1
00:00:06,068 --> 00:00:10,865
EEN NETFLIX ORIGINAL-SERIE

2
00:00:14,994 --> 00:00:16,537
Absolute macht.

3
00:00:19,540 --> 00:00:22,001
Kom op, dat wil je toch?

4
00:00:23,127 --> 00:00:25,129
Maar hoe krijg je dat?

5
00:00:25,713 --> 00:00:26,964
Ik weet het.

6
00:00:27,631 --> 00:00:29,216
Er is een handboek.

7
00:00:29,842 --> 00:00:35,389
Een serie tactieken waarmee tirannen
zich onvoorstelbare macht verschaften.

8
00:00:36,348 --> 00:00:39,310
Elk op z'n eigen unieke wijze.

9
00:00:53,783 --> 00:00:56,243
Maar er is wel een addertje.

10
00:00:57,411 --> 00:01:00,998
Je zult ook
minder plezierige keuzes moeten maken.

11
00:01:02,416 --> 00:01:04,877
Maar heersen valt ook niet mee.

12
00:01:06,545 --> 00:01:07,505
Wil je 't zien?

13
00:01:14,303 --> 00:01:18,015
Als ik 'tiran' zeg, waar denk je dan aan?

14
00:01:18,099 --> 00:01:19,975
WREDE, ONDERDRUKKENDE LEIDER

15
00:01:20,059 --> 00:01:21,519
Nee, te makkelijk.

16
00:01:23,395 --> 00:01:26,732
Tirannie is regeren
voor mensen die resultaten willen.

17
00:01:28,734 --> 00:01:31,612
Vrijheid is nooit de norm geweest.

18
00:01:31,695 --> 00:01:33,447
We willen geregeerd worden.

19
00:01:36,408 --> 00:01:41,205
Als je in een moeilijke tijd leeft,
kun je je aangetrokken voelen…

20
00:01:41,288 --> 00:01:45,751
…tot iemand die zegt:
'Alleen ik kan alles oplossen.'

21
00:01:46,377 --> 00:01:49,880
En dat is wat de meest
succesvolle tirannen doen.

22
00:01:49,964 --> 00:01:53,300
Ze veranderen hun samenleving
van top tot teen.

23
00:01:53,968 --> 00:01:57,888
Door stap voor stap hun weg te volgen,
kun jij dat ook.

24
00:01:57,972 --> 00:02:00,141
Er is een handboek voor tirannie.

25
00:02:00,224 --> 00:02:04,019
Als je een tiran wil worden,
moet je doen wat daarin staat.

26
00:02:04,603 --> 00:02:05,813
Da's alles.

27
00:02:07,022 --> 00:02:10,734
Maar eerst moet je je
aan de massa ontworstelen…

28
00:02:10,818 --> 00:02:12,945
…en de teugels grijpen.

29
00:02:13,028 --> 00:02:15,698
Zo begint ons verhaal.

30
00:02:15,781 --> 00:02:17,950
Een mislukte landschapsarchitect…

31
00:02:18,033 --> 00:02:21,996
…die zichzelf in de machtigste man
op aarde transformeerde.

32
00:02:24,039 --> 00:02:26,208
EEN MAAND NADAT HITLER DICTATOR WERD

33
00:02:26,333 --> 00:02:28,210
Hier is ie. Adolf Hitler.

34
00:02:28,294 --> 00:02:31,589
Een maand nadat hij
Duitslands alleenheerser werd.

35
00:02:33,382 --> 00:02:38,387
Maar hoe werd Adolf Hitler
eigenlijk Adolf Hitler?

36
00:02:41,015 --> 00:02:44,435
En welke lessen kun je van hem leren?

37
00:02:46,228 --> 00:02:48,355
GETEKEND DOOR ADOLF HITLER

38
00:02:48,439 --> 00:02:51,734
De 20-jarige Hitler was een failliete…

39
00:02:51,817 --> 00:02:54,320
…eenzame, mislukte kunstenaar.

40
00:02:55,279 --> 00:03:00,242
Iemand die Hitler had ontmoet zei:
'Ik vond hem niet indrukwekkend.

41
00:03:00,326 --> 00:03:03,954
Ik vond hem slap.
Hij gaf een klam handje.'

42
00:03:04,038 --> 00:03:07,499
Hoe kon die man
zo charismatisch worden…

43
00:03:07,583 --> 00:03:11,545
…in het uitgestrekte Europa
in de 20e eeuw?

44
00:03:12,796 --> 00:03:14,548
Da's vrij simpel.

45
00:03:14,632 --> 00:03:18,802
Als je wil heersen,
dan moet je geloven dat je dat kan.

46
00:03:20,262 --> 00:03:23,807
TACTIEK
GELOOF IN JEZELF

47
00:03:24,558 --> 00:03:26,685
Tirannen hebben…

48
00:03:26,769 --> 00:03:30,773
…een megalomaan vertrouwen
in wat ze kunnen.

49
00:03:30,856 --> 00:03:32,274
Dat is een vereiste.

50
00:03:33,108 --> 00:03:35,736
Ze zien zichzelf vaak als bevrijders.

51
00:03:36,403 --> 00:03:38,447
Ze zijn ervan overtuigd…

52
00:03:38,530 --> 00:03:42,826
…dat alleen zij de wereld kunnen redden
en beter kunnen maken.

53
00:03:43,577 --> 00:03:45,788
Oftewel, ze zijn bijzonder.

54
00:03:46,413 --> 00:03:49,875
En Hitler was niet de enige die dat dacht.

55
00:03:49,959 --> 00:03:51,293
Laat maar zien.

56
00:03:53,420 --> 00:03:57,049
Volgens de legende,
toen Kim Jong-Il geboren werd…

57
00:03:57,132 --> 00:03:59,677
…verscheen er een nieuwe ster…

58
00:04:00,261 --> 00:04:04,265
…een dubbele regenboog
en veranderde de winter in lente.

59
00:04:05,641 --> 00:04:08,978
Saddam Hoessein zei
dat hij was benoemd door God…

60
00:04:09,061 --> 00:04:10,813
…om Irak te regeren.

61
00:04:10,896 --> 00:04:15,693
Als bewijs refereerde hij aan de keren
dat hij aan de dood was ontsnapt.

62
00:04:15,776 --> 00:04:21,282
François Duvalier van Haïti claimde
dat hij een eeuwig wezen was…

63
00:04:21,365 --> 00:04:25,869
…die met zijn voodoo-krachten
JFK had laten ombrengen.

64
00:04:26,537 --> 00:04:28,372
En wie zegt dat 't niet zo is?

65
00:04:29,164 --> 00:04:32,835
Maar waar vind je de bron
voor jouw bovennatuurlijke geloof?

66
00:04:34,211 --> 00:04:36,922
16 JAAR VOORDAT HITLER DICTATOR WORDT

67
00:04:37,006 --> 00:04:40,801
Hitler vond die van hem
op een onverwachte plek.

68
00:04:42,970 --> 00:04:45,806
In de bloedige loopgraven van WO1.

69
00:04:49,143 --> 00:04:53,022
Op een dag hoort hij een vreemde stem
met een boodschap.

70
00:04:54,898 --> 00:04:56,275
'Weg daar.'

71
00:05:02,698 --> 00:05:05,993
Een aantal van zijn kameraden
zijn op slag dood.

72
00:05:06,076 --> 00:05:09,621
Maar Hitler heeft geen schrammetje.

73
00:05:12,249 --> 00:05:14,418
Tegen het eind van de oorlog…

74
00:05:14,501 --> 00:05:18,589
…vallen Hitler en zijn eenheid
ten prooi aan een gasaanval.

75
00:05:26,347 --> 00:05:31,310
In een nabijgelegen hospitaal vertelt
een pastor Hitler het slechte nieuws.

76
00:05:31,393 --> 00:05:35,564
De oorlog is ten einde.
Duitsland heeft zich overgegeven.

77
00:05:36,648 --> 00:05:39,151
Hij verliest op slag
zijn gezichtsvermogen.

78
00:05:39,735 --> 00:05:42,446
Een geval van hysterische blindheid.

79
00:05:43,781 --> 00:05:46,075
Maar uit die grote wanhoop…

80
00:05:46,158 --> 00:05:49,453
…ziet hij ineens
de toekomst van zijn land.

81
00:05:52,206 --> 00:05:55,626
Vanaf dat moment
twijfelde hij niet meer aan zijn missie.

82
00:05:56,502 --> 00:05:58,420
Hitler zei ooit:

83
00:05:58,504 --> 00:06:02,883
'Zo zelfverzekerd als een slaapwandelaar
ga ik op mijn doel af.'

84
00:06:04,635 --> 00:06:09,014
En toen zijn missie hem duidelijk werd,
ging hij op de automatische piloot.

85
00:06:09,098 --> 00:06:12,476
Niets kon hem van zijn doel afleiden.

86
00:06:13,018 --> 00:06:16,939
En dat is het soort zelfvertrouwen
dat elke tiran nodig heeft.

87
00:06:18,399 --> 00:06:20,901
Alhoewel sommigen het anders noemen.

88
00:06:21,568 --> 00:06:26,532
De potentiële dictator
is meestal een enorme narcist.

89
00:06:26,615 --> 00:06:30,953
Ze denken dat ze het middelpunt
van het universum zijn…

90
00:06:31,036 --> 00:06:34,415
…en alles moet geschieden
zoals zij dat willen.

91
00:06:34,498 --> 00:06:37,543
En dat verschilt enorm van gewone mensen.

92
00:06:37,626 --> 00:06:39,920
En gelukkig maar.

93
00:06:42,256 --> 00:06:44,675
Maar voordat je weet wat je doel is…

94
00:06:44,758 --> 00:06:47,761
…zijn er wel een paar uitdagingen.

95
00:06:47,845 --> 00:06:50,639
Je hebt bijvoorbeeld nog geen volgers.

96
00:06:51,807 --> 00:06:54,184
Om macht te krijgen…

97
00:06:54,268 --> 00:06:57,146
…zul je de mensen moeten verontrusten.

98
00:06:57,229 --> 00:07:00,357
En daar is een onfeilbare plek voor.

99
00:07:00,441 --> 00:07:03,152
TACTIEK
ZAAI VERBOLGENHEID

100
00:07:04,445 --> 00:07:08,991
In een perfecte wereld
heeft de samenleving geen tiran nodig.

101
00:07:09,074 --> 00:07:11,785
Maar kijk eens om je heen.
Mensen zijn boos.

102
00:07:13,245 --> 00:07:15,414
En ze zoeken een zondebok.

103
00:07:17,416 --> 00:07:19,168
Vuile terroristen.

104
00:07:19,251 --> 00:07:24,256
Het gaat erom dat je ziet
wat voor wrevel er al aanwezig is.

105
00:07:26,800 --> 00:07:29,553
En dan zeg jij dat je dat kan oplossen.

106
00:07:29,636 --> 00:07:32,264
Dat jij weet hoe je wraak kan nemen.

107
00:07:34,808 --> 00:07:38,353
Wil je aandacht van het volk?
Het handboek is duidelijk.

108
00:07:38,437 --> 00:07:40,856
Zeg dat hun vijanden jouw vijanden zijn.

109
00:07:43,317 --> 00:07:45,569
En dat jij ze kan uitschakelen.

110
00:07:47,738 --> 00:07:48,739
Zoals zij deden.

111
00:07:50,866 --> 00:07:53,911
Vanaf het begin
hield Moammar Kadaffi…

112
00:07:53,994 --> 00:07:58,248
…vurige toespraken tegen de monarchie
die hij corrupt noemde.

113
00:07:58,332 --> 00:08:02,002
En na de coup
werd hij als een held ontvangen.

114
00:08:03,086 --> 00:08:07,299
De vader van Noord-Korea, Kim Il-Sung,
herinnerde zijn volk eraan…

115
00:08:07,382 --> 00:08:09,635
…hoe zij vernederd werden…

116
00:08:09,718 --> 00:08:12,554
…toen ze door het Japanse leger
bezet waren.

117
00:08:13,514 --> 00:08:15,766
En Idi Amin richtte zich…

118
00:08:15,849 --> 00:08:20,354
…op de frustratie van zijn volk,
de koloniale heerser Engeland.

119
00:08:20,896 --> 00:08:26,443
We zullen ze verjagen uit Oeganda,
het Brits imperialisme is voorbij.

120
00:08:29,238 --> 00:08:31,448
15 JAAR VOORDAT HITLER DICTATOR WORDT

121
00:08:31,532 --> 00:08:34,576
Na WO1 was de inflatie
in Duitsland gigantisch.

122
00:08:35,619 --> 00:08:37,246
Massawerkloosheid.

123
00:08:37,329 --> 00:08:40,749
Je had een vermogen nodig
om een brood te kopen.

124
00:08:42,709 --> 00:08:47,089
En onder die teleurgestelde massa
bevindt zich de 30-jarige Adolf Hitler…

125
00:08:47,798 --> 00:08:51,218
…die van plan was
een greep naar de macht te doen.

126
00:08:54,555 --> 00:08:56,265
München 1919.

127
00:08:57,307 --> 00:09:00,936
Hitler is een werkloze kunstenaar
met een paar centen op zak.

128
00:09:01,895 --> 00:09:05,148
Maar hij heeft een sterke mening
wat er mis is.

129
00:09:06,149 --> 00:09:07,776
En door wie dat komt.

130
00:09:09,570 --> 00:09:12,906
Hitler gaat werken
voor de Militaire Inlichtingendienst.

131
00:09:14,408 --> 00:09:18,537
Zijn eerste opdracht is het observeren
van een antisemitische groep…

132
00:09:18,620 --> 00:09:20,872
…genaamd de Duitse Arbeiderspartij.

133
00:09:21,999 --> 00:09:26,587
Hij mag niet opvallen en moet
rapporteren aan het hoofdkwartier.

134
00:09:28,505 --> 00:09:31,925
Maar Hitler was nooit echt goed
in bevelen opvolgen.

135
00:09:36,763 --> 00:09:40,392
Jaren van woede en frustraties
kwamen eruit.

136
00:09:42,686 --> 00:09:47,608
Gericht tegen de Joodse samenzwering
die het Duitse volk eronder hield.

137
00:09:50,569 --> 00:09:55,866
Maar eerst gaat deze man wat vertellen
over Hitlers complottheorie.

138
00:09:55,949 --> 00:09:57,784
Hitler zegt…

139
00:09:57,868 --> 00:10:01,204
…dat zowel Wall Street als Moskou…

140
00:10:01,288 --> 00:10:05,417
…deel uitmaken van het Joodse complot.

141
00:10:06,251 --> 00:10:09,588
En hoe absurd ook,
het Duitse volk geloofde hem.

142
00:10:10,881 --> 00:10:14,217
Absurd of niet, Hitlers woord sloeg aan.

143
00:10:14,301 --> 00:10:18,764
Als lid van de partij
werkt hij obsessief aan zijn optreden.

144
00:10:18,847 --> 00:10:22,225
Zijn toespraken
bestonden voornamelijk uit haat.

145
00:10:24,061 --> 00:10:26,438
De Joden moesten weg uit Duitsland.

146
00:10:27,022 --> 00:10:30,192
De vernedering moest stoppen.

147
00:10:30,275 --> 00:10:33,278
Duitsland moest weer
een trots land worden.

148
00:10:34,237 --> 00:10:38,575
Al snel werd Hitler de partijleider,
nu met een nieuwe naam.

149
00:10:38,659 --> 00:10:41,703
De Nationaalsocialistische
Duitse Arbeiderspartij.

150
00:10:41,787 --> 00:10:44,748
Ook wel bekend als de nazi's.

151
00:10:45,457 --> 00:10:48,293
Hitler heeft nu een platform
voor zijn woede…

152
00:10:48,377 --> 00:10:51,922
…en zijn trouwe volgers
hangen aan zijn lippen.

153
00:10:52,923 --> 00:10:56,510
Veel Duitsers vonden
dat hij zei wat iedereen dacht…

154
00:10:56,593 --> 00:10:58,553
…maar niemand durfde te zeggen.

155
00:11:00,430 --> 00:11:02,349
Waarom werkt dat zo goed?

156
00:11:03,308 --> 00:11:06,978
Je geeft de mensen toestemming
zichzelf te zijn.

157
00:11:08,397 --> 00:11:11,858
Gemeenschappelijk ongenoegen
brengt mensen bijeen.

158
00:11:11,942 --> 00:11:16,863
Het geeft je een goed gevoel
want er is solidariteit…

159
00:11:16,947 --> 00:11:18,824
…en een sterke leider…

160
00:11:18,907 --> 00:11:22,619
…die je leidt tegen die minderheid…

161
00:11:22,703 --> 00:11:25,288
…of die dreiging van buitenaf.

162
00:11:26,289 --> 00:11:31,002
Ongelofelijk dat mensen zo snel
anderen de schuld geven, hè?

163
00:11:31,086 --> 00:11:33,588
KOOP ALLEEN IN DUITSE WINKELS

164
00:11:33,672 --> 00:11:37,008
En denk nou niet
dat het Duitse volk van de jaren 20…

165
00:11:37,092 --> 00:11:40,387
…slechter was dan wij.

166
00:11:40,470 --> 00:11:44,808
Als je oprecht denkt
dat er een vijand onder je is…

167
00:11:44,891 --> 00:11:47,936
…dan wil je dat de politiek
daar iets aan doet.

168
00:11:48,520 --> 00:11:51,523
Wij kunnen nu heel makkelijk zeggen:

169
00:11:51,606 --> 00:11:57,529
'Ik zou echt nooit vallen voor
de verleidelijke charmes van een Hitler.'

170
00:11:59,531 --> 00:12:00,907
Echt wel.

171
00:12:01,742 --> 00:12:06,580
Maar om absolute macht te krijgen
is meer nodig dan een boodschap.

172
00:12:06,663 --> 00:12:08,832
Het draait ook om de boodschapper.

173
00:12:09,916 --> 00:12:11,710
Lees het handboek maar.

174
00:12:11,793 --> 00:12:14,546
TACTIEK
WEES EEN MAN VAN HET VOLK

175
00:12:18,133 --> 00:12:21,595
Jouw gezicht moet het gezicht
van het land worden.

176
00:12:21,678 --> 00:12:25,182
En welk gezicht dat is,
is helemaal aan jou.

177
00:12:26,308 --> 00:12:27,893
En in deze vroege fase…

178
00:12:27,976 --> 00:12:32,063
…komt het handboek
met specifieke imago-adviezen.

179
00:12:34,065 --> 00:12:36,151
Laat zien dat je een van hen bent.

180
00:12:39,196 --> 00:12:40,655
Voorbeelden?

181
00:12:42,449 --> 00:12:48,163
De Italiaanse dictator Mussolini
noemde zichzelf een man van het volk.

182
00:12:48,246 --> 00:12:53,418
Hij sprak over zijn bescheiden afkomst,
als zoon van een dorpssmid.

183
00:12:54,127 --> 00:12:59,466
In zijn beginjaren reed Idi Amin rond
in een open Jeep…

184
00:12:59,549 --> 00:13:04,179
…en trad regelmatig op
met zijn accordeon.

185
00:13:05,222 --> 00:13:08,850
Kadaffi bleef in nauw contact
met zijn bedoeïenen-wortels…

186
00:13:08,934 --> 00:13:12,687
…door het dragen van stamkleding
en in een tent te slapen.

187
00:13:15,816 --> 00:13:18,985
Wie kan de dromen van het volk
beter waarmaken…

188
00:13:19,069 --> 00:13:21,613
…dan iemand die hetzelfde voelt…

189
00:13:21,696 --> 00:13:23,990
…en droomt wat zij dromen?

190
00:13:24,074 --> 00:13:26,868
Het kenmerk van succesvolle tirannen…

191
00:13:26,952 --> 00:13:32,791
…is dat ze als het ware een worden
met de massa.

192
00:13:33,291 --> 00:13:37,128
Ze zeggen dan: 'Ik ben jou, jij bent mij.

193
00:13:37,212 --> 00:13:39,422
We zijn een collectief organisme.'

194
00:13:39,506 --> 00:13:42,717
Hitler zei dat vaak in zijn toespraken.

195
00:13:43,301 --> 00:13:47,472
Ik ben alleen maar geïnteresseerd
in het Duitse volk.

196
00:13:47,556 --> 00:13:51,184
Ik geef mijn leven voor het Duitse volk.

197
00:13:51,810 --> 00:13:55,272
Als je je profileert
als man van het volk…

198
00:13:55,355 --> 00:13:58,400
…dan maken kleine dingetjes
het grote verschil.

199
00:13:58,483 --> 00:14:01,695
Hitler kleedde zich niet
volgens de laatste mode.

200
00:14:01,778 --> 00:14:03,321
Hij was altijd in uniform.

201
00:14:04,322 --> 00:14:07,534
Hij kwam uit de loopgraven van WO1…

202
00:14:07,617 --> 00:14:09,953
…en geloofde dat oorlog mannen maakt.

203
00:14:11,079 --> 00:14:13,456
En dat was heel belangrijk…

204
00:14:13,540 --> 00:14:16,209
…om de steun van de massa te krijgen.

205
00:14:18,003 --> 00:14:19,880
Maar hoe zit dat met…

206
00:14:20,755 --> 00:14:22,382
…die snor?

207
00:14:23,925 --> 00:14:26,177
De snor is een metafoor…

208
00:14:26,261 --> 00:14:30,932
…voor die lange snor
in de Eerste Wereldoorlog…

209
00:14:31,016 --> 00:14:32,434
…die Hitler toen had.

210
00:14:33,435 --> 00:14:35,729
Hij wilde een ander uiterlijk.

211
00:14:36,980 --> 00:14:40,525
Eén theorie luidt
dat hij zijn keizer Wilhelm-snor knipte…

212
00:14:40,609 --> 00:14:43,320
…zodat zijn gasmasker goed paste.

213
00:14:44,070 --> 00:14:48,450
Of knipte hij zijn snor
als eerbetoon aan een Duitse held?

214
00:14:48,533 --> 00:14:49,868
Hans Koeppen.

215
00:14:50,410 --> 00:14:54,122
Misschien dacht Hitler
niet aan onsterfelijkheid…

216
00:14:54,205 --> 00:14:56,625
…maar soms heeft een tiran…

217
00:14:57,542 --> 00:14:59,127
…gewoon mazzel.

218
00:15:00,378 --> 00:15:03,632
En dat werd dus
de klassieke tandenborstelsnor…

219
00:15:03,715 --> 00:15:07,969
…die mannen uit de
lagere middenklasse hadden…

220
00:15:08,678 --> 00:15:09,804
…in heel Europa.

221
00:15:09,888 --> 00:15:13,683
Hitler zei dus eigenlijk:
'Dat is mijn achtergrond.'

222
00:15:14,768 --> 00:15:17,646
Nu je een band hebt gesmeed
met de gewone man…

223
00:15:18,480 --> 00:15:21,858
…komt je einddoel steeds dichterbij.

224
00:15:21,942 --> 00:15:23,401
Maar niet zo snel.

225
00:15:25,070 --> 00:15:29,449
Als je geschiedenis wil schrijven,
zul je nog dieper moeten gaan.

226
00:15:30,241 --> 00:15:31,826
Het onderbewustzijn.

227
00:15:31,910 --> 00:15:34,746
TACTIEK
MAAK VAN JE BEWEGING EEN MERK

228
00:15:37,165 --> 00:15:39,542
14 JAAR VOORDAT HITLER DICTATOR WORDT

229
00:15:39,751 --> 00:15:42,671
Ontstaan in deze bierhallen…

230
00:15:43,505 --> 00:15:46,633
…wordt de nazipartij steeds groter.

231
00:15:46,716 --> 00:15:50,679
Maar er waren tientallen
rechtse partijen…

232
00:15:50,762 --> 00:15:52,263
…op zoek naar macht.

233
00:15:53,223 --> 00:15:58,937
Als je wil dat je product opvalt
heb je een goede marketingstrategie nodig.

234
00:15:59,020 --> 00:16:03,233
192 duizend flessen
marcheren hier elke dag langs.

235
00:16:04,067 --> 00:16:07,153
En Hitler was een reclameman pur sang.

236
00:16:07,737 --> 00:16:10,699
Het is alsof de machine ze tot leven wekt.

237
00:16:11,574 --> 00:16:14,202
Het worden symbolen voor ons.

238
00:16:14,285 --> 00:16:18,415
Op naar de toekomst,
aangevoerd door duistere krachten…

239
00:16:18,498 --> 00:16:21,626
…op weg naar een vage bestemming.

240
00:16:23,336 --> 00:16:25,922
Hitler kende de kracht van het beeld.

241
00:16:26,840 --> 00:16:29,426
Hij zag de kracht van branding.

242
00:16:29,509 --> 00:16:31,553
Naast de man…

243
00:16:32,387 --> 00:16:35,640
…moest je ook de iconografie hebben.

244
00:16:37,308 --> 00:16:42,147
En als je het over symbolen hebt,
dan is dit wel een krachtige.

245
00:16:45,442 --> 00:16:48,737
Er is geen beroemder merk…

246
00:16:48,820 --> 00:16:51,614
…dan het hakenkruis op die rode vlag.

247
00:16:52,907 --> 00:16:57,996
Wellicht het meest krachtige icoon
dat ooit heeft bestaan.

248
00:17:01,207 --> 00:17:05,628
Een symbool is belangrijk,
maar niet zo belangrijk als je mensen.

249
00:17:05,712 --> 00:17:08,381
Gekleed voor jouw succes.

250
00:17:12,052 --> 00:17:15,889
Hitler gebruikte het handboek
voor zijn beroemde bruinhemden.

251
00:17:19,684 --> 00:17:22,562
Het willen hebben van een uniform…

252
00:17:22,645 --> 00:17:27,984
…en bij iets groots horen,
een beweging, was heel belangrijk…

253
00:17:28,068 --> 00:17:29,611
…in de Duitse psyche.

254
00:17:29,694 --> 00:17:33,073
Het uniform stond voor opoffering,
plichtsbesef…

255
00:17:33,156 --> 00:17:34,991
…gehoorzaamheid en trouw.

256
00:17:36,201 --> 00:17:40,663
Met andere woorden,
wie het uniform draagt, zit in het team.

257
00:17:42,540 --> 00:17:44,501
En wie wil dat nou niet?

258
00:17:44,584 --> 00:17:50,423
Onderwerping is absoluut iets
waar tirannen naar streven.

259
00:17:52,300 --> 00:17:54,552
De reden waarom ze soms slagen…

260
00:17:55,345 --> 00:17:59,349
…is omdat ze in staat zijn
hun volgers te overtuigen…

261
00:17:59,432 --> 00:18:03,728
…dat dit geen onderwerping is,
maar eensgezindheid.

262
00:18:12,946 --> 00:18:15,406
Door van je beweging
een merk te maken…

263
00:18:15,490 --> 00:18:18,201
…valt die niet meer te negeren.

264
00:18:22,872 --> 00:18:25,083
Hitler trekt de mensen aan…

265
00:18:25,166 --> 00:18:27,293
…met die politieke praal.

266
00:18:31,047 --> 00:18:34,092
Hakenkruizen,
marcherende mensen in uniform…

267
00:18:34,175 --> 00:18:36,177
…fakkels, toespraken…

268
00:18:36,261 --> 00:18:39,848
Je wordt verleid.
Als we dit met z'n allen doen…

269
00:18:39,931 --> 00:18:42,767
…dan doen we toch allemaal mee.

270
00:18:44,102 --> 00:18:45,478
Klinkt leuk.

271
00:18:45,562 --> 00:18:48,565
Maar een goede show en dito look…

272
00:18:48,648 --> 00:18:51,025
…verschaft je nog geen macht.

273
00:18:51,151 --> 00:18:54,863
Je zult je operatie moeten opschalen.

274
00:18:54,946 --> 00:18:58,283
En de juiste teamleden kiezen
maken het verschil.

275
00:19:02,745 --> 00:19:05,832
TACTIEK
BOUW EEN TEAM

276
00:19:08,751 --> 00:19:12,422
Niemand, maar dan ook niemand,
regeert alleen.

277
00:19:13,381 --> 00:19:14,883
Idi Amin niet…

278
00:19:14,966 --> 00:19:17,719
…of Lodewijk XIV,
van 'L'etat c'est moi'.

279
00:19:17,802 --> 00:19:19,095
De staat, dat ben ik.

280
00:19:19,179 --> 00:19:20,972
Niemand regeert alleen.

281
00:19:21,055 --> 00:19:24,684
Als je de macht wil
heb je een betrouwbaar team nodig…

282
00:19:24,767 --> 00:19:27,604
…dat je boodschap versterkt
en achter je staat.

283
00:19:28,146 --> 00:19:29,230
Ten bewijze…

284
00:19:30,857 --> 00:19:33,693
Kadaffi's trouwe medeofficieren…

285
00:19:33,776 --> 00:19:36,654
…hielpen hem met zijn coup…

286
00:19:36,738 --> 00:19:39,908
…en met zijn regering
die 40 jaar zou duren.

287
00:19:40,575 --> 00:19:43,119
Hoessein vertrouwde op familieleden…

288
00:19:43,203 --> 00:19:47,248
…en leden van zijn stam
gedurende zijn regeerperiode.

289
00:19:48,333 --> 00:19:51,878
Stalin zocht zijn steun
bij leden van het Centraal Comité…

290
00:19:51,961 --> 00:19:54,839
…waardoor hij zijn rivalen
kon wegwerken…

291
00:19:54,923 --> 00:19:56,966
…en de macht kon grijpen.

292
00:19:58,092 --> 00:20:01,596
Maar als je een team formeert
om de macht te waarborgen…

293
00:20:01,679 --> 00:20:03,765
…dan is niet iedereen geschikt.

294
00:20:03,848 --> 00:20:07,268
Je hebt mensen nodig
met diverse talenten…

295
00:20:07,352 --> 00:20:09,562
…om je visie tot leven te brengen.

296
00:20:10,271 --> 00:20:14,567
Een vakkundige organisator voor het
runnen en groeien van de beweging.

297
00:20:15,193 --> 00:20:20,365
Een gewetenloze militair die
gewelddadige uitvoerders voor je werft.

298
00:20:20,448 --> 00:20:23,618
Een assistent
die je drukke schema bijhoudt…

299
00:20:23,701 --> 00:20:26,579
…en je wijsheden noteert
voor het nageslacht.

300
00:20:27,038 --> 00:20:31,084
En een onderscheiden held
om indruk te maken op de elite…

301
00:20:31,167 --> 00:20:33,294
…want revolutie is duur.

302
00:20:34,337 --> 00:20:38,091
En je moet altijd je ogen openhouden
voor nieuw talent.

303
00:20:38,675 --> 00:20:43,179
Het kan ook gebeuren dat mensen
aan je gezag gaan tornen.

304
00:20:43,263 --> 00:20:46,933
Dus vergeet nooit
deze belangrijke voorwaarde:

305
00:20:47,642 --> 00:20:51,854
Wat je wil zijn mensen
waarvan je weet dat ze trouw zijn.

306
00:20:52,939 --> 00:20:56,067
En Hitler kon altijd rekenen op deze man.

307
00:20:56,150 --> 00:20:58,736
Hij werd zijn trouwste volger.

308
00:20:59,862 --> 00:21:01,197
Joseph Goebbels.

309
00:21:01,823 --> 00:21:04,075
Goebbels aanbad Hitler.

310
00:21:05,076 --> 00:21:07,704
Hij hoorde Hitler spreken…

311
00:21:07,787 --> 00:21:12,542
…werd er verliefd op en zei:
'Oké, hij is de man.'

312
00:21:13,710 --> 00:21:18,006
Goebbels zag heel goed
de kracht van moderne media…

313
00:21:18,840 --> 00:21:21,968
…en film,
het controleren van de media…

314
00:21:22,051 --> 00:21:26,639
…en de kracht van herhaling.

315
00:21:26,723 --> 00:21:29,475
Goebbels werd zijn propagandabaas.

316
00:21:33,688 --> 00:21:35,023
Talent is mooi…

317
00:21:35,106 --> 00:21:39,110
…maar je volgers
moeten jou bovenaan zetten…

318
00:21:39,193 --> 00:21:41,321
…ook als het echt tegen zit.

319
00:21:41,404 --> 00:21:45,867
Goebbels geloofde echt in de zaak.
In 1945, in een bunker…

320
00:21:45,950 --> 00:21:49,120
…vergiftigden hij en zijn vrouw
hun zes kinderen…

321
00:21:49,203 --> 00:21:50,872
…en daarna zichzelf.

322
00:21:50,955 --> 00:21:53,666
Hij zag geen wereld voor zich
zonder Hitler.

323
00:21:56,878 --> 00:21:58,671
Dat is pas trouw.

324
00:22:02,925 --> 00:22:06,804
Als je het handboek voor macht volgt…

325
00:22:06,888 --> 00:22:11,267
…heb je je missie vastgesteld,
ingespeeld op de woede…

326
00:22:11,351 --> 00:22:13,519
…het imago van de gewone man…

327
00:22:13,603 --> 00:22:16,939
…en je beweging een onvergetelijke
identiteit gegeven.

328
00:22:17,023 --> 00:22:20,526
En nu heb je ook nog
een kring van vertrouwelingen.

329
00:22:20,610 --> 00:22:22,445
Maar voor de laatste stap…

330
00:22:22,528 --> 00:22:25,740
…heb je een opening nodig.

331
00:22:25,823 --> 00:22:28,701
En als die verschijnt, mag je niet missen.

332
00:22:28,785 --> 00:22:31,662
TACTIEK
BEPAAL WANNEER JE TOESLAAT

333
00:22:32,663 --> 00:22:37,001
Bij het kiezen van het juiste moment,
draait alles om timing.

334
00:22:38,002 --> 00:22:42,048
Je moet zo geduldig als een cobra zijn.

335
00:22:42,131 --> 00:22:45,593
Bereid zijn om heel lang te wachten.

336
00:22:45,676 --> 00:22:49,138
Geloof me, je geduld wordt beloond.

337
00:22:49,680 --> 00:22:50,556
Kijk maar.

338
00:22:52,475 --> 00:22:54,644
Toen Hoessein vicepresident was…

339
00:22:54,727 --> 00:22:58,439
…werkte hij tien jaar
aan een trouwe geheime dienst…

340
00:22:58,523 --> 00:23:01,651
…om hem te helpen
zijn baas uit het zadel te werpen.

341
00:23:02,652 --> 00:23:09,033
Stalin deed er zeven jaar over
voordat Lenin hem de leiding gaf.

342
00:23:09,117 --> 00:23:14,330
Idi Amin bevolkte het leger
met leden van zijn stam, de Kakwa…

343
00:23:14,414 --> 00:23:16,958
…die hem hielpen
de president te verslaan.

344
00:23:17,750 --> 00:23:22,004
Hitler overspeelde bijna zijn hand
door deze les te negeren.

345
00:23:23,172 --> 00:23:25,883
11 JAAR VOORDAT HITLER DICTATOR WORDT

346
00:23:26,926 --> 00:23:28,428
De Bierkellerputsch.

347
00:23:29,637 --> 00:23:32,807
Deze halfbakken staatsgreep van Hitler…

348
00:23:32,890 --> 00:23:38,104
…bestond uit een bende nazi's
in de straten van München…

349
00:23:38,187 --> 00:23:43,651
…die probeerde de Beierse leiders
uit de macht te zetten.

350
00:23:43,734 --> 00:23:46,028
Er was veel miscommunicatie.

351
00:23:46,112 --> 00:23:49,991
Ze sloegen op de vlucht
en werden beschoten door de politie.

352
00:23:50,074 --> 00:23:51,200
Een blunder.

353
00:23:51,826 --> 00:23:53,661
LANDSBERG GEVANGENIS

354
00:23:54,454 --> 00:23:56,956
Hitler belandt in de cel.

355
00:23:57,039 --> 00:23:59,792
Afgeschreven door de wereldpers.

356
00:23:59,876 --> 00:24:03,045
In de New York Times
staat een klassieke zin.

357
00:24:03,129 --> 00:24:07,467
'Herr Hitler zal zich even terugtrekken
uit het openbare leven'.

358
00:24:08,426 --> 00:24:12,054
En dat gebeurt ook,
er werd niets meer van hem vernomen.

359
00:24:17,643 --> 00:24:18,936
O, juist…

360
00:24:19,979 --> 00:24:23,483
Hij zit daar met de trouwe Rudolf Hess.

361
00:24:23,566 --> 00:24:28,988
En Hess overtuigt hem ervan
te beginnen aan zijn manifest.

362
00:24:29,071 --> 00:24:32,575
En dan hebben we het natuurlijk
over het boek Mein Kampf.

363
00:24:32,658 --> 00:24:33,743
Mijn strijd.

364
00:24:34,660 --> 00:24:39,081
Met zijn doelen op papier,
en na negen maanden weer vrij…

365
00:24:39,165 --> 00:24:41,959
…had hij het geluk
nog niet aan zijn zij.

366
00:24:42,543 --> 00:24:44,587
Het werd eerst erger.

367
00:24:44,712 --> 00:24:48,216
DE GOUDEN JAREN 20

368
00:24:48,341 --> 00:24:51,219
De Roaring Twenties was een tijd van…

369
00:24:51,302 --> 00:24:53,846
…vrije expressie en mogelijkheden.

370
00:24:53,930 --> 00:24:56,140
De kleding en de levensstijl.

371
00:24:56,224 --> 00:24:58,184
Meer vrijheid voor vrouwen.

372
00:24:58,684 --> 00:25:00,353
Het was opwindend.

373
00:25:01,187 --> 00:25:06,025
Niet dus. Wat je als tiran niet wil,
is een gelukkig volk.

374
00:25:06,943 --> 00:25:11,197
De jaren 20 waren niet goed voor Hitler,
het werd een politieke strijd.

375
00:25:13,282 --> 00:25:16,077
Maar goede tijden zijn niet eeuwig.

376
00:25:18,329 --> 00:25:22,124
In oktober 1929
stort de Amerikaanse beurs in…

377
00:25:22,208 --> 00:25:25,086
…gevolgd door markten wereldwijd.

378
00:25:26,003 --> 00:25:30,258
En toen de Depressie toesloeg,
sloegen ook de nazi's toe.

379
00:25:34,637 --> 00:25:39,767
Voor de Depressie was het niet zeker
dat zij de grootste partij zouden worden.

380
00:25:40,810 --> 00:25:47,567
In juli '32 behaalde de nazipartij
een stemmenaandeel van 37%.

381
00:25:47,650 --> 00:25:50,611
En Hitler werd benoemd tot kanselier.

382
00:25:50,778 --> 00:25:53,864
HITLER BENOEMD TOT BONDSKANSELIER

383
00:25:55,116 --> 00:25:59,078
Maar als kanselier
heeft Hitler geen absolute macht.

384
00:25:59,161 --> 00:26:02,164
Er staat nog steeds
een president boven hem.

385
00:26:02,665 --> 00:26:07,336
Hij moet dingen doen
om zijn macht uit te breiden.

386
00:26:08,170 --> 00:26:11,924
En dan is niets zo mooi
als een flinke crisis.

387
00:26:12,550 --> 00:26:15,678
De Rijksdagbrand gaf hem die kans.

388
00:26:21,642 --> 00:26:25,688
Wat is er nog erger
als het hart van je regering afbrandt?

389
00:26:25,771 --> 00:26:32,194
Maar als Hitler ter plekke verschijnt,
lijkt hij eerder geïnspireerd.

390
00:26:33,195 --> 00:26:36,449
'Dit is het begin
van een nieuw tijdperk'…

391
00:26:36,532 --> 00:26:41,662
Zegt hij tegen een journalist. Hij rent
naar de krant van de nazipartij…

392
00:26:41,746 --> 00:26:43,748
…en werkt de hele nacht.

393
00:26:43,831 --> 00:26:48,336
De dag erop worden de communisten
aangewezen als de brandstichters.

394
00:26:49,879 --> 00:26:52,757
Maar anderen denken daar anders over.

395
00:26:55,384 --> 00:27:00,389
Zij denken dat nazihandlangers
van Hitler erachter zaten…

396
00:27:00,473 --> 00:27:03,351
…om zo sympathie voor hun zaak
te kweken.

397
00:27:05,353 --> 00:27:07,605
Hitler negeert het gefluister…

398
00:27:07,688 --> 00:27:12,526
…en dwingt de ministers
een noodwet te ondertekenen.

399
00:27:12,610 --> 00:27:16,447
Duitsland verandert in politiestaat
onder controle van de nazi's.

400
00:27:16,530 --> 00:27:19,909
Hij gaat ermee
naar president Paul von Hindenburg.

401
00:27:19,992 --> 00:27:22,620
Die is geen partij voor Hitlers wil…

402
00:27:22,703 --> 00:27:25,122
…en de groeiende crisis.

403
00:27:26,374 --> 00:27:30,461
Met deze wet kan Hitler
tegenstanders laten opsluiten…

404
00:27:30,544 --> 00:27:35,049
…politieke partijen laten verdwijnen,
en de pers het zwijgen op leggen.

405
00:27:35,841 --> 00:27:38,636
Hitler zocht een mogelijkheid…

406
00:27:38,719 --> 00:27:43,474
…om vrijheden te beëindigen
en de oppositie te vermorzelen.

407
00:27:43,557 --> 00:27:44,975
En die vond hij.

408
00:27:47,478 --> 00:27:50,690
Potentiële dictators weten instinctief…

409
00:27:50,773 --> 00:27:54,068
…dat als mensen bedreigd worden…

410
00:27:54,151 --> 00:27:58,614
…ze op zoek gaan
naar sterk autoritair leiderschap…

411
00:27:58,698 --> 00:28:00,574
…en een sterke man.

412
00:28:01,701 --> 00:28:05,413
De setting is er,
nu is het nog een kwestie van tijd.

413
00:28:07,748 --> 00:28:11,127
Zeventien maanden later
overlijdt Von Hindenburg…

414
00:28:11,752 --> 00:28:15,506
…en wordt Hitler zowel kanselier
als president van Duitsland.

415
00:28:15,589 --> 00:28:20,219
Zestien jaar nadat hij in de loopgraven
besefte wat zijn missie was.

416
00:28:21,262 --> 00:28:23,347
En dit is nog maar het begin.

417
00:28:27,101 --> 00:28:31,188
Aan hen die tot zover gekomen zijn,
gefeliciteerd.

418
00:28:31,272 --> 00:28:35,151
Je hebt nu een beweging
en de macht in handen.

419
00:28:37,111 --> 00:28:39,572
Maar ik heb ook slecht nieuws.

420
00:28:39,655 --> 00:28:41,824
Je bent niet langer de underdog.

421
00:28:43,159 --> 00:28:44,160
Je bent de man.

422
00:28:45,286 --> 00:28:48,122
En dat betekent dat je een doelwit bent.

423
00:28:48,205 --> 00:28:52,835
Dus hoe behoud je je macht
en hoe hou je je rivalen in je greep?

424
00:28:54,044 --> 00:28:57,673
In het volgende deel
beantwoordt Hoessein de vraag…

425
00:28:57,757 --> 00:29:00,968
…die elke nieuwe tiran bezighoudt.

426
00:29:01,927 --> 00:29:04,597
Hoe hou je de wolven in toom?

427
00:29:31,540 --> 00:29:33,876
Ondertiteld door: Richard Bovelander