1
00:00:20,605 --> 00:00:22,899
Γεια σας, είμαι ο Σταν Λι.
2
00:00:22,899 --> 00:00:27,737
Ο αρχισυντάκτης του ομίλου
περιοδικών κόμικς Marvel Comics.
3
00:00:28,988 --> 00:00:33,618
Τα κόμικς είναι πολύ επικερδή
τα τελευταία 25 χρόνια,
4
00:00:33,618 --> 00:00:35,870
και σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ.
5
00:00:36,788 --> 00:00:40,541
Σ' αυτό το πλαίσιο, θα σας ενδιαφέρει
να μάθετε ότι ο όμιλος Marvel Comics
6
00:00:40,541 --> 00:00:42,418
είναι ο αναγνωρισμένος ηγέτης
7
00:00:42,418 --> 00:00:46,798
στις μηνιαίες πωλήσεις όλων των περιοδικών
κόμικς που εκδίδονται σήμερα.
8
00:00:47,131 --> 00:00:51,135
Οι υπερήρωές μας είναι οι άνθρωποι
που θα ήμασταν εσείς ή εγώ,
9
00:00:51,135 --> 00:00:53,012
αν είχαμε μια υπερδύναμη,
10
00:00:53,012 --> 00:00:56,974
κι αυτό τους κάνει να ξεχωρίζουν από τους
άλλους υπερήρωες που υπάρχουν σήμερα
11
00:00:56,974 --> 00:01:01,771
και φαίνεται ότι αυτός είναι ο λόγος
που είναι πολύ περισσότερο δημοφιλείς.
12
00:01:07,026 --> 00:01:11,364
Ο καθένας μας είναι το προϊόν
όλων των πραγμάτων που έχουμε βιώσει,
13
00:01:11,739 --> 00:01:14,367
δει, διαβάσει και ακούσει στη ζωή μας.
14
00:01:14,867 --> 00:01:18,371
Οπότε, όταν γράφω,
θυμάμαι πράγματα που συνέβησαν.
15
00:01:19,664 --> 00:01:21,624
Αυτά γίνονται μέρος της ιστορίας.
16
00:01:26,546 --> 00:01:30,258
Μια μέρα, προσπαθούσα
να σκεφτώ έναν νέο υπερήρωα
17
00:01:31,676 --> 00:01:34,178
και είδα μια μύγα
να περπατά σ' έναν τοίχο.
18
00:01:38,683 --> 00:01:43,062
Και σκέφτηκα "Θεέ μου, δεν θα ήταν φοβερό
αν ένας ήρωας κολλούσε σε τοίχους
19
00:01:43,062 --> 00:01:44,856
"και κινούνταν σαν έντομο;"
20
00:01:47,525 --> 00:01:53,573
Αποφάσισα ότι ήθελα κάποιον με τον οποίο
θα ταυτίζονταν όλοι οι αναγνώστες.
21
00:01:55,366 --> 00:01:58,828
Αν είχα υπεράνθρωπες δυνάμεις,
δεν θα συνέχιζα ν' ανησυχώ
22
00:01:58,828 --> 00:02:02,540
για το πώς θα βγάλω το ψωμί μου
ή αν θα είμαι αρεστός στις γυναίκες;
23
00:02:05,001 --> 00:02:10,214
Προσπάθησα να γράψω τις ιστορίες
που ήθελα να διαβάσω
24
00:02:10,214 --> 00:02:11,632
{\an8}ΕΝΑΣ ΥΠΕΡΗΡΩΑΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ;
25
00:02:11,632 --> 00:02:13,801
{\an8}και γι' αυτό έπρεπε
να πάω κόντρα στο ρεύμα.
26
00:02:13,801 --> 00:02:15,928
ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΚΟΜΙΚΣ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΝΕΑ ΟΨΗ
27
00:02:15,928 --> 00:02:19,891
Νομίζω ότι η επιμονή
παίζει μεγάλο ρόλο σ' αυτό.
28
00:02:20,474 --> 00:02:23,436
Αν πιστεύεις ότι το 'χεις,
δεν πρέπει να τα παρατήσεις.
29
00:02:24,604 --> 00:02:27,982
Πρέπει να συνεχίσεις να το παλεύεις,
ελπίζοντας ότι, αργά ή γρήγορα,
30
00:02:29,817 --> 00:02:31,903
κάποιος θ' αναγνωρίσει αυτό που έκανες.
31
00:02:31,903 --> 00:02:33,696
ΟΙ ΕΚΔΙΚΗΤΕΣ - ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΑ
32
00:02:37,783 --> 00:02:44,790
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
33
00:03:09,815 --> 00:03:16,405
Η 28η Δεκεμβρίου ήταν μια πολύ σημαντική
ημερομηνία για μένα τη χρονιά του 1922.
34
00:03:17,615 --> 00:03:19,116
Τότε γεννήθηκα.
35
00:03:20,243 --> 00:03:24,956
Στο Γουέστ Σάιντ του Μανχάταν,
στην 98η οδό με τη λεωφόρο Γουέστ Εντ.
36
00:03:27,333 --> 00:03:30,378
Το όνομά μου ήταν Στάνλεϊ Μάρτιν Λίμπερ.
37
00:03:32,713 --> 00:03:35,883
{\an8}Οι γονείς μου ήρθαν στη Νέα Υόρκη
από την Ανατολική Ευρώπη,
38
00:03:37,009 --> 00:03:39,845
και τους άρεσε να με βγάζουν φωτογραφίες.
39
00:03:39,845 --> 00:03:42,932
Δεν είχαν φωτογραφική μηχανή,
αλλά είχαν άλλοι στη γειτονιά.
40
00:03:43,182 --> 00:03:45,851
Νομίζω ότι εκείνη την εποχή
τους πλήρωνες δέκα σεντ.
41
00:03:45,851 --> 00:03:50,064
Είχαν ένα μικρό πόνι μαζί τους
κι έβαζαν το παιδάκι πάνω στο πόνι.
42
00:03:50,064 --> 00:03:53,734
Οπότε, οι περισσότερες φωτογραφίες μου
ήταν πάνω σε πόνι.
43
00:03:54,652 --> 00:03:58,656
Είχα έναν αδερφό
που γεννήθηκε εννιά χρόνια μετά από μένα.
44
00:03:58,656 --> 00:04:01,450
Τον λένε Λάρι κι είναι φοβερό παιδί,
45
00:04:01,450 --> 00:04:04,620
αλλά δυστυχώς,
ήμουν εννιά χρόνια μεγαλύτερος,
46
00:04:04,620 --> 00:04:07,623
οπότε ήταν δύσκολο να κάνουμε παρέα.
47
00:04:08,749 --> 00:04:10,001
Μου άρεσε το διάβασμα.
48
00:04:10,793 --> 00:04:12,169
Μάλλον γεννήθηκα διαβάζοντας.
49
00:04:12,169 --> 00:04:15,339
Δηλαδή, δεν μπορώ να θυμηθώ μια στιγμή
που να μη διάβαζα.
50
00:04:16,132 --> 00:04:19,927
Μου άρεσε ο Σέρλοκ Χολμς, ο Ταρζάν,
Τα Αδέρφια Χάρντι,
51
00:04:20,428 --> 00:04:25,224
ο Βασιλιάς Αρθούρος και οι Ιππότες του,
η Οδύσσεια, ό,τι μπορούσα να βρω.
52
00:04:25,933 --> 00:04:28,602
Η μαμά έλεγε ότι διάβαζα
και τις ετικέτες στις κέτσαπ,
53
00:04:28,602 --> 00:04:30,438
αν δεν υπήρχε κάτι άλλο.
54
00:04:33,482 --> 00:04:36,235
Δεν είχαμε χρήματα.
Ήταν η εποχή της Μεγάλης Ύφεσης.
55
00:04:37,987 --> 00:04:40,072
Το μόνο που ήθελα ήταν ένα ποδήλατο.
56
00:04:41,407 --> 00:04:44,160
Και τελικά, οι γονείς μου
μάζεψαν αρκετά χρήματα
57
00:04:44,160 --> 00:04:46,162
και μου αγόρασαν ένα δίκυκλο.
58
00:04:47,788 --> 00:04:52,251
Και ένιωθα λες και μπορούσα
να πάω παντού μ' εκείνο το ποδήλατο.
59
00:04:53,169 --> 00:04:54,628
Είχα απελευθερωθεί.
60
00:05:19,028 --> 00:05:23,449
Πήγαινα στο σινεμά
κι έβλεπα τον Έρολ Φλιν στην οθόνη.
61
00:05:25,284 --> 00:05:28,120
Έπαιξε τον Ρομπέν των Δασών,
τον Κάπτεν Μπλαντ.
62
00:05:28,829 --> 00:05:30,206
Πάντα ήταν ήρωας.
63
00:05:32,750 --> 00:05:34,377
Ήθελα να γίνω ο Έρολ Φλιν.
64
00:05:39,632 --> 00:05:41,425
Κι έφευγα από το σινεμά,
65
00:05:41,425 --> 00:05:45,304
καβαλούσα το ποδήλατό μου
πάνω από τη Γέφυρα Τζορτζ Ουάσινγκτον,
66
00:05:45,304 --> 00:05:47,681
που ενώνει το Μανχάταν με το Νιου Τζέρσι.
67
00:05:48,224 --> 00:05:52,978
Κι ήταν θριαμβευτικό το συναίσθημα
να διασχίζω τη γέφυρα.
68
00:05:53,979 --> 00:05:56,857
Κι ήξερα ότι θα γινόμουν
σημαντικός άνθρωπος.
69
00:06:01,070 --> 00:06:05,616
Και πάλι, σας φέρνουμε άλλο ένα κεφάλαιο
της ιστορίας του Έντγκαρ Ράις Μπάροουζ,
70
00:06:05,616 --> 00:06:07,743
του Ταρζάν των Πιθήκων.
71
00:06:08,244 --> 00:06:10,871
Την εκπληκτική ιστορία
ενός υπερανθρώπου που έγινε...
72
00:06:10,871 --> 00:06:14,625
Ο πατέρας μου ήταν σπουδαίος,
αλλά δυσκολευόταν να βρει δουλειά.
73
00:06:15,376 --> 00:06:16,836
Ήταν κόπτης υφασμάτων
74
00:06:16,836 --> 00:06:19,839
και απ' ό,τι φαινόταν
δεν υπήρχαν δουλειές για κόπτες.
75
00:06:20,506 --> 00:06:23,300
Και έτσι, ήταν άνεργος
τις περισσότερες φορές.
76
00:06:24,677 --> 00:06:27,847
Οι πρώτες μου αναμνήσεις
ήταν να κάθεται στο σπίτι
77
00:06:27,847 --> 00:06:30,307
και να διαβάζει αγγελίες στην εφημερίδα.
78
00:06:31,475 --> 00:06:34,770
Πάντα τον λυπόμουν πάρα πολύ.
79
00:06:35,604 --> 00:06:40,109
Θα πρέπει να είναι απαίσιο συναίσθημα
να μη φέρνεις τα χρήματα
80
00:06:40,109 --> 00:06:41,902
που χρειάζονται στην οικογένεια.
81
00:06:43,237 --> 00:06:48,117
Εμένα μου φαινόταν
ότι μια καλή και σταθερή δουλειά
82
00:06:48,117 --> 00:06:51,704
ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία
που μπορούσε κάποιος να έχει,
83
00:06:51,704 --> 00:06:54,331
μόνο επειδή ο πατέρας μου δεν είχε ποτέ.
84
00:06:56,375 --> 00:06:59,420
Και γι' αυτό άρχισα να δουλεύω από μικρός.
85
00:07:00,629 --> 00:07:03,090
Έπιασα δουλειά ως βοηθός γραφείου
86
00:07:03,090 --> 00:07:07,845
στον δεύτερο μεγαλύτερο
κατασκευαστή παντελονιών.
87
00:07:07,845 --> 00:07:12,224
Είχαν εκατομμύρια πωλητές,
και όποτε ήθελαν ένα ποτήρι νερό
88
00:07:12,224 --> 00:07:14,727
ή κάποιον να ξύσει ένα μολύβι,
89
00:07:14,727 --> 00:07:16,812
φώναζαν "Μικρέ!"
90
00:07:17,354 --> 00:07:20,357
κι όποιος ήταν πιο κοντά
έπρεπε να πάει τρέχοντας
91
00:07:20,357 --> 00:07:22,401
και δεν μου άρεσε καθόλου το γεγονός
92
00:07:22,401 --> 00:07:25,821
ότι ποτέ δεν μπήκαν στον κόπο
να μάθουν τ' όνομά μου.
93
00:07:27,114 --> 00:07:30,409
Μια βδομάδα πριν τα Χριστούγεννα,
μου είπαν ότι πρέπει να φύγω
94
00:07:30,951 --> 00:07:32,286
και τσατίστηκα.
95
00:07:33,496 --> 00:07:36,165
Όμως, αν δεν με είχαν απολύσει,
μπορεί να έμενα εκεί
96
00:07:36,165 --> 00:07:41,253
και μπορεί να δούλευα μια ζωή
στα παντελόνια. Ήμουν τυχερός.
97
00:07:45,424 --> 00:07:48,135
{\an8}Υπήρχε μια γενικευμένη βιασύνη.
Οι καταθέσεις...
98
00:07:49,386 --> 00:07:51,055
Και ο Όουενς κερδίζει ξανά...
99
00:07:51,055 --> 00:07:52,556
Πάει η ανθρωπότητα...
100
00:08:01,106 --> 00:08:05,528
Το γράψιμο είχε πλάκα. Για την ακρίβεια,
θυμάμαι ότι ήμουν πολύ σαχλός τύπος.
101
00:08:05,528 --> 00:08:09,657
Είχα έναν μικρό χαρτοφύλακα
που μ' άρεσε να τον κουβαλάω μαζί μου
102
00:08:09,657 --> 00:08:13,118
όταν περπατούσα στον δρόμο,
για να με περνάνε για συγγραφέα.
103
00:08:13,118 --> 00:08:14,912
Ξέρεις, έναν λεπτό χαρτοφύλακα.
104
00:08:16,205 --> 00:08:18,832
Όταν τελείωσα το λύκειο, είχα έναν θείο
105
00:08:18,832 --> 00:08:20,751
που δούλευε για έναν εκδότη,
106
00:08:20,751 --> 00:08:24,380
και μου είπε ότι έψαχναν για έναν βοηθό.
107
00:08:25,130 --> 00:08:28,300
Και σκέφτηκα "Θεέ μου, θα κάνω αίτηση".
Οπότε, πήγα εκεί
108
00:08:29,885 --> 00:08:32,304
κι έμαθα ότι εξέδιδαν και κόμικς.
109
00:08:32,304 --> 00:08:34,890
Είχαν μια εταιρεία
που λεγόταν Timely Comics,
110
00:08:35,474 --> 00:08:37,893
και με προσέλαβαν για να κάνω θελήματα,
111
00:08:37,893 --> 00:08:40,354
{\an8}διορθώσεις, να γεμίζω
τα μελανοδοχεία, οτιδήποτε.
112
00:08:40,354 --> 00:08:41,438
{\an8}ΣΤΑΝ ΛΙ
3ος ΒΟΗΘΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
113
00:08:41,438 --> 00:08:43,524
{\an8}ΣΤΑΝΛΕΪ Μ. ΛΙΜΠΕΡ
114
00:08:43,524 --> 00:08:47,278
{\an8}Πραγματικά, δεν είχα καμιά πρόθεση
να δουλεύω στα κόμικς,
115
00:08:47,278 --> 00:08:48,862
αλλά ήταν μια δουλειά.
116
00:08:50,197 --> 00:08:52,992
Υπήρχαν δυο τύποι,
ο Τζο Σάιμον και ο Τζακ Κέρμπι,
117
00:08:52,992 --> 00:08:54,493
που το διεύθυναν όλο αυτό.
118
00:08:54,493 --> 00:08:59,248
Ο Τζο Σάιμον ήταν το αφεντικό,
κυκλοφορούσε καπνίζοντας ένα μεγάλο πούρο,
119
00:08:59,248 --> 00:09:03,502
μιλούσε με βαθιά φωνή
και ήταν φοβερός. Τον συμπαθούσα.
120
00:09:03,502 --> 00:09:05,170
Είχε προσωπικότητα.
121
00:09:05,170 --> 00:09:07,548
Ο Τζακ καμπούριαζε
πάνω απ' το σχεδιαστήριο
122
00:09:07,548 --> 00:09:09,675
κι έκανε τις εικονογραφήσεις.
123
00:09:10,968 --> 00:09:12,970
{\an8}Ρώτησα τον Σταν πόσο ήταν. Είπε "17".
124
00:09:12,970 --> 00:09:13,971
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΤΖΟ ΣΑΪΜΟΝ
125
00:09:13,971 --> 00:09:17,099
{\an8}Κι έτσι, του δώσαμε δουλειά εκεί.
Ήταν ο κλητήρας,
126
00:09:17,474 --> 00:09:19,476
{\an8}και πήγαινε να φέρει καφέ.
127
00:09:20,769 --> 00:09:23,981
Ρωτούσα τον Τζακ
"Είσαι άνετα; Θες λίγο μελάνι ακόμα;
128
00:09:23,981 --> 00:09:26,442
"Είναι εντάξει το πινέλο;
Το μολύβι είναι καλό;"
129
00:09:26,442 --> 00:09:28,485
Και μου φώναζε για λίγο.
130
00:09:28,902 --> 00:09:30,863
Και έτσι περνούσαμε τις μέρες μας.
131
00:09:32,364 --> 00:09:34,533
{\an8}Τρέλαινε τον Τζακ Κέρμπι.
132
00:09:35,743 --> 00:09:38,287
Είχε ένα μικρό όργανο, ένα πίκολο,
133
00:09:38,662 --> 00:09:43,167
κι έπαιζε μ' αυτό όλη μέρα.
Ο Κέρμπι του έλεγε να σταματήσει
134
00:09:43,417 --> 00:09:45,461
και ο Σταν συνέχιζε να παίζει.
135
00:09:46,670 --> 00:09:48,547
ΧΙΟΥΜΑΝ ΤΟΡΤΣ
ΕΠΙΣΗΣ ΣΑΜΠ-ΜΑΡΙΝΕΡ
136
00:09:48,547 --> 00:09:51,383
Είχαμε τον Χιούμαν Τορτς,
τον Σαμπ-Μάρινερ, τον Πάτριοτ,
137
00:09:51,383 --> 00:09:53,552
τον Έιντζελ και τον Ντιστρόιερ.
138
00:09:54,637 --> 00:09:58,098
{\an8}Όμως ο Κάπτεν Αμέρικα
ήταν ο βασικός χαρακτήρας που είχαμε.
139
00:09:58,098 --> 00:09:59,266
{\an8}ΚΑΠΤΕΝ ΑΜΕΡΙΚΑ
140
00:09:59,266 --> 00:10:02,561
{\an8}Από την αρχή, μας είχε επηρεάσει πολύ
141
00:10:02,561 --> 00:10:05,648
{\an8}ό,τι συνέβαινε στον κόσμο γύρω μας.
142
00:10:06,148 --> 00:10:10,527
{\an8}Ο Τζο Σάιμον και ο Τζακ Κέρμπι
έγραφαν ιστορίες για τον Κάπτεν Αμέρικα
143
00:10:10,527 --> 00:10:13,030
που πολεμούσε τον Χίτλερ και τους ναζί
144
00:10:13,030 --> 00:10:14,114
ΣΚΑΛΑ, ΠΑΙΔΙΑ! ΜΗ ΜΑΣ ΣΤΑΜΑΤΑΤΕ!
145
00:10:14,114 --> 00:10:16,533
ακόμα και πριν η Αμερική μπει στον πόλεμο.
146
00:10:17,493 --> 00:10:20,621
{\an8}Ο Κάπτεν Αμέρικα προήλθε
από την ανάγκη για έναν πατριωτικό ήρωα
147
00:10:20,621 --> 00:10:21,705
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΤΖΑΚ ΚΕΡΜΠΙ
148
00:10:21,705 --> 00:10:24,708
{\an8}γιατί εκείνη την εποχή
υπήρχε μεγάλη αναταραχή.
149
00:10:24,708 --> 00:10:28,379
{\an8}Ο πόλεμος ερχόταν
και τα σύννεφα του πολέμου μαζεύονταν,
150
00:10:29,129 --> 00:10:31,882
{\an8}οπότε ο Κάπτεν Αμέρικα
έπρεπε να δημιουργηθεί.
151
00:10:35,010 --> 00:10:37,388
Πήγα το 1939,
152
00:10:38,430 --> 00:10:40,182
και ήταν τόσο μικρό μέρος,
153
00:10:40,182 --> 00:10:43,102
που ο Τζακ και ο Τζο
δεν προλάβαιναν όλες τις ιστορίες.
154
00:10:43,727 --> 00:10:46,188
Κι είπαν "Μπορείς να γράψεις
κάνα δυο ιστορίες;"
155
00:10:46,188 --> 00:10:49,692
Όταν είσαι 16, τι να ξέρεις;
Είπα "Φυσικά, μπορώ να το κάνω".
156
00:10:55,906 --> 00:10:57,741
Όταν άρχισα να φτιάχνω κόμικς,
157
00:10:57,741 --> 00:11:02,121
σκέφτηκα ότι απλώς θα ασχοληθώ για λίγο,
θ' αποκτήσω κάποια εμπειρία
158
00:11:02,121 --> 00:11:04,915
και μια μέρα θα γίνω μεγάλος συγγραφέας
159
00:11:04,915 --> 00:11:07,501
κι ίσως γράψω
το μεγάλο αμερικάνικο μυθιστόρημα.
160
00:11:08,544 --> 00:11:11,422
Στο πίσω μέρος του μυαλού μου,
πάντα μου άρεσαν τα κόμικς,
161
00:11:11,422 --> 00:11:13,799
αλλά δεν τα θεωρούσα αληθινό γράψιμο.
162
00:11:14,883 --> 00:11:17,928
Είπα "Δεν θα βάλω τ' όνομά μου
σ' αυτά τα ανόητα κόμικς".
163
00:11:18,429 --> 00:11:20,556
Και σκέφτηκα "Χρειάζομαι ένα ψευδώνυμο".
164
00:11:21,432 --> 00:11:23,392
ΤΟΥ ΣΤΑΝ ΛΙ
165
00:11:23,392 --> 00:11:27,271
Έτσι, πήρα το μικρό μου όνομα, το Στάνλεϊ,
το έκοψα στα δυο, έβγαλα το "ε",
166
00:11:27,271 --> 00:11:29,565
και υπέγραψα "Σταν Λι".
167
00:11:29,565 --> 00:11:31,942
Και η πρώτη ιστορία που έγραψα λεγόταν
168
00:11:31,942 --> 00:11:34,737
"Ο Κάπτεν Αμέρικα
και η Εκδίκηση του Προδότη".
169
00:11:35,696 --> 00:11:37,281
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
170
00:11:37,281 --> 00:11:40,492
Κι έτσι, όλοι άρχισαν
να με γνωρίζουν ως Σταν Λι
171
00:11:40,617 --> 00:11:43,162
{\an8}και κανείς δεν με ήξερε πλέον
ως Στάνλεϊ Λίμπερ.
172
00:11:43,996 --> 00:11:46,957
{\an8}Ήταν σαν ο δεύτερος εαυτός μου.
173
00:11:47,082 --> 00:11:53,714
ΤΟΥ ΣΤΑΝ ΛΙ
174
00:11:55,758 --> 00:11:56,925
ΟΡΣΟΝ ΓΟΥΕΛΣ
ΠΟΛΙΤΗΣ ΚΕΪΝ
175
00:12:00,053 --> 00:12:02,765
Και οι πρωταθλητές Yankees ουρλιάζουν!
176
00:12:07,686 --> 00:12:10,773
Μετά από λίγο, ο Τζο και ο Τζακ
έφυγαν από την Timely Comics,
177
00:12:11,482 --> 00:12:14,985
και ο εκδότης κοίταξε
την τεράστια αυτοκρατορία του
178
00:12:14,985 --> 00:12:18,030
κι είδε ένα κοκαλιάρικο παιδί
με μια σκούπα στο ένα χέρι
179
00:12:18,030 --> 00:12:19,531
και μια γραφομηχανή στο άλλο,
180
00:12:19,531 --> 00:12:22,201
κι είπε "Πού πήγε το υπόλοιπο προσωπικό;"
181
00:12:22,201 --> 00:12:23,368
Κι είπα "Εγώ είμαι".
182
00:12:23,368 --> 00:12:25,537
Είπε "Τα βιβλία χρειάζονται επιμέλεια".
183
00:12:25,537 --> 00:12:29,082
Είπε "Σταν, μπορείς να κάνεις τη δουλειά
μέχρι να πάρω κάποιον;"
184
00:12:29,082 --> 00:12:31,084
Κι είπα "Εντάξει, θα το κάνω".
185
00:12:31,084 --> 00:12:34,880
Κι έφυγε στον έξω κόσμο
να ψάξει άλλον αρχισυντάκτη,
186
00:12:34,880 --> 00:12:37,966
κι εγώ ήμουν τώρα ο Σταν Λι,
προσωρινός αρχισυντάκτης.
187
00:12:39,051 --> 00:12:42,805
Και αυτό ήταν, έγινα ο αρχισυντάκτης
και μάλλον ξέχασε να προσλάβει άλλον,
188
00:12:42,805 --> 00:12:44,765
γιατί παρέμεινα ο αρχισυντάκτης.
189
00:12:44,765 --> 00:12:47,267
Οπότε, ήμουν 17 και έκανα κουμάντο εκεί.
190
00:12:48,310 --> 00:12:51,772
Και αφού ήμουν ο συγγραφέας
και ο αρχισυντάκτης,
191
00:12:51,772 --> 00:12:54,107
δεν άλλαξα και πολλά.
192
00:12:54,107 --> 00:12:57,653
Οπότε, μπορούσα να βγάζω
τις ιστορίες πολύ γρήγορα.
193
00:13:00,656 --> 00:13:01,907
ΟΛΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ
194
00:13:03,242 --> 00:13:04,576
{\an8}ΠΟΛΕΜΟΣ
ΜΑΧΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ!
195
00:13:04,576 --> 00:13:05,869
{\an8}Μετά την απρόκλητη
196
00:13:06,745 --> 00:13:09,164
και κακόβουλη επίθεση
197
00:13:09,581 --> 00:13:12,960
της Ιαπωνίας την Κυριακή,
198
00:13:12,960 --> 00:13:16,713
την 7η Σεπτεμβρίου 1941,
199
00:13:17,506 --> 00:13:19,424
ξεκίνησε
200
00:13:20,467 --> 00:13:22,344
μια κατάσταση πολέμου
201
00:13:23,095 --> 00:13:24,930
μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών
202
00:13:25,597 --> 00:13:27,599
και της Ιαπωνικής Αυτοκρατορίας.
203
00:13:28,517 --> 00:13:30,519
Σαν ηλίθιος, κατατάχθηκα εθελοντικά.
204
00:13:31,812 --> 00:13:36,149
Ένιωσα ότι έπρεπε. Ήταν μεγάλος πόλεμος.
Και ήθελα να γίνω σαν τον Έρολ Φλιν.
205
00:13:36,149 --> 00:13:37,818
Ήθελα να γίνω ήρωας.
206
00:13:38,485 --> 00:13:40,779
Αλλά πριν με στείλουν στο εξωτερικό,
207
00:13:40,779 --> 00:13:43,615
ανακάλυψαν ότι είχα δουλέψει
σε μια εταιρεία κόμικς.
208
00:13:44,324 --> 00:13:46,451
Και χωρίς να το καταλάβω, πήρα μετάθεση
209
00:13:46,451 --> 00:13:49,121
στην Αστόρια, στο Κουίνς, στη Νέα Υόρκη,
210
00:13:49,121 --> 00:13:50,998
όπου είχαν μια κινηματογραφική μονάδα,
211
00:13:50,998 --> 00:13:56,211
όπου γύριζαν εκπαιδευτικές ταινίες
και βιβλία οδηγιών για τα στρατεύματα.
212
00:13:57,170 --> 00:13:58,171
ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΑΠΟΛΥΣΗ
213
00:13:58,171 --> 00:14:00,799
Το αστείο είναι ότι το έμαθα
αφού τελείωσε ο πόλεμος.
214
00:14:00,799 --> 00:14:04,469
Κοίταξα το απολυτήριό μου κι έλεγε
"Ειδικότητα: θεατρικός συγγραφέας".
215
00:14:05,304 --> 00:14:08,515
Είχαν μεγάλο πρόβλημα να εκπαιδεύσουν
οικονομικούς αξιωματικούς γρήγορα.
216
00:14:08,515 --> 00:14:09,725
ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ
ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
217
00:14:09,725 --> 00:14:12,644
Οι άνδρες στο εξωτερικό
δεν πληρώνονταν εγκαίρως,
218
00:14:12,644 --> 00:14:15,814
γιατί δεν υπήρχαν πολλοί αξιωματικοί
να τους πληρώσουν.
219
00:14:15,814 --> 00:14:19,735
Έτσι με ρώτησαν, αν θα μπορούσα
να ξαναγράψω τα οικονομικά εγχειρίδια
220
00:14:19,735 --> 00:14:22,571
για να συντομευθεί η περίοδο εκπαίδευσης.
221
00:14:22,571 --> 00:14:26,617
Ξαναέγραψα τα οικονομικά εγχειρίδια
χρησιμοποιώντας κόμικς.
222
00:14:27,576 --> 00:14:31,538
Καταφέραμε να συντομεύσουμε
την περίοδο εκπαίδευσης των αξιωματικών
223
00:14:31,538 --> 00:14:33,957
από τους έξι μήνες στις έξι εβδομάδες.
224
00:14:35,208 --> 00:14:36,877
Τότε, συνειδητοποίησα
225
00:14:36,877 --> 00:14:41,089
ότι τα κόμικς μπορούν
να έχουν τεράστιο αντίκτυπο.
226
00:14:41,715 --> 00:14:44,718
Μπορείς να μεταφέρεις
μια ιστορία ή μια πληροφορία
227
00:14:44,718 --> 00:14:49,431
πιο γρήγορα, ξεκάθαρα, ευχάριστα
από οποιονδήποτε άλλον τρόπο,
228
00:14:49,431 --> 00:14:51,058
περίπου όπως οι ταινίες.
229
00:15:06,615 --> 00:15:09,785
Μετά τον στρατό,
πήγα πίσω στην εταιρεία κόμικς.
230
00:15:10,202 --> 00:15:12,746
Κι άρχισα να κάνω ό,τι έκανα όλη την ώρα.
231
00:15:13,914 --> 00:15:16,917
Είχα έναν ξάδερφο
και ήταν στον χώρο της πιλοποιίας.
232
00:15:18,085 --> 00:15:21,588
Και μια μέρα, είπε
ότι υπήρχε ένα μοντέλο καπέλων
233
00:15:21,588 --> 00:15:23,757
εκεί πέρα, που λεγόταν Μπέτι.
234
00:15:23,757 --> 00:15:26,927
Σκέφτηκε ότι θα μου άρεσε
κι ίσως της άρεσα κι εγώ.
235
00:15:26,927 --> 00:15:30,097
Οπότε, πήγα σ' αυτήν την πιλοποιία
236
00:15:30,847 --> 00:15:32,641
και κάποια άνοιξε την πόρτα.
237
00:15:33,850 --> 00:15:34,851
{\an8}ΤΖΟΑΝ ΛΙ
238
00:15:34,851 --> 00:15:36,186
{\an8}Το θυμάμαι πολύ καθαρά.
239
00:15:36,186 --> 00:15:38,188
{\an8}Ήρθε στην πόρτα και ήταν...
240
00:15:38,730 --> 00:15:39,982
Είχε το αδιάβροχό του
241
00:15:40,649 --> 00:15:41,900
πάνω από τον ώμο του.
242
00:15:41,900 --> 00:15:43,694
Η Τζόαν άνοιξε την πόρτα.
243
00:15:43,694 --> 00:15:46,780
Δεν ήταν η κοπέλα
που υποτίθεται ότι θα συναντούσα.
244
00:15:46,780 --> 00:15:49,032
Όμως ήταν μοντέλο εκεί. Κι ήταν...
245
00:15:49,032 --> 00:15:51,118
Άνοιξε την πόρτα και είπε...
246
00:15:51,118 --> 00:15:52,202
Γεια!
247
00:15:53,495 --> 00:15:54,496
Και εκείνος είπε
248
00:15:56,957 --> 00:16:01,837
"Γεια σου, νομίζω ότι θα σε ερωτευτώ".
249
00:16:03,213 --> 00:16:04,381
Δεν το πίστευα.
250
00:16:04,881 --> 00:16:09,094
Είχε μια όμορφη αγγλική προφορά.
Κι εγώ είμαι πολύ αγγλόφιλος.
251
00:16:09,720 --> 00:16:11,763
Τρελαίνομαι με την αγγλική προφορά.
252
00:16:11,763 --> 00:16:13,807
Και ήταν πανέμορφη.
253
00:16:14,474 --> 00:16:15,308
Και σκέφτηκα
254
00:16:16,143 --> 00:16:18,645
"Αυτόν δεν μπορώ να τον αφήσω να φύγει".
255
00:16:19,354 --> 00:16:21,064
Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά.
256
00:16:41,960 --> 00:16:44,254
Τότε ήμασταν γνωστοί ως Atlas Comics
257
00:16:44,254 --> 00:16:46,757
και απλώς εκδίδαμε ό,τι και όλοι οι άλλοι.
258
00:16:46,757 --> 00:16:50,093
Αν τα γουέστερν ήταν καλά,
εκδίδαμε χίλια γουέστερν.
259
00:16:50,093 --> 00:16:51,344
Αν τα ρομάντζα είχαν πέραση,
260
00:16:51,344 --> 00:16:53,889
εκδίδαμε ένα εκατομμύριο ρομάντζα
κι ούτω καθεξής.
261
00:16:53,889 --> 00:16:55,515
Απλώς ακολουθήσαμε τις τάσεις.
262
00:16:56,183 --> 00:17:00,228
Βγάζαμε πολεμικές ιστορίες,
ρομάντζα, χιουμοριστικές ιστορίες,
263
00:17:00,854 --> 00:17:03,523
μικρά χιουμοριστικά κόμικς με ζώα.
264
00:17:04,566 --> 00:17:07,444
Βγάζαμε περιοδικά σαν κονφετί,
265
00:17:08,320 --> 00:17:10,030
και αυτό το κάναμε για χρόνια.
266
00:17:10,030 --> 00:17:14,034
Κάποια στιγμή, βγάζαμε
σχεδόν 100 περιοδικά τον μήνα.
267
00:17:16,244 --> 00:17:19,998
Ως παιδί, το μόνο που ήθελα
ήταν μια σταθερή δουλειά
268
00:17:21,458 --> 00:17:22,709
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1947
269
00:17:22,709 --> 00:17:24,002
και τώρα είχα μία.
270
00:17:25,879 --> 00:17:28,632
{\an8}Το γράψιμο μου ερχόταν πολύ εύκολα.
271
00:17:28,632 --> 00:17:32,636
{\an8}Και εκείνη την εποχή, ήταν ένας
διασκεδαστικός τρόπος να βγάζεις λεφτά.
272
00:17:33,303 --> 00:17:36,890
Πληρωνόμουν σαν αρχισυντάκτης,
καλλιτεχνικός διευθυντής και συντάκτης,
273
00:17:37,474 --> 00:17:41,895
αλλά τις ιστορίες που έγραφα
τις πληρωνόμουν ως ανεξάρτητος συνεργάτης.
274
00:17:42,479 --> 00:17:45,023
Οπότε, ως αρχισυντάκτης,
αγόραζα όλες μου τις ιστορίες.
275
00:17:46,483 --> 00:17:49,277
Με τη γυναίκα μου ήμασταν λίγο σπάταλοι.
276
00:17:50,028 --> 00:17:51,905
Ξοδεύαμε ό,τι έβγαζα,
277
00:17:52,823 --> 00:17:56,118
και ήμουν και παραμένω
πολύ ερωτευμένος μαζί της.
278
00:17:56,827 --> 00:17:58,578
Έτσι, ό,τι ήθελε η Τζόανι, εγώ έλεγα
279
00:17:58,578 --> 00:18:01,873
"Δεν πειράζει, θα γράψω
μια ιστορία απόψε για να το πληρώσουμε".
280
00:18:02,415 --> 00:18:04,751
Όχι μόνο για κείνη. Όποτε ήθελα εγώ κάτι.
281
00:18:04,751 --> 00:18:06,336
"Θέλω καινούριο αμάξι.
282
00:18:06,336 --> 00:18:09,589
"Θα γράψω κάνα δυο ιστορίες
για την προκαταβολή,
283
00:18:09,589 --> 00:18:13,009
"και θα συνεχίσω να γράφω ιστορίες
όποτε θα έρχεται η δόση."
284
00:18:13,760 --> 00:18:17,430
Πάντα έγραφα ιστορίες
για να αντεπεξέλθω σε ό,τι κάναμε.
285
00:18:17,430 --> 00:18:20,976
Ήταν σαν μια αδιέξοδη κατάσταση.
Όμως μας άρεσε να ζούμε έτσι.
286
00:18:34,698 --> 00:18:37,951
Εκείνη την εποχή,
δεν εκτιμούσαν πολύ τα κόμικς.
287
00:18:38,869 --> 00:18:41,997
Θυμάμαι που πηγαίναμε σε πάρτι
και κάποιος θα με πλησίαζε
288
00:18:41,997 --> 00:18:43,415
και θα ρωτούσε τι δουλειά κάνω.
289
00:18:43,415 --> 00:18:47,002
Και προσπαθούσα να μην το πω
κι έλεγα "Είμαι συγγραφέας",
290
00:18:47,002 --> 00:18:49,880
και έφευγα, αλλά το άτομο με ακολουθούσε,
291
00:18:49,880 --> 00:18:51,381
"Λοιπόν, τι γράφεις;"
292
00:18:51,381 --> 00:18:53,717
Κι εγώ έλεγα "Ιστορίες για νέους".
293
00:18:53,717 --> 00:18:57,220
Έφευγα πιο πέρα.
Με ακολουθούσε, "Τι είδους ιστορίες;"
294
00:18:57,220 --> 00:18:59,806
"Ιστορίες σε περιοδικό."
"Λοιπόν, τι περιοδικό;"
295
00:18:59,806 --> 00:19:02,893
Κάποια στιγμή,
έπρεπε να πω ότι ήταν κόμικς,
296
00:19:03,518 --> 00:19:07,772
και το άτομο που με ανέκρινε
θα έλεγε "Μάλιστα",
297
00:19:07,772 --> 00:19:10,442
θα γυρνούσε και θα με άφηνε, ξέρεις.
298
00:19:14,946 --> 00:19:17,657
Το διάβασμα. Τι υπέροχο πράγμα θα ήταν,
299
00:19:17,657 --> 00:19:19,868
αν διάβαζαν κάτι αξιόλογο.
300
00:19:19,868 --> 00:19:22,037
Αλλά δεν διαβάζουν κάτι εποικοδομητικό,
301
00:19:22,037 --> 00:19:25,624
διαβάζουν ιστορίες για τη μοιχεία,
τη σεξουαλική διαστροφή,
302
00:19:25,624 --> 00:19:28,543
τη φρίκη, τα πιο κατάπτυστα εγκλήματα.
303
00:19:31,296 --> 00:19:34,257
Εκείνη την εποχή,
έπρεπε να υποβάλλουμε τα κόμικς
304
00:19:34,257 --> 00:19:37,677
σε μια οργάνωση αυτολογοκρισίας
305
00:19:37,677 --> 00:19:40,305
που είχαν στήσει οι εκδότες.
306
00:19:40,305 --> 00:19:43,391
Λεγόταν Αρχή Δεοντολογίας Κόμικς.
307
00:19:43,391 --> 00:19:46,603
Όλα τα βιβλία που δημοσιοποιούσαμε,
τα παρουσιάζαμε εκεί
308
00:19:46,603 --> 00:19:49,356
και εκείνοι θα φρόντιζαν
να μην περιέχουν κάτι
309
00:19:49,356 --> 00:19:51,858
που θα κατέστρεφε τη νεολαία της Αμερικής.
310
00:19:58,740 --> 00:20:01,910
Ο κόσμος πίστευε ότι τα κόμικς
ήταν μόνο για μικρά παιδιά.
311
00:20:03,662 --> 00:20:07,207
{\an8}Κι ότι γράφονταν και εικονογραφούνταν
με αυτό το σκεπτικό.
312
00:20:08,416 --> 00:20:10,543
{\an8}Εκείνη την εποχή, αν διάβαζες κόμικς
313
00:20:10,543 --> 00:20:12,504
{\an8}με οποιονδήποτε υπερήρωα,
314
00:20:12,504 --> 00:20:14,172
εκείνος θα περπατούσε στον δρόμο,
315
00:20:14,172 --> 00:20:17,175
φορώντας την πολύχρωμη στολή του,
316
00:20:17,175 --> 00:20:20,095
θα έβλεπε ένα μεγάλο τέρας
να κατευθύνεται προς εκείνον
317
00:20:20,095 --> 00:20:23,932
κι εκείνος θα έλεγε κάτι τύπου
318
00:20:23,932 --> 00:20:26,726
"Ένα πλάσμα από άλλον πλανήτη.
319
00:20:27,143 --> 00:20:30,397
"Καλύτερα να το πιάσω
πριν καταστρέψει τον κόσμο".
320
00:20:32,315 --> 00:20:33,400
{\an8}ΚΑΠΤΕΝ ΑΜΕΡΙΚΑ
321
00:20:33,400 --> 00:20:36,695
{\an8}Ο εκδότης μου, ο Μάρτιν Γκούντμαν,
συνήθιζε να μου λέει
322
00:20:36,695 --> 00:20:40,782
{\an8}"Να θυμάσαι, Σταν, να μη χρησιμοποιείς
λέξεις με παραπάνω από δύο συλλαβές.
323
00:20:40,782 --> 00:20:43,952
"Μη βάζεις πολλούς διαλόγους.
Βάλε πολλή δράση.
324
00:20:43,952 --> 00:20:46,037
"Μην ανησυχείς για τους χαρακτήρες".
325
00:20:46,621 --> 00:20:49,165
Μετά από λίγο,
πραγματικά ήθελα να παραιτηθώ.
326
00:20:49,165 --> 00:20:51,918
ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΝΔΡΕΣ!
327
00:20:51,918 --> 00:20:56,089
...για καλύτερη ταινία,
Η Γκαρσονιέρα, Μπίλι Γουάιλντερ.
328
00:20:58,133 --> 00:21:01,678
Μη ρωτάτε τι μπορεί
η χώρα σας να κάνει για σας...
329
00:21:04,264 --> 00:21:06,725
Πάντα ένιωθα ότι σπαταλούσα τον χρόνο μου.
330
00:21:06,725 --> 00:21:11,104
Ένιωθα ότι εντάξει, βγάζω το ψωμί μου
πουλώντας κόμικς,
331
00:21:11,938 --> 00:21:16,318
μα υπάρχουν άνθρωποι που χτίζουν γέφυρες,
άνθρωποι που κάνουν ιατρικές έρευνες
332
00:21:17,068 --> 00:21:19,654
{\an8}κι άνθρωποι που κάνουν σημαντικά πράγματα.
333
00:21:21,489 --> 00:21:25,076
Κι εγώ γράφω
αυτές τις ηλίθιες ιστορίες φαντασίας.
334
00:21:25,076 --> 00:21:26,161
ΒΟΗΘΕΙΑ!
335
00:21:26,161 --> 00:21:27,245
ΠΟΙΟΣ ΕΙΜΑΙ;
336
00:21:27,245 --> 00:21:28,538
Πάντα ένιωθα, ξέρεις,
337
00:21:28,538 --> 00:21:30,790
πώς μπορεί ένας ενήλικας
να φτιάχνει κόμικς;
338
00:21:31,708 --> 00:21:35,003
Κι ένιωθε ότι δεν μπορεί
να συνεχίσει να το κάνει αυτό...
339
00:21:35,003 --> 00:21:36,838
Το θεωρούσε παιδιάστικα πράγματα.
340
00:21:37,922 --> 00:21:40,342
Και τότε του είπα
341
00:21:40,342 --> 00:21:44,346
"Γιατί δεν δημιουργείς
χαρακτήρες που σ' αρέσουν;
342
00:21:44,346 --> 00:21:46,473
"Στη χειρότερη, θα σε απολύσουν
343
00:21:46,473 --> 00:21:47,974
"και θες να παραιτηθείς.
344
00:21:47,974 --> 00:21:49,351
"Βγάλ' το από μέσα σου".
345
00:21:49,351 --> 00:21:51,811
ΜΑΡΤΙΝ ΓΚΟΥΝΤΜΑΝ
Ο ΝΕΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ
346
00:21:51,811 --> 00:21:55,565
Τότε, ο Μάρτιν Γκούντμαν είχε μάθει
ότι οι ανταγωνιστές μας, η DC Comics,
347
00:21:55,565 --> 00:21:58,360
έβγαλαν το βιβλίο
Η Λεγεώνα Δικαιοσύνης της Αμερικής.
348
00:21:58,360 --> 00:22:01,196
Μια ομάδα υπερηρώων,
και πήγαινε πολύ καλά.
349
00:22:01,196 --> 00:22:02,113
ΚΙ ΕΓΩ!
350
00:22:02,113 --> 00:22:04,532
Και μου είπε
"Σταν, γιατί δεν κάνεις ένα κόμικς
351
00:22:04,532 --> 00:22:06,493
"για μια ομάδα υπερηρώων;"
352
00:22:06,493 --> 00:22:09,537
Κι είπα ότι αυτή είναι η ευκαιρία μου
να το κάνω όπως ήθελα.
353
00:22:13,124 --> 00:22:14,751
Έτσι, πήγα σπίτι και έγραψα.
354
00:22:16,127 --> 00:22:19,422
Σκέφτηκα ότι ίσως να 'χε πλάκα
να βγάλω ιστορίες
355
00:22:19,422 --> 00:22:21,216
που θα χαιρόμουν εγώ να διαβάσω,
356
00:22:21,216 --> 00:22:24,219
παρά να γράφω
για οκτάχρονα και εννιάχρονα.
357
00:22:24,511 --> 00:22:27,931
{\an8}Ως τότε, ο Τζακ Κέρμπι είχε επιστρέψει.
358
00:22:28,264 --> 00:22:32,352
{\an8}Οπότε, είπα "Τζακ, δεν θα είχε πλάκα
αν είχαμε καλά παιδιά
359
00:22:32,352 --> 00:22:36,147
"που μια στο τόσο
τρώνε τα μούτρα τους, κάνουν λάθη,
360
00:22:36,147 --> 00:22:38,858
"σκοντάφτουν κι αφήνουν
τον κακό να ξεφύγει;
361
00:22:38,858 --> 00:22:42,404
"Δεν θα ήταν ωραίο να έχουμε κακούς
με τους οποίους ταυτίζεσαι
362
00:22:42,404 --> 00:22:45,865
"και λες 'Λοιπόν,
ίσως να είχα κάνει το ίδιο πράγμα
363
00:22:45,865 --> 00:22:47,659
"'αν ήμουν στη θέση του';"
364
00:22:48,743 --> 00:22:54,249
Πέντε, τέσσερα, τρία, δύο, ένα, μηδέν.
365
00:22:56,126 --> 00:22:58,753
Αυτή ήταν πραγματικά η αρχή των πάντων.
366
00:23:01,172 --> 00:23:02,215
ΔΡ ΡΙΝΤ ΡΙΤΣΑΡΝΤΣ - ΜΠΕΝ ΓΚΡΙΜ
ΣΟΥΖΑΝ ΣΤΟΡΜ - ΤΖΟΝΙ ΣΤΟΡΜ
367
00:23:02,215 --> 00:23:06,428
Σκαρφίστηκα τέσσερις υπερήρωες,
Οι Τέσσερις Φανταστικοί.
368
00:23:06,428 --> 00:23:09,180
Όλοι μπήκαν σ' ένα διαστημόπλοιο
369
00:23:10,265 --> 00:23:13,184
και τους επηρέασαν κοσμικές ακτίνες.
370
00:23:13,184 --> 00:23:16,938
Και οι κοσμικές ακτίνες
τούς έδωσαν υπεράνθρωπες ικανότητες.
371
00:23:18,314 --> 00:23:21,067
Κι όμως, προσπάθησα να είμαι ρεαλιστής.
372
00:23:22,193 --> 00:23:25,155
Ο ήρωας δεν ήταν απλώς ο τέλειος άνδρας,
373
00:23:25,155 --> 00:23:28,116
ήταν ένας τύπος σαν εμένα. Μιλούσε πολύ.
374
00:23:28,116 --> 00:23:30,118
Προκαλούσε ανία στους άλλους,
375
00:23:30,118 --> 00:23:33,705
γιατί ένας απ' τους άλλους
πάντα έλεγε "Θα σκάσεις, επιτέλους;"
376
00:23:33,705 --> 00:23:39,127
Και αντί για μια υποχρεωτική γυναίκα
που δεν ξέρει ποιος είναι ο ήρωας,
377
00:23:39,127 --> 00:23:41,713
εκείνη ήταν η αρραβωνιαστικιά του ήρωα,
378
00:23:41,713 --> 00:23:46,426
κι εκείνη επίσης είχε μια υπερδύναμη
που ήταν καλή όσο και των άλλων.
379
00:23:48,094 --> 00:23:51,598
Ο έφηβος της ομάδας
δεν ήθελε να είναι υπερήρωας.
380
00:23:52,891 --> 00:23:55,101
{\an8}Όπως κι εγώ, όταν ήμουν έφηβος.
381
00:23:55,101 --> 00:23:58,229
{\an8}Ήθελε να βγαίνει με κορίτσια
και να κυκλοφορεί με σπορ αμάξι.
382
00:23:58,229 --> 00:24:02,150
Και ο τέταρτος ήταν ένα τέρας.
Κάτι του συνέβη,
383
00:24:02,150 --> 00:24:04,986
κι έγινε πολύ άσχημος
και απίστευτα δυνατός.
384
00:24:04,986 --> 00:24:08,907
Και τον χρησιμοποίησα
για συγκίνηση και χιούμορ.
385
00:24:08,907 --> 00:24:11,284
Πάντα μάλωνε με τους άλλους,
386
00:24:11,284 --> 00:24:14,954
και πάντα πείραζε τον Χιούμαν Τορτς
που ήταν ο έφηβος,
387
00:24:14,954 --> 00:24:18,416
που τον πείραζε κι εκείνος,
κι έβγαζα πολύ γέλιο μ' αυτούς.
388
00:24:18,875 --> 00:24:22,837
Αντί να τους βάλω να ζουν
σ' ένα φανταστικό μέρος,
389
00:24:22,837 --> 00:24:25,548
όπως η Μετρόπολις ή το Γκόθαμ Σίτι,
390
00:24:25,548 --> 00:24:28,051
τους έβαλα να ζουν στη Νέα Υόρκη.
391
00:24:28,551 --> 00:24:31,721
Επειδή ήξερα τη Νέα Υόρκη,
μπορούσα να γράψω για τη Νέα Υόρκη,
392
00:24:31,721 --> 00:24:34,140
άρα γιατί να μη ζουν σ' ένα αληθινό μέρος;
393
00:24:34,807 --> 00:24:36,309
Και μια μέρα μού ήρθε
394
00:24:36,309 --> 00:24:39,103
ότι θα 'χε πλάκα να δείξουμε
ότι έχασαν όλα τους τα λεφτά.
395
00:24:39,229 --> 00:24:40,647
"ΤΕΛΟΣ ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ!"
396
00:24:40,647 --> 00:24:43,775
Δεν νομίζω ότι αυτό είχε ξαναγίνει
σε άλλο βιβλίο κόμικς,
397
00:24:43,775 --> 00:24:46,778
όπου να διώχνουν
μια ομάδα υπερηρώων από τη βάση τους,
398
00:24:46,778 --> 00:24:48,571
γιατί δεν είχαν πληρώσει το νοίκι.
399
00:24:49,239 --> 00:24:53,201
Προσπάθησα να το κρατήσω
όσο πιο ρεαλιστικό γινόταν,
400
00:24:53,201 --> 00:24:56,579
αν και ήταν απλώς ένα κόμικς υπερηρώων.
401
00:24:56,579 --> 00:25:01,584
ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ
402
00:25:03,378 --> 00:25:06,881
Την πρώτη δεκαετία,
στην εταιρεία των βιβλίων κόμικς,
403
00:25:06,881 --> 00:25:10,677
δεν είχαμε πάρει ποτέ γράμμα φαν
κι ήμουν σίγουρος ότι τα βιβλία εκδίδονταν
404
00:25:10,677 --> 00:25:13,221
και καταστρέφονταν κάπου και τέλος.
405
00:25:14,847 --> 00:25:16,808
Υπερβάλλω.
406
00:25:16,808 --> 00:25:19,894
Περίπου μία φορά τον χρόνο,
παίρναμε ένα γράμμα που έλεγε
407
00:25:20,728 --> 00:25:23,523
"Γεια σας, πήρα ένα βιβλίο σας
και λείπει ένα συρματάκι.
408
00:25:23,523 --> 00:25:24,816
"Θέλω πίσω τα λεφτά μου".
409
00:25:25,858 --> 00:25:28,653
Όμως ξαφνικά,
με τους Τέσσερις Φανταστικούς,
410
00:25:28,653 --> 00:25:31,739
{\an8}παίρναμε όντως γράμματα,
είχαμε αναγνώστες που έλεγαν κάτι.
411
00:25:32,240 --> 00:25:33,241
ΤΟ ΚΑΛΟ ΘΡΙΑΜΒΕΥΕΙ...
412
00:25:33,241 --> 00:25:36,494
Έγραφαν για μας
στις εφημερίδες και τα περιοδικά,
413
00:25:36,494 --> 00:25:39,080
και μου ζητούσαν να κάνω συνεντεύξεις.
414
00:25:39,747 --> 00:25:42,959
Άρχισα να συνειδητοποιώ
ότι έχουμε ένα εντελώς νέο κοινό.
415
00:25:44,377 --> 00:25:47,046
Εκείνη την εποχή,
η εταιρεία λεγόταν Atlas.
416
00:25:47,505 --> 00:25:49,132
Είπα ότι πρέπει να βρούμε νέο όνομα,
417
00:25:49,132 --> 00:25:52,343
γιατί δεν κάναμε
τα ίδια πράγματα όπως πριν.
418
00:25:53,136 --> 00:25:55,972
Κι εγώ με τον Μάρτιν
βρήκαμε το όνομα "Marvel".
419
00:25:55,972 --> 00:25:57,640
ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΣΤΑ ΚΟΜΙΚΣ!
420
00:25:57,640 --> 00:25:59,350
{\an8}Αυτό ήταν το όνομα
421
00:25:59,350 --> 00:26:02,437
του πρώτου βιβλίου κόμικς που είχε κάνει,
422
00:26:02,437 --> 00:26:04,731
και σκέφτηκα ότι ήταν φοβερό.
423
00:26:04,731 --> 00:26:05,648
ΘΑΥΜΑΣΙΟΣ!
424
00:26:05,648 --> 00:26:08,109
Υπάρχουν πολλά
που μπορείς να κάνεις μ' αυτό,
425
00:26:08,109 --> 00:26:12,780
{\an8}Χρησιμοποιούσα εκφράσεις όπως
"Μην ξεχνάτε να μου κάνετε ένα θαύμα"
426
00:26:12,780 --> 00:26:16,367
{\an8}ή "Καλώς ήρθατε
στη θαυμάσια εποχή των κόμικς!"
427
00:26:16,367 --> 00:26:18,328
Ή "Το θαύμα προχωράει".
428
00:26:18,328 --> 00:26:21,372
Θέλω να πω ότι μπορείς
να κάνεις πολλά με ένα τέτοιο όνομα.
429
00:26:22,415 --> 00:26:24,751
Τότε άλλαξαν τα πάντα για μας.
430
00:26:26,628 --> 00:26:31,007
Είχα αρχίσει να συνειδητοποιώ
ότι για τους πιο πολλούς το πιο σημαντικό
431
00:26:31,007 --> 00:26:35,178
είναι η διασκέδαση,
η απόλαυση ενός πράγματος.
432
00:26:37,013 --> 00:26:39,182
Μετά, κατάλαβα
ότι αυτό ισχύει και για μένα.
433
00:26:41,059 --> 00:26:45,521
Και σκέφτηκα ότι ίσως αυτό
που κάνω δεν είναι πραγματικά ασήμαντο.
434
00:26:46,064 --> 00:26:50,735
Ίσως η διασκέδαση είναι ένα
από τα πιο σημαντικά πράγματα,
435
00:26:50,735 --> 00:26:54,197
επειδή υπάρχουν
πολλά άσχημα πράγματα στον κόσμο,
436
00:26:54,197 --> 00:26:58,284
που αν μπορείς να διασκεδάσεις
κάποιον για λίγο, είναι κάτι καλό.
437
00:27:08,544 --> 00:27:11,923
Έτσι, λοιπόν,
αντί να παραιτηθώ, όπως ήθελα,
438
00:27:11,923 --> 00:27:16,761
αποφάσισα ότι θα μπορούσα να κάνω
μεγάλη διαφορά γράφοντας βιβλία υπερηρώων.
439
00:27:17,470 --> 00:27:19,555
Σκέφτηκα ότι θα διασκέδαζα πολύ μ' αυτό
440
00:27:19,555 --> 00:27:21,683
και θα έγραφα σοβαρά.
441
00:27:21,683 --> 00:27:24,477
Και χρησιμοποίησα τη φιλοσοφία του
442
00:27:24,477 --> 00:27:27,105
τι θα ήθελα να διαβάσω εγώ
αν διάβαζα ένα βιβλίο.
443
00:27:29,065 --> 00:27:33,528
Μικρός, ένα από τα βιβλία που διάβασα
ήταν το Δρ Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ.
444
00:27:33,528 --> 00:27:34,737
ΡΟΜΠΕΡΤ ΛΟΥΙΣ ΣΤΙΒΕΝΣΟΝ
445
00:27:34,737 --> 00:27:37,990
Έτσι, ήθελα να πάρω
από το Τζέκιλ και Χάιντ
446
00:27:37,990 --> 00:27:42,036
τη μεταμόρφωση
ενός κανονικού ανθρώπου σε τέρας.
447
00:27:45,164 --> 00:27:49,335
Και πάντα μου άρεσε η ταινία Φρανκενστάιν,
η παλιά με τον Καρλόφ.
448
00:27:49,919 --> 00:27:52,380
Κι ένιωθα ότι το τέρας
είναι το καλό παιδί.
449
00:27:52,380 --> 00:27:53,923
Δεν ήθελε να βλάψει κανέναν.
450
00:27:55,049 --> 00:27:57,260
Κι είπα ότι θα είχε πλάκα
να κάνω ένα τέρας,
451
00:27:57,260 --> 00:28:00,263
που ήταν όντως καλό παιδί,
αλλά κανείς δεν το ήξερε αυτό.
452
00:28:02,140 --> 00:28:04,934
Και θυμάμαι τη συζήτηση
που είχα με τον Τζακ Κέρμπι,
453
00:28:04,934 --> 00:28:07,812
κι είπα "Τζακ, θα φτιάξουμε ένα τέρας,
454
00:28:07,812 --> 00:28:11,566
"αλλά θέλω να μου σχεδιάσεις
ένα συμπαθητικό τέρας.
455
00:28:11,566 --> 00:28:15,403
"Ένα σχετικά όμορφο τέρας,
που ο αναγνώστης θα συμπαθήσει".
456
00:28:15,403 --> 00:28:20,074
Και καθώς το είπα αυτό, κατάλαβα πόσο χαζό
ακούστηκε, αλλά ο Τζακ δεν αποτύχαινε.
457
00:28:21,701 --> 00:28:22,994
{\an8}Ο Χαλκ είναι μέσα μας.
458
00:28:22,994 --> 00:28:24,078
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΤΖΑΚ ΚΕΡΜΠΙ
459
00:28:24,287 --> 00:28:27,331
{\an8}Δεν νομίζω ότι τα τέρατα εστιάζουν
σε κάποιον συγκεκριμένα.
460
00:28:27,331 --> 00:28:32,462
{\an8}Νομίζω ότι γενικά γι' αυτό τα λυπούνται
παρά τα φοβούνται.
461
00:28:32,920 --> 00:28:35,923
Ένιωθα ότι τα τέρατα
είχαν προβλήματα με κάποιον τρόπο.
462
00:28:36,591 --> 00:28:40,136
Τα τέρατα, ανθρώπινα ή μη,
αναπόφευκτα εμπλέκονται
463
00:28:40,136 --> 00:28:44,015
σε κάποιο είδος σύγκρουσης
στην οποία ο καθένας μπορεί να πληγωθεί.
464
00:28:46,017 --> 00:28:48,478
Αν διαβάσετε κάποια δραματική είδηση,
465
00:28:48,478 --> 00:28:52,482
θα δείτε ότι το πιο σημαντικό σημείο
σ' αυτή θα είναι
466
00:28:52,940 --> 00:28:54,692
ότι μέσα σ' έναν άνθρωπο
467
00:28:54,692 --> 00:28:58,780
υπάρχουν κάποια προβλήματα
που συνεχώς προσπαθούμε να λύσουμε.
468
00:29:00,198 --> 00:29:04,577
Ένα από τα μεγάλα μαθήματα της ζωής
που έχω μάθει είναι
469
00:29:04,577 --> 00:29:09,624
{\an8}να μην προσπαθώ να ικανοποιήσω
μια μερίδα του κοινού, "αυτούς",
470
00:29:10,333 --> 00:29:13,044
γιατί δεν τους ξέρω,
κανείς δεν τους ξέρει,
471
00:29:13,711 --> 00:29:15,254
αλλά ξέρω τον εαυτό μου.
472
00:29:15,755 --> 00:29:17,507
Προσπαθώ να ικανοποιήσω εμένα.
473
00:29:17,507 --> 00:29:19,842
Τουλάχιστον αυτό συνέβη
σ' εμάς στη Marvel.
474
00:29:19,842 --> 00:29:23,930
Αρχίσαμε να γράφουμε ιστορίες
που μας διασκέδαζαν.
475
00:29:23,930 --> 00:29:25,973
Αρχίσαμε να λέμε "Δεν θα είχε πλάκα
476
00:29:25,973 --> 00:29:29,268
"αν είχαμε ένα πράσινο τέρας
και τον ονομάζαμε Χαλκ;"
477
00:29:29,268 --> 00:29:32,355
Ξέρετε, και ξεχάσαμε τους αναγνώστες.
478
00:29:32,355 --> 00:29:34,440
Ξεχάσαμε το κοινό.
479
00:29:34,440 --> 00:29:38,194
Ξαφνικά αρχίσαμε να περνάμε καλά.
Οι καλλιτέχνες κι εγώ.
480
00:29:51,916 --> 00:29:55,086
{\an8}Ήρθα στη Νέα Υόρκη το '63.
481
00:29:55,086 --> 00:29:56,254
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΦΛΟ ΣΤΑΪΝΜΠΕΡΓΚ
482
00:29:56,254 --> 00:30:01,592
{\an8}Και πήγαινα σε συνεντεύξεις για δουλειά,
και σε μία απ' αυτές γνώρισα τον Σταν,
483
00:30:02,134 --> 00:30:05,596
{\an8}κι ήθελε μια βοηθό γραφείου,
δηλαδή γραμματέα,
484
00:30:05,596 --> 00:30:07,265
{\an8}Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΦΛΟ ΣΤΑΪΝΜΠΕΡΓΚ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΒΟΗΘΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
485
00:30:07,265 --> 00:30:09,809
{\an8}μόνο που δεν χρησιμοποιούσες
γραφομηχανή ή στενογραφία.
486
00:30:11,060 --> 00:30:16,315
Ο Σταν ήταν πάντα καλοδιάθετος, ακόμα
κι όταν οι πωλήσεις δεν πήγαιναν καλά.
487
00:30:16,315 --> 00:30:19,610
Αν κάποιος είχε πρόβλημα,
πάντα τον βοηθούσε
488
00:30:19,610 --> 00:30:23,281
με την προθεσμία ή αν χρειαζόταν χρήματα.
489
00:30:23,281 --> 00:30:26,450
Δεν τον είδα ποτέ θυμωμένο.
490
00:30:27,410 --> 00:30:30,621
Δεν ήταν κλαψιάρης ούτε γκρινιάρης.
491
00:30:30,621 --> 00:30:33,708
Αν κάτι δεν πήγαινε καλά,
έλεγε "Ας το διορθώσουμε".
492
00:30:35,084 --> 00:30:36,085
ΥΠΕΡΟΧΗ ΦΛΟ!
493
00:30:36,085 --> 00:30:39,839
Η δουλειά ήταν ν' ανοίγω
την αλληλογραφία των φαν,
494
00:30:39,839 --> 00:30:43,301
να φτιάχνω καρτούλες
και να τις στέλνω στα παιδιά.
495
00:30:44,969 --> 00:30:46,220
Μετά, φυσικά,
496
00:30:46,220 --> 00:30:49,640
οι υπερήρωες έγιναν δημοφιλείς,
κι είχα πιο πολλή αλληλογραφία.
497
00:30:51,183 --> 00:30:54,937
{\an8}Ξέρετε, ο κόσμος ξόδευε χρόνο
να γράψει αυτά τα γράμματα.
498
00:30:56,230 --> 00:31:00,651
Κατά κάποιον τρόπο,
αυτή η κίνηση εξελίχθηκε σταδιακά.
499
00:31:00,651 --> 00:31:02,653
{\an8}Ξέρεις, τα παιδιά ενδιαφέρονταν πολύ.
500
00:31:02,653 --> 00:31:03,738
{\an8}ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΝ
501
00:31:03,738 --> 00:31:05,448
{\an8}Λαμβάναμε πάρα πολλά γράμματα.
502
00:31:05,448 --> 00:31:08,659
Ο Σταν είπε "Μήπως να φτιάξουμε
ένα μικρό φαν κλαμπ;"
503
00:31:10,411 --> 00:31:13,164
Ξεκινήσαμε τη Merry Marvel Marching Society.
504
00:31:13,623 --> 00:31:16,918
Έπαιρνες μια καρτούλα, μια κονκάρδα,
505
00:31:16,918 --> 00:31:18,002
ΑΝΗΚΩ ΣΤΗ MERRY MARVEL MARCHING SOCIETY
506
00:31:18,002 --> 00:31:20,212
ίσως μερικά αυτοκόλλητα κι ένα δισκάκι.
507
00:31:20,212 --> 00:31:21,422
Η M.M.M.S. ΣΕ ΘΕΛΕΙ!
508
00:31:21,881 --> 00:31:24,926
Έπαιρναν έναν δίσκο
της Merry Marvel Marching Society.
509
00:31:24,926 --> 00:31:26,886
ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΠΛΗΞΗ!
510
00:31:29,430 --> 00:31:33,392
Εντάξει, εκεί έξω στη Χώρα των Θαυμάτων
μπροστά, σας μιλά ο Σταν Λι.
511
00:31:33,517 --> 00:31:36,270
Μάλλον δεν έχετε ξανακούσει τέτοιον δίσκο,
512
00:31:36,270 --> 00:31:38,564
γιατί κανείς δεν θα έφτιαχνε έναν
513
00:31:38,564 --> 00:31:40,441
με ένα μάτσο ασυνήθιστους καλλιτέχνες,
514
00:31:40,441 --> 00:31:42,109
οπότε τα πάντα είναι πιθανά.
515
00:31:42,109 --> 00:31:44,779
Ποιος σε έκανε ντισκ τζόκεϊ, Λι;
516
00:31:44,779 --> 00:31:48,157
Βρε, βρε, ο εύθυμος Τζακ Κέρμπι.
Πες λίγα λόγια στους φαν.
517
00:31:48,157 --> 00:31:49,784
Εντάξει, λίγα λόγια.
518
00:31:50,368 --> 00:31:53,079
Κοίτα, φίλε. Εγώ κανονίζω
για το χιούμορ εδώ πέρα.
519
00:31:53,079 --> 00:31:56,707
Εσύ; Κάνεις τις ίδιες πλάκες
ξανά και ξανά εδώ και χρόνια.
520
00:31:56,958 --> 00:31:59,710
Σταν; Έχεις λίγα λεπτά;
521
00:31:59,710 --> 00:32:04,298
Για την υπέροχη βοηθό μας; Φυσικά,
χαιρέτησε τους φαν, Φλο Στάινμπεργκ.
522
00:32:04,298 --> 00:32:07,426
Γεια σας, φαν,
χαίρομαι πολύ που σας γνωρίζω.
523
00:32:08,302 --> 00:32:10,137
Τι είναι όλη αυτή η φασαρία έξω;
524
00:32:10,388 --> 00:32:12,014
Είναι ο ντροπαλός Στιβ Ντίτκο.
525
00:32:12,014 --> 00:32:14,517
Άκουσε για τον δίσκο
και τον έπιασε φοβία μικροφώνου.
526
00:32:14,517 --> 00:32:16,060
Πάλι απ' το παράθυρο;
527
00:32:17,353 --> 00:32:19,814
Αρχίζω να πιστεύω ότι είναι ο Σπάιντερμαν.
528
00:32:20,231 --> 00:32:23,693
Ανήκεις, ανήκεις
529
00:32:23,693 --> 00:32:24,944
ΟΥΡΛΙΑΞΤΕ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗ MARVEL
530
00:32:24,944 --> 00:32:28,072
Στη Merry Marvel Marching Society
531
00:32:28,072 --> 00:32:32,785
Πορευτείτε, πορευτείτε
Με το τραγούδι της Merry...
532
00:32:33,494 --> 00:32:37,331
Θα σας πω κάτι, πολύ σύντομα,
γιατί μπορεί να γίνει βαρετό,
533
00:32:37,331 --> 00:32:39,458
ακόμα πιο βαρετό απ' ό,τι ακούσατε,
534
00:32:39,458 --> 00:32:42,420
για τον τρόπο που γράφουμε
και ζωγραφίζουμε αυτά τα σενάρια.
535
00:32:43,004 --> 00:32:46,507
Στην αρχή, εγώ έγραφα όλες τις ιστορίες,
536
00:32:46,507 --> 00:32:51,429
κι ενώ βγάζαμε το ένα βιβλίο μετά το άλλο,
δεν προλάβαινα όλους τους καλλιτέχνες,
537
00:32:51,429 --> 00:32:54,598
{\an8}οπότε εγώ έγραφα το σενάριο,
ας πούμε, για τον Τζακ Κέρμπι.
538
00:32:54,598 --> 00:32:57,101
{\an8}Ξαφνικά, ο Στιβ Ντίτκο
έμπαινε μέσα κι έλεγε
539
00:32:57,101 --> 00:32:59,979
"Σταν, τελείωσα
την τελευταία μου δουλειά, θέλω άλλη".
540
00:32:59,979 --> 00:33:02,648
Έτσι, από καθαρή απελπισία τού έλεγα
541
00:33:02,648 --> 00:33:06,902
"Θα σου δώσω την πλοκή,
πήγαινε σπίτι και ζωγράφισέ την,
542
00:33:06,902 --> 00:33:09,196
"όπως θες εσύ. Φέρ' τη σ' εμένα,
543
00:33:09,196 --> 00:33:12,283
"και θα βάλω εγώ τους διαλόγους
και τις λεζάντες".
544
00:33:12,283 --> 00:33:14,368
Ξεκίνησε ως έκτακτο μέτρο,
545
00:33:14,368 --> 00:33:18,748
αλλά άρχισα να καταλαβαίνω
ότι είναι σπουδαίος τρόπος να το κάνουμε.
546
00:33:20,916 --> 00:33:24,045
Πολύ συχνά στο γραφείο
όταν περιγράφω μια σκηνή ή κάτι τέτοιο,
547
00:33:24,045 --> 00:33:25,838
περπατούσα έντονα στο γραφείο
548
00:33:25,838 --> 00:33:29,050
και πιστεύω ότι όποιος περνούσε
κι έβλεπε μια σύσκεψη
549
00:33:29,050 --> 00:33:33,220
στην εταιρεία, θα νόμιζε
ότι παρακολουθεί γυρίσματα βωβής ταινίας.
550
00:33:33,220 --> 00:33:34,638
Όταν ερχόταν ένας καλλιτέχνης
551
00:33:34,638 --> 00:33:37,099
και δούλευαν την πλοκή μαζί,
552
00:33:37,099 --> 00:33:39,852
θα έπαιζαν την ιστορία,
ο Σταν θα πηδούσε στο γραφείο
553
00:33:39,852 --> 00:33:43,731
θα έτρεχε γύρω απ' αυτό
και θα έκανε τον υπερήρωα.
554
00:33:43,731 --> 00:33:46,734
Θα αντάλλαζαν ιδέες
και θα έκαναν πολλή φασαρία.
555
00:33:46,734 --> 00:33:48,319
Όταν μιλούσα στο τηλέφωνο,
556
00:33:48,319 --> 00:33:51,947
έπρεπε να φωνάξω "Κάντε ησυχία".
557
00:33:51,947 --> 00:33:55,326
Με τον Τζακ συνεργαζόμασταν τόσο καλά,
558
00:33:55,326 --> 00:33:58,954
που στη σύσκεψή μας για την πλοκή λέγαμε
559
00:33:58,954 --> 00:34:03,542
"Στο επόμενο τεύχος, Τζακ,
ας είναι ο κακός ο Δόκτωρ Ντουμ".
560
00:34:03,542 --> 00:34:06,337
"Από πού ήρθε;
Πού τον είδαμε τελευταία φορά;"
561
00:34:06,337 --> 00:34:09,757
Κι εγώ έλεγα
"Ναι, χανόταν σ' ένα άλλο σύμπαν.
562
00:34:09,757 --> 00:34:11,759
"Βρες τρόπο να τον επαναφέρεις, Τζακ,
563
00:34:11,759 --> 00:34:14,720
"και θα τον βάλουμε να επιτεθεί
στους Τέσσερις Φανταστικούς,
564
00:34:14,720 --> 00:34:18,307
"ας τον βάλουμε στο τέλος να το σκάει
565
00:34:18,307 --> 00:34:20,476
"και να κλέβεται με τη Σου Στορμ".
566
00:34:21,352 --> 00:34:23,479
Ο Τζακ έλεγε "Καλά" κι έφευγε,
567
00:34:23,479 --> 00:34:25,731
κι ώσπου να φέρει τις εικονογραφήσεις,
568
00:34:25,731 --> 00:34:27,483
μπορεί να έφερνε την ίδια πλοκή
569
00:34:27,483 --> 00:34:30,111
ή ίσως να άλλαζε ένα εκατομμύριο πράγματα.
570
00:34:30,903 --> 00:34:33,781
Οπότε, εκείνος δεν ξέρει
τι ακριβώς θα γράψω,
571
00:34:33,781 --> 00:34:35,866
τι λόγια θα βάλω στο στόμα τους.
572
00:34:35,866 --> 00:34:40,996
Εγώ δεν ξέρω τι θα ζωγραφίσει.
Όλο αυτό είναι κανονικό χάος.
573
00:34:40,996 --> 00:34:44,667
Αλλά κατά κάποιον τρόπο
συνδέονται και φαίνεται να ταιριάζουν,
574
00:34:44,667 --> 00:34:46,627
και δουλεύουμε κάπως έτσι.
575
00:34:47,503 --> 00:34:49,588
Δεν είναι ο καλλιτέχνης,
δεν είναι ο συγγραφέας.
576
00:34:49,588 --> 00:34:51,799
Είναι ο καλλιτέχνης και ο συγγραφέας.
577
00:34:51,799 --> 00:34:53,592
Είναι εικόνες και ιστορίες,
578
00:34:53,592 --> 00:34:58,514
όταν συνδυάζονται τέλεια μαζί,
τότε έχουμε ένα υπέροχο κόμικς.
579
00:35:01,433 --> 00:35:06,230
Αυτός ο ομαδικός τρόπος δουλειάς,
έγινε γνωστός ως η Μέθοδος της Marvel.
580
00:35:15,823 --> 00:35:20,786
Η Τζόαν κι εγώ πήραμε ένα διαμερισματάκι
στη Νέα Υόρκη, στην 94η οδό.
581
00:35:21,412 --> 00:35:23,205
Μείναμε εκεί κάνα δυο χρόνια.
582
00:35:23,956 --> 00:35:25,708
Και μετά, η Τζόαν έμεινε έγκυος.
583
00:35:26,417 --> 00:35:29,503
Είπαμε να πάμε σε μονοκατοικία
για τη γέννηση του μωρού,
584
00:35:29,503 --> 00:35:31,046
και πήγαμε στο Λονγκ Άιλαντ.
585
00:35:34,049 --> 00:35:37,178
Πήραμε ένα σπιτάκι,
και μετά βίας το πληρώναμε.
586
00:35:38,095 --> 00:35:39,471
{\an8}ΝΕΑ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΚΟΡΗ ΤΖΟΑΝ.
587
00:35:39,471 --> 00:35:41,432
{\an8}Αποκτήσαμε μια κόρη, την Τζόαν Σι Λι.
588
00:35:42,266 --> 00:35:46,103
Είμαστε τόσο ματαιόδοξοι! Αποφασίσαμε
να ονομάσουμε την κόρη μας "Τζόαν",
589
00:35:46,103 --> 00:35:49,481
κι αν αποκτούσαμε γιο,
θα τον ονομάζαμε "Σταν".
590
00:35:50,566 --> 00:35:53,986
Αποκτήσαμε κι άλλο ένα κοριτσάκι,
δεν γινόταν να τη βγάλουμε Σταν,
591
00:35:53,986 --> 00:36:00,534
οπότε την ονομάσαμε Τζαν, αλλά δυστυχώς,
πέθανε λίγες ώρες μετά τη γέννησή της,
592
00:36:01,702 --> 00:36:03,621
κι η Τζόαν δεν μπορούσε
να κάνει άλλα παιδιά,
593
00:36:05,539 --> 00:36:08,334
οπότε κακομάθαμε την Τζόαν Σι.
594
00:36:09,627 --> 00:36:11,629
{\an8}Μάλλον είναι ένα μείγμα και των δυο μας.
595
00:36:12,046 --> 00:36:13,297
{\an8}Είναι πολύ ταλαντούχα.
596
00:36:13,297 --> 00:36:14,548
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΤΖΟΑΝ ΛΙ
597
00:36:14,548 --> 00:36:18,719
{\an8}Είναι δύσκολο όταν οι γονείς σου
είναι δυο ισχυρά άτομα.
598
00:36:18,719 --> 00:36:21,222
{\an8}Νομίζω ότι είναι πάντα δύσκολα
κι εμείς είμαστε.
599
00:36:22,348 --> 00:36:24,350
Μετά από λίγο τη φωνάζαμε Τζέι Σι,
600
00:36:24,350 --> 00:36:27,228
γιατί το όνομα της κόρης μας
ήταν Τζόαν Σι Λι.
601
00:36:27,353 --> 00:36:30,773
Το Σι για το Σίλια,
που ήταν το όνομα της μαμάς μου.
602
00:36:31,232 --> 00:36:33,567
Και η Τζόανι ήταν Τζόαν Μπι Λι.
603
00:36:37,821 --> 00:36:40,908
Η γυναίκα μου κι εγώ είμαστε πολύ δεμένοι.
604
00:36:40,908 --> 00:36:44,078
Είναι η καλύτερη.
Δηλαδή, είναι απίστευτη γυναίκα.
605
00:36:44,703 --> 00:36:49,667
Η γυναίκα μου είναι απίστευτα όμορφη,
έξυπνη, γοητευτική και διασκεδαστική.
606
00:36:49,667 --> 00:36:53,462
Όταν χορεύαμε, άφηνα να διευθύνει
αυτή τα βήματα. Ήταν πολύ καλή.
607
00:36:53,462 --> 00:36:55,089
Προσπαθούσα να την ακολουθώ.
608
00:36:55,089 --> 00:36:58,801
Έτσι, έβαζα αυτά τα προσόντα
σε όλους τους γυναικείους χαρακτήρες.
609
00:36:59,510 --> 00:37:06,058
Η Μαίρη Τζέιν, ας πούμε, ήταν πολύ ζωηρή,
πρόσχαρη, και κάπως μοντέρνα και κουλ.
610
00:37:06,767 --> 00:37:07,935
Αυτή ήταν η γυναίκα μου.
611
00:37:08,894 --> 00:37:10,312
Είναι η τέλεια σύζυγος,
612
00:37:10,312 --> 00:37:14,400
γιατί όταν είμαι σπίτι
ξοδεύω τόσο πολύ χρόνο γράφοντας,
613
00:37:15,109 --> 00:37:20,072
κι η Τζόανι βρίσκει πάντα
πράγματα να κάνει, που είναι υπέροχο.
614
00:37:20,072 --> 00:37:23,200
Για να μη νιώθω ενοχές
όταν είμαι στο δωμάτιό μου και γράφω.
615
00:37:25,494 --> 00:37:28,372
Είναι σπάνιος άνθρωπος.
Δεν υπάρχουν άνδρες σαν τον Σταν σήμερα.
616
00:37:28,372 --> 00:37:30,958
Είναι είδος υπό εξαφάνιση.
Πρέπει να προστατευθεί.
617
00:37:30,958 --> 00:37:33,294
Επειδή είναι ευλογημένος
με τεράστια ενέργεια.
618
00:37:33,294 --> 00:37:35,170
Είναι πάντα ευθύς άνθρωπος.
619
00:37:35,170 --> 00:37:37,256
Δεν πίνει, δεν καπνίζει.
620
00:37:37,256 --> 00:37:38,674
Κι όταν σηκώνεται το πρωί λέει
621
00:37:38,674 --> 00:37:41,135
"Δόξα τω Θεώ, τ α άκρα μου λειτουργούν
622
00:37:41,135 --> 00:37:42,386
"κι η ζωή είναι υπέροχη".
623
00:37:42,386 --> 00:37:44,555
Είναι πολύ καλός σύζυγος.
624
00:37:45,514 --> 00:37:47,683
Ποιο είναι το μυστικό
για έναν πετυχημένο γάμο;
625
00:37:48,475 --> 00:37:50,978
Είμαστε οι καλύτεροι φίλοι...
626
00:37:51,103 --> 00:37:53,355
-και συμπαθούμε ο ένας τον άλλον.
-Ωραία.
627
00:37:53,522 --> 00:37:56,025
Ξέρετε, δεν είναι
όλο "Αγάπη μου, αγάπη μου",
628
00:37:56,025 --> 00:37:58,986
που ερωτεύεσαι και νομίζεις
ότι θα 'σαι στο κρεβάτι όλη μέρα.
629
00:37:58,986 --> 00:38:01,405
Δεν είναι αυτό ο γάμος.
Ο γάμος είναι όπως μια φάρμα.
630
00:38:01,405 --> 00:38:04,366
Πρέπει να σηκώνεσαι κάθε πρωί
και να δουλεύεις κάθε μέρα.
631
00:38:05,701 --> 00:38:08,954
Παραμένει ο πιο καταπληκτικός άνθρωπος
που έχω γνωρίσει στη ζωή μου.
632
00:38:19,340 --> 00:38:22,426
Τα πρώτα χρόνια της εφηβείας
είναι ταραγμένα.
633
00:38:25,262 --> 00:38:26,638
Πιστεύετε ότι οι έφηβοι
634
00:38:26,638 --> 00:38:28,974
διαφέρουν σήμερα απ' αυτό που ήταν κάποτε;
635
00:38:29,641 --> 00:38:30,559
Ναι, το πιστεύω.
636
00:38:30,559 --> 00:38:31,852
ΚΕΡΔΙΣΕ ΕΝΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ!
637
00:38:31,852 --> 00:38:34,980
Πιστεύετε ότι οι έφηβοι σήμερα
είναι καλύτεροι ή χειρότεροι;
638
00:38:34,980 --> 00:38:36,398
Μάλλον είναι χειρότεροι.
639
00:38:37,066 --> 00:38:42,988
Σήμερα, φτάσαμε σε μια ιστορική στιγμή
που οπωσδήποτε υπάρχει χάσμα γενεών.
640
00:38:42,988 --> 00:38:46,825
Υπάρχει ο κόσμος των εφήβων, ξέρετε.
Δεν αρέσει στους ενήλικες,
641
00:38:46,825 --> 00:38:48,952
{\an8}γιατί δεν θέλουν να γίνουν κομμάτι του.
642
00:38:48,952 --> 00:38:50,996
Οτιδήποτε μπορεί να γίνει
643
00:38:50,996 --> 00:38:55,501
ώστε να βοηθήσουμε στην παρουσίαση
των αντιλήψεων αυτών των νέων ανθρώπων
644
00:38:55,501 --> 00:38:58,337
χωρίς εχθρότητα, με σεβασμό,
645
00:38:58,337 --> 00:39:00,714
θα ήταν κάτι το πολύ ωφέλιμο.
646
00:39:02,508 --> 00:39:04,426
Όταν ήμουν 17 χρονών,
647
00:39:04,426 --> 00:39:07,596
ήμουν αρχισυντάκτης,
καλλιτεχνικός διευθυντής και συντάκτης,
648
00:39:08,555 --> 00:39:12,518
αλλά εκείνη την εποχή,
ο έφηβος δεν ήταν σεβαστός.
649
00:39:12,518 --> 00:39:15,020
Οπότε, σκέφτηκα ότι εγώ θα το αλλάξω αυτό.
650
00:39:15,813 --> 00:39:18,941
Γιατί να μην έχω έναν έφηβο ήρωα;
651
00:39:18,941 --> 00:39:21,443
Γιατί ένας έφηβος
να μην έχει υπερδυνάμεις;
652
00:39:21,443 --> 00:39:22,611
Μ' άρεσε αυτή η ιδέα.
653
00:39:25,447 --> 00:39:28,742
Ένιωσα ότι θα ήθελα για μία φορά,
654
00:39:28,742 --> 00:39:34,206
να κάνω ένα στριπάκι για έναν έφηβο
που δεν είναι ο βοηθός, αλλά ο ήρωας.
655
00:39:34,915 --> 00:39:38,293
Και θέλω να τον κάνω σαν πραγματικό έφηβο.
656
00:39:38,293 --> 00:39:41,588
Δεν είναι τύπος που κάνει τα πάντα
και ποτέ δεν έχει πρόβλημα.
657
00:39:42,881 --> 00:39:44,675
Αλλά έπρεπε να βρω ένα όνομα.
658
00:39:46,343 --> 00:39:51,765
Ως παιδί, λάτρευα ένα φτηνό περιοδικό
που λεγόταν The Spider.
659
00:39:52,182 --> 00:39:56,019
Το πιο δραματικό πράγμα που μπορούσα
να σκεφτώ ήταν το εξώφυλλο του περιοδικού,
660
00:39:56,019 --> 00:40:00,649
που έλεγε "The Spider:
Ο Αφέντης των Ανθρώπων".
661
00:40:00,649 --> 00:40:03,485
Με κάποιον τρόπο, για μένα,
στην ηλικία των εννιά,
662
00:40:04,236 --> 00:40:06,530
"Αφέντης των Ανθρώπων,
θα ήθελα να γίνω..."
663
00:40:06,530 --> 00:40:09,116
Ποιος δεν θα ήθελε
να γίνει αφέντης των ανθρώπων;
664
00:40:09,116 --> 00:40:10,951
{\an8}Και είχε ένα δαχτυλίδι,
665
00:40:10,951 --> 00:40:15,581
{\an8}που είχε μια μικρή αράχνη,
και όταν έριχνε μπουνιά σε κάποιον κακό,
666
00:40:15,581 --> 00:40:19,084
άφηνε στο σαγόνι του
το σημάδι της αράχνης.
667
00:40:21,086 --> 00:40:23,088
Αυτό το όνομα μου 'χε μείνει.
668
00:40:26,216 --> 00:40:28,051
Τότε σκέφτηκα γιατί όχι Σπάιντερμαν;
669
00:40:42,649 --> 00:40:44,943
Έτσι, μπήκα
στο γραφείο του Μάρτιν Γκούντμαν
670
00:40:45,527 --> 00:40:48,238
κι είπα "Έχω μια ιδέα
για ένα βιβλίο, το Σπάιντερμαν,
671
00:40:48,238 --> 00:40:51,241
"που θα μιλάει για έναν έφηβο
που έχει πολλά προβλήματα".
672
00:40:51,742 --> 00:40:54,870
Αυτήν τη φορά, ο Μάρτιν
δεν συμφώνησε μαζί μου κι είπε "Σταν,
673
00:40:55,412 --> 00:40:56,872
"εκπλήσσομαι μαζί σου.
674
00:40:56,872 --> 00:41:01,585
"Κι ένας ήρωας δεν μπορεί να είναι έφηβος.
Ένας έφηβος μπορεί να είναι μόνο βοηθός.
675
00:41:02,211 --> 00:41:05,130
"Και λες ότι θέλεις να έχει προβλήματα;
676
00:41:05,130 --> 00:41:07,424
"Δεν ξέρεις τι είναι υπερήρωας;"
677
00:41:09,676 --> 00:41:12,304
Ήταν το αφεντικό
και δεν μπορούσα να το εκδώσω.
678
00:41:15,390 --> 00:41:18,977
Αλλά ένιωσα ότι έπρεπε
να το βγάλω από μέσα μου.
679
00:41:19,770 --> 00:41:20,854
ΦΟΒΕΡΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
680
00:41:20,854 --> 00:41:23,190
Μήνες αργότερα,
σταματούσαμε μια σειρά κόμικς
681
00:41:23,190 --> 00:41:25,359
που λεγόταν Φοβερή Φαντασία.
682
00:41:26,109 --> 00:41:27,903
Όταν σταματάς μια σειρά,
683
00:41:27,903 --> 00:41:31,615
κανείς δεν νοιάζεται
τι θα βάλεις στο τελευταίο τεύχος.
684
00:41:32,157 --> 00:41:33,075
ΜΕ ΤΟΝ ΣΠΑΪΝΤΕΡΜΑΝ
685
00:41:33,075 --> 00:41:34,701
Έτσι, για να το βγάλω από μέσα μου,
686
00:41:34,701 --> 00:41:37,162
έβαλα τον Σπάιντερμαν
και μπήκε στο εξώφυλλο.
687
00:41:38,413 --> 00:41:40,832
Είμαι τυχερός που ο Μάρτιν δεν με απέλυσε.
688
00:41:41,667 --> 00:41:43,001
Όμως σ' εκείνη την ιστορία,
689
00:41:43,377 --> 00:41:47,631
πήγα να φορτώσω όσα προβλήματα μπορούσα
στον καημένο τον Πίτερ Πάρκερ.
690
00:41:47,631 --> 00:41:53,095
Επειδή νιώθω ότι οι πιο πολλοί άνθρωποι,
ακόμα κι οι χαρούμενοι, έχουν προβλήματα.
691
00:41:54,054 --> 00:41:57,432
Ο Σπάιντερμαν έχει τη δύναμη 25 ανδρών
692
00:41:57,432 --> 00:42:02,354
και μπορεί να περπατήσει και να κρεμαστεί
από κτήριο σε κτήριο με τον δικό του ιστό,
693
00:42:02,354 --> 00:42:05,649
αλλά ακόμα δεν μπορεί
να κυνηγήσει έναν κακό,
694
00:42:05,649 --> 00:42:09,403
γιατί η ηλικιωμένη θεία του η Μέι
λέει "Βρέχει έξω
695
00:42:09,403 --> 00:42:12,072
"και μπορεί να κρυώσεις.
Καλύτερα να μείνεις μέσα".
696
00:42:12,614 --> 00:42:16,493
Δεν είχα διαβάσει κανέναν άλλον υπερήρωα
697
00:42:16,493 --> 00:42:20,497
να εύχεται να μην είναι υπερήρωας.
698
00:42:21,164 --> 00:42:24,793
Τον έκανα πολύ εσωστρεφή.
699
00:42:24,793 --> 00:42:27,713
Αναρωτιόταν "Γιατί το κάνω αυτό;"
700
00:42:27,713 --> 00:42:30,882
ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΥΝΑΜΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΡΧΕΤΑΙ...
ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΥΘΥΝΗ!
701
00:42:31,049 --> 00:42:32,593
Το τεύχος βγήκε προς πώληση.
702
00:42:32,593 --> 00:42:34,928
Μετά, όταν ήρθαν τα στοιχεία των πωλήσεων,
703
00:42:35,637 --> 00:42:38,181
ο Μάρτιν έτρεξε στο γραφείο μου
κι είπε "Σταν!
704
00:42:38,181 --> 00:42:42,728
"Θυμάσαι εκείνον τον χαρακτήρα σου,
τον Σπάιντερμαν, που μας άρεσε πάρα πολύ;
705
00:42:43,562 --> 00:42:45,439
"Γιατί δεν κάνεις μια σειρά γι' αυτόν;"
706
00:42:47,274 --> 00:42:49,067
Ο ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟΣ ΣΠΑΪΝΤΕΡΜΑΝ
707
00:42:49,067 --> 00:42:52,195
Μετά από αυτό, ένιωσα
ότι μπορώ να κάνω τα πάντα.
708
00:43:00,787 --> 00:43:02,789
Υπήρχαν πάντα καλοί καλλιτέχνες τριγύρω.
709
00:43:03,915 --> 00:43:06,960
Ο Τζακ και ο Στιβ ήταν τρομερά μοναδικοί.
710
00:43:08,837 --> 00:43:13,592
Εννοιολογικά, η εικονογράφηση του Τζακ
μοιάζει πολύ με μια συναρπαστική ταινία.
711
00:43:13,592 --> 00:43:20,140
Ο Τζακ έχει έναν τρόπο να αναδεικνύει
το κεντρικό θέμα, σε κάθε περίπτωση.
712
00:43:20,140 --> 00:43:23,602
{\an8}Θα ζωγραφίσει την ακραία κατάσταση.
713
00:43:23,602 --> 00:43:27,397
Θα ζωγραφίσει
το πιο συναρπαστικό στοιχείο.
714
00:43:27,397 --> 00:43:31,485
{\an8}Και συνεπώς, η εικονογράφησή του
είναι πάντα συναρπαστική.
715
00:43:33,612 --> 00:43:38,492
Ο Στιβ Ντίτκο ζωγράφιζε χαρακτήρες
με τον αντίθετο τρόπο από τον Τζακ.
716
00:43:38,492 --> 00:43:42,412
Πάντα ένιωθα ότι η δουλειά του Στιβ
ήταν χαμηλών τόνων
717
00:43:42,412 --> 00:43:46,667
κι είχε έναν τρόπο
να πει μια ιστορία ρεαλιστικά.
718
00:43:46,667 --> 00:43:49,419
Μετά από λίγο,
ξεχνούσες ότι διαβάζεις κόμικς
719
00:43:49,419 --> 00:43:51,630
και νόμιζες ότι αυτό όντως συνέβαινε.
720
00:43:52,964 --> 00:43:56,927
Ο Τζακ Κέρμπι ήταν μάλλον ο σπουδαιότερος
καλλιτέχνης κόμικς που υπήρχε,
721
00:43:56,927 --> 00:44:00,347
και αρχικά ήθελα ο Τζακ
να κάνει τον Σπάιντερμαν,
722
00:44:00,347 --> 00:44:02,808
αλλά δεν ήθελα να φαίνεται ηρωικός.
723
00:44:02,808 --> 00:44:06,103
Ήθελα να είναι
ένας συνηθισμένος ντροπαλός τύπος,
724
00:44:06,228 --> 00:44:07,896
και το ανέφερα αυτό στον Τζακ,
725
00:44:07,896 --> 00:44:12,192
μα ο Τζακ είχε συνηθίσει να ζωγραφίζει
τον Κάπτεν Αμέρικα και τέτοιους ήρωες.
726
00:44:12,192 --> 00:44:15,487
Όταν μου έδωσε τις πρώτες δυο σελίδες,
είπα "Όχι, αυτό...
727
00:44:15,487 --> 00:44:17,322
"Τον έκανες ηρωικό".
728
00:44:17,322 --> 00:44:20,742
Οπότε, έδωσα το στριπάκι στον Στιβ.
Δεν είχε σημασία για τον Τζακ.
729
00:44:20,742 --> 00:44:22,452
Δεν ξέραμε ότι θα γινόταν μεγάλο
730
00:44:22,452 --> 00:44:24,788
και ο Τζακ ήταν
απασχολημένος με άλλα πρότζεκτ.
731
00:44:24,788 --> 00:44:27,040
Ο Στιβ ήταν τέλειος γι' αυτό.
732
00:44:27,040 --> 00:44:30,335
Έπιασε το συναίσθημα του μέσου ανθρώπου,
733
00:44:30,335 --> 00:44:32,796
που έγινε ήρωας,
μα συνέχισε να έχει προβλήματα.
734
00:44:35,799 --> 00:44:38,385
Και ιδού, ένας θρύλος γεννήθηκε.
735
00:44:44,349 --> 00:44:48,019
Εδώ είναι ο ξεχωριστός μας
καλεσμένος, ο Σταν Λι.
736
00:44:48,019 --> 00:44:50,021
Και τον Σπάιντερμαν; Τον ξέρετε;
737
00:44:50,021 --> 00:44:51,022
Ναι.
738
00:44:51,022 --> 00:44:53,108
-Και τον Χαλκ; Τον ξέρετε;
-Ναι.
739
00:44:53,108 --> 00:44:54,943
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας;
740
00:44:54,943 --> 00:44:58,822
Θεέ μου. Είναι σαν να ρωτάς έναν γονιό
ποιο είναι το αγαπημένο του παιδί.
741
00:44:58,822 --> 00:45:00,449
Νομίζω ότι τους αγαπώ όλους.
742
00:45:00,449 --> 00:45:03,160
Όμως, ίσως μ' αρέσει ο Σπάιντερμαν
λίγο παραπάνω,
743
00:45:03,160 --> 00:45:05,495
κι αυτό γιατί είναι τόσο δημοφιλής.
744
00:45:05,495 --> 00:45:06,872
Στα κόμικς, συνήθως,
745
00:45:06,872 --> 00:45:10,083
οι μεγάλοι, δυνατοί και άσχημοι ήρωες
είναι οι πιο πετυχημένοι;
746
00:45:11,084 --> 00:45:15,881
Όχι. Ξέρεις ποιοι είναι;
Αυτοί που έχουν ενδιαφέρον
747
00:45:15,881 --> 00:45:19,426
και αυτοί με τους οποίους
ταυτίζονται οι αναγνώστες.
748
00:45:19,426 --> 00:45:23,054
Δεν έχει σημασία αν ο χαρακτήρας
είναι άσχημος ή όμορφος,
749
00:45:23,054 --> 00:45:25,515
ή αν είναι αδύναμος ή δυνατός.
750
00:45:25,515 --> 00:45:29,394
Αν ο ήρωας έχει κάτι για τον συμπαθήσεις
751
00:45:29,394 --> 00:45:31,688
και να νοιαστείς για κείνον,
752
00:45:31,688 --> 00:45:35,275
τότε, αυτό σημαίνει
ότι συμπάσχεις με τον χαρακτήρα.
753
00:45:36,735 --> 00:45:40,864
Γιατί υπάρχουν τόσοι υπερήρωες και ποια
είναι τα συστατικά έναν καλό υπερήρωα;
754
00:45:40,864 --> 00:45:44,201
Τι στοιχεία πρέπει να έχει;
Σαν τον Σπάιντερμαν ή τον Σούπερμαν;
755
00:45:44,201 --> 00:45:45,869
Αυτό που μετρά είναι η ενσυναίσθηση.
756
00:45:45,869 --> 00:45:48,705
Ο αναγνώστης πρέπει να νοιάζεται
για τον υπερήρωα.
757
00:45:48,705 --> 00:45:51,416
Ένα πράγμα προσπαθήσαμε
να κάνουμε στη Marvel,
758
00:45:51,416 --> 00:45:55,921
να δημιουργήσουμε υπερήρωες
που είναι πιο ρεαλιστικοί,
759
00:45:55,921 --> 00:45:57,214
πιο ανθρώπινοι
760
00:45:57,214 --> 00:46:01,176
και αυτό προετοιμάζει
τον νέο αναγνώστη για το γεγονός
761
00:46:01,176 --> 00:46:03,678
-ότι όταν θα βγει στον κόσμο...
-Να σκαρφαλώνει τοίχους.
762
00:46:03,678 --> 00:46:07,808
...θα καταλάβει ότι δεν περιμένει
οι ήρωές του να είναι τέλειοι.
763
00:46:10,018 --> 00:46:13,146
Κάποτε, ο Σπάιντερμαν έλαβε μια επιταγή
764
00:46:13,146 --> 00:46:16,858
στο όνομα Σπάιντερμαν
ως ανταμοιβή για κάτι που έκανε,
765
00:46:16,858 --> 00:46:19,653
και πήγε να την εξαργυρώσει
ντυμένος Σπάιντερμαν
766
00:46:19,653 --> 00:46:21,154
ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΞΑΡΓΥΡΩΣΩ ΤΗΝ ΕΠΙΤΑΓΗ!
767
00:46:21,154 --> 00:46:23,698
και ο ταμίας είπε
"Δεν μπορώ να την εξαργυρώσω,
768
00:46:23,698 --> 00:46:25,367
"χρειάζομαι ταυτότητα".
769
00:46:25,367 --> 00:46:27,869
Κι απάντησε "Μα φοράω
τη στολή του Σπάιντερμαν".
770
00:46:27,869 --> 00:46:30,539
Είπε "Ο καθένας μπορεί να βάλει τη στολή".
771
00:46:32,457 --> 00:46:34,626
Δεν μπόρεσε να εξαργυρώσει την επιταγή.
772
00:46:37,254 --> 00:46:42,300
Πάνω απ' όλα, ήθελα
αυτά τα βιβλία να είναι διασκεδαστικά.
773
00:46:42,300 --> 00:46:45,804
Και ήθελα τα πάντα σ' αυτά
να τραβούν την προσοχή των αναγνωστών
774
00:46:45,804 --> 00:46:46,721
ΜΙΣΤΕΡΙΟ!
775
00:46:46,721 --> 00:46:49,474
και να τους κάνει να μιλήσουν.
776
00:46:50,267 --> 00:46:51,810
Κι ήθελα να κάνω ό,τι μπορούσα
777
00:46:51,810 --> 00:46:55,897
για να ξεχωρίσουν τα βιβλία μας
από τα υπόλοιπα.
778
00:46:56,648 --> 00:46:58,149
Οπότε, απλώς διασκέδαζα.
779
00:46:58,149 --> 00:47:00,485
Για ό,τι σκεφτόμουν, έλεγα
"Είναι καλή ιδέα.
780
00:47:00,485 --> 00:47:03,154
"Θα γράψω 'Το καλύτερο κόμικς
στον κόσμο'. Τι διάολο;"
781
00:47:03,947 --> 00:47:08,410
Περιγράφετε αυτό που ονομάζετε τον άγριο,
θαυμαστό κόσμο των Marvel Comics.
782
00:47:08,410 --> 00:47:10,120
Τι κόσμος είναι αυτός;
783
00:47:10,120 --> 00:47:14,499
Βασικά, θεωρούμε τα Marvel Comics
παραμύθια για μεγάλους.
784
00:47:14,499 --> 00:47:19,254
Στην πραγματικότητα,
βελτιώνουμε τους παλιούς θρύλους.
785
00:47:19,254 --> 00:47:22,299
Παίρνουμε τους καλύτερους,
τους δίνουμε μια πινελιά Marvel
786
00:47:22,299 --> 00:47:24,634
και έχουμε κάτι πραγματικά απερίγραπτο.
787
00:47:29,222 --> 00:47:33,310
Με τον Τζακ είχαμε κάνει ήδη
το Χαλκ και τους Τέσσερις Φανταστικούς.
788
00:47:33,310 --> 00:47:37,564
Και σκεφτόμουν, τι μπορούμε
να κάνουμε για να τους ξεπεράσουμε;
789
00:47:37,939 --> 00:47:40,734
Και συνειδητοποίησα
ότι δεν είχαμε κάνει έναν θεό.
790
00:47:41,902 --> 00:47:45,989
Οι κόσμος είχε διαβάσει για τους θεούς
των Ελλήνων και των Ρωμαίων,
791
00:47:45,989 --> 00:47:49,993
αλλά οι θεοί των Σκανδιναβών δεν ήταν
εξίσου γνωστοί. Οπότε, σκέφτηκα
792
00:47:49,993 --> 00:47:51,494
"ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΣΤΟ ΝΕΔΕΡΓΟΥΟΡΛΝΤ!"
793
00:47:51,494 --> 00:47:53,163
γιατί να μην τους κάνουμε;
794
00:47:53,163 --> 00:47:55,957
Και σκέφτηκα ότι ο Θορ
ήταν ο πιο δραματικός απ' όλους,
795
00:47:55,957 --> 00:48:00,378
γιατί είχε αυτό το μαγικό σφυρί,
και ήταν ο πιο ισχυρός.
796
00:48:00,378 --> 00:48:03,048
Και ήταν ο Θεός του Κεραυνού.
797
00:48:06,134 --> 00:48:07,677
Ο ΠΑΝΙΣΧΥΡΟΣ ΘΟΡ!
ΟΙ ΦΛΟΓΕΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ!
798
00:48:07,677 --> 00:48:09,930
Νόμιζα ότι θα ήταν άλλο ένα βιβλίο,
799
00:48:09,930 --> 00:48:13,224
και ο Τζακ τον μετέτρεψε
σ' έναν από τους σπουδαιότερους
800
00:48:13,224 --> 00:48:14,726
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΣΤΑΝ "ΤΟ ΤΖΙΜΑΝΙ" ΛΙ
ΚΑΙ ΤΖΑΚ "Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ" ΚΕΡΜΠΙ
801
00:48:14,726 --> 00:48:16,603
φανταστικούς χαρακτήρες.
802
00:48:16,603 --> 00:48:17,729
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΤΖΑΚ ΚΕΡΜΠΙ
803
00:48:17,729 --> 00:48:20,607
{\an8}Μέσα στα χρόνια, σίγουρα,
είχα ένα είδος στοργής
804
00:48:20,607 --> 00:48:22,692
{\an8}για όλους τους μυθολογικούς χαρακτήρες,
805
00:48:22,692 --> 00:48:25,153
κι ο Σταν μού έδωσε την ευκαιρία
να ζωγραφίσω έναν
806
00:48:25,153 --> 00:48:28,490
και δεν είχα σκοπό να περιοριστώ
και να μην αφεθώ.
807
00:48:28,490 --> 00:48:32,285
Και αυτό έκανα.
Και ο κόσμος έγινε σκηνικό για μένα,
808
00:48:32,285 --> 00:48:34,496
έδωσα ανατροπές
στους Σκανδιναβούς ήρωες,
809
00:48:34,496 --> 00:48:37,540
που δεν φανταζόταν ποτέ κανείς,
810
00:48:37,999 --> 00:48:40,460
και με κάποιο τρόπο,
κατέληξε να έχει πολλή πλάκα
811
00:48:40,460 --> 00:48:41,920
και χάρηκα πολύ που το έκανα.
812
00:48:41,920 --> 00:48:42,921
ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΟ ΣΗΚΩΣΩ ΣΑΝ ΧΑΡΤΟΚΟΥΤΟ!
813
00:48:42,921 --> 00:48:44,631
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΩ ΓΙΑ ΝΑ ΕΡΘΩ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ!
814
00:48:44,631 --> 00:48:47,300
ΟΣΟ ΚΙ ΑΝ ΚΟΣΤΙΣΕΙ,
ΑΦΗΣΤΕ ΜΕ ΝΑ ΦΥΓΩ ΑΞΙΟΠΡΕΠΩΣ!
815
00:48:47,300 --> 00:48:50,845
Σκεφτήκαμε ότι εμείς δημιουργούμε
τη δική μας μυθολογία
816
00:48:50,845 --> 00:48:52,681
και τα δικά μας σύμπαντα.
817
00:48:53,556 --> 00:48:57,352
Κάτι πρωτοποριακό που κάναμε
κι είχε μεγάλη επιτυχία
818
00:48:57,978 --> 00:49:00,897
{\an8}είναι η αλληλοεπικάλυψη
χαρακτήρων και βιβλίων.
819
00:49:00,897 --> 00:49:04,943
Είναι σαν το θεατρικό ρεπερτόριο
όπου έχεις τους ηθοποιούς σου,
820
00:49:04,943 --> 00:49:08,738
ξέρεις τι μπορούν να κάνουν
και τους χρησιμοποιείς αναλόγως.
821
00:49:08,738 --> 00:49:13,118
{\an8}Μόλις έχουμε το καστ των χαρακτήρων,
είτε είναι ήρωες είτε κακοί,
822
00:49:13,702 --> 00:49:16,162
{\an8}μας είναι πιο εύκολο να έχουμε μια βάση,
823
00:49:16,162 --> 00:49:18,373
αλλά το κάνουμε γιατί μου φαίνεται
824
00:49:19,249 --> 00:49:21,668
απολαμβάνεις όσα νιώθεις ότι είναι οικεία,
825
00:49:21,668 --> 00:49:24,921
και τελικά οι αναγνώστες γνωρίζουν
αυτούς τους χαρακτήρες
826
00:49:24,921 --> 00:49:28,925
και αποκτούν ενδιαφέρον γι' αυτούς.
Γιατί να τους ξεφορτωθείς;
827
00:49:28,925 --> 00:49:32,345
Αν έχεις έναν κακό
που πολέμησε τους Τέσσερις Φανταστικούς,
828
00:49:32,345 --> 00:49:35,473
γιατί να μη συναντήσει τελικά
έναν άλλο ήρωα;
829
00:49:35,473 --> 00:49:38,560
Ή γιατί να μη συναντιούνται
οι ήρωές μας συχνά,
830
00:49:38,560 --> 00:49:40,311
και να εμφανίζονται στα άλλα;
831
00:49:40,311 --> 00:49:44,399
Επειδή, σύμφωνα
με το ευαγγέλιο της Marvel,
832
00:49:44,399 --> 00:49:45,984
όλοι ζουν στον ίδιο κόσμο.
833
00:49:45,984 --> 00:49:46,985
ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ:
"Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΡΙΝΤ!"
834
00:49:46,985 --> 00:49:47,986
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΥΛΛΟΓΗ
ΗΡΩΩΝ ΜΕ ΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.
835
00:49:47,986 --> 00:49:48,987
ΧΟΡΟΠΗΔΟΥΝ ΤΡΕΛΑ
ΚΑΙ ΚΑΝΟΥΝ ΤΡΕΛΕΣ ΕΝΩ ΜΑΧΟΝΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ!
836
00:49:48,987 --> 00:49:50,030
ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ!
837
00:49:52,449 --> 00:49:55,702
...οι ΗΠΑ συγκέντρωσαν
3 δις δολάρια και 14.000 άνδρες...
838
00:49:55,702 --> 00:49:58,955
Η εμπλοκή της Αμερικής
γίνεται πιο επικίνδυνη.
839
00:49:58,955 --> 00:50:01,249
Μας επηρέαζαν πάρα πολύ στη Marvel
840
00:50:01,249 --> 00:50:04,085
όλα όσα συνέβαιναν στον κόσμο γύρω μας,
841
00:50:04,711 --> 00:50:08,048
στο Βιετνάμ
και τι συνέβαινε εκείνη την εποχή.
842
00:50:09,090 --> 00:50:12,761
Δεν είναι μόνο ένας αδικαιολόγητος
πόλεμος. Είναι γελοίος πόλεμος.
843
00:50:12,761 --> 00:50:15,805
Συμφωνώ με τη διατύπωση,
νομίζω ότι είναι χυδαίος πόλεμος.
844
00:50:15,805 --> 00:50:17,182
{\an8}ΦΕΡΤΕ ΠΙΣΩ ΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΤΩΡΑ
ΝΕΟΛΑΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ
845
00:50:17,182 --> 00:50:20,977
{\an8}Όλοι ήταν κατά του πολέμου.
Και τα παιδιά τότε τον μισούσαν.
846
00:50:30,361 --> 00:50:32,822
ΚΙ ΕΤΣΙ, ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ Ο ΑΪΡΟΝ ΜΑΝ,
Ο ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΩΝ!
847
00:50:32,822 --> 00:50:35,283
Έχουμε ένα ήρωα που λέγεται Άιρον Μαν.
848
00:50:36,451 --> 00:50:40,080
Είναι ένας τύπος με ένα τεράστιο
μεταλλικό κοστούμι, είναι πολύ ισχυρός,
849
00:50:40,080 --> 00:50:42,957
έχει μικρές μηχανές τζετ στις σόλες του,
850
00:50:42,957 --> 00:50:44,667
που του επιτρέπουν να πετάει,
851
00:50:44,667 --> 00:50:48,004
και προμήθευε όπλα
στον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών
852
00:50:48,004 --> 00:50:49,923
για τον πόλεμο του Βιετνάμ και τα λοιπά.
853
00:50:51,925 --> 00:50:55,303
Πώς μπορείς να τραβήξεις
την προσοχή κάποιου σ' έναν τέτοιο ήρωα;
854
00:50:57,931 --> 00:50:59,933
Τον κάναμε αξιαγάπητο.
855
00:50:59,933 --> 00:51:03,353
Έχει αδύναμη καρδιά,
τραυματίστηκε στη μάχη
856
00:51:03,353 --> 00:51:05,522
και είναι πραγματικά καλό παιδί.
857
00:51:06,981 --> 00:51:10,777
Οι ήρωές μας έχουν κάθε είδους
αποτυχίες κι εσφαλμένες αντιλήψεις.
858
00:51:10,777 --> 00:51:14,948
{\an8}Μπορεί να χάνουν όσο συχνά κερδίζουν
αν πολεμούν μ' έναν κακό.
859
00:51:15,532 --> 00:51:19,536
Και οι κακοί μας είναι αξιαγάπητοι.
Μπαίνουν κατευθείαν στην καρδιά σου.
860
00:51:20,870 --> 00:51:27,085
Μάθαμε ότι οι κακοί είναι συνήθως
τόσο δημοφιλείς όσο και οι ήρωες.
861
00:51:27,085 --> 00:51:28,670
Έχουν μεγάλη απήχηση.
862
00:51:29,337 --> 00:51:32,257
Προσπαθούμε να τους δώσουμε
κατανοητές ιδιότητες
863
00:51:32,257 --> 00:51:35,051
και λόγους γιατί είναι όπως είναι.
864
00:51:35,051 --> 00:51:38,012
Είχαμε ακόμα και κακούς
που μεταμορφώθηκαν σε ήρωες.
865
00:51:38,012 --> 00:51:41,015
Μετά από λίγο, δεν ξεχωρίζουμε
τους ήρωες απ' τους κακούς.
866
00:51:41,015 --> 00:51:42,559
Υπάρχει μια λεπτή γραμμή.
867
00:51:45,812 --> 00:51:47,313
Κι έτσι είναι ο πραγματικός κόσμος.
868
00:51:48,273 --> 00:51:50,942
Τα πράγματα δεν είναι απλώς ασπρόμαυρα.
869
00:51:52,986 --> 00:51:58,074
ΣΠΑΪΝΤΕΡΜΑΝ...
ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ Ή ΤΟ ΚΑΚΟ;
870
00:51:58,074 --> 00:52:02,162
Αυτό που συμβαίνει στα κόμικς σήμερα είναι
ότι απέκτησαν κοινό μεγαλύτερης ηλικίας.
871
00:52:02,162 --> 00:52:05,623
-Ναι!
-Στη Marvel, έχουμε τόσους φοιτητές
872
00:52:05,623 --> 00:52:07,959
που μας διαβάζουν όσο κι εφτάχρονα παιδιά.
873
00:52:07,959 --> 00:52:10,795
Σπάνια κρατάω βιβλία,
αλλά αυτό είναι ενδιαφέρον...
874
00:52:10,795 --> 00:52:12,672
-Όντως.
-Αφήστε τον να σας πει γι' αυτό.
875
00:52:12,672 --> 00:52:14,382
Είναι αμερόληπτος συλλέκτης.
876
00:52:14,382 --> 00:52:15,341
{\an8}ΓΟΥΟΡΕΝ ΣΤΟΡΑΜΠ
ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ ΚΟΜΙΚΣ
877
00:52:15,341 --> 00:52:16,968
{\an8}Νομίζω ότι ο οποιοσδήποτε
878
00:52:16,968 --> 00:52:20,722
{\an8}μπορεί να διαβάσει το βιβλίο,
να πάρει κάτι απ' αυτό
879
00:52:20,722 --> 00:52:22,849
και να μάθει κάτι. Είναι ένα μυθιστόρημα
880
00:52:22,849 --> 00:52:24,934
ή μια ταινία του ΝτεΜιλ ή ό,τι άλλο,
881
00:52:24,934 --> 00:52:26,769
μόνο που έχει ακίνητες εικόνες.
882
00:52:26,769 --> 00:52:30,106
Γιατί λες ότι πρέπει να μάθει;
Δεν μπορεί απλώς να διασκεδάσει;
883
00:52:30,106 --> 00:52:32,358
Πρέπει να το διαβάσει σαν σχολικό βιβλίο;
884
00:52:32,358 --> 00:52:35,069
Δεν μπορείς να μορφωθείς
και να διασκεδάσεις ταυτόχρονα;
885
00:52:35,069 --> 00:52:37,197
{\an8}Οι αναγνώστες θέλουν να διασκεδάσουν.
886
00:52:37,197 --> 00:52:38,281
{\an8}ΤΖΟΥΛΙΟΥΣ ΣΒΑΡΤΣ
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ, DC COMICS
887
00:52:38,281 --> 00:52:41,075
{\an8}Θέλουν να απορροφηθούν.
Δεν θέλουν να μορφωθούν.
888
00:52:41,075 --> 00:52:42,785
{\an8}Δεν θέλουν τίποτα σχετικό.
889
00:52:42,785 --> 00:52:46,664
Δεν θα συνιστούσα τον Σούπερμαν
ή τον Μπάτμαν σε άτομα άνω των 12.
890
00:52:46,664 --> 00:52:47,957
Είναι καλοί για παιδιά.
891
00:52:47,957 --> 00:52:52,170
Οι ενήλικες πιστεύουν ότι δεν υπάρχει
κάτι αξιόλογο στα κόμικς γι' αυτούς,
892
00:52:52,170 --> 00:52:54,088
και υπάρχει κάτι αξιόλογο.
893
00:52:54,088 --> 00:52:56,799
Δεν μπορείς να καταδικάζεις
ένα μέσο βάσει της μορφής του.
894
00:52:57,800 --> 00:53:02,388
Όσο πιο πολύ συνειδητοποιούσα
πόση επιρροή είχαν τα κόμικς μας,
895
00:53:02,388 --> 00:53:06,851
τόσο πιο πολύ προσπαθούσα να βάλω
ηθικά διδάγματα στις ιστορίες.
896
00:53:11,814 --> 00:53:15,944
Δεν θέλω να ακουστώ
ο πιο ηθικός άνθρωπος στον κόσμο,
897
00:53:15,944 --> 00:53:20,114
αλλά πάντα ένιωθα ότι υπήρχαν
ζητήματα που έπρεπε να συζητηθούν.
898
00:53:24,619 --> 00:53:27,038
Ένα από τα φρικτά πράγματα
είναι το γεγονός
899
00:53:27,038 --> 00:53:28,164
ΑΙΘΟΥΣΑ ΛΕΥΚΩΝ
900
00:53:28,164 --> 00:53:29,249
{\an8}ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΓΧΡΩΜΩΝ
901
00:53:29,249 --> 00:53:31,334
{\an8}ότι τόσος κόσμος αντιπαθεί
902
00:53:31,334 --> 00:53:32,252
{\an8}ΤΟΥΑΛΕΤΑ ΕΓΧΡΩΜΩΝ
903
00:53:32,252 --> 00:53:33,711
{\an8}και μισεί άλλους ανθρώπους
904
00:53:33,836 --> 00:53:34,837
{\an8}Η ΦΥΛΕΤΙΚΗ ΜΙΞΗ ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΔΕΚΤΗ
ΣΤΗΝ ΤΖΟΡΤΖΙΑ
905
00:53:34,963 --> 00:53:36,631
{\an8}μόνο επειδή είναι διαφορετικοί.
906
00:53:39,300 --> 00:53:42,470
Έγραψα μια ιστορία
ονόματι Ο Διασπορέας Μίσους,
907
00:53:42,971 --> 00:53:46,391
{\an8}και ήταν μια διακωμώδηση
της Κου Κλουξ Κλαν.
908
00:53:47,642 --> 00:53:51,396
{\an8}Αφορούσε έναν κακό
που ενστερνίστηκε το μίσος
909
00:53:51,396 --> 00:53:53,690
μιας ομάδας ανθρώπων για μια άλλη.
910
00:53:54,691 --> 00:53:55,692
ΕΝΤΜΟΥΝΤ ΠΕΤΟΥΣ ΜΠΡΙΤΖ
911
00:53:55,692 --> 00:53:58,278
Ήλπιζα ότι θα έδινε στους αναγνώστες μας
912
00:53:58,278 --> 00:53:59,570
ΘΑ ΤΟ ΞΕΠΕΡΑΣΟΥΜΕ
ΤΡΟΜΟΣ ΤΕΛΟΣ
913
00:53:59,570 --> 00:54:02,699
την ιδέα ότι πρέπει
να φερόμαστε σε όλους το ίδιο.
914
00:54:03,825 --> 00:54:08,496
Προσπαθήσαμε να περάσουμε αυτό το μήνυμα
σε όλα τα κόμικς της Marvel.
915
00:54:08,496 --> 00:54:11,582
ΜΕΧΡΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Ν' ΑΓΑΠΗΘΟΥΝ
ΑΣΧΕΤΩΣ ΦΥΛΗΣ, ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ Ή ΧΡΩΜΑΤΟΣ,
916
00:54:11,582 --> 00:54:14,669
Ο ΔΙΑΣΠΟΡΕΑΣ ΜΙΣΟΥΣ ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΝΙΚΗΤΟΣ!
ΑΣ ΜΗΝ ΤΟ ΞΕΧΝΑΜΕ ΑΥΤΟ!
917
00:54:16,629 --> 00:54:19,340
Ήθελα να κάνω μια άλλη ομάδα υπερηρώων,
918
00:54:20,008 --> 00:54:24,178
και προσπάθησα να τους δώσω
το θέμα της αντι-μισαλλοδοξίας.
919
00:54:25,054 --> 00:54:28,725
Και σκέφτηκα, πώς μπορώ να τους δώσω
δύναμη μ' έναν διαφορετικό τρόπο;
920
00:54:28,725 --> 00:54:34,105
Και τότε μου ήρθε η ιδέα.
Ξέρουμε ότι υπάρχουν μεταλλάξεις στη ζωή.
921
00:54:34,772 --> 00:54:38,234
Υπάρχουν βάτραχοι με πέντε πόδια
και τέτοια πράγματα.
922
00:54:38,234 --> 00:54:43,072
Οπότε, θα τους δώσω ό,τι δυνάμεις θέλω
και θα πω ότι μεταλλάχθηκαν έτσι.
923
00:54:43,489 --> 00:54:45,616
Τους ονόμασα X-Men.
924
00:54:45,616 --> 00:54:49,746
Και όλοι οι ήρωες των X-Men
διαφέρουν από τον μέσο άνθρωπο,
925
00:54:49,746 --> 00:54:55,126
και επειδή είναι τόσο διαφορετικοί,
το ευρύ κοινό τούς μισεί,
926
00:54:55,126 --> 00:54:59,589
τους κυνηγά,
τους παρενοχλεί, τους φοβάται.
927
00:55:01,883 --> 00:55:06,179
Σε όλα μας τα κόμικς,
προσπαθούμε να βρούμε ένα ηθικό δίδαγμα,
928
00:55:06,179 --> 00:55:08,181
εκτός από το τρέξιμο και τις μάχες.
929
00:55:08,890 --> 00:55:11,309
Έχουμε έναν χαρακτήρα
που λέγεται Σίλβερ Σέρφερ.
930
00:55:11,309 --> 00:55:13,770
Είναι από έναν άλλο πλανήτη
που έρχεται στη Γη.
931
00:55:14,312 --> 00:55:16,230
{\an8}Ο Τζακ τον ζωγράφισε πρώτος.
932
00:55:18,649 --> 00:55:21,110
Ο Σίλβερ Σέρφερ πάντα φιλοσοφεί
933
00:55:21,110 --> 00:55:23,988
και λέει πράγματα για τους ανθρώπους όπως
934
00:55:23,988 --> 00:55:28,409
"Δεν βλέπουν ότι ζουν σ' έναν πλανήτη
που είναι ο αληθινός Κήπος της Εδέμ;
935
00:55:28,409 --> 00:55:31,037
"Γιατί πολεμούν κι είναι άπληστοι;
936
00:55:31,037 --> 00:55:32,663
"Και γιατί είναι μισαλλόδοξοι;
937
00:55:32,663 --> 00:55:34,415
"Γιατί δεν αγαπιούνται απλώς
938
00:55:34,415 --> 00:55:37,377
"και να χαρούν αυτόν τον παράδεισο
που κληρονόμησαν;"
939
00:55:38,336 --> 00:55:42,173
Πιστεύω ότι ο κόσμος
θα ήταν πολύ καλύτερος
940
00:55:42,173 --> 00:55:43,758
αν φερόμασταν ο ένας στον άλλον
941
00:55:43,758 --> 00:55:46,427
με λίγη παραπάνω ευαισθησία και σεβασμό.
942
00:55:47,261 --> 00:55:50,598
Αν θες ν' αλλάξεις τα πράγματα
προς το καλύτερο,
943
00:55:50,598 --> 00:55:54,227
πρέπει να βουτήξεις.
Πρέπει να γίνεις μέρος της διαδικασίας.
944
00:55:56,104 --> 00:55:58,940
"Με τη μεγάλη δύναμη
έρχεται και η μεγάλη ευθύνη."
945
00:56:04,028 --> 00:56:06,781
Δημιούργησα τον Μαύρο Πάνθηρα
με τον Τζακ Κέρμπι.
946
00:56:06,781 --> 00:56:07,865
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΜΕ
ΤΟΝ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΜΑΥΡΟ ΠΑΝΘΗΡΑ!
947
00:56:07,865 --> 00:56:12,286
Σκεφτήκαμε ότι είχε έρθει η ώρα
να αποκτήσουμε έναν μαύρο υπερήρωα.
948
00:56:13,746 --> 00:56:18,251
Στην τελική, υπάρχουν
πάρα πολλοί μαύροι Αμερικανοί πολίτες.
949
00:56:20,670 --> 00:56:26,134
Μου άρεσε η ιδέα ενός υπερήρωα
που ζει στην Αφρική
950
00:56:27,635 --> 00:56:31,597
και διανοητικά είναι
αντάξιος του Ριντ Ρίτσαρντς.
951
00:56:34,559 --> 00:56:37,437
{\an8}Ο λόγος που πήρα είναι
για να συγχαρώ τη Marvel Comics,
952
00:56:37,437 --> 00:56:41,149
{\an8}επειδή είναι τα μόνα κόμικς
που έχω δει να ενσωματώθηκαν.
953
00:56:41,149 --> 00:56:44,444
{\an8}Αναγνωρίζουν το γεγονός
ότι υπάρχουν περισσότερες από μία φυλή.
954
00:56:44,444 --> 00:56:48,239
Πώς μπορείς να έχεις ιστορίες
που λαμβάνουν χώρα στον σημερινό κόσμο
955
00:56:48,239 --> 00:56:51,033
και να μη συμπεριλάβεις
όλους τους ανθρώπους
956
00:56:51,033 --> 00:56:53,286
-και τις καταστάσεις;
-Ναι, αυτό είναι.
957
00:56:53,286 --> 00:56:55,997
Έχεις ένα φυλετικά
ανάμικτο υπόβαθρο σ' αυτό.
958
00:56:55,997 --> 00:56:58,624
Είναι ασυνήθιστο για κόμικς,
γιατί θα το δεις
959
00:56:58,624 --> 00:57:00,543
μόνο στα κόμικς της Marvel.
960
00:57:09,635 --> 00:57:13,222
Προσπαθήσαμε να παρέχουμε ιστορίες
για μεγαλύτερους αναγνώστες,
961
00:57:13,222 --> 00:57:17,477
που θα είναι καλές για να διαβαστούν
και από νεότερα παιδιά.
962
00:57:17,602 --> 00:57:21,063
Αν το σκεφτείτε αντικειμενικά,
είναι εντελώς ακατόρθωτο,
963
00:57:21,063 --> 00:57:22,899
και δεν ξέρω πώς τα καταφέραμε.
964
00:57:25,234 --> 00:57:29,906
Πήρα μια επιστολή από την Υπηρεσία
Υγείας, Παιδείας και Πρόνοιας,
965
00:57:29,906 --> 00:57:34,452
κι έλεγαν "Κύριε Λι,
αναγνωρίζοντας την επιρροή των κόμικς σας,
966
00:57:34,452 --> 00:57:37,955
"τα ναρκωτικά είναι πρόβλημα.
Μπορείτε να γράψετε μια ιστορία γι' αυτό;"
967
00:57:37,955 --> 00:57:39,123
ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ
968
00:57:39,123 --> 00:57:40,708
Έκανα μια σειρά τριών τευχών.
969
00:57:42,502 --> 00:57:46,172
Αφορούσε έναν φίλο του Σπάιντερμαν
που πήρε υπερβολική δόση μιας ουσίας,
970
00:57:46,923 --> 00:57:50,510
κι ο Σπάιντερμαν τον σώζει και λέει
"Είσαι βλάκας που το έκανες αυτό".
971
00:57:50,510 --> 00:57:52,970
Και ήταν μέρος μιας μεγαλύτερης ιστορίας.
972
00:57:53,763 --> 00:57:58,434
Έτσι ώστε να μη φανεί σαν κήρυγμα.
Ήταν ένα περιστατικό σε μια ιστορία.
973
00:57:58,434 --> 00:58:02,021
Η Αρχή Δεοντολογίας Κόμικς
έστειλε πίσω το βιβλίο και είπε
974
00:58:02,021 --> 00:58:05,816
"Δεν γίνεται να το εκδώσετε.
Δεν θα το εγκρίνουμε".
975
00:58:06,275 --> 00:58:07,610
Ρώτησα γιατί.
976
00:58:07,610 --> 00:58:11,239
Είπαν "Λοιπόν, βάσει των κανόνων
της Αρχής Δεοντολογίας,
977
00:58:11,239 --> 00:58:13,991
"απαγορεύεται να αναφέρετε τα ναρκωτικά".
978
00:58:14,492 --> 00:58:17,787
Κι είπα "Κοιτάξτε, δεν λέμε στα παιδιά
να πάρουν ναρκωτικά.
979
00:58:17,787 --> 00:58:20,373
"Το θέμα είναι κατά των ναρκωτικών".
980
00:58:20,373 --> 00:58:22,875
"Όχι, δεν έχει σημασία.
Αναφέρατε τα ναρκωτικά."
981
00:58:23,417 --> 00:58:26,671
Είπα "Μα η Υπηρεσία Υγείας,
Παιδείας και Πρόνοιας,
982
00:58:26,671 --> 00:58:29,799
"μια κρατική υπηρεσία,
μάς ζήτησε να το κάνουμε".
983
00:58:29,799 --> 00:58:32,343
"Δεν έχει σημασία.
Δεν μπορείτε να τα αναφέρετε."
984
00:58:34,512 --> 00:58:37,807
Επειδή προσπαθούμε να δείξουμε τα πράγματα
όπως πραγματικά είναι,
985
00:58:37,807 --> 00:58:40,726
είχα πολλές διαμάχες
με την Αρχή Δεοντολογίας.
986
00:58:41,978 --> 00:58:46,190
Νομίζω ότι αυτά που διαβάζουν οι νέοι
πρέπει να τους προετοιμάζουν
987
00:58:46,190 --> 00:58:49,485
και να τους μυούν
για να μπουν στον πραγματικό κόσμο.
988
00:58:49,485 --> 00:58:56,033
Νιώθω ότι ηθικά βοηθάμε περισσότερο
τους πιο νεαρούς αναγνώστες μας,
989
00:58:56,033 --> 00:59:00,955
αν τους δείξουμε ότι είναι καλύτερο
να βάζεις να δυνατά σου, να είσαι καλός.
990
00:59:03,249 --> 00:59:06,919
Πήγα στον εκδότη μου,
τον Μάρτιν Γκούντμαν, και είπα
991
00:59:06,919 --> 00:59:09,922
"Μάρτιν, αυτή είναι η ιστορία.
Γι' αυτό την έγραψα.
992
00:59:10,464 --> 00:59:14,969
"Θα ήθελα να την εκδώσω
χωρίς την έγκριση της Αρχής Δεοντολογίας".
993
00:59:16,095 --> 00:59:19,974
Ήμουν πολύ περήφανος
για τον εκδότη μας, γιατί είπε
994
00:59:20,266 --> 00:59:22,977
"Φυσικά, Σταν. Κάν' το".
995
00:59:25,021 --> 00:59:30,401
Οπότε, και τα τρία τεύχη κυκλοφόρησαν
χωρίς την έγκριση της Αρχής Δεοντολογίας.
996
00:59:31,319 --> 00:59:34,280
Και δεν ήρθε η συντέλεια του κόσμου.
997
00:59:34,780 --> 00:59:35,948
{\an8}ΣΤΑΝ, ΜΕ ΚΑΝΕΙΣ ΠΕΡΗΦΑΝΟ.
998
00:59:35,948 --> 00:59:38,326
{\an8}Πήραμε γράμματα από εκκλησιαστικές ομάδες,
999
00:59:38,326 --> 00:59:39,243
ΠΗΡΕΣ ΘΕΣΗ.
1000
00:59:39,243 --> 00:59:41,078
γονείς, δασκάλους... Όλοι το λάτρεψαν.
1001
00:59:46,167 --> 00:59:47,668
ΚΟΜΙΚΣ
1002
00:59:47,668 --> 00:59:50,212
Το μυαλό ενός νέου είναι σαν σφουγγάρι.
1003
00:59:50,212 --> 00:59:52,673
Και πραγματικά δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι
1004
00:59:53,424 --> 00:59:54,467
πολύ σκληρό
1005
00:59:55,343 --> 00:59:58,054
ή πολύ ώριμο
για να το καταλάβει ένας νέος.
1006
00:59:58,054 --> 01:00:01,724
Νομίζω ότι μπορούν να καταλάβουν
πολύ περισσότερα απ' όσα νομίζουμε,
1007
01:00:01,724 --> 01:00:04,935
και είναι ικανοί να απορροφήσουν
και να μάθουν πολύ γρήγορα.
1008
01:00:04,935 --> 01:00:08,689
Οι περισσότεροι δεν έχουν την ευκαιρία.
Δεν τους δίνεται συχνά.
1009
01:00:10,274 --> 01:00:12,234
Όταν ξεκινήσαμε τη Marvel Comics,
1010
01:00:12,234 --> 01:00:15,404
είπα "Ας χρησιμοποιήσουμε
λεξιλόγιο κολεγιακού επιπέδου",
1011
01:00:15,404 --> 01:00:17,740
και όλοι είπαν
"Σταν, έχεις τρελαθεί τελείως".
1012
01:00:17,740 --> 01:00:21,577
Είπα "Αλήθεια;" Τα παιδιά θα ήξεραν
1013
01:00:21,577 --> 01:00:23,579
τι σήμαιναν από τη χρήση τους
1014
01:00:23,579 --> 01:00:26,165
ή θα έπρεπε να ψάξουν μια λέξη στο λεξικό.
1015
01:00:26,165 --> 01:00:28,417
{\an8}Δεν ήταν και ό,τι χειρότερο...
1016
01:00:28,417 --> 01:00:30,836
{\an8}Ίσως οι μεγαλύτεροι αναγνώστες
να το εκτιμούσαν.
1017
01:00:31,170 --> 01:00:35,007
Έτσι, περιέργως,
στα ηλίθια μικρά κόμικς μας στη Marvel,
1018
01:00:35,007 --> 01:00:39,553
νομίζω ότι τα παιδιά μαθαίνουν
πολλά περισσότερα απ' οπουδήποτε αλλού.
1019
01:00:41,055 --> 01:00:45,726
Έχω περπατήσει πολύ για ένα κόμικς
κάποιες φορές, παράκαμψη χιλιομέτρων,
1020
01:00:45,851 --> 01:00:48,813
για να το πάρω μία μέρα νωρίτερα,
που ίσως φαίνεται χαζό,
1021
01:00:49,522 --> 01:00:52,191
αλλά κάποιοι φαν είμαστε περίεργοι.
1022
01:00:56,696 --> 01:01:00,324
Αυτό είναι. Το δεύτερο
ετήσιο συνέδριο Mighty Marvel.
1023
01:01:00,324 --> 01:01:03,369
Στο μικρόφωνο είναι ο Σταν Λι κι ήρθατε.
1024
01:01:03,369 --> 01:01:07,206
Τώρα, θα το βουλώσω και θα σας δώσω
την ευκαιρία να δείτε τι συνέβαινε.
1025
01:01:07,206 --> 01:01:11,085
Ξεκινάμε μ' εμένα να δίνω αυτόγραφα
μετά την ομιλία μου. Ορίστε.
1026
01:01:11,794 --> 01:01:14,422
Όπου κι αν πήγαινα,
ο κόσμος ένιωθε ότι με ήξερε,
1027
01:01:14,422 --> 01:01:16,382
γιατί διάβαζαν τα κόμικς.
1028
01:01:16,382 --> 01:01:21,554
Όλοι έλεγαν "Γεια σου, Σταν".
Υπήρχε μια ζεστασιά και μια φιλικότητα.
1029
01:01:21,554 --> 01:01:25,057
Πήρα μερικές ψήφους
στις τελευταίες εκλογές σε κάποια κολέγια.
1030
01:01:25,057 --> 01:01:28,060
Ήταν αστείο. Κάποια παιδιά
πρόσθεσαν τ' όνομά μου χειρόγραφα.
1031
01:01:28,060 --> 01:01:29,603
Νομίζω ότι πήρα 23 ψήφους.
1032
01:01:29,603 --> 01:01:32,022
Δεν έφτασαν για να κυβερνήσω το έθνος.
1033
01:01:32,356 --> 01:01:33,941
Ο αγαπημένος σας χαρακτήρας;
1034
01:01:34,567 --> 01:01:36,527
Ο Μπεν Γκριμ. Το Πράγμα.
1035
01:01:36,527 --> 01:01:37,945
-Σωστά!
-Και γιατί αυτός;
1036
01:01:38,779 --> 01:01:42,783
Δεν ξέρω. Είναι η προσωπικότητά του
και όσα του συνέβησαν.
1037
01:01:42,783 --> 01:01:45,119
Μετατράπηκε σε τέρας
και δεν έφταιγε αυτός.
1038
01:01:45,119 --> 01:01:46,787
Ο Φάλκον, οι Εκδικητές.
1039
01:01:46,787 --> 01:01:48,289
-"O Φάλκον";
-Ναι.
1040
01:01:48,289 --> 01:01:49,915
-Ο Άιρον Μαν.
-Πώς κι έτσι;
1041
01:01:49,915 --> 01:01:53,210
Επειδή μου αρέσει αυτό που κάνει.
Είναι φοβερός χαρακτήρας.
1042
01:01:53,210 --> 01:01:57,715
Μου αρέσουν οι ιστορίες που γράφουν
γι' αυτόν και όλες οι εφευρέσεις.
1043
01:01:57,715 --> 01:01:59,467
Ο αγαπημένος σου συγγραφέας;
1044
01:02:00,092 --> 01:02:01,343
Ο Σταν Λι.
1045
01:02:01,343 --> 01:02:02,470
{\an8}ΕΞΕΛΣΙΟΡ!
ΣΤΑΝ ΛΙ
1046
01:02:02,470 --> 01:02:06,098
{\an8}Ακούτε συζητήσεις στο Κ100
κι έχω μαζί μου ένα τρελό άτομο
1047
01:02:06,098 --> 01:02:07,892
{\an8}που λέγεται Σταν Λι.
1048
01:02:07,892 --> 01:02:10,644
{\an8}Και όποιος διαβάζει κόμικς
ξέρει αυτό το όνομα,
1049
01:02:10,644 --> 01:02:14,190
γιατί είσαι ο τύπος που πραγματικά
δημιούργησε τη Marvel Comics, έτσι;
1050
01:02:14,190 --> 01:02:16,942
Ναι, για λίγο,
όταν γίνεσαι ζωντανός θρύλος,
1051
01:02:16,942 --> 01:02:21,947
ξέρουν τ' όνομά σου.
Δημιούργησα τη Marvel Comics με τη βοήθεια
1052
01:02:21,947 --> 01:02:24,867
διαφόρων καλλιτεχνών, φυσικά.
1053
01:02:28,829 --> 01:02:33,626
Είναι παράξενο πώς κάθε καλλιτέχνης
έχει ένα είδος κόμπλεξ
1054
01:02:33,626 --> 01:02:35,920
και δυσκολεύεται να το διορθώσει.
1055
01:02:35,920 --> 01:02:39,089
Ο Τζακ έχει έναν τρόπο να ζωγραφίζει
πολύ λεπτούς αστραγάλους
1056
01:02:39,089 --> 01:02:40,925
ανδρών και γυναικών.
1057
01:02:41,801 --> 01:02:43,302
Πάντα πρέπει να προσέχω τι λέω,
1058
01:02:43,302 --> 01:02:45,554
γιατί δεν έχουμε
μόνο τους πιο ταλαντούχους,
1059
01:02:45,554 --> 01:02:49,016
αλλά σίγουρα και τους πιο κυκλοθυμικούς
καλλιτέχνες στον κόσμο,
1060
01:02:49,016 --> 01:02:52,853
και θα ήμασταν εντελώς χαμένοι
χωρίς τον καθένα τους.
1061
01:02:52,853 --> 01:02:56,857
{\an8}Όμως είμαι σίγουρος ότι θα τ' ακούσω
αν πω κάτι που θα τους προσβάλει.
1062
01:02:56,857 --> 01:02:59,944
{\an8}Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο
για τον Στιβ, γιατί πρόσεξα
1063
01:02:59,944 --> 01:03:04,240
ότι είναι ένας από τους ελάχιστους
που δεν είναι στη φωτογραφία
1064
01:03:04,240 --> 01:03:06,325
του πρώτου ετήσιου τεύχους της Marvel,
1065
01:03:06,325 --> 01:03:09,703
ούτε είναι στον δίσκο που στέλνετε.
1066
01:03:09,703 --> 01:03:11,622
-Θέλετε να μάθετε τον λόγο;
-Ναι.
1067
01:03:11,622 --> 01:03:14,458
Είναι καθαρά προσωπικός.
Ο Στιβ δεν θέλει δημοσιότητα.
1068
01:03:14,458 --> 01:03:16,085
Δεν ξέρω για ποιον λόγο.
1069
01:03:16,085 --> 01:03:18,921
Λέει "Θέλω η δουλειά μου
να μιλάει για μένα".
1070
01:03:18,921 --> 01:03:20,256
Δεν τον παραθέτω ακριβώς,
1071
01:03:20,256 --> 01:03:22,466
αλλά νομίζω πως δεν νιώθει
1072
01:03:22,466 --> 01:03:25,845
ότι πρέπει να γίνει δημόσιο πρόσωπο.
Θέλει μόνο η δουλειά του
1073
01:03:25,845 --> 01:03:28,597
να γίνει γνωστή, κι εμείς το σεβόμαστε.
1074
01:03:30,015 --> 01:03:31,225
{\an8}ΣΤΙΒ ΝΤΙΤΚΟ
1075
01:03:31,225 --> 01:03:34,353
{\an8}Ο Στιβ μού είχε παραπονεθεί πολλές φορές,
1076
01:03:34,854 --> 01:03:38,357
{\an8}όταν είχαν γραφτεί άρθρα
για τον Σπάιντερμαν,
1077
01:03:38,357 --> 01:03:40,943
που με αποκαλούσαν
τον δημιουργό του Σπάιντερμαν,
1078
01:03:41,777 --> 01:03:45,990
κι εγώ πάντα πίστευα ότι είμαι
ο δημιουργός του, γιατί εγώ είπα
1079
01:03:45,990 --> 01:03:50,786
ότι έχω μια ιδέα για ένα στριπάκι
που λέγεται Σπάιντερμαν και ούτω καθεξής.
1080
01:03:50,953 --> 01:03:52,663
ΠΩΣ Ο ΣΤΑΝ ΛΙ ΚΑΙ Ο ΣΤΙΒ ΝΤΙΤΚΟ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΤΟΝ ΣΠΑΪΝΤΕΡΜΑΝ!
1081
01:03:52,663 --> 01:03:57,126
Ο Στιβ είπε πως μια ιδέα δεν είναι τίποτα
1082
01:03:57,126 --> 01:04:02,631
{\an8}γιατί μέχρι να αποκτήσει υπόσταση
είναι απλώς μια ιδέα,
1083
01:04:02,631 --> 01:04:08,470
κι είπε ότι αυτός έφτιαξε το στριπάκι
και του έδωσε ζωή, κατά κάποιον τρόπο,
1084
01:04:08,470 --> 01:04:10,973
ή ότι το έκανε κάτι χειροπιαστό.
1085
01:04:11,599 --> 01:04:14,351
Διαφορετικά, το μόνο που είχα
ήταν μια ιδέα.
1086
01:04:14,476 --> 01:04:15,477
Οπότε, του είπα
1087
01:04:15,477 --> 01:04:19,899
"Νομίζω ότι το άτομο με την ιδέα
είναι ο δημιουργός".
1088
01:04:19,899 --> 01:04:22,067
Κι είπε "Όχι, γιατί εγώ το ζωγράφισα".
1089
01:04:22,067 --> 01:04:25,404
ΤΙ ΛΕΣ ΓΙ' ΑΥΤΟ, ΣΤΙΒ;
ΘΑ ΦΤΙΑΞΟΥΜΕ ΔΩΔΕΚΑ ΚΑΡΕ ΣΕ ΚΑΘΕ ΣΕΛΙΔΑ!
1090
01:04:25,404 --> 01:04:28,157
ΕΓΩ ΘΑ ΤΑ ΖΩΓΡΑΦΙΣΩ
ΚΙ ΕΣΥ ΘΑ ΕΞΑΣΚΗΘΕΙΣ ΣΤΑ ΑΥΤΟΓΡΑΦΑ
1091
01:04:29,867 --> 01:04:33,621
Στην αρχή, σκεφτόμουν
μια πολύ λεπτομερή πλοκή.
1092
01:04:34,163 --> 01:04:35,831
Την έλεγα στον Στιβ.
1093
01:04:36,415 --> 01:04:40,044
Ζωγράφιζε το στριπάκι όπως ήθελε.
Δεν του έδινα το πλήρες σενάριο.
1094
01:04:40,044 --> 01:04:43,255
Πρόσθετε πολλά πράγματα
που δεν είχα σκεφτεί καν.
1095
01:04:43,255 --> 01:04:45,507
Και μετά έπαιρνα τις εικονογραφήσεις,
1096
01:04:45,507 --> 01:04:48,969
κι έβαζα τους διαλόγους
προσπαθώντας να δώσω σε όλα
1097
01:04:48,969 --> 01:04:52,389
και σε όλους την προσωπικότητα
που ήθελα να έχουν.
1098
01:04:53,766 --> 01:04:57,686
Ο Στιβ είναι πολύ δημιουργικός.
Και οι δυο μας,
1099
01:04:57,686 --> 01:05:00,189
όποτε συζητάμε για πλοκή,
πάντα διαφωνούμε,
1100
01:05:00,189 --> 01:05:03,275
γιατί εγώ θέλω να γίνει μ' έναν τρόπο
κι αυτός μ' έναν άλλον.
1101
01:05:03,400 --> 01:05:05,569
Και παρόλο που διαφωνώ,
1102
01:05:05,569 --> 01:05:09,114
πιστεύω ότι γινόταν καλό
επειδή το έκανε διαφορετικά,
1103
01:05:09,114 --> 01:05:12,701
γιατί δεν ήταν η συνηθισμένη πλοκή
που έβγαινε από την ομάδα μας.
1104
01:05:12,701 --> 01:05:17,039
Θα τα κάνει όπως θέλει, και για μένα
θα είναι δυο φορές πιο δύσκολο.
1105
01:05:17,831 --> 01:05:20,334
Το απολαμβάνω, όμως.
Μου φέρνει μια ιστορία,
1106
01:05:20,334 --> 01:05:22,711
και δεν έχω την παραμικρή ιδέα
περί τίνος πρόκειται,
1107
01:05:22,711 --> 01:05:25,381
γιατί δεν του έδωσα καν ένα μικρό σκίτσο.
1108
01:05:25,381 --> 01:05:28,384
Πήγε σπίτι του κι έκανε ό,τι ήθελε.
1109
01:05:30,094 --> 01:05:33,180
{\an8}Οπότε, είπα "Εντάξει, θα πω σε όλους
ότι είσαι συνδημιουργός".
1110
01:05:33,180 --> 01:05:34,306
{\an8}ΤΩΝ ΣΤΑΝ ΛΙ & ΣΤΙΒ ΝΤΙΤΚΟ
1111
01:05:34,306 --> 01:05:36,100
{\an8}Αυτό δεν τον ικανοποίησε.
1112
01:05:36,100 --> 01:05:39,728
{\an8}ΠΛΟΚΗ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ
ΕΠΙΜΕΛΗΘΗΚΕ... Ο ΣΤΙΒ ΝΤΙΤΚΟ
1113
01:05:39,728 --> 01:05:43,607
{\an8}Πραγματικά, πιστεύω ότι αυτός
που το ονειρεύεται είναι ο δημιουργός.
1114
01:05:43,607 --> 01:05:46,819
Το ονειρεύεσαι και μετά το δίνεις
σε κάποιον να το ζωγραφίσει.
1115
01:05:52,032 --> 01:05:54,201
Μόλις χάσαμε τον καλλιτέχνη Στιβ Ντίτκο.
1116
01:05:54,493 --> 01:05:56,578
Απαίσιο.
1117
01:05:57,121 --> 01:05:59,832
Μια μέρα, απλώς τηλεφώνησε
κι είπε "Φεύγω".
1118
01:06:00,916 --> 01:06:02,084
Οπότε, αυτό ήταν.
1119
01:06:03,043 --> 01:06:04,503
Ήταν πολύ δημοφιλής καλλιτέχνης.
1120
01:06:04,503 --> 01:06:05,838
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΣΘΕΝΑΡΟ ΣΤΙΒ ΝΤΙΤΚΟ!
1121
01:06:05,838 --> 01:06:09,133
Νομίζω ότι καταφέραμε
να βρούμε αντικαταστάτες...
1122
01:06:09,133 --> 01:06:12,678
οπότε οι αποδοκιμασίες
θα γίνουν μια χορωδία από επευφημίες.
1123
01:06:16,724 --> 01:06:20,102
Ο Στιβ κι εγώ δουλέψαμε υπέροχα μαζί.
1124
01:06:21,228 --> 01:06:25,399
Όσον αφορά εμένα,
ήταν ο τέλειος συνεργάτης.
1125
01:06:26,191 --> 01:06:28,152
Η δουλειά του ήταν εξαιρετική.
1126
01:06:28,652 --> 01:06:31,405
Έχει φοβερή αίσθηση της ιστορίας.
1127
01:06:33,073 --> 01:06:36,785
Στενοχωρήθηκα πολύ όταν ο Στιβ
έπαψε να δουλεύει μαζί μας.
1128
01:06:47,379 --> 01:06:50,090
Έχετε βγάλει περισσότερα κόμικς
απ' οποιονδήποτε.
1129
01:06:50,090 --> 01:06:51,592
Ναι, είμαστε οι μεγαλύτεροι.
1130
01:06:51,592 --> 01:06:53,469
Δεν υπάρχει πρόβλημα ελέγχου;
1131
01:06:53,469 --> 01:06:55,804
Είναι ένα μεγάλο μας
πρόβλημα. Έχεις δίκιο.
1132
01:06:55,804 --> 01:06:59,099
Δεν θα ήθελα τίποτα περισσότερο
από το να κάνω ένα περιοδικό,
1133
01:06:59,099 --> 01:07:01,101
όπου θα έγραφα
και θα έκανα τις διορθώσεις,
1134
01:07:01,226 --> 01:07:05,022
και, δυστυχώς, είμαστε λίγο
σαν μια μονάδα μαζικής παραγωγής.
1135
01:07:05,022 --> 01:07:07,107
Νομίζω ότι είμαστε όλοι απογοητευμένοι.
1136
01:07:07,107 --> 01:07:10,277
Όλοι θα θέλαμε να ξοδέψουμε
μια βδομάδα σε μια ιστορία.
1137
01:07:10,277 --> 01:07:14,615
Δυστυχώς, λόγω της οικονομικής κατάστασης
στον χώρο, αυτό είναι εντελώς ανέφικτο.
1138
01:07:17,701 --> 01:07:22,414
Παράγουμε περίπου δύο βιβλία κόμικς
τη μέρα. Είναι σαν γραμμή παραγωγής.
1139
01:07:22,414 --> 01:07:26,502
Αν έχετε δει ποτέ την παλιά ταινία
του Τσάρλι Τσάπλιν Μοντέρνοι Καιροί,
1140
01:07:26,502 --> 01:07:29,296
υπήρχε μια σκηνή με τον Τσάπλιν
σε μια γραμμή παραγωγής
1141
01:07:29,296 --> 01:07:31,507
κι έκανε τη δουλειά του με δυο κλειδιά,
1142
01:07:31,507 --> 01:07:34,676
ενώ έρχονται πράγματα
κι αυτός πρέπει να σφίξει τα μπουλόνια
1143
01:07:34,676 --> 01:07:37,805
και πάει σπίτι το βράδυ
και συνεχίζει να το κάνει.
1144
01:07:37,805 --> 01:07:41,642
Μερικές φορές, έτσι νιώθουμε.
Δεν ξέρουμε καν πάνω σε τι δουλεύουμε.
1145
01:07:41,642 --> 01:07:43,477
Οι σελίδες απλώς περνούν και...
1146
01:07:43,477 --> 01:07:45,437
"Διόρθωσε αυτό. Άλλαξε τον τίτλο,
1147
01:07:45,437 --> 01:07:47,272
"βγάλε τα γράμματα και τελείωσέ το".
1148
01:07:47,272 --> 01:07:49,024
Και φεύγει. Δύο βιβλία τη μέρα.
1149
01:07:50,484 --> 01:07:53,153
Τότε όλοι ήταν απασχολημένοι
με τη δουλειά τους.
1150
01:07:53,737 --> 01:07:56,740
Υπήρχε μεγάλη πίεση
να βγουν όλα στην ώρα τους.
1151
01:07:57,449 --> 01:08:00,619
Λόγω του ότι δεν πληρώνονταν
πολλά τη σελίδα
1152
01:08:00,619 --> 01:08:04,456
κι έπρεπε να κάνουν πολλές σελίδες τη μέρα
για να βγάλουν το ψωμί τους,
1153
01:08:04,456 --> 01:08:06,917
οι καλλιτέχνες έλεγαν
ότι δεν είχαν την ευκαιρία
1154
01:08:06,917 --> 01:08:08,669
να δείξουν πόσο καλοί είναι.
1155
01:08:11,296 --> 01:08:13,423
Κάποια στιγμή, ο Κέρμπι έφυγε.
1156
01:08:15,509 --> 01:08:18,971
Ο ΤΖΑΚ ΚΕΡΜΠΙ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕ ΞΑΦΝΙΚΑ
ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΞΑΦΝΙΑΣΜΕΝΟ
1157
01:08:18,971 --> 01:08:22,099
ΑΛΛΑ ΠΙΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΑΣ.
1158
01:08:23,725 --> 01:08:29,606
ΤΟ 1970, Ο ΤΖΑΚ ΚΕΡΜΠΙ ΕΦΥΓΕ
ΑΠΟ ΤΗ MARVEL COMICS.
1159
01:08:34,987 --> 01:08:36,822
{\an8}Μιλάμε ζωντανά με τον Τζακ Κέρμπι.
1160
01:08:36,822 --> 01:08:38,282
{\an8}ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΤΖΑΚ ΚΕΡΜΠΙ 1987
1161
01:08:38,282 --> 01:08:41,410
{\an8}Και τώρα μπορούμε ν' ανακοινώσουμε
τον ξεχωριστό καλεσμένο-έκπληξη,
1162
01:08:41,410 --> 01:08:44,079
{\an8}τον συνάδελφό σου, τον Σταν Λι.
1163
01:08:44,079 --> 01:08:46,081
{\an8}Θέλω να ευχηθώ στον Τζακ χρόνια πολλά.
1164
01:08:46,081 --> 01:08:48,834
Στάνλεϊ, σ' ευχαριστώ που πήρες κι ελπίζω
1165
01:08:48,834 --> 01:08:51,920
να είσαι καλά στην υγεία σου
και να παραμείνεις έτσι.
1166
01:08:51,920 --> 01:08:56,049
Κάνω ό,τι μπορώ και σου εύχομαι το ίδιο.
Ξέρεις, ό,τι κι αν κάναμε μαζί,
1167
01:08:56,049 --> 01:08:58,927
και άσχετα με το ποιος έκανε τι,
και μάλλον πάνω σ' αυτό
1168
01:08:58,927 --> 01:09:00,721
θα διαφωνούμε πάντα.
1169
01:09:00,721 --> 01:09:03,599
Όμως πιστεύω ότι το προϊόν που παράχθηκε
1170
01:09:03,599 --> 01:09:07,269
ήταν κάτι πολύ παραπάνω
από το άθροισμα των μερών του.
1171
01:09:07,269 --> 01:09:11,690
Νομίζω ότι υπήρχε
ένα είδος μικρής μαγείας,
1172
01:09:11,690 --> 01:09:13,275
όταν δουλεύαμε μαζί.
1173
01:09:13,442 --> 01:09:18,614
Ποτέ δεν το μετάνιωσα, Στάνλεϊ.
Ήταν σπουδαία εμπειρία για μένα.
1174
01:09:18,614 --> 01:09:22,242
Η ικανοποίησή μου ήταν
το προϊόν να είναι καλό.
1175
01:09:22,367 --> 01:09:27,289
Ξέρεις, στην τελική,
δεν έχει σημασία ποιος έκανε τι.
1176
01:09:27,289 --> 01:09:32,002
Θα πω το εξής. Κάθε λέξη διαλόγου
σ' εκείνα τα σενάρια ήταν δική μου.
1177
01:09:33,670 --> 01:09:35,297
-Δεν θέλω...
-Κάθε ιστορία.
1178
01:09:35,297 --> 01:09:39,009
Δεν θέλω να μπω σε διαμάχη γι' αυτό.
Αυτό που θέλω να...
1179
01:09:39,009 --> 01:09:41,261
Μπορώ να πω ότι έγραψα
κάποιες ατάκες κι εγώ
1180
01:09:41,261 --> 01:09:44,556
-πάνω από κάθε καρέ που...
-Ναι, τα έχω δει αυτά.
1181
01:09:44,556 --> 01:09:47,351
-Δεν τυπώνονταν στο βιβλίο.
-Κοίτα.
1182
01:09:47,476 --> 01:09:49,937
-Τζακ, απάντησέ μου ειλικρινά.
-Δεν επιτρεπόταν...
1183
01:09:49,937 --> 01:09:53,023
Διάβασες ποτέ έστω μία ιστορία
αφού είχε τελειώσει;
1184
01:09:53,023 --> 01:09:54,399
Δεν νομίζω ότι το έκανες.
1185
01:09:54,399 --> 01:09:56,735
Δεν νομίζω ότι διάβασες ποτέ
τις ιστορίες μου.
1186
01:09:56,735 --> 01:09:58,987
Νομίζω ότι πάντα ζωγράφιζες την επόμενη.
1187
01:09:58,987 --> 01:10:00,906
Ποτέ δεν τις διάβαζες όταν τελείωναν.
1188
01:10:00,906 --> 01:10:04,159
Ό,τι ήταν γραμμένο εκεί δεν...
1189
01:10:04,159 --> 01:10:08,914
Κοίτα, εμένα η δράση μ' ενδιέφερε.
1190
01:10:08,914 --> 01:10:11,667
Το ξέρω, και νομίζω ότι είπες
"Δεν έχει σημασία.
1191
01:10:11,667 --> 01:10:14,920
"Ο καθένας μπορεί να βάλει διαλόγους,
οι εικόνες μου μετράνε".
1192
01:10:14,920 --> 01:10:17,464
Και ίσως έχεις δίκιο.
Δεν συμφωνώ με αυτό.
1193
01:10:17,464 --> 01:10:21,760
Όχι. Απλώς προσπαθώ να πω ότι ένα άτομο
πρέπει να το γράφει, να το ζωγραφίζει,
1194
01:10:21,760 --> 01:10:24,763
και να κάνει τα στριπάκια.
Πρέπει να το κάνει ένας άνθρωπος.
1195
01:10:24,763 --> 01:10:27,099
Πιστεύω ότι πρέπει να έχεις την ευκαιρία
1196
01:10:27,099 --> 01:10:29,226
να το κάνεις όλο μόνος σου.
1197
01:10:29,351 --> 01:10:32,646
Η επιτυχία της Marvel είχε να κάνει
1198
01:10:32,646 --> 01:10:36,984
με τη διατήρηση της προσοχής
στους χαρακτήρες
1199
01:10:36,984 --> 01:10:39,861
κι όχι στους εγωισμούς των δημιουργών του.
1200
01:10:39,861 --> 01:10:42,948
Όταν αναφέρεις ζητήματα εγωισμού,
το περίεργο είναι...
1201
01:10:42,948 --> 01:10:45,951
Φοβάμαι ότι αυτά τα ζητήματα
τώρα άρχισαν να εμφανίζονται.
1202
01:10:45,951 --> 01:10:49,913
Όταν ο Τζακ κι εγώ κάναμε τα στριπάκια
δεν υπήρχαν ζητήματα εγωισμού.
1203
01:10:49,913 --> 01:10:52,040
Απλώς κάναμε το καλύτερο δυνατό.
1204
01:10:52,040 --> 01:10:54,835
Άκου, μπορείς να καταλάβεις τώρα
1205
01:10:56,837 --> 01:10:58,463
πώς ήταν πραγματικά τα πράγματα.
1206
01:11:11,226 --> 01:11:13,437
Το 1972, ο Σταν έγινε εκδότης,
1207
01:11:13,437 --> 01:11:15,856
αποσύρθηκε
από τα καθημερινά καθήκοντα συγγραφής,
1208
01:11:15,856 --> 01:11:18,608
και αναγκάστηκε να ορίσει
έναν διάδοχο ως αρχισυντάκτη.
1209
01:11:23,113 --> 01:11:28,118
Ο καλεσμένος μου είναι κάποιος
που δεν είναι μόνο φίλος και συνεργάτης,
1210
01:11:28,118 --> 01:11:33,665
αλλά κι ένας πραγματικά ταλαντούχος
άνθρωπος με επιρροή στον χώρο μας.
1211
01:11:33,665 --> 01:11:37,502
Ο Ρόι Τόμας,
επίτιμος αρχισυντάκτης της Marvel Comics,
1212
01:11:37,502 --> 01:11:41,006
και ο καλύτερος συγγραφέας
που θα μπορούσαμε να βρούμε
1213
01:11:41,006 --> 01:11:43,800
στον χώρο των κόμικς
και ίσως και σε άλλους χώρους.
1214
01:11:43,800 --> 01:11:47,346
Ήταν λες κι ήσουν η απάντηση
σε μια προσευχή. Θυμάσαι...
1215
01:11:47,346 --> 01:11:51,099
Ανέλαβες του Τέσσερις Φανταστικούς.
Ανέλαβες τους Εκδικητές, τους Χ-...
1216
01:11:51,099 --> 01:11:53,352
-Εσύ έγραψες τις ιστορίες.
-Τις πιο πολλές.
1217
01:11:53,352 --> 01:11:56,813
Και ο καλύτερος που υπάρχει.
Δημιούργησες το δικό σου κοινό.
1218
01:11:56,813 --> 01:11:59,733
Άρχισα να σε μισώ
όταν οι φαν άρχισαν να σε λατρεύουν.
1219
01:12:02,277 --> 01:12:05,655
Όταν έγινα εκδότης, σταμάτησα να γράφω.
1220
01:12:06,406 --> 01:12:09,993
Όταν έγραφα, είχα τον απόλυτο έλεγχο.
1221
01:12:09,993 --> 01:12:12,204
Κι εκείνα ωρίμαζαν,
αν θέλετε να το πω έτσι,
1222
01:12:12,204 --> 01:12:13,538
όπως ήθελα.
1223
01:12:13,538 --> 01:12:17,334
Αλλά κατάλαβα, τη στιγμή
που σταματάς να γράφεις μια σειρά
1224
01:12:17,334 --> 01:12:21,838
και αναλαμβάνουν άλλοι συγγραφείς, πρέπει
να το κάνουν με τον δικό τους τρόπο.
1225
01:12:24,508 --> 01:12:29,137
{\an8}Τα βιβλία κόμικς ξεκίνησαν
έχοντας άνδρες ως κεντρικούς ήρωες,
1226
01:12:29,137 --> 01:12:30,931
γιατί εκείνη την εποχή,
1227
01:12:30,931 --> 01:12:33,767
{\an8}κανείς δεν σκεφτόταν καν
να συμπεριλάβει γυναίκες ηρωίδες.
1228
01:12:33,767 --> 01:12:35,602
{\an8}Αλλά τώρα που είμαι εκδότης,
1229
01:12:35,602 --> 01:12:40,107
διαπίστωσα ότι το 10% των αναγνωστών μας
είναι γυναίκες.
1230
01:12:40,565 --> 01:12:43,902
Οπότε, προσπαθούμε να αυξήσουμε
αυτό το αναγνωστικό κοινό.
1231
01:12:43,902 --> 01:12:45,821
Τους τελευταίους μήνες και χρόνια,
1232
01:12:45,821 --> 01:12:49,116
προσθέτουμε όλο και περισσότερους
γυναικείους χαρακτήρες.
1233
01:12:49,783 --> 01:12:53,703
Έτσι, έχουμε έναν χαρακτήρα που είναι
βάρβαρη και λέγεται Κόκκινη Σόνια,
1234
01:12:53,703 --> 01:12:55,664
στην προϊστορική εποχή.
1235
01:12:55,664 --> 01:12:57,791
Κρατάει ένα σπαθί κι είναι φοβερή.
1236
01:12:57,791 --> 01:13:00,752
{\an8}Έχουμε τη Μέδουσα. Έχουμε τη Μαύρη Χήρα.
1237
01:13:00,752 --> 01:13:05,382
{\an8}Έχουμε μια καινούργια που λέγεται
κυρία Μάρβελ. Θα γίνει μεγάλη επιτυχία.
1238
01:13:06,508 --> 01:13:10,053
Ήταν η πρώτη φορά στα τόσα χρόνια
που δούλευα εκεί,
1239
01:13:10,554 --> 01:13:14,724
που είχα δώσει στους καλλιτέχνες
την ελευθερία να κάνουν τα βιβλία
1240
01:13:14,724 --> 01:13:16,685
με τον τρόπο που ήθελαν να τα κάνουν.
1241
01:13:16,685 --> 01:13:17,769
ΠΑΓΙΔΑ ΓΙΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗ!
1242
01:13:17,769 --> 01:13:21,523
Το βρίσκω λίγο δύσκολο τώρα.
Το μόνο που μετανιώνω
1243
01:13:21,523 --> 01:13:24,651
είναι φυσικά ότι δεν είμαστε μαζί
24 ώρες τη μέρα.
1244
01:13:24,651 --> 01:13:26,486
Ο Ρόι γράφει στο σπίτι,
1245
01:13:26,486 --> 01:13:30,615
και έχουμε χάσει λίγο
από αυτόν τον τέλειο έλεγχο που είχαμε
1246
01:13:30,615 --> 01:13:32,117
σε όλους τους χαρακτήρες.
1247
01:13:32,117 --> 01:13:33,827
Η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΕΧΕΙ ΑΛΛΑΞΕΙ
1248
01:13:33,827 --> 01:13:36,496
Ίσως θέλω να προσθέσω έναν κακό,
και θα πω στον Ρόι
1249
01:13:36,496 --> 01:13:39,958
"Θα φέρω πίσω τον Δρ Όκταπους
στο επόμενο τεύχος" και ο Ρόι θα πει
1250
01:13:39,958 --> 01:13:42,627
"Δεν μπορείς.
Μόλις το έκανα αυτό στους Εκδικητές".
1251
01:13:42,627 --> 01:13:45,380
Βλέπετε; Και γίνεται λίγο δύσκολο.
1252
01:13:45,672 --> 01:13:48,758
Υπάρχουν φορές που τα πράγματα δεν κολλάνε
1253
01:13:48,758 --> 01:13:51,261
ούτε δένουν στην εντέλεια.
1254
01:13:51,261 --> 01:13:54,222
Αλλά αυτό είναι ένα από τα πράγματα
που πρέπει να ανεχτούμε,
1255
01:13:54,222 --> 01:13:56,725
επειδή έχουμε μεγαλώσει τόσο πολύ.
1256
01:13:57,893 --> 01:14:02,898
ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ Ο ΣΠΑΪΝΤΕΡΜΑΝ
1257
01:14:02,898 --> 01:14:07,861
Έφτασα στο αποκορύφωμα της αδράνειας,
τώρα είμαι ο εκδότης.
1258
01:14:07,861 --> 01:14:09,571
Μ' έστειλαν επάνω.
1259
01:14:09,571 --> 01:14:13,492
{\an8}Κι είναι η δουλειά μου να φροντίζω
ώστε οι άλλοι να γράφουν τα πάντα,
1260
01:14:13,492 --> 01:14:15,869
{\an8}αλλά μου λείπει πολύ το γράψιμο.
1261
01:14:15,869 --> 01:14:19,623
{\an8}ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΝΑ ΤΟ ΠΟΤΙΖΕΤΕ ΟΤΑΝ ΦΥΓΩ. ΣΤΑΝ
1262
01:14:26,838 --> 01:14:30,550
Όταν μ' έκαναν εκδότη αυτού του πράγματος,
έγινα μεγάλος επιχειρηματίας.
1263
01:14:34,554 --> 01:14:37,390
Πάντα ήθελα να γίνω κάποιος σημαντικός,
1264
01:14:38,767 --> 01:14:40,393
αλλά δεν είμαι επιχειρηματίας.
1265
01:14:42,521 --> 01:14:46,274
Δεν μ' ενδιαφέρει να δουλεύω
με αριθμούς και τέτοια πράγματα.
1266
01:14:46,858 --> 01:14:51,029
Το διοικητικό συμβούλιο ήθελε
να ετοιμάσω ένα πενταετές σχέδιο.
1267
01:14:51,029 --> 01:14:54,908
Πού θα είμαστε σε πέντε χρόνια
και τι προϋπολογισμό χρειαζόμαστε;
1268
01:14:54,908 --> 01:14:58,370
Όμως, για μένα,
ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις είναι βαρετό.
1269
01:15:05,126 --> 01:15:07,420
Οπότε, κράτησα τον τίτλο του εκδότη,
1270
01:15:07,420 --> 01:15:10,340
αλλά αντί να είμαι
απλώς ένας επιχειρηματίας,
1271
01:15:11,758 --> 01:15:16,263
ταξίδεψα σε όλη τη χώρα
μιλώντας για τη Marvel Comics.
1272
01:15:16,263 --> 01:15:18,014
Ευχαριστώ, λάτρεις του πολιτισμού.
1273
01:15:18,598 --> 01:15:19,849
{\an8}ΚΟΜΙΚΣ
Ο ΛΙ ΔΙΝΕΙ ΜΙΑ ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΟΜΙΛΙΑ
1274
01:15:19,849 --> 01:15:23,353
{\an8}Πήγαινα σε κολέγια, τηλεοπτικές εκπομπές
1275
01:15:23,353 --> 01:15:26,314
και ραδιοφωνικές εκπομπές
για να προωθήσω τη Marvel.
1276
01:15:26,314 --> 01:15:29,859
Ο υπερήρωας του χώρου των κόμικς,
ο Σταν Λι.
1277
01:15:31,069 --> 01:15:37,784
Πάντα ένιωθα ότι τα κόμικς
ήταν ένα ισχυρό πολιτιστικό εργαλείο
1278
01:15:37,784 --> 01:15:40,412
και δεν είχαν την ευκαιρία
να το αποδείξουν ποτέ.
1279
01:15:40,412 --> 01:15:43,164
Ελπίζω να τους δώσω
αυτήν την ευκαιρία τώρα.
1280
01:15:43,164 --> 01:15:47,752
Θέλω να κάνω τα κόμικς
πολύ πιο σημαντικά από ποτέ.
1281
01:15:48,420 --> 01:15:52,799
Βασικά, θέλω να πιστεύω ότι είναι
μια πραγματική θρησκευτική σταυροφορία.
1282
01:15:54,092 --> 01:15:55,093
Πράγματι.
1283
01:16:02,225 --> 01:16:05,562
Μέχρι τότε, ήμουν στη Marvel
πάρα πολλά χρόνια.
1284
01:16:06,271 --> 01:16:10,817
Είχα μια ισόβια δουλειά, και την άξιζα.
1285
01:16:11,401 --> 01:16:13,320
Να τι νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε.
1286
01:16:15,113 --> 01:16:16,364
Τα σημείωσα όλα.
1287
01:16:16,698 --> 01:16:19,284
Μα η εταιρεία πουλήθηκε.
1288
01:16:21,411 --> 01:16:23,622
Ένας από τους νέους ιδιοκτήτες είπε
1289
01:16:23,622 --> 01:16:26,750
"Σταν, μην ανησυχείς,
θα είσαι καλύτερα από ποτέ".
1290
01:16:26,750 --> 01:16:29,336
Και θα έδινε σε όλους νέα συμβόλαια.
1291
01:16:29,336 --> 01:16:32,088
Έτσι, το νέο συμβόλαιο
που μου προσφέρθηκε ήταν
1292
01:16:32,088 --> 01:16:36,009
αντί για συμβόλαιο εφ' όρου ζωής,
ένα διετές συμβόλαιο,
1293
01:16:36,009 --> 01:16:38,011
κάτι που με έκανε πολύ δυστυχισμένο.
1294
01:16:40,055 --> 01:16:43,475
Πάντα δυσανασχετούσα
με το ότι όταν έγραφα αυτές τις ιστορίες,
1295
01:16:44,225 --> 01:16:48,521
δεν σκέφτηκα ποτέ "Θεέ μου,
πρέπει να κατοχυρώσω κάτι ως δικό μου".
1296
01:16:48,521 --> 01:16:50,482
Ανήκε πάντα στην εταιρεία.
1297
01:16:50,482 --> 01:16:53,652
Έτσι, από επιχειρηματική άποψη,
αυτό ήταν ένα λάθος.
1298
01:16:56,112 --> 01:16:59,532
Ήμουν συντετριμμένος.
Δεν μπορούσα να κάνω και πολλά.
1299
01:17:05,246 --> 01:17:08,792
Σε μια σειρά σκόπιμων
και θανάσιμων τρομοκρατικών επιθέσεων...
1300
01:17:10,335 --> 01:17:11,586
Ήρθε η ώρα για αλλαγή.
1301
01:17:11,795 --> 01:17:14,005
Ναι, μπορούμε!
1302
01:17:19,636 --> 01:17:22,889
Εντάξει, ας ανεβάσουμε την κάμερα.
Και μην καθυστερούμε τον νεαρό.
1303
01:17:24,933 --> 01:17:27,227
Η Marvel κανόνισε τελικά τα πράγματα.
1304
01:17:27,894 --> 01:17:30,647
Παιδιά, εκκενώστε το πλάνο.
Όλοι, παρακαλώ.
1305
01:17:31,189 --> 01:17:36,820
Μου έδωσαν τον τιμητικό τίτλο
του επίτιμου προέδρου.
1306
01:17:37,404 --> 01:17:38,947
Είχα χαρεί πολύ μ' αυτό.
1307
01:17:38,947 --> 01:17:42,826
Και, πάμε! Κάμερα! Αμάξι!
1308
01:17:44,077 --> 01:17:45,078
Σταν!
1309
01:17:45,078 --> 01:17:46,287
Έπιασε;
1310
01:17:46,996 --> 01:17:50,250
Σταν, ευχαριστούμε πολύ που ήρθες.
Είναι μεγάλη μας χαρά
1311
01:17:50,250 --> 01:17:53,211
και συγγνώμη αν σου ζητήσουμε
πολλά αυτόγραφα και χειραψίες
1312
01:17:53,211 --> 01:17:54,838
πριν φύγεις από εδώ,
1313
01:17:54,838 --> 01:17:57,382
μα σ' ευχαριστούμε πολύ.
Ήταν τιμή μας που ήρθες.
1314
01:17:57,382 --> 01:17:59,342
-Ευχαριστώ πολύ!
-Ευχαριστώ.
1315
01:17:59,342 --> 01:18:00,802
Έρχεται τόσος κόσμος και λέει
1316
01:18:00,802 --> 01:18:04,180
"Ευχαριστούμε για τη χαρά που μας έφερες".
1317
01:18:04,848 --> 01:18:07,058
Και το κάνω αυτό από τη δεκαετία του 1940.
1318
01:18:07,726 --> 01:18:09,686
Οι άνθρωποι που τα διάβαζαν τότε,
1319
01:18:09,686 --> 01:18:11,855
ακόμα τα θυμούνται και τους έχουν μείνει.
1320
01:18:11,855 --> 01:18:14,899
Και τώρα έχουν τα δικά τους παιδιά.
Κάποιοι έχουν εγγόνια.
1321
01:18:16,568 --> 01:18:17,652
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΚΕΒΙΝ ΦΑΪΓΚΙ
ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ MARVEL STUDIOS
1322
01:18:17,652 --> 01:18:19,988
{\an8}Κοιτάζω πίσω στις αρχές του '60
στη Marvel,
1323
01:18:19,988 --> 01:18:23,324
{\an8}και σκέφτομαι τους χαρακτήρες που βγήκαν
από τη φαντασία του Λι,
1324
01:18:23,324 --> 01:18:26,995
{\an8}του Κέρμπι, του Ντίτκο και όλων
των συνδημιουργών. Είναι απίστευτο.
1325
01:18:26,995 --> 01:18:29,122
Και όταν καθόμαστε
στο τραπέζι των συσκέψεων
1326
01:18:29,122 --> 01:18:32,208
σε συνεδρίες ανάπτυξης, σκέφτομαι
1327
01:18:32,208 --> 01:18:35,879
"Μακάρι να μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε
το 5% απ' αυτό το χωνευτήρι φαντασίας".
1328
01:18:37,046 --> 01:18:39,924
Εμείς προσπαθούμε να μιμηθούμε
αυτό που έκαναν τόσο καλά τα κόμικς
1329
01:18:39,924 --> 01:18:41,259
για τόσες δεκαετίες.
1330
01:18:42,886 --> 01:18:45,221
Την εποχή που έγραφα αυτά τα κόμικς,
1331
01:18:45,764 --> 01:18:47,515
ήλπιζα ότι θα πουλούσαν
1332
01:18:47,515 --> 01:18:51,019
ώστε να μη χάσω τη δουλειά μου
και να μπορώ να πληρώνω το νοίκι.
1333
01:18:51,019 --> 01:18:52,103
{\an8}ΑΪΡΟΝ ΜΑΝ
1334
01:18:52,103 --> 01:18:55,857
{\an8}Ξαφνικά, αυτοί οι χαρακτήρες
έχουν γίνει παγκοσμίου φήμης.
1335
01:18:56,441 --> 01:19:00,111
Είναι το θέμα κινηματογραφικών επιτυχιών,
1336
01:19:00,111 --> 01:19:02,781
κι εγώ είμαι τόσο τυχερός
ώστε να κάνω μικρά κάμεο.
1337
01:19:04,574 --> 01:19:07,827
Στοπ. Κυρίες και κύριοι,
τελειώσαμε το γύρισμα
1338
01:19:07,827 --> 01:19:11,039
με τον δημιουργό του Άιρον Μαν,
τον κύριο Σταν Λι.
1339
01:19:11,039 --> 01:19:15,126
Το γεγονός ότι δουλεύω
με τους χαρακτήρες που δημιούργησα...
1340
01:19:15,126 --> 01:19:16,044
Πάμε.
1341
01:19:16,044 --> 01:19:19,172
Υπερήρωες στη Νέα Υόρκη; Αφήστε τα αυτά.
1342
01:19:19,964 --> 01:19:23,718
Και το γεγονός
ότι τις σκηνοθετούν τόσο όμορφα...
1343
01:19:23,718 --> 01:19:25,345
Πέτυχε;
1344
01:19:25,345 --> 01:19:29,599
Αυτός είναι ο Κάπτεν Αμέρικα;
Περίμενα να είναι ψηλότερος.
1345
01:19:29,599 --> 01:19:32,310
-Η συνεργασία με τέτοιους επαγγελματίες.
-Πωπώ.
1346
01:19:32,310 --> 01:19:34,604
Σίγουρα θα με απολύσουν.
1347
01:19:34,604 --> 01:19:37,106
Και όλοι αγαπούν τους χαρακτήρες.
1348
01:19:37,106 --> 01:19:39,400
Είσαι ο Τόνι Στανκ;
1349
01:19:39,400 --> 01:19:42,111
Δεν περίμενα ποτέ ότι θα εξελισσόταν έτσι.
1350
01:19:42,111 --> 01:19:44,948
Πριν με διακόψουν με τόση αγένεια...
1351
01:19:45,323 --> 01:19:47,575
Η συνεργασία
με τόσο δημιουργικούς ανθρώπους,
1352
01:19:47,867 --> 01:19:50,203
ειδικά τους ανθρώπους
που φτιάχνουν ταινίες,
1353
01:19:51,079 --> 01:19:52,664
είναι πολύ συναρπαστική.
1354
01:19:56,084 --> 01:19:57,418
Όχι!
1355
01:19:57,794 --> 01:19:58,837
Ναι!
1356
01:19:59,420 --> 01:20:01,965
Είναι συγκλονιστικό όταν το σκέφτομαι.
1357
01:20:01,965 --> 01:20:05,760
Καλά πέρασα το '60,
αλλά τώρα το πληρώνω.
1358
01:20:05,760 --> 01:20:06,803
Και στοπ.
1359
01:20:06,803 --> 01:20:08,596
Μάλλον θα πάρω αυτά...
1360
01:20:09,222 --> 01:20:12,725
θα τα φέρω εδώ
και θα τα κρατήσω για να τα φυλάξω.
1361
01:20:13,768 --> 01:20:17,188
Τι έχετε πάθει, παιδιά;
Δεν έχετε ξαναδεί διαστημόπλοιο;
1362
01:20:17,188 --> 01:20:18,106
Πάμε.
1363
01:20:18,982 --> 01:20:20,316
"Εμπιστέψου με, πιστέ."
1364
01:20:21,651 --> 01:20:25,405
Θα ήμουν τρελός
αν δεν ένιωθα ικανοποιημένος.
1365
01:20:27,365 --> 01:20:30,493
{\an8}Είναι ωραίο να βλέπεις τον κόσμο
να συμβαδίζει μ' αυτό που έκανε ο Σταν.
1366
01:20:30,493 --> 01:20:31,536
{\an8}ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΡΟΪ ΤΟΜΑΣ
1367
01:20:31,536 --> 01:20:34,038
{\an8}Ακόμα κι αν χρειάστηκαν ταινίες
για να γίνει αυτό.
1368
01:20:34,038 --> 01:20:35,582
{\an8}Ο κόσμος πρέπει να παραδεχτεί τώρα
1369
01:20:35,582 --> 01:20:38,376
{\an8}ότι ίσως κάτι υπάρχει στη δουλειά του.
1370
01:20:38,376 --> 01:20:40,503
Για όνομα του Θεού, πώς είσαι;
1371
01:20:43,172 --> 01:20:46,175
Οι σπόροι αυτού του έργου
βρίσκονται σ' αυτά που έκανε ο Σταν
1372
01:20:46,175 --> 01:20:48,469
με τον Τζακ και τον Στιβ.
1373
01:20:48,469 --> 01:20:51,806
Μπορείς να εντοπίσεις ό,τι κάνουν τώρα.
1374
01:20:51,806 --> 01:20:55,351
Βασικά, όλα προέρχονται
από το ποτάμι που απελευθερώθηκε
1375
01:20:55,351 --> 01:20:58,229
όταν ο Σταν, ο Τζακ κι ο Ντίτκο
βρέθηκαν μαζί
1376
01:20:58,229 --> 01:21:01,274
και ξαφνικά έγιναν
αυτή η υπέροχη τριανδρία
1377
01:21:01,274 --> 01:21:03,234
που δημιούργησε ένα ολόκληρο σύμπαν.
1378
01:21:07,780 --> 01:21:11,075
Κανείς τους δεν θα μπορούσε
να το κάνει χωρίς τον άλλον.
1379
01:21:17,040 --> 01:21:20,543
{\an8}Ας υποδεχτούμε θερμά τον κύριο Σταν Λι.
1380
01:21:20,543 --> 01:21:24,213
{\an8}ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗΣ UCLA 2017
1381
01:21:25,423 --> 01:21:26,341
Ευχαριστώ.
1382
01:21:30,511 --> 01:21:32,472
Πέρασα πολύ χρόνο
1383
01:21:33,389 --> 01:21:37,477
να γράφω μια ομιλία 25 σελίδων για σας
1384
01:21:39,062 --> 01:21:42,523
και καθώς την κοίταξα, είπα
"Θα ήθελα εγώ ν' ακούσω αυτήν την ομιλία;"
1385
01:21:43,900 --> 01:21:44,943
Και την έσκισα.
1386
01:21:46,027 --> 01:21:49,238
Οπότε, στέκομαι εδώ τώρα ανυπεράσπιστος,
1387
01:21:50,073 --> 01:21:52,659
χωρίς τίποτα εκτός από το να σας πω
1388
01:21:54,035 --> 01:21:55,912
ότι αν έχετε μια ιδέα
1389
01:21:55,912 --> 01:21:56,996
ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ
1390
01:21:56,996 --> 01:21:59,165
που τη θεωρείτε πραγματικά καλή,
1391
01:22:00,041 --> 01:22:02,627
μην αφήσετε κανέναν ανόητο
να σας αλλάξει γνώμη.
1392
01:22:02,627 --> 01:22:08,633
Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε τρελή ιδέα
που θα σκέφτεστε θα είναι ιδιοφυής,
1393
01:22:08,633 --> 01:22:12,178
αλλά αν υπάρχει κάτι
που νιώθετε ότι είναι καλό,
1394
01:22:12,679 --> 01:22:17,350
{\an8}κάτι που θέλετε να κάνετε,
κάτι που σημαίνει κάτι για σας,
1395
01:22:17,725 --> 01:22:22,146
προσπαθήστε να το κάνετε.
Γιατί θα κάνετε το καλύτερο δυνατό,
1396
01:22:22,689 --> 01:22:25,608
μόνο αν κάνετε αυτό που θέλετε
1397
01:22:25,608 --> 01:22:29,654
και αν το κάνετε με τον τρόπο
που πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει,
1398
01:22:29,654 --> 01:22:33,032
και αν νιώθετε περήφανοι αφού το κάνετε,
1399
01:22:33,032 --> 01:22:34,534
ό,τι κι αν είναι αυτό,
1400
01:22:34,534 --> 01:22:38,287
θα μπορείτε να το κοιτάξετε και να πείτε
"Εγώ το έκανα και είναι πάρα πολύ καλό".
1401
01:22:38,287 --> 01:22:39,956
Είναι σπουδαίο συναίσθημα.
1402
01:22:40,707 --> 01:22:45,169
Θέλω να ευχηθώ σε όλους σας
καλή επιτυχία στον κόσμο.
1403
01:22:45,169 --> 01:22:49,257
Κάντε τα δικά σας. Ό,τι κι αν κάνετε,
κάντε το καλύτερο που μπορείτε.
1404
01:22:49,257 --> 01:22:51,300
Θα χαρείτε που το κάνατε.
1405
01:22:51,300 --> 01:22:52,802
Εξέλσιορ!
1406
01:26:05,912 --> 01:26:07,914
Απόδοση διαλόγων:
Ευγενία Μίσκου