1 00:00:02,000 --> 00:00:07,000 Downloaded from YTS.MX 2 00:00:08,000 --> 00:00:13,000 Official YIFY movies site: YTS.MX 3 00:00:12,012 --> 00:00:14,889 WIE HET VERLEDEN BEHEERST, BEHEERST DE TOEKOMST. 4 00:00:14,973 --> 00:00:17,892 WIE HET HEDEN BEHEERST, BEHEERST HET VERLEDEN. 5 00:00:38,788 --> 00:00:40,707 EEN NETFLIX ORIGINAL-DOCUMENTAIRE 6 00:00:55,722 --> 00:00:56,973 DE CIA IN MEXICO 7 00:00:58,683 --> 00:00:59,976 NATIONALE VEILIGHEID 8 00:01:04,981 --> 00:01:06,775 Vandaag is de dag. 9 00:01:06,858 --> 00:01:10,195 Vandaag is de laatste dag dat Red Privada verschijnt. 10 00:01:10,653 --> 00:01:14,699 In zekere zin is dit een afscheid tussen mij… 11 00:01:14,783 --> 00:01:18,453 …de columnist Manuel Buendía, en mijn lezers. 12 00:01:19,704 --> 00:01:23,208 Ik weet zeker dat sommigen er openlijk blij mee zullen zijn… 13 00:01:23,708 --> 00:01:26,544 …terwijl anderen het een beetje zullen betreuren. 14 00:01:27,378 --> 00:01:30,548 Maar omdat ik, zoals altijd, wat tegendraads ben… 15 00:01:31,132 --> 00:01:34,344 …moet ik zeggen dat geen van beiden gelijk heeft. 16 00:01:38,014 --> 00:01:39,808 Maar waar het vandaag om gaat… 17 00:01:40,433 --> 00:01:46,147 …is dat ik een afscheidscadeau heb voor al mijn lezers, aan beide kanten. 18 00:01:47,148 --> 00:01:51,528 Het einde van een verhaal waarvan het eerste hoofdstuk hier is verschenen… 19 00:01:52,070 --> 00:01:55,365 …op 16 juli 1963. 20 00:01:56,407 --> 00:02:00,245 Als een journalist een fase van z'n professionele leven beëindigt… 21 00:02:00,328 --> 00:02:04,207 …geeft hij zich over aan de verleiding om terug te kijken… 22 00:02:04,290 --> 00:02:05,875 …en zich af te vragen… 23 00:02:06,751 --> 00:02:09,254 'Wat was het belangrijkste… 24 00:02:09,337 --> 00:02:13,383 …het leukste of het uitzonderlijkste verhaal dat ik geschreven heb?' 25 00:02:14,801 --> 00:02:17,345 RED PRIVADA DOOR MANUEL BUENDÍA 26 00:02:28,690 --> 00:02:34,028 We moeten oppassen dat we niet naïever en vatbaarder worden voor propaganda. 27 00:02:34,112 --> 00:02:37,073 Onthoud, zoals iemand lang geleden zei… 28 00:02:37,157 --> 00:02:40,577 'Het eerste slachtoffer van oorlog is de waarheid.' 29 00:02:44,581 --> 00:02:45,915 Ik beweer dat… 30 00:02:45,999 --> 00:02:48,126 Je kunt dit opnemen als je wilt. 31 00:02:48,960 --> 00:02:53,214 De geschiedenis heeft geen eigenaars. De geschiedenis is van niemand. 32 00:02:55,592 --> 00:02:58,261 Iedereen die over zulke onderwerpen schrijft… 33 00:02:58,761 --> 00:03:02,015 …moet in de buurt komen van wat we bestuderen… 34 00:03:02,098 --> 00:03:05,268 …om hun standpunten te begrijpen en hoe ze denken. 35 00:03:06,144 --> 00:03:10,440 Hoe houd je je autonomie en afstand? 36 00:03:10,523 --> 00:03:12,400 Ik weet het nog altijd niet. 37 00:03:13,526 --> 00:03:16,404 Op een dag zei Manuel… 38 00:03:17,197 --> 00:03:19,657 'Ik heb wapenhandelaren aangeklaagd… 39 00:03:19,741 --> 00:03:24,662 …en de Tecos van Guadalajara… 40 00:03:24,746 --> 00:03:28,917 …en tirannen als Rubén Figueroa.' 41 00:03:29,584 --> 00:03:32,086 'Maar als ik het tegen de narco's opneem… 42 00:03:32,170 --> 00:03:35,381 …neem ik niet alleen een risico, ik riskeer m'n leven.' 43 00:03:43,473 --> 00:03:47,644 De dag dat ik besefte dat er iets aan de hand was. 44 00:03:47,727 --> 00:03:51,147 Hij liet zijn schoenen poetsen voor Bellinghausen. 45 00:03:51,231 --> 00:03:54,734 Ik zei 'Dat is Manuel.' En ik verraste hem van achteren. 46 00:03:54,817 --> 00:03:57,237 'Manuel.' Hij sprong in de lucht. 47 00:03:57,320 --> 00:04:00,531 'Laat me niet zo schrikken.' Hij was gespannen. 48 00:04:03,618 --> 00:04:06,371 Manuel kwam en vertelde ons… 49 00:04:06,454 --> 00:04:10,208 'Het verhaal waaraan ik werk is ongelofelijk.' 50 00:04:11,084 --> 00:04:12,752 'Het zal losbarsten.' 51 00:04:12,835 --> 00:04:17,048 Hij zag bleek en zei: 'Virgilio, ze gaan me vermoorden.' 52 00:04:18,508 --> 00:04:21,094 Ik zei: 'Manuel, waarom zeg je dat?' 53 00:04:21,177 --> 00:04:25,056 'Kijk naar alles wat er gebeurt. Ze gaan me vermoorden.' 54 00:04:29,394 --> 00:04:34,440 Kijk, als ze me zouden vermoorden… 55 00:04:36,150 --> 00:04:38,861 …en ik m'n beroemde laatste woorden kon zeggen… 56 00:04:39,862 --> 00:04:42,490 …zou ik alleen zeggen: 'Ik heb het verdiend.' 57 00:04:54,961 --> 00:04:57,588 MEXICO-STAD, WOENSDAG 30 MEI 1984 58 00:04:57,672 --> 00:05:01,843 Vanmiddag werd in Mexico-Stad journalist Manuel Buendía vermoord. 59 00:05:01,926 --> 00:05:04,637 De daders zijn gevlucht. De politie onderzoekt. 60 00:05:08,266 --> 00:05:11,394 Er waren maar twee getuigen… 61 00:05:11,477 --> 00:05:16,316 …Rogelio Barrera, een boekhouder die dicht bij de plaats delict werkt. 62 00:05:16,399 --> 00:05:21,154 De andere getuige is Buendía's collega, Juan Manuel Bautista. 63 00:05:21,237 --> 00:05:22,488 Juan Manuel Bautista. 64 00:05:22,572 --> 00:05:24,115 Werkte je met Buendía? -Ja. 65 00:05:24,198 --> 00:05:26,492 Wat was je werk? -Ik was z'n assistent. 66 00:05:26,576 --> 00:05:27,994 Ik werkte in 't archief. 67 00:05:28,077 --> 00:05:30,621 Rond half zeven 's avonds… 68 00:05:30,705 --> 00:05:33,958 …was ik aan het werk in het centrum… 69 00:05:34,042 --> 00:05:40,465 …en Juan Manuel belde me en hij vertelde wat er was gebeurd. 70 00:05:40,548 --> 00:05:43,092 We gingen naar de parkeergarage. 71 00:05:43,176 --> 00:05:46,971 Hij ging naar zijn auto en ik ging kopieën maken. 72 00:05:47,055 --> 00:05:49,640 Hij vroeg me waar ik heenging. 73 00:05:49,724 --> 00:05:52,060 Ik heb geantwoord en dat was het. 74 00:05:52,143 --> 00:05:54,062 Toen hoorde ik de schoten. 75 00:05:57,607 --> 00:05:59,609 Ik ging terug en zag hem liggen. 76 00:05:59,692 --> 00:06:03,112 Hoeveel schoten? -Hij is vier keer neergeschoten. 77 00:06:03,196 --> 00:06:06,616 Weet je hoe lang hij nog leefde? 78 00:06:06,699 --> 00:06:09,702 Of stierf hij meteen? -Ik geloof dat het meteen was. 79 00:06:09,786 --> 00:06:15,333 Ik zag twee mensen wegrennen. 80 00:06:15,416 --> 00:06:18,878 Ze renden naar de hoek van Liverpool en gingen linksaf. 81 00:06:19,504 --> 00:06:22,673 Ik zag een jongeman die hem probeerde te helpen. 82 00:06:22,757 --> 00:06:24,801 Kennelijk was het zijn assistent. 83 00:06:24,884 --> 00:06:30,223 Hij probeerde de schutters te volgen. 84 00:06:30,306 --> 00:06:34,435 Ik zag er één en hij probeerde me neer te schieten, maar ik ging opzij. 85 00:06:34,519 --> 00:06:37,313 Hij botste op iemand toen hij wegliep. 86 00:06:37,397 --> 00:06:42,026 Ik achtervolgde hem, maar raakte 'm kwijt. Ik kwam terug voor Buendía. 87 00:06:42,110 --> 00:06:45,947 Hij was duidelijk erg overstuur, heel bang. 88 00:06:46,030 --> 00:06:48,324 Hij belde me meteen. 89 00:06:48,408 --> 00:06:52,703 Ik zei dat hij het nummer van een bepaald persoon moest halen… 90 00:06:52,787 --> 00:06:55,456 …zodat ik kon zeggen dat moest komen. 91 00:06:55,540 --> 00:07:00,044 Hij was een vriend van Buendía. -Ik mocht dit niet eerder doen. 92 00:07:00,128 --> 00:07:01,337 Zorrilla belde me. 93 00:07:02,255 --> 00:07:05,842 En hij zei op zijn eigen specifieke manier… 94 00:07:05,925 --> 00:07:08,594 'Meneer, wist u dat Buendía is vermoord?' 95 00:07:10,221 --> 00:07:11,431 Zijn exacte woorden. 96 00:07:12,181 --> 00:07:16,310 'Nee, Antonio, je hebt het me net verteld. Hoe anders?' Ik wist het al. 97 00:07:16,394 --> 00:07:18,688 Omdat ik er heel snel was… 98 00:07:19,605 --> 00:07:24,110 …de bus die was gestopt was er nog, de mensen waren er nog. 99 00:07:25,820 --> 00:07:30,116 Ik kende Juan Manuel Bautista en Luis Soto. 100 00:07:30,700 --> 00:07:33,286 Ik begon vragen te stellen. 101 00:07:33,953 --> 00:07:37,081 De buschauffeur zei… 102 00:07:38,040 --> 00:07:40,877 …dat hij twee mensen had gezien. 103 00:07:41,711 --> 00:07:46,507 En een ander, een lange, slanke man die de schutter was. 104 00:07:52,096 --> 00:07:54,182 Ik rende van Varsovia… 105 00:07:55,141 --> 00:07:56,851 …naar Insurgente Centro. 106 00:07:58,394 --> 00:08:04,609 Toen ik hem daar zag liggen op de stoep in zijn regenjas… 107 00:08:06,152 --> 00:08:07,361 Stel je voor. 108 00:08:07,945 --> 00:08:10,239 Ik ben hem alles verschuldigd… 109 00:08:11,032 --> 00:08:14,452 …wat betreft mijn ontwikkeling en werk als verslaggever. 110 00:08:20,082 --> 00:08:23,169 Ik zat vijf straten verderop in een restaurant. 111 00:08:23,252 --> 00:08:26,923 Toen we erachter kwamen, lieten we ons eten staan… 112 00:08:27,006 --> 00:08:29,800 …en liepen we naar de plaats delict. 113 00:08:30,301 --> 00:08:33,554 Er waren al verslaggevers. 114 00:08:33,638 --> 00:08:38,643 We brachten verslag uit omdat we een persbureau waren. 115 00:08:38,726 --> 00:08:43,397 MANUEL BUENDÍA VIER KEER IN DE RUG GESCHOTEN 116 00:08:47,401 --> 00:08:49,820 DOOR CARLOS MONSIVÁIS 117 00:08:49,904 --> 00:08:52,073 MOORD 118 00:08:54,116 --> 00:08:55,701 VERMOORD DOOR TWEE ONBEKENDEN 119 00:08:57,662 --> 00:09:01,791 Vanochtend… Ik denk dat het vandaag was. Ik weet niet hoe laat het is. 120 00:09:01,874 --> 00:09:02,959 Ik sprak hem. 121 00:09:03,042 --> 00:09:05,920 Hij was kalm en maakte een grapje zoals altijd. 122 00:09:06,504 --> 00:09:08,297 Ik verwachtte hem vroeg thuis. 123 00:09:09,298 --> 00:09:11,926 Ik moest hem gaan halen. 124 00:09:12,009 --> 00:09:13,761 Meer heb ik niet te zeggen. 125 00:09:24,647 --> 00:09:28,442 MEXICAANSE PRESIDENT 126 00:09:31,654 --> 00:09:34,448 Hij stond dicht bij haar. Heel erg dichtbij. 127 00:09:34,532 --> 00:09:36,158 WEDUWE VAN MANUEL BUENDÍA 128 00:09:36,242 --> 00:09:41,080 De begroeting leek enorm hypocriet… 129 00:09:42,498 --> 00:09:45,585 …want Manuel was een slachtoffer van de macht. 130 00:09:47,044 --> 00:09:53,467 Sommige aanwezigen waren door Buendía bekritiseerd. 131 00:09:53,551 --> 00:09:56,095 Soms was de kritiek erg vernietigend. 132 00:09:56,637 --> 00:09:58,848 Ik zei tegen mezelf… 133 00:09:58,931 --> 00:10:02,351 'Ze willen zeker weten dat hij dood is.' 134 00:10:04,353 --> 00:10:06,397 Ik veroordeel wat er gebeurd is. 135 00:10:07,607 --> 00:10:09,400 Geweld leidt tot niets. 136 00:10:09,483 --> 00:10:12,945 JOURNALIST VERMOORD 137 00:10:13,029 --> 00:10:17,491 JOURNALISTIEK ROUWT 138 00:10:23,706 --> 00:10:27,126 Ik ontmoette hem bijna 40 jaar geleden in Bucareli. 139 00:10:27,960 --> 00:10:29,962 Hij was toen misdaadjournalist. 140 00:10:30,046 --> 00:10:32,214 Daarna volgde hij de president. 141 00:10:32,298 --> 00:10:35,134 We hebben samen de wereld rondgereisd. 142 00:10:35,217 --> 00:10:38,387 We hebben vaak dezelfde typemachine gedeeld. 143 00:10:42,141 --> 00:10:45,895 Het heeft de journalistieke wereld beïnvloed. 144 00:10:46,937 --> 00:10:49,940 Er was veel woede… 145 00:10:50,024 --> 00:10:52,902 …maar ook veel angst bij journalisten. 146 00:10:53,569 --> 00:10:59,283 We zeiden: 'Zoveel mensen lezen zijn werk. 147 00:11:00,326 --> 00:11:04,705 Als ze hem kunnen vermoorden, wat doen ze dan met ons?' 148 00:11:13,422 --> 00:11:15,883 Sta me toe hier te eindigen… 149 00:11:15,966 --> 00:11:19,637 …en het woord te geven aan onze commentator, Manuel Buendía… 150 00:11:19,720 --> 00:11:24,517 …winnaar van de Nationale Prijs voor Journalistiek in 1977 en 1978… 151 00:11:24,600 --> 00:11:26,519 …met 'Gezegd is Gezegd.' 152 00:11:31,190 --> 00:11:33,609 Afgelopen donderdag… 153 00:11:36,070 --> 00:11:38,906 …in mijn column, die verscheen in… 154 00:11:40,241 --> 00:11:43,119 …ongeveer 30 kranten… 155 00:11:47,039 --> 00:11:52,753 We weten allemaal dat de CIA een dienst is voor spionage en subversie. 156 00:11:53,587 --> 00:11:57,133 Het is een instrument van het Noord-Amerikaanse imperialisme… 157 00:11:57,675 --> 00:12:00,761 …om ons in moeilijke tijden te vergezellen… 158 00:12:00,845 --> 00:12:03,973 …en ze nog erger te maken. Dus… 159 00:12:04,849 --> 00:12:07,101 …lees mijn column morgen, als je wilt. 160 00:12:07,685 --> 00:12:10,312 Dit was 'Gezegd is Gezegd.' 161 00:12:10,938 --> 00:12:16,152 Je hoorde zijn lezers altijd vragen: 'Heb je Buendía's column al gelezen?' 162 00:12:17,194 --> 00:12:19,739 Hij herhaalde zichzelf niet of verzon niets. 163 00:12:20,489 --> 00:12:21,365 Hij loog niet. 164 00:12:22,199 --> 00:12:25,870 Dit gaf gewicht aan de informatie die hij gaf. 165 00:12:28,831 --> 00:12:31,625 ONWETEND 166 00:12:31,709 --> 00:12:35,588 Hij zag er nors uit. 167 00:12:36,380 --> 00:12:39,300 Je kunt zeggen dat hij op een bodyguard leek. 168 00:12:39,383 --> 00:12:43,387 Als je hem zag, zou je denken dat hij voor de DFS werkte. 169 00:12:46,515 --> 00:12:49,059 Hij droeg altijd een pistool in zijn riem. 170 00:12:49,643 --> 00:12:51,645 Hij liet het me een keer zien. 171 00:12:51,729 --> 00:12:54,690 Het leek op een dik boek… 172 00:12:54,774 --> 00:12:57,359 …met een pistool onder de omslag. 173 00:12:59,904 --> 00:13:03,324 Hij lachte zelden. Hij was nooit opzichtig. 174 00:13:04,074 --> 00:13:08,704 Hij was zich altijd bewust van zijn omgeving… 175 00:13:08,788 --> 00:13:12,875 …en van wie er was, ook al leek het niet zo. 176 00:13:15,211 --> 00:13:20,257 De eerste keer dat ik hem zag, zei ik: 'Wauw, wie is die chagrijnige man?' 177 00:13:21,592 --> 00:13:26,639 Ik weet nog dat hij veel achter politici aan zat. 178 00:13:26,722 --> 00:13:29,225 Hij schreef vaak over corruptie. 179 00:13:29,308 --> 00:13:33,938 Hij wist veel omdat hij de politie van binnenuit kende. 180 00:13:36,941 --> 00:13:39,985 Hij was vrolijk, ondanks z'n sombere gezicht… 181 00:13:40,069 --> 00:13:44,073 …met zijn donkere bril en zijn snor. 182 00:13:44,156 --> 00:13:47,952 Hij zag er niet vriendelijk uit, maar was heel vrolijk en aardig. 183 00:13:48,035 --> 00:13:49,912 Hij was een gezellige prater. 184 00:13:50,830 --> 00:13:53,541 We hadden het fijn samen en praten onzin. 185 00:13:53,624 --> 00:13:56,001 Hij heeft me over bepaalde zaken gegrild. 186 00:13:56,085 --> 00:13:59,296 Hij was tenslotte journalist. En ik liet hem. 187 00:13:59,880 --> 00:14:01,590 Ben je niet tevreden? 188 00:14:01,674 --> 00:14:03,175 Ik heb gezegd van wel. 189 00:14:03,259 --> 00:14:07,638 Ik ben erg blij met de manier waarop je de krant hebt geleid. 190 00:14:07,721 --> 00:14:11,141 Ik geef toe dat je de verkoop met 80 procent hebt verhoogd… 191 00:14:11,225 --> 00:14:13,978 …dat de roddelpagina's prominenter zijn… 192 00:14:14,061 --> 00:14:18,023 …en dat de strippagina leuk is voor de kinderen. 193 00:14:18,107 --> 00:14:19,483 Maar da's niet genoeg. 194 00:14:19,567 --> 00:14:22,987 Geef toe dat de krant niet dezelfde is. 195 00:14:23,070 --> 00:14:23,904 Wat bedoel je? 196 00:14:23,988 --> 00:14:27,700 Simpel. Onze reporters halen hun nieuws uit officiële bronnen. 197 00:14:27,783 --> 00:14:31,912 Dezelfde berichten die ook in de andere kranten staan. 198 00:14:31,996 --> 00:14:33,455 Zo kan het niet langer. 199 00:14:55,311 --> 00:14:57,938 Het was een ander Mexico, een andere context. 200 00:14:58,022 --> 00:14:59,732 Het was een gesloten systeem. 201 00:15:02,318 --> 00:15:06,822 Je moest leren hoe je informatie kon verzamelen… 202 00:15:06,906 --> 00:15:09,909 …dat geen product was van zelfcensuur. 203 00:15:09,992 --> 00:15:13,370 In die tijd hadden we niet echt censuur… 204 00:15:13,454 --> 00:15:16,165 …maar er was veel zelfcensuur. 205 00:15:23,088 --> 00:15:27,134 We hadden geen censuur zoals in andere landen… 206 00:15:27,217 --> 00:15:30,262 …waar de overheid alles las voor het werd gedrukt. 207 00:15:30,346 --> 00:15:34,516 Maar er was een sterke band tussen pers en macht. 208 00:15:34,600 --> 00:15:36,602 En er kwam veel geld bij kijken. 209 00:15:36,685 --> 00:15:39,104 Het was een mix van censuur… 210 00:15:39,188 --> 00:15:45,152 …en een strategische alliantie tussen de kranten en de overheid. 211 00:15:45,235 --> 00:15:49,114 Het was een tijd waarin de pers en de regering heel hecht waren. 212 00:15:54,453 --> 00:15:57,831 Een van de politieke instrumenten… 213 00:15:57,915 --> 00:16:01,251 …die de overheid historisch gebruikte… 214 00:16:01,335 --> 00:16:06,048 …om de pers in Mexico te beïnvloeden  was hun controle over de papiervoorraad. 215 00:16:06,131 --> 00:16:11,845 In het verleden controleerden we de pers via PIPSA. 216 00:16:11,929 --> 00:16:14,056 FABRIKANT EN IMPORTEUR VAN PAPIER 217 00:16:14,139 --> 00:16:17,643 Pipsa produceerde krantenpapier. 218 00:16:17,726 --> 00:16:20,938 Ze hadden een monopolie op krantenpapier. 219 00:16:21,021 --> 00:16:25,067 En de overheid gebruikte het om… 220 00:16:25,150 --> 00:16:30,823 …redacteurs en journalisten in gedrukte media te manipuleren. 221 00:16:30,906 --> 00:16:34,618 Ze verkochten het aan de kranten en tijdschriften… 222 00:16:34,702 --> 00:16:38,706 …als een soort subsidie omdat ze de facturen niet inden. 223 00:16:38,789 --> 00:16:43,210 Dus de pers verzamelde openstaande facturen. 224 00:16:43,293 --> 00:16:45,129 Als ze te ver gingen… 225 00:16:45,212 --> 00:16:49,091 …was er een kans dat de overheid die schuld zou innen. 226 00:16:49,174 --> 00:16:52,052 Zo konden ze hen onder controle houden. 227 00:16:54,304 --> 00:16:59,018 De journalistiek was volledig in handen van de overheid. 228 00:16:59,101 --> 00:17:03,147 De columnisten werden gecontroleerd door de president… 229 00:17:03,230 --> 00:17:04,481 …met geld… 230 00:17:04,565 --> 00:17:10,029 …aalmoezen, huizen, auto's, taxi-vergunningen. 231 00:17:10,112 --> 00:17:12,948 Geallieerde schrijvers en redacteurs… 232 00:17:13,032 --> 00:17:15,701 …kregen wat ze noemen chayote. 233 00:17:17,494 --> 00:17:20,998 Dat waren enveloppen vol geld. 234 00:17:21,582 --> 00:17:24,710 Volgens mijn collega-journalisten… 235 00:17:25,335 --> 00:17:26,712 …chayote is een vrucht… 236 00:17:27,421 --> 00:17:31,383 …die heel zoet is in het midden… 237 00:17:31,967 --> 00:17:35,137 …maar als je hem aanraakt, prikt hij. 238 00:17:39,516 --> 00:17:42,936 De grootste kranten in Mexico… 239 00:17:43,020 --> 00:17:46,231 …steunden altijd de PRI-kandidaten. 240 00:17:46,899 --> 00:17:51,320 Excélsior was politiek gezien de belangrijkste krant. 241 00:17:52,780 --> 00:17:56,325 Maar La Prensa was een van de populaire roddelbladen… 242 00:17:56,408 --> 00:17:58,243 …die altijd goed verkocht. 243 00:18:01,288 --> 00:18:05,542 Voor hij journalist werd, ging Buendía naar een conservatief seminarie. 244 00:18:05,626 --> 00:18:10,255 Toen hij eindelijk het seminarie verliet omdat hij geen priester wilde worden… 245 00:18:10,339 --> 00:18:15,677 …ging hij voor La Nación werken, de krant van PAN, de conservatieven. 246 00:18:16,178 --> 00:18:19,807 Hij was een katholiek man… 247 00:18:20,474 --> 00:18:21,767 …nogal conservatief… 248 00:18:22,267 --> 00:18:24,812 …maar hij was iemand die evolueerde. 249 00:18:25,646 --> 00:18:27,689 Zijn manier van denken… 250 00:18:28,649 --> 00:18:32,820 …werd progressiever. 251 00:18:35,781 --> 00:18:39,368 Op de een of andere manier, terwijl hij voor PAN werkte… 252 00:18:39,451 --> 00:18:42,204 …raakte hij betrokken bij La Prensa. 253 00:18:45,040 --> 00:18:47,209 REDACTEUR 254 00:18:47,292 --> 00:18:51,547 Zijn eerste artikel was een beetje gênant, maar ik zal het je vertellen. 255 00:18:51,630 --> 00:18:54,091 Manuels eerste verhaal als redacteur… 256 00:18:54,967 --> 00:18:57,469 …ging over een paar swastika's… 257 00:18:57,553 --> 00:19:00,097 …die op synagogen waren gespoten. 258 00:19:00,180 --> 00:19:01,765 Dat was zijn hoofdverhaal. 259 00:19:02,432 --> 00:19:03,851 HITLER ONTWAAKT. 260 00:19:06,436 --> 00:19:10,357 Het was een krant die zich vooral op misdaad richtte. 261 00:19:11,525 --> 00:19:14,570 Manuel gaf de krant… 262 00:19:14,653 --> 00:19:18,448 …een wending, een radicale transformatie. 263 00:19:18,532 --> 00:19:21,076 Hij schafte de sensatie af… 264 00:19:21,160 --> 00:19:24,705 …en maakte er een informatieve krant van… 265 00:19:24,788 --> 00:19:26,623 …met een politiek scherpe kant. 266 00:19:26,707 --> 00:19:32,212 Hij zei: 'Als je verhalen… 267 00:19:32,296 --> 00:19:34,506 …worden gelezen door het publiek… 268 00:19:34,590 --> 00:19:36,967 …moeten ze ze met plezier lezen… 269 00:19:37,467 --> 00:19:39,261 …zonder te willen kotsen.' 270 00:19:46,310 --> 00:19:50,522 Velen van ons houden van misdaadverhalen. 271 00:19:52,316 --> 00:19:57,196 Het is een kunst van geduld, een kunst van de jacht. 272 00:19:57,696 --> 00:20:00,282 De jager gebruikt verschillende technieken. 273 00:20:00,365 --> 00:20:03,535 Een van hen is op zoek gaan naar de prooi. 274 00:20:07,039 --> 00:20:10,375 Een andere is om jezelf op het pad van de prooi plaatsen. 275 00:20:11,668 --> 00:20:15,380 Roerloos, stil als standbeeld. 276 00:20:17,716 --> 00:20:19,718 Het dier lijkt dichtbij. 277 00:20:20,219 --> 00:20:25,724 Of je nu staat of zit, je hebt je vinger op de trekker. 278 00:20:27,392 --> 00:20:30,479 Je hebt maar een moment om te richten en te schieten. 279 00:20:35,192 --> 00:20:38,195 Er zit een agent in ons allemaal. 280 00:20:40,322 --> 00:20:43,200 Wij hadden een perskaart. 281 00:20:44,243 --> 00:20:46,036 Zij hadden een politiepenning. 282 00:20:46,119 --> 00:20:53,043 Ze gaven sommigen van ons een politiepenning. 283 00:20:53,543 --> 00:20:54,795 Waarvoor diende dat? 284 00:20:54,878 --> 00:20:58,382 Als er een moord was, kon ik zeggen dat ik een agent was. 285 00:20:58,882 --> 00:21:01,593 Als verslaggever lieten ze me niet binnen. 286 00:21:01,677 --> 00:21:05,639 Maar als politieagent kon ik informatie inwinnen. 287 00:21:05,722 --> 00:21:07,349 Daarom hadden we het nodig. 288 00:21:07,432 --> 00:21:11,228 Maar dat betekent niet dat we politieagenten waren. 289 00:21:11,311 --> 00:21:14,731 DOCUMENTAIRE VAN DE FEDERALE VEILIGHEIDSDIENST 290 00:21:14,815 --> 00:21:17,025 Mexico-Stad groeit snel… 291 00:21:17,693 --> 00:21:21,446 …alsof het probeert te herstellen van 80 jaar stagnatie. 292 00:21:22,656 --> 00:21:26,326 Nieuwe grote gebouwen veranderen haar in een moderne stad. 293 00:21:26,410 --> 00:21:29,871 Een daarvan is die van de Federale Veiligheidsdienst. 294 00:21:30,372 --> 00:21:32,082 In de jaren 40… 295 00:21:32,582 --> 00:21:37,713 …als gevolg van de Koude Oorlog… 296 00:21:38,213 --> 00:21:41,008 …werden in Mexico de Federale Veiligheidsdienst… 297 00:21:41,091 --> 00:21:45,220 …en de Dienst voor Politiek en Sociaal Onderzoek opgericht. 298 00:21:49,099 --> 00:21:51,810 Voor de test is behendigheid nodig. 299 00:21:52,894 --> 00:21:56,023 Een lid van de groep springt over acht klasgenoten… 300 00:21:56,815 --> 00:21:58,775 …en volgt met een salto… 301 00:21:59,234 --> 00:22:02,863 …om ons zijn behendigheid te tonen. 302 00:22:05,324 --> 00:22:08,910 Miguel Alemán richtte de Federale Veiligheidsdienst op… 303 00:22:09,536 --> 00:22:11,663 …gebaseerd op de FBI… 304 00:22:11,747 --> 00:22:16,543 …omdat Alemán geïnteresseerd was in binnenlandse vijanden. 305 00:22:20,297 --> 00:22:22,090 Het was heldhaftig. 306 00:22:22,174 --> 00:22:25,427 Het was de beste politiemacht voor federaal onderzoek. 307 00:22:25,510 --> 00:22:30,932 Het werd beschouwd als een van de beste politiemachten ter wereld. 308 00:22:32,934 --> 00:22:37,314 De commandant trok me opzij en zei: 'Ik geef je een groep mannen. 309 00:22:37,397 --> 00:22:41,651 Ik wil dat je ze leert met motorfietsen te rijden. 310 00:22:41,735 --> 00:22:46,031 Want ik wil een groep motorrijders die getrainde agenten mee kunnen nemen… 311 00:22:46,114 --> 00:22:48,116 …zodat we overal heen kunnen.' 312 00:22:48,909 --> 00:22:50,827 Ik zei: 'Dat wordt moeilijk.' 313 00:22:50,911 --> 00:22:54,748 Dat is een hele klus. Ik zei: 'Waren proberen we niet wat anders? 314 00:22:54,831 --> 00:22:58,168 Ik zal met m'n vrienden praten waarmee ik rijd. 315 00:22:58,251 --> 00:23:00,796 Ze zijn al motorrijders. 316 00:23:00,879 --> 00:23:04,216 We kunnen ze inhuren en zij kunnen ons helpen.' 317 00:23:06,259 --> 00:23:08,804 En zo is die beroemde groep ontstaan. 318 00:23:08,887 --> 00:23:12,140 Ze zeiden: 'Daar komen de wespen.' Want zo klonken we. 319 00:23:12,224 --> 00:23:15,185 Talloze motorfietsen, zonder knalpotten. 320 00:23:15,268 --> 00:23:17,145 Stel je voor. Echte racers. 321 00:23:19,481 --> 00:23:21,149 Hebben jullie iets geleerd? 322 00:23:21,233 --> 00:23:25,070 Oefen en op een dag zul je het kunnen zoals deze jongens. 323 00:23:28,782 --> 00:23:29,908 Een leuke anekdote. 324 00:23:29,991 --> 00:23:34,204 In de Verenigde Staten werden FBI-agenten G-men genoemd. 325 00:23:34,287 --> 00:23:39,084 De Mexicaanse federale veiligheidsagenten noemden zichzelf 'Giménez'… 326 00:23:40,377 --> 00:23:44,256 …om hun idolen in de Verenigde Staten na te bootsen. 327 00:23:46,258 --> 00:23:50,595 Ze waren goed in het verzamelen van ruwe informatie. 328 00:23:51,096 --> 00:23:52,681 Maar ze waren geen analisten. 329 00:23:55,142 --> 00:23:57,978 De Federale Veiligheidsdienst deed alles… 330 00:23:58,603 --> 00:24:02,774 …wat een inlichtingenbureau moest doen om alles over iedereen te weten. 331 00:24:02,858 --> 00:24:07,028 Inclusief journalisten. 332 00:24:07,112 --> 00:24:10,991 We moesten informatie hebben. We wisten wie wie was. 333 00:24:11,074 --> 00:24:12,451 Wat gebeurde er? 334 00:24:12,534 --> 00:24:15,495 We wisten alles van de journalisten. 335 00:24:32,679 --> 00:24:34,014 Ik heb altijd gedacht… 336 00:24:34,097 --> 00:24:38,602 …dat er een onbreekbare band bestaat tussen de maatschappij en de pers. 337 00:24:38,685 --> 00:24:41,980 De wisselwerking tussen pers en macht… 338 00:24:42,063 --> 00:24:45,192 …pers en revolutie, pers en oppositie is altijd sterk geweest. 339 00:24:46,902 --> 00:24:50,071 De pers moest ook vooruitgang boeken. 340 00:24:50,155 --> 00:24:54,993 Dat was kenmerkend voor Luis Echeverría's sinds hij presidentskandidaat was… 341 00:24:56,161 --> 00:25:00,624 …en zichzelf niet op een authentieke manier voorstelde. 342 00:25:00,707 --> 00:25:05,504 Ik denk dat hij een geboren onderdrukker was. Een heel slecht mens. 343 00:25:06,338 --> 00:25:08,423 Makkelijk te beïnvloeden jongeren. 344 00:25:08,507 --> 00:25:12,302 We zullen ons verzetten, waar ze ook vandaan komen. 345 00:25:12,385 --> 00:25:14,846 Of het nu de bureaucratie is… 346 00:25:14,930 --> 00:25:17,724 …of de bedrijven… 347 00:25:18,225 --> 00:25:21,478 …of de snode agentschappen… 348 00:25:21,561 --> 00:25:23,522 …gestuurd vanuit het buitenland. 349 00:25:25,982 --> 00:25:27,776 Alfonso Martínez Domínguez… 350 00:25:28,318 --> 00:25:32,531 …werd door Echeverría aangesteld bij de gemeente. 351 00:25:33,365 --> 00:25:35,867 Hij benoemde hem tot burgemeester van Mexico-Stad. 352 00:25:35,951 --> 00:25:42,332 Alfonso zocht dus iemand met journalistieke kwalificaties… 353 00:25:42,999 --> 00:25:44,459 …als persvoorlichter. 354 00:25:45,001 --> 00:25:46,336 Hij dacht aan Buendía… 355 00:25:46,419 --> 00:25:50,006 …als communicatieverantwoordelijke voor de gemeente. 356 00:25:54,135 --> 00:25:55,929 Het was Corpus Christi… 357 00:25:56,012 --> 00:25:57,847 …en Manuel Buendía's naamdag. 358 00:25:58,598 --> 00:26:05,146 Alle journalisten in de stad besloten een diner voor hem te organiseren. 359 00:26:07,232 --> 00:26:12,112 Opeens zei Buendía: 'Ik moet gaan. 360 00:26:13,071 --> 00:26:16,491 Er is iets aan de hand en ik denk dat het serieus is.' 361 00:26:16,575 --> 00:26:21,788 Vrijheid. Mexico. 362 00:26:21,871 --> 00:26:25,083 Echeverría was vastbesloten te voorkomen dat studenten… 363 00:26:25,166 --> 00:26:27,127 …weer op straat zouden komen. 364 00:26:27,210 --> 00:26:29,629 Dat hadden ze sinds '68 niet meer gedaan. 365 00:26:31,631 --> 00:26:34,551 Weinigen herinneren zich dat Buendía… 366 00:26:34,634 --> 00:26:39,431 …zich toevallig aan de verkeerde kant van het bloedbad op Corpus Christi bevond. 367 00:26:40,056 --> 00:26:43,476 Maar hij was ook geen promotor van de officiële versie. 368 00:26:43,560 --> 00:26:44,811 WIE ZIJN DE HALCONES? 369 00:26:44,894 --> 00:26:47,355 FORMELE KLACHT VAN FOTOGRAFEN EN REPORTERS 370 00:26:47,439 --> 00:26:50,317 De Halcones werden getraind… 371 00:26:51,026 --> 00:26:53,695 …met hun officieren… 372 00:26:53,778 --> 00:26:55,238 …in Japan. 373 00:26:56,573 --> 00:26:58,992 Ik weet niet wie het geweldige idee had… 374 00:26:59,075 --> 00:27:05,665 …om ze te gebruiken tegen het jeugdprotest. 375 00:27:05,749 --> 00:27:07,417 VERLOOP VAN HET INCIDENT 376 00:27:07,500 --> 00:27:10,837 PLAATS VAN HET INCIDENT TANKS VAN DE OPROERPOLITIE 377 00:27:10,920 --> 00:27:14,174 DEMONSTRANTEN 378 00:27:14,257 --> 00:27:16,259 OPROERPOLITIE 379 00:27:16,343 --> 00:27:18,345 TEGENDEMONSTRANTEN 380 00:27:39,324 --> 00:27:42,494 WE LATEN GEEN ORDEVERSTORING TOE 381 00:27:42,577 --> 00:27:45,789 NIEMAND IN UNIFORM HEEFT DEELGENOMEN AAN DE RELLEN 382 00:27:48,375 --> 00:27:53,588 Buendía moest de informatie hierover beheren. 383 00:27:54,714 --> 00:28:00,720 Uit respect voor zijn baas en vanwege zijn officiële rol. 384 00:28:00,804 --> 00:28:06,810 Maar het was duidelijk een truc van Echeverría… 385 00:28:06,893 --> 00:28:10,313 …waar hij het ene zei maar het andere deed. 386 00:28:14,651 --> 00:28:18,196 DE VERANTWOORDELIJKEN ZULLEN WORDEN GESTRAFT 387 00:28:18,947 --> 00:28:21,825 Manuel Buendía zei tegen me: 'Kijk. 388 00:28:22,867 --> 00:28:25,245 Voor zover ik kan zien, is dit voorbij. 389 00:28:25,954 --> 00:28:27,914 Maar de president… 390 00:28:28,665 --> 00:28:35,588 …vraagt m'n baas, Alfonzo, een grote demonstratie te organiseren… 391 00:28:36,089 --> 00:28:40,593 …om hem te steunen na wat er gebeurd is met de Halcones. 392 00:28:45,056 --> 00:28:46,433 Er was een menigte. 393 00:28:46,516 --> 00:28:48,560 Plaza del Zócalo stond vol. 394 00:28:48,643 --> 00:28:53,022 Echeverría zat in het Nationale Paleis. 395 00:29:16,254 --> 00:29:18,089 Toen het evenement voorbij was… 396 00:29:19,299 --> 00:29:20,925 …zei hij: 'Alfonso… 397 00:29:21,926 --> 00:29:26,514 …ik ben erg dankbaar voor de demonstratie… 398 00:29:26,598 --> 00:29:28,641 …en ik ga je een gunst vragen.' 399 00:29:29,684 --> 00:29:33,646 Zeg alsjeblieft tegen je vrouw en je kinderen… 400 00:29:34,272 --> 00:29:38,359 …dat je jezelf in de toekomst aan hen zult wijden… 401 00:29:39,235 --> 00:29:43,865 …want je me alle hulp hebt gegeven die ik nodig heb.' 402 00:29:44,407 --> 00:29:45,909 Zo ontsloeg hij hem. 403 00:29:46,201 --> 00:29:48,912 GEEN TEGENSLAGEN IN DE VOORUITGANG VAN MEXICO 404 00:29:58,129 --> 00:29:59,088 Kijk. 405 00:30:00,131 --> 00:30:02,592 Journalistiek is een vorm van macht. 406 00:30:03,843 --> 00:30:07,305 Het is echt. Je oefent macht uit via de pers. 407 00:30:08,932 --> 00:30:11,684 We hebben invloed op de maatschappij. 408 00:30:12,852 --> 00:30:14,562 We hebben gezag. 409 00:30:15,730 --> 00:30:18,441 Net als vele anderen voor mij, vraag ik me af… 410 00:30:20,360 --> 00:30:22,654 'Wie heeft ons die macht gegeven? 411 00:30:23,571 --> 00:30:25,532 Hebben we het met geweld genomen? 412 00:30:26,282 --> 00:30:27,659 Hebben we het geërfd?' 413 00:30:30,453 --> 00:30:36,376 De verandering in Manuel Buendía na een tijdje ambtenaar te zijn… 414 00:30:36,459 --> 00:30:37,836 …toen ambtenaren… 415 00:30:39,671 --> 00:30:43,591 Die tijd was volledig gewist. Je sprak er niet over. 416 00:30:43,675 --> 00:30:47,846 En het deed er niet toe omdat Manuel zijn rol als… 417 00:30:47,929 --> 00:30:53,852 …een van de meest kritische Mexicaanse journalisten op zich had genomen. 418 00:31:00,149 --> 00:31:02,610 'Besmetting en tirannie.' 419 00:31:02,694 --> 00:31:08,533 Excélsior, 11 oktober 1979, door Manuel Buendía. 420 00:31:11,578 --> 00:31:15,456 Acapulco Bay is net zo besmet met menselijk afval… 421 00:31:16,165 --> 00:31:19,043 …als de regering van Guerrero met tirannie. 422 00:31:23,673 --> 00:31:26,759 Een chemische analyse van watermonsters toont aan… 423 00:31:26,843 --> 00:31:29,596 …dat op acht locaties aan de Acapulco Bay… 424 00:31:29,679 --> 00:31:34,475 …het water besmet is met bacteriën die normaal teruggevonden worden… 425 00:31:34,559 --> 00:31:36,853 …in menselijke ontlasting. 426 00:31:38,229 --> 00:31:43,067 Uit een politieke analyse bleek dat de politiechef… 427 00:31:43,151 --> 00:31:46,446 …banden heeft met beruchte criminelen. 428 00:31:47,780 --> 00:31:53,369 Als resultaat van die twee korte artikels kreeg deze columnist… 429 00:31:53,453 --> 00:31:56,205 …een schrikwekkende lawine van beledigingen… 430 00:31:56,289 --> 00:31:58,875 …provocaties en bedreigingen over zich. 431 00:31:58,958 --> 00:32:01,961 HET JAAR 1981 432 00:32:02,045 --> 00:32:04,672 EEN REIS NAAR MEXICO 433 00:32:04,756 --> 00:32:07,467 UITZENDING 1 MENEER DE GOUVERNEUR. 434 00:32:07,550 --> 00:32:12,639 Hij vertelde me over de moeilijke tijd… 435 00:32:14,349 --> 00:32:18,186 …waarin Rubén Figueroa zijn leven bedreigde. 436 00:32:18,269 --> 00:32:23,274 Manuel zei dat als hij thuis kwam, hij zijn groot licht aanzette. 437 00:32:23,358 --> 00:32:27,654 Hij verlichtte het gebied langzaam… 438 00:32:28,363 --> 00:32:31,157 …om te zien of er iemand verstopt zat. 439 00:32:31,240 --> 00:32:35,870 Hij zei dat hij de deur leerde openen met z'n linkerhand… 440 00:32:35,954 --> 00:32:38,915 …terwijl hij in zijn rechterhand een pistool had. 441 00:32:38,998 --> 00:32:43,586 Rubén Figueroa Figueroa was een figuur in de louche Mexicaanse politiek. 442 00:32:44,504 --> 00:32:47,048 Hij was een van die figuren… 443 00:32:48,049 --> 00:32:53,846 …die de geschiedenis ingaan vanwege de bizarre verhalen over hem… 444 00:32:53,930 --> 00:32:56,432 …in plaats van voor z'n politieke carrière. 445 00:32:57,642 --> 00:33:02,438 Als ze vragen stellen die ik niet leuk vind… 446 00:33:03,064 --> 00:33:04,148 Nou, dan… 447 00:33:04,607 --> 00:33:08,277 Ik schiet hen in het oog zonder een wimper te raken. 448 00:33:08,361 --> 00:33:09,779 GOUVERNEUR VAN GUERRERO 449 00:33:09,862 --> 00:33:15,910 Ik herinner me zijn gewoonte… 450 00:33:15,994 --> 00:33:20,373 …om vergaderingen te houden, bevelen geven en zo… 451 00:33:20,456 --> 00:33:23,209 …vanuit een zwembad in zijn zwembroek. 452 00:33:25,211 --> 00:33:26,754 Ja, meneer de president? 453 00:33:27,839 --> 00:33:29,424 Een school ingestort? 454 00:33:30,550 --> 00:33:31,426 Drie doden? 455 00:33:32,218 --> 00:33:34,679 De kinderen… Het spijt ons. 456 00:33:34,762 --> 00:33:36,597 Wat was de oorzaak? 457 00:33:37,890 --> 00:33:40,977 Was het heel oud? In welke stad is het? 458 00:33:42,437 --> 00:33:44,647 Tenancingo, in de gemeente Tlalchapa. 459 00:33:44,731 --> 00:33:46,399 Schrijf dit op, alsjeblieft. 460 00:33:47,275 --> 00:33:51,029 Hij zei ook 'Ik wil begraven worden…' 461 00:33:51,112 --> 00:33:53,531 …met een beha over mijn ogen… 462 00:33:54,615 --> 00:33:58,119 …en slipje over mijn hart. 463 00:33:59,579 --> 00:34:02,915 Die dikke, lelijke man? 464 00:34:02,999 --> 00:34:07,503 Ja, hij bedreigde hem. Die gouverneur was gevaarlijk. 465 00:34:07,587 --> 00:34:09,255 Ik was bang voor hem. 466 00:34:10,715 --> 00:34:13,760 Hij is klaar voor gebruik. 467 00:34:14,594 --> 00:34:15,887 Hij was bloeddorstig. 468 00:34:16,596 --> 00:34:18,848 Hij vermoordde meerdere journalisten… 469 00:34:18,931 --> 00:34:22,435 …en meer mensen in Guerrero dan wie dan ook. 470 00:34:23,019 --> 00:34:26,564 Manuel Buendía schreef er constant over. 471 00:34:30,818 --> 00:34:34,989 Ze zeggen dat de zachte opgegeten worden. 472 00:34:36,282 --> 00:34:40,703 Ik sta liever bekend als hard dan zacht. 473 00:34:41,454 --> 00:34:44,040 Ik heb ooit met hem ontbeten. 474 00:34:44,123 --> 00:34:46,876 Hij pochte tegen me… 475 00:34:47,710 --> 00:34:52,006 'We hebben haast geen guerrilla's meer. We hebben er vissers van gemaakt. 476 00:34:52,090 --> 00:34:53,299 En dat gaat prima.' 477 00:34:56,511 --> 00:34:58,137 Ik vroeg: 'Hoezo, Rubén?' 478 00:34:58,221 --> 00:35:03,643 'We nemen ze mee en met de hulp van onze vrienden in het leger… 479 00:35:03,726 --> 00:35:07,146 …gooien we ze in de zee vanuit een vliegtuig of helikopter. 480 00:35:07,230 --> 00:35:11,317 Sommigen kunnen niet zwemmen.' Zo ging het. 481 00:35:14,237 --> 00:35:16,114 Vergeet z'n beroemde uitspraak niet. 482 00:35:17,115 --> 00:35:20,701 'In Guerrero zijn er geen politieke gevangenen of vermisten. 483 00:35:20,785 --> 00:35:22,370 Ze zijn allemaal dood.' 484 00:35:23,913 --> 00:35:27,667 Natuurlijk was Figueroa erg beledigd… 485 00:35:27,750 --> 00:35:32,046 …door wat Manuel onthulde over zijn corrupte regering. 486 00:35:33,131 --> 00:35:35,967 En aangezien hij al mensen had vermoord… 487 00:35:36,509 --> 00:35:38,010 …in de staat Guerrero… 488 00:35:38,719 --> 00:35:43,558 …was de dreiging tegen Manuel Buendía door een moorddadige gouverneur ernstig. 489 00:35:45,726 --> 00:35:48,521 De dreiging van Mr Rubén maakt me niet ongerust… 490 00:35:49,188 --> 00:35:51,649 …maar omhult me in een soort harnas… 491 00:35:51,732 --> 00:35:57,113 …tegen overreden worden, vechtpartijen en zelfs bedorven vis. 492 00:35:58,781 --> 00:36:03,077 Manuel had wat ik een donker gevoel voor humor zou noemen. 493 00:36:04,328 --> 00:36:10,459 Je zag hoe hij vragen stelde om… 494 00:36:10,543 --> 00:36:15,506 …zo giftig mogelijk te zijn naar de persoon die werd aangesproken. 495 00:36:16,549 --> 00:36:18,551 Wat zullen die jongemannen worden? 496 00:36:19,051 --> 00:36:20,469 Wat zijn ze nu? 497 00:36:21,012 --> 00:36:24,765 Nou, het zijn psychopaten die in de toekomst… 498 00:36:24,849 --> 00:36:30,980 …worden toegevoegd aan de collectie van het crimineel museum van Mexico. 499 00:36:41,073 --> 00:36:43,910 Ik ging een paar keer naar zijn kantoor. 500 00:36:43,993 --> 00:36:48,915 Hij noemde het de MIA, de Mexicaanse Inlichtingendienst… 501 00:36:48,998 --> 00:36:51,834 …om de CIA uit te lachen. 502 00:36:55,504 --> 00:36:56,964 Ik vroeg hem… 503 00:36:57,048 --> 00:37:03,846 'Manuel, waar haal je je informatie vandaan? 504 00:37:05,264 --> 00:37:08,726 Komt het van je vrienden bij de Federaal Veiligheidsdienst? 505 00:37:08,809 --> 00:37:12,146 Komt het van de president?' 506 00:37:12,230 --> 00:37:13,564 Hij zei: 'Jorge… 507 00:37:15,107 --> 00:37:17,902 …alles staat in de pers. Alles. 508 00:37:17,985 --> 00:37:19,946 Maar mensen kunnen niet lezen. 509 00:37:20,613 --> 00:37:23,157 Je moet de kranten lezen. 510 00:37:24,200 --> 00:37:26,327 Je moet de sportpagina's lezen… 511 00:37:28,120 --> 00:37:30,081 …de roddelpagina's… 512 00:37:31,874 --> 00:37:35,253 …en vooral de misdaadpagina's.' 513 00:37:36,337 --> 00:37:38,547 Hij maakte knipsels… 514 00:37:39,173 --> 00:37:41,467 …en stopte ze in zakjes. 515 00:37:42,343 --> 00:37:45,680 Het archief begon te groeien. 516 00:37:45,763 --> 00:37:49,141 Het ging van 20 dossiers… 517 00:37:49,225 --> 00:37:53,020 …naar bijna 4000 dossiers. 518 00:37:53,104 --> 00:37:55,314 Ik zei: 'Het is waar. 519 00:37:55,398 --> 00:37:57,316 Hij ontdekt dingen… 520 00:37:57,400 --> 00:38:01,862 …die we elke dag zien zonder het te beseffen.' 521 00:38:02,446 --> 00:38:05,741 Dat is het oog van een echte journalist. 522 00:38:11,831 --> 00:38:16,961 Het is algemeen bekend dat prostitutie het oudste beroep ter wereld is. 523 00:38:18,504 --> 00:38:23,175 Maar ik zou willen zeggen dat spionage net zo oud is. 524 00:38:23,843 --> 00:38:27,763 Het is mogelijk dat de oudste historische verwijzing naar spionage… 525 00:38:27,847 --> 00:38:30,182 …spionnen en hun rol in de samenleving… 526 00:38:30,975 --> 00:38:33,269 …dateert van 4000 jaar voor Christus. 527 00:38:33,352 --> 00:38:37,898 Het staat in hoofdstuk twee, vers drie in het boek Jozua. 528 00:38:39,358 --> 00:38:44,697 Hierna stuurde Jozua, de zoon van Nun, vanuit Sittim in het geheim twee spionnen. 529 00:38:44,780 --> 00:38:48,743 En zei: 'Ga op weg, bekijk het land en Jericho.' 530 00:38:49,618 --> 00:38:53,956 Ze vonden onderdak bij een hoer, Rachab genaamd… 531 00:38:54,540 --> 00:38:55,750 …en ze sliepen daar. 532 00:38:57,209 --> 00:39:00,880 Hier zien we hoe twee van 's werelds oudste beroepen… 533 00:39:00,963 --> 00:39:02,923 …samenkomen in één plan. 534 00:39:04,717 --> 00:39:09,013 Zesduizend jaar later is alles min of meer hetzelfde. 535 00:39:17,229 --> 00:39:20,107 Op de grond. 536 00:39:22,276 --> 00:39:25,863 Het concept van de Europese Koude Oorlog… 537 00:39:26,906 --> 00:39:30,576 …bereikte een nieuw hoogtepunt of beleefde een tweede golf… 538 00:39:30,659 --> 00:39:34,914 …in Midden-Amerika. 539 00:39:34,997 --> 00:39:38,751 De Verenigde Staten en de Noord-Amerikaanse media… 540 00:39:38,834 --> 00:39:43,547 …dachten of verzonnen het idee… 541 00:39:43,631 --> 00:39:48,302 …dat Nicaragua streed tegen de laatste grens van het communisme… 542 00:39:48,386 --> 00:39:51,764 …en de invloed van de Sovjets en Cubanen op het continent. 543 00:39:52,640 --> 00:39:53,933 Landgenoten… 544 00:39:54,016 --> 00:39:56,936 PRESIDENT VAN DE VERENIGDE STATEN 545 00:39:57,019 --> 00:40:01,565 …er zijn enkele beslissingen die u zult moet nemen. 546 00:40:01,649 --> 00:40:04,443 Het is m'n grondwettelijke verantwoordelijkheid… 547 00:40:04,527 --> 00:40:06,153 …deze zaken voor te leggen. 548 00:40:06,237 --> 00:40:10,324 We beginnen geen oorlogen. We zullen nooit de agressor zijn. 549 00:40:12,701 --> 00:40:15,579 'Schurken BV.' El Sol de México. 550 00:40:16,497 --> 00:40:20,543 Zes februari 1978, door Manuel Buendía. 551 00:40:22,169 --> 00:40:26,090 Het zijn de Amerikaanse kranten en niet die uit de Sovjet-Unie… 552 00:40:26,715 --> 00:40:29,385 …die recent bewijs hebben geleverd… 553 00:40:29,468 --> 00:40:32,096 …dat de regering Reagan… 554 00:40:32,763 --> 00:40:37,017 …direct betrokken is bij een reeks aanvallen op Nicaragua… 555 00:40:37,560 --> 00:40:40,146 …wat de opmaat kan zijn voor een invasie. 556 00:40:43,441 --> 00:40:46,485 De sandinisten zijn een communistisch schrikbewind. 557 00:40:46,569 --> 00:40:50,322 Ze willen met geweld de macht grijpen en een totalitair bewind vestigen. 558 00:40:50,406 --> 00:40:54,618 Duizenden die vochten met de sandinisten vechten nu tegen hen… 559 00:40:54,702 --> 00:40:56,579 …en worden de contra's genoemd. 560 00:40:56,662 --> 00:40:58,289 Ze zijn vrijheidsstrijders. 561 00:40:58,372 --> 00:41:03,377 Wij, Amerikanen, moeten trots zijn op wat we proberen te doen in Midden-Amerika. 562 00:41:03,461 --> 00:41:06,130 Dit is niet alleen in ons strategisch belang. 563 00:41:06,213 --> 00:41:07,506 Het is moreel juist… 564 00:41:07,590 --> 00:41:10,968 …dat we geen vijandige communistische kolonies willen… 565 00:41:11,093 --> 00:41:14,763 …hier in Amerika, Zuid, Centraal of Noord. 566 00:41:16,056 --> 00:41:19,351 Dank u, God zegene u en goedenavond. 567 00:41:19,435 --> 00:41:26,025 Het was in het begin van de oorlog, het gewapende conflict in El Salvador. 568 00:41:26,901 --> 00:41:28,611 Nacho Rodríguez Terrazas was… 569 00:41:28,694 --> 00:41:31,947 …de eerste buitenlandse journalist die werd vermoord in El Salvador. 570 00:41:32,031 --> 00:41:34,450 WE GAAN DOOR MET JE WERK 571 00:41:34,533 --> 00:41:38,078 Ik heb Manuel Buendía die avond gebeld. 572 00:41:38,913 --> 00:41:41,957 Buendía gaf me advies over wat ik moest doen. 573 00:41:42,041 --> 00:41:45,127 We organiseerden een indrukwekkende demonstratie. 574 00:41:45,211 --> 00:41:47,963 We spraken met de media zodat we er waren… 575 00:41:48,047 --> 00:41:51,675 …bij de aankomst van het lichaam van Nacho Rodríguez Terrazas. 576 00:41:52,593 --> 00:41:55,638 Dat was m'n eerste realitycheck. 577 00:41:55,721 --> 00:41:56,931 En voor anderen ook. 578 00:41:57,014 --> 00:42:00,768 Alle Mexicaanse journalisten zijn geschokt… 579 00:42:00,851 --> 00:42:05,231 …door de moord op onze collega Ignacio Rodríguez Terrazas. 580 00:42:05,314 --> 00:42:07,816 Hij stierf zoals hij zou hebben gekozen. 581 00:42:08,692 --> 00:42:09,568 In actie. 582 00:42:10,903 --> 00:42:14,823 Hij stierf in de armen van twee andere journalisten… 583 00:42:14,907 --> 00:42:17,368 …die geschokt waren en woedend. 584 00:42:18,827 --> 00:42:23,999 Zolang er eerlijke journalisten zijn in Mexico, zullen we zijn naam eren. 585 00:42:25,125 --> 00:42:27,461 Laten we beloven wat we moeten beloven. 586 00:42:28,087 --> 00:42:30,506 Laten we riskeren wat we moeten riskeren… 587 00:42:30,589 --> 00:42:34,343 …om waardige collega's te zijn voor die 28-jarige jongeman… 588 00:42:34,885 --> 00:42:36,262 …die het voorbeeld gaf. 589 00:42:39,431 --> 00:42:41,809 Als er iets belangrijks gebeurde… 590 00:42:42,685 --> 00:42:45,563 …schreven andere columnisten… 591 00:42:46,230 --> 00:42:50,234 …er de volgende dag over en gaven hun analyse. 592 00:42:50,859 --> 00:42:54,280 Dan las je Red Privada en ging het over iets anders. 593 00:42:54,363 --> 00:42:58,325 De dagen gingen voorbij en Manuel schreef over andere dingen. 594 00:42:58,409 --> 00:43:01,245 En ineens was het daar. 595 00:43:01,996 --> 00:43:03,831 'Bommen van rechts.' 596 00:43:03,914 --> 00:43:08,460 El Universal. Twee februari 1954. 597 00:43:08,544 --> 00:43:13,257 De techniek om een bom in de auto van de Cubaanse ambassadeur te plaatsen… 598 00:43:13,340 --> 00:43:15,843 …is 100% Noord-Amerikaans. 599 00:43:16,677 --> 00:43:19,888 Niets geïmproviseerd. Niets aan het toeval overgelaten. 600 00:43:19,972 --> 00:43:21,890 Dit is geen spel. 601 00:43:22,683 --> 00:43:24,435 Bommen zijn een boodschap. 602 00:43:25,102 --> 00:43:27,313 Ze zeggen niet altijd hetzelfde… 603 00:43:27,396 --> 00:43:30,065 …en worden ook niet door één persoon gestuurd. 604 00:43:31,400 --> 00:43:37,906 Guadalajara heeft een van de oudste en gewelddadigste fascistische organisaties… 605 00:43:37,990 --> 00:43:39,408 …en met de meeste leden. 606 00:43:40,868 --> 00:43:43,454 De Tecos, al die mensen van extreemrechts… 607 00:43:43,537 --> 00:43:47,541 …sommige hebben een Duitse afkomst. 608 00:43:49,043 --> 00:43:53,339 Ze hebben een haast pro-nazi-achtergrond. 609 00:43:58,969 --> 00:44:00,429 FASCISTEN? 610 00:44:01,805 --> 00:44:03,807 Ons fascisme heeft geen gezicht. 611 00:44:03,891 --> 00:44:05,684 Het is een natuurverschijnsel. 612 00:44:06,185 --> 00:44:09,313 Zoals een zonsondergang of een zandstorm. 613 00:44:13,525 --> 00:44:16,612 Manuel had een paar felle artikels geschreven… 614 00:44:16,695 --> 00:44:20,282 …tegen de universiteit van Guadalajara. 615 00:44:20,366 --> 00:44:23,827 Omdat ze een extreemrechtse organisatie waren. 616 00:44:23,911 --> 00:44:25,871 Ze waren gevaarlijk, moordlustig… 617 00:44:26,622 --> 00:44:29,541 De universiteit van Guadalajara is hun hoofdkwartier. 618 00:44:29,625 --> 00:44:32,461 Ze beheersen de meeste studenten en professoren… 619 00:44:32,544 --> 00:44:34,588 …en hun symbool is een uil. 620 00:44:34,672 --> 00:44:37,383 Omdat de uil in het donker toekijkt. 621 00:44:38,008 --> 00:44:44,473 In '67 of '66, ik weet niet meer precies, begon de surveillance op Manuel Buendía. 622 00:44:44,556 --> 00:44:47,059 RECHTERLIJKE POLITIE 623 00:44:47,142 --> 00:44:49,103 Ik moest hem in de gaten houden. 624 00:44:50,145 --> 00:44:52,773 Wie heeft je bevolen? -De bazen van de Tecos. 625 00:44:57,528 --> 00:45:01,990 Ik was er toen ze het bevel gaven om hem te doden als de kans zich voordeed. 626 00:45:02,991 --> 00:45:04,201 Hij zat hen dwars. 627 00:45:04,284 --> 00:45:07,079 AMERIKAANSE SPION HANDELDE NIET ALLEEN 628 00:45:07,162 --> 00:45:12,126 Hij was iemand met een oog… 629 00:45:12,209 --> 00:45:14,461 …voor gepubliceerde informatie. 630 00:45:14,545 --> 00:45:20,509 Misschien vond hij een artikel in een krant… 631 00:45:21,427 --> 00:45:26,473 …over een lading wapens die aan de grens werd ontdekt. 632 00:45:27,057 --> 00:45:31,061 En een paar dagen later vond hij ineens iets anders… 633 00:45:31,145 --> 00:45:34,523 …dat deel uitmaakte van dezelfde puzzel. 634 00:45:34,606 --> 00:45:39,027 Zo stelde hij de meeste van zijn artikels samen. 635 00:45:41,029 --> 00:45:46,160 Manuel Buendía had meerdere vaste klanten en Gerhard Mertins was er een van. 636 00:45:46,243 --> 00:45:50,164 Een van de belangrijkste internationale wapenhandelaren… 637 00:45:50,247 --> 00:45:54,918 …een Nazi en een voormalig lid van de SS, heeft kantoren in Mexico. 638 00:45:55,669 --> 00:46:00,883 Naar eigen zeggen voert hij zijn Midden-Amerikaanse operaties uit… 639 00:46:00,966 --> 00:46:03,093 …om het communisme te bestrijden. 640 00:46:07,431 --> 00:46:12,060 Hij was een van hun leveranciers en had nauwe banden met de strijdkrachten. 641 00:46:12,144 --> 00:46:14,396 ZE BRENGEN DE DUITSER VAN BUENDÍA 642 00:46:14,480 --> 00:46:16,064 MERTINS, HOOFDVERDACHTE 643 00:46:19,860 --> 00:46:23,280 In de jaren 80 was Mexico de wereldhoofdstad van spionage. 644 00:46:23,363 --> 00:46:24,865 Iedereen zat hier. 645 00:46:25,532 --> 00:46:29,536 Sovjets, Oost-Duitsland, Cuba. 646 00:46:29,620 --> 00:46:31,622 Even kijken. 647 00:46:31,705 --> 00:46:35,167 Vandaag, ik… Deze middag… 648 00:46:35,250 --> 00:46:36,168 Ja. 649 00:46:37,377 --> 00:46:41,048 Ik ga met een groep Nicaraguanen praten. 650 00:46:41,131 --> 00:46:43,008 Daarna ga ik eten. 651 00:46:43,091 --> 00:46:44,802 Dat betekent… 652 00:46:45,636 --> 00:46:49,973 Alleen als het rond half zeven kan zijn. 653 00:46:50,057 --> 00:46:50,891 Ja. 654 00:46:50,974 --> 00:46:54,728 Dus je bent bezig om… 655 00:46:54,812 --> 00:46:56,146 Vijf. -Om vijf uur? 656 00:46:57,105 --> 00:46:58,774 Ja, en later, om half negen. 657 00:46:58,857 --> 00:47:03,779 Het was een broeinest van spionage waar Mexico niet aan deelnam. 658 00:47:03,862 --> 00:47:07,533 Helaas deed Mexico op één manier mee. 659 00:47:09,201 --> 00:47:11,745 Dat was door alle telefoons af te tappen… 660 00:47:11,829 --> 00:47:14,248 …die op de lijst van de CIA stonden. 661 00:47:14,790 --> 00:47:18,585 We hebben het vuile werk voor de CIA opgeknapt. 662 00:47:18,669 --> 00:47:21,505 Wat is uw adres? -Nápoles 48. 663 00:47:21,588 --> 00:47:24,883 Nápoles. -Achtenveertig. 664 00:47:24,967 --> 00:47:27,427 Achtenveertig. -Ja. 665 00:47:27,511 --> 00:47:29,304 Verdieping? -Tweede verdieping. 666 00:47:29,388 --> 00:47:33,141 Tweede verdieping. -Tussen Londres en Liverpool. 667 00:47:35,769 --> 00:47:38,438 Ze gebruikten recorders die uit stonden… 668 00:47:38,522 --> 00:47:41,775 …en zodra iemand de telefoon oppakte… 669 00:47:41,859 --> 00:47:44,528 …ging de machine aan en begon de opname. 670 00:47:47,489 --> 00:47:49,616 Als ze ophingen, stopte de opname. 671 00:47:50,492 --> 00:47:55,914 Toen hebben erg goede typisten… 672 00:47:55,998 --> 00:47:58,542 …het gesprek uitgeschreven. 673 00:48:03,088 --> 00:48:05,883 Lawrence Sternfield, 52 jaar oud… 674 00:48:05,966 --> 00:48:08,468 …is het huidige hoofd van de CIA in Mexico. 675 00:48:08,552 --> 00:48:11,847 Zijn geheime identiteit is een attaché… 676 00:48:11,930 --> 00:48:14,808 …bij een groep diplomatieke ambtenaren… 677 00:48:14,892 --> 00:48:21,523 …die de Amerikaanse overheid officieel bevestigde in 1977. 678 00:48:21,607 --> 00:48:26,737 Elke hint die de identiteit van een CIA-agent onthult… 679 00:48:26,820 --> 00:48:31,533 …brengt hen in een kwetsbare positie, waar ze ook zijn. 680 00:48:33,035 --> 00:48:37,915 Ze zien het niet alleen als een gevaar voor zichzelf… 681 00:48:38,498 --> 00:48:42,336 …maar ook voor de Amerikaanse veiligheid. 682 00:48:44,630 --> 00:48:46,632 Dus dat een Mexicaanse journalist… 683 00:48:47,799 --> 00:48:53,180 …de identiteit van CIA-agenten in Mexico kende… 684 00:48:53,972 --> 00:48:56,308 …was niet alleen een journalistieke overwinning… 685 00:48:56,391 --> 00:48:59,394 …maar wilde zeggen dat Buendía goede connecties had. 686 00:49:00,312 --> 00:49:02,105 Stewart Burton, 52 jaar oud… 687 00:49:02,981 --> 00:49:05,067 …een mislukte religieuze predikant… 688 00:49:05,609 --> 00:49:08,403 …is het huidige hoofd van de CIA in Mexico. 689 00:49:09,363 --> 00:49:12,658 Z'n kantoor is gelegen in Río de la Plata 48. 690 00:49:13,367 --> 00:49:16,203 En als je hem iets wilt vragen over de CIA… 691 00:49:16,828 --> 00:49:21,333 …kun je hem bellen op nummer 633-59-80. 692 00:49:21,416 --> 00:49:24,336 Dr Phillip Aler, James Anderson… 693 00:49:24,419 --> 00:49:28,423 …Robert Bruce, Gilbert Carey, William Carson, Harry Chandler… 694 00:49:32,970 --> 00:49:36,223 Elk land en elke regering heeft zijn eigen spionnen… 695 00:49:37,224 --> 00:49:41,645 …zijn eigen inlichtingendienst om informatie te verzamelen. 696 00:49:42,354 --> 00:49:47,025 Maar informatie verzamelen is één ding en spionage is iets anders. 697 00:49:48,485 --> 00:49:50,862 En subversieve daden zijn nog erger. 698 00:49:50,946 --> 00:49:53,615 'Het vuile werk', zoals de Amerikanen zeggen. 699 00:49:53,699 --> 00:49:55,033 'Het vuile werk.' 700 00:49:55,617 --> 00:49:57,619 De CIA heeft hier mensen vermoord. 701 00:49:59,329 --> 00:50:03,500 Toen het artikel uitkwam en we kwamen samen om te praten… 702 00:50:03,583 --> 00:50:07,629 …waren we bang dat hem iets zou overkomen. 703 00:50:07,713 --> 00:50:11,883 We wisten wat de CIA deed in Latijns-Amerika en de rest van de wereld. 704 00:50:11,967 --> 00:50:13,552 Ze planten een bom… 705 00:50:13,635 --> 00:50:17,222 …of je had een auto-ongeluk en het lijkt op een ongeluk. 706 00:50:17,305 --> 00:50:20,809 Manuel was heel dapper met wat hij schreef. 707 00:50:21,351 --> 00:50:22,978 Ik wist van de Tecos. 708 00:50:23,645 --> 00:50:26,606 Ik wist van Mr Mertins wapenhandel. 709 00:50:26,690 --> 00:50:30,193 Verschillende van zijn vijanden waren mogelijke verdachten… 710 00:50:30,694 --> 00:50:32,821 …in de zaak Buendía. 711 00:50:33,613 --> 00:50:34,990 Dus ze wisten nooit… 712 00:50:35,073 --> 00:50:38,285 Volgens mij was het bijna de perfecte misdaad. 713 00:50:38,368 --> 00:50:42,247 Wanneer gaan journalisten die hierover schrijven te ver… 714 00:50:42,330 --> 00:50:45,584 …en lopen ze gevaar? 715 00:50:45,667 --> 00:50:47,002 Het zijn de details. 716 00:50:47,085 --> 00:50:50,005 Degene die gedetailleerde informatie publiceerde… 717 00:50:52,174 --> 00:50:53,675 …was Manuel Buendía. 718 00:50:58,013 --> 00:51:03,226 Ik denk dat vergelding en risico's bij het werk horen. 719 00:51:06,563 --> 00:51:08,648 Dat heb je al vaak gezegd. 720 00:51:08,732 --> 00:51:11,443 'Je moet de gevaren voor lief nemen.' 721 00:51:22,579 --> 00:51:25,415 30 MEI 1984 722 00:51:25,499 --> 00:51:28,210 Speciale uitzending over de zonsverduistering… 723 00:51:28,293 --> 00:51:32,464 …op 30 mei, 1984 om negen uur 's morgens. 724 00:51:32,547 --> 00:51:37,052 Dit is een radioproductie van de Nationale Autonome Universiteit van Mexico. 725 00:51:37,135 --> 00:51:40,514 Speciale uitzending over de ringvormige zonsverduistering. 726 00:51:41,807 --> 00:51:43,100 ZONSVERDUISTERING 727 00:51:45,060 --> 00:51:50,232 Vanochtend, de ringvormige zonsverduistering boven Mexico. 728 00:51:50,315 --> 00:51:52,275 Wetenschappers uit het hele land… 729 00:51:52,359 --> 00:51:56,196 …kwamen samen om precies 9.29 uur en 47 seconden… 730 00:51:56,279 --> 00:51:58,657 …toen de eclips z'n maximum bereikte. 731 00:52:00,534 --> 00:52:03,662 Hij werd vanmiddag gedood, met vijf schoten in de rug… 732 00:52:03,745 --> 00:52:05,622 …waarvan één door het hart. 733 00:52:06,206 --> 00:52:11,461 Vandaag meldt Excélsior dat Buendía altijd een pistool bij zich had… 734 00:52:11,545 --> 00:52:15,257 …en zei: 'Als ze me doden moet het in de rug zijn… 735 00:52:15,340 --> 00:52:19,302 …want als ze me aanvallen, neem ik sommigen mee.' 736 00:52:22,556 --> 00:52:26,268 Dus ze belden Zorrilla. 'Ze hebben Buendía net vermoord.' 737 00:52:27,018 --> 00:52:28,728 Ze belden me via de radio… 738 00:52:28,812 --> 00:52:33,859 'F7-L1, neem dadelijk contact op. Breng de Wespen naar dit adres. 739 00:52:33,942 --> 00:52:35,527 Er is een moord gepleegd.' 740 00:52:35,610 --> 00:52:39,614 En toen zei ik: 'Waarom zien we een moord?' 741 00:52:40,323 --> 00:52:41,908 'Een bevel is een bevel.' 742 00:52:41,992 --> 00:52:45,078 De agenten kwamen snel. Zorrilla kwam even later… 743 00:52:45,162 --> 00:52:46,663 …maar ze kwamen snel aan… 744 00:52:46,746 --> 00:52:48,957 …en spraken met Juan Manuel Bautista. 745 00:52:49,040 --> 00:52:51,084 Hoe heet je? -Juan Manuel Bautista. 746 00:52:51,168 --> 00:52:52,794 Heb je met Buendía gewerkt? -Ja. 747 00:52:52,878 --> 00:52:54,254 Ik was binnen. 748 00:52:55,213 --> 00:52:59,634 Ik hoorde dat Juan Manuel Bautista ze dezelfde beschrijving gaf. 749 00:52:59,718 --> 00:53:01,553 'Hij was groot, 180 cm. 750 00:53:01,636 --> 00:53:03,305 Donkere teint, dunne snor. 751 00:53:03,388 --> 00:53:05,432 Hij had een kortgeknipt kapsel. 752 00:53:05,515 --> 00:53:07,559 Gespierd. Iemand van de kust.' 753 00:53:18,195 --> 00:53:21,448 De DFS heeft dossiers uit het archief gehaald. 754 00:53:21,531 --> 00:53:26,036 Ik weet niet hoeveel dossiers ze hebben meegenomen, maar ik heb ze gezien. 755 00:53:26,119 --> 00:53:29,915 Luis Soto was erg overstuur en zei: 'Ze nemen de dossiers mee.' 756 00:53:33,043 --> 00:53:35,962 JOURNALIST IS VERMOORD 757 00:53:36,338 --> 00:53:38,173 De DFS zijn de DFS. 758 00:53:38,256 --> 00:53:40,717 We hadden orders en we waren heftiger. 759 00:53:40,800 --> 00:53:42,886 De DFS kreeg altijd meer respect. 760 00:53:42,969 --> 00:53:46,389 We hebben al het bewijs verzameld en de getuigen gesproken. 761 00:53:46,473 --> 00:53:49,059 Dus toen de moord plaatsvond… 762 00:53:49,142 --> 00:53:52,520 …dacht ik eerst aan de Federale Veiligheidsdienst. 763 00:53:52,604 --> 00:53:55,148 BUENDÍAS MOORD WAS NIET POLITIEK 764 00:53:58,568 --> 00:54:03,156 Passiemoorden komen veel voor bij politieonderzoek. 765 00:54:04,824 --> 00:54:08,536 Maar niemand geloofde dat een minnaar… 766 00:54:09,162 --> 00:54:10,956 …aan z'n regenjas zou trekken… 767 00:54:11,456 --> 00:54:13,333 …en hem in de rug zou schieten. 768 00:54:15,335 --> 00:54:17,170 Dat doet een professional. 769 00:54:18,588 --> 00:54:19,881 TWEEDE SCHOT 770 00:54:19,965 --> 00:54:21,299 DERDE EN VIERDE SCHOT 771 00:54:25,470 --> 00:54:28,431 Geen van de feiten noch de aard van de misdaad… 772 00:54:28,515 --> 00:54:30,684 …kwamen overeen met een passiemoord. 773 00:54:36,147 --> 00:54:38,650 We kwamen in actie als journalistenvakbond… 774 00:54:38,733 --> 00:54:42,112 …en organiseerde de volgende dag een demonstratie… 775 00:54:42,195 --> 00:54:44,072 …met een goede opkomst. 776 00:54:44,155 --> 00:54:47,993 De vakbond liet zich horen. 777 00:54:48,076 --> 00:54:50,412 STICHTING MANUEL BUENDÍA 778 00:54:50,495 --> 00:54:54,958 We hielden een korte bijeenkomst bij het ministerie van Binnenlandse Zaken… 779 00:54:55,709 --> 00:55:00,255 …en vroegen om met Mr Manuel Bartlett te praten. 780 00:55:00,922 --> 00:55:02,424 Waarom sluit je het? 781 00:55:02,924 --> 00:55:06,219 Dit is een openbaar gebouw. -Waarom is het gesloten? 782 00:55:06,303 --> 00:55:09,764 Gerechtigheid. 783 00:55:09,848 --> 00:55:12,017 De minister van Binnenlandse Zaken. 784 00:55:12,809 --> 00:55:14,686 Manuel Bartlett… 785 00:55:14,769 --> 00:55:17,397 Zeg dat de journalistenvakbond hier is. 786 00:55:19,190 --> 00:55:21,318 De minister van Binnenlandse Zaken. 787 00:55:22,610 --> 00:55:24,946 'De minister is er niet. Hij is bezet.' 788 00:55:25,030 --> 00:55:26,072 'We wachten wel.' 789 00:55:26,740 --> 00:55:31,494 Twee seconden later, als door een wonder… 790 00:55:31,578 --> 00:55:34,247 …verscheen Manuel Bartlett en ontving ons. 791 00:55:35,206 --> 00:55:40,378 We zeiden dat we boos waren… 792 00:55:40,462 --> 00:55:42,964 …omdat er geen resultaten waren. 793 00:55:43,798 --> 00:55:48,511 En hij zei: 'Ik bemoei me ermee.' 794 00:55:48,595 --> 00:55:51,222 De toekomst van Mexico staat op het spel… 795 00:55:51,765 --> 00:55:53,767 …en Mexicanen willen dit. 796 00:55:54,267 --> 00:55:56,144 Echte democratie. 797 00:55:56,895 --> 00:55:59,189 Eerlijk en oprecht. 798 00:55:59,272 --> 00:56:03,610 Manuel Bartlett Díaz is een indrukwekkend politiek dier. 799 00:56:04,194 --> 00:56:08,031 Manuel Bartlett Díaz was alles behalve president. 800 00:56:09,366 --> 00:56:12,660 Manuel Bartlett is het type Mexicaanse politicus… 801 00:56:12,744 --> 00:56:16,331 …uit de oude PRI waar het idee van de staat… 802 00:56:16,414 --> 00:56:19,501 …anders was dan nu. 803 00:56:20,335 --> 00:56:23,338 En dat is wat hem bepaalt. 804 00:56:23,421 --> 00:56:25,924 MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN 805 00:56:26,007 --> 00:56:28,176 MINISTER VAN ONDERWIJS 806 00:56:28,259 --> 00:56:30,470 GOUVERNEUR VAN PUEBLA 807 00:56:30,553 --> 00:56:33,056 SENATOR / ARBEIDERSPARTIJ 808 00:56:35,016 --> 00:56:37,352 De la Madrid leek vreselijk bezorgd… 809 00:56:38,311 --> 00:56:40,313 …om het land overeind te houden… 810 00:56:40,814 --> 00:56:45,193 …en Manuel Bartlett leek vreselijk bezorgd om president te worden. 811 00:56:46,736 --> 00:56:50,782 Hoe suggereerde Manuel Bartlett aan de president… 812 00:56:52,700 --> 00:56:55,537 …dat Zorrilla het onderzoek zou overnemen? 813 00:56:58,081 --> 00:57:02,794 Als het onderzoek aan de autoriteiten was overgelaten, was 't waardeloos geweest. 814 00:57:02,877 --> 00:57:05,255 Rogelio Hernández speelde een belangrijke rol… 815 00:57:05,338 --> 00:57:07,841 …zonder Manuel Buendía te hebben ontmoet. 816 00:57:07,924 --> 00:57:10,093 Want hij was… 817 00:57:10,176 --> 00:57:15,932 …een onvermoeibare voorvechter van gerechtigheid. 818 00:57:16,015 --> 00:57:21,938 We keken eerst naar vrienden en vijanden van Buendía. 819 00:57:22,856 --> 00:57:27,527 Eén persoon viel op. Zijn goede vriend, Zorrilla. 820 00:57:29,070 --> 00:57:33,408 Zorrilla was de vriend van Manuel Buendía. 821 00:57:34,617 --> 00:57:40,707 Ze gingen zelfs samen schieten in Militair Kamp 1. 822 00:57:42,876 --> 00:57:46,629 Ik heb niets slechts te zeggen over Zorrilla… 823 00:57:47,297 --> 00:57:50,008 …over z'n leven voor de DFS. 824 00:57:50,091 --> 00:57:54,637 Hij was het ambitieuze type, zonder moraal… 825 00:57:55,305 --> 00:57:59,642 …ontrouw, oneerlijk, onaangenaam, vervelend… 826 00:58:00,810 --> 00:58:02,020 …maar dat is het. 827 00:58:02,103 --> 00:58:05,773 Maar hij werd gek bij de Federale Veiligheidsdienst. 828 00:58:05,857 --> 00:58:12,322 Hij zei ooit tegen me en ik citeer… 829 00:58:12,405 --> 00:58:14,699 'Ik ga Manuel president maken. 830 00:58:14,782 --> 00:58:16,868 En dan, weet je…' 831 00:58:20,079 --> 00:58:22,790 De DFS speelde een belangrijke rol… 832 00:58:22,874 --> 00:58:26,753 …door de wet te overtreden en een onderzoek te verstoren. 833 00:58:26,836 --> 00:58:31,841 Er waren aanwijzingen… 834 00:58:32,800 --> 00:58:36,429 …dat ze erbij betrokken waren. 835 00:58:36,513 --> 00:58:40,225 Ze hadden geen reden om de dossiers uit het archief te halen. 836 00:58:40,975 --> 00:58:43,937 Zorrilla zei ooit vertrouwelijk… 837 00:58:45,438 --> 00:58:48,107 'Bartlett beval ons de dossiers te nemen.' 838 00:58:50,485 --> 00:58:55,073 Zelfs toen beschuldigden sommige journalisten Bartlett direct. 839 00:58:55,156 --> 00:59:00,328 Hij voelde zich uitgekozen en dat was een vonk. 840 00:59:00,411 --> 00:59:04,040 Toen begonnen ze Zorrilla te onderzoeken. 841 00:59:04,749 --> 00:59:08,920 En alles wat de DFS deden, werd ontmaskerd. 842 00:59:12,632 --> 00:59:17,470 De commandanten van de DFS waren de eerste drugsbaronnen van het land. 843 00:59:17,554 --> 00:59:21,808 Er was geen onderscheid tussen  drugssmokkelaars, georganiseerde misdaad… 844 00:59:21,891 --> 00:59:23,643 …en de DFS. 845 00:59:23,726 --> 00:59:26,187 Een bekende connectie… 846 00:59:26,271 --> 00:59:29,607 …is de bescherming van het Guadalajara-kartel. 847 00:59:29,691 --> 00:59:33,069 Het hoofd was Miguel Ángel Félix Gallardo… 848 00:59:33,152 --> 00:59:36,614 …en Ernesto Fonseca, ook bekend als Don Neto… 849 00:59:36,698 --> 00:59:38,992 …en Rafael Caro Quintero waren lid. 850 00:59:39,075 --> 00:59:44,038 Dit waren de connecties die Manuel Buendía volgde. 851 00:59:46,291 --> 00:59:49,002 Wat is er uit Buendía's archief meegenomen? 852 00:59:49,877 --> 00:59:54,716 Alles wat hij had verzameld over drugshandel. 853 00:59:56,342 --> 00:59:59,095 Dit is een interessante anekdote. 854 00:59:59,178 --> 01:00:01,931 José Antonio Zorrilla zei tegen het ministerie… 855 01:00:02,015 --> 01:00:04,517 'Geef ons geen budget.' 856 01:00:04,601 --> 01:00:07,312 Waarom? Omdat hij een corruptienetwerk had… 857 01:00:07,395 --> 01:00:10,523 …dat miljarden opleverde. 858 01:00:12,317 --> 01:00:16,112 Manuel nam me mee naar de lunch en zei ernstig… 859 01:00:16,195 --> 01:00:20,074 'De Federale Veiligheidsdienst is betrokken bij drugshandel.' 860 01:00:20,867 --> 01:00:25,955 'Manuel, als journalist kun je dat denken, maar dat is een zware beschuldiging.' 861 01:00:26,039 --> 01:00:29,584 'Je weet het niet, maar je weet het wel. Jawel.' 862 01:00:32,420 --> 01:00:34,547 Dat was m'n laatste gesprek met hem… 863 01:00:35,173 --> 01:00:38,092 …drie of vier dagen voor ze hem vermoordden. 864 01:00:39,302 --> 01:00:42,138 Was Buendía fout om Zorrilla te vertrouwen? 865 01:00:43,097 --> 01:00:44,849 Naar mijn mening wel. 866 01:00:45,933 --> 01:00:50,521 Hij kon niet bevriend zijn met iemand die criminelen beschermde. 867 01:00:50,605 --> 01:00:52,690 Althans, als hij dat wist. 868 01:00:56,527 --> 01:01:00,740 Maanden of zelfs misschien een jaar… 869 01:01:01,574 --> 01:01:03,951 …houden ze het dossier verborgen. 870 01:01:04,035 --> 01:01:05,828 Er is niets gedaan. 871 01:01:05,912 --> 01:01:07,246 Ze zijn alles kwijt. 872 01:01:07,747 --> 01:01:10,041 Ze zijn z'n kleren kwijt. Waarom? 873 01:01:11,125 --> 01:01:15,505 Hoe kun je alles verliezen in zo een groot onderzoek? 874 01:01:16,422 --> 01:01:20,009 Zal de moordenaar van mijn man ongestraft blijven? 875 01:01:22,720 --> 01:01:24,514 Ik zag hoe het ging… 876 01:01:24,597 --> 01:01:27,934 …en ik dacht: 'Er gaat hier iets groots gebeuren.' 877 01:01:29,477 --> 01:01:34,065 Toen kwam Zorrilla op mijn kantoor en zei… 878 01:01:34,148 --> 01:01:37,944 'Ik kom afscheid nemen.' 879 01:01:38,027 --> 01:01:39,779 'Waar ga je heen?' 880 01:01:40,279 --> 01:01:45,118 'De minister heeft me aangesteld als vertegenwoordiger… 881 01:01:45,201 --> 01:01:46,953 …en dan word ik gouverneur.' 882 01:01:49,622 --> 01:01:54,877 Op dat moment waren er minstens vier onderzoeken naar de zaak Buendía. 883 01:01:55,586 --> 01:01:58,297 Drie officiële en één door de journalisten. 884 01:01:58,381 --> 01:02:01,175 En ze wezen allemaal naar Zorrilla. 885 01:02:04,595 --> 01:02:09,392 Ook al ontkent hij het, daarom heeft Bartlett… 886 01:02:10,727 --> 01:02:12,353 …hem uit Hidalgo gehaald… 887 01:02:13,354 --> 01:02:15,690 …en heb hem gezegd het land te verlaten. 888 01:02:15,773 --> 01:02:18,860 En Antonio Zorrilla Pérez ging naar Spanje. 889 01:02:18,943 --> 01:02:21,529 BUENDÍAS ONDERZOEK HELP! 890 01:02:39,422 --> 01:02:43,676 We sluiten lopende onderzoeken niet af. 891 01:02:43,760 --> 01:02:46,304 Vooral in deze zaak… 892 01:02:46,387 --> 01:02:50,057 …van de moord op de beroemde journalist Manuel Buendía… 893 01:02:50,767 --> 01:02:52,977 …die vijf jaar geleden plaatsvond. 894 01:02:53,811 --> 01:02:56,481 We zullen onze inspanningen opvoeren. 895 01:02:57,023 --> 01:03:01,068 Deze week zullen de officier van justitie van Mexico-Stad… 896 01:03:01,152 --> 01:03:04,655 …en de speciale aanklager die aan de zaak zijn toegewezen… 897 01:03:04,989 --> 01:03:09,619 …een overzicht van het onderzoek aan het publiek voorstellen. 898 01:03:12,580 --> 01:03:15,875 Gisteren zijn de resultaten van het onderzoek… 899 01:03:15,958 --> 01:03:18,961 …naar de moord op Manuel Buendía bekendgemaakt. 900 01:03:19,045 --> 01:03:22,632 Daarom praten we met Mr Ignacio Morales Lechuga… 901 01:03:23,382 --> 01:03:26,427 …de officier van justitie van Mexico-Stad. 902 01:03:27,011 --> 01:03:31,057 Toen het Openbaar Ministerie begon met zijn werk… 903 01:03:31,140 --> 01:03:33,810 …onder dr Miguel Ángel García Domínguez… 904 01:03:33,893 --> 01:03:38,731 …stelden ze lijst van 298 hypothesen samen… 905 01:03:39,357 --> 01:03:43,986 …gebaseerd op Manuel Buendía's krantencolumns… 906 01:03:44,570 --> 01:03:48,991 …en 24 die gebaseerd waren op persoonlijke en familierelaties. 907 01:03:49,867 --> 01:03:53,371 Op basis van deze hypothesen werden bewijzen verzameld… 908 01:03:53,454 --> 01:03:57,708 …met behulp van een methodologie, systeem en structuur… 909 01:03:57,792 --> 01:04:00,461 …ontwikkelt door de speciale aanklager. 910 01:04:00,962 --> 01:04:04,257 Is het verstandig of zelfs mogelijk… 911 01:04:04,340 --> 01:04:07,718 …de zaak op te lossen voor het einde van de termijn van zes jaar? 912 01:04:09,554 --> 01:04:14,267 Ik kan alleen maar 'hopelijk' zeggen. 913 01:04:15,643 --> 01:04:18,896 Waarom leg je nu een verklaring af? 914 01:04:18,980 --> 01:04:24,193 Omdat ik daarvoor er niet formeel toe verplicht was. 915 01:04:24,277 --> 01:04:27,446 Wat zijn uw verklaringen over de moord. 916 01:04:27,947 --> 01:04:30,867 We zijn hier om informatie te geven voor het onderzoek. 917 01:04:30,950 --> 01:04:32,577 Stel je vragen aan het kantoor. 918 01:04:32,660 --> 01:04:35,538 Waar was u de afgelopen vier jaar? 919 01:04:36,372 --> 01:04:40,418 Ik ben op veel plekken geweest. 920 01:04:40,501 --> 01:04:41,377 Waar, meneer? 921 01:04:49,635 --> 01:04:53,973 DINSDAG, 13 JUNI 1989 922 01:05:01,439 --> 01:05:05,443 Ik kreeg een telefoontje om zijn locatie te bevestigen. 923 01:05:06,903 --> 01:05:11,782 Ik hoorde veel geweerschoten op de achtergrond. 924 01:05:12,575 --> 01:05:16,704 Dus ik zei: 'Stop met schieten.' 925 01:05:16,787 --> 01:05:21,042 'Maar hij schiet op ons.' 'Laat hem, maar jullie schieten niet.' 926 01:05:23,127 --> 01:05:25,671 Hij was in zijn slaapkamer. 927 01:05:26,297 --> 01:05:28,966 Ik ging de trap op, naar zijn slaapkamer. 928 01:05:29,967 --> 01:05:33,930 Ik nam de trap, zag de deur opengaan… 929 01:05:34,013 --> 01:05:36,098 …en er verscheen een geweerloop. 930 01:05:36,182 --> 01:05:39,352 Ik zei: 'Zorrilla, ik ben de officier van justitie. 931 01:05:39,435 --> 01:05:40,311 Niet schieten. 932 01:05:42,313 --> 01:05:44,565 Ik ben ongewapend.' riep ik. 933 01:05:45,107 --> 01:05:49,236 Hij opende de deur en ik ging naar binnen. Hij richtte het wapen op me. 934 01:05:49,862 --> 01:05:52,615 Hij dreigde me te vermoorden. 935 01:05:52,698 --> 01:05:54,659 Toen ging de telefoon. 936 01:05:56,035 --> 01:05:59,956 Ik wilde opnemen, maar hij zei: 'Nee.' Hij nam op met het wapen. 937 01:06:02,875 --> 01:06:03,751 IN HET NAUW 938 01:06:07,838 --> 01:06:10,633 De president belde me en zei… 939 01:06:10,716 --> 01:06:12,343 'Ga naar het stadhuis… 940 01:06:14,261 --> 01:06:16,722 …want er is een groot probleem.' 941 01:06:17,390 --> 01:06:22,311 Toen ontdekte ik dat Ponce Rojas en Nacho Morales… 942 01:06:23,604 --> 01:06:28,401 …Zorrilla wilden arresteren en dat Zorrilla ze onder schot had. 943 01:06:28,484 --> 01:06:31,570 Eindelijk, na drie uur… 944 01:06:31,654 --> 01:06:34,365 …nam hij z'n jas en hoed… 945 01:06:35,241 --> 01:06:36,325 …en vertrokken we. 946 01:06:37,702 --> 01:06:40,830 We zagen dat hij een pistool achter z'n rug had. 947 01:06:44,625 --> 01:06:46,711 Ik zei: 'Ik betaal je een etentje.' 948 01:06:47,336 --> 01:06:50,256 Dat zei ik. 'Laten we samen gaan eten.' 949 01:06:51,007 --> 01:06:55,177 We zijn buiten het kantoor van het Openbaar Ministerie… 950 01:06:55,261 --> 01:06:59,557 …waar Mr Zorrilla Pérez vandaag wordt ondervraagd… 951 01:06:59,640 --> 01:07:04,061 …en beschuldigd wordt van de moord op Manuel Buendía. 952 01:07:04,729 --> 01:07:07,523 Ik ging naar het Openbaar Ministerie… 953 01:07:08,357 --> 01:07:11,986 …en Nacho Morales kwam aan met Zorrilla. 954 01:07:13,446 --> 01:07:18,284 Toen ik Zorrilla begroette… 955 01:07:18,993 --> 01:07:24,915 …gaf ik hem een knuffel en pakte hij het wapen achter zijn rug. 956 01:07:25,708 --> 01:07:28,377 Ik zei: 'Vergeef me, maar ik kom hier… 957 01:07:28,461 --> 01:07:30,796 …en ik tolereer dit soort dingen niet.' 958 01:07:30,880 --> 01:07:34,425 Ik heb het verhoor niet gezien. 959 01:07:36,093 --> 01:07:41,348 Nacho maakte een film over een journalist… 960 01:07:43,392 --> 01:07:47,271 Een oude film over een journalist… Een film. 961 01:07:47,354 --> 01:07:51,776 Ik weet niet wat er in Mexico gebeurt. Er gebeurt nooit wat in Mexico. 962 01:07:52,276 --> 01:07:55,362 Wat voor nieuws is dit op het einde van het jaar? 963 01:07:55,446 --> 01:07:57,865 Het nieuws is als een konijn. 964 01:07:58,449 --> 01:08:00,493 Het bespringt je onverwacht. 965 01:08:00,576 --> 01:08:02,495 Je moet hem in de lucht vangen. 966 01:08:02,578 --> 01:08:04,538 Hij bestelde zelfs eten. 967 01:08:05,456 --> 01:08:07,958 Iedereen erbij, net een familiebijeenkomst. 968 01:08:08,042 --> 01:08:11,670 Ik zei tegen Nacho: 'Ik ga Zorrilla ondervragen. 969 01:08:11,754 --> 01:08:15,424 Dat is mijn bevel.' Ik heb hem twee of drie uur verhoord. 970 01:08:16,133 --> 01:08:18,803 Hij zei: 'Je kunt me vermoorden. 971 01:08:20,054 --> 01:08:21,013 Ik was het niet. 972 01:08:21,639 --> 01:08:24,308 Ik weet wie het was, maar ik zeg het niet. 973 01:08:25,893 --> 01:08:28,938 Maar, Javier, ik draai ervoor op.' 974 01:08:30,564 --> 01:08:31,440 En dat klopte. 975 01:08:33,400 --> 01:08:36,362 Dus ze hebben Zorrilla aangehouden… 976 01:08:36,445 --> 01:08:40,324 …maar ze raakten zijn geld of zijn ranches… 977 01:08:40,407 --> 01:08:42,868 …of zijn eigendommen niet aan. 978 01:08:42,952 --> 01:08:44,203 In ruil voor wat? 979 01:08:44,829 --> 01:08:47,289 Zijn overgave en zijn zwijgen. 980 01:08:47,373 --> 01:08:49,917 Zorrilla sprak nooit over de zaak. 981 01:08:50,000 --> 01:08:50,960 ZORILLA VERSLAGEN 982 01:08:51,043 --> 01:08:53,087 ZORRILLA OPGEPAKT AANKLACHTEN STAPELEN OP 983 01:08:53,921 --> 01:08:55,965 GEEN UITWEG VOOR ZORRILLA SCHULDIG 984 01:08:56,048 --> 01:08:58,134 Toen begon ik voor films te werken. 985 01:08:58,217 --> 01:09:01,846 Welke rol speelde je? -De slechterik, de schurk. 986 01:09:03,931 --> 01:09:05,349 Zeg tegen je varkens… 987 01:09:06,016 --> 01:09:08,519 …dat er niet genoeg geld is om me te kopen. 988 01:09:09,061 --> 01:09:11,856 Ik blijf schrijven tot ik sterf. 989 01:09:14,275 --> 01:09:18,154 Vandaag zit bij ons dr Dela Balza, de beroemde criminoloog. 990 01:09:18,237 --> 01:09:20,531 Ik heb altijd actiefilms gemaakt. 991 01:09:20,614 --> 01:09:22,741 Ik was altijd de schurk of de agent. 992 01:09:23,701 --> 01:09:28,038 We kwamen aan in een studio met een journalist… 993 01:09:28,122 --> 01:09:32,626 …en we schoten iedereen neer zelfs die voor de belichting zorgden. 994 01:09:32,710 --> 01:09:34,503 Ik heb veel mensen vermoord in films. 995 01:09:34,587 --> 01:09:36,505 Toen speelde ik een moordenaar. 996 01:09:36,589 --> 01:09:39,675 Een bekwame, want ik heb veel mensen uitgeschakeld. 997 01:09:44,638 --> 01:09:48,809 Ik was in een hotel met een meisje… 998 01:09:50,144 --> 01:09:53,731 …toen mijn moeder belde: 'Wat heb je gedaan, Juan Rafael?' 999 01:09:53,814 --> 01:09:54,940 Ik werd bang. 1000 01:09:55,024 --> 01:09:57,318 'Ik heb niets gedaan. Waarom?' 1001 01:09:57,401 --> 01:10:00,196 'Ze kwamen naar je huis en slopen je deuren. 1002 01:10:00,279 --> 01:10:02,615 Ze hebben je hond bewusteloos geslagen. 1003 01:10:02,698 --> 01:10:04,909 Ze hebben alles gestolen. 1004 01:10:06,368 --> 01:10:09,288 Ze hebben orders om je te vermoorden.' 1005 01:10:09,371 --> 01:10:13,751 Ze zullen zeggen dat je de moord op Buendía hebt toegegeven voor je stierf. 1006 01:10:13,834 --> 01:10:15,878 Wees voorzichtig, jongen.' 1007 01:10:18,297 --> 01:10:20,216 Daarna was ik bang. 1008 01:10:20,299 --> 01:10:23,427 'Mam, zoek een advocaat en vraag om bescherming.' 1009 01:10:25,429 --> 01:10:28,265 Ik was een agent. Ik wist wat er aan de hand was. 1010 01:10:28,349 --> 01:10:30,851 Ik ontsnapte en speelde met de politie. 1011 01:10:30,935 --> 01:10:32,144 Ze waren dom. 1012 01:10:33,938 --> 01:10:35,356 'En mijn bescherming?' 1013 01:10:35,439 --> 01:10:38,901 Toen ze zei dat ze die had, kwam ik meteen terug. 1014 01:10:38,984 --> 01:10:40,361 Liet m'n wapens achter. 1015 01:10:40,444 --> 01:10:44,490 Ik was goed bewapend, want als ze me wilden doden, zouden ze ook sterven. 1016 01:10:47,826 --> 01:10:50,120 Ik gaf me ongewapend aan. 1017 01:10:50,204 --> 01:10:52,665 Toen zag ik dat ze scherpschutters… 1018 01:10:52,748 --> 01:10:57,169 …schutters en een hoop politie hadden. 1019 01:10:57,253 --> 01:11:00,381 Ze zetten me tegen de auto. 'Wat is er? Rustig.' 1020 01:11:00,464 --> 01:11:03,634 Ik was politieagent. Ik heb een zuiver geweten. 1021 01:11:03,717 --> 01:11:06,553 Ik gaf mezelf aan. Ze namen me mee in de politieauto. 1022 01:11:08,555 --> 01:11:11,558 Het Openbaar Ministerie… 1023 01:11:12,184 --> 01:11:18,357 …leidt Juan Rafael Moro Ávila vandaag voor de strafrechtbank… 1024 01:11:18,440 --> 01:11:23,779 …voor medeplichtigheid aan moord. 1025 01:11:25,030 --> 01:11:27,950 Ze bedreigden m'n gezin. 1026 01:11:28,659 --> 01:11:32,162 Ze arresteerden m'n familie om me onder druk te zetten. 1027 01:11:32,246 --> 01:11:36,875 Ik ging akkoord met een persconferentie, maar ik heb mezelf nooit beschuldigd. 1028 01:11:36,959 --> 01:11:38,419 Ik heb niemand beschuldigd. 1029 01:11:38,877 --> 01:11:41,297 De dag van de moord op de journalist… 1030 01:11:41,380 --> 01:11:46,760 …was Juan Moro Ávila, toen hoofd van de Speciale Motorfietsbrigade… 1031 01:11:46,844 --> 01:11:51,056 …op het kantoor van de Federale Veiligheidsdienst… 1032 01:11:51,140 --> 01:11:53,976 …toen hij te horen kreeg dat die middag… 1033 01:11:54,059 --> 01:11:58,605 …een speciale operatie genaamd 'Nieuws' zou plaatsvinden. 1034 01:11:58,689 --> 01:12:02,568 Speciale operatie 'Nieuws'? Al zijn woorden zijn leugens. 1035 01:12:04,320 --> 01:12:06,989 Die klootzak leest mijn hele verklaring. 1036 01:12:08,324 --> 01:12:12,411 Tot slot zei ik: 'Zet je me onder druk? Ik heb de moordenaar geholpen. 1037 01:12:12,494 --> 01:12:14,038 Maar ik wist niet wie hij was.' 1038 01:12:14,121 --> 01:12:17,291 'We zeggen dat Chocorrol op je motorfiets sprong. 1039 01:12:17,750 --> 01:12:21,628 Je dacht dat hij een DFS-agent was, dus ging je op onderzoek uit. 1040 01:12:21,712 --> 01:12:25,007 Na een tijdje zullen we zeggen dat hij hem vermoordde… 1041 01:12:25,090 --> 01:12:27,176 …en haal je je uit de problemen.  1042 01:12:27,259 --> 01:12:29,595 Ze wilden Chocorrol de schuld geven. 1043 01:12:29,678 --> 01:12:32,890 Het was politiek. Ze hadden mij en m'n familie in de val. 1044 01:12:32,973 --> 01:12:36,393 We zaten allemaal vast. 'Als dit de enige manier is, goed.' 1045 01:12:36,477 --> 01:12:41,648 Ze vroegen me naar het adres te gaan. En dat deed ik. 1046 01:12:43,067 --> 01:12:47,363 De commandant beval me het gebied uit te kammen. 1047 01:12:47,446 --> 01:12:50,699 Ik stapte van de motor voor instructies. Ik stapte op de motor. 1048 01:12:50,783 --> 01:12:53,994 Ik begon met m'n motor het gebied uit te kammen… 1049 01:12:54,078 --> 01:12:57,831 …toen Mr Chocorrol achterop sprong. 1050 01:12:58,457 --> 01:13:01,001 Ik herkende hem van kantoor. 1051 01:13:01,085 --> 01:13:03,837 Ik dacht dat hij ook een Federale Agent was. 1052 01:13:04,421 --> 01:13:07,591 We vertrokken en hij zei: 'Naar rechts, naar links.' 1053 01:13:07,674 --> 01:13:10,761 Ik zei: 'Laten we kijken. We zoeken iemand die er zo uitziet.' 1054 01:13:10,844 --> 01:13:15,307 Ik wist niet wat ik deed. 1055 01:13:15,808 --> 01:13:18,685 Ik werkte mee aan een moordzaak. 1056 01:13:18,811 --> 01:13:21,980 Het Openbaar Ministerie… 1057 01:13:22,064 --> 01:13:26,443 …onthulde details over de dood van José Luis Ochoa Alonso… 1058 01:13:26,527 --> 01:13:28,195 …ook bekend als 'Chocorrol'. 1059 01:13:28,529 --> 01:13:32,116 Gisteren duidde Moro Ávila Chocorrol aan… 1060 01:13:32,199 --> 01:13:35,702 …als de verantwoordelijke voor de moord op Manuel Buendía. 1061 01:13:35,786 --> 01:13:37,788 Ik zal meewerken en alles vertellen. 1062 01:13:37,871 --> 01:13:40,999 Ik hou van journalisten. Ik heb journalistieke aanleg. 1063 01:13:41,083 --> 01:13:43,460 Ik heb altijd voor journalisten gezorgd. 1064 01:13:43,544 --> 01:13:44,795 Ik hou van jullie. 1065 01:13:44,878 --> 01:13:46,630 IK HOU ZOVEEL VAN JULLIE. 1066 01:13:46,713 --> 01:13:48,882 HOE ZIJN DIEGENE DIE NIET VAN ONS HOUDEN? 1067 01:13:56,598 --> 01:13:58,308 Rond half acht 's avonds… 1068 01:13:58,392 --> 01:14:03,230 …kwam José Antonio Zorrilla Pérez aan in de noordelijke gevangenis van Mexico-Stad. 1069 01:14:03,856 --> 01:14:06,150 Mr Zorrilla reed in een witte auto… 1070 01:14:06,233 --> 01:14:11,530 …die deel uitmaakte van een konvooi van 15 politiewagens. 1071 01:14:11,613 --> 01:14:14,199 Hij riep z'n onschuld uit naar journalisten. 1072 01:14:14,283 --> 01:14:16,910 Een van hen slaagde erin zijn microfoon… 1073 01:14:16,994 --> 01:14:21,039 …in de politieauto te steken en bekwam deze opname. 1074 01:14:21,748 --> 01:14:24,626 Bent u schuldig of onschuldig, Mr Zorrilla? 1075 01:14:24,710 --> 01:14:27,004 Onschuldig. De pres moet me helpen. 1076 01:14:28,630 --> 01:14:29,465 Bedankt. 1077 01:14:30,340 --> 01:14:33,594 Als resultaat van het onderzoek… 1078 01:14:33,677 --> 01:14:36,430 …en zijn recente gedrag… 1079 01:14:37,181 --> 01:14:43,353 …wordt José Antonio Zorrilla Pérez verantwoordelijk geacht… 1080 01:14:43,437 --> 01:14:47,649 …voor de moord op Manuel Buendía Tellezgirón… 1081 01:14:47,733 --> 01:14:50,986 …als het brein achter die daad. 1082 01:14:51,069 --> 01:14:54,615 ZORRILLA ONTSNAPT NIET 1083 01:14:54,698 --> 01:14:57,534 Op basis van de bewijzen… 1084 01:14:58,202 --> 01:15:03,582 …heeft Juan Rafael Moro Ávila Manuel Buendía doodgeschoten. 1085 01:15:04,291 --> 01:15:06,293 MORO IN DE GEVANGENIS EN ANDEREN? 1086 01:15:06,376 --> 01:15:09,755 ZORILLA EN MORO VERMOORDEN ZONDER TWIJFEL BUENDÍA 1087 01:15:09,838 --> 01:15:12,299 ZORRILLA GAF HET BEVEL 1088 01:15:12,382 --> 01:15:14,968 MORO SCHOOT 1089 01:15:15,052 --> 01:15:17,221 BUENDÍA-ZAAK GESLOTEN 1090 01:15:17,304 --> 01:15:23,185 We vonden dat het onderzoek van Manuel Buendía… 1091 01:15:23,268 --> 01:15:25,229 …typisch was voor politiewerk. 1092 01:15:25,312 --> 01:15:29,608 Met gekke verhalen… 1093 01:15:29,691 --> 01:15:32,819 …en de motorrijder… 1094 01:15:32,903 --> 01:15:37,199 …die de kleinzoon was van president Ávila Camacho. 1095 01:15:38,242 --> 01:15:42,454 Alles is overdreven en leidt niet tot de waarheid. 1096 01:15:43,539 --> 01:15:47,751 We dachten dat ze het echte motief zouden verbergen. 1097 01:15:48,418 --> 01:15:54,007 Maar we dachten niet dat we op de vooravond van een verhaal stonden… 1098 01:15:54,091 --> 01:15:56,176 …dat ons zou overspoelen. 1099 01:15:56,260 --> 01:15:59,263 Het was de opkomst van de kartels. 1100 01:16:01,098 --> 01:16:02,349 Een maand voor de moord… 1101 01:16:03,433 --> 01:16:05,519 …werd een rapport gepubliceerd… 1102 01:16:05,602 --> 01:16:09,690 …door de bisschoppen uit de Stille Zuidzee… 1103 01:16:10,274 --> 01:16:12,776 …die zei dat ze zagen… 1104 01:16:13,485 --> 01:16:19,199 …dat drugshandelaren overheidsinstanties infiltreerden. 1105 01:16:19,283 --> 01:16:23,870 Manuel Buendía pikte het verhaal op en schreef er twee artikels over. 1106 01:16:23,954 --> 01:16:27,874 NATIONALE VEILIGHEID 1107 01:16:32,421 --> 01:16:34,298 'Nationale veiligheid.' 1108 01:16:34,423 --> 01:16:38,135 Excélsior. 14 mei 1984. 1109 01:16:38,218 --> 01:16:39,428 Door Manuel Buendía. 1110 01:16:40,178 --> 01:16:44,683 De drugshandel neemt onmiskenbaar toe in Mexico… 1111 01:16:44,766 --> 01:16:47,269 …sinds 1982. 1112 01:16:48,186 --> 01:16:52,399 En dit kan niet zonder hulp van binnenuit. 1113 01:16:52,899 --> 01:16:55,402 In die smerige handel zou er… 1114 01:16:55,485 --> 01:16:59,197 …directe of indirecte medewerking zijn… 1115 01:16:59,281 --> 01:17:03,910 …van topambtenaren van de federale staat en de deelstaten. 1116 01:17:05,329 --> 01:17:09,750 Op basis van wat de bisschoppen hebben gemeld en ook andere bronnen… 1117 01:17:09,833 --> 01:17:13,503 …is dit een zaak van nationale veiligheid. 1118 01:17:14,046 --> 01:17:16,715 APRIL 1985 WIE HEEFT MANUEL BUENDÍA VERMOORD? 1119 01:17:16,798 --> 01:17:19,593 EEN AMERIKAANS MYSTERIE DOOR MATTHEW ROTHSCHILD 1120 01:17:22,262 --> 01:17:24,973 OM ME TE VERMOORDEN MOETEN ZE ME IN DE RUG SCHIETEN. 1121 01:17:26,016 --> 01:17:32,522 Dat was een belangrijk artikel dat Uno más uno op zondag schreef. 1122 01:17:33,523 --> 01:17:36,860 Hij dacht dat het mensen waren die wilden voorkomen… 1123 01:17:36,943 --> 01:17:42,616 …dat Manuel Buendía de banden met de drugshandelaren en het kartel onthulde. 1124 01:17:42,699 --> 01:17:44,034 HISTORICUS 1125 01:17:44,117 --> 01:17:48,038 Of het was CIA, de Amerikaanse overheid die probeerde te voorkomen… 1126 01:17:49,790 --> 01:17:53,877 Zaken die ze deden die te maken hadden met drugshandel, de Contra's en misdaad. 1127 01:17:54,961 --> 01:17:59,132 De lichamen, gevonden in plastic op een ranch 160 km van Guadalajara… 1128 01:17:59,216 --> 01:18:00,967 …waren in slechte staat. 1129 01:18:01,051 --> 01:18:04,513 Enrique Camarena deed onderzoek naar drugshandel in Mexico… 1130 01:18:04,596 --> 01:18:07,724 …toen hij ontvoerd werd bij het Amerikaanse consulaat in Guadalajara. 1131 01:18:07,808 --> 01:18:11,061 Hij werd gemarteld en twee dagen later vermoord door z'n ontvoerders… 1132 01:18:11,144 --> 01:18:14,064 …vermoedelijk drugsdealers boos op Camarena's bemoeienis. 1133 01:18:14,147 --> 01:18:17,526 De twee die volgens de Amerikaanse overheid de moord hebben bevolen… 1134 01:18:17,609 --> 01:18:21,863 …en die ze wil berechten, zijn drugsbaronnen Rafael Caro Quintero… 1135 01:18:21,947 --> 01:18:23,657 …en Ernesto Fonseca. 1136 01:18:23,740 --> 01:18:26,118 Ze zitten al in de gevangenis in Mexico. 1137 01:18:27,202 --> 01:18:29,287 Opeens ging mijn telefoon. 1138 01:18:29,788 --> 01:18:32,791 Ze vroegen me of ik Jesús Esquivel was. 1139 01:18:34,084 --> 01:18:36,670 Ik zei: 'Ja. Wie is dit?' 1140 01:18:37,379 --> 01:18:39,464 Hij zei: 'Ik ben Héctor Berrellez.' 1141 01:18:39,548 --> 01:18:43,760 Ik had de leiding over het onderzoek op de moord op Kiki Camarena. 1142 01:18:44,761 --> 01:18:47,389 Wat hij zei, zou de geschiedenis veranderen. 1143 01:18:47,472 --> 01:18:49,141 NARCOTICAPOLITIE - DEA 1144 01:18:49,224 --> 01:18:53,729 De dekmantel voor Kiki's moord… 1145 01:18:54,438 --> 01:18:58,400 …en om de medeplichtigheid van de CIA aan Kiki's moord te verbergen… 1146 01:18:58,984 --> 01:19:01,695 …is dat Kiki is vermoord door de drugsbaronnen… 1147 01:19:01,778 --> 01:19:06,658 …voor de grootste marihuana-vangst ooit. Meer dan 10.000 ton. 1148 01:19:08,660 --> 01:19:11,663 Dat is een compleet verzinsel. 1149 01:19:11,747 --> 01:19:16,084 Camarena deed niet mee aan de Buffalo-raids. 1150 01:19:18,003 --> 01:19:22,132 Berrellez vertelde me dat toen hij het onderzoek overnam… 1151 01:19:22,215 --> 01:19:24,301 …het eerste wat hij deed was… 1152 01:19:24,384 --> 01:19:28,847 …alle spullen van Kiki bij het DEA-kantoor in Guadalajara ophalen. 1153 01:19:29,973 --> 01:19:36,354 En het eerste wat hij zag, was Kiki Camarena's agenda. 1154 01:19:37,272 --> 01:19:39,983 In de agenda stond Buendía's telefoonnummer. 1155 01:19:41,985 --> 01:19:46,448 Héctor Berrellez en de DEA vertelden ons ook over die band. 1156 01:19:46,531 --> 01:19:49,993 En ze hadden elkaar ooit ontmoet. 1157 01:19:51,119 --> 01:19:52,245 Dus dat wisten we. 1158 01:19:53,497 --> 01:19:55,415 Nou, toen, Manuel Buendía… 1159 01:19:56,082 --> 01:20:00,420 …kreeg bezoek van Javier Vázquez, een verslaggever uit Veracruz. 1160 01:20:01,338 --> 01:20:05,592 De verslaggever vertelde Manuel Buendía dat hij een ranch had ontdekt… 1161 01:20:06,718 --> 01:20:07,719 …in Veracruz… 1162 01:20:08,261 --> 01:20:10,931 …die werd beschermd door de DFS… 1163 01:20:11,681 --> 01:20:15,894 …en dat de ranch van Rafael Caro Quintero was. 1164 01:20:16,603 --> 01:20:20,106 Zorrilla Pérez zei tegen Manuel Buendía… 1165 01:20:20,524 --> 01:20:22,943 'Schrijf er niets over. Laat dat met rust. 1166 01:20:23,026 --> 01:20:26,196 Dat is… Vergeet het. Dat is een groot geheim.' 1167 01:20:26,279 --> 01:20:28,448 De Amerikaanse onderzoekers hopen… 1168 01:20:28,532 --> 01:20:32,661 …dat de schuldigen gearresteerd en veroordeeld worden in Mexico. 1169 01:20:32,744 --> 01:20:36,540 Dus mijn eerste doel was om getuigen te vinden. 1170 01:20:36,623 --> 01:20:40,752 En ironisch genoeg identificeerden ze een Amerikaanse agent. 1171 01:20:40,836 --> 01:20:44,047 CIA MEDEWERKER 1172 01:20:44,130 --> 01:20:46,675 Hij was een man die… 1173 01:20:47,968 --> 01:20:49,177 …voor zover ik weet… 1174 01:20:50,220 --> 01:20:54,099 …een drinkmaatje was van de Guadalajara-groep. 1175 01:20:55,684 --> 01:20:57,686 In november 1983… 1176 01:20:58,979 --> 01:21:02,524 …woont hij in Ernesto Fonseca's huis, in hemelsnaam. 1177 01:21:02,607 --> 01:21:06,194 Hij is getrouwd en heeft z'n eigen huis, maar hij zorgt voor… 1178 01:21:06,278 --> 01:21:10,532 …de elektronische communicatie, de radiocommunicatie van het kartel daar. 1179 01:21:13,535 --> 01:21:17,038 Wie wist er iets van Harrison? Hij was een ingewikkeld mens. 1180 01:21:17,122 --> 01:21:21,543 Hij zat diep undercover en hij was zijn eigen contactpersoon. 1181 01:21:21,626 --> 01:21:23,503 VERDUISTERING VAN MOORDENAARS 1182 01:21:23,587 --> 01:21:25,505 Hij rapporteerde aan iemand. 1183 01:21:27,716 --> 01:21:31,511 Hij rapporteerde veel aan Mexicaanse inlichtingendiensten. 1184 01:21:32,137 --> 01:21:36,099 Hij had een meerdere, meerderen in DFS, enzovoort. 1185 01:21:36,182 --> 01:21:39,019 En ik dacht: 'Dit is vreemd. 1186 01:21:39,102 --> 01:21:42,355 Een Amerikaan die voor de DFS werkt?' 1187 01:21:44,107 --> 01:21:47,444 Een tijger is een gevaarlijk dier die niet terugdeinst. 1188 01:21:47,527 --> 01:21:48,987 Het valt frontaal aan. 1189 01:21:49,070 --> 01:21:52,908 Hij handelt liever in stilte en ziet wat anderen niet zien. 1190 01:21:53,617 --> 01:21:57,078 Zo hoort een DFS-agent te zijn. 1191 01:21:57,162 --> 01:22:00,165 Ik moest veel doen om hem te pakken te krijgen. 1192 01:22:00,248 --> 01:22:03,501 Dus eindelijk belde ik hem en sprak ik hem. 1193 01:22:04,002 --> 01:22:06,838 Hij zei: 'Je weet niet waar je mee te maken hebt. 1194 01:22:06,922 --> 01:22:08,840 Je waagt je op glad ijs. 1195 01:22:08,924 --> 01:22:11,176 Je weet niet waar je heen gaat. 1196 01:22:11,259 --> 01:22:14,220 Ik verstop me niet voor je, maar voor m'n eigen agentschap. 1197 01:22:14,304 --> 01:22:15,639 Ik werk voor de CIA. 1198 01:22:15,722 --> 01:22:19,184 CENTRALE INLICHTINGENDIENST VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA 1199 01:22:19,267 --> 01:22:22,854 Maar toen ze achter hem aankwamen en het duidelijk was dat ze hem… 1200 01:22:22,938 --> 01:22:27,609 …op de een of andere manier zouden afmaken, zei hij: 'De pot op.' 1201 01:22:27,692 --> 01:22:31,196 Toen liet hij ons opnemen en fotograferen… 1202 01:22:33,406 --> 01:22:36,242 Dit is een interview door Russell Bartley… 1203 01:22:36,743 --> 01:22:38,912 …met Lawrence Victor Harrison… 1204 01:22:39,412 --> 01:22:42,248 …in zijn huis in Riverside, Californië… 1205 01:22:42,874 --> 01:22:47,796 …op donderdag 18 juni 2009. 1206 01:22:48,755 --> 01:22:51,591 En daar hadden we een discussie over. 1207 01:22:51,675 --> 01:22:55,261 Maar de persoon die de schuld kreeg… 1208 01:22:55,345 --> 01:22:57,889 …die het publiceerde was Manuel Buendía. 1209 01:22:57,973 --> 01:23:01,643 Waar hij de lijst haalde, weet ik niet. Hij zei van Zorrilla. 1210 01:23:02,560 --> 01:23:04,229 Later zei Zorrilla… 1211 01:23:04,312 --> 01:23:07,023 'Ik moest hem afmaken omdat hij iets had ontdekt. 1212 01:23:07,107 --> 01:23:10,527 Ik kan je niet vertellen wat, maar het is heel belangrijk.' 1213 01:23:10,610 --> 01:23:14,072 Het was zeker niet de credential. Dat wist iedereen al. 1214 01:23:15,532 --> 01:23:17,367 Het was niet Mertins of zo. 1215 01:23:17,450 --> 01:23:18,994 Het was iets anders. 1216 01:23:20,078 --> 01:23:21,788 Waarom hebben ze Buendía vermoord? 1217 01:23:22,414 --> 01:23:27,252 Buendía? Omdat hij de landingsbanen had gezien. 1218 01:23:27,335 --> 01:23:30,046 Daar waren ze boos over. Dat was alles. 1219 01:23:30,130 --> 01:23:31,381 Dat was hun probleem. 1220 01:23:32,090 --> 01:23:34,592 Je ziet nu een deel van wat er gebeurt. 1221 01:23:34,676 --> 01:23:39,639 Je hebt geen basis, maar je komt in de buurt. 1222 01:23:39,723 --> 01:23:42,058 Je hebt met mensen gepraat. 1223 01:23:42,142 --> 01:23:44,227 Maar als je dat verband niet legt… 1224 01:23:44,310 --> 01:23:46,354 …moet je zien dat wij het leiden. 1225 01:23:46,855 --> 01:23:48,481 We leiden het al lang. 1226 01:23:50,817 --> 01:23:54,696 Ik vertel je dit omdat ik ze zag, weet je. 1227 01:23:57,574 --> 01:24:00,035 En toen hij hier was, zei hij: 'Luister. 1228 01:24:00,118 --> 01:24:03,329 We hebben een geheime operatie. We smokkelen wapens… 1229 01:24:03,413 --> 01:24:07,083 …naar Centraal- en Zuid-Amerika, veel naar de Contra's, door Mexico. 1230 01:24:07,792 --> 01:24:11,004 En we brengen ook tonnen cocaïne binnen. 1231 01:24:11,087 --> 01:24:13,798 We financieren de Nicaraguaanse oorlog met coke.' 1232 01:24:13,882 --> 01:24:17,218 Ik zei: 'Wie zijn wij?' 'Oliver North, Félix Rodríguez.' 1233 01:24:17,302 --> 01:24:19,596 AMERIKAANSE VEILIGHEIDSADVISEUR 1234 01:24:23,224 --> 01:24:26,770 Félix Rodríguez is een duister figuur… 1235 01:24:29,898 --> 01:24:34,611 …met ongelooflijke verhalen in Latijns-Amerika die op fictie lijken. 1236 01:24:34,694 --> 01:24:37,447 Te beginnen met de invasie in de Varkensbaai. 1237 01:24:38,323 --> 01:24:42,577 En uiteindelijk de moord op Che Guevara… 1238 01:24:42,660 --> 01:24:43,787 …in Bolivia. 1239 01:24:45,246 --> 01:24:47,290 Ze stuurden hem naar Mexico… 1240 01:24:47,373 --> 01:24:53,630 …omdat het Amerikaanse Congres onderzoek deed… 1241 01:24:54,756 --> 01:24:58,343 …naar de wapens die de Contra's kregen. 1242 01:24:58,426 --> 01:25:02,388 Kunnen we stellen, Mr Rodríguez, dat deze operatie… 1243 01:25:02,472 --> 01:25:04,891 …werd gestuurd door de Amerikaanse overheid? 1244 01:25:04,974 --> 01:25:06,392 Dat dacht ik niet. 1245 01:25:06,476 --> 01:25:07,936 Ik dacht dat… 1246 01:25:09,604 --> 01:25:13,775 Kolonel North wilde de Nicaraguaanse vrijheidsstrijder helpen. 1247 01:25:13,858 --> 01:25:16,152 Als je je land verliest, voel je je verlaten. 1248 01:25:16,236 --> 01:25:18,530 Je hebt niemand. Als iemand je helpt… 1249 01:25:18,613 --> 01:25:22,408 …in die omstandigheden zou het immoreel zijn niet naar hem te gaan. 1250 01:25:22,492 --> 01:25:24,452 Of hem hoe dan ook te helpen. 1251 01:25:24,536 --> 01:25:28,665 Je bent toch een voormalig CIA-agent? 1252 01:25:28,748 --> 01:25:30,166 Ja, meneer. -Goed. 1253 01:25:30,250 --> 01:25:34,170 Kiki Camarena was een doelwit… 1254 01:25:34,921 --> 01:25:40,218 …omdat hij hoorde over de Veracruz-ranch. 1255 01:25:41,636 --> 01:25:44,430 Ze vreesden dat hij wist van de trainingskampen… 1256 01:25:44,514 --> 01:25:48,685 …en hij wist van de samenspanning van de DFS, de CIA met de narco's. 1257 01:25:48,768 --> 01:25:54,232 Je begint stukjes van de puzzel samen te leggen en je ziet het. 1258 01:25:54,315 --> 01:25:58,987 We hebben Buendía vermoord. We hebben Camarena vermoord. Wij, de Amerikanen. 1259 01:26:02,407 --> 01:26:05,577 De CIA vindt dat ze niets mis hebben gedaan. 1260 01:26:05,660 --> 01:26:10,790 De oorlog tegen het communisme staat op de eerste plaats boven de drugsoorlog. 1261 01:26:10,874 --> 01:26:15,295 Ik ben DEA. Ik zeg: 'Je hebt het mis. Je bent het land aan het verwoesten. 1262 01:26:15,378 --> 01:26:18,715 Je maakt onze jeugd kapot en jullie zijn drugsdealers.' 1263 01:26:18,798 --> 01:26:20,258 HOOFD CIA 1264 01:26:20,341 --> 01:26:22,051 We gaat niet over veiligheid. 1265 01:26:22,135 --> 01:26:28,308 We gaat over doelen voor regimes in de wereld. Beleid. 1266 01:26:32,103 --> 01:26:36,858 Wat we altijd voor ogen hielden… 1267 01:26:36,941 --> 01:26:38,693 …was: 'Wie?' 1268 01:26:39,277 --> 01:26:43,406 Zorrilla had geen persoonlijke problemen met Manuel. 1269 01:26:43,489 --> 01:26:47,994 Het probleem kwam van hogerop, van topambtenaren. 1270 01:26:50,413 --> 01:26:54,500 Toen ik de rechtbank verliet, kwam ik een kerel met blauwe ogen tegen. 1271 01:26:54,584 --> 01:26:57,295 'Moro, je hebt Buendía niet vermoord.' 1272 01:26:57,378 --> 01:26:58,463 'Natuurlijk niet.' 1273 01:26:58,546 --> 01:27:01,382 'Ik weet wie het heeft gedaan. Dat was jij niet.' 1274 01:27:01,925 --> 01:27:05,595 Hij zei dat hij een man kende… 1275 01:27:06,971 --> 01:27:10,350 …Luis Sayas, die werkte als huurmoordenaar. 1276 01:27:10,892 --> 01:27:16,272 Sayas zei dat hij een 38 kaliber had. 1277 01:27:16,356 --> 01:27:19,359 Volgens hem zagen ze Buendía weggaan en zeiden… 1278 01:27:19,442 --> 01:27:22,278 'Dat is Buendía.' 1279 01:27:22,362 --> 01:27:26,324 Hij stak de straat over en schoot hem van voren… 1280 01:27:26,950 --> 01:27:27,867 …en rende weg. 1281 01:27:27,951 --> 01:27:32,163 Toen ze weggingen, kregen ze opdracht voor een andere klus. 1282 01:27:32,872 --> 01:27:35,041 Een juwelier beroven… 1283 01:27:36,251 --> 01:27:39,420 Een juwelier in Acapulco met veel goud. 1284 01:27:40,129 --> 01:27:44,092 Daar vielen ze hen aan en vermoordden ze Luis Sayas. 1285 01:27:44,175 --> 01:27:48,429 Ze schoten hem vol kogels en gooiden hem in een graf. 1286 01:27:49,389 --> 01:27:51,224 Daar ligt Buendía's moordenaar. 1287 01:27:51,307 --> 01:27:53,726 NA 18 JAAR GEVANGENISSTRAF 1288 01:27:53,810 --> 01:27:57,063 WERD JUAN RAFAEL MORO ÁVILA VRIJGELATEN IN FEBRUARI 2009 1289 01:28:02,819 --> 01:28:05,655 Hallo, Mr Zorrilla. -Hoe gaat het? 1290 01:28:05,738 --> 01:28:08,449 Ik kom je weer spreken. 1291 01:28:08,533 --> 01:28:11,911 Hopelijk storen we je niet. -Nee, helemaal niet. 1292 01:28:11,995 --> 01:28:13,121 Zeker? -Natuurlijk. 1293 01:28:13,204 --> 01:28:14,831 Ik ben blij dat te horen. 1294 01:28:14,914 --> 01:28:17,917 Ik ben onschuldig, net als m'n mededaders. 1295 01:28:18,042 --> 01:28:23,006 De autoriteiten moeten de zaak onderzoeken. 1296 01:28:23,548 --> 01:28:27,885 Ik ging naar de plaats delict omdat Luis Soto me belde. 1297 01:28:28,636 --> 01:28:30,305 Ik kwam snel… 1298 01:28:30,388 --> 01:28:33,182 …omdat het vijf minuten van mijn kantoor was. 1299 01:28:33,766 --> 01:28:37,145 Ik ging snel naar een vriend… 1300 01:28:37,228 --> 01:28:39,439 …die naar verluidt was neergeschoten. 1301 01:28:40,023 --> 01:28:44,402 Ik ging hem helpen om te zien of ik zijn leven kon redden. 1302 01:28:44,485 --> 01:28:49,115 Als dat een misdaad is, doe ik het graag nog een keer. 1303 01:28:49,866 --> 01:28:55,538 Ik ben ervan overtuigd dat het een staatsmisdrijf is. 1304 01:28:57,498 --> 01:28:59,959 Zorrilla is niet schuldig. 1305 01:29:00,043 --> 01:29:03,296 Moge Mr Morales Lechuga mij… 1306 01:29:03,379 --> 01:29:05,923 …en de regering vergeven en wie dan ook… 1307 01:29:06,716 --> 01:29:09,802 …maar ik heb hem ondervraagd. Ik heb hem ondervraagd. 1308 01:29:11,054 --> 01:29:14,432 En met alle respect, daar ben ik goed in. 1309 01:29:14,515 --> 01:29:16,601 NA 25 JAAR GEVANGENISSTRAF 1310 01:29:16,684 --> 01:29:22,148 WERD JOSÉ ANTONIO ZORRILLA PÉREZ IN 2013 ONDER HET HUISARREST GEPLAATST. 1311 01:29:22,231 --> 01:29:25,526 Toen de PRI in de jaren 80 Mexico bestuurde… 1312 01:29:26,611 --> 01:29:30,198 …was de zwijgplicht heel belangrijk en dat is het nog steeds. 1313 01:29:31,324 --> 01:29:32,950 Voor hij sterft… 1314 01:29:33,034 --> 01:29:37,080 …moet Zorrilla zijn versie van het verhaal geven. 1315 01:29:37,163 --> 01:29:38,498 Hopelijk doet hij dat. 1316 01:29:42,960 --> 01:29:44,796 De geschiedenis is van niemand. 1317 01:29:45,505 --> 01:29:49,801 In die zin mogen degenen die zo lang hebben geleefd… 1318 01:29:50,760 --> 01:29:54,430 …hun geheimen niet voor zichzelf houden… 1319 01:29:55,098 --> 01:29:59,268 …zeker niet als ze de hele natie aangaan. 1320 01:30:03,940 --> 01:30:07,485 De Mexicaanse geschiedenis in de 20e eeuw is het verhaal van… 1321 01:30:07,568 --> 01:30:09,987 …de afbrokkeling van de Mexicaanse staat… 1322 01:30:10,071 --> 01:30:13,574 …en de opkomst en versterking van de georganiseerde misdaad. 1323 01:30:14,534 --> 01:30:19,705 En in dat verhaal moeten we figuren als Manuel Buendía opnemen. 1324 01:30:19,789 --> 01:30:23,501 Manuel Buendía die, net als andere grote journalisten uit de 19e eeuw… 1325 01:30:23,584 --> 01:30:25,837 …teruggreep naar de liberale traditie… 1326 01:30:25,920 --> 01:30:28,589 …al is die deze eeuw veel meer geëvolueerd… 1327 01:30:28,673 --> 01:30:31,551 …en maakte hij van journalistiek een wapen. 1328 01:30:31,634 --> 01:30:33,886 Hij was de eerste journalist die… 1329 01:30:33,970 --> 01:30:36,889 …als ik het me goed herinner, zo werd vermoord. 1330 01:30:36,973 --> 01:30:38,641 Op straat. 1331 01:30:38,724 --> 01:30:42,311 Daar gebeurde het, toen hij zijn kantoor verliet. 1332 01:30:42,395 --> 01:30:46,399 Een misdaad tegen heel Mexico. Het was niet alleen tegen één man. 1333 01:30:47,233 --> 01:30:50,987 Maar de ideeën, vrijheid en waarheid zullen blijven bestaan… 1334 01:30:51,070 --> 01:30:55,908 …ongeacht of ze dappere mannen zoals Manuel Buendía vermoorden. 1335 01:30:55,992 --> 01:30:59,203 Hij bleef schrijven… 1336 01:30:59,787 --> 01:31:03,958 …maar de machthebbers bleven in de schijnwerpers. 1337 01:31:04,709 --> 01:31:10,465 En zulke grote risico's nemen en er gebeurt niets… 1338 01:31:11,132 --> 01:31:14,427 …dat is teleurstellend en oneerlijk. 1339 01:31:14,510 --> 01:31:20,725 En dan vraag je je af waarom? 1340 01:31:22,226 --> 01:31:23,936 'Gods wapenstilstand.' 1341 01:31:25,563 --> 01:31:26,981 Als de wei vlam vat… 1342 01:31:28,232 --> 01:31:30,693 …als er een overstromingsgevaar is… 1343 01:31:30,776 --> 01:31:33,654 …of iets de dieren bang maakt… 1344 01:31:34,155 --> 01:31:37,617 …delen de roofdieren en het ongedierte hun toevluchtsoord… 1345 01:31:38,034 --> 01:31:39,160 …zonder ruzie. 1346 01:31:39,785 --> 01:31:42,205 Zonder elkaar aan stukken te scheuren. 1347 01:31:43,164 --> 01:31:46,959 De boeren noemen dit 'Gods wapenstilstand'. 1348 01:31:48,669 --> 01:31:50,796 Het is tijd voor een wapenstilstand. 1349 01:31:51,339 --> 01:31:54,634 Als we niet in staat zijn om rationeel te handelen… 1350 01:31:55,301 --> 01:31:58,846 …laat ons dan leiden door onze dierlijke instincten. 1351 01:32:01,015 --> 01:32:02,266 Wat betekent dit? 1352 01:32:03,017 --> 01:32:06,103 Hoe betekenisvol zijn de andere dingen die gebeuren? 1353 01:32:06,187 --> 01:32:10,316 Ik herhaal, we hebben de behoefte en het onderwerp… 1354 01:32:10,399 --> 01:32:13,236 …om een politieke gebeurtenis te analyseren… 1355 01:32:13,319 --> 01:32:17,532 …dat uit meerdere lagen bestaat, met verschillende tinten en structuren… 1356 01:32:17,615 --> 01:32:21,285 …en die bedrieglijk belicht wordt. 1357 01:32:21,369 --> 01:32:25,498 Nou, hopelijk is er nog tijd… 1358 01:32:25,581 --> 01:32:29,335 …om commentaar te kunnen blijven geven, in jullie bijzijn. 1359 01:32:30,044 --> 01:32:33,923 Voorlopig, fijn dat u vandaag wilde luisteren. 1360 01:40:09,712 --> 01:40:14,717 Ondertiteld door: Sofie Vandenberghe