1
00:00:23,232 --> 00:00:26,276
- Zei u wat, rabbi?
- Ik ben aan het bidden.
2
00:00:26,860 --> 00:00:29,613
- Heb je hier een gebed voor?
- Waarvoor niet?
3
00:00:31,031 --> 00:00:34,535
Ja, ook voor het redden
van een synagoge van de zee.
4
00:00:34,535 --> 00:00:35,661
Rabbi Zucker.
5
00:00:37,663 --> 00:00:40,332
Kinderen. Goed gevonden, eerwaarde.
6
00:00:42,459 --> 00:00:45,796
- Bedankt, eerwaarde. Het was prachtig.
- Bedankt.
7
00:00:48,882 --> 00:00:50,092
Alleen jullie twee?
8
00:00:51,134 --> 00:00:54,137
Geen muzikanten? Hologrammen?
9
00:00:54,137 --> 00:00:58,725
- VR? AR? Baksels?
- U moet het met ons doen.
10
00:01:04,147 --> 00:01:08,610
AFDELING HULP BIJ ZEESPIEGELSTIJGING
11
00:01:08,610 --> 00:01:12,281
Honderd jaar geleden
begon de bouw van Temple Israel.
12
00:01:13,615 --> 00:01:17,494
Het werd gebouwd uit hoop, uit geloof...
13
00:01:17,494 --> 00:01:21,039
...door overlevenden van de Holocaust
die naar Florida kwamen...
14
00:01:21,039 --> 00:01:26,044
...en met iedere steen te kennen gaven:
'Dit is ons thuis, hier horen wij thuis.'
15
00:01:36,305 --> 00:01:38,682
Ik weet
dat niet elk gebouw gered kan worden...
16
00:01:38,682 --> 00:01:41,560
...dus ik ben hier vandaag naartoe gekomen...
17
00:01:41,560 --> 00:01:44,521
...in de hoop
dat Hulp bij Zeespiegelstijging...
18
00:01:44,521 --> 00:01:47,399
...onze aanvraag gunstig zal beoordelen.
19
00:01:48,734 --> 00:01:54,615
Er schuilt kracht in fysieke aanwezigheid
en ik ben blij dat ik hier mag zijn.
20
00:01:59,912 --> 00:02:02,831
WERELDWIJDE TEMPERATUURSTIJGING
21
00:02:04,499 --> 00:02:09,505
ZEESPIEGELSTIJGING DEZE EEUW
22
00:02:38,659 --> 00:02:40,244
GEBIED DAT VERLOREN GAAT
23
00:02:45,624 --> 00:02:47,960
Sjezus, ze lagen gewoon hier.
24
00:02:48,502 --> 00:02:52,339
Ik was bij CRISPR Miami,
toen kwam ik thuis, en toen legde ik...
25
00:02:53,090 --> 00:02:55,259
Alpha, waar zijn m'n sleutels?
26
00:02:55,759 --> 00:02:59,304
De privacy-instellingen
laten traceren niet toe.
27
00:02:59,304 --> 00:03:02,724
- Krijg de tering, Alpha.
- Probeer eens tot God te bidden.
28
00:03:03,267 --> 00:03:06,311
Alpha, weet God
waar de sleutels van m'n vader zijn?
29
00:03:06,311 --> 00:03:08,647
Daar gaat Alpha niet over.
30
00:03:08,647 --> 00:03:11,942
Gabby, dónde está mis... mis 'llavas'?
31
00:03:11,942 --> 00:03:14,695
Het is 'llaves', schat.
Maar je gaat vooruit.
32
00:03:14,695 --> 00:03:18,574
- Volgens de site moeten we dit dragen.
- En info over m'n sleutels?
33
00:03:18,574 --> 00:03:22,494
Misschien verstopt God je sleutels,
omdat hij je niet wil zien.
34
00:03:22,494 --> 00:03:25,497
- Hou op.
- Je grootouders zijn dol op Temple Israel.
35
00:03:25,497 --> 00:03:29,751
- Ik was blij met Temple Emanu-El.
- Daar pasten we niet.
36
00:03:29,751 --> 00:03:32,546
Omdat ze weten wat je mam hebt aangedaan?
37
00:03:33,463 --> 00:03:36,842
- Waarom zeg je toch dat soort dingen?
- Dingen die waar zijn?
38
00:03:36,842 --> 00:03:37,926
Hier zijn ze.
39
00:03:42,264 --> 00:03:44,892
Trek je laarzen aan. En dan de auto in.
40
00:03:54,902 --> 00:03:59,698
{\an8}Het is een tijd van vragen.
Voor ons Joden was het vraagteken...
41
00:03:59,698 --> 00:04:01,992
...altijd al
ons favoriete interpunctieteken.
42
00:04:02,868 --> 00:04:06,121
En nu het Pesachfeest begint...
43
00:04:06,121 --> 00:04:09,917
...geven we weer de ruimte
aan vragen over de wereld om ons heen.
44
00:04:10,959 --> 00:04:14,630
Wij mochten meemaken
dat kanker overwonnen werd.
45
00:04:14,630 --> 00:04:19,091
De mens is op Mars geland.
Ondanks alle aanvallen op onze democratie...
46
00:04:19,091 --> 00:04:23,472
...staat die nog steeds als een huis,
weliswaar zonder Texas.
47
00:04:24,306 --> 00:04:29,144
Dit jaar zullen veel Pesachmaaltijden
gekookt worden met energie van de zon.
48
00:04:29,895 --> 00:04:33,357
Maar voor elke vraag die beantwoord wordt,
rijst er een nieuwe.
49
00:04:33,857 --> 00:04:37,069
Miami ondergaat een gedaanteverwisseling.
50
00:04:39,029 --> 00:04:42,616
Onze stad
wordt om de vier dagen overstroomd.
51
00:04:44,368 --> 00:04:46,245
Velen slaan op de vlucht.
52
00:04:46,245 --> 00:04:49,915
Anderen zetten zich in
om hun thuis te behouden.
53
00:04:49,915 --> 00:04:53,919
- Inderdaad.
- Dit jaar bid ik slechts om het volgende:
54
00:04:54,753 --> 00:04:58,298
dat onze leiders in Tallahassee
dit gebouw redden...
55
00:05:00,300 --> 00:05:05,138
...en dat we volgend jaar
hier in Miami samen mogen komen.
56
00:05:09,017 --> 00:05:12,437
Even ter herinnering,
mijn moeder en ik geven...
57
00:05:12,437 --> 00:05:16,275
...onze seider voor de klimaatvluchtelingen
in deze tempel...
58
00:05:16,275 --> 00:05:19,862
...komende week, voor de vijfde keer op rij.
59
00:05:20,487 --> 00:05:23,740
Iedereen mag komen.
We sluiten af met woorden van vrede.
60
00:05:26,535 --> 00:05:27,536
U mag opstaan.
61
00:05:40,465 --> 00:05:42,342
Mijn vader zei altijd...
62
00:05:42,342 --> 00:05:45,637
...dat dr. Klubeck
de beste podoloog van Zuid-Florida is.
63
00:05:45,637 --> 00:05:46,555
Echt.
64
00:05:46,555 --> 00:05:50,058
En Dahlia, bedankt
voor je hulp bij het bomen planten.
65
00:05:50,058 --> 00:05:51,310
Wie wil er nou weg?
66
00:05:51,310 --> 00:05:55,105
Al die herziene bestemmingsplannen,
wie kan daar nou op wachten?
67
00:05:56,273 --> 00:05:57,900
- Het ga je goed.
- Jullie ook.
68
00:05:57,900 --> 00:05:59,943
We gaan jullie missen.
69
00:06:00,444 --> 00:06:02,446
Mijn gezin gaat hier nooit weg.
70
00:06:02,446 --> 00:06:06,283
Wij zouden zelfs komen
als we hier moesten watertrappelen.
71
00:06:06,283 --> 00:06:10,204
Een heel geruststellende gedachte.
Het roept een duidelijk beeld op.
72
00:06:11,079 --> 00:06:12,998
Sjabbat Sjalom.
73
00:06:19,296 --> 00:06:20,422
Bedankt.
74
00:06:20,422 --> 00:06:23,967
- Rabbi. Harris Goldblatt.
- O. Ja, natuurlijk.
75
00:06:23,967 --> 00:06:25,844
- En Gabriela.
- Gabriela, hallo.
76
00:06:25,844 --> 00:06:27,429
Davids zoon.
77
00:06:27,429 --> 00:06:32,643
- En dit is m'n dochter, Alana.
- Alana. Leuk je te ontmoeten. Welkom.
78
00:06:32,643 --> 00:06:35,395
- Dit is Sophie, mijn assistent.
- Hoi. Welkom.
79
00:06:35,395 --> 00:06:39,066
- Ja, we waren aan wat anders toe.
- Sjabbat Sjalom, rabbi.
80
00:06:39,066 --> 00:06:41,944
- Zei ik dat goed?
- Yep. Perfect, Gabriela.
81
00:06:41,944 --> 00:06:45,239
Denkt u echt
dat we hier volgend jaar nog zijn?
82
00:06:45,239 --> 00:06:48,283
- Natuurlijk.
- Gelooft u dan niet in de wetenschap?
83
00:06:48,283 --> 00:06:51,411
Alana wil u spreken over haar bat mitswa.
84
00:06:51,411 --> 00:06:55,499
- Ze was bezig met haar voorbereiding, maar...
- De wereld gaat ten onder.
85
00:06:55,499 --> 00:06:58,794
- Geeft God echt wat om een bat mitswa?
- Ik wel.
86
00:07:00,212 --> 00:07:01,839
En God denk ik ook.
87
00:07:04,508 --> 00:07:07,052
- Ze wachten op u, rabbi.
- Ja, natuurlijk.
88
00:07:07,052 --> 00:07:09,972
De zeespiegelstijging
houdt kennelijk geen Sabbat.
89
00:07:09,972 --> 00:07:12,975
- Neem me niet kwalijk.
- Sjabbat Sjalom.
90
00:07:15,978 --> 00:07:18,063
Moest dat nou, Alana?
91
00:07:19,439 --> 00:07:22,484
- We handelen het wel af.
- Ja.
92
00:07:23,694 --> 00:07:26,947
Sorry. Ik wilde even uw zoon welkom heten.
93
00:07:26,947 --> 00:07:28,615
Heb je onze Alana ontmoet?
94
00:07:28,615 --> 00:07:31,118
- Die is altijd zo serieus.
- Ja. Ja, klopt.
95
00:07:31,118 --> 00:07:36,206
Komt door d'r lastige moeder. Ze had
in Israël moeten blijven. Ik zei het nog.
96
00:07:36,206 --> 00:07:42,045
- Hij had niet met haar moeten trouwen.
- Alana mist vast haar tijd in Haifa.
97
00:07:42,629 --> 00:07:46,300
Ze zei
dat ze zichzelf als wereldburger ziet.
98
00:07:46,800 --> 00:07:50,679
Dat vind ik heel charmant. Heel mondain.
99
00:07:50,679 --> 00:07:54,850
Ja. Het water in het heiligdom
is wat minder charmant.
100
00:07:54,850 --> 00:07:58,687
Daar moeten we wat aan doen,
anders krijgen we permanente schade.
101
00:07:58,687 --> 00:08:02,566
- Ik heb twee offertes.
- Ben je bij Kustom geweest?
102
00:08:02,566 --> 00:08:05,027
Wagner en United.
Vorige keer deed United 't.
103
00:08:05,027 --> 00:08:07,279
Ze adviseerden permanente pompen...
104
00:08:07,279 --> 00:08:09,865
- ...voor de toekomst.
- Wie is de goedkoopste?
105
00:08:09,865 --> 00:08:13,410
- Doe Kustom nou maar.
- Ga naar Kustom, zoals m'n man zegt...
106
00:08:13,410 --> 00:08:15,412
...dan kunnen we dit afronden.
107
00:08:15,412 --> 00:08:17,539
- Kies Wagner.
- Hou toch op.
108
00:08:17,539 --> 00:08:21,126
Pompen zijn duur en
we moeten niet op de zaken vooruitlopen.
109
00:08:21,126 --> 00:08:24,463
- Dat was de oplossing.
- We zijn krap bij kas.
110
00:08:24,463 --> 00:08:29,760
- Geen leden, geen geld.
- We moeten ons wel op de toekomst richten.
111
00:08:29,760 --> 00:08:33,054
Is er dan een toekomst? Al wat gehoord?
112
00:08:34,640 --> 00:08:37,058
De presentatie verliep heel goed.
113
00:08:38,059 --> 00:08:39,394
Ik ben optimistisch.
114
00:08:40,229 --> 00:08:42,981
Temple Israel
heeft zoveel voor Miami betekend.
115
00:08:42,981 --> 00:08:46,193
- Tja, als we het nou oplosten.
- Kies Wagner.
116
00:08:46,193 --> 00:08:48,237
- Kustom.
- Ja...
117
00:08:57,955 --> 00:09:01,542
CONTROLEER FILTER
118
00:09:06,839 --> 00:09:08,465
Pardon, rabbi?
119
00:09:09,675 --> 00:09:14,555
- Alana. Waar is je vader?
- Ik zei dat ik last van m'n buik had.
120
00:09:14,555 --> 00:09:17,766
Hij vraagt zich vast af
of ik een eetstoornis heb.
121
00:09:17,766 --> 00:09:19,726
- Is dat zo?
- Waakt God over ons?
122
00:09:22,271 --> 00:09:27,025
Nou ja, misschien niet letterlijk,
maar we moeten ook op elkaar letten.
123
00:09:27,025 --> 00:09:29,403
Het zal wel. Dat vroeg ik niet.
124
00:09:29,403 --> 00:09:33,782
Denkt u dat de overstromingen
een straf zijn voor ons slechte gedrag?
125
00:09:35,242 --> 00:09:38,078
- Wat voor slecht gedrag?
- Al ons slechte gedrag.
126
00:09:38,078 --> 00:09:41,373
- Waarom zou God dit anders doen?
- Wat doen?
127
00:09:41,373 --> 00:09:45,919
De zeespiegelstijging, de droogtes,
de vluchtelingen, de ziektes.
128
00:09:46,837 --> 00:09:49,131
Hij is kwaad. Dat moet wel.
129
00:09:50,340 --> 00:09:54,219
Als de mens naar Gods beeld
is geschapen, waarom zijn we dan ruk?
130
00:09:54,219 --> 00:09:56,930
Of zijn we zo geëvolueerd?
131
00:09:56,930 --> 00:10:00,517
Nou, ik geloof dat we de keuze hebben
om ruk te zijn of niet.
132
00:10:02,227 --> 00:10:07,482
In de Thora staat
dat God genadig en barmhartig...
133
00:10:07,482 --> 00:10:10,527
...verdraagzaam en liefdevol is.
134
00:10:10,527 --> 00:10:14,531
M'n moeder werd boos omdat m'n vader
het met Gabriela ging doen...
135
00:10:14,531 --> 00:10:17,951
...dus toen nam ze een overdosis
en nu moet ze afkicken.
136
00:10:18,952 --> 00:10:22,831
Ze is ook verslaafd aan die CRISPR-hacks:
haar huid, haar kont.
137
00:10:22,831 --> 00:10:28,170
- IJdelheid is een hoofdzonde.
- Joden hebben alleen gewone zondes.
138
00:10:30,506 --> 00:10:31,798
En vergiffenis.
139
00:10:31,798 --> 00:10:36,553
M'n pa leidt de bouw van Little Haiti en
nu de hoger gelegen grond meer waard is...
140
00:10:36,553 --> 00:10:40,516
...kopen ze alle appartementen op
en verkopen ze die aan miljonairs.
141
00:10:40,516 --> 00:10:44,144
- Wordt hij ook vergeven voor al...
- Alana?
142
00:10:44,144 --> 00:10:49,483
- Daar ben je. Je ging toch naar de wc?
- Dat was een leugen. Van jou geleerd.
143
00:10:49,483 --> 00:10:50,776
Ben je niet trots?
144
00:10:51,401 --> 00:10:55,864
- Sorry. Alana maakt 'n moeilijke tijd door.
- We waren gezellig aan het babbelen.
145
00:10:55,864 --> 00:10:58,825
Je mag altijd
bij me langskomen voor een gesprek.
146
00:10:58,825 --> 00:10:59,910
Alana.
147
00:11:06,083 --> 00:11:10,087
Heb je de klezmermuziek gebruikt
of koos je voor Prince?
148
00:11:10,087 --> 00:11:15,676
- Nee, Prince leek me niet echt gepast.
- Prince is altijd gepast.
149
00:11:15,676 --> 00:11:18,929
- Nou...
- 'Soft and Wet'? 'Purple Rain'?
150
00:11:18,929 --> 00:11:20,806
Die gaan niet over het klimaat.
151
00:11:20,806 --> 00:11:23,851
Ik koos voor de klezmer
en wat zwart-witfoto's.
152
00:11:23,851 --> 00:11:26,311
Het heiligdom staat blank.
153
00:11:26,311 --> 00:11:29,481
- Iedereen gaat weg.
- Nee. Niet iedereen, mam.
154
00:11:29,481 --> 00:11:32,234
En wij moeten er zijn
voor de achterblijvers.
155
00:11:32,234 --> 00:11:35,654
En niet alleen de kerkleden,
maar de hele gemeenschap.
156
00:11:36,363 --> 00:11:39,867
Vond jij maar iemand die er voor jou was.
157
00:11:41,285 --> 00:11:44,872
Hoe is het afgelopen met die Emily?
Ik vond haar heel aardig.
158
00:11:44,872 --> 00:11:48,667
Ze is naar Alberta verhuisd
om in een commune te wonen.
159
00:11:48,667 --> 00:11:51,253
Ze glimlachte altijd zo lief.
160
00:11:52,129 --> 00:11:57,342
- Hebben ze in Alberta geen rabbi nodig?
- Mam, dit is Miami.
161
00:11:57,342 --> 00:11:59,344
Dat laten ze niet verloren gaan.
162
00:12:00,888 --> 00:12:04,683
Alpha, hoeveel klimaatvluchtelingen
zullen er dit jaar zijn?
163
00:12:05,684 --> 00:12:10,480
Volgens schattingen zullen er
23 miljoen klimaatvluchtelingen zijn.
164
00:12:11,064 --> 00:12:13,108
Hoeveel inwoners heeft Miami?
165
00:12:13,984 --> 00:12:19,323
{\an8}Miami heeft 803.935 inwoners.
166
00:12:19,323 --> 00:12:21,950
En hoeveel daarvan zijn het redden waard?
167
00:12:23,202 --> 00:12:25,787
Die berekening kan ik niet uitvoeren.
168
00:12:31,627 --> 00:12:33,295
- Mag ik binnenkomen?
- Ik ben naakt.
169
00:12:34,129 --> 00:12:38,759
- Ik wilde je welterusten wensen.
- Fijn, pap. Dat maakt alles goed.
170
00:12:49,019 --> 00:12:51,438
DAG VAN DE AARDE
ZEG DE WAARHEID
171
00:12:51,438 --> 00:12:54,858
Kustoms offerte is binnen,
hun prijs is 't laagst.
172
00:12:54,858 --> 00:12:59,196
En David Goldblatt belde
om naar het bestemmingsplan te vragen.
173
00:12:59,196 --> 00:13:02,574
Ja, is er al nieuws?
We zouden het deze week toch horen?
174
00:13:02,574 --> 00:13:06,370
Ze hebben net aangekondigd
dat ze First Baptist...
175
00:13:06,370 --> 00:13:11,333
...het Fontainebleau-hotel en
de hondenrenbaan bij Hialeah gaan redden.
176
00:13:11,959 --> 00:13:13,627
Later volgt meer.
177
00:13:14,127 --> 00:13:17,005
- Mr Zucker?
- Sophie, de zuster is er.
178
00:13:17,005 --> 00:13:18,715
Dr. Shah kan u nu ontvangen.
179
00:13:21,844 --> 00:13:25,222
De Clash had zo'n liedje:
'Should I Stay or Should I Go.'
180
00:13:26,056 --> 00:13:27,224
Ken je dat nummer?
181
00:13:35,440 --> 00:13:37,484
Ja, doc, dat is van voor mijn tijd.
182
00:13:38,193 --> 00:13:40,696
Het gaat erom
dat de risicofactoren toenemen.
183
00:13:40,696 --> 00:13:43,073
De zomer komt eraan. Het muggenseizoen.
184
00:13:43,073 --> 00:13:48,120
Extreem hete dagen belasten het brein.
Miami is een gevaar voor haar gezondheid.
185
00:13:48,120 --> 00:13:53,625
- Maar het is overal gevaarlijk. Kom nou.
- Dit orkaanseizoen wordt heviger dan ooit.
186
00:13:53,625 --> 00:13:58,547
- En de maan is flink aan het schommelen.
- Schommelen. De maan doet niet anders.
187
00:13:58,547 --> 00:14:00,132
- Ja.
- Nu heviger.
188
00:14:00,132 --> 00:14:03,969
- Ja, kan... Hé.
- De dokter heeft het je vast verteld.
189
00:14:03,969 --> 00:14:07,723
Ja, mam. Weet je zeker dat je dit wil?
190
00:14:07,723 --> 00:14:12,060
Willen? In deze wereld
heb ik niets meer te willen.
191
00:14:12,561 --> 00:14:14,563
De wereld heeft een eigen willetje.
192
00:14:14,563 --> 00:14:19,067
Je vindt het hier heerlijk.
Je bent dol op mahjong, blauwe krabben.
193
00:14:19,067 --> 00:14:22,779
- Dat maken ze in Duluth van bloemkool.
- Bedankt, dokter.
194
00:14:22,779 --> 00:14:26,158
- En dr. Shah woont hier.
- Ik ga naar Milwaukee verhuizen.
195
00:14:26,158 --> 00:14:30,829
Ik heb de huisvestingsdeal geaccepteerd.
Niet verkeerd. Wilt u meer weten?
196
00:14:30,829 --> 00:14:35,250
- Ze deden er een gratis geweer bij.
- Nee. Je wil nergens wonen...
197
00:14:35,250 --> 00:14:39,046
- ...waar ze geweren...
- Al m'n vrienden nemen die deals aan...
198
00:14:39,046 --> 00:14:42,883
...in Milwaukee of Duluth.
Of de begraafplaats.
199
00:14:43,550 --> 00:14:47,179
- Uw moeder heeft 'n zus in Chicago, zei ze.
- Haatte je die niet?
200
00:14:47,179 --> 00:14:52,392
Het is tegenwoordig veel te warm buiten
om mensen te haten, Marshall.
201
00:14:53,310 --> 00:14:58,232
Je kunt er beter vroeg bij zijn
dan de boot missen.
202
00:15:02,569 --> 00:15:06,740
- Wil je dat ik met je meega?
- O, lieverd. Dat kun je niet maken.
203
00:15:06,740 --> 00:15:09,826
De mensen hebben je hier nodig.
Ze houden van je.
204
00:15:10,744 --> 00:15:12,829
Wat zeg je nou altijd?
205
00:15:12,829 --> 00:15:16,667
- 'Troost de gekwelden...'
- 'En kwel degenen die op rozen zitten.'
206
00:15:16,667 --> 00:15:18,168
Juist.
207
00:15:18,168 --> 00:15:25,050
Een spirituele hulpverlener voor mensen
die verdrinken in verwarring en wanhoop.
208
00:15:27,636 --> 00:15:30,264
Je ging uit Israël weg
om voor mij te zorgen.
209
00:15:30,264 --> 00:15:33,100
Misschien is mijn vertrek uit Miami...
210
00:15:34,893 --> 00:15:37,479
...mijn manier om voor jou te zorgen.
211
00:15:43,527 --> 00:15:45,654
17 juni 2047.
212
00:15:46,238 --> 00:15:49,199
In Miami is het vandaag licht bewolkt...
213
00:15:49,199 --> 00:15:52,578
...het wordt 34 graden
en de luchtvochtigheid is 70 %.
214
00:15:53,245 --> 00:15:56,748
De volgende gebieden
zijn gesloten wegens overstromingen:
215
00:15:56,748 --> 00:16:02,421
...Ocean Drive ten zuiden van 5th Street,
Coral Way tussen 22nd Street en I-95.
216
00:16:02,421 --> 00:16:05,841
South Beach en Virginia Key
blijven gesloten.
217
00:16:08,594 --> 00:16:11,972
Ik moet m'n bat mitswa
op een andere dag inplannen.
218
00:16:11,972 --> 00:16:15,684
Ene Max Borenstein
heeft die datum al vastgelegd...
219
00:16:15,684 --> 00:16:19,521
...en ik had m'n Thoralezing al voorbereid.
Het verhaal van Noach.
220
00:16:19,521 --> 00:16:23,984
Ja, ja. Daar was ik met Max mee bezig.
Het verhaal van Noach en het verbond.
221
00:16:23,984 --> 00:16:27,446
- Ik ben groot fan.
- Ja, een mooi verhaal over wedergeboortes.
222
00:16:27,446 --> 00:16:30,365
Zo zou je het kunnen interpreteren.
223
00:16:30,949 --> 00:16:37,331
Zou Max z'n bar mitswa willen verplaatsen?
M'n vader wil hem vast wel betalen...
224
00:16:37,331 --> 00:16:40,959
...als ik beloof
Gabriela's pil niet meer te verstoppen.
225
00:16:40,959 --> 00:16:43,670
Hoe zou je 't vinden
als ik daarmee akkoord ging?
226
00:16:44,880 --> 00:16:46,256
En u dan?
227
00:16:54,556 --> 00:17:00,270
We zoeken wel een nieuwe datum voor je uit
en een nieuw stukje uit de Thora.
228
00:17:02,272 --> 00:17:08,153
- Iets verderop in Genesis, denk ik zo.
- Waar gaat het over?
229
00:17:10,239 --> 00:17:15,452
Het gaat over een tijd
van verderf en gerechtigheid...
230
00:17:16,036 --> 00:17:21,875
...waarbij de misdaad de straf bepaalde.
Dat noemen wij 'middah keneged middah'.
231
00:17:23,126 --> 00:17:26,964
Ik las hetzelfde stuk bij mijn bar mitswa,
geloof het of niet.
232
00:17:26,964 --> 00:17:28,590
Niemand heeft dit verhaal?
233
00:17:28,590 --> 00:17:31,760
Kennelijk gaan de Gorins
naar Winnipeg verhuizen...
234
00:17:31,760 --> 00:17:35,222
...dus de datum is beschikbaar,
als je die wil.
235
00:17:44,940 --> 00:17:47,818
Hij is binnen, rabbi, die beslissing.
236
00:17:49,111 --> 00:17:51,989
Nou, Alana,
kijk maar even of het je aanspreekt.
237
00:17:51,989 --> 00:17:54,324
- Sophie, kun jij...
- Ja. Kom maar mee.
238
00:17:55,325 --> 00:17:57,286
Dat is een prachtig...
239
00:17:58,537 --> 00:18:02,708
Een heel speciaal verhaal.
Weet je, de rabbi las die ook...
240
00:18:10,883 --> 00:18:13,760
Rabbi Zucker,
we moeten u helaas mededelen...
241
00:18:13,760 --> 00:18:17,639
...dat Temple Israel
geen beschermde status krijgt...
242
00:18:17,639 --> 00:18:20,809
...van de Afdeling
Hulp bij Zeespiegelstijging.
243
00:18:21,518 --> 00:18:23,770
Als u gelooft dat dit een verkeerde...
244
00:18:32,571 --> 00:18:33,572
Verdomme.
245
00:18:36,909 --> 00:18:39,578
Pardon.
Ik wist niet dat er hier iemand was.
246
00:18:41,622 --> 00:18:44,374
- En jij bent?
- Julia. De loodgieter.
247
00:18:44,374 --> 00:18:49,505
- Marshall. De rabbi.
- Echt? Ik heb nog nooit een rabbi ontmoet.
248
00:18:50,339 --> 00:18:52,799
Ik wilde je gesprek met God
niet onderbreken.
249
00:18:52,799 --> 00:18:56,136
Nee, God had wel
een betere rabbi voor je kunnen uitkiezen.
250
00:18:57,304 --> 00:19:01,683
Nou, zou God weten waar ik de vochtsensor
voor de pompen moet plaatsen?
251
00:19:03,936 --> 00:19:05,229
Misschien in die kast?
252
00:19:06,605 --> 00:19:08,398
Daar ligt de Thora.
253
00:19:08,398 --> 00:19:11,401
Als die de grond raakt,
moet ik 40 dagen vasten...
254
00:19:11,401 --> 00:19:13,862
...dus dat is eigenlijk geen kast.
255
00:19:15,697 --> 00:19:16,698
Mag ik hem zien?
256
00:19:23,872 --> 00:19:27,084
Deze Thora heeft
een brand in Israël overleefd.
257
00:19:28,669 --> 00:19:33,757
Een bosbrand bij een vluchtelingenkamp.
Ik kreeg hem op de dag dat ik rabbi werd.
258
00:19:35,843 --> 00:19:37,135
Wat staat erin?
259
00:19:39,513 --> 00:19:43,976
Alles wat je moet weten om
'n rechtschapen, gelukkig leven te leiden.
260
00:19:47,771 --> 00:19:49,022
Bent u dat?
261
00:19:50,482 --> 00:19:51,483
Wat?
262
00:19:52,401 --> 00:19:53,402
Gelukkig.
263
00:19:59,992 --> 00:20:03,829
We dopen de peterselie
twee keer in zout water.
264
00:20:05,080 --> 00:20:07,875
Wij worden zelf in zout water gedoopt.
265
00:20:07,875 --> 00:20:11,378
- Vier dagen deze week.
- Er is nog een vraag.
266
00:20:13,338 --> 00:20:15,382
Ik dacht drie.
267
00:20:15,382 --> 00:20:19,261
Nee, vier. Daarom noemen ze het
de vier vragen, Gabriela.
268
00:20:19,261 --> 00:20:21,138
Doe niet zo lullig.
269
00:20:21,138 --> 00:20:23,682
Hij deed niet lullig. Hij leerde haar wat.
270
00:20:23,682 --> 00:20:27,102
Als je in elke zin
iemands naam moet noemen, mam...
271
00:20:27,102 --> 00:20:29,438
...dan doe je lullig, mam.
272
00:20:33,233 --> 00:20:35,485
Lees die vierde vraag maar voor, Alana.
273
00:20:35,485 --> 00:20:38,780
'Normaal gesproken
maakt het niet uit hoe we eten.
274
00:20:38,780 --> 00:20:43,243
Waarom leunen we deze avond op tafel?'
275
00:20:45,329 --> 00:20:46,955
Wil jij die voorlezen?
276
00:20:49,166 --> 00:20:53,337
'Deze vraag verwijst naar het oude Rome,
toen rijke mensen liggend aten...
277
00:20:53,337 --> 00:20:57,758
...terwijl ze op hun elleboog leunden
en slaven en bedienden ze te eten gaven.
278
00:20:57,758 --> 00:21:02,763
Ons volk zag deze manier van eten
als een teken van vrijheid en welvaart...
279
00:21:02,763 --> 00:21:05,098
...dus we leunen naar één kant...
280
00:21:05,098 --> 00:21:08,977
...als aandenken aan de tijd
waarin ons volk hunkerde naar vrijheid.'
281
00:21:08,977 --> 00:21:12,314
- Ik weiger achterover te leunen.
- Waarom dan, liefje?
282
00:21:12,314 --> 00:21:15,692
Omdat er in Miami veel mensen zijn...
283
00:21:15,692 --> 00:21:20,239
...die voor een armzalig loontje
moeten werken...
284
00:21:20,239 --> 00:21:24,868
- ...zodat andere mensen kunnen golfen.
- En andere mensen werken zich kapot...
285
00:21:24,868 --> 00:21:29,331
...om zorg te kunnen dragen
voor hun dochters, ouders en ex-vrouwen...
286
00:21:29,331 --> 00:21:33,752
...en toch krijgen ze in hun eigen huis
een schuldgevoel aangepraat...
287
00:21:33,752 --> 00:21:38,257
...omdat ze het vuile lef hebben
een succesvol leven te leiden.
288
00:21:38,257 --> 00:21:39,883
Ik heb nog een vraag.
289
00:21:39,883 --> 00:21:43,971
Er zijn maar vier vragen.
Perfect voorgelezen. Nu gaan we eten.
290
00:21:44,763 --> 00:21:47,015
Ik ga mijn vraag stellen.
291
00:21:50,853 --> 00:21:52,980
Waarom doet God ons dit aan?
292
00:21:52,980 --> 00:21:54,648
Dat is mijn vraag.
293
00:21:55,148 --> 00:21:59,361
- Wat bedoel je? Wat... Wat doet God dan?
- Meen je dit nou, pap?
294
00:22:00,612 --> 00:22:04,032
Zie je dan niet wat er om je heen gebeurt?
295
00:22:05,993 --> 00:22:06,994
Of...
296
00:22:08,078 --> 00:22:09,997
- O, schatje toch.
- Alana.
297
00:22:10,873 --> 00:22:13,125
- Alana, lieverd.
- Nee. Blijf zitten.
298
00:22:13,125 --> 00:22:16,879
Alana. Ik vind het heel mooi wat je zei.
299
00:22:16,879 --> 00:22:18,380
- Zo empathisch.
- Wat?
300
00:22:18,380 --> 00:22:20,215
Fijn, hè? Een zoon.
301
00:22:28,348 --> 00:22:32,060
- We vullen onze glazen opnieuw.
- Mag ik uw glas hebben?
302
00:22:33,103 --> 00:22:34,313
Alstublieft.
303
00:22:36,148 --> 00:22:37,191
Isabel?
304
00:22:38,400 --> 00:22:40,527
Lees dat stuk over de plagen.
305
00:22:40,527 --> 00:22:44,781
Dat is zo goed.
God bevrijdt de slaven aan het eind.
306
00:22:45,365 --> 00:22:48,493
Al zet hij er niet echt vaart achter.
307
00:22:53,665 --> 00:22:57,961
We vieren
onze verlossing uit de slavernij...
308
00:22:59,296 --> 00:23:04,593
...maar erkennen dat onze vrijheid
zwaarbevochten was en afgepakt kan worden.
309
00:23:06,345 --> 00:23:11,934
Dus, wees dankbaar dat we hier samenzijn.
Wie weet is dit de laatste keer.
310
00:23:13,060 --> 00:23:17,439
- Zullen de daklozen leuk vinden. Jezus.
- Sophie.
311
00:23:18,649 --> 00:23:23,195
We druppelen wijn op ons bord
voor iedere plaag, terwijl we ze opnoemen.
312
00:23:23,779 --> 00:23:26,657
Bloed. Kikkers.
313
00:23:27,324 --> 00:23:29,993
Luizen. Wilde beesten.
314
00:23:30,827 --> 00:23:36,875
De pest, builen, hagel, sprinkhanen,
duisternis, dood van de eerstgeborene.
315
00:23:36,875 --> 00:23:40,546
Luizen en sprinkhanen
kunnen wel gecombineerd worden, toch?
316
00:23:40,546 --> 00:23:44,258
- Dan heb je negen.
- Bij het Pesachfeest is er geen ideeënbus.
317
00:23:44,258 --> 00:23:46,969
Weet je wat?
Dit jaar voeg ik er wat aan toe.
318
00:23:46,969 --> 00:23:53,141
Corrupte overheid, schommelende manen,
extreme hitte, stijgende zeespiegels.
319
00:23:53,141 --> 00:23:55,018
- Amen.
- Amen.
320
00:23:55,978 --> 00:23:59,731
- U kunt nog in beroep gaan, rabbi.
- Dus er is hoop?
321
00:24:00,232 --> 00:24:03,068
We zijn Egypte ontvlucht.
Er is altijd hoop.
322
00:24:19,501 --> 00:24:23,839
De donatie van je vader
maakte dat raam mogelijk.
323
00:24:25,799 --> 00:24:30,846
Ja, hij was dol op deze synagoge. Hij had
alles op alles gezet om hem te redden.
324
00:24:31,471 --> 00:24:32,890
Mijn familie is ook zo.
325
00:24:33,515 --> 00:24:36,810
De vrijgevigheid van de Goldblatts
heeft ons allen goed gedaan.
326
00:24:36,810 --> 00:24:39,271
Ik weet nog dat je voor de raad verscheen.
327
00:24:40,230 --> 00:24:43,358
Ik twijfelde,
maar je vader stelde me gerust.
328
00:24:44,026 --> 00:24:47,070
Begrijp me niet verkeerd.
Ik ben blij met onze keus.
329
00:24:47,070 --> 00:24:50,741
Al lijkt het erop
dat je de presentatie verknald hebt.
330
00:24:52,075 --> 00:24:55,245
Ik ga beroep aantekenen. Leiders...
331
00:24:55,245 --> 00:24:58,457
- Beroep? Kijk 's aan.
- ...van alle geloofs...
332
00:24:58,457 --> 00:25:00,417
Moet ik dan niet in beroep gaan?
333
00:25:00,417 --> 00:25:03,212
Weet je
waarom het Fontainebleau gered wordt?
334
00:25:03,212 --> 00:25:04,671
Of de renbaan?
335
00:25:05,297 --> 00:25:08,008
Of het gebedshuis van die maat van je?
336
00:25:08,008 --> 00:25:11,929
Of al die tentjes aan Biscayne Boulevard?
Weet je waarom?
337
00:25:13,138 --> 00:25:17,059
Dit is Florida, rabbi. Niet de hemel.
338
00:25:17,809 --> 00:25:20,854
Sommige zaken regel je onderhands.
339
00:25:22,898 --> 00:25:26,735
- Ik snap niet waar u heen wilt.
- Je moet m'n zoon bellen.
340
00:25:28,111 --> 00:25:30,656
Want hij krijgt dingen voor elkaar, oké?
341
00:25:31,698 --> 00:25:33,867
- Zijn...
- Harris is een goeie kerel.
342
00:25:35,077 --> 00:25:36,119
Hij helpt je wel.
343
00:25:43,210 --> 00:25:45,921
Ze zei: 'Waarom doet God ons dit aan'?
344
00:25:45,921 --> 00:25:51,426
Ja, en toen stormde ze naar haar kamer
en beluisterde ze het weerbericht.
345
00:25:52,094 --> 00:25:53,470
Wat doet God dan?
346
00:25:53,470 --> 00:25:58,809
Dat werd niet helemaal duidelijk,
maar het was in ieder geval niets goeds.
347
00:25:59,393 --> 00:26:04,064
Dat God ontstemd is over ons.
En over mij in het bijzonder.
348
00:26:04,064 --> 00:26:08,068
Het is maar een vraag.
Je zei toch dat vragen goed zijn?
349
00:26:08,068 --> 00:26:10,279
Het moeten wel de juiste vragen zijn.
350
00:26:13,365 --> 00:26:15,951
Kun je ons even alleen laten, liefje?
351
00:26:16,660 --> 00:26:18,078
Ja. Natuurlijk.
352
00:26:25,794 --> 00:26:28,505
- Hoe...
- Ik loop wel mee.
353
00:26:33,302 --> 00:26:34,595
Hoe kan ik u helpen?
354
00:26:38,015 --> 00:26:40,976
M'n vader zegt juist dat ik u kan helpen.
355
00:26:42,769 --> 00:26:45,981
Die politici.
356
00:26:47,107 --> 00:26:48,442
Louche bedoening.
357
00:26:48,442 --> 00:26:51,945
Daar wilt u niks mee te maken hebben.
Geloof mij maar.
358
00:26:54,114 --> 00:26:58,619
- Ik ben blij met mijn baan.
- Nee, natuurlijk, en u bent er goed in.
359
00:26:59,244 --> 00:27:04,166
Alana gaat nu al met sprongen vooruit
en zij kan een behoorlijke lastpak zijn.
360
00:27:04,166 --> 00:27:07,002
Nou ja,
dat waren we allemaal op die leeftijd.
361
00:27:07,002 --> 00:27:10,964
En we zijn erg blij met het werk
dat u doet in deze gemeenschap.
362
00:27:11,465 --> 00:27:15,427
U bent een heuse weldoener.
Een 'mensch', zoals m'n vader zou zeggen.
363
00:27:16,261 --> 00:27:19,556
'Mensch'. Dat is nogal een loftuiting.
364
00:27:19,556 --> 00:27:23,310
Niemand heeft er baat bij
als de synagoge straks onder water staat.
365
00:27:24,811 --> 00:27:26,063
Niemand.
366
00:27:27,314 --> 00:27:30,400
Daar zijn we het wel over eens. Toch?
367
00:27:35,364 --> 00:27:36,365
Niemand.
368
00:27:38,367 --> 00:27:39,368
Mooi.
369
00:27:55,133 --> 00:27:58,220
- Welk verhaal doe jij?
- Sodom en Gomorra.
370
00:27:58,804 --> 00:28:00,013
Vertel eens?
371
00:28:00,013 --> 00:28:04,935
God brandt de twee steden plat.
Iedereen gaat eraan.
372
00:28:04,935 --> 00:28:08,397
Hij redt ene Lot,
maar verandert z'n vrouw in 'n zoutpilaar...
373
00:28:08,397 --> 00:28:11,525
...omdat ze
misschien iets thuis had laten liggen.
374
00:28:11,525 --> 00:28:12,943
Heftig.
375
00:28:12,943 --> 00:28:15,946
- Ik ben Max, trouwens. Hoe heet jij?
- Alana.
376
00:28:18,407 --> 00:28:21,743
Dus, jij hebt Noach en het verbond, toch?
377
00:28:24,538 --> 00:28:26,540
'Ik plaats mijn boog in de wolken...
378
00:28:26,540 --> 00:28:30,085
...die is het teken
van het verbond tussen mij en de aarde.'
379
00:28:30,085 --> 00:28:31,211
Echt?
380
00:28:31,211 --> 00:28:35,132
Stond er niets in
over de rode alg in Tampa...
381
00:28:35,132 --> 00:28:37,926
...of de verbleking van 't koraal
in Biscayne Bay?
382
00:28:39,178 --> 00:28:43,974
De snorkelzaak van m'n pa ging vorig jaar
failliet. Alle riffen zijn dood.
383
00:28:45,726 --> 00:28:48,020
Kom naar mijn bat mitswa.
384
00:28:48,020 --> 00:28:51,815
Ik doe een grondige analyse
van de zonde van de mens...
385
00:28:51,815 --> 00:28:53,400
...en goddelijke vergelding.
386
00:28:53,984 --> 00:28:58,655
- Dat vind je vast interessant.
- Bedankt. Ik word niet vaak uitgenodigd.
387
00:28:59,448 --> 00:29:00,741
Alana Goldblatt.
388
00:29:02,367 --> 00:29:03,660
En de temperatuur dan?
389
00:29:03,660 --> 00:29:08,290
De eeuw is nog niet eens op de helft
en we zijn de 1,8 graden al gepasseerd.
390
00:29:08,290 --> 00:29:12,878
Het orkaanseizoen begon vroeger
in augustus, nu in april.
391
00:29:12,878 --> 00:29:16,673
En als de Thwaites-gletsjer
in Antarctica afbreekt...
392
00:29:16,673 --> 00:29:20,010
- Oké. En dat doet God?
- ...stijgt de zeespiegel...
393
00:29:21,220 --> 00:29:23,180
Het is toch Gods ijsplaat?
394
00:29:24,723 --> 00:29:29,394
Oké, is je vraag dan:
'Waarom doet God dit?'
395
00:29:30,812 --> 00:29:35,400
Of... Of is het:
'Waarom doet God hier niets tegen?'
396
00:29:37,653 --> 00:29:41,240
Maar misschien kun je beter vragen:
'Waarom doen wij niets?'
397
00:29:41,990 --> 00:29:44,451
Toch? Ja, het is ook onze gletsjer.
398
00:29:47,204 --> 00:29:50,457
Oké. Heeft u daar een antwoord op?
399
00:29:59,466 --> 00:30:01,969
De wijze Alana Goldblatt zei ooit:
400
00:30:03,804 --> 00:30:06,014
'Misschien is de mens gewoon ruk.'
401
00:30:12,729 --> 00:30:17,150
Niet die linnen bloezen. Het is ijskoud
in Chicago. Alleen het kasjmier.
402
00:30:17,150 --> 00:30:21,697
Oké. Ook in Chicago wordt het warm, mam.
Dan snak je naar linnen kleding.
403
00:30:22,197 --> 00:30:25,826
- Ik ga het hier missen.
- Ja. Deze plek gaat jou ook missen.
404
00:30:26,743 --> 00:30:30,706
Je kunt alleen Little Haiti
nog op de nieuwe kaart terugvinden.
405
00:30:32,541 --> 00:30:34,710
Als de synagoge daar nou eens kon staan.
406
00:30:36,128 --> 00:30:42,551
Nou, ik heb reden om aan te nemen
dat de synagoge beschermde status krijgt.
407
00:30:43,177 --> 00:30:45,220
Temple Israel blijft bestaan.
408
00:30:46,597 --> 00:30:47,681
Hier, linnen.
409
00:30:49,266 --> 00:30:51,977
Jij zou alles overhebben voor die tent.
410
00:30:55,439 --> 00:30:56,565
Wanneer hoor je 't?
411
00:30:58,567 --> 00:30:59,985
Heel gauw.
412
00:31:04,573 --> 00:31:09,119
Alpha, welke straf staat er
op medeplichtigheid aan omkoping...
413
00:31:09,119 --> 00:31:11,622
...van een overheidsfunctionaris in Florida?
414
00:31:12,164 --> 00:31:17,920
Omkoping is een misdrijf waarop
een maximale gevangenisstraf van 15 jaar...
415
00:31:17,920 --> 00:31:20,339
...en een boete van 20.000 dollar staat.
416
00:31:20,339 --> 00:31:23,634
Het wordt geclassificeerd als niveau 7
volgens het straf...
417
00:31:23,634 --> 00:31:27,804
- De wereld heeft 'n eigen wil.
- Zijn we hier straks nog?
418
00:31:27,804 --> 00:31:31,767
- Permanente pompen...
- Je hebt alles voor ze over.
419
00:31:31,767 --> 00:31:35,521
- De toekomst.
- Je hebt de presentatie verknald.
420
00:31:35,521 --> 00:31:37,356
- Wagner.
- Nou...
421
00:31:37,356 --> 00:31:40,359
- ...ik kan u juist helpen.
- Dit is Florida.
422
00:31:40,359 --> 00:31:43,070
Sommige zaken regel je onderhands.
423
00:32:01,129 --> 00:32:06,009
Ik sta te zingen in de regen
424
00:32:06,635 --> 00:32:11,098
Gewoon te zingen in de regen
425
00:32:11,098 --> 00:32:15,018
Wat een weldadig gevoel
426
00:32:15,018 --> 00:32:18,730
Ik ben weer helemaal in m'n nopjes
427
00:32:19,523 --> 00:32:26,238
Ik lach naar de wolken
Die donker boven me hangen
428
00:32:26,905 --> 00:32:32,911
Het zonnetje schijnt in mijn hart
En ik ben klaar voor de liefde
429
00:32:32,911 --> 00:32:39,585
Laat de stormwolken iedereen maar wegjagen
430
00:32:40,919 --> 00:32:46,925
Kom maar op met die regen
Ik heb een glimlach op m'n gezicht
431
00:32:46,925 --> 00:32:53,599
Ik loop over straat
Op een vrolijk refreintje
432
00:32:53,599 --> 00:32:58,562
Ik sta te zingen, te zingen in de regen
433
00:33:24,254 --> 00:33:29,510
Hallo, rabbi Zucker.
Hulp bij Zeespiegelstijging heeft...
434
00:33:29,510 --> 00:33:34,014
...Temple Israels aanvraag opnieuw
beoordeeld en we hebben goed nieuws.
435
00:33:37,643 --> 00:33:42,314
Op zulke dagen en in zulke tijden
is de verleiding groot...
436
00:33:42,856 --> 00:33:45,984
...om stil te staan
bij 't idee van een uitverkoren volk.
437
00:33:48,362 --> 00:33:49,738
Uitverkoren? Waarvoor?
438
00:33:51,949 --> 00:33:53,116
Uitverkoren...
439
00:33:54,743 --> 00:33:56,161
...om te overleven.
440
00:33:57,621 --> 00:34:02,960
Ik kan jullie met genoegen mededelen dat
onze synagoge niet verwoest gaat worden.
441
00:34:03,544 --> 00:34:05,587
Prijs de Heer...
442
00:34:05,587 --> 00:34:10,759
...want hij heeft ons gebedshuis behouden
en wij zullen er zorg voor dragen.
443
00:34:10,759 --> 00:34:17,766
En we bedanken onze leiders in Tallahassee
voor deze zegen.
444
00:34:22,728 --> 00:34:27,943
NoYeFe-47. Laat je vaccineren
als dat nog moet gebeuren...
445
00:34:27,943 --> 00:34:32,072
...en meld stilstaand water
bij de muggenverdelgingscentra.
446
00:34:32,072 --> 00:34:33,407
Rabbi?
447
00:34:33,407 --> 00:34:38,370
Heeft de Heer deze synagoge echt gered
of is dit het werk van een zekere man?
448
00:34:38,370 --> 00:34:41,164
- Waarom...
- U voedt ons en dan naait u ons?
449
00:34:41,164 --> 00:34:44,208
- Pardon?
- U moest u schamen, rabbi.
450
00:34:44,208 --> 00:34:46,837
- Ik weet niet...
- We vertrouwden u. Wij allemaal.
451
00:34:46,837 --> 00:34:51,507
- Er staat jullie heel wat te wachten.
- Weet je wat jullie te wachten staat?
452
00:34:51,507 --> 00:34:54,261
Een inrekening door de autoriteiten.
453
00:34:55,596 --> 00:34:57,264
Gaat het wel, Mr Goldblatt?
454
00:34:57,264 --> 00:34:58,932
- Wat?
- Nare muggenbult.
455
00:34:59,808 --> 00:35:03,604
Nee, nee, dat is een cyste.
Die heb ik zo vaak.
456
00:35:04,396 --> 00:35:07,900
M'n zoon wil je spreken. Oké?
457
00:35:13,697 --> 00:35:15,365
Waar heb je me mee opgezadeld?
458
00:35:16,033 --> 00:35:20,329
Om te winnen, moet er iemand verliezen.
Volgens mij staat dat in de Thora.
459
00:35:20,329 --> 00:35:22,831
Nee, dat is basketbal, niet de Thora.
460
00:35:24,082 --> 00:35:28,712
Ik wist overigens niet dat de synagoge
ten koste zou gaan aan de daklozenopvang...
461
00:35:29,296 --> 00:35:31,924
...maar de staat kan niet alles redden.
462
00:35:31,924 --> 00:35:34,843
Alleen God kan dat, zoals ik heb begrepen.
463
00:35:36,053 --> 00:35:38,472
Waar moeten al die mensen naartoe?
464
00:35:38,472 --> 00:35:42,851
Ik wil niet lullig doen,
maar technisch gezien waren ze al dakloos.
465
00:35:42,851 --> 00:35:44,311
Dat kan elders toch ook?
466
00:35:45,562 --> 00:35:48,232
We hebben gewonnen, rabbi.
Daar gaat het om.
467
00:35:48,857 --> 00:35:51,527
U kunt zoveel goeds doen
nu we veilig zijn.
468
00:35:59,743 --> 00:36:04,373
Alpha, toon alle beschikbare informatie
over Marshall Zucker.
469
00:36:04,998 --> 00:36:10,045
Sociale media, gepubliceerde artikelen,
interviews, aankopen?
470
00:36:10,546 --> 00:36:11,547
Alles.
471
00:36:12,506 --> 00:36:16,218
Van Alpha social, 17 juli 2037.
472
00:36:17,469 --> 00:36:19,721
We leven in tijden van crisis.
473
00:36:20,806 --> 00:36:26,395
Niet ver hiervandaan zitten er
klimaatvluchtelingen zonder eten en water.
474
00:36:27,646 --> 00:36:28,814
En reken maar...
475
00:36:38,740 --> 00:36:41,243
- Ga weg.
- Zoals Elie Wiesel al zei:
476
00:36:41,243 --> 00:36:44,454
- Het gaat om opa.
- 'We moeten een kant kiezen.'
477
00:36:45,497 --> 00:36:46,498
Hij is dood.
478
00:36:47,708 --> 00:36:51,211
'Met onpartijdigheid help je
de onderdrukker, niet het slachtoffer.'
479
00:37:02,806 --> 00:37:07,436
Hij zei dat het een talgkliercyste was.
Wie gaat daar nou dood aan?
480
00:37:08,103 --> 00:37:10,647
De dokter zei dat het een muggenbeet was.
481
00:37:10,647 --> 00:37:14,651
- Een muggenbeet.
- Wat staat ons nu te wachten, rabbi?
482
00:37:15,444 --> 00:37:18,197
De pest. Overstromingen. Hitte.
483
00:37:19,114 --> 00:37:22,743
Branden in Georgia.
Hongersnood in Latijns-Amerika.
484
00:37:22,743 --> 00:37:27,998
Oorlogen in Indonesië. Probeert God
echt niet onze aandacht te trekken?
485
00:37:28,582 --> 00:37:32,377
God heeft altijd onze aandacht.
In goede en in slechte tijden.
486
00:37:33,086 --> 00:37:38,133
Als wij toenadering zoeken,
doet hij dat ook. Zo gaat dat met liefde.
487
00:37:38,133 --> 00:37:42,638
Maar Alana heeft gelijk, rabbi.
Wat is er toch allemaal aan de hand?
488
00:37:45,599 --> 00:37:46,600
Nou...
489
00:37:49,311 --> 00:37:52,981
...er is een man overleden. Een machtig man.
490
00:37:53,565 --> 00:37:55,442
- Machtig.
- Een man die...
491
00:37:56,860 --> 00:37:59,446
- ...wat teweegbracht.
- Nou ja...
492
00:38:00,989 --> 00:38:02,950
Maar uiteindelijk gaan we allemaal dood.
493
00:38:04,243 --> 00:38:06,411
Zo gaat dat, het eindigt gewoon.
494
00:38:10,165 --> 00:38:11,959
Anders zou het niet zo kostbaar zijn.
495
00:38:16,630 --> 00:38:19,800
Het enige dat ik u kan meegeven is dat...
496
00:38:21,426 --> 00:38:26,306
...het geloof soms inhoudt dat we door
moeten gaan zonder antwoord te krijgen...
497
00:38:28,016 --> 00:38:31,144
...met de kennis
dat dat antwoord ooit zal komen.
498
00:38:32,437 --> 00:38:33,438
Op den duur.
499
00:38:34,857 --> 00:38:36,525
- Hallo?
- Achteruit.
500
00:38:36,525 --> 00:38:40,112
- We zijn hier voor Harris Goldblatt.
- U kunt niet zomaar...
501
00:38:43,782 --> 00:38:48,579
Harris Goldblatt, wij zijn van de FBI.
U staat onder arrest. U heeft zwijgrecht.
502
00:38:48,579 --> 00:38:52,249
- Z'n vader is net overleden.
- Hij is in de rouw.
503
00:38:52,249 --> 00:38:54,459
- Werk mee, Harris.
- Pardon.
504
00:38:54,459 --> 00:38:57,212
Wat is er aan de hand? Ik ben de rabbi.
505
00:38:57,212 --> 00:38:59,548
- Mr Goldblatt staat onder arrest.
- Waarvoor?
506
00:38:59,548 --> 00:39:04,011
Omkoping van een ambtenaar.
Samenzwering. Afpersing.
507
00:39:04,011 --> 00:39:07,055
- Ga weg.
- Wat het ook was, ik deed het voor jou.
508
00:39:07,055 --> 00:39:08,140
En jou.
509
00:39:10,392 --> 00:39:14,897
En u, rabbi. Ik deed wat nodig was.
Alles staat op instorten.
510
00:39:15,731 --> 00:39:18,650
En blijkbaar ben ik de enige
die zich staande kan houden.
511
00:39:19,443 --> 00:39:20,485
Wat is dit?
512
00:39:22,029 --> 00:39:23,864
- Komt goed.
- Hoe bedoel je?
513
00:39:23,864 --> 00:39:26,867
Hou ze tegen... Hou ze tegen bij de...
514
00:39:30,287 --> 00:39:33,916
Orkaan Stanley is de 41e storm van 2047.
515
00:39:33,916 --> 00:39:38,253
De storm komt later deze week aan land
als categorie 4-orkaan...
516
00:39:38,253 --> 00:39:43,175
...met windsnelheden tot 240 km/u...
517
00:39:43,175 --> 00:39:46,553
...en een stormvloed
van zo'n zeven meter hoog.
518
00:39:46,553 --> 00:39:48,722
Er komen overstromingen aan...
519
00:39:48,722 --> 00:39:53,644
...en inwoners van de lager gelegen gebieden
moeten hoger gelegen terrein opzoeken.
520
00:39:55,229 --> 00:39:58,899
Vandaag voegt Alana Goldblatt
zich bij onze gemeente...
521
00:39:58,899 --> 00:40:03,278
...de dag van haar bat mitswa.
Ze wordt een volgeling van de wet...
522
00:40:03,278 --> 00:40:06,240
...en draagt
de verantwoordelijkheid voor haar daden...
523
00:40:06,240 --> 00:40:09,034
...in de ogen van onze gemeenschap en God.
524
00:40:09,034 --> 00:40:12,621
Alana is een toegewijde leerling,
een waarheidszoeker.
525
00:40:12,621 --> 00:40:16,625
Vandaag vertelt Alana ons
over de verwoesting van Sodom en Gomorra.
526
00:40:18,877 --> 00:40:20,629
Genesis 19.
527
00:40:23,465 --> 00:40:26,677
Jullie weten dat God
Sodom en Gomorra platbrandde...
528
00:40:26,677 --> 00:40:31,348
...en 65.000 mensen doodde,
maar de vraag is: waarom?
529
00:40:31,348 --> 00:40:33,517
Waaraan hadden ze dit verdiend?
530
00:40:34,685 --> 00:40:38,188
De rabbi's noemen het
'middah keneged middah'.
531
00:40:38,772 --> 00:40:40,732
'De misdaad bepaalt de straf.'
532
00:40:42,025 --> 00:40:45,779
Waren ze egoïstisch? Waren ze wreed?
533
00:40:46,989 --> 00:40:50,242
Waren ze materialistisch en hooghartig?
534
00:40:52,578 --> 00:40:54,955
Waren ze anders dan wij?
535
00:40:56,248 --> 00:40:59,918
Kom nou. Dacht je dat God
je gedrag door de vingers zou zien?
536
00:41:03,213 --> 00:41:06,550
Er zijn continu overstromingen
en huizen staan op palen...
537
00:41:06,550 --> 00:41:09,678
...omdat de armen
moesten bloeden voor deze stad.
538
00:41:11,847 --> 00:41:13,557
Dus vergis je niet.
539
00:41:14,141 --> 00:41:19,688
Vergelding van categorie 4
raast op ons af met 246 km/u...
540
00:41:19,688 --> 00:41:24,026
...en zijn naam is Stan,
de 41e storm van het jaar.
541
00:41:25,110 --> 00:41:29,573
- Flikker op met je verbond, zei de Heer.
- Hé, Alana. Zo is het genoeg.
542
00:41:29,573 --> 00:41:32,117
God gaat alles wegvagen
en opnieuw beginnen.
543
00:41:32,117 --> 00:41:33,952
En wie mogen er blijven leven?
544
00:41:33,952 --> 00:41:38,874
Mijn vader blijkbaar niet.
Hij koopt overheidsfunctionarissen om.
545
00:41:41,043 --> 00:41:45,088
Ik heb niet de tijd
om Gods oordeel af te wachten.
546
00:41:46,757 --> 00:41:51,386
- Stil maar. Even tot bedaren komen.
- Daarom heb ik de politie gebeld.
547
00:41:51,386 --> 00:41:56,558
- Ze moet nou ophouden.
- Hé. Alana, zo is het genoeg.
548
00:41:56,558 --> 00:42:01,438
Denk erom, als volgeling van de wet
moet je je vader en moeder eren. Goed...
549
00:42:01,438 --> 00:42:04,399
- Zal ik u eens ergens aan herinneren?
- Rustig maar.
550
00:42:04,399 --> 00:42:07,611
- Alpha, speel 'Marshall Zucker...
- We gaan terug.
551
00:42:07,611 --> 00:42:13,158
- ...17 juli 2037' af.
- We leven in tijden van crisis.
552
00:42:14,493 --> 00:42:20,374
Niet ver hiervandaan zitten er
klimaatvluchtelingen zonder eten en water.
553
00:42:21,416 --> 00:42:22,751
En reken maar...
554
00:42:22,751 --> 00:42:26,922
...dat leiders die werkeloos toekijken
ook schuldig zijn.
555
00:42:28,298 --> 00:42:32,261
Zoals Elie Wiesel al zei:
'We moeten een kant kiezen.
556
00:42:32,261 --> 00:42:36,682
{\an8}Met onpartijdigheid help je
de onderdrukker, niet het slachtoffer.'
557
00:42:38,475 --> 00:42:41,103
Maar u ging weg uit Israël, hè?
558
00:42:41,854 --> 00:42:46,984
- U liet die vluchtelingen aan hun lot over.
- Je weet niet hoe het er daar aan toeging...
559
00:42:46,984 --> 00:42:50,821
- ...en waarom ik wegging.
- U keek hier weer werkeloos toe...
560
00:42:50,821 --> 00:42:54,408
...terwijl uw geliefde daklozen
hun onderdak kwijtraakten.
561
00:42:54,408 --> 00:42:56,869
- Ik wist 't niet.
- Of wilde het niet weten.
562
00:43:13,010 --> 00:43:14,761
U kunt geen ontslag nemen.
563
00:43:14,761 --> 00:43:18,807
Ja, natuurlijk wel. Dat doe je
als je je ambt te schande maakt.
564
00:43:18,807 --> 00:43:22,436
Dus we laten ons
door een 13-jarige de les lezen?
565
00:43:22,436 --> 00:43:26,481
Misschien moet zij rabbi worden.
Zij heeft de daklozen niet verraden.
566
00:43:26,481 --> 00:43:31,111
En wat dan nog? Maakt 't ons betere mensen
als we stilletjes ten onder gaan?
567
00:43:31,987 --> 00:43:35,407
Misschien had Alana Goldblatt gelijk
en is dit Sodom en Gomorra.
568
00:43:35,407 --> 00:43:39,203
Waar heeft u 't over? Er verandert hier
niemand in 'n zoutpilaar.
569
00:43:39,203 --> 00:43:41,330
We hebben beschermde status.
570
00:43:42,456 --> 00:43:45,292
Wat... U zei
dat we hier volgend jaar zouden zijn.
571
00:43:45,292 --> 00:43:47,628
Wat is dit nou?
572
00:43:52,090 --> 00:43:53,759
Draait je pa de bak in?
573
00:43:53,759 --> 00:44:00,140
De gevangenis van Miami is al overstroomd,
dus ze hebben hem naar Raiford gebracht.
574
00:44:00,766 --> 00:44:03,727
- Ben je nu dan een wees?
- Technisch gezien niet.
575
00:44:07,231 --> 00:44:10,484
M'n pa heeft nog 'n snorkelboot.
We vertrekken binnenkort.
576
00:44:12,528 --> 00:44:15,697
Alpha, wanneer komt Stanley aan land?
577
00:44:16,615 --> 00:44:20,827
Orkaan Stanley komt
naar verwachting om 20.00 uur aan land.
578
00:44:20,827 --> 00:44:25,958
De stormvloed zal naar verwachting
meer dan acht meter hoog zijn.
579
00:44:25,958 --> 00:44:28,627
En de zeedijk? Die houdt het toch wel?
580
00:44:28,627 --> 00:44:34,132
De Biscayne Bay-zeedijk is bestand
tegen vloedgolven tot 7,5 meter hoog.
581
00:44:36,885 --> 00:44:38,595
Alana, Max moet nu echt gaan.
582
00:44:39,763 --> 00:44:41,807
Je kunt maar beter gaan.
583
00:44:41,807 --> 00:44:43,976
- Zie ik je weer terug?
- Wie weet.
584
00:45:09,543 --> 00:45:14,339
Sukkels. Je hebt de synagoge gered.
Elders verloopt ook niet alles vlekkeloos.
585
00:45:14,339 --> 00:45:17,968
- Mam.
- Je vader zou apetrots op je zijn.
586
00:45:17,968 --> 00:45:21,305
- Dat weet je toch wel?
- Oké. Waarom gebruik je een avatar?
587
00:45:21,305 --> 00:45:24,683
- Wat is een 'atabar'? Iets met seks?
- Het is... Nee.
588
00:45:24,683 --> 00:45:26,727
Krijg je hulp van je zus?
589
00:45:26,727 --> 00:45:30,606
Ga terug naar de synagoge
en zeg tegen die Margo Tillman...
590
00:45:30,606 --> 00:45:36,028
...dat je moeder weet dat ze de golfprof
op Mar-a-Lago vroeger aftrekbeurten gaf.
591
00:45:36,028 --> 00:45:38,989
Volgens het nieuws moeten we evacueren...
592
00:45:38,989 --> 00:45:44,369
- Dus het is goed dat je bent vertrokken.
- Je was toch een spirituele hulpverlener?
593
00:45:44,369 --> 00:45:46,079
De mensen hebben je nodig.
594
00:45:46,079 --> 00:45:50,626
De mensen van Temple Israel
hebben hun rabbi nodig.
595
00:45:50,626 --> 00:45:52,753
Nee, ik ben hun rabbi niet meer.
596
00:45:52,753 --> 00:45:56,798
- Ik hoor je niet. Ik verstond...
- Ik ben hun rabbi niet meer, zei ik.
597
00:45:57,299 --> 00:45:58,759
Wat ben je dan?
598
00:46:02,012 --> 00:46:04,848
Ga terug naar de synagoge en zeg...
599
00:46:10,229 --> 00:46:15,567
Veiligheidswaarschuwing. De zeedijk
in Biscayne Bay heeft het begeven.
600
00:46:16,068 --> 00:46:17,819
Zoek hoger gelegen gebied op.
601
00:46:34,044 --> 00:46:37,464
Ik wist niet wie ik moest bellen.
De pompen begeven het.
602
00:46:39,132 --> 00:46:40,175
De Thora.
603
00:46:57,985 --> 00:46:58,944
Oké.
604
00:47:19,798 --> 00:47:20,674
Kan jij...
605
00:47:33,562 --> 00:47:35,856
- Doe er wat omheen.
- Ja. Zo ja.
606
00:47:36,356 --> 00:47:41,278
- Gewoon... Even... Ja, toch?
- Zo moet het lukken.
607
00:47:41,278 --> 00:47:44,489
Volgens mij komt het zo wel goed.
608
00:47:50,287 --> 00:47:51,371
Weg hier.
609
00:47:55,334 --> 00:48:00,297
Een storm treft een stadje.
Het zou zomaar dat van jou kunnen zijn.
610
00:48:01,131 --> 00:48:03,759
De regen laat al gauw het water stijgen.
611
00:48:04,384 --> 00:48:08,263
Ondertussen snelt de rabbi
naar de synagoge om de Thora te redden.
612
00:48:15,020 --> 00:48:17,022
De rabbi gaat de straat op...
613
00:48:17,022 --> 00:48:20,734
...als Moishe, de slager, eraan komt kanoën.
'Stap in, rabbi.'
614
00:48:20,734 --> 00:48:22,444
En jouw auto?
615
00:48:22,986 --> 00:48:24,655
Het water stijgt snel.
616
00:48:25,322 --> 00:48:29,910
'Nee,' zegt de rabbi. 'Ik vertrouw
op de Heer. Hij zal me redden.'
617
00:48:30,536 --> 00:48:33,580
- Het water blijft stijgen.
- Kijk dan toch, rabbi.
618
00:48:37,668 --> 00:48:42,256
Technisch gezien
ben ik hier de rabbi niet meer.
619
00:48:47,344 --> 00:48:48,428
Kijk.
620
00:48:50,514 --> 00:48:52,474
- Zien ze ons?
- Weet ik niet.
621
00:49:02,025 --> 00:49:05,112
- Hé. Hé.
- Hier beneden.
622
00:49:05,696 --> 00:49:08,073
Hé. Wat moeten we nu?
623
00:49:10,742 --> 00:49:11,952
We gaan naar boven.
624
00:49:15,706 --> 00:49:18,792
De rabbi baant zich een weg
naar hoger gelegen gebied...
625
00:49:18,792 --> 00:49:21,503
...als Benjamin
op hem af zoeft met een motorboot.
626
00:49:22,129 --> 00:49:24,423
'Kom op, rabbi. U moet hier weg.
627
00:49:24,923 --> 00:49:28,844
De dijk kan elk moment doorbreken.'
Maar de rabbi wuift hem weg.
628
00:49:28,844 --> 00:49:32,806
'Ik geloof in de Thora.
De Heer zal me beschermen.'
629
00:49:32,806 --> 00:49:35,058
Ik help u wel, rabbi.
630
00:49:37,394 --> 00:49:43,692
Hé. Noem me maar Marshall.
Dat zou ik fijn vinden.
631
00:49:49,323 --> 00:49:51,200
De dijk breekt inderdaad door.
632
00:49:51,200 --> 00:49:55,329
De vloed raast door het stadje
en vaagt onderweg alles weg.
633
00:49:58,207 --> 00:50:01,877
De rabbi houdt de Thora stevig vast
terwijl hij meegevoerd wordt.
634
00:50:02,586 --> 00:50:06,840
Uiteindelijk blijft hij hangen achter
de bovenste takken van de hoogste boom...
635
00:50:24,316 --> 00:50:26,068
...als er een helikopter verschijnt.
636
00:50:28,070 --> 00:50:32,074
Een agent roept via een megafoon:
'Grijp de ladder, rabbi.
637
00:50:32,074 --> 00:50:33,992
Dit is uw laatste kans.'
638
00:50:34,993 --> 00:50:40,958
Maar de rabbi houdt vol dat-ie verlost zal
worden. En zoals verwacht verdrinkt hij.
639
00:50:42,835 --> 00:50:46,296
De vrome rabbi gaat naar de hemel
waar hij vraagt:
640
00:50:47,047 --> 00:50:49,633
'Heer, ik vertrouwde volledig op U.
641
00:50:50,968 --> 00:50:53,011
Waarom heeft U mij niet gered?'
642
00:51:02,062 --> 00:51:04,857
Kom op, rabbi. Maak hem af.
643
00:51:06,149 --> 00:51:10,737
Dus, God wendt zich tot de rabbi en zegt:
644
00:51:10,737 --> 00:51:14,491
'Ik stuurde twee boten en een helikopter.
Was dat niet genoeg?'
645
00:51:18,245 --> 00:51:20,330
Nu zijn we allemaal dakloos, rabbi.
646
00:51:21,623 --> 00:51:22,958
Het spijt me, Elijah.
647
00:51:34,386 --> 00:51:35,637
U heeft het gered.
648
00:51:36,889 --> 00:51:37,890
Jij ook.
649
00:51:39,308 --> 00:51:42,394
- Ik ben blij dat u nog leeft.
- Ik ook.
650
00:51:48,317 --> 00:51:51,612
Hé, rabbi,
u had mijn vraag nog niet beantwoord.
651
00:51:51,612 --> 00:51:55,282
Welke vraag bedoel je precies, Alana?
Je hebt er zoveel.
652
00:51:55,282 --> 00:52:00,621
Als God van ons houdt, waarom grijpt hij
dan niet in? Waarom al die ellende?
653
00:52:00,621 --> 00:52:02,497
Dat wil ik ook wel weten.
654
00:52:08,170 --> 00:52:11,590
Mozes stelde God dezelfde vraag.
655
00:52:12,966 --> 00:52:14,218
'Waarom al die ellende?
656
00:52:15,844 --> 00:52:17,804
U kunt er toch een einde aan maken?'
657
00:52:18,764 --> 00:52:20,933
En gaf God hem een antwoord?
658
00:52:22,851 --> 00:52:23,852
Ja.
659
00:52:25,062 --> 00:52:26,146
Wat zei hij dan?
660
00:52:28,941 --> 00:52:33,237
Het kwam op het volgende neer:
'Je zou het toch niet begrijpen...
661
00:52:33,237 --> 00:52:35,614
...want jij bent een mens en ik God.'
662
00:52:37,950 --> 00:52:39,910
Is dat nou het antwoord?
663
00:52:42,371 --> 00:52:45,624
Dat we mens zijn? Ja, dat moet wel.
664
00:53:01,723 --> 00:53:03,517
Volgens mij is het antwoord...
665
00:53:06,103 --> 00:53:07,479
...dat 't van ons afhangt.
666
00:55:06,682 --> 00:55:09,184
TER NAGEDACHTENIS AAN KATHRYN KATES
667
00:55:10,102 --> 00:55:12,104
Vertaling: Jenneke Takens