1 00:00:09,009 --> 00:00:10,218 Atlanta, Georgia. 2 00:00:12,387 --> 00:00:13,555 Dito ako lumaki. 3 00:00:15,515 --> 00:00:18,601 Dito ako unang nahilig sa pagkain. 4 00:00:19,310 --> 00:00:21,855 Pagkain na may malalim na koneksiyon 5 00:00:21,938 --> 00:00:23,773 sa Civil Rights Movement. 6 00:00:24,399 --> 00:00:28,987 Pagkain ang nagpakilos at nagpondo sa kilusan. 7 00:00:29,571 --> 00:00:32,782 Nakipagkita ako sa mga dating aktibistang estudyante 8 00:00:32,866 --> 00:00:37,287 na nagplano at nagpatupad ng kilusan para sa karapatang sibil, 9 00:00:37,370 --> 00:00:39,873 maiwaksi ang segregasyon sa mga restaurant, 10 00:00:39,956 --> 00:00:43,418 at payagan ang mga Black American na kumain nang marangal. 11 00:01:32,592 --> 00:01:35,386 PAANO BINAGO NG AFRICAN AMERICAN CUISINE ANG AMERICA 12 00:01:35,470 --> 00:01:38,389 ANG PAG-AAKLAS 13 00:01:45,980 --> 00:01:49,484 Umaalingawngaw pa rin sa lungsod ang adhikain ng Civil Rights Movement. 14 00:01:50,610 --> 00:01:53,780 Umapaw rito ang mga pagkilos at gawaing pampulitika 15 00:01:53,863 --> 00:01:56,074 sa bawat kalsada, 16 00:01:56,866 --> 00:01:59,911 lalo na ang mga protesta ng mga Black na estudyante, 17 00:02:00,703 --> 00:02:03,248 bitbit ang panibagong estilo ng aktibismo. 18 00:02:04,082 --> 00:02:06,459 Noong mga unang linggo ng 1960, 19 00:02:06,543 --> 00:02:08,336 sumabog ang mga pagkilos 20 00:02:08,419 --> 00:02:11,256 na tinawag na "sit-in movement" sa buong South. 21 00:02:12,048 --> 00:02:15,593 Nag-organisa ang mga college student sa Morehouse at Spelman 22 00:02:15,677 --> 00:02:19,806 at iba pang kampus ng mga sit-in at binuwag 23 00:02:19,889 --> 00:02:21,933 ang segregasyon ng Jim Crow 24 00:02:22,976 --> 00:02:26,271 na nagbawal sa pagsisilbi sa African Americans 25 00:02:26,354 --> 00:02:27,897 sa mga pampublikong lugar. 26 00:02:29,190 --> 00:02:32,402 Makalipas ang ilang dekada, ang mga aktibistang 'yon, 27 00:02:32,485 --> 00:02:35,780 sina Dr. Georgianne Thomas, Marilyn Pryce Hoytt, 28 00:02:35,864 --> 00:02:39,492 at Charles Black ay muling nagsama-sama sa Paschal's, 29 00:02:39,576 --> 00:02:44,497 ang restaurant na pag-aari ng isang Black na sumuporta sa kanila noong 1960s. 30 00:02:45,165 --> 00:02:47,292 Lubos kong ikinararangal 31 00:02:47,375 --> 00:02:49,586 na makasama kayo rito sa Paschal's. 32 00:02:49,669 --> 00:02:53,047 Mahalaga sa akin na banggitin ang mga pangalan ninyo 33 00:02:53,131 --> 00:02:55,008 at bigyan kayo ng pagkakataon 34 00:02:55,091 --> 00:02:58,136 para parangalan 'yong mga wala rito. 35 00:02:59,387 --> 00:03:02,432 At Mr. Black, taga-Morehouse ka. 36 00:03:02,515 --> 00:03:06,144 Di ako tinanggap sa Spelman dahil sa kasarian ko. 37 00:03:07,228 --> 00:03:09,355 Kaya sa Morehouse ako pumasok. 38 00:03:09,439 --> 00:03:13,234 Sige, ikuwento n'yo kung paano kayo nagkakilala. 39 00:03:13,318 --> 00:03:15,653 'Yong Atlanta University Center 40 00:03:15,737 --> 00:03:18,656 ang pinakasentro ng mataas na edukasyon sa bansa 41 00:03:18,740 --> 00:03:21,284 para sa mga Black noong panahong 'yon. 42 00:03:21,367 --> 00:03:23,036 At sa unang pagkakataon, 43 00:03:23,119 --> 00:03:27,123 nagsama-sama ang mga estudyante para magkaroon ng pagbabago 44 00:03:27,207 --> 00:03:30,418 at 'yong pagtutulungan naming lahat 45 00:03:30,501 --> 00:03:35,256 ay humantong sa mabisang boycott at welga sa buong bayan ng Atlanta. 46 00:03:35,340 --> 00:03:37,842 Unang bahagi ng 1960s 'yon. 47 00:03:37,926 --> 00:03:40,428 Panahon 'yon ng mobilisasyon. 48 00:03:40,511 --> 00:03:43,890 Si Dr. Karcheik, na mahusay na iskolar 49 00:03:43,973 --> 00:03:48,728 at historian ng lahat ng bagay na Black Atlanta at karapatang sibil, 50 00:03:48,811 --> 00:03:50,772 pwede kang magbigay ng konteksto? 51 00:03:50,855 --> 00:03:51,898 Pag tiningnan mo 52 00:03:52,440 --> 00:03:55,693 ang kasaysayan at paghahangad ng African Americans ng kalayaan, 53 00:03:55,777 --> 00:03:59,197 parte sila ng mahabang salaysay ng karapatang sibil, 54 00:03:59,280 --> 00:04:01,324 na mula pa noong Reconstruction. 55 00:04:01,407 --> 00:04:04,911 Habang nag-oorganisa kayo sa Atlanta University Center, 56 00:04:04,994 --> 00:04:08,623 may sinisindihan 'yong apoy, 57 00:04:10,041 --> 00:04:13,753 tapos gusto nang wakasan ng henerasyon n'yo ang Jim Crow. 58 00:04:13,836 --> 00:04:14,671 -Oo. -Oo. 59 00:04:14,754 --> 00:04:17,131 Ipinanganak na galit ang henerasyon ko. 60 00:04:18,716 --> 00:04:21,386 'Yong henerasyon ng mga magulang ko, tinawag ni Tom Brokaw 61 00:04:21,469 --> 00:04:23,137 na "The Greatest Generation." 62 00:04:24,264 --> 00:04:28,768 Sila 'yong na-conscript sa militar para pumunta sa ibang bansa 63 00:04:28,851 --> 00:04:31,187 at lumaban para sa demokrasya, 64 00:04:31,938 --> 00:04:34,440 para lang bumalik at tawaging "niggers." 65 00:04:34,941 --> 00:04:38,361 At abusuhin at insultuhin habang nakauniporme, 66 00:04:38,444 --> 00:04:41,406 'yong iba nga ay pinaslang pa habang nakauniporme. 67 00:04:42,615 --> 00:04:44,284 Alam naming mali 'yon, 68 00:04:44,367 --> 00:04:48,413 kaya naghanda kami para kumilos. 69 00:04:48,496 --> 00:04:49,789 Naging radikal. 70 00:04:49,872 --> 00:04:52,834 -Ipinanganak na radikal, alam mo 'yon. -Tama. 71 00:04:53,835 --> 00:04:58,214 Isinugal ng mga teenager na aktibistang 'to ang sarili nila 72 00:04:58,298 --> 00:05:02,385 at kumilos upang ipa-desegregate ang mga restaurant at iba pang lugar, 73 00:05:03,011 --> 00:05:04,762 na humantong sa hindi kilala, 74 00:05:04,846 --> 00:05:08,099 ngunit napakaepektibong operasyong karapatang sibil. 75 00:05:10,518 --> 00:05:12,562 Sixteen, 17, 18 lang kami no'n. 76 00:05:12,645 --> 00:05:15,982 Kaka-19 ko lang. 77 00:05:16,065 --> 00:05:18,609 Kinausap kami no'ng mga leader, at sabi, 78 00:05:18,693 --> 00:05:21,195 "Kailangang lumaban. Kailangang magmartsa." 79 00:05:21,279 --> 00:05:25,033 Nauna ako dahil hindi ako makakain ng hotdog. 80 00:05:25,783 --> 00:05:29,454 Ano? Kailangang dumaan sa likod para kumain ng hot dog? 81 00:05:30,496 --> 00:05:31,873 Taga-Gary, Indiana ako. 82 00:05:31,956 --> 00:05:36,544 Wala akong alam kung paano ang pag-aaral sa South. 83 00:05:36,627 --> 00:05:41,424 Kaya noong ika-10 ng Oktubre, sumunod kami sa kanila. 84 00:05:42,008 --> 00:05:44,344 Nag-walk out kami sa Spelman College, 85 00:05:44,427 --> 00:05:46,679 nagsalubungan kami ng taga-Morehouse 86 00:05:46,763 --> 00:05:49,390 at taga-Atlanta University. 87 00:05:49,474 --> 00:05:50,850 Mahirap 'yon, 88 00:05:50,933 --> 00:05:53,978 kasi sinabi ng nanay ko, "Wag na wag kang sasama." 89 00:05:54,062 --> 00:05:56,397 Galit na galit siya. Sabi niya, 90 00:05:56,481 --> 00:06:00,443 "Pinapunta kita sa Spelman para mag-aral, 91 00:06:00,526 --> 00:06:03,738 tapos kung anu-anong ginagawa mo?" 92 00:06:04,739 --> 00:06:06,616 Pero di ko mapigilan. 93 00:06:15,500 --> 00:06:18,795 Noong ika-19 ng Oktubre, sa Rich's department store kami, 94 00:06:19,295 --> 00:06:21,923 at may dahilan 'yon. Pag bumagsak ang Rich's, 95 00:06:22,465 --> 00:06:23,966 babagsak din 'yong iba 96 00:06:24,050 --> 00:06:26,302 dahil paborito ng lahat 'yong Rich's. 97 00:06:26,803 --> 00:06:30,640 Lumaki kami sa Rich's. Nandoon ang Magnolia Tea Room. 98 00:06:30,723 --> 00:06:32,850 Restaurant lang 'yon, pero sa amin… 99 00:06:32,934 --> 00:06:34,894 -Puting mantel. -…ang ganda no'n. 100 00:06:34,977 --> 00:06:38,398 -Puting mantel, china, silverware. -Oo, silver. Oo nga. 101 00:06:38,481 --> 00:06:41,401 Pero hindi kami nakapunta do'n. Sa basement kami, 102 00:06:41,484 --> 00:06:43,736 kung saan may maliit na snack bar. 103 00:06:43,820 --> 00:06:46,489 Hindi 'yon restaurant para sa may kulay. 104 00:06:47,490 --> 00:06:49,867 Kaya mas naging personal 'yon sa amin. 105 00:06:49,951 --> 00:06:51,411 Kaya handa ako no'n. 106 00:06:51,494 --> 00:06:53,496 Tapos 'yong mga organizer, 107 00:06:53,579 --> 00:06:56,707 ipinaliwanag nila kung tungkol saan ang sit-in. 108 00:06:57,291 --> 00:06:58,835 Sabi nila, 109 00:06:58,918 --> 00:07:02,630 "'Yong handang makulong nang anim na buwan, 110 00:07:03,464 --> 00:07:05,216 dito kayo sa kanan." 111 00:07:06,050 --> 00:07:08,261 Kaming tatlo ng roommates ko, 112 00:07:08,845 --> 00:07:12,140 sumama agad kami. Hindi na namin pinag-isipan. 113 00:07:14,100 --> 00:07:16,018 Noong umaga ng ika-19, 114 00:07:16,102 --> 00:07:19,105 sabi ng mga leader, "Bumalik kayo sa dorm, 115 00:07:19,188 --> 00:07:21,607 mag-impake kayo, ihanda ang mga libro." 116 00:07:21,691 --> 00:07:24,569 "Dadalhin namin 'yon sa kulungan." 117 00:07:24,652 --> 00:07:27,155 Anong oras nagsimula? Di ko na maalala. 118 00:07:27,238 --> 00:07:29,407 Umaga 'yon. Nagtipon tayo sa harap 119 00:07:29,490 --> 00:07:32,243 ng Trevor Arnett Library sa AU Center. 120 00:07:32,326 --> 00:07:34,078 Naghawak-kamay tapos nagdasal. 121 00:07:34,162 --> 00:07:36,456 -Oo. -Kumanta rin. 122 00:07:37,039 --> 00:07:38,833 Isa sa kinanta natin ay, 123 00:07:38,916 --> 00:07:41,752 "Walang makakapigil sa akin." 124 00:07:41,836 --> 00:07:42,962 Palaban 'yon. 125 00:07:43,045 --> 00:07:44,422 -Palaban tayo no'n. -Oo. 126 00:07:44,505 --> 00:07:47,550 At "I woke up this morning with my mind," 127 00:07:47,633 --> 00:07:50,845 noong una, "stayed on Jesus," di ba? 128 00:07:50,928 --> 00:07:52,054 Pero 'yong sumunod, 129 00:07:52,138 --> 00:07:55,516 "I woke up this morning with my mind stayed on freedom." 130 00:07:55,600 --> 00:07:58,311 Alam kong kasama natin ang Diyos 131 00:07:58,853 --> 00:08:01,314 at lahat ng nasa likuran ko, 132 00:08:01,397 --> 00:08:05,067 'yong mga magulang ko, lolo't lola at ninuno ko, 133 00:08:05,151 --> 00:08:08,029 ay kasama ko noong araw na 'yon. 134 00:08:09,280 --> 00:08:11,407 'Yong mga karanasan ninyo, 135 00:08:11,491 --> 00:08:15,244 hindi ito kasaysayang mauunawaan 136 00:08:15,828 --> 00:08:17,788 sa pagbabasa ng libro. 137 00:08:18,456 --> 00:08:22,793 Ramdam ko ang presensiya at makasaysayang halaga 138 00:08:22,877 --> 00:08:25,880 ngayong kasama ko kayo dito. Gusto kong malaman 139 00:08:25,963 --> 00:08:29,675 ang tungkol sa mismong pangyayari, 140 00:08:30,384 --> 00:08:33,095 'yong nangyari sa inyo, 141 00:08:34,055 --> 00:08:38,184 'yong naaalala n'yo, at 'yong gusto n'yong kalimutan. 142 00:08:41,270 --> 00:08:43,231 Tanda ko noong ika-19 ng Oktubre, 143 00:08:43,940 --> 00:08:46,651 naglakad kami sa burol papunta sa Rich's 144 00:08:47,818 --> 00:08:49,904 tapos inaabangan kami ng Klan. 145 00:08:49,987 --> 00:08:52,323 Sabi ko, "Diyos ko, paano na ako?" 146 00:08:52,406 --> 00:08:53,824 Seventeen lang ako! 147 00:08:54,909 --> 00:08:57,161 Nakaputing robe sila. 148 00:08:57,245 --> 00:08:58,538 Dinuraan nila kami. 149 00:08:58,621 --> 00:09:01,874 Dinuraan kami, tapos tinawag na "nigger." 150 00:09:01,958 --> 00:09:06,170 Tapos ako, isang batang may bitbit na plakard, 151 00:09:06,754 --> 00:09:10,216 naisip ko, "Papatayin ako ni Mama, pero itutuloy ko 'to." 152 00:09:10,299 --> 00:09:13,719 Tapos may lalaking biglang lumapit. 153 00:09:13,803 --> 00:09:16,222 Pinaso ako ng sigarilyo sa braso. 154 00:09:18,307 --> 00:09:20,184 -Dito. -Diyos ko po. 155 00:09:21,561 --> 00:09:23,020 Pinaso ako. 156 00:09:23,104 --> 00:09:26,857 Nakatayo ako na parang, "Papatayin talaga ako ni Mama." 157 00:09:26,941 --> 00:09:28,734 Akala mong mararamdaman ko. 158 00:09:28,818 --> 00:09:31,487 Ang naisip ko, "Paano ko sasabihin kay Mama?" 159 00:09:32,071 --> 00:09:35,575 -Hinawakan ka ba? -Na pinaso niya ako ng sigarilyo? 160 00:09:35,658 --> 00:09:37,952 Paano ko sasabihin 'yong nangyari? 161 00:09:38,035 --> 00:09:42,373 Pero naisip ko, "Itutuloy ko na 'to. Wala akong pakialam." 162 00:09:42,456 --> 00:09:46,627 At noong nakita ko 'yong Klan, noong pinaso ako, 163 00:09:46,711 --> 00:09:49,005 may epekto 'yon sa akin. Pero di ako nagpapigil. 164 00:09:53,175 --> 00:09:55,386 Habang nagmamartsa ang mga estudyante 165 00:09:55,469 --> 00:09:58,097 at nagtitipon sa mga pampublikong lugar, 166 00:09:58,180 --> 00:10:01,601 ikinanlong sila ng mga relihiyosong grupo at simbahan. 167 00:10:02,602 --> 00:10:06,856 Gaya ng mga mosque kung saan binubusog ng mga Black muslim at Nation of Islam 168 00:10:06,939 --> 00:10:10,818 ang komunidad nila sa pamamagitan ng pagtatanim, pagbebenta, 169 00:10:10,901 --> 00:10:12,778 at paggagawa ng pagkain. 170 00:10:15,281 --> 00:10:17,074 -Magyapak tayo. -Sige. 171 00:10:17,158 --> 00:10:19,535 Si Zaheer Ali ay isang historian 172 00:10:19,619 --> 00:10:22,121 na nakapokus sa Islam sa America 173 00:10:22,204 --> 00:10:24,874 at kasaysayan ng mga African American. 174 00:10:24,957 --> 00:10:28,127 Sa madaling salita, siya ang dapat kausapin 175 00:10:28,210 --> 00:10:30,963 para maunawaan pa ang papel ng mga Black Muslim 176 00:10:31,047 --> 00:10:32,548 sa Civil Rights Movement. 177 00:10:33,174 --> 00:10:35,009 -Sige, Brod Zaheer. -Oo. 178 00:10:35,092 --> 00:10:37,345 Dito sa Atlanta, madalas na nauunawaan 179 00:10:37,428 --> 00:10:40,348 ang Black liberation 180 00:10:40,431 --> 00:10:42,558 sa pamamagitan ng Kristiyanismo. 181 00:10:43,309 --> 00:10:46,604 Ang iniisip ko, sa pangkalahatan, 182 00:10:46,687 --> 00:10:49,398 'yon ba ang nangingibabaw na salaysay? 183 00:10:49,482 --> 00:10:53,277 Pag iniisip ng mga tao ang Black liberation at Black movement 184 00:10:53,361 --> 00:10:55,821 at Black religiosity sa America, 185 00:10:55,905 --> 00:10:58,032 'yon ay sa mga mata ng Kristiyano 186 00:10:58,115 --> 00:11:01,243 dahil sa kapangyarihan ng Black church. 187 00:11:01,327 --> 00:11:04,789 Pero kung titingnan natin ang papel ng mga Muslim 188 00:11:04,872 --> 00:11:06,415 sa Civil Rights Movement 189 00:11:06,499 --> 00:11:08,751 bilang parte ng pakikibaka ng mga Black, 190 00:11:08,834 --> 00:11:11,337 pinag-uusapan natin ang Nation of Islam, 191 00:11:11,420 --> 00:11:13,839 na nanindigan sa pagiging Black 192 00:11:13,923 --> 00:11:16,634 sa lahat ng paraan at pinuna ang white supremacy. 193 00:11:16,717 --> 00:11:19,553 Palayain ang mga Black. Bawat lalaki, babae, at bata. 194 00:11:20,179 --> 00:11:23,766 Noong kalagitnaan ng 1970s, umunlad ang komunidad na iyon 195 00:11:23,849 --> 00:11:28,771 tungo sa mas klasikal, tradisyonal na pagpapahayag ng Sunni Islam. 196 00:11:28,854 --> 00:11:33,651 At bahagi ng kilusang 'yon ang Masjid kung nasaan tayo ngayon. 197 00:11:34,443 --> 00:11:39,031 Ang komunidad ng Black Muslim ay masiglang bahagi ng kultura ng Atlanta, 198 00:11:39,115 --> 00:11:41,701 at isa ang mosque na ito sa maraming lugar 199 00:11:41,784 --> 00:11:44,495 kung saan makakahanap ka ng authentic bean pie. 200 00:11:46,330 --> 00:11:48,290 Isang matamis na custard pie 201 00:11:48,374 --> 00:11:51,335 na gawa sa navy beans, asukal, at pampalasa 202 00:11:51,419 --> 00:11:54,588 sa kumbinasyong isinesekreto pa rin 203 00:11:54,672 --> 00:11:56,549 ng maraming pamilyang Muslim. 204 00:11:59,969 --> 00:12:04,640 Pwede mong ikuwento ang pinagmulan at kahalagahang pangkultura ng bean pie? 205 00:12:04,724 --> 00:12:06,559 'Yong bean pie 206 00:12:07,143 --> 00:12:10,312 ay likha ng Nation of Islam. 207 00:12:10,855 --> 00:12:12,773 Sa pagnanais na makapagsarili, 208 00:12:12,857 --> 00:12:15,651 sinisikap ng Nation na tustusan ang mga pangangailangan. 209 00:12:15,735 --> 00:12:20,448 Hinihikayat ang Black community na bumili ng pagkain sa supermarket chain nila, 210 00:12:20,531 --> 00:12:23,909 ng mga produktong Muslim na galing sa mga sakahang Muslim, 211 00:12:23,993 --> 00:12:27,913 tulad ng karne ng baka, tinapay, at sikat na Muslim bean pie. 212 00:12:29,165 --> 00:12:32,001 Ang bean pie ay simbolo 213 00:12:32,084 --> 00:12:36,464 ng awtonomiya at soberanya, at malayang pagkakakilanlan 214 00:12:36,547 --> 00:12:40,634 at paghahanap ng isang bagay na malaya 215 00:12:40,718 --> 00:12:42,636 sa legasiya ng pang-aalipin. 216 00:12:42,720 --> 00:12:46,098 Kamag-anak ng sweet potato pie ang bean pie. 217 00:12:46,182 --> 00:12:47,308 -Okay. -Di ba? 218 00:12:47,391 --> 00:12:49,059 Di parehong-pareho ang lasa, 219 00:12:49,143 --> 00:12:51,854 pero may magkakaparehong spices at lasa. 220 00:12:51,937 --> 00:12:54,648 At ang sweet potato pie 221 00:12:54,732 --> 00:12:57,735 ay itinuring na legasiya ng pagkain ng alipin. 222 00:12:57,818 --> 00:13:00,404 Para layuan 'yon 223 00:13:00,488 --> 00:13:03,365 habang nag-aasam ng malasang dessert, 224 00:13:04,366 --> 00:13:06,535 nagkaro'n ng bean pie. 225 00:13:06,619 --> 00:13:09,872 Sinikap talagang 226 00:13:09,955 --> 00:13:13,375 panatilihin sa loob ng komunidad ang recipe. 227 00:13:13,459 --> 00:13:18,422 Oo, mahahanap lang ang pie na ito pag pumunta ka sa komunidad. 228 00:13:18,506 --> 00:13:20,758 Dapat may kilala kang Muslim 229 00:13:20,841 --> 00:13:25,429 para makuha ang lasa ng orihinal na recipe. 230 00:13:25,513 --> 00:13:27,556 Oo. Mas pinag-uusapan na 231 00:13:27,640 --> 00:13:32,061 ang cultural appropriation sa pagkain, 232 00:13:32,144 --> 00:13:34,271 pero inunahan na 'yon 233 00:13:34,355 --> 00:13:38,317 ng bean pie sa pagsasabing, "Dito lang ito." 234 00:13:38,400 --> 00:13:40,903 Sabi no'ng isang elder na nakausap ko, 235 00:13:40,986 --> 00:13:42,613 "Ito ang himala natin." 236 00:13:42,696 --> 00:13:47,034 Di ba? Isa ito sa mga biyaya sa atin, na hindi basta-bastang 237 00:13:47,117 --> 00:13:49,537 maaagaw at… 238 00:13:49,620 --> 00:13:51,038 May mga nagtangka nang 239 00:13:51,121 --> 00:13:55,292 i-colonize ang bean pie, 240 00:13:55,376 --> 00:13:58,587 pero iba talaga 241 00:13:58,671 --> 00:14:05,219 'yong lasa. Iba 'yong texture, at higit sa lahat, wala silang komunidad. 242 00:14:09,974 --> 00:14:11,684 -Salam alaykum. -Alaykum salam. 243 00:14:11,767 --> 00:14:15,437 Handa na kaming tikman ang pies mo. 244 00:14:15,521 --> 00:14:16,647 Excited na ako. 245 00:14:17,189 --> 00:14:19,441 -MJ. -Oo, MJ. 246 00:14:19,525 --> 00:14:23,737 Si Malikah Jordan, na lumaki sa Brooklyn bakery ng pamilya niya, 247 00:14:24,321 --> 00:14:28,617 ay sikat na ngayon sa komunidad na ito dahil sa authentic bean pie niya. 248 00:14:28,701 --> 00:14:29,743 Sige. 249 00:14:29,827 --> 00:14:32,454 -Kita mo, marami na akong nakain. -Oo nga. 250 00:14:33,539 --> 00:14:34,582 Oo. 251 00:14:34,665 --> 00:14:38,460 Tanda ko, inuuwian ako ng papa ko ng bean pies. 252 00:14:38,544 --> 00:14:41,213 Nagtatrabaho siya noon sa isang pamilyang 253 00:14:41,964 --> 00:14:44,508 may mga seafood restaurant dito sa Atlanta. 254 00:14:44,592 --> 00:14:45,926 -Oo. -Sa Yasin's. 255 00:14:46,010 --> 00:14:48,512 -Yasin's! -Nanlaki ang mga mata mo. 256 00:14:48,596 --> 00:14:51,348 Masaya ako dahil sa bahay namin, 257 00:14:51,849 --> 00:14:54,810 kahit lumaki kami sa simbahang Kristiyano, 258 00:14:54,894 --> 00:14:58,606 lumaki rin akong may bean pies sa mesa 259 00:14:58,689 --> 00:15:00,566 dahil alam ni Papa ang masarap. 260 00:15:00,649 --> 00:15:01,567 Tama. 261 00:15:01,650 --> 00:15:04,987 -Dahil sa mga kasama niya sa Yasin's. -Wow. 262 00:15:05,070 --> 00:15:08,991 Naliwanagan ako 263 00:15:09,074 --> 00:15:13,078 kung paanong magkakaugnay pala 264 00:15:13,162 --> 00:15:16,290 ang pagkakakilanlan at mga pagkaing Black American 265 00:15:16,373 --> 00:15:20,377 at Black Muslim noon pa man. 266 00:15:20,461 --> 00:15:22,254 Oo, parang food ministry. 267 00:15:22,338 --> 00:15:25,174 Siguro 'yong Muslim 268 00:15:25,257 --> 00:15:27,343 ay hindi kakain sa mesang 269 00:15:27,426 --> 00:15:30,554 may karneng baboy, o isaw ng baboy, 270 00:15:30,638 --> 00:15:33,474 pero posibleng may bean pie sa mesang 'yon. 271 00:15:33,557 --> 00:15:34,391 Tama. 272 00:15:34,475 --> 00:15:39,063 Kaya nakikiisa ang mga Black Muslim sa pagkain, kundi man sa personal. 273 00:15:39,146 --> 00:15:40,064 Oo nga. 274 00:15:41,607 --> 00:15:44,568 Oo. Masaya ako pag nasasarapan ang mga customer ko. 275 00:15:44,652 --> 00:15:46,487 Kaya nga alam kong totoo ka, 276 00:15:46,570 --> 00:15:50,574 dahil masaya ka pag kinakain ng iba ang pagkain mo. 277 00:15:50,658 --> 00:15:52,493 -Oo. -Halatang may malasakit ka. 278 00:15:52,576 --> 00:15:55,079 May malasakit 'yan. Sana malasahan mo. 279 00:15:55,162 --> 00:15:57,289 Nalalasahan at nakikita ko. Salamat. 280 00:15:57,373 --> 00:15:58,374 Ayos. 281 00:15:58,457 --> 00:16:00,584 Saan galing ang recipe mo? 282 00:16:00,668 --> 00:16:02,586 Tatlong henerasyon 'to. 283 00:16:02,670 --> 00:16:04,129 Galing pa sa lola ko. 284 00:16:04,213 --> 00:16:07,883 May dalawang bakery sila ng lolo ko sa Brooklyn, New York noon. 285 00:16:07,967 --> 00:16:11,887 Lagi akong nasa tabi niya habang gumagawa siya ng bean pie mix. 286 00:16:11,971 --> 00:16:16,475 Alam mo ba kung saan nakuha ng lola mo ang recipe na minana mo? 287 00:16:16,558 --> 00:16:20,104 Dumaan sa Nation of Islam 'yong bean pie. 288 00:16:20,187 --> 00:16:21,605 -May pamantayan. -Totoo. 289 00:16:21,689 --> 00:16:23,482 Dapat legit. 290 00:16:23,565 --> 00:16:27,069 Dito nga sa mosque, tinikman nila 'yong pie, tapos sinabing, 291 00:16:27,152 --> 00:16:30,739 "Sige, pwede ka rito. Pwede kang magtinda sa komunidad." 292 00:16:30,823 --> 00:16:34,827 Kinailangan mong paaprubahan 'yong pie bago ka makapagtinda? 293 00:16:34,910 --> 00:16:38,080 Oo. Malaking bagay 'yon sa akin, 294 00:16:38,163 --> 00:16:40,541 kasi naipakilala ako sa komunidad… 295 00:16:40,624 --> 00:16:42,626 -Oo nga. -…bilang bean pie sister. 296 00:16:44,545 --> 00:16:47,297 Ang mga negosyo at restaurant ng Black 297 00:16:47,381 --> 00:16:49,925 ay nanindigan para protektahan at alagaan 298 00:16:50,009 --> 00:16:52,219 ang mga nasa unahan ng kilusan. 299 00:16:52,803 --> 00:16:55,014 Ang mga restaurant tulad ng Busy Bee, 300 00:16:55,097 --> 00:16:58,142 Frazier's Cafe Society, at Paschal's, 301 00:16:58,225 --> 00:17:02,354 na pag-aari ng at ipinangalan sa magkapatid na James at Robert Paschal, 302 00:17:02,855 --> 00:17:07,818 ay nakiisa sa mga estudyanteng aktibista na lumaban para wakasan ang Jim Crow. 303 00:17:08,902 --> 00:17:12,740 Bata pa lang, nagtatrabaho na sa Paschal's ang 82-anyos 304 00:17:12,823 --> 00:17:13,824 na si Eby Slack. 305 00:17:14,908 --> 00:17:19,621 Dati siyang waiter na nagsilbi sa mga aktibistang lumalaya sa kulungan. 306 00:17:21,373 --> 00:17:25,586 Mr. Slack, balita namin, isa kang alamat. 307 00:17:25,669 --> 00:17:28,547 Ikuwento mo ang lugar na 'to at ang sarili mo. 308 00:17:28,630 --> 00:17:30,674 Lumaki ako sa pabahay, 309 00:17:30,758 --> 00:17:33,927 tapos lagi akong gumagawa ng kalokohan. 310 00:17:34,428 --> 00:17:36,305 'Yong nanay at tatay ko, 311 00:17:36,388 --> 00:17:39,391 ipinakilala nila ako sa magkakapatid na Paschal, 312 00:17:39,475 --> 00:17:42,936 na binigyan naman ako ng paisa-isang trabaho. 313 00:17:43,020 --> 00:17:47,399 Habang tumatagal, napalapit na ako sa pamilya. 314 00:17:47,941 --> 00:17:50,736 Isang araw, sabi ni Martin Luther King Jr., 315 00:17:50,819 --> 00:17:53,697 "Kailangan ko ng tulong ninyo ng kapatid mo." 316 00:17:54,239 --> 00:17:56,492 Sabi ni Mr. Paschal, "Saan?" 317 00:17:56,575 --> 00:17:58,702 Sabi niya, "Kailangan ng tagpuan." 318 00:17:58,786 --> 00:18:03,207 Sabi ni Mr. Paschal, "May hotel suite kami sa itaas." 319 00:18:03,290 --> 00:18:06,335 "Gamitin n'yo hangga't gusto n'yo." 320 00:18:06,919 --> 00:18:09,171 "May hihilingin lang ako." 321 00:18:09,254 --> 00:18:12,925 Sabi ni Dr. King, "Ano?" "Kumain kayo ng fried chicken ko." 322 00:18:13,550 --> 00:18:14,718 Oo. 323 00:18:15,677 --> 00:18:18,597 Nakatanim na 'yong pagkain sa kuwento 324 00:18:18,680 --> 00:18:22,601 dahil pagkain talaga ang nagbigay sa atin 325 00:18:22,684 --> 00:18:27,815 ng panustos at pisikal na espasyo 326 00:18:27,898 --> 00:18:31,652 para makapagtipon at makapagbuo ng plano. 327 00:18:33,570 --> 00:18:38,158 Maraming beses na tinipon ni Dr. King ang mga kasama niya rito. 328 00:18:38,242 --> 00:18:40,702 Marami sa mga desisyon 329 00:18:40,786 --> 00:18:43,413 ay dito ginawa sa Paschal's. 330 00:18:47,876 --> 00:18:50,295 DAPAT MAY HUSTISYA 331 00:18:50,879 --> 00:18:53,757 Sa buong bansa, binusog ang Civil Rights Movement 332 00:18:53,841 --> 00:18:56,301 ng mga chef at panadero na nakiisa, 333 00:18:57,302 --> 00:19:00,639 hindi lang ng pagkain kundi ng pondo, 334 00:19:01,140 --> 00:19:04,393 tulad ng chef na naging aktibista na si Georgia Gilmore. 335 00:19:05,352 --> 00:19:10,399 Palagi kong tinatanong sa Diyos kung mangyayari pa bang 336 00:19:10,482 --> 00:19:14,069 papasok lang ako, 337 00:19:14,153 --> 00:19:16,989 at di na dadaan sa likuran, 338 00:19:17,072 --> 00:19:19,867 o tatayo para ibigay ang upuan ko sa iba. 339 00:19:19,950 --> 00:19:23,954 Pinasasalamatan ko ang Diyos dahil alam kong tutuparin niya 'yon. 340 00:19:24,037 --> 00:19:25,164 Tinupad niya nga. 341 00:19:26,415 --> 00:19:28,625 Sa tingin ko, isa si Georgia Gilmore 342 00:19:28,709 --> 00:19:31,420 sa mga nakatagong kayamanan 343 00:19:31,503 --> 00:19:35,257 na malaki ang iniambag sa Civil Rights movement. 344 00:19:36,466 --> 00:19:39,761 Para sa James Beard semi-finalist baker na si Cheryl Day, 345 00:19:40,262 --> 00:19:43,140 karangalang ituloy ang legasiya ng aktibismo 346 00:19:43,223 --> 00:19:45,309 ng mga Black Southern baker na ito. 347 00:19:45,934 --> 00:19:50,939 Noong 1955, matapos maaresto si Rosa Parks dahil hindi ibinigay 348 00:19:51,023 --> 00:19:53,066 ang upuan niya sa lalaking puti, 349 00:19:53,609 --> 00:19:56,278 nagpasya ang civil rights leaders sa Montgomery, Alabama 350 00:19:56,361 --> 00:19:59,281 na igiit ang integrasyon ng bus system 351 00:19:59,364 --> 00:20:01,742 sa pamamagitan ng boycott 352 00:20:01,825 --> 00:20:05,537 na tatagal nang 381 araw. 353 00:20:06,246 --> 00:20:10,250 Pero kung di sila makakasakay ng bus, paano papasok ang mga Black? 354 00:20:10,751 --> 00:20:13,879 Ang sagot ay grupo ng mga sasakyan ng mga volunteer. 355 00:20:14,421 --> 00:20:16,381 Pero paano mo babayaran 'yon? 356 00:20:16,465 --> 00:20:18,926 May solusyon si Georgia Gilmore. 357 00:20:19,551 --> 00:20:23,764 Gumawa siya ng sekretong underground kitchen 358 00:20:23,847 --> 00:20:26,350 na tinawag niyang "Club from Nowhere" 359 00:20:26,433 --> 00:20:28,936 dahil itong network ng mga panadero at cook 360 00:20:29,019 --> 00:20:32,606 na nagluluto para pondohan ang boycott 361 00:20:32,689 --> 00:20:34,107 ay kailangang ilihim. 362 00:20:34,191 --> 00:20:37,819 Pag tinanong siya, "Saan galing ang mga pagkaing ito?" 363 00:20:37,903 --> 00:20:40,530 Ang sagot niya lang, "From nowhere." 364 00:20:41,240 --> 00:20:44,534 Napagtanto niya na ang kapangyarihan niya 365 00:20:44,618 --> 00:20:48,664 ay gumawa at magbenta ng cake at pie. 366 00:20:48,747 --> 00:20:52,459 Mapapakain at mapapasigla niya ang Civil Rights Movement. 367 00:20:52,542 --> 00:20:57,172 Pwede mo bang idetalye kung paano niya ginawa 'yon? 368 00:20:57,256 --> 00:20:58,715 Gumawa siya 369 00:20:58,799 --> 00:21:02,302 ng paraan para makapasok ang mga tao sa trabaho. 370 00:21:02,386 --> 00:21:04,513 Gumawa siya ng sistema. 371 00:21:04,596 --> 00:21:08,642 Para mabayaran 'yong gas, insurance, lahat. 372 00:21:08,725 --> 00:21:12,562 Ginusto niyang matiyak na makakapagtrabaho pa rin kami 373 00:21:12,646 --> 00:21:16,275 para kumita nang di sumasakay sa bus. 374 00:21:16,358 --> 00:21:19,194 Tama. Alam nating ginamit ni Georgia Gilmore 375 00:21:19,820 --> 00:21:22,114 ang pastry 376 00:21:22,197 --> 00:21:24,449 para pondohan ang kilusan, 377 00:21:24,992 --> 00:21:28,287 pero saan nabibili 378 00:21:28,370 --> 00:21:31,456 ng mga tao 'yong pie at cake? 379 00:21:31,540 --> 00:21:33,458 Sa lahat ng ligtas na lugar. 380 00:21:33,542 --> 00:21:36,712 Sa mga salon, barberya. 381 00:21:36,795 --> 00:21:40,299 Alam mo kung saan… Sa simbahan. Saanman tayo nagtipon. 382 00:21:40,382 --> 00:21:43,135 Ang mga ligtas na lugar na iyon 383 00:21:43,218 --> 00:21:44,886 ay 'yong mga negosyong 384 00:21:45,429 --> 00:21:48,640 pag-aari ng Black American. 385 00:21:48,724 --> 00:21:51,977 Isipin mo. Nagpapagupit ka ng buhok. 386 00:21:52,060 --> 00:21:55,063 Ilang beses kang nabentahan ng kung ano sa barberya? 387 00:21:55,147 --> 00:21:56,565 Hindi na mabilang. 388 00:21:56,648 --> 00:22:00,777 May barberya nga sa tapat ng bakery. 389 00:22:00,861 --> 00:22:03,655 At noong una kaming lumipat sa lugar na 'yon, 390 00:22:03,739 --> 00:22:06,867 gusto kong ipaalam sa kanila na nandito ako 391 00:22:06,950 --> 00:22:10,037 para ipagmalaki ng lugar na ito. 392 00:22:10,120 --> 00:22:14,541 Kaya nagdala ako ng mga biscuit, pie, cake. 393 00:22:14,624 --> 00:22:19,171 Tapos noong pinayagan na ako ng barberya, 394 00:22:20,255 --> 00:22:22,132 lumakas na 'yong negosyo ko. 395 00:22:22,215 --> 00:22:23,925 -Lumakas na. -Oo. 396 00:22:28,055 --> 00:22:31,058 Kabilang si Cheryl Day sa maraming Black women 397 00:22:31,767 --> 00:22:33,769 na nagpasikat sa Southern baking. 398 00:22:37,272 --> 00:22:39,191 Itinutuloy niya ang tradisyon, 399 00:22:39,274 --> 00:22:42,152 teknik, at kuwento ng mga di-kilalang bayani 400 00:22:42,778 --> 00:22:43,945 hanggang ngayon. 401 00:22:44,946 --> 00:22:50,077 Ang kuwento ko ay mula pa sa lola ko sa tuhod na dating alipin, 402 00:22:50,160 --> 00:22:51,912 si Hannah Queen Grubbs, 403 00:22:51,995 --> 00:22:55,665 na noon ay pastry cook. 404 00:22:57,459 --> 00:23:00,128 Gumawa siya ng maliliit na cake 405 00:23:00,212 --> 00:23:04,383 na may kulay pastel na icing. 406 00:23:04,925 --> 00:23:07,552 Nasa lahi mo na ang pagbe-bake. 407 00:23:07,636 --> 00:23:10,013 Oo. Ganyan din ang iniisip ko. 408 00:23:10,514 --> 00:23:12,974 At bahagi ka talaga 409 00:23:13,058 --> 00:23:16,520 ng tradisyon ni Georgia Gilmore, 410 00:23:16,603 --> 00:23:19,147 na nagbebenta sa mga negosyong Black. 411 00:23:19,231 --> 00:23:23,318 Nakikita mo ba ang trabaho mo bilang parte ng legasiyang ito ngayon? 412 00:23:23,402 --> 00:23:24,277 Oo. 413 00:23:24,361 --> 00:23:28,532 Kasama ako sa bagong henerasyon ng mga panadero 414 00:23:28,615 --> 00:23:32,244 na nagpupugay kay Georgia Gilmore. At pag may kilusan, 415 00:23:32,327 --> 00:23:36,081 nakikiisa tayo, at nagluluto para makalikom ng pera 416 00:23:36,164 --> 00:23:38,250 para sa bagay na mahalaga sa atin. 417 00:23:39,251 --> 00:23:42,379 Slab pie 'to. 418 00:23:42,462 --> 00:23:45,549 Kapag naglilikom ng pera para sa pagbabago, 419 00:23:45,632 --> 00:23:48,135 at pinapakain ang Civil Rights Movement, 420 00:23:48,218 --> 00:23:51,054 ginagawa ito sa malaking half-sheet pan 421 00:23:51,638 --> 00:23:55,016 para marami kang maibenta. 422 00:23:55,100 --> 00:23:59,688 Ito ay sariwang Georgia local peaches at lemon verbena. 423 00:23:59,771 --> 00:24:01,064 Naku, masarap 'to. 424 00:24:07,404 --> 00:24:08,405 Masarap, di ba? 425 00:24:11,992 --> 00:24:13,452 Georgia peaches. 426 00:24:14,161 --> 00:24:15,328 Sobrang sarap. 427 00:24:15,829 --> 00:24:17,789 Tagumpay. 428 00:25:04,419 --> 00:25:08,840 Hindi mabubuhay ang mga frontliner ng kilusan kung walang manggagawa, 429 00:25:08,924 --> 00:25:13,053 kusinero, kasambahay, beautician, at barbero noon, 430 00:25:13,803 --> 00:25:15,972 na gumampan ng papel. 431 00:25:17,015 --> 00:25:19,142 Kita mo 'yong mga tuta? Wala na sila. 432 00:25:19,226 --> 00:25:21,853 Hindi pa lang naililibing. Pero patay na. 433 00:25:21,937 --> 00:25:24,689 -Patay na, okay? -Wala na nga. 434 00:25:29,277 --> 00:25:31,821 Sa suportahan ng mga Black, 435 00:25:31,905 --> 00:25:34,282 napapanatili ang pera natin sa komunidad 436 00:25:34,366 --> 00:25:36,368 para mapondohan ang ating kilusan. 437 00:25:39,371 --> 00:25:42,624 Sinuportahan din ng palitan na ito ang mga nasa unahan 438 00:25:42,707 --> 00:25:45,669 tulad nina Charles Black, Dr. Georgianne Thomas, 439 00:25:45,752 --> 00:25:49,422 at Marilyn Pryce Hoytt na lumalaban sa kalsada 440 00:25:49,506 --> 00:25:53,134 noong nagmartsa sila noong Oktubre 19, 1960 441 00:25:53,218 --> 00:25:54,928 patungong sa Rich's department store. 442 00:25:55,720 --> 00:25:58,557 Iba't ibang henerasyon ang kabilang sa Civil Rights Movement, 443 00:25:58,640 --> 00:26:01,518 at 'yong pagkakaisa ng mga Black, 444 00:26:01,601 --> 00:26:05,146 anuman ang estado sa lipunan, saanman sila nakatira, 445 00:26:05,230 --> 00:26:08,149 iisa ang naranasan nilang panunupil. 446 00:26:08,233 --> 00:26:10,735 Nag-ambag ang lahat sa iba't ibang paraan. 447 00:26:10,819 --> 00:26:14,864 Si Norris Herndon, na presidente ng Atlanta Life Insurance Company, 448 00:26:14,948 --> 00:26:18,577 ang pinakamayamang Black man sa Estados Unidos noon, 449 00:26:18,660 --> 00:26:23,290 at nagbigay siya ng daan-daang libong dolyar sa kilusan 450 00:26:23,373 --> 00:26:25,584 para mapiyansahan ang mga estudyante. 451 00:26:25,667 --> 00:26:28,712 Inaalam na sa umpisa pa lang, bago pa lumabas 452 00:26:29,296 --> 00:26:31,172 para mag-piket o kung ano, 453 00:26:31,715 --> 00:26:33,967 kung handa kang maaresto. 454 00:26:35,010 --> 00:26:37,596 Binigyan ka ng pagkakataong umalis. 455 00:26:37,679 --> 00:26:39,931 Kaya alam ng lahat 'yon bago sumama. 456 00:26:40,015 --> 00:26:44,978 Kaya nag-oorganisa ka batay sa kahandaan ng lahat. 457 00:26:45,061 --> 00:26:47,689 Gano'n kaseryoso ang pagpaplano namin, 458 00:26:47,772 --> 00:26:49,733 gano'n kasinsin at kabusisi, 459 00:26:49,816 --> 00:26:52,444 dahil mahalaga na maunawaan ng mga tao 460 00:26:52,527 --> 00:26:56,740 'yong kakaharapin nilang panganib. 461 00:26:57,532 --> 00:27:00,535 Pagsapit ng ika-19 ng Oktubre, 462 00:27:01,077 --> 00:27:02,871 tuluy-tuloy ang kilusan noon, 463 00:27:02,954 --> 00:27:06,041 'yong mga sit-in na mula pa noong nakaraang Marso, 464 00:27:06,124 --> 00:27:08,293 tapos medyo humuhupa na 'yon. 465 00:27:08,376 --> 00:27:11,880 Kinumbinsi ni Lonnie King, ang founding chairman ng kilusan, 466 00:27:11,963 --> 00:27:15,550 si Martin King Jr. na magpaaresto sa Rich's department store 467 00:27:16,176 --> 00:27:19,387 sa Magnolia Tea Room. Pumayag si Dr. King 468 00:27:19,471 --> 00:27:23,099 basta't may magagandang babae na kasama niyang magpapaaresto. 469 00:27:23,183 --> 00:27:24,726 Wag mo nang sabihin 'yan. 470 00:27:24,809 --> 00:27:27,354 Kaya kasama do'n si Marilyn Pryce. 471 00:27:27,437 --> 00:27:30,565 Isa siya sa magagandang babae na nakita ni Lonnie 472 00:27:30,649 --> 00:27:33,652 na magpapaaresto kasama si Martin King. 473 00:27:33,735 --> 00:27:35,070 At si Blondean. 474 00:27:35,153 --> 00:27:37,155 Si Blondean 'yong isa. 475 00:27:37,238 --> 00:27:40,909 May picture sina Blondean at Martin sa patrol ng pulis. 476 00:27:41,409 --> 00:27:43,244 Pumasok kami sa Rich's. 477 00:27:43,328 --> 00:27:46,414 Sumakay kami sa elevator at umakyat sa sixth floor 478 00:27:46,915 --> 00:27:49,125 para maupo sa Magnolia Tea Room. 479 00:27:49,209 --> 00:27:52,212 Sabi ng manager, "Ano'ng kailangan n'yo?" 480 00:27:52,295 --> 00:27:55,298 Sabi namin, "Gusto lang naming umupo at kumain." 481 00:27:55,382 --> 00:27:58,968 Sabi ng manager, "Tatawag ako ng pulis." 482 00:27:59,052 --> 00:28:02,514 Kaya pinalabas kami ng roommate ko 483 00:28:02,597 --> 00:28:06,893 kasama sina Reverend King at Lonnie King at isang pulis 484 00:28:06,976 --> 00:28:09,604 na naghatid sa amin mula sa pinto 485 00:28:09,688 --> 00:28:13,108 ng Rich's department store papunta sa patrol. 486 00:28:13,191 --> 00:28:14,025 Okay. 487 00:28:14,109 --> 00:28:17,904 Nagpunta muna 'ata kami sa city jail. 488 00:28:17,987 --> 00:28:22,701 Kinunan kami ng mugshot, fingerprints, 489 00:28:22,784 --> 00:28:26,996 tapos dinala kami sa Fulton County Jail, 490 00:28:27,080 --> 00:28:29,624 tapos pinayagan kaming tumawag. 491 00:28:30,500 --> 00:28:33,420 Tinawagan ko 'yong tatay ko, sabi ko, 492 00:28:33,503 --> 00:28:36,381 "Pa, hulaan mo? Nasa kulungan ako." 493 00:28:36,464 --> 00:28:39,008 Sabi niya, "Sige, ipapasa ko na sa mama mo." 494 00:28:39,092 --> 00:28:41,469 Doon ako kinabahan. 495 00:28:41,553 --> 00:28:46,307 Mabuti na lang, noong ika-20 ng Oktubre, kinabukasan ng sit-in, 496 00:28:47,100 --> 00:28:51,104 pagbukas nila ng diyaryo, nandoon si Marilyn Pryce 497 00:28:51,187 --> 00:28:52,397 sa front page. 498 00:28:52,480 --> 00:28:53,481 Ah, oo. 499 00:28:53,565 --> 00:28:56,609 Kaya ipinagmalaki ng nanay ko 500 00:28:56,693 --> 00:28:59,279 na nasa diyaryo ang anak niya. 501 00:28:59,362 --> 00:29:00,447 Oo. 502 00:29:00,530 --> 00:29:02,907 At kung titingnan mo ang litratong 'yon, 503 00:29:02,991 --> 00:29:06,453 makikita mo sa mga mata ko na walang takot. 504 00:29:06,536 --> 00:29:08,288 May determinasyon. 505 00:29:08,371 --> 00:29:12,250 Para akong ipinanganak para sa araw at sandaling 'yon. 506 00:29:12,333 --> 00:29:16,004 -Oo. Oktubre 19, 1960. -At 'yon ang diwang isinabuhay namin. 507 00:29:16,504 --> 00:29:18,298 Noong inaresto si King, 508 00:29:18,965 --> 00:29:22,302 matapos siyang makulong nang siyam na araw o higit pa, 509 00:29:22,385 --> 00:29:24,596 kinumbinsi ni Bobby Kennedy si John F. Kennedy 510 00:29:24,679 --> 00:29:27,640 na payagan si Bobby Kennedy na tumawag sa hukom, 511 00:29:27,724 --> 00:29:30,351 na nagresulta sa pagpapalaya kay Martin. 512 00:29:30,435 --> 00:29:32,854 Tapos inilathala ng kampanya ni Kennedy 513 00:29:32,937 --> 00:29:34,522 'yong "Blue Bomb," 514 00:29:34,606 --> 00:29:37,650 isang pulyetong naglahad ng buong sitwasyon, 515 00:29:37,734 --> 00:29:41,738 na ipinamahagi sa mga lungsod na may malalaking populasyon ng Black. 516 00:29:42,447 --> 00:29:44,783 Bilang resulta no'n, 517 00:29:44,866 --> 00:29:47,410 maraming Black na bumoto sa Republican 518 00:29:47,911 --> 00:29:51,790 ang lumipat sa Democrat. Sa unang pagkakataon. 519 00:29:51,873 --> 00:29:56,127 Kaya naihalal si Kennedy nang wala pang isang boto kada presinto 520 00:29:56,211 --> 00:29:58,379 ang lamang kay Nixon, na nangunguna pa sana. 521 00:29:58,463 --> 00:30:01,049 Ipinasok siya ng mga Negro. 'Yan ang nasa headlines. 522 00:30:01,132 --> 00:30:04,427 Nakatulong ang Oktubre 19 sa Atlanta para maihalal si John F. Kennedy. 523 00:30:04,511 --> 00:30:05,887 Oo naman. 524 00:30:05,970 --> 00:30:08,765 Habang sinasabi mo 'to, naisip ko, 525 00:30:08,848 --> 00:30:13,520 "Napakabata n'yo pa noon pero makapangyarihan na kayo." 526 00:30:13,603 --> 00:30:17,440 'Yong pag-oorganisa ba ang pinagmulan ng kapangyarihan? 527 00:30:17,524 --> 00:30:20,527 Alam mo, isa sa mga katangian ng kilusan namin noon 528 00:30:20,610 --> 00:30:24,155 na ipinagmamalaki ko, ay walang pag-iimbot ang kilusang 'yon. 529 00:30:24,739 --> 00:30:26,783 Handa ang mga tao na sumuporta, 530 00:30:26,866 --> 00:30:29,202 kaya nagtagumpay kami. 531 00:30:29,994 --> 00:30:32,789 At napakaespesyal ng Paschal's restaurant 532 00:30:33,373 --> 00:30:35,458 dahil sa tuwing makukulong kami, 533 00:30:36,084 --> 00:30:37,877 lalaya kami nang gabing-gabi, 534 00:30:37,961 --> 00:30:40,255 bubuksan ni Paschal ang restaurant 535 00:30:40,880 --> 00:30:43,424 at maghahanda ng manok at potato salad 536 00:30:44,133 --> 00:30:47,512 at tsaa para sa amin, pag nakalaya na kami. 537 00:30:47,595 --> 00:30:51,724 Gusto kong hiramin ang mga salita ng dakilang si Ella Baker 538 00:30:51,808 --> 00:30:55,979 noong sinabi niyang ang kilusang ito ay higit pa sa isang hamburger. 539 00:30:56,980 --> 00:31:01,776 Tungkol ito sa ating mga karapatang sibil at pantao. 540 00:31:01,860 --> 00:31:04,112 At ngayon, ang kilusang ito 541 00:31:04,195 --> 00:31:07,156 ay tungkol pa rin sa karapatang sibil at pantao. 542 00:31:07,240 --> 00:31:09,284 At gusto kitang pasalamatan 543 00:31:10,410 --> 00:31:14,914 sa ilang dekada ng pagbibigay ng espasyo 544 00:31:14,998 --> 00:31:19,210 para makapagpulong ang mga tao 545 00:31:19,294 --> 00:31:24,132 sa restaurant kung saan pwedeng magdiwang ang mga tao. 546 00:31:24,215 --> 00:31:27,093 Higit sa lahat, pwedeng kumain nang may dignidad. 547 00:31:29,470 --> 00:31:32,098 Lumaki ako dito sa Atlanta, 548 00:31:32,682 --> 00:31:36,936 minana ko ang lahat ng legasiya ninyo, 549 00:31:37,645 --> 00:31:40,523 at iniisip ko kung maisasabuhay pa ba namin 550 00:31:40,607 --> 00:31:43,276 ang mga legasiyang pinamana ninyo. 551 00:31:43,943 --> 00:31:46,696 Pero masasabi ko sa inyo, para sa akin, 552 00:31:47,739 --> 00:31:52,243 aalis ako rito bilang bagong tao, 553 00:31:53,202 --> 00:31:57,624 na mas determinadong tahakin ang landas at legasiya 554 00:31:57,707 --> 00:32:01,878 ng Black liberation kaysa dati. 555 00:32:01,961 --> 00:32:04,464 Marami na akong nakausap na kabataan, 556 00:32:04,547 --> 00:32:07,091 at maganda ang pakiramdam ko 557 00:32:07,175 --> 00:32:09,177 sa mga susunod na henerasyon, 558 00:32:09,260 --> 00:32:11,971 dahil dumarami na ang nagsisindi ng sulo. 559 00:32:12,055 --> 00:32:12,889 Oo. 560 00:32:12,972 --> 00:32:15,767 Sa tingin ko, mahalagang ibahagi mo ito 561 00:32:15,850 --> 00:32:20,355 para malaman ng isang 16 o 17 o 15-anyos 562 00:32:20,438 --> 00:32:24,609 na ayos lang na iba ang tahaking landas. 563 00:32:25,735 --> 00:32:27,403 Yumuko tayo. 564 00:32:28,112 --> 00:32:30,740 Panginoon, lumalapit kami sa Inyo ngayon 565 00:32:30,823 --> 00:32:32,533 matapos ibahagi ang kuwento 566 00:32:32,617 --> 00:32:38,164 ng kasaysayan na pinagpala kaming gawin sa Inyong ngalan 567 00:32:38,247 --> 00:32:41,334 noong 1950s at 1960s, 568 00:32:41,834 --> 00:32:45,463 para makinabang ang mga henerasyon ngayon at sa hinaharap. 569 00:32:45,546 --> 00:32:48,925 Panginoon, hinihiling namin na patuloy Mo kaming 570 00:32:49,008 --> 00:32:51,928 pagpalain sa paglalakbay namin sa buhay. 571 00:32:52,011 --> 00:32:54,263 Sa ngalan ni Jesus, amen. 572 00:32:54,347 --> 00:32:55,348 Amen. 573 00:32:55,431 --> 00:32:56,599 -Amen. -Amen. 574 00:32:56,683 --> 00:32:58,351 Titikman ko 'tong isda. 575 00:32:58,893 --> 00:32:59,936 Oo. 576 00:33:00,728 --> 00:33:02,605 -Nasa'n ang hot sauce? -Oo. 577 00:33:03,773 --> 00:33:06,275 Dahil sa pagsisikap ng mga estudyanteng ito 578 00:33:06,359 --> 00:33:10,571 at ng iba pa sa bansa, ang panawagang integrasyon ng mga restaurant 579 00:33:10,655 --> 00:33:13,616 ay umabot sa pinakamataas na tanggapan ng United States. 580 00:33:13,700 --> 00:33:17,370 Kaya hinihiling ko sa Kongreso na gumawa ng batas 581 00:33:17,954 --> 00:33:22,208 na magbibigay sa lahat ng Amerikano ng karapatang pagsilbihan sa publiko. 582 00:33:22,291 --> 00:33:24,627 Mga hotel, restaurant, sinehan, 583 00:33:25,169 --> 00:33:27,505 tindahan, at lahat ng establisyimento. 584 00:33:29,966 --> 00:33:32,593 Ang sinuong nilang panganib noong kabataan nila 585 00:33:32,677 --> 00:33:35,471 ay nagbunga sa paraang tinatamasa pa rin natin ngayon. 586 00:33:35,972 --> 00:33:39,809 Ipinasa ang Civil Rights Act of 1964, 587 00:33:39,892 --> 00:33:42,979 na nagbigay sa Black Americans ng karapatang kumain 588 00:33:43,062 --> 00:33:45,273 sa anumang restaurant sa buong bansa. 589 00:33:45,898 --> 00:33:49,610 At buhay pa rin ang legasiya ng kanilang aktibismo 590 00:33:49,694 --> 00:33:51,404 sa mga batang negosyante, 591 00:33:51,487 --> 00:33:55,616 tulad ng award-winning chef at cookbook author na si Todd Richards 592 00:33:55,700 --> 00:33:58,369 at kilalang manunulat ng pagkain 593 00:33:58,453 --> 00:34:00,997 at chef na si Erika Council, 594 00:34:01,080 --> 00:34:03,499 na lumaban din para panatilihing nakikita 595 00:34:03,583 --> 00:34:05,668 sa makasaysayang Black neighborhood 596 00:34:05,752 --> 00:34:07,670 ang restaurant nila. 597 00:34:08,880 --> 00:34:13,384 Lumaki ako sa Atlanta, at naaalala kita 598 00:34:13,885 --> 00:34:17,805 bilang isa sa pinakauna at pinakakilalang Black chef 599 00:34:17,889 --> 00:34:19,849 dito sa lungsod, 600 00:34:20,433 --> 00:34:23,644 kaya napakahalaga ng boses mo, 601 00:34:23,728 --> 00:34:26,022 kaya gusto ko sanang 602 00:34:26,105 --> 00:34:29,692 palalimin ang pilosopiya mo, 603 00:34:29,776 --> 00:34:32,070 kung paano ito nabuo sa paglipas ng mga taon. 604 00:34:32,153 --> 00:34:36,240 Noong tumanggap ako ng awards, may iba't ibang lahi sa stage, 605 00:34:36,324 --> 00:34:38,868 pero walang kumakatawan sa atin. 606 00:34:38,951 --> 00:34:42,455 Kinailangan ko pang pag-isipan nang mabuti para makita 607 00:34:42,538 --> 00:34:46,375 na mahusay ako sa pagluluto para sa iba, 608 00:34:46,459 --> 00:34:48,669 pero ano'ng ginagawa ko para sa komunidad ko? 609 00:34:48,753 --> 00:34:51,255 Lalo na sa lungsod tulad ng Atlanta, 610 00:34:51,339 --> 00:34:53,591 nasa Old Fourth Ward kami, 611 00:34:53,674 --> 00:34:57,261 ang sentro kung saan isinilang ang karapatang sibil, 612 00:34:57,345 --> 00:35:00,389 paano ko inihahain ang pagkain ng iba 613 00:35:00,473 --> 00:35:03,184 at umani ng awards, nang hindi ikinukuwento ang pamilya ko? 614 00:35:03,267 --> 00:35:07,522 Paano ba natin ginagawang mabuti at buo ang ating komunidad? 615 00:35:07,605 --> 00:35:09,524 Sa pagkukuwento gamit ang plato. 616 00:35:09,607 --> 00:35:10,900 Gusto ko 'yan. 617 00:35:12,026 --> 00:35:13,444 Ang ganda ng mga kulay. 618 00:35:14,070 --> 00:35:16,781 Excited akong makasama kayo rito, 619 00:35:16,864 --> 00:35:19,659 at gusto ko kayong hainan ng soul food. 620 00:35:21,994 --> 00:35:24,372 Maraming putahe 'yong lola ko. 621 00:35:24,455 --> 00:35:26,916 Laging sa Linggo ang manok, 622 00:35:26,999 --> 00:35:29,127 pero hindi palaging prito. 623 00:35:29,210 --> 00:35:31,629 Iniihaw niya, bine-bake, sinasabawan. 624 00:35:31,712 --> 00:35:34,423 Naisip kong gayahin 'yong inihaw niya. 625 00:35:34,507 --> 00:35:37,009 Binabad 'yong manok sa blueberry sweet tea. 626 00:35:37,093 --> 00:35:40,096 Ginamit ko 'yong tirang tea, nilagyan ng asin. 627 00:35:40,179 --> 00:35:43,224 Binababad namin nang magdamag, tapos iniihaw. 628 00:35:43,307 --> 00:35:46,102 Galing sa caramelized na balat 'yong kulay niya, 629 00:35:46,185 --> 00:35:48,563 dahil sa asukal sa sweet tea 630 00:35:48,646 --> 00:35:50,231 na nagbibigay ng linamnam. 631 00:35:50,314 --> 00:35:53,484 Kaya parang malalasahan mo 'yong blueberry sa dulo. 632 00:35:53,568 --> 00:35:55,778 Para sa akin, lasang umami talaga. 633 00:35:55,862 --> 00:35:57,029 Malinamnam. 634 00:35:57,113 --> 00:35:57,989 Sobra. 635 00:35:58,072 --> 00:36:00,950 Para siyang lolo-sa-tuhod kung magluto ng manok. 636 00:36:01,033 --> 00:36:01,909 Oo nga. 637 00:36:02,618 --> 00:36:05,663 -Sobrang sarap ng manok na 'to. -Oo nga. 638 00:36:06,164 --> 00:36:08,791 Kukuha ako ng biscuit ni Erika para ipalaman 'to. 639 00:36:09,292 --> 00:36:11,544 Ito ang corn biscuits namin. 640 00:36:11,627 --> 00:36:14,589 -Salamat. -May niyadyad na sariwang mais. 641 00:36:14,672 --> 00:36:16,340 Gusto ko 'yong lambot niya. 642 00:36:16,424 --> 00:36:19,552 Gusto ko rin 'yong mais 643 00:36:20,386 --> 00:36:22,471 na makikita sa loob. 644 00:36:22,555 --> 00:36:24,974 -Gulay ang soul food. -Oo. 645 00:36:25,057 --> 00:36:28,936 Lagi kaming may gulay noon. Sa North Carolina, gulay at baboy. 646 00:36:29,020 --> 00:36:32,440 Palaging may mais pag tag-init. Kamatis. 647 00:36:32,523 --> 00:36:35,526 Lahat 'yon ay inilagay sa biscuit. 648 00:36:35,610 --> 00:36:38,446 Gumagawa 'yong Lola Mabel ko ng corn milk biscuits noon. 649 00:36:38,529 --> 00:36:41,073 Pakukuluan niya 'yong pampalasa, tapos 'yong gatas. 650 00:36:42,158 --> 00:36:45,786 Kaya sabi ko, "Gagayahin ko 'yon," pero iibahin ko nang kaunti. 651 00:36:46,287 --> 00:36:50,124 Nakakatuwang nabanggit ni Erika 'yong kamatis sa biscuits. 652 00:36:51,042 --> 00:36:53,961 Paborito ko kasi talaga ang kamatis at biscuit, 653 00:36:54,045 --> 00:36:57,423 at madalas na gumagamit ng sherry vinegar sa jam, 654 00:36:57,506 --> 00:37:00,176 para may kaunting asim din. 655 00:37:01,385 --> 00:37:03,846 Wow, ang sarap ng biscuit. Tikman mo. 656 00:37:03,930 --> 00:37:06,807 Uy, 'yong lola ko sa mother side, gumagawa ng biscuits. 657 00:37:06,891 --> 00:37:08,768 'Yong mother side ko, 658 00:37:08,851 --> 00:37:13,022 na taga-Goldsboro, North Carolina, aktibo sila sa komunidad at kilusan. 659 00:37:13,105 --> 00:37:15,608 Kaya hindi lang biscuit ang matututunan mo, 660 00:37:15,691 --> 00:37:18,236 kundi pati karapatang sibil. 661 00:37:18,319 --> 00:37:21,155 Sampung taon ako noong narinig ko 'tong kuwentong 'to. 662 00:37:21,239 --> 00:37:23,074 Minsan, kumain siya sa restaurant, 663 00:37:23,157 --> 00:37:25,826 tapos may grupo ng mga puting estudyante 664 00:37:25,910 --> 00:37:29,413 na naupo sa mesa nila. Kinabahan daw siya. 665 00:37:29,497 --> 00:37:31,707 Di niya alam kung tatayo ba siya. 666 00:37:31,791 --> 00:37:35,336 Tapos inilagay nila 'yong plato nila at sinabing, 667 00:37:35,419 --> 00:37:37,338 "Gusto n'yo? Masarap 'to." 668 00:37:37,421 --> 00:37:41,008 Kahit ilang taon na ang lumipas, kinukuwento niya 'yon. 669 00:37:41,092 --> 00:37:44,262 Sabi ko, "Wow, Lola, talagang…" Mangiyak-ngiyak siya. 670 00:37:44,345 --> 00:37:48,933 Dahil noon lang siya nakaranas na kumain kasama ng mga puti. 671 00:37:49,016 --> 00:37:52,228 Nakaupo sila sa mesa niya, tapos gusto siyang makasalo. 672 00:37:52,311 --> 00:37:55,231 Kaya noong unang pinag-usapan namin ang biscuits, 673 00:37:55,314 --> 00:37:56,565 ikinuwento niya 'yon. 674 00:37:56,649 --> 00:37:59,318 Napakalalim noon para sa akin, 675 00:37:59,402 --> 00:38:02,613 kahit tuwing gumagawa ako ngayon. Tumatak talaga sa 'kin. 676 00:38:02,697 --> 00:38:05,032 Kaya pag pinag-uusapan ang karapatang sibil, 677 00:38:05,825 --> 00:38:08,744 kung nag-uusap kayo ng pamilya n'yo, 678 00:38:08,828 --> 00:38:12,081 pinalaki ako ng matatanda, kaya lagi akong nakakarinig ng kuwento, 679 00:38:12,164 --> 00:38:14,792 pero noon, lahat ay isang anyo ng paglaban. 680 00:38:14,875 --> 00:38:19,505 Kahit 'yong paggising sa umaga at pag-iral ay paglaban. 681 00:38:19,588 --> 00:38:22,675 Napakalalim ng kuwentong 'yon 682 00:38:22,758 --> 00:38:24,677 tungkol sa lola mo at… 683 00:38:24,760 --> 00:38:25,636 Sa biscuits. 684 00:38:25,720 --> 00:38:26,554 Oo. 685 00:38:28,180 --> 00:38:32,351 Ang ganap na pagtanggap sa pagiging Black 686 00:38:32,435 --> 00:38:37,565 ang pinakamalaking anyo ng paglaban. 687 00:38:37,648 --> 00:38:38,733 Totoo. 688 00:38:38,816 --> 00:38:41,444 Kaya napakahalaga ng soul food. 689 00:38:41,527 --> 00:38:44,322 dahil bawat kagat ay may kuwento. 690 00:38:45,406 --> 00:38:48,909 Pag-usapan natin ang ilan sa mga hamon na hinarap n'yo 691 00:38:48,993 --> 00:38:51,454 para maitayo ang mga negosyo n'yo. 692 00:38:51,537 --> 00:38:54,749 Ang pinakamalaking hamon ay ang pagmamay-ari ng espasyo 693 00:38:54,832 --> 00:38:57,418 kung saan kami nagluluto. Nakita naming 694 00:38:57,501 --> 00:39:00,338 nang-aagaw ng building ang mga developer. 695 00:39:00,421 --> 00:39:04,300 Pag nasa Auburn Avenue ka, kitang-kita mo ang gentrification. 696 00:39:04,383 --> 00:39:08,262 Kasi kami, bukod kay Todd at sa mga black chef, 697 00:39:08,346 --> 00:39:09,847 di kami pinahahalagahan. 698 00:39:09,930 --> 00:39:12,516 Itong mga developer, na kadalasan ay puti, 699 00:39:12,600 --> 00:39:17,021 kaya nilang pumasok at wasakin na lang 'yong komunidad 700 00:39:17,104 --> 00:39:21,275 at magtayo ng mga gusaling hindi kayang bayaran ng tao. 701 00:39:21,359 --> 00:39:23,819 Ipinahiya nila ang sarili nating pagkain. 702 00:39:24,362 --> 00:39:26,197 Hindi raw magandang kainin. 703 00:39:26,781 --> 00:39:28,949 Di maayos ang paraan ng pagluluto. 704 00:39:29,033 --> 00:39:32,119 Na puro tayo isang kurot ng kung ano. 705 00:39:32,203 --> 00:39:35,956 Alam mo na, 'yong mga paninira sa pritong manok. 706 00:39:36,040 --> 00:39:40,503 Na mamantika, ganito, ganyan. Tapos pupunta ka sa komunidad natin, 707 00:39:40,586 --> 00:39:42,755 may nagtitinda ng pritong manok sa bawat kanto. 708 00:39:42,838 --> 00:39:44,465 -Pero hindi natin pag-aari. -Tama. 709 00:39:44,548 --> 00:39:48,260 Ginagaya at pinagkakakitaan ng iba 'yong pagkain natin. 710 00:39:48,344 --> 00:39:51,597 Ang gentrification ay kakaibang uri ng karahasan 711 00:39:52,139 --> 00:39:55,267 dahil hindi lang tayo nito pinapaalis, 712 00:39:55,351 --> 00:39:57,186 dahil hindi na tayo tagarito, 713 00:39:57,728 --> 00:40:00,523 kundi binubura din nito ang kultura natin, 714 00:40:00,606 --> 00:40:03,526 at 'yon talaga 'yong gusto kong 715 00:40:03,609 --> 00:40:06,278 ipaglaban at ipreserba 716 00:40:06,362 --> 00:40:08,906 ng mamamayan ng Atlanta. 717 00:40:08,989 --> 00:40:11,409 Tayo, bilang komunidad, sa kabuuan, 718 00:40:11,492 --> 00:40:13,202 ay makapangyarihan. 719 00:40:13,285 --> 00:40:15,704 Tinitingnan ko 'yong nagawa natin 720 00:40:15,788 --> 00:40:20,292 noong nagsama-sama tayo at sinabi nating, "Pamilya 'to." 721 00:40:20,376 --> 00:40:24,171 Nakalikom tayo ng pera. Nakapagtayo ng community center. 722 00:40:24,255 --> 00:40:28,384 Tingnan mo 'yong mga komunidad ng Black at kung gaano karaming library, 723 00:40:28,467 --> 00:40:30,719 pharmacy, bookstore 724 00:40:30,803 --> 00:40:34,473 ang naitayo sa sariling sikap ng komunidad. 725 00:40:34,557 --> 00:40:38,227 Dahil alam nating, "Tayo lang ang magtutulungan." 726 00:40:38,310 --> 00:40:41,313 Kailangan nating balikan 'yon, sa totoo lang… 727 00:40:41,397 --> 00:40:44,233 Aba, pinag-uusapan n'yo… Usapang-pamilya 'to. 728 00:40:44,316 --> 00:40:46,569 -Ang sinasabi ko… -Usapang-pamilya 'to. 729 00:40:46,652 --> 00:40:49,822 -Pero Atlanta 'to. -Hindi galing sa script 'yon. 730 00:40:49,905 --> 00:40:52,283 Sang-ayon ako. Ipinagmamalaki kong 731 00:40:52,366 --> 00:40:54,952 lumaki ako sa Atlanta. 732 00:40:55,035 --> 00:41:00,583 Dahil nagmula ako sa Atlanta, malapit talaga ang loob ko 733 00:41:00,666 --> 00:41:02,877 sa lugar na ito. 734 00:41:02,960 --> 00:41:06,338 Ang pinakaunang alaala ko noong bata pa ako sa Atlanta, 735 00:41:07,047 --> 00:41:09,383 nag-aaral ang nanay ko sa Clark. 736 00:41:09,467 --> 00:41:13,137 Tungkol ito sa, alam n'yo na. 737 00:41:13,220 --> 00:41:14,221 -Oo. -Oo. 738 00:41:14,305 --> 00:41:17,850 May pagkakataon pa tayo 739 00:41:18,517 --> 00:41:20,311 sa komunidad na ito 740 00:41:21,145 --> 00:41:24,440 na maipreserba ang kasaysayang 'to. 741 00:41:24,523 --> 00:41:27,902 Bumabalik na 'yong mga tao dito, 742 00:41:27,985 --> 00:41:33,199 napapansin na ang mga putahe natin, at sinasabing, "Ito ang pundasyon 743 00:41:33,282 --> 00:41:35,242 ng lahat ng makakain mo rito." 744 00:41:35,326 --> 00:41:38,579 Napakalaki ng kapangyarihang nasa soul food, 745 00:41:38,662 --> 00:41:42,082 'yong lutong-probinsya, Southern food, anuman ang tawag mo, 746 00:41:42,166 --> 00:41:45,127 na hindi n'yo lang pinulaan, 747 00:41:45,211 --> 00:41:47,755 kundi ginaya at pinagkakitaan n'yo rin, 748 00:41:47,838 --> 00:41:50,966 at pinaniwala n'yo kaming hindi namin pwedeng ibenta, 749 00:41:51,050 --> 00:41:53,093 habang nagtatayo kayo ng mga restaurant 750 00:41:53,177 --> 00:41:55,554 tapos naniningil ng $100 para sa parehong pagkain. 751 00:41:55,638 --> 00:41:58,557 Pero nagising na tayo sa katotohanan. Sabi natin, "Atin 'to." 752 00:41:58,641 --> 00:42:00,267 Bawiin natin 'to. 753 00:42:00,351 --> 00:42:02,102 Pwedeng magtayo ng simbahan 'to. 754 00:42:02,186 --> 00:42:04,563 Oo, pwede. Pahingi ng pulpito. 755 00:42:04,647 --> 00:42:06,232 Totoo nga. 756 00:42:06,315 --> 00:42:08,651 -Kaya nga. -Pwede tayong gumawa ng biscuits at manok 757 00:42:08,734 --> 00:42:10,152 tapos 'yon ang pag-uusapan. 758 00:42:13,280 --> 00:42:16,742 Habang karaniwan sa maraming lungsod ang pagpapalawak at pag-unlad, 759 00:42:16,825 --> 00:42:20,663 binubura ng gentrification ang mismong kulturang bumuo sa kanila. 760 00:42:22,122 --> 00:42:24,708 Ano'ng sagot natin sa pagpapaalis? 761 00:42:25,793 --> 00:42:27,920 Paano natin 'yon lalabanan? 762 00:42:28,837 --> 00:42:32,675 Malaki na ang ipinagbago ng Atlanta mula noong bata ako. 763 00:42:33,300 --> 00:42:36,554 Kaya hinahanap ko kung ano ang pwede pa nating kapitan. 764 00:42:40,641 --> 00:42:42,309 Pero di ako mawawalan ng pag-asa. 765 00:42:42,393 --> 00:42:45,396 Hangga't may mga chef na tulad nina Todd at Erika, 766 00:42:45,479 --> 00:42:47,690 mga panadero tulad nina Cheryl at MJ, 767 00:42:48,274 --> 00:42:51,110 at mga negosyong pag-aari ng Black tulad ng Paschal's, 768 00:42:51,610 --> 00:42:54,488 palaging nakaangkla ang Atlanta sa kasaysayan 769 00:42:54,572 --> 00:42:57,199 ng pagkaing Black na hindi nagpapapigil. 770 00:42:59,535 --> 00:43:03,163 Habang lumalaban ang mga karaniwang tao sa Civil Rights Movement 771 00:43:03,247 --> 00:43:05,291 sa iba't ibang paraan, 772 00:43:05,374 --> 00:43:08,627 may bagong henerasyon ngayon ng mga unang magsasaka, 773 00:43:09,211 --> 00:43:10,629 aktibista sa pagluluto, 774 00:43:11,255 --> 00:43:14,216 at ang mga chef, na nagtutuloy ng adhikaing 'yon 775 00:43:14,300 --> 00:43:16,844 sa pamamagitan ng pagbawi sa mga putahe ng ating kultura 776 00:43:16,927 --> 00:43:19,680 at pagbabalik sa lugar 777 00:43:20,639 --> 00:43:24,518 upang maisulat ang susunod na kabanata ng Black Liberation. 778 00:44:13,692 --> 00:44:16,570 Tagapagsalin ng Subtitle: Ivee Jade Tanedo