1
00:00:06,043 --> 00:00:11,043
Dalam siri hebat
yang bakal mendapat anugerah ini,
2
00:00:11,123 --> 00:00:14,523
saya telah tunjukkan buat pertama kali
lebih baik daripada orang lain
3
00:00:14,603 --> 00:00:18,283
cara manusia membawa dirinya keluar
dari zaman batu,
4
00:00:18,363 --> 00:00:21,963
mencipta pertanian, berfikir
dan pembinaan piramid
5
00:00:22,043 --> 00:00:25,363
dan akhirnya mengasaskan
bandar Rom purba yang baru.
6
00:00:26,243 --> 00:00:28,243
Tapi itu bukan penamat cerita,
7
00:00:28,323 --> 00:00:29,883
sebab itu baru episod pertama.
8
00:00:29,963 --> 00:00:31,683
PENYAMPAI DOKUMENTARI TANDA TEMPAT
9
00:00:31,763 --> 00:00:33,763
Tidak syak lagi yang manusia telah maju
10
00:00:33,843 --> 00:00:38,243
tapi bolehkah mereka melangkah lebih jauh
atau cuma terbaring saja?
11
00:00:39,123 --> 00:00:40,603
Untuk mencapai tahap seterusnya,
12
00:00:40,683 --> 00:00:45,163
manusia perlu percaya sesuatu
yang lebih besar daripada dirinya.
13
00:00:45,243 --> 00:00:47,443
Lebih besar daripada gajah itu sendiri.
14
00:00:48,003 --> 00:00:51,883
Dalam episod ini, saya akan lihat
cara manusia menemui agama
15
00:00:51,963 --> 00:00:55,123
dan kita akan selesaikan perdebatan
yang berlaku selama berabad.
16
00:00:55,203 --> 00:00:58,243
Yang mana lebih baik, Bible atau Quran?
17
00:00:58,323 --> 00:00:59,763
Quran.
18
00:00:59,843 --> 00:01:01,203
Yang itu?
19
00:01:01,283 --> 00:01:03,483
Semuanya berlaku di sini,
20
00:01:03,563 --> 00:01:06,043
di satu-satunya planet
yang berbaloi diperjuangkan.
21
00:01:06,123 --> 00:01:08,203
Inilah Cunk on Earth.
22
00:01:21,483 --> 00:01:23,483
EPISOD DUA:
AGAMA DAN PEPERANGAN
23
00:01:23,563 --> 00:01:27,083
Kita di zaman Rom Sebelum Masihi.
24
00:01:27,163 --> 00:01:30,283
Empayar Rom berada di kemuncak.
25
00:01:30,363 --> 00:01:32,963
Walaupun dengan tiang
dan mozek yang cantik,
26
00:01:33,043 --> 00:01:35,843
ada kekosongan di hati budaya Rom.
27
00:01:36,403 --> 00:01:41,283
Bukan main lagi seronok duduk
sambil minum wain di vomitorium,
28
00:01:41,363 --> 00:01:43,683
tapi lama-kelamaan,
mereka perlukan sesuatu yang lebih lagi.
29
00:01:43,763 --> 00:01:44,963
Termasuklah mop.
30
00:01:45,603 --> 00:01:47,763
Manusia inginkan kesedaran.
31
00:01:47,843 --> 00:01:51,523
Untuk mencari itu, mereka perlukan
suri teladan spiritual, ikon,
32
00:01:51,603 --> 00:01:53,843
seperti Tuhan.
33
00:01:53,923 --> 00:01:55,083
Kebetulan,
34
00:01:55,163 --> 00:01:58,003
seseorang yang sesuai
dengan peranan itu akan tiba.
35
00:01:58,083 --> 00:02:00,643
Tak lain, tak bukan. Jesus Christ.
36
00:02:01,643 --> 00:02:03,643
Dia dilahirkan di kandang kuda yang kecil
37
00:02:03,723 --> 00:02:07,403
yang secara ironinya,
bukan persekitaran stabil untuk bayi,
38
00:02:07,483 --> 00:02:10,843
melainkan itu anak keldai yang dipercayai
39
00:02:10,923 --> 00:02:12,403
bukan Jesus.
40
00:02:12,483 --> 00:02:15,603
Sebenarnya,
lukisan sebenar ini menjelaskan
41
00:02:15,682 --> 00:02:19,643
apabila Christ dilahirkan,
ada bulatan sakti di kepalanya
42
00:02:19,723 --> 00:02:22,843
yang akan membakar semua jerami
dan rambut ketika dia keluar.
43
00:02:23,883 --> 00:02:25,603
Jangan khuatir,
nanti saya kupas tentang Islam.
44
00:02:26,723 --> 00:02:30,803
Jesus lahir sebagai Yahudi,
kemudian menjadi tukang kayu
45
00:02:30,883 --> 00:02:33,643
ketika dia mengikut ayahnya
dalam bidang pertukangan kerusi dan meja.
46
00:02:35,203 --> 00:02:38,323
Perkara ironi tentang Jesus Christ
menjadi tukang kayu
47
00:02:38,403 --> 00:02:41,803
ialah dia dinamakan sempena
dua perkataan yang anda suka jerit
48
00:02:41,883 --> 00:02:43,323
selepas terpukul jari dengan tukul.
49
00:02:43,403 --> 00:02:46,483
Cendekiawan percaya
dia tokoh sejarah sebenar
50
00:02:46,563 --> 00:02:49,483
seperti Justin Timberlake atau Garfield.
51
00:02:50,523 --> 00:02:51,923
Tak kisahlah jika mereka fikir
52
00:02:52,003 --> 00:02:54,243
anak Tuhan sebenar
yang memiliki mukjizat atau tidak
53
00:02:54,323 --> 00:02:57,603
seperti berjalan atas wain
atau bantu si pekak melihat…
54
00:02:59,203 --> 00:03:01,923
mereka semua setuju dia berdakwah
tentang toleransi dan keampunan,
55
00:03:02,003 --> 00:03:04,883
mesej yang sangat penting
bagi pengikutnya yang teruja
56
00:03:04,963 --> 00:03:07,963
yang lama-kelamaan akan bunuh sesiapa
yang tak mahu mendengarnya.
57
00:03:11,523 --> 00:03:16,403
Tak sangka pula tukang kayu radikal ini
menakutkan pihak berkuasa Rom.
58
00:03:16,483 --> 00:03:20,403
Mereka anggap Jesus sangat berbahaya
dan buat dia disalibkan.
59
00:03:20,483 --> 00:03:24,763
Bukan sekejap saja, tapi sehingga mati.
60
00:03:25,843 --> 00:03:28,483
Bayangkan emosi Christ yang keliru.
61
00:03:28,563 --> 00:03:32,443
Dia dihantar ke bumi untuk
selamatkan manusia, namun apabila di sini,
62
00:03:32,523 --> 00:03:36,083
dia menahan seksaan fizikal
kerana dipaku pada salib,
63
00:03:36,163 --> 00:03:38,563
dan mengetahui logo itu bagus
64
00:03:38,643 --> 00:03:40,683
untuk kempennya dalam jangka panjang.
65
00:03:40,763 --> 00:03:44,123
Jesus dibunuh kerana orang
tak suka dia berdakwah,
66
00:03:44,203 --> 00:03:48,043
jadi bolehkah kita anggap dia
mangsa selebriti pertama budaya penolakan?
67
00:03:49,243 --> 00:03:52,163
Saya rasa
budaya penolakan itu memerlukan…
68
00:03:52,243 --> 00:03:53,923
PROFESOR SEJARAH
69
00:03:54,003 --> 00:03:56,083
idea orang ramai
70
00:03:57,123 --> 00:04:00,403
yang melihat Jesus mempertahankan sesuatu
71
00:04:00,483 --> 00:04:02,723
dan mereka pasti mereka tahu perkara itu.
72
00:04:02,803 --> 00:04:04,963
- Maaf, itu bukan soalan.
- Ya?
73
00:04:05,043 --> 00:04:06,803
Saya serius bertanya
jika kita boleh panggil dia
74
00:04:06,883 --> 00:04:09,923
mangsa selebriti pertama
budaya penolakan untuk rancangan kami.
75
00:04:10,003 --> 00:04:11,443
Kamera di sana.
76
00:04:13,203 --> 00:04:14,443
Sebenarnya, ia macam…
77
00:04:14,523 --> 00:04:18,403
Ia untuk kredit penamat
dengan muzik latar yang cepat.
78
00:04:18,483 --> 00:04:19,523
Silakan.
79
00:04:19,603 --> 00:04:21,683
Kamera di sana.
80
00:04:21,763 --> 00:04:23,043
- Okey, kamera ini?
- Ya.
81
00:04:24,163 --> 00:04:29,163
Mungkin boleh katakan Jesus ialah
mangsa selebriti pertama budaya penolakan.
82
00:04:29,243 --> 00:04:30,243
Bagus. Terima kasih.
83
00:04:31,323 --> 00:04:35,443
Yang menakjubkan,
apabila hayat Christ sudah tamat,
84
00:04:35,523 --> 00:04:39,683
dia muncul semula, naik ke bukit
dan diangkat ke syurga,
85
00:04:39,763 --> 00:04:43,163
memecahkan semua rekod
kerana melompat ke atas ketika proses itu.
86
00:04:43,963 --> 00:04:47,323
Ketika hayatnya,
Jesus cuma ada 12 pengikut,
87
00:04:47,403 --> 00:04:50,643
lebih sedikit daripada akaun Instagram
Pak Cik Steve saya yang membosankan.
88
00:04:50,723 --> 00:04:54,003
Namun semua itu berubah
apabila ajarannya mula tersebar
89
00:04:54,083 --> 00:04:56,243
dalam bentuk tulisan.
90
00:04:56,323 --> 00:05:00,523
Selepas dia mati, Jesus kembali
ke bumi dalam bentuk buku, bukan?
91
00:05:00,603 --> 00:05:03,643
Kenapa orang Kristian memanggil
buku istimewa itu sebagai Bib-le?
92
00:05:04,643 --> 00:05:05,763
Bible.
93
00:05:05,843 --> 00:05:07,443
Begitu cara sebutannya?
94
00:05:07,523 --> 00:05:10,483
Saya tak pernah dengar sesiapa
menyebutnya sebelum ini. Macam mana tadi?
95
00:05:10,563 --> 00:05:13,843
- Bible.
- Kenapa ejaannya Bib-le?
96
00:05:13,923 --> 00:05:17,363
- Sebab saya lihat tulisannya. BIBLE.
- Ya.
97
00:05:17,443 --> 00:05:18,803
- Bib-le.
- Bible.
98
00:05:18,883 --> 00:05:23,283
Mesej Christ disebarkan jauh oleh hawari,
99
00:05:23,363 --> 00:05:27,083
kira-kira 2,000 tahun sebelum
keluarnya lagu puja tekno Belgium,
100
00:05:27,163 --> 00:05:28,243
"Pump Up the Jam".
101
00:05:43,563 --> 00:05:46,883
LAGU HIT TECHNOTRONIC YANG LAIN TERMASUK
"GET UP! (BEFORE THE NIGHT IS OVER)"
102
00:05:46,963 --> 00:05:49,323
DAN "THIS BEAT IS TECHNOTRONIC"
103
00:05:52,523 --> 00:05:56,443
BPM "PUMP UP THE JAM" IALAH 125,
SAMA DENGAN DEGUPAN JANTUNG KUCING BEREHAT
104
00:05:59,043 --> 00:06:03,163
INI IALAH LAGU KEBANGSAAN KANADA
105
00:06:05,883 --> 00:06:08,483
LIRIKNYA BERI PETUNJUK KEPADA LOKASI
ARNAB EMAS YANG DIKEBUMIKAN
106
00:06:08,563 --> 00:06:10,763
YANG TAK PERNAH DIJUMPAI
107
00:06:12,963 --> 00:06:16,283
Bukan semua orang menghargai
kedatangan agama Kristian,
108
00:06:16,363 --> 00:06:19,363
terutamanya di Rom,
di tempat orang Kristian ditindas,
109
00:06:19,443 --> 00:06:21,003
iaitu teruk dalam bahasa Latin.
110
00:06:21,083 --> 00:06:22,683
Jika dulu anda orang Kristian,
111
00:06:22,763 --> 00:06:25,923
mungkin tempat paling teruk
untuk anda ialah Colosseum,
112
00:06:26,003 --> 00:06:28,443
kawasan kesengsaraan
yang setara dengan Birmingham.
113
00:06:29,803 --> 00:06:33,323
Di sinilah orang Rom pertama kali
melempar orang Kristian kepada singa,
114
00:06:33,403 --> 00:06:36,723
mungkin untuk melihat dakwah mereka
akan menjinakkan haiwan
115
00:06:36,803 --> 00:06:38,923
dan buat ia kurang marah
dan kurang menggigit.
116
00:06:40,043 --> 00:06:43,283
Jika orang Kristian menang
dan makan singa,
117
00:06:43,363 --> 00:06:45,963
adakah mereka layak
ke pusingan seterusnya?
118
00:06:46,043 --> 00:06:49,043
Mereka perlu makan haiwan lain,
119
00:06:49,123 --> 00:06:51,403
seperti kuda atau seumpamanya?
120
00:06:51,483 --> 00:06:53,043
Sebenarnya, tak banyak bukti
121
00:06:53,123 --> 00:06:55,923
yang mereka lempar orang Kristian
kepada singa.
122
00:06:56,003 --> 00:06:59,003
Untuk ini, boleh awak pura-pura
yang ramai orang Kristian
123
00:06:59,083 --> 00:07:00,363
dilemparkan kepada singa?
124
00:07:00,443 --> 00:07:02,883
Yakah? Tapi itu salah.
125
00:07:02,963 --> 00:07:06,483
Awak rasa orang Kristian akan maafkan
singa itu kerana memakan mereka
126
00:07:06,563 --> 00:07:07,803
ketika ia berlaku?
127
00:07:07,883 --> 00:07:09,523
Mungkin mereka tak salahkan singa itu.
128
00:07:09,603 --> 00:07:12,723
Singa itu cuma buat
mengikut sifat semula jadinya dan…
129
00:07:12,803 --> 00:07:16,683
Adakah kita tahu perasaan singa
tentang diberi satu jenis makanan saja?
130
00:07:16,763 --> 00:07:19,283
Tak mungkin seronok, bukan?
131
00:07:19,363 --> 00:07:23,323
Bayangkan setiap hari,
lauk kita menjerit dan tak nak berhenti.
132
00:07:23,403 --> 00:07:25,363
Itu pasti ada kesan
terhadap kesihatan mentalnya.
133
00:07:26,003 --> 00:07:27,883
- Kesihatan mental singa?
- Ya.
134
00:07:30,083 --> 00:07:32,603
Menakjubkan, dalam beberapa ratus tahun,
135
00:07:32,683 --> 00:07:35,083
orang Rom telah menganut
agama Kristian itu sendiri.
136
00:07:35,163 --> 00:07:36,083
Namun kenapa?
137
00:07:36,163 --> 00:07:40,483
Tragisnya, tiada orang yang terlibat
dengan Rom purba masih hidup hari ini.
138
00:07:40,563 --> 00:07:44,003
Untuk mengetahui perkara yang berlaku,
kita kena membaca teks purba,
139
00:07:44,083 --> 00:07:45,603
seperti yang anda buat
ketika hubungan sudah tamat.
140
00:07:46,723 --> 00:07:49,163
Disebabkan bacaan sains moden,
141
00:07:49,243 --> 00:07:51,763
kita sekarang tahu Constantine Empayar Rom
142
00:07:51,843 --> 00:07:54,203
yang namanya bermaksud tak berubah,
143
00:07:54,283 --> 00:07:57,683
suatu hari menganut agama Kristian.
144
00:07:59,923 --> 00:08:02,883
Kemudian, semua orang Rom
menganut agama Kristian.
145
00:08:02,963 --> 00:08:04,043
Sejurus selepas itu,
146
00:08:04,123 --> 00:08:06,883
mereka berhenti melempar orang Kristian
kepada singa.
147
00:08:06,963 --> 00:08:08,363
Tiada orang tahu sebabnya.
148
00:08:10,643 --> 00:08:14,003
Orang Rom telah menjumpai Tuhan
hampir sekelip mata.
149
00:08:14,083 --> 00:08:18,123
Apa istimewanya tentang agama sehingga
boleh mempengaruhi kita secara tiba-tiba?
150
00:08:19,003 --> 00:08:22,483
Kenapa manusia perlu percayakan sesuatu
yang lebih besar daripada diri kita?
151
00:08:23,123 --> 00:08:26,203
Adakah sebab kita tak cukup gemuk?
152
00:08:26,283 --> 00:08:28,283
PROFESOR FALSAFAH AGAMA
153
00:08:28,363 --> 00:08:32,923
Saya rasa matlamat dan nilai
154
00:08:33,003 --> 00:08:38,563
terdiri daripada elemen paling penting
untuk kehidupan bahagia.
155
00:08:38,643 --> 00:08:41,563
Tapi ia mesti membantu
alau awak rasa betapa besarnya dunia,
156
00:08:42,323 --> 00:08:44,363
tiba-tiba kita rasa lebih kurus.
157
00:08:45,123 --> 00:08:46,363
Boleh jadi.
158
00:08:46,443 --> 00:08:49,763
Ada orang tiba-tiba tukar agama, bukan?
159
00:08:49,843 --> 00:08:52,203
Kawan saya Paul, memandu ke Winchester
160
00:08:52,283 --> 00:08:54,723
dan sebuah lori terbabas di hadapannya,
161
00:08:54,803 --> 00:08:58,803
dan dia melanggar lori itu
dan keadaan itu menjadi perlahan.
162
00:08:58,883 --> 00:09:02,523
Paul, yang tidak beragama,
bercakap dengan Jesus dan berkata,
163
00:09:02,603 --> 00:09:05,883
"Aku berjanji jika aku selamat,
aku akan percayaMu."
164
00:09:05,963 --> 00:09:10,643
Dia memang terselamat, tapi tengkorak
dan kedua-dua kakinya retak.
165
00:09:10,723 --> 00:09:12,603
Kenapa Jesus buat begitu kepada dia?
166
00:09:12,683 --> 00:09:16,243
Awak dah tanya soalan yang sangat penting
167
00:09:16,323 --> 00:09:18,443
tentang sifat takdir.
168
00:09:18,523 --> 00:09:20,163
- Yakah?
- Benar.
169
00:09:20,843 --> 00:09:24,323
Jika kita percaya dengan Tuhan yang baik,
170
00:09:24,403 --> 00:09:27,843
kenapa banyak kejahatan di dunia ini?
171
00:09:27,923 --> 00:09:30,443
- Jadi, kawan awak…
- Paul.
172
00:09:30,523 --> 00:09:33,163
Paul, kemalangannya,
173
00:09:33,243 --> 00:09:37,603
sejauh mana seseorang
boleh salahkan Tuhan untuk itu?
174
00:09:37,683 --> 00:09:39,523
Sebenarnya, Paul tak pernah maafkan Dia.
175
00:09:40,083 --> 00:09:42,523
Dia kata, "Kalau saya jumpa Christ lagi,
siaplah Dia."
176
00:09:45,563 --> 00:09:47,003
Ya.
177
00:09:47,763 --> 00:09:50,883
Rom telah menjadi
isyarat kepercayaan Kristian,
178
00:09:50,963 --> 00:09:53,243
namun bencana hampir tiba
179
00:09:53,323 --> 00:09:56,363
kerana orang Rom
telah menganuti agama keamanan,
180
00:09:56,443 --> 00:09:58,683
tepat pada masa
mereka mengalami kekalahan teruk
181
00:09:58,763 --> 00:10:02,083
oleh sesetengah orang
yang percaya kan kezaliman.
182
00:10:02,163 --> 00:10:03,523
Mereka ialah Vandal,
183
00:10:03,603 --> 00:10:07,283
kumpulan purba yang terkenal
dengan sifat pemusnah mereka
184
00:10:07,363 --> 00:10:08,683
seperti Gun N' Roses.
185
00:10:13,523 --> 00:10:17,043
Sekarang, saya berdiri
dan juga di Rom moden,
186
00:10:17,123 --> 00:10:19,163
dengan secara kebetulannya,
187
00:10:19,243 --> 00:10:21,723
juga tapak Rom purba.
188
00:10:21,803 --> 00:10:25,683
Di sinilah serangan ngeri
di bandar ini Vandal berlaku.
189
00:10:26,323 --> 00:10:29,763
Segerombolan Vandal lalu di sini,
190
00:10:29,843 --> 00:10:31,963
melepasi kedai kopi
dengan staf yang biadab,
191
00:10:32,043 --> 00:10:36,163
sehingga ke sini untuk membunuh, menjarah
dan membakar sesuka hati mereka.
192
00:10:36,243 --> 00:10:40,123
Kita juga tahu persimpangan trafik itu
tidak wujud ketika itu,
193
00:10:40,203 --> 00:10:41,403
jadi mereka boleh abaikan
194
00:10:41,483 --> 00:10:44,683
mana-mana isyarat jalan
ketika serangan mereka.
195
00:10:44,763 --> 00:10:47,203
Kedai piza itu juga takkan dibuka
196
00:10:47,283 --> 00:10:50,163
sebab mereka rasa amukan
berlaku pada hari Ahad.
197
00:10:50,243 --> 00:10:53,163
Menurut TripAdvisor,
ia tutup ketika hujung minggu
198
00:10:53,243 --> 00:10:55,363
dan ia tak sesuai dengan kumpulan besar.
199
00:10:55,443 --> 00:10:57,803
Namun semua yang anda lihat
di sekitar sini
200
00:10:57,883 --> 00:11:00,043
semuanya habis musnah.
201
00:11:02,123 --> 00:11:04,883
Ketika Vandal berada
di bahagian bandar ini
202
00:11:04,963 --> 00:11:06,203
dan di destinasi seterusnya,
203
00:11:06,283 --> 00:11:09,763
mereka cuma meninggalkan kemusnahan
dan najis kuda.
204
00:11:09,843 --> 00:11:12,803
Rom telah dirampas, dimusnahkan,
205
00:11:12,883 --> 00:11:15,043
sehingga tiada apa-apa yang tinggal.
206
00:11:15,123 --> 00:11:19,643
Apabila jatuhnya Rom,
seluruh Empayar Rom musnah.
207
00:11:19,723 --> 00:11:23,763
Zaman seterusnya dikenali
sebagai Zaman Kegelapan.
208
00:11:25,923 --> 00:11:27,323
Alamak!
209
00:11:27,403 --> 00:11:30,403
Zaman kegelapan bunyinya
macam satu gejala, bukan?
210
00:11:31,083 --> 00:11:33,083
Mungkin macam wabak.
211
00:11:33,163 --> 00:11:35,203
Maksud awak Zaman Kelam?
212
00:11:35,283 --> 00:11:36,803
Oh ya. Begitu ya?
213
00:11:36,883 --> 00:11:40,043
Jika maksud awak terma yang lama
214
00:11:40,123 --> 00:11:42,403
- untuk awal Zaman Pertengahan.
- Ya.
215
00:11:42,483 --> 00:11:44,523
Melainkan kita tak guna terma itu lagi.
216
00:11:44,603 --> 00:11:45,643
Yakah?
217
00:11:45,723 --> 00:11:50,123
Sebenarnya, ia mempunyai konotasi negatif
tentang gelap dan jahil
218
00:11:50,203 --> 00:11:52,843
- dan zaman kemalapan.
- Betul.
219
00:11:52,923 --> 00:11:54,203
Tak juga.
220
00:11:54,283 --> 00:11:58,123
Ketika itu, ada pemikir, ahli sejarah,
artis dan penulis yang hebat.
221
00:11:58,203 --> 00:12:00,083
Namun, ia agak teruk.
222
00:12:01,243 --> 00:12:03,883
Zaman Kelam merupakan
era yang menyedihkan,
223
00:12:03,963 --> 00:12:06,963
ketika seluruh Eropah
melakukan sesuatu dalam kegelapan,
224
00:12:07,043 --> 00:12:10,523
yang buat sesuka hati
dan dijangkiti penyakit.
225
00:12:10,603 --> 00:12:12,883
Ia membuatkan orang tidak gembira.
226
00:12:13,563 --> 00:12:17,483
Apabila kita lihat zaman pertengahan,
ada lagu yang agak menjengkelkan,
227
00:12:17,563 --> 00:12:20,443
iaitu Hey-Nonny-No asyik dimainkan.
228
00:12:20,523 --> 00:12:22,763
- Ya, begitulah.
- Awak tahu muzik itu?
229
00:12:22,843 --> 00:12:24,003
Itu agak…
230
00:12:28,923 --> 00:12:29,803
Ya.
231
00:12:39,923 --> 00:12:42,203
Ya, macam begitulah.
232
00:12:42,283 --> 00:12:44,963
Dari mana bunyi itu datang?
Tak bolehkah ia dimatikan?
233
00:12:45,683 --> 00:12:48,003
Zaman Kelam ialah satu tragedi
untuk kemajuan manusia
234
00:12:48,083 --> 00:12:52,523
yang melambatkan ciptaan 5G
selama beratus tahun.
235
00:12:52,603 --> 00:12:55,323
Jadi, kita ada Zaman Kelam.
236
00:12:55,403 --> 00:12:57,323
Ada tak Zaman Cerah?
237
00:12:57,403 --> 00:13:02,923
Kenyataan itu dibuat oleh orang
pada zaman moden awal,
238
00:13:03,003 --> 00:13:06,483
yang dipanggil "Renaissance",
iaitu zaman pencerahan.
239
00:13:06,563 --> 00:13:09,003
Kemudian, kita ada era yang lain
240
00:13:09,083 --> 00:13:11,563
yang orang gelar Zaman Kesedaran.
241
00:13:11,643 --> 00:13:14,843
Adakah ia dalam episod ini atau nanti?
242
00:13:14,923 --> 00:13:17,323
Saya rasa ia akan dibincangkan nanti.
243
00:13:17,403 --> 00:13:19,283
Sekarang, kita di episod berapa?
244
00:13:19,963 --> 00:13:23,083
Saya rasa sesuatu
berkenaan Zaman Pertengahan.
245
00:13:24,043 --> 00:13:27,283
Ya, tapi adakah ini episod tiga
atau empat?
246
00:13:28,603 --> 00:13:30,083
Saya rasa saya tak pasti.
247
00:13:30,163 --> 00:13:32,003
Kita berdua bingung, bukan?
248
00:13:32,643 --> 00:13:34,363
Ini sangat teruk.
249
00:13:35,923 --> 00:13:40,003
Mujurlah, Eropah bukan satu-satunya negara
yang ada sejarah ketika itu.
250
00:13:40,083 --> 00:13:43,483
Boffins percaya negara lain
seperti Amerika Selatan dan Asia
251
00:13:43,563 --> 00:13:45,643
juga ada sejarah tersendiri,
252
00:13:45,723 --> 00:13:49,003
dan mereka kekalkan peradaban
dengan cara mereka yang kelakar, eksotik
253
00:13:49,083 --> 00:13:50,523
dan aneh.
254
00:13:51,683 --> 00:13:53,603
Ini bandar Chichen Itza,
255
00:13:53,683 --> 00:13:56,523
dibina oleh orang Mayan
di negara Mexico sekarang.
256
00:13:56,603 --> 00:13:57,963
Inilah teras utamanya,
257
00:13:58,043 --> 00:14:00,003
Kuil Kukulkan.
258
00:14:00,083 --> 00:14:01,843
Jika anda dibawa ke sini 1,000 tahun lalu,
259
00:14:01,923 --> 00:14:03,963
anda mungkin akan dikorbankan
260
00:14:04,043 --> 00:14:06,763
untuk memuja Chaac, dewa hujan.
261
00:14:06,843 --> 00:14:08,483
Hari ini, anda mungkin akan singgah
262
00:14:08,563 --> 00:14:12,043
sebagai aktiviti percutian
yang menyeronokkan di resort Tulum.
263
00:14:13,883 --> 00:14:14,963
Di situlah tempat penginapan saya,
264
00:14:15,043 --> 00:14:18,323
di Hotel dan Spa Casa de Lujo
bertaraf lima bintang.
265
00:14:18,403 --> 00:14:20,123
Ia sebuah resort yang merangkumi semua,
266
00:14:20,203 --> 00:14:22,243
berada di garis pantai Tulum yang indah
267
00:14:22,323 --> 00:14:24,523
yang terkenal dengan kemewahannya.
268
00:14:25,123 --> 00:14:28,923
Semua bilik ialah jenis suite,
dan dengan pemandangan laut yang indah,
269
00:14:29,003 --> 00:14:31,323
sukar untuk fikirkan alasan
untuk turun dari katil.
270
00:14:31,403 --> 00:14:34,483
Selain daripada pantai yang cantik
dan cahaya mataharinya
271
00:14:34,563 --> 00:14:35,963
di depan pintu bilik anda.
272
00:14:36,763 --> 00:14:38,923
Jika cahaya matahari terlalu panas,
273
00:14:39,003 --> 00:14:40,603
ada tiga kolam renang
untuk anda sejukkan badan,
274
00:14:40,683 --> 00:14:42,923
termasuklah kolam untuk dewasa sahaja.
275
00:14:43,003 --> 00:14:45,003
Ada juga kolam untuk kanak-kanak,
276
00:14:45,083 --> 00:14:47,203
dengan Kelab Kura-kura
yang berikan mereka keseronokan
277
00:14:47,283 --> 00:14:50,403
dalam hidup mereka
yang penting setakat ini.
278
00:14:50,483 --> 00:14:53,123
Dengan pilihan lima restoran di situ,
279
00:14:53,203 --> 00:14:55,163
anda takkan bosan dengan makanannya.
280
00:14:55,243 --> 00:14:58,563
Jika semua itu tak cukup,
Spa Inspirasi yang mengagumkan
281
00:14:58,643 --> 00:15:01,043
menawarkan pilihan kesihatan
bertaraf dunia
282
00:15:01,123 --> 00:15:03,443
daripada jagaan kuku kaki ke urutan.
283
00:15:04,643 --> 00:15:07,443
Apabila matahari terbenam,
kehidupan malam bermula.
284
00:15:07,523 --> 00:15:10,603
Dengan semangat tempatan,
wain dan bir semuanya percuma,
285
00:15:10,683 --> 00:15:12,443
tiada sebab untuk menahan diri.
286
00:15:13,163 --> 00:15:15,883
Dengan cahaya matahari sepanjang hari
dan berparti sepanjang malam,
287
00:15:15,963 --> 00:15:17,843
anda pasti takkan mahu balik.
288
00:15:17,923 --> 00:15:20,643
Philomena menginap selama lima malam
di Hotel dan Spa Casa de Lujo.
289
00:15:20,723 --> 00:15:23,203
Harga yang merangkumi semua
bermula daripada 200 pound semalam,
290
00:15:23,283 --> 00:15:25,523
untuk dua orang,
tak termasuk cukai tambah.
291
00:15:25,603 --> 00:15:26,843
Tertakluk kepada terma dan syarat.
292
00:15:32,883 --> 00:15:35,083
Sementara kaum Mayan
menyembah dewa mereka,
293
00:15:35,163 --> 00:15:37,403
berjuta batu jauhnya di negeri Arab,
294
00:15:37,483 --> 00:15:41,963
seorang nabi bernama Muhammad
mengasaskan agama lain, iaitu Islam.
295
00:15:43,003 --> 00:15:45,923
Nampaknya, Islam boleh menjadi
satu topik yang sensitif,
296
00:15:46,003 --> 00:15:49,203
dan penerbit kata
jika saya tak ikut skrip,
297
00:15:49,283 --> 00:15:52,683
saya mungkin akan menyebabkan
insiden antarabangsa yang serius.
298
00:15:59,403 --> 00:16:01,083
Sejujurnya, anginnya kuat.
299
00:16:01,923 --> 00:16:03,243
Tak apa. Saya akan improvisasi.
300
00:16:03,843 --> 00:16:07,003
Jadi, apa pendapat kita tentang Islam?
301
00:16:07,683 --> 00:16:08,523
Sebenarnya…
302
00:16:08,603 --> 00:16:13,043
KANDUNGAN INI TIDAK TERSEDIA
DI WILAYAH ANDA
303
00:16:23,043 --> 00:16:26,203
Sejujurnya, saya rasa semua itu
langsung tidak kontroversi.
304
00:16:27,123 --> 00:16:30,763
Islam mewakili pecahan radikal
daripada agama sebelumnya
305
00:16:30,843 --> 00:16:34,403
kerana bentuk bangunannya agak berbeza.
306
00:16:35,963 --> 00:16:38,003
Ia tersebar merentasi dunia
307
00:16:38,083 --> 00:16:41,083
hampir secepat Berita Fox
seperti yang masih mereka sangkakan.
308
00:16:42,243 --> 00:16:45,643
Ia sejenis lepa yang sukar ditolak
macam Nutella.
309
00:16:47,523 --> 00:16:51,683
Quran kata berbaloi
jika kita menimba ilmu.
310
00:16:51,763 --> 00:16:53,683
Jadi, para cendekiawan Islam
311
00:16:53,763 --> 00:16:56,243
mencipta universiti
dan perpustakaan pertama
312
00:16:57,043 --> 00:17:00,323
yang mengandungi semua ilmu dunia
313
00:17:00,403 --> 00:17:04,123
yang pada ketika itu
mungkin muat dalam satu risalah.
314
00:17:16,043 --> 00:17:18,683
Oleh sebab mereka perlu lebih banyak
ilmu untuk memuatkan perpustakaan,
315
00:17:19,443 --> 00:17:23,683
cendekiawan Islam terlibat
dalam matematik, kalkulus, geometri,
316
00:17:23,763 --> 00:17:27,283
dan semestinya algebra,
yang paling Islamik.
317
00:17:28,402 --> 00:17:31,723
Tidak ketinggalan,
agama Kristian juga berkembang,
318
00:17:31,803 --> 00:17:33,243
disebabkan mubaligh.
319
00:17:34,043 --> 00:17:36,723
Mubaligh dikenali kerana kedudukan mereka,
320
00:17:36,803 --> 00:17:39,443
iaitu Tuhan di atas kerana Dia penting,
321
00:17:39,523 --> 00:17:42,243
dan kita semua perlu menerimanya.
322
00:17:43,323 --> 00:17:44,603
Selepas dihantar oleh Paus,
323
00:17:44,683 --> 00:17:47,563
mubaligh membawa Bible dan salib
324
00:17:47,643 --> 00:17:49,243
dan berangkat dari sini
325
00:17:49,323 --> 00:17:52,283
dan menuju merentasi peta
dengan berhati-hati,
326
00:17:52,843 --> 00:17:57,083
dan akhirnya berada di Ireland,
327
00:17:57,163 --> 00:18:00,163
tempat menyebarkan dakwah
dengan membaca kuat-kuat…
328
00:18:01,323 --> 00:18:02,643
Saya terlupa kitab itu.
329
00:18:04,603 --> 00:18:08,243
Perjalanan pada ketika itu
sangat meletih dan melelahkan,
330
00:18:08,323 --> 00:18:10,083
jadi mubaligh awal tak mahu
331
00:18:10,163 --> 00:18:12,883
berulang alik sama macam saya.
332
00:18:14,003 --> 00:18:16,163
Apabila mereka tiba di destinasi,
333
00:18:16,243 --> 00:18:19,043
benda yang mereka bawa
akan mengubah dunia selamanya.
334
00:18:19,123 --> 00:18:20,803
Bible dan…
335
00:18:22,643 --> 00:18:23,763
Siapa yang alihkan salib ini?
336
00:18:23,843 --> 00:18:27,123
Agama Kristian ialah trend
pada zaman pertengahan,
337
00:18:27,203 --> 00:18:29,483
kegilaan yang akan bertahan selamanya.
338
00:18:30,083 --> 00:18:32,923
Ia membawa kepada peningkatan
dalam ikonografi agama.
339
00:18:33,003 --> 00:18:35,523
Gambar Jesus diletakkan di mana-mana.
340
00:18:36,963 --> 00:18:40,123
Pada zaman pertengahan,
ada banyak lukisan Jesus.
341
00:18:40,203 --> 00:18:42,643
Macam mana dia cari masa
untuk bergaya untuk pelukis?
342
00:18:42,723 --> 00:18:44,883
Dia sangat lapang?
343
00:18:44,963 --> 00:18:48,883
Secara kiasannya,
344
00:18:49,963 --> 00:18:51,403
dia sentiasa ada di mana-mana.
345
00:18:51,483 --> 00:18:54,443
Jadi, mereka lukis gambar dia
berdasarkan memori
346
00:18:54,523 --> 00:18:58,083
seperti seseorang gambarkan penceroboh
kepada tukang lakar polis,
347
00:18:58,163 --> 00:19:01,363
tapi penceroboh anak Tuhan?
348
00:19:01,443 --> 00:19:05,163
Dalam banyak lukisan Jesus,
terdapat dua jenis, bukan?
349
00:19:05,243 --> 00:19:09,483
Sama ada gambar bayi
atau gambar dia disalib.
350
00:19:09,563 --> 00:19:13,043
Ada tak lukisan dia disalib
ketika masih bayi?
351
00:19:14,603 --> 00:19:16,323
Tiada.
352
00:19:16,403 --> 00:19:20,603
Aduhai, mereka terlepas peluang
untuk meraih simpati, bukan?
353
00:19:20,683 --> 00:19:22,883
Pernah tak Jesus melukis dirinya sendiri?
354
00:19:24,843 --> 00:19:25,803
Ia…
355
00:19:25,883 --> 00:19:27,043
Saya rasa tidak.
356
00:19:27,123 --> 00:19:29,323
Pasti tiada rekod tentang itu.
357
00:19:29,403 --> 00:19:30,883
Adakah itu pasti?
358
00:19:30,963 --> 00:19:33,563
Dia mungkin tak tandatangan.
Dia agak sederhana orangnya, bukan?
359
00:19:35,523 --> 00:19:36,843
Dia bersederhana dalam beberapa perkara.
360
00:19:36,923 --> 00:19:39,403
Dia juga kata dia anak Tuhan.
361
00:19:39,483 --> 00:19:41,043
Ya, dia boleh saja rahsiakan.
362
00:19:41,683 --> 00:19:43,723
Kalau begitu, dia takkan dibunuh.
363
00:19:43,803 --> 00:19:45,523
Ya! Dungu betul.
364
00:19:46,163 --> 00:19:49,843
Bukan Jesus saja yang mengilhami
karya seni.
365
00:19:49,923 --> 00:19:52,203
Terdapat juga lukisan Muhammad,
366
00:19:52,283 --> 00:19:55,283
tapi penerbit kami perlu tandatangan
borang janji untuk tak tunjukkannya.
367
00:19:55,363 --> 00:19:57,083
Pada abad ke-11,
368
00:19:57,163 --> 00:20:00,323
kebanyakan negara Eropah
telah menganut agama Kristian,
369
00:20:00,403 --> 00:20:03,443
tapi ia tak menghalang mereka
untuk terus berperang.
370
00:20:04,083 --> 00:20:08,323
Pada tahun 1095, Paus Urban II
memujuk mereka untuk berhenti berperang,
371
00:20:08,403 --> 00:20:11,883
berbaik-baik dan serang orang Islam pula.
372
00:20:12,963 --> 00:20:16,683
Raja-raja Eropah bersetuju dan melancarkan
perjalanan amal bersenjata
373
00:20:16,763 --> 00:20:20,043
untuk memaksa dunia Islam menerima salib.
374
00:20:20,123 --> 00:20:22,203
Mereka menggelarnya Crus-Aid.
375
00:20:22,883 --> 00:20:25,483
Kemudian, tentera dari Eropah
menuju ke timur
376
00:20:25,563 --> 00:20:28,643
dengan harapan untuk menyebarkan dakwah
di pelbagai negara.
377
00:20:29,523 --> 00:20:31,043
Jadi ketika Perang Salib,
378
00:20:31,123 --> 00:20:34,803
para salibi terus pergi
ke Jerusalem dengan perisai.
379
00:20:34,883 --> 00:20:36,523
Bunyinya sangat tak selesa.
380
00:20:37,083 --> 00:20:38,563
Adakah ia ditaja?
381
00:20:39,363 --> 00:20:41,923
Ia boleh dikatakan ditaja oleh gereja…
382
00:20:42,003 --> 00:20:42,883
Ya.
383
00:20:43,403 --> 00:20:45,483
…kerana ekspedisi ini perlu ditaja.
384
00:20:45,563 --> 00:20:49,843
Ya. Kawan saya, Paul, yang berjalan
sejauh 30 batu ke Harrogate atas tajaan
385
00:20:49,923 --> 00:20:52,923
dengan berpakaian seperti Spider-Man
untuk program amal Help For Heroes.
386
00:20:53,003 --> 00:20:57,323
Pada hari tersebut, dia alami
cirit-birit tapi dia terus bertahan.
387
00:20:57,403 --> 00:21:02,483
Ia salah satu perkara mulia yang pernah
saya lihat tapi menjijikkan.
388
00:21:02,563 --> 00:21:07,363
Akhirnya, penaja terpaksa masuk campur,
tapi dia dah kumpul sebanyak 368 pound.
389
00:21:07,443 --> 00:21:09,963
Salibi tak pernah buat begitu, bukan?
390
00:21:11,283 --> 00:21:12,123
Tidak.
391
00:21:12,723 --> 00:21:16,323
Pada tahun 1099,
orang Kristian menjajah Jerusalem.
392
00:21:16,403 --> 00:21:18,723
Namun kemudian,
mereka buat kesilapan taktikal,
393
00:21:18,803 --> 00:21:20,163
dan kembali tanpanya.
394
00:21:20,723 --> 00:21:24,683
Jadi orang Islam dengan arahan ketuanya,
Saladin, menentang semula,
395
00:21:24,763 --> 00:21:27,163
dan menawan semula Jerusalem.
396
00:21:27,763 --> 00:21:31,323
Sekarang, semua orang berminat
dengan Perang Salib,
397
00:21:31,403 --> 00:21:33,323
jadi mereka berpegang teguh padanya,
398
00:21:33,403 --> 00:21:37,243
melawan semula untuk lihat pihak
yang memenangi Jerusalem tahun tersebut.
399
00:21:38,043 --> 00:21:40,443
Bunyi Perang Salib itu sendiri
sangat kejam.
400
00:21:40,523 --> 00:21:43,403
Kenapa semua agama tak boleh belajar
untuk hidup bersama dengan aman
401
00:21:43,483 --> 00:21:44,763
seperti di Ireland?
402
00:21:45,803 --> 00:21:48,363
Saya rasa kalau awak jumpa orang
yang tahu jawapan untuk itu,
403
00:21:48,443 --> 00:21:52,843
jadi awak kena dedahkannya
secepat mungkin.
404
00:21:52,923 --> 00:21:54,203
Ya. Baiklah.
405
00:21:55,363 --> 00:21:57,643
Sementara orang Kristian
dan Islam berperang,
406
00:21:57,723 --> 00:22:01,963
seorang lelaki memutuskan untuk tunjuk
cara menghasut perang yang sebenarnya.
407
00:22:03,683 --> 00:22:06,723
Lelaki itu ialah ketua orang Mongol,
Genghis Khan.
408
00:22:06,803 --> 00:22:12,203
Di Mongol, "Khan" bermaksud "raja"
dan "Genghis" bermaksud… benda lain.
409
00:22:13,243 --> 00:22:15,883
Pada zaman sekarang,
Genghis Khan kurang menjadi bualan
410
00:22:15,963 --> 00:22:17,683
berbanding Dennis Quaid,
411
00:22:18,763 --> 00:22:21,003
tapi ketika itu,
dia lelaki paling ditakuti di Bumi.
412
00:22:22,803 --> 00:22:25,123
Genghis dan pengikutnya menyerang
413
00:22:25,203 --> 00:22:27,643
kebanyakan negara Eropah dan Asia.
414
00:22:27,723 --> 00:22:30,683
Berjuta-juta orang dibunuh
tanpa belas kasihan.
415
00:22:32,043 --> 00:22:33,883
Ramai yang kepalanya disembelih.
416
00:22:33,963 --> 00:22:37,043
Ada yang dipotong kaki terlebih dahulu,
kemudian lengan atau seumpamanya,
417
00:22:37,123 --> 00:22:38,243
kemudian mungkin muka mereka,
418
00:22:38,323 --> 00:22:40,843
yang mungkin masih meraung
ketika ia terbang di pondok mereka
419
00:22:40,923 --> 00:22:42,243
atau di tempat mereka tinggal.
420
00:22:42,323 --> 00:22:45,403
Kemudian penceroboh mungkin ambil
mayat itu dan memotongnya,
421
00:22:45,483 --> 00:22:49,083
merebusnya dalam sup
ukir semua tulang pelvis yang dibuang
422
00:22:49,163 --> 00:22:51,043
menjadi senduk besar untuk menghirupnya,
423
00:22:51,123 --> 00:22:53,763
kemudian duduk berdekatan pendiangan,
menghirup sup yang mengerikan itu
424
00:22:53,843 --> 00:22:55,723
sambil ketawa dan meniupnya.
425
00:22:55,803 --> 00:22:58,123
Sejujurnya, ia langsung tak tersusun.
426
00:22:58,203 --> 00:23:01,643
Berapa pain darah
427
00:23:02,363 --> 00:23:06,043
yang ditumpahkan kerana Genghis Khan?
428
00:23:06,123 --> 00:23:09,203
Kita kena tahu jumlah orang yang terbunuh.
429
00:23:09,283 --> 00:23:10,283
AHLI SEJARAH
430
00:23:10,363 --> 00:23:12,363
- Ya.
- Ada kisah
431
00:23:12,443 --> 00:23:16,243
beberapa tentera Mongolia
432
00:23:16,323 --> 00:23:19,483
yang dihantar,
mungkin sehingga berjuta orang.
433
00:23:19,563 --> 00:23:22,443
- Berapa pain untuk seorang?
- Saya rasa lapan.
434
00:23:22,523 --> 00:23:26,363
- Jadi, minimum, lapan juta pain?
- Ya.
435
00:23:26,443 --> 00:23:28,843
Tentu tiada bank darah ketika itu, bukan?
436
00:23:28,923 --> 00:23:30,083
Sayangnya.
437
00:23:32,323 --> 00:23:34,083
Dengan keadaan yang berlaku,
438
00:23:34,163 --> 00:23:38,443
betulkah orang di Eropah
bina rumah berkubu?
439
00:23:38,523 --> 00:23:40,243
Jawapannya, tidak.
440
00:23:43,843 --> 00:23:47,043
Apabila saya berdiri
di entah apa istana ini,
441
00:23:47,123 --> 00:23:50,603
saya asyik tertanya-tanya
kehidupan pada zaman pertengahan
442
00:23:50,683 --> 00:23:53,083
kerana zaman itu sudah berlalu,
443
00:23:53,163 --> 00:23:55,443
jadi saya cuma boleh tertanya-tanya.
444
00:23:56,163 --> 00:23:57,283
Namun, bayangkan saja.
445
00:23:57,363 --> 00:24:01,683
Di pusat atrium ini,
meja disediakan untuk kenduri.
446
00:24:01,763 --> 00:24:04,923
Orang menghempas kendi bersama-sama
dan ketawa.
447
00:24:05,003 --> 00:24:10,083
Meja dihidangkan dengan
daging pinggul rusa, pai ayam,
448
00:24:10,163 --> 00:24:12,243
angsa panggang di dalam khinzir.
449
00:24:12,883 --> 00:24:14,003
Penuh meja.
450
00:24:14,083 --> 00:24:16,923
Semangkuk plum di sana.
Saya rasa itu lauk.
451
00:24:17,803 --> 00:24:22,283
Di sini, orang kampung
berulang alik dengan perhiasan mereka.
452
00:24:22,363 --> 00:24:25,043
Kesateria yang berjalan
dalam sut perisainya.
453
00:24:25,763 --> 00:24:29,843
Di sudut ini, seseorang mainkan seruling
zaman pertengahan.
454
00:24:30,603 --> 00:24:32,883
Di depannya, ada tukang lawak,
455
00:24:32,963 --> 00:24:35,043
yang melompat-lompat
dengan loceng kecilnya.
456
00:24:36,683 --> 00:24:38,843
Ada gergasi besar memerhati…
457
00:24:39,883 --> 00:24:41,203
dan menikmati pemandangan itu.
458
00:24:42,043 --> 00:24:44,603
Di hujung sana,
raja sedang duduk di takhtanya
459
00:24:44,683 --> 00:24:46,963
di sebelah permaisuri, uskup dan tir.
460
00:24:47,603 --> 00:24:50,043
Mereka perhatikan Merlin
yang dipenggal kepalanya,
461
00:24:50,123 --> 00:24:53,683
dan bergolek di lantai sehingga ke sana
462
00:24:54,923 --> 00:24:56,723
dan babi hutan pun melahapnya.
463
00:24:59,563 --> 00:25:00,763
Menjijikkan.
464
00:25:01,403 --> 00:25:02,843
Anda bertuah kerana tak melihat itu.
465
00:25:03,803 --> 00:25:06,203
Tiba-tiba, keriangan itu terganggu
466
00:25:06,283 --> 00:25:10,523
apabila tingkap kaca berkecai
dan anak panah terbang ke dalam bilik ini.
467
00:25:10,603 --> 00:25:12,483
Ia terkena dinding ini,
468
00:25:12,563 --> 00:25:14,883
betul-betul di tengah Dewangga Bayeux ini.
469
00:25:14,963 --> 00:25:17,483
Cungapan dan bisikan jelas kedengaran,
470
00:25:17,563 --> 00:25:21,763
ketika Thomas à Becket, iaitu saya,
menarik anak panah itu daripada dinding.
471
00:25:25,163 --> 00:25:26,043
Sebentar.
472
00:25:26,763 --> 00:25:27,843
Aduhai.
473
00:25:30,443 --> 00:25:32,883
Ada mesej pada anak panah ini.
474
00:25:32,963 --> 00:25:36,563
Thomas keluarkan mesej itu dengan teliti,
buang anak panah…
475
00:25:36,643 --> 00:25:38,003
- Aduh!
- Maaf.
476
00:25:38,603 --> 00:25:41,643
…membuka mesej itu dan baca kuat-kuat.
477
00:25:45,843 --> 00:25:47,523
Ini daripada Robin Hood,
478
00:25:47,603 --> 00:25:49,763
mengugut untuk membalas dendam
terhadap semua orang
479
00:25:49,843 --> 00:25:51,283
atas perbuatannya terhadap Gandalf.
480
00:25:52,763 --> 00:25:55,563
Keluhan kedengaran, tukang lawak pengsan,
481
00:25:55,643 --> 00:26:00,243
rungutan kerisauan bergema,
semakin kuat dan bertukar menjadi raungan.
482
00:26:00,323 --> 00:26:01,843
Kucar-kacir jadinya.
483
00:26:01,923 --> 00:26:03,803
Seruling menjadi sumbang.
484
00:26:03,883 --> 00:26:06,803
Beruang menari melolong kesakitan.
485
00:26:06,883 --> 00:26:10,443
Ada yang masukkan khinzir
ke dalam pelancar.
486
00:26:10,523 --> 00:26:13,723
Penceroboh angkasa lepas berlegar-legar
di ruang ini,
487
00:26:13,803 --> 00:26:17,803
menjatuhkan hapsikod kaca ke lantai.
488
00:26:18,963 --> 00:26:21,363
Akhirnya, di hujung sini,
489
00:26:21,443 --> 00:26:24,683
raja berdiri
sambil mengetuk tukul kayunya.
490
00:26:24,763 --> 00:26:26,483
Baginda menjerit, "Senyap!"
491
00:26:26,563 --> 00:26:29,403
Namun dengan suara lelaki yang garau
dengan loghat Zaman Pertengahan.
492
00:26:30,363 --> 00:26:32,123
Seluruh istana terdiam.
493
00:26:33,123 --> 00:26:34,883
Anda boleh dengar jarum terjatuh…
494
00:26:35,443 --> 00:26:36,883
tapi bukan betul-betul.
495
00:26:36,963 --> 00:26:39,803
"Buang kepala ini!", si raja menjerit.
496
00:26:40,403 --> 00:26:43,403
Itulah yang menenangkan suasana.
Semuanya kembali okey.
497
00:26:43,483 --> 00:26:47,483
Tukang lawak mula berdiri,
muzik pun diteruskan.
498
00:26:47,563 --> 00:26:49,643
Semua orang sambung minum arak.
499
00:26:50,443 --> 00:26:53,083
Kehidupan di istana kembali normal.
500
00:26:53,163 --> 00:26:56,603
Tepat pada masa semua orang
tiba-tiba mati kerana wabak.
501
00:26:57,443 --> 00:27:00,883
Apa pun, begitulah kehidupan
di istana saya.
502
00:27:01,523 --> 00:27:03,923
Pernah tak terfikir
tentang kehidupan anda?
503
00:27:06,403 --> 00:27:09,083
Namun manusia tak boleh bersembunyi
di sebalik dinding tebal
504
00:27:09,163 --> 00:27:11,763
ketika perang suci berlaku
di luar selamanya.
505
00:27:13,163 --> 00:27:17,643
Agama sepatutnya menyatukan manusia
secara harmoni dan aman,
506
00:27:18,203 --> 00:27:20,323
tetapi ia berjaya memecah-belahkannya
507
00:27:20,403 --> 00:27:22,283
seperti beruang di wad bersalin.
508
00:27:23,003 --> 00:27:25,563
Namun, gereja ini dan yang lain tidak suka
509
00:27:25,643 --> 00:27:28,003
kerana tahu seorang pencabar akan tiba.
510
00:27:28,683 --> 00:27:33,083
Seterusnya, kita akan lihat cara artis
dan cendekiawan generasi baru muncul
511
00:27:33,163 --> 00:27:35,163
dan mencabar Tuhan untuk berlawan
512
00:27:35,243 --> 00:27:38,803
ketika zaman yang digelar
Zaman Pembaharuan oleh ahli sejarah.
513
00:27:39,483 --> 00:27:42,243
Jadi, adakah lukisan ini sebenarnya bagus
514
00:27:42,323 --> 00:27:45,083
atau ini salah satu perkara
yang kita saja rasa bagus
515
00:27:45,163 --> 00:27:47,923
kerana kita diberitahu ia bagus
macam makanan laut?
516
00:28:08,403 --> 00:28:11,323
Terjemahan sari kata oleh Rasheeqa Bahida