1
00:00:06,299 --> 00:00:11,220
NETFLIX BELGESEL DİZİSİ

2
00:00:34,077 --> 00:00:35,620
<i>Gökyüzünün hâkimleri.</i>

3
00:00:44,879 --> 00:00:46,422
<i>Özgürlük sembolleri.</i>

4
00:00:50,927 --> 00:00:52,970
<i>Rakipsiz avcılar.</i>

5
00:00:57,767 --> 00:00:59,727
<i>Yırtıcı kuşları</i>

6
00:00:59,811 --> 00:01:01,771
<i>acımasız katiller olarak görürüz.</i>

7
00:01:06,776 --> 00:01:09,153
<i>Ama başka bir yönleri daha var.</i>

8
00:01:12,490 --> 00:01:14,408
<i>Beklenmedik bir şekilde zekiler.</i>

9
00:01:16,119 --> 00:01:17,870
<i>Şaşırtıcı derecede uyumlular.</i>

10
00:01:22,041 --> 00:01:23,668
<i>Ve tahmin edebileceğinizden</i>

11
00:01:24,252 --> 00:01:26,003
<i>çok daha şefkatliler.</i>

12
00:01:34,345 --> 00:01:38,474
YIRTICI KUŞLAR

13
00:01:39,809 --> 00:01:44,147
YUKARI MISSISSIPPI
ABD

14
00:01:48,609 --> 00:01:49,819
<i>Kara kış.</i>

15
00:01:53,865 --> 00:01:55,616
<i>Bu dişi kel kartal</i>

16
00:01:55,700 --> 00:01:57,243
<i>kasılmalar yaşıyor.</i>

17
00:02:02,373 --> 00:02:05,084
<i>Yumurtalarının çatlaması 35 gün sürecek.</i>

18
00:02:10,131 --> 00:02:11,632
<i>Bahara hazır olması için</i>

19
00:02:12,967 --> 00:02:14,468
<i>şu an yumurtlaması gerek.</i>

20
00:02:21,017 --> 00:02:22,685
<i>Ancak yılın bu zamanında</i>

21
00:02:22,768 --> 00:02:24,770
<i>hava hızla değişim gösterebilir.</i>

22
00:02:41,704 --> 00:02:42,997
<i>Açıkta kalırsa</i>

23
00:02:43,080 --> 00:02:45,750
<i>yumurtaları dakikalar içinde donar.</i>

24
00:02:53,507 --> 00:02:56,219
<i>Ama kel kartallar dirençlidir.</i>

25
00:03:00,598 --> 00:03:04,185
<i>Onları korumak için</i>
<i>ne gerekiyorsa yapacak.</i>

26
00:03:12,318 --> 00:03:13,861
<i>Sadece anneleri de değil.</i>

27
00:03:19,450 --> 00:03:21,244
<i>Hayat arkadaşı da öyle.</i>

28
00:03:26,123 --> 00:03:31,295
<i>Kendilerini yeni nesil uçan avcıları</i>
<i>yetiştirmeye adamış bir çift.</i>

29
00:03:38,594 --> 00:03:42,306
<i>Gezegenin dört bir yanında 300'den fazla</i>

30
00:03:42,390 --> 00:03:44,100
<i>yırtıcı kuş türü var.</i>

31
00:03:45,101 --> 00:03:48,938
<i>2,7 metrelik kanat genişliğiyle</i>
<i>dünyanın en büyüğünden,</i>

32
00:03:50,273 --> 00:03:51,691
<i>bir kelebek kadar olan</i>

33
00:03:51,774 --> 00:03:53,859
<i>en küçüğüne kadar.</i>

34
00:03:55,903 --> 00:03:59,407
<i>Nerede yaşarlarsa yaşasınlar</i>
<i>gökyüzünün kontrolü onlardadır.</i>

35
00:04:00,408 --> 00:04:02,285
<i>Sık ormanlardan</i>

36
00:04:03,703 --> 00:04:05,621
<i>buz tutan kuzey kutbuna kadar.</i>

37
00:04:07,123 --> 00:04:08,499
<i>Kurak çöllerden…</i>

38
00:04:10,876 --> 00:04:12,795
<i>…yüksek dağlara kadar.</i>

39
00:04:14,255 --> 00:04:19,802
<i>Her bir tanesi</i>
<i>aynı silahlarla donanmış</i> <i>etçillerdir.</i>

40
00:04:21,804 --> 00:04:24,432
<i>Avladıkları şeyler ve avlanma şekilleri,</i>

41
00:04:25,975 --> 00:04:28,686
<i>bu kadar muhteşem</i>
<i>uçan suikastçılar olmasını</i>

42
00:04:29,895 --> 00:04:31,564
<i>sağlayan şeydir.</i>

43
00:04:34,608 --> 00:04:38,612
DEAN ORMANI
BİRLEŞİK KRALLIK

44
00:04:41,741 --> 00:04:43,451
<i>Açık bir uçuş sahası olmaması</i>

45
00:04:44,994 --> 00:04:46,996
<i>ve saklanacak birçok yer bulunması</i>

46
00:04:47,913 --> 00:04:51,167
<i>yırtıcı kuşlar için</i>
<i>avlanmayı imkânsız hâle getirir.</i>

47
00:04:53,252 --> 00:04:56,422
<i>Ormanlık bölgede ustalaşmışsa başka tabii.</i>

48
00:05:05,890 --> 00:05:07,099
<i>Çakır kuşu.</i>

49
00:05:13,314 --> 00:05:15,858
<i>Bu zanaat için</i>
<i>gerekli tüm donanımı mevcut.</i>

50
00:05:19,028 --> 00:05:21,030
<i>Keskin binoküler görüşü,</i>

51
00:05:22,782 --> 00:05:25,493
<i>eti parçalamak için</i>
<i>sivri ve çengelli bir gaga,</i>

52
00:05:27,036 --> 00:05:31,290
<i>ve avını kavraması için</i>
<i>büyük, kavisli pençeler.</i>

53
00:05:35,461 --> 00:05:37,129
<i>Bunlar standart özellikleri.</i>

54
00:05:40,007 --> 00:05:41,634
<i>Onu sıra dışı kılan şey ise</i>

55
00:05:42,593 --> 00:05:45,054
<i>avını nasıl kovaladığı.</i>

56
00:05:55,731 --> 00:06:00,611
<i>Birkaç kanat çırpışıyla</i>
<i>saatte 51 kilometre hıza ulaşır.</i>

57
00:06:02,988 --> 00:06:06,200
<i>Tüm yırtıcılar içindeki</i>
<i>neredeyse en hızlı ivme.</i>

58
00:06:09,662 --> 00:06:13,207
<i>Kuyruğunu hava freni olarak kullanarak</i>
<i>aniden dönüş yapıyor.</i>

59
00:06:16,419 --> 00:06:20,673
<i>Kısalmış kanatları sayesinde</i>
<i>en ufak boşluktan bile geçebilir.</i>

60
00:06:24,093 --> 00:06:26,971
<i>Saklanmadan önce</i>
<i>hedefini yakalaması gerek.</i>

61
00:06:40,860 --> 00:06:43,946
<i>Arazinin dibinden ilerleyerek</i>
<i>yaklaştığını gizliyor.</i>

62
00:06:54,248 --> 00:06:56,500
<i>İlk seferde başarılı olamazsa bile</i>

63
00:06:58,544 --> 00:07:00,880
<i>çakır kuşları sadece çevik değil…</i>

64
00:07:04,049 --> 00:07:05,384
<i>…ayrıca sabırlıdır da.</i>

65
00:07:24,987 --> 00:07:27,990
<i>Kuzey yarım küredeki</i>
<i>ormanlık alanlarda bulunan</i>

66
00:07:28,073 --> 00:07:31,577
<i>çakır kuşlarının başarısı</i>
<i>inanılmaz çevikliklerine bağlıdır.</i>

67
00:07:34,622 --> 00:07:36,707
<i>Ama tamamen hız söz konusu oldu mu…</i>

68
00:07:38,792 --> 00:07:40,127
<i>…başka bir yırtıcı kuş</i>

69
00:07:41,128 --> 00:07:42,379
<i>rakipsizdir.</i>

70
00:07:48,093 --> 00:07:50,054
<i>Dünyanın en hızlı hayvanı,</i>

71
00:07:51,472 --> 00:07:53,057
<i>gökdoğan.</i>

72
00:08:02,316 --> 00:08:05,569
<i>Avına saldırırken</i>
<i>en yüksek hızı saatte 385 kilometrenin</i>

73
00:08:06,779 --> 00:08:07,905
<i>üstündedir.</i>

74
00:08:13,118 --> 00:08:18,123
<i>Gökdoğanlar o kadar başarılıdır ki</i>
<i>dünyanın dört bir yanında bulunurlar.</i>

75
00:08:19,625 --> 00:08:23,337
WYE VALLEY
BİRLEŞİK KRALLIK

76
00:08:24,630 --> 00:08:27,049
<i>En sevdikleri yaşam alanları falezlerdir.</i>

77
00:08:29,009 --> 00:08:32,221
<i>Burada avlarını</i>
<i>kapsamlı bir şekilde gözleyebilirler.</i>

78
00:08:38,978 --> 00:08:41,355
<i>Yukarıdan saldırıya geçmeden önce</i>

79
00:08:42,690 --> 00:08:47,236
<i>gökdoğanlar, irtifa kazanmak için</i>
<i>yukarı yönlü hava akımı oluştururlar.</i>

80
00:09:01,875 --> 00:09:04,128
<i>Çoğu yırtıcı kuşun başarısı</i>

81
00:09:04,211 --> 00:09:06,130
<i>uçuştaki ustalığına bağlıdır.</i>

82
00:09:08,924 --> 00:09:10,050
GÜNEY AFRİKA

83
00:09:10,134 --> 00:09:13,178
<i>Ama her zaman</i>
<i>kalıpların dışında biri vardır.</i>

84
00:09:20,060 --> 00:09:22,479
<i>Karşınızda sekreter kuşu.</i>

85
00:09:28,485 --> 00:09:30,529
<i>Tipik bir yırtıcı kuş değil.</i>

86
00:09:36,535 --> 00:09:37,786
<i>Uzun bacaklı bir</i>

87
00:09:38,746 --> 00:09:40,080
<i>yırtıcı kuş.</i>

88
00:09:43,208 --> 00:09:45,753
<i>Yedi yaşında bir çocuğun boyu kadar.</i>

89
00:09:51,383 --> 00:09:53,052
<i>Uçabildiği hâlde</i>

90
00:09:53,927 --> 00:09:56,430
<i>yürümeyi tercih ediyor.</i>

91
00:09:58,932 --> 00:10:01,560
<i>Günde 30 kilometreye kadar.</i>

92
00:10:12,321 --> 00:10:14,865
<i>Uzun bacakları</i>
<i>yalnızca yürümesi için değil.</i>

93
00:10:16,158 --> 00:10:18,661
<i>Uzun otların arasını</i>
<i>görmesini de sağlıyor.</i>

94
00:10:30,172 --> 00:10:32,341
<i>Biraz hantalmış gibi görünebilir…</i>

95
00:10:35,719 --> 00:10:37,054
<i>…ama hiç aldanmayın.</i>

96
00:10:50,818 --> 00:10:52,736
<i>Tekmesi ölümcüldür…</i>

97
00:10:56,448 --> 00:11:02,413
<i>Göz açıp kapayıncaya kadar</i>
<i>tekmesiyle 20 kiloluk darbe uygular.</i>

98
00:11:03,831 --> 00:11:05,916
<i>Hızlı hareket etmesi gerekir.</i>

99
00:11:06,917 --> 00:11:08,669
<i>Bu yaşayan velociraptor</i>

100
00:11:08,752 --> 00:11:10,713
<i>aynı zamanda bir anne.</i>

101
00:11:15,634 --> 00:11:18,470
<i>Neredeyse tamamen büyümüş iki yavru kuş.</i>

102
00:11:19,346 --> 00:11:20,973
<i>Sürekli açlar.</i>

103
00:11:28,772 --> 00:11:31,400
<i>Ebeveynlik görevleri,</i>
<i>kel kartal yuvasında da</i>

104
00:11:31,483 --> 00:11:32,985
<i>tempoyu artırıyor.</i>

105
00:11:44,204 --> 00:11:46,623
<i>Karlar erir erimez</i>

106
00:11:46,707 --> 00:11:49,376
<i>o büyülü an geliyor.</i>

107
00:11:53,922 --> 00:11:56,592
<i>Yumurtadan yeni çıkmış iki yavru kuş.</i>

108
00:12:07,895 --> 00:12:09,062
<i>Hava durumu…</i>

109
00:12:13,442 --> 00:12:14,526
<i>…ne olursa olsun…</i>

110
00:12:17,279 --> 00:12:20,073
<i>…anneleri onları hep</i>
<i>elinden geldiğince koruyor.</i>

111
00:12:21,241 --> 00:12:23,535
<i>Ama o pençelerle</i>

112
00:12:23,619 --> 00:12:25,412
<i>biraz dikkatli davranmalı.</i>

113
00:12:30,083 --> 00:12:32,544
<i>Anne ve baba sırayla kuluçkaya yatıp</i>

114
00:12:34,421 --> 00:12:35,964
<i>sırayla yiyecek getiriyor.</i>

115
00:12:46,308 --> 00:12:50,437
<i>Bu ortak ebeveynlik, yavrulara</i>
<i>mümkün olan en iyi başlangıcı sağlar.</i>

116
00:13:01,406 --> 00:13:02,741
<i>Dört gün sonra</i>

117
00:13:03,408 --> 00:13:05,244
<i>son yumurtalar da çatlıyor.</i>

118
00:13:08,455 --> 00:13:11,291
<i>En büyük yavru</i>
<i>şimdiden iki kat büyüklüğe ulaştı.</i>

119
00:13:12,584 --> 00:13:16,755
<i>Ebeveynler olağanüstü miktarda</i>
<i>yiyecek sağlayamazsa</i>

120
00:13:17,798 --> 00:13:21,134
<i>en küçük kardeş uzun süre dayanamaz.</i>

121
00:13:24,221 --> 00:13:27,599
<i>Yırtıcı kuşların</i>
<i>en savunmasız olduğu yer yuvalarıdır.</i>

122
00:13:32,896 --> 00:13:36,733
{\an8}KALAHARİ ÇÖLÜ
AFRİKA'NIN GÜNEYİ

123
00:13:36,817 --> 00:13:40,028
{\an8}<i>Yavrular güneşten korunamazsa…</i>

124
00:13:42,447 --> 00:13:44,992
<i>…bu kızgın çölde</i>
<i>çok geçmeden helak olurlar.</i>

125
00:13:49,496 --> 00:13:50,998
<i>Sosyal dokumacı kuşlar</i>

126
00:13:51,081 --> 00:13:53,333
<i>kocaman ortak yuvalar yaparlar.</i>

127
00:13:57,546 --> 00:14:00,340
<i>İçleri dokuz dereceye kadar daha serindir.</i>

128
00:14:03,886 --> 00:14:06,597
<i>Bunlardan sadece</i>
<i>dokumacı kuşlar yararlanmaz.</i>

129
00:14:10,434 --> 00:14:14,187
<i>Yuvalarına bir çift</i>
<i>Afrika cüce doğanı da çekilmiş.</i>

130
00:14:15,731 --> 00:14:20,277
<i>Dünyanın en küçük yırtıcıları arasında</i>
<i>yer alan bu tuhaf işgalciler</i>

131
00:14:20,360 --> 00:14:22,821
<i>dokumacıların emeklerinden faydalanıyor.</i>

132
00:14:29,912 --> 00:14:30,954
<i>Bazen</i>

133
00:14:32,122 --> 00:14:33,373
<i>onları bile yiyorlar.</i>

134
00:14:37,127 --> 00:14:39,546
<i>Ama baş belası komşular söz konusu olunca</i>

135
00:14:41,006 --> 00:14:43,842
<i>dokumacı kuşların</i>
<i>daha büyük sorunları var.</i>

136
00:14:46,428 --> 00:14:48,347
<i>Bu yaşam kovanı</i>

137
00:14:48,430 --> 00:14:50,933
<i>her türlü yırtıcıyı kendine çekiyor.</i>

138
00:15:17,209 --> 00:15:19,544
<i>Dokumacı kuşlar savunmasız görünebilir</i>

139
00:15:21,171 --> 00:15:23,298
<i>ama bir güvenlik güçleri vardır.</i>

140
00:15:32,891 --> 00:15:35,519
<i>Her türlü saldırıyı</i>
<i>savuşturmaya hazırdırlar.</i>

141
00:15:57,457 --> 00:15:59,668
<i>Sadece yumruk büyüklüğünde olsalar da</i>

142
00:16:00,669 --> 00:16:02,921
<i>bu doğanlar inanılmaz güçlüdür.</i>

143
00:16:19,563 --> 00:16:23,942
<i>Ve neyse ki</i> <i>bu azılı küçük savaşçılar</i>
<i>biraz temkinli davranabiliyor.</i>

144
00:16:25,777 --> 00:16:28,196
<i>Her mevsim birkaç dokumacı avlıyorlar.</i>

145
00:16:29,823 --> 00:16:31,283
<i>Çoğu zaman</i>

146
00:16:31,366 --> 00:16:33,493
<i>etrafta bir sürü başka av olur.</i>

147
00:16:38,290 --> 00:16:42,502
<i>Dokumacılar için "tanıdığın düşman</i>
<i>tanımadığın dosttan yeğdir" durumu.</i>

148
00:16:44,004 --> 00:16:45,964
<i>Küçük doğanlar için burası</i>

149
00:16:46,048 --> 00:16:47,591
<i>çorak çölde</i>

150
00:16:47,674 --> 00:16:49,843
<i>yiyecek ve barınak bulmak için</i>

151
00:16:49,926 --> 00:16:51,553
<i>tek çözüm.</i>

152
00:17:06,318 --> 00:17:10,572
AMAZON ORMANLARI
FRANSIZ GUYANASI

153
00:17:12,532 --> 00:17:14,910
<i>Güney Amerika'nın bu ücra köşesinde…</i>

154
00:17:17,245 --> 00:17:18,997
<i>…hayat o kadar bereketli ki</i>

155
00:17:19,706 --> 00:17:22,542
<i>her canlının kendine has yeteneği olmalı.</i>

156
00:17:38,767 --> 00:17:41,103
<i>Besin zincirinin en tepesine tünemiş</i>

157
00:17:41,186 --> 00:17:43,730
<i>yedi kiloluk harpia kartalı.</i>

158
00:17:46,775 --> 00:17:48,777
<i>Ama buradaki başka bir yırtıcı kuş</i>

159
00:17:48,860 --> 00:17:51,321
<i>işini biraz farklı görüyor.</i>

160
00:17:54,991 --> 00:17:57,369
<i>Kızıl gerdanlı tepeli şahin.</i>

161
00:18:01,081 --> 00:18:06,461
<i>Tepeli şahinler bir tehlike algıladığında</i>
<i>herkese haber verir.</i>

162
00:18:11,049 --> 00:18:14,511
<i>Bu da, en iyi yırtıcıyı</i>
<i>elimine etmeye yeter.</i>

163
00:18:26,481 --> 00:18:31,069
<i>Tepeli şahinler dünyanın en sosyal</i>
<i>ve en zeki yırtıcıları olarak görülür.</i>

164
00:18:33,196 --> 00:18:38,160
<i>Bu iyi özellikleriyle bir harpiyanın bile</i>
<i>dokunmayacağı bir avla baş edebilirler.</i>

165
00:18:47,961 --> 00:18:48,962
<i>Yaban arıları.</i>

166
00:18:54,050 --> 00:18:56,178
<i>Normalde onlara dokunmamak gerekir.</i>

167
00:19:02,642 --> 00:19:04,186
<i>Ama tepeli şahinler</i>

168
00:19:05,437 --> 00:19:07,772
<i>birlikte hareket edip bir plan yapar.</i>

169
00:19:13,987 --> 00:19:16,323
<i>İlk olarak, doğrudan yaklaşım.</i>

170
00:19:24,372 --> 00:19:26,166
<i>Ama yuvayı kımıldatınca</i>

171
00:19:27,751 --> 00:19:30,670
<i>o küçük iğneli arılar her yeri sarar.</i>

172
00:19:36,051 --> 00:19:38,511
<i>İkinci olarak, kapkaç.</i>

173
00:19:43,350 --> 00:19:45,227
<i>Bunu başarmak cesaret ister.</i>

174
00:19:52,859 --> 00:19:54,486
<i>Ama biraz cesaretle</i>

175
00:19:55,904 --> 00:19:57,280
<i>mesele hallediliyor.</i>

176
00:20:02,202 --> 00:20:04,579
<i>Bir tepeli şahin acıya dayanabilirse</i>

177
00:20:05,413 --> 00:20:08,917
<i>yaban arıları</i>
<i>en sonunda yuvayı terk edecek.</i>

178
00:20:17,926 --> 00:20:22,430
<i>Bu kâğıt benzeri yapıların besleyiciliği</i>
<i>ancak karton kadardır denebilir.</i>

179
00:20:26,434 --> 00:20:31,356
<i>Ama içindeki bal peteklerinde</i>
<i>dolgun ve sulu kurtçuklar var.</i>

180
00:20:37,737 --> 00:20:41,199
<i>Bir tepeli şahinin cesareti</i>
<i>tüm sürüye yarar</i>

181
00:20:44,911 --> 00:20:48,873
<i>O karnını doyurduktan sonra</i>
<i>geri kalanlar ganimeti bölüşüyor.</i>

182
00:20:54,629 --> 00:20:56,214
<i>Tam zamanında beslendiler.</i>

183
00:21:03,888 --> 00:21:06,266
<i>Yağmur ormanlarında hayat zordur.</i>

184
00:21:10,979 --> 00:21:16,735
<i>Ama tepeli şahinler azim ve ekip çalışması</i>
<i>sayesinde rakiplerinden avantajlıdır.</i>

185
00:21:23,658 --> 00:21:26,786
<i>Çoğu yırtıcı kuş</i>
<i>böylesine bir iş birliğinde bulunmaz.</i>

186
00:21:33,626 --> 00:21:37,005
<i>Yuvada bile rekabet çok şiddetlidir.</i>

187
00:21:41,426 --> 00:21:45,847
<i>Yeni doğan kel kartal yavruları</i>
<i>her gün yüzde 20 kadar büyüyebilir.</i>

188
00:21:52,729 --> 00:21:55,815
<i>Ama en küçükleri</i>
<i>onlara yetişmekte zorlanıyor.</i>

189
00:22:00,487 --> 00:22:01,780
<i>Her beslenme vaktinde</i>

190
00:22:02,822 --> 00:22:04,824
<i>sıranın gerisinde kalıyor.</i>

191
00:22:11,414 --> 00:22:16,127
<i>İki aydan biraz uzun bir süre içinde</i>
<i>bu yavruların on kat büyüyüp</i>

192
00:22:16,211 --> 00:22:17,837
<i>uçmaya hazır olması gerek.</i>

193
00:22:21,007 --> 00:22:23,009
<i>Ama yeterli yiyecek olmazsa</i>

194
00:22:23,093 --> 00:22:26,596
<i>daha büyük kartal yavruları</i>
<i>küçük kardeşlerine saldırır.</i>

195
00:22:29,641 --> 00:22:31,976
<i>Üç yavrunun hayatta kalması nadirdir.</i>

196
00:22:37,357 --> 00:22:39,692
<i>Anne ve baba tüm yavrularını</i>

197
00:22:39,776 --> 00:22:42,612
<i>hayatta tutmak için çok çalışıyor.</i>

198
00:22:49,786 --> 00:22:51,162
DRAKENSBERG
GÜNEY AFRİKA

199
00:22:51,246 --> 00:22:53,998
<i>Yeterli yiyecek bulmak,</i>
<i>tüm yırtıcı kuşlar için</i>

200
00:22:54,082 --> 00:22:55,625
<i>daimi bir mücadeledir.</i>

201
00:22:58,878 --> 00:23:01,589
<i>Ama bazılarında durum</i>
<i>çok zahmetsiz gibi durur.</i>

202
00:23:11,891 --> 00:23:13,726
<i>Akbabalar irtifa kazanmak için</i>

203
00:23:15,186 --> 00:23:18,648
<i>termalleri, yani yükselen</i>
<i>sıcak hava akımlarını kullanır.</i>

204
00:23:22,026 --> 00:23:25,905
<i>Yeterince yükseğe çıkınca,</i>
<i>bazıları tek bir kanat çırpmadan</i>

205
00:23:25,989 --> 00:23:28,533
<i>160 kilometre yüksekten uçar.</i>

206
00:23:33,913 --> 00:23:35,165
<i>Yol boyunca da</i>

207
00:23:35,248 --> 00:23:38,501
<i>teleskobik görüşlerini kullanarak</i>
<i>yiyecek ararlar.</i>

208
00:23:48,386 --> 00:23:50,638
<i>Akbabalar leşle beslenir.</i>

209
00:24:00,190 --> 00:24:03,443
<i>Leşlerle ziyafet çektikleri için</i>
<i>adları kötüye çıkmıştır</i>

210
00:24:03,526 --> 00:24:07,280
<i>ama onlar,</i>
<i>asla öldürmeyen tek yırtıcı kuşlardır.</i>

211
00:24:10,950 --> 00:24:14,746
<i>Doğanın temizlik ekibi olarak</i>
<i>çok esaslı bir iş yaparlar aslında.</i>

212
00:24:20,502 --> 00:24:23,796
<i>Düzensiz görünebilirler</i>
<i>fakat bir hiyerarşileri vardır.</i>

213
00:24:25,423 --> 00:24:27,800
<i>Sadece Afrika'nın Güneyi'nde</i>

214
00:24:27,884 --> 00:24:29,802
<i>dokuz farklı akbaba türü yaşıyor</i>

215
00:24:30,512 --> 00:24:33,014
<i>ve her birinin</i>
<i>kendine ait bir rolü vardır.</i>

216
00:24:34,349 --> 00:24:36,518
<i>Önce orta sıkletler.</i>

217
00:24:37,185 --> 00:24:38,728
<i>Ak sırtlı akbabalar.</i>

218
00:24:46,694 --> 00:24:49,864
<i>Kalabalık bir ekip leşin en büyük kısmını,</i>

219
00:24:51,241 --> 00:24:53,535
<i>iç organları ve eti yiyip yutarlar.</i>

220
00:25:02,043 --> 00:25:04,087
<i>Ardından ağır sıkletler gelir.</i>

221
00:25:05,838 --> 00:25:07,757
<i>Yedi kilonun üzerinde olan</i>

222
00:25:07,840 --> 00:25:11,302
<i>sarkık yanaklı akbabalar</i>
<i>Afrika'nın en büyüklerindendir.</i>

223
00:25:13,638 --> 00:25:15,181
<i>Onlar geldiği zaman</i>

224
00:25:15,265 --> 00:25:17,141
<i>herkes kenara çekilir.</i>

225
00:25:20,979 --> 00:25:24,399
<i>Güçlü gagalarıyla</i>
<i>bağ dokularını ve postu parçalarlar.</i>

226
00:25:25,650 --> 00:25:30,196
<i>En son gelecek akbabalar için</i>
<i>leşin yeni kısımlarını açarlar.</i>

227
00:25:32,407 --> 00:25:33,616
<i>Hafif sıkletler.</i>

228
00:25:36,160 --> 00:25:38,746
<i>Keşiş akbabaları kenarda bekler</i>

229
00:25:39,414 --> 00:25:41,708
<i>ve fırsat buldukça artıkları çalarlar.</i>

230
00:25:41,791 --> 00:25:43,585
<i>Sabırla sıralarını beklerler.</i>

231
00:25:47,005 --> 00:25:48,631
<i>Diğerlerinin işi bitince</i>

232
00:25:49,591 --> 00:25:52,510
<i>küçük gagalarıyla kemikleri ayıklarlar.</i>

233
00:25:55,763 --> 00:25:59,601
<i>Akbabalar gezegenimizi temiz tutmak için</i>
<i>pis işleri yapar aslında.</i>

234
00:26:03,855 --> 00:26:06,608
<i>Araba aküsü gibi asitli mideleri,</i>

235
00:26:06,691 --> 00:26:10,111
<i>yedikleri tüm bakteri</i>
<i>ve virüsleri yok eder.</i>

236
00:26:11,821 --> 00:26:16,159
<i>Ayrıca hastalık yayan böceklerin</i>
<i>üremesine de izin vermemiş olurlar.</i>

237
00:26:23,416 --> 00:26:24,959
<i>Akbabalara ihtiyacımız var</i>

238
00:26:26,294 --> 00:26:28,129
<i>ama sayıları gittikçe azalıyor.</i>

239
00:26:29,255 --> 00:26:31,299
<i>Sadece 15 yıl içinde</i>

240
00:26:31,382 --> 00:26:34,969
<i>Hindistan'daki akbabaların</i>
<i>yüzde 97'si öldürüldü.</i>

241
00:26:36,638 --> 00:26:39,766
<i>Diclofenac isimli ilaçla tedavi edilen</i>
<i>sığırların</i>

242
00:26:39,849 --> 00:26:42,852
<i>leşleriyle beslendikleri için</i>
<i>zehirlendiler.</i>

243
00:26:45,480 --> 00:26:48,566
<i>Yabani köpekler</i>
<i>leş yiyiciler olarak yerlerini alınca</i>

244
00:26:48,650 --> 00:26:53,237
<i>kuduz, verem</i>
<i>ve şarbon vakalarında artış oldu.</i>

245
00:26:55,907 --> 00:26:58,576
<i>Diğer yırtıcı kuşlar da</i>
<i>aynı kaderi paylaştı.</i>

246
00:27:01,037 --> 00:27:02,288
<i>1950'lerde</i>

247
00:27:02,372 --> 00:27:05,291
<i>DDT, serbestçe kullanılan</i>
<i>bir böcek ilacıydı.</i>

248
00:27:06,292 --> 00:27:09,962
<i>Ama kel kartalların yumurtaları üzerinde</i>
<i>yıkıcı bir etkisi oldu</i>

249
00:27:10,672 --> 00:27:14,008
<i>ve bu ikonik türü neredeyse yok etti.</i>

250
00:27:16,594 --> 00:27:19,222
<i>İnsanlar etkisini fark edince</i>

251
00:27:19,305 --> 00:27:21,015
<i>DDT yasaklandı.</i>

252
00:27:22,308 --> 00:27:23,893
<i>50 yıl içinde</i>

253
00:27:23,976 --> 00:27:27,188
<i>kel kartal sayısı yedi kat arttı.</i>

254
00:27:32,402 --> 00:27:35,279
<i>Birçok yırtıcı kuş hâlâ baskı altında.</i>

255
00:27:39,283 --> 00:27:43,871
<i>Hayvancılık ve av için tehdit olarak</i>
<i>görüldüklerinden zulüm görürler.</i>

256
00:27:45,623 --> 00:27:51,045
<i>Yaşam alanları yok edildiğinde de</i>
<i>yiyecek ve barınaklarını kaybediyorlar.</i>

257
00:27:54,507 --> 00:27:57,677
<i>Ama modern dünyada</i>
<i>hepsi o kadar kötü durumda değil.</i>

258
00:28:02,432 --> 00:28:06,477
LONDRA
BİRLEŞİK KRALLIK

259
00:28:09,981 --> 00:28:13,234
<i>Burası bir yırtıcıya</i>
<i>çok da uygun görünmeyebilir.</i>

260
00:28:18,156 --> 00:28:20,074
<i>Ama uyum sağlayabilenler için</i>

261
00:28:21,033 --> 00:28:23,327
<i>burası bir fırsatlar dünyası.</i>

262
00:28:28,708 --> 00:28:30,209
<i>Şehrin göbeğinde,</i>

263
00:28:30,793 --> 00:28:33,880
Battersea Elektrik Santrali'nin
ikonik bacaları

264
00:28:33,963 --> 00:28:36,799
<i>90 metre yükseliğe uzanıyor.</i>

265
00:28:39,469 --> 00:28:42,722
<i>Burası bir çift gökdoğana</i>
<i>ev sahipliği yapıyor.</i>

266
00:28:46,476 --> 00:28:49,228
<i>Beton duvarları falez gibi kullanıyorlar.</i>

267
00:28:55,610 --> 00:28:57,779
<i>Şehir hayatının da avantajları var.</i>

268
00:29:03,576 --> 00:29:08,080
<i>Burada o kadar çok ışık var ki</i>
<i>gökdoğanlar geceleri de avlanabiliyor.</i>

269
00:29:17,965 --> 00:29:21,427
<i>Çift, daha fazla alana</i>
<i>hâkim olmak için ayrılıyor.</i>

270
00:29:29,143 --> 00:29:31,896
<i>Dişi gökdoğan daha büyük</i>

271
00:29:31,979 --> 00:29:34,440
<i>ve daha deneyimli bir gece avcısı.</i>

272
00:29:45,201 --> 00:29:47,995
<i>Kafatasının içine değen</i>
<i>büyük gözleri sayesinde</i>

273
00:29:49,205 --> 00:29:51,332
<i>görüşü bizimkinin</i>

274
00:29:51,999 --> 00:29:53,876
<i>iki katı keskinlikte.</i>

275
00:29:56,420 --> 00:29:59,590
<i>Kafasını sallayarak</i>
<i>hedefini tespit ediyor.</i>

276
00:30:01,801 --> 00:30:05,304
<i>Ama şehirdeki güvercinleri kovalamanın</i>
<i>riskleri var.</i>

277
00:30:09,183 --> 00:30:12,019
<i>Binaların çokluğu</i>
<i>alçalarak saldırmasını zorlaştırıyor.</i>

278
00:30:16,607 --> 00:30:20,528
<i>Bu da şehirli gökdoğanları</i>
<i>zor yoldan avlanmaya mecbur kılıyor.</i>

279
00:30:31,873 --> 00:30:33,291
<i>Aynı seviyeden kovalama…</i>

280
00:30:35,960 --> 00:30:39,630
<i>Yırtıcı kuş ve avının</i>
<i>daha eşit seviyede olması durumu.</i>

281
00:30:47,013 --> 00:30:48,806
<i>Alçalarak saldırmasa da,</i>

282
00:30:50,433 --> 00:30:51,934
<i>gece de olsa,</i>

283
00:30:56,814 --> 00:31:00,151
<i>doğanın bir numarasını atlatmak</i>
<i>nadir görülür.</i>

284
00:31:08,367 --> 00:31:12,371
<i>Gökdoğanlar, New York'tan Sidney'ye kadar</i>
<i>dünyanın dört bir yanındaki</i>

285
00:31:13,331 --> 00:31:15,249
<i>şehirlere dağılmış durumda.</i>

286
00:31:17,293 --> 00:31:21,130
<i>Ve her üreme mevsiminde</i>
<i>sayıları artmaya devam ediyor.</i>

287
00:31:31,349 --> 00:31:33,142
<i>Kel kartal yuvasında</i>

288
00:31:34,310 --> 00:31:36,228
<i>yavrular çok yol kat etti.</i>

289
00:31:37,563 --> 00:31:39,106
<i>Üçü de.</i>

290
00:31:40,191 --> 00:31:42,068
<i>Hepsi güçleniyor.</i>

291
00:31:44,445 --> 00:31:47,949
<i>Ve nihayet</i>
<i>uçuş tüyleri de çıkmaya başlıyor.</i>

292
00:31:50,159 --> 00:31:54,163
<i>Yavruların hayatta kalması</i>
<i>anne babanın gayretini gösterir.</i>

293
00:31:56,165 --> 00:31:59,168
<i>Altı ay boyunca</i>
<i>hiç dinlenmeden çalıştılar.</i>

294
00:32:03,130 --> 00:32:05,466
<i>Ama artık daha az yiyecek getiriyorlar.</i>

295
00:32:07,551 --> 00:32:11,514
<i>Böylece yavru kartallar da</i>
<i>yuvadan uçma vaktinin geldiğini anlıyor.</i>

296
00:32:15,977 --> 00:32:18,396
<i>Uçma sanatı pratik gerektirir.</i>

297
00:32:27,822 --> 00:32:29,407
<i>Doğru şartlarda olmalıdır.</i>

298
00:32:34,245 --> 00:32:38,040
<i>Hava düzelince her zamankinden</i>
<i>daha kararlı hâle gelirler.</i>

299
00:32:49,719 --> 00:32:52,638
<i>Ama dış dünya yeni ve kafa karıştırıcı.</i>

300
00:33:02,815 --> 00:33:05,776
<i>Diğer kuşlar yırtıcılara düşmandır.</i>

301
00:33:08,863 --> 00:33:11,115
<i>Aileden uzaklaşmak korkutucudur.</i>

302
00:33:14,452 --> 00:33:15,703
<i>Ayak uydurmaları da</i>

303
00:33:17,496 --> 00:33:18,664
<i>zaman alacaktır.</i>

304
00:33:22,668 --> 00:33:27,006
<i>Bu, yetişkinliğe uzanan uzun yolculuğun</i>
<i>sadece başlangıcı.</i>

305
00:33:34,847 --> 00:33:38,768
<i>Neyse ki anne ve babaları</i>
<i>bir süre onlara göz kulak olacak.</i>

306
00:33:44,315 --> 00:33:48,069
<i>Yırtıcı kuşlar doğuştan katil değildir.</i>

307
00:33:50,821 --> 00:33:53,532
<i>Becerilerini geliştirmek için</i>
<i>zaman gerekir.</i>

308
00:33:57,661 --> 00:34:04,168
<i>Üç ay boyunca yavru sekreter kuşlarının</i>
<i>her şeyini anne ve babaları karşıladı.</i>

309
00:34:07,004 --> 00:34:10,424
<i>Artık başlarının çaresine bakmaya</i>
<i>başlamalılar.</i>

310
00:34:15,429 --> 00:34:17,765
<i>Yavrulardan biri başı çekiyor.</i>

311
00:34:22,019 --> 00:34:23,646
<i>Kardeşi de onu takip edince</i>

312
00:34:25,397 --> 00:34:26,524
<i>av başlıyor.</i>

313
00:34:30,528 --> 00:34:32,655
<i>Av bulmak için keskin bir göz</i>

314
00:34:33,405 --> 00:34:35,032
<i>ve çok yürümek gerekir.</i>

315
00:34:40,996 --> 00:34:43,624
<i>Avı yakalamak öyle kolay olmaz.</i>

316
00:35:07,773 --> 00:35:09,441
<i>Nihayet başardı.</i>

317
00:35:11,819 --> 00:35:14,822
<i>Ama küçük bir kertenkele</i>
<i>ancak çerez niyetine gider.</i>

318
00:35:18,117 --> 00:35:20,411
<i>Neyse ki anneleri de görev başında.</i>

319
00:35:30,129 --> 00:35:33,215
<i>Yavrularını iki ay daha beslemeye</i>
<i>devam edecek.</i>

320
00:35:35,718 --> 00:35:40,639
<i>Beceriksiz gençler de</i>
<i>ölümcül bir suikastçı olmayı öğrenene dek.</i>

321
00:35:42,391 --> 00:35:43,642
<i>Tıpkı anneleri gibi.</i>

322
00:35:48,230 --> 00:35:51,233
<i>Kuşlar içinde</i>
<i>böyle fedakâr anne babalar çok azdır.</i>

323
00:35:56,822 --> 00:36:00,826
<i>Yırtıcı kuşlar hayatlarının çoğunu</i>
<i>yavrularını yetiştirmekle geçirir.</i>

324
00:36:03,829 --> 00:36:08,417
<i>Koruma sağlarlar,</i>
<i>zor buldukları yiyecekleri verirler.</i>

325
00:36:10,002 --> 00:36:14,006
<i>Gün gelip de yavrularının kendi başlarına</i>

326
00:36:14,548 --> 00:36:16,800
<i>hayatta kalabilmelerini sağlamak için.</i>

327
00:36:22,681 --> 00:36:27,061
YUKARI MISSISSIPPI
ABD

328
00:36:27,144 --> 00:36:28,229
<i>Sonbahar sonları.</i>

329
00:36:32,691 --> 00:36:36,403
<i>Yüzlerce kel kartal</i>
<i>göç eden su kuşlarını avlamak için</i>

330
00:36:38,822 --> 00:36:41,575
<i>çok uzun yoldan geldi.</i>

331
00:36:46,413 --> 00:36:49,291
<i>Genç kartalların güçlenmesi gerek.</i>

332
00:36:55,422 --> 00:36:58,550
<i>Artık anne ve babalarından</i>
<i>bedavaya beslenemeyecekler.</i>

333
00:37:01,512 --> 00:37:04,223
<i>O yüzden izleyip öğrenmeleri gerek.</i>

334
00:37:08,936 --> 00:37:10,688
<i>Rüzgârda süzülen bir yetişkin</i>

335
00:37:10,771 --> 00:37:13,941
<i>saldırmak için en uygun anı kolluyor.</i>

336
00:37:16,110 --> 00:37:18,362
<i>Su tavukları çabucak gizlenebilir…</i>

337
00:37:21,699 --> 00:37:23,826
<i>…ama su altında fazla duramazlar.</i>

338
00:37:34,253 --> 00:37:35,796
<i>Avı yakalamak zordur.</i>

339
00:37:37,256 --> 00:37:39,675
<i>Onu elde tutmak ise daha da zordur.</i>

340
00:37:48,183 --> 00:37:50,936
<i>Kavga riskine girmektense</i>
<i>pes etmek daha iyi.</i>

341
00:37:57,109 --> 00:37:59,862
<i>Gördüklerini uygulama zamanı geldi.</i>

342
00:38:19,840 --> 00:38:23,218
<i>İşin püf noktası</i>
<i>avlardan birini gafil avlamak.</i>

343
00:38:26,722 --> 00:38:28,223
<i>Söylemesi kolay tabii.</i>

344
00:38:40,194 --> 00:38:42,446
<i>Her başarısız atakla…</i>

345
00:38:44,490 --> 00:38:46,658
<i>…elinden kaçırdığı her avla…</i>

346
00:38:48,702 --> 00:38:50,204
<i>…zamanlamasını</i>

347
00:38:51,789 --> 00:38:53,457
<i>ve saldırı açısını düzenler.</i>

348
00:39:11,642 --> 00:39:13,185
<i>Nihayet.</i>

349
00:39:16,355 --> 00:39:18,482
<i>Ama kaçmaya o kadar odaklanmış ki</i>

350
00:39:19,733 --> 00:39:21,193
<i>çuvallıyor.</i>

351
00:39:23,362 --> 00:39:24,405
<i>Ve şimdi</i>

352
00:39:26,156 --> 00:39:27,908
<i>bir de rakibi var.</i>

353
00:39:34,206 --> 00:39:37,751
<i>Genç kartal,</i>
<i>ganimetini geri almaya kararlı.</i>

354
00:39:46,093 --> 00:39:48,512
<i>Ama bugün hiç gününde değil.</i>

355
00:39:51,056 --> 00:39:53,267
<i>Günler de giderek daralıyor.</i>

356
00:39:57,896 --> 00:40:02,401
<i>Sıcaklık düştükçe kartallar ısınmak için</i>
<i>daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar.</i>

357
00:40:06,280 --> 00:40:08,532
<i>Ama hâlâ avlanamadı.</i>

358
00:40:11,785 --> 00:40:15,414
<i>Genç kartalların yarısından azı</i>
<i>ilk kışını atlatır.</i>

359
00:40:19,626 --> 00:40:22,045
<i>Ya şimdi ya hiç.</i>

360
00:40:47,571 --> 00:40:48,697
<i>Ve bu defa</i>

361
00:40:51,116 --> 00:40:52,701
<i>bırakmıyor.</i>

362
00:41:01,627 --> 00:41:03,587
<i>Daha birkaç ay önce</i>

363
00:41:03,670 --> 00:41:07,132
<i>bu genç kartallar</i>
<i>dünyaya çaresiz yavrular olarak geldi.</i>

364
00:41:08,717 --> 00:41:13,096
<i>Öldürme içgüdüleri ve ebeveynlerinin</i>
<i>inanılmaz bağlılığı sayesinde</i>

365
00:41:14,056 --> 00:41:17,726
<i>tam teşekküllü yırtıcı kuşlar oldular.</i>

366
00:41:22,773 --> 00:41:26,235
<i>Beş yaşına kadar kafaları beyazlamayacak.</i>

367
00:41:29,112 --> 00:41:32,741
<i>Ancak o zaman kendi ailelerini kurmaya…</i>

368
00:41:37,412 --> 00:41:39,331
<i>…ve yeteneklerini sonraki nesle…</i>

369
00:41:41,917 --> 00:41:43,585
<i>…aktarmaya hazır olacaklar.</i>

370
00:42:33,051 --> 00:42:34,928
Alt yazı çevirmeni: Verda Tuna