1
00:00:27,590 --> 00:00:34,305
BANDAR CHARLES
2
00:00:43,439 --> 00:00:47,735
{\an8}PULAU SULLIVAN
CAROLINA UTARA, AS
3
00:00:51,405 --> 00:00:56,786
Kita berada di pantai Pulau Sullivan.
4
00:00:58,079 --> 00:01:01,332
{\an8}Inilah perhentian pertama bagi hamba
5
00:01:01,415 --> 00:01:05,002
{\an8}semasa mereka sampai
di pelabuhan Charleston.
6
00:01:05,086 --> 00:01:09,548
Inilah pintu masuk
kebanyakan nenek moyang kita.
7
00:01:09,632 --> 00:01:13,761
Lebih daripada 40 hingga 60 peratus
hamba Afrika
8
00:01:13,844 --> 00:01:15,930
masuk melalui Pelabuhan Charleston.
9
00:01:17,598 --> 00:01:21,894
Ia mirip landskap tempat asal
mereka di Afrika Barat.
10
00:01:23,395 --> 00:01:25,815
Jadi mereka hampir
anggap ia jenaka kejam.
11
00:01:25,898 --> 00:01:29,193
Mereka telah dibawa
pulang ke tanah air mereka.
12
00:01:33,155 --> 00:01:35,699
Saya bayangkan semasa mereka sampai,
13
00:01:36,534 --> 00:01:38,536
mereka fikir pelayaran dah tamat.
14
00:01:38,619 --> 00:01:40,454
Tidak. Ia baru saja bermula.
15
00:01:44,708 --> 00:01:46,919
SEBUAH SIRI DOKUMENTARI ASLI NETFLIX
16
00:02:32,590 --> 00:02:35,509
KERAJAAN PADI
17
00:03:27,603 --> 00:03:29,730
Charleston, Carolina Selatan.
18
00:03:31,357 --> 00:03:33,275
Ada kecantikan purba di sini.
19
00:03:33,943 --> 00:03:36,737
Tarikan mistik di pesisir pantai ini.
20
00:03:38,781 --> 00:03:41,784
Tanah yang subur ini digelar Lowcountry.
21
00:03:43,035 --> 00:03:47,081
Namun saya sering
terasa ada kesayuan di sini.
22
00:03:48,165 --> 00:03:50,417
Kegelapan tersirat.
23
00:03:55,130 --> 00:03:58,217
Ini adalah ibu kota
perdagangan hamba negara.
24
00:03:59,218 --> 00:04:02,388
Kami tiba di sini dilelong dengan nilai
yang tak jelas tapi mahal,
25
00:04:02,471 --> 00:04:06,684
berdiri di tapak lelongan
di pasar hamba lama
26
00:04:06,767 --> 00:04:08,352
untuk dihantar ke Selatan.
27
00:04:10,396 --> 00:04:14,692
ORANG KULIT HITAM UNTUK JUALAN
DI PUSAT LELONGAN
28
00:04:14,775 --> 00:04:18,279
Namun yang kekal di Carolina Selatan
ini diperhambakan di ladang
29
00:04:18,362 --> 00:04:22,074
{\an8}yang menghasilkan
kekayaan awal negara ini,
30
00:04:22,157 --> 00:04:24,285
bukan dengan kapas, tapi dengan padi...
31
00:04:27,538 --> 00:04:32,418
yang pernah mencapai
nilai eksport 100 juta pound setahun.
32
00:04:34,253 --> 00:04:37,131
Akibat perdagangan hamba,
Charleston menjadi...
33
00:04:38,173 --> 00:04:41,343
bandar terawal paling kaya di Amerika.
34
00:04:41,844 --> 00:04:45,222
Saya dah beberapa tahun kenal
ahli sejarah kulinari Michael Twitty
35
00:04:45,472 --> 00:04:49,810
dan sering kagum dengan keikhlasannya
bercakap benar tentang sejarah kita
36
00:04:49,893 --> 00:04:52,146
dengan hanya bercakap tentang makanan.
37
00:04:53,647 --> 00:04:56,942
{\an8}Orang Afrika yang ada
di sini adalah gabungan orang
38
00:04:57,026 --> 00:04:59,194
{\an8}yang beribu tahun jadi pesawah padi,
39
00:04:59,278 --> 00:05:02,406
dan beras jadi tanaman pelaburan
40
00:05:02,489 --> 00:05:05,492
maka semua pokok juga lembah
41
00:05:06,118 --> 00:05:07,870
perlu dibersihkan.
42
00:05:07,953 --> 00:05:13,500
Lebih banyak tanah telah dibersihkan
untuk dijadikan tapak sawah padi
43
00:05:14,251 --> 00:05:17,379
berbanding tanah untuk piramid di Mesir.
44
00:05:18,380 --> 00:05:21,633
Bekas ladang ini boleh
dilihat dari angkasa lepas.
45
00:05:22,176 --> 00:05:25,346
Ini membuktikan betapa
banyak tenaga buruh digunakan
46
00:05:25,929 --> 00:05:28,349
hanya untuk membuka sawah padi ini.
47
00:05:37,483 --> 00:05:40,235
Walaupun kami menderita, terseksa,
48
00:05:40,319 --> 00:05:42,738
bekerja separuh mati...
49
00:05:44,365 --> 00:05:46,867
dalam keadaan mengarut begitu,
50
00:05:46,950 --> 00:05:49,620
kami cipta masakan.
51
00:05:58,796 --> 00:06:01,256
Jadi, apabila awak makan masakan itu
52
00:06:01,340 --> 00:06:04,468
saya cuba gabungkan cebisan sejarah kita,
53
00:06:05,344 --> 00:06:10,808
saya mahu awak faham kita adalah
jelmaan nenek moyang kita,
54
00:06:11,809 --> 00:06:15,771
dan tugas kita adalah
untuk menyampaikan tradisi itu,
55
00:06:15,854 --> 00:06:17,731
supaya jiwa mereka takkan mati.
56
00:06:24,780 --> 00:06:29,868
Jadi, kita akan sediakan salah satu
daripada banyak menu masakan periuk.
57
00:06:34,998 --> 00:06:37,376
- Ada beras.
- Ramuan nombor satu, beras.
58
00:06:37,876 --> 00:06:39,878
Ramuan penting seterusnya?
59
00:06:39,962 --> 00:06:41,171
Bendi.
60
00:06:41,255 --> 00:06:43,882
Bendi mudah didapati
di dunia Afro-Atlantik.
61
00:06:44,341 --> 00:06:45,717
Semua orang ada bendi.
62
00:06:45,801 --> 00:06:47,052
Keunggulan orang Afrika.
63
00:06:47,136 --> 00:06:48,679
Keunggulan orang Afrika.
64
00:06:50,264 --> 00:06:51,640
Sedikit lemak khinzir.
65
00:06:52,141 --> 00:06:53,725
Lebih kurang dua pertiga bawang.
66
00:06:53,809 --> 00:06:55,144
Dua pertiga.
67
00:06:58,605 --> 00:07:00,190
Tomato.
68
00:07:00,274 --> 00:07:02,192
Masukkan semua tomato ini.
69
00:07:02,276 --> 00:07:03,110
Ya.
70
00:07:05,154 --> 00:07:06,196
Sesudu garam.
71
00:07:10,617 --> 00:07:12,953
Lada, bahan paling penting.
72
00:07:14,079 --> 00:07:15,789
Kita pengemas lada pedas.
73
00:07:15,873 --> 00:07:17,541
- Kita yang bawa masuk.
- Ya.
74
00:07:17,624 --> 00:07:19,960
- Parsli.
- Secubit rosmeri. Dah cukup.
75
00:07:21,253 --> 00:07:23,797
Seterusnya masukkan ketam.
76
00:07:23,881 --> 00:07:26,717
- Okey. Sekarang masukkan ketam?
- Ya, semuanya.
77
00:07:30,053 --> 00:07:32,014
Adakah ini cara biasa
78
00:07:32,097 --> 00:07:35,017
hamba menyediakan makanan?
79
00:07:35,100 --> 00:07:37,227
Semasa musim panas, sudah tentu.
80
00:07:37,311 --> 00:07:39,062
- Betul.
- Tuang air rebusan.
81
00:07:39,438 --> 00:07:40,272
Baiklah.
82
00:07:45,694 --> 00:07:47,654
Juga beras.
83
00:07:48,238 --> 00:07:50,032
- Baiklah.
- Masukkan beras.
84
00:07:51,241 --> 00:07:53,243
Awak tahu cara rasa dengan betul?
85
00:07:53,660 --> 00:07:54,870
Bagaimana caranya?
86
00:07:55,954 --> 00:07:58,081
Bukan daripada sudu, jadi bagaimana?
87
00:07:59,291 --> 00:08:02,377
- Bagaimana awak tahu?
- Entahlah. Bagaimana awak tahu?
88
00:08:02,503 --> 00:08:04,463
- Kerana ibu saya yang ajar.
- Ya.
89
00:08:04,546 --> 00:08:06,548
Sebab semasa saya ke Afrika Barat…
90
00:08:08,926 --> 00:08:09,885
Cuba rasa.
91
00:08:11,553 --> 00:08:12,721
Itulah cara mereka.
92
00:08:13,889 --> 00:08:16,266
Bukankah menarik kita berdua belajar...
93
00:08:16,725 --> 00:08:18,101
Kita pernah melihatnya.
94
00:08:19,061 --> 00:08:23,273
Namun seseorang perlu buat
fungsi motor itu dari generasi ke generasi
95
00:08:23,357 --> 00:08:25,817
untuk kita tahu itulah yang awak buat.
96
00:08:25,901 --> 00:08:28,278
Awak akan dipukul jika
masukkan sudu dalam mulut.
97
00:08:28,362 --> 00:08:30,656
Jangan masukkan sudu dalam mulut.
Tepat sekali.
98
00:08:30,739 --> 00:08:31,573
Betul.
99
00:08:31,657 --> 00:08:32,991
- Terima kasih banyak.
- Okey.
100
00:08:33,075 --> 00:08:34,785
Kita akan letak semula penutupnya.
101
00:08:34,868 --> 00:08:35,827
Okey.
102
00:08:36,662 --> 00:08:37,538
Sudah selesai.
103
00:08:38,205 --> 00:08:39,081
Sempurna.
104
00:08:39,581 --> 00:08:41,208
Kita akan biarkan ia masak.
105
00:08:45,921 --> 00:08:47,130
Dalam bidang kerja saya,
106
00:08:47,214 --> 00:08:49,967
segalanya tentang
masakan dan makanan hamba.
107
00:08:50,801 --> 00:08:52,844
Saya rasa ia penting
untuk masyarakat sedar
108
00:08:52,928 --> 00:08:55,681
bahawa kehidupan
material dan makanan mereka
109
00:08:55,764 --> 00:08:58,725
tiada kaitan dengan
gelaran yang diberikan,
110
00:08:59,476 --> 00:09:01,311
siapa mereka sebelum ini.
111
00:09:01,395 --> 00:09:05,232
Mereka fikir mereka layak
dapat hidangan yang baik...
112
00:09:06,692 --> 00:09:10,654
disediakan oleh isteri untuk suami
dan suami untuk isteri.
113
00:09:11,363 --> 00:09:14,908
Ayah untuk anak-anak dan nenek untuk cucu.
114
00:09:16,076 --> 00:09:18,579
Mereka rasakan ia setara
dengan nilai kemanusiaan.
115
00:09:21,832 --> 00:09:24,543
Nampaknya ia hampir masak, bukan?
116
00:09:24,626 --> 00:09:25,460
Ya.
117
00:09:25,544 --> 00:09:28,338
- Jadi, periuk...
- Lihat hasil sup bendi awak...
118
00:09:28,422 --> 00:09:31,592
- Alamak, besar tekanannya.
- ...menggunakan unggun api.
119
00:09:32,759 --> 00:09:33,969
Tekanan yang besar.
120
00:09:35,178 --> 00:09:36,305
Mendidih dengan baik.
121
00:09:36,388 --> 00:09:38,640
- Itu dia. Lihatlah.
- Okey. Saya suka.
122
00:09:40,100 --> 00:09:42,436
Sedap baunya.
123
00:09:43,103 --> 00:09:45,689
- Okey, saya nak cuba cara baru...
- Dengan ketat.
124
00:09:45,772 --> 00:09:47,274
Dengan ketat. Cara baru.
125
00:09:50,777 --> 00:09:52,154
Wah, sedapnya.
126
00:09:52,654 --> 00:09:54,156
Jadi, apa yang awak rasa?
127
00:09:54,489 --> 00:09:59,911
Paling ketara ialah rasa
tomato dan bawang sebati.
128
00:10:02,039 --> 00:10:03,832
Seolah hasilkan kuahnya sendiri.
129
00:10:03,915 --> 00:10:07,252
Namun tiada rasa
bendi yang berlebihan, bukan?
130
00:10:07,336 --> 00:10:09,171
- Rasa yang tak ketara.
- Betul.
131
00:10:10,297 --> 00:10:11,381
Sedap rasanya.
132
00:10:21,767 --> 00:10:23,685
- Ini memang...
- Saya dah cakap.
133
00:10:24,394 --> 00:10:25,896
pengalaman rohani.
134
00:10:33,111 --> 00:10:35,322
Kita gelar makanan kita makanan jiwa.
135
00:10:36,573 --> 00:10:38,909
Kita satu-satunya orang...
136
00:10:40,535 --> 00:10:46,249
yang menamakan sajian kita
bersempena sesuatu yang tak kelihatan
137
00:10:46,333 --> 00:10:49,503
sesuatu yang awak boleh rasa,
seperti cinta dan Tuhan.
138
00:10:49,961 --> 00:10:52,631
Sesuatu yang melebihi segala-galanya.
139
00:10:52,714 --> 00:10:56,468
Ia tentang pertalian antara kita dan mati,
140
00:10:56,551 --> 00:10:58,929
juga kita dan seseorang akan dilahirkan.
141
00:11:08,230 --> 00:11:11,108
Saya terfikir tentang cara
legasi ekonomi Selatan
142
00:11:11,191 --> 00:11:14,277
terikat dengan tanah
yang diterokai warga Kulit Hitam.
143
00:11:14,986 --> 00:11:19,783
Sudah beberapa generasi, kepakaran kami
mendefinisikan tanaman tunggal negeri ini,
144
00:11:20,200 --> 00:11:21,451
beras Emas Carolina.
145
00:11:23,912 --> 00:11:27,749
Waktu anda terbang ke Charleston,
pemandangan dipenuhi sawah padi.
146
00:11:27,958 --> 00:11:31,712
{\an8}Ada pelbagai beras di sini
sebelum wujudnya Emas California.
147
00:11:32,045 --> 00:11:36,133
{\an8}tapi tiada sesiapa pandai bersawah
di sini hingga orang Afrika datang.
148
00:11:37,217 --> 00:11:40,303
{\an8}KILANG BERAS ANSON
COLUMBIA, CAROLINA SELATAN
149
00:11:40,387 --> 00:11:44,015
Glenn Roberts umpama
pakar dalam dunia makanan dan
150
00:11:44,099 --> 00:11:46,059
syarikatnya, Kilang Beras Anson,
151
00:11:46,143 --> 00:11:49,855
berjasa mengembalikan
beras Emas Carolina ke meja kita
152
00:11:49,938 --> 00:11:51,982
semasa ia ada tapi lenyap.
153
00:11:53,525 --> 00:11:56,069
Jadi, ini beras Carolina Gold
yang terkenal.
154
00:11:56,153 --> 00:11:57,279
Ya.
155
00:11:57,362 --> 00:12:00,532
Apa fakta penting kita
harus tahu tentang beras ini?
156
00:12:01,783 --> 00:12:06,079
Inilah beras kegemaran untuk
sarapan dan makan malam.
157
00:12:06,163 --> 00:12:08,749
Ada banyak resipi terawal untuk beras ini
158
00:12:08,832 --> 00:12:11,543
dari era kolonial sebelum
perang dingin Amerika
159
00:12:11,626 --> 00:12:16,256
berbanding makanan ruji lain
dalam sejarah Amerika.
160
00:12:16,339 --> 00:12:20,969
Inilah bijirin pertama Amerika yang
berperanan penting dalam dunia perniagaan,
161
00:12:21,052 --> 00:12:25,348
amat digemari di Indonesia
dan negara Asia juga berjaya
162
00:12:25,432 --> 00:12:28,685
tembusi pasaran tertutup Jepun
abad ke 18 dan 19. Amat terkenal.
163
00:12:40,071 --> 00:12:43,241
Jadi, ke mana beras ini menghilang?
164
00:12:43,325 --> 00:12:47,788
Gabungan banyak faktor
tapi semestinya kerana
165
00:12:47,871 --> 00:12:50,165
hilangnya kemahiran orang Afrika
untuk menanamnya.
166
00:12:50,248 --> 00:12:53,168
Perhambaan sudah tamat,
tiada model perniagaan
167
00:12:53,251 --> 00:12:55,253
dan semuanya gagal.
168
00:12:56,338 --> 00:12:58,757
Ia ambil masa untuk sedar bahawa
169
00:12:58,840 --> 00:13:01,009
Charleston alami
kemerosotan hampir
170
00:13:01,092 --> 00:13:04,346
80 peratus dalam pengeluaran beras
selepas Perang sivil.
171
00:13:06,223 --> 00:13:09,518
Jadi, dah berapa lama
awak tanam beras ini?
172
00:13:09,601 --> 00:13:10,894
Sudah 21 tahun.
173
00:13:10,977 --> 00:13:14,523
Punca saya melibatkan diri ialah
demi menghormati ibu saya.
174
00:13:15,106 --> 00:13:17,192
Dia rindu beras ini.
Dia membesar dengannya.
175
00:13:17,275 --> 00:13:18,902
Dia kisar beras ini sendiri.
176
00:13:18,985 --> 00:13:20,862
Saya sedar waktu ibu saya nazak
177
00:13:20,946 --> 00:13:23,698
saya mahu kembalikan makanan
kesukaannya masa kecil.
178
00:13:23,782 --> 00:13:25,617
Itulah sebab utamanya.
179
00:13:25,700 --> 00:13:27,577
Adakah perasaan awak bercampur baur
180
00:13:27,661 --> 00:13:31,122
sebagai lelaki kulit Putih yang
terlibat dalam industri ini?
181
00:13:31,206 --> 00:13:32,457
Semestinya.
182
00:13:32,541 --> 00:13:37,128
Awak tak mahu jadi
orang kulit Putih yang istimewa…
183
00:13:39,297 --> 00:13:42,592
mengawasi sesuatu yang bukan milik awak.
184
00:13:42,676 --> 00:13:47,764
Saya pilih laluan yang saya gelar
laluan penebusan atas tindakan kami
185
00:13:47,848 --> 00:13:51,768
kami tak kaut untung dari benih,
kami berikan begitu sahaja.
186
00:13:51,852 --> 00:13:54,479
Kepada sesiapa yang minta
dan layak mendapatnya.
187
00:13:54,563 --> 00:13:57,858
Perkara yang membolehkan
awak berbuat begitu
188
00:13:57,941 --> 00:14:01,987
ialah hakikat bahawa awak
menjual semua kepentingan ke seluruh...
189
00:14:02,070 --> 00:14:03,488
- Seluruh dunia.
- dunia.
190
00:14:03,572 --> 00:14:06,616
Maka daripada keuntungan itulah
191
00:14:06,700 --> 00:14:10,954
membolehkan awak membekalkan benih
kepada pelbagai komuniti.
192
00:14:12,080 --> 00:14:15,542
Pada pendapat awak adakah
beras Emas Carolina ini
193
00:14:15,625 --> 00:14:18,169
legasi perhambaan?
194
00:14:18,253 --> 00:14:20,922
Ia takkan ada di sini
tanpa wujudnya perhambaan.
195
00:14:21,172 --> 00:14:24,259
Fakta yang kami tak boleh abaikan.
196
00:14:25,302 --> 00:14:26,761
Ia tak dapat dielakkan.
197
00:14:27,012 --> 00:14:30,515
Setiap kali menoleh di Charleston,
padi adalah segalanya.
198
00:14:30,599 --> 00:14:33,059
Ini melambangkan kengerian perhambaan.
199
00:14:47,699 --> 00:14:50,619
Charleston miliki
reputasi kulinari yang hebat.
200
00:14:51,786 --> 00:14:53,455
Namun saya tetapi melihat
201
00:14:53,538 --> 00:14:56,875
bandar yang masih kaut
keuntungan daripada era perhambaan
202
00:14:57,459 --> 00:15:00,295
ada beberapa restoran
dimiliki warga kulit Hitam
203
00:15:00,378 --> 00:15:03,340
namun sejarah agak lewat menyedari
204
00:15:03,423 --> 00:15:07,260
lokasi kemunculan awal
"Masakan Warga Kulit Hitam".
205
00:15:09,220 --> 00:15:11,348
Sebagai cef, saya lihat di bandar ini,
206
00:15:11,431 --> 00:15:13,391
tidak wujud gambaran budaya kami.
207
00:15:13,975 --> 00:15:17,938
Namun saya lihat budaya kita di menu ini
juga restoran di Charleston
208
00:15:18,188 --> 00:15:21,608
Semua gemar makanan Charleston
tapi di mana lokasi asalnya?
209
00:15:22,567 --> 00:15:23,485
Orang Gullah.
210
00:15:25,528 --> 00:15:28,949
Akibat pengalaman biasa
perhambaan di Carolina Selatan
211
00:15:29,032 --> 00:15:32,285
muncul orang baru
yang dikenali sebagai Gullah.
212
00:15:33,078 --> 00:15:35,497
Cef BJ Dennis mengetuai pergerakan
213
00:15:35,580 --> 00:15:39,334
untuk pastikan sumbangan
kulinari mereka dikenali.
214
00:15:40,710 --> 00:15:43,630
Cef peribadi dan katerer, BJ,
215
00:15:43,713 --> 00:15:47,217
atau saya mengenalinya sebagai Abang BJ,
216
00:15:47,300 --> 00:15:50,553
pernah menganjurkan
gerai makan malam di seluruh negara
217
00:15:50,637 --> 00:15:53,473
yang melayakkan dia
menjadi duta masakan Gullah.
218
00:15:54,516 --> 00:15:58,645
Juga jika saya mahu tahu lebih lanjut
tentang makanan Gullah,
219
00:15:58,728 --> 00:16:03,274
saya harus tinggalkan bandar Charleston
demi keajaiban Kepulauan Laut.
220
00:16:06,861 --> 00:16:13,827
KEPULAUAN LAUT
221
00:16:18,540 --> 00:16:21,710
Apabila kita berbual tentang
orang Gullah, siapa mereka?
222
00:16:21,793 --> 00:16:26,923
Kita bercakap tentang penduduk
Kepulauan Laut di Lowcountry,
223
00:16:27,007 --> 00:16:29,300
hamba yang merdeka dan sebaliknya.
224
00:16:30,719 --> 00:16:33,638
Melalui pengasingan,
nenek moyang kita mampu
225
00:16:33,722 --> 00:16:38,226
{\an8}kekal berpegang pada
jati diri Afrika, budaya Afrika
226
00:16:38,309 --> 00:16:41,980
berbanding dengan budaya
Afrika Amerika lain di negara ini.
227
00:16:42,063 --> 00:16:45,275
Kenapa orang Gullah terasing?
228
00:16:45,358 --> 00:16:49,195
Semua sedia maklum,
dulu sukar untuk hidup di sini.
229
00:16:49,696 --> 00:16:51,239
Demam Malaria berleluasa.
230
00:16:51,614 --> 00:16:55,285
Semasa musim panas ramai
orang Eropah naik ke gunung
231
00:16:55,368 --> 00:17:00,290
atau lebih jauh untuk melarikan diri
daripada penyakit itu.
232
00:17:01,374 --> 00:17:05,628
Kami lebih imun dengan penyakit begitu,
kerana berasal dari Afrika Barat.
233
00:17:05,712 --> 00:17:08,089
Juga bagi kami, hidup terasing bagus
234
00:17:08,173 --> 00:17:10,967
kerana awak mampu
berpegang dengan budaya asal.
235
00:17:11,551 --> 00:17:14,971
Pengasingan perkara
yang baik pada waktu itu,
236
00:17:15,055 --> 00:17:17,849
tapi kini, banyak keluarga
enggan tinggal di sini.
237
00:17:17,932 --> 00:17:19,642
Kos sara hidup lebih tinggi.
238
00:17:19,726 --> 00:17:22,979
Kini ada padang golf dan
pusat peranginan di sekitar, bukan?
239
00:17:23,063 --> 00:17:25,065
Namun bagaimana kita nak kekalkan?
240
00:17:25,148 --> 00:17:27,358
Bagi saya, dengan tak melupakan.
241
00:17:27,442 --> 00:17:30,236
Ini bukan budaya yang makin luput.
242
00:17:30,320 --> 00:17:33,656
Kami masih di sini,
berkembang maju dan berusaha.
243
00:17:41,581 --> 00:17:43,792
BJ bawa saya ke Pulau St. Helena,
244
00:17:43,875 --> 00:17:46,503
tempat saya bertemu mentornya,
Bill dan Sara Green,
245
00:17:46,586 --> 00:17:48,546
pemilik restoran Hidangan Gullah.
246
00:17:51,466 --> 00:17:53,593
En. Bill Green dan isterinya, Sara.
247
00:17:54,385 --> 00:17:56,262
Mereka ada idola saya.
248
00:17:56,346 --> 00:17:58,181
Saya menonton En. Green di televisyen.
249
00:17:58,681 --> 00:18:00,391
Dia bangga menjadi Gullah.
250
00:18:01,059 --> 00:18:03,269
Kini kita bersedia untuk ayam goreng.
251
00:18:03,353 --> 00:18:07,232
Kita akan buat ayam goreng
dengan cara tradisional
252
00:18:07,315 --> 00:18:09,526
Cara yang digunakan nenek saya.
253
00:18:09,609 --> 00:18:11,778
Itulah cara kita guna hari ini.
254
00:18:12,570 --> 00:18:16,950
Dia orang pertama saya kenali memasak
makanan terpahat di memori saya
255
00:18:17,033 --> 00:18:18,618
kerana ia budaya kita.
256
00:18:19,202 --> 00:18:20,870
Kemudian masukkan udang.
257
00:18:20,954 --> 00:18:23,331
Saya boleh tunjukkan
cara masak gaya Gullah.
258
00:18:23,414 --> 00:18:26,751
Kebanyakan orang sediakan
pelbagai roux atau benda lain.
259
00:18:26,835 --> 00:18:30,130
Saya akan tunjukkan cara agar
perisa kekal dalam kuah!
260
00:18:31,339 --> 00:18:35,927
Boleh saya katakan,
masakan Gullah ini penuh kasih sayang,
261
00:18:36,010 --> 00:18:37,971
Juga memasak berdasarkan musim.
262
00:18:38,847 --> 00:18:41,808
Semua makanan awak,
dimakan berdasarkan musim.
263
00:18:42,976 --> 00:18:44,769
Jadi, apa kita makan hari ini?
264
00:18:44,853 --> 00:18:47,605
Kita akan makan nasi merah,
265
00:18:48,439 --> 00:18:49,649
ikan belanak,
266
00:18:49,732 --> 00:18:52,193
roti jagung dan kacang.
267
00:18:52,277 --> 00:18:54,112
Saya akan kisah tentang itu,
268
00:18:54,195 --> 00:18:56,239
sebab itulah cara saya memikatnya.
269
00:18:56,322 --> 00:18:58,032
- Okey.
- Kerana ikan belanak.
270
00:18:59,117 --> 00:19:02,162
Benarkah? Apa rahsianya?
Kongsilah.
271
00:19:02,245 --> 00:19:07,125
Rahsia cara saya perasakan ikan itu
dan masak penuh cinta juga baik hati,
272
00:19:07,208 --> 00:19:08,918
waktu dia menikmatinya, dia berkata,
273
00:19:09,002 --> 00:19:11,171
"Saya dah lama tak
makan ikan seperti ini."
274
00:19:11,254 --> 00:19:12,714
Cik Sara, itu kisah benar?
275
00:19:12,797 --> 00:19:13,965
Memang kisah benar.
276
00:19:14,048 --> 00:19:18,178
Saya makan dua hidangan itu
untuk dia menangi hati saya.
277
00:19:18,761 --> 00:19:20,013
Untuk kepastian.
278
00:19:20,096 --> 00:19:22,807
Saya berkata,
"Biar betul! Dia boleh memasak!"
279
00:19:27,312 --> 00:19:28,730
Baiklah, lelaki budiman.
280
00:19:29,272 --> 00:19:30,648
Ikan belanak!
281
00:19:30,732 --> 00:19:31,816
Baiklah.
282
00:19:31,900 --> 00:19:33,276
Ikan belanak dan nasi!
283
00:19:39,449 --> 00:19:40,450
Sedap.
284
00:19:41,201 --> 00:19:42,035
Amat sedap.
285
00:19:42,660 --> 00:19:44,245
Ikan belanak…
286
00:19:44,329 --> 00:19:46,289
Dahulu ada lelaki tua
287
00:19:47,207 --> 00:19:51,044
datang bersama keldai dan troli,
288
00:19:51,127 --> 00:19:54,005
bawa sebekas besar
ikan belanak di belakangnya.
289
00:19:54,297 --> 00:19:57,842
Dia sering datang ke kejiranan ini,
sambil menyanyi,
290
00:19:57,926 --> 00:19:59,886
Ikan belanak, lelaki ikan belanak
291
00:20:00,762 --> 00:20:03,723
Ikan belanak, lima sen satu pound,
Bawa kualimu
292
00:20:05,225 --> 00:20:06,893
Lelaki ikan belanak
293
00:20:06,976 --> 00:20:10,021
Tanpa disedari, awak duduk di anjung,
294
00:20:10,104 --> 00:20:11,773
terbau ikan belanak sebatu jauhnya.
295
00:20:11,856 --> 00:20:14,484
Semua masak ikan belanak
dengan cara berbeza.
296
00:20:14,734 --> 00:20:16,736
Saya gagal berhenti
berbual tentang ikan ini.
297
00:20:16,819 --> 00:20:19,364
Lebih baik saya mula
makan ikan belanak ini
298
00:20:19,447 --> 00:20:21,074
kerana rasanya lazat.
299
00:20:25,453 --> 00:20:26,913
Ini hidangan apa?
300
00:20:26,996 --> 00:20:28,790
Kami ada gumbo bendi.
301
00:20:30,875 --> 00:20:33,336
Ini makanan
orang Gullah sepanjang minggu.
302
00:20:34,295 --> 00:20:36,839
Awak akan temui satu atau dua buah rumah
303
00:20:36,923 --> 00:20:39,634
hidangan ini yang digelar
gumbo atau sup bendi.
304
00:20:42,178 --> 00:20:43,638
Bendi ini sangat lazat.
305
00:20:44,264 --> 00:20:47,976
Makanan Gullah ini,
awak boleh rasai ketika menikmatinya.
306
00:20:48,059 --> 00:20:51,104
Itulah keistimewaan masakan gaya Gullah.
307
00:20:51,187 --> 00:20:55,275
Awak boleh rasa makanan masuk dan
tahu ada perkara berlaku dalam tubuh awak.
308
00:20:55,358 --> 00:20:58,069
Semangkuk boleh bekalkan
tenaga sepanjang hari.
309
00:20:58,778 --> 00:21:02,365
Saya rasa walaupun awak tak suka
bendi dengan budaya sekarang
310
00:21:03,074 --> 00:21:05,034
awak masih perlu tahu memasaknya.
311
00:21:05,118 --> 00:21:07,120
Sebab ia bahan utama makanan kita.
312
00:21:07,203 --> 00:21:09,580
Salah satu sayur utama dalam diet kita.
313
00:21:10,665 --> 00:21:12,583
Siapa ajar awak memasak gumbo?
314
00:21:13,459 --> 00:21:15,295
Saya membesar...
315
00:21:15,378 --> 00:21:19,674
Datuk saya ada tanam pelbagai sayuran
dan kebanyakannya bendi.
316
00:21:19,757 --> 00:21:22,218
Nenek saya masak
sup bendi yang lazat.
317
00:21:22,302 --> 00:21:25,680
tapi semasa membesar, saya hanya
melihat ibu saya menyediakannya.
318
00:21:25,763 --> 00:21:28,808
Jadi, awak bangga dengan Abang BJ ini?
319
00:21:28,891 --> 00:21:34,063
Ya. Melihat dia cuba memelihara budaya
dan segalanya ialah satu rahmat.
320
00:21:34,147 --> 00:21:39,444
Salah satu perkara terhebat bagi saya
ialah idola saya semasa remaja beritahu
321
00:21:39,527 --> 00:21:41,362
saya berada di laluan betul.
322
00:21:41,446 --> 00:21:45,658
Ia mendorong saya untuk teruskan
usaha yang saya perlu lakukan.
323
00:21:53,166 --> 00:21:57,295
RUMAH PUJIAN
324
00:22:36,209 --> 00:22:38,086
Orang Gullah ini terus lompat ke sini.
325
00:22:38,169 --> 00:22:40,588
Baru masuk semasa kami dibawa ke sini.
326
00:22:40,671 --> 00:22:41,798
Itu sahaja.
327
00:22:41,881 --> 00:22:45,927
Kini anda Pesta Gullah dan
semua orang cuba belajar daripadanya.
328
00:22:46,344 --> 00:22:49,305
{\an8}Ia sentiasa bersama anda tapi tak sedar
329
00:22:49,389 --> 00:22:51,974
{\an8}kerana mereka buat awak rasa rendah diri.
330
00:22:52,100 --> 00:22:54,018
Namun itulah perkara terbaik untuk awak.
331
00:22:54,102 --> 00:22:56,312
Anda dekat dengan
budaya ini bukan yang lain.
332
00:22:56,396 --> 00:22:58,064
- Betul.
- Saya bersyukur.
333
00:22:58,147 --> 00:22:59,649
Syukur untuk rumah ibadah ini.
334
00:22:59,732 --> 00:23:02,693
Saya bersyukur untuk guru yang kita ada,
335
00:23:02,777 --> 00:23:04,529
dan saya bangga dengan asal usul saya.
336
00:23:05,405 --> 00:23:07,865
Wahai Jiwa Suci, yang dikurniakan kuasa.
337
00:23:07,949 --> 00:23:11,119
Datang nyalakan dengan cinta suci
dalam hati kami yang dingin.
338
00:23:11,202 --> 00:23:13,121
Lihatlah cara kami
terima beban yang berat.
339
00:23:13,204 --> 00:23:17,834
Dari bumi ini, jiwa kami takkan terbang
atau kejar kegembiraan abadi.
340
00:23:17,917 --> 00:23:20,795
Kami berdoa, Nenek Moyang Suci,
untuk tanaman ini.
341
00:23:20,878 --> 00:23:23,923
Ini bukan tempat rehat kami.
Kami minta dengan nama suci. Semua...
342
00:23:24,006 --> 00:23:24,882
Amin.
343
00:23:29,262 --> 00:23:32,640
RUMAH PUJIAN
344
00:23:37,687 --> 00:23:40,523
Semasa saya terus mendekati budaya Gullah,
345
00:23:40,606 --> 00:23:44,193
saya mendarat di tempat
terpencil di Kepulauan Laut.
346
00:23:48,322 --> 00:23:51,117
{\an8}Pulau Daufuskie hanya
boleh dilawati dengan bot,
347
00:23:52,034 --> 00:23:57,373
dan ikut Abang BJ semasa dia sediakan
khinzir panggang tradisional
348
00:23:57,457 --> 00:23:59,834
di rumah Cik Sallie Ann Robinson.
349
00:24:08,176 --> 00:24:10,303
Cik Sallie. Kita letak ini di sini.
350
00:24:10,386 --> 00:24:12,972
Okey. Saya beri saja...
351
00:24:17,810 --> 00:24:20,938
{\an8}Cik Sallie Ann seorang penulis cef
dan penulis buku masakan,
352
00:24:21,022 --> 00:24:23,608
dan lebih dikenali sebagai Diva Gullah.
353
00:24:25,109 --> 00:24:26,360
Sudah sedia.
354
00:24:27,737 --> 00:24:30,323
Saya generasi keenam, dilahirkan di sini.
355
00:24:31,616 --> 00:24:34,577
Kami hidup dengan cara
memburu dan bercucuk tanam.
356
00:24:35,453 --> 00:24:36,704
Berkebun...
357
00:24:36,787 --> 00:24:41,125
Kami ke laut untuk dapatkan
udang, ikan dan ketam.
358
00:24:44,045 --> 00:24:46,130
GARAM DARI AFRIKA
359
00:24:47,924 --> 00:24:51,260
Kami masuk ke hutan dan memburu.
360
00:24:52,303 --> 00:24:53,721
Hidup kami gembira.
361
00:25:00,102 --> 00:25:02,730
Jadi, saya akan masukkan
kaki khinzir ke dalamnya.
362
00:25:03,231 --> 00:25:06,234
- Bagus.
- Saya mula bersihkannya.
363
00:25:06,317 --> 00:25:09,070
Maka ia dah sedia untuk dimasak.
364
00:25:09,904 --> 00:25:12,990
Saya masukkan kacang pea
apabila daging ini mendidih.
365
00:25:13,074 --> 00:25:15,618
Kita akan makan
kacang pea dan kaki khinzir.
366
00:25:17,537 --> 00:25:19,872
Awak biasa dengar ungkapan
"hidup dengan kemewahan"?
367
00:25:19,956 --> 00:25:20,790
Semestinya.
368
00:25:20,873 --> 00:25:23,584
Kembali ke zaman perhambaan dahulu.
369
00:25:23,668 --> 00:25:25,670
Khinzir hutan sangat penting.
370
00:25:25,753 --> 00:25:29,799
Pekerja ladang akan
membunuhnya untuk tuan mereka,
371
00:25:29,882 --> 00:25:31,968
tapi mereka cuma dapat bahagian sisa
372
00:25:32,051 --> 00:25:35,930
seperti kaki, ekor juga usus,
373
00:25:36,013 --> 00:25:42,311
dan mereka masak bahagian yang
tak diperlukan tuan mereka ini,
374
00:25:42,395 --> 00:25:45,147
menjadi hidangan enak
untuk keluarga mereka.
375
00:25:45,231 --> 00:25:49,944
Kini ia kembali sebagai
makanan gaya terkini.
376
00:25:50,027 --> 00:25:52,780
Orang akan kata ,
"Buang, kita buang sahaja."
377
00:25:52,863 --> 00:25:54,740
Awak buang ia ke sini,
378
00:25:54,824 --> 00:25:58,035
saya masak begini dan
kemudian mereka mahukannya.
379
00:25:58,911 --> 00:26:00,288
Langkah seterusnya?
380
00:26:00,371 --> 00:26:03,332
Kita biar ia masak selama 30 ke 40 minit,
381
00:26:03,416 --> 00:26:05,793
kemudian saya cuci kacang pea
dan masukkan ke dalam.
382
00:26:05,876 --> 00:26:06,711
Terus masuk.
383
00:26:07,795 --> 00:26:09,797
Hari ini, saya guna kacang pea ladang.
384
00:26:10,131 --> 00:26:12,592
Awak ada tambah perasa atau seumpamanya?
385
00:26:12,675 --> 00:26:15,177
Tak. Kini saya tunggu
hingga kacang pea dimasukkan
386
00:26:15,261 --> 00:26:16,846
dan lepas itu campurkan bawang.
387
00:26:16,929 --> 00:26:19,724
- Rasanya menjadi sedap
- Rasanya menjadi sedap, ya.
388
00:26:19,807 --> 00:26:20,766
Baiklah.
389
00:26:24,562 --> 00:26:25,521
Aroma itu.
390
00:26:28,816 --> 00:26:29,775
Awak dah sedia?
391
00:26:30,526 --> 00:26:33,195
Saya akan keluarkannya dan ikut saya.
392
00:26:33,279 --> 00:26:34,447
Satu, dua, tiga.
393
00:26:35,990 --> 00:26:36,824
Baiklah.
394
00:26:38,117 --> 00:26:38,993
Angkat.
395
00:26:40,161 --> 00:26:41,120
Angkat ke atas.
396
00:26:45,333 --> 00:26:46,751
Apa sapuan yang awak gunakan?
397
00:26:46,834 --> 00:26:51,797
Ini cuma lada merah,
halia kering dan bawang putih.
398
00:26:51,881 --> 00:26:54,634
Jadi, apa yang menjadikan
tradisi ini istimewa?
399
00:26:57,136 --> 00:27:00,056
Untuk pengetahuan awak,
ini hanya dilakukan setahun sekali
400
00:27:00,139 --> 00:27:03,476
selalunya pada musim sejuk
untuk seluruh komuniti.
401
00:27:03,559 --> 00:27:06,354
Semua keluarga.
Mungkin ada beberapa ekor,
402
00:27:07,271 --> 00:27:08,314
siap dilapah.
403
00:27:08,856 --> 00:27:11,442
Ada bahagian akan di jeruk untuk ham,
404
00:27:11,525 --> 00:27:14,278
ada yang salai dan
ada yang dijadikan sosej.
405
00:27:14,362 --> 00:27:15,529
Ia aktiviti komuniti.
406
00:27:15,613 --> 00:27:20,117
Ini haiwan yang takkan dimakan setiap hari
seperti yang awak lihat sekarang.
407
00:27:20,201 --> 00:27:22,203
- Ya.
- Ini untuk hidangan komuniti.
408
00:27:22,286 --> 00:27:25,706
Dilakukan semasa musim sejuk.
untuk teruskan hidup sepanjang musim itu.
409
00:27:25,790 --> 00:27:27,083
Ia aktiviti tahunan.
410
00:27:29,126 --> 00:27:31,170
Jadi, siapa ajar awak masak makanan ini?
411
00:27:31,712 --> 00:27:32,672
Awak belajar sendiri?
412
00:27:32,755 --> 00:27:34,173
- Melihat orang lebih tua.
- Ya?
413
00:27:34,256 --> 00:27:36,384
- Nampak Cik Sallie Ann di sana?
- Ya.
414
00:27:36,467 --> 00:27:37,927
Berbual dengan warga emas
415
00:27:38,010 --> 00:27:40,596
dan mereka berkata,
Cik Sallie bukan orang tua pun.
416
00:27:40,680 --> 00:27:42,973
- Tak.
- Saya takkan gelar dia begitu sekarang.
417
00:27:43,182 --> 00:27:47,520
Budak-budak perlu jadi sebahagian daripada
proses agar bila mereka dewasa,
418
00:27:47,770 --> 00:27:50,815
tahu peranan mereka
dan cara menyara keluarga.
419
00:27:51,607 --> 00:27:53,484
Haiwan ini beri kita kehidupan.
420
00:27:54,527 --> 00:27:57,279
Awak beri penghormatan kerana
ambil nyawa haiwan ini
421
00:27:57,363 --> 00:27:59,907
- Semestinya.
- dengan memasaknya sempurna.
422
00:27:59,990 --> 00:28:01,742
Jadi, awak menjaganya sepanjang malam?
423
00:28:01,826 --> 00:28:03,619
- Ya.
- Tiada teman tidur malam ini.
424
00:28:03,703 --> 00:28:04,704
Tak boleh tidur?
425
00:28:05,705 --> 00:28:07,039
Tiada teman tidur malam ini.
426
00:28:07,123 --> 00:28:08,708
Kita minum bir atau kopi?
427
00:28:09,500 --> 00:28:11,585
Cuaca tak terik jadi bir
takkan buat kita haus.
428
00:28:11,669 --> 00:28:13,796
- Okey.
- Kalau panas, saya beri awak air.
429
00:28:13,879 --> 00:28:14,797
Ya.
430
00:28:15,631 --> 00:28:17,717
Saya tak mahu awak pengsan di sini.
431
00:28:32,815 --> 00:28:36,652
Kita tunggu arang ini sejuk kerana
awak tak nak ia terlalu panas.
432
00:28:36,736 --> 00:28:37,611
Ya.
433
00:28:41,824 --> 00:28:42,658
Ya.
434
00:28:47,371 --> 00:28:48,372
- Di sini.
- Ya, tuan.
435
00:28:51,333 --> 00:28:52,168
Ya.
436
00:28:55,129 --> 00:28:56,672
Awak dialu-alukan untuk kembali.
437
00:28:56,756 --> 00:28:58,048
- Kembali?
- Bermain api.
438
00:28:58,132 --> 00:29:00,426
Awak boleh kembali lepas
dua, tiga atau empat jam.
439
00:29:00,509 --> 00:29:03,596
Permulaan baru untuk hari baru.
Kami ada di sini.
440
00:29:14,857 --> 00:29:17,234
Saya akan mula masukkan arang.
441
00:29:31,624 --> 00:29:34,335
Rasanya dah siap,
Kini tinggal tunggu saja.
442
00:30:30,516 --> 00:30:33,435
Sukar untuk tak merasai kesan komitmen BJ,
443
00:30:34,228 --> 00:30:37,523
dan pengaruhnya telah tersebar
di luar komuniti Gullah.
444
00:30:41,151 --> 00:30:43,070
Di Apex, Carolina Utara
445
00:30:43,153 --> 00:30:45,573
saya bertemu sahabatnya,
Gabrielle Eitienne
446
00:30:45,656 --> 00:30:48,701
yang menerokai asal usul
budayanya melalui makanan.
447
00:30:50,578 --> 00:30:54,707
{\an8}APEX
CAROLINA UTARA
448
00:30:56,083 --> 00:30:59,253
Saya mula mengkaji Kepulauan Laut,
449
00:31:00,004 --> 00:31:04,758
dan dapat tahu tentang
usaha BJ di Carolina Selatan.
450
00:31:05,926 --> 00:31:07,261
Saya teringat sewaktu pulang,
451
00:31:07,344 --> 00:31:11,223
datuk saya ada benih kailan
tergantung di katilnya,
452
00:31:11,307 --> 00:31:13,309
dan saya kata, "Apa itu, datuk?"
453
00:31:13,392 --> 00:31:17,688
Dia kata, "Begitulah caranya awak dapat
benih kailan. Saya sedang keringkannya."
454
00:31:18,147 --> 00:31:21,483
{\an8}"Tolong ulang, tuan. Apa awak cakap tadi?"
455
00:31:21,567 --> 00:31:23,611
Semua kajian saya selari dengan
456
00:31:23,694 --> 00:31:26,363
perkara yang saya belajar
daripada datuk saya.
457
00:31:26,822 --> 00:31:29,909
Jadi, awak kemas beg dari
New York dan pulang?
458
00:31:29,992 --> 00:31:31,660
Ya, pada dasarnya.
459
00:31:32,244 --> 00:31:34,914
Saya masukkan barang-barang dalam van mini
460
00:31:35,456 --> 00:31:36,957
dan mulakan perjalanan.
461
00:31:37,583 --> 00:31:39,919
Rasa seperti ditahbiskan.
462
00:31:40,002 --> 00:31:42,588
Apa kata datuk awak apabila awak pulang?
463
00:31:45,215 --> 00:31:47,217
Dia kata, "Saya tak sangka akan jumpa kamu
464
00:31:47,301 --> 00:31:49,553
di sini sehingga kamu
berjalan dengan tongkat."
465
00:31:49,637 --> 00:31:53,474
Itu agak lucu.
466
00:32:03,442 --> 00:32:08,113
Sebahagian daripada cara saya berkongsi
beberapa ilmu daripada orang tua saya
467
00:32:08,197 --> 00:32:10,616
ialah menganjurkan makan malam komuniti.
468
00:32:11,325 --> 00:32:15,537
Makan malam ini tertumpu kepada
pertanian dan pemelihara
469
00:32:15,621 --> 00:32:17,498
tradisi makanan warga kulit Hitam.
470
00:32:23,128 --> 00:32:26,423
Makanan ini mengisi perut
komuniti di sekeliling kita.
471
00:32:27,591 --> 00:32:28,968
Kita masih ada kedai runcit,
472
00:32:29,051 --> 00:32:32,888
tapi itu berbeza dengan keadaan kita boleh
datang dan pilih dari tompok salad
473
00:32:32,972 --> 00:32:35,265
atau dapatkan kailan daripada kenalan.
474
00:32:36,433 --> 00:32:40,980
Saya berjaya cari semula jalan untuk kita
berpeluang dapatkan makanan segar.
475
00:32:43,065 --> 00:32:45,526
Saya rasa seperti baru
membiasakan diri berfikir
476
00:32:45,609 --> 00:32:47,778
beberapa kemungkinan tempat ini...
477
00:32:49,279 --> 00:32:51,031
dan ertinya kepada komuniti kita iaitu
478
00:32:51,115 --> 00:32:53,283
komuniti warga kulit Hitam
yang penuh sejarah.
479
00:32:56,370 --> 00:32:57,997
Komitmen Gabrielle pada tanah
480
00:32:58,080 --> 00:33:01,375
yang diduduki keluarganya
beberapa generasi amat mengagumkan,
481
00:33:01,458 --> 00:33:04,837
tapi saya dapat tahu
susun aturnya menghadapi masalah.
482
00:33:08,507 --> 00:33:10,884
Jadi, apa yang berlaku dengan tanah itu?
483
00:33:11,510 --> 00:33:14,888
Jabatan Pengangkutan
sedang membina lebuh raya,
484
00:33:14,972 --> 00:33:19,601
maka jalan yang dahulunya dua laluan akan
menjadi tujuh laluan lebuh raya.
485
00:33:19,685 --> 00:33:22,730
Jadi ia sepatutnya merentas kebun,
486
00:33:23,355 --> 00:33:24,982
seperti laluan di sana.
487
00:33:25,065 --> 00:33:29,528
Di sebelah sana pula ia akan alihkan
bahagian pak cik saya, Andrew dan Lynn.
488
00:33:30,738 --> 00:33:32,406
Semua saudara saya di sana
489
00:33:32,489 --> 00:33:36,744
dan bahagian bawah kami juga perlu pindah.
490
00:33:36,827 --> 00:33:40,622
Jadi, kami tiada pilihan selain berpindah.
491
00:33:41,081 --> 00:33:44,710
Jadi , secara asasnya ia situasi di mana
kerajaan boleh ambil tanah itu,
492
00:33:45,044 --> 00:33:47,212
Ya. Tepat sekali.
493
00:33:47,796 --> 00:33:51,216
Bagaimana keluarga awak menghadapinya?
494
00:33:51,800 --> 00:33:55,345
Sukar untuk berbicara kerana
495
00:33:55,429 --> 00:33:58,682
warga emas enggan berpindah
496
00:33:58,766 --> 00:34:02,644
dari rumah yang biasa mereka
duduki sejak dulu lagi.
497
00:34:02,728 --> 00:34:06,106
Pak Cik Andrew adalah rakan berkebun saya.
498
00:34:06,190 --> 00:34:08,567
Jadi, untuk pindahkan dia di tempat lain,
499
00:34:08,650 --> 00:34:12,696
ada banyak perkara akan berubah.
500
00:34:13,363 --> 00:34:15,365
Perkara gila yang
diceritakan pak cik saya
501
00:34:15,449 --> 00:34:17,951
adalah tanah ini tak subur.
502
00:34:18,035 --> 00:34:21,121
Ia sememangnya bukan
tempat pilihan untuk didiami.
503
00:34:21,205 --> 00:34:23,582
Sebab itulah,
warga kulit Hitam memperolehinya.
504
00:34:23,665 --> 00:34:26,919
Pada satu masa, ia cuma dijual
kepada warga kulit Hitam.
505
00:34:27,336 --> 00:34:31,757
Jadi, kini kami memperolehinya,
bercucuk tanam dan menjaganya
506
00:34:31,840 --> 00:34:34,093
juga keringat kami yang dicurahkan,
507
00:34:34,760 --> 00:34:36,470
kini, macam yang awak tahu..
508
00:34:36,553 --> 00:34:39,139
- Masa untuk pergi
- Kini masa untuk pergi.
509
00:34:55,280 --> 00:35:01,537
Seperti kita bayangkan tanah juga ruang
ini dan maksudnya kepada kita,
510
00:35:02,621 --> 00:35:07,459
kami akan terus bercucuk tanam
511
00:35:07,543 --> 00:35:12,297
bergembira, bergelak ketawa
dan kreatif di tanah ini.
512
00:35:14,049 --> 00:35:18,387
Kerana dengan berterusan buat begitu
dalam keadaan begini,
513
00:35:18,470 --> 00:35:21,181
ia satu bentuk pemberontakan bagi saya.
514
00:35:29,064 --> 00:35:31,942
Nenek Moyang Suci, kami syukur
juga berterima kasih kepada
515
00:35:32,025 --> 00:35:33,819
Gabrielle juga semua usahanya,
516
00:35:33,902 --> 00:35:37,030
untuk menyatukan komuniti
di sekeliling makanan dan meja
517
00:35:37,114 --> 00:35:43,453
kerana di sekeliling meja ini ada
banyak kisah dan legasi tercipta.
518
00:35:43,537 --> 00:35:46,748
Kami juga syukur dan berterima
kasih kerana membuka rumah ini,
519
00:35:46,832 --> 00:35:51,461
ladang ini yang mempunyai
banyak sejarah, legasi dan
520
00:35:51,545 --> 00:35:56,175
kami mohon makanan ini diberkati untuk
beri khasiat kepada tubuh kami.
521
00:35:56,258 --> 00:35:57,134
Ase.
522
00:35:59,970 --> 00:36:01,805
Indah! Terima kasih, semua!
523
00:36:01,889 --> 00:36:02,848
Terima kasih.
524
00:36:03,432 --> 00:36:06,852
Seronok rasanya
dikelilingi kasih sayang ini.
525
00:36:08,395 --> 00:36:11,231
- Saya ada hidangan ayam,
- Hebat.
526
00:36:11,315 --> 00:36:15,485
yang dipanggang atas arang selepas
direndam air garam selama dua hari
527
00:36:15,569 --> 00:36:20,032
dengan kasih sayang, kayu manis,
jintan dan paprika salai,
528
00:36:20,949 --> 00:36:25,245
dan dihias dengan wain strawberi
bersama bawang glis.
529
00:36:26,038 --> 00:36:29,041
Saya ada sedikit
kacang pea kering dan kacang putih
530
00:36:29,124 --> 00:36:33,754
salad pucuk lobak putih, bawang merah
dan cendawan shitake...
531
00:36:35,964 --> 00:36:41,220
juga roti jagung dengan
ubit bit disalai dengan kayu hikori.
532
00:36:42,095 --> 00:36:45,098
Kubis ini dipanggang dan dihias dengan
533
00:36:45,182 --> 00:36:48,393
sos yang diperbuat daripada pir jeruk,
534
00:36:48,477 --> 00:36:53,315
cuka wain merah,
lada putih dan bijan.
535
00:36:53,398 --> 00:36:55,234
Saya rasa itu saja,
536
00:36:55,317 --> 00:36:58,237
jadi jemput makan.
537
00:36:59,571 --> 00:37:00,781
Kepelbagaian khusus ini...
538
00:37:00,864 --> 00:37:01,698
Ya?
539
00:37:06,870 --> 00:37:07,704
Entahlah.
540
00:37:08,914 --> 00:37:10,916
- Sedap.
- Saya sayang kamu. Penuh dramatik.
541
00:37:10,999 --> 00:37:11,833
Tidaklah.
542
00:37:12,960 --> 00:37:14,670
Tidak, ini cabaran kami.
543
00:37:15,587 --> 00:37:19,841
Pucuk lobak putih awak
mengimbas kembali kenangan lalu.
544
00:37:21,468 --> 00:37:25,430
Rasanya mirip
545
00:37:25,514 --> 00:37:28,517
dengan makanan saya semasa kecil,
546
00:37:28,600 --> 00:37:30,936
beginilah caranya sayur dimasak.
547
00:37:31,520 --> 00:37:35,232
Ia ada rasa lemak
548
00:37:35,899 --> 00:37:39,361
Saya tak sedar itu
yang saya rindui hingga kini.
549
00:37:40,946 --> 00:37:44,783
Saya sangat berminat dengan awak sebagai
550
00:37:44,866 --> 00:37:49,997
penjaga dalam meraikan legasi ini
551
00:37:50,080 --> 00:37:52,124
dan berkumpul di rumah ini.
552
00:37:52,207 --> 00:37:55,168
- Apa yang kita buat sekarang, bukan?
- Helo. Ini untuk tetamu.
553
00:37:55,294 --> 00:37:57,296
- Oh, Tuhan!
- Hei.
554
00:37:57,379 --> 00:37:58,422
Awak dapat hadir!
555
00:37:58,505 --> 00:37:59,506
Wah.
556
00:38:00,674 --> 00:38:02,759
{\an8}- Baiklah. Tidak mengapa.
- Itu saja?
557
00:38:02,843 --> 00:38:05,262
{\an8}Itu saja?
Awak tak mahu berbual sekejap?
558
00:38:05,345 --> 00:38:06,221
Jangan nakal.
559
00:38:06,305 --> 00:38:07,139
Tak.
560
00:38:07,723 --> 00:38:09,016
Awak tak mahu ayam?
561
00:38:09,099 --> 00:38:10,517
Tidak mengapa.
562
00:38:10,600 --> 00:38:11,893
Terima kasih, pak cik.
563
00:38:11,977 --> 00:38:13,395
- Ini amat bererti.
- Baiklah.
564
00:38:13,478 --> 00:38:14,771
Terima kasih, pak cik.
565
00:38:14,855 --> 00:38:18,108
- Ini yang saya maksudkan.
- Inilah juga yang saya maksudkan.
566
00:38:18,191 --> 00:38:20,819
- Cakaplah. Saya maksudkannya.
- Inilah dia.
567
00:38:23,280 --> 00:38:25,240
Rasanya seperti...
568
00:38:25,324 --> 00:38:29,161
Datang untuk hantar wain yang kami
buat bersama, rasa seperti...
569
00:38:32,497 --> 00:38:33,332
Maafkan saya.
570
00:38:33,415 --> 00:38:34,583
Tidak mengapa.
571
00:38:43,425 --> 00:38:44,885
Jadi, sebabnya…
572
00:38:46,345 --> 00:38:48,972
berkomunikasi di ruang
seperti ini penting...
573
00:38:51,058 --> 00:38:52,851
untuk ini.
574
00:38:56,021 --> 00:38:57,272
Pak cik saya...
575
00:38:58,106 --> 00:39:02,861
Pak cik saya yang singgah tadi,
ramai yang dah tahu...
576
00:39:04,237 --> 00:39:07,199
dia telah dihalau dari rumahnya.
577
00:39:08,283 --> 00:39:09,993
Akibat pengambilalihan tanah.
578
00:39:12,662 --> 00:39:14,331
Kedengaran sangat mudah.
579
00:39:14,414 --> 00:39:15,999
- Betul, bukan?
- Namun sebaliknya.
580
00:39:16,083 --> 00:39:16,917
Ya.
581
00:39:20,545 --> 00:39:22,464
Kami dah kemas barangannya
582
00:39:23,090 --> 00:39:24,674
sejak bulan lalu.
583
00:39:25,342 --> 00:39:29,012
Sebenarnya ini minggu terakhir dia
berada di rumahnya sendiri.
584
00:39:32,808 --> 00:39:34,267
Dia takkan menyebutnya,
585
00:39:34,976 --> 00:39:36,978
tapi hatinya sangat sedih sekarang,
586
00:39:37,062 --> 00:39:40,524
dan dia amat terkesan dengan perkara ini
juga makna semua ini baginya.
587
00:39:44,027 --> 00:39:47,864
Jadi kerana dia masih sudi hadir
bawakan saya wain ini sungguh...
588
00:39:49,157 --> 00:39:50,867
sesuatu yang saya tak boleh…
589
00:39:57,624 --> 00:40:01,962
Dia dan datuk saya adalah sumber
inspirasi bagi semua usaha saya ini.
590
00:40:03,463 --> 00:40:09,594
Mereka banyak berkongsi ilmu
tentang tradisi makanan kami.
591
00:40:10,595 --> 00:40:14,057
Juga cara saya berfikir dan kesedaran
tentang politik juga sosial,
592
00:40:14,141 --> 00:40:19,104
saya sedar, warga kulit Hitam dan
keperluan kita. Saya kenal sejarah kita.
593
00:40:19,187 --> 00:40:23,275
Macam pulang ke rumah dan bersama mereka,
saya banyak belajar tentang sejarah
594
00:40:23,358 --> 00:40:25,735
melalui makanan yang makan dan
cara kita membesar,
595
00:40:25,819 --> 00:40:27,821
juga dengan cara berkumpul begini.
596
00:40:28,447 --> 00:40:31,283
Ia menunjukkan punca semua ini penting.
597
00:40:33,410 --> 00:40:38,707
Mereka tak boleh rampas perkara yang awak
pelajari di bawah pokok pain itu.
598
00:40:39,249 --> 00:40:41,835
Itu semua tak boleh
dirampas daripada awak,
599
00:40:41,918 --> 00:40:45,964
dan kami perlu awak
berpegang pada ilmu itu...
600
00:40:46,047 --> 00:40:50,302
Ilmu itu dan semangat yang mendorong awak.
601
00:40:51,595 --> 00:40:52,762
Kini ia milik awak.
602
00:41:25,545 --> 00:41:27,255
Apa yang kita masak?
Apa ini?
603
00:41:27,339 --> 00:41:33,512
Hari ini kita akan masak hidangan barbeku
klasik tempatan gaya Carolina Selatan,
604
00:41:33,595 --> 00:41:35,263
kepala cincang.
605
00:41:35,347 --> 00:41:38,808
Saya dah potong semua bahagian yang
awak boleh bayangkan dalam kepala itu.
606
00:41:38,892 --> 00:41:39,809
- Okey.
- Di sini.
607
00:41:39,893 --> 00:41:41,978
Ada baki lagi yang tak dipotong.
608
00:41:45,065 --> 00:41:47,192
Boleh ambilkan sos barbeku itu?
609
00:41:47,275 --> 00:41:48,485
Ya. Saya akan kembali.
610
00:41:48,568 --> 00:41:51,571
Jadi kita rebus kepala itu
dalam air rebusan ini.
611
00:41:51,655 --> 00:41:52,531
Jadi…
612
00:41:53,156 --> 00:41:55,575
Ia campuran air rebusan kepala
dan sos barbeku.
613
00:41:55,659 --> 00:41:56,535
Okey.
614
00:41:56,618 --> 00:41:58,620
Biarkan ia reneh seperti stu.
615
00:41:58,703 --> 00:41:59,704
Ya.
616
00:41:59,788 --> 00:42:01,289
Hidangkan bersama nasi.
617
00:42:02,832 --> 00:42:05,085
Jadi, apa sejarah hidangan ini?
618
00:42:05,585 --> 00:42:08,463
Teorinya, para hamba
sering dapat organ dalaman
619
00:42:08,547 --> 00:42:11,800
dan mereka memasak
menggunakan organ dalaman ini,
620
00:42:11,883 --> 00:42:14,177
tapi apabila kita datang
dari Afrika Barat,
621
00:42:14,261 --> 00:42:17,305
semasa memburu,
setiap bahagian telah digunakan
622
00:42:17,389 --> 00:42:20,725
jadi mereka berpengalaman
menggunakan bahagian terbuang,
623
00:42:23,687 --> 00:42:26,398
Jadi, apa bahan dalam sos barbeku ini?
624
00:42:26,481 --> 00:42:30,068
Ini sos berasaskan biji sawi dan tomato.
625
00:42:30,151 --> 00:42:31,945
- Okey.
- Masukkan organ tadi.
626
00:42:32,028 --> 00:42:34,906
Di Carolina Utara, kami suka cuka,
627
00:42:34,990 --> 00:42:37,617
- tapi saya tak mengkritik.
- Awak kritik masakan ini?
628
00:42:37,701 --> 00:42:39,452
- Saya cuba diam.
- Bukan hari ini.
629
00:42:40,579 --> 00:42:42,497
Awak akan masak semula sos ini?
630
00:42:42,581 --> 00:42:44,791
Kita akan letakkan kembali atas tungku.
631
00:42:44,874 --> 00:42:45,750
Bagus.
632
00:42:47,168 --> 00:42:48,128
Jumpa lagi.
633
00:42:49,546 --> 00:42:52,340
Jadi, ini semua isi kepala itu?
634
00:42:52,424 --> 00:42:56,678
- Semuanya.
- Lidah. Mata? Semuanya.
635
00:42:57,470 --> 00:42:58,805
- Sebut saja.
- Saya nak tahu.
636
00:42:58,888 --> 00:43:00,640
Awak nampak itu?
637
00:43:00,724 --> 00:43:04,060
- Semua yang tiada di sana, ada di sini.
- Pernah ada di sana.
638
00:43:04,185 --> 00:43:06,479
Jadi, saya tuang sos barbeku ke dalam.
639
00:43:08,189 --> 00:43:09,107
Ya.
640
00:43:10,275 --> 00:43:13,361
- Saya akan ambil sudu. Awak perlukan ini?
- Tak, awak boleh guna.
641
00:43:13,445 --> 00:43:15,530
- Okey.
- Awak boleh pergi ke sana,
642
00:43:15,614 --> 00:43:17,282
dan letakkan di atas tungku.
643
00:43:17,907 --> 00:43:19,701
Berapa lama ia perlu di masak?
644
00:43:19,784 --> 00:43:20,952
- Dalam 30 minit.
- Ya.
645
00:43:21,036 --> 00:43:21,995
Biar ia mereneh.
646
00:43:22,078 --> 00:43:23,288
Biar ia mendidih.
647
00:43:25,290 --> 00:43:26,666
Baunya wangi.
648
00:43:30,128 --> 00:43:31,546
Inikah lokasi parti itu?
649
00:43:33,673 --> 00:43:36,635
- Kini kita jemput komuniti makan.
- Kepada komuniti.
650
00:43:36,718 --> 00:43:37,552
Mari sertai kami.
651
00:43:38,511 --> 00:43:40,305
Hei. Apa khabar?
652
00:43:41,014 --> 00:43:41,848
Hei.
653
00:43:41,931 --> 00:43:44,225
Hei. Apa khabar, semua?
654
00:43:47,687 --> 00:43:48,730
Ya.
655
00:43:50,440 --> 00:43:51,650
Baiklah. si cantik.
656
00:43:52,275 --> 00:43:53,318
Itu akan jadi...
657
00:43:53,443 --> 00:43:54,527
Ya. Letak di sini.
658
00:43:57,030 --> 00:43:59,491
- Tarik keluar.
- Tarik wayar keluar.
659
00:43:59,574 --> 00:44:00,742
Baiklah. Bagus.
660
00:44:05,705 --> 00:44:09,042
- Ia dah sedia untuk dimakan, dan...
- Ia dah masak.
661
00:44:17,342 --> 00:44:20,762
Sekarang saya akan makan lemak panggang.
662
00:44:21,346 --> 00:44:22,389
- Okey.
- Ya.
663
00:44:24,015 --> 00:44:25,767
- Awak dengar hingga ke sana?
- Ya!
664
00:44:25,850 --> 00:44:27,018
Saya memang dengar.
665
00:44:27,102 --> 00:44:28,603
- Manisan itu.
- Jadi awak tahu.
666
00:44:28,687 --> 00:44:30,730
- Ya, betul.
- Simpan sikit untuk saya juga.
667
00:44:31,106 --> 00:44:33,858
- Pak Cik Andrew saya buat wain ini.
- Baiklah.
668
00:44:33,942 --> 00:44:35,110
Ini wain plum.
669
00:44:35,610 --> 00:44:38,321
Kita ucap selamat untuk
nenek moyang kita, warga emas...
670
00:44:38,405 --> 00:44:39,823
Nenek moyang, ya.
671
00:44:39,906 --> 00:44:41,157
dulu, kini dan akan datang.
672
00:44:41,658 --> 00:44:42,867
- Betul.
- Ya!
673
00:44:42,951 --> 00:44:43,952
- Minum.
- Minum.
674
00:44:45,495 --> 00:44:46,621
- Sedap.
- Memang sedap.
675
00:44:46,705 --> 00:44:47,539
- Ya.
- Bagus.
676
00:44:47,622 --> 00:44:49,958
- Ia seimbang.
- Sepadan dengan khinzir.
677
00:45:37,922 --> 00:45:41,843
Kisah nenek moyang kita tidak saja
bermula dan berakhir di Selatan.
678
00:45:43,052 --> 00:45:45,096
Perhambaan berkembang di Utara.
679
00:45:47,515 --> 00:45:50,351
New York ialah tulang belakang
bagi sebuah negara membangun...
680
00:45:51,936 --> 00:45:55,732
dan semasa para penulis menulis
Perlembagaan di Philadelphia,
681
00:45:56,900 --> 00:46:02,989
para cef hamba ini yang menyediakan
juadah untuk demokrasi baru.
682
00:46:25,762 --> 00:46:30,767
Terjemahan sari kata oleh
Shalashidah Mahmud