1
00:00:08,009 --> 00:00:12,305
Een groot filosoof zei ooit:
'De wereld is een boek...
2
00:00:13,098 --> 00:00:18,478
...en wie niet reist,
leest maar één bladzijde.'
3
00:00:26,903 --> 00:00:32,616
Nou, ik heb een paar bladzijdes
gelezen en het boek pakt me niet.
4
00:00:33,535 --> 00:00:36,621
Ik vind reizen hierom niet leuk:
5
00:00:37,205 --> 00:00:39,666
Ik vind te koud niks.
6
00:00:39,666 --> 00:00:41,501
IJszwemmen, naakt?
7
00:00:41,501 --> 00:00:44,379
- Ja.
- Wat ontzettend fijn.
8
00:00:46,756 --> 00:00:49,801
En als het te warm is. Vind ik ook niks.
9
00:00:49,801 --> 00:00:51,887
Zo snel ren ik niet.
10
00:00:52,470 --> 00:00:55,223
- Maar ik ben 75.
- Gaat het?
11
00:00:55,223 --> 00:00:56,433
Prima.
12
00:00:57,142 --> 00:01:01,062
Het wordt tijd
dat ik m'n horizon verbreed.
13
00:01:06,818 --> 00:01:08,194
O, mijn god.
14
00:01:09,404 --> 00:01:11,823
M'n hand zat in de kont van een olifant.
15
00:01:12,407 --> 00:01:17,954
Ik verblijf hierdoor
wel in ongelooflijke hotels.
16
00:01:17,954 --> 00:01:21,583
Jeetje. Waanzinnig gewoon.
17
00:01:26,504 --> 00:01:31,468
Maar ik moet ook gaan kijken
wat er buiten te zien is.
18
00:01:31,468 --> 00:01:33,553
- Kijk uit.
- Nou.
19
00:01:33,553 --> 00:01:35,639
- Mooie berg.
- Vulkaan.
20
00:01:35,639 --> 00:01:36,640
Een vulkaan?
21
00:01:36,640 --> 00:01:40,435
Ik heb dat alles
m'n hele leven vermeden.
22
00:01:41,561 --> 00:01:42,646
Sadie.
23
00:01:42,646 --> 00:01:45,315
O, mijn god.
24
00:01:45,315 --> 00:01:48,526
Overleven zou al geweldig zijn.
25
00:01:48,526 --> 00:01:51,655
Ik drink nooit meer vijf wodka's
met een Fin.
26
00:02:03,416 --> 00:02:08,004
Ik ben in de poolcirkel
en ik vraag me af: waarom?
27
00:02:08,629 --> 00:02:12,717
Ik hou niet van winters.
Ik ski niet. Ik schaats niet.
28
00:02:12,717 --> 00:02:14,636
Ik maak niet eens sneeuwballen.
29
00:02:18,306 --> 00:02:22,978
Het is hier mooi. Gelukkig
blijven m'n ogen bevroren openstaan.
30
00:02:25,021 --> 00:02:30,360
Voor iemand die niet van extreem houdt,
is dit zo extreem als maar mogelijk is.
31
00:02:30,944 --> 00:02:33,572
De ijzige wildernis van Finland.
32
00:02:34,948 --> 00:02:39,578
Mensen schijnen hier van de wonderen
van de natuur te komen genieten.
33
00:02:40,287 --> 00:02:43,081
Zoals de zon die 's zomers niet ondergaat.
34
00:02:43,915 --> 00:02:47,294
En de aurora borealis
die de winterse hemel verlicht.
35
00:02:50,297 --> 00:02:55,552
Maar waar ik me over verwonder,
is dat ik m'n handen en voeten niet voel.
36
00:02:58,221 --> 00:02:59,973
Hé, Eugene.
37
00:02:59,973 --> 00:03:02,517
Ik ben Kaisa. Aangenaam.
38
00:03:02,517 --> 00:03:05,520
De plaatselijke gids Kaisa
heet me welkom...
39
00:03:05,520 --> 00:03:09,774
...en hoewel ik haar pas net ken,
spreken we toch dezelfde taal.
40
00:03:13,612 --> 00:03:15,113
- Hmhm.
- Ik zei:
41
00:03:15,113 --> 00:03:20,368
- 'Een warm welkom in Finland en Lapland.'
- Grappig dat je 'warm' zegt.
42
00:03:22,913 --> 00:03:29,502
{\an8}Finland is half zo groot als Texas,
maar er zijn vast minder cowboys.
43
00:03:29,502 --> 00:03:33,590
{\an8}Ik ben in Lapland,
in het noorden van het land...
44
00:03:33,590 --> 00:03:36,426
...waar het min 50 wordt...
45
00:03:36,426 --> 00:03:40,513
...en een sneeuwscooter
blijkbaar het beste vervoersmiddel is.
46
00:03:41,848 --> 00:03:45,393
- Dit is alleen sneeuw.
- Zo kun je ook reizen.
47
00:03:46,561 --> 00:03:49,064
Maar comfortabel is anders.
48
00:03:51,691 --> 00:03:53,526
We gaan deze kant op.
49
00:03:55,111 --> 00:03:57,364
- Je zorgt...
- Praktische informatie.
50
00:03:57,364 --> 00:03:58,865
- ...heel goed voor me.
- Ik... Ja.
51
00:04:00,951 --> 00:04:05,455
Kaisa, zo noordelijk
ben ik nog nooit geweest.
52
00:04:05,455 --> 00:04:10,043
Je vindt het vast mooi, als je eenmaal
de betovering van onze natuur vindt.
53
00:04:10,919 --> 00:04:15,799
Weet je wat een Finse sisu is?
Dat betekent dat we het nooit opgeven.
54
00:04:15,799 --> 00:04:21,846
- Sisu is iets als lef en vastberadenheid?
- Ja.
55
00:04:21,846 --> 00:04:26,101
Je moet je maar eens goed
in de Finse cultuur verdiepen...
56
00:04:26,101 --> 00:04:29,980
- ...en je eigen sisu vinden.
- Ik ga wel op zoek.
57
00:04:31,106 --> 00:04:34,317
Of ik het ooit vind, is een ander verhaal.
58
00:04:35,235 --> 00:04:41,866
Kaisa mag naar sisu zoeken. Zoek ik
ondertussen naar 'n hotel en 'n warm bad.
59
00:04:45,495 --> 00:04:48,873
Gelukkig ligt er net een aan de horizon.
60
00:04:50,458 --> 00:04:53,086
Het heet The Arctic TreeHouse.
61
00:04:54,754 --> 00:04:57,424
Welkom in hotel The Arctic TreeHouse.
Kom mee.
62
00:04:57,424 --> 00:04:59,676
Katja is de eigenaar.
63
00:04:59,676 --> 00:05:01,011
Je kamer is klaar.
64
00:05:01,011 --> 00:05:05,390
Je kunt hier schijnbaar
prachtig het noorderlicht zien...
65
00:05:05,390 --> 00:05:09,269
...en het is ontworpen voor mensen
op zoek naar nieuwe ervaringen.
66
00:05:09,269 --> 00:05:11,563
Hopelijk ben ik ook welkom.
67
00:05:12,105 --> 00:05:17,235
Vanuit alle kamers
zie je de noordelijke hemel...
68
00:05:17,235 --> 00:05:21,323
...zodat je de meeste kans hebt
om de aurora borealis te zien.
69
00:05:21,323 --> 00:05:24,492
Krijg je korting
als het noorderlicht niet komt?
70
00:05:24,993 --> 00:05:28,288
Het is een natuurfenomeen.
Dus onvoorspelbaar.
71
00:05:28,288 --> 00:05:30,790
- Het komt als het wil.
- We gaan kijken.
72
00:05:30,790 --> 00:05:31,917
Ja, goed.
73
00:05:37,672 --> 00:05:39,049
Kijk eens.
74
00:05:40,133 --> 00:05:42,385
Dat lijkt wel drie meter diep.
75
00:05:42,385 --> 00:05:46,640
Inderdaad.
Je kunt een bescheiden bad nemen...
76
00:05:46,640 --> 00:05:52,646
...of van het uitzicht genieten en meer...
Hoe zeg je dat? Experimenteren.
77
00:05:54,064 --> 00:05:58,944
Ik denk dat ik waarschijnlijk
maar de bescheiden optie kies.
78
00:05:59,527 --> 00:06:03,657
Met 'waarschijnlijk' bedoel ik:
'gordijnen dicht'.
79
00:06:06,326 --> 00:06:09,329
Hier is je eigen privésauna.
80
00:06:10,038 --> 00:06:12,040
Heerlijk.
81
00:06:12,624 --> 00:06:17,546
En wij Finnen rollen na de sauna
rond in de sneeuw.
82
00:06:17,546 --> 00:06:20,674
- Wauw.
- Dat is goed voor de bloedsomloop.
83
00:06:21,383 --> 00:06:27,013
Ik probeer alles één keer.
Nu even niet, maar wel ooit, weet je wel.
84
00:06:27,013 --> 00:06:29,307
- Geniet ervan.
- Dank je.
85
00:06:32,143 --> 00:06:38,108
Ik heb er nu een beter gevoel over
en ik voel m'n tenen ook weer.
86
00:06:38,984 --> 00:06:44,447
Ik heb liever een warmer klimaat,
maar dit is een leuke verandering.
87
00:06:45,240 --> 00:06:49,286
Eens kijken hoeveel sisu
ik hier weet op te brengen...
88
00:06:49,869 --> 00:06:53,999
...maar ik zal m'n best doen
om dingen uit te proberen...
89
00:06:53,999 --> 00:06:56,376
...die ik anders nooit zou doen.
90
00:07:01,673 --> 00:07:05,176
Helaas betekent dat
dat ik naar buiten moet...
91
00:07:08,638 --> 00:07:09,848
...een sneeuwstorm in.
92
00:07:11,975 --> 00:07:16,313
'Sterk' en 'veerkrachtig'
zijn geen woorden die mij beschrijven...
93
00:07:16,813 --> 00:07:19,024
...maar wie niet waagt, wie niet wint.
94
00:07:20,525 --> 00:07:25,322
Ik ga 'n geliefde Finse hobby uitproberen:
ijsvissen.
95
00:07:26,406 --> 00:07:32,203
Dat wordt me bijgebracht door
rendierhouder Allu en z'n zoontje van zes.
96
00:07:32,787 --> 00:07:37,208
- Hé. Aangenaam.
- Insgelijks. Dit is zeker kleine Allu.
97
00:07:37,208 --> 00:07:40,962
Taisto. Hij wil heel graag gaan vissen.
98
00:07:40,962 --> 00:07:44,591
- Ik heb nooit gevist.
- Nooit?
99
00:07:44,591 --> 00:07:45,884
Nooit. Nee.
100
00:07:45,884 --> 00:07:50,847
We gaan op de ouderwetse manier vissen
en hopelijk vangen we een baars.
101
00:07:50,847 --> 00:07:53,892
We moeten een gat maken. Wil jij dat doen?
102
00:07:54,476 --> 00:07:56,728
- Ja. Zo?
- Klinkt goed.
103
00:08:04,319 --> 00:08:05,737
Vind je dit grappig?
104
00:08:06,529 --> 00:08:09,199
Je doet het goed. Echt.
105
00:08:09,199 --> 00:08:12,994
Ik dacht niet dat ik zelf
door het ijs moest boren.
106
00:08:15,413 --> 00:08:18,208
Dat is zwaar
als je er niet aan gewend bent.
107
00:08:19,251 --> 00:08:21,378
- Gaat het?
- Prima.
108
00:08:21,378 --> 00:08:25,966
Voor iemand die niet zo sterk is...
109
00:08:25,966 --> 00:08:30,554
...was dit een hele opgave geweest,
maar voor mij was het een eitje.
110
00:08:31,763 --> 00:08:33,515
Je bent er. En omhoog.
111
00:08:33,515 --> 00:08:37,686
- Snel, hoor.
- Zie je wel? Dat kan ik best.
112
00:08:37,686 --> 00:08:39,437
Goed, kijk hier.
113
00:08:39,437 --> 00:08:45,402
Je houdt 'm tien centimeter boven het ijs.
Als je iets voelt, trek je hem omhoog.
114
00:08:47,362 --> 00:08:50,699
- Voel je iets?
- Ik voel een hartaanval naderen.
115
00:08:54,202 --> 00:08:57,706
Taisto heeft een kleine baars.
116
00:08:57,706 --> 00:09:00,000
Dit is iets voor jongelui.
117
00:09:00,875 --> 00:09:04,754
- Nog een.
- Mijn god. Hoe kan dat nou?
118
00:09:06,089 --> 00:09:07,924
Hij heeft een betere hengel.
119
00:09:09,843 --> 00:09:13,430
- Derde.
- Oké. Nou, wat een uitslover, zeg.
120
00:09:15,932 --> 00:09:18,935
Taisto is zich aan het uitsloven.
121
00:09:19,519 --> 00:09:21,313
O, ja. De vierde.
122
00:09:21,980 --> 00:09:28,278
Hij is niet echt vroegrijp,
maar hij laat 't me wel een beetje voelen.
123
00:09:28,945 --> 00:09:30,196
- Dit is...
- Een grote.
124
00:09:30,196 --> 00:09:32,532
Oké. goed. Dit is...
125
00:09:33,909 --> 00:09:36,077
- 'Nog een, papa'.
- Er komt meer.
126
00:09:38,330 --> 00:09:39,748
'Nog een, papa.'
127
00:09:41,166 --> 00:09:42,250
'Nog een, papa.'
128
00:09:42,834 --> 00:09:45,670
- Heel makkelijk.
- Klopt. Helemaal niet gênant.
129
00:09:46,504 --> 00:09:48,173
Ik ben dat joch zat.
130
00:09:48,924 --> 00:09:51,593
- Omhoog. En jawel.
- En jawel.
131
00:09:51,593 --> 00:09:54,888
- Die is van jou.
- De winnaar is duidelijk.
132
00:09:54,888 --> 00:09:57,849
- Heel goed.
- Wauw. Kijk, Taisto.
133
00:10:00,602 --> 00:10:01,645
Hoe voel je je?
134
00:10:02,520 --> 00:10:04,689
- Alsof ik een vis gevangen heb.
- Mooi.
135
00:10:05,315 --> 00:10:06,775
Hij vroeg ernaar.
136
00:10:10,028 --> 00:10:13,365
De gevangen vis is genoeg
voor een hors-d'oeuvre...
137
00:10:13,365 --> 00:10:16,409
...en Allu wil graag
een hoofdmaaltijd vangen.
138
00:10:18,954 --> 00:10:19,955
Daar gaan we.
139
00:10:27,087 --> 00:10:28,964
Hoeveel kilo weegt die?
140
00:10:28,964 --> 00:10:31,091
- Slechts anderhalf.
- Zo weinig?
141
00:10:31,091 --> 00:10:33,093
Er zitten er tien keer zo groot.
142
00:10:33,677 --> 00:10:36,471
Het is fascinerend om Allu bezig te zien.
143
00:10:36,972 --> 00:10:41,768
Je zag hoe groot die vis was.
Die vent weet wat hij doet.
144
00:10:42,352 --> 00:10:43,395
O, nee hè?
145
00:10:44,104 --> 00:10:45,105
Nietwaar?
146
00:10:45,105 --> 00:10:50,110
Ik denk niet
dat ik ooit nog een keer zal vissen.
147
00:10:51,278 --> 00:10:56,741
Maar als iemand hier goed in is,
is dat wel iets om te bewonderen.
148
00:10:58,451 --> 00:10:59,536
Door anderen.
149
00:11:08,795 --> 00:11:11,423
Ik heb hier honger van gekregen.
150
00:11:12,007 --> 00:11:14,009
Ik kan het eten al ruiken.
151
00:11:17,095 --> 00:11:20,473
Helaas lijkt het uit een tent te komen.
152
00:11:21,433 --> 00:11:24,519
Kwam er maar
een warme gloed van die tent af.
153
00:11:27,814 --> 00:11:32,485
Ik ben uitgenodigd
bij hoteleigenaar Katja en haar man Ilkka.
154
00:11:32,485 --> 00:11:37,115
- Aangenaam. Welkom.
- Fijn om hier te zijn. Moet je zien.
155
00:11:37,115 --> 00:11:40,785
Dit is de kota, en dit is heel Fins.
Iets heel traditioneels.
156
00:11:40,785 --> 00:11:45,457
Veel Finnen hebben dit en koken ermee,
vooral in de zomer.
157
00:11:45,457 --> 00:11:47,000
Het is net barbecueën.
158
00:11:47,000 --> 00:11:48,793
- Ja.
- Maar in 'n kota?
159
00:11:48,793 --> 00:11:52,839
Het is ook traditie
om de gasten het zelf te laten klaarmaken.
160
00:11:52,839 --> 00:11:59,512
- Dus zou je ons vanavond willen helpen?
- Als het je niet uitmaakt hoe het smaakt...
161
00:12:00,889 --> 00:12:02,557
...doe ik 't.
162
00:12:02,557 --> 00:12:09,064
We eten iets heel Fins, schijnt.
Ik ben nieuwsgierig en zenuwachtig.
163
00:12:09,064 --> 00:12:13,652
Dit is rendierfilet.
Een soort van superfood.
164
00:12:14,361 --> 00:12:16,780
- Eten we rendier?
- Dat klopt.
165
00:12:17,822 --> 00:12:20,450
Dat wil ik niet, eerlijk gezegd.
166
00:12:20,450 --> 00:12:25,872
Ik ben nogal behoudend,
ik ben geen avontuurlijke eter.
167
00:12:26,373 --> 00:12:27,999
Dat wordt interessant.
168
00:12:27,999 --> 00:12:32,754
Ik heb nooit eland of rendier gegeten,
dus ik vind dat vreselijk spannend.
169
00:12:34,339 --> 00:12:36,132
Dat 'vreselijk' klopte wel.
170
00:12:37,801 --> 00:12:40,554
Die sisu waarover ik heb gehoord.
171
00:12:40,554 --> 00:12:45,809
Ik heb begrepen
dat het lef en vastberadenheid betekent.
172
00:12:45,809 --> 00:12:49,187
Ja, precies.
Het betekent dat je het nooit opgeeft.
173
00:12:49,187 --> 00:12:52,524
- Oké.
- Lef. Lef en innerlijke kracht.
174
00:12:52,524 --> 00:12:57,821
Nou, sisu betekent voor mij
dat ik een rendierfilet opeet.
175
00:12:59,698 --> 00:13:01,449
Eugene, ga zitten.
176
00:13:01,992 --> 00:13:03,827
M'n eerste Finse maaltijd.
177
00:13:05,870 --> 00:13:07,664
En nu, sisu.
178
00:13:07,664 --> 00:13:13,128
- Halfrauw rendiervlees eten.
- Had nou niet 'halfrauw' gezegd.
179
00:13:16,256 --> 00:13:20,677
Deze maaltijd verpest het kerstgevoel.
180
00:13:21,261 --> 00:13:22,262
Goed, vooruit.
181
00:13:26,808 --> 00:13:27,809
Niet slecht.
182
00:13:28,476 --> 00:13:31,479
- Het smelt.
- Inderdaad.
183
00:13:31,479 --> 00:13:33,315
Dit is een mooie eerste stap.
184
00:13:34,441 --> 00:13:37,944
Ik had veel zin om te zeggen:
'Weet je wat, jongens?
185
00:13:37,944 --> 00:13:39,863
Ik hoef het rendiervlees niet.'
186
00:13:40,655 --> 00:13:44,784
Maar door al dat gepraat over sisu
deed ik het toch maar.
187
00:13:44,784 --> 00:13:48,788
- Dit is echt lekker.
- Het is wild. Je weet waarvandaan.
188
00:13:48,788 --> 00:13:50,832
Had nou geen 'wild' gezegd.
189
00:13:52,000 --> 00:13:55,837
Dat hoeft echt niet.
Ik doe m'n best. Ik eet het op.
190
00:13:55,837 --> 00:14:01,801
Nieuwe ervaringen zijn beter
dan geen ervaringen.
191
00:14:01,801 --> 00:14:05,138
Dat wordt m'n mantra op deze reis.
192
00:14:05,847 --> 00:14:08,558
Op je sisu. Je innerlijke sisu.
193
00:14:09,809 --> 00:14:14,564
Wat moet ik nog meer uitproberen,
nu ik hier ben?
194
00:14:14,564 --> 00:14:19,819
Aksana en Antti zijn twee goede vrienden.
Die houden poolhonden.
195
00:14:20,320 --> 00:14:25,492
- Lijkt je dat wat?
- Zeker, maar die eten we toch niet op?
196
00:14:27,827 --> 00:14:30,497
Ze lachen, maar ontkenden niks.
197
00:14:43,218 --> 00:14:49,099
Na m'n eerste nacht hoorde ik,
toen ik wakker werd, nog steeds gelach...
198
00:14:50,350 --> 00:14:52,852
...en daar bleek een reden voor te zijn.
199
00:14:53,603 --> 00:14:58,775
De laatste vijf jaar
zijn de Finnen de gelukkigsten ter wereld.
200
00:14:59,276 --> 00:15:02,279
Van niets word je zo blij
als van deze chocolademelk...
201
00:15:02,988 --> 00:15:09,411
...maar ik word zenuwachtig van mensen
die echt gelukkig zijn. Absurd gelukkig.
202
00:15:10,078 --> 00:15:16,042
Het idee dat je in het land
van de gelukkigsten ter wereld bent...
203
00:15:16,042 --> 00:15:18,211
Daar moet iets achter zitten.
204
00:15:18,211 --> 00:15:22,007
Ik geloof het niet
dat iemand altijd gelukkig kan zijn.
205
00:15:22,007 --> 00:15:24,134
Ze worden gelukkig wakker.
206
00:15:25,260 --> 00:15:27,429
Iets moet je eerst gelukkig maken.
207
00:15:28,889 --> 00:15:31,224
Daar wil ik wat meer van afweten.
208
00:15:39,399 --> 00:15:44,905
Ik ken iemand die gelukkig is. Hij
glimlacht zelfs als hij 'n snoek fileert.
209
00:15:45,488 --> 00:15:47,866
- Hé.
- Hoe gaat het?
210
00:15:47,866 --> 00:15:50,160
- Goed, hoor.
- Wat een mooie dieren.
211
00:15:50,160 --> 00:15:51,411
Ze zijn uniek.
212
00:15:51,411 --> 00:15:56,583
Allu vist niet alleen heel goed.
Hij is ook vijfdegeneratie-rendierhouder.
213
00:15:57,500 --> 00:16:01,046
En m'n aartsvijand Taisto
wordt later de zesde.
214
00:16:01,796 --> 00:16:04,966
Dit is een familietraditie.
We houden ze voor vlees.
215
00:16:04,966 --> 00:16:07,802
We gebruiken alles, van kop tot staart.
216
00:16:08,386 --> 00:16:11,723
M'n jas is ruim tien jaar oud.
Dat is allemaal rendier.
217
00:16:11,723 --> 00:16:13,892
Is dat rendier?
218
00:16:13,892 --> 00:16:19,314
- We gaan ze voeren. Breng dit naar de slee.
- Goed.
219
00:16:19,314 --> 00:16:22,859
Taisto helpt wel als je iets nodig hebt.
220
00:16:25,111 --> 00:16:26,696
- Stap maar in.
- Wat?
221
00:16:27,197 --> 00:16:30,492
Ga maar achterin zitten.
Deze huid is voor jou.
222
00:16:32,118 --> 00:16:37,374
Dat joch van zes mag voorop
en ik moet achterin.
223
00:16:37,374 --> 00:16:38,875
En ik moet...
224
00:16:40,961 --> 00:16:44,881
- Hoe zit je daarin?
- Op je knieën.
225
00:16:46,258 --> 00:16:47,676
Klaar?
226
00:16:47,676 --> 00:16:48,927
Brave hond.
227
00:16:52,264 --> 00:16:55,392
In Lapland
wonen meer rendieren dan mensen.
228
00:16:55,976 --> 00:16:56,935
We hebben bezoek.
229
00:16:59,688 --> 00:17:02,566
Dat zag ik toen ik achterom keek.
230
00:17:07,027 --> 00:17:12,033
Als ze het me maar niet kwalijk nemen
dat ik gisteren hun neef heb opgegeten.
231
00:17:12,617 --> 00:17:16,329
Pak dat korstmos. En strooi maar rond.
232
00:17:16,329 --> 00:17:17,706
Eten.
233
00:17:19,332 --> 00:17:20,625
Eten.
234
00:17:20,625 --> 00:17:22,502
Hier, lieverd. Kijk eens.
235
00:17:24,670 --> 00:17:26,882
Ik voer m'n rendieren.
236
00:17:26,882 --> 00:17:31,052
Wat zijn ze schattig.
Vreselijk lieve dieren.
237
00:17:31,553 --> 00:17:37,225
Wat naar dat sommige
ook op je bord belanden.
238
00:17:37,225 --> 00:17:38,310
Toetje.
239
00:17:39,269 --> 00:17:41,730
- Dit is bijzonder.
- Zo leven wij.
240
00:17:41,730 --> 00:17:46,484
We vangen ze en na jaren
weet je hoe ze zich gedragen.
241
00:17:46,484 --> 00:17:52,866
Het is een familietraditie en dat is
't verschil tussen jouw leven en 't mijne.
242
00:17:52,866 --> 00:17:57,078
Ik jaag hier om te eten.
243
00:17:57,078 --> 00:18:00,248
De meeste mensen in de grote steden
jagen geld na.
244
00:18:00,999 --> 00:18:02,834
- Dat is iets anders.
- Precies.
245
00:18:02,834 --> 00:18:07,088
- Begrijp je?
- Ja, hier haal je veel genoegdoening uit.
246
00:18:07,088 --> 00:18:13,511
Ik zit midden in de natuur. Dat is
zo mooi aan m'n werk. Bos en natuur.
247
00:18:13,511 --> 00:18:15,138
Daarom zijn we het gelukkigst.
248
00:18:15,138 --> 00:18:18,516
Als je je rot voelt,
knuffel je de boom en glimlach je weer.
249
00:18:20,936 --> 00:18:25,941
Door van het land te leven
zijn ze zo gelukkig, denk ik.
250
00:18:25,941 --> 00:18:30,070
Jagen voor je eten, weet je wel.
251
00:18:30,070 --> 00:18:32,322
Dat is echt iets heel bijzonders.
252
00:18:32,948 --> 00:18:37,160
Ik heb liever
bevroren voedsel uit de supermarkt.
253
00:18:42,249 --> 00:18:44,793
De Finnen zijn dolgraag buiten.
254
00:18:45,961 --> 00:18:51,049
De lucht is een van de schoonste
ter wereld. Driekwart van het land is bos.
255
00:18:53,426 --> 00:18:57,722
Ondanks hun liefde voor de natuur,
verwacht je niet per hond te reizen.
256
00:18:59,182 --> 00:19:01,393
Maar ik ga de hondenslee op.
257
00:19:02,644 --> 00:19:05,272
Ik hoop dat het vriendelijke honden zijn.
258
00:19:05,272 --> 00:19:10,485
Als ik iemand op een slee moest
rondtrekken, zou ik niet vriendelijk zijn.
259
00:19:15,991 --> 00:19:17,951
Ik zie geen poolhonden.
260
00:19:19,661 --> 00:19:20,745
Aksana?
261
00:19:20,745 --> 00:19:23,248
M'n gastvrouw gaat vast...
262
00:19:23,248 --> 00:19:24,833
Je hebt slippers aan.
263
00:19:25,375 --> 00:19:26,960
...naar bed?
264
00:19:27,544 --> 00:19:30,463
Hier, een ijsprikker om een gat te maken.
265
00:19:32,632 --> 00:19:37,512
Terwijl we het ijs breken,
snap ik wat Aksana van plan is.
266
00:19:38,471 --> 00:19:40,348
Eerst ik, en dan kom jij ook.
267
00:19:42,976 --> 00:19:46,062
- Dat is grappig. Dat is grappig.
- Goeie, hè?
268
00:19:46,062 --> 00:19:52,235
Ga je het echt doen?
O, mijn god. Dat je dat echt gaat doen.
269
00:19:54,362 --> 00:19:58,241
- O... Lieve Heer.
- Jammer dat het zo klein is.
270
00:20:00,243 --> 00:20:04,039
- Oké.
- Nu kun je relaxen. Geniet. Haal adem.
271
00:20:04,915 --> 00:20:07,334
Nou, ik geloof je zo ook wel.
272
00:20:07,334 --> 00:20:10,837
Aksana, dit is absurd.
273
00:20:11,880 --> 00:20:13,506
Doe je dit elke dag?
274
00:20:13,506 --> 00:20:15,717
- Elke ochtend.
- Elke dag.
275
00:20:15,717 --> 00:20:18,970
- Vind je dat fijn?
- Het is heerlijk.
276
00:20:18,970 --> 00:20:24,059
Ik word er gelukkig van, daarom.
Ik moet 's morgens wakker worden.
277
00:20:24,059 --> 00:20:27,062
- Ja.
- Zeker in de winter is het heel donker.
278
00:20:27,062 --> 00:20:31,524
- Een kop sterke koffie? Werkt dat?
- Ik drink geen koffie.
279
00:20:32,192 --> 00:20:35,695
- Dat drink je niet. Ga snel naar binnen.
- Dank je.
280
00:20:35,695 --> 00:20:36,655
Absurd.
281
00:20:37,948 --> 00:20:42,619
IJswater schijnt je hormonen
te geven waar je gelukkig van wordt.
282
00:20:43,119 --> 00:20:46,498
Dat geloof ik graag, maar dit doe ik niet.
283
00:20:46,998 --> 00:20:52,837
Ik ga dan liever naar een gezellig café.
Daar word ik gelukkig van.
284
00:20:53,588 --> 00:20:59,469
In een gat in het ijs springen is iets
waar ik helemaal niet gelukkig van word.
285
00:21:00,262 --> 00:21:03,473
Aksana's andere
bron van vreugde snap ik wel.
286
00:21:04,140 --> 00:21:05,308
Deze jongens.
287
00:21:06,726 --> 00:21:09,688
Ze doezelen zo mooi op het dak.
288
00:21:11,940 --> 00:21:13,066
Dat is het koor.
289
00:21:13,066 --> 00:21:17,404
Ze trekken niet alleen sleeën,
ze blaffen vierstemmig.
290
00:21:18,196 --> 00:21:20,407
Het bevalt me wel.
291
00:21:20,407 --> 00:21:23,493
Door de honden voel je je nooit rot.
292
00:21:23,493 --> 00:21:27,205
Hoe je je ook voelt, als je hier komt
word je altijd gelukkig.
293
00:21:29,916 --> 00:21:32,043
- Oké.
- Pas op je hoofd.
294
00:21:32,544 --> 00:21:33,962
- Ga maar.
- Goed.
295
00:21:35,005 --> 00:21:36,339
Wat een meer.
296
00:21:38,133 --> 00:21:40,218
Hoelang blijft dat bevroren?
297
00:21:40,218 --> 00:21:43,305
- Tot na onze rit, hoop ik?
- Hopelijk wel.
298
00:21:45,348 --> 00:21:46,725
Zal ik gaan zitten?
299
00:21:47,267 --> 00:21:48,643
Jij stuurt.
300
00:21:48,643 --> 00:21:50,729
Moet ik hem besturen?
301
00:21:51,354 --> 00:21:53,481
Dat loopt slecht af.
302
00:21:53,481 --> 00:21:55,942
- Uh-huh.
- Dat kun je best. Zeker weten.
303
00:21:55,942 --> 00:22:00,697
'Dat zal wel', zei hij, vol onbenul.
304
00:22:01,615 --> 00:22:06,369
Aksana wil dat ik stuur.
Ik sta aan het roer.
305
00:22:09,164 --> 00:22:11,875
Ik vind dat niet zo'n fijn gevoel.
306
00:22:12,375 --> 00:22:15,670
Maar ik spreek m'n innerlijke sisu aan
en probeer het.
307
00:22:16,171 --> 00:22:20,926
Het is eigenlijk heel eenvoudig.
Je stuurt met je lichaamsgewicht.
308
00:22:21,426 --> 00:22:26,223
Als je naar links wilt,
verschuif je je gewicht naar links.
309
00:22:26,223 --> 00:22:30,352
- Kennen zij de route?
- Ja, en hopelijk volgen ze die vandaag.
310
00:22:30,352 --> 00:22:33,980
Ja, precies. Want ik weet dat niet...
311
00:22:33,980 --> 00:22:37,817
...tot we bij iemand binnen komen rijden.
312
00:22:38,485 --> 00:22:40,695
- Ja. Probeer het.
- Ik...
313
00:22:40,695 --> 00:22:44,199
- Ik kijk...
- Het is net dansen.
314
00:22:44,199 --> 00:22:46,534
Heb je me weleens zien dansen?
315
00:22:48,078 --> 00:22:53,792
Eens zien of de honden tegen me opkijken.
Waarschijnlijk niet.
316
00:22:54,834 --> 00:23:00,757
Als we allebei straks nog overeind staan,
kun je het een succes noemen.
317
00:23:03,218 --> 00:23:04,261
Daar gaan we.
318
00:23:05,095 --> 00:23:06,721
Het was me een genoegen.
319
00:23:08,557 --> 00:23:11,768
- Goed.
- O, mijn god.
320
00:23:16,231 --> 00:23:21,736
Ze kunnen 50 km per uur rennen.
Hoe zeg je 'rustig' in hondentaal?
321
00:23:22,779 --> 00:23:26,825
- Naar links leunen?
- Minder vaart en naar rechts.
322
00:23:26,825 --> 00:23:28,285
Ja, goed zo.
323
00:23:28,868 --> 00:23:31,663
- Hoe gaat het?
- Heel goed.
324
00:23:34,374 --> 00:23:36,376
Vort, poolhonden.
325
00:23:40,297 --> 00:23:41,798
Het gaat nog goed.
326
00:23:43,550 --> 00:23:46,094
Ze luisteren naar me.
327
00:23:51,016 --> 00:23:55,020
Ik bestuurde dat ding echt. Fantastisch.
328
00:23:55,770 --> 00:23:57,355
Ik waande me Ben-Hur.
329
00:24:04,654 --> 00:24:06,573
Wauw, dit is gaaf.
330
00:24:07,949 --> 00:24:10,577
Fantastisch. Te gek.
331
00:24:17,292 --> 00:24:19,586
De Finnen zijn niet dom.
332
00:24:19,586 --> 00:24:23,548
Misschien word je gelukkig
als je nieuwe dingen durft te ondernemen.
333
00:24:28,053 --> 00:24:30,388
Hoe stopte je ook alweer?
334
00:24:33,516 --> 00:24:36,603
- Goed zo.
- Wauw, dat was leuk.
335
00:24:37,229 --> 00:24:39,564
Geweldig. Dat gaat snel.
336
00:24:41,316 --> 00:24:44,110
Nou, Aksana, bedankt.
Dat was heel bijzonder.
337
00:24:44,110 --> 00:24:47,405
- Ik heb er ook van genoten.
- Mooi.
338
00:24:48,323 --> 00:24:50,325
Wat was dat vreselijk leuk.
339
00:24:51,368 --> 00:24:52,744
Dat meen ik echt.
340
00:24:53,620 --> 00:24:58,291
Als Canadees ben ik niet vanzelf gelukkig.
Wij komen net de dag door.
341
00:24:59,334 --> 00:25:01,336
Dit is een ander gevoel.
342
00:25:02,712 --> 00:25:04,339
Misschien is dit sisu?
343
00:25:19,271 --> 00:25:23,400
Ilkka heeft me
voor een slaapmutsje uitgenodigd.
344
00:25:23,400 --> 00:25:24,609
Dit is voor jou.
345
00:25:25,735 --> 00:25:28,071
Of iets van vijf.
346
00:25:29,030 --> 00:25:34,244
Alcohol is iets belangrijks in Finland,
vooral als het op is.
347
00:25:34,744 --> 00:25:39,249
We gaan een paar wodka's proeven.
Een heel Finse nationale drank.
348
00:25:39,249 --> 00:25:43,169
We zijn Finnen. We drinken
gemiddeld vier shots per persoon.
349
00:25:43,169 --> 00:25:44,504
Dat gaat mis, hoor.
350
00:25:44,504 --> 00:25:48,592
Ilkka zegt dat om wodka te maken,
de Finnen...
351
00:25:48,592 --> 00:25:51,261
...aardappelen, gerst en rogge gebruiken.
352
00:25:51,261 --> 00:25:54,180
En ik moet ze uitproberen, allemaal.
353
00:25:54,890 --> 00:25:58,935
Ik zou zeggen, probeer
de elementen van de smaak te proeven.
354
00:25:59,644 --> 00:26:01,563
Zoals gerookt...
355
00:26:02,606 --> 00:26:06,192
Ik proef alleen de smaak
van de kater van morgen.
356
00:26:08,403 --> 00:26:11,489
Die Ilkka,
daar kun je ontzettend mee lachen.
357
00:26:11,489 --> 00:26:17,412
Hij straalt uit dat ze de gelukkigste
mensen ter wereld zijn.
358
00:26:21,666 --> 00:26:24,502
Misschien komt dat wel door de wodka.
359
00:26:25,503 --> 00:26:29,132
Even die derde nog eens proeven,
ik moet dat nagaan.
360
00:26:33,887 --> 00:26:39,392
Dat wodkaproeven is hoogstwaarschijnlijk
m'n leukste ervaring.
361
00:26:39,392 --> 00:26:42,437
Ten eerste omdat we binnen zaten.
362
00:26:42,437 --> 00:26:46,066
Ten tweede, omdat we wodka dronken.
363
00:26:47,442 --> 00:26:49,569
Ik voelde me beduidend Finser.
364
00:26:50,904 --> 00:26:51,905
Gelukkig.
365
00:26:51,905 --> 00:26:54,783
Na vijf wodka's wordt me iets duidelijk.
366
00:26:56,534 --> 00:26:58,078
Er steekt iets achter.
367
00:26:58,912 --> 00:27:03,875
Er is nog één Fins ding
dat ik graag morgen met je ga doen.
368
00:27:04,793 --> 00:27:06,002
En jawel.
369
00:27:06,586 --> 00:27:09,965
Het is iets heel Fins, net als wodka.
370
00:27:11,007 --> 00:27:13,385
- Mooi.
- Ik vertrouw je.
371
00:27:13,385 --> 00:27:18,223
Ik weet niet echt
waar ik nu ja op heb gezegd...
372
00:27:18,223 --> 00:27:20,267
...morgen met hem.
373
00:27:20,809 --> 00:27:22,852
Zo erg kan het toch niet zijn?
374
00:27:23,645 --> 00:27:27,941
We doen het. Dat is m'n sisu.
Wat het ook is, ik doe het wel.
375
00:27:27,941 --> 00:27:31,361
Of misschien niet,
maar dat is dan m'n sisu...
376
00:27:31,945 --> 00:27:34,781
...die z'n best doet
om me het niet te laten doen.
377
00:27:34,781 --> 00:27:37,242
Trouwens, heb je de aurora gezien?
378
00:27:37,242 --> 00:27:41,288
Nee, maar dat komt vast nog,
of hij er is of niet.
379
00:27:46,334 --> 00:27:47,627
Waar is hij?
380
00:27:50,297 --> 00:27:52,215
Zoiets valt altijd tegen.
381
00:27:52,215 --> 00:27:53,592
Er is geen licht.
382
00:27:56,052 --> 00:27:57,345
Ik ga naar bed.
383
00:28:15,488 --> 00:28:20,911
Het is m'n laatste dag
en ik weet dat ik ergens ja op heb gezegd...
384
00:28:20,911 --> 00:28:22,662
...wat nee had moeten zijn.
385
00:28:29,711 --> 00:28:31,338
Ilkka.
386
00:28:31,338 --> 00:28:34,799
- Fijn je weer te zien.
- Klaar om een Fin te vertrouwen?
387
00:28:36,134 --> 00:28:39,804
Ik moet wel. Ik kijk wel wat er gebeurt.
388
00:28:40,430 --> 00:28:43,683
Hoe verder we gaan, hoe banger ik word.
389
00:28:44,351 --> 00:28:47,187
We gaan de diepe wildernis in, lijkt wel.
390
00:28:47,187 --> 00:28:51,399
De weg wordt smaller
tot we de auto moeten laten staan.
391
00:28:51,399 --> 00:28:55,278
Ik neem het terug.
Ik vertrouw je voor geen cent.
392
00:28:57,572 --> 00:29:00,158
Net toen ik Finland leuk ging vinden...
393
00:29:01,117 --> 00:29:06,081
Weet je, Finser kan gewoon niet.
394
00:29:06,081 --> 00:29:08,875
Ilkka breekt me nog.
395
00:29:08,875 --> 00:29:10,585
- Maar ik...
- Ilkka.
396
00:29:13,213 --> 00:29:14,965
Weer een bevroren meer?
397
00:29:15,549 --> 00:29:19,177
Dan dringt het langzaam
tot me door wat we gaan doen.
398
00:29:21,972 --> 00:29:26,768
Als je erin springt, ken je
alle Finse scheldwoorden die er zijn...
399
00:29:26,768 --> 00:29:30,689
...maar er is een veilige manier
om je in het water te krijgen.
400
00:29:30,689 --> 00:29:32,857
Een veilige manier?
401
00:29:41,992 --> 00:29:44,869
Nu kun je nog terug.
402
00:29:44,869 --> 00:29:47,414
- Doe ik.
- Loop maar.
403
00:29:48,790 --> 00:29:53,128
Dat drijfpak moet me warm en droog houden.
404
00:29:53,128 --> 00:29:58,133
Maar weet je hoe dat ook kan?
Door niet in een koud meer te stappen.
405
00:29:58,633 --> 00:30:03,221
Ik zou niet verder
buiten m'n comfortzone kunnen zijn.
406
00:30:03,221 --> 00:30:04,598
Ilkka.
407
00:30:05,348 --> 00:30:08,518
Ik drink nooit meer vijf wodka's
met een Fin.
408
00:30:11,104 --> 00:30:14,774
Wegrennen lukt niet in dit pak.
409
00:30:15,442 --> 00:30:21,406
Onthou, je moet nu vier treden af.
Hoofd rechthouden en gewoon...
410
00:30:24,659 --> 00:30:30,457
Ik wilde inderdaad m'n bril ophouden.
Anders had ik er dom uitgezien.
411
00:30:30,457 --> 00:30:32,417
Vooruit. Je kunt het.
412
00:30:38,798 --> 00:30:41,259
- O, jee.
- Nu zitten.
413
00:30:50,894 --> 00:30:51,895
Nou?
414
00:30:54,105 --> 00:30:55,398
Vertrouw een Fin maar.
415
00:31:04,699 --> 00:31:06,743
Dit is zo erg nog niet.
416
00:31:07,702 --> 00:31:11,414
- Voel je je Fins?
- Eerder als een dolfijn.
417
00:31:12,499 --> 00:31:15,418
Dit is heerlijk, moet ik zeggen.
418
00:31:15,418 --> 00:31:16,962
Eerlijk is eerlijk.
419
00:31:20,006 --> 00:31:21,758
Ik heb een goed idee.
420
00:31:21,758 --> 00:31:24,678
- We wachten op de aurora.
- Ik weet iets beters.
421
00:31:24,678 --> 00:31:28,181
- Zeg maar.
- Nog een wodkawedstrijd.
422
00:31:29,391 --> 00:31:35,272
Sisu, neem je iets voor
en voer het dan gewoon uit.
423
00:31:35,272 --> 00:31:37,357
Met een duwtje in je rug.
424
00:31:37,941 --> 00:31:43,488
Ik geef mezelf een schouderklopje
en geef mezelf een dikke tien voor sisu.
425
00:31:43,989 --> 00:31:47,742
IJsdrijven is best leuk om te doen.
426
00:31:48,868 --> 00:31:52,914
Zo warm heb ik me
in Finland nog niet gevoeld.
427
00:31:54,541 --> 00:31:56,960
En ook nog niet zo gelukkig.
428
00:31:59,838 --> 00:32:05,510
Aan het begin van de reis liet
Finland me tot m'n schande nogal koud.
429
00:32:08,138 --> 00:32:11,099
Maar de laatste drie dagen ontdooide ik.
430
00:32:13,310 --> 00:32:14,311
Hé.
431
00:32:16,563 --> 00:32:20,650
Ik eet tot slot met rendierhouder Allu...
432
00:32:20,650 --> 00:32:23,695
...en z'n werknemers
een laatste Finse maaltijd.
433
00:32:24,905 --> 00:32:27,324
Gelukkig eten we geen rendier.
434
00:32:28,325 --> 00:32:32,454
We eten snoekpasteitjes van de vis
die Allu eerder heeft gevangen.
435
00:32:33,413 --> 00:32:36,416
- Je vist voor je eigen eten.
436
00:32:36,416 --> 00:32:38,293
- Het hele jaar.
- Winter, zomer.
437
00:32:38,293 --> 00:32:43,215
Je hebt hier in Lapland
vast niet veel Uber Eats.
438
00:32:46,384 --> 00:32:51,306
Dit is het eenvoudige leven.
Het gaat erom wat ertoe doet.
439
00:32:52,307 --> 00:32:55,518
Als je dat
in drie woorden kon samenvatten...
440
00:32:55,518 --> 00:32:58,521
- Familie?
- Een van de drie.
441
00:32:58,521 --> 00:32:59,564
- Ja.
- Natuur.
442
00:32:59,564 --> 00:33:00,690
Dieren.
443
00:33:00,690 --> 00:33:02,484
Familie, natuur...
444
00:33:02,484 --> 00:33:05,654
- Dieren. Meer hoeft niet.
- ...dieren.
445
00:33:06,238 --> 00:33:08,782
Ik wist niets van Finland af.
446
00:33:08,782 --> 00:33:14,329
Ik wist niets van Lapland af.
Ik wist niet eens waar dat lag.
447
00:33:15,413 --> 00:33:20,835
En nu ik wegga, ken ik de mensen hier...
448
00:33:20,835 --> 00:33:25,173
...wat ze doen,
en waarom dat belangrijk voor ze is.
449
00:33:26,132 --> 00:33:30,929
Het eenvoudige leven is een van de redenen
waarom ze zo gelukkig zijn.
450
00:33:31,513 --> 00:33:37,185
Je vroeg om drie woorden die
voor ons het belangrijkst zijn. Nu jij.
451
00:33:37,686 --> 00:33:39,646
Familie is nummer één.
452
00:33:41,398 --> 00:33:42,399
Eten.
453
00:33:43,108 --> 00:33:45,068
En golf.
454
00:33:45,068 --> 00:33:48,863
Ik weet dat
dat iets oppervlakkiger klinkt.
455
00:33:51,616 --> 00:33:54,286
Ik hou nog steeds niet van de winter...
456
00:33:54,286 --> 00:33:59,207
...maar ik denk wel dat ik wat van de warmte
van de Finnen heb overgenomen.
457
00:34:00,792 --> 00:34:04,296
Ik ben niet avontuurlijk ingesteld...
458
00:34:04,921 --> 00:34:10,427
...dus het idee dat ik al die dingen doe
die ik gewoonlijk nooit zou doen...
459
00:34:10,427 --> 00:34:12,887
...is echt heel bijzonder.
460
00:34:12,887 --> 00:34:15,432
Dus ik neem aan dat ik sisu heb.
461
00:34:15,432 --> 00:34:16,766
Hoe zeg je 'proost'?
462
00:34:21,021 --> 00:34:22,021
Bijna.
463
00:34:22,731 --> 00:34:26,276
M'n grafschrift zou zijn:
464
00:34:27,193 --> 00:34:30,697
'Hier ligt een man
die ijsdreef in de poolcirkel.'
465
00:35:26,044 --> 00:35:28,046
Vertaling: Marc de Jongh