1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
3
00:00:15,348 --> 00:00:19,853
De wereld breekt iedereen…
4
00:00:19,936 --> 00:00:24,858
…en daarna zijn sommigen sterk
op de gebroken plekken.
5
00:00:56,181 --> 00:00:58,850
Als je boven een rapid staat…
6
00:01:01,603 --> 00:01:03,521
…is alles theoretisch.
7
00:01:05,190 --> 00:01:07,567
Je stelt je elke beweging voor.
8
00:01:08,401 --> 00:01:09,694
Elke stroom.
9
00:01:10,487 --> 00:01:11,863
Elke slag.
10
00:01:14,449 --> 00:01:19,204
En toch ben je je ervan bewust…
11
00:01:19,287 --> 00:01:24,584
…dat ondanks alles wat je hebt gedaan
om je hierop voor te bereiden…
12
00:01:26,211 --> 00:01:28,379
…het toch fout kan gaan.
13
00:02:19,639 --> 00:02:23,393
Toen ik stopte met kajakken, dacht ik…
14
00:02:25,395 --> 00:02:28,398
…dat ik na drie maanden
weer terug zou zijn.
15
00:02:28,982 --> 00:02:32,944
Ik was niet van plan
om voorgoed met kajakken te stoppen.
16
00:02:34,028 --> 00:02:39,325
Totdat ik inzag dat mijn operatie
me geen enkele garantie bood.
17
00:02:41,870 --> 00:02:44,956
Ik gaf mijn leven
voor de gevaarlijkste rivieren.
18
00:02:45,790 --> 00:02:47,834
Maar dit was wat anders.
19
00:02:48,960 --> 00:02:51,004
Op dat moment wist ik…
20
00:02:51,087 --> 00:02:54,465
…dat dit de meest
angstaanjagende rapid was.
21
00:02:56,551 --> 00:02:58,511
En die zat in mijn hoofd.
22
00:03:05,768 --> 00:03:08,688
Dit is Today, met David Bloom.
23
00:03:08,771 --> 00:03:11,357
Jongens, gefeliciteerd.
-Dank je.
24
00:03:11,441 --> 00:03:14,736
Scott, jij bent een kajakker
van wereldklasse…
25
00:03:14,819 --> 00:03:18,239
…maar zelfs jij kreeg het benauwd.
26
00:03:18,323 --> 00:03:21,826
Waarom noemen ze dit
de Mount Everest van de rivieren?
27
00:03:26,789 --> 00:03:30,543
In de annalen van het avontuur,
gaat deze afdaling…
28
00:03:30,627 --> 00:03:35,215
…de boeken in als de meest geslaagde
expeditie van deze tijd.
29
00:03:47,518 --> 00:03:51,064
Scott, wat ga je nu doen? Je bent 30.
30
00:03:51,147 --> 00:03:53,274
Wat is je volgende avontuur?
31
00:04:05,203 --> 00:04:10,208
Er is een berg in het westen van Tibet,
die heet de Kailash.
32
00:04:10,291 --> 00:04:14,963
Daar ontspringen vier rivieren
die in de vier windrichtingen stromen.
33
00:04:15,046 --> 00:04:18,883
Dan heb ik de vier grootste rivieren
van de Himalaya bedwongen.
34
00:04:30,103 --> 00:04:34,857
Dit is niet iets voor beginners,
dit is een enorme uitdaging.
35
00:04:34,941 --> 00:04:38,778
Nee, dit is voor iemand die zich focust…
36
00:04:38,861 --> 00:04:42,448
…op het bedwingen van grote rivieren.
37
00:05:07,724 --> 00:05:12,228
Mijn eerste herinnering
is denk ik deze boot.
38
00:05:13,646 --> 00:05:15,315
Mijn pa zat in de raceboten.
39
00:05:16,065 --> 00:05:20,611
Als hij dat ding startte
dan trilde het hele huis.
40
00:05:21,487 --> 00:05:23,323
Hij was een wilde.
41
00:05:24,657 --> 00:05:29,245
{\an8}We woonden niet in de bergen of aan zee,
maar in hete valleien.
42
00:05:29,329 --> 00:05:32,999
San Bernardino, Fresno, Sacramento.
43
00:05:33,082 --> 00:05:35,626
We waren echte valley-kids.
44
00:05:37,045 --> 00:05:40,256
{\an8}De jongens, en dat geldt voor allebei…
45
00:05:40,340 --> 00:05:43,468
{\an8}…want ze waren altijd samen.
46
00:05:44,218 --> 00:05:46,429
Ze waren zo hecht.
47
00:05:46,512 --> 00:05:49,891
Actieve kinderen zijn gezonde kinderen.
48
00:05:50,600 --> 00:05:52,352
Dus geen doktersrekeningen.
49
00:05:52,435 --> 00:05:55,646
Die vroege jaren waren zo leuk.
50
00:05:55,730 --> 00:05:58,441
Tot hun vader en ik gingen scheiden.
51
00:05:59,317 --> 00:06:03,613
{\an8}En daar heb ik jarenlang berouw van gehad.
52
00:06:03,696 --> 00:06:06,949
We hadden bij elkaar moeten blijven.
53
00:06:07,033 --> 00:06:11,037
Maar het zat er gewoon niet in.
Het kon niet.
54
00:06:13,289 --> 00:06:18,961
Mijn mam zat zonder werk
en ging terug naar school.
55
00:06:19,045 --> 00:06:22,048
We leefden toen van haar studieleningen.
56
00:06:22,131 --> 00:06:26,928
En mijn pa was een vertegenwoordiger,
die was niet in beeld.
57
00:06:29,764 --> 00:06:31,766
We woonden in San Bernadino…
58
00:06:31,849 --> 00:06:36,729
…in een hele ruige buurt.
Thuis was het veilig…
59
00:06:36,813 --> 00:06:40,691
…maar buiten, twee straten verderop…
60
00:06:40,775 --> 00:06:43,027
…was een heel andere wereld.
61
00:06:43,111 --> 00:06:46,114
Hoeren op de straathoeken, drugsdealers.
62
00:06:46,197 --> 00:06:49,409
Kids op school die wapens droegen.
63
00:06:50,410 --> 00:06:54,080
Er was voor ons maar één manier…
64
00:06:54,163 --> 00:06:56,999
…om respect af te dwingen…
65
00:06:57,083 --> 00:07:02,046
…en dat was de fysieke wijze,
vechten, jezelf bewijzen.
66
00:07:02,130 --> 00:07:04,298
Als iemand ons uitdaagde…
67
00:07:04,382 --> 00:07:07,260
…dan trok je je shirt uit
en sloeg je erop los.
68
00:07:07,343 --> 00:07:10,221
We werden vaak gepest, met name ik.
69
00:07:12,265 --> 00:07:15,643
Ik kwam bij een vriend vandaan
en liep naar huis…
70
00:07:15,726 --> 00:07:20,565
…en kreeg ruzie met een paar kids.
Eentje stak me toen in mijn schouder.
71
00:07:21,774 --> 00:07:25,027
Gelukkig was ik wel sneller…
72
00:07:25,111 --> 00:07:27,071
…en kon ik wegkomen.
73
00:07:28,406 --> 00:07:33,453
Ik rende ons huis in en zei
tegen mijn broer dat ik gestoken was.
74
00:07:33,536 --> 00:07:37,290
We bespraken hoe we het geheim
konden houden voor mam.
75
00:07:37,373 --> 00:07:40,001
Hij wilde niet dat ik het zou zeggen.
76
00:07:40,084 --> 00:07:43,504
Hoe meer we voor
onze ouders achterhielden…
77
00:07:43,588 --> 00:07:45,715
…hoe minder stress.
78
00:07:45,798 --> 00:07:50,678
Dus we spraken af
dat we er nooit meer over zouden praten.
79
00:07:52,221 --> 00:07:55,933
Er gebeurde van alles in onze jeugd.
80
00:07:56,017 --> 00:08:00,938
Zoals geschorst worden door de school
en Scott werd een keer gearresteerd.
81
00:08:01,522 --> 00:08:04,484
Dat had een negatieve invloed op ons.
82
00:08:05,526 --> 00:08:08,196
We raakten ons huis kwijt, ik was blut.
83
00:08:09,405 --> 00:08:11,782
Dat kon er allemaal nog wel bij.
84
00:08:13,618 --> 00:08:17,121
Scott en Dustin moesten weg
uit San Bernardino.
85
00:08:18,164 --> 00:08:20,333
Mijn moeder stopte met studeren…
86
00:08:20,416 --> 00:08:24,003
…en we verhuisden naar de
Sacramento Valley, naar Rocklin.
87
00:08:24,837 --> 00:08:27,632
En toen werd het wat rustiger.
88
00:08:28,549 --> 00:08:31,844
De familie Stanley waren onze buren.
89
00:08:33,596 --> 00:08:38,893
Door hen kwamen de jongens
met raften in aanraking.
90
00:08:39,685 --> 00:08:43,856
Na school gingen we naar de rivier,
de bergen in.
91
00:08:43,940 --> 00:08:46,567
Scott en ik hadden dat nooit meegemaakt.
92
00:08:46,651 --> 00:08:49,695
En wij zagen dat als een kans.
93
00:08:50,404 --> 00:08:55,076
Doug, de oudste broer,
leidde mensen op tot raft guide.
94
00:08:55,159 --> 00:09:00,414
Hij liet ons zien
dat er meer is in het leven…
95
00:09:00,498 --> 00:09:05,586
…dan feesten, vechten
en illegale dingen doen.
96
00:09:08,506 --> 00:09:12,802
Dustin en Scott deden de opleiding
en werden river guides.
97
00:09:12,885 --> 00:09:15,054
Dat deden ze in de zomer.
98
00:09:15,137 --> 00:09:19,892
Ik dacht toen: wauw, dat is echts iets
wat me aanspreekt.
99
00:09:36,450 --> 00:09:39,912
Als river guide ben je verantwoordelijk
voor mensenlevens.
100
00:09:39,996 --> 00:09:44,959
Daardoor gingen mijn broer en ik
anders tegen het leven aankijken.
101
00:09:45,042 --> 00:09:48,421
Twee jongens die eerst niet wilden deugen…
102
00:09:48,504 --> 00:09:52,717
…en nu ineens in de natuur waren
en verantwoordelijkheden hadden.
103
00:09:52,800 --> 00:09:56,429
Ik wilde dat ze hun dromen
zouden najagen…
104
00:09:56,512 --> 00:10:01,809
…en hun eigen weg zouden kiezen.
En ze waren goed in wat ze deden.
105
00:10:02,643 --> 00:10:06,731
Maar dan zag ik hem slapen op de oever,
in een slaapzak.
106
00:10:06,814 --> 00:10:09,400
Wat voor toekomst is dat?
107
00:10:09,483 --> 00:10:11,277
Dat is toch geen beroep.
108
00:10:11,360 --> 00:10:16,490
Totdat ik met hem meeging
de Colorado River op.
109
00:10:24,749 --> 00:10:26,208
Ik was overdonderd.
110
00:10:28,294 --> 00:10:30,421
Het was een geweldige trip.
111
00:10:31,255 --> 00:10:33,674
En toen wist ik het.
112
00:10:35,635 --> 00:10:38,596
De rivier verlichtte ons.
113
00:10:39,305 --> 00:10:43,684
Het kanaliseerde de energie
die we in ons hadden…
114
00:10:43,768 --> 00:10:47,480
…die we op een
negatieve wijze gebruikten…
115
00:10:48,064 --> 00:10:49,649
…in iets positiefs.
116
00:10:50,232 --> 00:10:53,444
Ik wilde niets anders meer doen…
117
00:10:53,527 --> 00:10:58,199
…dan rivieren afreizen.
Ik was echt helemaal verkocht.
118
00:11:00,576 --> 00:11:04,038
Door het raften
maakte ik kennis met kajakken.
119
00:11:04,121 --> 00:11:08,751
Een vriend van me vertelde me erover.
120
00:11:09,293 --> 00:11:13,506
Hij zei: 'Dat raften is hetzelfde
als in een bus rijden.
121
00:11:14,215 --> 00:11:17,218
Maar kajakken is een sportwagen.
122
00:11:17,301 --> 00:11:21,389
Jij wil een sportwagen.'
En ik dacht: zeker weten.
123
00:11:22,473 --> 00:11:25,434
Voor wie niets van kajakken weet…
124
00:11:25,518 --> 00:11:31,649
…rapids bestaan uit golven, gaten…
125
00:11:31,732 --> 00:11:33,901
…rotsen en stromingen.
126
00:11:34,485 --> 00:11:38,489
Als je die niet weet te ontwijken,
kun je vast komen te zitten.
127
00:11:38,572 --> 00:11:40,950
Of je slaat om.
128
00:11:41,033 --> 00:11:44,954
Als je niet terug kan rollen,
moet je zwemmen.
129
00:11:45,621 --> 00:11:48,541
En dan ben je overgeleverd aan de rivier.
130
00:11:48,624 --> 00:11:54,255
Kajaks bieden je de mogelijk
een rivier af te dalen…
131
00:11:54,338 --> 00:11:56,716
…zoals geen ander vaartuig dat kan.
132
00:11:58,175 --> 00:12:01,137
In het begin was het wel worstelen.
133
00:12:01,220 --> 00:12:05,057
Maar dat was de eerste keer
dat ik langer in de kajak zat.
134
00:12:05,141 --> 00:12:08,227
En toen moest ik een besluit nemen.
135
00:12:08,811 --> 00:12:11,939
Of ik zou gaan studeren…
136
00:12:12,022 --> 00:12:17,486
…of river guide blijven en kajakken.
Ik koos voor het laatste.
137
00:12:17,570 --> 00:12:20,281
En toen ik klaar was als guide…
138
00:12:20,364 --> 00:12:24,869
…laadde ik mijn kajak in
en reed naar Banks in Idaho.
139
00:12:24,952 --> 00:12:26,954
En toen: boem…
140
00:12:27,037 --> 00:12:30,207
…kajakte ik elke dag
op de North Fork of the Payette.
141
00:12:32,001 --> 00:12:37,506
De North Fork was toen razend populair.
Daar ontmoette ik Charlie Munsey.
142
00:12:41,427 --> 00:12:44,722
Charlie was de koning van de North Fork.
143
00:12:44,805 --> 00:12:49,769
{\an8}De North Fork of the Payette
heb ik in mijn rijbewijs staan…
144
00:12:49,852 --> 00:12:55,733
…en ik heb misschien wel 800 afdalingen
gemaakt, op verschillende hoogtes.
145
00:12:55,816 --> 00:12:59,195
Toen Scott hier opdook,
had hij een oude Toyota…
146
00:12:59,278 --> 00:13:02,364
…met een paar miljoen kilometer
op de teller.
147
00:13:03,574 --> 00:13:06,410
Hij was wel een mannetje.
148
00:13:06,494 --> 00:13:09,705
En hij was zeer gemotiveerd.
149
00:13:11,040 --> 00:13:13,417
We hadden meteen een band.
150
00:13:13,501 --> 00:13:16,837
We pasten bij elkaar.
Ik was vier, vijf jaar ouder…
151
00:13:16,921 --> 00:13:18,881
…en hij was een natuurtalent.
152
00:13:18,964 --> 00:13:21,884
Ik vond het prettig
om Scott bij me te hebben.
153
00:13:21,967 --> 00:13:25,888
Dat je iemand bij je hebt
op wie je kan rekenen.
154
00:13:26,764 --> 00:13:29,642
Begin jaren 90 was ik in Nepal…
155
00:13:29,725 --> 00:13:32,186
…en heb daar zo'n tien rivieren gedaan.
156
00:13:32,269 --> 00:13:35,981
Ik vroeg of Scott met me mee wilde.
157
00:13:36,607 --> 00:13:38,984
Meer hoefde hij niet te zeggen.
158
00:13:39,068 --> 00:13:43,030
Ik dacht: ik spaar al mijn geld op
en dan gaan we naar Azië.
159
00:13:44,198 --> 00:13:46,992
Hij was net van school
toen hij naar Nepal ging.
160
00:13:47,076 --> 00:13:49,745
Het was zwaar om hem te laten gaan.
161
00:13:50,454 --> 00:13:52,122
Hij is zeer gefocust…
162
00:13:52,998 --> 00:13:56,126
…en het werd zijn leven.
163
00:13:59,839 --> 00:14:03,050
En toen besefte ik dat kajakken…
164
00:14:03,133 --> 00:14:06,887
…niet iets was van Californië,
of Idaho, of Amerika…
165
00:14:06,971 --> 00:14:10,307
…maar dat het over de hele wereld
uitgeoefend werd.
166
00:14:20,401 --> 00:14:24,488
Ik was nog superjong.
Ik was toen pas twintig.
167
00:14:25,447 --> 00:14:26,699
Een jochie.
168
00:14:28,158 --> 00:14:31,453
We deden altijd nieuwe dingen.
169
00:14:31,537 --> 00:14:33,497
Dat gaf een extra element.
170
00:14:33,581 --> 00:14:37,960
Ik had iets gehoord
over de heilige berg Kailash.
171
00:14:39,753 --> 00:14:42,131
In het westen van Tibet…
172
00:14:42,214 --> 00:14:46,427
…en al 5000 jaar schrijven ze over…
173
00:14:46,510 --> 00:14:50,639
…hoe die vier rivieren
van de Himalaya en Karakoram…
174
00:14:50,723 --> 00:14:53,017
…uit de gletsjers stromen.
175
00:14:55,477 --> 00:14:59,356
Toen we meer leerden over de
mythische overlevering van Kailash…
176
00:15:00,065 --> 00:15:06,155
…werd het voor mij steeds duidelijker
wat ik echt wilde.
177
00:15:06,739 --> 00:15:11,327
Ik laat alles vallen.
Ik ga zo hard trainen als ik kan…
178
00:15:11,410 --> 00:15:14,455
…om in vorm te zijn
voor die vier rivieren.
179
00:15:16,790 --> 00:15:20,169
En dat was het begin van de droom.
180
00:15:24,965 --> 00:15:29,011
Toen ik thuiskwam
na dat eerste jaar in Nepal…
181
00:15:29,094 --> 00:15:32,473
…was die vorm van kajakken…
182
00:15:32,556 --> 00:15:37,102
…de drijfveer voor wat ik
in Californië zou gaan doen.
183
00:15:39,647 --> 00:15:45,444
Dat voorjaar kocht ik een
goedkope Hi8 videocamera…
184
00:15:45,527 --> 00:15:50,407
{\an8}…en maakte ik kennis
met John, Willie en Chuck Kern.
185
00:15:50,908 --> 00:15:55,496
{\an8}Je hoeft niet per se te kajakken,
maar als je van de rivier komt…
186
00:15:55,579 --> 00:15:59,541
…dan heb je iets van nederigheid.
Je kent je plaats.
187
00:15:59,625 --> 00:16:00,960
Kameraadschap.
188
00:16:01,710 --> 00:16:05,005
Het werd toen nog niet zo veel gedaan.
189
00:16:05,089 --> 00:16:07,883
Als je een kajakker zag,
zei je altijd gedag.
190
00:16:07,967 --> 00:16:10,928
Als je bij een rivier kwam
met andere kajakkers…
191
00:16:11,011 --> 00:16:13,013
…dan was je familie.
192
00:16:13,097 --> 00:16:14,765
{\an8}Toen we Scott ontmoetten…
193
00:16:14,848 --> 00:16:18,143
{\an8}…hadden wij ons ding,
en hij had zijn ding.
194
00:16:18,227 --> 00:16:21,063
Hij is een geboren leider, zonder twijfel.
195
00:16:21,146 --> 00:16:23,399
Scott had een idee.
196
00:16:23,482 --> 00:16:27,319
'Ik hou een camera tussen mijn benen
en doe dan een afdaling.'
197
00:16:27,403 --> 00:16:31,615
Johnny had een fototoestel
en Chuck kwam met nog iets.
198
00:16:31,699 --> 00:16:34,660
Chuck was de beste.
199
00:16:34,743 --> 00:16:37,746
Hij was de drijvende kracht.
200
00:16:38,455 --> 00:16:41,750
Er was toen geen betere in de wereld.
201
00:16:41,834 --> 00:16:44,962
Het voelde alsof hij ons meenam.
202
00:16:45,045 --> 00:16:47,631
Jullie krijgen hem niet aan het lachen.
203
00:16:47,715 --> 00:16:51,760
{\an8}Kajakken met Willie en Johnnie…
Het zijn mijn beste vrienden.
204
00:16:51,844 --> 00:16:55,681
{\an8}Kajakken met die gasten, dat is mijn doel.
205
00:16:55,764 --> 00:16:58,767
Daar krijg je zo veel energie van.
206
00:16:58,851 --> 00:17:01,937
Je voelt je goed
als je naar beneden kijkt…
207
00:17:02,021 --> 00:17:04,773
…en je ziet je broers
daar lachend staan.
208
00:17:05,357 --> 00:17:07,943
Ik was de man zonder camera.
209
00:17:08,027 --> 00:17:11,780
Ik denk aan de groep,
de veiligheid en wat we doen.
210
00:17:11,864 --> 00:17:15,200
Iedereen heeft zijn eigen plek.
211
00:17:15,284 --> 00:17:18,162
En zo werden we een team.
212
00:17:25,252 --> 00:17:29,465
Het was een groep ruimdenkende kids
van over de hele wereld…
213
00:17:29,548 --> 00:17:34,178
…en we zagen het allemaal
op hetzelfde moment.
214
00:17:34,261 --> 00:17:35,971
Er was een basiskennis…
215
00:17:36,055 --> 00:17:39,850
…maar we waren bereid
die kennis uit te breiden.
216
00:17:40,476 --> 00:17:44,938
Dat was echt het keerpunt
in wat je kan doen in een kajak.
217
00:17:45,022 --> 00:17:48,192
Dankzij de uitrusting
en de films van mijn broer.
218
00:17:48,275 --> 00:17:53,697
Als we naar de beelden keken…
Niemand had dat ooit vastgelegd.
219
00:17:53,781 --> 00:17:57,785
En toen besloten we
een productiebedrijf op te richten.
220
00:17:58,285 --> 00:18:00,788
Overal lagen kansen.
221
00:18:08,504 --> 00:18:11,423
Voor het eerst in de kajakgeschiedenis…
222
00:18:11,507 --> 00:18:17,554
…was er een groep mensen
die alleen aan kajakken dacht.
223
00:18:17,638 --> 00:18:18,472
Meer niet.
224
00:18:18,555 --> 00:18:23,435
{\an8}Ik dacht echt: hoe kan je
daar nou geld mee verdienen?
225
00:18:24,478 --> 00:18:27,231
We bekeken andere kajakfilms…
226
00:18:27,314 --> 00:18:30,442
{\an8}…maar je had alleen
Southern Fried Creekin'.
227
00:18:40,035 --> 00:18:43,205
Goed, wat doe je in zo'n situatie?
228
00:18:43,288 --> 00:18:47,835
Zo doe je dat. Je gaat kajakfilms maken.
229
00:18:47,918 --> 00:18:52,673
Hun eerste film was
Good 2 the Last Drop. Echt waanzinnig.
230
00:19:03,392 --> 00:19:06,019
Die was zo goed. Heb je die gezien?
231
00:19:06,103 --> 00:19:09,356
Het waren goedkope films…
232
00:19:09,439 --> 00:19:12,651
…maar in die tijd stond iedereen versteld.
233
00:19:13,485 --> 00:19:16,697
Dat was het begin
van Driftwood Productions.
234
00:19:17,281 --> 00:19:21,451
Ik ging van river guide
naar kajakfilmer voor mijn broer.
235
00:19:21,535 --> 00:19:25,706
Hij besefte dat hij als hij beter werd,
en een Emmy zou winnen…
236
00:19:25,789 --> 00:19:30,210
…dat hij grotere budgetten zou krijgen
en betere trips kon maken.
237
00:19:30,294 --> 00:19:32,379
Zo opwindend om hun mam te zijn.
238
00:19:34,381 --> 00:19:36,508
Ze werden bekend.
239
00:19:36,592 --> 00:19:39,386
We deden het juiste op het juiste moment.
240
00:19:40,137 --> 00:19:43,473
{\an8}En kajakken werd waanzinnig populair.
241
00:19:50,522 --> 00:19:51,648
Kom op, Scott.
242
00:19:59,573 --> 00:20:00,949
Dat was ziek.
243
00:20:03,577 --> 00:20:07,039
Dat was een vrolijke tijd.
De wereld was mooi.
244
00:20:07,122 --> 00:20:08,707
We kregen vleugels.
245
00:20:10,375 --> 00:20:12,586
Hoe was dat?
-Dat was ziek.
246
00:20:12,711 --> 00:20:15,339
De beste afdaling ooit. En jij, Scotty?
247
00:20:16,632 --> 00:20:18,675
{\an8}Waar ga je nu heen?
248
00:20:18,759 --> 00:20:22,387
{\an8}Ik ga naar Colorado, en dan daar kajakken.
249
00:20:25,140 --> 00:20:28,810
Die zomer hoorden we over
de Black Canyon of the Gunnison.
250
00:20:28,894 --> 00:20:30,437
Een nationaal monument.
251
00:20:30,520 --> 00:20:34,733
Het is een superdiepe kloof
in het Coloradoplateau.
252
00:20:34,816 --> 00:20:37,486
We zouden dichter bij de rivier blijven.
253
00:20:37,569 --> 00:20:41,198
Misschien een nieuwe manier vinden
om de puzzel op te lossen.
254
00:20:41,323 --> 00:20:44,785
Er was toen al veel water weg…
255
00:20:44,868 --> 00:20:47,162
…en het moet natuurlijk wel kunnen.
256
00:20:47,955 --> 00:20:50,207
Chuck ging het doen.
257
00:20:51,833 --> 00:20:55,587
Chuck peddelt tegen
een verscholen rotspunt…
258
00:20:55,671 --> 00:20:57,589
…wordt doorboord…
259
00:20:57,673 --> 00:21:01,760
…en zit er tot zijn middel in.
En ineens is hij verdwenen.
260
00:21:01,843 --> 00:21:04,221
Ik kijk naar hem…
261
00:21:05,264 --> 00:21:07,891
…kijk achterom en weer terug…
262
00:21:07,975 --> 00:21:11,728
…en Chuck is meegesleurd
door de kracht van het water.
263
00:21:12,729 --> 00:21:17,693
Het was het moment, het momentum,
wat het ook was.
264
00:21:18,360 --> 00:21:19,653
Die plek.
265
00:21:41,883 --> 00:21:45,804
De hechte band
die Chuck en Scott hadden…
266
00:21:45,887 --> 00:21:50,434
…was net zo hecht
als de band die ik met Chuck had.
267
00:21:50,559 --> 00:21:51,852
We waren broers.
268
00:21:51,935 --> 00:21:54,396
En dat werden zij ook.
269
00:21:54,479 --> 00:21:57,399
We waren allemaal hetzelfde van elkaar.
270
00:22:04,197 --> 00:22:08,618
Hij was de zevende persoon
die dat jaar verdronk.
271
00:22:09,369 --> 00:22:11,997
Vijf uit onze kring.
272
00:22:12,080 --> 00:22:14,249
Het was gewoon wreed.
273
00:22:15,459 --> 00:22:17,544
Waar waren we mee bezig?
274
00:22:24,092 --> 00:22:25,677
Na Chucks dood…
275
00:22:25,761 --> 00:22:29,848
…werd het allemaal
nog serieuzer voor Scott.
276
00:22:30,974 --> 00:22:34,269
Het dwong hem ertoe nog scherper te zijn.
277
00:22:37,522 --> 00:22:41,485
En de emotie
waarin ik bleef hangen was woede.
278
00:22:41,568 --> 00:22:43,570
Ik werd echt superboos.
279
00:22:44,446 --> 00:22:48,617
Als je niet fit was,
of mentaal niet stabiel…
280
00:22:48,700 --> 00:22:52,746
…of als je emotioneel niet sterk was…
281
00:22:52,829 --> 00:22:55,791
…was je een gevaar voor de veiligheid.
282
00:22:55,874 --> 00:22:58,543
Dan werd je er meteen uitgezet.
283
00:22:59,669 --> 00:23:04,841
In plaats van te vragen
of alles oké met je was…
284
00:23:04,925 --> 00:23:07,344
…werd je keihard aangepakt.
285
00:23:07,427 --> 00:23:10,806
Als je het niet kon bijbenen,
dan donderde je maar op.
286
00:23:13,308 --> 00:23:16,645
Dit is het protocol, hè? De predikant.
287
00:23:16,728 --> 00:23:19,815
Eerwaarde, verlost u me van mijn zonden?
288
00:23:20,399 --> 00:23:24,528
We spraken niet echt vaak
over onze gevoelens.
289
00:23:24,611 --> 00:23:27,823
We deden het op onze eigen manier.
290
00:23:27,906 --> 00:23:33,495
Een fles whiskey opentrekken
en op dingen terugkijken.
291
00:23:33,578 --> 00:23:36,581
Maar we leerden niet veel over onszelf.
292
00:23:37,582 --> 00:23:40,836
{\an8}Hij deelde met mij…
293
00:23:40,919 --> 00:23:43,338
{\an8}…dat hij een moeilijk jeugd had gehad.
294
00:23:43,422 --> 00:23:46,800
Daardoor was hij
een fel mannetje geworden…
295
00:23:46,883 --> 00:23:50,679
…dat vond dat hij zichzelf
moest beschermen.
296
00:23:50,762 --> 00:23:55,934
En dat deed hij door hard voor zichzelf
en voor anderen te zijn.
297
00:23:56,935 --> 00:24:00,730
Ik was al te veel vrienden verloren.
298
00:24:00,814 --> 00:24:03,483
Dan word je vanzelf een eikel.
299
00:24:03,567 --> 00:24:07,237
Zo was het gewoon.
'Jij kan dit niet. Wegwezen.'
300
00:24:12,284 --> 00:24:14,578
Niemand kon ermee omgaan.
301
00:24:15,996 --> 00:24:21,209
Als het te zwaar werd,
ging ik naar de rivier.
302
00:24:23,378 --> 00:24:26,047
Je verliest iemand en dan wil je…
303
00:24:29,718 --> 00:24:32,053
Je wilt hem terug, dus je gaat zoeken.
304
00:24:32,137 --> 00:24:34,347
En dat kan niet zonder kajak.
305
00:24:34,431 --> 00:24:38,435
Je voelde hem het best
als je op de rivier was.
306
00:24:39,769 --> 00:24:42,189
We moesten kajakken weer leuk vinden.
307
00:24:42,272 --> 00:24:45,609
Datgene doen
wat ons in Californië inspireerde…
308
00:24:46,151 --> 00:24:48,653
…maar dan in een groter gebied.
309
00:24:49,488 --> 00:24:53,241
En voor Scott betekende dat…
310
00:24:53,325 --> 00:24:55,494
…de vier rivieren.
311
00:25:04,878 --> 00:25:09,216
De eerste keer dat we weer samen
op het paard zaten…
312
00:25:09,299 --> 00:25:11,259
…was de Upper Karnali.
313
00:25:15,096 --> 00:25:18,225
DE EERSTE VAN DE VIER RIVIEREN
314
00:25:18,308 --> 00:25:19,768
Draaien we?
315
00:25:19,851 --> 00:25:23,813
De berg Kailash
heeft een speciale betekenis.
316
00:25:23,897 --> 00:25:27,609
De hindoes geloven
dat als het regent op de Kailash…
317
00:25:27,692 --> 00:25:31,947
…dat het water dan zeven keer
om de berg heen draait.
318
00:25:32,030 --> 00:25:35,992
En dan stroomt het eruit
richting de vier windstreken.
319
00:25:36,076 --> 00:25:40,789
In het westen stroomt de Sutlej.
In het noorden de Indus.
320
00:25:40,872 --> 00:25:45,835
In het oosten de Tsangpo.
En in het zuiden de Karnali.
321
00:25:45,919 --> 00:25:49,339
Onze reis begint met de Karnali.
322
00:25:50,257 --> 00:25:55,804
Een pelgrimstocht maken naar de Kailash
en over de vier rivieren kajakken…
323
00:25:55,887 --> 00:26:00,350
…was in mijn beleving het hoogste
dat je op sportgebied kan bereiken.
324
00:26:01,893 --> 00:26:05,855
We zijn nu op weg
naar de bron van de Karnali.
325
00:26:05,939 --> 00:26:09,150
Wat we hier zien is de eerste afdaling.
326
00:26:09,234 --> 00:26:12,028
Dit is dag één van ongeveer 20 dagen.
327
00:26:14,781 --> 00:26:18,994
Het duurde zeven dagen
om ons eerste punt te bereiken.
328
00:26:21,496 --> 00:26:24,124
Aan de eerste kloof viel niet te ontkomen.
329
00:26:25,417 --> 00:26:27,627
Wanden van wel 2500 meter hoog.
330
00:26:36,344 --> 00:26:39,598
Je bevindt je in een kloof,
in de middle of nowhere.
331
00:26:39,681 --> 00:26:41,891
Je kan alleen maar stroomafwaarts.
332
00:26:42,475 --> 00:26:43,560
Je bent alleen.
333
00:26:45,145 --> 00:26:46,479
{\an8}Wat is er, Scott?
334
00:26:46,563 --> 00:26:47,897
{\an8}Een beetje regen.
335
00:26:49,024 --> 00:26:50,275
{\an8}Maak je je zorgen?
336
00:26:52,193 --> 00:26:54,321
{\an8}Maakt het niet beter.
337
00:26:55,780 --> 00:26:59,534
Toen we in het hart aankwamen,
was dat wel een test.
338
00:27:00,577 --> 00:27:03,580
Maar het meest voor Charlie.
339
00:27:03,663 --> 00:27:10,253
Hij had echt het gevoel
dat we misschien te ver waren gegaan.
340
00:27:12,213 --> 00:27:15,800
Dit is echt een flinke kloof.
341
00:27:16,301 --> 00:27:17,969
Hij was uit zijn comfort zone.
342
00:27:18,053 --> 00:27:20,972
Het leek wel een oorlogssituatie.
343
00:27:21,056 --> 00:27:23,141
Het doet iets met je geest.
344
00:27:23,224 --> 00:27:27,979
Ik vond dat zij beter waren
en er knakte iets in me.
345
00:27:28,063 --> 00:27:30,357
Het was echt zwaar.
346
00:27:30,440 --> 00:27:36,363
Ik heb veel mensen gezien.
En het moment waarop ze afhaakten.
347
00:27:37,822 --> 00:27:41,451
Dit blijft niet eeuwig.
Je moet een passie hebben.
348
00:27:42,369 --> 00:27:47,791
En als het instabiel wordt,
wordt het gevaarlijk.
349
00:27:48,708 --> 00:27:52,170
En na die geul, de dag erop…
350
00:27:52,921 --> 00:27:56,424
…zei hij dat hij niet met ons
meeging stroomafwaarts.
351
00:27:56,508 --> 00:28:00,053
Ik besefte niet
dat hij dat voor altijd bedoelde.
352
00:28:01,596 --> 00:28:04,182
Dat was wel een moment
voor Charlie en mij…
353
00:28:04,265 --> 00:28:06,726
…want dat was onze laatste keer samen.
354
00:28:07,644 --> 00:28:10,438
Charlie wist alles van de geschiedenis.
355
00:28:11,022 --> 00:28:14,818
Het was Charlie's droom
om die vier rivieren te bedwingen.
356
00:28:14,901 --> 00:28:16,486
Succes, makker.
357
00:28:16,569 --> 00:28:18,988
Wees voorzichtig.
-Jij ook.
358
00:28:19,072 --> 00:28:20,073
Later.
359
00:28:20,156 --> 00:28:23,034
Ik zag mezelf als Scotts mentor.
360
00:28:23,118 --> 00:28:27,914
En hij heeft meer talent dan ik,
dus Scott zou het moeten kunnen.
361
00:28:28,790 --> 00:28:33,002
Maar we zaten echt op een ander niveau.
362
00:28:33,795 --> 00:28:35,880
En het brak mijn hart.
363
00:28:37,257 --> 00:28:42,137
We besloten het af te ronden.
En in die tijd…
364
00:28:42,220 --> 00:28:45,348
…was het de indrukwekkendste trip ooit.
365
00:28:46,307 --> 00:28:49,561
Niet lang daarna
ontmoette ik Mikey en Allan…
366
00:28:49,644 --> 00:28:52,147
…voor de eerste afdaling van de Sutlej.
367
00:28:55,191 --> 00:29:00,864
Scott vertelde me over zijn droom
toen we al bij de Sutlej waren.
368
00:29:00,947 --> 00:29:03,032
DE TWEEDE RIVIER
369
00:29:03,116 --> 00:29:05,368
Je kunt het vergelijken…
370
00:29:05,452 --> 00:29:10,373
{\an8}…met het beklimmen van de hoogste berg,
vanaf vier kanten.
371
00:29:10,957 --> 00:29:13,418
Een van de belangrijkste kenmerken…
372
00:29:13,501 --> 00:29:17,839
{\an8}…is een 900 meter hoge rotswand.
373
00:29:21,217 --> 00:29:24,137
Het was mijn eerste trip met Scott.
374
00:29:24,220 --> 00:29:29,601
Misschien dat hij ons wat traag vond
want hij hield van knallen.
375
00:29:30,810 --> 00:29:33,188
Maar uiteindelijk deden we dat allemaal.
376
00:29:36,357 --> 00:29:41,571
Het lijkt soms wat afschrikwekkend als je
een daling van duizenden meters hebt.
377
00:29:43,031 --> 00:29:44,532
Maar één dag tegelijk.
378
00:29:44,616 --> 00:29:49,829
En wat ik me goed herinner,
is dat ik voor het eerst besefte…
379
00:29:49,913 --> 00:29:52,540
…dat die rivieren in de Himalaya…
380
00:29:53,166 --> 00:29:57,295
…uitkwamen bij een dam,
en dan houdt de rivier op.
381
00:29:58,755 --> 00:30:03,885
En het diepste wildwaterdeel van de rivier
staat vol water.
382
00:30:05,261 --> 00:30:06,805
Schitterend wildwater.
383
00:30:07,639 --> 00:30:12,685
En er staan allemaal mensen te kijken,
hier in Rampur.
384
00:30:14,062 --> 00:30:16,731
Na de Sutlej waren we echt opgewonden…
385
00:30:16,815 --> 00:30:20,610
…omdat we bijna elke avond
over de Tsangpo spraken.
386
00:30:24,572 --> 00:30:29,702
De Tsangpo was logistiek gezien
andere koek, dat was een monster.
387
00:30:30,829 --> 00:30:33,414
Ik weet nog dat ik tegen Charlie zei:
388
00:30:33,498 --> 00:30:37,085
'Hé, ik wil van de Tsangpo
een mediading maken…
389
00:30:37,168 --> 00:30:38,878
…en ik wil jou erbij.'
390
00:30:39,838 --> 00:30:42,298
Ik was toen fotograaf…
391
00:30:42,382 --> 00:30:46,427
…omdat ik wat ouder werd
en niet meer zo vaak kajakte.
392
00:30:46,511 --> 00:30:50,473
Die vier rivieren
hoefden voor mij niet meer zo nodig.
393
00:30:50,557 --> 00:30:54,602
Ik zag meer in het vastleggen
van de volgende generatie.
394
00:30:55,144 --> 00:30:58,731
Charlie en ik waren geobsedeerd
door de Tsangpo.
395
00:30:58,815 --> 00:30:59,899
DE DERDE RIVIER
396
00:30:59,941 --> 00:31:02,151
Het is de diepste geul ter wereld.
397
00:31:02,235 --> 00:31:05,113
Tussen de 8000 meter hoge Gyala Peri…
398
00:31:05,196 --> 00:31:08,491
…en de even hoge Namcha Barwa in.
399
00:31:10,076 --> 00:31:12,912
Met een lengte van 240 kilometer.
400
00:31:13,454 --> 00:31:16,249
De afdaling is bijna vier kilometer.
401
00:31:16,791 --> 00:31:22,547
Op iets dat met een waanzinnige snelheid
van het Tibetaans Plateau raast.
402
00:31:23,464 --> 00:31:27,677
Er was toen nog een ploeg,
die van Whitwalker.
403
00:31:28,219 --> 00:31:31,848
En ik was bang
dat zij ons voor zouden zijn.
404
00:31:32,682 --> 00:31:34,851
Ze gingen het water in…
405
00:31:34,934 --> 00:31:39,355
…maar al heel snel
miste Doug Gordon een move…
406
00:31:39,439 --> 00:31:43,192
…werd naar het midden geduwd
en is nooit meer teruggezien.
407
00:31:47,780 --> 00:31:50,116
Toen dat gebeurde…
408
00:31:50,199 --> 00:31:53,953
…beseften we
dat we rustig de tijd moesten nemen.
409
00:31:54,913 --> 00:32:01,669
Het was een enorme voorbereiding,
maandenlang satellietkaarten bekijken.
410
00:32:01,753 --> 00:32:03,671
En bang zijn.
411
00:32:03,755 --> 00:32:07,175
En dan nog de politieke problemen.
412
00:32:07,258 --> 00:32:10,720
Het werd heel snel een gigaprobleem.
413
00:32:19,228 --> 00:32:21,439
Er waren zo veel componenten…
414
00:32:21,522 --> 00:32:25,902
…en de planning kostte me
zo veel slapeloze nachten.
415
00:32:25,985 --> 00:32:29,113
Ik gaf mijn hele ziel en zaligheid.
416
00:32:33,743 --> 00:32:35,536
Om te slagen…
417
00:32:35,620 --> 00:32:38,748
…had ik echt de allerbesten nodig.
418
00:32:39,832 --> 00:32:43,044
{\an8}Dit is wel een bijzondere dag.
419
00:32:43,127 --> 00:32:46,673
{\an8}Vandaag gaan Scott Lindgren,
Johnnie en Willie Kern…
420
00:32:47,340 --> 00:32:51,970
…Dustin Knapp, Mike Abbott,
Allan Ellard en Steve Fisher…
421
00:32:52,887 --> 00:32:56,099
…de Yarlung Tsangpo afdalen.
422
00:32:59,978 --> 00:33:04,899
Het wordt echt pittig.
Het is een onstuimige rivier.
423
00:33:18,413 --> 00:33:20,832
…hij kwam in een draaikolk terecht…
424
00:33:21,374 --> 00:33:24,460
…en toen ie weer boven kwam,
werd ie weer gepakt.
425
00:33:24,544 --> 00:33:26,754
Het is hier echt link.
426
00:33:36,848 --> 00:33:40,935
Ik weet niet of het op film staat,
maar ik kreeg er echt van langs.
427
00:33:43,146 --> 00:33:44,355
Ik dook een gat in.
428
00:33:45,023 --> 00:33:47,150
Ik dacht dat ik 't niet zou redden.
429
00:33:48,860 --> 00:33:49,944
Lange dag.
430
00:33:50,737 --> 00:33:53,823
We zitten op zo'n negen kilometer
van Rainbow Falls.
431
00:33:53,906 --> 00:33:58,327
Deze rapid is de doorgang
naar een grote geul…
432
00:33:58,995 --> 00:34:01,497
…die we als een probleem zagen.
433
00:34:12,967 --> 00:34:14,677
Het was het volhouden.
434
00:34:16,012 --> 00:34:18,514
Het was de afstand, het lijden.
435
00:34:20,892 --> 00:34:22,894
Maar lijden is lekker.
436
00:34:24,437 --> 00:34:27,482
Het trok me aan, ik genoot ervan.
437
00:34:28,524 --> 00:34:30,693
Waar ik nu zit…
438
00:34:30,777 --> 00:34:34,030
…is een van de machtigste plekken
op aarde.
439
00:34:34,113 --> 00:34:37,075
Rainbow Falls, een waterval van 30 meter.
440
00:34:37,158 --> 00:34:40,620
Met eronder een waterval van 40 meter…
441
00:34:40,703 --> 00:34:44,207
…waarin de krachten
van de Himalaya bij elkaar komen.
442
00:34:47,710 --> 00:34:51,672
Onze reis slaat nu
een andere richting in.
443
00:34:51,756 --> 00:34:54,467
We moeten te voet een pas nemen…
444
00:34:54,550 --> 00:34:57,470
…en dat is een groot obstakel.
445
00:34:58,387 --> 00:35:01,099
Het was een van de lastigste delen.
446
00:35:01,724 --> 00:35:05,645
Als je uitglijdt,
val je zo'n 700 meter naar beneden.
447
00:35:07,021 --> 00:35:10,525
Niemand heeft me verteld
dat we ook moesten klimmen.
448
00:35:10,608 --> 00:35:14,362
Ik hoop dat we het allemaal halen…
449
00:35:14,445 --> 00:35:18,658
…want het wordt
een loodzware afdaling.
450
00:35:18,741 --> 00:35:22,078
Je leert iemand heel goed kennen…
451
00:35:22,161 --> 00:35:24,997
…als je je voor zoiets opgeeft.
452
00:35:25,081 --> 00:35:27,375
Het leven onder een vergrootglas.
453
00:35:28,668 --> 00:35:32,338
We zijn net een pas
van vier kilometer overgestoken.
454
00:35:33,506 --> 00:35:35,299
De dragers zeiden:
455
00:35:35,383 --> 00:35:39,679
'Als je ons niet het dubbele betaalt…
456
00:35:39,762 --> 00:35:42,473
…dan laten we jullie hier achter.'
457
00:35:42,974 --> 00:35:47,478
En ze dreigden geweld te gebruiken.
458
00:35:47,562 --> 00:35:48,396
Nummer?
459
00:35:48,479 --> 00:35:51,023
Die gasten bestelen ons gewoon.
460
00:35:55,778 --> 00:35:58,573
Hou op over geld, oké?
461
00:35:58,656 --> 00:36:03,202
Scott had er geen kracht meer voor.
462
00:36:04,579 --> 00:36:10,459
En dat was de enige keer
dat ik zijn rauwe kant zag.
463
00:36:10,543 --> 00:36:12,336
Of zijn irritatie.
464
00:36:12,420 --> 00:36:13,546
Fuck.
465
00:36:17,383 --> 00:36:19,802
O ja? Wat wil je dan?
466
00:36:19,886 --> 00:36:22,889
Het verraste me. Is het stress?
467
00:36:23,681 --> 00:36:27,310
Of speelt er misschien iets in zijn hoofd?
468
00:36:27,393 --> 00:36:30,605
We zijn de lul.
-We hebben een probleem.
469
00:36:30,688 --> 00:36:32,940
Maar we zijn nog niet de lul.
470
00:36:34,483 --> 00:36:38,070
We hebben geen andere optie
dan ze gewoon te betalen.
471
00:36:38,154 --> 00:36:40,907
Als je op zo'n 25, 30 dagen zit…
472
00:36:40,990 --> 00:36:44,076
…ontstaat er een andere dynamiek.
473
00:36:50,208 --> 00:36:54,503
Het wordt allemaal heel gevoelig,
en ik had al een tijd geen rust gehad.
474
00:36:57,715 --> 00:37:02,845
Dat van vandaag was de eerste keer
in tien jaar Himalaya…
475
00:37:02,929 --> 00:37:08,100
…dat we gegijzeld en bestolen werden
door onze 43 dragers.
476
00:37:08,893 --> 00:37:14,815
Maar we gaan gelukkig naar Payu.
Iedereen wil hier wel weg.
477
00:37:15,775 --> 00:37:20,279
Het had daar wel duizend keer
kunnen mislukken.
478
00:37:20,363 --> 00:37:23,824
Elke dag gebeurde er wel iets…
479
00:37:23,908 --> 00:37:26,452
…waardoor de expeditie in gevaar kwam.
480
00:37:27,536 --> 00:37:30,915
Het feit dat we het gered hebben,
als ik erop terugkijk…
481
00:37:30,998 --> 00:37:33,834
…dat is gewoon verbluffend.
482
00:37:36,170 --> 00:37:40,424
Na de Tsangpo
was ik geestelijk en lichamelijk…
483
00:37:40,508 --> 00:37:42,593
…helemaal leeg.
484
00:37:43,302 --> 00:37:46,013
Jongens, gefeliciteerd.
-Dank je.
485
00:37:46,097 --> 00:37:49,642
Scott, je bent een kajakker
van wereldklasse…
486
00:37:49,725 --> 00:37:52,019
…maar zelfs jij kreeg het benauwd.
487
00:37:52,103 --> 00:37:56,023
De Tsangpo-ervaring
heeft ons heel veel gekost.
488
00:37:57,066 --> 00:37:59,986
Maar het meest van Scott.
489
00:38:00,486 --> 00:38:02,488
Het veranderde alles.
490
00:38:04,282 --> 00:38:07,618
Deze sport, mentaal gezien…
491
00:38:07,702 --> 00:38:12,081
…je gaat dagen en dagen door…
492
00:38:12,164 --> 00:38:14,083
…en als het klaar is…
493
00:38:15,042 --> 00:38:18,254
…zijn we zo uitgeput…
494
00:38:18,879 --> 00:38:22,091
…dat we even moeten doorzakken.
495
00:38:22,967 --> 00:38:28,764
Terugkeren is dan echt
het allermoeilijkste om te doen.
496
00:38:28,848 --> 00:38:31,600
Nog een flesje bier.
497
00:38:33,686 --> 00:38:36,397
Meer heb ik niet.
498
00:38:37,273 --> 00:38:41,402
Hoe geef je dit een plek
en doe je er iets goeds mee…
499
00:38:41,485 --> 00:38:45,197
…en niet alleen denken:
was ik nog maar daar.
500
00:38:49,535 --> 00:38:52,496
En je belandt in een patroon…
501
00:38:53,080 --> 00:38:59,503
…waarin je vol gas geeft,
dagen achter elkaar…
502
00:38:59,587 --> 00:39:04,258
…even flink doorzakt,
je uitrusting pakt, en weer gaat…
503
00:39:04,342 --> 00:39:06,927
En dat herhaal je steeds weer.
504
00:39:07,011 --> 00:39:09,555
Het is een krankzinnig leven.
505
00:39:12,850 --> 00:39:18,272
{\an8}Als je een expeditie voltooid,
die veel media-aandacht krijgt…
506
00:39:18,356 --> 00:39:21,942
…dan krijg je steevast de vraag:
En wat nu?
507
00:39:22,026 --> 00:39:23,277
TSANGPO OVERWONNEN
508
00:39:23,361 --> 00:39:27,573
Dit is wat je wilde. Je bent nu 30.
Wat is je volgende avontuur?
509
00:39:27,656 --> 00:39:32,536
In die tijd keek ik naar de Indus.
De vierde en laatste rivier.
510
00:39:32,620 --> 00:39:36,999
Ik heb de Sutlej gedaan,
de Karnali en de Tsangpo.
511
00:39:37,083 --> 00:39:38,751
Nu de Indus nog.
512
00:39:38,834 --> 00:39:42,922
Maar Pakistan was verboden gebied
voor toeristen.
513
00:39:43,005 --> 00:39:47,843
Ik had ook wel even rust nodig,
ik moest op adem komen.
514
00:39:47,927 --> 00:39:50,930
Maar dat zat er dus niet in.
515
00:39:51,931 --> 00:39:56,352
We hebben een tour gemaakt
door Amerika, het was een succes.
516
00:39:56,435 --> 00:39:58,687
Ik hoop dat jullie ervan genieten.
517
00:39:58,771 --> 00:40:02,858
Ik ging het hele land door
om de film te promoten.
518
00:40:02,942 --> 00:40:05,653
Ik moest een televisieprogramma maken.
519
00:40:05,736 --> 00:40:08,489
Dat was ik allemaal niet gewend.
520
00:40:08,572 --> 00:40:12,243
Ik wist niet hoe dat moest
en het ging aan de haal met me.
521
00:40:14,036 --> 00:40:16,330
Hiervoor was het alleen maar kajakken.
522
00:40:16,414 --> 00:40:21,836
En nu draaide alles om de productie.
523
00:40:22,420 --> 00:40:25,214
Het was een hele overgang voor hem.
524
00:40:25,297 --> 00:40:28,968
Je krijgt grotere budgetten
en dan moet je leveren.
525
00:40:29,051 --> 00:40:34,348
Dat betekent presteren.
Mensen verwachten van alles van je.
526
00:40:34,432 --> 00:40:36,809
Het was een fulltime baan…
527
00:40:36,892 --> 00:40:41,188
…en ik was echt bezig met een bedrijf.
528
00:40:41,272 --> 00:40:44,733
Grotere sponsors aantrekken, meer geld.
529
00:40:46,318 --> 00:40:50,156
Dat was voor iedereen wel een keerpunt.
530
00:40:50,239 --> 00:40:53,492
Voor wat betreft omgaan met Scott.
531
00:40:53,576 --> 00:40:57,830
Ik herinner me een
opvallend gesprek met hem.
532
00:40:57,913 --> 00:41:01,459
Hij zei: 'Die rivieren doen me niks meer.
533
00:41:01,542 --> 00:41:05,629
Het gaat alleen nog maar om filmen
en de hypotheek betalen.'
534
00:41:06,505 --> 00:41:10,092
Dat had ik Scott nog nooit horen zeggen.
535
00:41:10,176 --> 00:41:12,761
Dat was contra van wat wij wilden.
536
00:41:12,845 --> 00:41:16,140
Het ging ons om de rivier.
537
00:41:17,808 --> 00:41:21,729
De jaren erna ging ik naar Afrika.
538
00:41:24,773 --> 00:41:28,027
DE WITTE NIJL
OEGANDA
539
00:41:28,110 --> 00:41:31,906
Ik was toen lichamelijk en mentaal
niet fit…
540
00:41:31,989 --> 00:41:35,367
…maar toch gingen we
naar Murchison Falls.
541
00:41:39,622 --> 00:41:46,170
En het was misschien wel
mijn meest angstaanjagende trip.
542
00:41:46,962 --> 00:41:52,384
Aan de rechterkant van de rivier
heerst het Verzetsleger van de Heer.
543
00:41:53,177 --> 00:41:56,388
Je hebt waanzinnig veel wildwater.
544
00:41:57,056 --> 00:42:01,560
De grootste concentratie krokodillen
en nijlpaarden ter wereld.
545
00:42:02,478 --> 00:42:05,356
Dit moet je zeer serieus nemen.
546
00:42:05,439 --> 00:42:10,611
Als het hier fout gaat, dan wacht er
op de bodem wel iemand op je.
547
00:42:11,570 --> 00:42:15,616
Ik heb het één keer gedaan…
548
00:42:15,699 --> 00:42:17,535
…en daar blijft het bij.
549
00:42:23,415 --> 00:42:27,836
{\an8}Tijdens die trip zag ik
dat er iets mis was met mijn broer.
550
00:42:28,629 --> 00:42:32,800
Hij voelde zich lichamelijk zwak.
551
00:42:33,926 --> 00:42:37,179
Hij moest die angst verbergen.
Hij wilde niet…
552
00:42:37,263 --> 00:42:42,476
…de zwakke schakel van de groep zijn.
Hij kent de regels.
553
00:42:43,477 --> 00:42:47,439
Ik zag meteen dat hij niet goed peddelde.
554
00:42:49,984 --> 00:42:52,069
Wat er toen gebeurde…
555
00:42:53,195 --> 00:42:54,989
…als ik omsloeg…
556
00:42:55,739 --> 00:42:58,158
…wist ik niet meer waar ik was.
557
00:42:59,451 --> 00:43:04,290
Het was geen black-out, maar ik wist
gewoon niet meer waar ik was.
558
00:43:04,373 --> 00:43:06,375
Het rollen was een worsteling.
559
00:43:07,626 --> 00:43:10,254
En dit was wel de laatste plek…
560
00:43:10,337 --> 00:43:14,425
…om te moeten worstelen
als je ondersteboven ligt.
561
00:43:15,759 --> 00:43:20,014
De druk die Scott op de groep legde…
562
00:43:20,097 --> 00:43:23,475
Als iemand niet goed peddelde, zei hij:
563
00:43:23,559 --> 00:43:25,019
'Jij slaat deze over.'
564
00:43:25,102 --> 00:43:31,442
En tijdens het eerste deel was hij de man
tegen wie hij dat moest zeggen.
565
00:43:34,695 --> 00:43:37,197
Na die expeditie…
566
00:43:38,073 --> 00:43:42,786
…zei ik: 'Ik neem drie maanden vrij.
Ik moet weten wat er met me is.'
567
00:43:44,580 --> 00:43:49,293
Maar ik kwam er niet uit.
Ik ging naar de dokter…
568
00:43:49,376 --> 00:43:53,339
…maar al mijn vitale organen
waren dik in orde.
569
00:43:54,506 --> 00:43:57,760
Maar misschien werd ik wel gewoon oud…
570
00:43:57,843 --> 00:43:59,386
…en was dat het.
571
00:44:00,262 --> 00:44:05,309
Maar mijn gevoel zei
dat er iets diepers speelde.
572
00:44:05,809 --> 00:44:09,146
Je kan niet eeuwig
op dat niveau presteren.
573
00:44:09,229 --> 00:44:12,441
Die garantie heb je. Je kan 't proberen.
574
00:44:13,651 --> 00:44:16,111
En het enige…
575
00:44:16,195 --> 00:44:21,283
…wat ik nog op mijn lijst had staan,
was de Indus.
576
00:44:21,367 --> 00:44:24,536
Dat was het gat in mijn ziel.
577
00:44:24,620 --> 00:44:31,126
En als ik zou stoppen,
dan moest ik dat loslaten.
578
00:44:32,419 --> 00:44:33,629
En…
579
00:44:36,757 --> 00:44:38,092
…ik stopte ermee.
580
00:44:40,386 --> 00:44:43,180
Scotty zag die overgang…
581
00:44:43,305 --> 00:44:48,727
…als de professional die twijfelde
of hij nog wel de passie had.
582
00:44:48,811 --> 00:44:53,691
Niet meer op de rivier, niet gezond.
583
00:44:53,774 --> 00:44:57,903
Dat is natuurlijk
een krankzinnige spiraal voor zo iemand.
584
00:44:57,986 --> 00:45:02,491
Hij ging naar de bar.
Hij nam van alles te veel.
585
00:45:03,075 --> 00:45:05,869
Ik gebruikte alles. Ik had nooit genoeg.
586
00:45:06,662 --> 00:45:08,747
Om je maar beter te voelen.
587
00:45:09,498 --> 00:45:12,543
En het gevolg was dat langzaam…
588
00:45:12,626 --> 00:45:14,628
…maar zeker…
589
00:45:14,712 --> 00:45:18,132
…iedereen zich van hem afkeerde.
590
00:45:19,591 --> 00:45:23,387
En het voelde als een gevangenis.
591
00:45:24,471 --> 00:45:28,225
Want je bent helemaal alleen.
592
00:45:31,812 --> 00:45:36,817
Die drie maanden zonder rivier
werden acht lange jaren.
593
00:45:44,074 --> 00:45:46,785
Thuis, helemaal alleen…
594
00:45:48,746 --> 00:45:50,873
…en ineens kreeg ik hoofdpijn.
595
00:45:52,291 --> 00:45:55,919
Ik ging dingen dubbel zien.
Ik werd duizelig.
596
00:45:58,213 --> 00:46:00,257
En ik raakte buiten westen.
597
00:46:03,886 --> 00:46:06,180
Ik lag daar…
598
00:46:07,848 --> 00:46:11,560
…en kwam bij,
en de hoofdpijn was verschrikkelijk.
599
00:46:12,811 --> 00:46:17,065
Er was iets mis.
En ik wilde weten wat er was.
600
00:46:19,568 --> 00:46:21,028
Ik ging naar de dokter.
601
00:46:21,779 --> 00:46:25,991
Ik vertelde hem wat er gebeurd was
en hij zei: 'We gaan een foto maken.'
602
00:46:30,120 --> 00:46:32,998
En dat was het begin van alles.
603
00:46:34,500 --> 00:46:38,295
Ik werd gebeld, 's avonds.
604
00:46:40,756 --> 00:46:46,845
Hij zei: 'Ik heb een hersentumor
zo groot als een kleine honkbal…
605
00:46:46,929 --> 00:46:48,639
…in mijn achterhoofd.
606
00:46:49,473 --> 00:46:51,016
Ik ging op m'n knieën.
607
00:46:52,935 --> 00:46:55,562
Het ergste moment van mijn leven.
608
00:47:02,110 --> 00:47:07,241
Scott heeft een hypofysetumor.
Die uiten zich op verschillende manieren.
609
00:47:07,324 --> 00:47:11,537
{\an8}Mensen hebben hevige hoofdpijn,
we maken een scan en dan zien we het.
610
00:47:11,620 --> 00:47:15,707
Het grootste gevaar is gezichtsverlies.
611
00:47:15,791 --> 00:47:18,085
En ze kunnen ook bloeden.
612
00:47:18,168 --> 00:47:22,005
Als dat zo is,
groeit de tumor niet zo snel…
613
00:47:22,089 --> 00:47:27,678
…maar door het bloed
gaat hij wel meer ruimte innemen…
614
00:47:27,761 --> 00:47:30,097
…en drukt dan de oogzenuwen weg.
615
00:47:30,180 --> 00:47:35,519
Dus als mensen hoofdpijn hebben,
gepaard met gezichtsverlies…
616
00:47:35,602 --> 00:47:37,980
…dan moeten we snel handelen.
617
00:47:38,063 --> 00:47:43,151
Dan moeten ze echt binnen 24 uur
geopereerd worden.
618
00:47:43,819 --> 00:47:47,489
Zijn tumor was groot
en drukte tegen de oogzenuwen…
619
00:47:47,573 --> 00:47:50,701
…en dat moest operatief
behandeld worden.
620
00:47:50,784 --> 00:47:54,037
Ik wist dat de operatie
acht tot tien uur zou duren.
621
00:47:55,163 --> 00:47:58,000
En zonder enige garantie.
622
00:47:59,334 --> 00:48:01,837
Hij zat om de halsslagader gewikkeld…
623
00:48:01,920 --> 00:48:06,091
…en dat maakte de operatie
nog gecompliceerder.
624
00:48:06,174 --> 00:48:10,137
Tijdens de operatie
kan de slagader beschadigd raken.
625
00:48:11,471 --> 00:48:15,684
Wat als hij na de operatie
niets meer zou kunnen?
626
00:48:15,767 --> 00:48:17,936
Wat is dat voor leven voor hem?
627
00:48:20,898 --> 00:48:23,609
En het ergste is natuurlijk overlijden.
628
00:48:27,362 --> 00:48:30,949
Ik liep door de gang met mijn familie,
en Johnnie en Willie.
629
00:48:31,033 --> 00:48:33,577
Het was de langste gang ooit.
630
00:48:34,870 --> 00:48:38,081
We komen bij de deur
naar de operatiekamer…
631
00:48:38,165 --> 00:48:41,168
…en de verpleegster kijkt me aan…
632
00:48:41,251 --> 00:48:45,005
…met een blik van:
'Oké, geef elkaar maar een afscheidskus.'
633
00:48:59,353 --> 00:49:03,106
Ik heb een foto van hem
op de IC na de operatie.
634
00:49:03,190 --> 00:49:08,195
En om Scott zo te zien
is echt angstaanjagend.
635
00:49:08,278 --> 00:49:13,033
Niemand is onoverwinnelijk,
dat heb ik gezien toen Chuck omkwam.
636
00:49:13,116 --> 00:49:16,036
Maar om je vriend
met al die slangen te zien…
637
00:49:16,119 --> 00:49:19,665
…dat was wel een ommekeer voor ons.
'En wat nu?'
638
00:49:21,166 --> 00:49:25,295
We haalden eerst alles weg
dat de oogzenuwen blokkeerden…
639
00:49:25,379 --> 00:49:28,757
…en alles wat die ruimte opvulde.
640
00:49:28,840 --> 00:49:34,429
Wat er overbleef,
was een tumor zo groot als een pinda.
641
00:49:36,223 --> 00:49:38,976
De kans dat het terugkomt bestaat…
642
00:49:39,059 --> 00:49:42,479
…want de buitenkant van de slagader…
643
00:49:42,562 --> 00:49:45,857
…bleek te riskant om te opereren.
644
00:49:49,486 --> 00:49:52,864
Een maand verstreek,
mijn hoofd was in orde…
645
00:49:52,948 --> 00:49:54,324
…en mijn oren…
646
00:49:54,408 --> 00:49:57,744
…en er kwamen weer functies terug…
647
00:49:57,828 --> 00:49:59,788
…die al heel lang weg waren.
648
00:49:59,871 --> 00:50:04,626
Als je je lichamelijk goed voelt,
dan is dat ook goed voor je geest.
649
00:50:05,210 --> 00:50:09,631
Maar ik praatte er met niemand over.
650
00:50:10,298 --> 00:50:12,884
Ik viel terug in het patroon.
651
00:50:12,968 --> 00:50:17,639
Net zoals toen hij neergestoken werd,
gewoon wegstoppen.
652
00:50:17,723 --> 00:50:20,517
Niemand mocht het weten.
653
00:50:21,435 --> 00:50:24,396
Als je ergens niet mee wil dealen…
654
00:50:24,479 --> 00:50:27,232
…dan stop je het gewoon weg.
655
00:50:28,358 --> 00:50:31,319
Op die manier verwerk je het niet…
656
00:50:31,403 --> 00:50:34,197
…maar ga je er alleen mee om.
657
00:50:34,990 --> 00:50:37,534
Ik zag mijn tumor als een zwakte.
658
00:50:39,369 --> 00:50:43,832
En mijn leven lang
stond in het teken van niet zwak zijn.
659
00:50:44,875 --> 00:50:46,877
Kwetsbaar zijn is eng…
660
00:50:46,960 --> 00:50:50,547
…als je je hele leven vecht
om veilig te zijn.
661
00:50:51,381 --> 00:50:55,969
Fysiek ging het steeds beter met me…
662
00:50:57,471 --> 00:51:00,390
…maar geestelijk ging ik achteruit.
663
00:51:02,267 --> 00:51:05,187
De tumor drukte op de hypofyse.
664
00:51:05,270 --> 00:51:10,275
De hypofyse is een klier
die ervoor zorgt hoe je je voelt.
665
00:51:10,358 --> 00:51:14,362
Die hormonen komen niet snel terug,
en soms helemaal niet.
666
00:51:14,446 --> 00:51:19,201
Ik zeg altijd tegen patiënten:
'Je kan je depressief gaan voelen.'
667
00:51:19,701 --> 00:51:22,662
Het duurt maanden
voordat het lichaam hersteld is.
668
00:51:23,371 --> 00:51:26,875
Scott deed een jaar lang
niets anders dan op scans wachten.
669
00:51:26,958 --> 00:51:30,545
'O, je hebt nog zes maanden.'
670
00:51:30,629 --> 00:51:34,341
En zoals hij ermee omging,
was niet goed voor de tumor.
671
00:51:35,217 --> 00:51:39,346
Het is moeilijk om als vriend te zeggen:
'Zit het leven tegen?
672
00:51:39,429 --> 00:51:42,974
Is dit de lange afgrond na de top?'
673
00:51:43,058 --> 00:51:45,018
Hoe pak je dat aan?
674
00:51:45,769 --> 00:51:49,856
Ik schreeuwde om hulp
maar wist niet hoe ik erom moest vragen.
675
00:52:03,620 --> 00:52:07,707
Het keerpunt voor Scott,
en dat heb ik hem nooit verteld…
676
00:52:07,791 --> 00:52:11,503
…was dat hij heel diep viel,
rijden onder invloed.
677
00:52:11,586 --> 00:52:14,422
Toen ik hem ophaalde uit de gevangenis…
678
00:52:14,506 --> 00:52:18,426
…en we naar huis reden,
dat kwam heel hard bij hem binnen.
679
00:52:23,306 --> 00:52:25,600
Maar het redde wel zijn leven.
680
00:52:33,108 --> 00:52:37,737
Ik denk altijd dat het universum
mensen niet zomaar bij elkaar brengt.
681
00:52:40,991 --> 00:52:43,535
{\an8}Ik herinner me de eerste keer nog.
682
00:52:44,786 --> 00:52:47,581
{\an8}We werden voorgesteld door een vriend.
683
00:52:47,664 --> 00:52:50,876
Op een skihelling, een blind date.
684
00:52:50,959 --> 00:52:53,378
En er was meteen een klik.
685
00:52:54,296 --> 00:52:55,839
Toen ik Scott ontmoette…
686
00:52:55,922 --> 00:53:00,635
…was het de Scott die net was genezen
van een hersentumor.
687
00:53:01,344 --> 00:53:03,388
Ze was intuïtief…
688
00:53:03,471 --> 00:53:09,060
…en ze kon op een goeie manier
met me communiceren.
689
00:53:09,144 --> 00:53:11,897
En ik was meteen verliefd op haar.
690
00:53:18,069 --> 00:53:24,409
Voor mijn lieve Patricia,
ik hou zo veel van je.
691
00:53:27,120 --> 00:53:30,373
Het was een intense liefde.
692
00:53:30,457 --> 00:53:35,754
Hij omringde me met een bubbel
van bescherming en kracht.
693
00:53:35,837 --> 00:53:40,884
Het was absoluut zo dat we elkaar hielpen
met het verwerken…
694
00:53:41,468 --> 00:53:43,345
…van ons verleden.
695
00:53:43,845 --> 00:53:46,514
Maar toch lag er een zee tussen ons.
696
00:53:47,599 --> 00:53:54,105
Het was alsof
de liefde van mijn leven een val was…
697
00:53:54,189 --> 00:53:57,484
…die niet wist
hoe hij mij binnen moest laten.
698
00:53:59,736 --> 00:54:02,572
Ik kon niet dichter bij hem komen…
699
00:54:02,656 --> 00:54:06,576
…en ik dacht dat de mindset
die hij nodig had op de rivier…
700
00:54:06,660 --> 00:54:11,665
…net zo werkte in een relatie,
dat hij afstand moest houden.
701
00:54:12,540 --> 00:54:18,296
Als ik een rotdag had of huilde,
dan zei hij: 'Wees 's wat harder, Trish.'
702
00:54:20,715 --> 00:54:25,303
Zij kwam naar me toe en zei:
703
00:54:25,387 --> 00:54:27,222
'Ik kan dit niet meer.
704
00:54:28,723 --> 00:54:32,894
Je bent emotioneel totaal onbereikbaar.'
705
00:54:33,687 --> 00:54:36,606
En ik dacht:
706
00:54:36,690 --> 00:54:39,985
We moeten een andere taal zoeken
om te communiceren.
707
00:54:40,068 --> 00:54:43,863
En toen heb ik hem aangemoedigd…
708
00:54:43,947 --> 00:54:49,035
…om in therapie te gaan,
om onze liefdespatronen te ontdekken…
709
00:54:49,119 --> 00:54:53,164
…en waarom we op deze wereld zijn.
710
00:54:53,248 --> 00:54:54,666
Therapie?
711
00:54:54,749 --> 00:55:00,672
Het grootste deel van mijn jeugd
heb ik dat belachelijk gemaakt.
712
00:55:00,755 --> 00:55:03,508
Hij had zo veel niet verwerkt.
713
00:55:03,591 --> 00:55:08,638
Er was zo veel in zijn relaties
dat weer hersteld moest worden.
714
00:55:09,931 --> 00:55:14,352
Ik begon langzaam te denken aan overgave.
715
00:55:15,020 --> 00:55:18,857
En op dat punt…
716
00:55:19,816 --> 00:55:23,695
…luisterde ik naar wat ze zei.
717
00:55:26,531 --> 00:55:27,866
Ik ging hulp zoeken.
718
00:55:30,201 --> 00:55:34,873
Heel langzaam begon ik te praten.
719
00:55:36,624 --> 00:55:38,793
Hoe meer ik dat deed…
720
00:55:39,836 --> 00:55:44,424
…hoe meer helende werking ik voelde.
721
00:55:45,717 --> 00:55:50,847
En ik voelde dat kwetsbaarheid
een kracht was, geen zwakte.
722
00:55:50,930 --> 00:55:54,184
Kwetsbaarheid was de weg naar voren.
723
00:55:54,934 --> 00:55:59,105
Hij begon intensief met yoga,
en meditatie.
724
00:55:59,189 --> 00:56:02,317
En hij ging lezen. En hij zag in…
725
00:56:03,276 --> 00:56:07,822
…dat hij zijn hart kon volgen
en tegelijk een sportman kon zijn.
726
00:56:09,199 --> 00:56:12,952
Hij wilde zich niet langer
achter dat gordijn verstoppen.
727
00:56:13,953 --> 00:56:17,582
Hij zag het voordeel ervan.
728
00:56:17,665 --> 00:56:22,253
Hij moest zichzelf voorop stellen,
en niet wat hij had gedaan.
729
00:56:22,337 --> 00:56:25,715
Niet zijn prestaties,
niet wat hij allemaal gedaan had.
730
00:56:25,799 --> 00:56:30,303
Hij moest denken: wie ben ik nu?
Wat is mijn waarheid?
731
00:56:31,846 --> 00:56:35,058
Ik genas niet alleen lichamelijk…
732
00:56:35,600 --> 00:56:38,311
…maar ook mentaal en spiritueel.
733
00:56:38,895 --> 00:56:42,690
En hij wilde weer gaan kajakken.
734
00:56:43,400 --> 00:56:46,736
Ik denk dat ik niet helemaal begreep…
735
00:56:46,820 --> 00:56:49,864
…wat dat voor hem betekende.
736
00:56:51,741 --> 00:56:56,037
Hij moest gewoon weer
op het paard springen…
737
00:56:56,121 --> 00:56:58,289
…en de sportman worden.
738
00:57:00,125 --> 00:57:03,420
Ik zei tegen mezelf:
'Kom je bed uit en aan de slag.
739
00:57:03,545 --> 00:57:07,924
Denk alleen nog maar aan dat ene…
740
00:57:08,007 --> 00:57:11,261
…ga erin zitten en zet jezelf ertoe.'
741
00:57:11,970 --> 00:57:14,431
En zo ben ik weer gaan kajakken.
742
00:57:15,515 --> 00:57:19,394
En de eerste maand was heel bescheiden.
743
00:57:26,901 --> 00:57:28,236
Ik moest veel zwemmen.
744
00:57:32,157 --> 00:57:33,783
Ik miste veel moves.
745
00:57:49,174 --> 00:57:51,968
Ik maakte regelmatig een klapper.
746
00:58:04,564 --> 00:58:07,525
Alsof ik weer helemaal
opnieuw moest beginnen.
747
00:58:11,070 --> 00:58:14,908
Maar ineens ging het beter.
748
00:58:19,996 --> 00:58:22,874
Het werd een tweede natuur.
749
00:58:32,842 --> 00:58:36,888
Ik ging de liefde weer voelen.
750
00:58:37,514 --> 00:58:40,225
De rivier was terug in mijn leven.
751
00:58:41,434 --> 00:58:42,977
Ik werd beter.
752
00:58:46,481 --> 00:58:49,442
Ik moest terug
naar de North Fork of the Payette.
753
00:58:49,526 --> 00:58:54,322
Daar was het allemaal begonnen,
en het betekende zo veel voor me.
754
00:58:54,864 --> 00:58:57,283
En ik stap in de auto…
755
00:58:57,367 --> 00:59:01,246
…en ik zie Aniol,
die had ik al eens ontmoet.
756
00:59:13,258 --> 00:59:16,844
Hij was een van de beste kajakkers
ter wereld.
757
00:59:21,349 --> 00:59:24,435
Hij vroeg of ik naar de rivier ging.
'Ja', zei ik.
758
00:59:24,519 --> 00:59:29,274
'Cool, kan ik met je meerijden?'
'Geen probleem, pak je spullen.'
759
00:59:30,108 --> 00:59:33,736
{\an8}Hij was toen een idool.
Je keek tegen hem op.
760
00:59:33,820 --> 00:59:37,740
En tijdens die rit van een uur
kwamen vele verhalen voorbij.
761
00:59:37,824 --> 00:59:40,785
Dat hij de vier rivieren wilde afdalen.
762
00:59:41,995 --> 00:59:45,498
En toen zei hij:
'Wat is de vierde rivier?'
763
00:59:45,623 --> 00:59:48,501
En ik zou dat jaar naar Pakistan gaan.
764
00:59:49,544 --> 00:59:52,005
Hij nodigde me uit om mee te gaan.
765
00:59:52,088 --> 00:59:55,174
Alsof ik door de bliksem werd getroffen.
766
00:59:55,258 --> 00:59:59,345
Ik geloof het pas als we gaan
maar ik zei wel 'ja'.
767
01:00:00,638 --> 01:00:03,224
Wat Aniol voor me deed…
768
01:00:03,308 --> 01:00:08,146
…had ik nooit voor een ander gedaan,
in mijn situatie.
769
01:00:09,188 --> 01:00:14,736
Hij nam me mee en leerde me
wat ik ooit kwijtgeraakt was.
770
01:00:15,528 --> 01:00:18,406
In het begin was hij mijn idool.
771
01:00:18,990 --> 01:00:22,827
De grote Scott, de grote kajakker,
de legende.
772
01:00:22,910 --> 01:00:26,706
Maar na een paar maanden
was hij een goede vriend van me.
773
01:00:28,041 --> 01:00:32,754
Ik heb een groot deel
van mijn kajakcarrière besteed…
774
01:00:32,837 --> 01:00:37,717
…aan het verbannen van zwakte.
En hier stond ik dan…
775
01:00:37,800 --> 01:00:39,802
…de zwakste schakel…
776
01:00:39,886 --> 01:00:44,849
…en mijn kajakvrienden
verbanden mij helemaal niet.
777
01:00:58,571 --> 01:01:02,492
{\an8}20 JAAR NA DE EERSTE AFDALING
778
01:01:03,618 --> 01:01:07,038
Als ik gewond zou raken,
dan was het dus niet voorbestemd.
779
01:01:07,121 --> 01:01:10,041
En als ik om zou komen, dan zij dat zo.
780
01:01:10,124 --> 01:01:15,296
En toen werd al dat harde werken
echt beloond.
781
01:02:10,435 --> 01:02:14,605
Dat was waanzinnig.
Ik ben jullie zo ontzettend dankbaar.
782
01:02:14,689 --> 01:02:15,898
Holy shit.
783
01:02:21,195 --> 01:02:25,908
Een paar kids van een jaar of 20…
784
01:02:25,992 --> 01:02:27,577
…maakten mij weer fit…
785
01:02:28,202 --> 01:02:30,705
…om de Indus af te dalen.
786
01:02:32,206 --> 01:02:35,168
En ik heb een afspraak voor een MRI.
787
01:02:38,504 --> 01:02:41,424
Dit moet dus één keer per jaar.
788
01:02:43,134 --> 01:02:44,635
Ze maken een foto…
789
01:02:44,719 --> 01:02:48,848
…en dan kunnen ze zien
of de tumor rustig is.
790
01:02:50,892 --> 01:02:55,021
Dokter Jian belde me en zei:
791
01:02:55,104 --> 01:02:59,525
'We moeten je gaan bestralen,
de tumor groeit.'
792
01:03:00,443 --> 01:03:04,739
Ik weet nog dat ze uitlegden
wat dat inhield.
793
01:03:04,822 --> 01:03:07,742
Bestralen en andere behandelingen.
794
01:03:07,825 --> 01:03:12,455
Ik kan het me zo goed herinneren.
Scott dacht: lazer op.
795
01:03:12,538 --> 01:03:15,500
Ik zegde alle doktersafspraken af.
796
01:03:15,583 --> 01:03:18,836
Ik wil het niet weten.
Het kan me niks schelen.
797
01:03:18,920 --> 01:03:23,508
Het enige wat ik wilde,
is veilig in een kajak de Indus afdalen.
798
01:03:23,591 --> 01:03:25,384
Dat was alles.
799
01:03:25,468 --> 01:03:31,599
Pakistan werd echt een scheur
in onze relatie.
800
01:03:31,682 --> 01:03:36,229
Bedankt dat je me laat gaan. Mijn god.
801
01:03:37,647 --> 01:03:39,232
Ik of God?
802
01:03:39,941 --> 01:03:43,778
Alles. Jij, God, mijn lichaam…
803
01:03:43,861 --> 01:03:48,366
…mijn hersenen, mijn tumor, alles.
Dit is zo mooi.
804
01:03:49,492 --> 01:03:53,830
Op dat moment
was het voor hem duidelijk…
805
01:03:53,913 --> 01:04:00,336
…dat niemand of niets
hem van de Indus weg zou houden.
806
01:04:01,587 --> 01:04:03,381
En ik…
807
01:04:03,464 --> 01:04:08,719
…had niet alleen een partner
met een hersentumor…
808
01:04:09,470 --> 01:04:14,642
…maar ook een partner
die zijn leven ging riskeren.
809
01:04:15,393 --> 01:04:20,022
Hoe kan je dan rustig wachten
op de afloop?
810
01:04:22,817 --> 01:04:25,194
We werden voor de keuze gesteld.
811
01:04:25,278 --> 01:04:28,573
Volgen we ons liefdespad…
812
01:04:28,656 --> 01:04:32,493
…of gaan we ieder onze eigen weg?
813
01:04:32,577 --> 01:04:36,789
En ik denk dat we allebei
voor onszelf kozen.
814
01:04:36,873 --> 01:04:40,626
En voor Scott was dat de rivier.
815
01:04:45,006 --> 01:04:48,509
Dames en heren,
wij danken u dat u met ons…
816
01:04:52,722 --> 01:04:56,809
Waar dit allemaal op uitdraait
is één groot vraagteken.
817
01:05:12,074 --> 01:05:14,702
Ik ben als de dood voor die bestraling…
818
01:05:14,785 --> 01:05:18,497
…en voor nog een operatie.
819
01:05:18,581 --> 01:05:20,833
Ik ben een knokker…
820
01:05:20,917 --> 01:05:24,712
…maar als ik daarvan verlies,
dan zij dat zo.
821
01:05:34,013 --> 01:05:38,601
Het staat voor mij vast
dat de Indus mijn moeilijkste rivier is.
822
01:05:40,269 --> 01:05:44,357
Niet alleen vanwege
het grote aantal rapids.
823
01:05:44,440 --> 01:05:46,275
Zo'n 200 uit de vijfde klasse.
824
01:05:47,068 --> 01:05:51,614
DE LAATSTE VAN DE VIER RIVIEREN
825
01:05:51,697 --> 01:05:53,783
{\an8}Het is de lengte…
826
01:05:53,866 --> 01:05:56,577
{\an8}…en opgesloten zitten in een geul.
827
01:06:00,706 --> 01:06:03,626
Dit is zo surrealistisch.
828
01:06:03,709 --> 01:06:06,003
Ik was zo veel vergeten…
829
01:06:06,087 --> 01:06:10,341
…ik had dit nooit meer verwacht.
Ik had het opgegeven.
830
01:06:12,593 --> 01:06:17,473
De operatie aan mijn tumor
was het meest vernederende…
831
01:06:17,556 --> 01:06:19,350
…dat me ooit is overkomen.
832
01:06:19,433 --> 01:06:23,688
En om dan te horen
dat de tumor weer groeit…
833
01:06:24,563 --> 01:06:27,608
…was weer zo'n vernederend moment.
834
01:06:29,193 --> 01:06:33,531
Ik heb tien dagen
om het allemaal te doen.
835
01:06:34,323 --> 01:06:37,201
Ik voel me supergezegend
en ben superdankbaar.
836
01:06:40,079 --> 01:06:42,873
Dat Scott hier is, is geweldig.
837
01:06:42,957 --> 01:06:46,711
Het is een optelsom van een levenswerk…
838
01:06:46,794 --> 01:06:51,716
…en om dat te mogen delen
met iemand die ik zo bewonder…
839
01:06:51,799 --> 01:06:54,260
…is een unieke ervaring.
840
01:06:57,263 --> 01:07:01,767
Ik heb Scott gisteren pas ontmoet,
toen we aankwamen in Pakistan.
841
01:07:01,851 --> 01:07:06,897
Ik wist niets van zijn ziekte
of zijn problemen van de laatste jaren.
842
01:07:06,981 --> 01:07:10,317
{\an8}Hij was er zo lang uit geweest,
daar dacht ik aan.
843
01:07:10,401 --> 01:07:15,448
'Kan hij het nog wel?
Kan hij echt de Indus afdalen?'
844
01:07:15,531 --> 01:07:19,702
Want dit is geen rustig riviertje,
de Indus is echt het grote werk.
845
01:07:21,120 --> 01:07:24,081
Na deze trip…
846
01:07:24,165 --> 01:07:27,251
…gaat hij naar huis voor een MRI.
847
01:07:27,334 --> 01:07:33,632
{\an8}Hij heeft misschien niet meer
zo lang te leven als we hopen.
848
01:07:39,472 --> 01:07:40,598
Daar gaan we.
849
01:07:48,314 --> 01:07:52,651
Het is mijn verantwoordelijkheid
om de groep te gidsen.
850
01:07:52,735 --> 01:07:56,030
Ik moet ze laten weten
waar ze naartoe moeten.
851
01:07:58,324 --> 01:08:01,994
Ik ken de belangrijkste stukken…
852
01:08:02,078 --> 01:08:05,831
…maar we hebben het
over een paar honderd rapids.
853
01:08:05,915 --> 01:08:07,583
Soms vlak achter elkaar.
854
01:08:07,666 --> 01:08:11,670
Dus als je in de bovenste zit,
duik je meteen de volgende in…
855
01:08:11,754 --> 01:08:17,093
…en dat geeft je het gevoel
dat je nooit veilig bent.
856
01:08:17,176 --> 01:08:20,096
Je moet altijd scherp en alert zijn.
857
01:08:20,179 --> 01:08:24,517
{\an8}Er is constant spanning.
Het is niet rustig peddelen.
858
01:08:47,957 --> 01:08:50,668
Holy shit. Fuck.
859
01:09:12,898 --> 01:09:15,317
Hou je daaraan vast. Pak vast.
860
01:09:17,403 --> 01:09:18,487
Pak vast.
861
01:09:29,248 --> 01:09:31,959
Dit lukt niet. Het water uit.
862
01:09:36,797 --> 01:09:40,843
Toen Aniol moest zwemmen,
beseften we allemaal…
863
01:09:41,969 --> 01:09:45,055
…als hij het kan, dan kunnen wij het ook.
864
01:09:46,974 --> 01:09:50,519
En dat zette een andere toon voor mij.
865
01:09:54,356 --> 01:09:58,235
Niemand van ons
zat te wachten op een nederlaag.
866
01:09:58,319 --> 01:10:03,782
We moeten weer even warm worden
en een goede nachtrust hebben.
867
01:10:03,866 --> 01:10:05,826
Morgen weer proberen.
868
01:10:08,621 --> 01:10:13,167
Ik voel geen druk om meer te doen
dan waar ik goed in ben.
869
01:10:13,250 --> 01:10:16,337
Ik luister gewoon naar mijn hart.
870
01:10:16,420 --> 01:10:20,716
Ik hoop dat ik helemaal heel beneden kom.
871
01:10:22,760 --> 01:10:25,179
Ik hoef geen weg meer te banen.
872
01:10:25,262 --> 01:10:31,518
Ik voel me gewoon gezegend
dat ik weer op de weg ben.
873
01:10:53,040 --> 01:10:55,417
Ik voel me nu zo nietig.
874
01:11:13,269 --> 01:11:14,311
Fuck.
875
01:11:14,853 --> 01:11:17,690
De rapids zijn lang, complex.
876
01:11:17,773 --> 01:11:21,902
Het is een enorme puzzel.
Maar die lossen we heel langzaam op.
877
01:11:24,780 --> 01:11:29,660
Overal heb je moves, overal diepe gaten.
878
01:11:29,743 --> 01:11:32,329
Als je daarin komt, moet je zwemmen.
879
01:12:30,304 --> 01:12:36,310
Bij elke sport heb je generaties voor je
die een precedent hebben geschapen.
880
01:12:36,393 --> 01:12:41,523
Die met iets tot het uiterste gegaan zijn.
881
01:12:42,107 --> 01:12:47,404
Tot er een jonger iemand komt,
die creatiever is…
882
01:12:47,488 --> 01:12:51,283
…en goed gekeken heeft
naar wat je altijd hebt gedaan.
883
01:12:53,369 --> 01:12:56,538
En nu kajak ik met al die kids…
884
01:12:56,622 --> 01:13:00,709
…die de sport
naar een hoger plan hebben getild.
885
01:13:00,793 --> 01:13:05,506
En ik voel dat ik groei,
en dat ik weer dingen leer.
886
01:13:06,048 --> 01:13:10,636
Ieder lid van deze expeditie
was ongelofelijk.
887
01:13:11,220 --> 01:13:14,306
Het is nu heel anders
dan toen ik zo oud was.
888
01:13:14,390 --> 01:13:16,475
Er waren geen ego's.
889
01:13:17,893 --> 01:13:19,603
Dat was geweldig.
890
01:13:21,480 --> 01:13:26,485
Dit is de meest behulpzame expeditie
waar ik ooit aan mee heb gedaan.
891
01:13:30,989 --> 01:13:34,368
En om dat gedrag te omarmen…
892
01:13:34,451 --> 01:13:38,580
…en er deel van uit te maken,
zie ik echt als een eer.
893
01:13:43,752 --> 01:13:49,758
Als je ziet hoe Benny en Aniol
de rivier aan stukken scheuren.
894
01:13:49,842 --> 01:13:52,428
{\an8}Ik was echt sprakeloos.
895
01:15:02,164 --> 01:15:05,209
Ik ben op veel plekken geweest…
896
01:15:05,292 --> 01:15:08,837
…maar deze plek is echt bijzonder,
zo uniek.
897
01:15:08,921 --> 01:15:12,799
Ik voel me hier thuis. De rivieren,
de bergen, de aardige mensen.
898
01:15:12,883 --> 01:15:17,429
Ze vormen een prachtige plek
om naartoe te gaan, te genieten…
899
01:15:17,513 --> 01:15:20,641
…en te ontdekken.
Ik heb nog nooit zoiets gezien.
900
01:15:20,724 --> 01:15:22,809
Proost, bro.
-Dank je.
901
01:15:22,893 --> 01:15:25,604
Salud, amigo.
-Dat is lekker.
902
01:15:29,525 --> 01:15:34,655
Weten wat je te wachten staat,
is waar het om gaat.
903
01:15:34,738 --> 01:15:39,785
Ik heb grote verwachtingen.
Maar ik ben ook nerveus.
904
01:15:56,969 --> 01:16:01,306
Hieronder is een rapid
waar ik naar uitgekeken heb.
905
01:16:01,390 --> 01:16:04,810
Hij heet Need for Speed. Zo intimiderend.
906
01:16:19,366 --> 01:16:22,035
Ik wilde altijd alles controleren.
907
01:16:23,954 --> 01:16:30,252
Maar toen die tumor kwam,
had ik daar geen controle over.
908
01:16:31,962 --> 01:16:34,464
Ik gaf me over aan het leven.
909
01:16:42,931 --> 01:16:46,602
Ik probeer nu niet meer
alles te controleren.
910
01:16:48,395 --> 01:16:50,731
Ik luister naar mijn hart.
911
01:16:53,650 --> 01:16:57,112
En dat geeft me zo'n vrij gevoel.
912
01:17:32,814 --> 01:17:37,402
DE SAMENVLOEIING
VAN DE INDUS EN DE GILGIT
913
01:17:40,322 --> 01:17:41,323
Ja, gast.
914
01:17:41,865 --> 01:17:44,159
Gehaald.
-Bedankt, makker.
915
01:17:44,242 --> 01:17:48,997
De vierde. Waanzinnig. Ik ben zo blij.
-Dank je wel.
916
01:17:54,127 --> 01:17:56,797
Uit mijn ooghoeken zie ik Scott…
917
01:17:57,923 --> 01:18:01,843
Met z'n hoofd op het spatzeil.
Het betekende zo veel voor hem.
918
01:18:01,927 --> 01:18:06,139
Eindelijk de vierde rivier verslagen.
Het heeft 20 jaar geduurd.
919
01:18:13,480 --> 01:18:16,358
Ik had nooit gedacht dat ik 't zou halen.
920
01:18:51,476 --> 01:18:52,644
Gehaald.
921
01:18:57,482 --> 01:18:58,900
Wat een verhaal.
922
01:19:01,820 --> 01:19:03,572
ÉÉN WEEK LATER
923
01:19:03,697 --> 01:19:07,784
Toen ik klaar was met de Indus,
had ik een afspraak voor een MRI.
924
01:19:10,704 --> 01:19:13,999
Ik wist gewoon zeker dat ie gegroeid was.
925
01:19:14,082 --> 01:19:15,417
Honderd procent.
926
01:19:16,960 --> 01:19:20,839
Ze zeggen dat als ie eenmaal groeit,
dat dat niet stopt.
927
01:19:22,632 --> 01:19:24,885
Ik laat de MRI maken…
928
01:19:25,427 --> 01:19:28,972
…en wacht in spanning af
hoeveel groter hij is geworden.
929
01:19:32,934 --> 01:19:36,897
En toen werd ik gebeld door dokter Jian.
930
01:19:38,774 --> 01:19:41,568
'Ik wil je even laten weten…
931
01:19:43,361 --> 01:19:45,614
…dat je tumor niet gegroeid is.'
932
01:19:48,867 --> 01:19:51,453
Ik kon het gewoon niet geloven.
933
01:19:52,746 --> 01:19:56,249
Ik vind het ongelofelijk dat kajakken…
934
01:19:56,333 --> 01:19:59,628
…en jezelf openstellen
voor je omgeving…
935
01:19:59,711 --> 01:20:03,465
…een effect op de groei
van een tumor zouden hebben…
936
01:20:03,548 --> 01:20:04,883
…of wat dan ook.
937
01:20:07,969 --> 01:20:09,304
Stel je voor.
938
01:20:22,526 --> 01:20:27,739
Ik eindigde met iets dat ik eerst zag…
939
01:20:29,241 --> 01:20:32,536
…als een zwakte, dat me zou verslaan.
940
01:20:33,370 --> 01:20:36,581
En nu zie ik dat heel anders.
941
01:20:39,000 --> 01:20:41,336
Het beste wat me kon overkomen.
942
01:20:44,047 --> 01:20:46,466
En ik kan het navertellen.
943
01:20:55,225 --> 01:21:00,313
Scott deed mee aan een medisch onderzoek
naar het effect…
944
01:21:00,397 --> 01:21:04,568
…van het buitenleven
op de groei van zijn tumor.
945
01:21:04,901 --> 01:21:11,241
Hij vertelt zijn verhaal
aan iedereen over de hele wereld.
946
01:21:11,449 --> 01:21:13,660
De strijd tegen zijn tumor gaat door.
947
01:21:13,743 --> 01:21:18,456
Maar de artsen denken
dat hij nog lang en gezond zal leven.
948
01:21:18,540 --> 01:21:21,459
Hij kajakt nog steeds het hele jaar.
949
01:25:33,002 --> 01:25:34,838
Wat een geweldige vent.
950
01:25:34,921 --> 01:25:36,881
TER NAGEDACHTENIS AAN CHUCK KERN
951
01:25:40,760 --> 01:25:42,303
Heel goed.
952
01:25:44,430 --> 01:25:45,849
Oké. Goed.