1
00:00:06,215 --> 00:00:11,554
NETFLIXOVA DOKUMENTARNA SERIJA

2
00:00:34,077 --> 00:00:35,620
Vladarice neba.

3
00:00:44,879 --> 00:00:46,422
Simboli slobode.

4
00:00:50,927 --> 00:00:52,970
Lovci bez premca.

5
00:00:57,767 --> 00:01:01,771
Imamo predodžbu ptica grabljivica
kao nemilosrdnih ubojica.

6
00:01:06,776 --> 00:01:09,153
No postoji i druga strana njihove priče.

7
00:01:12,490 --> 00:01:14,408
Neočekivano pametne.

8
00:01:16,119 --> 00:01:17,870
Iznenađujuće prilagodljive.

9
00:01:22,041 --> 00:01:23,668
I brižnije

10
00:01:24,293 --> 00:01:26,003
nego što ste mogli zamisliti.

11
00:01:34,345 --> 00:01:38,474
PTICE GRABLJIVICE

12
00:01:39,809 --> 00:01:44,147
GORNJI MISSISSIPPI
SJEDINJENE AMERIČKE DRŽAVE

13
00:01:48,609 --> 00:01:49,819
Duboka zima.

14
00:01:53,865 --> 00:01:57,243
Ova ženka američkog bjeloglavog orla
ima trudove.

15
00:02:02,373 --> 00:02:05,084
Inkubacija njezinih jaja traje 35 dana.

16
00:02:10,131 --> 00:02:11,799
Da budu spremni za proljeće,

17
00:02:12,967 --> 00:02:14,468
moraju se izleći sad.

18
00:02:21,017 --> 00:02:22,685
Ali u ovo doba godine

19
00:02:22,768 --> 00:02:24,770
vrijeme se može naglo promijeniti.

20
00:02:41,704 --> 00:02:42,997
Ostanu li izložena,

21
00:02:43,080 --> 00:02:45,750
jaja će se smrznuti za nekoliko minuta.

22
00:02:53,507 --> 00:02:56,219
No bjeloglavi orlovi su izdržljivi.

23
00:03:00,598 --> 00:03:03,976
Učinit će sve da ih zaštiti.

24
00:03:12,318 --> 00:03:13,861
I nije jedina.

25
00:03:19,450 --> 00:03:21,244
Njezin cjeloživotni partner.

26
00:03:26,123 --> 00:03:31,295
Par posvećen odgoju
sljedećeg naraštaja zračnih lovaca.

27
00:03:38,594 --> 00:03:44,100
Diljem planeta postoji
više od 300 vrsta ptica grabljivica.

28
00:03:45,101 --> 00:03:48,938
Od najveće na svijetu,
s rasponom krila od 2,7 metara,

29
00:03:50,273 --> 00:03:51,691
do najmanje,

30
00:03:51,774 --> 00:03:53,859
ništa veće od leptira.

31
00:03:55,903 --> 00:03:59,240
Gdje god obitavaju, kontroliraju nebo.

32
00:04:00,408 --> 00:04:02,285
Od gustih prašuma

33
00:04:03,703 --> 00:04:05,621
do ledenog Arktika.

34
00:04:07,123 --> 00:04:08,499
Od sušnih pustinja

35
00:04:10,876 --> 00:04:12,795
do visokih planina.

36
00:04:14,255 --> 00:04:16,757
Sve su mesožderke

37
00:04:17,717 --> 00:04:19,802
opremljene jednakim naoružanjem.

38
00:04:21,804 --> 00:04:24,432
Iz raznolikosti plijena i metoda lova

39
00:04:25,975 --> 00:04:28,686
nastala je nevjerojatna plejada

40
00:04:29,895 --> 00:04:31,564
zračnih ubojica.

41
00:04:34,608 --> 00:04:38,612
FOREST OF DEAN
UJEDINJENO KRALJEVSTVO

42
00:04:41,741 --> 00:04:46,954
Nedostatak otvorenih zračnih koridora
i obilje skrovišta

43
00:04:47,913 --> 00:04:51,167
gotovo onemogućuje lov
pticama grabljivicama.

44
00:04:53,252 --> 00:04:56,422
Osim šumskim majstorima.

45
00:05:05,890 --> 00:05:07,099
Jastreb.

46
00:05:13,314 --> 00:05:15,858
Opremljen svim potrebnim alatima.

47
00:05:19,028 --> 00:05:21,030
Oštar binokularni vid,

48
00:05:22,782 --> 00:05:25,493
oštar, kukasti kljun za trganje mesa

49
00:05:27,036 --> 00:05:29,914
i velike, zaobljene kandže

50
00:05:29,997 --> 00:05:31,290
za hvatanje plijena.

51
00:05:35,461 --> 00:05:37,129
To je osnovna oprema.

52
00:05:40,049 --> 00:05:41,634
Ova se jastrebica ističe

53
00:05:42,593 --> 00:05:45,054
načinom na koji lovi plijen.

54
00:05:55,731 --> 00:05:56,982
U nekoliko zamaha

55
00:05:58,567 --> 00:06:00,486
postiže brzinu od 52 km/h.

56
00:06:02,988 --> 00:06:05,616
Rijetko koja grabljivica
ima bolje ubrzanje.

57
00:06:09,662 --> 00:06:13,207
Skreće u trenu koristeći rep kao kočnicu.

58
00:06:16,419 --> 00:06:20,673
Skraćena krila
prilagođavaju se i najmanjem prolazu.

59
00:06:24,051 --> 00:06:26,971
Mora dostići metu
prije negoli se uspije skloniti.

60
00:06:40,860 --> 00:06:43,946
Niskim letom prikriva svoj dolazak.

61
00:06:54,248 --> 00:06:56,500
Ako nisu uspješni iz prve,

62
00:06:58,544 --> 00:07:00,421
jastrebovi nisu samo okretni,

63
00:07:04,049 --> 00:07:05,384
nego i strpljivi.

64
00:07:24,987 --> 00:07:27,990
Prisutni u šumama
širom sjeverne hemisfere,

65
00:07:28,073 --> 00:07:31,535
jastrebovi uspjeh duguju
svojoj izuzetnoj okretnosti.

66
00:07:34,663 --> 00:07:36,707
Ali kad je riječ o brzini,

67
00:07:38,792 --> 00:07:40,336
jedna je druga grabljivica

68
00:07:41,128 --> 00:07:42,379
nepobjediva.

69
00:07:48,093 --> 00:07:50,054
Najbrža životinja na svijetu,

70
00:07:51,472 --> 00:07:53,057
sivi sokol.

71
00:08:02,316 --> 00:08:05,486
Najveća brzina iznosi preko 380 km/h,

72
00:08:06,779 --> 00:08:07,905
kad se strmoglavi.

73
00:08:13,118 --> 00:08:14,954
Sivi sokoli toliko su uspješni

74
00:08:15,454 --> 00:08:18,082
da ih ima po cijelom svijetu.

75
00:08:19,625 --> 00:08:23,337
DOLINA WYE
UJEDINJENO KRALJEVSTVO

76
00:08:24,630 --> 00:08:27,049
Litice su im omiljeno stanište.

77
00:08:29,009 --> 00:08:32,221
Služe im kao vidikovci
s kojih traže hranu.

78
00:08:38,978 --> 00:08:40,771
I stvaraju uzlazna strujanja

79
00:08:42,690 --> 00:08:45,234
na kojima se sivi sokoli uzdižu

80
00:08:45,317 --> 00:08:47,236
prije nego što napadnu.

81
00:09:01,875 --> 00:09:06,130
Uspjeh većine ptica grabljivica
ovisi o letačkim vještinama.

82
00:09:08,924 --> 00:09:10,134
HIGHVELD
JUŽNA AFRIKA

83
00:09:10,217 --> 00:09:13,178
No uvijek postoje iznimke.

84
00:09:20,060 --> 00:09:22,479
Ovo je sekretar.

85
00:09:28,485 --> 00:09:30,529
Nije tipična ptica grabljivica.

86
00:09:36,535 --> 00:09:37,786
Ona je grabljivica

87
00:09:38,746 --> 00:09:40,080
na štulama.

88
00:09:43,208 --> 00:09:45,836
Visoka je otprilike
kao sedmogodišnje dijete.

89
00:09:51,383 --> 00:09:53,052
Iako može letjeti,

90
00:09:53,927 --> 00:09:56,430
preferira hodanje.

91
00:09:58,932 --> 00:10:01,560
Do 29 km dnevno.

92
00:10:12,321 --> 00:10:14,698
Te duge noge nisu samo za hodanje.

93
00:10:16,158 --> 00:10:18,369
Zbog njih bolje vidi u visokoj travi.

94
00:10:30,172 --> 00:10:32,341
Izgledaju nezgrapno,

95
00:10:35,678 --> 00:10:37,054
no ne dajte se zavarati.

96
00:10:50,818 --> 00:10:52,736
Taj je udarac smrtonosan.

97
00:10:56,448 --> 00:10:59,493
Oko 20 kiloponda sile

98
00:11:00,619 --> 00:11:02,413
nastaje u treptaju oka.

99
00:11:03,831 --> 00:11:05,916
I mora požuriti.

100
00:11:06,917 --> 00:11:08,669
Ovaj živući velociraptor

101
00:11:08,752 --> 00:11:10,713
ujedno je i majka.

102
00:11:15,634 --> 00:11:18,470
Dva gotovo odrasla mladunca.

103
00:11:19,346 --> 00:11:20,973
Uvijek gladni.

104
00:11:28,772 --> 00:11:32,985
I u gnijezdu bjeloglavog orla
sve je više roditeljskih dužnosti.

105
00:11:44,204 --> 00:11:46,623
Čim se snijeg otopi,

106
00:11:46,707 --> 00:11:49,376
nastupa onaj čarobni trenutak.

107
00:11:53,922 --> 00:11:56,592
Dva tek izlegla ptića.

108
00:12:07,895 --> 00:12:09,146
Bez obzira na uvjete,

109
00:12:13,442 --> 00:12:14,526
u bilo koje doba,

110
00:12:17,362 --> 00:12:19,656
mama ih štiti najbolje što može.

111
00:12:21,241 --> 00:12:23,535
Ali s ovakvim kandžama

112
00:12:23,619 --> 00:12:25,412
mora oprezno koračati.

113
00:12:30,083 --> 00:12:32,544
Roditelji naizmjence leže na jajima

114
00:12:34,421 --> 00:12:35,839
i donose hranu.

115
00:12:46,308 --> 00:12:50,437
Ravnopravna raspodjela obveza
ptićima pruža najbolje izglede za život.

116
00:13:01,406 --> 00:13:02,741
Četiri dana poslije

117
00:13:03,408 --> 00:13:05,244
i posljednje se jaje izleglo.

118
00:13:08,455 --> 00:13:11,291
Najstariji je ptić
već udvostručio svoju težinu.

119
00:13:12,584 --> 00:13:16,755
Ako roditelji ne osiguraju
golemu količinu hrane,

120
00:13:17,798 --> 00:13:21,134
najmanji od ptića neće poživjeti dugo.

121
00:13:24,221 --> 00:13:27,599
Ptice grabljivice
najranjivije su u gnijezdu.

122
00:13:32,896 --> 00:13:36,733
{\an8}PUSTINJA KALAHARI
JUG AFRIKE

123
00:13:36,817 --> 00:13:40,028
{\an8}Ptići bi brzo skončali
u ovoj užarenoj pustinji

124
00:13:42,447 --> 00:13:44,992
bez zaštite od sunca.

125
00:13:49,496 --> 00:13:53,333
Društvene pletilje grade
golema zajednička gnijezda.

126
00:13:57,546 --> 00:14:00,340
Unutra je do devet stupnjeva hladnije.

127
00:14:03,886 --> 00:14:06,597
Koristi od njih nemaju samo pletilje.

128
00:14:10,434 --> 00:14:14,187
Njihovo gnijezdo privuklo je
par afričkih patuljastih sokola.

129
00:14:15,731 --> 00:14:18,525
Jedne od najmanjih grabljivica na svijetu,

130
00:14:18,609 --> 00:14:22,821
ovi neuobičajeni skvoteri
iskorištavaju trud pletilja.

131
00:14:29,912 --> 00:14:30,913
Ponekad…

132
00:14:32,122 --> 00:14:33,332
čak ih i pojedu.

133
00:14:37,127 --> 00:14:39,379
No kad je riječ o susjedima iz pakla,

134
00:14:41,006 --> 00:14:43,842
pletilje imaju i većih problema.

135
00:14:46,428 --> 00:14:50,933
Ova košnica života
privlači svakakve grabežljivce.

136
00:15:17,209 --> 00:15:19,544
Pletilje su naizgled nemoćne,

137
00:15:21,171 --> 00:15:23,131
ali imaju zaštitarski odred…

138
00:15:32,891 --> 00:15:35,435
spreman osujetiti svaki napad.

139
00:15:57,457 --> 00:15:59,584
Iako veličine ljudske šake,

140
00:16:00,669 --> 00:16:02,921
ovi su sokolići siloviti.

141
00:16:19,563 --> 00:16:20,814
Srećom,

142
00:16:20,897 --> 00:16:23,942
ovi su žestoki borci ipak suzdržani.

143
00:16:25,777 --> 00:16:28,280
Svake sezone ubiju
tek nekolicinu pletilja.

144
00:16:29,823 --> 00:16:33,493
Većinu vremena
dovoljno je drugoga plijena.

145
00:16:38,290 --> 00:16:42,502
I pletiljama je bolje baviti se
neprijateljem kojega poznaju.

146
00:16:44,004 --> 00:16:45,964
A za sokoliće,

147
00:16:46,048 --> 00:16:49,843
to je sveobuhvatno rješenje
za osiguravanje hrane i skloništa

148
00:16:49,926 --> 00:16:51,553
u jalovoj pustinji.

149
00:17:06,318 --> 00:17:10,572
AMAZONA
FRANCUSKA GVAJANA

150
00:17:12,532 --> 00:17:14,910
U ovom zabačenom dijelu Južne Amerike

151
00:17:17,245 --> 00:17:18,997
vlada toliko obilje života

152
00:17:19,706 --> 00:17:22,542
da svako stvorenje treba svoju nišu.

153
00:17:38,767 --> 00:17:41,103
Na vrhu hranidbenog lanca

154
00:17:41,186 --> 00:17:43,730
sjedi sedam kilograma teška harpija.

155
00:17:46,775 --> 00:17:48,735
Ali jedna druga grabljivica

156
00:17:48,819 --> 00:17:51,321
koristi malo drukčije metode.

157
00:17:54,991 --> 00:17:57,369
Crvenogrla karakara.

158
00:18:01,081 --> 00:18:03,375
Kad karakare osjete prijetnju,

159
00:18:04,626 --> 00:18:06,461
obavijeste sve.

160
00:18:11,049 --> 00:18:14,511
To može sabotirati
i vrhunske grabežljivce.

161
00:18:26,481 --> 00:18:31,069
Smatra se da su karakare
najdruštvenije i najpametnije grabljivice.

162
00:18:33,196 --> 00:18:36,408
Dobitna kombinacija
koja omogućava hvatanje plijena

163
00:18:36,491 --> 00:18:38,160
kojega se harpije klone.

164
00:18:47,961 --> 00:18:48,962
Ose.

165
00:18:54,050 --> 00:18:56,344
Obično ih je najbolje ostaviti na miru.

166
00:19:02,642 --> 00:19:04,186
Ali zahvaljujući suradnji,

167
00:19:05,437 --> 00:19:07,772
karakare imaju plan.

168
00:19:13,987 --> 00:19:16,323
Prvo, izravan pristup.

169
00:19:24,372 --> 00:19:26,166
Ali kad uznemire osinjak,

170
00:19:27,751 --> 00:19:30,670
ovi mali žalčari zavuku se posvuda.

171
00:19:36,051 --> 00:19:38,511
Slijedi taktika „zgrabi i nosi”.

172
00:19:43,350 --> 00:19:45,227
Ona zahtijeva smjelost.

173
00:19:52,859 --> 00:19:54,486
Ali malo hrabrosti

174
00:19:55,904 --> 00:19:57,280
dovoljno je za uspjeh.

175
00:20:02,202 --> 00:20:04,579
Ako jedna karakara uspije podnijeti bol,

176
00:20:05,413 --> 00:20:08,917
ose na kraju napuste gnijezdo.

177
00:20:17,926 --> 00:20:20,220
Ove strukture nalik papiru

178
00:20:20,303 --> 00:20:22,305
hranjive su poput kartona,

179
00:20:26,434 --> 00:20:28,103
ali u saćima su skrivene

180
00:20:28,895 --> 00:20:31,356
zrele, sočne ličinke.

181
00:20:37,737 --> 00:20:41,199
Hrabrost jedne karakare
donosi dobrobit čitavoj skupini.

182
00:20:44,911 --> 00:20:48,873
Kad se najede, ostali dijele plijen.

183
00:20:54,629 --> 00:20:56,214
Poslužen u zadnji čas.

184
00:21:03,888 --> 00:21:06,266
Život u prašumi je težak.

185
00:21:10,979 --> 00:21:13,106
No karakare su u prednosti

186
00:21:14,149 --> 00:21:16,735
zahvaljujući upornosti i suradnji.

187
00:21:23,658 --> 00:21:26,786
Većina ptica grabljivica ne surađuje.

188
00:21:33,626 --> 00:21:37,005
Čak i u gnijezdu, nadmetanje je žestoko.

189
00:21:41,426 --> 00:21:45,847
Ptići bjeloglavih orlova
mogu narasti za 20 posto dnevno.

190
00:21:52,729 --> 00:21:55,815
Ali najmlađi teško drži korak.

191
00:22:00,487 --> 00:22:01,780
Kod svakoga hranjenja

192
00:22:02,822 --> 00:22:04,824
on je na kraju reda.

193
00:22:11,414 --> 00:22:13,291
Za malo više od dva mjeseca

194
00:22:13,375 --> 00:22:16,127
ovi ptići moraju biti deset puta veći

195
00:22:16,211 --> 00:22:17,837
i spremni za letenje.

196
00:22:21,007 --> 00:22:23,009
No ako nema dovoljno hrane,

197
00:22:23,093 --> 00:22:26,596
stariji će se orlovi okomiti
na svoju mlađu braću i sestre.

198
00:22:29,641 --> 00:22:31,976
Rijetkost je da prežive tri ptića.

199
00:22:37,357 --> 00:22:42,612
Roditelji naporno rade
kako bi ih sve održali na životu.

200
00:22:49,786 --> 00:22:51,162
DRAKENSBERG
JUŽNA AFRIKA

201
00:22:51,246 --> 00:22:55,750
Pronalazak dostatnih količina hrane
stalna je borba za sve ptice grabljivice.

202
00:22:58,878 --> 00:23:01,464
Iako je nekima to naizgled lako.

203
00:23:11,891 --> 00:23:13,810
Ptice strvinari koriste termike,

204
00:23:15,145 --> 00:23:17,063
stupove uzlaznog toplog zraka,

205
00:23:17,147 --> 00:23:18,648
za uzgon na veće visine.

206
00:23:22,026 --> 00:23:25,905
Kad dosegnu željenu visinu,
neke jedre preko 160 kilometara,

207
00:23:25,989 --> 00:23:28,533
a da nijednom ne zamahnu krilima.

208
00:23:33,913 --> 00:23:38,501
Putem traže hranu teleskopskim vidom.

209
00:23:48,386 --> 00:23:50,638
Ptice strvinari jedu ostatke.

210
00:24:00,273 --> 00:24:03,234
Na zlu su glasu jer se hrane mrtvima,

211
00:24:03,318 --> 00:24:07,280
ali jedine su grabljivice koje ne ubijaju.

212
00:24:10,950 --> 00:24:14,662
I obavljaju ključan posao
prirodnih čistača.

213
00:24:20,502 --> 00:24:22,045
Možda izgleda kaotično,

214
00:24:22,128 --> 00:24:23,796
ali postoji hijerarhija.

215
00:24:25,423 --> 00:24:29,802
Samo u Južnoafričkoj Republici
živi devet vrsta ptica strvinara,

216
00:24:30,512 --> 00:24:32,805
i svaka ima svoju ulogu.

217
00:24:34,349 --> 00:24:36,518
Prvo, srednja kategorija.

218
00:24:37,185 --> 00:24:38,728
Afrički bjeloleđi sup.

219
00:24:46,694 --> 00:24:49,864
Kad su brojni, proždru većinu strvine,

220
00:24:51,241 --> 00:24:53,535
unutarnje organe i meso.

221
00:25:02,043 --> 00:25:04,087
Slijede teškaši.

222
00:25:05,838 --> 00:25:07,757
S oko sedam kilograma,

223
00:25:07,840 --> 00:25:11,302
veliki supovi jedni su od
najvećih strvinara u Africi.

224
00:25:13,638 --> 00:25:15,181
Kad oni stignu,

225
00:25:15,265 --> 00:25:17,141
svi ostali uzmiču.

226
00:25:20,979 --> 00:25:24,399
Njihovi snažni kljunovi
trgaju ligamente i kožu,

227
00:25:25,650 --> 00:25:28,611
te otvaraju nove dijelove strvine

228
00:25:28,695 --> 00:25:30,196
za posljednje u redu.

229
00:25:32,407 --> 00:25:33,616
Sitne igrače.

230
00:25:36,160 --> 00:25:38,746
Smeđe crkavice drže se postrani.

231
00:25:39,414 --> 00:25:41,708
Kradu komadiće gdje uzmognu

232
00:25:41,791 --> 00:25:43,585
i strpljivo čekaju svoj red.

233
00:25:47,005 --> 00:25:48,631
Kad svi ostali završe,

234
00:25:49,591 --> 00:25:52,510
oni sitnim kljunovima ogole kosti.

235
00:25:55,847 --> 00:25:59,601
Strvinari obavljaju prljav posao
čišćenja našega planeta.

236
00:26:03,855 --> 00:26:06,608
Želudac aciditeta poput akumulatora

237
00:26:06,691 --> 00:26:10,111
uništi sve bakterije i viruse koje pojedu.

238
00:26:11,821 --> 00:26:16,159
A zbog njih insekti koji šire bolesti
nemaju se gdje razmnožavati.

239
00:26:23,458 --> 00:26:24,959
Trebamo ptice strvinare,

240
00:26:26,294 --> 00:26:28,129
ali njihov broj naglo pada.

241
00:26:29,255 --> 00:26:31,299
U samo 15 godina,

242
00:26:31,382 --> 00:26:34,969
u Indiji je ubijeno 97 posto strvinarki.

243
00:26:36,638 --> 00:26:39,766
Otrovale su se hranjenjem strvinama stoke

244
00:26:39,849 --> 00:26:42,852
koja je primala lijek Diclofenac.

245
00:26:45,521 --> 00:26:48,608
Kad su divlji psi preuzeli
njihovu lešinarsku ulogu,

246
00:26:48,691 --> 00:26:50,777
došlo je do porasta bjesnoće,

247
00:26:50,860 --> 00:26:53,237
tuberkuloze i antraksa.

248
00:26:55,907 --> 00:26:58,993
I druge su grabljivice
doživjele sličnu sudbinu.

249
00:27:01,037 --> 00:27:02,288
U 1950-ima,

250
00:27:02,372 --> 00:27:05,291
insekticid DDT bio je u širokoj upotrebi.

251
00:27:06,292 --> 00:27:09,879
No imao je razoran učinak
na jaja bjeloglavih orlova

252
00:27:10,672 --> 00:27:14,008
i gotovo je istrijebio
ovu legendarnu vrstu.

253
00:27:16,594 --> 00:27:19,222
Kad su ljudi shvatili njegov učinak,

254
00:27:19,305 --> 00:27:21,015
DDT je zabranjen.

255
00:27:21,099 --> 00:27:22,225
AKTIVNI INSEKTICID

256
00:27:22,308 --> 00:27:23,893
U 50 godina,

257
00:27:23,976 --> 00:27:27,188
populacija bjeloglavih orlova
povećala se sedam puta.

258
00:27:32,402 --> 00:27:35,279
Mnoge ptice grabljivice
i dalje su pod pritiskom.

259
00:27:39,283 --> 00:27:42,161
Smatraju ih prijetnjom za stoku i divljač,

260
00:27:42,245 --> 00:27:43,830
stoga su meta progona.

261
00:27:45,623 --> 00:27:47,458
Kad im se uništava stanište,

262
00:27:49,293 --> 00:27:51,045
ostaju bez hrane i skrovišta.

263
00:27:54,507 --> 00:27:57,677
Ali neki su se snašli u modernom svijetu.

264
00:28:02,432 --> 00:28:06,477
LONDON
UJEDINJENO KRALJEVSTVO

265
00:28:09,981 --> 00:28:13,234
Ovo možda ne izgleda
kao dom ptice grabljivice,

266
00:28:18,156 --> 00:28:20,074
ali za prilagodljive,

267
00:28:21,033 --> 00:28:23,327
ovo je svijet pun prilika.

268
00:28:28,708 --> 00:28:30,209
U srcu grada,

269
00:28:30,793 --> 00:28:33,880
slavni dimnjaci elektrane Battersea

270
00:28:33,963 --> 00:28:36,799
uzdižu se više od 90 metara.

271
00:28:39,469 --> 00:28:42,722
Dom su paru sivih sokola.

272
00:28:46,476 --> 00:28:49,228
Betonski zidovi služe im kao litice.

273
00:28:55,610 --> 00:28:57,779
Gradski život ima svoje prednosti.

274
00:29:03,576 --> 00:29:05,286
Ovdje ima toliko svjetla

275
00:29:05,369 --> 00:29:08,080
da sivi sokoli mogu loviti noću.

276
00:29:17,965 --> 00:29:21,427
Par se razdvaja
kako bi pokrili više terena.

277
00:29:29,143 --> 00:29:31,896
Ženka je veća

278
00:29:31,979 --> 00:29:34,440
i iskusnija noćna lovkinja.

279
00:29:45,201 --> 00:29:47,995
Ima više nego dvostruko oštriji vid
od nas,

280
00:29:49,205 --> 00:29:53,876
zahvaljujući velikim očima
koje dodiruju unutrašnjost lubanje.

281
00:29:56,420 --> 00:29:59,590
Kimanjem određuje udaljenost mete.

282
00:30:01,801 --> 00:30:05,304
Ali lov na golubove u gradu
ima svojih opasnosti.

283
00:30:09,183 --> 00:30:11,894
Zbog previše zgrada
opasno je strmoglaviti se.

284
00:30:16,607 --> 00:30:20,528
Zato gradski sivi sokoli
moraju loviti na teži način.

285
00:30:31,873 --> 00:30:33,124
Horizontalna potjera,

286
00:30:35,960 --> 00:30:39,630
gdje su grabežljivac i plijen
nešto ravnopravniji.

287
00:30:47,013 --> 00:30:48,806
Čak i bez strmoglavljenja,

288
00:30:50,433 --> 00:30:51,934
čak i noću,

289
00:30:56,814 --> 00:31:00,151
ovi prirodni borbeni piloti
rijetko gube bitku.

290
00:31:08,492 --> 00:31:12,371
Sivi sokoli proširili su se
gradovima diljem svijeta,

291
00:31:13,331 --> 00:31:15,249
od New Yorka do Sydneyja.

292
00:31:17,293 --> 00:31:21,130
Svakom sezonom parenja
njihov broj sve više raste.

293
00:31:31,349 --> 00:31:33,142
U gnijezdu bjeloglavog orla

294
00:31:34,310 --> 00:31:36,228
ptići su daleko napredovali.

295
00:31:37,563 --> 00:31:39,106
Sve troje.

296
00:31:40,191 --> 00:31:42,068
Svi jačaju.

297
00:31:44,445 --> 00:31:47,949
I napokon su razvili letno perje.

298
00:31:50,159 --> 00:31:54,163
Preživljavanje ovih ptića
ide na čast mami i tati.

299
00:31:56,165 --> 00:31:59,085
Neumorno su radili šest mjeseci.

300
00:32:03,130 --> 00:32:05,383
Ali sad donose manje hrane.

301
00:32:07,551 --> 00:32:09,095
To orlićima daje do znanja

302
00:32:09,637 --> 00:32:11,514
da je vrijeme da polete.

303
00:32:15,977 --> 00:32:18,396
Vještina letenja zahtijeva vježbu.

304
00:32:27,822 --> 00:32:29,407
I odgovarajuće uvjete.

305
00:32:34,245 --> 00:32:38,040
Kad se razvedrilo,
odlučniji su nego ikada.

306
00:32:49,719 --> 00:32:52,638
Ali vanjski je svijet nov i zbunjujuć.

307
00:33:02,815 --> 00:33:05,651
Druge ptice ne vole grabežljivce.

308
00:33:08,863 --> 00:33:11,115
Strah ih je odvojiti se daleko.

309
00:33:14,452 --> 00:33:15,703
I treba vremena

310
00:33:17,496 --> 00:33:18,706
da steknu sigurnost.

311
00:33:22,668 --> 00:33:27,006
Ovo je tek početak
dugoga puta do zrelosti.

312
00:33:34,847 --> 00:33:35,973
Srećom,

313
00:33:36,057 --> 00:33:38,768
mama i tata još će ih neko vrijeme čuvati.

314
00:33:44,315 --> 00:33:48,069
Ptice grabljivice nisu rođeni ubojice.

315
00:33:50,821 --> 00:33:53,532
Usavršavaju svoje vještine s vremenom.

316
00:33:57,661 --> 00:34:00,748
Već tri mjeseca ptići sekretara

317
00:34:00,831 --> 00:34:04,168
od roditelja dobivaju sve što trebaju.

318
00:34:07,004 --> 00:34:10,424
Sad se moraju početi brinuti sami za sebe.

319
00:34:15,429 --> 00:34:17,765
Jedan ih ptić predvodi.

320
00:34:22,019 --> 00:34:23,979
Kad krene i drugi,

321
00:34:25,397 --> 00:34:26,524
počinje lov.

322
00:34:30,528 --> 00:34:32,655
Za traženje plijena treba dobro oko

323
00:34:33,405 --> 00:34:35,032
i puno hodanja.

324
00:34:40,996 --> 00:34:43,624
Nije ga lako uhvatiti.

325
00:35:07,773 --> 00:35:09,441
Napokon, uspjeh.

326
00:35:11,861 --> 00:35:14,738
Ali jedan mali gušter
daleko je od punog obroka.

327
00:35:18,117 --> 00:35:20,411
Srećom, mama će se pobrinuti za to.

328
00:35:30,129 --> 00:35:33,215
Hranit će mladunčad još dva mjeseca

329
00:35:35,718 --> 00:35:37,344
dok nezgrapni ptići

330
00:35:38,679 --> 00:35:40,639
uče biti nemilosrdni ubojice,

331
00:35:42,391 --> 00:35:43,642
poput mame.

332
00:35:48,230 --> 00:35:51,233
Rijetke su ptice toliko predani roditelji.

333
00:35:56,906 --> 00:36:00,826
Grabljivice provedu većinu života
odgajajući svoju mladunčad.

334
00:36:03,829 --> 00:36:05,873
Pružaju im zaštitu

335
00:36:06,916 --> 00:36:08,417
i teško stečenu hranu

336
00:36:10,002 --> 00:36:11,462
kako bi jednoga dana

337
00:36:12,296 --> 00:36:14,006
njihovi ptići mogli

338
00:36:14,548 --> 00:36:16,592
preživjeti sami.

339
00:36:22,681 --> 00:36:27,061
GORNJI MISSISSIPPI
SJEDINJENE AMERIČKE DRŽAVE

340
00:36:27,144 --> 00:36:28,229
Kasna jesen.

341
00:36:32,691 --> 00:36:36,403
Stotine bjeloglavih orlova
stiglo je iz svih krajeva

342
00:36:38,822 --> 00:36:41,575
u lov na migratorne patkarice.

343
00:36:46,413 --> 00:36:49,291
Mladi orlovi moraju ojačati.

344
00:36:55,422 --> 00:36:58,342
Mama i tata više im neće servirati hranu,

345
00:37:01,512 --> 00:37:04,223
stoga moraju promatrati i učiti.

346
00:37:08,936 --> 00:37:10,688
Dok jedri na vjetru,

347
00:37:10,771 --> 00:37:13,941
odrasli orao bira trenutak za napad.

348
00:37:16,110 --> 00:37:18,362
Liske su se odmah sklonile,

349
00:37:21,699 --> 00:37:23,826
ali ne mogu dugo ostati pod vodom.

350
00:37:34,253 --> 00:37:35,796
Nije lako zgrabiti plijen.

351
00:37:37,256 --> 00:37:39,675
Još je teže zadržati ga u kandžama.

352
00:37:48,183 --> 00:37:50,936
Bolje ga se odreći nego riskirati borbu.

353
00:37:57,109 --> 00:37:59,862
Vrijeme je da primijeni ono što je vidio.

354
00:38:19,840 --> 00:38:23,218
Ključno je uhvatiti je nespremnu.

355
00:38:26,722 --> 00:38:28,223
Lakše reći nego učiniti.

356
00:38:40,194 --> 00:38:42,488
Sa svakim neuspjelim hvatanjem,

357
00:38:44,490 --> 00:38:46,742
sa svakim uspješnim bijegom liske,

358
00:38:48,702 --> 00:38:50,371
on uštimava trenutak

359
00:38:51,830 --> 00:38:53,415
i kut napada.

360
00:39:11,642 --> 00:39:13,185
Napokon.

361
00:39:16,355 --> 00:39:18,482
Ali u žurbi da pobjegne

362
00:39:19,733 --> 00:39:21,193
ulov mu je ispao.

363
00:39:23,362 --> 00:39:24,405
I sad…

364
00:39:26,156 --> 00:39:27,908
ima konkurenciju.

365
00:39:34,206 --> 00:39:37,751
Mladić je odlučan vratiti svoj ulov.

366
00:39:46,093 --> 00:39:48,512
Ali ovo jednostavno nije njegov dan.

367
00:39:51,056 --> 00:39:53,267
A dani su sve kraći.

368
00:39:57,896 --> 00:39:59,773
Kako temperature padaju,

369
00:39:59,857 --> 00:40:02,401
orlovima treba više energije da se ugriju.

370
00:40:06,280 --> 00:40:08,532
No i dalje je bez ulova.

371
00:40:11,785 --> 00:40:15,414
Manje od polovice mladih orlova
preživi prvu zimu.

372
00:40:19,626 --> 00:40:22,045
Sad ili nikad.

373
00:40:47,571 --> 00:40:48,697
A ovaj put…

374
00:40:51,116 --> 00:40:52,701
neće je ispustiti.

375
00:41:01,627 --> 00:41:03,587
Prije samo nekoliko mjeseci,

376
00:41:03,670 --> 00:41:07,132
ovi su novi orlovi
došli na svijet kao bespomoćni ptići.

377
00:41:08,717 --> 00:41:13,096
Zahvaljujući ubojitim nagonima
i predanosti njihovih roditelja,

378
00:41:14,056 --> 00:41:17,726
postali su punopravne ptice grabljivice.

379
00:41:22,856 --> 00:41:26,360
Bijelu glavu dobit će tek s pet godina.

380
00:41:29,112 --> 00:41:32,741
Tek će tada biti spremni
podići vlastitu obitelj…

381
00:41:37,412 --> 00:41:39,289
i prenijeti svoje vještine…

382
00:41:41,917 --> 00:41:43,585
sljedećem naraštaju.

383
00:42:33,051 --> 00:42:34,928
Prijevod titlova: Filip Lažnjak