1
00:00:06,215 --> 00:00:11,512
LOẠT PHIM TÀI LIỆU NETFLIX
2
00:00:23,691 --> 00:00:26,444
Cá heo có gì đó rất kỳ diệu.
3
00:00:30,990 --> 00:00:32,909
Chúng có vẻ rất thân thiện.
4
00:00:35,411 --> 00:00:37,205
Song cũng rất thần bí.
5
00:00:41,250 --> 00:00:43,294
Chúng rõ ràng là rất thông minh.
6
00:00:46,756 --> 00:00:47,840
Và nhanh nhẹn.
7
00:00:56,808 --> 00:01:00,686
Nhưng những điều ta biết
vẫn chỉ là phần nổi trên bề mặt thôi.
8
00:01:05,983 --> 00:01:08,986
Giờ khi ta có thể đắm mình
vào thế giới của chúng,
9
00:01:09,529 --> 00:01:12,698
ta sẽ khám phá ra được
rằng chúng phức tạp thế nào.
10
00:01:21,457 --> 00:01:23,084
Và khi càng nhìn sâu hơn,
11
00:01:24,293 --> 00:01:26,295
ta càng thấy chúng có vẻ giống ta.
12
00:01:37,890 --> 00:01:42,061
CÁ HEO
13
00:01:45,148 --> 00:01:46,983
BAHAMAS
BẮC ĐẠI TÂY DƯƠNG
14
00:01:47,066 --> 00:01:49,569
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 26 ĐỘ C
15
00:01:52,738 --> 00:01:56,576
Được sinh ra trong một thế giới
nơi thậm chí nó không thể thở,
16
00:01:57,827 --> 00:01:59,787
chú cá heo đốm Đại Tây Dương con
17
00:01:59,871 --> 00:02:02,832
còn phải học hỏi nhiều
về việc sống sót ngoài biển.
18
00:02:06,878 --> 00:02:09,755
Thật tốt là nó có con khác
để chỉ dạy cho mình.
19
00:02:13,926 --> 00:02:14,844
Cá mẹ.
20
00:02:19,557 --> 00:02:22,685
Cùng một nhóm đông đảo
gồm gia đình và bạn bè.
21
00:02:39,035 --> 00:02:40,912
Chúng sẽ giúp dạy nó
22
00:02:41,704 --> 00:02:43,289
cách tìm thức ăn
23
00:02:45,291 --> 00:02:47,835
và cách tránh các mối đe dọa.
24
00:02:54,300 --> 00:02:56,677
Nhưng xã hội cá heo rất phức tạp.
25
00:02:58,179 --> 00:02:59,805
Thử thách lớn nhất
26
00:02:59,889 --> 00:03:02,058
là học được cách hòa nhập.
27
00:03:15,071 --> 00:03:17,365
Những vùng nước nông ấm áp này
28
00:03:17,448 --> 00:03:19,992
cũng là nhà của một loài khác.
29
00:03:21,827 --> 00:03:23,621
Cá heo mũi chai.
30
00:03:31,254 --> 00:03:35,508
Đây có vẻ là một nơi hoàn hảo
để cá mẹ nuôi dưỡng cá con mới sinh.
31
00:03:37,635 --> 00:03:41,097
Nhưng ngay cả ở đây,
thì cuộc sống cũng không dễ dàng.
32
00:03:49,397 --> 00:03:51,107
Chúng đang bị bám đuôi.
33
00:03:55,778 --> 00:03:57,196
Một nhóm các con đực
34
00:03:58,114 --> 00:03:59,615
đang tìm bạn tình.
35
00:04:02,827 --> 00:04:05,663
Có thể chúng sẽ tấn công cá con
để bắt cá mẹ.
36
00:04:18,009 --> 00:04:20,219
Thêm nhiều cá heo tham gia rượt đuổi.
37
00:04:28,394 --> 00:04:31,314
Cá mẹ cố hết sức để bảo vệ con mình.
38
00:04:39,238 --> 00:04:40,323
Cuối cùng,
39
00:04:40,906 --> 00:04:42,325
nó đánh đuổi được chúng.
40
00:04:45,786 --> 00:04:47,872
Nhưng không thấy con nó đâu nữa.
41
00:04:58,049 --> 00:05:01,177
Cá heo con sẽ không sống sót nổi
nếu phải ở một mình.
42
00:05:25,951 --> 00:05:28,371
Nó đã được đoàn tụ với mẹ…
43
00:05:30,539 --> 00:05:32,083
và các đồng minh của mẹ.
44
00:05:33,459 --> 00:05:37,546
Cá con đã hiểu biết hơn
về quy luật của thế giới.
45
00:05:39,131 --> 00:05:43,719
Nhưng các bài học để trở thành cá heo
của nó chỉ mới bắt đầu.
46
00:05:57,858 --> 00:06:01,278
Cá heo là động vật có vú
hít thở không khí giống chúng ta.
47
00:06:03,989 --> 00:06:07,118
Tổ tiên của chúng từng sống trên đất liền,
48
00:06:08,702 --> 00:06:13,165
nhưng 50 triệu năm trước,
chúng đã làm một việc đáng kinh ngạc.
49
00:06:14,875 --> 00:06:16,168
Là rời khỏi đất liền
50
00:06:16,252 --> 00:06:18,879
để dấn thân vào đời sống thủy sinh.
51
00:06:24,176 --> 00:06:25,845
Trong khi một nhánh của gia đình
52
00:06:25,928 --> 00:06:29,557
trở thành cá voi tấm sừng hàm khổng lồ
lọc thức ăn từ nước…
53
00:06:31,976 --> 00:06:37,022
chúng lại biến thành thú săn mồi
có dáng thuôn, nhạy bén.
54
00:06:39,817 --> 00:06:44,488
Ngày nay, có hơn 40 loài cá heo đi săn
trong các đại dương trên thế giới.
55
00:06:50,077 --> 00:06:51,996
Từ các vùng biển nhiệt đới…
56
00:06:55,958 --> 00:06:57,877
đến biển ở vùng cực,
57
00:06:59,462 --> 00:07:03,591
và thậm chí là ở những con sông
sâu cả nghìn mét bên trong đất liền.
58
00:07:05,509 --> 00:07:07,470
Bất cứ nơi nào có con mồi,
59
00:07:08,429 --> 00:07:11,849
thì sẽ có một con cá heo
nghĩ ra cách thông minh để bắt nó.
60
00:07:21,484 --> 00:07:25,029
Cá voi sát thủ
là thành viên to con nhất trong gia đình.
61
00:07:27,198 --> 00:07:30,326
Chúng có thể phát triển
tới gần 9,1 mét chiều dài
62
00:07:30,409 --> 00:07:33,162
và nặng tới bảy tấn.
63
00:07:37,833 --> 00:07:41,504
Mỗi con cần ăn hơn 45 ký thức ăn mỗi ngày.
64
00:07:43,756 --> 00:07:46,175
Vào mùa đông vùng cực thì chả dễ dàng gì.
65
00:07:46,967 --> 00:07:49,261
Trừ khi nó biết phải tìm ở đâu.
66
00:07:53,849 --> 00:07:55,184
KVALØYA
BIỂN NA UY
67
00:07:55,267 --> 00:07:58,354
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC SÁU ĐỘ C
68
00:08:02,733 --> 00:08:04,652
Trong những tháng lạnh nhất,
69
00:08:04,735 --> 00:08:08,405
con mồi ưa thích của chúng
trốn trong các vịnh hẹp băng hà khép kín.
70
00:08:13,786 --> 00:08:14,703
Cá trích.
71
00:08:16,038 --> 00:08:19,124
Lên đến hàng tỉ con.
72
00:08:31,387 --> 00:08:35,224
Việc xác định vị trí chính xác của chúng
có thể rất khó khăn.
73
00:08:39,603 --> 00:08:41,564
Bắt được chúng còn khó hơn.
74
00:08:51,031 --> 00:08:53,909
Được con cái dày dạn kinh nghiệm dẫn dắt,
75
00:08:54,451 --> 00:08:58,664
gia đình cá voi
nhắm vào đàn cá lớn mà lao vào.
76
00:09:02,293 --> 00:09:04,628
Chừng nào lũ cá trích còn giữ đội hình,
77
00:09:05,963 --> 00:09:08,007
chừng đó càng khó bắt lẻ từng con.
78
00:09:18,934 --> 00:09:21,061
Nhưng lũ cá voi sát thủ có kế hoạch.
79
00:09:24,106 --> 00:09:25,899
Với những tiếng kêu liên hồi,
80
00:09:27,276 --> 00:09:29,695
và dùng bụng trắng để chiếu chớp sáng…
81
00:09:32,448 --> 00:09:35,409
chúng dồn lũ cá trích vào chỗ nông.
82
00:09:50,507 --> 00:09:54,345
Trong cơn hoảng loạn,
đàn cá nép lại càng ngày càng chặt hơn.
83
00:10:04,396 --> 00:10:05,522
Mãi cho đến khi
84
00:10:06,106 --> 00:10:08,651
lũ cá voi sát thủ có thể tấn công.
85
00:10:19,828 --> 00:10:24,124
Chúng đập thùy đuôi của mình
để tạo ra sóng áp suất mạnh.
86
00:10:29,213 --> 00:10:31,799
Tung ra hàng loạt các đòn hạ gục.
87
00:10:39,598 --> 00:10:41,558
Một khi lũ cá trích đã bị choáng,
88
00:10:42,267 --> 00:10:45,104
cá voi sát thủ có thể chậm rãi ăn.
89
00:11:09,086 --> 00:11:13,465
Cá heo tối đa hóa khả năng săn bắt
thành công bằng cách làm việc theo nhóm.
90
00:11:15,259 --> 00:11:20,139
Và ngoài đại dương rộng lớn, chúng có thể
hoạt động với quy mô hoành tráng.
91
00:11:25,102 --> 00:11:28,272
Một đàn cá heo Spinner đang bơi dồn dập.
92
00:11:30,566 --> 00:11:34,236
Một siêu đàn có đến hơn cả nghìn con.
93
00:11:51,128 --> 00:11:54,089
Lực lượng săn bắt của chúng
hiệu quả đến mức
94
00:11:54,798 --> 00:11:57,885
nghỉ đi săn một thời gian cũng chả sao.
95
00:12:07,936 --> 00:12:10,230
{\an8}FERNANDO DE NORONHA
BẮC ĐẠI TÂY DƯƠNG
96
00:12:10,314 --> 00:12:11,565
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 26 ĐỘ C
97
00:12:11,648 --> 00:12:13,484
{\an8}Cách Brazil 321,8 km về phía Đông,
98
00:12:14,651 --> 00:12:17,196
quần đảo này là điểm dừng chân ưa thích
99
00:12:17,279 --> 00:12:19,239
của cá heo Spinner Đại Tây Dương.
100
00:12:22,951 --> 00:12:25,370
Chúng tiến đến các vịnh nông trên đảo.
101
00:12:28,624 --> 00:12:32,461
Những con đầu tiên cập bến có vẻ hào hứng.
102
00:12:47,976 --> 00:12:51,688
Các vận động viên thể dục Thế vận hội
của gia đình cá heo.
103
00:12:52,439 --> 00:12:55,484
Chúng có thể nhảy cao ba mét
104
00:12:56,276 --> 00:12:58,320
và xoay mình bảy lần.
105
00:13:11,166 --> 00:13:12,876
Nhìn có vẻ vui thật đấy.
106
00:13:15,087 --> 00:13:18,799
Mà người ta cho là các trò nhào lộn này
thực ra ý nghĩa hơn thế.
107
00:13:26,139 --> 00:13:30,811
Có lẽ chúng đang giao tiếp, chào hỏi
mấy con cá heo khác đang vào vịnh.
108
00:13:45,868 --> 00:13:47,661
Vì có số lượng ở mức an toàn,
109
00:13:48,495 --> 00:13:50,664
bầy Spinner có thể thả lỏng.
110
00:14:02,509 --> 00:14:04,928
Nhưng chúng không thể thả lỏng hoàn toàn,
111
00:14:05,470 --> 00:14:07,055
nếu không sẽ chết đuối.
112
00:14:08,432 --> 00:14:11,810
Vậy nên chúng lần lượt tắt một bên não,
113
00:14:13,896 --> 00:14:16,523
chừa một bên mắt
để nhìn xem đang bơi đi đâu.
114
00:14:18,233 --> 00:14:20,861
Bơi trong khi ngủ, với một nửa tốc độ.
115
00:14:27,659 --> 00:14:30,037
Trong khi cá heo lớn tuổi nghỉ ngơi,
116
00:14:31,413 --> 00:14:34,041
các thanh niên cá heo thì chơi đùa.
117
00:14:56,521 --> 00:14:58,523
Trò chơi bắt rong biển.
118
00:15:28,261 --> 00:15:30,430
Trò này có vẻ đơn giản.
119
00:15:33,850 --> 00:15:37,396
Nhưng trò chơi này
phức tạp một cách đáng ngạc nhiên.
120
00:15:39,606 --> 00:15:41,775
Điều khiển vật thể,
121
00:15:43,068 --> 00:15:46,154
sao chép động tác và quan trọng nhất,
122
00:15:46,238 --> 00:15:47,823
là thấu hiểu nhau,
123
00:15:48,907 --> 00:15:51,660
một kỹ năng mà mỗi cá heo nhỏ
124
00:15:51,743 --> 00:15:54,496
đều phải thành thạo khi nó lớn lên.
125
00:15:55,497 --> 00:15:56,915
BAHAMAS
BẮC ĐẠI TÂY DƯƠNG
126
00:15:56,999 --> 00:15:59,459
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 26 ĐỘ C
127
00:16:00,377 --> 00:16:02,254
Đến khi được một tuổi,
128
00:16:02,337 --> 00:16:06,717
một con cá heo đốm Đại Tây Dương con
đã gần nói được tiếng cá heo rồi.
129
00:16:22,232 --> 00:16:25,902
Đa phần có thể giao tiếp
thông qua ngôn ngữ cơ thể và xúc giác.
130
00:16:27,738 --> 00:16:29,823
Cái chạm vào vây để trấn an,
131
00:16:30,824 --> 00:16:32,325
giống như nắm tay vậy.
132
00:16:35,412 --> 00:16:39,416
Nhưng có một số điều
chỉ có thể truyền đạt bằng âm thanh.
133
00:16:43,003 --> 00:16:45,380
Mẹ nó lặp lại tiếng kêu độc nhất vô nhị.
134
00:16:48,842 --> 00:16:50,427
Tiếng rít đặc trưng của mẹ.
135
00:16:53,472 --> 00:16:56,016
Tiếng đó giúp nó
tìm thấy mẹ trong đám đông.
136
00:17:00,645 --> 00:17:02,939
Và một khi nó học được cách bắt chước,
137
00:17:03,023 --> 00:17:05,192
nó có thể gọi mẹ bằng tên rồi.
138
00:17:08,070 --> 00:17:11,740
Giờ là lúc để nó thử tự mình rít lên.
139
00:17:16,495 --> 00:17:17,788
Giống như trẻ con,
140
00:17:17,871 --> 00:17:20,707
cá heo mất rất nhiều năm để học nói.
141
00:17:23,168 --> 00:17:25,128
Và một khi đã bắt đầu nói rồi,
142
00:17:28,298 --> 00:17:31,009
chúng không bao giờ ngừng lại cả.
143
00:17:38,266 --> 00:17:42,229
Nhưng kỹ năng về sóng âm của cá heo
giỏi đến mức không tả được.
144
00:17:48,151 --> 00:17:52,114
Những con cá heo mũi chai địa phương
đang tìm thức ăn dưới đáy biển.
145
00:17:54,116 --> 00:17:56,326
Có vẻ ở đây không có nhiều đồ ăn.
146
00:17:58,370 --> 00:18:02,040
Nhưng chúng có thể thấy
những thứ mà ta không thể.
147
00:18:09,381 --> 00:18:12,467
Chúng phát ra một hồi
những tiếng lách cách cao độ.
148
00:18:13,677 --> 00:18:16,638
Tần số 500Hz.
149
00:18:24,688 --> 00:18:26,690
Và diễn giải âm thanh vọng lại
150
00:18:26,773 --> 00:18:29,609
để xác định vị trí cá trốn trong cát.
151
00:18:52,424 --> 00:18:55,844
Định vị bằng tiếng vang
là giác quan thứ sáu phi thường…
152
00:18:57,888 --> 00:19:03,226
cho phép cá heo đi săn
ở những nơi khó nhất.
153
00:19:05,061 --> 00:19:07,105
NAM CAROLINA
BẮC ĐẠI TÂY DƯƠNG
154
00:19:07,189 --> 00:19:09,399
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 26 ĐỘ C
155
00:19:15,155 --> 00:19:16,531
Một cửa sông đầy bùn,
156
00:19:17,490 --> 00:19:20,035
và thủy triều đang rút xuống.
157
00:19:21,745 --> 00:19:26,041
Vào lúc này, bơi vào đất liền
có thể là một bước đi mạo hiểm.
158
00:19:38,720 --> 00:19:43,308
Nhưng con cá heo này biết
cửa sông đầy ắp cá.
159
00:19:53,944 --> 00:19:55,946
Sử dụng định vị bằng tiếng vang,
160
00:19:56,029 --> 00:19:58,782
nó có thể định hướng trong vùng nước mặn
161
00:19:58,865 --> 00:20:00,659
và tìm con mồi của nó.
162
00:20:08,708 --> 00:20:13,380
Vấn đề duy nhất là, khi thủy triều xuống,
chúng trốn trong các bãi hàu.
163
00:20:15,257 --> 00:20:18,468
Việc xông vào sẽ làm rách
lớp da nhạy cảm của nó.
164
00:20:20,762 --> 00:20:22,097
Bằng cách nào đó,
165
00:20:22,180 --> 00:20:25,141
nó phải làm lũ cá bơi ra chỗ thoáng.
166
00:20:38,863 --> 00:20:42,784
Bằng cách quẫy đuôi của mình,
nó xua chúng ra khỏi chỗ trốn
167
00:20:43,868 --> 00:20:47,289
và hướng về phía bờ cát,
vị trí an toàn để tấn công.
168
00:20:55,755 --> 00:20:59,009
Chỉ có vài con cá heo
học được cách săn mồi như thế này.
169
00:21:03,722 --> 00:21:05,807
Và kỹ thuật này chỉ hiệu quả
170
00:21:05,890 --> 00:21:08,101
trong vài giờ mỗi ngày thôi.
171
00:21:14,774 --> 00:21:17,360
Khi thủy triều bắt đầu lên,
172
00:21:17,444 --> 00:21:19,362
lũ cá sẽ phân tán.
173
00:21:22,741 --> 00:21:24,659
Phải có một chiến lược mới.
174
00:21:28,705 --> 00:21:30,707
Cô cá heo hợp lại cùng bạn bè
175
00:21:32,042 --> 00:21:35,503
và chúng cùng nhau hướng tới
các con kênh rộng lớn hơn.
176
00:21:39,549 --> 00:21:40,425
Và rồi…
177
00:21:42,427 --> 00:21:43,636
chúng chờ đợi.
178
00:22:28,056 --> 00:22:30,266
Mỗi lần có một đàn cá bơi qua,
179
00:22:30,350 --> 00:22:32,227
lũ cá heo sẽ tấn công,
180
00:22:33,895 --> 00:22:37,023
tạo ra những con sóng hình cánh cung
cuốn cá vào bờ.
181
00:22:54,624 --> 00:22:58,378
Thông qua việc định vị bằng tiếng vang
và phối hợp với nhau,
182
00:22:58,461 --> 00:23:01,589
chúng đã hô biến ra một bữa tiệc từ bùn.
183
00:23:08,304 --> 00:23:13,476
Ngoài đại dương xanh, cá heo phải thúc đẩy
siêu giác quan của mình đến giới hạn.
184
00:23:14,561 --> 00:23:16,312
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 21 ĐỘ C
185
00:23:21,109 --> 00:23:23,903
Thử thách của việc đi săn
trong vực thẳm đã tạo ra
186
00:23:23,987 --> 00:23:27,866
một trong những loài cá heo
phi thường nhất trong tất cả.
187
00:23:48,511 --> 00:23:51,181
Vẻ ngoài của cá voi hoa tiêu có thể kỳ lạ,
188
00:23:51,806 --> 00:23:55,935
nhưng những cái trán có gù
chứa bí quyết thành công của chúng.
189
00:23:57,228 --> 00:23:59,856
Chúng chiếu các chùm sóng âm tầm xa
190
00:23:59,939 --> 00:24:01,274
đến hàng trăm mét,
191
00:24:02,317 --> 00:24:06,112
khả năng định vị bằng tiếng vang
mạnh nhất trong các loài cá heo.
192
00:24:13,745 --> 00:24:16,873
Nó cho phép cá voi hoa tiêu
săn được những đàn mực
193
00:24:16,956 --> 00:24:19,083
ở độ sâu hơn 800 mét.
194
00:24:29,469 --> 00:24:33,181
Nhưng các con non
không thể nhịn thở đủ lâu để bơi theo.
195
00:24:37,560 --> 00:24:40,688
Nên là cả gia đình thay phiên nhau
196
00:24:40,772 --> 00:24:42,732
trông trẻ trên mặt nước.
197
00:24:45,985 --> 00:24:48,696
Bà cá này hơn 50 tuổi rồi.
198
00:24:50,031 --> 00:24:53,368
Nhưng nó vẫn có thể tạo ra sữa
để các con non được ăn no.
199
00:25:02,460 --> 00:25:05,922
Loài cá heo này sống đến 70 năm
200
00:25:06,923 --> 00:25:09,217
và ở bên gia đình suốt cuộc đời chúng.
201
00:25:10,093 --> 00:25:13,221
Có lẽ là mối quan hệ lâu dài nhất,
trung thành nhất
202
00:25:13,304 --> 00:25:15,056
của bất kỳ loài động vật nào.
203
00:25:22,480 --> 00:25:24,649
Khi nhóm đi săn trồi lên,
204
00:25:24,732 --> 00:25:26,818
thì rõ ràng là chúng đã thành công.
205
00:25:32,824 --> 00:25:34,409
Đến lúc đi tiếp rồi.
206
00:25:35,702 --> 00:25:39,205
Trong tâm trí của bà
là bản đồ ngôi nhà đại dương của chúng.
207
00:25:39,998 --> 00:25:43,835
Nó lắng nghe
âm thanh của sóng vỗ vào các hòn đảo
208
00:25:43,918 --> 00:25:46,588
và các dòng chảy quanh cửa biển.
209
00:25:49,591 --> 00:25:52,385
Các cột mốc âm thanh vẽ ra lộ trình.
210
00:25:59,392 --> 00:26:00,560
Nhưng đôi khi,
211
00:26:01,853 --> 00:26:04,522
đến cả các hoa tiêu vĩ đại này
cũng sẽ bị lạc.
212
00:26:09,819 --> 00:26:10,862
Mỗi năm,
213
00:26:11,696 --> 00:26:15,325
hàng trăm con cá heo
mắc cạn trên các bãi biển trên thế giới.
214
00:26:16,284 --> 00:26:18,828
Cá voi hoa tiêu thường bị nhất.
215
00:26:20,997 --> 00:26:23,958
Chỉ cần một hoặc hai con đi chệch hướng…
216
00:26:26,044 --> 00:26:30,006
thì các thành viên gia đình
sẽ cảm thấy phải bơi đến bên cạnh chúng.
217
00:26:33,176 --> 00:26:36,679
Đôi khi tiếng gọi cầu cứu của chúng
kéo cả trăm con nữa đến.
218
00:26:44,479 --> 00:26:46,397
Thiên tai,
219
00:26:46,481 --> 00:26:48,858
ô nhiễm tiếng ồn, và sức khỏe yếu
220
00:26:48,941 --> 00:26:50,693
đều góp phần gây ra cái chết.
221
00:26:53,613 --> 00:26:57,700
Nhưng nguyên nhân chính xác
của các sự kiện này vẫn chưa được hiểu rõ.
222
00:27:04,666 --> 00:27:08,169
Người ta làm mọi thứ có thể
để giữ cá voi mắc cạn sống sót
223
00:27:08,252 --> 00:27:10,963
và cố gắng giúp chúng trở lại biển.
224
00:27:20,473 --> 00:27:24,102
Mối liên hệ giữa con người và cá heo
rất sâu sắc.
225
00:27:25,728 --> 00:27:30,149
Ta và chúng có chung khía cạnh tìm kiếm
cảm giác mạnh mà chỉ vài loài động vật có.
226
00:27:31,275 --> 00:27:35,905
Và ta thể hiện mình bằng những cách
chả có vai trò rõ rệt nào với sự sống còn.
227
00:27:41,077 --> 00:27:43,871
Nhưng có vẻ như các trò chơi này
có mục đích.
228
00:27:46,332 --> 00:27:48,710
Nó sản xuất ra một lượng lớn hoóc-môn
229
00:27:48,793 --> 00:27:51,963
tạo ra cảm giác tự tin và vui vẻ.
230
00:27:53,673 --> 00:27:56,926
Việc chơi cùng nhau
giúp tăng cường các cảm xúc này…
231
00:27:59,095 --> 00:28:03,057
khuyến khích tinh thần đồng đội
và dành thời gian cho bạn bè.
232
00:28:17,113 --> 00:28:20,575
Có lẽ đây là lý do cá heo
tìm sự đồng hành từ các con khác.
233
00:28:34,797 --> 00:28:36,507
Chơi đùa với đồng loại.
234
00:28:41,763 --> 00:28:42,722
Với chúng ta.
235
00:28:46,601 --> 00:28:48,603
Và với các loài động vật khác.
236
00:29:15,379 --> 00:29:18,299
Cá heo nổi tiếng với bản tính thân thiện.
237
00:29:20,468 --> 00:29:22,887
Nhưng chúng cũng có mặt xấu tính.
238
00:29:25,223 --> 00:29:27,141
PATAGONIA
NAM ĐẠI TÂY DƯƠNG
239
00:29:27,225 --> 00:29:29,477
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 12 ĐỘ C
240
00:29:36,651 --> 00:29:39,987
Khi những kẻ săn mồi
hàng đầu đại dương đi săn,
241
00:29:40,071 --> 00:29:42,114
chẳng có thứ gì được an toàn.
242
00:30:01,634 --> 00:30:04,220
Cá voi trơn phương Nam.
243
00:30:06,347 --> 00:30:08,724
Nặng tới 80 tấn.
244
00:30:10,101 --> 00:30:12,895
Nặng gấp mười lần một con cá voi sát thủ.
245
00:30:21,362 --> 00:30:23,239
Nhưng vì hành động theo nhóm,
246
00:30:24,115 --> 00:30:26,784
cá voi sát thủ
gần như không thể bị ngăn cản.
247
00:30:32,081 --> 00:30:34,500
Cá voi trơn tiến thẳng đến vùng nước nông
248
00:30:34,584 --> 00:30:36,586
để tránh bị tấn công từ bên dưới.
249
00:30:40,923 --> 00:30:43,885
Nhưng cá voi sát thủ đâu bỏ cuộc dễ thế.
250
00:30:48,055 --> 00:30:49,891
Thay phiên nhau,
251
00:30:49,974 --> 00:30:52,894
chúng đập vào sườn lũ cá voi,
252
00:30:52,977 --> 00:30:54,770
đánh vào chỗ đau của chúng.
253
00:31:05,072 --> 00:31:07,116
Lũ cá voi tấn công lại.
254
00:31:35,061 --> 00:31:39,190
Nhưng chỉ khi âm thanh của sự vật lộn
thu hút nhiều cá voi trơn đến hơn
255
00:31:40,733 --> 00:31:43,736
thì lũ cá voi sát thủ mới chịu lùi bước.
256
00:31:50,576 --> 00:31:53,329
Khả năng tấn công con mồi lớn đến thế
của cá voi sát thủ
257
00:31:53,412 --> 00:31:55,915
làm chúng có biệt danh "sát thủ cá voi",
258
00:31:56,666 --> 00:31:57,500
hoặc là
259
00:31:58,209 --> 00:31:59,418
"cá voi sát thủ".
260
00:32:02,922 --> 00:32:05,591
Cá heo không chỉ là
những kẻ săn mồi tàn nhẫn.
261
00:32:06,634 --> 00:32:10,221
Chúng cũng có thể hung hãn với nhau
một cách đáng ngạc nhiên.
262
00:32:13,724 --> 00:32:15,685
BAHAMAS
BẮC ĐẠI TÂY DƯƠNG
263
00:32:15,768 --> 00:32:18,729
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 26 ĐỘ C
264
00:32:24,402 --> 00:32:26,153
Đến năm lên sáu tuổi,
265
00:32:26,237 --> 00:32:28,197
chú cá heo đốm trẻ này
266
00:32:28,280 --> 00:32:31,409
cuối cùng đã phát triển
các đốm đặc trưng của mình.
267
00:32:37,373 --> 00:32:39,250
Nó đã ít gặp mẹ hơn
268
00:32:41,085 --> 00:32:44,296
và dành nhiều thời gian
đi chơi với bạn bè hơn.
269
00:32:48,884 --> 00:32:52,555
Xây dựng liên minh là bước rất quan trọng
trong những năm đầu.
270
00:33:02,773 --> 00:33:06,610
Cá heo hình thành các mối quan hệ
nhiều hơn và sâu sắc hơn
271
00:33:06,694 --> 00:33:09,864
bất kỳ loài động vật nào
ngoại trừ chúng ta.
272
00:33:14,994 --> 00:33:18,205
Khi nó trưởng thành,
cuộc sống sẽ trở nên phức tạp hơn.
273
00:33:22,126 --> 00:33:24,628
Và nó sẽ cần tất cả bạn bè nó có thể có.
274
00:33:36,766 --> 00:33:40,352
Một cộng đồng cá heo mũi chai
ở bang Tây Úc
275
00:33:40,436 --> 00:33:45,357
được coi là xã hội cá heo
phức tạp nhất trong tất cả.
276
00:33:48,319 --> 00:33:50,988
Có 2.000 con sống trong một vịnh này.
277
00:33:55,701 --> 00:33:57,578
VỊNH SHARK
ẤN ĐỘ DƯƠNG
278
00:33:57,661 --> 00:34:00,581
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 21 ĐỘ C
279
00:34:02,124 --> 00:34:04,251
Trong mùa sinh sản,
280
00:34:04,335 --> 00:34:07,713
thì người quen
trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
281
00:34:09,757 --> 00:34:11,675
Những con đực có thể lập nhóm
282
00:34:11,759 --> 00:34:14,261
sẽ có cơ hội giành được bạn tình cao hơn.
283
00:34:28,359 --> 00:34:31,237
Bộ ba này đi chơi ở phía Đông của vịnh.
284
00:34:37,535 --> 00:34:41,539
Chúng đã là bạn thân suốt 20 năm rồi.
285
00:34:44,834 --> 00:34:49,296
Cách bơi đồng bộ cho thấy
chúng gắn bó keo sơn thế nào.
286
00:34:51,757 --> 00:34:55,886
Và các động tác vũ đạo có dàn dựng
giúp gây ấn tượng với con khác giới.
287
00:35:02,935 --> 00:35:04,895
Động tác bơi chéo này.
288
00:35:07,273 --> 00:35:08,524
Động tác bơi bướm.
289
00:35:12,111 --> 00:35:13,904
Cú chạm đuôi của bộ đôi.
290
00:35:16,157 --> 00:35:17,992
Động tác lặn đồng điệu này.
291
00:35:20,161 --> 00:35:21,537
Bước nhảy kép.
292
00:35:22,997 --> 00:35:24,707
Động tác nhảy Tango.
293
00:35:25,249 --> 00:35:29,044
Và động tác gà trống gật gù lộn ngược.
294
00:35:32,256 --> 00:35:33,799
Bài nhảy càng khéo léo,
295
00:35:34,300 --> 00:35:36,010
thì chúng càng có vẻ thu hút.
296
00:35:41,557 --> 00:35:45,561
Dù vậy, thường phải mất nhiều ngày
mới cưa đổ được con cái.
297
00:35:51,692 --> 00:35:54,403
Và giờ chúng có đối thủ rồi.
298
00:35:56,530 --> 00:36:00,117
Ở phía Tây,
các băng nhóm đối thủ đang hình thành.
299
00:36:03,412 --> 00:36:06,123
Bộ ba phía Đông cần viện trợ.
300
00:36:09,001 --> 00:36:11,795
Nên chúng gọi hội bạn bè lớn hơn đến.
301
00:36:31,440 --> 00:36:33,817
Các băng yếu hơn thường sẽ rút lui.
302
00:36:35,611 --> 00:36:37,988
Nhưng khi hai bên ngang sức nhau,
303
00:36:39,281 --> 00:36:42,243
các trận chiến có thể
gây thương tích nghiêm trọng.
304
00:37:30,082 --> 00:37:31,375
Một giờ sau,
305
00:37:32,167 --> 00:37:33,460
mọi chuyện kết thúc.
306
00:37:38,340 --> 00:37:41,593
Nhờ lòng trung thành sâu sắc
và tinh thần đồng đội vững chãi,
307
00:37:41,677 --> 00:37:44,221
những người bạn phía Đông đã chiến thắng
308
00:37:44,930 --> 00:37:48,684
và giành được cơ hội làm cha
của thế hệ tiếp theo.
309
00:37:52,813 --> 00:37:54,940
Trí thông minh và sự hợp tác
310
00:37:55,024 --> 00:37:58,986
đã cho phép cá heo
lèo lái đời sống trong đại dương.
311
00:38:01,405 --> 00:38:04,074
Nhưng nhà của chúng
đang thay đổi nhanh chóng.
312
00:38:08,620 --> 00:38:12,750
Ngay cả những con vật dễ thích nghi này
cũng đang vật lộn để đương đầu.
313
00:38:18,630 --> 00:38:20,841
Biển của ta đang trở nên ồn ào hơn.
314
00:38:22,843 --> 00:38:23,761
Ấm hơn.
315
00:38:25,512 --> 00:38:26,847
Và ô nhiễm hơn.
316
00:38:34,313 --> 00:38:35,939
Thay vì rong biển,
317
00:38:36,023 --> 00:38:39,151
bây giờ nhiều cá heo chơi với túi nhựa.
318
00:38:49,661 --> 00:38:53,957
Việc nuốt phải rác
giết chết hơn 100.000 động vật biển có vú
319
00:38:54,041 --> 00:38:55,459
mỗi năm.
320
00:38:56,377 --> 00:38:58,629
Và sự ô nhiễm hóa chất
321
00:38:58,712 --> 00:39:01,382
đe dọa khả năng sinh sản của chúng.
322
00:39:04,760 --> 00:39:09,348
Nhưng đánh bắt quy mô công nghiệp
là vấn đề lớn nhất mà cá heo phải đối mặt.
323
00:39:12,017 --> 00:39:15,771
Nó làm cạn nguồn thức ăn quan trọng
của chúng nhanh chóng và nhấn chìm
324
00:39:15,854 --> 00:39:19,233
hàng trăm nghìn con cá heo mỗi năm.
325
00:39:28,325 --> 00:39:31,412
Tuy nhiên, dù là thay đổi nhỏ
trong hành động của ta
326
00:39:31,495 --> 00:39:33,747
cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
327
00:39:35,457 --> 00:39:37,459
NAM CAROLINA
BẮC ĐẠI TÂY DƯƠNG
328
00:39:37,543 --> 00:39:40,212
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 17 ĐỘ C
329
00:39:47,428 --> 00:39:49,430
Khi ngư dân đánh bắt tôm…
330
00:39:52,099 --> 00:39:54,601
các động vật khác bị mắc vào lưới của họ.
331
00:39:57,104 --> 00:40:00,607
Nhưng các ngư dân này
giờ đã lắp thêm các lỗ thoát đặc biệt
332
00:40:00,691 --> 00:40:03,026
để các con vật lớn hơn có thể thoát ra.
333
00:40:06,196 --> 00:40:09,408
Và cá heo mũi chai địa phương
đã học cách tìm ra chúng,
334
00:40:10,868 --> 00:40:14,788
sử dụng các lỗ thoát hiểm
để lấy được chiến lợi phẩm là lũ cá.
335
00:40:31,430 --> 00:40:34,725
Tiến vào các cái bẫy chết chóc này
là hành động mạo hiểm.
336
00:40:38,812 --> 00:40:41,732
Nhưng những con cá heo đói bụng này
vẫn sẽ liều.
337
00:40:56,538 --> 00:40:58,540
Và các ngư dân bao dung cho chúng.
338
00:41:01,251 --> 00:41:03,170
Mẻ bắt của họ đâu bị mất mát gì.
339
00:41:08,509 --> 00:41:11,261
Ta vẫn còn nhiều điều
để tìm hiểu về cá heo.
340
00:41:12,054 --> 00:41:15,432
Và trong khi một số loài
đang trên bờ vực tuyệt chủng,
341
00:41:17,100 --> 00:41:20,354
những loài mới vẫn đang được phát hiện.
342
00:41:21,480 --> 00:41:23,440
MOCAJUBA
SÔNG TOCANTINS
343
00:41:23,524 --> 00:41:25,609
{\an8}NHIỆT ĐỘ NƯỚC 28 ĐỘ C
344
00:41:26,693 --> 00:41:31,323
Từ lâu người ta cho rằng
có năm loài cá heo sông trên thế giới.
345
00:41:32,032 --> 00:41:35,661
Giờ các nhà sinh học tin rằng
họ đã phát hiện ra loài thứ sáu.
346
00:41:37,371 --> 00:41:40,832
Chỉ có khoảng
1.000 con cá heo sông Araguaia
347
00:41:40,916 --> 00:41:42,543
được cho là đang tồn tại.
348
00:41:46,296 --> 00:41:48,048
Nhưng mỗi ngày
349
00:41:48,131 --> 00:41:52,803
ở thị trấn tại Brazil này, luôn có
một số lượng nhỏ của chúng đến chơi.
350
00:41:54,930 --> 00:41:58,475
Trẻ em địa phương nôn nóng chờ gặp chúng.
351
00:42:03,730 --> 00:42:08,151
Thật dễ dàng để hiểu vì sao các em bị
những con vật kỳ diệu này hấp dẫn.
352
00:42:12,739 --> 00:42:17,035
Con người và cá heo có thể
sống ở những thế giới rất khác nhau,
353
00:42:19,538 --> 00:42:23,041
nhưng ta và chúng
lại giống nhau rất nhiều về bản tính.
354
00:42:30,132 --> 00:42:32,843
Một mối liên hệ sâu sắc
cần được trân trọng
355
00:42:33,719 --> 00:42:36,096
đến tận các thế hệ sau này.
356
00:43:31,401 --> 00:43:36,490
Biên dịch: Joy Ng