1
00:00:09,043 --> 00:00:11,483
‎นี่คือดาวเคราะห์ของเรา

2
00:00:11,563 --> 00:00:12,963
‎ดาวเคราะห์โลก

3
00:00:13,043 --> 00:00:15,363
‎ดาวเคราะห์ที่ฉันยืนอยู่

4
00:00:16,043 --> 00:00:18,283
‎ถ้าไม่ได้กำลังบิน

5
00:00:18,363 --> 00:00:20,283
‎หรือตกจากตึกสูง

6
00:00:20,363 --> 00:00:22,243
‎คุณก็น่าจะยืนอยู่บนโลก

7
00:00:22,323 --> 00:00:26,723
‎นี่คือเรื่องราวอันน่าทึ่ง
‎ว่ามนุษยชาติเปลี่ยนแปลงโลก

8
00:00:26,803 --> 00:00:29,723
‎จากการที่มีแต่ธรรมชาติไร้สาระ

9
00:00:29,803 --> 00:00:32,443
‎มาเป็นของทันสมัยอย่างนี้ได้อย่างไร

10
00:00:32,523 --> 00:00:36,043
‎ซึ่งทำโดยใช้เพียงแค่สองมือคู่นี้

11
00:00:37,003 --> 00:00:38,483
‎ความคิดจินตนาการ

12
00:00:38,563 --> 00:00:41,763
‎เครื่องมือ กระแสไฟฟ้า และอินเทอร์เน็ต

13
00:00:42,723 --> 00:00:45,723
‎นี่คือการเดินทางที่จะพาฉันไปทุกมุมโลก

14
00:00:45,803 --> 00:00:48,603
‎ตามที่เงินและข้อจำกัดช่วงโควิดจะอำนวย

15
00:00:49,283 --> 00:00:53,003
‎ใกล้ชิดกับความสำเร็จ
‎ที่น่าตื่นตาของสปีชีส์เรา

16
00:00:53,083 --> 00:00:54,083
‎(โรงละครไลเซียม)

17
00:00:54,163 --> 00:00:56,003
‎และฉันจะได้ถามคำถาม…

18
00:00:56,563 --> 00:00:57,643
‎คุณเป็นใครคะ

19
00:00:57,723 --> 00:01:00,483
‎นักวิชาการ ผู้เชี่ยวชาญ คนปราดเปรื่อง

20
00:01:00,563 --> 00:01:04,123
‎ที่จะช่วยฉันไขความลับของอารยธรรมมนุษย์

21
00:01:04,203 --> 00:01:07,683
‎ทำไมคนถึงบอกว่าการสร้างพีระมิดเป็นปริศนา

22
00:01:07,763 --> 00:01:11,283
‎ทั้งๆ ที่มันเป็นแค่อิฐก่อทรงสามเหลี่ยม

23
00:01:12,803 --> 00:01:15,323
‎นี่ไม่ใช่แค่เรื่องดาวเคราะห์ของเรา

24
00:01:15,403 --> 00:01:19,043
‎แต่เป็นเรื่องโลกของเราด้วย
‎หรือทั้งสองอย่าง

25
00:01:19,123 --> 00:01:21,123
‎เดินทางกับฉัน ฟิโลมีนา คังค์

26
00:01:21,203 --> 00:01:24,443
‎เพื่อสำรวจโลกที่เราร่วมกันสร้างขึ้น

27
00:01:24,523 --> 00:01:27,643
‎ในรายการ มองโลกผ่านคังค์

28
00:01:35,963 --> 00:01:38,963
‎(มองโลกผ่านคังค์)

29
00:01:42,363 --> 00:01:44,443
‎(ตอนแรก: ปฐมกาล)

30
00:01:44,523 --> 00:01:47,803
‎โลกใบนี้ไม่มีอารยธรรมมาหลายพันล้านปี

31
00:01:47,883 --> 00:01:51,683
‎มีแค่พืช สัตว์และก๊าซที่ล่องลอยในอากาศ

32
00:01:51,763 --> 00:01:54,603
‎คงเป็นภาพที่สวยดี แต่ก็น่าเบื่อด้วย

33
00:01:55,443 --> 00:01:58,443
‎จนสิ่งมีชีวิตหนึ่งเข้ามาพลิกโฉมทุกสิ่ง

34
00:01:58,523 --> 00:01:59,963
‎มนุษย์

35
00:02:00,643 --> 00:02:02,603
‎มนุษย์ยุคแรกคล้ายเรามั้ย

36
00:02:02,683 --> 00:02:05,883
‎มีเนื้อเหมือนอย่างเราๆ มั้ยคะ

37
00:02:05,963 --> 00:02:07,443
‎คือว่า

38
00:02:07,523 --> 00:02:10,123
‎เรียกกันอย่างเนื้อวัว เนื้อหมูมั้ย

39
00:02:10,203 --> 00:02:12,163
‎เท่าที่ทราบ พวกเขาเหมือนเรา

40
00:02:12,243 --> 00:02:13,763
‎(ดร. พอล บาห์น นักโบราณคดี)

41
00:02:13,843 --> 00:02:17,123
‎แม้จะพบแค่โครงกระดูก
‎แต่กระดูกพวกเขาเหมือนเรา

42
00:02:17,203 --> 00:02:20,443
‎เราสันนิษฐานว่ากระดูกมีเนื้อและหนังหุ้ม

43
00:02:20,523 --> 00:02:23,683
‎คล้ายกับเรา แต่ไม่รู้ว่ามีชื่อเฉพาะ

44
00:02:23,763 --> 00:02:24,683
‎ที่ใช้เรียกมั้ย

45
00:02:24,763 --> 00:02:26,323
‎เรียกเนื้อเฉยๆ เหรอคะ

46
00:02:26,403 --> 00:02:28,123
‎น่าจะเป็นอย่างนั้นครับ

47
00:02:28,203 --> 00:02:30,563
‎แต่คิดชื่อเฉพาะ

48
00:02:30,643 --> 00:02:32,203
‎มาเรียกเนื้อมนุษย์น่าจะยาก

49
00:02:34,283 --> 00:02:35,163
‎"เคื้อ"

50
00:02:37,243 --> 00:02:39,203
‎เราชอบคิดว่ามนุษย์ยุคแรกโง่

51
00:02:39,283 --> 00:02:41,683
‎เพราะคิ้วดกหนาและส่งเสียงฮึ่มๆ

52
00:02:41,763 --> 00:02:44,643
‎แต่แท้จริงแล้ว พวกเขาเป็นนักประดิษฐ์

53
00:02:45,883 --> 00:02:47,843
‎เป็นพวกแรกที่ใช้เครื่องมือ

54
00:02:47,923 --> 00:02:51,363
‎ซึ่งเป็นสิ่งที่คนส่วนใหญ่ลืมเลือนไปแล้ว

55
00:02:51,443 --> 00:02:54,403
‎เราถึงต้องการความช่วยเหลือจากคนแท้ๆ

56
00:02:56,643 --> 00:03:00,963
‎มนุษย์ยุคแรกสร้างเครื่องมือ
‎ขณะเดินสี่ขาได้ยังไงคะ

57
00:03:01,043 --> 00:03:04,763
‎เราไม่คิดว่าพวกเขาเดินสี่ขานานนัก

58
00:03:04,843 --> 00:03:06,883
‎ค่อนข้างมั่นใจว่าเดินตัวตรง

59
00:03:06,963 --> 00:03:09,003
‎มาอย่างน้อยๆ สองล้านปี

60
00:03:09,083 --> 00:03:12,203
‎ก็คือใช้ขาหน้าสร้างเครื่องมือ

61
00:03:12,283 --> 00:03:13,843
‎หรือขาหลังคะ

62
00:03:13,923 --> 00:03:15,843
‎มนุษย์น่าจะไม่ถนัด

63
00:03:15,923 --> 00:03:17,203
‎ใช้เท้าสร้างสรรค์อะไร

64
00:03:17,283 --> 00:03:20,443
‎ดังนั้น ก็คงใช้ขาหน้าสร้างเครื่องมือแหละ

65
00:03:20,523 --> 00:03:23,443
‎นั่นสินะ หรือก็คือใช้ขาคู่แรกใช่มั้ยคะ

66
00:03:23,523 --> 00:03:26,803
‎ใช่ คิดว่าต้องใช้ขาคู่แรกสร้างเครื่องมือ

67
00:03:26,883 --> 00:03:29,963
‎ที่ทุกวันนี้เราเรียกว่ามือกับแขน

68
00:03:31,043 --> 00:03:33,723
‎สิ่งหนึ่งที่มนุษย์คิดค้นคือไฟ

69
00:03:33,803 --> 00:03:36,443
‎ให้มองเห็นยามกลางคืน ให้ความอบอุ่น

70
00:03:36,523 --> 00:03:40,163
‎และยืดชีวิตน่าเบื่อให้ยาวขึ้นอย่างน่าเศร้า

71
00:03:40,243 --> 00:03:43,763
‎แต่พวกเขาต้องคิดค้นสิ่งอื่น
‎มาฆ่าเวลายามบ่ายด้วย

72
00:03:43,843 --> 00:03:45,883
‎สิ่งที่ว่านั้นคือศิลปะ

73
00:03:48,923 --> 00:03:53,523
‎ฉันไม่ได้หลงทางเข้าถ้ำ
‎หรือเป็นมนุษย์หมาป่าหรอกนะ

74
00:03:54,363 --> 00:03:58,683
‎แต่เพราะโปรดิวเซอร์รายการขอให้เข้ามา

75
00:03:58,763 --> 00:04:00,403
‎ดูงานศิลปะบนผนังถ้ำ

76
00:04:01,683 --> 00:04:04,003
‎ภาพเขียนผนังถ้ำอย่างนี้

77
00:04:04,083 --> 00:04:07,963
‎คือหลักฐานชิ้นแรกๆ
‎ที่แสดงถึงอารยธรรมบนโลก

78
00:04:10,043 --> 00:04:11,603
‎ยังไม่หมดเพียงเท่านี้

79
00:04:12,723 --> 00:04:17,323
‎ศิลปินยุคแรกๆ
‎เริ่มต้นด้วยการวาดสิ่งใกล้ตัว

80
00:04:17,403 --> 00:04:18,763
‎เช่นฝ่ามือตัวเอง

81
00:04:18,843 --> 00:04:21,122
‎ก่อนจะขยับไปเล่าเรื่องราว

82
00:04:21,203 --> 00:04:24,923
‎แรกๆ ก็ยังน่าเบื่อ เช่นเล่าว่าวัวยืนนิ่งๆ

83
00:04:25,483 --> 00:04:29,243
‎แต่ไม่นาน ก็เริ่มสร้างสรรค์ฉากต่อสู้แบบนี้

84
00:04:29,323 --> 00:04:32,243
‎คนปะทะวัวแบบภาพสองมิติ

85
00:04:32,323 --> 00:04:34,603
‎สำหรับมนุษย์ถ้ำ เรื่องนี้สนุก

86
00:04:34,683 --> 00:04:36,683
‎ไม่แพ้ เร็ว แรงทะลุนรก เจ็ด

87
00:04:38,043 --> 00:04:41,123
‎มีภาพเขียนไหน
‎เอาไปดัดแปลงเป็นหนังแล้วบ้าง

88
00:04:41,203 --> 00:04:44,403
‎แต่คงขอลิขสิทธิ์ไม่ได้ใช่ไหมคะ

89
00:04:44,483 --> 00:04:47,203
‎ภาพยนตร์ได้รับความนิยมทีหลัง

90
00:04:47,283 --> 00:04:48,923
‎การเสื่อมของภาพวาดผนัง

91
00:04:49,003 --> 00:04:51,123
‎ไม่มีภาพเขียนที่ทำให้คนแบบว่า

92
00:04:51,203 --> 00:04:53,403
‎"พระเจ้า เรื่องนี้สุดยอด

93
00:04:53,483 --> 00:04:56,563
‎ต้องให้สตีเวน สปีลเบิร์กเอาไปสร้าง" เหรอ

94
00:04:56,643 --> 00:04:59,483
‎คงยากที่จะสร้างหนังชั่วโมงครึ่ง

95
00:04:59,563 --> 00:05:01,923
‎จากภาพบนผนังถ้ำสั้นๆ

96
00:05:02,003 --> 00:05:05,443
‎บางคนเชื่อว่าภาพโหดร้ายพวกนี้เป็นพิธีกรรม

97
00:05:05,523 --> 00:05:08,643
‎เพื่อความโชคดีในการต่อสู้ที่จะมาถึง

98
00:05:08,723 --> 00:05:11,323
‎ไม่รู้ทำไมมนุษย์ถึงทำสงครามกับวัว

99
00:05:11,403 --> 00:05:13,403
‎น่าเศร้า คงไม่มีวันรู้ด้วย

100
00:05:13,483 --> 00:05:17,643
‎เราคงไม่มีวันรู้
‎ชื่อศิลปินหรือวัวอีกต่างหาก

101
00:05:17,723 --> 00:05:21,043
‎เพราะคนที่วาดภาพนี้น่าจะเสียชีวิตไปแล้ว

102
00:05:22,363 --> 00:05:25,563
‎การต้องล่าสัตว์ทุกวันลำบากจริงๆ

103
00:05:25,643 --> 00:05:29,403
‎จนกระทั่งมีคนเสนอไอเดียการกินพืช

104
00:05:29,483 --> 00:05:32,963
‎ที่ไม่ต้องเปลืองแรงจับ เพราะวิ่งหนีไม่ได้

105
00:05:34,403 --> 00:05:39,323
‎ความเกียจคร้านนี้
‎คือสาเหตุการคิดค้นการปลูกพืช

106
00:05:39,403 --> 00:05:42,683
‎เป็นความก้าวหน้าครั้งใหญ่และเป็นอันตราย

107
00:05:42,763 --> 00:05:45,403
‎เพราะคุณอาจเผลอล้มใส่อุปกรณ์ต่างๆ

108
00:05:45,483 --> 00:05:46,923
‎ที่กองอยู่บนพื้นได้

109
00:05:47,923 --> 00:05:51,163
‎ชาวไร่ชาวนายุคแรก
‎ปลูกข้าวสาลี หัดทำขนมปัง

110
00:05:51,803 --> 00:05:54,843
‎ทั้งยังปลูกข้าวบาร์เลย์ ถั่วนานาชนิด

111
00:05:54,923 --> 00:05:56,883
‎เพื่อทำเบอร์เกอร์วีแกน

112
00:05:56,963 --> 00:05:58,603
‎มากินกับขนมปัง

113
00:05:58,683 --> 00:06:00,963
‎แต่โชคดีที่ไม่ต้องทำถึงขั้นนั้น

114
00:06:02,003 --> 00:06:04,803
‎พวกเขายังคิดค้นสิ่งนี้ รั้วรอบ

115
00:06:04,883 --> 00:06:07,683
‎เครื่องจักรไม้สุดไฮเทคที่ใช้กักสัตว์

116
00:06:08,843 --> 00:06:12,403
‎มนุษย์ลิดรอนเสรีภาพ
‎แกะ ไก่ และแพะอย่างรวดเร็ว

117
00:06:12,483 --> 00:06:15,403
‎รวมถึงศัตรูตัวฉกาจ พวกวัว

118
00:06:15,483 --> 00:06:17,563
‎ฟาร์มเป็นเหมือนสวนสัตว์

119
00:06:17,643 --> 00:06:21,203
‎ยกเว้นแต่ว่าที่สวนสัตว์
‎คุณจิ้มเลือกสัตว์ที่ถูกใจ

120
00:06:21,283 --> 00:06:22,523
‎เอามาฆ่ากินไม่ได้

121
00:06:22,603 --> 00:06:25,683
‎นอกจากสวนสัตว์นั้นมีปัญหาการเงิน

122
00:06:25,763 --> 00:06:27,523
‎และเจ้าของหมดหวังแล้ว

123
00:06:28,163 --> 00:06:32,123
‎ตัวไหนกินหรือขี่ไม่ได้
‎มนุษย์ก็เปลี่ยนเป็นสัตว์เลี้ยง

124
00:06:32,203 --> 00:06:33,523
‎ถ้าหากพวกมันน่ารัก

125
00:06:33,603 --> 00:06:36,843
‎มนุษย์ยุคแรกเลี้ยงหมาเพื่อเป็นเพื่อนคู่กาย

126
00:06:38,083 --> 00:06:40,563
‎และเลี้ยงแมวไว้ทำอะไรก็ไม่รู้

127
00:06:41,283 --> 00:06:46,043
‎นี่เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์
‎ที่ชีวิตมนุษย์สะดวกสบาย

128
00:06:46,123 --> 00:06:48,083
‎ได้อาศัยอยู่ตามบ้านเรือน

129
00:06:48,163 --> 00:06:51,123
‎ที่ไม่นานก็แผ่ขยายเป็นเมือง

130
00:06:51,203 --> 00:06:53,243
‎เหลือเชื่อฉันเดินผ่านซาก

131
00:06:53,323 --> 00:06:56,003
‎ของเมืองแรก เปล่าเลย

132
00:06:56,083 --> 00:06:59,963
‎ซากนั่นอยู่อิรัก
‎ที่ห่างไปหลายไมล์และอันตราย

133
00:07:00,043 --> 00:07:02,563
‎แต่ซากเมืองแห่งแรกหน้าตาคล้ายกัน

134
00:07:02,643 --> 00:07:04,363
‎ดูไม่รู้หรอกว่าฉันไม่ได้ไป

135
00:07:04,443 --> 00:07:06,563
‎ถ้าฉันไม่ได้เผลอหลุดปาก

136
00:07:08,003 --> 00:07:11,003
‎ทุกวันนี้ มันเป็นแค่เศษอิฐและฝุ่น

137
00:07:11,083 --> 00:07:14,963
‎แต่ถ้าใช้คอมพิวเตอร์จำลองสภาพสมัยรุ่งเรือง

138
00:07:15,043 --> 00:07:18,643
‎ผลที่ออกมานั้น ตื่นตาตื่นใจที่สุด

139
00:07:18,723 --> 00:07:21,243
‎อารยธรรมถือกำเนิดแล้ว

140
00:07:22,083 --> 00:07:24,083
‎ใครเป็นคนคิดค้นอารยธรรมคะ

141
00:07:24,683 --> 00:07:27,003
‎อารยธรรมไม่ใช่สิ่งที่…

142
00:07:27,083 --> 00:07:28,883
‎(ศ. จิม อัล-คาลิลิ อาจารย์พีอีเอส)

143
00:07:28,963 --> 00:07:31,603
‎ถูกคิดค้นขึ้นหรือเกิดขึ้นกะทันหัน

144
00:07:31,683 --> 00:07:36,203
‎อารยธรรมที่เราพูดถึง
‎คือเมื่อมนุษย์เริ่มการเกษตร

145
00:07:36,283 --> 00:07:40,363
‎เริ่มสร้างเมือง

146
00:07:40,443 --> 00:07:42,523
‎บัญญัติกฎหมาย

147
00:07:42,603 --> 00:07:45,123
‎ซึ่งค่อยๆ เกิดขึ้น

148
00:07:45,203 --> 00:07:47,923
‎ในที่ต่างๆ ทั่วโลก ไม่ได้จู่ๆ คิดขึ้น

149
00:07:48,003 --> 00:07:53,403
‎ไม่ใช่ฝีมือคนนิรนามแค่คนเดียวเหรอคะ

150
00:07:53,483 --> 00:07:54,523
‎ไม่ใช่

151
00:07:55,203 --> 00:07:58,163
‎เพราะเราไม่ควรยอมเขาถ้าเป็นอย่างนั้น

152
00:07:58,243 --> 00:07:59,683
‎หมายถึงเราไม่ควร…

153
00:07:59,763 --> 00:08:03,763
‎ถ้าเป็นชายนิรนามคนหนึ่งน่ะ

154
00:08:03,843 --> 00:08:06,163
‎มันค่อนข้างน่าสงสัย ถูกมั้ย

155
00:08:06,763 --> 00:08:09,763
‎อารยธรรมคิดค้นขึ้นที่เมโสโปเตเมีย

156
00:08:09,843 --> 00:08:12,323
‎โดยคนหรือกลุ่มคนไม่ทราบชื่อ

157
00:08:12,403 --> 00:08:15,483
‎แต่ไม่ว่าจะเป็นใคร พวกเขาล้ำสมัยมาก

158
00:08:15,563 --> 00:08:20,083
‎คนเมโสโปเตเมียมีอะไรเหมือนกับเราบ้างมั้ยคะ

159
00:08:20,723 --> 00:08:22,323
‎- มีสิ
‎- เช่นอะไร

160
00:08:23,123 --> 00:08:27,483
‎อาวุธ, อัญมณี, โบสถ์วิหาร, สัตว์

161
00:08:27,563 --> 00:08:31,723
‎เปล่าค่ะ ฉันหมายถึงมือเท้า ขนคิ้ว

162
00:08:31,803 --> 00:08:33,643
‎- มีสิ มี
‎- เหรอคะ

163
00:08:34,203 --> 00:08:39,003
‎มีอวัยวะ, รูทวาร,

164
00:08:39,082 --> 00:08:40,363
‎รยางค์ที่ใช้งาน,

165
00:08:40,443 --> 00:08:43,003
‎อวัยวะภายนอกและภายใน

166
00:08:43,082 --> 00:08:45,602
‎แสดงว่ามีรูทวารเท่ากับเราถูกมั้ย

167
00:08:45,683 --> 00:08:48,962
‎ข้อมูลวิทยาศาสตร์เท่าที่ยืนยันตอนนี้คือใช่

168
00:08:50,163 --> 00:08:53,163
‎และแอปสุดเลิศที่สุดแอปหนึ่ง

169
00:08:53,243 --> 00:08:56,163
‎คือสิ่งที่เรายังใช้กันในปัจจุบัน

170
00:08:56,243 --> 00:08:57,243
‎วงกลม

171
00:08:58,043 --> 00:09:01,043
‎คุณอาจจะคิดว่าวงล้อเป็นสิ่งที่ซับซ้อน

172
00:09:01,123 --> 00:09:04,203
‎แต่วิธีการทำงานของมันนั้นเรียบง่าย

173
00:09:05,723 --> 00:09:11,483
‎วงกลมตรงนี้ หมุนรอบปุ่มนูนตรงกลาง

174
00:09:11,563 --> 00:09:17,043
‎รอบนอกวงล้อจะกดอัดไปกับพื้น

175
00:09:17,123 --> 00:09:22,883
‎แรงดันจะผลักให้พื้นโลกห่างออกจากคุณ

176
00:09:22,963 --> 00:09:26,363
‎ทำให้ดูคล้ายกับคุณเคลื่อนที่ไปข้างหน้า

177
00:09:26,443 --> 00:09:29,323
‎ซึ่งก็น่าทึ่งมาก เพราะเคลื่อนไปจริงๆ

178
00:09:30,243 --> 00:09:31,123
‎(เมโสโปเตเมีย)

179
00:09:31,203 --> 00:09:33,403
‎วงล้อช่วยให้คนเดินทางค้าขาย

180
00:09:33,483 --> 00:09:36,923
‎แต่ก่อนอื่น ก็ต้องนับทรัพย์สินของตนก่อน

181
00:09:37,003 --> 00:09:40,643
‎ซึ่งนำไปสู่
‎การประดิษฐ์คณิตศาสตร์ที่น่าเศร้า

182
00:09:40,723 --> 00:09:42,363
‎พูดถึงคณิตและตัวเลข

183
00:09:42,443 --> 00:09:45,723
‎ตัวเลขยุคโบราณมีค่าน้อยกว่ายุคปัจจุบัน

184
00:09:45,803 --> 00:09:48,403
‎หรือมีค่าเท่ากันแต่มีมากกว่าคะ

185
00:09:49,283 --> 00:09:53,483
‎ตัวเลขมีค่าเท่าเดิมกับที่เป็นในยุคโบราณ

186
00:09:53,563 --> 00:09:55,763
‎ผู้คนยังต้องนับสิ่งต่างๆ

187
00:09:55,843 --> 00:09:58,723
‎แล้วตัวเลขสมัยนั้นเหมือนสมัยนี้มั้ย

188
00:09:58,803 --> 00:10:01,403
‎หนึ่งถึงเจ็ดร้อย

189
00:10:01,483 --> 00:10:04,123
‎และสูงสุดแค่เจ็ดร้อย

190
00:10:04,203 --> 00:10:05,843
‎เจ็ดร้อยไม่ใช่เลขสูงสุด

191
00:10:05,923 --> 00:10:08,163
‎คุณจะนับถึงเลขไหนก็ได้

192
00:10:08,243 --> 00:10:10,643
‎ไม่ค่ะ ฉันเจอมาในยูทูบ

193
00:10:10,723 --> 00:10:13,483
‎พอถึงเจ็ดร้อย เลขจะวนซ้ำ

194
00:10:13,563 --> 00:10:16,523
‎แค่เปลี่ยนชื่อ หลอกให้เชื่อว่ายังเพิ่ม

195
00:10:17,243 --> 00:10:18,763
‎ฉันส่งคลิปให้ดูมั้ย

196
00:10:19,403 --> 00:10:23,043
‎เมื่อมีเลขเพิ่มขึ้น
‎แต่ไม่เพิ่มเกินเจ็ดร้อย

197
00:10:23,123 --> 00:10:25,483
‎ผู้คนต้องการเครื่องช่วยนับ

198
00:10:26,363 --> 00:10:28,003
‎ดังนั้นจึงเกิดสิ่งนี้

199
00:10:28,083 --> 00:10:30,323
‎นี่คือลูกคิด

200
00:10:31,203 --> 00:10:35,523
‎พอใช้ลูกคิด
‎บรรพบุรุษสามารถคำนวณทรัพย์สิน

201
00:10:36,083 --> 00:10:39,363
‎และอีกไม่นาน ก็คิดค้นเงินขึ้นมา

202
00:10:40,043 --> 00:10:41,883
‎ในรูปของเงินสด

203
00:10:41,963 --> 00:10:45,363
‎คนโบราณคิดค้นหน่วยเงิน
‎เพื่อให้ชีวิตง่ายขึ้น

204
00:10:45,443 --> 00:10:48,483
‎แต่เมื่อทำเช่นนั้น ก็คิดค้นทุนนิยมด้วย

205
00:10:48,563 --> 00:10:50,203
‎ที่จะคร่าชีวิตทุกคน

206
00:10:50,283 --> 00:10:53,483
‎โทษที นั่นไม่ใช่คำถาม
‎แค่อ่านเจอในทวิตเตอร์

207
00:10:54,243 --> 00:10:56,003
‎หลังปราบตัวเลขสำเร็จ

208
00:10:56,083 --> 00:10:59,523
‎มนุษยชาติหันไปหา
‎สิ่งที่น่าเบื่อเสียยิ่งกว่า

209
00:10:59,603 --> 00:11:01,843
‎ด้วยการประดิษฐ์การเขียน

210
00:11:02,883 --> 00:11:06,483
‎การประดิษฐ์การเขียน
‎คือพัฒนาการสำคัญมั้ยคะ

211
00:11:06,563 --> 00:11:09,763
‎หรือเป็นแค่ความสำเร็จวูบวาบ
‎แบบเพลงแรปเมทัล

212
00:11:10,483 --> 00:11:12,403
‎ผมคิดว่าพอมีการเขียน

213
00:11:12,483 --> 00:11:15,803
‎เกิดขึ้นมาบนโลกนี้ มันก็ไม่อาจหยุดได้อีก

214
00:11:15,883 --> 00:11:18,403
‎ยิ่งใหญ่กว่าเพลงแรปเมทัลว่างั้น

215
00:11:18,483 --> 00:11:19,723
‎- ใหญ่กว่า
‎- ค่ะ

216
00:11:19,803 --> 00:11:21,283
‎เพลงแนวเอซิดแจ๊สล่ะ

217
00:11:23,283 --> 00:11:25,403
‎ก็ยังให้การเขียนเหนือกว่า

218
00:11:25,483 --> 00:11:27,323
‎ไม่ คุณคิดยังไงกับเอซิดแจ๊ส

219
00:11:27,403 --> 00:11:28,603
‎นี่คืออะไร

220
00:11:28,683 --> 00:11:30,403
‎แบบจำลอง ไม่ใช่ของจริง

221
00:11:30,483 --> 00:11:34,963
‎จำลองแผ่นดินเหนียวเมโสโปเตเมีย

222
00:11:35,043 --> 00:11:36,523
‎และอักษรลิ่ม

223
00:11:36,603 --> 00:11:39,963
‎การเขียนครั้งแรกในโลก
‎เขียนบนแผ่นดินเหนียว

224
00:11:40,043 --> 00:11:43,563
‎ดูแล้วเป็นหนังสือที่หน้าปกไม่ผ่าน

225
00:11:43,643 --> 00:11:45,723
‎คงเปิดตามปกติไม่ได้ด้วยซ้ำ

226
00:11:45,803 --> 00:11:48,603
‎คุณเป็นพวกตัดสินจากหน้าปกเหรอ

227
00:11:48,683 --> 00:11:50,163
‎ถูกต้องเลย

228
00:11:50,243 --> 00:11:52,683
‎เป็นมุมมองที่ตื้นเขินและน่าเศร้า

229
00:11:52,763 --> 00:11:57,203
‎ถ้ามีคนตะโกนอ่านดังๆ
‎จะถือเป็นหนังสือเสียงเล่มแรกมั้ย

230
00:12:02,403 --> 00:12:03,363
‎ไม่

231
00:12:05,363 --> 00:12:07,003
‎การเขียนเปลี่ยนโลก

232
00:12:07,083 --> 00:12:09,083
‎จู่ๆ ความคิดก็ไม่ได้หายวับ

233
00:12:09,163 --> 00:12:11,843
‎แค่เพราะอยู่ในหัวคนและตายไปพร้อมกัน

234
00:12:13,043 --> 00:12:16,483
‎แต่เราสามารถเขียนความคิดลงไป

235
00:12:16,563 --> 00:12:18,683
‎รอคอยให้คนอื่นมา

236
00:12:18,763 --> 00:12:21,443
‎นำความคิดเข้าสมองตัวเอง

237
00:12:21,523 --> 00:12:24,603
‎ด้วยการนำเข้าแบบไร้สายผ่านสายตา

238
00:12:25,763 --> 00:12:29,843
‎น่าทึ่งมาก ถึงจะประดิษฐ์มานับพันๆ ปี

239
00:12:29,923 --> 00:12:31,843
‎แต่การเขียนยังไม่สูญพันธุ์

240
00:12:31,923 --> 00:12:35,563
‎ภายใต้คลิปวิดีโอที่เราดูออนไลน์

241
00:12:35,643 --> 00:12:38,443
‎และตรงนี้คุณจะได้เห็นอีกภาษา

242
00:12:38,523 --> 00:12:41,083
‎ที่ยังคงอยู่มาถึงปัจจุบัน อีโมจิ

243
00:12:41,163 --> 00:12:43,843
‎หรือที่ชาวอียิปต์โบราณเรียก

244
00:12:43,923 --> 00:12:46,163
‎ไฮโรกลิฟิกส์

245
00:12:46,243 --> 00:12:50,003
‎เพื่อเล่าเรื่องราวผ่านทางตัวอักษรนี้

246
00:12:50,083 --> 00:12:52,403
‎เนื้อเรื่องสอดคล้องกว่าการ์ตูนมาร์เวล

247
00:12:52,483 --> 00:12:56,483
‎แต่แทนที่จะใช้ในที่ที่คนเป็นๆ หาอ่านง่ายๆ

248
00:12:56,563 --> 00:13:00,563
‎การ์ตูนอียิปต์เหล่านี้วาดอยู่บนผนังสุสาน

249
00:13:00,643 --> 00:13:02,803
‎เพื่อสร้างความบันเทิงให้คนตาย

250
00:13:02,883 --> 00:13:06,523
‎ซึ่งสุสานพวกนี้ก็ตั้งอยู่
‎ใต้สิ่งก่อสร้างชื่อดัง

251
00:13:06,603 --> 00:13:10,163
‎และไร้ประโยชน์ที่สุดในประวัติศาสตร์

252
00:13:10,243 --> 00:13:11,683
‎ฉันหมายถึงพีระมิด

253
00:13:12,323 --> 00:13:14,763
‎เวลามองพีระมิด ยากนะที่จะไม่คิด

254
00:13:14,843 --> 00:13:17,843
‎ว่ามันเป็นแค่สามเหลี่ยมใหญ่ๆ

255
00:13:17,923 --> 00:13:19,723
‎ที่ฐานเป็นสี่เหลี่ยม

256
00:13:19,803 --> 00:13:21,003
‎คงมีคำแทนรูปทรงนี้

257
00:13:21,083 --> 00:13:23,443
‎แต่ไม่มีใครรู้เลย

258
00:13:23,523 --> 00:13:26,683
‎เป็นหนึ่งในปริศนาของพีระมิด

259
00:13:26,763 --> 00:13:28,923
‎ทำไมพีระมิดถึงหน้าตาแบบนี้

260
00:13:29,003 --> 00:13:31,923
‎เพื่อกันไม่ให้คนไร้บ้านขึ้นไปนอนเหรอ

261
00:13:32,003 --> 00:13:34,883
‎อียิปต์โบราณคงไม่มีคนไร้บ้าน

262
00:13:34,963 --> 00:13:36,443
‎- เหรอคะ
‎- ไม่มี

263
00:13:36,523 --> 00:13:39,723
‎ทุกคนคอยดูแลและช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

264
00:13:39,803 --> 00:13:43,643
‎ค่ะ คงดีเวลาเจอฝนด้วยมั้ง น้ำไม่ขัง

265
00:13:43,723 --> 00:13:46,443
‎ชาวอียิปต์สร้างพีระมิดยังไงคะ

266
00:13:46,523 --> 00:13:48,803
‎เริ่มจากข้างบนลงล่าง

267
00:13:48,883 --> 00:13:50,763
‎หรือจากล่างขึ้นบน

268
00:13:50,843 --> 00:13:52,603
‎ต้องเริ่มจากล่างขึ้นบน

269
00:13:52,683 --> 00:13:55,603
‎ไม่มีทางสร้างจากบนลงล่างได้เด็ดขาด

270
00:14:00,083 --> 00:14:02,323
‎ชาวอียิปต์เชื่อว่าสิ่งสำคัญที่สุด

271
00:14:02,403 --> 00:14:04,403
‎ในชีวิตคือการตาย

272
00:14:04,483 --> 00:14:08,363
‎และยิ่งเป็นคนสำคัญ พิธีศพยิ่งต้องซับซ้อน

273
00:14:08,443 --> 00:14:11,523
‎กษัตริย์อียิปต์เรียกว่าฟาโรห์

274
00:14:11,603 --> 00:14:12,563
‎เมื่อสวรรคต

275
00:14:12,643 --> 00:14:15,403
‎ฟาโรห์จะกลายเป็นมัมมี่เหมือนในสกูบี้ดู

276
00:14:16,323 --> 00:14:20,923
‎คนอียิปต์หมกมุ่นกับคนตายใช่มั้ย

277
00:14:21,003 --> 00:14:24,923
‎แต่ตอนนี้ก็ตายกันหมดแล้ว
‎คุณว่าเขายังคิดแบบเดิมรึเปล่า

278
00:14:25,003 --> 00:14:28,323
‎คนอียิปต์โบราณไม่ได้หมกมุ่นกับคนตาย

279
00:14:28,403 --> 00:14:30,643
‎แต่หมกมุ่นกับชีวิตต่างหาก

280
00:14:30,723 --> 00:14:32,883
‎อยากมีชีวิตและได้เครื่องรับประกัน

281
00:14:32,963 --> 00:14:35,003
‎ว่าเมื่อตายแล้วจะได้กลับมามีชีวิต

282
00:14:35,083 --> 00:14:36,883
‎ถึงได้มีการทำมัมมี่

283
00:14:36,963 --> 00:14:39,683
‎แล้วมัมมี่ทำยังไง

284
00:14:39,763 --> 00:14:41,643
‎เล่าขั้นตอนให้ฟังหน่อย

285
00:14:41,723 --> 00:14:46,163
‎วางศพผู้เสียชีวิตบนโต๊ะ

286
00:14:46,243 --> 00:14:49,723
‎ทำความสะอาด และเริ่มด้วยการนำสมองออก

287
00:14:49,803 --> 00:14:53,963
‎ผ่ากลางลำตัว

288
00:14:54,043 --> 00:14:56,163
‎และนำอวัยวะที่น่าจะเน่าออก

289
00:14:56,243 --> 00:14:59,203
‎พอกด้วยเกลือให้แห้ง

290
00:14:59,283 --> 00:15:02,963
‎พันด้วยผ้าพันแผล แล้วก็ได้ออกมาเป็นมัมมี่

291
00:15:03,043 --> 00:15:04,723
‎อารมณ์แบบเข้าสปา

292
00:15:04,803 --> 00:15:06,963
‎อย่างกวินเน็ธ พัลโทรว์สินะ

293
00:15:07,843 --> 00:15:10,883
‎มัมมี่เคยปั่นจักรยานมั้ย

294
00:15:10,963 --> 00:15:12,483
‎เท่าที่ทราบก็ไม่เคย

295
00:15:12,563 --> 00:15:14,843
‎ชาวอียิปต์โบราณไม่มีจักรยาน

296
00:15:14,923 --> 00:15:16,883
‎- นั่นสินะ
‎- ถนนก็ไม่มี

297
00:15:16,963 --> 00:15:20,123
‎เลยไม่มีทางมีจักรยานเพราะจะขี่ไม่ได้

298
00:15:20,203 --> 00:15:21,563
‎นี่ถามไปทำไมนะ

299
00:15:22,203 --> 00:15:24,243
‎นึกเรื่องอื่นไม่ออกแล้ว

300
00:15:26,963 --> 00:15:31,043
‎ฟาโรห์แห่งอียิปต์ทิ้งวิหารและสุสานไว้
‎เป็นมรดกโลก

301
00:15:31,123 --> 00:15:35,523
‎แต่ข้ามน้ำข้ามทะเลไป เราจะเจอ
‎จักรวรรดิที่น่าประทับใจอีกแห่ง

302
00:15:35,603 --> 00:15:38,363
‎กรีซ ประเทศนะ ไม่ใช่ละครเพลง

303
00:15:38,443 --> 00:15:41,043
‎คือแหล่งกำเนิดอารยธรรม

304
00:15:41,683 --> 00:15:44,843
‎ชาวกรีกโบราณคิดค้นหลายอย่างที่เรายังใช้

305
00:15:44,923 --> 00:15:46,683
‎เช่นยาและมะกอก

306
00:15:46,763 --> 00:15:51,163
‎และหลายสิ่งที่สูญพันธุ์แล้ว
‎เช่นประชาธิปไตยและเสากรีก

307
00:15:52,043 --> 00:15:54,283
‎นอกจากซากที่น่าประทับใจ

308
00:15:54,363 --> 00:15:58,883
‎ชาวกรีกยังพัฒนาวัฒนธรรมในรูปแบบโยเกิร์ต

309
00:15:58,963 --> 00:16:01,963
‎และโรงละครชวนง่วงทุกรูปแบบ

310
00:16:02,043 --> 00:16:04,203
‎ชาวกรีกชอบโศกนาฏกรรม

311
00:16:04,283 --> 00:16:06,723
‎โศกนาฏกรรมจะมีเรื่องเศร้า

312
00:16:06,803 --> 00:16:09,283
‎เช่นคนตาย หรือฆ่าตัวตาย

313
00:16:09,363 --> 00:16:13,003
‎แต่โศกนาฏกรรมกรีกโบราณ
‎เกิดขึ้นเมื่อนานมาแล้ว

314
00:16:13,083 --> 00:16:16,083
‎สิ่งที่เกิดขึ้นยังเศร้ารึเปล่า

315
00:16:16,163 --> 00:16:17,163
‎ก็ยังเศร้า

316
00:16:17,243 --> 00:16:19,563
‎โศกนาฏกรรมเล่าถึงเรื่องราวของมนุษย์…

317
00:16:19,643 --> 00:16:22,523
‎(ดร. ลินด์เซย์ คู
‎อ. อาวุโสด้านภาษาและวรรณกรรมกรีกโบราณ)

318
00:16:22,603 --> 00:16:24,323
‎ที่เราสามารถเข้าใจความรู้สึก

319
00:16:24,403 --> 00:16:25,883
‎เรื่องมันนานมากๆ

320
00:16:25,963 --> 00:16:27,763
‎ทำไมฉันถึงควรใส่ใจ

321
00:16:27,843 --> 00:16:32,643
‎โศกนาฏกรรมคือเรื่องราวที่มนุษย์พบเจอ

322
00:16:32,723 --> 00:16:35,443
‎ต่อให้เผอิญเพิ่งรู้วันนี้เองว่า

323
00:16:35,523 --> 00:16:37,363
‎คุณฆ่าพ่อและแต่งกับแม่

324
00:16:37,443 --> 00:16:41,123
‎คุณก็คงช็อกอย่างอีดิปัส

325
00:16:41,203 --> 00:16:45,643
‎ฉันเป็นคนเย็นชามั้ง ฉันไม่สนคนกรีกโบราณ

326
00:16:46,323 --> 00:16:47,763
‎น่าเสียดาย

327
00:16:47,843 --> 00:16:50,203
‎- คุณล่ะ
‎- ฉันสนมากทีเดียว

328
00:16:50,283 --> 00:16:51,563
‎มันคืองานของฉัน

329
00:16:52,243 --> 00:16:55,963
‎พอล เพื่อนฉัน
‎แต่งเรื่องผู้ชายที่มีมันฝรั่ง

330
00:16:56,043 --> 00:16:59,123
‎คาอยู่ในตัวหลังทำตามคำแนะนำผิดๆ

331
00:16:59,203 --> 00:17:01,283
‎และแต่งในรูปแบบลิเมอริก

332
00:17:01,363 --> 00:17:04,443
‎ไม่มีใครตาย แต่ฟังแล้วแสลงหู

333
00:17:04,523 --> 00:17:06,363
‎อันนี้เป็นโศกนาฏกรรมมั้ย

334
00:17:06,443 --> 00:17:10,483
‎หรือว่าต้องให้มันฝรั่งงอกแล้วฆ่าเขาตายก่อน

335
00:17:11,443 --> 00:17:13,923
‎ฟังแล้วดูเป็นเหตุการณ์ที่โชคร้าย

336
00:17:14,003 --> 00:17:17,162
‎แต่ไม่มั่นใจว่ามีลักษณะเหนือกาลเวลา

337
00:17:17,243 --> 00:17:19,003
‎พอจะทำให้เป็นโศกนาฏกรรม

338
00:17:19,083 --> 00:17:21,243
‎พอลบอกว่าเกิดขึ้นจริงด้วย

339
00:17:21,323 --> 00:17:23,483
‎เห็นว่าเขาสนุกกับมันมาก

340
00:17:23,563 --> 00:17:25,003
‎เขาสมควรได้ลาหยุด

341
00:17:27,003 --> 00:17:30,843
‎ชาวกรีกสร้างละครสำหรับคนโง่ด้วย

342
00:17:30,923 --> 00:17:32,642
‎ที่เรียกว่ากีฬา

343
00:17:32,723 --> 00:17:35,803
‎พวกเขาริเริ่มโอลิมปิกโดยไม่ชวนประเทศอื่น

344
00:17:35,883 --> 00:17:37,603
‎กรีกจะได้เป็นผู้ชนะ

345
00:17:38,643 --> 00:17:42,643
‎ผู้เข้าร่วมแข่งขันโอลิมปิกยุคแรก
‎จะเปลือยทั้งตัว

346
00:17:42,723 --> 00:17:45,923
‎ส่วนหนึ่งเพราะค่านิยมด้านร่างกายที่แข็งแรง

347
00:17:46,003 --> 00:17:48,643
‎แต่หลักๆ แล้วเพราะว่าไม่มีผ้ายืด

348
00:17:48,723 --> 00:17:53,443
‎ได้ยินว่ายุคแรกๆ ทุกคนแก้ผ้าแข่งโอลิมปิก

349
00:17:53,523 --> 00:17:56,323
‎พวกเขาไม่สวมเสื้อผ้า

350
00:17:56,403 --> 00:18:02,363
‎และมีบันทึกถึงภาพที่กระตุ้นกำหนัดด้วย

351
00:18:02,443 --> 00:18:05,203
‎ตอนแข่งมวยปล้ำก็ต้องแกว่งไปมา

352
00:18:05,283 --> 00:18:07,843
‎พวกเขาคงเห็นรูก้นคนแข่งด้วยสิ

353
00:18:07,923 --> 00:18:10,923
‎เซนเซอร์สักนิดให้คนที่นั่งดูไม่ได้เหรอ

354
00:18:11,003 --> 00:18:12,363
‎หาอะไรมาหุ้มไว้น่ะ

355
00:18:13,163 --> 00:18:16,283
‎หรือขอให้คนดูปิดตาตอนมีคนโก้งโค้ง

356
00:18:18,843 --> 00:18:20,603
‎มันคงจะไม่ได้ผล

357
00:18:20,683 --> 00:18:22,843
‎แต่ก็จะเห็นรูก้นนะ

358
00:18:23,683 --> 00:18:25,603
‎บางกรณีก็คงเห็น

359
00:18:25,683 --> 00:18:28,643
‎ซูสไม่ว่าอะไรเหรอ

360
00:18:30,803 --> 00:18:34,523
‎แต่มวยปล้ำชื่อดังที่สุดที่ชาวกรีกคิดค้น

361
00:18:34,603 --> 00:18:36,163
‎คือการปลุกปล้ำความคิด

362
00:18:36,243 --> 00:18:40,083
‎ปรัชญาคือการคิดเกี่ยวกับการคิด

363
00:18:40,163 --> 00:18:42,603
‎ซึ่งฟังดูเปลืองเวลาและก็ใช่

364
00:18:43,163 --> 00:18:45,923
‎ถึงนักปรัชญาอาจจะอ้างว่าเวลาที่เสียไป

365
00:18:46,003 --> 00:18:48,003
‎ไม่มีมาแต่แรกก็ตาม

366
00:18:48,083 --> 00:18:50,043
‎ตอนนั้นคุณอาจเลิกคุย

367
00:18:50,123 --> 00:18:51,723
‎แล้วแกะถุงบิสกิตแทน

368
00:18:53,923 --> 00:18:57,323
‎นี่คือบรรดานักปรัชญากรีกโบราณ
‎ไม่ใช่ตัวจริงนะ

369
00:18:57,403 --> 00:18:59,483
‎เป็นผงไปหมดแล้ว

370
00:18:59,563 --> 00:19:01,243
‎อาจจะเหลือฟันถ้าโชคดี

371
00:19:01,323 --> 00:19:04,243
‎นี่เป็นแบบจำลองจากหิน

372
00:19:05,163 --> 00:19:09,443
‎นักปรัชญากรีกคิดค้น
‎ทฤษฎีล้ำๆ เกี่ยวกับชีวิตบนโลก

373
00:19:09,523 --> 00:19:11,963
‎เราถึงยังจดจำชื่อได้

374
00:19:12,043 --> 00:19:15,243
‎ถึงแม้จะไม่มีผลงานใหม่เป็นชาติ

375
00:19:15,323 --> 00:19:16,883
‎โสกราตีส

376
00:19:16,963 --> 00:19:18,483
‎พีทาโกรัส

377
00:19:18,563 --> 00:19:19,843
‎คนนี้

378
00:19:19,923 --> 00:19:20,803
‎เขาน่ะ

379
00:19:21,963 --> 00:19:23,603
‎นี่ก็เพลโต

380
00:19:23,683 --> 00:19:26,683
‎อย่างที่เห็น แม้จะตายมาเป็นร้อยๆ ปี

381
00:19:26,763 --> 00:19:28,523
‎เขาก็ยังไม่หยุดคิด

382
00:19:28,603 --> 00:19:30,923
‎พัฒนาทฤษฎีฉลาดๆ ในหัว

383
00:19:31,003 --> 00:19:33,523
‎ถ้าเราเอาไมค์จ่อสมองเขา

384
00:19:33,603 --> 00:19:36,283
‎และฟังได้ก็ดีสิ แต่ทำไม่ได้

385
00:19:36,363 --> 00:19:37,803
‎ต่อให้ได้ก็เป็นภาษากรีก

386
00:19:37,883 --> 00:19:39,923
‎ซึ่งทีมโปรดักชันเราพูดไม่ได้

387
00:19:41,283 --> 00:19:43,923
‎เพลโตส่งต่อความรู้มายังลูกศิษย์

388
00:19:44,003 --> 00:19:47,323
‎ซึ่งกลายมาเป็นนักคิดผู้มีอิทธิพลคนหนึ่ง

389
00:19:47,923 --> 00:19:49,083
‎แอริสตอเติล

390
00:19:49,163 --> 00:19:52,123
‎แอริสตอเติลพูดเรื่องฉลาดๆ ไว้เยอะสินะ

391
00:19:52,203 --> 00:19:55,883
‎โควตโปรดฉันคือ "จงเต้นเหมือนไม่มีใครมอง"

392
00:19:55,963 --> 00:19:59,443
‎อันนี้จริงมาก ประยุกต์ใช้ได้หมด

393
00:20:00,603 --> 00:20:04,563
‎บางครั้งฉันไม่มีความมั่นใจ

394
00:20:04,643 --> 00:20:07,443
‎ถึงแม้จะวางท่าเป็นคนมั่นๆ

395
00:20:07,523 --> 00:20:09,763
‎แต่เวลาที่เจอผู้เชี่ยวชาญ

396
00:20:10,643 --> 00:20:15,043
‎ก็อดกังวลไม่ได้ว่าฉันดูเป็นคนไร้สมอง

397
00:20:15,563 --> 00:20:19,043
‎แล้วพอคิดว่า "จงเต้นเหมือนไม่มีใครมอง"

398
00:20:19,123 --> 00:20:20,683
‎มันก็ช่วยได้เยอะเลย

399
00:20:20,763 --> 00:20:21,963
‎เป็นเหมือนของขวัญ

400
00:20:22,683 --> 00:20:25,043
‎ทำไมแอริสตอเติลคิดอย่างนั้นคะ

401
00:20:26,683 --> 00:20:30,163
‎ไม่ทราบมาก่อนว่าแอริสตอเติลพูด

402
00:20:30,243 --> 00:20:33,043
‎เรื่องเต้นเหมือนไม่มีใครมอง

403
00:20:33,123 --> 00:20:35,323
‎ฉันว่าเขาไม่ได้พูด

404
00:20:35,403 --> 00:20:36,763
‎เขาพูดไม่ใช่เหรอ

405
00:20:36,843 --> 00:20:39,883
‎ถ้าพูด ฉันก็ไม่เคยทราบ และไม่ทราบสาเหตุ

406
00:20:39,963 --> 00:20:41,563
‎แต่คิดว่าไม่ใช่นะ

407
00:20:42,723 --> 00:20:45,523
‎ถามว่ามีคำพูดคล้ายๆ กัน

408
00:20:47,163 --> 00:20:50,003
‎เรื่องความมั่นใจในตัวเองมั้ย

409
00:20:52,363 --> 00:20:53,843
‎ฉันว่าก็ไม่มี

410
00:20:53,923 --> 00:20:54,763
‎อ้อ

411
00:20:57,283 --> 00:20:58,203
‎โอเค

412
00:21:00,363 --> 00:21:03,563
‎ผู้เชี่ยวชาญอาจแย้งเรื่องสิ่งที่พูด

413
00:21:03,643 --> 00:21:07,123
‎แต่ไม่ต้องสงสัย
‎นักบุกเบิกกรีกเปลี่ยนวิธีคิดเรา

414
00:21:07,963 --> 00:21:10,923
‎นักปรัชญาเคยคิดเรื่องใหญ่หลวง

415
00:21:11,003 --> 00:21:12,243
‎จนสมองแตกมั้ย

416
00:21:13,123 --> 00:21:14,283
‎เท่าที่รู้ก็ไม่

417
00:21:14,363 --> 00:21:16,723
‎รู้รึเปล่าสมองคนมีแต่ท่อ

418
00:21:16,803 --> 00:21:18,723
‎- นักปรัชญา…
‎- ไม่รู้

419
00:21:19,363 --> 00:21:20,963
‎- ไม่รู้เหรอ
‎- ไม่รู้

420
00:21:21,043 --> 00:21:22,683
‎สมองคนเรามีแต่ท่อ

421
00:21:22,763 --> 00:21:26,723
‎นักปรัชญาเกิดความคิด

422
00:21:26,803 --> 00:21:31,603
‎และพยายามผลักดันมันผ่านท่อต่างๆ

423
00:21:31,683 --> 00:21:34,763
‎เวลามีความคิดใหญ่ๆ เราสมควรต้องแตกมัน

424
00:21:34,843 --> 00:21:37,763
‎เป็นความคิดเล็กๆ ขนาดเท่าถั่ว

425
00:21:37,843 --> 00:21:40,763
‎แล้วส่งต่อไปเร็วๆ

426
00:21:40,843 --> 00:21:43,843
‎หรือกัดฟันยัดมันผ่านท่อจิตใจ

427
00:21:43,923 --> 00:21:45,323
‎เป็นก้อนใหญ่

428
00:21:45,403 --> 00:21:48,083
‎กัดฟันแล้วภาวนาให้รอด

429
00:21:48,763 --> 00:21:52,003
‎เป็นวิธีอธิบาย

430
00:21:52,083 --> 00:21:56,243
‎แนวคิดสองแนวในวงปรัชญาที่น่าสนใจ

431
00:21:56,323 --> 00:21:59,643
‎ทางหนึ่งเน้นการวิเคราะห์

432
00:21:59,723 --> 00:22:04,843
‎ตัดแบ่งปัญหาให้กลายเป็นส่วนย่อยๆ

433
00:22:04,923 --> 00:22:09,243
‎- เท่าถั่ว
‎- อีกอันคือแนวสังเคราะห์

434
00:22:09,323 --> 00:22:12,763
‎ที่เน้นการมองภาพรวม

435
00:22:12,843 --> 00:22:16,923
‎ดังนั้น การเปรียบของคุณ

436
00:22:17,003 --> 00:22:19,923
‎เป็นวิธีนำเสนอที่น่าสนใจ

437
00:22:20,003 --> 00:22:23,443
‎ถึงปรัชญาปัจจุบันที่แบ่งเป็นสองแขนง

438
00:22:24,043 --> 00:22:24,963
‎ดีใช่มั้ย

439
00:22:25,043 --> 00:22:26,443
‎- ยอดเยี่ยม
‎- แจ๋ว

440
00:22:28,323 --> 00:22:31,763
‎ระหว่างนั้น อารยธรรมกรีกโบราณ
‎เผยแพร่ไปทั่วโลก

441
00:22:31,843 --> 00:22:34,643
‎ด้วยฝีมือของผู้นี้ อเล็กซานเดอร์มหาราช

442
00:22:35,163 --> 00:22:38,643
‎อเล็กซานเดอร์มหาราช
‎เป็นกษัตริย์ตอนอายุ 20

443
00:22:38,723 --> 00:22:41,883
‎ยกทัพตีเมืองไปทั่วแดนตะวันออกกลาง

444
00:22:41,963 --> 00:22:46,283
‎ครองจักรวรรดิที่ลากยาวจากกรีกไปจรดอินเดีย

445
00:22:46,363 --> 00:22:48,203
‎ตอนมีอายุ 30

446
00:22:48,283 --> 00:22:49,963
‎ผมเขาเป็นยังไงเหรอ

447
00:22:51,003 --> 00:22:51,883
‎ฉันไม่ทราบ

448
00:22:54,403 --> 00:22:58,043
‎อเล็กซานเดอร์ไม่ใช่
‎คนดังที่มีจักรวรรดิคนเดียว

449
00:22:58,123 --> 00:23:02,403
‎จิ๋นซีฮ่องเต้ก็รวมดินแดนแผ่นดินจีน

450
00:23:02,483 --> 00:23:05,403
‎เป็นตัวการ์ตูนแรกที่มีจักรวรรดิของตน

451
00:23:05,483 --> 00:23:07,243
‎และสร้างกำแพงเมืองจีน

452
00:23:07,963 --> 00:23:12,443
‎ว่ากันว่ากำแพงเมืองจีนคือสิ่งก่อสร้างเดียว

453
00:23:12,523 --> 00:23:14,323
‎ที่ได้ยินจากอวกาศ

454
00:23:14,403 --> 00:23:16,003
‎(จอห์น แมน นักประวัติศาสตร์)

455
00:23:16,083 --> 00:23:17,763
‎คุณไม่ได้ยินหรอกนะ

456
00:23:17,843 --> 00:23:20,763
‎เขาว่ากันว่าเห็นได้จากอวกาศ

457
00:23:20,843 --> 00:23:22,483
‎แต่ไม่จริง

458
00:23:23,123 --> 00:23:24,843
‎- คนจีนลอง…
‎- ไม่เห็นเหรอ

459
00:23:24,923 --> 00:23:28,923
‎นักบินอวกาศชาวจีนลองแล้ว แต่มองไม่เห็น

460
00:23:29,003 --> 00:23:30,803
‎- มองไม่เห็น
‎- ไม่เห็น

461
00:23:30,883 --> 00:23:33,323
‎เป็นกำแพงล่องหน แบบสนามพลัง

462
00:23:33,403 --> 00:23:35,923
‎ล่องหนแค่เวลามองจากอวกาศ

463
00:23:36,003 --> 00:23:38,043
‎แต่อยู่บนพื้นโลกมองเห็น

464
00:23:38,123 --> 00:23:39,683
‎พิลึกมาก ว่าไหมคะ

465
00:23:39,763 --> 00:23:41,883
‎เป็นปริศนาหลักอีกเรื่องมั้ย

466
00:23:41,963 --> 00:23:44,203
‎เรารู้รึเปล่าว่าจีนมีหลังคามั้ย

467
00:23:45,283 --> 00:23:47,003
‎มีหลังคาเมืองจีนรึเปล่า

468
00:23:47,083 --> 00:23:48,843
‎ไม่มีหลังคาเมืองจีน

469
00:23:50,003 --> 00:23:53,523
‎จักรวรรดิจีนมีความคิดสร้างสรรค์

470
00:23:53,603 --> 00:23:55,603
‎และความคิดปรัชญาล้นปรี่

471
00:23:55,683 --> 00:23:58,723
‎อย่างที่ปรากฏในเอกสารเมื่อหลายร้อยปี

472
00:23:58,803 --> 00:24:02,083
‎ก่อนหน้าการปล่อยเพลงชาติเบลเยียมแนวเทคโน

473
00:24:02,163 --> 00:24:03,763
‎"พัมป์อัปเดอะแจม"

474
00:24:39,483 --> 00:24:42,723
‎ชาวกรีกและจีนมีจักรวรรดิของตัวเอง

475
00:24:42,803 --> 00:24:44,763
‎แต่คำว่า "จักรวรรดิ"

476
00:24:44,843 --> 00:24:47,923
‎ทำให้นึกถึงสตาร์ วอร์ส

477
00:24:48,003 --> 00:24:48,963
‎หรือโรม

478
00:24:49,043 --> 00:24:51,323
‎นี่คือประวัติศาสตร์ ก็ต้องโรม

479
00:24:51,403 --> 00:24:55,763
‎จักรวรรดิที่ผงาดขึ้น
‎โดยมีจูเลียส ซีซาร์ปกครอง

480
00:24:55,843 --> 00:24:58,483
‎โรมันชื่อฉาวจนโปลันสกีมารับไม้ต่อ

481
00:24:59,283 --> 00:25:03,203
‎หนึ่งในเหตุผลที่เรายังรู้จักชาวโรมัน

482
00:25:03,283 --> 00:25:04,683
‎คือวิกิพีเดีย

483
00:25:05,243 --> 00:25:08,203
‎และที่วิกิพีเดียรู้เรื่องชาวโรมันเยอะ

484
00:25:08,283 --> 00:25:10,203
‎เป็นเพราะปอมเปอี

485
00:25:12,483 --> 00:25:15,683
‎ปอมเปอีทันสมัยมาก มีภูเขาไฟส่วนตัว

486
00:25:15,763 --> 00:25:17,843
‎ซึ่งละตินคือ "ภูเขาพิโรธ"

487
00:25:18,683 --> 00:25:21,923
‎มนุษย์กับภูเขาไฟอยู่กันอย่างสงบสุขหลายปี

488
00:25:22,003 --> 00:25:26,243
‎จนกระทั่งวันหนึ่งที่ผิดใจ และภูเขาไฟเลือก

489
00:25:26,323 --> 00:25:28,803
‎กลบฝังปอมเปอีด้วยเถ้าถ่านหนาๆ

490
00:25:29,843 --> 00:25:32,763
‎ทุกคนแข็งค้างกับที่

491
00:25:32,843 --> 00:25:36,323
‎ราวกับมีคนมาหยุดเวลา

492
00:25:36,403 --> 00:25:38,523
‎ปล่อยฝุ่นผงปลิวว่อน

493
00:25:38,603 --> 00:25:41,123
‎ซึ่งมีฤทธิ์ถึงตาย แต่ถ้ามองในแง่ดี

494
00:25:41,203 --> 00:25:43,803
‎นักโบราณคดีได้ขุมทรัพย์แหล่งข้อมูล

495
00:25:43,883 --> 00:25:45,643
‎เรื่องการใช้ชีวิตยุคนั้น

496
00:25:45,723 --> 00:25:49,843
‎เพราะมีภูเขาไฟ เรารู้ว่าชาวโรมันมีผิวสีเทา

497
00:25:49,923 --> 00:25:53,043
‎ศีรษะล้านเลี่ยน ใช้เวลานอนกับพื้น

498
00:25:53,123 --> 00:25:55,483
‎ภายในบ้านฝุ่นเขรอะ

499
00:25:56,003 --> 00:26:00,563
‎แต่มันยังรักษาสภาพชีวิตที่ล้ำสมัยอีกด้วย

500
00:26:00,643 --> 00:26:04,723
‎มีเครื่องอำนวยความสะดวก
‎เช่นระบบประปาในบ้าน การลงลิ้น

501
00:26:04,803 --> 00:26:08,043
‎จักรวรรดิโรมันล้ำสมัยมาก

502
00:26:08,123 --> 00:26:10,403
‎ผู้คนเห็นชาวโรมันคิดค้นหลายสิ่ง

503
00:26:10,483 --> 00:26:15,003
‎แต่บางทีก็แค่ปรับปรุงสิ่งที่ชาติอื่นทำไว้

504
00:26:15,083 --> 00:26:19,203
‎ฉันจะพูดชื่อให้คุณบอกว่าชาวโรมันคิดค้น

505
00:26:19,283 --> 00:26:20,363
‎หรือปรับปรุงนะ

506
00:26:20,443 --> 00:26:21,883
‎คิดค้นหรือปรับปรุง

507
00:26:22,643 --> 00:26:23,643
‎ทดสอบผมเลย

508
00:26:23,723 --> 00:26:26,323
‎- ระบบความร้อนใต้พื้น
‎- คิดค้น

509
00:26:26,883 --> 00:26:27,883
‎ปิ๊งป่อง

510
00:26:27,963 --> 00:26:30,443
‎- ปฏิทิน
‎- ปรับปรุง

511
00:26:31,763 --> 00:26:32,643
‎คุณเอ๋อ

512
00:26:33,643 --> 00:26:35,723
‎ห้ามตอบข้อถัดไป

513
00:26:35,803 --> 00:26:36,803
‎ถนน

514
00:26:36,883 --> 00:26:39,363
‎ไม่ใช่ คนเปอร์เซียสร้างถนน

515
00:26:39,443 --> 00:26:42,043
‎คนอื่นๆ อีกหลายชาติก็รู้จักถนน

516
00:26:42,123 --> 00:26:44,043
‎คุณเอ๋อไง ตอบข้อนี้ไม่ได้

517
00:26:44,123 --> 00:26:46,043
‎- จริงด้วย
‎- คอนกรีต

518
00:26:46,123 --> 00:26:48,003
‎- คิดค้น
‎- ปิ๊งป่อง

519
00:26:48,083 --> 00:26:49,003
‎ตัวอักษร

520
00:26:49,683 --> 00:26:51,723
‎ไม่ได้คิดค้นแน่นอน

521
00:26:51,803 --> 00:26:53,683
‎และคงไม่ได้ปรับปรุงด้วย

522
00:26:53,763 --> 00:26:55,603
‎- ออกแนว…
‎- เลือกสักทาง

523
00:26:55,683 --> 00:26:56,923
‎- ต้องเลือกเหรอ
‎- ค่ะ

524
00:26:59,043 --> 00:27:01,723
‎- ปรับปรุงก็ไม่ถูก…
‎- ปิ๊งป่อง

525
00:27:01,803 --> 00:27:04,363
‎- ฟอกสีก้น
‎- อะไรนะ

526
00:27:04,443 --> 00:27:05,723
‎ฟอกสีก้น

527
00:27:06,523 --> 00:27:07,643
‎ฟอกสีก้น…

528
00:27:10,323 --> 00:27:13,483
‎- นึกไม่ออกเลยว่าทางไหน
‎- ลองเดาดู

529
00:27:13,563 --> 00:27:15,803
‎- คืออะไรยังไม่รู้
‎- ฟอกสีก้น

530
00:27:15,883 --> 00:27:18,243
‎- จริงเหรอ
‎- ใช่ ให้ขาวขึ้น

531
00:27:18,843 --> 00:27:20,123
‎บ้านผมไม่เห็นจะมี

532
00:27:20,203 --> 00:27:22,883
‎แต่ไม่รู้จริงๆ ว่าจะทางไหน ขอผ่าน

533
00:27:22,963 --> 00:27:25,283
‎คิดค้น ปรับปรุง ผ่านไม่ได้

534
00:27:28,283 --> 00:27:29,563
‎- ฟอกสีเหรอ
‎- ใช่

535
00:27:30,523 --> 00:27:31,963
‎ฟอกสีรูก้น

536
00:27:35,643 --> 00:27:37,683
‎เอาละ งั้นคิดค้น แต่ว่า…

537
00:27:39,683 --> 00:27:42,203
‎แค่ไม่กี่แสนปีก่อนนี้เอง

538
00:27:42,283 --> 00:27:45,123
‎มนุษย์อาศัยในถ้ำอย่างสัตว์

539
00:27:45,203 --> 00:27:49,523
‎แต่หลังมีการประดิษฐ์เทคโนโลยี
‎และพัฒนาวัฒนธรรม

540
00:27:49,603 --> 00:27:52,043
‎เราอาศัยในเมืองอย่างคน

541
00:27:52,123 --> 00:27:53,923
‎พอมาดูโรมันโบราณ

542
00:27:54,003 --> 00:27:57,283
‎เราคงพอจะยกโทษให้บรรพบุรุษที่กระหยิ่มใจ

543
00:27:57,363 --> 00:27:58,763
‎เหมือนเจมส์ คอร์เดน

544
00:27:59,403 --> 00:28:01,163
‎แต่จักรวรรดิโรมันไม่รู้เลย

545
00:28:01,243 --> 00:28:04,723
‎มันจะได้เจอกับ
‎เรื่องท้าทายสุดหิน คนรักสันติ

546
00:28:04,803 --> 00:28:06,563
‎พระเยซูคริสต์

547
00:28:06,643 --> 00:28:08,363
‎ฉายา "บุตรแห่งพระเจ้า"

548
00:28:09,163 --> 00:28:12,683
‎ตอนต่อไป เราจะดูการเผยแผ่ศาสนา

549
00:28:12,763 --> 00:28:16,483
‎ที่คล้ายๆ กับมีม
‎แต่มาพร้อมเสื้อผ้าและวิถีชีวิต

550
00:28:16,563 --> 00:28:19,403
‎และสุดยอดหนังสือสองเล่มในประวัติศาสตร์

551
00:28:19,483 --> 00:28:21,483
‎คัมภีร์ไบเบิลและอัลกุรอาน

552
00:28:21,563 --> 00:28:24,963
‎และตอบคำถามเสียทีว่า เล่มไหนเจ๋งสุด

553
00:28:47,043 --> 00:28:49,963
‎คำบรรยายโดย พรพรรณ มุกนพรัตน์