1
00:00:06,089 --> 00:00:11,720
NETFLIX — SERIAL DOKUMENTALNY

2
00:00:34,576 --> 00:00:38,830
Spośród ziemskich stworzeń
najbliżej im do istot z innej planety.

3
00:00:41,499 --> 00:00:45,837
Nic dziwnego, że głowonogi
poruszają naszą wyobraźnię.

4
00:00:51,843 --> 00:00:54,054
Ich wygląd nie z tego świata…

5
00:00:56,014 --> 00:00:58,600
idzie w parze z niesamowitą inteligencją,

6
00:00:58,683 --> 00:00:59,934
niezależnością

7
00:01:00,018 --> 00:01:01,895
i pomysłowością.

8
00:01:04,105 --> 00:01:06,775
Wciąż niewiele wiemy

9
00:01:06,858 --> 00:01:10,070
o tych rzadko spotykanych
symbolach głębin.

10
00:01:14,532 --> 00:01:18,286
O zwierzętach dziwniejszych
niż powieści fantasy.

11
00:01:23,500 --> 00:01:28,171
OŚMIORNICE I INNE GŁOWONOGI

12
00:01:30,715 --> 00:01:36,012
WYSPA VANCOUVER, KANADA

13
00:01:41,976 --> 00:01:47,649
Te odżywcze wody to jeden
z najbogatszych ekosystemów na planecie.

14
00:01:51,319 --> 00:01:54,697
Idealne miejsce na początek nowego życia.

15
00:01:56,950 --> 00:02:01,746
GŁĘBOKOŚĆ 25 METRÓW
TEMPERATURA WODY 5 STOPNI CELSJUSZA

16
00:02:01,830 --> 00:02:03,540
Głęboko pod falami…

17
00:02:05,917 --> 00:02:07,252
w tajemniczym świecie…

18
00:02:11,798 --> 00:02:14,759
spoczywa sto tysięcy cennych jajeczek.

19
00:02:18,763 --> 00:02:22,016
Nie są większe od ziarenek ryżu.

20
00:02:29,607 --> 00:02:32,986
Od pół roku znajdują się

21
00:02:34,070 --> 00:02:35,029
pod opieką mamy.

22
00:02:38,700 --> 00:02:41,077
Oto ośmiornica olbrzymia.

23
00:02:42,287 --> 00:02:43,246
Jej ciało

24
00:02:44,164 --> 00:02:45,331
to ich forteca.

25
00:02:48,209 --> 00:02:50,378
Tworzy ruchy wody,

26
00:02:50,461 --> 00:02:53,214
by wodorosty nie zdusiły jej potomstwa.

27
00:02:55,842 --> 00:02:57,135
W każdym jajku

28
00:02:57,844 --> 00:03:02,182
znajduje się replika stworzenia,
które nie mieści się w głowie.

29
00:03:04,767 --> 00:03:05,894
Osiem ramion…

30
00:03:08,313 --> 00:03:09,856
trzy serca…

31
00:03:11,316 --> 00:03:12,442
i błękitna krew.

32
00:03:15,904 --> 00:03:21,034
W końcu staną się
ćwierć miliona razy cięższe

33
00:03:23,077 --> 00:03:26,331
i będą siały postrach w całym oceanie.

34
00:03:29,959 --> 00:03:31,878
Ale tylko nielicznym się to uda.

35
00:03:42,222 --> 00:03:45,058
Pora opuścić bezpieczne schronienie.

36
00:04:01,032 --> 00:04:03,785
Wraz z ostatnim oddechem mamy…

37
00:04:06,204 --> 00:04:09,749
młoda ośmiornica zostaje wyrzucona
wprost w oceaniczne prądy.

38
00:04:16,589 --> 00:04:18,716
Już nigdy nie zobaczy swojej matki.

39
00:04:27,308 --> 00:04:28,559
Będzie zupełnie sama,

40
00:04:29,852 --> 00:04:31,729
zdana na łaskę morza.

41
00:04:43,866 --> 00:04:46,786
Jeśli przeżyje, zajmie swoje miejsce

42
00:04:46,869 --> 00:04:51,833
w jednej z najwspanialszych
zwierzęcych rodzin na Ziemi.

43
00:05:03,678 --> 00:05:05,471
Znajdują się w każdym oceanie.

44
00:05:07,181 --> 00:05:10,435
Istnieje ponad 800 gatunków ośmiornic…

45
00:05:12,270 --> 00:05:13,104
kałamarnic

46
00:05:14,272 --> 00:05:15,732
i mątw.

47
00:05:18,318 --> 00:05:19,736
To głowonogi.

48
00:05:22,947 --> 00:05:29,579
Nazwę wzięły od swojej osobliwej anatomii.

49
00:05:30,246 --> 00:05:33,166
Kończyny wyrastają im z twarzy.

50
00:05:36,627 --> 00:05:39,589
Ale najwcześniejsze głowonogi
wyglądały tak.

51
00:05:41,883 --> 00:05:42,884
To łodzik.

52
00:05:45,261 --> 00:05:47,513
Wyglądem przypomina swojego krewnego,

53
00:05:48,139 --> 00:05:49,140
ślimaka.

54
00:05:51,726 --> 00:05:55,813
Jego wygląd nie zmienił się
od pół miliarda lat.

55
00:05:59,359 --> 00:06:04,447
W tym czasie inne głowonogi
ewoluowały w niesamowity sposób.

56
00:06:05,448 --> 00:06:07,450
Straciły skorupy,

57
00:06:08,785 --> 00:06:12,121
dzięki czemu
stały się bardziej elastyczne…

58
00:06:13,915 --> 00:06:17,835
i zdolne do eksploracji
najbardziej niedostępnych zakamarków.

59
00:06:21,506 --> 00:06:22,757
Ich płynna forma

60
00:06:22,840 --> 00:06:27,095
jest w stanie przetrwać
zabójcze ciśnienie w głębinach.

61
00:06:29,680 --> 00:06:34,268
Ale bez osłony
głowonogi stały się łatwymi celami.

62
00:06:36,354 --> 00:06:42,402
Zyskały nadprzyrodzone zdolności,
by zapewnić sobie bezpieczeństwo.

63
00:06:48,866 --> 00:06:52,036
A morze pełne jest drapieżników.

64
00:06:52,995 --> 00:06:58,084
PÓŁWYSEP PRZYLĄDKOWY, RPA

65
00:07:00,378 --> 00:07:04,340
GŁĘBOKOŚĆ 5 METRÓW
TEMPERATURA WODY 15 STOPNI CELSJUSZA

66
00:07:06,509 --> 00:07:09,470
Ocean bywa przytłaczający…

67
00:07:11,848 --> 00:07:14,517
kiedy jesteś wielkości pudełka zapałek.

68
00:07:17,937 --> 00:07:20,273
Opłaca się nie rzucać w oczy.

69
00:07:23,067 --> 00:07:26,028
Ale mała mątwa
nie może się wiecznie ukrywać.

70
00:07:31,534 --> 00:07:35,538
Jej wysoki metabolizm sprawia,
że zawsze jest głodna.

71
00:07:41,294 --> 00:07:43,754
Jej ulubiona potrawa żyje na płyciźnie…

72
00:07:45,798 --> 00:07:47,925
tylko 20 metrów dalej.

73
00:07:54,265 --> 00:07:58,394
Ale gdy jesteś taka mała,
czeka cię epicka podróż.

74
00:08:02,815 --> 00:08:04,484
Pełna niebezpieczeństw.

75
00:08:11,240 --> 00:08:12,783
Pływa całkiem nieźle,

76
00:08:14,410 --> 00:08:16,787
ale ryby są szybsze.

77
00:08:21,375 --> 00:08:23,461
Mają świetny wzrok.

78
00:08:25,838 --> 00:08:30,510
Kamuflaż to jednak specjalność głowonogów.

79
00:08:38,518 --> 00:08:40,186
Przebiegła mątwa

80
00:08:41,229 --> 00:08:44,065
posunęła się o krok dalej.

81
00:08:45,775 --> 00:08:47,777
Specjalne mięśnie w jej skórze

82
00:08:48,361 --> 00:08:54,158
wytworzyły tysiące ostrych wypustek…

83
00:08:56,410 --> 00:08:58,371
przez co wygląda jak wodorosty.

84
00:09:04,043 --> 00:09:05,711
Wygląda na to, że to działa.

85
00:09:10,258 --> 00:09:13,386
To nie jedyny strój w jej kolekcji.

86
00:09:16,222 --> 00:09:20,142
W ułamku sekundy może zmienić swój wygląd.

87
00:09:27,233 --> 00:09:28,359
Może być ślimakiem…

88
00:09:34,240 --> 00:09:35,074
koralem…

89
00:09:38,869 --> 00:09:39,870
albo skałą.

90
00:09:47,044 --> 00:09:50,506
Niesamowita zdolność głowonogów
do zmiany koloru

91
00:09:51,966 --> 00:09:54,343
to zasługa ich chromatoforów.

92
00:09:56,137 --> 00:10:00,975
Miliony komórek przypominających piksele,
wypełnionych barwnikami,

93
00:10:01,767 --> 00:10:06,105
rozszerzają się i kurczą jak balony…

94
00:10:10,943 --> 00:10:14,113
wywołując gwałtowne zmiany koloru.

95
00:10:21,996 --> 00:10:26,500
W ułamku sekundy
idealnie wtapiają się w tło.

96
00:10:33,966 --> 00:10:37,094
Głowonogi zawstydzają nawet kameleony,

97
00:10:38,679 --> 00:10:43,100
dzięki najbardziej wyrafinowanemu
kamuflażowi spotykanemu u zwierząt.

98
00:10:51,192 --> 00:10:56,030
Takie przebranie zwykle wystarcza,
by mątwa była bezpieczna.

99
00:10:59,950 --> 00:11:01,577
Ale gdy wszystko zawiedzie…

100
00:11:12,046 --> 00:11:13,673
jest jeszcze zasłona dymna.

101
00:11:21,055 --> 00:11:23,265
Bogate w śluz kulki tuszu

102
00:11:23,349 --> 00:11:26,435
przypominające
kształtem i rozmiarem mątwę.

103
00:11:29,188 --> 00:11:32,733
Sztuczka się udała i mątwa uciekła.

104
00:11:37,905 --> 00:11:41,534
W przeciwieństwie do ośmiornic,
mątwy mają wewnętrzną skorupę.

105
00:11:42,451 --> 00:11:44,286
Wbudowaną kamizelkę ratunkową,

106
00:11:44,370 --> 00:11:46,622
która czyni z nich lepszych pływaków.

107
00:11:47,748 --> 00:11:53,504
Po tak długiej, pełnej wrażeń podróży,
nabrała wilczego apetytu.

108
00:12:23,951 --> 00:12:25,411
Dzięki zmienianiu formy,

109
00:12:27,121 --> 00:12:27,955
tuszowi,

110
00:12:29,707 --> 00:12:31,584
i odrastającym kończynom…

111
00:12:33,878 --> 00:12:39,383
głowonogi są w stanie przetrwać
w tych niebezpiecznych wodach.

112
00:12:50,561 --> 00:12:53,647
Kanadyjska historia sukcesu

113
00:12:54,231 --> 00:12:56,734
skazanego na porażkę zawodnika.

114
00:13:05,576 --> 00:13:09,580
Ośmiornica olbrzymia ma teraz rok…

115
00:13:11,916 --> 00:13:14,585
i jest już dwa tysiące razy większa.

116
00:13:16,420 --> 00:13:18,631
Przed nią jeszcze długa droga.

117
00:13:22,843 --> 00:13:26,806
Tylko jeden na 30 tysięcy osobników
dożywa dorosłości.

118
00:13:33,771 --> 00:13:35,147
By zwiększyć swoje szanse,

119
00:13:35,773 --> 00:13:39,235
musi polegać na swoim niezwykłym wzroku.

120
00:13:41,612 --> 00:13:42,988
Każde oko ośmiornicy

121
00:13:43,072 --> 00:13:46,367
ma większe pole widzenia niż ludzkie dwa.

122
00:13:49,954 --> 00:13:51,747
Gdy używa obu oczu…

123
00:13:56,794 --> 00:13:58,170
nic jej nie umknie.

124
00:14:00,631 --> 00:14:02,800
Nieskrępowane twardą czaszką,

125
00:14:02,883 --> 00:14:05,511
jej oczy poruszają się niezależnie,

126
00:14:06,512 --> 00:14:11,809
żeby mogła patrzeć
do przodu i w tył jednocześnie.

127
00:14:12,643 --> 00:14:16,355
Jej pole widzenia
wynosi niemal 360 stopni.

128
00:14:21,735 --> 00:14:23,529
Dzięki temu może polować…

129
00:14:25,948 --> 00:14:29,285
i unikać niebezpieczeństwa.

130
00:14:33,539 --> 00:14:37,251
Jak wszystkie ośmiornice,
składa się niemal z samego białka.

131
00:14:45,259 --> 00:14:46,927
Każdy ma na nią ochotę.

132
00:14:55,811 --> 00:14:58,647
Jest już na tyle duża,
by przetrwać atak skorpeny…

133
00:15:00,900 --> 00:15:04,862
ale zawsze znajdzie się
większy drapieżnik.

134
00:15:22,129 --> 00:15:24,381
Musi być czujna.

135
00:15:30,220 --> 00:15:32,097
Bez rodziców młode ośmiornice

136
00:15:32,181 --> 00:15:37,019
muszą równoważyć
wrodzoną ciekawość z ostrożnością.

137
00:15:41,357 --> 00:15:45,694
W ciągle zmieniającym się oceanie
muszą się szybko uczyć.

138
00:15:46,987 --> 00:15:52,201
FERNANDO DE NORONHA, BRAZYLIA

139
00:16:00,918 --> 00:16:02,336
Wraz z odpływem

140
00:16:03,087 --> 00:16:05,047
pojawiają się drapieżniki.

141
00:16:06,173 --> 00:16:09,093
Szukają zdobyczy,
która znalazła się w potrzasku.

142
00:16:10,135 --> 00:16:15,099
GŁĘBOKOŚĆ 1 METR
TEMPERATURA WODY 26-45 STOPNI CELSJUSZA

143
00:16:18,602 --> 00:16:20,896
W skalnym basenie uwięziona zostaje…

144
00:16:26,026 --> 00:16:29,655
dziewięciomiesięczna ośmiornica
z gatunku octopus insularis.

145
00:16:33,575 --> 00:16:35,577
Odcięta od cofającego się oceanu,

146
00:16:36,537 --> 00:16:38,455
nie przeżyje tu długo.

147
00:16:47,464 --> 00:16:51,969
Ale ta zaradna ośmiornica
jeszcze się nie poddała.

148
00:17:08,610 --> 00:17:09,820
Trochę wyżej

149
00:17:09,903 --> 00:17:11,405
czerwone kraby skalne

150
00:17:11,488 --> 00:17:15,826
doczekały się wreszcie chwili,
na którą czekały.

151
00:17:17,453 --> 00:17:21,457
Odpływ daje im szansę
na żerowanie na odsłoniętych skałach.

152
00:17:24,668 --> 00:17:27,921
Na początku wydają się unikać wody…

153
00:17:30,424 --> 00:17:35,262
przeskakując spore odległości
dzielące suche skały.

154
00:17:42,936 --> 00:17:47,858
Ale jeśli przepaść jest zbyt duża,
muszą skoczyć na głęboką wodę.

155
00:18:08,253 --> 00:18:12,633
To nie był szczęśliwy traf.
To była zaplanowana zasadzka.

156
00:18:14,384 --> 00:18:18,597
Młoda ośmiornica nauczyła się,
którędy przemieszczają się kraby.

157
00:18:22,392 --> 00:18:25,270
Jej niesamowita umiejętność planowania…

158
00:18:30,859 --> 00:18:34,238
to efekt posiadania niesamowitego mózgu,

159
00:18:35,405 --> 00:18:37,366
rozprowadzonego po całym ciele.

160
00:18:38,158 --> 00:18:42,412
Dwie trzecie jej neuronów
znajdują się w kończynach.

161
00:18:44,665 --> 00:18:48,252
Jest samoukiem, wie, kiedy uciec,

162
00:18:49,378 --> 00:18:51,046
i kiedy ruszyć w pościg.

163
00:19:29,209 --> 00:19:34,798
Paraliżuje ofiarę, łapiąc ją w szczęki
i wstrzykując toksyczną wydzielinę.

164
00:19:36,425 --> 00:19:40,971
Później czeka,
aż zabójcze enzymy zamienią ofiarę

165
00:19:42,514 --> 00:19:44,224
w pożywny koktajl.

166
00:19:47,269 --> 00:19:49,980
Potrzebuje pięciu posiłków dziennie,

167
00:19:50,564 --> 00:19:53,066
a czas działa na jej niekorzyść.

168
00:20:06,622 --> 00:20:09,666
Słońce wysuszyło basen,
który stworzył odpływ.

169
00:20:13,003 --> 00:20:16,423
Ośmiornica znalazła się w potrzasku.

170
00:20:22,346 --> 00:20:25,933
Oddycha przez wilgotne skrzela,

171
00:20:26,683 --> 00:20:28,518
udusi się bez wody.

172
00:20:31,939 --> 00:20:34,149
Do przypływu jeszcze kilka godzin…

173
00:20:37,361 --> 00:20:39,613
wymyśliła jednak sprytne rozwiązanie.

174
00:20:43,909 --> 00:20:48,830
W zagłębieniu za głową
przechowuje wodę, by móc oddychać.

175
00:20:55,754 --> 00:20:58,382
To wystarczy, by zyskać kilka minut.

176
00:21:06,556 --> 00:21:11,061
W tym czasie
może dokonać niewyobrażalnego.

177
00:21:26,994 --> 00:21:28,870
Staje się lądowym pełzaczem.

178
00:21:36,503 --> 00:21:40,215
Musi ruszać się szybko, zanim wyschnie.

179
00:21:46,972 --> 00:21:49,766
Jej płynne ciało waży teraz więcej.

180
00:21:51,393 --> 00:21:53,937
Jej narządy są zagrożone.

181
00:21:59,192 --> 00:22:02,195
Zmienianie zbiorników to ryzykowny manewr.

182
00:22:03,989 --> 00:22:09,036
Spryt i planowanie pozwalają jej jednak
wykonać go z powodzeniem.

183
00:22:24,593 --> 00:22:29,097
Im trudniejsze zadanie,
tym bardziej pomysłowe są głowonogi.

184
00:22:38,398 --> 00:22:41,902
Jałowe piaski bez kryjówki.

185
00:22:44,654 --> 00:22:46,656
LEMBEH, INDONEZJA

186
00:22:46,740 --> 00:22:50,994
GŁĘBOKOŚĆ 5 METRÓW,
TEMPERATURA WODY 28 STOPNI CELSJUSZA

187
00:22:52,120 --> 00:22:53,997
Drapieżna ryba rozdymkowata.

188
00:22:55,791 --> 00:22:56,917
Aby tu przetrwać,

189
00:22:58,001 --> 00:23:02,464
ośmiornice przyjęły
najdziwniejszą strategię na świecie.

190
00:23:07,094 --> 00:23:11,264
Wunderpus zaskakuje drapieżniki
dziwacznym zachowaniem.

191
00:23:13,058 --> 00:23:16,561
Hapalochlaena
wytwarza śmiertelną truciznę.

192
00:23:19,815 --> 00:23:22,484
Inne są bardziej innowacyjne.

193
00:23:26,405 --> 00:23:30,367
Amphioctopus marginatus
zdaje się żałować porzucenia muszli

194
00:23:30,951 --> 00:23:32,869
miliony lat temu.

195
00:23:39,418 --> 00:23:42,045
Jeśli chodzi o zastępczą zbroję,

196
00:23:43,004 --> 00:23:46,091
najważniejsze jest dobre dopasowanie.

197
00:23:56,935 --> 00:23:59,563
To idealna ochrona przed rozdymkami.

198
00:24:08,029 --> 00:24:09,114
Kiedy ją znajdzie,

199
00:24:09,865 --> 00:24:12,701
nie rozstaje się z nią ani na krok.

200
00:24:19,124 --> 00:24:20,834
Nieźle jak na mięczaka.

201
00:24:28,175 --> 00:24:29,468
Ośmiornice,

202
00:24:29,551 --> 00:24:32,262
jedne z najbystrzejszych umysłów w oceanie

203
00:24:33,722 --> 00:24:36,766
i najsprawniejsi użytkownicy narzędzi
wśród bezkręgowców.

204
00:24:41,146 --> 00:24:43,440
Podobno nawet śnią.

205
00:24:47,736 --> 00:24:51,323
Gdy taka inteligencja
łączy się z rozmiarem,

206
00:24:52,657 --> 00:24:54,993
powstaje coś niezwykłego.

207
00:24:56,620 --> 00:25:01,791
WYSPA VANCOUVER, KANADA

208
00:25:06,129 --> 00:25:11,384
GŁĘBOKOŚĆ 25 METRÓW
TEMPERATURA WODY 5 STOPNI CELSJUSZA

209
00:25:15,096 --> 00:25:16,598
Ślad zniszczenia

210
00:25:17,766 --> 00:25:19,184
prowadzi do krakena

211
00:25:20,185 --> 00:25:22,479
u szczytu swojej potęgi.

212
00:25:30,111 --> 00:25:32,989
To jedno z najszybciej rosnących
zwierząt na świecie.

213
00:25:33,865 --> 00:25:37,744
Potrzebuje 20 tysięcy kalorii dziennie.

214
00:25:39,454 --> 00:25:41,414
To wymaga ciągłego polowania.

215
00:25:57,556 --> 00:25:59,683
Ciężka jak człowiek,

216
00:26:01,351 --> 00:26:04,646
ta trzyletnia ośmiornica olbrzymia

217
00:26:05,814 --> 00:26:08,233
jest fizjologicznym fenomenem.

218
00:26:17,284 --> 00:26:18,910
Ma gęstą, niebieską krew,

219
00:26:19,661 --> 00:26:22,914
pompowaną przez trzy serca.

220
00:26:26,585 --> 00:26:28,420
Pływanie jest męczące.

221
00:26:30,755 --> 00:26:33,383
Lepiej oszczędzać energię i pójść.

222
00:26:44,561 --> 00:26:48,898
Osiem muskularnych ramion,
pięć metrów szerokości.

223
00:26:54,195 --> 00:26:57,240
Jest wystarczająco silna,
by rozszarpać ludzkie ciało.

224
00:27:03,663 --> 00:27:07,125
Dzięki dotykowi dostrzega wszystko.

225
00:27:23,308 --> 00:27:25,935
Dwa tysiące ssawek wyczuwa drogę,

226
00:27:27,479 --> 00:27:29,564
pożerając wszystko na swej drodze.

227
00:27:58,635 --> 00:28:02,806
Każdy posiłek przybliża ją do celu.

228
00:28:03,723 --> 00:28:06,976
Jest nim przekazanie swoich genów
następnemu pokoleniu.

229
00:28:10,605 --> 00:28:13,483
Musi przytyć przed spółkowaniem.

230
00:28:13,566 --> 00:28:17,278
To zwiększy jej szanse
na rodzicielski sukces.

231
00:28:18,279 --> 00:28:21,658
Czyści więc swą broń,
by poprawić zmysł smaku,

232
00:28:22,784 --> 00:28:23,618
dotyk

233
00:28:24,703 --> 00:28:25,537
i chwyt.

234
00:28:28,832 --> 00:28:29,874
Szybkie szorowanie…

235
00:28:34,295 --> 00:28:35,922
i wraca na polowanie.

236
00:28:42,011 --> 00:28:44,806
Dla większości zwierząt to pułapka.

237
00:28:54,315 --> 00:28:56,151
Ale ona jest zbyt inteligentna.

238
00:29:01,448 --> 00:29:02,824
Na otwartej przestrzeni

239
00:29:04,033 --> 00:29:05,201
łatwo o zdobycz.

240
00:29:12,542 --> 00:29:15,044
To jej ostatni morderczy szał.

241
00:29:17,505 --> 00:29:20,675
Jej ostatnia sztuka
w roli samotnej zabójczyni.

242
00:29:27,015 --> 00:29:30,935
Większość głowonogów
spółkuje tylko raz w życiu.

243
00:29:32,270 --> 00:29:36,733
Muszą być przygotowane na wszystko.

244
00:29:37,692 --> 00:29:42,697
WHYALLA, POŁUDNIOWA AUSTRALIA

245
00:29:45,617 --> 00:29:51,039
Każdej zimy ta spokojna zatoka
zmienia się w gwarną stolicę głowonogów.

246
00:29:56,669 --> 00:30:01,883
GŁĘBOKOŚĆ 5 METRÓW
TEMPERATURA WODY 12 STOPNI CELSJUSZA

247
00:30:03,593 --> 00:30:06,763
Ćwierć miliona olbrzymich mątw

248
00:30:07,931 --> 00:30:10,058
desperacko szuka partnera.

249
00:30:14,229 --> 00:30:16,815
Ten samiec spóźnił się na imprezę.

250
00:30:23,780 --> 00:30:26,699
Samce osiągają metr długości.

251
00:30:28,618 --> 00:30:31,538
Ten ma tylko 30 centymetrów,

252
00:30:33,206 --> 00:30:35,750
więc jest na straconej pozycji.

253
00:30:40,088 --> 00:30:42,674
Więksi już pilnują swoich samic,

254
00:30:42,757 --> 00:30:46,594
których jest 11 razy mniej niż samców.

255
00:30:49,138 --> 00:30:51,975
Przybyszowi niełatwo wykonać ruch.

256
00:30:56,104 --> 00:30:58,857
Kolorowa skóra gigantów

257
00:31:00,483 --> 00:31:01,860
i ich olbrzymie ramiona

258
00:31:03,027 --> 00:31:05,071
demonstrują ich męskość.

259
00:31:08,533 --> 00:31:11,119
Ten maluch nie może z nimi rywalizować.

260
00:31:22,672 --> 00:31:24,799
Podczas starcia olbrzymów…

261
00:31:28,177 --> 00:31:31,764
chmura atramentu dezorientuje przeciwnika.

262
00:31:57,582 --> 00:31:58,583
Bitewne blizny.

263
00:31:59,751 --> 00:32:02,378
Przypominają, że ryzykują wszystkim.

264
00:32:06,424 --> 00:32:09,302
Instynkt rozrodczy jest jednak silniejszy.

265
00:32:17,143 --> 00:32:19,562
Przybysz dostrzega okazję.

266
00:32:25,360 --> 00:32:28,279
Dwa duże samce są tak skupione na walce,

267
00:32:29,072 --> 00:32:31,616
że pozostawiły samicę bez opieki.

268
00:32:46,214 --> 00:32:47,215
Zakrada się.

269
00:32:54,013 --> 00:32:57,100
Mątwy spółkują twarzą w twarz.

270
00:32:59,352 --> 00:33:01,187
Próbuje zająć pozycję.

271
00:33:03,690 --> 00:33:05,650
Ale olbrzym wrócił.

272
00:33:07,902 --> 00:33:08,987
To zbyt ryzykowne.

273
00:33:18,079 --> 00:33:19,789
Czas działać pod przykrywką.

274
00:33:22,875 --> 00:33:27,171
Podwija wielkie ramiona,
ukrywając swoją płeć.

275
00:33:37,849 --> 00:33:41,310
Widząc inną samicę w towarzystwie giganta,

276
00:33:42,270 --> 00:33:44,564
dopracowuje swoje przebranie

277
00:33:45,314 --> 00:33:50,737
i porzuca kolorowe ubarwienie,
by bardziej ją przypominać.

278
00:33:56,367 --> 00:33:57,702
W pełnym przebraniu…

279
00:34:01,122 --> 00:34:02,582
przybysz zakrada się…

280
00:34:13,926 --> 00:34:15,178
i zaczyna spółkować…

281
00:34:17,805 --> 00:34:20,558
tuż pod nosem olbrzyma.

282
00:34:23,811 --> 00:34:28,316
Udowadniając, że inteligencja
jest tak samo atrakcyjna jak mięśnie.

283
00:34:44,624 --> 00:34:49,545
Pod wpływem chwili
przybysz porzuca swoje przebranie.

284
00:34:51,214 --> 00:34:52,215
Zabawa skończona.

285
00:35:05,603 --> 00:35:08,397
Ten oszałamiający podstęp

286
00:35:08,481 --> 00:35:12,318
odpowiada za jedną trzecią
wszystkich kopulacji.

287
00:35:15,571 --> 00:35:17,657
Mały samiec wypełnił swoje zadanie.

288
00:35:19,826 --> 00:35:22,161
Ale dla wielu głowonogów

289
00:35:22,245 --> 00:35:26,624
gody to dopiero początek
walki o rozmnażanie.

290
00:35:34,382 --> 00:35:39,428
PROWINCJA PRZYLĄDKOWO-WSCHODNIA, RPA

291
00:35:41,848 --> 00:35:46,978
GŁĘBOKOŚĆ 30 METRÓW
TEMPERATURA WODY 10 STOPNI CELSJUSZA

292
00:35:49,605 --> 00:35:51,023
Zbierają się drapieżniki.

293
00:35:57,321 --> 00:35:58,823
Płaszczki krótkoogoniaste…

294
00:36:00,992 --> 00:36:02,451
uchatki karłowate…

295
00:36:07,039 --> 00:36:08,666
i tawrosze piaskowe.

296
00:36:11,127 --> 00:36:12,962
Przybyły w jednym celu.

297
00:36:15,214 --> 00:36:16,549
Na doroczną ucztę.

298
00:36:22,930 --> 00:36:25,183
To ławica kałamarnic Loligo reynaudii.

299
00:36:28,311 --> 00:36:30,146
W przeciwieństwie do ośmiornic,

300
00:36:31,355 --> 00:36:33,482
przemieszczają się w dużych grupach.

301
00:36:35,860 --> 00:36:39,405
Liczą na to,
że w ławicy będą bezpieczniejsze.

302
00:36:45,703 --> 00:36:46,871
Samica po kopulacji

303
00:36:47,914 --> 00:36:50,833
jest pilnowana przez większego samca,

304
00:36:50,917 --> 00:36:53,294
by nie próbowała kopulować ponownie.

305
00:36:56,589 --> 00:36:59,675
Musi złożyć jaja na piaszczystym dnie.

306
00:37:00,593 --> 00:37:01,427
Ale najpierw

307
00:37:02,136 --> 00:37:05,306
musi pokonać zaporę
stworzoną przez drapieżniki.

308
00:37:20,780 --> 00:37:24,784
Największe szanse ma,
ukrywając się w tłumie.

309
00:38:17,628 --> 00:38:18,796
Udało jej się.

310
00:38:21,882 --> 00:38:24,969
Składa jaja pośród innych,
które już się tu znajdują.

311
00:38:33,352 --> 00:38:36,772
W tym miejscu są ich miliony.

312
00:38:47,158 --> 00:38:48,993
Rozmnażanie na ogromną skalę

313
00:38:49,618 --> 00:38:51,704
i niesamowita zdolność do adaptacji

314
00:38:52,288 --> 00:38:55,333
zapewniły głowonogom sukces
w oceanicznym świecie.

315
00:39:01,672 --> 00:39:02,673
Nawet dziś,

316
00:39:02,757 --> 00:39:05,134
gdy wiele gatunków
jest na skraju wymarcia,

317
00:39:05,801 --> 00:39:06,886
kałamarnice,

318
00:39:07,762 --> 00:39:08,763
mątwy

319
00:39:09,930 --> 00:39:11,140
i ośmiornice

320
00:39:12,016 --> 00:39:13,976
nie tylko jakoś sobie radzą,

321
00:39:14,060 --> 00:39:15,227
ale rozkwitają.

322
00:39:17,438 --> 00:39:18,564
Ukryte przed wzrokiem

323
00:39:19,565 --> 00:39:22,026
ciągle powiększają swoją populację…

324
00:39:23,986 --> 00:39:25,696
i poszerzają swoje terytoria.

325
00:39:32,411 --> 00:39:36,332
Ale wraz ze zmianą temperatury morza
i nowymi technikami połowu…

326
00:39:38,376 --> 00:39:42,630
przyszłość kolejnych pokoleń głowonogów
stoi pod znakiem zapytania.

327
00:39:46,050 --> 00:39:47,760
Jedno jest pewne.

328
00:39:48,761 --> 00:39:53,349
Każdy z nich ma matkę,
która poświęci dla niego wszystko.

329
00:39:53,432 --> 00:39:58,813
WYSPA VANCOUVER, KANADA

330
00:40:01,982 --> 00:40:07,405
GŁĘBOKOŚĆ 25 METRÓW
TEMPERATURA WODY 5 STOPNI CELSJUSZA

331
00:40:10,366 --> 00:40:16,539
Czteroletnia ośmiornica olbrzymia
miała naprawdę mnóstwo szczęścia.

332
00:40:22,962 --> 00:40:24,588
Całe życie spędziła sama.

333
00:40:25,423 --> 00:40:27,299
Jest sierotą od urodzenia.

334
00:40:36,350 --> 00:40:41,230
Ale teraz jej trzy serca
biją w jednym celu.

335
00:40:43,899 --> 00:40:45,693
To jej ostatnia rola.

336
00:40:47,069 --> 00:40:48,571
Opiekuje się potomstwem.

337
00:40:52,491 --> 00:40:56,495
Przez prawie ćwierć życia
nie robi nic więcej.

338
00:41:02,585 --> 00:41:04,295
Nie opuszcza już kryjówki.

339
00:41:05,421 --> 00:41:06,547
Nie je.

340
00:41:08,048 --> 00:41:12,636
Głodzi się, by zapewnić potomstwu
jak najlepszy start.

341
00:41:29,612 --> 00:41:32,114
To jej dziedzictwo.

342
00:41:57,973 --> 00:42:00,559
Nieświadome, że mama oddała za nie życie,

343
00:42:02,144 --> 00:42:05,856
te małe ośmiornice są gotowe,
by podbić świat

344
00:42:07,149 --> 00:42:12,279
i nauczyć nas więcej
o tych fantastycznych stworzeniach.

345
00:43:03,789 --> 00:43:08,794
Napisy: Tomasz Suchoń