49,289
Polecieliśmy do Londynu,

643
00:36:49,290 --> 00:36:53,168
by światowej sławy orkiestra
zagrała moją kompozycję.

644
00:36:53,169 --> 00:36:54,503
Teraz 157.

645
00:36:55,630 --> 00:36:57,340
Uwaga, zaczynamy.

646
00:36:58,799 --> 00:37:01,177
Tego nie da się po prostu opisać.

647
00:37:01,928 --> 00:37:04,137
No dobrze. Cisza.

648
00:37:04,138 --> 00:37:08,059
To jak narodziny dziecka.

649
00:37:09,143 --> 00:37:12,939
Tylko tak można opisać
pierwsze spotkanie z tą muzyką.

650
00:37:13,564 --> 00:37:16,066
Nie słyszałem wykonania orkiestry.

651
00:37:16,067 --> 00:37:18,903
Nie słyszałem muzyki z obrazem.

652
00:37:19,654 --> 00:37:21,489
Ufałem Johnowi i Stevenowi,

653
00:37:22,323 --> 00:37:25,701
ale zawsze jest ten pierwszy moment,

654
00:37:28,246 --> 00:37:30,163
gdy boimy się, że coś nie wypali.

655
00:37:30,164 --> 00:37:33,376
Dawno temu, w odległej galaktyce...

656
00:37:37,546 --> 00:37:42,468
GWIEZDNE WOJNY

657
00:37:47,265 --> 00:37:51,685
{\an8}Pierwsze dziesięć sekund tej muzyki
było porażające.

658
00:37:51,686 --> 00:37:52,936
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

659
00:37:52,937 --> 00:37:55,231
„Kto to napisał?”

660
00:37:56,148 --> 00:37:59,651
Ścieżka dźwiękowa do <i>Gwiezdnych wojen</i>
jest niejako zuchwała.

661
00:37:59,652 --> 00:38:01,361
{\an8}Wchodzi z impetem.

662
00:38:01,362 --> 00:38:02,779
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

663
00:38:02,780 --> 00:38:06,908
{\an8}To najsłynniejszy wstęp
do filmu w historii.

664
00:38:06,909 --> 00:38:10,037
Hołd dla potęgi orkiestry.

665
00:38:17,878 --> 00:38:19,546
GWIEZDNE WOJNY

666
00:38:19,547 --> 00:38:22,299
Nikt się nie spodziewał,

667
00:38:22,300 --> 00:38:24,301
że to będzie taki fenomen.

668
00:38:24,302 --> 00:38:25,761
Nadal aktualny.

669
00:38:26,512 --> 00:38:28,805
Gdy nagrywaliśmy album z muzyką,

670
00:38:28,806 --> 00:38:32,892
wydawca powiedział,
że materiału jest na dwie płyty.

671
00:38:32,893 --> 00:38:35,145
Muzyka z <i>Gwiezdnych wojen</i> schodzi na pniu

672
00:38:35,146 --> 00:38:37,689
Album był niezwykle popularny,

673
00:38:37,690 --> 00:38:41,693
nawet wśród osób,
które takich albumów nie kupowały

674
00:38:41,694 --> 00:38:46,031
i nigdy nie słuchały orkiestr.

675
00:38:46,032 --> 00:38:49,075
Wtedy nie można było
w dowolnej chwili obejrzeć filmu.

676
00:38:49,076 --> 00:38:50,785
Pamiętam, że jako dziecko

677
00:38:50,786 --> 00:38:53,621
po prostu włączałem muzykę
i patrzyłem na okładkę.

678
00:38:53,622 --> 00:38:56,834
Słuchałem muzyki i wyobrażałem sobie film.

679
00:39:01,964 --> 00:39:04,174
Album zajmował dwie płyty.

680
00:39:04,175 --> 00:39:10,139
Słuchałem i gapiłem się
na logo <i>Gwiezdnych wojen</i> na okładce.

681
00:39:10,765 --> 00:39:15,978
Czuć było, że to coś wielkiego,

682
00:39:17,813 --> 00:39:20,358
coś, co przenosi nas w inne miejsce.

683
00:39:22,318 --> 00:39:25,071
{\an8}WALTORNISTKA, VIRGINIA SYMPHONY ORCHESTRA

684
00:39:37,291 --> 00:39:40,919
{\an8}Nie było drugiej takiej ścieżki do filmu.

685
00:39:40,920 --> 00:39:42,545
{\an8}KOMPOZYTOR/DYRYGENT

686
00:39:42,546 --> 00:39:46,592
Genialna gra lejtmotywami.

687
00:39:48,594 --> 00:39:51,472
Lejtmotywy to motywy przewodnie.

688
00:39:59,939 --> 00:40:03,734
{\an8}„YODA’S THEME” Z FILMU <i>GWIEZDNE WOJNY:
IMPERIUM KONTRATAKUJE</i> (1980)

689
00:40:07,113 --> 00:40:12,034
W samym uniwersum <i>Gwiezdnych wojen</i>
John stworzył ich z 90.

690
00:40:13,869 --> 00:40:16,163
Najbardziej lubię „The Force”.

691
00:40:21,961 --> 00:40:26,464
Te motywy przypominają nam,
kim sami byliśmy 40 lat wstecz,

692
00:40:26,465 --> 00:40:28,884
a nie tylko kim były postacie.

693
00:40:34,849 --> 00:40:37,934
Niesamowicie trafiają w samo serce.

694
00:40:37,935 --> 00:40:43,482
A to wszystko dlatego,
że znalazł tak pamiętne motywy.

695
00:40:44,650 --> 00:40:46,484
Czasem pojawiały się utwory,

696
00:40:46,485 --> 00:40:47,987
które mi nie pasowały.

697
00:40:49,363 --> 00:40:54,577
{\an8}NIEWYKORZYSTANA WERSJA
„BINARY SUNSET”

698
00:40:58,080 --> 00:41:00,248
Mówiłem wtedy, czego oczekuję.

699
00:41:00,249 --> 00:41:01,916
A on na to: „W porządku.

700
00:41:01,917 --> 00:41:05,337
Wieczorem coś napiszę i na jutro będzie”.

701
00:41:06,505 --> 00:41:09,382
Pracowałem z kompozytorami,

702
00:41:09,383 --> 00:41:12,677
którzy i tak nalegali na swoją wersję.

703
00:41:12,678 --> 00:41:14,472
No i były spięcia.

704
00:41:15,890 --> 00:41:17,683
Z Johnnym – nigdy.

705
00:41:18,309 --> 00:41:20,310
{\an8}Zawsze był wspaniały.

706
00:41:20,311 --> 00:41:23,856
{\an8}OSTATECZNA WERSJA
„BINARY SUNSET”

707
00:41:26,817 --> 00:41:30,654
Uważam, że muzyka to połowa filmu.

708
00:41:31,447 --> 00:41:34,783
<i>Gwiezdne wojny</i> nie byłyby tym samym
bez muzyki Johna.

709
00:41:35,618 --> 00:41:37,577
Ludzie pytali mnie, czy wiem,

710
00:41:37,578 --> 00:41:40,497
{\an8}że do kin na <i>Gwiezdne wojny</i>
chodzą całe tłumy.

711
00:41:40,498 --> 00:41:42,665
{\an8}„Wspaniale”, mówiłem.

712
00:41:42,666 --> 00:41:45,126
Nie widziałem tego.

713
00:41:45,127 --> 00:41:47,962
Byłem zbyt zajęty pracą.

714
00:41:47,963 --> 00:41:49,839
Gdy skończyliśmy <i>Gwiezdne wojny,</i>

715
00:41:49,840 --> 00:41:52,967
{\an8}wziąłem się
za <i>Bliskie spotkania trzeciego stopnia.</i>

716
00:41:52,968 --> 00:41:55,970
{\an8}SESJA NAGRANIOWA
<i>BLISKIE SPOTKANIA TRZECIEGO STOPNIA</i>

717
00:41:55,971 --> 00:41:57,139
{\an8}ARCHIWUM SPIELBERGA

718
00:42:00,142 --> 00:42:05,021
No dobrze. Akcent na siedem.

719
00:42:05,022 --> 00:42:06,232
A sześć...

720
00:42:08,526 --> 00:42:10,109
<i>Szczęki</i> to dwie nuty.

721
00:42:10,110 --> 00:42:12,362
<i>Bliskie spotkania</i> to pięć.

722
00:42:12,363 --> 00:42:14,489
Zawsze jakiś postęp.

723
00:42:14,490 --> 00:42:16,950
W <i>Poszukiwaczach</i> były już setki.

724
00:42:16,951 --> 00:42:18,284
Zgadza się.

725
00:42:18,285 --> 00:42:22,288
<i>Bliskie spotkania</i> to
w sumie opera. Piękna.

726
00:42:22,289 --> 00:42:25,750
Kiedy zagrałem ci to
pierwszy raz, pomyślałem,

727
00:42:25,751 --> 00:42:27,627
że to koniec przyjaźni.

728
00:42:27,628 --> 00:42:29,046
O nie.

729
00:42:29,713 --> 00:42:32,465
{\an8}<i>BLISKIE SPOTKANIA TRZECIEGO STOPNIA</i> (1977)

730
00:42:32,466 --> 00:42:33,801
{\an8}REŻ. STEVEN SPIELBERG

731
00:42:54,905 --> 00:42:57,282
W muzyce do tego filmu jest wszystko.

732
00:42:57,283 --> 00:43:03,289
Całe spektrum muzyczne XX wieku.
Od dysonansów awangardy

733
00:43:08,168 --> 00:43:10,587
po skrajności.

734
00:43:10,588 --> 00:43:12,463
{\an8}<i>Raz, dwa, trzy.</i>

735
00:43:12,464 --> 00:43:14,091
{\an8}IMPROWIZACJA Z CHÓREM

736
00:43:15,634 --> 00:43:18,137
BLISKIE SPOTKANIA

737
00:43:21,932 --> 00:43:26,728
Po najprostszy motyw z pięciu dźwięków,

738
00:43:26,729 --> 00:43:28,480
który się w kółko powtarza.

739
00:43:36,905 --> 00:43:41,159
To może cię zainteresować.

740
00:43:41,160 --> 00:43:43,995
Wszędzie te pięć nut.

741
00:43:43,996 --> 00:43:46,205
Tu cała grupa.

742
00:43:46,206 --> 00:43:47,625
Niektóre zakreśliłem.

743
00:43:48,208 --> 00:43:50,002
A to użyta wersja.

744
00:43:51,503 --> 00:43:52,754
Tutaj.

745
00:43:52,755 --> 00:43:58,551
Steven i ja ją zakreśliliśmy
po całej sesji prób.

746
00:43:58,552 --> 00:44:00,304
Pięć nut może brzmieć...

747
00:44:02,473 --> 00:44:03,641
przyjemnie.

748
00:44:06,393 --> 00:44:09,021
Dowolnie. Ale dlaczego tak?

749
00:44:17,905 --> 00:44:21,115
Jest w tym jakiś duchowy pierwiastek.

750
00:44:21,116 --> 00:44:22,409
Gdyby szło tak...

751
00:44:26,664 --> 00:44:28,373
I koniec.

752
00:44:28,374 --> 00:44:29,750
Zdanie zakończone kropką.

753
00:44:30,376 --> 00:44:31,543
A tak...

754
00:44:34,254 --> 00:44:37,423
To już zdanie złożone

755
00:44:37,424 --> 00:44:40,968
zakończone słowem „i”, „jeśli” albo „ale”.

756
00:44:40,969 --> 00:44:43,388
„To fajny film, a poza tym”...

757
00:44:43,389 --> 00:44:44,514
To ten spójnik.

758
00:44:44,515 --> 00:44:47,141
Są dwie takie pary dźwięków.

759
00:44:47,142 --> 00:44:51,604
Kwinta, którą zna każde dziecko.
„Sol, do”.

760
00:44:51,605 --> 00:44:54,065
I sekunda, „si, do”.

761
00:44:54,066 --> 00:44:58,070
To dwie frazy kończące.

762
00:44:58,946 --> 00:45:01,322
Bez nich nie ma zakończenia.

763
00:45:01,323 --> 00:45:05,535
W tym przypadku tworzymy oczekiwanie.

764
00:45:05,536 --> 00:45:09,415
Coś jak „ale”.

765
00:45:10,457 --> 00:45:12,542
„Kocham Laurenta, ale”...

766
00:45:12,543 --> 00:45:13,919
No nie?

767
00:45:14,837 --> 00:45:16,754
Ale zadawał mi zbyt wiele pytań.

768
00:45:16,755 --> 00:45:18,339
Pytał bez końca.

769
00:45:18,340 --> 00:45:20,259
Zadowolony, John?

770
00:45:20,968 --> 00:45:23,804
Chyba tak,
ale takt 35. wciąż mi nie pasuje.

771
00:45:25,389 --> 00:45:26,305
Ten.

772
00:45:26,306 --> 00:45:29,350
Co było najtrudniejsze do napisania?

773
00:45:29,351 --> 00:45:32,812
Ostatnia sekcja <i>Bliskich spotkań.</i>

774
00:45:32,813 --> 00:45:35,774
Zgranie tych świateł.

775
00:45:51,165 --> 00:45:55,835
{\an8}Oto oryginalna partytura <i>Spotkań</i>
z archiwów Sony.

776
00:45:55,836 --> 00:45:57,253
Spójrzcie.

777
00:45:57,254 --> 00:45:59,839
- Boże.
- Ano.

778
00:45:59,840 --> 00:46:00,883
Rety.

779
00:46:03,719 --> 00:46:05,095
A niech mnie.

780
00:46:06,638 --> 00:46:09,390
Gdy zacząłem nad tym pracować,
zadzwoniłem to ojca.

781
00:46:09,391 --> 00:46:12,226
Poskarżyłem się na brak weny.

782
00:46:12,227 --> 00:46:15,021
Dopiero co skończyłem <i>Gwiezdne wojny.</i>

783
00:46:15,022 --> 00:46:16,898
Przelałem milion nut.

784
00:46:16,899 --> 00:46:19,066
A on, jak na dobrego ojca przystało,

785
00:46:19,067 --> 00:46:20,902
powiedział: „Będzie dobrze.

786
00:46:20,903 --> 00:46:23,404
- Co masz na kolację?”.
- No tak.

787
00:46:23,405 --> 00:46:25,406
To było nie lada wyzwanie.

788
00:46:25,407 --> 00:46:28,493
Wielki skok, jeśli chodzi
o orkiestrę, dyrygowanie

789
00:46:28,494 --> 00:46:29,995
i wszystko inne.

790
00:46:31,955 --> 00:46:35,250
To właśnie <i>Bliskie spotkania.</i>

791
00:46:37,544 --> 00:46:39,086
{\an8}John w ciągu roku stworzył

792
00:46:39,087 --> 00:46:42,507
{\an8}ścieżki do <i>Gwiezdnych wojen,
Bliskich spotkań</i>

793
00:46:42,508 --> 00:46:44,133
{\an8}i <i>Czarnej niedzieli.</i>

794
00:46:44,134 --> 00:46:48,679
Każda z nich jest niesłychanie złożona
i na swój sposób genialna.

795
00:46:48,680 --> 00:46:50,432
Wszystkie są inne.

796
00:46:51,016 --> 00:46:54,477
To niesłychane, że jeden kompozytor

797
00:46:54,478 --> 00:46:56,604
stworzył to wszystko w ciągu roku.

798
00:46:56,605 --> 00:46:59,065
Z nim jest jak z Beatlesami.

799
00:46:59,066 --> 00:47:03,319
Każdy utwór Beatlesów
dla innej kapeli byłby arcydziełem,

800
00:47:03,320 --> 00:47:05,822
czymś nie do przebicia. Tak jest z Johnem.

801
00:47:05,823 --> 00:47:08,324
Każda z jego ścieżek do filmów

802
00:47:08,325 --> 00:47:11,411
byłaby dziełem życia innego kompozytora.

803
00:47:17,751 --> 00:47:22,255
Pytają mnie, jak nagły sukces
<i>Gwiezdnych wojen</i> odmienił moje życie.

804
00:47:22,256 --> 00:47:24,549
Przyznam, że otrzymałem taki telefon.

805
00:47:24,550 --> 00:47:29,720
„Musisz przyjechać na stadion Anaheim.
Będzie tam z 60 000 ludzi.

806
00:47:29,721 --> 00:47:34,058
Zubin Mehta zagra twoją muzykę
z <i>Gwiezdnych wojen</i>

807
00:47:34,059 --> 00:47:37,103
z pomocą orkiestry
Los Angeles Philharmonic”.

808
00:47:37,104 --> 00:47:40,439
Niedługo później
władze tej samej orkiestry poprosiły,

809
00:47:40,440 --> 00:47:43,777
żebym to ja dyrygował orkiestrą
w Hollywood Bowl.

810
00:47:44,361 --> 00:47:47,572
{\an8}Wpływ <i>Gwiezdnych wojen</i>
na moje życie był taki,

811
00:47:47,573 --> 00:47:50,408
{\an8}że nagle musiałem dyrygować

812
00:47:50,409 --> 00:47:52,618
wspaniałymi orkiestrami.

813
00:47:52,619 --> 00:47:56,790
To nadało inny wymiar
mojemu muzycznemu ja.

814
00:47:59,793 --> 00:48:01,336
Panie i panowie.

815
00:48:02,087 --> 00:48:03,505
Dzień dobry.

816
00:48:04,047 --> 00:48:05,632
Oto nasz nowy Pops.

817
00:48:06,508 --> 00:48:10,720
{\an8}Seiji Ozawa był dyrektorem muzycznym
Boston Symphony przez 29 lat.

818
00:48:10,721 --> 00:48:15,975
{\an8}To on wybrał mnie na dyrygenta
w 1980 roku.

819
00:48:15,976 --> 00:48:20,187
{\an8}Pops rezygnują z <i>The Stars and Stripes
Forever</i> na rzecz <i>Gwiezdnych wojen.</i>

820
00:48:20,188 --> 00:48:21,439
{\an8}10 STYCZNIA 1980 R.

821
00:48:21,440 --> 00:48:22,815
{\an8}Orkiestra ogłosiła,

822
00:48:22,816 --> 00:48:26,152
że 47-letni kompozytor
i dyrygent John Williams,

823
00:48:26,153 --> 00:48:28,237
autor muzyki do <i>Gwiezdnych wojen,</i>

824
00:48:28,238 --> 00:48:31,324
zastąpi Arthura Fiedlera przy batucie.

825
00:48:31,325 --> 00:48:34,619
To Lionel namówił go na tę pracę.

826
00:48:34,620 --> 00:48:36,871
A może John zawsze pragnął dyrygować

827
00:48:36,872 --> 00:48:39,708
i potrzebował tylko motywacji.

828
00:48:41,293 --> 00:48:43,753
{\an8}Kto mógłby zastąpić Arthura Fiedlera?

829
00:48:43,754 --> 00:48:44,837
{\an8}PIANISTA

830
00:48:44,838 --> 00:48:49,175
Nie da się zapomnieć jego muzyki.

831
00:48:49,176 --> 00:48:51,636
To nie była łatwa decyzja.

832
00:48:51,637 --> 00:48:56,975
Muzycy z Bostonu
nie przepadali za muzyką rozrywkową.

833
00:48:57,684 --> 00:48:59,810
Orkiestry nienawidziły muzyki filmowej.

834
00:48:59,811 --> 00:49:01,229
Uważały ją za szajs.

835
00:49:02,397 --> 00:49:05,608
Gdy w 1980 roku odwiedziłem Boston,

836
00:49:05,609 --> 00:49:08,361
zauważyłem obecność starszych muzyków,

837
00:49:08,362 --> 00:49:12,114
którzy wciąż się opierali

838
00:49:12,115 --> 00:49:15,576
tego rodzaju muzyce.

839
00:49:15,577 --> 00:49:17,996
To było aż nieprofesjonalne.

840
00:49:18,580 --> 00:49:19,872
{\an8}14 CZERWCA 1984 R.

841
00:49:19,873 --> 00:49:24,168
{\an8}<i>Zachowanie orkiestry Boston Pops
jest na ustach wszystkich,</i>

842
00:49:24,169 --> 00:49:27,130
<i>odkąd John Williams złożył wypowiedzenie.</i>

843
00:49:27,923 --> 00:49:33,010
<i>Języczkiem u wagi była reakcja muzyków
podczas wczorajszej próby.</i>

844
00:49:33,011 --> 00:49:36,639
<i>Wyśmiali oni decyzje dyrygenta</i>

845
00:49:36,640 --> 00:49:39,183
<i>i nie uważali podczas prób.</i>

846
00:49:39,184 --> 00:49:41,727
<i>Dyrektor generalny orkiestry Thomas Morris</i>

847
00:49:41,728 --> 00:49:44,940
<i>przyjął wypowiedzenie z żalem.</i>

848
00:49:46,274 --> 00:49:49,485
Moje wypowiedzenie było skutkiem

849
00:49:49,486 --> 00:49:51,112
wielu rozmów z muzykami

850
00:49:51,113 --> 00:49:55,075
na temat ich nastawienia
i sposobów jego wyrażania.

851
00:49:55,617 --> 00:49:58,996
Muzycy orkiestrowi
postrzegali muzykę filmową

852
00:49:59,913 --> 00:50:00,913
jako parodię.

853
00:50:00,914 --> 00:50:02,373
Niską formę sztuki.

854
00:50:02,374 --> 00:50:03,541
{\an8}W dzieciństwie...

855
00:50:03,542 --> 00:50:04,625
{\an8}WIOLONCZELISTA

856
00:50:04,626 --> 00:50:08,379
{\an8}zawsze dziwiły mnie liczne podziały

857
00:50:08,380 --> 00:50:11,632
między różnymi gatunkami.

858
00:50:11,633 --> 00:50:17,013
Muzyka filmowa, koncertowa,
barokowa, współczesna.

859
00:50:17,014 --> 00:50:22,894
Twórczość Johna
obejmowała jej całokształt.

860
00:50:24,104 --> 00:50:29,400
Nawet jeśli nie usunął podziałów,

861
00:50:29,401 --> 00:50:32,403
to zamazał je na tyle,

862
00:50:32,404 --> 00:50:34,989
że nikt już nie umie ich odnaleźć.

863
00:50:34,990 --> 00:50:36,490
Duke Ellington mawiał,

864
00:50:36,491 --> 00:50:40,244
że „istnieje dobra muzyka i zła muzyka”.

865
00:50:40,245 --> 00:50:45,250
John był tu jak ognik na bagnach.

866
00:50:46,835 --> 00:50:50,421
Odpowiednio obsadzona orkiestra

867
00:50:50,422 --> 00:50:52,716
ma wpływ na swój repertuar.

868
00:50:53,383 --> 00:50:56,802
Nie powinna jednak się wzbraniać

869
00:50:56,803 --> 00:51:00,891
przed kreatywnością nowego dyrygenta.

870
00:51:01,892 --> 00:51:03,893
Orkiestra to rodzina.

871
00:51:03,894 --> 00:51:06,772
To wspólny wysiłek.

872
00:51:07,481 --> 00:51:09,273
{\an8}<i>Mamy dyrygenta Boston Pops.</i>

873
00:51:09,274 --> 00:51:10,858
{\an8}2 SIERPNIA 1984 R.

874
00:51:10,859 --> 00:51:12,736
{\an8}<i>John Williams wróci na stanowisko.</i>

875
00:51:13,779 --> 00:51:17,031
<i>Williams odszedł
ze względu na różnice zdań.</i>

876
00:51:17,032 --> 00:51:18,825
<i>Udało się je wyprostować.</i>

877
00:51:19,659 --> 00:51:23,037
<i>Williams powiedział,
iż darzy olbrzymim szacunkiem</i>

878
00:51:23,038 --> 00:51:25,290
<i>orkiestrę i jej członków.</i>

879
00:51:28,877 --> 00:51:34,048
Przejście z Hollywood
do Bostonu było wspaniałe.

880
00:51:34,049 --> 00:51:37,593
W Hollywood nie ma widowni.

881
00:51:37,594 --> 00:51:41,348
Tam pracujemy w sterylnych warunkach.

882
00:51:43,266 --> 00:51:46,519
Boston Pops to orkiestra, ma widownię.

883
00:51:46,520 --> 00:51:47,978
Muzyka ożywa.

884
00:51:47,979 --> 00:51:49,396
Ludzie biją brawo.

885
00:51:49,397 --> 00:51:52,775
Zranione ego hollywoodzkiego kompozytora,

886
00:51:52,776 --> 00:51:55,236
który nigdy nie słyszy braw,

887
00:51:55,237 --> 00:51:58,782
jest tam cudownie łechtane.

888
00:52:00,075 --> 00:52:03,327
Większość świata
muzyki klasycznej zaakceptowała fakt,

889
00:52:03,328 --> 00:52:06,914
że to genialny, oryginalny kompozytor.

890
00:52:06,915 --> 00:52:09,834
Ktoś, kto wyświadczył przysługę

891
00:52:09,835 --> 00:52:12,629
orkiestrom, wspierając je.

892
00:52:13,255 --> 00:52:16,841
Każdy, kto na tym etapie
nie traktuje poważnie muzyki filmowej,

893
00:52:16,842 --> 00:52:19,678
nie myśli trzeźwo.

894
00:52:26,184 --> 00:52:31,148
Gdy byłem mały, komiksy z Supermanem
były we wszystkich gazetach.

895
00:52:32,065 --> 00:52:33,817
Zawsze je czytałem.

896
00:52:35,193 --> 00:52:37,779
{\an8}<i>SUPERMAN</i> (1978)
REŻ. RICHARD DONNER

897
00:52:38,572 --> 00:52:42,158
Koncepcja stworzenia motywu
z peleryną i w ogóle

898
00:52:42,159 --> 00:52:43,869
to coś wspaniałego.

899
00:52:44,870 --> 00:52:45,954
Co?

900
00:52:48,206 --> 00:52:49,790
Spokojnie. Trzymam cię.

901
00:52:49,791 --> 00:52:51,667
Mnie?

902
00:52:51,668 --> 00:52:53,002
A kto trzyma ciebie?

903
00:52:53,003 --> 00:52:55,171
Uwielbiam Chrisa i Margot.

904
00:52:55,172 --> 00:52:56,881
Ta scena wspólnego lotu.

905
00:52:56,882 --> 00:52:59,258
Nie mogłem się doczekać,

906
00:52:59,259 --> 00:53:02,971
aż stworzę do niej muzykę.

907
00:53:10,937 --> 00:53:14,440
{\an8}Bardzo dziękuję Johnowi Williamsowi.

908
00:53:14,441 --> 00:53:18,653
{\an8}Bez jego muzyki Superman straciłby moc.

909
00:53:20,280 --> 00:53:23,782
Bez tej muzyki

910
00:53:23,783 --> 00:53:25,367
nie da się latać.

911
00:53:25,368 --> 00:53:27,787
Dwa kroki i gleba.

912
00:53:32,584 --> 00:53:35,169
{\an8}Muzyka Johna jest liryczna.

913
00:53:35,170 --> 00:53:36,503
{\an8}TWÓRCZYNI FILMOWA

914
00:53:36,504 --> 00:53:38,839
{\an8}<i>POSZUKIWACZE ZAGINIONEJ ARKI</i> (1981)
REŻ. S. SPIELBERG

915
00:53:38,840 --> 00:53:44,721
{\an8}Świetnie się bawił z motywami Harrisona.

916
00:53:46,097 --> 00:53:48,807
Harrison Ford potrafi
grać dramatyczne sceny

917
00:53:48,808 --> 00:53:52,102
z lekkim uśmiechem czy błyskiem w oku.

918
00:53:52,103 --> 00:53:53,520
Lecę za tym wozem.

919
00:53:53,521 --> 00:53:56,357
- Jak?
- Nie wiem. Improwizuję.

920
00:53:56,358 --> 00:53:58,985
John ma się na czym opierać.

921
00:54:08,495 --> 00:54:12,790
{\an8}Znam Johna od dawna,
mój ojciec z nim służył.

922
00:54:12,791 --> 00:54:13,791
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

923
00:54:13,792 --> 00:54:15,292
Grali w jednej orkiestrze.

924
00:54:15,293 --> 00:54:18,128
Tata na gitarze, a Johnny na fortepianie.

925
00:54:18,129 --> 00:54:20,214
Johnny często u nas bywał.

926
00:54:20,215 --> 00:54:23,175
Znam go od dziecka.

927
00:54:23,176 --> 00:54:26,512
Ale praca z nim przy filmie

928
00:54:26,513 --> 00:54:30,225
to jedna z najwspanialszych chwil
w moim życiu.

929
00:54:31,685 --> 00:54:34,395
Muzykę do <i>Poszukiwaczy</i> nagrał

930
00:54:34,396 --> 00:54:36,189
z orkiestrą londyńską.

931
00:54:38,942 --> 00:54:41,194
Sprawiała, że serce szybciej biło.

932
00:54:47,784 --> 00:54:49,452
Była złożona.

933
00:54:50,578 --> 00:54:53,164
Dopracowana do głębi.

934
00:54:53,665 --> 00:54:57,209
Johnny pisał pod pojedyncze węże
w scenie z wężami.

935
00:54:57,210 --> 00:55:00,087
Oznaczał sobie węże,

936
00:55:00,088 --> 00:55:04,342
które szybko się poruszały,
cofały się albo atakowały.

937
00:55:06,094 --> 00:55:09,722
Chciał stworzyć hollywoodzki,
romantyczny motyw Marion.

938
00:55:09,723 --> 00:55:13,268
Uznał, że muzyka ich zbliży.

939
00:55:14,311 --> 00:55:18,147
Rzadko się pojawiała,
mimo że była ważną postacią.

940
00:55:18,148 --> 00:55:20,065
Musiał stworzyć dla niej motyw,

941
00:55:20,066 --> 00:55:23,862
który przypomni, co Marion utożsamia.

942
00:55:25,530 --> 00:55:28,324
Ten motyw był przepiękny.

943
00:55:28,325 --> 00:55:31,744
Przypominał dawną hollywoodzką muzykę

944
00:55:31,745 --> 00:55:37,000
Franza Waxmana,
Miklósa Rózsy i Davida Raksina.

945
00:55:38,543 --> 00:55:41,128
Nawet w sequelach zachował motywy,

946
00:55:41,129 --> 00:55:44,549
przypominając, że to wciąż Indiana Jones,

947
00:55:45,842 --> 00:55:50,095
{\an8}choć znajdował zupełnie nowe drogi.

948
00:55:50,096 --> 00:55:52,599
{\an8}<i>INDIANA JONES I ŚWIĄTYNIA ZAGŁADY</i> (1984)

949
00:55:55,143 --> 00:55:56,352
Padnij!

950
00:55:56,353 --> 00:55:57,728
{\an8}Ceremonia Oscarów.

951
00:55:57,729 --> 00:55:59,188
{\an8}AKTOR

952
00:55:59,189 --> 00:56:02,524
John Williams siedział tuż za Stevenem.

953
00:56:02,525 --> 00:56:04,360
Zobaczyłem Johna i spanikowałem.

954
00:56:04,361 --> 00:56:07,196
Nie widziałem go,
odkąd kręciliśmy <i>Świątynię.</i>

955
00:56:07,197 --> 00:56:09,406
Uściskałem go. Steven był uradowany.

956
00:56:09,407 --> 00:56:13,202
Spytał, czy pamiętam motyw mojej postaci.

957
00:56:13,203 --> 00:56:16,163
Odparłem, że tak.
Mało który aktor może się pochwalić

958
00:56:16,164 --> 00:56:20,502
własnym motywem pióra Johna Williamsa.

959
00:56:27,926 --> 00:56:32,680
Zaczęliśmy go nucić.

960
00:56:37,268 --> 00:56:39,020
Wspaniały utwór.

961
00:56:39,854 --> 00:56:42,731
{\an8}<i>INDIANA JONES I OSTATNIA KRUCJATA</i>
(1989) BEZ MUZYKI

962
00:56:42,732 --> 00:56:46,193
Najlepszym sposobem na zaprezentowanie,
ile energii i emocji

963
00:56:46,194 --> 00:56:50,406
muzyka Johna może nadać scenie,
jest obejrzenie jej bez muzyki.

964
00:56:50,407 --> 00:56:51,991
Z efektami i dialogami.

965
00:56:54,577 --> 00:56:57,788
A potem jeszcze raz z muzyką.

966
00:56:57,789 --> 00:56:59,499
{\an8}Z MUZYKĄ

967
00:57:08,633 --> 00:57:12,011
Tak można docenić wartość muzyki filmowej.

968
00:57:15,265 --> 00:57:16,765
Znacznik.

969
00:57:16,766 --> 00:57:18,183
{\an8}To maleńka epopeja.

970
00:57:18,184 --> 00:57:19,810
{\an8}ZA KULISAMI – <i>E.T.</i>

971
00:57:19,811 --> 00:57:23,439
{\an8}Zupełnie jak muzyka Johna.

972
00:57:23,440 --> 00:57:26,775
{\an8}Lepiej zachowajmy ciszę do...

973
00:57:26,776 --> 00:57:28,026
{\an8}<i>Musimy iść...</i>

974
00:57:28,027 --> 00:57:29,528
{\an8}„Musimy iść, E.T.”.

975
00:57:29,529 --> 00:57:30,530
Jasne.

976
00:57:31,281 --> 00:57:33,782
A po tym zdaniu

977
00:57:33,783 --> 00:57:35,535
muzyka wejdzie z powrotem.

978
00:57:36,244 --> 00:57:38,996
Podaj mi czasówkę.

979
00:57:38,997 --> 00:57:40,414
Jeleń odwraca głowę.

980
00:57:40,415 --> 00:57:43,293
Niech coś wejdzie na jelenia.

981
00:57:44,127 --> 00:57:45,544
- Może znów harfa?
- Harfa.

982
00:57:45,545 --> 00:57:47,212
- Jest super.
- Tak, harfa.

983
00:57:47,213 --> 00:57:51,717
Zawsze nie mogę się doczekać,
aż John przedstawi mi nowe szkice.

984
00:57:51,718 --> 00:57:53,927
Zawsze.

985
00:57:53,928 --> 00:57:59,558
Nie stresuję się,
nie obawiam się, że mnie zawiedzie.

986
00:57:59,559 --> 00:58:02,436
To Michael na rowerze.

987
00:58:02,437 --> 00:58:04,813
- Jedzie po E.T. do lasu.
- Do lasu.

988
00:58:04,814 --> 00:58:08,151
- Elliot wrócił sam.
- To wariacja na ten temat.

989
00:58:10,445 --> 00:58:13,573
A potem wchodzimy w tę tonację.

990
00:58:24,250 --> 00:58:27,211
Nasza współpraca
zawsze odbywa się podobnie.

991
00:58:27,212 --> 00:58:32,007
On umie dostrzec film moimi oczami,

992
00:58:32,008 --> 00:58:35,010
a jak już zrobi do niego muzykę,

993
00:58:35,011 --> 00:58:37,804
ja dostrzegam jego perspektywę.

994
00:58:37,805 --> 00:58:40,850
{\an8}Widzę swój film jego oczami.

995
00:58:46,606 --> 00:58:52,737
Dom.

996
00:58:53,988 --> 00:58:57,157
Motyw Yody to miła niespodzianka.

997
00:58:57,158 --> 00:58:58,951
Ktoś załapie?

998
00:58:58,952 --> 00:59:00,160
200 milionów ludzi.

999
00:59:00,161 --> 00:59:01,246
Serio?

1000
00:59:06,125 --> 00:59:07,960
Takt 25.

1001
00:59:07,961 --> 00:59:09,921
Oboje i pozostałe instrumenty.

1002
00:59:11,297 --> 00:59:13,757
Akcenty dwa i trzy.

1003
00:59:13,758 --> 00:59:15,343
Więcej rytmu.

1004
00:59:15,843 --> 00:59:17,636
Skupcie się.

1005
00:59:17,637 --> 00:59:20,640
Nie przejmujcie się Stevenem

1006
00:59:22,267 --> 00:59:23,142
z kamerą.

1007
00:59:27,772 --> 00:59:29,565
To dziwne.

1008
00:59:29,566 --> 00:59:32,609
Jakbym miał kamerę w łazience.

1009
00:59:32,610 --> 00:59:37,282
Pod prysznicem.

1010
00:59:38,950 --> 00:59:40,535
Dobrze, że jestem ubrany.

1011
00:59:41,327 --> 00:59:42,579
Zacznijmy z tłumikami.

1012
00:59:50,169 --> 00:59:54,674
Grałem na skrzypcach przy <i>E.T.</i>
Chowałem się gdzieś z tyłu.

1013
00:59:55,508 --> 01:00:00,095
Grałem, ale też słuchałem i patrzyłem.

1014
01:00:00,096 --> 01:00:03,474
Nie da się opisać tych emocji.

1015
01:00:06,728 --> 01:00:09,730
W <i>E.T.</i> jest długa partia harfy,

1016
01:00:09,731 --> 01:00:12,900
która podkreśla więź E.T. z Elliotem.

1017
01:00:17,739 --> 01:00:22,410
Grała na niej Dorothy Remsen.
Pamiętam, jak John z nią pracował.

1018
01:00:26,331 --> 01:00:28,374
We fragmencie z trylem...

1019
01:00:31,836 --> 01:00:33,795
Możesz zakończyć tak?

1020
01:00:33,796 --> 01:00:34,922
Rozumiesz?

1021
01:00:36,924 --> 01:00:39,426
Nie robić trylu lewą dłonią?

1022
01:00:39,427 --> 01:00:40,510
- Tak.
- Dobrze.

1023
01:00:40,511 --> 01:00:43,805
Był też wspaniały pianista Ralph Grierson.

1024
01:00:43,806 --> 01:00:46,601
- John często go zatrudniał.
- W lewo.

1025
01:00:48,186 --> 01:00:50,355
Przedostatni takt, dwie ćwierćnuty.

1026
01:00:52,565 --> 01:00:57,319
Końcowy motyw w <i>E.T.</i> to długaśny pasaż.

1027
01:00:57,320 --> 01:00:59,529
Ralph dostał nuty

1028
01:00:59,530 --> 01:01:02,742
i cztery dni na wyćwiczenie utworu.

1029
01:01:13,753 --> 01:01:18,883
<i>E.T.</i> to pierwszy film,
jaki widziałem w kinie.

1030
01:01:19,676 --> 01:01:21,468
Gram w zespole Coldplay.

1031
01:01:21,469 --> 01:01:24,805
Podczas obecnej trasy koncertowej

1032
01:01:24,806 --> 01:01:29,477
wychodzimy na scenę do muzyki z <i>E.T.</i>

1033
01:01:34,774 --> 01:01:37,859
Chciałem, by towarzyszyła mi muzyka,

1034
01:01:37,860 --> 01:01:40,404
która przywodzi na myśl lot.

1035
01:01:40,405 --> 01:01:43,865
Pomyślałem o Elliocie na rowerze.

1036
01:01:43,866 --> 01:01:47,828
Spytałem Johna i Stevena,
czy mogę wykorzystać motyw z <i>E.T.</i>

1037
01:01:47,829 --> 01:01:49,414
Zgodzili się.

1038
01:01:50,665 --> 01:01:54,251
Ucieszyłem się.

1039
01:01:54,252 --> 01:01:58,296
Wiele razy wychodziłem do tego na scenę.

1040
01:01:58,297 --> 01:02:03,009
Każdy jego utwór to cała rodzina melodii.

1041
01:02:03,010 --> 01:02:05,471
I wracamy do głównego motywu.

1042
01:02:15,398 --> 01:02:16,357
Doskonały.

1043
01:02:36,669 --> 01:02:40,630
{\an8}GÓRY BERKSHIRES, ZACHODNIE MASSACHUSETTS

1044
01:02:40,631 --> 01:02:42,300
{\an8}Oto Tanglewood.

1045
01:02:44,719 --> 01:02:46,345
Ciężko to opisać.

1046
01:02:47,180 --> 01:02:49,348
Tanglewood to ośrodek edukacyjny.

1047
01:02:50,558 --> 01:02:54,352
Daje niepowtarzalną szansę najlepszym.

1048
01:02:54,353 --> 01:02:57,523
Koncertuje tu orkiestra bostońska.

1049
01:02:59,275 --> 01:03:01,110
Krajobraz jest przepiękny.

1050
01:03:03,488 --> 01:03:08,034
To mekka amerykańskiej muzyki.

1051
01:03:08,951 --> 01:03:11,995
Tu uczą się najlepsi.

1052
01:03:11,996 --> 01:03:15,374
Występują pod batutą mistrzów,
którzy tu bywają.

1053
01:03:20,546 --> 01:03:23,089
Harmonogram filmów był niezły.

1054
01:03:23,090 --> 01:03:26,510
Zwykle pracujemy wiosną,
wtedy pracy jest najwięcej.

1055
01:03:26,511 --> 01:03:27,803
Latem mamy wolne,

1056
01:03:27,804 --> 01:03:30,305
bo wtedy są premiery.

1057
01:03:30,306 --> 01:03:32,766
Nagle mam trzy tygodnie wolnego,

1058
01:03:32,767 --> 01:03:34,644
a coś trzeba robić.

1059
01:03:35,186 --> 01:03:37,563
Tak że dobrze wyszło.

1060
01:03:39,148 --> 01:03:43,026
Jestem tu co roku od 1980 roku,
czyli od 43 lat.

1061
01:03:43,027 --> 01:03:44,487
To część mojego życia.

1062
01:03:45,530 --> 01:03:48,240
Mam tu góra dwa koncerty w roku.

1063
01:03:48,241 --> 01:03:51,452
Miewałem więcej,
gdy dyrygowałem Boston Pops.

1064
01:03:53,037 --> 01:03:54,372
Daje mi to energię.

1065
01:03:58,793 --> 01:04:01,044
John to wspaniały dyrygent.

1066
01:04:01,045 --> 01:04:03,421
{\an8}Potrafi wejrzeć do duszy orkiestry.

1067
01:04:03,422 --> 01:04:05,131
{\an8}KOMPOZYTOR/DYRYGENT, LA PHIL

1068
01:04:05,132 --> 01:04:08,386
{\an8}To dzięki jego wiedzy.

1069
01:04:16,227 --> 01:04:18,979
Motyw przewodni <i>Parku Jurajskiego</i>

1070
01:04:18,980 --> 01:04:24,277
skierował mnie na ścieżkę muzyki.

1071
01:04:25,736 --> 01:04:29,574
Poszedłem z kolegą do kina.

1072
01:04:30,324 --> 01:04:36,246
Obejrzałem ten film chyba z dziesięć razy.
Nawet nie pamiętam.

1073
01:04:36,247 --> 01:04:38,039
Coś pięknego. Arcydzieło.

1074
01:04:38,040 --> 01:04:39,667
Słuchałem muzyki.

1075
01:04:40,835 --> 01:04:42,252
{\an8}Często to słyszę.

1076
01:04:42,253 --> 01:04:44,004
{\an8}PIERWSZA TRĄBKA, LA PHIL

1077
01:04:44,005 --> 01:04:46,840
{\an8}Pamiętam, jak poszedłem na <i>Park Jurajski.</i>

1078
01:04:46,841 --> 01:04:48,926
Usłyszałem te trąbki.

1079
01:04:51,387 --> 01:04:54,098
{\an8}<i>PARK JURAJSKI</i> (1993)
REŻ. STEVEN SPIELBERG

1080
01:04:54,765 --> 01:04:58,143
Wyszedłem z kina pełen energii.

1081
01:04:58,144 --> 01:05:00,646
Cieszyłem się, że gram na trąbce.

1082
01:05:05,943 --> 01:05:10,155
John umieścił dinozaury
na właściwym miejscu.

1083
01:05:10,156 --> 01:05:12,616
Potraktował je

1084
01:05:12,617 --> 01:05:17,245
z podziwem i szacunkiem
właściwym dzieciom zwiedzającym muzeum,

1085
01:05:17,246 --> 01:05:21,875
gdy widzą relikty Jury czy Kredy.

1086
01:05:21,876 --> 01:05:24,921
Podziwiają kości.

1087
01:05:32,136 --> 01:05:35,138
John pisał te utwory z duszą dziecka,

1088
01:05:35,139 --> 01:05:39,685
wiedząc, jak uchwycić podziw
wobec tych wspaniałych zwierząt.

1089
01:05:40,895 --> 01:05:44,356
{\an8}GDY DINOZAURY RZĄDZIŁY ZIEMIĄ

1090
01:05:44,357 --> 01:05:48,318
{\an8}Mówiąc o Johnie Williamsie,

1091
01:05:48,319 --> 01:05:50,695
{\an8}mówimy o skrajnie różnej muzyce.

1092
01:05:50,696 --> 01:05:53,907
O skrajnie różnych filmach.
W jednym roku <i>Park Jurajski</i>

1093
01:05:53,908 --> 01:05:56,159
i <i>Lista Schindlera</i> jednego reżysera.

1094
01:05:56,160 --> 01:05:58,662
To najlepszy przykład.

1095
01:05:58,663 --> 01:06:01,791
Muzyka do <i>Listy Schindlera</i>
skłania do refleksji.

1096
01:06:02,541 --> 01:06:06,087
Zastanawiamy się,
jak ludzie mogli tak robić.

1097
01:06:09,757 --> 01:06:12,343
Pracowałem nad <i>Listą Schindlera</i>
w Tanglewood.

1098
01:06:12,843 --> 01:06:14,720
To było lato.

1099
01:06:17,390 --> 01:06:20,558
Steven kręcił gdzieś w Polsce.

1100
01:06:20,559 --> 01:06:22,811
Musiałem kręcić w Krakowie zimą.

1101
01:06:22,812 --> 01:06:27,107
Nie byłem przy tym,
jak Johnny prezentował muzykę do <i>Parku.</i>

1102
01:06:27,108 --> 01:06:31,152
Oba projekty się nakładały.

1103
01:06:31,153 --> 01:06:32,487
{\an8}<i>LISTA SCHINDLERA</i> (1993)

1104
01:06:32,488 --> 01:06:36,199
{\an8}Kontrast stylów był wspaniały.

1105
01:06:36,200 --> 01:06:37,284
Coś dla mnie.

1106
01:06:37,868 --> 01:06:40,746
Tworząc ten film, nie myślałem muzycznie.

1107
01:06:41,455 --> 01:06:43,623
Nie miałem tymczasowej ścieżki,

1108
01:06:43,624 --> 01:06:47,335
która miałaby coś zasugerować Johnny’emu.

1109
01:06:47,336 --> 01:06:49,630
Skupiłem się na fabule.

1110
01:06:50,172 --> 01:06:52,717
Potem pokazałem film Johnowi.

1111
01:06:53,676 --> 01:06:56,137
Ta lista to największe dobro.

1112
01:06:58,180 --> 01:07:00,641
Ta lista to życie.

1113
01:07:01,350 --> 01:07:05,729
Ten film mną wstrząsnął. Zatkało mnie.

1114
01:07:05,730 --> 01:07:08,858
Byłem przytłoczony. Niemal płakałem.

1115
01:07:09,442 --> 01:07:11,985
Musiałem się przewietrzyć, pospacerować.

1116
01:07:11,986 --> 01:07:14,446
Pięć minut później wróciłem

1117
01:07:14,447 --> 01:07:17,199
i powiedziałem Stevenowi,

1118
01:07:18,075 --> 01:07:21,245
że to wspaniały film,

1119
01:07:21,746 --> 01:07:24,623
ale potrzebuje
lepszego kompozytora niż ja.

1120
01:07:25,207 --> 01:07:28,209
Odparł, że wie, ale ci już nie żyją.

1121
01:07:28,210 --> 01:07:30,503
50 LAT MUZYKI I FILMÓW

1122
01:07:30,504 --> 01:07:32,548
ROZMOWA ZE SPIELBERGIEM I WILLIAMSEM

1123
01:07:36,927 --> 01:07:39,472
Na szczęście dla mnie i uporu Stevena

1124
01:07:40,347 --> 01:07:42,308
nie odszedłem i zrobiłem, co mogłem.

1125
01:07:42,975 --> 01:07:45,852
Ale mówiłem szczerze.
Uznałem, że do tego filmu

1126
01:07:45,853 --> 01:07:48,230
nie da się stworzyć muzyki,

1127
01:07:49,190 --> 01:07:52,068
która będzie godna tej fabuły

1128
01:07:52,735 --> 01:07:55,780
i historii, jaką odkrywa.

1129
01:07:57,573 --> 01:07:59,657
Niezwykle ciepło wspominam chwilę,

1130
01:07:59,658 --> 01:08:02,744
gdy John tworzył do <i>Listy Schindlera</i>
w górach Berkshires.

1131
01:08:02,745 --> 01:08:06,248
To były ogromne emocje.

1132
01:08:06,999 --> 01:08:11,170
Poprosił mnie i Kate o przyjazd
i wysłuchanie wstępnych wersji.

1133
01:08:12,588 --> 01:08:14,047
{\an8}Johnny zawsze mówi...

1134
01:08:14,048 --> 01:08:15,340
{\an8}AKTORKA / ŻONA SPIELBERGA

1135
01:08:15,341 --> 01:08:19,636
{\an8}„Średnio gram,
nie oczekujcie zbyt wiele, ale spróbuję”.

1136
01:08:19,637 --> 01:08:21,555
Oczywiście gra przepięknie.

1137
01:08:22,264 --> 01:08:25,643
Na fortepianie leżały
odręcznie zapisane pięciolinie.

1138
01:08:26,268 --> 01:08:30,022
Stanęliśmy obok, a on zaczął.

1139
01:08:45,121 --> 01:08:45,996
Tak.

1140
01:08:47,289 --> 01:08:48,415
Nigdy tego nie zapomnę.

1141
01:08:52,336 --> 01:08:57,550
Nie pamiętam, żebym odczuł takie emocje

1142
01:08:58,342 --> 01:09:04,139
przez proste, melodyjne,
smętne i bolesne dźwięki,

1143
01:09:04,140 --> 01:09:06,766
które grał dla mnie i dla Kate.

1144
01:09:06,767 --> 01:09:09,770
Kate płakała po pięciu nutach.

1145
01:09:10,396 --> 01:09:14,691
Dziewięć nut później ja,

1146
01:09:14,692 --> 01:09:16,734
a chwilę później Johnny. Grając.

1147
01:09:16,735 --> 01:09:17,987
To była micwa.

1148
01:09:18,487 --> 01:09:22,741
Uhonorował Holokaust muzyką.

1149
01:09:24,118 --> 01:09:28,496
Itzhaka Perlmana, skrzypka,
znałem od 20 lat.

1150
01:09:28,497 --> 01:09:32,125
Gdy uznaliśmy, że potrzebujemy skrzypiec,

1151
01:09:32,126 --> 01:09:36,379
od razu powiedziałem,
że Itzhak jest najlepszy.

1152
01:09:36,380 --> 01:09:39,841
Cała ironia w tym,

1153
01:09:39,842 --> 01:09:43,720
że przez wiele lat za każdym razem,
gdy mnie widział, pytał,

1154
01:09:43,721 --> 01:09:47,098
kiedy wreszcie
napiszę mu solówkę do filmu.

1155
01:09:47,099 --> 01:09:50,435
Obiecałem, że się doczeka.

1156
01:09:50,436 --> 01:09:52,896
Poprosiłem go wreszcie
o pomoc przy <i>Liście.</i>

1157
01:09:52,897 --> 01:09:56,358
Powiedziałem,
że wreszcie mam dla niego film.

1158
01:09:56,942 --> 01:09:59,110
Odparłem, że się zastanowię.

1159
01:09:59,111 --> 01:10:02,238
{\an8}Powiedziałem mojej żonie Toby...

1160
01:10:02,239 --> 01:10:03,781
{\an8}SKRZYPEK

1161
01:10:03,782 --> 01:10:07,285
{\an8}„Dzwonił John Williams”.
Wszystko opowiedziałem.

1162
01:10:07,286 --> 01:10:09,245
„Powiedziałem, że się zastanowię”.

1163
01:10:09,246 --> 01:10:13,459
„Co mu powiedziałeś?”, spytała.

1164
01:10:14,210 --> 01:10:17,837
„Muzyka Johna Williamsa
do filmu Spielberga,

1165
01:10:17,838 --> 01:10:21,425
proszą cię o pomoc,
a ty się zastanawiasz?”

1166
01:10:22,009 --> 01:10:25,012
Dzień później oddzwoniłem i się zgodziłem.

1167
01:10:25,846 --> 01:10:28,807
Ależ byłem szczęśliwy.

1168
01:10:35,356 --> 01:10:37,482
{\an8}SESJA NAGRANIOWA
<i>LISTA SCHINDLERA</i>

1169
01:10:37,483 --> 01:10:39,652
{\an8}ARCHIWUM SPIELBERGA

1170
01:10:42,988 --> 01:10:46,950
Podróżuję po całym świecie,

1171
01:10:46,951 --> 01:10:51,579
a wszędzie proszą mnie wyłącznie

1172
01:10:51,580 --> 01:10:54,749
o motyw z <i>Listy Schindlera.</i>

1173
01:10:54,750 --> 01:10:58,504
Jest aż tak poruszający.

1174
01:11:05,177 --> 01:11:07,054
{\an8}SKRZYPCE: SIMONE PORTER

1175
01:11:25,030 --> 01:11:26,281
{\an8}<i>ZA HORYZONTEM</i> (1992)

1176
01:11:26,282 --> 01:11:29,200
{\an8}Gdy pracowałem
z Johnem przy <i>Za horyzontem,</i>

1177
01:11:29,201 --> 01:11:31,953
{\an8}spytałem, dlaczego muzyka tak działa.

1178
01:11:31,954 --> 01:11:33,538
Odparł, że nie wie.

1179
01:11:33,539 --> 01:11:36,624
Dodał, że teorii jest wiele,
a on skłania się ku tej

1180
01:11:36,625 --> 01:11:39,043
dotyczącej pierwotnych dźwięków.

1181
01:11:39,044 --> 01:11:44,549
Głosi ona, że w historii ludzkości
dźwięk odgrywał ważną rolę.

1182
01:11:44,550 --> 01:11:47,343
Dawał nam poczucie spokoju,

1183
01:11:47,344 --> 01:11:51,723
ostrzegał przez niebezpieczeństwem,
skłaniał do ucieczki.

1184
01:11:51,724 --> 01:11:53,975
Perkusja to trzęsienie ziemi.

1185
01:11:53,976 --> 01:11:56,270
Spadające kamienie.

1186
01:11:57,187 --> 01:12:01,358
Ptaki potrafią
stworzyć romantyczną atmosferę.

1187
01:12:02,609 --> 01:12:06,904
A on rozumie wszelkie zawiłości

1188
01:12:06,905 --> 01:12:09,533
podparcia fabuły muzyką.

1189
01:12:10,909 --> 01:12:15,080
To mistrz muzyki orkiestrowej.

1190
01:12:16,373 --> 01:12:21,045
Jego muzyka na nowo budzi w nas
piękno orkiestry.

1191
01:12:24,882 --> 01:12:27,258
{\an8}To także wielki dar dla muzyków.

1192
01:12:27,259 --> 01:12:28,426
{\an8}SKRZYPACZKA

1193
01:12:28,427 --> 01:12:30,220
{\an8}Jest jednym z niewielu,

1194
01:12:31,013 --> 01:12:34,640
którzy komponują jeszcze
dla orkiestry symfonicznej.

1195
01:12:34,641 --> 01:12:37,810
To czuć, że grają ludzie,

1196
01:12:37,811 --> 01:12:41,898
a nie syntezator udający smyczki.

1197
01:12:41,899 --> 01:12:45,902
W ten sposób oddaje też szacunek muzykom,

1198
01:12:45,903 --> 01:12:50,282
pokazując, że to rzemiosło
należy pielęgnować.

1199
01:12:53,952 --> 01:12:58,707
Jestem naprawdę dumny z tego,
że nie daliśmy się muzyce elektronicznej.

1200
01:13:00,292 --> 01:13:03,211
Cenimy orkiestrę i muzyków, a także to,

1201
01:13:03,212 --> 01:13:04,754
co Johnny dla nich pisze.

1202
01:13:04,755 --> 01:13:06,506
Nie korzysta z syntezatora.

1203
01:13:06,507 --> 01:13:10,134
Kilkukrotnie stanowił on uzupełnienie

1204
01:13:10,135 --> 01:13:13,679
{\an8}partytury dla orkiestry,
choćby w <i>Monachium.</i>

1205
01:13:13,680 --> 01:13:16,850
{\an8}<i>MONACHIUM</i> (2005)
REŻ. STEVEN SPIELBERG

1206
01:13:18,977 --> 01:13:20,770
Wielu współczesnych twórców

1207
01:13:20,771 --> 01:13:22,147
postawiło na elektronikę.

1208
01:13:23,690 --> 01:13:26,443
Ale ja wolę orkiestrę.

1209
01:13:27,027 --> 01:13:32,407
Muzyka elektroniczna jest pozbawiona
tej iskry kreatywności.

1210
01:13:32,408 --> 01:13:33,408
TRWA NAGRANIE

1211
01:13:33,409 --> 01:13:36,328
Z orkiestrą
każdą scenę nagrywamy cztery razy.

1212
01:13:37,454 --> 01:13:39,997
Za każdym razem jest inaczej.

1213
01:13:39,998 --> 01:13:44,670
Takie podejście ma duszę.

1214
01:13:48,340 --> 01:13:52,468
John zmusza widzów
do stanięcia naprzeciw orkiestry.

1215
01:13:52,469 --> 01:13:56,764
Każe muzykom grać szybciej,

1216
01:13:56,765 --> 01:13:59,684
mocniej, żwawiej, dynamiczniej

1217
01:13:59,685 --> 01:14:02,145
niż w jego poprzednich filmach.

1218
01:14:02,146 --> 01:14:04,064
- Dobrze.
- Super.

1219
01:14:04,648 --> 01:14:05,606
Dalej.

1220
01:14:05,607 --> 01:14:08,025
Kocha orkiestrę całym sercem.

1221
01:14:08,026 --> 01:14:10,736
Dzięki temu
komunikuje się z nią niewerbalnie.

1222
01:14:10,737 --> 01:14:13,906
Unosi ręce, prosząc o więcej energii,

1223
01:14:13,907 --> 01:14:16,826
a gdy ją dostaje, aż ciarki przechodzą.

1224
01:14:16,827 --> 01:14:19,454
Na jego twarzy gości uśmiech,

1225
01:14:19,455 --> 01:14:21,373
gdy dyryguje orkiestrą.

1226
01:14:21,874 --> 01:14:25,751
Tego nie możemy zagrać zbyt uprzejmie.

1227
01:14:25,752 --> 01:14:27,129
Ma być wulgarnie.

1228
01:14:30,007 --> 01:14:31,883
Puzony to pokażą.

1229
01:14:31,884 --> 01:14:35,053
To będzie najmocniejsze wejście.

1230
01:14:36,889 --> 01:14:40,809
Wzbudza w ludziach szczęście.

1231
01:14:41,477 --> 01:14:43,812
W członkach orkiestry.

1232
01:14:44,313 --> 01:14:45,771
Gdy wchodzi na scenę,

1233
01:14:45,772 --> 01:14:49,066
wzbudza zachwyt,
bo każdy dobrze wspomina jego muzykę.

1234
01:14:49,067 --> 01:14:52,196
Jesteśmy jak dzieci wśród słodyczy.

1235
01:14:55,699 --> 01:14:57,492
GWIEZDNE WOJNY: EPIZOD VII

1236
01:14:57,493 --> 01:15:01,829
W <i>Przebudzeniu Mocy</i> nie zmienił stylu.

1237
01:15:01,830 --> 01:15:05,876
Wciąż tworzył tak samo jak w latach 70.

1238
01:15:10,964 --> 01:15:11,965
A potem...

1239
01:15:16,345 --> 01:15:20,140
{\an8}„REY’S THEME” Z FILMU <i>GWIEZDNE WOJNY:
PRZEBUDZENIE MOCY</i> (2015)

1240
01:15:21,391 --> 01:15:23,936
Nigdy nie stracił tej szczerej ciekawości.

1241
01:15:24,436 --> 01:15:30,066
Potrafi wejść w niewiarygodnie wyraźną
emocjonalną szczerość,

1242
01:15:30,067 --> 01:15:33,361
jednocześnie zachowując otwartość na tyle,

1243
01:15:33,362 --> 01:15:35,446
by spytać, czy tak może być.

1244
01:15:35,447 --> 01:15:38,909
Dosłownie o to pyta.

1245
01:15:39,409 --> 01:15:42,912
Śmiać mi się chce,
bo jeśli John Williams gra coś,

1246
01:15:42,913 --> 01:15:46,542
co sam napisał,
odpowiedź może być tylko jedna.

1247
01:15:54,841 --> 01:15:57,927
Widzowie wciąż to uwielbiają. Niesamowite.

1248
01:15:57,928 --> 01:16:01,722
Pojawia się pytanie,
dlaczego nie ma więcej takiej muzyki.

1249
01:16:01,723 --> 01:16:05,977
Dlaczego w innych filmach
nie ma takich dzieł?

1250
01:16:05,978 --> 01:16:08,063
Przecież widzowie tego chcą.

1251
01:16:09,022 --> 01:16:10,357
No to dlaczego?

1252
01:16:16,196 --> 01:16:18,991
W muzyce nastały trudne czasy.

1253
01:16:19,575 --> 01:16:25,496
Dla mnie orkiestra to instrument.

1254
01:16:25,497 --> 01:16:29,917
Muzyka w moim rozumieniu,

1255
01:16:29,918 --> 01:16:32,754
literacka muzyka ostatnich kilkuset lat,

1256
01:16:33,380 --> 01:16:34,922
niemalże dogorywa.

1257
01:16:34,923 --> 01:16:39,135
Młodzi kompozytorzy chcą pracować
z muzyką elektroniczną i efektami.

1258
01:16:39,136 --> 01:16:41,304
Chwała im, dobrze im idzie,

1259
01:16:41,305 --> 01:16:45,224
chciałbym zobaczyć, co stworzą za 50 lat.

1260
01:16:45,225 --> 01:16:50,605
Ale czy w kinie czeka nas
kolejny Brahms lub Wagner?

1261
01:16:50,606 --> 01:16:55,402
Jeśli chodzi
o obecny kierunek rozwoju muzyki,

1262
01:16:56,361 --> 01:16:59,364
nastał czas pytań, poszukiwań.

1263
01:17:01,992 --> 01:17:04,619
{\an8}John to także wspaniałe koncerty.

1264
01:17:04,620 --> 01:17:06,537
{\an8}DZIENNIKARZ, <i>THE NEW YORK TIMES</i>

1265
01:17:06,538 --> 01:17:08,664
{\an8}Nie tylko hollywoodzkie hity,

1266
01:17:08,665 --> 01:17:10,750
które słyszymy w kinie.

1267
01:17:10,751 --> 01:17:16,214
To bardziej abstrakcyjna,
wyszukana, ciekawska muzyka.

1268
01:17:23,597 --> 01:17:26,474
Jego muzyka filmowa
jest spójna i precyzyjna,

1269
01:17:26,475 --> 01:17:31,062
a koncertowa... jest jakby rozdrobniona,

1270
01:17:31,063 --> 01:17:35,275
biegnąca obok czasu, nieliniowa.

1271
01:17:38,278 --> 01:17:41,948
{\an8}Dzięki muzyce koncertowej
daje upust emocjom.

1272
01:17:42,991 --> 01:17:47,329
{\an8}Zgłębia to, co atonalne, zgłębia tekstury.

1273
01:17:49,081 --> 01:17:51,833
Ujawnia swoje inne oblicze.

1274
01:17:53,251 --> 01:17:57,713
Muzyka filmowa mnie ogranicza.
Muszę robić to, o co mnie proszą.

1275
01:17:57,714 --> 01:18:01,550
Nie mogę przez osiem minut
szaleć z dęciakami. A chciałbym.

1276
01:18:01,551 --> 01:18:06,098
{\an8}„PRELUDIUM I FUGA” (1965)

1277
01:18:06,973 --> 01:18:09,517
{\an8}„THE FIVE SACRED TREES”
FAGOT I ORKIESTRA (1993)

1278
01:18:09,518 --> 01:18:13,396
{\an8}W licealnej orkiestrze
w North Hollywood High School

1279
01:18:13,397 --> 01:18:15,148
grałem na fagocie.

1280
01:18:15,899 --> 01:18:18,819
Świętej pamięci Harold Hansen mnie uczył.

1281
01:18:19,319 --> 01:18:21,904
Nauczyłem się na tyle,
by grać na próbach,

1282
01:18:21,905 --> 01:18:23,949
czasem usiąść jako drugi fagot.

1283
01:18:24,449 --> 01:18:27,993
Kto by pomyślał, że 40 lat później
napiszę koncert na fagot

1284
01:18:27,994 --> 01:18:29,329
dla New York Philharmonic?

1285
01:18:29,996 --> 01:18:31,539
To była ta relacja.

1286
01:18:31,540 --> 01:18:34,166
Próbowałem grać,
pokochałem ten instrument,

1287
01:18:34,167 --> 01:18:38,170
a potem mogłem napisać coś na niego
dla genialnej fagocistki,

1288
01:18:38,171 --> 01:18:39,464
Judith Leclair.

1289
01:18:41,508 --> 01:18:44,844
Anne-Sophie Mutter
dostała od niego partię.

1290
01:18:44,845 --> 01:18:49,391
{\an8}„KONCERT SKRZYPCOWY NR 2” (2021)

1291
01:18:49,975 --> 01:18:51,977
Yo-Yo też grał jego muzykę.

1292
01:18:57,023 --> 01:18:59,192
To trudne utwory.

1293
01:18:59,776 --> 01:19:02,195
A on niesamowicie włada

1294
01:19:02,988 --> 01:19:04,156
ich instrumentami.

1295
01:19:11,663 --> 01:19:13,664
„Elegię na wiolonczelę i orkiestrę”

1296
01:19:13,665 --> 01:19:15,958
nagraliśmy razem dawno temu.

1297
01:19:15,959 --> 01:19:19,588
Zawsze gdy ma ją grać ktoś inny,

1298
01:19:20,172 --> 01:19:23,549
pytam, czy słyszał wersję Yo-Yo.

1299
01:19:23,550 --> 01:19:25,718
Odpowiadają: „Tak, o Boże”.

1300
01:19:25,719 --> 01:19:29,013
Jakby nie mogli się równać z mistrzem.

1301
01:19:29,014 --> 01:19:30,390
Nie wiń mnie.

1302
01:19:32,601 --> 01:19:33,602
Coś wspaniałego.

1303
01:19:35,520 --> 01:19:38,773
{\an8}Martwię się, gdy nie pracuje.

1304
01:19:38,774 --> 01:19:41,901
Musi pracować. Lubi to

1305
01:19:41,902 --> 01:19:44,153
i dobrze się przy tym bawi.

1306
01:19:44,154 --> 01:19:49,034
Najważniejszym elementem
mojej relacji z tatą jest golf.

1307
01:19:49,785 --> 01:19:52,077
Co lubisz w golfie?

1308
01:19:52,078 --> 01:19:53,538
- W golfie?
- Tak.

1309
01:19:54,456 --> 01:19:56,750
Chodzenie.

1310
01:19:58,418 --> 01:20:02,130
Ja nie grywam w golfa. Ja go niszczę.

1311
01:20:02,631 --> 01:20:04,341
Zawsze kiepsko grałem.

1312
01:20:05,008 --> 01:20:08,302
Zwykle gram po południu,
gdy inni już skończyli.

1313
01:20:08,303 --> 01:20:12,390
Jest cicho, mogę podziwiać widoki.

1314
01:20:13,266 --> 01:20:16,436
To wspaniały sposób,
by spędzić kilka godzin z ojcem.

1315
01:20:17,604 --> 01:20:21,816
Dopóki chce ze mną pograć
kilka razy w tygodniu,

1316
01:20:21,817 --> 01:20:24,319
mogę stać i patrzeć.

1317
01:20:26,905 --> 01:20:28,365
Golf nie wybacza.

1318
01:20:30,742 --> 01:20:33,452
Skomponował wiele wspaniałych utworów,

1319
01:20:33,453 --> 01:20:35,830
które przypominają nam filmowe emocje.

1320
01:20:35,831 --> 01:20:38,457
Pokazują, jak filmy budzą w nas dziecko.

1321
01:20:38,458 --> 01:20:42,295
Stworzył ich więcej
niż którykolwiek żyjący kompozytor.

1322
01:20:42,879 --> 01:20:46,257
Stworzył też wiele innych utworów,
które są czymś więcej,

1323
01:20:46,258 --> 01:20:48,259
{\an8}są bardziej złożone,

1324
01:20:48,260 --> 01:20:50,094
{\an8}potężniejsze,

1325
01:20:50,095 --> 01:20:52,721
{\an8}bardziej dynamiczne i porywające.

1326
01:20:52,722 --> 01:20:53,723
{\an8}<i>CZWARTA WŁADZA</i>

1327
01:20:58,395 --> 01:21:02,524
{\an8}„WITH MALICE TOWARD NONE” Z FILMU <i>LINCOLN</i>

1328
01:21:03,859 --> 01:21:06,735
John Williams jest niezwykle elastyczny.

1329
01:21:06,736 --> 01:21:10,281
To mistrz niezliczonych języków muzyki.

1330
01:21:10,282 --> 01:21:13,743
{\an8}Zwłaszcza w przypadku
ciężkich filmów historycznych.

1331
01:21:16,454 --> 01:21:19,207
{\an8}<i>AMISTAD</i> (1997)
REŻ. STEVEN SPIELBERG

1332
01:21:21,334 --> 01:21:24,379
{\an8}<i>CZAS WOJNY</i> (2011)
REŻ. STEVEN SPIELBERG

1333
01:21:26,256 --> 01:21:28,132
{\an8}<i>IMPERIUM SŁOŃCA</i> (1987)
REŻ. STEVEN SPIELBERG

1334
01:21:28,133 --> 01:21:30,677
{\an8}Jako fan historii myślę o filmach Stevena,

1335
01:21:31,928 --> 01:21:35,682
o Oliverze Stonie i naszych filmach.

1336
01:21:37,809 --> 01:21:39,059
{\an8}<i>URODZONY 4 LIPCA</i> (1989)

1337
01:21:39,060 --> 01:21:40,436
{\an8}Jak <i>Urodzony czwartego lipca.</i>

1338
01:21:40,437 --> 01:21:44,399
{\an8}Wojna w Wietnamie była mu bliska.

1339
01:21:47,235 --> 01:21:52,198
{\an8}Jego dzieła mają potężny przekaz.

1340
01:21:55,619 --> 01:21:56,952
{\an8}<i>JFK</i> (1991)
REŻ. OLIVER STONE

1341
01:21:56,953 --> 01:21:58,455
{\an8}Zwłaszcza <i>JFK.</i>

1342
01:22:00,165 --> 01:22:03,292
To wspaniały przykład tworzenia filmu

1343
01:22:03,293 --> 01:22:07,130
w pewnym sensie do już istniejącej muzyki.

1344
01:22:08,089 --> 01:22:10,716
Oliver rzekł: „Napisz trzy utwory.

1345
01:22:10,717 --> 01:22:14,386
Nie pokażę ci filmu,
ale chcę takiej, takiej i takiej reakcji.

1346
01:22:14,387 --> 01:22:18,558
Skomponujesz, co chcesz”.

1347
01:22:21,394 --> 01:22:23,979
Ostatecznie połączył te utwory

1348
01:22:23,980 --> 01:22:27,567
i w jakimś stopniu
wykorzystał każdy z nich.

1349
01:22:28,276 --> 01:22:32,655
Tak mogłem dotknąć historii

1350
01:22:32,656 --> 01:22:37,535
i nadać jej dramaturgii,
z jakiej słynął Oliver.

1351
01:22:39,287 --> 01:22:41,873
{\an8}<i>SZEREGOWIEC RYAN</i> (1998)
REŻ. STEVEN SPIELBERG

1352
01:22:44,626 --> 01:22:50,756
Uwielbiam szlachetną powagę
<i>Ryana</i> i <i>Lincolna.</i>

1353
01:22:50,757 --> 01:22:54,927
Przepiękne amerykańskie motywy.

1354
01:22:54,928 --> 01:22:58,514
Wywołują emocje, napełniają widzów

1355
01:22:58,515 --> 01:23:00,892
poczuciem przynależności i patriotyzmu.

1356
01:23:07,148 --> 01:23:12,070
<i>Szeregowiec Ryan</i> to jeden z najlepszych,
jeśli nie najlepszy film o drugiej wojnie.

1357
01:23:13,780 --> 01:23:16,992
Pierwszy kwadrans filmu

1358
01:23:17,742 --> 01:23:20,077
jest wręcz nie do opisania.

1359
01:23:20,078 --> 01:23:21,955
Nie potrzebował muzyki.

1360
01:23:24,624 --> 01:23:28,293
John wie, że brak muzyki
jest równie wymowny co jej obecność.

1361
01:23:28,294 --> 01:23:31,463
Dlatego się zastanawialiśmy,

1362
01:23:31,464 --> 01:23:34,216
gdzie muzykę dać, a gdzie nie.

1363
01:23:34,217 --> 01:23:36,344
Uznaliśmy, że muzyki nie będzie

1364
01:23:37,429 --> 01:23:39,264
w scenie lądowania w Normandii.

1365
01:23:43,184 --> 01:23:47,397
Muzyka pojawi się dopiero,
gdy ujrzymy ciało Seana Ryana na plaży.

1366
01:23:59,659 --> 01:24:01,952
Film kończy utwór „Hymn to the Fallen”.

1367
01:24:01,953 --> 01:24:03,787
{\an8}SESJA NAGRANIOWA
<i>SZEREGOWIEC RYAN</i>

1368
01:24:03,788 --> 01:24:06,206
{\an8}Nagrany z chórem bostońskiej orkiestry.

1369
01:24:06,207 --> 01:24:07,833
Był tam Tom Hanks.

1370
01:24:07,834 --> 01:24:10,544
Gratka dla orkiestry.
Siedział na balkonie.

1371
01:24:10,545 --> 01:24:14,423
Wszyscy patrzyli na niego

1372
01:24:14,424 --> 01:24:16,843
zamiast na nuty.

1373
01:24:19,637 --> 01:24:25,268
{\an8}„HYMN TO THE FALLEN”
Z FILMU <i>SZEREGOWIEC RYAN</i>

1374
01:24:26,144 --> 01:24:29,938
To muzyczny hołd dla weteranów,

1375
01:24:29,939 --> 01:24:31,565
współczesnych i dawnych.

1376
01:24:31,566 --> 01:24:34,359
Stworzyłeś prawdziwe arcydzieło,

1377
01:24:34,360 --> 01:24:38,072
dlatego orkiestry wojskowe zawsze pytają,

1378
01:24:38,073 --> 01:24:39,282
czy mogą je wykonać.

1379
01:24:40,784 --> 01:24:43,160
To najczęściej grany utwór

1380
01:24:43,161 --> 01:24:45,537
w całych siłach zbrojnych USA,

1381
01:24:45,538 --> 01:24:49,041
bo emanuje czcią i szacunkiem dla tych,

1382
01:24:49,042 --> 01:24:52,420
którzy złożyli swe życie
na ołtarzu wolności.

1383
01:24:59,219 --> 01:25:01,428
{\an8}John ogarnie każdy gatunek.

1384
01:25:01,429 --> 01:25:02,971
{\an8}TWÓRCA FILMOWY

1385
01:25:02,972 --> 01:25:05,307
{\an8}Czy <i>Szeregowca Ryana,</i> czy <i>Kevina.</i>

1386
01:25:05,308 --> 01:25:06,934
{\an8}<i>KEVIN SAM W DOMU</i> (1990)

1387
01:25:06,935 --> 01:25:08,853
{\an8}Sprawiłem, że moja rodzina zniknęła.

1388
01:25:09,729 --> 01:25:13,066
Mieliśmy już innego kompozytora do <i>Kevina.</i>

1389
01:25:13,817 --> 01:25:18,737
Na etapie postprodukcji okazało się,
że jest już niedostępny.

1390
01:25:18,738 --> 01:25:21,198
{\an8}Zadzwonił do nas agent Johna.

1391
01:25:21,199 --> 01:25:23,575
{\an8}Chciał mu pokazać ten film.

1392
01:25:23,576 --> 01:25:26,329
Prawie upuściłem słuchawkę.

1393
01:25:26,996 --> 01:25:28,164
Szok.

1394
01:25:29,457 --> 01:25:31,291
Coś cudownego. Wspaniały film.

1395
01:25:31,292 --> 01:25:32,668
Niesamowity chłopiec.

1396
01:25:32,669 --> 01:25:37,841
Do tego świąteczne dźwięki,
flety i dzwonki.

1397
01:25:44,097 --> 01:25:47,892
Zaprezentowaliśmy film z muzyką Johna.

1398
01:25:48,393 --> 01:25:51,813
Lepszej prezentacji nie było.

1399
01:25:52,772 --> 01:25:55,942
Wyniki były o 500% lepsze.

1400
01:26:00,822 --> 01:26:03,950
John chwyta widzów i wciąga ich do ekranu.

1401
01:26:07,120 --> 01:26:10,832
Gdy Chris zaprosił mnie
do <i>Harry’ego Pottera,</i> byłem zachwycony.

1402
01:26:12,792 --> 01:26:15,836
{\an8}CZARODZIEJSKI ŚWIAT HARRY’EGO POTTERA
WIELKIE OTWARCIE

1403
01:26:15,837 --> 01:26:17,422
{\an8}5 KWIETNIA 2016

1404
01:26:19,215 --> 01:26:20,883
{\an8}Wspaniała okazja.

1405
01:26:20,884 --> 01:26:23,051
{\an8}Dzieci, magia i tak dalej.

1406
01:26:23,052 --> 01:26:24,971
A dzieci plus magia to muzyka.

1407
01:26:26,181 --> 01:26:27,890
Gdy się zgodziłem,

1408
01:26:27,891 --> 01:26:30,893
poproszono mnie o muzykę do zwiastuna.

1409
01:26:30,894 --> 01:26:32,896
{\an8}Coś magicznego.

1410
01:26:33,479 --> 01:26:37,691
{\an8}Rozumiałem, o co chodzi,
ale filmu nie widziałem.

1411
01:26:37,692 --> 01:26:40,069
Napisałem wtedy „Hedwig’s Theme”.

1412
01:26:42,113 --> 01:26:45,700
Nigdy nic nie przyszło mi łatwiej.

1413
01:26:46,284 --> 01:26:49,244
Wszedłem do jego gabinetu,

1414
01:26:49,245 --> 01:26:51,455
a on spytał,
czy chcę usłyszeć motyw przewodni.

1415
01:26:51,456 --> 01:26:54,709
Odparłem, że tak. I zagrał.

1416
01:27:00,173 --> 01:27:02,549
Dodał pewnego mroku.

1417
01:27:02,550 --> 01:27:06,637
Stworzył uroczą melodię,
która staje się mroczna

1418
01:27:06,638 --> 01:27:08,848
w ciągu kilku sekund. Geniusz.

1419
01:27:10,475 --> 01:27:13,143
Od początku wiedzieliśmy,

1420
01:27:13,144 --> 01:27:16,230
{\an8}że z filmu na film będzie mroczniej.

1421
01:27:16,231 --> 01:27:18,482
{\an8}<i>HARRY POTTER I KOMNATA TAJEMNIC</i> (2002)

1422
01:27:18,483 --> 01:27:19,942
{\an8}Twoją bliznę znają wszyscy.

1423
01:27:19,943 --> 01:27:22,110
Jak i czarodzieja, który ci ją zrobił.

1424
01:27:22,111 --> 01:27:24,738
Długo o tym rozmawialiśmy.

1425
01:27:24,739 --> 01:27:27,742
Muzyka do <i>Komnaty tajemnic</i>

1426
01:27:28,284 --> 01:27:33,247
to początek tego,
co czeka nas w kolejnych siedmiu filmach.

1427
01:27:33,248 --> 01:27:35,666
{\an8}<i>HARRY POTTER I WIĘZIEŃ AZKABANU</i> (2004)

1428
01:27:35,667 --> 01:27:36,834
{\an8}<i>Expecto Patronum!</i>

1429
01:27:39,796 --> 01:27:44,299
Nigdy nie przepadałem za sequelami.

1430
01:27:44,300 --> 01:27:46,677
Wolę coś nowego,

1431
01:27:46,678 --> 01:27:49,639
nową okazję na nową muzykę.

1432
01:27:50,223 --> 01:27:56,853
Ale w <i>Gwiezdnych wojnach</i>
i w <i>Indianie Jonesie</i> nie chciałem,

1433
01:27:56,854 --> 01:27:59,106
by wtryniał mi się ktoś inny.

1434
01:27:59,107 --> 01:28:01,817
Zależało mi

1435
01:28:01,818 --> 01:28:04,319
na zachowaniu spójności.

1436
01:28:04,320 --> 01:28:06,781
Potrzebowałem tylko czasu i energii.

1437
01:28:07,282 --> 01:28:09,783
Jak w dziewięciu filmach
z <i>Gwiezdnych wojen.</i>

1438
01:28:09,784 --> 01:28:13,870
W końcu pojawił się Harry Potter.
Wspaniałe i trudne filmy.

1439
01:28:13,871 --> 01:28:15,580
Zrobiłem muzykę do trzech.

1440
01:28:15,581 --> 01:28:17,416
Nie dałbym rady...

1441
01:28:17,417 --> 01:28:19,376
Ile powstało, osiem?

1442
01:28:19,377 --> 01:28:22,504
Chciałbym móc pisać do nich wszystkich.

1443
01:28:22,505 --> 01:28:24,965
Zrobili to inni, również wspaniale.

1444
01:28:24,966 --> 01:28:25,882
SZCZĘKI

1445
01:28:25,883 --> 01:28:28,802
Starałem się robić sequele.

1446
01:28:28,803 --> 01:28:32,472
Chodziło chyba o zazdrość

1447
01:28:32,473 --> 01:28:34,641
w utrzymaniu spójności.

1448
01:28:34,642 --> 01:28:37,519
To nie tak, że uważałem to za arcydzieła,

1449
01:28:37,520 --> 01:28:39,813
których nikt inny nie może tknąć.

1450
01:28:39,814 --> 01:28:43,483
Po prostu uważałem,
że jeśli zachowam spójność,

1451
01:28:43,484 --> 01:28:44,902
będzie najlepiej.

1452
01:28:45,695 --> 01:28:47,946
Nie nakręciłbym <i>Epizodu I, II</i> i <i>III,</i>

1453
01:28:47,947 --> 01:28:50,532
gdyby nie muzyka Johna.

1454
01:28:50,533 --> 01:28:53,703
Stanowił nieodłączną część
procesu twórczego.

1455
01:28:55,330 --> 01:28:58,041
W latach 90. był już marką.

1456
01:29:00,877 --> 01:29:03,463
{\an8}<i>SIMPSONOWIE</i>
TWÓRCA: MATT GROENING

1457
01:29:13,056 --> 01:29:15,975
{\an8}<i>FAMILY GUY</i>
TWÓRCA: SETH MACFARLANE

1458
01:29:18,102 --> 01:29:20,897
Ludzie mają jego muzykę we krwi.

1459
01:29:22,857 --> 01:29:25,317
{\an8}Kiedy myślimy, że więcej się nie da,

1460
01:29:25,318 --> 01:29:27,195
pojawia się motyw z NBC News.

1461
01:29:29,655 --> 01:29:33,575
Hity kinowe mu nie wystarczały.

1462
01:29:33,576 --> 01:29:37,580
Chciał różnorodności. Choćby igrzyska.

1463
01:29:42,668 --> 01:29:44,419
{\an8}Pamiętam igrzyska w dzieciństwie.

1464
01:29:44,420 --> 01:29:45,670
{\an8}KONCERTMISTRZYNI

1465
01:29:45,671 --> 01:29:49,175
{\an8}Od razu zauważyłam tę wspaniałą muzykę.

1466
01:29:51,427 --> 01:29:52,552
Spytali mnie,

1467
01:29:52,553 --> 01:29:55,681
czy napiszę coś na otwarcie igrzysk.

1468
01:29:58,601 --> 01:30:02,562
Galowa atmosfera była wspaniała,
tak jak heraldyczny aspekt

1469
01:30:02,563 --> 01:30:06,234
roli inspirujących sportowców.

1470
01:30:06,859 --> 01:30:09,237
Robiłem to jeszcze z cztery razy.

1471
01:30:10,696 --> 01:30:14,158
W pewnym pokrętnym sensie
jest największą gwiazdą pop.

1472
01:30:17,578 --> 01:30:19,579
{\an8}FILMOWY MAESTRO
JOHN WILLIAMS I LA PHIL

1473
01:30:19,580 --> 01:30:25,044
{\an8}Dziś stuknęło mi 45 lat w Hollywood Bowl.

1474
01:30:25,920 --> 01:30:27,171
Czterdzieści pięć.

1475
01:30:27,797 --> 01:30:29,799
Zaczynałem w 1978.

1476
01:30:30,550 --> 01:30:32,927
I nie skończyłem.

1477
01:30:35,388 --> 01:30:38,975
Na początku się wstydziłem.

1478
01:30:39,892 --> 01:30:42,561
Mówiłem zarządowi orkiestry,

1479
01:30:42,562 --> 01:30:46,731
że mają genialnego Zubina Mehtę,
więc po co im ktoś taki jak ja.

1480
01:30:46,732 --> 01:30:48,984
Oni na to, że widzowie chcą mnie.

1481
01:30:48,985 --> 01:30:51,571
Gustavo. <i>Simpatico.</i>

1482
01:30:53,114 --> 01:30:55,657
Nie byłoby tego, gdyby nie <i>Gwiezdne wojny,</i>

1483
01:30:55,658 --> 01:31:01,204
od których zaczęły się
koncerty muzyki filmowej.

1484
01:31:01,205 --> 01:31:04,332
Nie tylko mojej, innych kompozytorów też.

1485
01:31:04,333 --> 01:31:06,001
Miecz świetlny.

1486
01:31:06,002 --> 01:31:08,044
Wspaniale. Leciutkie.

1487
01:31:08,045 --> 01:31:09,672
- Przyjemne.
- Tak.

1488
01:31:10,756 --> 01:31:12,383
- Ekstra!
- O tak.

1489
01:31:15,845 --> 01:31:17,387
Oto Bing Wang.

1490
01:31:17,388 --> 01:31:20,682
Dziś zagra solo na skrzypcach. Genialna.

1491
01:31:20,683 --> 01:31:22,518
Cieszę się,

1492
01:31:23,186 --> 01:31:25,897
że wystąpię pod batutą maestra.

1493
01:31:26,772 --> 01:31:28,107
A to ofiary.

1494
01:31:29,650 --> 01:31:31,110
Mój magiczny kijek.

1495
01:31:33,571 --> 01:31:34,572
Tak jest.

1496
01:31:38,868 --> 01:31:40,035
{\an8}FILMOWY MAESTRO

1497
01:31:40,036 --> 01:31:42,830
{\an8}Tylko on to potrafi.

1498
01:31:43,873 --> 01:31:49,086
Ilu kompozytorów muzyki klasycznej
cieszy się taką popularnością?

1499
01:31:51,214 --> 01:31:53,674
Bez Johna to nie byłoby możliwe.

1500
01:31:54,675 --> 01:31:58,471
Niesamowite, 17 000 ludzi.

1501
01:32:01,557 --> 01:32:03,099
Moja biała marynarka.

1502
01:32:03,100 --> 01:32:06,437
To mój mundur.

1503
01:32:07,188 --> 01:32:09,941
W tym dyryguję.

1504
01:32:10,441 --> 01:32:11,567
Tak ma być.

1505
01:32:12,068 --> 01:32:16,154
Każdy, kto widział Johna
dyrygującego orkiestrą w Hollywood Bowl,

1506
01:32:16,155 --> 01:32:18,281
wie, że tak naprawdę słucha

1507
01:32:18,282 --> 01:32:19,825
orkiestry klasycznej.

1508
01:32:22,161 --> 01:32:24,705
A klaszczą jak Beatlesom.

1509
01:32:35,883 --> 01:32:38,969
Na te koncerty
nie chodzą elitarni melomani,

1510
01:32:38,970 --> 01:32:41,888
a zwyczajni ludzie,
którzy lubią dobrą muzykę.

1511
01:32:41,889 --> 01:32:44,015
{\an8}„MARSZ IMPERIALNY”

1512
01:32:44,016 --> 01:32:46,477
{\an8}Z FILMU <i>GWIEZDNE WOJNY:
IMPERIUM KONTRATAKUJE</i>

1513
01:32:49,647 --> 01:32:53,733
Muzyka Johna łączy pokolenia.

1514
01:32:53,734 --> 01:32:56,737
To coś pięknego.

1515
01:32:57,905 --> 01:33:00,490
Młodych i starych.

1516
01:33:00,491 --> 01:33:03,995
Wszędzie miecze świetlne.

1517
01:33:05,454 --> 01:33:06,956
Ludzie uwielbiają tę muzykę.

1518
01:33:08,833 --> 01:33:11,710
Tysiące ludzi z mieczami świetlnymi

1519
01:33:11,711 --> 01:33:15,880
oddają hołd Johnowi i jego dorobkowi.

1520
01:33:15,881 --> 01:33:19,885
To piękne, a jednocześnie zasłużone.

1521
01:33:21,220 --> 01:33:26,976
To nie jest atmosfera zwykłego koncertu.

1522
01:33:28,436 --> 01:33:33,399
Ludzie szaleją jak na koncercie rockowym.

1523
01:33:42,867 --> 01:33:45,577
„Marsz imperialny” i miecze świetlne

1524
01:33:45,578 --> 01:33:48,455
to zjawisko, które ewoluowało.

1525
01:33:48,456 --> 01:33:51,207
Kiedyś były dwa, trzy miecze,

1526
01:33:51,208 --> 01:33:52,626
potem setki.

1527
01:33:52,627 --> 01:33:54,836
Dziś są tysiące.

1528
01:33:54,837 --> 01:33:56,088
Fantastyczna sprawa.

1529
01:33:59,342 --> 01:34:02,010
Znają Johna i jego muzykę.

1530
01:34:02,011 --> 01:34:04,137
To eksplozja.

1531
01:34:04,138 --> 01:34:06,140
Eksplozja szczęścia.

1532
01:34:30,373 --> 01:34:33,167
- Fajnie?
- Fantastycznie.

1533
01:34:33,834 --> 01:34:35,544
To działa.

1534
01:34:39,674 --> 01:34:42,593
Mam niesamowite szczęście.

1535
01:34:45,012 --> 01:34:46,638
Ożeniłem się ponownie.

1536
01:34:46,639 --> 01:34:48,515
Z Samanthą Williams.

1537
01:34:48,516 --> 01:34:49,767
Cudowna kobieta.

1538
01:34:51,394 --> 01:34:53,270
Znam ją 50 lat.

1539
01:34:54,105 --> 01:34:56,691
Przeżyliśmy razem wiele wspaniałych chwil.

1540
01:34:58,109 --> 01:35:00,361
Jestem jej wdzięczny.

1541
01:35:03,906 --> 01:35:07,201
Doznałem wielu zaszczytów.

1542
01:35:12,331 --> 01:35:16,209
Dla wielu Oscary to symbol osiągnięcia.

1543
01:35:16,210 --> 01:35:20,089
Jestem dumny ze swoich statuetek.

1544
01:35:21,674 --> 01:35:23,509
Nominowano mnie 54 razy.

1545
01:35:24,635 --> 01:35:27,721
Jestem niezwykle wdzięczny

1546
01:35:27,722 --> 01:35:29,764
muzycznej części Akademii,

1547
01:35:29,765 --> 01:35:32,518
bo to ludzie z branży.

1548
01:35:33,227 --> 01:35:34,437
Dziękuję.

1549
01:35:39,066 --> 01:35:41,109
Musimy celebrować jego dorobek,

1550
01:35:41,110 --> 01:35:44,822
aby mu podziękować za tę radość.

1551
01:35:46,490 --> 01:35:52,954
Rzadko zdarza się coś,
co niesie radość wszem i wobec.

1552
01:35:52,955 --> 01:35:57,293
A jego muzyka nikomu nie zepsuła humoru.

1553
01:36:00,212 --> 01:36:03,840
John Williams ma niesamowity słuch.

1554
01:36:03,841 --> 01:36:08,344
Pisze to, co słyszy, a nie to, co wie.

1555
01:36:08,345 --> 01:36:12,433
Dlatego to ma taką moc i nigdy nie zginie.

1556
01:36:13,350 --> 01:36:16,102
Gdy John unosi batutę

1557
01:36:16,103 --> 01:36:19,607
i słychać pierwsze dźwięki,
od razu wiadomo,

1558
01:36:20,107 --> 01:36:21,649
że to kolejne arcydzieło.

1559
01:36:21,650 --> 01:36:23,277
Zawsze.

1560
01:36:25,154 --> 01:36:28,865
Ma niesłychaną supermoc.

1561
01:36:28,866 --> 01:36:33,662
Tworzy melodie,
które słyszymy po raz pierwszy i czujemy,

1562
01:36:34,413 --> 01:36:36,206
że musiały zaistnieć.

1563
01:36:36,207 --> 01:36:37,917
Nie da się ich zapomnieć.

1564
01:36:39,585 --> 01:36:41,252
Dopóki będą istnieć orkiestry,

1565
01:36:41,253 --> 01:36:44,589
dopóty będą grać jego muzykę.

1566
01:36:44,590 --> 01:36:48,219
Jak Beethovena, Gershwina czy Mozarta.

1567
01:36:49,929 --> 01:36:52,514
Gdy kręcę film, zwłaszcza trudny,

1568
01:36:52,515 --> 01:36:55,726
myślę sobie, że to się skończy,

1569
01:36:56,310 --> 01:36:58,520
a ja stanę przed orkiestrą,

1570
01:36:58,521 --> 01:36:59,814
za podium,

1571
01:37:00,773 --> 01:37:02,732
i przez te kilka dni

1572
01:37:02,733 --> 01:37:06,486
będę słuchał doskonałych kompozycji Johna.

1573
01:37:06,487 --> 01:37:08,989
Zawsze na to czekam.

1574
01:37:15,579 --> 01:37:18,164
{\an8}CULVER CITY, KALIFORNIA
18 STYCZNIA 2024 R.

1575
01:37:18,165 --> 01:37:21,794
{\an8}Nigdy nie pytałem Johna,
czy mogę poprowadzić jego orkiestrę.

1576
01:37:22,586 --> 01:37:26,674
Ale dziś wezmę batutę na twoją cześć.

1577
01:37:27,591 --> 01:37:31,261
Spójrzcie na szyld.

1578
01:37:31,262 --> 01:37:32,638
Mazeł tow.

1579
01:37:49,196 --> 01:37:52,992
Pierwszy raz przyszedłem tu w 1940 roku.

1580
01:37:53,868 --> 01:37:56,704
Tata chciał mi pokazać studio.

1581
01:37:57,454 --> 01:38:00,207
Miałem jakieś dziewięć czy dziesięć lat,

1582
01:38:00,708 --> 01:38:04,587
gdy rozejrzałem się i pomyślałem,

1583
01:38:05,212 --> 01:38:07,339
że to będzie moje.

1584
01:38:11,969 --> 01:38:13,888
Wreszcie.

1585
01:38:23,522 --> 01:38:29,820
Moje życie i kariera były
pełne rozmaitości, od komedii po kosmos.

1586
01:38:30,613 --> 01:38:33,281
To, z czego jestem w pełni zadowolony,

1587
01:38:33,282 --> 01:38:35,659
to finał koncertu na wiolonczelę.

1588
01:38:38,746 --> 01:38:42,541
Albo druga część
pierwszego koncertu skrzypcowego.

1589
01:38:45,544 --> 01:38:47,087
Nie całość.

1590
01:38:48,756 --> 01:38:52,133
Niektóre motywy z <i>Gwiezdnych wojen,</i>
jak „Yoda’s Theme”,

1591
01:38:52,134 --> 01:38:54,469
są naprawdę niezłe.

1592
01:38:54,470 --> 01:38:57,640
Interwały są oryginalne, acz proste.

1593
01:38:59,558 --> 01:39:04,605
„Over the Moon” z <i>E.T.</i> też jest świetny.

1594
01:39:06,357 --> 01:39:10,069
Te utwory są najbliższe czemuś,
co mogłoby mnie opisać.

1595
01:39:11,028 --> 01:39:13,322
Wszystkie mnie opisują,

1596
01:39:14,031 --> 01:39:15,157
ale nie całkowicie.

1597
01:39:18,702 --> 01:39:22,956
Różne etapy mojej kariery,
gra na fortepianie, aranżacja,

1598
01:39:22,957 --> 01:39:25,416
kompozycje dla orkiestry, seriale i filmy...

1599
01:39:25,417 --> 01:39:28,587
To była nieplanowana progresja.

1600
01:39:30,589 --> 01:39:33,383
Miewałem potknięcia, ale miałem szczęście.

1601
01:39:33,384 --> 01:39:37,179
Największe w dniu,
gdy poznałem Stevena Spielberga.

1602
01:39:40,724 --> 01:39:42,809
Pytają mnie, jakim cudem tyle pracuję.

1603
01:39:42,810 --> 01:39:47,231
Zawsze dużo pracuję,
ale moje serce przepełnia miłość do muzyki

1604
01:39:48,315 --> 01:39:51,610
i radość ze współpracy
z genialnymi muzykami i orkiestrami.

1605
01:39:53,737 --> 01:39:57,157
Tworzę za wolno, by ich zadowolić.

1606
01:40:03,163 --> 01:40:05,249
Dla nas muzyka jest jak oddychanie.

1607
01:40:06,709 --> 01:40:10,170
Trzyma nas przy życiu, daje nam energię.

1608
01:40:12,089 --> 01:40:14,091
Codziennie rano coś tworzę.

1609
01:40:15,342 --> 01:40:17,593
Możecie sobie tylko wyobrazić uczucie,

1610
01:40:17,594 --> 01:40:21,556
jak mogę dyrygować orkiestrą,

1611
01:40:21,557 --> 01:40:25,019
która gra coś, co napisałem.

1612
01:40:25,978 --> 01:40:27,479
Co za emocje.

1613
01:40:31,608 --> 01:40:33,402
Muzyki wystarczy na całe życie,

1614
01:40:34,945 --> 01:40:37,448
ale życia nie wystarczy na muzykę.

1615
01:44:51,660 --> 01:44:53,662
Napisy: Konrad Szabowicz