1
00:00:06,043 --> 00:00:09,243
Dalam episod lepas peradaban manusia
yang berkemungkinan besar
2
00:00:09,323 --> 00:00:11,163
akan menang anugerah,
3
00:00:11,243 --> 00:00:15,243
saya kongsikan cara nenek moyang kita
jalani kesedaran spiritual yang mendadak
4
00:00:15,323 --> 00:00:16,443
seperti Mak Cik Carol saya.
5
00:00:16,523 --> 00:00:20,003
Mereka temui guru yang menarik
untuk diikuti seperti Mak Cik Carol.
6
00:00:20,803 --> 00:00:23,603
Namun, mereka bukan macam dia,
yang tinggalkan suami….
7
00:00:23,683 --> 00:00:26,803
untuk tinggal di ladang di Wales
bersama lapan wanita lagi,
8
00:00:26,883 --> 00:00:29,203
dalam keadaan yang saya
tak boleh cerita lebih-lebih
9
00:00:29,283 --> 00:00:33,083
kerana ia disiasat Polis Wales Utara.
10
00:00:33,163 --> 00:00:34,963
Dunia kita berubah selamanya
11
00:00:35,043 --> 00:00:37,723
sebagai pesanan keagamaan
tentang toleransi dan kemaafan
12
00:00:37,802 --> 00:00:42,243
memberi ilham kepada manusia
untuk berjuang selama beratus tahun.
13
00:00:42,323 --> 00:00:44,843
Namun dunia perlu meluaskan mindanya
14
00:00:44,923 --> 00:00:48,323
kemudian musnah
oleh kuasa lebih besar yang berbeza.
15
00:00:49,003 --> 00:00:52,363
Manusia hampir mengalami kelahiran semula
16
00:00:52,443 --> 00:00:54,363
dengan adanya Zaman Pembaharuan,
17
00:00:54,443 --> 00:00:58,163
di planet yang sama kita tinggal hari ini,
18
00:00:58,243 --> 00:01:01,163
batuan angkasa yang berkilauan
yang bernama bumi.
19
00:01:14,443 --> 00:01:18,203
EPISOD TIGA: ZAMAN RENAISSANCE
TIDAK AKAN DISIARKAN
20
00:01:19,643 --> 00:01:21,563
Pada tahun 1440,
21
00:01:21,643 --> 00:01:24,043
bukan sekarang, tetapi tahun 1440 dahulu,
22
00:01:24,563 --> 00:01:27,323
satu ciptaan akan mencetuskan cahaya
23
00:01:27,403 --> 00:01:29,243
dengan pelbagai kemungkinan.
24
00:01:30,443 --> 00:01:33,323
Beberapa abad yang lalu,
orang China mencipta cetakan,
25
00:01:33,403 --> 00:01:35,283
namun tiada sesiapa di Eropah peduli
26
00:01:35,363 --> 00:01:37,403
sehinggalah media cetak dicipta lagi
27
00:01:37,483 --> 00:01:40,363
oleh orang Jerman
bernama Johannes Steve Gutenberg.
28
00:01:40,443 --> 00:01:43,523
Media Gutenberg merupakan
yang pertama dalam sejarah,
29
00:01:43,603 --> 00:01:45,283
kecuali sejarah China.
30
00:01:45,363 --> 00:01:50,243
Adakah media cetak mengubah
apa-apa kepentingannya?
31
00:01:50,323 --> 00:01:52,043
Jika Gutenberg tak mencipta cetakan….
32
00:01:52,123 --> 00:01:53,123
AHLI SEJARAH CETAKAN
33
00:01:53,203 --> 00:01:56,523
yang bermaksud idea itu boleh disampaikan
ke seluruh dunia,
34
00:01:57,323 --> 00:02:00,723
budaya kita takkan berkembang
dengan cara yang sama sekarang.
35
00:02:00,803 --> 00:02:04,683
Jadi dia telah banyak mengembangkan
dunia moden hari ini.
36
00:02:04,763 --> 00:02:06,923
Jadi itu idea kepentingan awak?
37
00:02:08,563 --> 00:02:12,483
Buku pertama yang dicetak
oleh media Gutenberg ialah Bible.
38
00:02:12,563 --> 00:02:14,763
Selain daripada
menyebarkan kata-kata Tuhan,
39
00:02:14,843 --> 00:02:17,563
ia juga menyebarkan ilmu ahli sains,
ahli falsafah,
40
00:02:17,643 --> 00:02:19,523
dan akhirnya Dan Brown.
41
00:02:19,603 --> 00:02:21,003
DAN BROWN
KOD DA VINCI
42
00:02:22,283 --> 00:02:24,043
Menulis buku baru
memerlukan masa yang lama.
43
00:02:24,123 --> 00:02:26,283
Jadi untuk beri tugas kepada media mereka,
44
00:02:26,363 --> 00:02:28,563
mereka kembali ke masa lalu
45
00:02:28,643 --> 00:02:31,283
dalam mencari bahan lama
untuk ditulis semula.
46
00:02:32,043 --> 00:02:33,963
Begitulah falsafah Yunani purba
47
00:02:34,043 --> 00:02:37,323
tiba-tiba kembali gemilang
dan mengagumkan manusia.
48
00:02:37,403 --> 00:02:40,923
Pada ketika itu, ramai hidup orang
suram dan tidak menyeronokkan
49
00:02:41,003 --> 00:02:42,483
seperti Pak Cik Martin saya.
50
00:02:42,563 --> 00:02:44,763
Hobi mereka hanyalah membuat kerja berat,
51
00:02:44,843 --> 00:02:47,203
mati kerana wabak atau diseksa.
52
00:02:47,283 --> 00:02:50,483
Setahu mereka, beginilah kehidupan.
53
00:02:51,483 --> 00:02:54,683
Bagi mereka, apabila didedahkan
dengan falsafah Yunani purba
54
00:02:54,763 --> 00:02:58,683
tak membosankan seperti sekarang,
tetapi pengalaman yang membuka minda
55
00:02:58,763 --> 00:03:01,363
yang ubah cara pandangan mereka
terhadap diri.
56
00:03:01,443 --> 00:03:03,923
Seperti kawan saya, Paul,
yang makan brownie ketamin
57
00:03:04,003 --> 00:03:06,283
dan ingat dia boleh berhubung
secara telepati
58
00:03:06,363 --> 00:03:08,403
dengan haiwan yang dia lihat
di televisyen.
59
00:03:09,203 --> 00:03:12,803
Walaupun Paul akhirnya dikurung
demi keselamatannya sendiri,
60
00:03:12,883 --> 00:03:16,083
nenek moyang kita memutuskan
untuk mengubah dunia.
61
00:03:21,603 --> 00:03:22,963
Inilah Florence.
62
00:03:23,043 --> 00:03:26,803
Orang Itali menggelarnya Firenze untuk
halang pelancong daripada mencarinya.
63
00:03:26,883 --> 00:03:28,003
Namun ia memang Florence
64
00:03:28,083 --> 00:03:30,123
sebab kami dah periksa berkali-kali
di peta Britain.
65
00:03:31,283 --> 00:03:34,883
Florence mungkin kelihatan
seperti kucar-kacir,
66
00:03:34,963 --> 00:03:37,763
namun pada abad ke-15, ia menjadi pusat
67
00:03:37,843 --> 00:03:41,923
artistik yang tidak pernah berlaku
dan fenomena budaya.
68
00:03:42,003 --> 00:03:44,523
Apa itu "Renais' sauce"?
69
00:03:44,603 --> 00:03:47,163
Adakah itu sos tomato abad ke-16?
70
00:03:47,243 --> 00:03:49,643
Renaissance berasal
daripada bahasa Perancis.
71
00:03:49,723 --> 00:03:53,283
Renaissance.
"Naissance" ialah "kelahiran".
72
00:03:53,363 --> 00:03:55,483
Jadi ia ditafsirkan
sebagai kelahiran semula.
73
00:03:55,563 --> 00:03:57,323
Jadi ia bukan sejenis perasa?
74
00:03:57,403 --> 00:03:59,603
- Setahu saya, bukan.
- Okey.
75
00:03:59,683 --> 00:04:02,243
Sos apa yang mereka guna ketika itu?
76
00:04:02,323 --> 00:04:06,323
Jadi ini bidang sejarah
yang saya kurang arif,
77
00:04:06,403 --> 00:04:08,123
iaitu sejarah sos.
78
00:04:08,203 --> 00:04:10,083
Jadi awak bukan pakar sos?
79
00:04:10,163 --> 00:04:12,443
Saya bukan pakar sos yang berpengaruh.
80
00:04:14,483 --> 00:04:16,763
Kita kena mula semula
seluruh temu bual ini.
81
00:04:18,163 --> 00:04:19,803
Ketika zaman Pembaharuan,
82
00:04:19,883 --> 00:04:23,243
Florence menghasilkan artis
yang pertama kalinya dalam sejarah
83
00:04:23,322 --> 00:04:26,882
cukup cekap untuk menghasilkan lukisan
yang berbaloi dilihat.
84
00:04:26,963 --> 00:04:30,723
Salah satu tukang lukis
yang cekap ialah Botticelli.
85
00:04:31,683 --> 00:04:33,323
Jadi ini lukisan apa?
86
00:04:33,403 --> 00:04:36,923
Jadi ini lukisan Alessandro Botticelli
bernama Kelahiran Venus.
87
00:04:37,003 --> 00:04:39,883
Ini salah satu lukisan terhebat
pada Zaman Pembaharuan.
88
00:04:39,963 --> 00:04:40,963
PENGARAH, V&A EAST
89
00:04:41,043 --> 00:04:44,203
Jadi kita boleh tahu beginilah
kelahiran Venus?
90
00:04:44,283 --> 00:04:47,363
Ia menggambarkan watak mitos,
91
00:04:47,443 --> 00:04:49,323
jadi ia mengandungi metafora.
92
00:04:49,403 --> 00:04:51,843
- Jadi beginilah dewi….
- Ya.
93
00:04:51,923 --> 00:04:55,523
….muncul menjadi manusia,
bukannya dilahirkan.
94
00:04:55,603 --> 00:04:57,083
Lehernya sangat jenjang.
95
00:04:57,163 --> 00:05:01,123
Adakah Venus separuh zirafah
atau dia tak pandai lukis leher?
96
00:05:04,443 --> 00:05:05,843
Lehernya….
97
00:05:05,923 --> 00:05:10,283
menunjukkan tanda kecantikan,
dan pelukis boleh panjangkan lagi leher….
98
00:05:10,363 --> 00:05:11,883
Saya nampak kesilapan di sini. Tengok.
99
00:05:11,963 --> 00:05:14,283
Lelaki ini tiupkan angin
dan rambut Venus menggerbang.
100
00:05:14,363 --> 00:05:16,163
Tapi lihat pokok di sebelah kanan.
101
00:05:16,243 --> 00:05:18,123
Langsung tak bergerak. Tiada angin.
102
00:05:18,203 --> 00:05:21,083
Saya rasa lukisan orang-orang ini
telah disunting.
103
00:05:21,163 --> 00:05:22,803
Semuanya palsu.
104
00:05:23,483 --> 00:05:27,923
Artis terkenal yang lain
menghasilkan lukisan 3D atau arca,
105
00:05:28,003 --> 00:05:31,563
contoh paling terkenal
ialah lelaki tak berpakaian ini
106
00:05:31,643 --> 00:05:34,243
yang dikenali sebagai David Michelangelo.
107
00:05:34,763 --> 00:05:37,843
Jika anda dapat lihat bahagian sulitnya,
108
00:05:37,923 --> 00:05:40,483
anda akan perasan perincian
yang mengagumkan
109
00:05:40,563 --> 00:05:42,723
di seluruh badan Michelangelo.
110
00:05:43,523 --> 00:05:46,563
Ia ada anak mata macam Furby.
111
00:05:46,643 --> 00:05:48,603
Ototnya sangat terperinci.
112
00:05:48,683 --> 00:05:49,963
Lihatlah perutnya.
113
00:05:50,043 --> 00:05:53,563
Ia membuktikan gim tak beguna
sebab dulu tiada gim,
114
00:05:53,643 --> 00:05:55,243
tapi lihatlah betapa tegap badannya.
115
00:05:55,323 --> 00:05:58,403
Kemudian urat yang nampak nyata
di belakang tangannya,
116
00:05:58,483 --> 00:06:01,043
dengan jarinya berlumuran darah.
117
00:06:01,563 --> 00:06:04,163
Walaupun dengan semua perincian ini,
118
00:06:04,243 --> 00:06:07,723
pemeriksaan segera pada belakang badannya
mendedahkan dia tiada anus.
119
00:06:07,803 --> 00:06:09,923
Ia satu kekurangan yang tidak difahami.
120
00:06:10,003 --> 00:06:12,283
Mungkin pemahat arca itu malu
121
00:06:12,363 --> 00:06:15,643
atau model itu perlu balik awal
pada hari itu atau memang tiada anus.
122
00:06:15,723 --> 00:06:17,283
Kita tak tahu.
123
00:06:19,123 --> 00:06:22,163
Pakar Zaman Pembaharuan
yang tak dapat dipertikaikan
124
00:06:22,243 --> 00:06:25,483
ialah manusia bernama Leonardo da Vinci.
125
00:06:27,523 --> 00:06:29,523
Ini Lelaki Vitruvian.
126
00:06:29,603 --> 00:06:32,763
Ia sejenis lukisan oleh Leonardo
pada tahun 1490.
127
00:06:32,843 --> 00:06:34,643
PAKAR DAN CENDEKIAWAN LEONARDO DA VINCI
128
00:06:34,723 --> 00:06:35,763
Ini untuk apa?
129
00:06:38,163 --> 00:06:39,723
Apa kegunaannya?
130
00:06:39,803 --> 00:06:44,403
Kegunaannya ialah Leonardo mahu tahu
131
00:06:44,483 --> 00:06:49,963
cara melukis perkadaran badan manusia.
132
00:06:50,043 --> 00:06:52,803
Saja nak tahu, awak boleh lihat ini juga?
133
00:06:52,883 --> 00:06:53,803
Saya tak bayangkannya?
134
00:06:54,803 --> 00:06:57,283
Ada tak versi dia pakai seluar dalam?
135
00:06:57,363 --> 00:06:59,043
Tidak….
136
00:06:59,763 --> 00:07:01,523
Dia fikir tak apa, bukan?
137
00:07:01,603 --> 00:07:03,283
Ia agak biadab, bukan?
138
00:07:03,363 --> 00:07:05,083
Taklah.
139
00:07:05,163 --> 00:07:07,243
Sebab kecantikan….
140
00:07:07,323 --> 00:07:11,243
Kecantikan badan manusia….
141
00:07:11,323 --> 00:07:13,923
Lihat bahagian sulitnya. Tak cantik pun.
142
00:07:16,883 --> 00:07:17,723
Lihatlah.
143
00:07:18,483 --> 00:07:21,483
Leonardo juga mengisi banyak buku nota
144
00:07:21,563 --> 00:07:24,483
dengan lukisan ciptaan
yang lebih maju pada zaman mereka.
145
00:07:25,163 --> 00:07:26,003
Apa itu?
146
00:07:26,763 --> 00:07:28,243
Ini mesin terbang.
147
00:07:28,323 --> 00:07:31,083
Ia seperti helikopter.
148
00:07:31,163 --> 00:07:33,123
Nampak tak meyakinkan.
149
00:07:33,203 --> 00:07:38,283
Macam kawan saya, Paul, cipta mesin injak
untuk haiwan bela tunangnya, ular.
150
00:07:38,363 --> 00:07:41,563
Lukisan untuk itu
lebih meyakinkan daripada yang ini.
151
00:07:41,643 --> 00:07:43,363
Dia pula tengah berkhayal.
152
00:07:43,443 --> 00:07:46,363
Namun, prototaipnya
buat kepala ular itu putus.
153
00:07:47,403 --> 00:07:48,643
Ya.
154
00:07:48,723 --> 00:07:51,403
Penamat teruk untuk parti hari jadi
yang saya hadiri.
155
00:07:52,883 --> 00:07:54,603
Ciptaannya memang hebat,
156
00:07:54,683 --> 00:07:58,323
tetapi yang paling utama ialah lukisannya.
157
00:07:58,403 --> 00:07:59,763
Ini Mona Lisa,
158
00:07:59,843 --> 00:08:04,003
lukisan sebenar yang wujud
di dunia kita dan dinding ini.
159
00:08:04,083 --> 00:08:07,723
Watak Mona Lisa yang membingungkan
buat orang tertarik.
160
00:08:07,803 --> 00:08:11,203
Kita tak dapat baca mindanya
macam semua wanita.
161
00:08:12,003 --> 00:08:14,843
Dengan melihat saja
dan menimbulkan banyak persoalan.
162
00:08:14,923 --> 00:08:17,243
Siapa dia? Apa yang dia senyumkan?
163
00:08:17,763 --> 00:08:19,763
Adakah dia tengah tahan belon
di kelangkangnya?
164
00:08:19,843 --> 00:08:21,803
Kalau betul, warna apa?
165
00:08:22,403 --> 00:08:25,043
Dia ada teman lelaki? Siapa namanya?
166
00:08:25,123 --> 00:08:27,723
Apa ada di kelangkangnya
dan macam mana nak tahu?
167
00:08:28,403 --> 00:08:30,283
Jawapannya, tak boleh.
168
00:08:30,363 --> 00:08:33,603
Sebab itulah orang asyik datang
setiap tahun
169
00:08:33,683 --> 00:08:35,843
untuk melihat dia dan tertanya-tanya.
170
00:08:35,923 --> 00:08:37,563
Kemudian berhenti tertanya dan balik.
171
00:08:38,363 --> 00:08:40,202
Walaupun nampak elok,
172
00:08:40,283 --> 00:08:43,883
karya da Vinci menunjukkan kepakaran
teknik yang pertama ketika itu
173
00:08:43,962 --> 00:08:45,283
seperti dinyatakan di sini.
174
00:08:45,363 --> 00:08:46,923
Sebelum Zaman Pembaharuan,
175
00:08:47,003 --> 00:08:51,523
lukisan orang lain bersifat 2D.
176
00:08:51,603 --> 00:08:54,443
Itu kerana artis tiada perspektif.
177
00:08:54,523 --> 00:08:57,563
Macam kawan saya, Paul,
yang tumbuk seorang pelayan TGI Fridays
178
00:08:57,643 --> 00:08:59,163
kerana terjatuhkan pai banofeenya.
179
00:08:59,883 --> 00:09:02,683
Lihatlah lukisan Jesus dari abad ke-14 ini
180
00:09:02,763 --> 00:09:04,563
yang sedang minum petang.
181
00:09:05,163 --> 00:09:07,123
Dimensinya semua salah.
182
00:09:07,203 --> 00:09:09,643
Biliknya sempit
jadi ia nampak seperti ia berlaku
183
00:09:09,723 --> 00:09:11,683
dalam penutup kotak kadbod.
184
00:09:12,483 --> 00:09:14,723
Jesus dua kali ganda
lebih besar daripada yang lain
185
00:09:14,803 --> 00:09:17,723
jadi nampak macam dia menikmati
makan malam dengan budak sekolah.
186
00:09:17,803 --> 00:09:19,203
Bukan rupa yang bagus.
187
00:09:19,283 --> 00:09:21,643
Apa itu? Mangkuk atau kerang?
188
00:09:21,723 --> 00:09:23,403
Ini hasil pertukangan yang teruk.
189
00:09:23,483 --> 00:09:25,483
Sangat memalukan.
190
00:09:25,563 --> 00:09:27,203
Tak patut ada di muzium.
191
00:09:27,283 --> 00:09:31,123
Namun berbeza dengan Vinci
yang hasilkan semula lukisan sama.
192
00:09:31,203 --> 00:09:34,003
Dia tahu perspektif melihat sesuatu.
193
00:09:34,083 --> 00:09:36,523
Lihatlah sudut dinding
Santapan Terakhir ini,
194
00:09:36,603 --> 00:09:37,763
dan meja di sana.
195
00:09:37,843 --> 00:09:42,283
Anda hampir rasa anda boleh merangkak
ke dalamnya dan khianati Jesus.
196
00:09:42,363 --> 00:09:46,443
Perspektif itu satu langkah besar
untuk seni manusia,
197
00:09:46,523 --> 00:09:50,163
setara dengan keluaran
Crash Bandicoot berabad tahun kemudian.
198
00:09:50,243 --> 00:09:54,443
Tak syak lagi Zaman Pembaharian
agak penting untuk peradaban.
199
00:09:54,523 --> 00:09:58,123
Ia sepenting untuk pakar menentukannya.
200
00:09:58,803 --> 00:10:01,643
Yang mana lebih penting
dari segi budaya,
201
00:10:01,723 --> 00:10:06,123
Zaman Pembaharuan
atau "Single Ladies" nyanyian Beyoncé?
202
00:10:07,323 --> 00:10:09,163
Kedua-duanya ada zaman sendiri.
203
00:10:09,243 --> 00:10:10,843
Dua-dua ada masa sendiri.
204
00:10:12,683 --> 00:10:13,923
Saya juga agak minat Beyoncé.
205
00:10:14,003 --> 00:10:18,403
Namun Zaman Pembaharuan
membentuk semula keseluruhan budaya.
206
00:10:18,483 --> 00:10:19,763
Apa-apa saja Beyoncé lakukan,
207
00:10:19,843 --> 00:10:21,843
saya rasa dia tiada matlamat itu.
208
00:10:21,923 --> 00:10:24,923
Jadi tugas beberapa orang putih itu
209
00:10:25,003 --> 00:10:26,883
untuk kalahkan Beyoncé?
210
00:10:26,963 --> 00:10:28,763
Itu maksud awak? Depan kamera?
211
00:10:31,683 --> 00:10:34,923
Zaman Pembaharuan
mungkin telah mengembangkan minda,
212
00:10:35,003 --> 00:10:37,843
namun tanpa program seperti ini
untuk mendidik mereka,
213
00:10:38,603 --> 00:10:42,123
orang masih jahil
tentang planet yang mereka duduki.
214
00:10:43,003 --> 00:10:46,643
Kalau tanya orang desa zaman pertengahan
tentang Amerika, mesti mereka bingung.
215
00:10:46,723 --> 00:10:48,403
Atau lebih teruk, tentang wabak.
216
00:10:49,843 --> 00:10:52,643
Kerana bagi mereka,
peta dunia kelihatan begini,
217
00:10:52,723 --> 00:10:55,963
peta negara serabut
yang mereka temui setakat ini,
218
00:10:56,043 --> 00:10:59,763
semuanya padat
dengan Amerika entah di mana.
219
00:11:00,723 --> 00:11:02,683
Namun seorang lelaki mengubah semua itu.
220
00:11:02,763 --> 00:11:05,803
Kelasi dan detektif Itali,
Christopher Columbo.
221
00:11:05,883 --> 00:11:08,963
Columbo ingat jika dia berlayar
ke hujung peta,
222
00:11:09,043 --> 00:11:11,523
dia akan muncul di sebelah lagi
seperti Pacman.
223
00:11:11,603 --> 00:11:13,443
Ia mungkin jalan pintas ke India,
224
00:11:13,523 --> 00:11:15,683
dan ia akan tinggalkan hantu
yang mengekorinya.
225
00:11:15,763 --> 00:11:17,403
Ia satu risiko besar.
226
00:11:17,483 --> 00:11:20,403
Jika betul tanggapan Columbo,
dia akan jadi jutawan.
227
00:11:20,483 --> 00:11:23,003
Jika dia salah,
dia akan jadi bahan ketawa,
228
00:11:23,083 --> 00:11:24,003
tapi yang dah mati.
229
00:11:24,683 --> 00:11:27,443
Dia boleh hidup dengan itu
dan sebab itulah dia belayar.
230
00:11:27,523 --> 00:11:30,003
Columbu gagal mencari India,
231
00:11:30,083 --> 00:11:34,083
namun kapalnya berhenti
di Dunia Baru, Planet Bumi bahagian dua,
232
00:11:34,163 --> 00:11:36,123
iaitu Amerika.
233
00:11:36,203 --> 00:11:39,283
Sebelum itu,
ramai yang mengikuti jejak langkahnya.
234
00:11:41,363 --> 00:11:42,803
Ini Plymouth.
235
00:11:42,883 --> 00:11:47,203
Sekumpulan penziarah berkumpul di sini
pada tahun 1620 untuk kehidupan baik,
236
00:11:47,283 --> 00:11:50,283
yang mana tak mengejutkan
kerana macam saya kata, ini Plymouth.
237
00:11:50,883 --> 00:11:54,043
Penziarah itu masuk ke dalam bot mereka,
238
00:11:54,123 --> 00:11:55,803
Starship Mayflower,
239
00:11:56,563 --> 00:12:00,443
dan dengan beraninya berlayar
merentasi Lautan Atlantik ini
240
00:12:00,523 --> 00:12:03,763
untuk tiba di sebelah sana,
tetapi masih di Plymouth.
241
00:12:03,843 --> 00:12:05,683
Mesti mereka kecewa.
242
00:12:06,203 --> 00:12:09,603
Mujurlah, rupa-rupanya
bukan Plymouth ini yang mereka tinggalkan.
243
00:12:09,683 --> 00:12:14,203
Pada mulanya, penjajah Eropah
rasa sukar untuk hidup di Dunia Baru.
244
00:12:14,283 --> 00:12:17,163
Mujurlah, ada orang Asli Amerika
ajar mereka tanam jagung
245
00:12:17,243 --> 00:12:18,563
dan memancing.
246
00:12:18,643 --> 00:12:23,523
Sebagai pertukaran, penjajah itu kenalkan
penyakit cacar kepada orang Asli Amerika.
247
00:12:23,603 --> 00:12:27,403
Peneroka tak pernah lupa
jasa orang Asli Amerika pada mereka,
248
00:12:27,483 --> 00:12:30,923
walaupun mereka abaikannya apabila orang
Asli Amerika dibunuh bertahun kemudian.
249
00:12:31,003 --> 00:12:34,243
Sementara Dunia Baru
mengalami perubahan mendadak,
250
00:12:34,323 --> 00:12:38,083
kejayaan kontroversi melanda Dunia Lama.
251
00:12:38,843 --> 00:12:42,483
Pada awal taun 1600-an,
seorang ahli sains bergaya hodoh ini
252
00:12:42,563 --> 00:12:45,883
akan mengubah perspektif manusia
buat selamanya.
253
00:12:45,963 --> 00:12:47,483
Namanya Galileo,
254
00:12:47,563 --> 00:12:50,403
salah seorang figura sejarah
yang menjadi sangat terkenal,
255
00:12:50,483 --> 00:12:52,243
dan dikenali dengan satu nama,
256
00:12:52,323 --> 00:12:55,963
seperti Churchill, Pepsi atau Garfield.
257
00:12:56,043 --> 00:13:00,603
Nama penuh Galileo
ialah Galileo Figao Magnifico, bukan?
258
00:13:00,683 --> 00:13:04,043
Tak pastilah kalau itu betul.
Saya tak tahu….
259
00:13:04,123 --> 00:13:06,043
Itulah yang dikatakan
dalam "Dominican Rhapsody".
260
00:13:06,723 --> 00:13:08,523
Maksud awak, "Bohemian Rhapsody"?
261
00:13:08,603 --> 00:13:09,683
Jadi siapa namanya?
262
00:13:09,763 --> 00:13:13,403
Setahu saya, namanya Galileo Galilei.
263
00:13:13,483 --> 00:13:16,163
- Galileo Galilei?
- Ya.
264
00:13:16,243 --> 00:13:19,683
Macam saya yang dipanggil
Philomena Philomeni.
265
00:13:20,843 --> 00:13:22,083
Sebenarnya, saya suka juga.
266
00:13:22,643 --> 00:13:25,723
Galileo cipta teleskop yang sangat hebat,
267
00:13:25,803 --> 00:13:28,363
sampai boleh nampak orang
salin pakaian di Matahari.
268
00:13:28,443 --> 00:13:31,603
Biar betul! Semuanya nampak besar!
269
00:13:31,683 --> 00:13:33,803
Awak dah cuba tak? Hebat betul.
270
00:13:35,123 --> 00:13:36,283
Macam mana awak buat?
271
00:13:36,363 --> 00:13:38,843
Ada Galileo sebenar atau pelakon saja?
272
00:13:40,763 --> 00:13:42,203
Yang sebenar sedang sibukkah?
273
00:13:42,963 --> 00:13:47,603
Ilmu astronomi Galileo
membawa kepada penemuan mengejutkan
274
00:13:47,683 --> 00:13:49,323
sampai Paus pun memujinya.
275
00:13:50,123 --> 00:13:51,723
Menurut Old Testament,
276
00:13:51,803 --> 00:13:54,923
matahari mengelilingi bumi,
bukannya sebaliknya.
277
00:13:55,003 --> 00:13:57,243
Setakat yang gereja tahu,
278
00:13:57,323 --> 00:14:00,003
Galileo menggelar Bible itu penipu.
279
00:14:00,083 --> 00:14:01,883
Daripada melebih-lebih,
280
00:14:01,963 --> 00:14:04,923
mereka jalani upacara Kristian
dengan menuduh dia menyeleweng
281
00:14:05,003 --> 00:14:07,723
dan mendapati dia bersalah
dalam perbicaraan yang korup.
282
00:14:08,243 --> 00:14:12,323
Galileo dihukum kurung di rumah
sepanjang hayatnya
283
00:14:12,403 --> 00:14:14,563
di planet yang dikelilingi matahari.
284
00:14:14,643 --> 00:14:17,003
Gereja berpendapat matahari
mengelilingi bumi,
285
00:14:17,083 --> 00:14:20,083
namun Galileo berpendapat sebaliknya.
286
00:14:20,163 --> 00:14:22,283
Awak menyebelahi siapa?
287
00:14:22,363 --> 00:14:24,323
Pastinya pihak Galileo
288
00:14:25,323 --> 00:14:27,443
seperti pendapat gereja zaman sekarang.
289
00:14:27,523 --> 00:14:29,203
Mungkinkah kedua-duanya betul
290
00:14:29,283 --> 00:14:31,243
yang matahari dan bumi
saling mengelilingi?
291
00:14:31,323 --> 00:14:32,763
Mesti semua orang puas hati.
292
00:14:32,843 --> 00:14:34,323
Boleh tak kita setuju saja?
293
00:14:34,923 --> 00:14:38,203
Kalaulah dia mencipta mesin keabadian,
294
00:14:38,283 --> 00:14:40,323
bukannya teleskop tak berguna,
295
00:14:40,403 --> 00:14:43,723
mesti Galileo masih hidup
untuk lihat ideanya diterima.
296
00:14:43,803 --> 00:14:46,523
Sayangnya, dia tak sebijak itu.
297
00:14:47,803 --> 00:14:51,643
Seperti sains,
dunia falsafah juga berkembang
298
00:14:51,723 --> 00:14:54,003
disebabkan pemikir hebat
seperti lelaki ini.
299
00:14:54,563 --> 00:14:57,283
Siapakah Jim Des Cart?
300
00:14:57,363 --> 00:15:00,963
Saya tak tahu Jim Des Cart….
301
00:15:01,043 --> 00:15:02,883
PROFESOR FALSAFAH AGAMA
302
00:15:02,963 --> 00:15:06,603
….tapi saya kenal René Descartes
yang sering dikenali
303
00:15:06,683 --> 00:15:08,923
sebagai pengasas falsafah moden.
304
00:15:09,003 --> 00:15:12,683
Apa maksudnya dengan
"Aku fikir, dan aku wujud"?
305
00:15:14,043 --> 00:15:19,763
Maksud Descartes ialah kesedaran diri,
306
00:15:19,843 --> 00:15:22,283
jiwa nurani
307
00:15:22,363 --> 00:15:26,283
merupkan ciri-ciri definisi
identiti manusia.
308
00:15:26,363 --> 00:15:29,843
Sebenar. Kalau saya fikir yang saya wujud,
309
00:15:29,923 --> 00:15:31,563
macam mana dengan orang lain?
310
00:15:31,643 --> 00:15:33,563
Adakah mereka fikir mereka wujud?
311
00:15:33,643 --> 00:15:37,163
Macam mana nak tahu fikiran mereka
yang mereka wujud?
312
00:15:37,243 --> 00:15:41,203
Atau saya cuma fikir mereka fikir
yang mereka wujud,
313
00:15:41,283 --> 00:15:44,683
namun sebenarnya, mereka tak nyata
dan saya saja fikir mereka nyata?
314
00:15:44,763 --> 00:15:47,323
Adakah awak fikir awak wujud sekarang?
315
00:15:48,323 --> 00:15:51,443
Saya tak kata kewujudan saya
316
00:15:51,523 --> 00:15:54,763
bergantung pada pemikiran saya,
317
00:15:55,323 --> 00:15:59,363
tapi bukan itu kenyataan
yang Descartes nak buat.
318
00:15:59,443 --> 00:16:02,083
Bolehkah kita anggap kita orang lain?
319
00:16:02,163 --> 00:16:05,763
Contoh, kalau saya fikir betul-betul
320
00:16:05,843 --> 00:16:07,363
yang saya Eddie Murphy,
321
00:16:08,163 --> 00:16:10,523
bolehkah saya jadi dia?
322
00:16:10,603 --> 00:16:14,323
Kalau saya jadi dia,
adakah dia akan jadi saya
323
00:16:14,403 --> 00:16:16,603
atau dia akan menghilang?
324
00:16:16,683 --> 00:16:19,283
Ada tak Des Carts bincang tentang hal ini?
325
00:16:20,843 --> 00:16:26,283
Setahu saya, bukan itu topik
yang Descartes bincangkan.
326
00:16:26,363 --> 00:16:27,283
Kenapa tidak?
327
00:16:28,403 --> 00:16:32,683
Descartes beri ilham kepada
gerakan intelektual iaitu Zaman Pencerahan
328
00:16:32,763 --> 00:16:35,523
ketika karangan elitis metroseksual
yang disiarkan
329
00:16:35,603 --> 00:16:39,683
yang mengembangkan horizon manusia
dalam cara yang cemerlang
330
00:16:39,763 --> 00:16:44,403
sehinggalah lagu tekno Belgium 1989
"Pump Up The Jam" dikeluarkan.
331
00:17:01,043 --> 00:17:04,043
VIDEO INI BERDASARKAN RAWATAN
72 HALAMAN OLEH WILLIAM GOLDMAN,
332
00:17:04,123 --> 00:17:06,643
PENULIS PEMENANG OSCAR
UNTUK ALL THE PRESIDENT'S MEN
333
00:17:07,923 --> 00:17:11,323
TECHNOTRONIC MENDAPAT NAMA DENGAN
MENGGABUNGKAN PERKATAAN "TEKNO",
334
00:17:11,402 --> 00:17:14,203
BERMAKSUD MUZIK TARIAN
DAN "TRONIC" BERMAKSUD "TRONIK"
335
00:17:15,203 --> 00:17:21,122
KELUARAN ASLI "PUMP UP THE JAM"
DATANG DENGAN KUDA PERCUMA
336
00:17:22,603 --> 00:17:25,763
PADA 7:16 PETANG, 28 DISEMBER 1879,
JAMBATAN DUNDEE'S TAY RUNTUH
337
00:17:25,843 --> 00:17:28,763
KETIKA KERETA API LALU.
60 PENUMPANG MAUT
338
00:17:30,122 --> 00:17:32,003
Lelaki yang terperangkap dalam lukisan ini
339
00:17:32,083 --> 00:17:35,483
ialah ahli falsafah Zaman Pencerahan,
Jean-Jacques Rousseau,
340
00:17:35,563 --> 00:17:39,163
nama orang Perancis sampai boleh
dipanggil Pierre Baguette
341
00:17:39,243 --> 00:17:40,323
tetapi tidak,
342
00:17:40,403 --> 00:17:42,323
dan sebab itulah saya tak panggil begitu.
343
00:17:43,123 --> 00:17:47,643
Rousseau menulis, "Manusia itu bebas,
tetapi terkurung di mana-mana."
344
00:17:48,163 --> 00:17:49,803
Dia impikan masyarakat baru
345
00:17:49,883 --> 00:17:52,163
iaitu manusia menentukan
takdir mereka sendiri.
346
00:17:52,243 --> 00:17:54,963
Ia impian sama yang menarik penjajah
347
00:17:55,043 --> 00:17:58,203
ke Dunia baru dengan bot.
348
00:17:59,363 --> 00:18:03,523
Selepas tiba di Amerika untuk bina hidup
berdasarkan kerja keras,
349
00:18:03,603 --> 00:18:06,963
ramai penjajah mendapati
yang mereka malas,
350
00:18:07,043 --> 00:18:10,163
jadi mereka bawa orang dari Afrika
dan suruh orang Afrika yang buat.
351
00:18:10,763 --> 00:18:12,923
Anda mungkin rasa inilah orang
352
00:18:13,003 --> 00:18:14,443
yang dimaksudkan Rousseau
353
00:18:14,523 --> 00:18:17,403
apabila dia kata manusia
perlu buang rantainya.
354
00:18:17,483 --> 00:18:18,883
Malangnya, tidak.
355
00:18:18,963 --> 00:18:21,843
Seperti manusia lain,
dia jumpa jalan keluar yang bijak.
356
00:18:21,923 --> 00:18:25,923
Dengan tidak menganggap hamba itu manusia,
dia bebas untuk tak ambil peduli.
357
00:18:26,003 --> 00:18:28,043
Rupa-rupanya, sekitar waktu itu,
358
00:18:28,123 --> 00:18:30,883
penjajah mula berminat dengan kebebasan.
359
00:18:32,403 --> 00:18:33,843
Malangnya,
360
00:18:33,923 --> 00:18:37,283
mereka cuma berminat dengan kebebasan diri
bukannya kebebasan hamba.
361
00:18:37,803 --> 00:18:42,443
Tanah jajahan British diperintah oleh raja
dan lukisan garis, George III.
362
00:18:43,243 --> 00:18:48,403
Namun hubungan antara Inggeris Kuno
dan Dunia Baru menjadi dingin.
363
00:18:48,483 --> 00:18:53,643
Apa yang memulakan ketegangan
antara orang British dan Amerika?
364
00:18:53,723 --> 00:18:56,483
Adakah kerana kamu sebut "cookies"
dan kami kata "biscuits"
365
00:18:56,563 --> 00:18:59,363
dan kamu kata "sidewalk"
dan kami kata "pavement"?
366
00:18:59,443 --> 00:19:00,643
Sebab saya rasa dalam hubungan,
367
00:19:00,723 --> 00:19:03,723
benda kecil begitulah
yang lama-kelamaannya menjengkelkan.
368
00:19:03,803 --> 00:19:05,243
Ia lebih teruk daripada itu.
369
00:19:05,323 --> 00:19:08,203
Britain memutuskan
mahu kenakan cukai kepada tanah jajahan
370
00:19:08,283 --> 00:19:09,963
dan ini tak pernah berlaku.
371
00:19:10,043 --> 00:19:13,003
Jadi ia cuma percanggahan tentang wang?
372
00:19:13,083 --> 00:19:16,803
Keadaan itu sama macam saya
dan bekas kekasih saya, Sean.
373
00:19:17,603 --> 00:19:20,963
Apabila kami bungkus makanan
atau "tapau", macam yang kamu kata,
374
00:19:22,003 --> 00:19:26,163
kadangkala, dia selalu berkeras
yang kami bayar separuh-separuh
375
00:19:26,243 --> 00:19:29,443
tetapi dia mahu beli benda
macam cucur bawang,
376
00:19:29,523 --> 00:19:31,203
yang mana dia tahu saya tak suka.
377
00:19:31,283 --> 00:19:33,203
Ia buat nafasnya berbau.
378
00:19:34,363 --> 00:19:38,683
Jadi saya terpaksa bayar separuh.
Bagi saya, itu tak adil.
379
00:19:39,323 --> 00:19:40,243
Bagi awak macam mana?
380
00:19:41,163 --> 00:19:42,403
Kalau ikutkan, tidak.
381
00:19:42,483 --> 00:19:45,003
Tak. Itu pendapat profesor, Sean.
382
00:19:47,123 --> 00:19:49,723
Akhirnya, di Boston pada tahun 1773,
383
00:19:49,803 --> 00:19:52,643
sekumpulan penjajah rasa
yang mereka dah muak.
384
00:19:52,723 --> 00:19:57,283
Jadi apabila orang Boston
marah dengan orang British,
385
00:19:57,363 --> 00:20:01,243
mereka cuma adakan parti teh mewah
386
00:20:01,323 --> 00:20:04,643
bukannya adakan pergaduhan
macam orang British biasa?
387
00:20:04,723 --> 00:20:07,923
Kenapa mesti ada watak si pengecut
388
00:20:08,003 --> 00:20:10,363
di Amerika sehinggalah hari ini?
389
00:20:10,443 --> 00:20:14,003
Saya rasa watak pengecut dalam hal itu
390
00:20:14,083 --> 00:20:17,403
ialah mereka berpakaian
sebagai orang Asli Amerika
391
00:20:17,483 --> 00:20:19,283
dan tiada orang perkenalkan nama mereka.
392
00:20:19,363 --> 00:20:21,403
Namun adakah awak sendiri mahu
393
00:20:21,483 --> 00:20:24,603
masuk penjara sedangkan tak perlu pun?
394
00:20:26,603 --> 00:20:28,883
Saya rasa bergantung pada kemudahannya.
395
00:20:29,923 --> 00:20:32,843
Biadab tentang teh itu satu perkara,
396
00:20:32,923 --> 00:20:36,163
tetapi perkara lebih teruk akan tiba.
397
00:20:36,243 --> 00:20:39,843
Pada 1776, ketua 13 tanah jajahan
398
00:20:39,923 --> 00:20:42,843
memutuskan mereka tak mahu lagi
digelar orang "British",
399
00:20:42,923 --> 00:20:44,203
tetapi orang Amerika.
400
00:20:44,763 --> 00:20:48,683
Kumpulan besar orang putih ini
dikenali sebagai Bapa Pengasas,
401
00:20:48,763 --> 00:20:51,723
mendraf teks penamat
yang paling terkenal dalam sejarah,
402
00:20:51,803 --> 00:20:54,243
Pengisytiharan Kemerdekaan.
403
00:20:54,323 --> 00:20:57,803
Semua orang di sini menjadi idola,
sekiranya anda orang Amerika.
404
00:20:57,883 --> 00:20:59,563
Kalau tidak, mereka bukan begitu.
405
00:21:00,243 --> 00:21:03,723
Ia mencetuskan perang
antara orang Amerika dan British.
406
00:21:04,243 --> 00:21:06,883
Oleh sebab belum ada orang
yang mencipta penyamaran,
407
00:21:06,963 --> 00:21:10,043
tentera British ketika itu
memakai kot merah terang
408
00:21:10,123 --> 00:21:14,083
yang ribuan ditembak secara berterusan
ketika nampak hebat.
409
00:21:14,803 --> 00:21:18,523
Lukisan ini menggambarkan
salah satu kejadian utama perang,
410
00:21:18,603 --> 00:21:21,603
George Washington menyeberangi
Sungai Delaware.
411
00:21:21,683 --> 00:21:24,843
Seperti yang anda lihat,
dia perlu berdiri sepanjang perjalanan
412
00:21:24,923 --> 00:21:26,763
sebab dia tak tempah tempat duduk.
413
00:21:26,843 --> 00:21:29,843
Dia tak terjatuh,
tetapi juga tak membantu untuk mendayung
414
00:21:29,923 --> 00:21:31,563
dan itu semestinya menjengkelkan.
415
00:21:32,083 --> 00:21:34,083
Akhirnya, Washington menang,
416
00:21:34,163 --> 00:21:36,443
menjadi presiden Amerika pertama,
417
00:21:36,523 --> 00:21:41,083
satu-satunya peranan terhormat
di dunia sehingga 2016.
418
00:21:41,163 --> 00:21:45,283
Washington dan bapa pengasas yang lain
menulis Perlembagaan,
419
00:21:45,363 --> 00:21:47,723
satu buku pengajaran manual
untuk negara baru mereka
420
00:21:47,803 --> 00:21:51,483
yang mengandungi konsep politikal
yang paling berpengaruh.
421
00:21:51,563 --> 00:21:55,843
Saya ada baca yang Amerika
bukan sekadar negara, tetapi sebuah idea.
422
00:21:56,563 --> 00:21:59,203
Ia cuma sebuah negara, bukan?
423
00:21:59,283 --> 00:22:01,123
Ia diasaskan atas sebuah idea,
424
00:22:01,203 --> 00:22:03,683
jadi ia telah diaturkan….
425
00:22:03,763 --> 00:22:08,043
sentiasa diatur dengan idea
ia tanah kebebasan untuk semua orang.
426
00:22:08,123 --> 00:22:10,843
Ya, tetapi makan sandwic juga satu idea.
427
00:22:10,923 --> 00:22:13,083
Cat basikal warna biru,
itu pun satu idea.
428
00:22:13,163 --> 00:22:14,763
Buat begini….
429
00:22:14,843 --> 00:22:15,963
Itu juga satu idea.
430
00:22:16,043 --> 00:22:17,923
Amerika cuma satu tempat.
431
00:22:18,963 --> 00:22:22,243
Revolusi Amerika mengejutkan satu dunia,
432
00:22:22,323 --> 00:22:23,603
apatah lagi planet ini.
433
00:22:23,683 --> 00:22:26,243
Ia sangat mengejutkan Perancis,
434
00:22:26,323 --> 00:22:29,883
tempat orang biasa
terpaksa mengemis dalam kekotoran
435
00:22:30,563 --> 00:22:34,203
sementara orang kaya hidup mewah
dan mencipta ropol.
436
00:22:34,803 --> 00:22:38,683
Kemudian, Jacques sudah bosan
dengan pemerintah mereka, Raja Lois XVI,
437
00:22:38,763 --> 00:22:41,323
dan isterinya, Mary "and Toinette",
438
00:22:41,403 --> 00:22:43,203
yang menikmati gaya hidup mewah
439
00:22:43,283 --> 00:22:45,803
sementara orang miskin dipaksa bertahan
dengan kek.
440
00:22:47,043 --> 00:22:51,963
Akhirnya pada tahun 1789,
ia berubah menjadi revolusi bebas.
441
00:22:52,963 --> 00:22:55,883
Orang miskin menumbangkan raja
dan cipta mesin
442
00:22:55,963 --> 00:22:58,243
yang boleh menyingkirkan
kerabat diraja selamanya.
443
00:23:00,083 --> 00:23:02,203
Gilotin direka khas
444
00:23:02,283 --> 00:23:05,683
sebagai cara paling berperikemanusiaan
untuk memancung seseorang
445
00:23:05,763 --> 00:23:07,843
di depan kerumunan penonton
yang mengejek.
446
00:23:07,923 --> 00:23:12,803
Letak saja kepala kerabat diraja
di ruang memotong di sini,
447
00:23:12,883 --> 00:23:16,763
kemudian bilah tajam di atas sana
akan jatuh dan penggal kepala mereka
448
00:23:16,843 --> 00:23:19,923
dan memisahkannya
daripada leher dan badan.
449
00:23:20,003 --> 00:23:22,723
Ketika itu, mereka mungkin fikir
mereka dah terlepas,
450
00:23:22,803 --> 00:23:25,203
tetapi rasa kemenangan itu singkat,
451
00:23:25,283 --> 00:23:28,443
kerana selepas itu,
mereka akan terlungkup dahulu
452
00:23:28,523 --> 00:23:31,083
ke dalam bakul rotan yang kasar ini.
453
00:23:32,803 --> 00:23:35,683
Jika anda lihat, tiada pelapik di sini.
454
00:23:35,763 --> 00:23:38,363
Jadi, ia akan menyebabkan lebam teruk
455
00:23:38,443 --> 00:23:40,243
atau mungkin konkusi.
456
00:23:40,323 --> 00:23:41,683
Saya rasa lebih teruk.
457
00:23:41,763 --> 00:23:43,603
Ia bole buat kepala anda terkeluar
dari pedati
458
00:23:43,683 --> 00:23:45,523
dan dibawa dekat dengan bangunan.
459
00:23:46,243 --> 00:23:50,363
Walaupun begitu, gilotin mesti
ada impak besar pada sesiapa
460
00:23:50,443 --> 00:23:52,243
terutamanya Raja Louis.
461
00:23:52,323 --> 00:23:56,003
Dengan kepalanya dipenggal,
dia tak dapat membiak atau pakai mahkota
462
00:23:56,083 --> 00:23:59,763
dan semestinya menganggur
dalam apa-apa bidang kerja.
463
00:23:59,843 --> 00:24:03,123
Mungkin sebab itu dia pilih
untuk berundur daripada kehidupan awam
464
00:24:03,203 --> 00:24:04,843
sejurus selepas ia berlaku.
465
00:24:04,923 --> 00:24:07,283
Revolusi Perancis bukanlah pertama kali
466
00:24:07,363 --> 00:24:11,243
ketika orang awam bangkit menentang elit
dan mungkin bukan yang terakhir.
467
00:24:11,323 --> 00:24:15,283
Banyak revolusi tentang orang miskin
menumbangkan orang kaya.
468
00:24:15,363 --> 00:24:17,603
Awak rasa jutawan seperti Elon Musk
469
00:24:17,683 --> 00:24:20,043
patut risau kalau kena pancung?
470
00:24:20,123 --> 00:24:22,123
FOCH PROFESOR KESUSASTERAAN PERANCIS
471
00:24:22,203 --> 00:24:25,163
Saya rasa Revolusi Perancis
pasti dah buat ramai orang
472
00:24:25,243 --> 00:24:29,363
yang sangat berkuasa rasa risau
tentang kewujudan mereka.
473
00:24:29,443 --> 00:24:31,963
Saya rasa Elon Musk patut cipta
mesin elektronik
474
00:24:32,043 --> 00:24:35,403
yang memenggal kepalanya sendiri
sebelum berlakunya mogok.
475
00:24:35,483 --> 00:24:37,403
Awak lebih tahu
tentang hal ini berbanding saya.
476
00:24:37,483 --> 00:24:39,123
Saya teka saja. Ya.
477
00:24:40,203 --> 00:24:43,843
Kemudian, Perancis kata lelaki kuat
diperlukan untuk uruskan hal itu,
478
00:24:43,923 --> 00:24:46,883
dan mereka jumpa seorang
dalam bentuk Maharaja Napoleon.
479
00:24:46,963 --> 00:24:50,363
Tiada kaitan dengan Penguin Maharaja
seperti yang kita dah pastikan kali ini.
480
00:24:51,163 --> 00:24:54,083
Napoleon banyak sertai
perang di darat dan laut,
481
00:24:54,163 --> 00:24:56,763
yang menyebabkan kos yang mahal
untuk cipta semula
482
00:24:56,843 --> 00:24:59,083
dokumentari sejarah untuk hari ini.
483
00:25:02,003 --> 00:25:05,403
Dengan kesan bunyi
untuk lukisan perang macam ini,
484
00:25:05,483 --> 00:25:07,723
ia menggambarkan keadaannya,
485
00:25:07,803 --> 00:25:10,403
namun masih ada bahan utama yang hilang.
486
00:25:10,483 --> 00:25:13,683
Runut bunyi muzik klasik
adalah satu-satunya
487
00:25:13,763 --> 00:25:16,283
yang boleh buat perang Napoleon
terasa nyata.
488
00:25:23,843 --> 00:25:25,963
Lihat? Lebih baik.
489
00:25:26,843 --> 00:25:30,403
Mujurlah, muzik klasik
disempurnakan di semua tempat di Eropah
490
00:25:30,483 --> 00:25:33,363
oleh komposer bernama Beethoven.
491
00:25:34,923 --> 00:25:39,403
Betulkah ada kuda hidup dewasa sebenar
yang berada dalam wajah Beethoven?
492
00:25:40,843 --> 00:25:42,643
Maaf, salah susun ayat.
493
00:25:42,723 --> 00:25:45,763
Maksud saya, betulkah Beethoven
bagus dalam muzik?
494
00:25:47,083 --> 00:25:49,563
Ya! Dia dianggap komposer terbaik….
495
00:25:49,643 --> 00:25:50,963
KOMPOSER, PROFESOR MUZIK
496
00:25:51,043 --> 00:25:52,523
….muzik klasik Barat.
497
00:25:52,603 --> 00:25:54,603
Beethoven tulis lagu yang berbunyi
498
00:25:59,123 --> 00:26:00,843
Apa maksud lirik itu?
499
00:26:01,803 --> 00:26:04,843
Ia motif orkestra yang sangat kuat.
500
00:26:04,923 --> 00:26:06,923
Ia cuma ulangan perkataan "dum".
501
00:26:07,003 --> 00:26:11,083
Adakah itu kritikan untuk penontonnya
atau itu bahasa Jerman?
502
00:26:11,163 --> 00:26:16,323
Dengan simfoni muzik Beethoven,
semuanya cuma instrumen.
503
00:26:16,403 --> 00:26:21,123
Jadi langsung tiada perkataan
dalam karya ini.
504
00:26:21,203 --> 00:26:23,683
Tiada lirik?
Macam mana kita nak tahu kandungannya
505
00:26:23,763 --> 00:26:24,963
kalau tak ada lirik?
506
00:26:25,043 --> 00:26:26,523
Ia langsung tak ada makna.
507
00:26:27,443 --> 00:26:30,923
Walaupun menikmati kejayaan hebat
dengan karyanya yang tiada guna,
508
00:26:31,003 --> 00:26:34,723
Beethoven berdepan dengan
cabaran peribadi terbesar dalam kariernya.
509
00:26:34,803 --> 00:26:37,723
Adakah benar
pada tahun terakhir kerjayanya,
510
00:26:37,803 --> 00:26:39,163
Beethoven mati?
511
00:26:40,443 --> 00:26:42,643
Dia pekak selama hampir sepanjang hayat.
512
00:26:42,723 --> 00:26:44,323
- Setidaknya, separuh hayat.
- Tak, mati.
513
00:26:44,403 --> 00:26:45,643
- Mati?
- Ya.
514
00:26:47,043 --> 00:26:48,243
Tidak.
515
00:26:48,323 --> 00:26:50,683
Penerbit ada tulis dalam nota.
516
00:26:50,763 --> 00:26:52,483
Memang ada di sini.
517
00:26:53,283 --> 00:26:54,283
- Biar saya lihat.
- Dia….
518
00:26:55,963 --> 00:27:00,323
"Pada akhir hayatnya,
Beethoven meninggal."
519
00:27:00,403 --> 00:27:02,163
Pekak.
520
00:27:02,243 --> 00:27:04,203
P-E-K-A-K.
521
00:27:04,283 --> 00:27:06,243
Memanglah dia pekak lepas dia mati,
522
00:27:06,323 --> 00:27:10,523
tapi adakah dia pekak semasa masih hidup?
523
00:27:10,603 --> 00:27:12,483
Ya, memang pekak.
524
00:27:12,563 --> 00:27:14,723
- Ya, memang pekak.
- Tapi tak mati?
525
00:27:14,803 --> 00:27:15,963
- Dia tak mati….
- Dia tak mati.
526
00:27:16,043 --> 00:27:18,763
- ketika dia masih hidup.
- Taklah.
527
00:27:18,843 --> 00:27:21,043
Macam mana dia tulis muzik
sedangkan dia pekak?
528
00:27:22,523 --> 00:27:25,683
Pada 26 Mac 1827,
529
00:27:25,763 --> 00:27:27,803
Beethoven meninggal
530
00:27:27,883 --> 00:27:30,803
dan kebijaksanaannya
dianggap hilang selamanya.
531
00:27:30,883 --> 00:27:32,243
Sehingga sekarang.
532
00:27:32,803 --> 00:27:35,283
Pengkaji Silicon Valley
telah cipta semula fikirannya
533
00:27:35,363 --> 00:27:38,203
dan memasangnya
ke dalam pembesar suara pintar,
534
00:27:38,283 --> 00:27:40,123
B8-Hoven Smart Home Plus.
535
00:27:40,203 --> 00:27:41,483
Mari lihat fungsinya.
536
00:27:42,243 --> 00:27:45,323
B8-Hoven, cipta simfoni baru.
537
00:27:45,403 --> 00:27:46,443
Was war das?
538
00:27:47,083 --> 00:27:49,163
Cipta simfoni baru!
539
00:27:49,243 --> 00:27:50,603
Di mana saya?
540
00:27:50,683 --> 00:27:52,923
Apa? Buat saja kerja awak.
541
00:27:53,003 --> 00:27:55,923
Mein Gott, gelapnya!
Kenapa saya berbahasa Inggeris?
542
00:27:56,003 --> 00:27:57,283
- Saya tak nampak kaki.
- Begini….
543
00:27:58,243 --> 00:28:00,043
mainkan saja senarai siar
malam Jumaat saya.
544
00:28:00,123 --> 00:28:01,563
Memainkan senarai siar malam Jumaat.
545
00:28:03,163 --> 00:28:05,123
Kenapa saya buat ini?
546
00:28:05,203 --> 00:28:07,523
Mein Gott im Himmel, bunuhlah saya.
547
00:28:12,283 --> 00:28:15,763
Seperti yang kita dah lihat,
dalam masa beratus tahun sahaja,
548
00:28:15,843 --> 00:28:16,963
manusia telah menjalani
549
00:28:17,043 --> 00:28:20,803
banyak siri budaya yang besar
dan revolusi politik.
550
00:28:20,883 --> 00:28:23,763
Seterusnya, saya akan tunjukkan
revolusi yang lebih besar.
551
00:28:23,843 --> 00:28:28,723
Revolusi Perindustrian
dalam titisan peluh dan keringat,
552
00:28:28,803 --> 00:28:32,243
pesawat, kereta api, kereta
dan pesawat lagi.
553
00:28:32,323 --> 00:28:34,923
Selama beberapa tahun,
manusia cuba cipta kapal terbang.
554
00:28:35,563 --> 00:28:38,483
Kenapa kita berminat sangat
nak menguasai langit?
555
00:28:38,563 --> 00:28:39,803
Tiada apa-apa di atas sana.
556
00:28:39,883 --> 00:28:41,643
Bukan ada tempat duduk pun.
557
00:29:02,963 --> 00:29:06,083
Terjemahan sari kata oleh Rasheeqa Bahida