1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX

2
00:00:06,464 --> 00:00:09,718
BİR NETFLIX BELGESELİ

3
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX

4
00:00:13,388 --> 00:00:15,098
"KARA EJDERHALAR"

5
00:00:15,181 --> 00:00:17,017
KARA LEJYON

6
00:00:17,851 --> 00:00:20,437
"KARA NERGİS"

7
00:00:21,312 --> 00:00:25,066
<i>Bana göre</i>
<i>film tarihinin en heyecanlı dönemi</i>

8
00:00:25,150 --> 00:00:28,737
<i>adında "kara" kelimesi geçen filmlerin</i>
<i>bu hâlden…</i>

9
00:00:28,820 --> 00:00:29,988
KARA KORSANLAR

10
00:00:30,905 --> 00:00:31,948
<i>…bu hâle geldiği dönem.</i>

11
00:00:34,743 --> 00:00:35,994
SİYAH ŞAMPUAN

12
00:00:36,077 --> 00:00:37,328
SİYAH ALTILI

13
00:00:37,412 --> 00:00:38,455
SİYAH GESTAPO

14
00:00:40,373 --> 00:00:42,375
SİYAH JACK

15
00:00:43,460 --> 00:00:47,714
<i>Heyecanımın tek nedeni reklamların</i>
<i>artık daha gerçekçi olması değildi.</i>

16
00:00:48,214 --> 00:00:51,051
<i>Artık filmlerde</i>

17
00:00:51,134 --> 00:00:54,054
<i>öz güvenli ve yetenekli Siyahileri</i>
<i>görebilmemdi.</i>

18
00:00:55,055 --> 00:00:57,557
<i>İlk çizgi roman uyarlamalarından</i>

19
00:00:57,640 --> 00:00:59,768
Friday Foster'da<i> parlayan Pam Grier.</i>

20
00:01:00,268 --> 00:01:04,314
The Mack <i>kara filminde</i>
<i>Max Julien'in modern oyunculuğu.</i>

21
00:01:04,397 --> 00:01:08,485
<i>Charlie Russell'ın 1969'daki oyunu</i>
Five on the Black Hand Side

22
00:01:08,568 --> 00:01:10,945
<i>dört yıl sonra sinemaya geldi.</i>

23
00:01:11,780 --> 00:01:16,618
Sakız veya sıkıntılı zaman dışında
hiçbir şeyden vazgeçmedim

24
00:01:16,701 --> 00:01:18,703
ve sakızım yeni bitti.

25
00:01:21,623 --> 00:01:24,292
<i>Bu şekilde tepki veren tek kişi değildim.</i>

26
00:01:24,375 --> 00:01:26,294
"SHAFT"A
KALABALIKLAR AKIN EDİYOR

27
00:01:26,377 --> 00:01:27,754
<i>Harlem'de Hell Up.</i>

28
00:01:27,837 --> 00:01:29,756
<i>Siyah Baba.</i>

29
00:01:30,840 --> 00:01:35,637
<i>Bu özgürlük ve tatmin patlaması</i>
<i>bu kadar iyi karşılandıysa</i>

30
00:01:35,720 --> 00:01:38,014
<i>ve bu arzu hiç kaybolmadıysa</i>

31
00:01:38,098 --> 00:01:41,267
<i>neden bu Siyahi filmlerinin yapımı durdu?</i>

32
00:01:55,865 --> 00:01:59,786
<i>Büyükannem filmlerin, hayal kurma şeklini</i>
<i>değiştirdiğini söylerdi.</i>

33
00:02:00,453 --> 00:02:02,372
<i>Mississippiliydi.</i>

34
00:02:02,455 --> 00:02:07,335
<i>Filmler sayesinde hayallerinin</i>
<i>hikâyeyi andıran şeylere dönüştüğünü</i>

35
00:02:07,836 --> 00:02:11,714
<i>ve bilinçaltına yerleşen,</i>
<i>izlediği ilk filmin</i>

36
00:02:11,798 --> 00:02:13,216
Dracula<i> olduğunu söylerdi.</i>

37
00:02:13,299 --> 00:02:16,511
<i>Gotik ürpertileri</i>
<i>ve opera benzeri sesleri yüzünden</i>

38
00:02:16,594 --> 00:02:19,264
<i>bir hafta uyumaya korkmuş.</i>

39
00:02:19,347 --> 00:02:22,016
Ben Dracula'yım.

40
00:02:22,100 --> 00:02:25,895
Kötü ruhlar mı? Aman tanrım!
Yani buralarda kötü ruh mu var?

41
00:02:25,979 --> 00:02:29,399
Tabii, bu yer onlarla kaynıyor.
Hepsi bu da değil.

42
00:02:29,482 --> 00:02:30,567
Ne? Dahası mı var?

43
00:02:30,650 --> 00:02:33,778
<i>Ama korkuyla yüzleşen</i>
<i>Afrikalı Amerikalıları gösteren filmler</i>

44
00:02:33,862 --> 00:02:38,324
<i>bunu beyaz perdeye itibarsızlaştırarak</i>
<i>ve sürrealist bir şekilde taşıdı.</i>

45
00:02:38,408 --> 00:02:39,576
Kim onlar?

46
00:02:41,244 --> 00:02:42,287
Zombi.

47
00:02:44,539 --> 00:02:48,710
<i>Bu da şunu gösteriyor ki</i>
<i>klasik olarak bilinen filmler</i>

48
00:02:48,793 --> 00:02:52,964
<i>Siyahi insanları gereğinden fazla</i>
<i>hüsrana uğrattı.</i>

49
00:02:53,047 --> 00:02:53,965
<i>Bir noktada</i>

50
00:02:54,048 --> 00:02:56,968
<i>usta isimlerin eserlerinde</i>

51
00:02:57,051 --> 00:03:00,388
<i>sizi utandıracak bir sahneye</i>
<i>maruz kalabiliyorsunuz.</i>

52
00:03:00,471 --> 00:03:04,058
<i>Gerilim Ustası'nın</i>
<i>hızla ürettiği stereotipleri,</i>

53
00:03:04,142 --> 00:03:06,603
<i>filmin en çok beğenilen yazarlarından biri</i>

54
00:03:06,686 --> 00:03:09,606
<i>ve müzikallerin</i>
<i>oyuncu-yönetmen prömiyerleri</i>

55
00:03:09,689 --> 00:03:11,399
<i>iz bırakmaya devam ediyor.</i>

56
00:03:12,525 --> 00:03:16,738
<i>Tiyatro ve sinemanın devleri</i>
<i>Orson Welles ve Laurence Olivier</i>

57
00:03:16,821 --> 00:03:20,200
<i>Othello rolünü oynamak için</i>
<i>siyah boya sürüp</i>

58
00:03:20,283 --> 00:03:22,160
<i>mülayim bir üstünlüğe büründü.</i>

59
00:03:22,660 --> 00:03:25,747
Cani sırların kirli çamaşır dolabı.

60
00:03:27,248 --> 00:03:30,877
<i>Mickey Mouse'u veya Bugs Bunny'yi görüp de</i>

61
00:03:30,960 --> 00:03:35,048
<i>o ırkçı yapımları düşünmediğim</i>
<i>hiç olmadı.</i>

62
00:03:35,131 --> 00:03:38,468
<i>Ya ne düşünecektik?</i>
<i>Harvard Club için giyindiklerini mi?</i>

63
00:03:38,551 --> 00:03:40,762
Bir filin uçtuğunu gördün mü hiç?

64
00:03:40,845 --> 00:03:42,388
At sineği gördüm.

65
00:03:42,472 --> 00:03:44,474
<i>Ben bir yusufçuk gördüm.</i>

66
00:03:45,016 --> 00:03:46,476
<i>Ben karasinek gördüm.</i>

67
00:03:48,102 --> 00:03:49,103
<i>Bak, hepsini…</i>

68
00:03:49,187 --> 00:03:51,356
<i>Bunlar muhtemelen</i>

69
00:03:51,439 --> 00:03:54,234
<i>büyükannemin</i>
<i>bilinçaltına işleyen sahnelerdi.</i>

70
00:03:54,317 --> 00:03:57,654
<i>Siyahi bir Mississsippili kadın olarak</i>
<i>gördüğü muameleyle birlikte</i>

71
00:03:57,737 --> 00:04:01,366
<i>benliğini ele geçirmesin diye</i>
<i>savaşmak zorunda olduğu sahneler.</i>

72
00:04:01,449 --> 00:04:05,536
<i>Görüntü farkındalığı o kadar büyüktü ki</i>
<i>onu Hattiesburg'de gördüğümde</i>

73
00:04:05,620 --> 00:04:09,082
The Andy Griffith Show'un<i> tekrarını</i>
<i>izletmezdi.</i>

74
00:04:09,165 --> 00:04:10,166
<i>Şöyle derdi:</i>

75
00:04:10,250 --> 00:04:12,794
<i>"O güney şehrinde hiç Siyahi yok."</i>

76
00:04:12,877 --> 00:04:14,921
<i>"Sence onlara ne olmuştur?"</i>

77
00:04:15,004 --> 00:04:19,008
<i>Tüm bunlar filmleri sevmemi zorlaştırdı.</i>

78
00:04:19,592 --> 00:04:25,306
<i>Benim için ömür izlemek, düşünmek</i>
<i>ve filmler hakkında yazmaktan ibaretti.</i>

79
00:04:25,390 --> 00:04:26,724
<i>Beni caydıracak</i>

80
00:04:26,808 --> 00:04:30,353
<i>onca saygısız film sahnesine rağmen</i>
<i>hep geri döndüm.</i>

81
00:04:30,853 --> 00:04:33,731
<i>Bu aşağılanma bir dağ gibi büyüyebiliyor.</i>

82
00:04:34,774 --> 00:04:38,361
<i>Belki bunu</i>
<i>en basit şu şekilde açıklayabilirim.</i>

83
00:04:38,444 --> 00:04:39,988
<i>Beyaz bir oyuncu olsaydın</i>

84
00:04:40,071 --> 00:04:43,032
<i>resmî kıyafet gece hayatını,</i>
<i>hayatın sunduğu</i>

85
00:04:43,116 --> 00:04:45,743
<i>tüm zevklere hazır olduğunu ima ederdi.</i>

86
00:04:46,703 --> 00:04:49,872
<i>Siyahi oyuncuysan</i>
<i>siyah papyon havalı durmazdı.</i>

87
00:04:49,956 --> 00:04:53,626
<i>İşe gittiğini</i>
<i>ve üniforman olduğunu gösterirdi.</i>

88
00:04:53,710 --> 00:04:57,505
<i>Güzel kıyafetler herkes kadar</i>
<i>benim de hoşuma gider,</i>

89
00:04:57,588 --> 00:04:58,756
<i>belki daha da fazla</i>

90
00:04:58,840 --> 00:05:01,384
<i>ama papyonlardan hiç hazzetmedim.</i>

91
00:05:01,467 --> 00:05:03,386
<i>Belki bu yüzdendir.</i>

92
00:05:05,680 --> 00:05:09,809
SHOW BOAT (1929)
YÖNETMEN: HARRY A. POLLARD

93
00:05:09,892 --> 00:05:15,732
SHOW BOAT (1936)
YÖNETMEN: JAMES WHALE

94
00:05:15,815 --> 00:05:19,027
SHOW BOAT (1951)
YÖNETMEN: GEORGE SIDNEY

95
00:05:19,110 --> 00:05:22,488
<i>Siyahi oyunculara</i>
<i>yeni roller bulmak yerine</i>

96
00:05:22,572 --> 00:05:25,450
Show Boat'un<i> bitmek bilmez tekrarları</i>

97
00:05:25,533 --> 00:05:28,453
<i>aynı Siyahi oyuncuları</i>
<i>tekrar tekrar kullandı.</i>

98
00:05:28,536 --> 00:05:31,956
<i>Sinemada Siyahilerin umutlarının kırılması</i>
<i>gelenek olmuştu.</i>

99
00:05:32,040 --> 00:05:34,876
<i>Siyah erkekler için</i>
<i>pek rol olmadığının söylenmesinden tutun,</i>

100
00:05:34,959 --> 00:05:36,919
<i>Siyahi kadınların kendinden</i>

101
00:05:37,003 --> 00:05:40,340
<i>nefret etmesini sağlayan</i>
<i>güzellik standartlarına kadar.</i>

102
00:05:40,423 --> 00:05:41,716
İşte geliyor.

103
00:05:42,633 --> 00:05:45,720
Saçıyla şu hareketi yaptığı
sahneye bayılıyorum.

104
00:05:45,803 --> 00:05:48,348
<i>Bu replik</i>
<i>Siyah bir oyuncu için yazılmamıştı</i>

105
00:05:48,431 --> 00:05:51,059
<i>ama çok arzu edilen bir saçla ilgili</i>

106
00:05:51,142 --> 00:05:53,394
<i>tuhaf, kasıtsız bir yorumda bulundu.</i>

107
00:05:54,062 --> 00:05:57,565
<i>Siyah kadınların hâlâ mücadele ettiği</i>
<i>bir ders bu.</i>

108
00:05:59,692 --> 00:06:02,904
Ben Atlanta'da çocukken

109
00:06:02,987 --> 00:06:06,032
çok katı bir ayrımcılık sistemi vardı.

110
00:06:06,115 --> 00:06:08,826
Hiçbir sinemaya gidemedim.

111
00:06:08,910 --> 00:06:13,164
Sadece bir veya iki tane
siyahi sineması vardı.

112
00:06:13,247 --> 00:06:18,252
Çok küçüklerdi
ve çok ünlü filmler gelmiyordu.

113
00:06:18,336 --> 00:06:22,465
Gelse bile iki, üç yıl geç geliyordu.

114
00:06:22,548 --> 00:06:28,346
Yani genel olarak
çok katı bir ayrımcılık vardı.

115
00:06:31,057 --> 00:06:33,684
Cumartesilerimi sinemada geçirirdim.

116
00:06:34,352 --> 00:06:37,105
Lash LaRue, Gene Autry, Roy Rogers
gibi isimlerin

117
00:06:37,188 --> 00:06:41,484
kovboy filmlerini veya <i>Buck Bogers </i>gibi

118
00:06:41,567 --> 00:06:45,154
uzay dizilerine bakardık.

119
00:06:45,238 --> 00:06:48,157
Kovboy filmlerine çok düşkündüm.

120
00:06:49,200 --> 00:06:51,327
Niyeyse onlara bayılırdım.

121
00:06:51,411 --> 00:06:54,539
Gene Autry, Johnny Mack Brown
ve Roy Rogers

122
00:06:54,622 --> 00:06:56,666
ve tüm o kovboy dizilerine.

123
00:06:57,750 --> 00:07:02,380
Los Angeles Sineması'na giderdim.
Eskisi gibi kocaman bir saraydı.

124
00:07:02,463 --> 00:07:04,507
Ve iyi korunmuştu.

125
00:07:04,590 --> 00:07:07,301
Bazen orada tek olurdum,
arkama yaslanırdım

126
00:07:07,385 --> 00:07:09,637
ve koca salon benim olurdu.

127
00:07:09,720 --> 00:07:12,849
John Ford, Monument Vally
gibi şeyleri izlerdim

128
00:07:12,932 --> 00:07:15,476
O tür şeyleri sevmeye başlamıştım.

129
00:07:15,560 --> 00:07:18,146
Çok güzel hikâyeler gördüm.

130
00:07:18,229 --> 00:07:22,817
Filmlere babamla giderdim.

131
00:07:22,900 --> 00:07:26,696
Beni, kendi sevdiği filmlere götürürdü.

132
00:07:26,779 --> 00:07:31,284
John Wayne, Steve McQueen gibi isimlerin
olduğu filmlere.

133
00:07:33,035 --> 00:07:35,037
<i>Band of Angels'ı </i>hatırlıyorum.

134
00:07:35,580 --> 00:07:38,624
Sidney Poitier'in
onu tokatlayışını hatırlıyorum.

135
00:07:38,708 --> 00:07:40,626
BAND OF ANGELS (1957)
YÖNETMEN: RAOUL WALSH

136
00:07:40,710 --> 00:07:44,255
Film kesiliyordu, döndüğünde
suratını tutarak duruyordu.

137
00:07:44,338 --> 00:07:47,383
"Ne oldu?" diye şaşırmıştık.
Annem "Tokatladı" dedi.

138
00:07:47,467 --> 00:07:48,551
"Ne? Cidden mi?"

139
00:07:49,510 --> 00:07:51,554
"Bunu gösteremezler ama evet."

140
00:07:52,054 --> 00:07:55,933
Film seven biriyseniz izlemek istediğiniz
filmlere gidersiniz.

141
00:07:56,017 --> 00:08:00,104
Filmde hiç siyahi oyuncu olmadığını
ancak filmin yarısında

142
00:08:00,188 --> 00:08:02,231
fark edebilirsiniz.

143
00:08:03,441 --> 00:08:06,235
Patlamış mısırınızı yerken dersiniz:

144
00:08:06,319 --> 00:08:10,448
"Bana mı öyle geliyor
yoksa bu filmde hiç siyahi yok mu?"

145
00:08:10,531 --> 00:08:12,950
"Filmde siyahi yok." "Tamam."

146
00:08:13,534 --> 00:08:15,495
Biz de bir şekilde

147
00:08:16,454 --> 00:08:18,623
temsil edilmek istiyoruz.

148
00:08:19,123 --> 00:08:22,710
Çünkü ben çocukken

149
00:08:22,793 --> 00:08:25,171
filmlerdeki siyahiler…
Stephin Fetchit vardı.

150
00:08:25,254 --> 00:08:26,547
Ne arıyorsun?

151
00:08:26,631 --> 00:08:27,798
AKTÖR

152
00:08:28,799 --> 00:08:30,760
Berberliği kasapta mı öğrendin?

153
00:08:30,843 --> 00:08:32,011
Willie Best vardı.

154
00:08:33,095 --> 00:08:36,307
Alfalfa, Buckwheat, Stymie…

155
00:08:39,185 --> 00:08:41,312
Yine de onlara özeniyordum!

156
00:08:41,395 --> 00:08:42,772
Selam Buckwheat.

157
00:08:42,855 --> 00:08:45,274
Beyazlarla oyun oynayan
Siyah çocuk hiç tanımıyordum.

158
00:08:45,358 --> 00:08:49,362
Hele onlarla takılmak,
evlerine gitmek,

159
00:08:49,445 --> 00:08:51,656
misafirlikler falan hiç yoktu.

160
00:08:51,739 --> 00:08:56,077
<i>Our Gang'i </i>izleyince
"Nerede yaşıyor bunlar ya?" diyordum.

161
00:08:56,869 --> 00:08:58,538
Ben ayrımcılıkla büyüdüm.

162
00:08:58,621 --> 00:09:04,544
Yani kendimi bildim bileli

163
00:09:04,627 --> 00:09:05,795
dünyalar ayrıydı.

164
00:09:07,213 --> 00:09:11,342
Ama film izlemeye gittiğimde
filmlerde böyle fanteziler vardı.

165
00:09:11,425 --> 00:09:16,222
Film izlemeye gittiğimde
dönünce gördüğüm korsan olmak isterdim.

166
00:09:17,098 --> 00:09:17,932
Ama…

167
00:09:19,308 --> 00:09:21,102
Bana siyahi kovboy lazımdı.

168
00:09:23,437 --> 00:09:25,356
Anlatacak çok hikâyemiz var.

169
00:09:25,439 --> 00:09:29,777
Çeşitli şekilde
daha fazla yansıtılmak istiyoruz

170
00:09:29,860 --> 00:09:33,239
ve bence yaşıtlarımı da
en çok rahatsız eden şey bu.

171
00:09:33,823 --> 00:09:38,119
Çocuk olduğumuzu,
bilim kurguda olduğumuzu falan.

172
00:09:38,202 --> 00:09:39,745
Birçok insan gibi ben de

173
00:09:39,829 --> 00:09:42,873
filmlerle, hayallerle
etkileşime geçtiğiniz gibi geçiyorum.

174
00:09:42,957 --> 00:09:45,876
İzlediğim o filmlerin tadını çıkarırken

175
00:09:45,960 --> 00:09:47,420
ayrıca yansıtma yapıyor,

176
00:09:48,254 --> 00:09:51,299
kendimi ekranda görmeye çalışıyordum.

177
00:09:53,551 --> 00:09:59,140
Küçük bir kızken filmlerde gördüğüm
tek şey bana benzemeyen insanlardı.

178
00:09:59,724 --> 00:10:03,561
Bu yüzden bir aktris olabileceğime
asla inanamadım.

179
00:10:03,644 --> 00:10:09,859
Ta ki <i>Carmen Jones'ta </i>Harry Belafonte
ile Dorothy Dandridge'i görene dek.

180
00:10:09,942 --> 00:10:14,113
Onları görünce "Vay canına!" dedim.

181
00:10:14,196 --> 00:10:17,074
"Belki ben de aktris olabilirim."

182
00:10:18,367 --> 00:10:20,661
<i>Dorothy Dandridge, en kalifiye olduğu</i>

183
00:10:20,745 --> 00:10:23,581
<i>tek bir alan dışındaki</i>
<i>tüm alanlarda yıldız olmuş</i>

184
00:10:23,664 --> 00:10:25,750
<i>biriyle üç kez beraber oynadı.</i>

185
00:10:25,833 --> 00:10:26,876
<i>O alan, filmdi.</i>

186
00:10:26,959 --> 00:10:29,086
<i>Oyuncu da Harry Belafonte'ydi.</i>

187
00:10:29,587 --> 00:10:32,798
<i>Dandridge'in yeteneği</i>
<i>ve ökesi Belafonte'ye denkti.</i>

188
00:10:32,882 --> 00:10:36,302
<i>Uyumlu karizmalarının görülmesini</i>
<i>ancak yükselen ırkçılık</i>

189
00:10:36,385 --> 00:10:38,220
<i>engelleyebiliyordu.</i>

190
00:10:38,304 --> 00:10:41,641
<i>Bu sebeple ekranda</i>
<i>daha fazla bir araya gelemediler.</i>

191
00:10:47,438 --> 00:10:52,360
<i>Belafonte'nin şarkıcılıktaki ünü,</i>
<i>oyunculuk eğitiminden kaynaklandı.</i>

192
00:10:52,443 --> 00:10:55,780
<i>Müziğiyle hikâyeler anlattı. </i>

193
00:10:55,863 --> 00:10:59,867
<i>Sıra dışı bir insandı,</i>
<i>bir sporcunun fiziksel gücüne sahipti</i>

194
00:10:59,950 --> 00:11:02,536
<i>ve aktörlük yeteneklerini hemen gösteren</i>

195
00:11:02,620 --> 00:11:05,414
<i>oynadığı karakteri yaşama özelliği vardı.</i>

196
00:11:05,498 --> 00:11:09,919
<i>Ama onu nasıl kullanacağını bilmeyen,</i>
<i>hatta ondan çok korktuğu için</i>

197
00:11:10,002 --> 00:11:11,545
Carmen Jones'ta

198
00:11:11,629 --> 00:11:15,383
<i>şarkı söylerken onun sesini kullanmayan</i>
<i>bir sisteme çarptı.</i>

199
00:11:15,466 --> 00:11:18,427
CARMEN JONES (1954)
YÖNETMEN: OTTO PREMINGER

200
00:11:21,430 --> 00:11:22,973
<i>1959 yılında</i>

201
00:11:23,057 --> 00:11:27,645
<i>birkaç yıl sonra Oscar kazanacak olan</i>
<i>yönetmen Robert Wise'ı,</i>

202
00:11:27,728 --> 00:11:31,107
<i>aktör Ed Begley'i,</i>
<i>kara listedeki senarist Abe Polonsky'yi</i>

203
00:11:31,190 --> 00:11:33,567
<i>ve Modern Jazz Quartet'i</i>
<i>bir araya getiren</i>

204
00:11:33,651 --> 00:11:35,653
<i>bir proje üreterek cevabını verdi.</i>

205
00:11:38,948 --> 00:11:43,452
<i>Odds Against Tomorrow,</i>
o dönem için mükemmel bir şeydi.

206
00:11:44,203 --> 00:11:47,540
Öyle bir film yapma fırsatının
bana verilmiş olması

207
00:11:47,623 --> 00:11:49,291
benim için çok büyük anlam

208
00:11:50,501 --> 00:11:51,794
ifade ediyordu.

209
00:11:51,877 --> 00:11:56,465
ODDS AGAINST TOMORROW (1959)
YÖNETMEN: ROBERT WISE

210
00:12:12,189 --> 00:12:13,649
Selam bebeğim. N'aber?

211
00:12:15,651 --> 00:12:17,862
Bacco sana içki ısmarlamak istiyor.

212
00:12:18,612 --> 00:12:20,614
Ben ise yepyeni bir araba.

213
00:12:20,698 --> 00:12:23,743
<i>Odds Against Tomorrow</i>
unutulmaz bir filmdi.

214
00:12:23,826 --> 00:12:25,494
<i>Döneminin son kara filmiydi</i>

215
00:12:25,578 --> 00:12:28,998
<i>ve ırklara dürüst bakışıyla</i>
<i>döneminin ötesinde bir yapımdı.</i>

216
00:12:29,081 --> 00:12:31,375
<i>Bu yüzden de görmezden gelindi tabii.</i>

217
00:12:31,459 --> 00:12:34,086
<i>Belafonte'nin önüne</i>
<i>çeşitli fırsatlar çıktı</i>

218
00:12:34,170 --> 00:12:37,715
<i>ama teklif edilen projeler</i>
<i>onun hiç ilgisini çekmedi.</i>

219
00:12:37,798 --> 00:12:40,176
Sidney Poitier o döneme gelene dek

220
00:12:40,259 --> 00:12:43,471
evrenin en popüler siyahi kişisiydi.

221
00:12:44,138 --> 00:12:46,849
Ama o Sidney Poitier'di.

222
00:12:47,558 --> 00:12:50,686
Siyahilerin ortamında,
Siyahilerin yanında bir

223
00:12:50,770 --> 00:12:52,438
Sidney Poitier değildi.

224
00:12:52,521 --> 00:12:58,068
Komple beyazlardan oluşan bir filmde
Siyah birini oynayan Sidney Poitier'di.

225
00:12:58,152 --> 00:13:01,489
Kendime sorduğum ilk şey
"Bbir geçmişi, geleceği olmayan

226
00:13:02,239 --> 00:13:04,867
siyahi bir adam kendini nasıl olur da

227
00:13:04,950 --> 00:13:09,663
birden yedi Nazi rahibe
arasında bulur?" olmuştu.

228
00:13:09,747 --> 00:13:11,123
Rolü reddettim.

229
00:13:12,541 --> 00:13:15,586
Sidney'ye teklif ettiler, kabul etti.

230
00:13:16,170 --> 00:13:18,130
Kazanan, Sidney Poitier.

231
00:13:19,840 --> 00:13:23,260
SIDNEY POITIER
EN İYİ AKTÖR - LILIES OF THE FIELD

232
00:13:23,344 --> 00:13:28,390
<i>Siyahi topluluğunu düzgün şekilde</i>
<i>yansıtmayan, hatta hiç yansıtmayan</i>

233
00:13:28,474 --> 00:13:30,684
<i>içeriklere teslim olmaktansa</i>

234
00:13:30,768 --> 00:13:35,356
<i>Harry Belafonte 1959 ile 1970 arasında</i>
<i>filmlerde hiç oynamamayı seçti.</i>

235
00:13:35,439 --> 00:13:39,568
<i>Benim gözümde bu onu film dünyasının</i>
<i>Muhammad Ali'si yaptı.</i>

236
00:13:39,652 --> 00:13:43,322
<i>Zirve döneminde</i>
<i>ait olduğu alandan uzaklaştırılmıştı.</i>

237
00:13:43,405 --> 00:13:46,534
Reddettiğim hiçbir projeden
pişmanlık duymuyorum.

238
00:13:47,952 --> 00:13:50,371
Benlik değildi.

239
00:13:50,871 --> 00:13:52,289
Hiç kimseye kızmadım.

240
00:13:52,373 --> 00:13:57,127
Diğerlerinin fırsat bulup
kabul etmesine sevindim ama ben…

241
00:13:57,711 --> 00:13:59,713
Öncelikle ben sanatçıyım.

242
00:14:00,214 --> 00:14:01,382
Aktörüm.

243
00:14:01,465 --> 00:14:05,344
Marlon Brando, Walter Matthau,
Rod Steiger, Tony Curtis

244
00:14:05,427 --> 00:14:07,930
gibi isimlerle bize hiç rahat vermeyen

245
00:14:08,013 --> 00:14:11,767
bir yönetmenin olduğu
okuldan çıkıp geldim ben.

246
00:14:12,434 --> 00:14:16,730
Yapılmaya değer olduğunu düşünmediğim
hiçbir şeyi yapmam elbette.

247
00:14:17,273 --> 00:14:21,151
Neyse ki

248
00:14:21,235 --> 00:14:22,611
çok başarılıydım.

249
00:14:22,695 --> 00:14:26,991
Çünkü beni aralarına yürekten kabul eden

250
00:14:27,074 --> 00:14:29,827
o kadar büyük bir çevrem vardı ki

251
00:14:29,910 --> 00:14:34,915
kimse Belafonte gibi büyük bir ismi
görmezden gelemez,

252
00:14:34,999 --> 00:14:37,042
ona bulaşamazdı.

253
00:14:37,126 --> 00:14:39,962
Çünkü ne zaman biri gelip
bana ültimatom verse

254
00:14:40,045 --> 00:14:42,506
"Siktir git. Paris'e gidiyorum." dedim.

255
00:14:42,590 --> 00:14:46,760
"Seversem oraya yerleşirim
ama gideceğim yer,

256
00:14:46,844 --> 00:14:50,931
sana olan cevabımı gösteriyor."

257
00:14:51,473 --> 00:14:52,308
Tekim.

258
00:14:52,391 --> 00:14:55,477
THE WORLD, THE FLESH AND THE DEVIL (1959)
YÖNETMEN: RANALD MACDOUGALL

259
00:14:55,561 --> 00:14:56,478
Buradayım.

260
00:14:56,562 --> 00:15:00,190
<i>Belafonte'nin kararlılığı</i>
<i>onu piyasa dışına itti.</i>

261
00:15:00,274 --> 00:15:05,070
<i>Ama telafi ve medeni haklar talep eden</i>
<i>siyahilerin öfkesi artarken</i>

262
00:15:05,154 --> 00:15:07,239
<i>filmler buna yetişemedi.</i>

263
00:15:07,323 --> 00:15:11,076
<i>Bir oyuna ve filme konu olan</i>
<i>Langston Hughes alıntısı şöyle der:</i>

264
00:15:11,660 --> 00:15:13,746
<i>"Ertelenen bir hayale ne olur?</i>

265
00:15:13,829 --> 00:15:16,415
<i>Güneş altındaki üzüm gibi kurur mu?</i>

266
00:15:16,999 --> 00:15:19,335
<i>Ya da ağır bir yük gibi sarkar mı?</i>

267
00:15:20,628 --> 00:15:22,588
<i>Yoksa patlar mı?"</i>

268
00:15:27,468 --> 00:15:29,929
<i>Sürekli dövülüp duruyoruz.</i>

269
00:15:30,012 --> 00:15:32,681
<i>Artık bu konuda</i>
<i>harekete geçmeye karar verdik!</i>

270
00:15:34,600 --> 00:15:37,311
<i>Siyahilere on yıllar süren</i>
<i>kötü davranışlar</i>

271
00:15:37,394 --> 00:15:40,397
<i>20. yüzyılı bir ayaklanma devri kıldı.</i>

272
00:15:40,481 --> 00:15:46,153
<i>1960'ların siyasi topluluğu,</i>
<i>neredeyse her yıl sivil ayaklanma gördü.</i>

273
00:15:46,236 --> 00:15:50,115
<i>1965'te, Los Angeles'ta yaşandı.</i>

274
00:15:50,199 --> 00:15:53,327
Watts Ayaklanmalarını
önceden tahmin etmek mümkündü.

275
00:15:53,410 --> 00:15:56,538
Yaşanacağı belliydi. Patlayacağı belliydi.

276
00:15:57,122 --> 00:16:01,585
Polisler insanları öldürüyordu.
Topluluğu terörize ediyorlardı.

277
00:16:03,170 --> 00:16:07,341
Gece bir gösteriye gidersem
mutlaka polisin durduracağını biliyordum.

278
00:16:08,842 --> 00:16:11,261
Hayatlarımızın

279
00:16:12,513 --> 00:16:14,515
sanki hiçbir önemi yoktu.

280
00:16:15,849 --> 00:16:19,353
<i>1968'de Amerika'da ciddi sorunlar vardı.</i>

281
00:16:19,853 --> 00:16:24,400
<i>Yarısından fazlası 1967'de yaşanmış</i>
<i>20'den fazla ayaklanma çıkmıştı.</i>

282
00:16:24,483 --> 00:16:26,276
<i>Biri de memleketimdeydi.</i>

283
00:16:26,360 --> 00:16:30,489
<i>Detroit, Michigan'da</i>
<i>kanun ve nizam kaybedildi.</i>

284
00:16:31,281 --> 00:16:33,075
<i>Linwood'dan bir çekim.</i>

285
00:16:33,158 --> 00:16:35,244
<i>Durum, Belediye Başkanı ve Vali'nin</i>

286
00:16:35,327 --> 00:16:37,788
<i>tahmin edemediği kadar ciddi.</i>

287
00:16:39,081 --> 00:16:41,125
<i>Filmlerde de isyan çıktı.</i>

288
00:16:41,709 --> 00:16:43,335
<i>Bağımsız film dünyasında.</i>

289
00:16:43,419 --> 00:16:45,379
<i>Orada Siyahler yoktu.</i>

290
00:16:45,462 --> 00:16:48,549
<i>Sadece ufek tefek roller veriliyordu</i>

291
00:16:48,632 --> 00:16:52,136
<i>ve genelde ekranda</i>
<i>birden fazla Siyahiye yer vardı.</i>

292
00:16:52,636 --> 00:16:54,555
<i>Ekrandaki iki Siyahi yetenek</i>

293
00:16:54,638 --> 00:16:57,975
<i>aynı anda yıldız gibi</i>
<i>performans sergileseler de</i>

294
00:16:58,058 --> 00:17:00,561
<i>film yıldızı olamıyorlardı.</i>

295
00:17:01,270 --> 00:17:04,148
Benim gibi biriyle
böyle bir barda ne işin var?

296
00:17:05,983 --> 00:17:07,818
Kendini pek yüksek görmüyorsun.

297
00:17:08,527 --> 00:17:10,154
<i>Daha adil bir dünyada</i>

298
00:17:10,237 --> 00:17:13,741
Nothing But a Man'de
<i>Ivan Dixon ile Abbey Lincoln'ün</i>

299
00:17:13,824 --> 00:17:15,743
<i>arasındaki o gerilim ve sıcaklık</i>

300
00:17:15,826 --> 00:17:19,121
<i>onları daha büyük kariyerlere,</i>
<i>daha büyük üne taşırdı.</i>

301
00:17:24,001 --> 00:17:28,213
<i>Çok yetenekli bir şarkıcı,</i>
<i>aktör ve şovmen olan Davis</i>

302
00:17:28,297 --> 00:17:30,132
<i>bunu kesinlikle başarabilirdi.</i>

303
00:17:30,215 --> 00:17:34,386
<i>1966'da çekilen </i>A Man Called Adam'da

304
00:17:34,470 --> 00:17:37,556
mükemmel bir ego tatmini gösterdi.

305
00:17:37,639 --> 00:17:40,893
<i>Cicely Tyson, Ja'Net DuBois</i>

306
00:17:40,976 --> 00:17:43,812
<i>ve sessiz, küçük bir rolü olan</i>
<i>Morgan Freeman'la oynadı.</i>

307
00:17:44,396 --> 00:17:48,025
<i>Konuşma gücünü ve yeteneğini</i>
<i>gösterecek bir rol için</i>

308
00:17:48,108 --> 00:17:49,902
<i>neredeyse 20 yıl bekleyecekti.</i>

309
00:17:49,985 --> 00:17:53,906
<i>David, filmin son bölümünde</i>
<i>karakterinin verdiği zararlardan</i>

310
00:17:53,989 --> 00:17:58,452
<i>özür dileyene dek</i>
<i>çok uyumsuz bir karakteri oynuyor.</i>

311
00:17:59,078 --> 00:18:01,080
Tamam, yanlış yaptım, oldu mu?

312
00:18:01,997 --> 00:18:04,958
Ne olduğunu anlayana dek beklemeliydim.

313
00:18:05,042 --> 00:18:07,002
Belki şişeyle kafanı kırardı.

314
00:18:07,086 --> 00:18:09,338
Tatlım, gördüğüm tek şey

315
00:18:09,421 --> 00:18:13,175
o yaşlı kadının ellerinin…

316
00:18:13,258 --> 00:18:14,093
Adam.

317
00:18:17,846 --> 00:18:21,266
<i>Van Peebles'ın sanatsal film dünyasına</i>
<i>siyahilerin yaşamını</i>

318
00:18:21,350 --> 00:18:24,228
<i>acındırmadan katması yepyeni bir şeydi.</i>

319
00:18:31,610 --> 00:18:35,447
<i>Stüdyoların filmleri,</i>
<i>toplumun isteklerine cevap vermektense</i>

320
00:18:35,531 --> 00:18:38,826
<i>toplumu yönlendirme</i>
<i>ihtiyacı içinde sıkışıp kalmıştı.</i>

321
00:18:38,909 --> 00:18:41,703
<i>Tüm çağların bu yanlış yönlendirilmiş</i>

322
00:18:41,787 --> 00:18:43,038
<i>ölü müzikalleri…</i>

323
00:18:43,872 --> 00:18:46,250
<i>Mesela bu en iyi film adayı gibi. </i>

324
00:18:46,333 --> 00:18:50,462
<i>Ama 1968'in en iyi haberi,</i>
<i>Sidney Poitier'in</i>

325
00:18:50,546 --> 00:18:54,007
<i>beyaz film yıldızları için</i>
<i>yanlış rollerde oynamasından</i>

326
00:18:54,091 --> 00:18:55,759
<i>zirveye ulaşmasıydı.</i>

327
00:18:55,843 --> 00:18:59,012
<i>Hem </i>Guess Who's Coming To Dinner
<i>hem de </i>In the Heat of the Night

328
00:18:59,096 --> 00:19:04,184
<i>1968'de dünya çapında yayınlanarak</i>
<i>En İyi Film adaylıkları aldı</i>

329
00:19:04,268 --> 00:19:08,147
<i>ve bu, beyaz yıldızların</i>
<i>onun ışığına bakakalmasını sağladı.</i>

330
00:19:08,981 --> 00:19:10,524
Beni yanlış anlama.

331
00:19:11,108 --> 00:19:13,986
Kızını seviyorum.
Onunla tanıştığım gündeki gibi

332
00:19:14,069 --> 00:19:16,738
mutlu olmasını sağlamak için
her şeyi yaparım.

333
00:19:16,822 --> 00:19:20,951
Ama senin onayın olmazsa
bunun hiçbir anlamı olmayacak.

334
00:19:22,953 --> 00:19:26,540
<i>Mark Harris'in kitabı</i>
<i>Pictures at a Revolution'da yazadığı gibi</i>

335
00:19:26,623 --> 00:19:30,127
<i>"Poitier, Amerika'nın</i>
<i>en çok izlenen yıldızı."</i>

336
00:19:34,298 --> 00:19:38,927
<i>Maalesef, kendisi ayrıca</i>
<i>başarılı siyahilerin eğlence sektöründe</i>

337
00:19:39,011 --> 00:19:40,846
<i>gördüğü tepkiye de bir örnek.</i>

338
00:19:41,722 --> 00:19:44,975
<i>Kimse durup da Sidney Poitier</i>
<i>izleyici çekebiliyorsa</i>

339
00:19:45,058 --> 00:19:50,522
<i>başka siyahi erkek veya kadınlar da</i>
<i>bunu yapabilir diye düşünmedi.</i>

340
00:19:51,106 --> 00:19:54,943
<i>Öyle bir dönemdi ki ekranda</i>
<i>siyahi biriyle beyaz biri konuşursa</i>

341
00:19:55,027 --> 00:19:57,821
<i>bu yetişkin filmi sayılıyordu.</i>

342
00:20:00,157 --> 00:20:04,286
PETULA CLARK TV BÖLÜMÜNDE BELAFONTE'NİN
KOLUNA DOKUNUNCA TARTIŞMA ÇIKTI

343
00:20:04,369 --> 00:20:06,246
<i>Medyada siyahilerin başarısı</i>

344
00:20:06,330 --> 00:20:10,250
<i>metroda 100 dolar bulmaya benziyordu.</i>

345
00:20:10,334 --> 00:20:12,252
<i>Tekrarlanmayacak bir fenomen.</i>

346
00:20:13,420 --> 00:20:17,174
<i>Filmler yeni yeni yapılmaya başladığında,</i>
<i>örneğin Presley</i>

347
00:20:17,841 --> 00:20:19,092
<i>veya The Beatles'ınkiler,</i>

348
00:20:19,176 --> 00:20:23,263
<i>ki ABD'deki ilk albümlerini</i>
<i>Siyahi plak şirketleri çıkarmıştı,</i>

349
00:20:23,347 --> 00:20:28,143
<i>niye kimse bu kadın rock öncülerinin</i>
<i>oyunculuk yapmasını istememişti?</i>

350
00:20:40,656 --> 00:20:44,743
<i>Siyahi yeteneklerin</i>
<i>bağımsız film dünyasında</i>

351
00:20:44,826 --> 00:20:47,913
<i>hakkının verilmeye başlamasına</i>

352
00:20:47,996 --> 00:20:49,414
<i>çok kalmamıştı.</i>

353
00:20:49,998 --> 00:20:53,669
<i>Yazar ve yönetmen olan George Romero,</i>
<i>siyahi aktör Duane Jones'un</i>

354
00:20:53,752 --> 00:20:58,799
<i>eline bir film ve silah vererek</i>
<i>tarihin en etki uyandıran</i>

355
00:20:58,882 --> 00:21:01,718
<i>filmlerinden birini yarattı.</i>

356
00:21:01,802 --> 00:21:03,845
Sakin olsan iyi olur.

357
00:21:05,180 --> 00:21:08,934
"Johnny! Johnny, yardım et!"
diye bağırdım.

358
00:21:09,017 --> 00:21:13,814
<i>Rol, siyahi bir aktör için yazılmadığından</i>
<i>kahramanın ırkından hiç bahsedilmemişti</i>

359
00:21:13,897 --> 00:21:17,109
<i>ve bu ilk defa oluyordu.</i>

360
00:21:17,776 --> 00:21:21,196
Kapıları ve pencereleri
güçlendirmek için döneceğim.

361
00:21:21,280 --> 00:21:23,532
Şimdilik iyisin ama, değil mi?

362
00:21:25,951 --> 00:21:26,785
Değil mi?

363
00:21:27,286 --> 00:21:29,204
Siyahi adamı yanında istersin.

364
00:21:29,955 --> 00:21:31,957
Siyahi adamı yanında istersin.

365
00:21:32,040 --> 00:21:34,167
Çünkü kaçmana yardım eder.

366
00:21:34,251 --> 00:21:36,545
O ölüp giderse sen de ölürsün.

367
00:21:36,628 --> 00:21:38,714
Biz kurtulmayı biliriz.

368
00:21:39,756 --> 00:21:43,260
Zombilerden kaçmayı biliriz.

369
00:21:43,343 --> 00:21:46,680
Katil bitkilerden,
bizi öldürmeye gelen her şeyden

370
00:21:46,763 --> 00:21:50,142
kaçmayı biliriz çünkü biz…

371
00:21:50,934 --> 00:21:52,894
Yoldan çekilmeyi biliriz.

372
00:21:53,562 --> 00:21:58,066
Çekilip başka şeyleri
kenardan izlemeyi biliriz.

373
00:21:59,151 --> 00:22:02,529
<i>Zombilerin potansiyel kurbanlar araması</i>
<i>ve korunmak için</i>

374
00:22:02,612 --> 00:22:04,948
<i>pencerelerin güçlendirilmesi</i>

375
00:22:05,032 --> 00:22:07,743
<i>bana ayaklanma görüntülerini hatırlattı.</i>

376
00:22:07,826 --> 00:22:11,288
Night of the Living Dead <i>kadar</i>
<i>hem istemeden hem isteyerek</i>

377
00:22:11,371 --> 00:22:15,208
<i>alegori ve mecaz barındıran</i>
<i>bir film hiç yoktur.</i>

378
00:22:24,384 --> 00:22:27,012
Gözlerinin arasından vur, kafasından.

379
00:22:28,138 --> 00:22:31,683
<i>Jones, beyazları kurtarmaya çalışırken</i>
<i>öldüğü için</i>

380
00:22:31,767 --> 00:22:35,604
Night of the Living Dead,
<i>militan Afro-Amerikalılarca benimsendi.</i>

381
00:22:35,687 --> 00:22:38,857
<i>Irkının yanında olmama</i>
<i>mesajı olarak algılandı.</i>

382
00:22:38,940 --> 00:22:42,527
<i>Ablalarımın sevgililerinin</i>
<i>böyle dediğini duymuştum.</i>

383
00:22:42,611 --> 00:22:43,779
İyi vurdun!

384
00:22:43,862 --> 00:22:47,532
Tamam, öldü. Gidip alalım.
Yakılacak bir tane daha işte.

385
00:22:48,492 --> 00:22:52,204
<i>Film kadar ürpertici sonda da</i>

386
00:22:52,287 --> 00:22:55,123
<i>Jones öldürülüp</i>
<i>ceset yığını arasına atılıyor.</i>

387
00:23:00,545 --> 00:23:03,465
Hepinize çok üzücü bir haberim var.

388
00:23:03,965 --> 00:23:08,345
Martin Luther King bu akşam
Memphis, Tennessee'de

389
00:23:08,428 --> 00:23:09,763
vurularak öldürüldü.

390
00:23:10,639 --> 00:23:13,975
<i>Medgar Evers ile Malcolm X'in</i>
<i>öldürülmesinden birkaç yıl sonra</i>

391
00:23:14,059 --> 00:23:18,313
<i>Dr. Martin Luther King'in</i>
<i>suikaste uğraması,</i>

392
00:23:18,397 --> 00:23:20,774
<i>bu filmi yazarı ve yönetmenin</i>

393
00:23:20,857 --> 00:23:23,318
<i>hiç planlamadığı kadar önemli kılacaktı.</i>

394
00:23:25,320 --> 00:23:30,367
Living Dead'in <i>başarısı, siyahi aktörlere</i>
<i>olan genel ilginin göstergesi olmalıydı.</i>

395
00:23:30,450 --> 00:23:34,663
<i>Peter Sallers'in Amerikan yerlisi</i>
<i>karakterini oynadığı</i>

396
00:23:34,746 --> 00:23:37,165
<i>satir filmi </i>The Party'nin<i> olduğu yıl</i>

397
00:23:37,249 --> 00:23:41,002
<i>1968'de ayrıca Yul Brynner</i>
<i>Pancho Villa'yı,</i>

398
00:23:41,628 --> 00:23:45,173
<i>ve maalesef Woody Strode da</i>
<i>bir Apache üyesini oynamıştı.</i>

399
00:23:46,591 --> 00:23:50,470
<i>Amerikan uzun metrajlı filmleri,</i>
<i>filmler siyahilerin hayatını</i>

400
00:23:50,554 --> 00:23:54,057
<i>siyahi aktörlerle anlatsa bile</i>
<i>beyazlarca yönetilmiştir.</i>

401
00:23:54,141 --> 00:23:56,685
<i>Film izleyicilerinin %30'u</i>
<i>siyahiler olsa da</i>

402
00:23:56,768 --> 00:23:59,229
<i>siyah yönetmenler dışlanmış durumda.</i>

403
00:23:59,312 --> 00:24:02,858
Yardımcım William Greaves de
ilk uzun metrajlı filmi

404
00:24:02,941 --> 00:24:05,819
Take One and Take Two'yu<i> yeni bitirdi.</i>

405
00:24:05,902 --> 00:24:07,863
Düzenlemenin son aşamasında.

406
00:24:09,072 --> 00:24:11,366
Selam, şu kısmı düzelteyim.

407
00:24:11,450 --> 00:24:15,120
1940'larda siyahi Powell Lindsay'in,
Oscar Micheaux'un,

408
00:24:15,203 --> 00:24:19,207
Bill Alexander'ın yönettiği
uzun metraflı filmler vardı.

409
00:24:19,708 --> 00:24:22,252
Bu yönetmenlerin Hollywood'a
girişi engellendi

410
00:24:22,335 --> 00:24:25,797
ve filmleri sadece ülkedeki
siyahi topluluklarınca izlendi.

411
00:24:26,756 --> 00:24:31,261
<i>1968'den 1978'e kadar</i>
<i>sürekli konuşulan bir efsane de</i>

412
00:24:31,344 --> 00:24:35,390
<i>bir avuç siyahi yönetmen</i>
<i>nihayet kamera arkasına geçince</i>

413
00:24:35,474 --> 00:24:39,311
<i>siyahi yönetmenlerin ilk kez</i>
<i>böyle bir şans bulmuş olmasıydı.</i>

414
00:24:40,604 --> 00:24:42,564
<i>Hâlbuki buna mecburlardı.</i>

415
00:24:42,647 --> 00:24:45,192
<i>Afro Amerikalılar,</i>
<i>genelde bir kişinin yazıp</i>

416
00:24:45,275 --> 00:24:48,028
<i>yönetmesinin nadir olduğu</i>
<i>ve stüdyolarca reddedildiği</i>

417
00:24:48,111 --> 00:24:50,405
<i>zamanlarda yazıp yönetmişlerdi.</i>

418
00:24:50,489 --> 00:24:53,700
<i>Ana akım medya bu film</i>
<i>ve sinemaları görmezden gelse de</i>

419
00:24:53,783 --> 00:24:56,578
<i>siyahi basın bu sinema</i>
<i>ve filmleri destekledi.</i>

420
00:24:57,496 --> 00:25:00,123
<i>Ve sessiz film döneminin başında</i>

421
00:25:00,207 --> 00:25:03,668
<i>Oscar Micheaux senarist, yönetmen</i>
<i>ve bazen de aktördü.</i>

422
00:25:04,169 --> 00:25:06,630
<i>Siyahi sinemalar için filmler yaptı.</i>

423
00:25:06,713 --> 00:25:08,632
<i>Çoğu çok iyi değildi</i>

424
00:25:08,715 --> 00:25:12,177
<i>çünkü siyahi izleyicilerin</i>
<i>istikrarla var olmasına rağmen</i>

425
00:25:12,260 --> 00:25:14,804
<i>siyahi filmlerin varlığı</i>
<i>istikrarlı değildi.</i>

426
00:25:16,723 --> 00:25:20,018
<i>Unutmayın, çoğu stüdyo</i>
<i>Almanya'yı kızdırıp</i>

427
00:25:20,101 --> 00:25:21,895
<i>o işleri kaptırmaktan korkuyordu.</i>

428
00:25:21,978 --> 00:25:25,232
<i>Ta ki 1942'de Nazi'lerce kovulana dek.</i>

429
00:25:25,774 --> 00:25:28,485
<i>Ama Afro Amerikalıların parası</i>
<i>onlara yetmezdi.</i>

430
00:25:28,985 --> 00:25:32,489
<i>O siyahi sinemalarının çoğu</i>
<i>aslında sinemaya dönüştürülmüş</i>

431
00:25:32,572 --> 00:25:33,782
<i>binalar ve odalardı.</i>

432
00:25:34,282 --> 00:25:37,619
<i>Michaeux ve diğer yapımcılar,</i>
<i>hatta bazı beyazlar bile</i>

433
00:25:37,702 --> 00:25:40,330
<i>oldukça düşük bütçeyle filmler çekti,</i>

434
00:25:40,413 --> 00:25:44,125
<i>hatta pek para ödeyemedikleri</i>
<i>popüler kitapların filmlerini.</i>

435
00:25:44,209 --> 00:25:45,585
<i>Yazarlar yine de kabul etmişti</i>

436
00:25:45,669 --> 00:25:48,421
<i>çünkü kitaplarının film yapılmasını</i>
<i>istiyorlardı.</i>

437
00:25:52,342 --> 00:25:56,263
<i>Astaire, filmlerinde genelde</i>
<i>efendi-hizmetkâr ilişkisi gösterirdi.</i>

438
00:25:56,346 --> 00:26:00,892
<i>Bir sürü siyahi oyuncu karşısında</i>
<i>dans ettiği abartılı sahneler vardı.</i>

439
00:26:03,019 --> 00:26:08,233
<i>Stüdyolar, Afro Amerikalılar hakkında</i>
<i>böyle bir yol izlerken</i>

440
00:26:08,316 --> 00:26:12,862
<i>yönetmen Alice Guy-Blaché</i>
<i>bambaşka bir şey yapmaya karar verdi.</i>

441
00:26:12,946 --> 00:26:16,324
<i>1912'de </i>A Fool and His Money'yi<i> yönetti.</i>

442
00:26:16,408 --> 00:26:20,787
<i>Hepsi Afro Amerikalı oyunculardan oluşan</i>
<i>ilk filmdi.</i>

443
00:26:20,870 --> 00:26:25,792
<i>Sanatçılığıyla her şeyi netçe gösterirken,</i>
<i>o aktörleri de ezmedi.</i>

444
00:26:29,337 --> 00:26:33,341
<i>O günlerde stüdyolarca</i>
<i>sürekli aranacak kadar başarılıydı</i>

445
00:26:33,425 --> 00:26:36,428
<i>ve sanatını yaparken gösterdiği</i>
<i>özeni düşününce</i>

446
00:26:36,511 --> 00:26:40,473
<i>ilk </i>Tarzan <i>filmini yapmayı</i>
<i>reddeden muhtemelen o olmuştu.</i>

447
00:26:42,225 --> 00:26:45,895
<i>O dönemin siyahi yapımcıları</i>
<i>bağımsız filmlerin ilk dönemlerinde</i>

448
00:26:45,979 --> 00:26:49,608
<i>çalışmış hırslı, kararlı film severlerdi.</i>

449
00:26:49,691 --> 00:26:52,569
<i>O dönemlerde "bağımsız film" demek,</i>

450
00:26:52,652 --> 00:26:57,949
<i>başarılı olunca inanılmaz kaynaklara</i>
<i>ulaştığınız havalı yabancı demek değildi.</i>

451
00:26:58,033 --> 00:27:02,829
<i>Stüdyoların sahip olduğu sinemalardan</i>
<i>dışlandığınız anlamına geliyordu.</i>

452
00:27:02,912 --> 00:27:06,833
<i>Ürününüzü seyircilere ulaştıracak</i>
<i>yollar bulmalıydınız.</i>

453
00:27:06,916 --> 00:27:09,085
<i>Micheaux ve onun gibi düşünenler</i>

454
00:27:09,169 --> 00:27:14,424
<i>dramalar, komediler, müzikaller</i>
<i>ve cinayet filmleri çekiyordu.</i>

455
00:27:14,507 --> 00:27:18,136
<i>Bazen bu türleri tek filmde topluyorlardı</i>

456
00:27:18,219 --> 00:27:22,766
<i>çünkü sınırlı olan şey kaynaklarıydı,</i>
<i>hırsları değildi.</i>

457
00:27:22,849 --> 00:27:25,977
<i>Çünkü film tarihinin çoğunluğu boyunca</i>

458
00:27:26,061 --> 00:27:29,648
<i>stüdyolar, siyahilerin parasını</i>
<i>almamaktan memnundu.</i>

459
00:27:29,731 --> 00:27:33,777
<i>Siyahi girişimler ise buna</i>
<i>her zamanki gibi bir </i>de facto,

460
00:27:33,860 --> 00:27:37,322
<i>yer altı ekonomi</i>
<i>ve kültürü yaratarak cevap verdi.</i>

461
00:27:43,828 --> 00:27:46,915
<i>Bunun kanıtı ancak sonra</i>
<i>ortaya çıkacak olsa da</i>

462
00:27:46,998 --> 00:27:49,751
<i>aktörlükten yapımcılığa geçen</i>
<i>William Greaves</i>

463
00:27:49,834 --> 00:27:52,337
<i>romansı bir vasıta kullanmıştı.</i>

464
00:27:52,420 --> 00:27:56,925
<i>Sürekli benzer roller verildiği için</i>
<i>oyunculuğa ilgisini kaybettikten sonra…</i>

465
00:27:57,008 --> 00:28:00,887
Hattie Hala, savaşta her şey hızlıdır.

466
00:28:01,429 --> 00:28:04,349
Din hizmetlerimizin bile
hızlandırılması gerekti.

467
00:28:04,432 --> 00:28:06,810
<i>…öncü olabilme isteğiyle</i>
<i>Symbiopsychotaxiplasm'ın</i>

468
00:28:06,893 --> 00:28:09,062
<i>yapımına başlar.</i>

469
00:28:10,313 --> 00:28:14,275
"Bana lütfen dokunma" dedim.
Bana bir daha asla dokunma.

470
00:28:14,359 --> 00:28:16,653
Symbiopsychotaxiplasm'ın <i>hem resmî</i>

471
00:28:16,736 --> 00:28:20,615
<i>hem de bastırılmamış hırsları</i>
<i>en az adı kadar büyüktü.</i>

472
00:28:20,699 --> 00:28:24,285
<i>Zaman konseptiyle her şekilde oynuyordu.</i>

473
00:28:24,369 --> 00:28:26,121
<i>Yönetmen Bill Greaves,</i>

474
00:28:26,204 --> 00:28:31,334
<i>filmi yapmaya o kadar dalmış ki</i>
<i>hiçbir perspektifi kalmamış.</i>

475
00:28:31,418 --> 00:28:34,087
<i>"Filmin konusu ne?" diye sorarsanız</i>

476
00:28:34,170 --> 00:28:38,258
<i>sorudan daha belirsiz bir cevap veriyor.</i>

477
00:28:38,341 --> 00:28:43,972
Sanırım kararsızdı.
İyi çekilmiş bir sahne görmek istiyordu.

478
00:28:44,639 --> 00:28:48,143
Aktörlerinin ilham almasını istiyordu.

479
00:28:48,226 --> 00:28:52,355
Bence ne yapacağı konusunda
kararsız kalmıştı.

480
00:28:52,856 --> 00:28:54,899
Benim teorim böyle en azından.

481
00:28:55,650 --> 00:28:58,778
<i>On yıllar boyunca</i>
Symbiopsychotaxiplasm'ı<i> tarif etmek içina</i>

482
00:28:58,862 --> 00:29:02,157
<i>insanlar ter döküp durmuştu.</i>

483
00:29:02,907 --> 00:29:06,911
<i>Artık böyle filmler o kadar yaygın ki</i>
<i>kendi başına bir tür oldu.</i>

484
00:29:06,995 --> 00:29:10,081
<i>Yenilikçi, sosyal hiciv barındıran,</i>
<i>şaka filmi.</i>

485
00:29:11,249 --> 00:29:15,503
<i>Kara listeye alınmış olan</i>
<i>Yönetmen Jules Dassin,</i>

486
00:29:15,587 --> 00:29:19,466
<i>ırk politikalarını,</i>
<i>filmin siyah yıldızları için yazdığı</i>

487
00:29:19,549 --> 00:29:23,428
Uptight <i>ile sahneye taşıdı.</i>

488
00:29:23,511 --> 00:29:28,349
<i>Dassin, Dee ve Mayfield</i>
<i>cesur, korkusuz şekilde</i>

489
00:29:28,433 --> 00:29:33,772
<i>Dr. King'in ölümünü ses getirecek şekilde</i>
<i>perdeye taşımışlardı.</i>

490
00:29:35,774 --> 00:29:38,276
Martin Luther King,
1968'de suikaste uğradı.

491
00:29:38,777 --> 00:29:42,572
Annem işini gücünü bırakıp
cenazeye katılmıştı.

492
00:29:42,655 --> 00:29:44,491
Bu adamı tanımıyordu.

493
00:29:44,574 --> 00:29:48,411
Ama her şeyi bırakıp,
en iyi şekilde giyinip gitti.

494
00:29:49,037 --> 00:29:51,498
"Bu önemli mi?" diye düşünmüştüm.

495
00:29:51,581 --> 00:29:53,374
Bu adam önemliydi.

496
00:29:53,458 --> 00:29:57,504
Yaptıkları önemliydi.
Anlattıkları önemliydi.

497
00:29:58,630 --> 00:29:59,672
Biz önemliyiz.

498
00:30:00,256 --> 00:30:05,178
Seslerimiz, umutlarımız, hayallerimiz,
hedeflerimiz. Hepsi önemli.

499
00:30:05,261 --> 00:30:08,014
<i>Bu gerçekleri net görüyoruz.</i>

500
00:30:08,097 --> 00:30:10,642
Uptight<i>, çaresizce cevaplar arayan</i>

501
00:30:10,725 --> 00:30:14,771
<i>acı içindeki, öfke içindeki</i>
<i>bir topluluğu anlatıyordu.</i>

502
00:30:14,854 --> 00:30:16,856
Türündeki filmlerin kalbiydi.

503
00:30:16,940 --> 00:30:18,566
Dr. King öldürüldükten sonraki gün

504
00:30:18,650 --> 00:30:21,569
Atlanta'da, Morehouse Spelman'dan
bir uçağa bindik

505
00:30:21,653 --> 00:30:24,864
ve Memphis'e uçup,
çöp işçileriyle birlikte yürüdük.

506
00:30:24,948 --> 00:30:28,201
"Ben insanım" mesajları taşıdık.
Eskiden evde de vardı.

507
00:30:28,284 --> 00:30:29,369
BEN İNSANIM

508
00:30:36,209 --> 00:30:38,962
<i>Cleveland, Dr. King'in suikasti sonrası</i>
<i>kargaşa içindeyken</i>

509
00:30:39,045 --> 00:30:41,631
<i>soygun türünde cesurca</i>
<i>bir işe girişip</i>

510
00:30:41,714 --> 00:30:44,968
<i>bir grup devrimci</i>
<i>soygun düzenlemeye kalkıyor.</i>

511
00:30:45,635 --> 00:30:47,262
<i>Takımın önemli bir üyesi</i>

512
00:30:47,345 --> 00:30:50,682
<i>King'in ölümünün kaosu sebebiyle</i>
<i>ne yapacağını bilemiyor</i>

513
00:30:50,765 --> 00:30:52,684
<i>ve vicdan azabı içinde.</i>

514
00:30:52,767 --> 00:30:55,395
Hayatımda hiç bu kadar
kötü hissetmemiştim.

515
00:30:55,895 --> 00:31:00,275
Uptight<i>, 1935'teki</i>
<i>John Ford filminin modern bir versiyonu</i>

516
00:31:00,358 --> 00:31:04,279
<i>ve siyahilerin endişelerinin</i>
<i>başa sardığı döngüyü başlatıyor.</i>

517
00:31:04,362 --> 00:31:07,031
<i>The Informer'ın</i>
modern versiyonu değil mi?

518
00:31:07,115 --> 00:31:10,702
<i>The Informer'ı</i> biliyordum,
onu görür görmez ne olduğunu anladım.

519
00:31:10,785 --> 00:31:13,329
Herkes, belli türde insanların

520
00:31:13,413 --> 00:31:16,499
polis olduğunu düşünüyordu.

521
00:31:17,000 --> 00:31:19,252
Partidesiniz, cigara dönüyorsunuz,

522
00:31:19,335 --> 00:31:21,880
biri içmeyip başkasına uzatıyor.

523
00:31:21,963 --> 00:31:24,716
"Kesin polis" diyorsunuz.

524
00:31:24,799 --> 00:31:31,222
Ya da hepiniz devrimcisiniz
ama gruptaki biri tuhaf davranıyor.

525
00:31:31,306 --> 00:31:37,478
Devrimci kadronuz varsa
şüphelenilen biri hep olur.

526
00:31:37,562 --> 00:31:42,609
O film de öyleydi işte.

527
00:31:42,692 --> 00:31:46,571
<i>Film müziklerini besteleyen</i>
<i>Booker T. Jones, otobiyografisinde</i>

528
00:31:46,654 --> 00:31:50,116
<i>kimilerinin Uptight'ı</i>
<i>ilk </i>blaxploitation <i>filmi gördüğünü yazdı.</i>

529
00:31:51,242 --> 00:31:53,953
<i>Başka bir kıtada, başka bir kültürde</i>

530
00:31:54,037 --> 00:31:56,080
<i>İtalya'daki bir stüdyo,</i>

531
00:31:56,164 --> 00:31:58,833
<i>alanını değiştiren birçok film gibi</i>

532
00:31:58,917 --> 00:32:01,628
<i>ikinci sınıf görülen</i>
<i>bir türden geliyordu.</i>

533
00:32:01,711 --> 00:32:03,922
<i>Bu durumda bu tür, spagetti kovboyuydu.</i>

534
00:32:07,675 --> 00:32:09,302
<i>Filmin biraz ilerisinde,</i>

535
00:32:09,385 --> 00:32:12,013
<i>yönetmen bu sahneyle birlikte</i>

536
00:32:12,096 --> 00:32:15,725
<i>izleyici beklentilerini</i>
<i>alaşağı etmek istemişti.</i>

537
00:32:15,808 --> 00:32:19,062
<i>Henry Fonda'yı acımasız yapmak</i>
<i>yıkıcı bir etkiydi.</i>

538
00:32:19,145 --> 00:32:22,148
<i>Kendisi Amerikan sinemasının</i>
<i>ahlaki pusulasıydı.</i>

539
00:32:22,231 --> 00:32:24,776
<i>Ama çıkış peşindeki Isaac Hayes,</i>

540
00:32:24,859 --> 00:32:28,112
<i>Leone'nin, John Wayne, Jimmy Stewart,</i>
<i>ve Shirley Temple gibi</i>

541
00:32:28,196 --> 00:32:31,032
<i>isimlerle birlikte beyaz ahlakının</i>
<i>zirve noktasını</i>

542
00:32:31,115 --> 00:32:34,077
<i>temsil eden Fonda'yı kullanışını görüp</i>
<i>ilham aldı.</i>

543
00:32:36,537 --> 00:32:40,333
<i>O kadar ki, yapımcı oyuncu Hayes,</i>
<i>bu müzik parçasını yarattı.</i>

544
00:32:58,935 --> 00:33:02,105
<i>Hayes, Stax Studios'taki</i>
<i>arızalı klimadan kaçmak için</i>

545
00:33:02,188 --> 00:33:04,983
<i>bu filmi izlemeye gittiğini söylerdi</i>

546
00:33:05,066 --> 00:33:07,193
<i>ki en az on kez yakalanmıştı.</i>

547
00:33:07,276 --> 00:33:09,821
<i>Woody Strode'un yükselen varlığı,</i>
<i>Hayes'i bir gün</i>

548
00:33:09,904 --> 00:33:12,115
<i>Kovboy gibi siyahilerin varlığının</i>

549
00:33:12,198 --> 00:33:16,327
<i>çok az olduğu bir türde</i>
<i>film yıldızı olabileceğine ikna etmişti.</i>

550
00:33:16,411 --> 00:33:20,957
<i>Daha da önemlisi, </i>Once Upon A Time,
<i>Hayes'i </i>Hot Buttered Soul<i> albümünü</i>

551
00:33:21,040 --> 00:33:22,875
<i>yapmaya motive etmişti.</i>

552
00:33:34,762 --> 00:33:38,057
<i>Gordon Parks, yarı otobiyografik romanı</i>
The Learning Tree'yi

553
00:33:38,141 --> 00:33:40,685
<i>1969 yılında perdeye taşıdığında</i>

554
00:33:40,768 --> 00:33:45,314
<i>bir Afro Amerikalı yönetmenin</i>
<i>ilk stüdyo destekli filmini yapmıştı.</i>

555
00:33:45,398 --> 00:33:48,735
<i>Warner Bros. eski fotoğrafçıdan</i>
<i>istediği kârı elde etmişti.</i>

556
00:33:49,318 --> 00:33:53,573
<i>Hem senarist, hem yönetmen, hem yapımcı</i>
<i>hem de bestecilik yapmıştı.</i>

557
00:33:53,656 --> 00:33:57,035
<i>Başrolde de olmamasının</i>
<i>tek sebebinin çok uzun olması</i>

558
00:33:57,118 --> 00:33:58,953
<i>olduğunu söyleyerek şaka da yapmıştı.</i>

559
00:33:59,037 --> 00:34:03,374
Learning Tree<i>, 12 yaşındaki Newt'in</i>
<i>yaz dönemini bize anlatıyor.</i>

560
00:34:04,542 --> 00:34:08,046
<i>Filmi, unutulmaz kılan bir olay var.</i>

561
00:34:08,129 --> 00:34:09,088
Koş Tuck, koş!

562
00:34:09,172 --> 00:34:13,468
<i>Öyle bir anki hem sürreal</i>
<i>hem de fazla gerçek.</i>

563
00:34:13,551 --> 00:34:16,012
<i>O dönem kıymeti bilinmemiş bir şey.</i>

564
00:34:16,095 --> 00:34:17,430
Dur! Vururum!

565
00:34:38,076 --> 00:34:39,869
Ateş etmene gerek yoktu.

566
00:34:41,579 --> 00:34:43,706
Suçlulara ne olduğunu görün işte.

567
00:34:43,790 --> 00:34:48,503
<i>Hepimizin bildiği ama filmde görmeyi</i>
<i>beklemediğimiz bir sahneydi.</i>

568
00:34:48,586 --> 00:34:52,423
<i>Parks, filme sığdırabildiği kadar</i>
<i>çok şey sığdırdığını söylemişti.</i>

569
00:34:52,507 --> 00:34:57,261
<i>Mesela kovboy filmlerini siyahilere ait</i>
<i>gösteren bu muhteşem sahne gibi.</i>

570
00:34:57,345 --> 00:35:01,557
<i>Çünkü böyle bir sahneyi</i>
<i>bir daha çekip çekemeyeceğini bilmiyordu.</i>

571
00:35:02,558 --> 00:35:06,270
<i>1969, bizi olağanüstülükten</i>
<i>gerçek dışılığa taşıdı.</i>

572
00:35:06,354 --> 00:35:08,439
<i>Senarist ve yönetmen Robert Downey Sr.</i>

573
00:35:08,523 --> 00:35:14,487
<i>devrim konusundaki devrimsel komedisini,</i>
<i>hicvi </i>Putney Swope<i> ile yayınlayınca</i>

574
00:35:14,570 --> 00:35:16,989
<i>çılgınlık zirveye ulaştı.</i>

575
00:35:17,073 --> 00:35:19,325
Klima yenmez.

576
00:35:20,701 --> 00:35:22,620
<i>Siyah bir adam Putney Swope</i>

577
00:35:22,703 --> 00:35:25,456
<i>birden bir reklam ajansının</i>
<i>başına geçiyordu.</i>

578
00:35:25,540 --> 00:35:27,208
Harika bir başkan olacaksın.

579
00:35:27,291 --> 00:35:30,461
<i>Ve ajansın çalışma şeklini</i>
<i>hemen değiştiriyordu.</i>

580
00:35:30,545 --> 00:35:34,132
Burada kullanılmamış
pek çok yetenek olduğunu düşünüyorum.

581
00:35:35,216 --> 00:35:36,050
Ben yapmadım!

582
00:35:36,134 --> 00:35:38,261
Ateşini mi ölçüyorsun o zaman?

583
00:35:38,928 --> 00:35:42,932
Patron, beni kovma.
Karım, üç çocuğum, bir Shetland tayım var.

584
00:35:43,015 --> 00:35:47,603
Komediyle, direkt söylenemeyecek
bazı şeyler söylenebilirdi.

585
00:35:48,146 --> 00:35:51,440
Bence siyahilerin
yapması gereken de buydu.

586
00:35:51,524 --> 00:35:55,319
Komedi altında bazı mesajlar vermeliydik.

587
00:35:55,862 --> 00:35:57,989
Downey bir fırsat gördü.

588
00:35:58,072 --> 00:36:01,075
İstediğimiz mesajları vererek
oynayabilirdik.

589
00:36:02,618 --> 00:36:06,914
"Dâhice" demek istemiyorum
ama ona yakın bir şeydi.

590
00:36:06,998 --> 00:36:10,960
<i>Yıldızı Arnold Johnson'un</i>
<i>performansından memnun olmayan</i>

591
00:36:11,043 --> 00:36:15,006
<i>Yönetmen Downey,</i>
<i>baş karakterinde kendi sesini kullandı.</i>

592
00:36:15,840 --> 00:36:17,925
Truth and Soul!

593
00:36:18,009 --> 00:36:20,178
-TS, bebeğim.
-Aynen öyle!

594
00:36:20,261 --> 00:36:23,472
<i>Bu hareket, oğlunun Oscar adayı olduğu</i>
Tropic Thunder'daki<i> rolünü</i>

595
00:36:23,556 --> 00:36:24,974
<i>kesinlikle etkilemişti.</i>

596
00:36:25,057 --> 00:36:28,186
Uğraşıyorum ama zor.

597
00:36:28,269 --> 00:36:29,770
-İyisin.
-İpucun var mı?

598
00:36:32,148 --> 00:36:35,902
<i>1969, siyahi filmlerinde</i>
<i>büyük değişiklikler yaşanan bir yıldı.</i>

599
00:36:35,985 --> 00:36:38,779
<i>Hikâyeler,</i>
<i>geçmişteki siyahi yaşamını daha sert</i>

600
00:36:38,863 --> 00:36:40,656
<i>ve gerçekçi gösteriyordu.</i>

601
00:36:40,740 --> 00:36:46,204
<i>Köleliği sert şekilde gösteren</i>
<i>ilk Amerikan filmlerinden biri mesela.</i>

602
00:36:46,287 --> 00:36:48,414
<i>Filmin adı Slaves'di.</i>

603
00:36:48,497 --> 00:36:50,541
<i>Başrolündeki Dionne Warwick hem oynamış</i>

604
00:36:50,625 --> 00:36:55,504
<i>hem de ondan beklenmeyecek bir konuda</i>
<i>şarkı söylemişti.</i>

605
00:36:56,088 --> 00:37:00,843
<i>Ossie Davis ise mantıksız bir sistemde,</i>
<i>mantığa tutunmaya çalışan bir köleydi.</i>

606
00:37:00,927 --> 00:37:03,262
120 bin. Satıyorum. Başka teklif?

607
00:37:03,346 --> 00:37:07,391
<i>Davis'in yavaşça öfkelenişi,</i>
<i>çaresizliğini saklamıyor.</i>

608
00:37:07,475 --> 00:37:09,727
<i>Hatta şunu vurguluyor.</i>

609
00:37:16,567 --> 00:37:19,612
Tarihi arbede, Rupert Crosse,
<i>The Reivers</i> filmiyle

610
00:37:19,695 --> 00:37:23,616
en iyi yardımcı oyuncu olarak
Oscar adayı gösterilen ilk siyahi olunca

611
00:37:23,699 --> 00:37:24,867
devam ediyor.

612
00:37:29,205 --> 00:37:31,249
Nasıl çalışıyor bu?

613
00:37:31,332 --> 00:37:35,795
Crosse'nin sıcakkanlılığı,
McQueen'i narsisizminden kurtarıyor.

614
00:37:35,878 --> 00:37:37,630
<i>Crosse'a ilgi gösteriyor</i>

615
00:37:37,713 --> 00:37:40,925
<i>ve bizim de aynı şekilde</i>
<i>ona ilgi göstermemizi sağlıyor.</i>

616
00:37:41,008 --> 00:37:44,470
<i>On yıl önce Crosse,</i>
<i>John Cassavetes'nin 1959'da</i>

617
00:37:44,553 --> 00:37:50,851
<i>elbette bağımsız yapım olarak çıkardığı</i>
<i>ırk draması </i>Shadows'ta<i> oynamıştı.</i>

618
00:37:50,935 --> 00:37:53,479
Tavşan ve ağaçlı olanı sevdin mi?

619
00:37:53,562 --> 00:37:54,605
Onu bilmiyorum.

620
00:37:55,106 --> 00:37:58,109
Tavşan ağaçtan düşmüş ve şöyle demiş:

621
00:37:58,192 --> 00:38:00,528
"Aşk, kuşların işi."

622
00:38:01,529 --> 00:38:02,780
<i>Crosse'u Actors Studio'dan</i>

623
00:38:02,863 --> 00:38:06,450
<i>tanıyan Yönetmen Mark Rydell,</i>
<i>onu </i>The Reivers'a<i> getirmişti.</i>

624
00:38:06,534 --> 00:38:09,078
<i>Rupert Crosse 195 santim boyundaydı</i>

625
00:38:09,161 --> 00:38:12,707
<i>ve Steve'i oynamak için</i>
<i>doğru kişi olduğunu biliyordum.</i>

626
00:38:13,541 --> 00:38:16,335
<i>Steve McQueen'in evine sürmek</i>
<i>harika bir şeydi</i>

627
00:38:16,419 --> 00:38:19,255
<i>çünkü içinde Ferrari, Aston Martin,</i>
<i>yarış motorları gibi</i>

628
00:38:19,338 --> 00:38:23,259
<i>bir sürü araç bulunan</i>

629
00:38:23,342 --> 00:38:25,386
<i>belki on garja vardı.</i>

630
00:38:25,469 --> 00:38:29,765
<i>Çok büyük bir mülktü,</i>
<i>bahçesi vardı. Çok lükstü.</i>

631
00:38:29,849 --> 00:38:32,184
<i>Rupert böyle bir şey hiç görmemişti</i>

632
00:38:32,268 --> 00:38:35,688
<i>ve itiraf edeyim, Steve'le tanışana dek</i>
<i>ben de görmemiştim.</i>

633
00:38:36,272 --> 00:38:38,983
<i>Hiç parası olmayan</i>
<i>ve genç bir aktör gibi yaşayan</i>

634
00:38:39,066 --> 00:38:42,153
<i>Rupert'tan daha iyi olsam da</i>
<i>ben de mütevazı bir yaşam sürdüm.</i>

635
00:38:42,236 --> 00:38:45,573
<i>O eve girdiğimizde</i>
<i>ve Rupert, Steve ile tanıştığında</i>

636
00:38:45,656 --> 00:38:50,578
<i>Steve bu deve baktı,</i>
<i>onun kütüphanesinde oturduk</i>

637
00:38:50,661 --> 00:38:53,914
<i>ve Steve, tae kwon do'dan</i>
<i>bahsetmeye başladı.</i>

638
00:38:53,998 --> 00:38:57,126
<i>Bu dövüş sanatlarında uzmandı.</i>

639
00:38:57,209 --> 00:39:00,629
<i>Rupert'a bazı hareketler gösteriyordu.</i>
<i>Rupert dedi ki:</i>

640
00:39:00,713 --> 00:39:04,300
<i>"Dengen bozuk."</i>
<i>Sandalyesinden bile kalkmamıştı.</i>

641
00:39:05,551 --> 00:39:08,554
<i>Steve ona bakıp "Öyle mi?" dedi.</i>

642
00:39:09,180 --> 00:39:11,515
<i>"Evet, dengen bozuk."</i>

643
00:39:11,599 --> 00:39:15,353
<i>"Yanlış duruyorsun." dedi.</i>
<i>Steve "Göster." dedi.</i>

644
00:39:15,436 --> 00:39:19,857
<i>Rupert ayağa kalktı</i>

645
00:39:19,940 --> 00:39:22,693
<i>ve karşı karşıya geldiler,</i>
<i>iki saniye sonra</i>

646
00:39:22,777 --> 00:39:28,574
<i>Steve, yan odadaki bilardo masasının</i>
<i>altına doğru uçmaya başladı.</i>

647
00:39:28,657 --> 00:39:31,369
<i>"Film işi yattı" diye düşünmüştüm.</i>

648
00:39:31,452 --> 00:39:33,287
<i>"Rupert'in işi bitti."</i>

649
00:39:33,954 --> 00:39:39,543
<i>Ama Steve, bu adam ondan korkmadığı için</i>
<i>çok heyecanlanmıştı.</i>

650
00:39:39,627 --> 00:39:44,382
<i>LA film dünyasını dolduran</i>
<i>meraklı ve ileri görüşlü</i>

651
00:39:44,465 --> 00:39:48,344
<i>Jack Nicholson ve senarist</i>
<i>Robert Towne gibi isimlerle birlikte</i>

652
00:39:48,427 --> 00:39:52,431
<i>Rupert Crosse da yeteneğine saygı duyulan</i>
<i>karizmatik bir figürdü.</i>

653
00:39:52,515 --> 00:39:54,433
<i>Jim Brown ile Rupert Crosse</i>

654
00:39:54,517 --> 00:39:57,103
<i>yeni bir tür</i>
<i>siyahi maskülenliğini gösterirken</i>

655
00:39:57,686 --> 00:40:00,940
<i>Brown bir yandan nazik ve sabırsızdı,</i>

656
00:40:01,023 --> 00:40:03,317
<i>Crosse ise küstahça gülümsüyordu.</i>

657
00:40:03,401 --> 00:40:06,987
<i>Benim için siyahiler kadar</i>
<i>beyazlar arasında da popüler olan</i>

658
00:40:07,071 --> 00:40:10,533
<i>ikinci isim olan Muhammad Ali de</i>

659
00:40:10,616 --> 00:40:13,619
<i>kendi nezaket ve küstahlığını</i>

660
00:40:13,702 --> 00:40:16,705
<i>1970 belgeseli </i>Cassius Clay'de
<i>göstermişti.</i>

661
00:40:16,789 --> 00:40:19,125
<i>Hapse girmemek için</i>
<i>avukatlara para veriyor,</i>

662
00:40:19,208 --> 00:40:21,168
<i>ilk eşine nafaka ödüyor,</i>

663
00:40:21,961 --> 00:40:24,380
<i>şimdiki eşini ve çocuğunu destekliyor.</i>

664
00:40:25,047 --> 00:40:29,468
<i>Bu sıra dışı belgesel, Ali'yi,</i>
<i>olduğu ve olacağı kişi arasındaki</i>

665
00:40:29,552 --> 00:40:30,970
<i>bir dönemeçte yakaladı.</i>

666
00:40:31,053 --> 00:40:33,764
<i>Önemliydi çünkü</i>
<i>siyahi filmin çekirdeği olacak</i>

667
00:40:33,848 --> 00:40:36,016
<i>soğukkanlılığı gösteriyor.</i>

668
00:40:36,517 --> 00:40:40,312
<i>Ali'nin yaptığı gibi</i>
<i>ana akımdan saklanmadan</i>

669
00:40:40,396 --> 00:40:42,440
<i>çıkış yapan ikinci bir siyahi de</i>

670
00:40:42,523 --> 00:40:45,901
<i>başta oyun, sonra ise film olan</i>
The Great White Hope'da

671
00:40:45,985 --> 00:40:48,279
<i>yaşadığı zorluklar anlatılan</i>
<i>Jack Johnson'du.</i>

672
00:40:48,362 --> 00:40:51,449
<i>Bunda James Earl Jones,</i>
<i>En İyi Aktör adaylığı alacak</i>

673
00:40:51,532 --> 00:40:53,159
<i>ikinci siyahi adam olacaktı.</i>

674
00:40:55,911 --> 00:41:00,124
THE GREAT WHITE HOPE (1970)
YÖNETMEN: MARTIN RITT

675
00:41:04,545 --> 00:41:08,924
<i>James Earl Jones,</i>
<i>kariyerinde birkaç kez olduğu gibi</i>

676
00:41:09,008 --> 00:41:11,677
<i>yine maskülen çekiciliğini</i>
<i>göstermişti.</i>

677
00:41:11,760 --> 00:41:14,054
-Hayır! Ben…
-Giyinin Bayan Bachman.

678
00:41:14,138 --> 00:41:15,598
-Sizi şehre götürelim.
-Jake!

679
00:41:15,681 --> 00:41:17,808
Korkma sen. Giyin.

680
00:41:17,892 --> 00:41:21,228
<i>1970'teki filmde, ırklar arası cinsellik</i>

681
00:41:21,312 --> 00:41:24,356
<i>ve yarattığı gerilim,</i>
<i>anksiyete dalgaları yarattı.</i>

682
00:41:24,440 --> 00:41:26,650
The Great White Hope, <i>izleyicilere</i>

683
00:41:26,734 --> 00:41:29,195
<i>böyle ilişkilerin</i>
<i>karşılıklı olduğunu hatırlatı.</i>

684
00:41:29,278 --> 00:41:33,073
<i>Bu değişiklikler saygı değer</i>
<i>yapımcılardan biri olan</i>

685
00:41:33,157 --> 00:41:36,785
<i>Yönetmen William Wyler'ı</i>
<i>kararsız bıraktı. Kendisinin</i>

686
00:41:36,869 --> 00:41:40,206
<i>sosyal değişimleri anlatışı</i>
The Best Years of Our Lives'da<i> görülür.</i>

687
00:41:41,165 --> 00:41:46,337
<i>Wyler, 1965'teki ilk takipçi filmi</i>
The Collector<i> ile bir örnek ortaya koydu.</i>

688
00:41:46,420 --> 00:41:49,757
Son filmi The Liberation of L.B. Jones'tu.

689
00:41:49,840 --> 00:41:54,261
Kolayca yansıttığı bu modern drama

690
00:41:54,345 --> 00:41:58,265
siyahi kadın bedenini
aşırı fetişize ettiği için başarısız oldu.

691
00:42:02,478 --> 00:42:05,898
-Avukata mı gidesin var?
-Tatlım, kolumu acıtıorsun.

692
00:42:05,981 --> 00:42:09,652
Avukata gidesin var!
Beyaz bir adamı uyarmazlar mı sanıyorsun?

693
00:42:10,152 --> 00:42:13,906
Bir sürü aptal gördüm
ama en aptalı da sensin!

694
00:42:14,740 --> 00:42:18,035
King: A Filmed Record
belgeselini yönettikten sonra

695
00:42:18,118 --> 00:42:20,829
<i>Sidney Lumet,</i>
<i>heyecan verici bir şeye döndü.</i>

696
00:42:20,913 --> 00:42:24,542
<i>Irk ve cinsiyet sorunlarını anlatan</i>
<i>Tennessee Williams oyunu,</i>

697
00:42:24,625 --> 00:42:26,377
<i>bir Gore Vidal senaryosuna.</i>

698
00:42:26,460 --> 00:42:29,547
<i>Başrollerde James Coburn,</i>
<i>Robert Hooks ve Lynn Redgrave vardı.</i>

699
00:42:29,630 --> 00:42:33,509
<i>Tepki almak için çok uğraşan</i>
Last of the Mobile Hotshots,

700
00:42:33,592 --> 00:42:35,010
<i>yetişkin filmi belirlenmişti.</i>

701
00:42:35,094 --> 00:42:39,807
<i>Sebebi de siyahi bir adamın,</i>
<i>beyaz bir kadınla sevişebilecek olmasıydı.</i>

702
00:42:41,183 --> 00:42:42,643
Fırının kapağı bozuk.

703
00:42:42,726 --> 00:42:46,105
Çatı sızdırıyor, tuvaletten su akıyor

704
00:42:46,188 --> 00:42:48,440
ve sen ev sahibi olmak için
fazla tatlısın.

705
00:42:48,524 --> 00:42:53,362
<i>Diana Sands'ın büyüleme yeteneği</i>
<i>1970 </i>The Landlord'unda<i> belirgindi</i>

706
00:42:53,445 --> 00:42:57,950
<i>ve bu aşırı ayrıcalıklı</i>
<i>beyaz bir adamın</i>

707
00:42:58,033 --> 00:43:01,579
<i>tamamı siyah Brooklyn sokağını</i>
<i>burjuvalaştırması,</i>

708
00:43:01,662 --> 00:43:05,374
<i>siyahi yazar Bill Gun'ın</i>
<i>siyahi yazar Kristin Hunter'ın</i>

709
00:43:05,457 --> 00:43:08,168
<i>romanını uyarlaması trendini sürdürdü.</i>

710
00:43:09,336 --> 00:43:13,090
<i>Bu aktörün doğal sağduyusu,</i>
<i>beyaz perdelere çok uygundu.</i>

711
00:43:13,173 --> 00:43:16,427
<i>Birçok aktörün sayfalarca metinle</i>
<i>vereceği mesajı</i>

712
00:43:16,510 --> 00:43:19,597
<i>Sands bir kahkaha,</i>
<i>bir gülümseme ile verebiliyordu.</i>

713
00:43:23,559 --> 00:43:28,689
Diana Sands mükemmel bir halaydı
çünkü büyük bir çocuk olmayı biliyordu.

714
00:43:28,772 --> 00:43:31,567
Çok fedakâr biriydi,

715
00:43:31,650 --> 00:43:34,320
çok neşeli bir insandı.

716
00:43:35,904 --> 00:43:40,659
<i>1970, Chester Himes'ı nihayet</i>
<i>anlamlı bir şekilde sahneye taşıdı.</i>

717
00:43:40,743 --> 00:43:42,911
<i>İlk yönetmenliğinde</i>

718
00:43:42,995 --> 00:43:47,833
<i>Ossie Davis,</i>
<i>duygusal siyahi seksiliği mitini,</i>

719
00:43:47,916 --> 00:43:50,794
<i>Himes'in romanından</i>
<i>bir sahneyle tersine çevirdi.</i>

720
00:43:50,878 --> 00:43:53,797
<i>Kitabında, Himes içindeki</i>
<i>acıyı dışarı vurarak</i>

721
00:43:53,881 --> 00:43:57,426
<i>siyah bir kadının,</i>
<i>beyaz bir polisi yanına çekip</i>

722
00:43:57,509 --> 00:43:59,428
<i>cinsel olarak aşağılamasını anlatıyor.</i>

723
00:43:59,511 --> 00:44:00,804
Lütfen bebeğim.

724
00:44:03,140 --> 00:44:04,141
Lütfen.

725
00:44:09,605 --> 00:44:12,900
<i>Film uyarlaması,</i>
<i>siyahların aşağılanmasından bıkan</i>

726
00:44:12,983 --> 00:44:14,360
<i>izleyiciyi memnun etti</i>

727
00:44:14,443 --> 00:44:18,656
<i>ve Davis'in perde altında</i>
<i>senaryoyu değiştirmesi neşeyle karşılandı.</i>

728
00:44:19,239 --> 00:44:23,285
Kanun namına dur!

729
00:44:23,869 --> 00:44:28,290
<i>Davis'in, şiddet dolu</i>
<i>Harlem polisleri üstündeki bu yorumu</i>

730
00:44:28,374 --> 00:44:32,961
<i>son moda konsepti tanıtan,</i>
<i>Afro-merkezli bir masaldı</i>

731
00:44:33,045 --> 00:44:36,090
<i>ve bestesini </i>Hair<i> bestesini yapan</i>
<i>Galt MacDermot yapmıştı.</i>

732
00:44:37,383 --> 00:44:38,884
<i>Alaycı Godfrey Cambridge</i>

733
00:44:38,967 --> 00:44:43,180
<i>ve çabuk parlayan Raymond St. Jacques</i>
<i>tarafından oynanan şık dedektifler</i>

734
00:44:43,263 --> 00:44:47,142
<i>Davis'in bir araya getirdiği</i>
<i>siyahi sahne aktörlerindendi.</i>

735
00:44:47,226 --> 00:44:49,561
-Ne var?
-Şuna bak.

736
00:44:50,104 --> 00:44:52,981
Tanrım, giydiği o mavi gömlekler,

737
00:44:53,065 --> 00:44:54,900
giydiği o takım,

738
00:44:54,983 --> 00:44:59,405
bıyığının bakımlı olması falan,
çok zarif bir adamdı.

739
00:44:59,488 --> 00:45:01,824
O beyaz beceriksizi gördün.
Kimliğini belirledin mi?

740
00:45:03,409 --> 00:45:06,078
Bilmem Teğmen. Belki evet, belki hayır.

741
00:45:07,663 --> 00:45:09,373
Hepsi birbirine benziyor.

742
00:45:09,456 --> 00:45:13,919
<i>Kendisi de tiyatro oyuncusu olan</i>
<i>Davis, arkadaşlarının başarısının</i>

743
00:45:14,002 --> 00:45:17,548
<i>tadını çıkaran siyahi aktörlerin</i>
<i>samimiyetine bayılacağını biliyordu.</i>

744
00:45:17,631 --> 00:45:21,176
<i>Bunu film izleyicilerinin</i>
<i>deneyimlemesini istemişti.</i>

745
00:45:22,386 --> 00:45:25,889
<i>Cotton Comes to Harlem'de</i>
çok fazla fantezi var.

746
00:45:28,016 --> 00:45:29,184
Bir masal.

747
00:45:29,268 --> 00:45:31,061
Ama işin güzel tarafı,

748
00:45:31,145 --> 00:45:33,522
Ossie Davis'in Harlem'i

749
00:45:34,231 --> 00:45:37,067
hiçbirimizin görmediği şekilde kullanması.

750
00:45:37,985 --> 00:45:39,445
Tamamen gerçekçi.

751
00:45:39,528 --> 00:45:41,155
Aslına uygun.

752
00:45:41,238 --> 00:45:45,784
Fantezisi, Harlem'in
gerçeklerinde yaşanıyordu.

753
00:45:46,744 --> 00:45:49,580
<i>Davis, siyahi devrimcilerin</i>
<i>mantrasını alıp</i>

754
00:45:49,663 --> 00:45:51,707
<i>bundan bir aşık atışması çıkardı.</i>

755
00:45:52,291 --> 00:45:56,545
<i>Siyah yeter bana</i>

756
00:45:56,628 --> 00:45:59,757
<i>Siyah onur günlerinin</i>
<i>toplum tarafından değişim talebi değil de</i>

757
00:45:59,840 --> 00:46:03,886
<i>kutlama günü olarak görüleceği</i>
<i>günleri sabırsızlıkla bekliyorum.</i>

758
00:46:03,969 --> 00:46:07,014
<i>Ki zaten öyleydi</i>
<i>ama şarkı buna ritim kazandırdı.</i>

759
00:46:07,681 --> 00:46:12,186
<i>Siyah yeter bana</i>

760
00:46:12,269 --> 00:46:16,899
Sürekli kendini tekrar eden o replik.
İnanılmaz.

761
00:46:16,982 --> 00:46:18,609
Sizin için yeterince siyah mıyım?

762
00:46:19,443 --> 00:46:22,780
Calvin Lockhart ve onun vaaz verirken
kullanma şekli,

763
00:46:22,863 --> 00:46:26,116
Godfrey Cambridge
ve onun kullanma şekli.

764
00:46:26,200 --> 00:46:28,160
Senin için yeterince siyah mı?

765
00:46:28,243 --> 00:46:30,996
Değiştiriyor. Birden fazla anlamı var.

766
00:46:31,079 --> 00:46:32,790
Yeterince siyah mı?

767
00:46:33,540 --> 00:46:35,209
Değil ama olacak.

768
00:46:36,752 --> 00:46:39,171
Bu hâlâ doğru.

769
00:46:39,254 --> 00:46:43,133
<i>Davis, </i>Cotton Comes to Harlem'e
<i>MacDermot'u ekleyerek</i>

770
00:46:43,217 --> 00:46:45,427
<i>besteciyi, hikâye anlatımına katsa da</i>

771
00:46:45,511 --> 00:46:48,764
<i>müziğin, siyahilerin tecrübesinin</i>
<i>şok edici doğasını</i>

772
00:46:48,847 --> 00:46:51,475
<i>anlatmasını sağlamak</i>
<i>Melvin Van Peebles'ın işiydi.</i>

773
00:46:51,975 --> 00:46:54,436
<i>1970 yapımı </i>Watermelon Man<i> hicvinde,</i>

774
00:46:54,520 --> 00:46:59,650
<i>liberal, beyaz bir adam bir gün uyanıp</i>
<i>kendini siyah buluyordu.</i>

775
00:46:59,733 --> 00:47:03,278
<i>Beyazlar için siyahi olmanın</i>
<i>korkunçluğunu gösteren</i>

776
00:47:03,362 --> 00:47:07,074
<i>Godfrey Cambridge çok karikatürümsü,</i>
<i>tek renk bir karakterken…</i>

777
00:47:08,784 --> 00:47:11,870
Jeff! Banyonda bir zenci var!

778
00:47:11,954 --> 00:47:18,126
<i>…empatiyle dolu,</i>
<i>derin bir karaktere dönüşüyor.</i>

779
00:47:18,210 --> 00:47:21,797
<i>Van Peebles, izleyicilerin</i>
<i>bu evrimi fark etmesini istemişti.</i>

780
00:47:21,880 --> 00:47:26,093
Evlendiğimizde bunun ırklararası
bir evlilik olacağını düşünmemiştim.

781
00:47:26,176 --> 00:47:29,096
-Bana hiç söylemedin.
-Ben de yeni öğrendim.

782
00:47:29,179 --> 00:47:32,057
<i>Van Peebles yazdığı akıllıca senaryoyla</i>

783
00:47:32,140 --> 00:47:36,228
<i>skeç komedi konseptlerini</i>
<i>ciddi film terimleriyle birleştirip</i>

784
00:47:36,311 --> 00:47:41,859
<i>siyahi farkındalığı ve sorumluluğu</i>
<i>hakkında titizce bir film çıkarıyor.</i>

785
00:47:41,942 --> 00:47:43,443
Nereye gidiyorsun?

786
00:47:43,527 --> 00:47:46,238
-Clark Dunwoody ile yemeğim var.
-Burada yok.

787
00:47:46,321 --> 00:47:50,409
<i>Pandemi dünyasında </i>Watermelon Man
<i>tam da zamanında geldi.</i>

788
00:47:50,492 --> 00:47:54,580
<i>Beyazlar, siyahilerin yaşadığı</i>
<i>evinizden çıktığınız an</i>

789
00:47:54,663 --> 00:47:59,710
<i>ölebileceğiniz korkusunu artık anlıyordu.</i>

790
00:48:00,294 --> 00:48:03,422
<i>Bir yıl önce </i>The Learning Tree'deki
<i>Gordon Parks gibi</i>

791
00:48:03,505 --> 00:48:06,758
Van Peebles, ilk stüdyo yönetmenliği için
müzik bestelemişti.

792
00:48:06,842 --> 00:48:10,762
Babam Watermleon Man'i çektiğinde
karar vermeye çalıştıkları şey

793
00:48:10,846 --> 00:48:13,432
direkt sinemalarda mı göstereceklerdi

794
00:48:13,515 --> 00:48:18,854
yoksa hepsi beyaz olan kodamanların
geldiği bir ön gösterim mi olacaktı?

795
00:48:18,937 --> 00:48:22,733
Gösterim odasında temizlik yapan
Willy diye siyah bir adam vardı.

796
00:48:22,816 --> 00:48:25,193
Babam onunla konuşup biraz para verdi

797
00:48:25,277 --> 00:48:28,071
ve "Filmim çıkınca beğen" dedi.

798
00:48:28,155 --> 00:48:31,533
Willy, Watermelon Man gösterilirken

799
00:48:31,617 --> 00:48:34,453
"Şuna bak!" dedi.

800
00:48:34,536 --> 00:48:35,746
"Çok eğlenceli."

801
00:48:36,830 --> 00:48:39,541
Ona bakıyorlardı. "Willy beğendi."

802
00:48:39,625 --> 00:48:43,003
"Patron, gerçekten çok iyi. Şuna bak."

803
00:48:43,086 --> 00:48:44,588
"Willy, komik mi sence?"

804
00:48:44,671 --> 00:48:47,841
"Evet, izlemek için sabırsızlanıyorum.
Ne zaman çıkıyor?"

805
00:48:47,925 --> 00:48:51,345
Sinemalara çıktı.
Tek kişilik odak grubu o adamdı.

806
00:48:51,428 --> 00:48:55,057
Babam bu ırksal dezavantajı
avantajına kullandı.

807
00:48:57,893 --> 00:49:02,022
<i>1971'de ikinci stüdyo filmini yapan</i>
<i>Gordon Parks</i>

808
00:49:02,105 --> 00:49:04,858
<i>müzik ve film ikilisini</i>
<i>tamamen birleştirdi.</i>

809
00:49:04,942 --> 00:49:09,696
<i>Avrupa stüdyo müziği klasiklerinden</i>
<i>tamamen ayrılmış oluyordu.</i>

810
00:49:09,780 --> 00:49:13,533
<i>Bu filmle, Parks,</i>
<i>Isaac Hayes'i katma planını uyguluyor.</i>

811
00:49:30,676 --> 00:49:34,471
Shaft<i> sadece bir ilk film değildi.</i>
<i>Bir duyuruydu.</i>

812
00:49:34,554 --> 00:49:38,684
Easy Rider<i> gibi filmlerin "60'lardayız"</i>
<i>diye bağırması gibiydi.</i>

813
00:49:38,767 --> 00:49:44,690
Shaft<i> ise bunun 70'ler olduğunu</i>
<i>çeşitli yollarla rahatça haykırıyordu.</i>

814
00:49:44,773 --> 00:49:49,486
<i>Aynı kıyafetlerle uyumuş gibi görünmeyen,</i>
<i>saklanmayan bir özel dedektif vardı.</i>

815
00:49:49,569 --> 00:49:53,115
<i>Kameranın, Manhattan'da</i>
<i>deri kaban giymiş siyah bir adamı</i>

816
00:49:53,198 --> 00:49:55,659
<i>takip etmesi yeni ve cüretkâr bir şeydi.</i>

817
00:49:55,742 --> 00:49:58,161
<i>Bir devrimci ile</i>
<i>yönetmen Gordon Parks'ın</i>

818
00:49:58,245 --> 00:50:01,081
<i>karışımı gibi giyinmiş</i>
<i>özel bir dedektif,</i>

819
00:50:01,164 --> 00:50:04,501
<i>izleyiciyi oldukça heyecanlandırmıştı.</i>

820
00:50:04,584 --> 00:50:06,795
<i>Kamera, yıldızı gizlice izlemiyordu.</i>

821
00:50:07,295 --> 00:50:08,630
<i>Direkt ona bakıyordu.</i>

822
00:50:09,756 --> 00:50:13,802
<i>Bu kombinasyon, düz saç ve mavi gözü</i>
<i>güzellik standardı olarak sunan</i>

823
00:50:13,885 --> 00:50:18,348
<i>ve ideal Amerika hakkında filmler çeken</i>
<i>bir stüdyodan geldiği için,</i>

824
00:50:18,432 --> 00:50:22,561
<i>filmlerin gidişatını</i>
<i>sonsuza dek değiştirdi.</i>

825
00:50:22,644 --> 00:50:26,523
Shaft, tüm kadınlar için seks makinesi.
Bu daha önce bir siyahi için hiç denmedi.

826
00:50:29,526 --> 00:50:30,652
İyi misin?

827
00:50:31,903 --> 00:50:33,321
Bebeğim, iyi misin?

828
00:50:35,073 --> 00:50:36,992
Makine gibi hissediyorum.

829
00:50:37,826 --> 00:50:39,161
İyi bir his değil.

830
00:50:44,124 --> 00:50:47,878
BU FİLM OTORİTEDEN BIKAN
TÜM KARDEŞLERİMİZE ADANMIŞTIR

831
00:50:47,961 --> 00:50:51,757
<i>1971'de, Van Peebles,</i>

832
00:50:51,840 --> 00:50:55,844
<i>Siyahi Amerikalıların yaşadığı</i>
<i>aralıksız dheşeti konu aldı.</i>

833
00:50:55,927 --> 00:50:58,346
Sweet Sweetback's Baadasssss Song.

834
00:50:58,430 --> 00:51:01,433
<i>Sadece bu isim bile,</i>
<i>filmi televizyonlarda yayınlanmayacak</i>

835
00:51:01,516 --> 00:51:03,643
<i>devrimin bir parçası yaptı.</i>

836
00:51:03,727 --> 00:51:07,314
<i>O zamanlarda kanallar</i>
<i>böyle bir ismi de,</i>

837
00:51:07,397 --> 00:51:10,484
<i>böyle tetikleyici</i>
<i>bir içeriği de asla yayınlamazdı.</i>

838
00:51:12,360 --> 00:51:13,361
Ne oldu?

839
00:51:19,367 --> 00:51:22,079
<i>Pornonun kaçınılmaz olduğu</i>
<i>günlerden önce</i>

840
00:51:22,162 --> 00:51:25,123
<i>Siyahi cinselliği hâlâ dikkat çekiciyken</i>

841
00:51:25,207 --> 00:51:28,835
Sweetback,<i> siyahi seksini</i>
<i>bir şova dönüştürüp</i>

842
00:51:28,919 --> 00:51:31,338
<i>kamerayı kaçırmayarak</i>
<i>cesaretini gösterdi.</i>

843
00:51:31,421 --> 00:51:33,965
<i>Van Peebles,</i>
<i>obje olarak görülmenin</i>

844
00:51:34,049 --> 00:51:38,512
<i>nasıl olduğunu izleyiciler anlasın diye</i>
<i>bu duvarı tuğla tuğla örmüştü.</i>

845
00:51:41,223 --> 00:51:42,599
BEYAZ JÜRİCE YETİŞKİN FİLMİ BULUNDU

846
00:51:42,682 --> 00:51:46,686
<i>Başlığa "badass" kelimesini eklemek</i>
<i>çok cesurca bir hamleydi.</i>

847
00:51:46,770 --> 00:51:49,481
<i>Filmin yetişkin filmi</i>
<i>sayılmasını garantilemişti ki</i>

848
00:51:49,564 --> 00:51:51,608
Sweetback <i>de öyle sayıldı.</i>

849
00:51:51,691 --> 00:51:55,654
<i>Melvin Van Peebles, film kültüründeki</i>
<i>istismarı ve yeni liberalizmin</i>

850
00:51:55,737 --> 00:51:58,198
<i>yararlarını kendi avantajına kullandı.</i>

851
00:51:58,281 --> 00:52:04,037
<i>Sakallı, puro içen siyah bir adamın</i>
<i>cesaretini göstermeyi seviyordu.</i>

852
00:52:04,538 --> 00:52:05,997
<i>Elvis Presley gülümsemesi</i>

853
00:52:06,081 --> 00:52:10,544
<i>ve Megan The Stallion tırnağı kadar</i>
<i>ikonik bir pop kültür jesti.</i>

854
00:52:10,627 --> 00:52:14,339
Sweetback <i>çıktığı dönemde</i>
<i>yetişkin derecelendirmesi yeni çıkmıştı</i>

855
00:52:14,422 --> 00:52:17,259
<i>ve porno,</i>
<i>pespaye şehir merkezi sinemalarından</i>

856
00:52:17,342 --> 00:52:18,510
<i>varoşlara gelmişti.</i>

857
00:52:18,593 --> 00:52:21,429
Midnight Cowboy,
<i>en iyi film Oscar'ını kazanan</i>

858
00:52:21,513 --> 00:52:23,265
<i>ilk yetişkin filmiydi.</i>

859
00:52:23,348 --> 00:52:24,307
<i>Tek hatta.</i>

860
00:52:24,891 --> 00:52:27,978
<i>Stanley Kubrick, </i>Clockwork Orange'ı<i> çekti</i>
<i>ve yetişkin dendi.</i>

861
00:52:28,979 --> 00:52:31,982
<i>Marlon Brando ile</i>
<i>yönetmen Bernardo Bertolucci de</i>

862
00:52:32,065 --> 00:52:36,111
<i>yetişkin damgalı </i>Last Tango in Paris'le
<i>Oscar'a aday oldu.</i>

863
00:52:36,653 --> 00:52:41,491
<i>Bir de Lialeh adında sosyal mesaj</i>
<i>vermeyi hedefleyen bir film vardı,</i>

864
00:52:41,575 --> 00:52:44,202
<i>besteciliğini funk efsanesi</i>
<i>Barnard Purdie yapmıştı.</i>

865
00:52:44,286 --> 00:52:48,123
Motion Picture Association
film için genel izleyiciyi önerse de

866
00:52:48,206 --> 00:52:54,421
siyahların kaderinin genel mi
yetişkin mi olduğuna karar veremezler.

867
00:52:56,006 --> 00:53:00,010
<i>Ama Van Peebles, yetişkin damgasına</i>
<i>el koyarak devrimin önünü açtı.</i>

868
00:53:00,594 --> 00:53:03,138
<i>Dedikodulara göre</i>
<i>kendi kendine yetişkin damgası vurdu.</i>

869
00:53:03,221 --> 00:53:06,850
<i>Çünkü, kurulun telifini almadığı</i>
<i>tek damga oydu.</i>

870
00:53:06,933 --> 00:53:10,270
<i>Böylece herkes X olan</i>
<i>yetişkin damgasını kullanabilecekti.</i>

871
00:53:10,353 --> 00:53:14,524
<i>Böylece XX, hatta XXX filmler doğdu.</i>

872
00:53:14,608 --> 00:53:18,904
<i>Sonuçta hiç iki genel izleyici</i>
<i>veya iki 13 yaş üstü duymamışsınızdır.</i>

873
00:53:19,821 --> 00:53:23,033
Watermelon Man'de<i> olduğu gibi</i>
Sweetback de<i> koşu ile başlıyor</i>

874
00:53:23,116 --> 00:53:25,076
<i>ama bu defa, komedi için değil.</i>

875
00:53:25,160 --> 00:53:30,624
Sweetback, <i>canı pahasına koşuyor.</i>
<i>Onu canlı tutan şey hareket etmesi.</i>

876
00:53:30,707 --> 00:53:32,626
<i>Filmin çoğu ileri gitmekle alakalı.</i>

877
00:53:34,544 --> 00:53:38,089
<i>Van Peebles, müzisyenleri</i>
<i>sadece müzik için seçmemişti.</i>

878
00:53:38,173 --> 00:53:41,343
<i>Earth, Wind & Fire'ı iş birlikçisi yaptı.</i>

879
00:53:41,426 --> 00:53:46,306
Âşık olduğum bir sekreteri vardı.
Bence Priscilla'ya herkes âşıktı.

880
00:53:46,389 --> 00:53:49,809
Saçları aynı böyleydi.
"Tanrım, Priscilla'ya bak."

881
00:53:49,893 --> 00:53:51,186
"Ne giyiyor…"

882
00:53:51,269 --> 00:53:53,855
"Priscilla bugün ne giyecek acaba?"

883
00:53:53,939 --> 00:53:57,442
Ama Priscilla'nın
biraz sahiplenici bir sevgilisi vardı.

884
00:53:57,525 --> 00:54:00,862
Filmde oynamak istedi
ama sevgilisi izin vermedi.

885
00:54:00,946 --> 00:54:04,241
Earth, Wind & Fire diye
yeni bir grubu vardı.

886
00:54:04,741 --> 00:54:08,954
"Melvin ile oynayamazsın.
Ama müziği ben yapmak istiyorum" dedi.

887
00:54:10,163 --> 00:54:14,501
<i>Katkıları, Sweetback'in paranoyasına</i>
<i>paranoya eklemiş oldu.</i>

888
00:54:16,419 --> 00:54:18,755
<i>Melodik ve kuvvetli R&B'nin aksine</i>

889
00:54:18,838 --> 00:54:22,092
<i>yakında Earth, Wind & Fire olarak</i>
<i>direkt tanıyacağımız</i>

890
00:54:22,175 --> 00:54:26,846
<i>Sweetback müziği,</i>
<i>altında vurmalı çalgıların duyulduğu</i>

891
00:54:26,930 --> 00:54:29,599
<i>ahenksiz, avangart bir cazdı.</i>

892
00:54:29,683 --> 00:54:31,768
<i>Müziğin amacı bize, filmlerin kaçındığı</i>

893
00:54:31,851 --> 00:54:35,146
<i>bir dünyaya çekildiğimizi</i>
<i>fark ettirmek için vardı.</i>

894
00:54:35,647 --> 00:54:38,400
<i>Yönetmen Van Peebles'ın</i>
<i>refleksleri sayesinde</i>

895
00:54:38,483 --> 00:54:40,735
<i>film, türleri hızlıca birleştiriyordu.</i>

896
00:54:41,403 --> 00:54:43,321
<i>Koş Sweetback!</i>

897
00:54:44,906 --> 00:54:46,533
<i>Koş şerefsiz!</i>

898
00:54:47,534 --> 00:54:51,579
<i>Kardeşinin kanını döktüler!</i>
<i>Ama benim dökemeyecekler!</i>

899
00:54:51,663 --> 00:54:53,540
<i>Koş Sweetback!</i>

900
00:54:53,623 --> 00:54:55,041
<i>Koş şerefsiz!</i>

901
00:54:55,125 --> 00:54:57,377
<i>Annenin kanını döktüler!</i>

902
00:54:57,460 --> 00:55:00,005
<i>Babanın kanını döktüler</i>
<i>Ama benim dökemeyecekler!</i>

903
00:55:03,049 --> 00:55:05,969
Babam, lobideki insanlarla
konuşmamı sağlardı.

904
00:55:06,052 --> 00:55:09,014
"Ne düşünüyorsun?" derdi. Söylerdim.

905
00:55:09,097 --> 00:55:11,808
"Ne düşündüğünden bana ne?
Sonra öğrenirim" derdi.

906
00:55:11,891 --> 00:55:16,146
"Lobidekilerle konuş.
Film hakkındaki düşüncelerini öğren.

907
00:55:16,229 --> 00:55:18,940
Ne görüp duymuşlar, ne düşünüyorlar."

908
00:55:19,941 --> 00:55:23,445
<i>Bir auteur, şovmen ve pazarlamacı olan</i>
<i>Melvin, besteciyi</i>

909
00:55:23,528 --> 00:55:27,949
<i>sadece bir çalışan değil de</i>
<i>projenin yaratıcı ortağı yaparak</i>

910
00:55:28,033 --> 00:55:32,287
<i>yönetmenin, filmin geleceğine</i>
<i>yatırım yapmış olacağını biliyordu.</i>

911
00:55:32,787 --> 00:55:35,415
<i>Melvin, film sektöründe yeni bir yön</i>

912
00:55:35,498 --> 00:55:37,709
<i>olmaya başlayacak bu geleceği öngörmüştü.</i>

913
00:55:37,792 --> 00:55:41,963
<i>Önce, filmin satış hikâyesini</i>
<i>filmi pazarlamak için kullandı.</i>

914
00:55:42,047 --> 00:55:46,343
<i>Yoksa hiç veya az ilgi görecek</i>
<i>sıradan bir siyah filmi olacaktı.</i>

915
00:55:46,426 --> 00:55:49,304
<i>Daha da önemlisi önce</i>
<i>müzikleri yayınladı</i>

916
00:55:49,387 --> 00:55:52,474
<i>ve bunu filmi pazarlamak için kullandı.</i>

917
00:55:53,224 --> 00:55:55,560
<i>Bir sanatçı ve girişimciydi.</i>

918
00:55:55,643 --> 00:55:58,563
<i>Kimse görmedikten sonra</i>
<i>sanat olmasının önemi yoktu.</i>

919
00:55:59,898 --> 00:56:03,485
<i>Gordon Parks, siyahi film başrolü</i>
<i>olabilecek kişiyi değiştirdi.</i>

920
00:56:03,568 --> 00:56:05,987
<i>Sweetback ve Shaft,</i>
<i>Muhammad Ali örneğini izleyerek</i>

921
00:56:06,071 --> 00:56:11,618
<i>artık var olmak için izin almayan</i>
<i>siyahi figürleri takip etti.</i>

922
00:56:11,701 --> 00:56:14,371
<i>Sahneleri onları davetkâr değil,</i>

923
00:56:14,454 --> 00:56:15,997
<i>cüretkâr gösteriyordu.</i>

924
00:56:16,081 --> 00:56:19,501
<i>Eskisi gibi alçakgönüllü,</i>
<i>yere bakan karakterler değildi.</i>

925
00:56:20,001 --> 00:56:23,713
<i>Sert ve ironik bir mesafeyle izleyici</i>

926
00:56:23,797 --> 00:56:25,632
<i>açıklama yerine kendi görüyordu.</i>

927
00:56:27,801 --> 00:56:31,137
Söylediklerimi dinle dostum.
Yardım etmek için buradayım.

928
00:56:31,221 --> 00:56:33,306
Tanrı'nın bir meleğiyim.

929
00:56:33,390 --> 00:56:36,101
<i>Harry Belafonte, yapımcılığını yaptığı</i>
<i>deneysel drama</i>

930
00:56:36,184 --> 00:56:41,356
The Angel Levine<i> için beyaz perdeye</i>
<i>o ipeksi yoğunluğunu tekrar getirdi.</i>

931
00:56:41,439 --> 00:56:44,734
<i>Kendi kendine verdiği sürgünü</i>
<i>bu varoluşsal komediyle bitirip</i>

932
00:56:44,818 --> 00:56:47,987
<i>Ralph Ellison'un, romanı Invisible Man'de</i>
<i>ortaya koyduğu açmaza</i>

933
00:56:48,071 --> 00:56:49,948
<i>bir yenilik ekledi.</i>

934
00:56:50,031 --> 00:56:53,743
<i>"Bu kadar siyahi, mavi</i>
<i>ve şanslı olmak için ne yaptım?"</i>

935
00:56:54,452 --> 00:56:55,537
Bir meleğim ben.

936
00:56:58,123 --> 00:56:59,958
Beni almaya mı geldin?

937
00:57:01,418 --> 00:57:02,252
Hayır.

938
00:57:03,837 --> 00:57:05,213
Yaşam vermeye geldim.

939
00:57:05,296 --> 00:57:08,633
<i>Daha ilahi bir İncil paralelinde</i>

940
00:57:08,716 --> 00:57:11,553
<i>Sidney Poitier, Papaz John rolündeydi.</i>

941
00:57:11,636 --> 00:57:14,431
<i>Bu fantezide, Poitier</i>
<i>herhangi bir yargıda bulunmayan,</i>

942
00:57:14,514 --> 00:57:18,351
<i>geçmiş ve gelecek konusunda</i>
<i>ikiye bölünüp kalmış</i>

943
00:57:18,435 --> 00:57:22,439
<i>suskun bir ölüm meleğini oynuyor.</i>

944
00:57:22,522 --> 00:57:26,192
<i>Bu iyi niyetli masal,</i>
<i>Poitier'in kendi derdini de yansıtıyor.</i>

945
00:57:28,361 --> 00:57:30,905
<i>Ossie Davis,</i>
Cotton Comes to Harlem'den<i> sonra</i>

946
00:57:30,989 --> 00:57:34,993
<i>nesiller boyu siyahi kadınların</i>
<i>tek bir evde yaşadığı</i>

947
00:57:35,076 --> 00:57:36,494
<i>gerilimlere odaklandı.</i>

948
00:57:36,578 --> 00:57:39,080
Tanrım, annem için
bu evi almama yardım et,

949
00:57:39,164 --> 00:57:41,916
senden başka bir şey
istemeyeceğim, âmin.

950
00:57:42,000 --> 00:57:46,087
<i>Genç başrolü geleceği için</i>
<i>ve sesini duyurmak için uğraşıyor.</i>

951
00:57:46,171 --> 00:57:50,592
<i>Önceki filminden çok daha gerçekçi</i>
<i>olduğu kesin.</i>

952
00:57:51,176 --> 00:57:54,429
<i>Yazar ve yönetmen Ousmane Sembène</i>
<i>bir keresinde</i>

953
00:57:54,512 --> 00:57:57,932
<i>"</i>Sounder<i> ile </i>Black Girl'deki
<i>aileler arasında</i>

954
00:57:58,016 --> 00:57:59,559
<i>tam bir evren var." demişti.</i>

955
00:58:00,351 --> 00:58:02,562
<i>"Böyle bir film yapmak isterim."</i>

956
00:58:03,062 --> 00:58:07,525
<i>Gördüğü film evreni,</i>
<i>kariyerinin çoğunda evlerdeki</i>

957
00:58:07,609 --> 00:58:11,988
<i>eksik siyahi maskülenliğinin</i>
<i>etkisini anlatmasına sebep oldu.</i>

958
00:58:12,906 --> 00:58:15,575
<i>1939 yılının, film tarihinin en iyi yılı</i>

959
00:58:15,658 --> 00:58:19,662
<i>olduğunu öne süren bir mantık var.</i>

960
00:58:19,746 --> 00:58:24,334
<i>Ama 1939'un, Amerika'nın</i>
<i>film yapımında zirvede olduğunu gösteren</i>

961
00:58:24,417 --> 00:58:25,793
<i>yıl olduğu iddia edilir.</i>

962
00:58:26,377 --> 00:58:30,673
Gone With the Wind'i<i> barındıran</i>
<i>hiçbir dönem bana çekici gelmez.</i>

963
00:58:30,757 --> 00:58:34,511
<i>Stüdyoların başındaki adamlar,</i>
<i>yarattıkları popüler kültür mitolojisiyle</i>

964
00:58:34,594 --> 00:58:38,848
<i>kendi köklerinden</i>
<i>mümkün olduğunca kaçabildiler.</i>

965
00:58:38,932 --> 00:58:42,393
<i>Gururlu ve öz güvenli bir Amerika</i>
<i>var edebiliyorlardı.</i>

966
00:58:43,144 --> 00:58:45,563
<i>Daha önce var olmamış bir Amerika.</i>

967
00:58:45,647 --> 00:58:48,191
<i>Ama bu ülkenin çoğu buna inanıyor.</i>

968
00:58:48,274 --> 00:58:50,735
<i>Muhtemelen dünyanın çoğu da inanıyor.</i>

969
00:58:50,818 --> 00:58:53,905
<i>1939 yılında stüdyolar</i>
<i>beyazların filtresinden geçmiş,</i>

970
00:58:53,988 --> 00:58:56,616
<i>ahlaki ve edebi olarak gördükleri</i>
<i>her şeyi</i>

971
00:58:56,699 --> 00:59:00,078
<i>halka sunuyorlardı.</i>

972
00:59:00,161 --> 00:59:02,163
Biliyorum Huck. Onun kölesiyim.

973
00:59:02,247 --> 00:59:05,041
Ama bazen bu adil mi
diye düşünmeden edemiyorum.

974
00:59:05,750 --> 00:59:10,004
<i>Artık olay</i>
<i>kültürel sömürgeciliğe uzanmıştı.</i>

975
00:59:10,088 --> 00:59:14,384
<i>Beyazlar sizin kültürünüzü</i>
<i>sizden daha iyi oynar, Latin oyuncular.</i>

976
00:59:15,468 --> 00:59:17,011
<i>Pasifik adalılar.</i>

977
00:59:17,095 --> 00:59:18,972
Bayan Dorothy March,

978
00:59:19,055 --> 00:59:22,308
ve onun Harlem'in Kralı
Bill Robinson rolü!

979
00:59:23,142 --> 00:59:24,227
<i>Siyahiler.</i>

980
00:59:25,061 --> 00:59:27,897
<i>İltifat görünümlü bir darbe.</i>

981
00:59:31,442 --> 00:59:34,571
<i>Daha da önemlisi 1939 yılında</i>
<i>siyahilerin toplumdaki yeri</i>

982
00:59:34,654 --> 00:59:40,076
<i>hakkındaki genel ve zayıflatıcı mitini</i>
<i>güçlendiren bir transfer yaşandı.</i>

983
00:59:40,159 --> 00:59:41,369
Bırakma zamanı!

984
00:59:41,452 --> 00:59:44,205
-Kim dedi?
-Ben dedim.

985
00:59:44,289 --> 00:59:47,667
Yetkili benim.
Tara'da bırakma zamanını ben söylerim.

986
00:59:47,750 --> 00:59:52,171
Bırakma zamanı!

987
00:59:52,255 --> 00:59:54,841
<i>İkisi de kitap uyarlamasıydı.</i>

988
00:59:54,924 --> 00:59:58,636
<i>1925 yılına dek tarihin</i>
<i>en çok hasılat yapan filmi</i>

989
00:59:58,720 --> 01:00:01,306
<i>D.W. Griffith'in</i>
The Birth of a Nation<i> filmiydi.</i>

990
01:00:01,389 --> 01:00:04,809
<i>1939'daki </i>Gone With the Wind<i> ise</i>
<i>daha da çok hasılat elde etti</i>

991
01:00:04,892 --> 01:00:08,271
ve 1965 yılına dek zirvede kaldı.

992
01:00:09,147 --> 01:00:11,232
1971'de ise yine zirveye çıktı.

993
01:00:12,066 --> 01:00:16,529
<i>1972, Rupert Crosse'nin kariyerinin</i>
<i>açıldığı yıl olmalıydı.</i>

994
01:00:16,613 --> 01:00:20,408
<i>Hayranları Jack Nicholson,</i>
<i>Robert Towne ve yönetmen Hal Ashby</i>

995
01:00:20,491 --> 01:00:24,287
The Last Detail<i> uyarlamasında</i>
<i>Crosse'a bir rol yarattı.</i>

996
01:00:24,370 --> 01:00:28,333
<i>Ama çekimler başlamadan önce</i>
<i>Crosse'a lösemi teşhisi konuldu.</i>

997
01:00:28,416 --> 01:00:31,711
<i>Katılabileceği umuduyla</i>
<i>çekimler ertelendi</i>

998
01:00:31,794 --> 01:00:34,589
<i>ama Crosse, çekimler başlamadan öldü.</i>

999
01:00:35,840 --> 01:00:37,759
Esquire <i>dergisi makalesinde</i>

1000
01:00:37,842 --> 01:00:42,013
<i>Ashby, Crosse'un ölmeden önceki</i>
<i>mizahından ve zarafetinden bahsetti.</i>

1001
01:00:42,096 --> 01:00:44,807
<i>Crosse'un görünümünden esinlenmiş</i>
<i>Ashby'nin tarzını</i>

1002
01:00:44,891 --> 01:00:48,478
<i>özetlemek için</i>
<i>"sarkastik şiirsellik" sözü uyduruldu.</i>

1003
01:00:59,697 --> 01:01:01,908
44. AKADEMİ ÖDÜLLERİ (1972)

1004
01:01:01,991 --> 01:01:05,745
<i>Isaac Hayes, 1972 Oscar'larında</i>

1005
01:01:05,828 --> 01:01:08,956
<i>ilk siyahi En İyi Şarkı ödülünü aldığında</i>

1006
01:01:09,040 --> 01:01:12,835
Hot Buttered Soul<i> ihtişamını</i>
<i>tüm gezegene gösterdi.</i>

1007
01:01:12,919 --> 01:01:14,962
<i>Hayes'in kölelik zincirlerini</i>

1008
01:01:15,046 --> 01:01:19,592
<i>kendine zincir zırh yapıp giymesi</i>
<i>ve bunu evde mutlu şekilde izlemem</i>

1009
01:01:19,676 --> 01:01:22,512
<i>sanki Dünya'ya göktaşı çarpması gibiydi,</i>

1010
01:01:22,595 --> 01:01:24,806
<i>atmosferin değişmesi gibiydi.</i>

1011
01:01:24,889 --> 01:01:28,226
<i>Hiçbir şeyin eskisi gibi</i>
<i>olmayacağını haykırıyordu.</i>

1012
01:01:29,644 --> 01:01:31,771
<i>Sözde ana akımdan gelen</i>
<i>filmlerdense</i>

1013
01:01:31,854 --> 01:01:35,525
<i>siyah film kültürünü daha çekici kılan</i>
<i>baş döndürücü, heyecanlı</i>

1014
01:01:35,608 --> 01:01:38,194
<i>bir unsur katmıştı.</i>

1015
01:01:38,277 --> 01:01:39,987
<i>Bu unsur, kahramanlıktı.</i>

1016
01:01:40,071 --> 01:01:44,200
Hamam böceği,
şimdi şunu bir baştan konuşalım.

1017
01:01:44,283 --> 01:01:46,077
<i>Bu rolleri yapmacıktan oynayan</i>

1018
01:01:46,160 --> 01:01:48,287
<i>beyaz meslektaşlarının aksine</i>

1019
01:01:48,371 --> 01:01:52,667
<i>siyahi aktörler anti kahramanları</i>
<i>kahramanca, öz güvenle oynayıp</i>

1020
01:01:52,750 --> 01:01:54,752
<i>o sınırı da geçiyordu.</i>

1021
01:01:54,836 --> 01:01:56,212
Geri döneceksin.

1022
01:01:56,295 --> 01:02:00,258
Çünkü o insanlarla sadece
kardeşçe konuşup durdun.

1023
01:02:00,341 --> 01:02:02,427
Çünkü bir şey değiştirmedin.

1024
01:02:02,510 --> 01:02:06,556
Konuştun da konuştun
ama geri dönemeyiz

1025
01:02:06,639 --> 01:02:08,641
çünkü zaten hiç parçası olmamıştık.

1026
01:02:08,725 --> 01:02:12,937
Shaft'tan<i> sonra kara filmlerin</i>
<i>ikinci sınıf yeni versiyonları çıktı.</i>

1027
01:02:13,020 --> 01:02:15,314
Get Carter'a <i>yeni bir yorum olan</i> Hit Man.

1028
01:02:15,398 --> 01:02:18,568
Gerçek bir yıldızsın bebeğim.

1029
01:02:18,651 --> 01:02:21,738
The Asphalt Jungle'ın
<i>yeni bir yorumu olan</i> Cool Breeze.

1030
01:02:21,821 --> 01:02:23,865
<i>Bu terimi, herhangi yeni bir dalganın</i>

1031
01:02:23,948 --> 01:02:27,368
<i>hayal bile edemeyeceği kadar</i>
<i>gerçek kıldı.</i>

1032
01:02:27,452 --> 01:02:30,371
<i>Bu filmlerde başroller,</i>
<i>alt sınıftaki filmlerde</i>

1033
01:02:30,455 --> 01:02:34,167
<i>hiç izin verilmeyen</i>
<i>bir öz güvenle oynuyorlardı.</i>

1034
01:02:36,419 --> 01:02:37,545
Söylemek istemezdim

1035
01:02:38,880 --> 01:02:42,759
ama şu güzelliğime bak amına koyayım.

1036
01:02:45,636 --> 01:02:46,888
İşte bu!

1037
01:02:46,971 --> 01:02:49,891
<i>Siyahi filmlerindeki bu zirve yıl,</i>
<i>o kadar sınırı zorladı ki</i>

1038
01:02:49,974 --> 01:02:51,476
<i>filmler sonsuza dek değişti.</i>

1039
01:02:52,059 --> 01:02:55,730
<i>İlk kez iki siyahi kadın</i>
<i>En İyi Aktris adayı oldu.</i>

1040
01:02:55,813 --> 01:02:57,940
<i>Diana Ross, ilk başrolüyle.</i>

1041
01:02:58,024 --> 01:03:01,194
<i>Cicely Tyson da </i>Sounder <i>ile.</i>

1042
01:03:01,277 --> 01:03:03,988
Mahsulat sezonuna çok var Bay Perkin.

1043
01:03:04,489 --> 01:03:06,574
O zamana dek Nathan döner.

1044
01:03:07,366 --> 01:03:10,828
Dönmezse şuna emin olun ki
mahsulatı yapan ben ve çocuklar olacak.

1045
01:03:10,912 --> 01:03:14,624
Bayan Cicely Tyson ile hiç tanışamadım.

1046
01:03:14,707 --> 01:03:16,417
Bana ninemi hatırlatıyor.

1047
01:03:16,501 --> 01:03:22,799
Hareketlerinde, konuşmalarında
böyle bir asalet,

1048
01:03:22,882 --> 01:03:25,134
bir zarafet var.

1049
01:03:25,802 --> 01:03:26,844
Hayır.

1050
01:03:26,928 --> 01:03:30,556
David Lee için pasta yapacağım ki
babana götür.

1051
01:03:30,640 --> 01:03:34,811
Cicely'yi görmek güzeldi.
Çünkü ben Cicely Tyson izleyerek büyüdüm.

1052
01:03:34,894 --> 01:03:37,104
Bizi görmek güzeldi.

1053
01:03:37,688 --> 01:03:40,358
Bu filmlerin konusu bizdik.

1054
01:03:41,526 --> 01:03:43,736
Buraya fazla da alışma.

1055
01:03:44,987 --> 01:03:47,406
Çünkü nereye gidersen git
seni seveceğim.

1056
01:03:47,490 --> 01:03:51,661
<i>Ayrıca yardımcı oyuncusu Paul Winfield</i>
<i>için En İyi Aktör adaylığı aldı.</i>

1057
01:03:51,744 --> 01:03:57,166
Çocukken, kurban olarak,
zayıf olarak görüldüğümüz filmleri

1058
01:03:57,250 --> 01:04:00,086
izlemek istemiyordum.

1059
01:04:00,670 --> 01:04:04,340
Geçenlerde <i>Sounder'ı</i> yine izledim
ve yetişkin olarak daha iyi anladım.

1060
01:04:04,423 --> 01:04:06,843
Çocukken kaçırdığım katmanlar gördüm.

1061
01:04:08,886 --> 01:04:11,889
<i>Diana Ross da ilk başrolüyle,</i>

1062
01:04:11,973 --> 01:04:15,893
<i>Billie Holiday ile alakalı çekilen</i>
<i>ilk film olan Motown yapımı</i>

1063
01:04:15,977 --> 01:04:18,771
Lady Sings the Blues <i>ile</i>
<i>En İyi Aktris adaylığı aldı.</i>

1064
01:04:18,855 --> 01:04:21,482
LADY SINGS THE BLUES (1972)
YÖNETMEN: SIDNEY J. FURIE

1065
01:04:26,946 --> 01:04:31,367
Birçoğu gibi siyah olmayı anlatan
bir film değildi.

1066
01:04:32,618 --> 01:04:34,120
Konu, yetenekti.

1067
01:04:34,203 --> 01:04:38,291
Bob Mackie kostümleri,
Diana Ross güzelliği

1068
01:04:38,374 --> 01:04:43,129
ve Billy De Williams… Etkileyiciydi yani.

1069
01:04:46,048 --> 01:04:48,175
Frank Yablans, Paramount'un başındaydı.

1070
01:04:48,259 --> 01:04:52,179
Filmin bir versiyonunu gördükten sonra
Berry Gordy'ye

1071
01:04:52,263 --> 01:04:54,807
filme yatırım yapmayacaklarını söylediler.

1072
01:04:54,891 --> 01:04:57,226
Berry Gordy de Frank'e

1073
01:04:57,310 --> 01:05:00,396
"Ama bitirmedik.
Daha çok eklenecek var." dedi.

1074
01:05:00,479 --> 01:05:01,480
Frank de…

1075
01:05:01,564 --> 01:05:05,234
Frank'in gerçekten
ne dediğini söylemeyeyim

1076
01:05:05,318 --> 01:05:09,196
ama cinsel hastalık kapmışsın
ve bana bulaştırıyorsun, gibi bir şey.

1077
01:05:09,280 --> 01:05:12,074
Çünkü daha önce tırnak içinde
siyahi filmi için

1078
01:05:12,158 --> 01:05:14,076
bundan fazla para harcamadık.

1079
01:05:14,160 --> 01:05:16,621
"Frank, ne yapabilirim?" diye sordu.

1080
01:05:16,704 --> 01:05:20,458
"Bana 2 milyon dolarlık çek yaz,
ne istersen yap." dedi.

1081
01:05:21,959 --> 01:05:22,919
O da yazdı.

1082
01:05:23,002 --> 01:05:26,714
Lady Sings the Blues
erken, göz kamaştıran bir şovdu.

1083
01:05:26,797 --> 01:05:30,092
<i>Filmlerdeki siyahi parıltısını yansıtmaya</i>
<i>güzel bir başlangıçtı.</i>

1084
01:05:30,176 --> 01:05:33,054
Diana Ross'u düşününce
modayı da düşünüyorum.

1085
01:05:33,137 --> 01:05:36,182
Kırmızı halı etkinliklerinde,
fotoğraf çekimlerinde

1086
01:05:36,265 --> 01:05:38,893
ve inşa ettiğim farklı karakterlerde

1087
01:05:38,976 --> 01:05:42,063
ondan pek çok kez ilham aldım.

1088
01:05:42,730 --> 01:05:46,567
Parmakları, saçları, o hâli.

1089
01:05:46,651 --> 01:05:48,194
Aman tanrım yani.

1090
01:05:48,277 --> 01:05:50,655
Bir de üstüne yetenekli bir oyuncuydu.

1091
01:05:51,948 --> 01:05:58,245
<i>Sadece Ross değil, uzun, esmer, yakışıklı</i>
<i>olmanın karşılığı olan</i>

1092
01:05:58,329 --> 01:05:59,580
<i>Billy De Williams.</i>

1093
01:06:01,040 --> 01:06:03,751
Billy Dee Williams çıktığında

1094
01:06:03,834 --> 01:06:06,504
Hollywood'daki her kadın şöyle bağırırdı.

1095
01:06:07,630 --> 01:06:13,260
"Aman tanrım. Ne oluyor lan?" derdim.

1096
01:06:16,806 --> 01:06:20,184
O merdivenlerden indiğimde
kendime âşık olmuştum.

1097
01:06:21,894 --> 01:06:24,188
"Tanrı aşkına!" demiştim.

1098
01:06:24,855 --> 01:06:26,691
Vurulmuştum.

1099
01:06:27,191 --> 01:06:29,193
Kolum düşsün mü istiyorsun?

1100
01:06:30,611 --> 01:06:33,406
"Kolum düşsün mü istiyorsun?"
dediğim sahnede bile

1101
01:06:33,489 --> 01:06:35,032
kendimi tutamıyordum.

1102
01:06:35,116 --> 01:06:38,744
Bana özel bir ışık tutulduğu için
gülüp durdum.

1103
01:06:38,828 --> 01:06:41,247
Eski film günleri gibiydi.

1104
01:06:43,207 --> 01:06:45,042
Kahkahaya kapılmıştım.

1105
01:06:45,126 --> 01:06:46,669
Kendimi zor tutmuştum.

1106
01:06:48,421 --> 01:06:52,133
Benim için çok komikti
çünkü sinema sektöründe çalıştığım

1107
01:06:52,216 --> 01:06:54,510
dönem boyunca böyle bir şey

1108
01:06:54,593 --> 01:06:58,639
daha önce hiç başıma gelmemişti.

1109
01:06:59,557 --> 01:07:02,351
<i>1972, siyahi yetenekler için</i>
<i>patlama yılıydı.</i>

1110
01:07:02,435 --> 01:07:06,355
<i>Oyun yazarı Lonne Elder III</i>
Sounder<i> için aday olmuştu.</i>

1111
01:07:06,439 --> 01:07:08,274
<i>Daha da önemlisi</i>

1112
01:07:08,357 --> 01:07:11,277
<i>Suzanne de Passe,</i>
Lady Sings the Blues<i> senaryo ekibiyle</i>

1113
01:07:11,360 --> 01:07:15,364
<i>ilk kez en iyi senarist adayı olan</i>
<i>siyahi kadındı.</i>

1114
01:07:15,448 --> 01:07:20,161
<i>Dee Rees, 2017'de Mudbound senaryosuyla</i>

1115
01:07:20,244 --> 01:07:22,538
<i>aday olana dek bu başarı tekrarlanmadı.</i>

1116
01:07:22,621 --> 01:07:26,292
<i>Bu da Dee Rees'i en iyi senarist adayı</i>
<i>olan ikinci siyahi kadın yapıyor.</i>

1117
01:07:26,375 --> 01:07:28,919
Bay Gordy, senaryoyu bana verdi
ve dedi ki:

1118
01:07:30,337 --> 01:07:32,256
"Oku, düşünceni söyle."

1119
01:07:33,007 --> 01:07:35,051
Dehşete düşmüştüm

1120
01:07:35,968 --> 01:07:38,387
çünkü bence çok klişeydi.

1121
01:07:39,180 --> 01:07:42,725
Olduğumuz ve olabileceğimiz
kişiler değil de

1122
01:07:42,808 --> 01:07:45,728
olduğumuz sanılan kişiler gibiydi.

1123
01:07:46,395 --> 01:07:50,191
Ben de Sidney Furie ile çalışmaya başladım
ve sonra Chris Clark eklendi.

1124
01:07:50,274 --> 01:07:53,069
Bir sanatçıydı, çok akıllı bir kadındı.

1125
01:07:53,152 --> 01:07:54,904
Onunla takım olduk.

1126
01:07:54,987 --> 01:07:56,489
<i>Burada ekilen tohumlar,</i>

1127
01:07:56,572 --> 01:07:59,825
<i>dönemin en önemli</i>
<i>hikâyesini oluşturacaktı.</i>

1128
01:07:59,909 --> 01:08:02,787
<i>Baskın olan, kadınların katkısı oluyor.</i>

1129
01:08:04,038 --> 01:08:09,126
<i>Övgülere ek olarak</i>
<i>1972 sınıfı aksiyon doluydu.</i>

1130
01:08:09,710 --> 01:08:11,754
BUCK AND THE PREACHER (1972)
YÖNETMEN: SIDNEY POITIER

1131
01:08:11,837 --> 01:08:16,175
<i>Sidney Poitier'in yönettiği</i>
<i>kovboy filmi </i>Buck and the Preacher'da

1132
01:08:16,258 --> 01:08:19,345
<i>hem o hem de Harry Belafonte oynuyordu.</i>

1133
01:08:20,513 --> 01:08:23,557
<i>Belafonte'nin film için,</i>
<i>hiç gerçekleşmemiş hayalleri vardı.</i>

1134
01:08:23,641 --> 01:08:27,353
En büyük darbe,
siyahi toplumunun desteklememesiydi.

1135
01:08:27,436 --> 01:08:31,816
Bu beni öyle bir noktaya götürdü ki
ihanete uğramış hissettim.

1136
01:08:32,566 --> 01:08:36,278
"Beyazların
<i>Butch Cassidy and the Sundance Kid'i</i>

1137
01:08:36,821 --> 01:08:41,325
destekleyeceği gibi siyahiler
bu filmi niye desteklemedi?"

1138
01:08:41,408 --> 01:08:44,161
"Bu da onun bir versiyonu."
Ama desteklenmedi.

1139
01:08:44,662 --> 01:08:48,290
Sonra birden fazla
düşmanım olduğunu anladım.

1140
01:08:48,374 --> 01:08:50,793
Hem siyahi algısının ta kendisi

1141
01:08:50,876 --> 01:08:53,546
hem de dünyanın bizi gördüğü
şekilde siyahi algısı.

1142
01:08:55,673 --> 01:08:58,509
<i>Fred Williamson,</i>
<i>köle intikamını konu alan kovboy filmi</i>

1143
01:08:58,592 --> 01:09:00,719
The Legend of Nigger Charley'de<i> oynadı.</i>

1144
01:09:00,803 --> 01:09:03,722
<i>Bu isim o dönem için bile</i>
<i>sıkıcı ve öfke uyandırıcıydı.</i>

1145
01:09:04,223 --> 01:09:07,059
<i>Bu arada, bu isim artık yok.</i>

1146
01:09:07,143 --> 01:09:10,354
<i>Filmin adı artık</i>
The Legend of Black Charley.

1147
01:09:10,437 --> 01:09:15,609
Dagerreyotipi üstündeki
bu poster her şeyi söylüyor.

1148
01:09:15,693 --> 01:09:19,530
<i>"Biri Batı'yı uyarsın.</i>
<i>Nigger Charley artık kaçmayacak."</i>

1149
01:09:21,198 --> 01:09:25,119
<i>Siyahiler nihayet korku filmlerine de</i>
<i>ciddi şekilde eklenmişti.</i>

1150
01:09:25,202 --> 01:09:30,249
<i>William Marshall,</i>
<i>trajik vampir Blacula rolündeydi.</i>

1151
01:09:30,332 --> 01:09:32,585
Bence köleliğin yararları var.

1152
01:09:33,752 --> 01:09:34,587
"Yarar" mı?

1153
01:09:35,337 --> 01:09:38,591
Barbarlıkta yarar mı görüyorsun?

1154
01:09:39,508 --> 01:09:43,012
<i>Bence siyahi insanları</i>
<i>büyük korku filmlerinden uzak tutan</i>

1155
01:09:43,095 --> 01:09:46,682
<i>kurumsallaşmış ırkçılığın</i>
<i>iyi yanı, Afro Amerikalıların</i>

1156
01:09:46,765 --> 01:09:49,560
<i>hiçbir doğaüstü gücün</i>
<i>ve ele geçirilme tehdidinin</i>

1157
01:09:49,643 --> 01:09:53,022
<i>kölelikten daha canavarca olamayacağını</i>

1158
01:09:53,105 --> 01:09:55,649
<i>anlaması olmuştu.</i>

1159
01:09:55,733 --> 01:09:57,860
<i>Veya Tuskegee Deneyinden.</i>

1160
01:09:57,943 --> 01:10:01,030
<i>Ya da onları parlatmadıkları zamanlarda</i>
<i>filmlerin bile korktuğu</i>

1161
01:10:01,113 --> 01:10:04,533
<i>gerçek canavarların kurbanı olan</i>

1162
01:10:05,034 --> 01:10:07,244
<i>masum Emmet Till'e yapılanlardan.</i>

1163
01:10:09,038 --> 01:10:11,665
<i>Siyahi basının ana akım medyaya</i>

1164
01:10:11,749 --> 01:10:14,752
<i>Emmett Till'in ölümünü</i>
<i>dürüstçe ele alma baskısı yapması</i>

1165
01:10:14,835 --> 01:10:17,671
<i>ve kurumsal zalimlik</i>
<i>ve kölelik gibi dehşetleri</i>

1166
01:10:17,755 --> 01:10:20,424
<i>hatırlatmak için çıkarılan filmler varken</i>

1167
01:10:20,507 --> 01:10:24,136
<i>siyahi izleyicilerin tek beklediği şey</i>
<i>Emmett Till'in ölümünün</i>

1168
01:10:24,220 --> 01:10:27,056
<i>yarattığı kaosun filmleştirilmesiydi.</i>

1169
01:10:27,806 --> 01:10:33,103
<i>Hiç çekilmemiş olması Hollywood'da</i>
<i>gücün kimde olduğunu gösterdi.</i>

1170
01:10:35,147 --> 01:10:37,650
Benim gerçekten gözlerimi açan şey

1171
01:10:37,733 --> 01:10:40,527
Jet Dergisi'nde
Emmett Till'in fotoğrafını görmekti.

1172
01:10:40,611 --> 01:10:44,698
Sonraki gün artık bambaşka biri olmuştum.

1173
01:10:46,158 --> 01:10:49,536
Jet Dergisi'nde Emmett Till'in
gördüğüm resimleri duruyor.

1174
01:10:49,620 --> 01:10:53,832
O günden sonra annesinin
nasıl hissetmiş olabileceğini fark ettim.

1175
01:10:56,168 --> 01:11:00,923
Çocukken Jet Dergisi'ne bakıp
Emmett Till'in cesedini görmek

1176
01:11:01,006 --> 01:11:03,300
beni çok etkilemişti.

1177
01:11:04,551 --> 01:11:08,889
Artık acı ve sefalet görmeye o kadar
alışmışız ki bizi etkilemiyor.

1178
01:11:10,140 --> 01:11:12,142
Hiç etkilemiyor.

1179
01:11:12,226 --> 01:11:16,272
Sonrakini bekliyoruz,
çünkü yaşanacağını biliyoruz.

1180
01:11:16,355 --> 01:11:20,276
Daha gittikçe kişiselleşiyor.
Gittikçe yaklaşıyor…

1181
01:11:21,277 --> 01:11:24,697
İnsanlığın, insanlara karşı
insanlık dışı davranması.

1182
01:11:26,991 --> 01:11:29,326
Bu süregelen dehşet, Marvin Gaye'in

1183
01:11:29,410 --> 01:11:32,371
What's Going On'unda
<i>güzelce tanımlanmıştı.</i>

1184
01:11:32,454 --> 01:11:37,876
<i>Sosyal protestoyu ilan etmek yerine,</i>
<i>melodik şekilde söyleyen ilk kişiydi.</i>

1185
01:11:37,960 --> 01:11:41,422
<i>Gaye, 1972'de</i>
<i>efsanevi bir albüm daha yayınladı.</i>

1186
01:11:41,505 --> 01:11:46,510
<i>Bu defa caz köklerine dönme fırsatı sunan</i>
<i>bir caz film müziğiydi.</i>

1187
01:11:48,721 --> 01:11:52,850
TROUBLE MAN (1972)
YÖNETMEN: IVAN DIXON

1188
01:11:55,644 --> 01:12:00,357
<i>Siyahi film müzikleri sık sık</i>
What's Going On'dan<i> esinlenir</i>

1189
01:12:00,858 --> 01:12:05,279
<i>çünkü o siyahi popüler kültürünün</i>
<i>en devrimsel şeylerinden biridir.</i>

1190
01:12:05,362 --> 01:12:08,198
<i>Marvin Gaye'in de</i>
<i>böyle yapması mantıklıydı.</i>

1191
01:12:08,282 --> 01:12:10,993
<i>Afro Amerika ilişkilerinin</i>
<i>durumunu gösterdi</i>

1192
01:12:11,076 --> 01:12:15,080
<i>ve </i>Trouble Man <i>müzikleriyle</i>
<i>müzikal otobiyografisine</i>

1193
01:12:15,164 --> 01:12:17,374
What's Going On'da<i> bıraktığı</i>
<i>yerden devam etti.</i>

1194
01:12:21,545 --> 01:12:24,173
<i>Ondan sonra gelen film müzikleri de</i>

1195
01:12:24,256 --> 01:12:27,343
<i>önceki işlerinde gösterdiği</i>
<i>baskının getirdiği zararı</i>

1196
01:12:27,426 --> 01:12:29,053
<i>değerlendirmeye devam etti.</i>

1197
01:12:29,803 --> 01:12:34,099
SUPER FLY (1972)
YÖNETMEN: GORDON PARKS JR.

1198
01:12:34,725 --> 01:12:37,519
<i>Ama ironiktir,</i>
<i>bu müziklerin en görkemlisi de</i>

1199
01:12:37,603 --> 01:12:40,105
<i>Marvin Gaye'in</i>
<i>eski pop-soul'dan kopmasında</i>

1200
01:12:40,189 --> 01:12:43,108
<i>etkisi büyük olan</i>
<i>bir sanatçıdan gelmişti.</i>

1201
01:12:43,192 --> 01:12:48,113
<i>O da siyahi Amerikalıların zorluklarını</i>
<i>anlatan güzel bir falseto sunuyordu.</i>

1202
01:12:48,197 --> 01:12:52,034
<i>Temiz değil miyim? Kötü makine</i>
<i>Çok iyi, çok kaba</i>

1203
01:12:52,117 --> 01:12:55,788
<i>Mal satıyorum, Devlet için</i>
<i>Çok havalı, duruyorum</i>

1204
01:12:55,871 --> 01:12:56,997
<i>Gizli zula…</i>

1205
01:12:57,081 --> 01:13:00,334
<i>Curtis Mayfield'ın sosyal durumu özetleyen</i>

1206
01:13:00,417 --> 01:13:03,962
<i>ve kurumsallaşmış uyuşukluğa</i>
<i>başkaldırı niteliğindeki sözleri</i>

1207
01:13:04,046 --> 01:13:06,965
<i>solo kariyerinin</i>
<i>tamamı boyunca duyulabilir.</i>

1208
01:13:07,049 --> 01:13:11,512
<i>Mayfield, bu on yıllık süreçte</i>
<i>beş film müziği,</i>

1209
01:13:11,595 --> 01:13:13,764
<i>20 de albüm çıkarmıştı.</i>

1210
01:13:14,515 --> 01:13:17,851
<i>Güçlü yakınlığı ve vurucu şarkı sözleri</i>

1211
01:13:17,935 --> 01:13:20,312
<i>o andan itibaren</i>
<i>siyahi filmlerindeki tonu belirledi.</i>

1212
01:13:20,396 --> 01:13:24,983
Birçok dost müzisyenin
verdiği örnek olarak, Super Fly.

1213
01:13:25,067 --> 01:13:27,945
<i>Mayfield, Melvin Van Peebles'ı</i>
<i>örnek alarak</i>

1214
01:13:28,028 --> 01:13:31,156
<i>sıra dışı bir taktikle</i>
Super Fly<i> müziklerini</i>

1215
01:13:31,240 --> 01:13:33,450
film çıkmadan yayınladı.

1216
01:13:33,951 --> 01:13:36,203
Super Fly<i> müzikleri</i>

1217
01:13:36,286 --> 01:13:40,374
<i>filme davet olarak algılanmıştı.</i>

1218
01:13:40,999 --> 01:13:44,253
<i>1970'lerde Warner Bros.'un</i>
<i>başında olan John Calley,</i>

1219
01:13:44,336 --> 01:13:47,172
Super Fly'ın<i>, film çıkmadan film hakkında</i>

1220
01:13:47,256 --> 01:13:50,008
<i>heyecan yaratmak için</i>
<i>müziği çıkarmak gibi</i>

1221
01:13:50,092 --> 01:13:52,428
<i>bir trend başlattığını söylemişti.</i>

1222
01:13:53,053 --> 01:13:55,013
<i>Mayfield'ın müziğinin dokusu</i>

1223
01:13:55,097 --> 01:13:58,308
<i>baş karakterin hayatını dramatize edip,</i>
<i>yorumlar yapması,</i>

1224
01:13:58,392 --> 01:14:00,936
<i>sinematograf James Signorelli'nin de</i>

1225
01:14:01,019 --> 01:14:03,188
<i>başarısında saklıydı.</i>

1226
01:14:03,272 --> 01:14:07,025
<i>Hiç dublör kullanılmadan çekilen</i>
<i>en iyi kovalamaca sahnelerinden biri</i>

1227
01:14:07,109 --> 01:14:10,154
<i>Signorelli tarafından</i>
<i>gerilla çekim tarzıyla çekilmişti.</i>

1228
01:14:10,237 --> 01:14:12,948
Kaçış yolu olmalıydı.
Kovaladığı adam Jimmy'ydi.

1229
01:14:20,080 --> 01:14:23,792
Duruyorduk. Ron "Ben oradan atlarım" dedi.

1230
01:14:26,712 --> 01:14:29,256
Bu kadardı. Tüm prova buydu.

1231
01:14:29,339 --> 01:14:31,884
Birden fazla çekim yapmadık, orası kesin.

1232
01:14:31,967 --> 01:14:34,928
İki estetiğin kombinasyonuydu.

1233
01:14:35,012 --> 01:14:38,682
Biri, insanların yaptığı
belgesel fotoğrafçılığıydı.

1234
01:14:38,765 --> 01:14:42,394
Özellikle Leacock, Pennebaker,
Maysles gibi isimler.

1235
01:14:42,478 --> 01:14:44,813
Ben de varım. Bob Elfstrom.

1236
01:14:44,897 --> 01:14:48,442
Yaptığımız şeyler
uzun metraflı film çekme

1237
01:14:48,525 --> 01:14:49,735
tekniğine sızıyordu.

1238
01:14:49,818 --> 01:14:53,238
Özellikle de çevrenin
üçüncü taraf olduğu filmlere.

1239
01:14:53,322 --> 01:14:55,616
<i>Signorelli'nin doğaçlamacı yaklaşımı,</i>

1240
01:14:55,699 --> 01:14:58,535
Super Fly'daki
<i>farklı aksiyonlara da uygulandı.</i>

1241
01:14:58,619 --> 01:15:02,247
<i>Sheila Frazier ile</i>
<i>yıldız Ron O'Neal'ın siyahi aşkıyla ilgili</i>

1242
01:15:02,331 --> 01:15:05,125
<i>samimi ve tutkulu olduğu sahne gibi.</i>

1243
01:15:05,209 --> 01:15:07,836
Sana dokununca dışarı nasıl,
hissedebiliyorum.

1244
01:15:09,338 --> 01:15:10,881
Sana ne yaptığını anlıyorum.

1245
01:15:10,964 --> 01:15:14,259
Uyuşturucu sayesinde
kendinde kalabiliyorsun.

1246
01:15:15,052 --> 01:15:17,095
Özel hayatını istemiyorum bebeğim.

1247
01:15:18,347 --> 01:15:20,891
Tek istediğim şey
yükünü taşımana yardım etmek.

1248
01:15:21,642 --> 01:15:24,520
"Köpükler gittiğinde durup

1249
01:15:24,603 --> 01:15:28,357
yeniden dolduralım
çünkü görülmek istemiyorum" demiştim.

1250
01:15:28,440 --> 01:15:32,152
Ne düşünüyordum bilmiyorum.
Görülmemek çok zordu.

1251
01:15:33,195 --> 01:15:37,824
Galada o sahneyi ağır çekimde

1252
01:15:37,908 --> 01:15:40,327
oynatacaklarını bilmiyordum.

1253
01:15:40,410 --> 01:15:43,330
Sanırım bir ara Judith Crist şöyle dedi:

1254
01:15:43,413 --> 01:15:46,792
"Bu sinema tarihinin en güzel,
en erotik sahnesi."

1255
01:15:48,794 --> 01:15:52,381
Seçmelere girmeme yardım eden kişi
Richard Roundtree'ydi.

1256
01:15:52,464 --> 01:15:56,385
"Rol seninmiş gibi davranarak
içeri gir" dedi.

1257
01:15:57,511 --> 01:15:58,845
"Tamam" dedim.

1258
01:15:58,929 --> 01:16:02,391
Girdim, ayağımı masaya koydum.

1259
01:16:02,474 --> 01:16:04,685
Sig Shore'un masasına. Dedim ki:

1260
01:16:04,768 --> 01:16:07,646
"Başkasına bakmayın. Film bende."

1261
01:16:08,730 --> 01:16:10,649
Gordon "Sende!" dedi.

1262
01:16:10,732 --> 01:16:14,027
Gordon rolün bende olduğunu söyleyince
çok sevindim.

1263
01:16:14,111 --> 01:16:16,822
Sonra beni aradı, özür diledi.

1264
01:16:16,905 --> 01:16:20,450
"Çok üzgünüm ama Sig Shore
farklı görünüşlü birini arıyor."

1265
01:16:20,534 --> 01:16:22,869
"Çok şehvetli bir kadın arıyor."

1266
01:16:22,953 --> 01:16:26,248
Çok yıkıcıydı. Her şeyimi değiştirdim.

1267
01:16:26,331 --> 01:16:29,710
İki telefonum vardı,
ikisinin numarasını da değiştirdim ki

1268
01:16:29,793 --> 01:16:32,504
bir daha kimseyle
konuşmak zorunda kalmayayım.

1269
01:16:33,171 --> 01:16:37,384
Üç ay kadar sonra
adamın biri karşıma çıktı.

1270
01:16:37,467 --> 01:16:39,928
"Yapımcıyım" dedi. "Aferin sana" dedim.

1271
01:16:40,012 --> 01:16:42,764
"Adın ne?" dedi. Adımı söyledim.

1272
01:16:42,848 --> 01:16:44,391
"Aman tanrım!" dedi.

1273
01:16:44,474 --> 01:16:47,185
"Üç aydır seni bulmaya çalışıyoruz.

1274
01:16:47,269 --> 01:16:49,938
Seni arıyorduk." "Siz kimsiniz?" dedim.

1275
01:16:50,022 --> 01:16:53,817
"<i>Super Fly</i> adındaki bir filmin
yapımcısıyım" dedi. Dedim ki…

1276
01:16:55,277 --> 01:16:58,739
Eve varır varmaz
telefonlarım susmamaya başladı.

1277
01:16:58,822 --> 01:17:01,992
<i>John Calley söylediğine göre</i>
<i>bağımsız yapım olan</i>

1278
01:17:02,075 --> 01:17:06,413
<i>ve Warner Bros.'un 150 bin dolara</i>
<i>aldığı </i>Super Fly,

1279
01:17:06,496 --> 01:17:09,166
<i>1972 standartları için bile düşüktü</i>

1280
01:17:09,249 --> 01:17:12,961
<i>ama 30 milyon dolarlık hasılat getirdi.</i>

1281
01:17:13,045 --> 01:17:15,839
<i>Super Fly'ı</i> birçok beyaz izledi.

1282
01:17:15,922 --> 01:17:18,800
Başka türlü 19, 20 milyon dolar
kazanamazsınız.

1283
01:17:18,884 --> 01:17:20,636
17 haftadır da Boston'dayız.

1284
01:17:20,719 --> 01:17:24,431
Boston'da üçüncü haftadan sonra
pek siyahi görmedik.

1285
01:17:25,182 --> 01:17:28,226
<i>Kullanıcıları arasında</i>
<i>kokain argosu olan </i>Super Fly

1286
01:17:28,310 --> 01:17:31,563
<i>New York City'deki siyahi</i>
<i>bir uyuşturucu satıcısını anlatıyor.</i>

1287
01:17:31,647 --> 01:17:34,983
<i>Fort Worth'taki Daha İyi Etki Vakfı'ndan</i>

1288
01:17:35,067 --> 01:17:38,403
<i>R.L. Livingston film hakkında</i>
<i>eleştirilerde bulundu.</i>

1289
01:17:38,487 --> 01:17:42,574
Bu meclis ne yapabilir bilmiyorum
ama sizin önünüze sunuyorum

1290
01:17:42,658 --> 01:17:44,826
çünkü Fort Worth
belediye meclisi sizsiniz.

1291
01:17:44,910 --> 01:17:47,496
Burada sorun çözme sorumluluğu sizde.

1292
01:17:47,579 --> 01:17:51,875
Umarım bu işi burada,
halkımız gidip bu pisliği kendisi

1293
01:17:51,958 --> 01:17:54,836
boykot etmeden çözebiliriz.

1294
01:17:55,629 --> 01:18:00,801
<i>Super Fly'daki</i> rolün için ne düşünüyorsun?
Pozitif bir güç mü yoksa negatif mi?

1295
01:18:01,385 --> 01:18:05,013
Elbette ki pozitif.
Yoksa filmi hiç çekmezdim.

1296
01:18:05,097 --> 01:18:06,640
<i>Super Fly'ı</i> çektiğimizde

1297
01:18:06,723 --> 01:18:10,769
durum neyse onu gösterdik.

1298
01:18:11,645 --> 01:18:16,024
Bu mantıkla izlenip
yargılanacağını umduk.

1299
01:18:16,650 --> 01:18:19,319
Ama gördüğüm kadarıyla

1300
01:18:19,403 --> 01:18:22,197
<i>Super Fly</i> belli bir alandan

1301
01:18:23,198 --> 01:18:25,575
çok büyük eleştiriler alıyor

1302
01:18:25,659 --> 01:18:29,329
ama bu alanın filmle hiçbir alakası yok.

1303
01:18:30,163 --> 01:18:33,458
Siyahi halkı,
filmleri yapmak için kullanıyorlar.

1304
01:18:33,542 --> 01:18:36,712
Beyaz yapımcıların gelip
siyahi filmleri çekip

1305
01:18:36,795 --> 01:18:39,423
siyahi topluluğundan
faydalanmasından bıktık.

1306
01:18:39,506 --> 01:18:42,968
Hem Oakland, Berkeley
ve çevrede yaşayan siyahi figüranlar

1307
01:18:43,051 --> 01:18:46,346
günlük 50 dolar alması gerekirken
10 dolar alıyor.

1308
01:18:48,390 --> 01:18:51,977
Bence tüm sanatçılar ki,
onları bizzat tanıyorum,

1309
01:18:53,019 --> 01:18:59,735
siyahi topluluklarında olanlar için
endişe duyan sorumluluk sahibi insanlar.

1310
01:18:59,818 --> 01:19:04,614
Elbette tek başımıza film yapamayız.

1311
01:19:04,698 --> 01:19:08,034
Film yapımında
pek çok farklı unsur var.

1312
01:19:08,118 --> 01:19:12,080
En önemlisi de sanırım
en başta yüksek miktarda para olur.

1313
01:19:14,249 --> 01:19:18,587
<i>Futbolculuktan sonra film yıldızı olan</i>
<i>Jim Brown ve Fred Williamson</i>

1314
01:19:18,670 --> 01:19:21,047
<i>o yıl ikişer film çıkardı.</i>

1315
01:19:21,131 --> 01:19:24,801
<i>Hem betimleyici hem tanımlayıcı</i>
<i>olan kısa isimlerle.</i>

1316
01:19:24,885 --> 01:19:27,637
Shaft<i> gibi. Devam filmi olan</i>
Shaft's Big Score,

1317
01:19:27,721 --> 01:19:31,141
<i>kulağa sporcudan aktöre dönmüş</i>
<i>bir macera filmi gibi geliyor.</i>

1318
01:19:32,726 --> 01:19:37,063
<i>Bu filmlerin hepsi kalıcı olarak</i>
<i>'blaxploitation' diye damgalandı.</i>

1319
01:19:37,147 --> 01:19:41,693
<i>Aynı anda hem tanıma</i>
<i>hem dışlama anlamı içeren bir damga.</i>

1320
01:19:41,777 --> 01:19:46,364
<i>Bu filmler Amerikan sosyal hayatının</i>
<i>ve popüler kültürünün bir parçası olsa da</i>

1321
01:19:46,448 --> 01:19:51,244
<i>ana akım medyada panik yaratmak haricinde</i>
<i>pek bahsedilmezdi.</i>

1322
01:19:51,328 --> 01:19:56,416
"Blaxploitation" kelimesini düşününce,
siyahiliği metalaştırmak aklıma geliyor.

1323
01:19:57,417 --> 01:19:59,586
"Siyahiliği nasıl paketleyip satarız?"

1324
01:19:59,669 --> 01:20:05,634
"Sömürü" çünkü onlar beyaz yazarlar,
beyaz yapımcılar,

1325
01:20:05,717 --> 01:20:09,262
beyaz yönetmenlerdi
ve siyahi topluluğuna filmi veriyorlardı.

1326
01:20:09,346 --> 01:20:13,433
Siyahi topluluğu da hemen tüketiyor,
onlara para kazandırıyordu.

1327
01:20:14,309 --> 01:20:15,602
Ama bize değil.

1328
01:20:17,229 --> 01:20:18,980
Bu sömürü değil mi?

1329
01:20:19,981 --> 01:20:24,653
<i>Blaxploitation markası genelde</i>
<i>tartışmalara ve kınamalara sebep olsa da</i>

1330
01:20:24,736 --> 01:20:28,031
<i>filmler genelde ilgi çekti</i>
<i>ve kâr elde etti.</i>

1331
01:20:28,824 --> 01:20:30,617
BLACK NOW BOFFO
SİNEMALARDA

1332
01:20:31,576 --> 01:20:33,453
<i>Günümüzde klasik görülen,</i>

1333
01:20:33,537 --> 01:20:36,122
<i>kahramanlıktan sıkılmış</i>
<i>beyazların filmleri</i>

1334
01:20:36,206 --> 01:20:39,751
<i>sıkıntıyla savaşmak için</i>
<i>anti kahramana dönüşüyor</i>

1335
01:20:39,835 --> 01:20:42,254
<i>ve izleyicilerin canını sıkıyordu.</i>

1336
01:20:44,589 --> 01:20:49,427
<i>Siyah yıldızlar ki insan bu isimde</i>
<i>bir film niye çekilmemiş merak ediyor,</i>

1337
01:20:49,511 --> 01:20:52,264
<i>izleyicilerin doğal bir evrimden</i>
<i>faydalanmasını sağladı.</i>

1338
01:20:52,889 --> 01:20:56,935
<i>Kendi güzelliklerinin tarzı</i>
<i>ve ilgi merkezi olmanın tadını çıkarmak.</i>

1339
01:20:58,144 --> 01:21:01,523
<i>Elbette Baba filmindeki</i>
<i>beş aile sahnesinde</i>

1340
01:21:01,606 --> 01:21:04,943
<i>Francis Coppola'nın karakterlerin</i>
<i>düşüncelerini açıklaması</i>

1341
01:21:05,026 --> 01:21:08,947
<i>o düşünceleri onayladığı</i>
<i>anlamına gelmiyordu.</i>

1342
01:21:09,030 --> 01:21:12,868
Şehrimde zencilerin ticaretini
sürdüreceğiz.

1343
01:21:12,951 --> 01:21:16,037
Hayvan onlar zaten.
Ruhlarını kaybediversinler.

1344
01:21:16,121 --> 01:21:19,124
<i>Filmin niyetini anlasak bile</i>

1345
01:21:19,207 --> 01:21:21,501
<i>bu ifadeyi duymak biraz zor olabilir.</i>

1346
01:21:21,585 --> 01:21:24,337
<i>Ama birçok siyahi filmde</i>
<i>cevaplanmış bir soruyu sordu</i>

1347
01:21:24,421 --> 01:21:26,590
<i>ki uyuşturucunun bıraktığı</i>
<i>çürümüşlüğü gösterdi.</i>

1348
01:21:26,673 --> 01:21:27,841
Hayır, tanrı aşkına!

1349
01:21:31,720 --> 01:21:34,389
HELL UP IN HARLEM (1973)
YÖNETMEN: LARRY COHEN

1350
01:21:34,472 --> 01:21:38,268
<i>Siyahi filmleri daha önce olmayan</i>
<i>bir savaşçı sınıfı yarattı.</i>

1351
01:21:38,351 --> 01:21:42,272
<i>Siyahi izleyicilerin artık</i>
<i>siyahi karakterlerin</i>

1352
01:21:42,355 --> 01:21:45,859
<i>niye küçük rolü olduğunu açıklayan</i>
<i>hikâyeler bulmasına gerek yoktu.</i>

1353
01:21:45,942 --> 01:21:48,778
<i>Artık başrolü doğal hakları</i>
<i>olarak almışlardı.</i>

1354
01:21:48,862 --> 01:21:52,824
<i>Ve tek ana akım film kahramanının</i>
<i>Bond, James Bond olduğu zamanlarda</i>

1355
01:21:52,908 --> 01:21:57,245
<i>ki 1973'te 007 rolünde</i>
<i>Roger Moore oynuyordu,</i>

1356
01:21:57,329 --> 01:21:59,915
<i>ilk defa Bond'un yaşadığı</i>

1357
01:21:59,998 --> 01:22:04,085
<i>sürekli değişen evrende baş kötü</i>
<i>Yaphet Kotto'nun oynadığı</i>

1358
01:22:04,169 --> 01:22:07,172
<i>siyahi bir adamdı.</i>

1359
01:22:09,549 --> 01:22:10,592
Açıklayıcı.

1360
01:22:12,427 --> 01:22:15,513
<i>Siyahi filmler şehrin iç kısımlarının</i>
<i>ikilemlerini gösteriyordu.</i>

1361
01:22:15,597 --> 01:22:18,099
<i>Suçun tahribi, uyuşturucu savaşları.</i>

1362
01:22:18,183 --> 01:22:21,978
<i>Ama bu filmlerde</i>
<i>Afro Amerikalı başroller karşı koyuyordu.</i>

1363
01:22:22,062 --> 01:22:24,272
<i>Polislerin yardım etmeyeceği anlaşılmıştı.</i>

1364
01:22:24,356 --> 01:22:27,317
<i>Genelde yolsuz oldukları kadar</i>
<i>kayıtsızlardı.</i>

1365
01:22:27,400 --> 01:22:30,904
<i>Jim Brown, Slaughter isimli karakteri</i>

1366
01:22:30,987 --> 01:22:32,489
Slaughter's Big Rip-Off'da<i> oynadı.</i>

1367
01:22:32,572 --> 01:22:37,243
<i>Yanında erken James Brown müziklerinden</i>
<i>güçlü bir funk ile.</i>

1368
01:22:38,161 --> 01:22:41,414
<i>Hit!'de, Billy Dee Williams</i>
<i>yaralı bir grup insanı</i>

1369
01:22:41,498 --> 01:22:44,042
uyuşturucu satıcılarına karşı
kişisel savaşına

1370
01:22:44,125 --> 01:22:46,920
<i>dâhil eden</i>
<i>bir CIA ajanını canlandırıyor.</i>

1371
01:22:47,003 --> 01:22:48,630
<i>Kızını uyuşturucuya kurban vermiş.</i>

1372
01:22:48,713 --> 01:22:51,132
Beni öldürmen ne kazandıracak?

1373
01:22:52,133 --> 01:22:53,259
Ben işçiyim.

1374
01:22:53,843 --> 01:22:58,807
Görevini tamamlamak için

1375
01:22:58,890 --> 01:23:03,311
kullanması gereken her şeyi
kullanabileceği gibi

1376
01:23:03,395 --> 01:23:06,940
bir mantalite gerekiyordu.

1377
01:23:09,651 --> 01:23:11,111
Bu, çok ilginç.

1378
01:23:11,611 --> 01:23:16,324
Özellikle benim gibi
esmer ciltli çocukların

1379
01:23:16,408 --> 01:23:19,119
hiç fırsat bulmadığı bir şey.

1380
01:23:20,036 --> 01:23:22,789
Sidney'in o karakteri oynamamı istemesi,

1381
01:23:22,872 --> 01:23:24,708
o karaktere uygun olduğumu düşünmesi…

1382
01:23:24,791 --> 01:23:27,794
Bunu elimden geldiğince
kullanmaya çalıştım.

1383
01:23:28,753 --> 01:23:34,134
Bu, normalde ekranda göremeyeceğin
bir tarafını gösterme fırsatıydı.

1384
01:23:34,634 --> 01:23:38,304
Bence bu hassaslıkla ilgili.
Onu düşünüyordum.

1385
01:23:38,388 --> 01:23:43,685
Karakteri, acımasız bir kişiden
biraz daha fazlası kılıyor.

1386
01:23:46,896 --> 01:23:49,649
Gordon's War<i> da bir grup</i>
<i>siyahi Vietnam gazisi</i>

1387
01:23:49,733 --> 01:23:53,403
<i>yetenekleriyle uyuşturucu satıcılarına</i>
<i>savaş açıyordu.</i>

1388
01:23:53,486 --> 01:23:56,823
<i>O tarihe kadar filmlerde alıntılanmış</i>
<i>en iyi görsellerden</i>

1389
01:23:56,906 --> 01:23:59,701
<i>bazıları kullanılmıştı.</i>

1390
01:23:59,784 --> 01:24:01,828
<i>Mesela birisi, </i>New Jack City.

1391
01:24:01,911 --> 01:24:05,999
Müziklerini, sonra David Lynch ile
çalışacak olan Angelo Badalamenti yaptı.

1392
01:24:06,666 --> 01:24:07,584
Çakmak var mı?

1393
01:24:07,667 --> 01:24:10,378
<i>Bu aeresol kutusuyla yapılan</i>
<i>MacGyver'ımsı sahne</i>

1394
01:24:10,462 --> 01:24:13,590
<i>ki çevresel tehlikesi sebebiyle</i>
<i>mecaz olarak da görünebilir,</i>

1395
01:24:13,673 --> 01:24:16,509
<i>birçok aksiyon filminde</i>
<i>kendine yer buldu.</i>

1396
01:24:20,180 --> 01:24:22,766
<i>Her ırktan izleyiciler</i>
<i>bu filmleri izlemeye geliyordu</i>

1397
01:24:22,849 --> 01:24:25,685
<i>çünkü birçoğu tiyatro kökenli olan</i>
<i>bu aktörlerdeki</i>

1398
01:24:25,769 --> 01:24:30,565
<i>adrenalini ve heyecanı görebiliyorlardı.</i>

1399
01:24:30,648 --> 01:24:33,860
İkinci sıra! Yakışıklı Tony!

1400
01:24:33,943 --> 01:24:36,988
<i>Mesela </i>The Mack'te,
<i>Yakışıklı Tony'yi oynayan</i>

1401
01:24:37,072 --> 01:24:40,575
<i>Dick Anthony Williams,</i>
<i>30'ların gangster filmleri gibi çekiciydi.</i>

1402
01:24:40,658 --> 01:24:43,745
<i>Yaptığı doğaçlamaların,</i>
<i>Edward G. Robinson'un</i>

1403
01:24:43,828 --> 01:24:46,081
<i>büyürken duyduğu</i>
<i>bazı deyimlerle olan versiyonunu</i>

1404
01:24:46,164 --> 01:24:49,209
<i>yansıtmak istediği için</i>
<i>ortaya çıktığını söylemişti.</i>

1405
01:24:50,668 --> 01:24:53,963
Ahbap, bir daha yetişkinlerin
konuştuğunu duyduğunda

1406
01:24:54,047 --> 01:24:55,632
kes sesini, tamam mı?

1407
01:24:55,715 --> 01:24:58,760
<i>Bu tür bir öz hipermaskülenliğin etkisi</i>

1408
01:24:58,843 --> 01:25:02,847
<i>siyahi aktörler için yazılan repliklerde</i>
<i>konuşulmasalar bile</i>

1409
01:25:02,931 --> 01:25:04,557
<i>on yıllar sonra görülecekti.</i>

1410
01:25:04,641 --> 01:25:06,601
-Şunu vurayım mı?
-Siktir.

1411
01:25:07,560 --> 01:25:10,939
Rüyanda bile çekip vursan
uyanıp özür dilesen iyi olur.

1412
01:25:14,317 --> 01:25:18,863
<i>Edward G. Robinson'ın, </i>Black Caesar'da
<i>vardığı daha özel bir farkındalık vardı.</i>

1413
01:25:18,947 --> 01:25:22,951
Bana hiç bakmıyorlar. Yüzüme, burnuma,
aksayan ayağıma hiç bakmıyorlar.

1414
01:25:23,034 --> 01:25:24,577
Tek bildikleri siyah olmam.

1415
01:25:26,079 --> 01:25:30,500
<i>Cohen için </i>Black Caesar'a<i> ilham olan</i>
<i>kişi Sammy Davis Jr.'ın</i>

1416
01:25:30,583 --> 01:25:33,044
<i>başlattığı işte oynaması gerekirken</i>

1417
01:25:33,128 --> 01:25:36,381
<i>Cohen, Black Caesar için</i>
<i>sonunda Fred Williamson'u seçti.</i>

1418
01:25:36,881 --> 01:25:39,759
<i>Stüdyo başkanına</i>
<i>Williamson ile Davis arasındaki</i>

1419
01:25:39,843 --> 01:25:44,180
<i>boyut farkını açıklaması gerektiğinde</i>
<i>stüdyo başkanı bir an için durup</i>

1420
01:25:44,264 --> 01:25:45,682
<i>"Fred aksak olsun" dedi.</i>

1421
01:25:50,145 --> 01:25:53,523
<i>1973 konser belgeseli olan</i>
<i>Save The Children</i>

1422
01:25:53,606 --> 01:25:56,985
<i>1972 Operation PUSH mitinginde</i>
<i>çekilmişti.</i>

1423
01:25:57,068 --> 01:26:01,447
<i>Müziği ve ilerici politikayı</i>
<i>bir araya getiren</i>

1424
01:26:01,990 --> 01:26:05,201
<i>Jesse Jackson'dan The Jackson 5'a,</i>

1425
01:26:05,285 --> 01:26:07,745
<i>Nancy Wilson'dan Zulema'ya,</i>
<i>isimler katılmıştı.</i>

1426
01:26:07,829 --> 01:26:10,665
<i>Toplaması çok büyük bir işti.</i>

1427
01:26:12,375 --> 01:26:17,005
Motown gösterileriyle başladık.
Marvin Gaye,

1428
01:26:17,088 --> 01:26:18,214
Temptations,

1429
01:26:18,298 --> 01:26:20,800
Gladys Knight & the Pips gibileri
getirdikten sonra

1430
01:26:20,884 --> 01:26:23,344
insanların katılmak istediği
bir şeye dönüştü.

1431
01:26:23,428 --> 01:26:28,308
Clarence'in plak şirketi vardı,
Bill Withers ile Nancy Wilson'u,

1432
01:26:28,391 --> 01:26:29,934
Sammy Davis Jr.'ı getirdi.

1433
01:26:30,018 --> 01:26:33,062
Quincy zaten katılıyordu,
o da Roberta Flack'i getirdi.

1434
01:26:33,146 --> 01:26:36,649
Eksiksiz bir grup meydana getirdiler.

1435
01:26:38,026 --> 01:26:42,113
Bu, o dönemin en iyi bazı
müzisyenlerini toplamış

1436
01:26:42,197 --> 01:26:46,159
harika bir etkinliğe dönüştü.

1437
01:26:46,242 --> 01:26:47,952
Büyüktü. Devasaydı.

1438
01:26:48,036 --> 01:26:50,205
Çok da başarılıydı

1439
01:26:50,288 --> 01:26:53,416
çünkü tüm o müzisyenler zirvelerindeydi.

1440
01:27:02,175 --> 01:27:08,181
Sanat seviyesinin tavana vurduğu
bir noktaya gelmiştik. İnanılmazdı.

1441
01:27:09,432 --> 01:27:12,727
<i>Siyahi kadın karakterler</i>
<i>tanınmaya kararlıydı,</i>

1442
01:27:12,810 --> 01:27:15,188
sadece erkekleri gibi
olduklarından da değil.

1443
01:27:15,939 --> 01:27:17,982
<i>Artık seksi bir obje değil,</i>

1444
01:27:18,066 --> 01:27:21,236
<i>savaşan kişilerdi.</i>

1445
01:27:21,819 --> 01:27:24,447
<i>Siyahi aktrisler için son adım buydu,</i>

1446
01:27:24,530 --> 01:27:27,033
<i>artık savunmasız kişileri değil</i>

1447
01:27:27,116 --> 01:27:30,078
<i>kahramansı karakterleri oynuyorlardı.</i>

1448
01:27:30,161 --> 01:27:33,456
<i>Bundan önceki filmler genelde</i>
<i>siyahi feminenliğini</i>

1449
01:27:33,539 --> 01:27:35,416
<i>romantik mazoşizm ile yoğuruyordu.</i>

1450
01:27:35,500 --> 01:27:39,963
<i>İzleyicilerin aldığı şey,</i>
<i>yepyeni bir şeydi.</i>

1451
01:27:40,046 --> 01:27:42,799
Siyahi filmleri… Bir evrim gibi.

1452
01:27:42,882 --> 01:27:45,551
Direkt gelip olacak bir şey değil.

1453
01:27:45,635 --> 01:27:48,888
Her şey anında olmayacak.
Çünkü hiçbir şey öyle olmaz.

1454
01:27:48,972 --> 01:27:52,267
İşler zaman alır. İlerlemelerin kesin

1455
01:27:52,350 --> 01:27:55,019
ve yararlı olması için
yavaş olması gerekir.

1456
01:27:55,103 --> 01:27:56,771
Biraz sürecek yani.

1457
01:27:56,854 --> 01:28:00,483
Siyahi aktörlerin gözünde
henüz kullanılmamış

1458
01:28:00,566 --> 01:28:02,902
bir sürü farklı alan var.

1459
01:28:02,986 --> 01:28:07,282
Bunların hepsi benim için yeni şeyler.
Yeni bir oyuncuyum ben.

1460
01:28:07,365 --> 01:28:10,159
Daha yeni çalışmaya başladım,

1461
01:28:10,243 --> 01:28:12,787
henüz el sürmediğim birçok alan var.

1462
01:28:12,870 --> 01:28:17,375
Kendime aktris demek için
çok daha fazla eğitime ihtiyacım var.

1463
01:28:17,959 --> 01:28:19,585
<i>Laurence Olivier bir keresinde</i>

1464
01:28:19,669 --> 01:28:22,755
<i>"Gençken kahraman rolü için</i>
<i>fazla utangaçsınızdır.</i>

1465
01:28:22,839 --> 01:28:25,383
<i>Batırırsınız. Sadece yaşlandığınızda</i>

1466
01:28:25,466 --> 01:28:28,553
<i>kahramanlığın sinemasal</i>
<i>güzelliğini anlarsınız."</i>

1467
01:28:28,636 --> 01:28:32,098
<i>Siyahi aktörler bu güzelliği</i>
<i>anlamakla kalmadı, kucakladı.</i>

1468
01:28:32,181 --> 01:28:35,143
<i>Sebebi de kahramanlara duyduğumuz</i>
<i>toplu ihtiyaçtı.</i>

1469
01:28:35,226 --> 01:28:39,272
<i>Belirsizlikle boğuşan Amerika,</i>
<i>dinamik ve heyecanlı müziklerle</i>

1470
01:28:39,355 --> 01:28:44,277
<i>sahnede olan</i>
<i>o siyahi kahramanları kucakladı</i>

1471
01:28:44,360 --> 01:28:47,905
<i>Unutmayın, MGM'yi batmaktan</i>
<i>kurtaran film, </i>Shaft'tı.

1472
01:28:47,989 --> 01:28:51,159
<i>Bu sıra dışı lige son katılan</i>

1473
01:28:51,242 --> 01:28:55,288
<i>ve filmlerdeki başarı ve şanı</i>
<i>yeniden tanımlayan kişi Pam Grier'di.</i>

1474
01:28:55,371 --> 01:28:59,917
<i>1970 ile 1973 arasında</i>
<i>yedi filmde oynadı ve her birinde</i>

1475
01:29:00,001 --> 01:29:02,712
<i>diğerinden daha çok ekran süresi aldı.</i>

1476
01:29:02,795 --> 01:29:05,631
<i>1970'lerdeki bir Esquire Dergisi makalesi</i>

1477
01:29:05,715 --> 01:29:08,926
<i>filmleri değiştiren</i>
<i>yükselen yıldızlardan bahsediyordu.</i>

1478
01:29:09,010 --> 01:29:12,513
<i>Bu grupta Jaws çekimini</i>
<i>yeni bitiren Steven Spielberg</i>

1479
01:29:12,597 --> 01:29:16,100
<i>ve Yıldız Savaşları diye bir şeyle</i>
<i>uğraşan George Lucas vardı.</i>

1480
01:29:16,184 --> 01:29:19,562
<i>Pam Grier da bahsedilen birkaç</i>
<i>oyuncudan biriydi ve şöyle denmişti:</i>

1481
01:29:19,645 --> 01:29:22,523
<i>"Filmleri sürekli para kazandıran</i>
<i>üç aktristen biri.</i>

1482
01:29:22,607 --> 01:29:24,942
<i>Diğer ikisi Barbra ve Liza."</i>

1483
01:29:25,026 --> 01:29:28,988
<i>Grier, "Günümüzde filmlerde</i>
<i>kurbanı oynamayan tek kadınım" demişti.</i>

1484
01:29:29,072 --> 01:29:33,409
<i>"Yarı saldırgan deli bir kadın</i>
<i>gibi rolleri almak için kararlı oldum."</i>

1485
01:29:33,493 --> 01:29:34,952
<i>diye bitiyordu.</i>

1486
01:29:35,036 --> 01:29:37,830
<i>1973'te ayrıca</i>
<i>Scream Blacula Scream'de…</i>

1487
01:29:37,914 --> 01:29:40,249
Böyle güzel bir rehberle

1488
01:29:40,333 --> 01:29:43,336
korkarım sanat eserlerine
olan odağımı kaybederim.

1489
01:29:44,170 --> 01:29:45,505
Buna ne dersin?

1490
01:29:46,547 --> 01:29:48,216
<i>…ve </i>Black Mama White Mama'da<i> oynadı.</i>

1491
01:29:48,299 --> 01:29:51,177
Onu al da kıçına sok.
Hadi gidelim artık!

1492
01:29:56,641 --> 01:29:59,560
<i>Ama bir film yıldızı olduğunu</i>
<i>kanıtlayan film, </i>Coffy'ydi.

1493
01:29:59,644 --> 01:30:02,647
<i>Toni Morrison bir keresinde bana</i>

1494
01:30:02,730 --> 01:30:05,775
"<i>Grier'in karakterlerine</i>
<i>belalı demek kötü" demişti.</i>

1495
01:30:05,858 --> 01:30:07,819
<i>"Bir aktris olarak onu küçülttü."</i>

1496
01:30:07,902 --> 01:30:10,279
<i>Daha da önemlisi,</i>
<i>Grier'in performansının</i>

1497
01:30:10,363 --> 01:30:13,741
<i>siyahi kadınlardan beklenen</i>
<i>ahlaki kompleksliği verdiğini düşündü.</i>

1498
01:30:13,825 --> 01:30:16,369
<i>Kanunu kendi ellerine alırken</i>

1499
01:30:16,452 --> 01:30:19,497
<i>ve ihanete uğrarken</i>
<i>dengesini korumasının bedeli</i>

1500
01:30:19,580 --> 01:30:22,792
<i>kardeşinin intikamını alırkenki</i>
<i>performansta görülüyor.</i>

1501
01:30:22,875 --> 01:30:26,337
<i>Siyahi kadınların aynı anda</i>
<i>koruyucu ve bakıcı olarak</i>

1502
01:30:26,421 --> 01:30:28,214
<i>roller almasına bir gönderme.</i>

1503
01:30:28,297 --> 01:30:30,341
-Yapma.
-Howie, ne yapıyorsun?

1504
01:30:31,134 --> 01:30:32,427
Yatağa gelsene…

1505
01:30:36,431 --> 01:30:39,809
Coffy, anlamalısın bebeğim.
Öldün sanmıştım!

1506
01:30:42,812 --> 01:30:45,648
<i>Ama genelde ve sonunda yalnız şekilde.</i>

1507
01:30:45,731 --> 01:30:48,693
<i>Yine de hayatına devam eder.</i>
<i>Umarız iyi şekilde.</i>

1508
01:30:48,776 --> 01:30:52,321
<i>Halkını dünyanın sonundan kurtaran</i>
<i>bir baş melek olur.</i>

1509
01:30:52,405 --> 01:30:55,116
<i>Afro Amerikalılar için hep hazırdır.</i>

1510
01:30:55,700 --> 01:30:58,494
Coffy,<i> Grier'in son soluklanma anını</i>

1511
01:30:58,578 --> 01:31:01,456
<i>yeni bir kartpostal çekimiyle gösterir.</i>

1512
01:31:02,748 --> 01:31:06,294
<i>1973'te elde patlayan</i>
<i>bir sürü fırsat vardı.</i>

1513
01:31:06,377 --> 01:31:09,922
Shaft in Africa<i> gibi.</i>
<i>Ve </i>Five on the Black Hand Side<i> gibi</i>

1514
01:31:10,006 --> 01:31:13,301
<i>başrolünde genç Glynn Turman'ın</i>
<i>oynadığı oyun uyarlaması olan</i>

1515
01:31:13,384 --> 01:31:15,052
<i>filmlere gelen tepkiler gibi.</i>

1516
01:31:15,136 --> 01:31:16,888
Bu nasıl bir his?

1517
01:31:18,931 --> 01:31:21,684
Bir ömür geçmiş gibi açıkçası.

1518
01:31:21,767 --> 01:31:26,147
Bütün bunların o dönem yaşanması,

1519
01:31:27,732 --> 01:31:33,154
öyle güzel, ikonik insanlarla
çalışabilmiş olmam

1520
01:31:33,821 --> 01:31:34,697
inanılmaz.

1521
01:31:35,573 --> 01:31:36,741
Ve bu…

1522
01:31:37,950 --> 01:31:39,702
Bu tarih, bu…

1523
01:31:41,078 --> 01:31:44,999
Bir önemi olacağını
düşünerek başlamıyorsun.

1524
01:31:46,209 --> 01:31:47,335
Hayatta kalmak

1525
01:31:48,753 --> 01:31:49,754
gibi.

1526
01:31:50,463 --> 01:31:51,422
Gençsin.

1527
01:31:52,048 --> 01:31:54,675
İşte tutunmaya çalışıyorsun.

1528
01:31:54,759 --> 01:31:56,511
Yer edinmeye çalışıyor,

1529
01:31:56,594 --> 01:31:59,347
izini bırakmaya çalışıyorsun.

1530
01:31:59,430 --> 01:32:03,059
<i>Bir bilmece cevabı gibi olan</i>
<i>bir film de çıkmıştı.</i>

1531
01:32:03,142 --> 01:32:05,311
<i>Berbat bir İkinci Dünya Savaşı sitcom'unun</i>

1532
01:32:05,394 --> 01:32:10,775
<i>yıldızına ve editörüne film yapma</i>
<i>şansı verirseniz ne olur?</i>

1533
01:32:10,858 --> 01:32:15,404
<i>Hogan's Heroes'u bırakan Ivan Dixon</i>
<i>ve o editör Michael Kahn</i>

1534
01:32:15,488 --> 01:32:17,448
<i>önce </i>Trouble Man'de<i> birlikte çalıştı.</i>

1535
01:32:17,532 --> 01:32:19,909
<i>Ama Dixon'ın hayalindeki proje</i>
<i>Sam Greenlee'nin</i>

1536
01:32:19,992 --> 01:32:21,869
<i>propaganda hiciv romanı</i>

1537
01:32:21,953 --> 01:32:24,789
<i>The Spook Who Sat by the Door</i>
<i>uyarlamasıydı.</i>

1538
01:32:24,872 --> 01:32:27,375
<i>Burada CIA'in işe aldığı siyahi bir adam</i>

1539
01:32:27,458 --> 01:32:31,379
<i>ajansın taktiklerini sokaklara taşıyıp</i>
<i>devrim yaratıyordu.</i>

1540
01:32:31,462 --> 01:32:35,841
<i>Dixon'ın bu projeyi tamamlamak için</i>
<i>yıllarca uğraşmasından film çıkabilir.</i>

1541
01:32:36,342 --> 01:32:38,636
<i>Nihayet filmin yarısını çekecek</i>
<i>parayı kazanıp</i>

1542
01:32:38,719 --> 01:32:41,347
<i>aksiyon sahneleriyle</i>
<i>stüdyo ilgisi çekince</i>

1543
01:32:41,430 --> 01:32:45,518
<i>yaşanan teklif savaşını United Artists</i>
<i>kazandı ve diğer yarısını aldı.</i>

1544
01:32:46,227 --> 01:32:49,438
<i>Dixon'a göre stüdyo,</i>
<i>sadece sinemaları değil</i>

1545
01:32:49,522 --> 01:32:53,276
<i>gerçekten sokakları altüst edip</i>
<i>dava edilebilecek bir filmden</i>

1546
01:32:53,359 --> 01:32:54,986
<i>etkilenmişti.</i>

1547
01:32:55,069 --> 01:32:58,823
<i>Bana kalırsa film tarihine ait</i>
<i>bir replik de barındırıyordu.</i>

1548
01:32:58,906 --> 01:33:01,492
<i>"Reddedemeyeceği bir teklif."</i>

1549
01:33:02,577 --> 01:33:03,411
<i>Unutma,</i>

1550
01:33:04,078 --> 01:33:07,248
<i>elinde süpürge, paspas</i>
<i>veya tepsi olan bir siyahi</i>

1551
01:33:07,748 --> 01:33:10,459
<i>bu ülkede her yere girebilir.</i>

1552
01:33:10,543 --> 01:33:13,921
<i>Hele gülümseyen bir siyahi adam</i>
<i>görünmezdir.</i>

1553
01:33:14,005 --> 01:33:18,301
<i>Bu filmi Detroit'te 1973'te izlediğimde</i>
<i>bu replik, güçlü reaksiyon almıştı.</i>

1554
01:33:18,384 --> 01:33:22,346
<i>On yıllar sonra bile</i>
<i>güçlü reaksiyonlar almayı sürdürüyor.</i>

1555
01:33:22,430 --> 01:33:25,099
<i>Son albümümün adını</i>
The Spook Who Sat by the Door<i> yapacağım.</i>

1556
01:33:25,182 --> 01:33:26,434
Kendi silahlarıyla vurdu.

1557
01:33:26,517 --> 01:33:30,146
Politik sebeplerle numunelik
bir tane siyahi almışlardı.

1558
01:33:30,229 --> 01:33:31,606
-Dürüst olayım.
-Evet.

1559
01:33:31,689 --> 01:33:32,773
Sikerler yani.

1560
01:33:33,524 --> 01:33:34,984
Onlara karşı kullandı.

1561
01:33:36,819 --> 01:33:40,281
<i>Dixon bana dedi ki</i>
<i>Spook'un beyaz perde ömrü dolunca</i>

1562
01:33:40,364 --> 01:33:42,450
<i>United Artists bir toplantı istemiş</i>

1563
01:33:42,533 --> 01:33:45,286
<i>ve filmin istihbaratça</i>
<i>takip edildiğini söylemiş.</i>

1564
01:33:45,369 --> 01:33:47,288
<i>Yani Langley'de bir yerde</i>

1565
01:33:47,371 --> 01:33:50,249
<i>lise arkadaşlarımla benim</i>
<i>fotoğraflarım var.</i>

1566
01:33:50,333 --> 01:33:52,335
<i>Bu film o kadar reaksiyon aldı ki</i>

1567
01:33:52,418 --> 01:33:56,255
<i>Dixon, sinema kariyerinin</i>
<i>bittiğini düşünüyordu.</i>

1568
01:33:56,839 --> 01:34:01,302
<i>Ayaklanmayla ilgili bir filme,</i>
<i>ayaklanma muamelesi yapılıyordu.</i>

1569
01:34:02,094 --> 01:34:03,095
Kazanana

1570
01:34:04,639 --> 01:34:06,015
veya ölene dek

1571
01:34:06,891 --> 01:34:07,850
pes etme.

1572
01:34:07,933 --> 01:34:11,354
The Spook Who Sat by the Door,
casus filmi türünü

1573
01:34:11,437 --> 01:34:13,439
siyahi bakış açısıyla sundu

1574
01:34:13,522 --> 01:34:18,319
ve izleyicilere o türün
ne kadar dar olduğunu gösterdi.

1575
01:34:18,944 --> 01:34:22,948
Ganja & Hess <i>duygusal akıcılığı</i>
<i>sürekli tutmak için şiirsel,</i>

1576
01:34:23,032 --> 01:34:25,409
<i>gerçekçi veya zorlu görüntüler buluyor.</i>

1577
01:34:26,369 --> 01:34:28,496
GANJA & HESS (1973)
YÖNETMEN: BILL GUNN

1578
01:34:31,040 --> 01:34:32,958
<i>Duane Jones, Night of the Living Dead'de</i>

1579
01:34:33,042 --> 01:34:36,170
<i>olduğu canavar katil gibi burada da</i>
<i>sakin ve kararlı</i>

1580
01:34:36,253 --> 01:34:40,633
<i>bir canavar rolünde</i>
<i>ve ruhunu canlı tutmaya kararlı.</i>

1581
01:34:40,716 --> 01:34:44,011
<i>Filmin hayal dünyasından</i>
<i>kanlı gerçeğe geçişi</i>

1582
01:34:44,095 --> 01:34:47,014
<i>filmin senaristi, yönetmeni</i>
<i>ve başrolü Bill Gunn'ın</i>

1583
01:34:47,098 --> 01:34:49,183
<i>hayatı için bir mecaz hâline geldi.</i>

1584
01:34:49,725 --> 01:34:51,727
<i>Başarısının farklı versiyonlara</i>

1585
01:34:51,811 --> 01:34:54,730
<i>çevrildiğini gören Gunn için</i>
<i>bu gerçek bir korkuydu.</i>

1586
01:34:54,814 --> 01:34:58,109
<i>Her isim bir diğerinden beterdi</i>

1587
01:34:58,192 --> 01:35:01,028
<i>ve sanatını berbat bir şeye çeviriyordu.</i>

1588
01:35:01,112 --> 01:35:02,363
KANLI ÇIFT

1589
01:35:02,446 --> 01:35:06,117
<i>Gunn, yönetmenlik yaptığı ilk film</i>
Stop!'dan<i> sonra bile</i>

1590
01:35:06,200 --> 01:35:08,119
<i>filmlerde çalışmak için uğraştı.</i>

1591
01:35:08,202 --> 01:35:09,662
<i>Ishmael Reed şöyle diyor:</i>

1592
01:35:09,745 --> 01:35:13,290
<i>"Warner Bros., Stop! filmine</i>
<i>o kadar kızdı ki filmi yayınlamadı</i>

1593
01:35:13,374 --> 01:35:16,669
<i>ve Gunn'a verilen senaristlik</i>
<i>ve yönetmenlik parasını geri aldı."</i>

1594
01:35:19,171 --> 01:35:24,343
<i>1974 de siyahi filmleri için</i>
<i>büyük bir yıldı.</i>

1595
01:35:29,682 --> 01:35:31,600
<i>Diahann Carroll, </i>Claudine'de

1596
01:35:31,684 --> 01:35:34,812
<i>yorgun ama kararlı</i>
<i>altı çocuk annesini oynuyordu.</i>

1597
01:35:34,895 --> 01:35:39,191
<i>-Üzgünüm, o numara kapatıldı.</i>
-Kapatıldı mı?

1598
01:35:39,275 --> 01:35:43,154
<i>Güzelliği, içen gelen sakinliğiyle</i>
<i>daha da artan Diahan Carroll,</i>

1599
01:35:43,237 --> 01:35:47,450
<i>o medeni tatlılığından kurtulma</i>
<i>fırsatını kaçırmayanlardandı.</i>

1600
01:35:48,534 --> 01:35:52,037
Lütfen Francis! Bunu yapma!
Elektrik çarpacak!

1601
01:35:52,538 --> 01:35:56,876
<i>Filmin baş karakteri olan Claudine,</i>
<i>çocuklarının ruhu için refah sistemiyle</i>

1602
01:35:56,959 --> 01:35:59,587
<i>ve Chicago'nun sokaklarıyla savaştı.</i>

1603
01:35:59,670 --> 01:36:03,132
<i>Sonunda çocukları</i>
<i>hâlâ hayatta olduğu için kazandı da.</i>

1604
01:36:03,215 --> 01:36:07,178
<i>Emekleri dolayısıyla Carroll,</i>
<i>En İyi Aktris Oscar adayı gösterildi.</i>

1605
01:36:07,261 --> 01:36:11,182
<i>Claudine ayrıca Curtis Mayfield'ın</i>
<i>yaptığı beş müzikten birine sahipti.</i>

1606
01:36:11,766 --> 01:36:14,435
<i>Her şarkının karakterlerin</i>
<i>bakış açısından yazıldığı</i>

1607
01:36:14,518 --> 01:36:18,272
<i>bir şarkı döngüsü vardı,</i>
<i>Gladys Knight & the Pips söylüyordu.</i>

1608
01:36:18,355 --> 01:36:20,441
<i>Hatta şarkıların birinde</i>

1609
01:36:20,524 --> 01:36:24,361
<i>siyahi insanların asırlık korkularından</i>
<i>biri vurgulanıyordu.</i>

1610
01:36:25,738 --> 01:36:27,698
<i>Görünmez olmak</i>

1611
01:36:28,741 --> 01:36:32,036
<i>Benim ünlü olduğum şey mi</i>

1612
01:36:32,870 --> 01:36:34,288
<i>İsimsiz bir kız</i>

1613
01:36:34,371 --> 01:36:36,791
Diana Sands, Claudine rolü için seçilince

1614
01:36:37,666 --> 01:36:40,586
bana da rol teklifi gelmişti.

1615
01:36:41,837 --> 01:36:43,589
Sonra vefat etti.

1616
01:36:44,548 --> 01:36:49,011
O yüzden planlar değişti,
yeni oyuncular buldular.

1617
01:36:49,094 --> 01:36:50,095
Şey vardı…

1618
01:36:50,971 --> 01:36:55,100
İkinci küçük çocuk için seçmeye girmiştim.

1619
01:36:55,184 --> 01:36:58,395
Ama sonra hiç rol teklif edilmedi.

1620
01:36:58,479 --> 01:36:59,980
Yeni oyuncular buldular.

1621
01:37:01,857 --> 01:37:05,569
<i>Aksiyon filmi ceketi altında</i>
<i>ilginç bir film de</i>

1622
01:37:05,653 --> 01:37:08,364
Three the Hard Way'di,
<i>başrollerinde Jim Brown,</i>

1623
01:37:09,031 --> 01:37:10,658
<i>Fred Williamson</i>

1624
01:37:10,741 --> 01:37:13,327
<i>ve dövüş ustası Afro saçlı</i>
<i>Jim Kelly oynuyordu.</i>

1625
01:37:13,410 --> 01:37:15,371
Üç şehir var, üç kişiyiz.

1626
01:37:15,454 --> 01:37:17,581
Sadece Afrikalı Amerikalıları öldüren

1627
01:37:17,665 --> 01:37:21,210
<i>bir zehir geliştiren ve bu zehri</i>
<i>LA, Detroit ve Washington</i>

1628
01:37:21,293 --> 01:37:26,549
<i>sularına katacak bir neo-Nazi</i>
<i>örgütünü avlamaya çalışıyorlar.</i>

1629
01:37:26,632 --> 01:37:29,426
<i>Ama niyeyse her yer</i>
<i>Los Angeles'a benziyor.</i>

1630
01:37:29,510 --> 01:37:32,263
<i>Babam bana Tuskegee Deneyi'ni</i>
<i>anlatana dek</i>

1631
01:37:32,346 --> 01:37:35,266
<i>bunu çok komik bulmuştum.</i>

1632
01:37:35,349 --> 01:37:40,271
Three the Hard Way <i>birdenbire</i>
<i>Afro Amerikalılar için</i>

1633
01:37:40,354 --> 01:37:44,233
<i>gayet makul bir paranoyanın</i>
<i>ürünü gibi gelmişti.</i>

1634
01:37:45,776 --> 01:37:49,655
<i>1974, bu filmi üzücü bir dipnotla</i>
<i>takip ediyor.</i>

1635
01:37:49,738 --> 01:37:52,825
<i>Diana Sands'in son oyunculuklarından biri.</i>

1636
01:37:52,908 --> 01:37:56,954
<i>Honeybaby, Honeybaby içine biraz</i>
<i>casus unsurları katılmış,</i>

1637
01:37:57,037 --> 01:38:00,708
<i>birden aksiyon melodraması</i>
<i>ve karakter komedisi eklenmiş,</i>

1638
01:38:00,791 --> 01:38:05,504
<i>öz güvensiz olduğu için kendini</i>
<i>size anlatan nahoş bir kokteyl.</i>

1639
01:38:05,588 --> 01:38:07,214
Selam. Nasılsın?

1640
01:38:07,298 --> 01:38:11,218
Ben J. Eric Bell.
Beyrut, Lübnan'dan yeni döndüm.

1641
01:38:11,302 --> 01:38:15,723
<i>Honeybaby, Honeybaby</i> filmini
orada çekiyorduk.

1642
01:38:15,806 --> 01:38:18,517
<i>1974, Sands için bitiş ve başlangıçtı.</i>

1643
01:38:18,601 --> 01:38:21,812
<i>Son oyunculuklarından bir diğeri de</i>
Willie Dynamite'dı.

1644
01:38:21,896 --> 01:38:26,692
Şu an başka bir rolle bilinen
sahne aktörü Roscoe Orman'ı konu alıyordu.

1645
01:38:27,192 --> 01:38:30,279
Willie o son sahneden sonra gittiğinde
şaka yapardım.

1646
01:38:30,362 --> 01:38:34,033
Köşeyi döndüğünde
sokakta büyük sarı bir kuş olurdu.

1647
01:38:34,116 --> 01:38:36,744
OYUNCU

1648
01:38:37,286 --> 01:38:38,120
Ama doğruydu.

1649
01:38:38,203 --> 01:38:41,248
<i>Willie Dynamite'tan </i>sonraki yıl

1650
01:38:41,332 --> 01:38:43,417
<i>Susam Sokağı'nda </i>Gordon olmuştum.

1651
01:38:44,168 --> 01:38:46,921
WILLIE DYNAMITE (1974)
YÖNETMEN: GILBERT MOSES

1652
01:38:47,421 --> 01:38:48,422
İş mi arıyorsun?

1653
01:38:50,341 --> 01:38:52,843
<i>William rolündeki Orman'ın gözündeki ışık,</i>

1654
01:38:52,927 --> 01:38:55,846
<i>sert güzelliği,</i>
<i>soğukkanlı mizacıyla eşleşen</i>

1655
01:38:55,930 --> 01:38:59,642
<i>bir oyuncuyla çalışma arzusunu</i>
<i>gösteriyordu.</i>

1656
01:38:59,725 --> 01:39:02,978
Tüm zamanların
en iyi oyuncularından biriyle

1657
01:39:03,062 --> 01:39:05,731
çalışacak kadar şanslıydım.

1658
01:39:05,814 --> 01:39:10,152
Diana çok bilgiliydi
ve sahne sanatları konusunda

1659
01:39:10,235 --> 01:39:15,366
iyi eğitimliydi.

1660
01:39:15,950 --> 01:39:18,494
Lorraine Hansberry, Sidney, Ruby, Ossie,

1661
01:39:18,577 --> 01:39:22,623
hepsiyle yakın arkadaştı.

1662
01:39:22,706 --> 01:39:24,833
Hepsi benim de akıl hocamdı.

1663
01:39:27,378 --> 01:39:30,130
Willie sahne sanatçısıydı
ve adliye merdivenlerinden

1664
01:39:30,214 --> 01:39:32,299
Baryshnikov gibi iniyordu.

1665
01:39:32,383 --> 01:39:36,053
Yüksek topuklu ayakkabılarla.

1666
01:39:38,764 --> 01:39:41,058
Ben olsam tüm kemiklerimi kırmıştım.

1667
01:39:43,894 --> 01:39:46,480
Three the Hard Way <i>yönetmeni</i>
<i>Gordon Parks Jr.</i>

1668
01:39:46,563 --> 01:39:49,483
<i>o yıl başka bir film çekti,</i>
Thomasine & Bushrod.

1669
01:39:49,566 --> 01:39:51,944
<i>Siyahi haklarına odaklanan,</i>
<i>Batı Amerika'nın</i>

1670
01:39:52,027 --> 01:39:55,322
<i>en güzel iki insanını birleştiren,</i>
Bonnie and Clyde'ın

1671
01:39:55,406 --> 01:39:58,325
<i>Siyahi versiyonu olan bir kovboy filmiydi.</i>

1672
01:39:58,409 --> 01:40:01,412
<i>Vonetta McGee</i>
<i>ve polisten kaçan Max Julien.</i>

1673
01:40:01,495 --> 01:40:05,958
<i>Sahneleri, gerçek hayattaki</i>
<i>kimyalarını yansıtıyordu.</i>

1674
01:40:06,041 --> 01:40:07,584
Nasılsınız Bay Bushrod?

1675
01:40:09,044 --> 01:40:12,589
İyiyim Thomasine.
Seni tekrar göremem sanmıştım.

1676
01:40:14,508 --> 01:40:15,467
İşte buradayım.

1677
01:40:16,093 --> 01:40:17,302
İyi de görünüyorsun.

1678
01:40:18,137 --> 01:40:19,346
Hem de çok iyi.

1679
01:40:20,180 --> 01:40:23,392
<i>Cezbedici film müziğini</i>
<i>Arthur Lee besteledi</i>

1680
01:40:23,475 --> 01:40:26,103
<i>ve senaryoyu da oyuncusu Max Julien yazdı.</i>

1681
01:40:26,770 --> 01:40:29,189
<i>Thomasine & Bushrod </i>çok eğlenceliydi.

1682
01:40:29,857 --> 01:40:31,984
Max Julien harika,

1683
01:40:32,067 --> 01:40:34,737
yenilikçi ve girişken bir adamdı.

1684
01:40:34,820 --> 01:40:37,948
O filmi o yaptı.
Senaristi ve yapımcısıydı.

1685
01:40:38,032 --> 01:40:39,533
Patron oydu.

1686
01:40:39,616 --> 01:40:41,535
Tüm sinema filmleri içinde

1687
01:40:41,618 --> 01:40:44,621
Siyahi sömürüsünden kurtulan
tek film oydu.

1688
01:40:44,705 --> 01:40:48,959
Max, kendi ürününü kontrol eden
nadir Siyahilerdendi.

1689
01:40:49,043 --> 01:40:53,505
Bildiğim bir şey varsa
o da Max ve Vonetta'nın devrim yaptığıdır.

1690
01:40:54,131 --> 01:40:57,051
"Bu saçmalığa katlanmayacağım" derdi Max.

1691
01:40:58,719 --> 01:41:01,388
Katlanmadı da.

1692
01:41:01,472 --> 01:41:03,640
"Filmimizi kendimiz yapalım dostum."

1693
01:41:06,018 --> 01:41:08,979
<i>Otobiyografi kitabı uyarlaması olan</i>

1694
01:41:09,063 --> 01:41:11,231
The Education of Sonny Carson'da

1695
01:41:11,315 --> 01:41:15,319
<i>genç baş karakter,</i>
<i>zalimlik ve romantizm arasında gidip gelen</i>

1696
01:41:15,402 --> 01:41:19,323
<i>bu filmde Siyahi erkek zorbalığına</i>
<i>maruz kalıyor.</i>

1697
01:41:20,199 --> 01:41:23,786
The Mack'in <i>de yönetmeni olan</i>
<i>Michael Campus, bu filmde</i>

1698
01:41:23,869 --> 01:41:25,954
<i>hapsedilmekten neredeyse boğulan</i>

1699
01:41:26,038 --> 01:41:28,874
<i>ve hapishane-özel sektör ilişkisini</i>
<i>zekâsıyla alt edemeyen</i>

1700
01:41:29,708 --> 01:41:32,252
<i>Siyahi bir kahramanı anlatıyor.</i>

1701
01:41:32,336 --> 01:41:36,882
<i>Sonny'nin panzehiri, değerini</i>
<i>kanıtlamak için bir yerel kabileden</i>

1702
01:41:36,965 --> 01:41:38,383
<i>bir diğerine taşınmaktı.</i>

1703
01:41:38,467 --> 01:41:42,012
<i>En üzücü sahnelerden biri,</i>
<i>ergen Sonny'nin çeteye girmek için</i>

1704
01:41:42,096 --> 01:41:46,308
<i>gerçek bir şiddet tünelinden</i>
<i>koşarak geçmesiydi.</i>

1705
01:41:50,604 --> 01:41:54,066
Lords'a bulaşırsan
bize bulaşırsın, çaktın mı?

1706
01:41:54,149 --> 01:41:58,028
<i>Clanton o kadar iyiydi ki</i>
<i>Sonny'nin hayat boyu gördüğü şiddetin</i>

1707
01:41:58,112 --> 01:42:02,241
<i>onda bıraktığı zihinsel yaraları</i>
<i>çok iyi anladığı belli oluyordu.</i>

1708
01:42:03,075 --> 01:42:06,870
Oynadığı adamın tam zıttı biriydi.
O adam değildi.

1709
01:42:07,454 --> 01:42:08,705
Rol yapıyordu.

1710
01:42:09,540 --> 01:42:11,208
Anlarsınız ya.

1711
01:42:11,291 --> 01:42:14,002
Bunu herkes benim gibi anlayabilirdi.

1712
01:42:14,086 --> 01:42:16,547
"Odaya gel ve bizimle konuş" diyerek.

1713
01:42:16,630 --> 01:42:22,010
<i>1968 ila 1978'e</i>
<i>yetenek avcısı dönemi deseydik</i>

1714
01:42:22,094 --> 01:42:24,263
<i>bu konudaki en büyük övgüyü</i>

1715
01:42:24,346 --> 01:42:28,767
Uptown Saturday Night'taki
<i>ciddi işçi rolündeki Sidney Poitier</i>

1716
01:42:28,851 --> 01:42:30,227
<i>alırdı.</i>

1717
01:42:30,310 --> 01:42:31,436
İyi misin bebeğim?

1718
01:42:32,062 --> 01:42:33,313
İyiyim.

1719
01:42:33,397 --> 01:42:36,400
Sidney'nin komedisine bayılıyorum.

1720
01:42:36,483 --> 01:42:37,609
Beyler.

1721
01:42:37,693 --> 01:42:40,279
O filmde son derece komik.

1722
01:42:40,362 --> 01:42:46,201
Bunun bir Siyahi'nin hayatının
normalleştirilmiş tasviri olmasına

1723
01:42:46,285 --> 01:42:47,703
bayılıyorum.

1724
01:42:47,786 --> 01:42:49,913
<i>Poitier'in fiziksel kabiliyeti</i>

1725
01:42:49,997 --> 01:42:53,167
<i>o kadar iyiydi ki takım elbise içinde</i>
<i>rahatsız görünüyordu.</i>

1726
01:42:53,250 --> 01:42:56,336
<i>Normal hayatta takımla çok rahattır.</i>

1727
01:42:56,420 --> 01:42:57,379
<i>Seyirci,</i>

1728
01:42:57,462 --> 01:43:00,799
<i>ciddi kıyafet tarzını</i>
<i>yerebilmesine bayılmıştı</i>

1729
01:43:00,883 --> 01:43:04,803
<i>ve en büyük hitlerden birinde</i>
<i>tekrar film yıldızı olmuştu.</i>

1730
01:43:04,887 --> 01:43:07,598
<i>Poitier, bir filmde bambaşka bir şekilde</i>

1731
01:43:07,681 --> 01:43:10,851
<i>tüm dikkatleri çekebiliyorsa</i>
<i>o zaman her şey mümkündü.</i>

1732
01:43:25,741 --> 01:43:28,035
<i>Ana akım sinemanın gergin olduğu</i>

1733
01:43:28,118 --> 01:43:31,121
<i>ve tekrar değerlendirildiği, tüm bunların</i>

1734
01:43:31,205 --> 01:43:33,707
<i>filmlere de yansıdığı</i>
<i>bu dönemin en büyük mirası</i>

1735
01:43:33,790 --> 01:43:38,337
<i>Siyahi oyuncuların kamera önüne çıktığında</i>
<i>aldıkları keyifti.</i>

1736
01:43:42,925 --> 01:43:46,470
<i>Girişini Siyahi kahramanların</i>
<i>yaptığı filmlerin toplamı</i>

1737
01:43:46,553 --> 01:43:49,431
<i>1930'larda çekilen tüm filmlerden</i>
<i>daha fazladır.</i>

1738
01:43:49,514 --> 01:43:52,434
<i>Bazı durumlarda oyuncular</i>
<i>birden fazla giriş yapar</i>

1739
01:43:52,517 --> 01:43:54,978
<i>ve film müziği onları ekrana taşır.</i>

1740
01:43:55,062 --> 01:43:57,481
<i>Bu filmlerin seyirciden beklediği tepki,</i>

1741
01:43:57,564 --> 01:44:01,443
<i>müzikallerde dans başlamadan önceki</i>
<i>beklentiyle aynıydı,</i>

1742
01:44:01,526 --> 01:44:03,654
<i>büyük bir heyecan.</i>

1743
01:44:19,753 --> 01:44:22,714
<i>Bu dönemdeki filmler sayesinde</i>
<i>Siyahi oyuncular,</i>

1744
01:44:22,798 --> 01:44:26,176
<i>ilgi gördü, kariyer yaptı</i>
<i>ve ünlü olma şansı yakaladı.</i>

1745
01:44:26,260 --> 01:44:29,137
<i>Sektöre kalsa bu potansiyeli</i>
<i>ellerinden alırdı.</i>

1746
01:44:29,221 --> 01:44:30,889
<i>Mesela Cleavon Little.</i>

1747
01:44:30,973 --> 01:44:32,975
Beyaz kadınlar nerede?

1748
01:44:34,559 --> 01:44:37,854
<i>Filmdeki sürekli değişen</i>
<i>ciddi adam enerjisi</i>

1749
01:44:37,938 --> 01:44:41,066
Blazing Saddles'ın <i>başarısında</i>
<i>büyük rol oynadı.</i>

1750
01:44:41,608 --> 01:44:43,277
Ne bekliyordun ki?

1751
01:44:43,819 --> 01:44:44,945
"Hoş geldin Sonny" mi?

1752
01:44:45,654 --> 01:44:50,158
<i>Cleavon Little başrolü paylaştığı</i>
<i>Gene Wilder'ın aksine yeteneklerini</i>

1753
01:44:50,242 --> 01:44:52,536
<i>tekrar gösterebileceği bir</i>
<i>başrol bulamadı.</i>

1754
01:44:54,454 --> 01:44:57,708
THAT'S THE WAY OF THE WORLD (1975)
YÖNETMEN: SIG SHORE

1755
01:44:59,334 --> 01:45:02,170
<i>Bu müzikal endorfin dalgası sayesinde</i>

1756
01:45:02,254 --> 01:45:05,590
<i>dönemin en çok satan</i>
<i>film müziklerinden biri</i>

1757
01:45:05,674 --> 01:45:08,260
Super Fly'ın <i>yapımcısının</i>
<i>yönetmenliğinde yapıldı.</i>

1758
01:45:08,343 --> 01:45:12,306
<i>Müzikal o kadar vurucuydu ki</i>
<i>grubun konuşmasına gerek yoktu.</i>

1759
01:45:12,389 --> 01:45:16,601
<i>Müzik o kadar çağrışım yapıyordu ki</i>
<i>buna gerek olmadığı da söylenebilir.</i>

1760
01:45:16,685 --> 01:45:20,439
<i>"That's the Way of the World" gibi</i>
<i>şarkıların ruhani darbeleri</i>

1761
01:45:20,522 --> 01:45:21,606
<i>bunu kanıtladı.</i>

1762
01:45:24,735 --> 01:45:27,738
<i>Köle hikâyesi anlatan</i>
<i>ilk büyük stüdyo filmi</i>

1763
01:45:27,821 --> 01:45:29,489
Mandingo'nun <i>uyarlamasıydı.</i>

1764
01:45:29,573 --> 01:45:33,243
<i>Tüm o şatafatlı tevazusuyla</i>
<i>sinemaya darbe indirmişti.</i>

1765
01:45:33,327 --> 01:45:35,412
<i>Onlarca yıldır çok satan bu eser</i>

1766
01:45:35,495 --> 01:45:38,040
<i>Oscar adayı oyuncu</i>
<i>Norman Wexler'ce uyarlandı.</i>

1767
01:45:38,123 --> 01:45:42,252
<i>Bir diğer oyuncu James Mason</i>
<i>ve canlı aksanı da…</i>

1768
01:45:42,336 --> 01:45:43,337
İn aşağı.

1769
01:45:44,463 --> 01:45:45,297
Pekâlâ.

1770
01:45:46,965 --> 01:45:50,886
<i>…tatsız ırkçılık gösterisinden sonra</i>
<i>çok da çılgınca gelmemeye başlıyor.</i>

1771
01:45:50,969 --> 01:45:54,014
<i>Filmin Siyahi cinselliğe olan takıntısı</i>
<i>ve Beyazların</i>

1772
01:45:54,097 --> 01:45:55,932
<i>buna duyduğu korkuyla alay etmesi</i>

1773
01:45:56,016 --> 01:45:59,811
<i>Robert Mapplethorpe'un</i>
<i>bedene tapan fotoğrafçılığına ilham verdi.</i>

1774
01:46:01,480 --> 01:46:04,107
Bu, Siyah İsa'nın
pederin kuzeni olduğunun kanıtı.

1775
01:46:04,191 --> 01:46:08,070
<i>Ralph Bakshi'nin </i>Coonskin'iyle
<i>Siyahi filmler</i>

1776
01:46:08,153 --> 01:46:10,489
<i>her türde patlamaya devam etti.</i>

1777
01:46:10,572 --> 01:46:14,034
<i>Canlı ve animasyon çekimi birleştiren,</i>
<i>Barry White</i>

1778
01:46:14,117 --> 01:46:17,537
<i>senarist oyuncu Charles Gordone</i>
<i>ve sonradan EGOT'u bulacak olan</i>

1779
01:46:17,621 --> 01:46:21,583
Miami Vice <i>yıldızı</i>
<i>Philip Michael Thomas'ın oynadığı filmdi.</i>

1780
01:46:21,666 --> 01:46:25,253
<i>Saldırgan bir isimle başlayan</i>
<i>Bakshi'nin bu film deneyi</i>

1781
01:46:25,337 --> 01:46:28,090
<i>ırkın sinemadaki muamelesi konusunda</i>
<i>çok başarılı oldu.</i>

1782
01:46:28,173 --> 01:46:31,760
<i>Br'er Rabbit parodisinden</i>
<i>Krazy Kat göndermesine kadar.</i>

1783
01:46:31,843 --> 01:46:35,222
Malcolm her gece sakin kalıyor.

1784
01:46:36,306 --> 01:46:39,476
<i>Konsept olarak </i>Coonskin
<i>o kadar karışıklık yarattı ki</i>

1785
01:46:39,559 --> 01:46:41,728
<i>eğlendirdiği kadar skandal da oldu</i>

1786
01:46:41,812 --> 01:46:43,021
<i>ki amacı da buydu.</i>

1787
01:46:48,026 --> 01:46:50,362
Bu yükü taşımak giderek zorlaşıyor.

1788
01:46:50,445 --> 01:46:53,073
<i>İyisiyle kötüsüyle hâlâ böylesi gelmedi.</i>

1789
01:46:53,156 --> 01:46:55,992
<i>Polisin Siyahilerin hayatına yaptığı</i>
<i>ani baskınlar</i>

1790
01:46:56,076 --> 01:46:58,620
<i>Siyahi filmlerin</i>
<i>bir parçası olmaya devam etti.</i>

1791
01:46:58,703 --> 01:47:00,163
Cornbread, Earl and Me'de

1792
01:47:00,247 --> 01:47:03,959
<i>polis kurşununa kurban giden</i>
<i>genç bir Siyahi anlatılır.</i>

1793
01:47:04,042 --> 01:47:07,712
<i>O zaman bu hâlâ şaşırtıcıydı</i>
<i>çünkü nadiren dramatize edilirdi</i>

1794
01:47:08,296 --> 01:47:10,841
<i>ama Siyahi izleyici de</i>
<i>anlayışla başını sallardı.</i>

1795
01:47:16,221 --> 01:47:18,723
<i>O sahnede portakallı sodanın dökülmesi</i>

1796
01:47:18,807 --> 01:47:21,810
<i>dökülen kanı zalimce de olsa</i>
<i>yaratıcı bir şekilde temsil ediyordu.</i>

1797
01:47:22,602 --> 01:47:24,688
<i>Bu hâlâ tüylerimi diken diken eder.</i>

1798
01:47:25,272 --> 01:47:26,481
Cornbread!

1799
01:47:26,565 --> 01:47:29,109
O film benim için ilk <i>Boyz N The Hood'dur.</i>

1800
01:47:31,236 --> 01:47:33,321
<i>Cornbread, Earl and Me </i>trajik bir hikâye.

1801
01:47:33,947 --> 01:47:37,200
<i>Boyz N The Hood </i>da öyle.

1802
01:47:37,784 --> 01:47:41,371
O şeylerin arasında 20 küsur yıl var.

1803
01:47:41,997 --> 01:47:45,459
Toplu taşımaya yasa dışı binmeyiz.

1804
01:47:45,542 --> 01:47:48,545
<i>Başarılı film </i>Shaft
<i>ve maceracı sporculardan sonra</i>

1805
01:47:48,628 --> 01:47:51,965
<i>filmler daha gerçekçi olmaya başladı.</i>

1806
01:47:52,048 --> 01:47:55,844
American Graffiti'nin
<i>varoş Siyahi versiyonu </i>Cooley High'da

1807
01:47:55,927 --> 01:47:59,222
<i>ergenliği atlatmanın</i>
<i>iniş ve çıkışları anlatılıyor.</i>

1808
01:47:59,306 --> 01:48:02,601
<i>Motown şarkılarıyla</i>
<i>film akıllarda daha kalıcı oldu.</i>

1809
01:48:02,684 --> 01:48:07,689
Cooley High'ın <i>geçtiği 1964 senesindeki</i>
<i>karakterlerin yaşamlarının müziği olmuştu.</i>

1810
01:48:07,772 --> 01:48:11,234
<i>Bu nostalji parfümü</i>
<i>Siyahi izleyicinin başını döndürdü</i>

1811
01:48:11,318 --> 01:48:12,569
<i>ve beğeni topladı.</i>

1812
01:48:13,820 --> 01:48:15,071
Bu, Motown müziği.

1813
01:48:15,822 --> 01:48:20,827
Filmlerdeki siyahi hayatların

1814
01:48:22,329 --> 01:48:23,205
arka planı.

1815
01:48:24,748 --> 01:48:27,292
Bu güzeldi. Güzel bir değişiklik.

1816
01:48:32,130 --> 01:48:34,090
Hatırladığım ilk sahne

1817
01:48:34,174 --> 01:48:36,134
otobüse koşulan sahneydi.

1818
01:48:36,843 --> 01:48:39,846
Çocukluğum Manhattan'da aynen böyle geçti.

1819
01:48:39,930 --> 01:48:42,891
Ben arkadaşlarım böyle yapardık.

1820
01:48:42,974 --> 01:48:45,852
7. Cadde'deki otobüse koşup
arkasına zıplardık.

1821
01:48:45,936 --> 01:48:47,187
Bunu asla unutamam.

1822
01:48:47,854 --> 01:48:53,401
Ama olay şu ki

1823
01:48:53,485 --> 01:48:56,696
7. Cadde kaldırım taşındandı

1824
01:48:56,780 --> 01:48:59,074
o yüzden canımız pahasına tutunurduk.

1825
01:49:00,408 --> 01:49:02,118
Sosisli alabilir miyim?

1826
01:49:02,202 --> 01:49:05,163
<i>Turman hem komik</i>
<i>hem de gerçekçi sahneleri oynardı.</i>

1827
01:49:05,247 --> 01:49:08,333
<i>Böylece </i>Cooley High'ın
<i>tadını kaçırmak yerine</i>

1828
01:49:08,416 --> 01:49:10,252
<i>önemli bir bileşeni oldu.</i>

1829
01:49:10,335 --> 01:49:12,546
-Ketçap alabilir miyim?
-Bizde yok.

1830
01:49:13,547 --> 01:49:15,131
-Ketçap yok mu?
-Evet.

1831
01:49:15,215 --> 01:49:17,384
Tatlı ekşi sos alabilir miyim?

1832
01:49:17,467 --> 01:49:18,510
O da yok.

1833
01:49:18,593 --> 01:49:20,303
-Yok mu?
-Yok.

1834
01:49:20,387 --> 01:49:21,846
-Neyiniz var?
-Hardal.

1835
01:49:21,930 --> 01:49:23,348
-Hardal mı?
-Doğru.

1836
01:49:23,431 --> 01:49:26,142
Böyle büyük bir işletmede
sadece hardal mı var?

1837
01:49:26,226 --> 01:49:28,436
-Doğru.
-Hardal sevmem. Sen?

1838
01:49:28,520 --> 01:49:30,105
Evet, severim.

1839
01:49:30,188 --> 01:49:32,440
O zaman al sosiliyi sen ye.

1840
01:49:33,650 --> 01:49:35,652
Kariyerin boyunca

1841
01:49:35,735 --> 01:49:40,991
"Evet, işte bu" dedirten anlar yaşarsın.

1842
01:49:41,074 --> 01:49:43,159
Bir anda bir çağrı alırsın.

1843
01:49:43,243 --> 01:49:47,163
Menajerin değildir.
Tuhaf bir yerden geliyordur.

1844
01:49:47,247 --> 01:49:49,749
"Glynn, Ingmar Bergman seni arıyor."

1845
01:49:50,917 --> 01:49:55,213
"Oynayacak hâlim yok.
Karanlıkta oturuyorum" dedim.

1846
01:49:55,297 --> 01:49:58,425
"Çocuklarım aç. Patates yiyoruz."

1847
01:49:59,259 --> 01:50:00,719
Telefonu kapattım.

1848
01:50:00,802 --> 01:50:03,305
Tekrar aradı. "Gerçekten Glynn arıyor."

1849
01:50:03,388 --> 01:50:06,933
Beni arıyordu. <i>Cooley High'ı </i>izlemiş

1850
01:50:07,601 --> 01:50:12,981
ve filminde oynamam gerektiğini anlamış.

1851
01:50:13,064 --> 01:50:18,278
Bir anda sefil bir hâlden

1852
01:50:19,237 --> 01:50:20,280
zirveye çıktım.

1853
01:50:21,156 --> 01:50:22,991
Bu

1854
01:50:23,074 --> 01:50:25,452
inanılmaz bir yolculuktu.

1855
01:50:29,080 --> 01:50:31,166
MAHOGANY (1975)
YÖNETMEN: BERRY GORDY

1856
01:50:31,249 --> 01:50:33,251
Çok acayipsin, biliyor musun?

1857
01:50:33,335 --> 01:50:37,589
<i>Diana Ross ve Billy Dee Williams'ın</i>
<i>1975'te oynadığı</i>

1858
01:50:37,672 --> 01:50:42,052
<i>romantik melodrama </i>Mahogany'deki
<i>klasik cazibeli kadın figürü hâlâ etkili.</i>

1859
01:50:42,135 --> 01:50:45,221
Biraz canlı olmalısın.
Onlara cazibeni göster.

1860
01:50:45,972 --> 01:50:49,392
Bazen Siyahi erkeklerin
kendilerini göstermesi gerekiyor.

1861
01:50:49,476 --> 01:50:53,104
Belki iyi bir nedeni vardır.
Sanırım bu bariz.

1862
01:50:53,188 --> 01:50:57,901
Güçlerini gösterme ihtiyacı hissediyorlar.

1863
01:50:58,443 --> 01:51:00,862
Savunmasızlık harika bir şey.

1864
01:51:00,945 --> 01:51:03,698
Bir karakteri oynarken kullanabileceğin
harika bir araç.

1865
01:51:08,244 --> 01:51:09,454
Ben de seni özledim.

1866
01:51:10,121 --> 01:51:12,832
Ama bu benim, öyle biriyim.

1867
01:51:12,916 --> 01:51:16,169
Güçlü hissettiğim bir şeyi

1868
01:51:16,961 --> 01:51:20,173
sergilemekten

1869
01:51:21,758 --> 01:51:24,052
çekinmem.

1870
01:51:24,135 --> 01:51:25,345
Çal hadi Sam.

1871
01:51:25,428 --> 01:51:28,640
TRAIN RIDE TO HOLLYWOOD (1975)
YÖNETMEN: CHARLES R. RONDEU

1872
01:51:28,723 --> 01:51:32,060
Natural High <i>hitiyle tanınan</i>
<i>pop-soul grubu Bloodstone'un</i>

1873
01:51:32,143 --> 01:51:34,145
<i>1940'ların film klişelerinin parodisi,</i>

1874
01:51:34,229 --> 01:51:36,856
<i>dokunaklı ve hafif tuhaf müzikal</i>

1875
01:51:36,940 --> 01:51:40,568
Train Ride to Hollywood'un <i>yapımına</i>
<i>yatırım yaptığı</i>

1876
01:51:40,652 --> 01:51:42,862
<i>ve müziğine dâhil olduğu söylenirdi.</i>

1877
01:51:46,074 --> 01:51:49,786
<i>Richard Pryor'un yetenekleri arasında</i>
<i>kültürel eleştiriyi belirlemek de vardı.</i>

1878
01:51:49,869 --> 01:51:54,457
<i>1976 komedi albümü </i>Bicentennial Nigger'da

1879
01:51:54,541 --> 01:51:56,751
<i>ve 1976 çok renkli</i>
<i>Yıldız Savaşları öncesi</i>

1880
01:51:56,835 --> 01:52:01,256
<i>bilim kurgu fantezisi </i>Logan's Run'da
<i>kanıtladığı gibi.</i>

1881
01:52:01,339 --> 01:52:03,466
<i>Logan's Run'ı</i> izlemeye gittim.

1882
01:52:03,550 --> 01:52:05,969
Gelecekte geçen Logan's Run
<i>diye bir filmleri vardı.</i>

1883
01:52:06,052 --> 01:52:07,303
İçinde zenci yoktu!

1884
01:52:07,804 --> 01:52:10,598
"Beyazlar bizi götürmeyecek" dedim.

1885
01:52:14,519 --> 01:52:18,148
Bu yüzden film yapmalıyız.
Ancak o zaman filmlerde oluruz.

1886
01:52:19,482 --> 01:52:23,027
İnsanlar asla… Lütfen kusura bakmayın.

1887
01:52:23,653 --> 01:52:26,573
İnsanlar beyazları
asla kızdırmak istemiyor.

1888
01:52:27,240 --> 01:52:30,827
Bu filmleri yapma müsaadesini
bulabilmek için

1889
01:52:30,910 --> 01:52:34,748
beyazları yanlarında tutmak istiyorlar.

1890
01:52:37,375 --> 01:52:38,918
<i>1976'ya gelindiğinde</i>

1891
01:52:39,002 --> 01:52:42,505
<i>siyahi filmler ideal kahramansı</i>
<i>baş rolleri düzelttikten sonra</i>

1892
01:52:42,589 --> 01:52:45,258
<i>ana akım filmler</i>
<i>yine bunun değerini anladı.</i>

1893
01:52:45,341 --> 01:52:46,801
Gülümse, seni o…

1894
01:52:46,885 --> 01:52:50,305
<i>Galibiyet heyecanını yine</i>
<i>beyaz film yıldızlarına veren</i>

1895
01:52:50,388 --> 01:52:53,308
<i>The Sting</i> ile <i>Jaws</i>
büyük başarı elde etti.

1896
01:52:53,391 --> 01:52:55,560
<i>Hatta hem </i>Jaws<i> hem de </i>The Sting

1897
01:52:55,643 --> 01:52:58,480
Willie Dynamite'ı<i> yapan</i>
<i>yapımcı tarafından yapıldı.</i>

1898
01:52:58,563 --> 01:53:03,777
The Sting'in<i> hikâyesi, filmi çekilmiş</i>
<i>roman </i>Trick Baby'den<i> çalınmış olabilirdi.</i>

1899
01:53:03,860 --> 01:53:05,904
<i>1976'nın sonuna gelindiğinde</i>

1900
01:53:05,987 --> 01:53:09,449
<i>siyahi bir aksiyon filminden fırlamış</i>
<i>gibi duran Rocky Balboa</i>

1901
01:53:09,532 --> 01:53:12,869
<i>sakar ve çakma bir</i>
<i>Muhammad Ali arketipine rakip oldu.</i>

1902
01:53:12,952 --> 01:53:14,662
<i>Rocky kazanmamış olsa da</i>

1903
01:53:14,746 --> 01:53:17,999
<i>En İyi Film Oscar ödülünü</i>
<i>ve büyük gişe hasılatını elde etti.</i>

1904
01:53:18,082 --> 01:53:19,918
Koca bir bayrağa benziyor.

1905
01:53:20,794 --> 01:53:23,213
Rocky'deki<i> siyahi ağır sıklet şampiyonu,</i>

1906
01:53:23,296 --> 01:53:27,467
<i>Ali'nin ringe taşıdığı o maskülen</i>
<i>kişiliğin bir parodisiydi.</i>

1907
01:53:28,051 --> 01:53:31,262
<i>Ama Ali, onu bakışlarıyla</i>
<i>korkutmaya çalışan rakipleriyle</i>

1908
01:53:31,346 --> 01:53:34,849
<i>onlara karşı mizah kullanarak</i>
<i>savaşırdı. Palyaço değildi.</i>

1909
01:53:34,933 --> 01:53:38,228
<i>Hatta Ali işi ciddiye almıyormuş</i>
<i>gibi davranabiliyordu</i>

1910
01:53:38,311 --> 01:53:41,064
<i>çünkü yetenekleri onu galip kılıyordu.</i>

1911
01:53:41,147 --> 01:53:43,024
<i>Yumruk yemeyi kabulleniyordu</i>

1912
01:53:43,107 --> 01:53:46,236
<i>ki bu Parkinson hastalığını</i>
<i>hızlandırmış olabilir.</i>

1913
01:53:47,821 --> 01:53:51,032
<i>Stallone'un kafa yapısı</i>
<i>akıllıca siyahi kültüründen çalınmıştı.</i>

1914
01:53:51,115 --> 01:53:53,785
<i>Dondurucuda et yumruklamak,</i>

1915
01:53:53,868 --> 01:53:57,622
<i>müze merdivenlerinde koşmak</i>
<i>ki Ghosts of Manila kitabının</i>

1916
01:53:57,705 --> 01:54:00,667
<i>hatırlattığı gibi</i>
<i>bunu ilk ki bunu ilk Joe Frazier yapmıştı.</i>

1917
01:54:01,543 --> 01:54:04,128
<i>Rocky'nin rakibi Apollo Creed,</i>

1918
01:54:04,212 --> 01:54:09,217
<i>Carl Weathers, Stallone'un boyutuna</i>
<i>inmek için kendini eğip bükmüştü.</i>

1919
01:54:09,300 --> 01:54:12,804
<i>Weathers'ın, Rocky'nin yumruklarını</i>
<i>almak için öne eğilişini</i>

1920
01:54:12,887 --> 01:54:15,223
<i>izleyince kiropraktöre gidesim gelmişti.</i>

1921
01:54:16,432 --> 01:54:21,521
<i>1976'ya gelindiğinde izleyicinin ilgisini</i>
<i>çekmek için müzik kullanmanın gücü</i>

1922
01:54:21,604 --> 01:54:24,190
<i>artık ana akım yapımcılarca</i>
<i>inkâr edilmiyordu.</i>

1923
01:54:26,693 --> 01:54:31,406
Car Wash <i>ile bestekâr Norman Whitfield</i>
<i>Shaft ile Super Fly'yı aşmayı denedi</i>

1924
01:54:31,489 --> 01:54:35,493
<i>ve temasını sosyal bağlama uyan</i>
<i>etkili bir funk olarak seçti.</i>

1925
01:54:36,536 --> 01:54:37,453
<i>Ve işe yaradı.</i>

1926
01:54:38,454 --> 01:54:41,332
SPARKLE (1976)
YÖNETMEN: SAM O'STEEN

1927
01:54:44,752 --> 01:54:47,005
<i>Bu şarkı, "Something He Can Feel",</i>

1928
01:54:47,088 --> 01:54:50,550
<i>Curtis Mayfield'in çekici</i>
<i>Motown kız grupları yorumuydu.</i>

1929
01:54:50,633 --> 01:54:53,177
<i>Mayfield bunu </i>Dreamgirls <i>prototipi olan</i>

1930
01:54:53,261 --> 01:54:55,722
<i>siyahi şov melodraması</i>
Sparkle<i> için yazmıştı.</i>

1931
01:54:55,805 --> 01:55:01,853
<i>Sana haber vermek için fazla gencim</i>
<i>Nereden geldiğimi</i>

1932
01:55:01,936 --> 01:55:05,315
<i>Ki bu Lonette McKee'nin</i>
<i>kariyerini ateşlemeli,</i>

1933
01:55:05,398 --> 01:55:09,527
<i>Irene Cara ve Philip Michael Thomas için</i>
<i>bir dipnottan fazlası olmalıydı.</i>

1934
01:55:10,111 --> 01:55:14,115
Sparkle,<i> senarist Joel Schumacher'in</i>
Car Wash<i> sonrası çekimiydi</i>

1935
01:55:14,198 --> 01:55:17,660
<i>ve izleyicileri hipnotize etmek için yazıp</i>
<i>kendisi yönetti.</i>

1936
01:55:18,161 --> 01:55:20,622
<i>İzleyen az kişiyi büyülemeyi başardı</i>

1937
01:55:20,705 --> 01:55:23,166
<i>ama Schumacher kamera</i>
<i>arkasında değildi.</i>

1938
01:55:24,918 --> 01:55:26,461
Seyirciyi memnun etme

1939
01:55:26,544 --> 01:55:29,756
<i>potansiyeli olan </i>The Bingo Long Traveling
All-Stars & Motor Kings<i> gibi</i>

1940
01:55:29,839 --> 01:55:30,924
<i>bu Zenci Ligleri</i>

1941
01:55:31,007 --> 01:55:34,135
<i>siyahilerin eğlence sektörüne</i>
<i>girmek için ne kadar emek vermesi</i>

1942
01:55:34,218 --> 01:55:36,346
<i>gerektiğine bir göndermeydi.</i>

1943
01:55:36,429 --> 01:55:39,265
<i>Oyuncular stadyuma giderken</i>
<i>bir gösteri yapmak,</i>

1944
01:55:39,349 --> 01:55:41,643
<i>sonra da beyzbol oynamak zorundaydı.</i>

1945
01:55:41,726 --> 01:55:44,354
Bayıldım. Bingo yapmak çok istemiştim

1946
01:55:44,437 --> 01:55:47,273
çünkü Bingo çok eğlenceli
bir karakterdi.

1947
01:55:47,357 --> 01:55:49,734
Adam bize 200 dolar sözü veriyor.

1948
01:55:49,817 --> 01:55:52,737
Bunu 11'e bölersek kişi başı…

1949
01:55:55,740 --> 01:55:56,741
Çok para ediyor!

1950
01:55:57,951 --> 01:56:00,078
<i>Williams neyse Bingo da oydu.</i>

1951
01:56:00,161 --> 01:56:02,705
<i>Fiziksel. Yaşamı seven.</i>

1952
01:56:02,789 --> 01:56:04,165
Boş konuşan.

1953
01:56:07,251 --> 01:56:09,504
BROTHERS (1977)
YÖNETMEN: ARTHUR BARRON

1954
01:56:09,587 --> 01:56:10,672
Kim var elinde?

1955
01:56:12,006 --> 01:56:13,549
Çok çekici bir kadın.

1956
01:56:13,633 --> 01:56:18,346
<i>1977 filmi </i>Brothers,
<i>siyahi politik melodraması için yapılan</i>

1957
01:56:18,429 --> 01:56:20,598
<i>ilginç ve nadir bir denemeydi.</i>

1958
01:56:20,682 --> 01:56:22,934
<i>Perili Taj Mahal müziğiyle</i>

1959
01:56:23,017 --> 01:56:27,021
<i>karakterleri George Jackson ile</i>
<i>Angela Davis'i yansıtan</i>

1960
01:56:27,105 --> 01:56:30,441
<i>Bernie Casey ile Vonetta McGee'nin</i>
<i>ideallerini anlatıyordu.</i>

1961
01:56:30,525 --> 01:56:34,404
<i>Ama bu filmin başardığı tek şey</i>
<i>çekiciliklerine odaklanmak oldu.</i>

1962
01:56:34,988 --> 01:56:38,449
<i>Marvel ile DC, evrenlerinin</i>
<i>film adaptasyonları</i>

1963
01:56:38,533 --> 01:56:43,496
<i>düzenli olarak çıkarmadan önce</i>
<i>iyi niyetli sokak süper kahramanı hikâyesi</i>

1964
01:56:43,579 --> 01:56:46,874
Abar: the First Black Superman
<i>sinemalara çıkmıştı.</i>

1965
01:56:47,375 --> 01:56:50,420
<i>Bu film Watts Kulesini ekrana yansıtarak</i>

1966
01:56:50,503 --> 01:56:52,880
<i>siyahi dünyasında ona bir yer veriyor.</i>

1967
01:56:52,964 --> 01:56:54,090
Ateşe başlayın!

1968
01:56:59,387 --> 01:57:01,889
<i>Ve ilk örnek versiyonunda da</i>

1969
01:57:01,973 --> 01:57:05,852
<i>köken hikâyesi olarak</i>
<i>Kaptan Amerika'yı öneriyor.</i>

1970
01:57:05,935 --> 01:57:09,397
Siyahi ırkı olarak her açıdan
kendimizi toparlayalım.

1971
01:57:09,480 --> 01:57:12,400
Bunun için cinayet hariç her şeyi yaparım.

1972
01:57:12,483 --> 01:57:17,655
Sanırım seni yenilmez yapabilirim.

1973
01:57:18,614 --> 01:57:21,534
<i>Siyahi film döngüsü yavaşça yok oluyordu</i>

1974
01:57:21,617 --> 01:57:24,662
<i>çünkü artık kesin para kazandıran</i>
<i>gözüyle bakılan türler</i>

1975
01:57:24,746 --> 01:57:27,957
<i>çok hızlı bir şekilde ilgi kaybediyordu.</i>

1976
01:57:28,041 --> 01:57:32,503
<i>Bu sebeple tema şarkısı</i>
<i>başta insanları istemeden güldüren</i>

1977
01:57:32,587 --> 01:57:34,964
<i>gerçek bir boksörün hikâyesine</i>

1978
01:57:35,048 --> 01:57:38,509
<i>1970'lerin zirve döneminde yer yoktu.</i>

1979
01:57:38,593 --> 01:57:42,055
<i>Çocuklar bizim geleceğimiz</i>

1980
01:57:42,764 --> 01:57:46,059
<i>Onları iyi eğit ve bırak liderlik etsinler</i>

1981
01:57:46,142 --> 01:57:51,022
<i>Onlara içlerindeki güzelliği göster</i>

1982
01:57:51,105 --> 01:57:53,441
<i>Houston'un listelerde zirveye çıkan</i>
<i>bu yorumu</i>

1983
01:57:53,524 --> 01:57:57,820
<i>bunu çaresiz bir şarkıdan</i>
<i>güçlendirici bir marşa çevirmişti.</i>

1984
01:57:57,904 --> 01:58:01,866
<i>"The Greatest Love of All"a yapılan</i>
<i>bu yorum nesilsel bir değişimdi.</i>

1985
01:58:02,366 --> 01:58:06,162
<i>1968'den beri Ali'nin kişiliğini</i>
<i>taklit eden baş aktörler</i>

1986
01:58:06,245 --> 01:58:09,499
<i>Ali'nin ana akımdaki algılanışının,</i>
<i>rakiple alay etmekten</i>

1987
01:58:09,582 --> 01:58:12,460
<i>"The Greatest Love of All"a kadar</i>
<i>değiştiğini gösteriyordu.</i>

1988
01:58:14,295 --> 01:58:17,381
<i>1968 ile 1978 arası bu dönemden önce</i>

1989
01:58:17,465 --> 01:58:19,717
<i>film müzikleri stüdyolar için önemsizdi</i>

1990
01:58:19,801 --> 01:58:22,011
<i>çünkü istikrarla çok satmıyorlardı.</i>

1991
01:58:22,095 --> 01:58:25,056
<i>Genelde film çıktıktan</i>
<i>aylar sonra çıkarılıyordu.</i>

1992
01:58:25,139 --> 01:58:27,517
<i>70'lerin siyahi filmleri buna uymadı.</i>

1993
01:58:28,351 --> 01:58:33,397
<i>Müzikler sadece arka plan müziği değil,</i>
<i>patlayıcı etkisi olan şeylerdi.</i>

1994
01:58:33,481 --> 01:58:38,569
<i>Onların cesareti film müziğini</i>
<i>ve ana akım müziği değiştirdi.</i>

1995
01:58:38,653 --> 01:58:41,906
<i>Birdenbire film müziklerinin</i>
<i>ticari değeri vardı.</i>

1996
01:58:41,989 --> 01:58:44,158
<i>Siyahi film müzikleri çoğaldı,</i>

1997
01:58:44,242 --> 01:58:48,496
<i>R&B şarkıcıları, caz sanatçıları,</i>
<i>klasik ile moderni bir araya getiren</i>

1998
01:58:48,579 --> 01:58:52,792
<i>klasik eğitim almış müzisyenlerce</i>
<i>bestelenip sergilendi.</i>

1999
01:58:52,875 --> 01:58:55,336
<i>Usta davulcu Bernard Purdie</i>

2000
01:58:55,419 --> 01:58:58,005
<i>siyahi yetişkin filmi </i>Lialeh'te

2001
01:58:58,089 --> 01:59:00,299
film için bestelediği müziği
kamera önünde

2002
01:59:00,383 --> 01:59:03,970
<i>çalarak funk'ın gerçek tanımını</i>
<i>gösterecekti.</i>

2003
01:59:06,556 --> 01:59:09,142
<i>Filmler nihayetinde bunu fark etti</i>

2004
01:59:09,225 --> 01:59:13,062
<i>çünkü siyahi film müziklerinden</i>
<i>çok fazla satan oluyordu.</i>

2005
01:59:13,354 --> 01:59:15,356
DIANA ROSS/FİLM MÜZİĞİ

2006
01:59:15,439 --> 01:59:17,108
CLAUDINE FİLM MÜZİĞİ

2007
01:59:18,359 --> 01:59:20,361
<i>Robert Stigwood, diskoya kafayı takan</i>

2008
01:59:20,444 --> 01:59:23,281
<i>beyaz orta sınıfı hakkında</i>
<i>bir film yapıyordu.</i>

2009
01:59:23,781 --> 01:59:25,533
<i>Siyahi müzikle yani.</i>

2010
01:59:25,616 --> 01:59:28,286
<i>Çünkü Stigwood'un ayrıca</i>
<i>bir plak şirketi vardı,</i>

2011
01:59:28,369 --> 01:59:31,914
<i>filmin satması</i>
<i>ve potansiyel izleyicilerinin</i>

2012
01:59:31,998 --> 01:59:33,833
<i>siyahi gezegeni korkusunu aşması için</i>

2013
01:59:33,916 --> 01:59:38,087
<i>film müziklerinde</i>
<i>en büyük sanatçısı, Bee Gees'i kullandı.</i>

2014
01:59:38,171 --> 01:59:41,382
<i>Yakında film müzikleri</i>
<i>pop listelerini domine edecek</i>

2015
01:59:41,465 --> 01:59:44,719
<i>ve bu standart olacaktı.</i>
<i>Siyahi film örnekleri sayesinde.</i>

2016
01:59:44,802 --> 01:59:47,930
<i>Bu dönemin siyahi filmlerinin</i>
<i>kalıcı ama hakkı verilmemiş</i>

2017
01:59:48,014 --> 01:59:49,599
<i>başarılarından biri de buydu.</i>

2018
01:59:49,682 --> 01:59:51,684
FİLM MÜZİĞİ
SATURDAY NIGHT FEVER

2019
01:59:53,144 --> 01:59:56,856
<i>1977'de siyahi filmlerinin</i>
<i>en çekici noktalarından</i>

2020
01:59:56,939 --> 02:00:01,235
<i>giriş, öz güven ve bu örnekteki gibi-</i>
<i>yıldızı göstermenin enerjik yolu</i>

2021
02:00:01,319 --> 02:00:05,031
<i>nihayet ana akım filmlere geçiş yaptı.</i>

2022
02:00:05,114 --> 02:00:08,075
SATURDAY NIGHT FEVER (1977)
YÖNETMEN: JOHN BADHAM

2023
02:00:10,411 --> 02:00:12,622
SHAFT (1971)
YÖNETMEN: GORDON PARKS

2024
02:00:12,872 --> 02:00:16,834
<i>Her neslin bir</i>
<i>Elvis'i veya Eminem'i vardır.</i>

2025
02:00:19,378 --> 02:00:23,633
<i>John Travolta da on yıllardır var olan</i>
<i>bu listedeki bir isimdi.</i>

2026
02:00:24,425 --> 02:00:26,552
<i>Siyahi davranışlarından esinlenilmişti.</i>

2027
02:00:27,094 --> 02:00:28,471
<i>Olduğu kadar.</i>

2028
02:00:29,847 --> 02:00:31,933
<i>Tony Manero rolündeki Travolta,</i>

2029
02:00:32,016 --> 02:00:35,269
<i>siyahi tarzını kullanan ilk kişi olmasa da</i>

2030
02:00:35,353 --> 02:00:38,898
<i>muhteşem bir şekilde</i>
<i>bunu içselleştirmişti.</i>

2031
02:00:38,981 --> 02:00:40,983
<i>Onun bu yoğunluğu ve niyeti</i>

2032
02:00:41,067 --> 02:00:44,070
<i>gerçek bir kültürel fenomene dönüşmüştü.</i>

2033
02:00:44,612 --> 02:00:45,696
<i>Eşi benzeri yoktu.</i>

2034
02:00:47,490 --> 02:00:51,619
<i>1978'e gelindiğinde</i>
<i>Richard Pryor 20 filmde oynamıştı.</i>

2035
02:00:51,702 --> 02:00:54,330
<i>Canlı standup'ı ve </i>Wattstax<i> haricinde</i>

2036
02:00:54,413 --> 02:00:58,125
<i>hiçbiri onun yeteneğini</i>
<i>istikrarlı olarak kullanamadı.</i>

2037
02:00:58,209 --> 02:00:59,585
Radyo almak ister misin?

2038
02:00:59,669 --> 02:01:01,921
Dolabım altı aydır kırık ama şirket

2039
02:01:02,004 --> 02:01:04,257
hâlâ tamir etmedi.

2040
02:01:04,340 --> 02:01:06,968
Şimdi parmağımı minik bir deliğe
sokmam gerekecek.

2041
02:01:07,051 --> 02:01:10,513
Parmağını kestim dostum.
İki hafta önce. Daha iyileşmedi.

2042
02:01:10,596 --> 02:01:15,309
<i>1978'de çok zorlu bir rolde</i>
<i>başrollerden biriydi.</i>

2043
02:01:15,393 --> 02:01:19,188
Blue Collar'da <i>dengesiz ve sefil</i>
<i>bir otomotiv işçisini oynadı.</i>

2044
02:01:19,730 --> 02:01:22,984
<i>Bu onun en sevdiği</i>
<i>oyunculuk deneyimi olacaktı.</i>

2045
02:01:23,693 --> 02:01:26,487
Adi çomarın tekisin, biliyorsun değil mi?

2046
02:01:26,570 --> 02:01:29,031
Yeter artık. Bıktım lan senden.

2047
02:01:29,115 --> 02:01:31,492
Öldürürüm seni! Anladın mı?

2048
02:01:31,575 --> 02:01:34,245
<i>O kadar kavgacı atmosfere sahip</i>
<i>bir filmdi ki</i>

2049
02:01:34,328 --> 02:01:37,498
<i>Blue Collar'ın</i> yapılışından
ayrı bir film çıkardı.

2050
02:01:37,581 --> 02:01:39,333
<i>Bir yıl sonra</i>

2051
02:01:39,417 --> 02:01:42,253
<i>Pryor kendini</i>
<i>ipek kelepçelerinden kurtarıp</i>

2052
02:01:42,336 --> 02:01:45,089
<i>en kompleks ve muhteşem rolü</i>
<i>oynayacaktı.</i>

2053
02:01:45,172 --> 02:01:46,007
<i>Kendini.</i>

2054
02:01:46,090 --> 02:01:49,802
Hayatım boyunca bir daha
polis görmek istemiyorum.

2055
02:01:51,887 --> 02:01:53,014
Evimde.

2056
02:01:54,390 --> 02:01:59,687
<i>Pryor'ın </i>Live in Concert <i>filmindeki</i>
<i>sarsıcı caz davulu kontrolüne şahit olmak</i>

2057
02:01:59,770 --> 02:02:03,107
<i>onu komedyenlerin Tony Williams'ı</i>
<i>olarak görmek demekti.</i>

2058
02:02:03,941 --> 02:02:06,610
<i>Bu da stüdyoların filmleri</i>
<i>nasıl yaptığını gösterdi.</i>

2059
02:02:06,694 --> 02:02:10,156
<i>Yeteneğini boşa harcayan </i>The Wiz <i>gibi.</i>

2060
02:02:10,239 --> 02:02:11,574
Phony!

2061
02:02:12,241 --> 02:02:16,579
<i>Bu noktada Siyahi filmleri</i>
<i>yok oluştan sadece bir şey kurtarabilirdi.</i>

2062
02:02:16,662 --> 02:02:18,748
Wiz çıktı! Burada değil!

2063
02:02:19,415 --> 02:02:21,417
Wiz'i bulmaya gidiyorum.

2064
02:02:22,043 --> 02:02:23,711
Beni evime götürecek.

2065
02:02:24,420 --> 02:02:25,504
Ne güzel.

2066
02:02:25,588 --> 02:02:29,800
<i>En saygın yönetmenlerden birinin</i>
<i>çok özendiği bir müzikal,</i>

2067
02:02:29,884 --> 02:02:35,514
<i>sonraki on yılın en büyük pop yıldızı</i>
<i>olacak sanatçının ilk filmi</i>

2068
02:02:35,598 --> 02:02:38,517
<i>ve 1968'deki</i>
<i>tüm Siyahi filmlerin bütçesine denk</i>

2069
02:02:38,601 --> 02:02:41,354
<i>bir bütçeye mi sahip bir yapım mıydı?</i>

2070
02:02:41,437 --> 02:02:45,274
<i>Fikir olarak güzel</i>
<i>ama pratik olarak değil.</i>

2071
02:02:45,358 --> 02:02:47,610
<i>Yönetmenin en iyi işleri</i>

2072
02:02:47,693 --> 02:02:51,781
<i>gergin, diş gıcırdatan </i>Serpico
<i>ve </i>Dog Day Afternoon <i>gibi filmlerdi.</i>

2073
02:02:51,864 --> 02:02:54,575
<i>Başrol, o rol için 20 yaş büyüktü.</i>

2074
02:02:54,658 --> 02:02:58,537
<i>O tiyatro oyununun anlatımı</i>
<i>ve ilahi samimiyeti,</i>

2075
02:02:58,621 --> 02:03:01,916
<i>üstlerinde hâlâ parlak etiketleri</i>
<i>duran kostümlerin içinde</i>

2076
02:03:01,999 --> 02:03:06,420
<i>birbirine çarpmamaya çalışan</i>
<i>yüzlerce ekstrayla değiştirilmişti.</i>

2077
02:03:06,504 --> 02:03:11,092
The Wiz'in <i>yapımı</i>
<i>25 ila 40 milyon dolar tutmuştu.</i>

2078
02:03:11,175 --> 02:03:13,219
Super Fly'ın <i>hasılatı kadar.</i>

2079
02:03:13,302 --> 02:03:18,224
<i>Siyahi filmlerin yakaladığı</i>
<i>bulaşıcı dengeyi ve enerjiyi tutturamadı.</i>

2080
02:03:18,307 --> 02:03:21,018
<i>Maliyetinin yalnızca üçte birini çıkardı.</i>

2081
02:03:21,102 --> 02:03:22,561
<i>Kötü eleştiri almış olabilir</i>

2082
02:03:22,645 --> 02:03:25,398
<i>ama sıra dışı iş yapan</i>
<i>çoğu film de öyleydi.</i>

2083
02:03:25,481 --> 02:03:27,983
<i>Gerçek şu ki </i>The Wiz <i>para kaybetti.</i>

2084
02:03:28,067 --> 02:03:31,612
<i>O kadar ki sinema sektörüne,</i>
<i>Siyahi film işinden</i>

2085
02:03:31,695 --> 02:03:34,407
<i>çekilmesi için aradığı bahaneyi verdi</i>

2086
02:03:34,490 --> 02:03:37,493
<i>ve film yapımcılarına</i>
<i>şunu söyleme fırsatı yarattı.</i>

2087
02:03:37,576 --> 02:03:40,371
<i>"Artık Siyahiler</i>
<i>kendilerini filmlerde görmek istemiyor."</i>

2088
02:03:40,454 --> 02:03:42,498
<i>Hatta birinden şöyle duydum.</i>

2089
02:03:42,581 --> 02:03:45,751
<i>"Siyahiler kendilerini tarihî dramalarda</i>
<i>görmüyor zaten."</i>

2090
02:03:47,420 --> 02:03:49,046
<i>1978 yılıydı.</i>

2091
02:03:49,130 --> 02:03:52,425
<i>işkence görmüş anti kahraman rolünü</i>
<i>on yıldan fazla oynadıktan sonra</i>

2092
02:03:52,508 --> 02:03:57,012
<i>reddeden Beyaz erkek film yıldızı,</i>
<i>kahraman rolünü tekrar kabul etti.</i>

2093
02:03:57,680 --> 02:04:01,183
<i>Kendinden emin,</i>
<i>delici bakışlı kahraman modeli.</i>

2094
02:04:01,684 --> 02:04:03,894
<i>Burt Reynolds, Hooper'dır.</i>

2095
02:04:03,978 --> 02:04:06,188
<i>Hooper da gerçek bir kahramandır.</i>

2096
02:04:06,272 --> 02:04:08,023
<i>Sonunda Siyahi filmlerin</i>

2097
02:04:08,107 --> 02:04:10,609
<i>daha önceden aldığı dersi öğrendi.</i>

2098
02:04:10,693 --> 02:04:13,529
<i>Filmlerin reklamını yaptığı,</i>
<i>D.W. Griffith'e</i>

2099
02:04:13,612 --> 02:04:16,323
<i>hatta öncesine dayanan en büyük efsane</i>

2100
02:04:16,407 --> 02:04:18,576
<i>kurtarılmak istediğimizdi.</i>

2101
02:04:19,201 --> 02:04:21,787
<i>Ama bu tatmin edici bir yalan,</i>

2102
02:04:21,871 --> 02:04:26,000
<i>acılı bir hamburgerdi,</i>
<i>zehirli ama çok güzel.</i>

2103
02:04:28,127 --> 02:04:32,298
<i>Warren Beatty, beceriksiz bir soyguncuyken</i>
<i>cennete yükselir.</i>

2104
02:04:32,381 --> 02:04:35,926
Heaven Can Wait
<i>köklere dönüş olarak görülebilir.</i>

2105
02:04:36,010 --> 02:04:38,637
<i>Çünkü </i>Here Comes Mr. Jordon'ın
<i>bu 1970'ler uyarlaması</i>

2106
02:04:38,721 --> 02:04:43,184
<i>Francis Coppola'yla çalışan</i>
<i>Siyahi bir oyuncuyla hayat buldu.</i>

2107
02:04:43,267 --> 02:04:46,479
<i>Komik bir senaryoydu çünkü ölen</i>

2108
02:04:46,562 --> 02:04:49,023
<i>ve Bill Cosby olarak geri dönen</i>
<i>bir Beyaz'dı.</i>

2109
02:04:49,106 --> 02:04:51,275
<i>Ama herkes onu Beyaz görüyordu.</i>

2110
02:04:52,067 --> 02:04:54,487
<i>Bu niye daha önce yapılmadı, bilmiyorum.</i>

2111
02:04:54,987 --> 02:05:00,034
<i>Robert De Niro, film kariyerini</i>
<i>klasik intikamcı rolleriyle geçirdi.</i>

2112
02:05:00,701 --> 02:05:03,871
<i>Clint Eastwood, maymunlarla takılmak için</i>
<i>silahını bıraktı.</i>

2113
02:05:04,830 --> 02:05:09,668
<i>1938'de DC Comics tarafından</i>
<i>Krypton'dan fırlatılan roket</i>

2114
02:05:09,752 --> 02:05:12,963
<i>sonunda içindekileri sinemaya boşalttı.</i>

2115
02:05:17,968 --> 02:05:20,846
KILLER OF SHEEP (1978)
YÖNETMEN: CHARLES BURNETT

2116
02:05:28,229 --> 02:05:32,441
<i>Ama 1978'de son on yılın</i>
<i>en büyük başarısı dikkatleri çekti.</i>

2117
02:05:32,525 --> 02:05:36,654
<i>Önceki yılın sonundan beri</i>
<i>sinemadan düşmeyen bir sanat eseri.</i>

2118
02:05:37,363 --> 02:05:40,866
<i>Yönetmenin bu filmi tamamlayıp yayınlaması</i>
<i>neredeyse on yıl sürdü</i>

2119
02:05:40,950 --> 02:05:43,786
<i>ama açık olmak gerekirse</i>
<i>bu bir tez projesiydi.</i>

2120
02:05:43,869 --> 02:05:46,872
<i>Karakteri ve ambiyansı resmetmek için</i>
<i>müziği ustaca kullanıp</i>

2121
02:05:46,956 --> 02:05:49,583
<i>ortamı cezbedici bir şekilde yansıtmıştı.</i>

2122
02:05:49,667 --> 02:05:52,211
<i>Sonraki asırda bile taklit edilecekti.</i>

2123
02:05:53,671 --> 02:05:56,674
SIDEWALK STORIES (1989)
YÖNETMEN: CHARLES LANE

2124
02:05:59,969 --> 02:06:02,930
GEORGE WASHINGTON (2000)
YÖNETMEN DAVID GORDON GREEN

2125
02:06:06,308 --> 02:06:09,270
HOUSE PARTY (1990)
YÖNETMEN: REGINALD HUDLIN

2126
02:06:10,980 --> 02:06:13,691
<i>Burnett, Dinah Washington'ın</i>
<i>dokunaklı şarkısı</i>

2127
02:06:13,774 --> 02:06:15,276
<i>"This Bitter Earth'ü" ödünç aldı.</i>

2128
02:06:15,359 --> 02:06:19,446
<i>Martin Scorsese de görsel ve sesli olarak</i>
<i>o sahneye selam gönderdi.</i>

2129
02:06:24,827 --> 02:06:28,330
Birlikte büyüdüğüm insanları
gerçekten çok takdir ettim.

2130
02:06:28,414 --> 02:06:30,249
Babalar…

2131
02:06:30,332 --> 02:06:32,501
Hollywood filmlerinin aksine

2132
02:06:32,585 --> 02:06:36,380
herkes fahişeydi, ailesini terk ediyordu,

2133
02:06:36,463 --> 02:06:38,757
annesine bakıyordu ya da bekâr ebeveyndi.

2134
02:06:38,841 --> 02:06:42,720
Bu anne ve babalar çok sıkı çalışıyordu.

2135
02:06:42,803 --> 02:06:45,681
Onlar gibi olmaya çalıştım.
Gerçekten saygı duyduğum

2136
02:06:45,764 --> 02:06:50,185
ve hoşlandığım insanların olduğu
bir toplumda büyüdüm çünkü onları

2137
02:06:50,269 --> 02:06:54,356
oldukları gibi görüyordum,
hikâyelerdeki tasvirleriyle değil.

2138
02:06:54,857 --> 02:06:58,736
İşçi sınıfı insanlardı.
Watts çok ilginç bir yerdi.

2139
02:07:00,613 --> 02:07:02,197
UCLA'ye ilk gittiğimde

2140
02:07:02,281 --> 02:07:06,160
Royce Hall Perdesi adında
son çeyrek perdeleri vardı.

2141
02:07:06,243 --> 02:07:08,996
O yıl sinemaya çıkan

2142
02:07:09,079 --> 02:07:11,290
en iyi filmleri gösterirlerdi.

2143
02:07:11,790 --> 02:07:14,209
Basil Wright'tan

2144
02:07:14,293 --> 02:07:17,004
ders alıyordum. Belgeselciydi.

2145
02:07:17,087 --> 02:07:21,258
<i>Song of Ceylon </i>gibi eserleri vardı.
Ders alabildiğim için çok şanslıydım.

2146
02:07:21,342 --> 02:07:24,345
Royce Hall'daki filmlere gidiyordum

2147
02:07:24,428 --> 02:07:28,682
ve neler olduğunu anlayamıyordum.

2148
02:07:28,766 --> 02:07:32,102
Tam hippilerin dönemiydi.

2149
02:07:32,186 --> 02:07:37,066
Çıplaklık, Topanga Canyon,

2150
02:07:37,149 --> 02:07:39,902
ot içmek gibi şeyler.

2151
02:07:39,985 --> 02:07:44,239
Kendilerini ve cinselliklerini
tekrar keşfediyorlardı.

2152
02:07:44,740 --> 02:07:47,868
Bunlar benim toplumumda sorun değildi.

2153
02:07:57,670 --> 02:08:00,798
Killer of Sheep,
<i>kendi mahallesinin güzelliğini gören</i>

2154
02:08:00,881 --> 02:08:03,717
<i>bir şairin potansiyelini anlatıyordu.</i>

2155
02:08:03,801 --> 02:08:07,012
<i>Ana akım basın tarafından</i>
<i>görmezden gelindi elbette.</i>

2156
02:08:07,096 --> 02:08:09,014
<i>Bir ana fikri yoktu.</i>

2157
02:08:09,098 --> 02:08:12,768
<i>Kariyerini bu filmi kopyalayarak geçiren</i>
<i>film yapımcıları oldu.</i>

2158
02:08:12,851 --> 02:08:15,312
<i>Siyahi filmler de çürümeye terk edildi.</i>

2159
02:08:15,813 --> 02:08:16,897
<i>Ama o direndi.</i>

2160
02:08:17,481 --> 02:08:21,360
<i>1978'den beri her on yılda bir</i>
<i>pes etmeyen Siyahi yapımcılar</i>

2161
02:08:21,443 --> 02:08:24,279
<i>bir ortaya çıkıp bir kayboluyor.</i>

2162
02:08:24,363 --> 02:08:26,907
<i>Geçmişten bir türlü ders alamayanlar</i>

2163
02:08:26,990 --> 02:08:29,076
Shaft'ı <i>tekrar çevirmeye mi mahkûm?</i>

2164
02:08:29,576 --> 02:08:32,663
<i>O dönemde bundan gururla bahsedilirdi</i>

2165
02:08:32,746 --> 02:08:37,626
<i>ama büyükannem şöyle derdi.</i>
<i>"Gurur iyi bir şey değil, bir tuzak."</i>

2166
02:08:37,710 --> 02:08:40,671
<i>"Göğsünün kabardığını</i>
<i>birisi görsün istiyorsun demek.</i>

2167
02:08:40,754 --> 02:08:42,214
<i>Bu bencilce.</i>

2168
02:08:42,297 --> 02:08:46,009
<i>Bunun yerine yaptığın işten zevk al.</i>
<i>Bu sana ait.</i>

2169
02:08:46,552 --> 02:08:49,221
<i>Başkalarının seninle paylaşmasını</i>
<i>istediğin bir şey."</i>

2170
02:08:49,722 --> 02:08:51,515
<i>O filmlerden bunu öğrendim.</i>

2171
02:08:51,598 --> 02:08:53,976
<i>O oyuncuların film çekerken aldığı zevk</i>

2172
02:08:54,059 --> 02:08:57,020
<i>bana ve diğerlerine de geçti</i>

2173
02:08:57,104 --> 02:08:58,605
<i>ve yaşamaya devam ediyor.</i>

2174
02:09:25,841 --> 02:09:27,551
Burada olmayan kankalarıma.

2175
02:09:28,385 --> 02:09:33,766
O filmler,
umut kaynağı olmalarının yanı sıra

2176
02:09:34,308 --> 02:09:36,685
burada olduğumuzun, var olduğumuzun,

2177
02:09:37,186 --> 02:09:38,771
kültür yarattğımızın,

2178
02:09:39,271 --> 02:09:41,732
topluluğumuzun büyüdüğünün,

2179
02:09:41,815 --> 02:09:43,358
önemli olduğunun

2180
02:09:43,859 --> 02:09:47,196
ve sesimizi duyuracağımızın
deneysel kanıtıydı.

2181
02:09:49,114 --> 02:09:53,494
<i>Dönemin tüm iniş çıkışlarını simgeleyen</i>
<i>o kişiyle ilgili son bir not.</i>

2182
02:09:53,577 --> 02:09:56,789
<i>Gişede bir numaradayken dibe batan</i>
<i>ve hâlâ ayakta kalan</i>

2183
02:09:56,872 --> 02:09:59,333
<i>son Siyahi oyunculardan biri.</i>

2184
02:09:59,416 --> 02:10:00,834
<i>Sidney Poitier.</i>

2185
02:10:00,918 --> 02:10:03,962
<i>Yönünü değiştirdi ama hiç yavaşlamadı.</i>

2186
02:10:04,505 --> 02:10:08,133
<i>Siyahi izleyiciyle arasındaki anlaşmanın</i>
<i>sağlamlığına güvendi.</i>

2187
02:10:08,217 --> 02:10:10,594
BUCK AND THE PREACHER (1972)
YÖNETMEN: SIDNEY POITIER

2188
02:10:10,677 --> 02:10:14,973
<i>1968'den 1978'e kadar</i>
<i>beş film yönetti ve beşinde oynadı.</i>

2189
02:10:15,057 --> 02:10:16,975
Kutsal kitabımıza inanıyorum.

2190
02:10:17,059 --> 02:10:21,188
Hepsinin merkezinde olduğundan
farklı davranan karakterler vardı.

2191
02:10:21,271 --> 02:10:24,149
Lanet olsun, sana güvenmiştik! Niye biz?

2192
02:10:25,317 --> 02:10:26,777
Niye sen olmayasın kardeşim?

2193
02:10:26,860 --> 02:10:28,987
<i>Konuştuğumuz nadir anlardan birinde</i>

2194
02:10:29,071 --> 02:10:31,323
<i>ona sordum.</i>

2195
02:10:31,406 --> 02:10:33,992
<i>Hepsinde de röportaj isteğimi</i>
<i>geri çevirdi.</i>

2196
02:10:34,076 --> 02:10:38,372
<i>Beş yönetmenlik deneyiminin de</i>
<i>taklit olduğunu söylediğimde…</i>

2197
02:10:38,455 --> 02:10:39,373
Gözlerini aç.

2198
02:10:39,456 --> 02:10:41,166
<i>…güldü ve şöyle dedi.</i>

2199
02:10:41,250 --> 02:10:45,045
<i>"Genç adam, zaten terapistim var,</i>
<i>bir tane daha lazım değil."</i>

2200
02:10:45,546 --> 02:10:49,967
Büyük bir kuvvet ve cesaret örneği
sergileme kapasiten var.

2201
02:10:50,634 --> 02:10:53,303
Kuvvet ve cesaret.

2202
02:10:53,387 --> 02:10:59,268
Dünyadaki her dövüşçüyü yenebilirsin.
Şampiyonayı kazanacaksın.

2203
02:11:01,395 --> 02:11:03,522
-Kazanacak mıyım?
-Evet!

2204
02:11:05,274 --> 02:11:08,652
<i>Ama Amerika'da Siyahi olmak</i>
<i>başkalarının gördüğü değil,</i>

2205
02:11:08,735 --> 02:11:11,989
<i>olduğunu düşündüğün kişiyi hatırlamak</i>

2206
02:11:12,072 --> 02:11:15,576
<i>ve bu iki algı arasındaki</i>
<i>mesafeyi anlamaktır.</i>

2207
02:11:16,159 --> 02:11:19,079
<i>Sanırım büyükannem de bana katılırdı.</i>