1
00:00:06,200 --> 00:00:09,920
NETFLIX - SERIAL DOKUMENTALNY

2
00:00:11,280 --> 00:00:12,840
<i>W odległej Zambii</i>

3
00:00:12,920 --> 00:00:16,840
<i>matka stada</i>
<i>prowadzi desperackie poszukiwania.</i>

4
00:00:18,600 --> 00:00:22,880
<i>Zeszłej nocy</i>
<i>koczownicze samce zaatakowały samice,</i>

5
00:00:23,560 --> 00:00:26,600
<i>a mała Minnie</i>
<i>uciekła ze starszymi lwiątkami.</i>

6
00:00:29,000 --> 00:00:31,040
<i>Teraz nie mogą ich znaleźć.</i>

7
00:00:33,600 --> 00:00:36,520
<i>Mama Minnie ma głęboką ranę na ramieniu,</i>

8
00:00:37,600 --> 00:00:41,040
<i>ale teraz martwi się</i>
<i>o bezpieczeństwo Minnie.</i>

9
00:00:47,640 --> 00:00:49,720
<i>Młode się nie wychylają.</i>

10
00:00:54,440 --> 00:00:57,040
<i>Same są bezbronne.</i>

11
00:01:02,320 --> 00:01:06,720
<i>A potężna hiena zmierza prosto na nie.</i>

12
00:01:16,400 --> 00:01:18,920
<i>Minnie jest najbardziej zagrożona.</i>

13
00:01:25,600 --> 00:01:27,720
<i>Jest mniej pewna siebie niż reszta.</i>

14
00:01:27,800 --> 00:01:31,760
<i>Nie miałaby szans</i>
<i>z tak niebezpiecznym przeciwnikiem.</i>

15
00:01:39,640 --> 00:01:41,280
<i>Ale nadeszła pomoc.</i>

16
00:01:54,400 --> 00:01:56,280
<i>Minnie jest teraz bezpieczna.</i>

17
00:01:57,800 --> 00:02:02,800
<i>Ale wszystkie młode będą musiały dorosnąć,</i>
<i>znaleźć w sobie odwagę</i>

18
00:02:02,880 --> 00:02:07,160
<i>i opanować umiejętności</i>
<i>niezbędne w dorosłości.</i>

19
00:02:09,440 --> 00:02:11,520
<i>Nadszedł czas na Minnie.</i>

20
00:02:23,120 --> 00:02:28,000
CZAS DOROSNĄĆ

21
00:02:31,720 --> 00:02:36,600
<i>Lato w Kolumbii Brytyjskiej</i>
<i>na północno-zachodnim wybrzeżu Pacyfiku.</i>

22
00:02:38,200 --> 00:02:43,920
KANADA
KHUTZEYMATEEN

23
00:02:46,720 --> 00:02:50,280
<i>Ukryte pośród stromych fiordów</i>
<i>dzikie tereny</i>

24
00:02:50,360 --> 00:02:54,400
<i>są rajem dla jednego</i>
<i>z największych niedźwiedzi na Ziemi.</i>

25
00:02:56,240 --> 00:02:58,280
<i>To potężny grizli.</i>

26
00:03:01,880 --> 00:03:05,560
<i>To pracowity okres</i>
<i>dla rocznego Spruce’a i jego mamy.</i>

27
00:03:06,720 --> 00:03:09,240
<i>Dwa miesiące temu wyszli ze swojej gawry.</i>

28
00:03:10,280 --> 00:03:14,640
<i>Nastolatek musi umieć szukać pożywienia,</i>
<i>zanim znów zapadną w sen.</i>

29
00:03:17,320 --> 00:03:21,280
<i>Ale Spruce</i>
<i>nie jest przyzwyczajony do ciężkiej pracy.</i>

30
00:03:23,320 --> 00:03:26,240
<i>Ciągle dojada tłustym mlekiem.</i>

31
00:03:28,320 --> 00:03:31,200
<i>Dziś to się zmieni.</i>

32
00:03:32,480 --> 00:03:36,360
<i>Mama musi go przygotować</i>
<i>do samodzielnego życia.</i>

33
00:03:38,880 --> 00:03:43,080
<i>Na razie najłatwiej dostępnym jedzeniem</i>
<i>jest turzyca zwisła.</i>

34
00:03:53,000 --> 00:03:55,920
<i>Ale Spruce nie przepada za zieleniną.</i>

35
00:03:57,600 --> 00:04:01,200
<i>Całe to żucie wykańcza małego niedźwiadka.</i>

36
00:04:10,840 --> 00:04:13,440
<i>Czas na króciutką drzemkę.</i>

37
00:04:15,920 --> 00:04:20,600
<i>To nie jest obiecujący początek</i>
<i>drogi do niezależności.</i>

38
00:04:31,960 --> 00:04:33,960
<i>Po odświeżającej drzemce</i>

39
00:04:34,040 --> 00:04:36,000
<i>mama prowadzi go na brzeg</i>

40
00:04:36,080 --> 00:04:39,400
<i>w poszukiwaniu czegoś smaczniejszego.</i>

41
00:04:42,200 --> 00:04:45,680
<i>Na pierwszy rzut oka</i>
<i>nie wygląda to zbyt obiecująco.</i>

42
00:04:51,680 --> 00:04:55,120
<i>Ale mama szuka zakopanego skarbu.</i>

43
00:04:59,200 --> 00:05:02,680
<i>Inne głodne niedźwiedzie już zaczęły.</i>

44
00:05:06,760 --> 00:05:08,960
<i>Szukają małży.</i>

45
00:05:09,640 --> 00:05:12,680
<i>Te małe mięczaki to świetna przekąska.</i>

46
00:05:17,320 --> 00:05:22,200
<i>Oby Spruce przy tym wyzwaniu</i>
<i>wykazał się większym entuzjazmem.</i>

47
00:05:24,360 --> 00:05:27,040
<i>Ale zbliżają się kłopoty.</i>

48
00:05:28,280 --> 00:05:29,800
<i>To duży samiec.</i>

49
00:05:38,120 --> 00:05:42,080
<i>To okres rozrodczy, a on zabiłby młode,</i>

50
00:05:42,160 --> 00:05:43,960
<i>żeby móc spółkować z samicą.</i>

51
00:05:49,320 --> 00:05:52,840
<i>Zaciekle opiekuńcza mama wkracza do akcji.</i>

52
00:05:55,200 --> 00:05:56,760
<i>To odważne posunięcie,</i>

53
00:05:56,840 --> 00:05:59,480
<i>bo samiec z łatwością mógłby ją pokonać.</i>

54
00:06:11,840 --> 00:06:13,680
<i>Jedno zagrożenie zniknęło.</i>

55
00:06:14,720 --> 00:06:17,680
<i>Ale teraz mały Spruce jest całkiem sam.</i>

56
00:06:20,840 --> 00:06:24,360
<i>Opuszcza plażę</i>
<i>w przeciwnym kierunku niż jego mama.</i>

57
00:06:27,840 --> 00:06:30,320
<i>Tej decyzji może pożałować.</i>

58
00:06:42,320 --> 00:06:43,880
<i>W Afryce Środkowej</i>

59
00:06:43,960 --> 00:06:46,200
<i>stado znów jest razem</i>

60
00:06:46,280 --> 00:06:48,840
<i>i odpoczywa od upału.</i>

61
00:06:53,000 --> 00:06:55,920
<i>Ale dziesięciomiesięczna Minnie</i>
<i>ma problemy.</i>

62
00:07:06,120 --> 00:07:09,800
<i>Po polowaniu brak jej pewności siebie,</i>
<i>by dojść do mięsa,</i>

63
00:07:09,880 --> 00:07:11,840
<i>a rodzina nie zwleka z jedzeniem.</i>

64
00:07:18,520 --> 00:07:22,280
<i>Musi być twarda</i>
<i>i walczyć o swój przydział.</i>

65
00:07:29,520 --> 00:07:34,560
<i>Teraz umiera z głodu</i>
<i>i ledwo starcza jej energii na ruch.</i>

66
00:07:36,720 --> 00:07:38,760
<i>Musi dziś zjeść.</i>

67
00:07:50,680 --> 00:07:53,720
<i>Jej mama jest najlepszą łowczynią stada.</i>

68
00:07:53,800 --> 00:07:56,360
<i>Jest zdeterminowana, by coś upolować.</i>

69
00:07:57,440 --> 00:08:00,600
<i>Od tego zależy przetrwanie jej córki.</i>

70
00:08:08,600 --> 00:08:11,760
<i>Kob śniady byłby idealny.</i>

71
00:08:53,440 --> 00:08:54,560
<i>Udało się.</i>

72
00:08:57,400 --> 00:09:01,880
<i>Zaciera ślady prowadzące do miejsca,</i>
<i>do którego zaciągnęła ofiarę.</i>

73
00:09:04,560 --> 00:09:08,640
<i>Nie chce, żeby znalazło ją inne zwierzę,</i>
<i>zanim przyprowadzi Minnie.</i>

74
00:09:12,000 --> 00:09:14,480
<i>Sępy już przyleciały.</i>

75
00:09:20,000 --> 00:09:21,680
<i>Stado musi się spieszyć.</i>

76
00:09:36,560 --> 00:09:38,680
<i>Starsze lwiątka przychodzą pierwsze.</i>

77
00:09:50,080 --> 00:09:53,160
<i>Jeśli Minnie chce zjeść,</i>
<i>musi się postawić.</i>

78
00:09:56,800 --> 00:10:00,680
<i>Przyszła ostatnia,</i>
<i>więc nie ma już dla niej miejsca.</i>

79
00:10:04,800 --> 00:10:07,880
<i>Wszyscy są bardziej zainteresowani</i>
<i>swoim przydziałem.</i>

80
00:10:12,880 --> 00:10:15,480
<i>Ale tym razem Minnie jest zdeterminowana.</i>

81
00:10:20,840 --> 00:10:23,760
<i>Przepycha się, by dojść na samą górę.</i>

82
00:10:26,480 --> 00:10:28,280
<i>Siostra ją strofuje…</i>

83
00:10:34,240 --> 00:10:36,400
<i>ale Minnie nie odpuści.</i>

84
00:10:46,840 --> 00:10:49,640
<i>W końcu wie, jak się postawić.</i>

85
00:10:59,960 --> 00:11:02,520
<i>Ale to nie koniec wyzwań,</i>

86
00:11:03,640 --> 00:11:08,000
<i>jeśli chce się stać</i>
<i>potężnym członkiem stada.</i>

87
00:11:14,680 --> 00:11:17,680
<i>Niektóre młode zwierzęta</i>
<i>nie chcą dorastać.</i>

88
00:11:18,240 --> 00:11:20,200
<i>A inne nie mogą się doczekać.</i>

89
00:11:20,840 --> 00:11:25,040
USA
KAROLINA POŁUDNIOWA

90
00:11:33,440 --> 00:11:34,920
<i>W Atlantyku</i>

91
00:11:35,000 --> 00:11:39,760
<i>młody butlonos Kai</i>
<i>bawi się razem ze swoim stadem.</i>

92
00:11:43,200 --> 00:11:47,000
<i>To towarzyska grupa,</i>
<i>a on chce być jej częścią.</i>

93
00:11:49,880 --> 00:11:51,120
<i>Ale ma dwa lata,</i>

94
00:11:51,200 --> 00:11:54,440
<i>więc musi się jeszcze sporo nauczyć,</i>
<i>zanim opuści mamę.</i>

95
00:12:01,520 --> 00:12:05,440
<i>Przybyli do potoków i zatok</i>
<i>Karoliny Południowej.</i>

96
00:12:06,720 --> 00:12:10,680
<i>Pełno tam ryb</i>
<i>migrujących do morza na tarło.</i>

97
00:12:12,360 --> 00:12:15,000
<i>Kai łowił już na otwartej wodzie oceanu,</i>

98
00:12:15,080 --> 00:12:17,920
<i>ale w tych nieprzejrzystych</i>
<i>i płytkich estuariach</i>

99
00:12:18,000 --> 00:12:21,320
<i>stado musi wykorzystywać</i>
<i>niebezpieczną technikę.</i>

100
00:12:22,600 --> 00:12:24,960
<i>Zapolują na lądzie.</i>

101
00:12:27,080 --> 00:12:29,280
<i>Mama pokaże mu, jak to zrobić.</i>

102
00:12:32,240 --> 00:12:35,440
<i>Razem z innym delfinem</i>
<i>robi na tyle dużą falę,</i>

103
00:12:35,520 --> 00:12:37,400
<i>by wypchnąć ryby na brzeg,</i>

104
00:12:37,480 --> 00:12:39,680
<i>gdzie stają się prostszym celem.</i>

105
00:12:41,280 --> 00:12:45,680
<i>Potem celowo wyskakują na brzeg,</i>
<i>by dorwać ofiary,</i>

106
00:12:45,760 --> 00:12:47,760
<i>po czym ześlizgują się z powrotem.</i>

107
00:12:49,640 --> 00:12:52,920
<i>Utknięcie na lądzie to poważne ryzyko.</i>

108
00:12:54,680 --> 00:12:57,240
<i>Mama Kaia jest ekspertką.</i>

109
00:12:59,760 --> 00:13:01,880
<i>Kolej na niego.</i>

110
00:13:09,360 --> 00:13:13,240
<i>Umieszcza go na środku,</i>
<i>żeby jak najbardziej mu pomóc.</i>

111
00:13:25,160 --> 00:13:26,120
<i>Udało się.</i>

112
00:13:28,200 --> 00:13:31,800
<i>Kai nie wyskoczył wystarczająco daleko,</i>
<i>więc nie dał rady.</i>

113
00:13:42,720 --> 00:13:44,840
<i>Tym razem musi wyskoczyć wyżej.</i>

114
00:13:54,360 --> 00:13:56,240
<i>Przesadził.</i>

115
00:14:09,160 --> 00:14:11,560
<i>Uratowało go śliskie błoto.</i>

116
00:14:18,360 --> 00:14:21,240
<i>Kolejna pomyłka może okazać się zabójcza.</i>

117
00:14:23,920 --> 00:14:26,240
<i>Ale musi dalej próbować.</i>

118
00:14:32,920 --> 00:14:34,440
<i>W Kanadzie Zachodniej</i>

119
00:14:34,520 --> 00:14:38,280
<i>nastolatek Spruce opuścił plażę,</i>
<i>na której ostatnio był z mamą.</i>

120
00:14:42,160 --> 00:14:44,080
<i>Zgubił się.</i>

121
00:14:50,000 --> 00:14:52,280
<i>Powinien jej szukać…</i>

122
00:14:54,880 --> 00:14:57,840
<i>ale chodzenie jest męczące.</i>

123
00:15:02,400 --> 00:15:06,880
<i>Spruce nie może się oprzeć</i>
<i>kolejnej krótkiej drzemce.</i>

124
00:15:16,160 --> 00:15:19,960
<i>Jego mama nie ma czasu na odpoczynek.</i>

125
00:15:20,800 --> 00:15:24,160
<i>Dobrze wie, co grozi jej młodemu.</i>

126
00:15:27,440 --> 00:15:28,520
<i>Wreszcie!</i>

127
00:15:29,200 --> 00:15:30,280
<i>Zauważyła go.</i>

128
00:16:09,960 --> 00:16:13,920
<i>Mama nie poddaje się</i>
<i>i dalej uczy Spruce’a jak szukać małży.</i>

129
00:16:17,760 --> 00:16:21,080
<i>Na szczęście teraz nic go nie rozprasza.</i>

130
00:16:22,200 --> 00:16:24,400
<i>Zaczynamy lekcję.</i>

131
00:16:30,760 --> 00:16:32,080
<i>Ale po co się męczyć,</i>

132
00:16:32,160 --> 00:16:35,160
<i>skoro o wiele łatwiej jest</i>
<i>zgarnąć resztki po mamie?</i>

133
00:16:42,280 --> 00:16:45,440
<i>Musi zacząć się usamodzielniać.</i>

134
00:16:53,440 --> 00:16:57,080
<i>Ale Spruce uwielbia chodzić na skróty.</i>

135
00:17:00,720 --> 00:17:04,360
<i>Ktoś szybciej dorwał małże.</i>

136
00:17:08,760 --> 00:17:10,800
<i>Został tylko jeden.</i>

137
00:17:18,760 --> 00:17:23,520
<i>Ale pojedyncze zdobycze</i>
<i>nie wystarczą rosnącemu niedźwiedziowi.</i>

138
00:17:30,600 --> 00:17:34,360
<i>Głodny Spruce</i>
<i>nie może tego odkładać dłużej.</i>

139
00:17:36,120 --> 00:17:38,280
<i>Będzie musiał kopać.</i>

140
00:17:55,600 --> 00:18:00,080
<i>W końcu robi to całkiem sam.</i>

141
00:18:04,440 --> 00:18:07,200
<i>Pokazał mamie, że da radę.</i>

142
00:18:07,880 --> 00:18:09,600
<i>Jest już dużym niedźwiedziem.</i>

143
00:18:12,040 --> 00:18:13,800
<i>Prawie.</i>

144
00:18:25,920 --> 00:18:30,360
<i>W dolinie Luangwa w Zambii</i>
<i>Minnie jest w lepszej formie.</i>

145
00:18:34,160 --> 00:18:37,000
<i>Pojadła i rozpiera ją energia.</i>

146
00:18:42,480 --> 00:18:44,680
<i>To uczucie jest zaraźliwe.</i>

147
00:19:00,920 --> 00:19:02,920
<i>Rodzina wróciła do rzeki.</i>

148
00:19:03,480 --> 00:19:05,600
<i>To ich ulubione miejsce.</i>

149
00:19:06,240 --> 00:19:10,480
<i>Jest tu dużo picia</i>
<i>i mają piękny widok na swoje terytorium.</i>

150
00:19:13,440 --> 00:19:15,960
<i>Ale nie wszystkich cieszy ich widok.</i>

151
00:19:18,920 --> 00:19:21,000
<i>Rzeka Luangwa jest domem</i>

152
00:19:21,080 --> 00:19:24,560
<i>największej liczby hipopotamów na świecie.</i>

153
00:19:26,680 --> 00:19:29,440
<i>Samce się denerwują.</i>

154
00:19:34,240 --> 00:19:37,280
<i>Nie lubią, gdy ktoś się zbliża.</i>

155
00:19:41,000 --> 00:19:43,320
<i>Stado jest ostrożne.</i>

156
00:19:56,000 --> 00:20:01,120
<i>Ale najmniejsze z młodych</i>
<i>muszą się nauczyć, kiedy uciekać.</i>

157
00:20:03,160 --> 00:20:07,480
<i>Minnie postanawia stanąć</i>
<i>między hipopotamami a stadem.</i>

158
00:20:08,800 --> 00:20:12,440
<i>Nie pozwoli już sobą pomiatać.</i>

159
00:20:19,280 --> 00:20:23,200
<i>Ale ten hipopotam to zupełnie inna liga.</i>

160
00:20:24,080 --> 00:20:27,080
<i>Popisywanie się ostrymi kłami</i>

161
00:20:27,160 --> 00:20:29,120
<i>to agresywna groźba.</i>

162
00:20:49,640 --> 00:20:52,480
<i>Minnie jako pierwsza odczytała znaki.</i>

163
00:20:56,760 --> 00:20:59,080
<i>Reszta idzie w jej ślady.</i>

164
00:21:17,800 --> 00:21:22,120
<i>Uczy się radzić sobie z trudnościami,</i>
<i>które czekają na nią w życiu.</i>

165
00:21:24,720 --> 00:21:28,080
<i>Żeby odnieść sukces,</i>
<i>musi nabrać pewności siebie.</i>

166
00:21:29,840 --> 00:21:32,480
<i>A przy wsparciu zżytej rodziny,</i>

167
00:21:32,560 --> 00:21:35,640
<i>jej przyszłość zapowiada się pozytywnie.</i>

168
00:21:45,000 --> 00:21:47,320
<i>W estuarium w Karolinie Południowej</i>

169
00:21:48,280 --> 00:21:51,920
<i>delfin Kai uczy się</i>
<i>niebezpiecznego sposobu łowienia ryb.</i>

170
00:21:54,880 --> 00:21:59,320
<i>Musi dopracować tę technikę</i>
<i>albo ryzykować własne bezpieczeństwo.</i>

171
00:22:05,080 --> 00:22:09,160
<i>Jego stado przenosi się za róg</i>
<i>do nowego miejsca.</i>

172
00:22:12,400 --> 00:22:15,560
<i>Na plaży jest mnóstwo</i>
<i>początkujących wędkarzy.</i>

173
00:22:22,880 --> 00:22:25,680
<i>Kai chętnie do nich dołączy.</i>

174
00:22:34,840 --> 00:22:37,920
<i>Jego mama sprawdza,</i>
<i>czy miejsce lądowania jest wolne.</i>

175
00:22:41,680 --> 00:22:43,040
<i>I mogą ruszać.</i>

176
00:22:58,760 --> 00:23:01,840
<i>Kai wciąż ma problem z wyczuciem czasu.</i>

177
00:23:03,080 --> 00:23:05,720
<i>Za to mama wie, że musisz chwilę poczekać,</i>

178
00:23:07,400 --> 00:23:09,160
<i>żeby trafić w dziesiątkę.</i>

179
00:23:15,000 --> 00:23:17,480
<i>Kai chce spróbować ponownie.</i>

180
00:23:42,520 --> 00:23:45,000
<i>Tym razem to on czeka.</i>

181
00:23:48,120 --> 00:23:49,880
<i>Jego pierwsza zdobycz.</i>

182
00:23:52,400 --> 00:23:55,680
<i>Ucząc się od mamy,</i>
<i>opanował tę sztukę do perfekcji.</i>

183
00:23:57,800 --> 00:23:59,920
<i>Teraz nic go nie powstrzyma.</i>

184
00:24:10,160 --> 00:24:12,720
<i>Pełny sukces.</i>

185
00:24:17,560 --> 00:24:21,080
<i>Kai nauczył się polować na lądzie</i>

186
00:24:22,000 --> 00:24:24,600
<i>i wykazał się przed mamą.</i>

187
00:24:33,360 --> 00:24:38,760
<i>Każde dziecko dzikich zwierząt</i>
<i>od pierwszego dnia musi się dużo uczyć.</i>

188
00:24:40,080 --> 00:24:43,120
<i>Prawdopodobieństwo im nie sprzyja.</i>

189
00:24:45,160 --> 00:24:47,960
<i>Niebezpieczeństwo czai się</i>
<i>na każdym kroku.</i>

190
00:24:52,040 --> 00:24:55,200
<i>Ale większość z nich</i>
<i>nie musi walczyć sama.</i>

191
00:24:55,880 --> 00:25:00,360
<i>Oddani rodzice dają z siebie wszystko,</i>
<i>by pomóc im przetrwać.</i>

192
00:25:02,880 --> 00:25:07,400
<i>By przygotować je do wyzwań,</i>
<i>z którymi przyjdzie im się zmierzyć.</i>

193
00:25:11,880 --> 00:25:15,240
<i>Jeśli dzieci opanują umiejętności,</i>
<i>których je uczono…</i>

194
00:25:20,040 --> 00:25:22,520
<i>nauczą się bronić</i>

195
00:25:23,240 --> 00:25:25,200
<i>i walczyć o swoje,</i>

196
00:25:26,760 --> 00:25:30,400
<i>będą miały duże szanse</i>
<i>na dotrwanie do dorosłości.</i>

197
00:25:32,640 --> 00:25:33,680
<i>I pewnego dnia</i>

198
00:25:34,480 --> 00:25:37,960
<i>założą też własne rodziny.</i>

199
00:26:13,360 --> 00:26:16,760
Napisy: Jędrzej Kogut