1
00:00:06,006 --> 00:00:07,966
SIRI DOKUMENTARI ASLI NETFLIX

2
00:00:11,845 --> 00:00:13,965
Tak kira siapa awak,
awak cuma ada hidup awak.

3
00:00:14,055 --> 00:00:17,055
Dalam buku, ada berzilion kehidupan.
Ada berzilion benda.

4
00:00:17,142 --> 00:00:20,232
Bagi saya, ia satu cara menjadi kaya.

5
00:00:20,311 --> 00:00:22,271
Sebab ini saya tak kisah dengan wang.

6
00:00:22,355 --> 00:00:25,185
Apabila awak boleh membaca,
awak sangat kaya.

7
00:00:25,275 --> 00:00:28,235
Maksud saya, sangat kaya
yang kalau selalu membaca,

8
00:00:28,319 --> 00:00:30,779
awak tiada masa
memikirkan wang, perkara kecil,

9
00:00:30,864 --> 00:00:32,624
sementara membaca sesuatu yang besar.

10
00:00:35,660 --> 00:00:38,830
Awak rasa wujudkah
pembaikan politik yang mengekang?

11
00:00:39,164 --> 00:00:42,254
Dia nak tahu jika saya rasa ada
pembaikan politik yang mengekang.

12
00:00:42,333 --> 00:00:44,003
PIDATO UMUM - FRAN LEBOWITZ SENDIRI!

13
00:00:44,085 --> 00:00:46,585
Jawapan saya ialah saya boleh bernafas.

14
00:01:25,627 --> 00:01:26,797
Saya duduk di mana?

15
00:01:26,878 --> 00:01:30,088
Kita akan pergi meja ke meja.
Awak akan pilih meja.

16
00:01:30,173 --> 00:01:32,013
Lihat tempat mana awak nak.

17
00:01:32,926 --> 00:01:35,466
- Gerakkan ia ke sini. Bagaimana?
- Tak apa.

18
00:01:36,721 --> 00:01:38,101
Makanannya teruk.

19
00:01:40,141 --> 00:01:45,691
KHIDMAT PERPUSTAKAAN

20
00:01:45,772 --> 00:01:48,862
Membaca satu cita rasa.
Ini kepercayaan saya tentang membaca.

21
00:01:48,942 --> 00:01:50,192
Ia cuma cita rasa.

22
00:01:50,276 --> 00:01:55,816
Jika awak membesar
dalam suasana yang ada buku,

23
00:01:55,907 --> 00:01:58,987
sebab ia di rumah awak
atau awak dibawa ke perpustakaan

24
00:01:59,077 --> 00:02:01,327
atau ada perpustakaan di sekolah awak,

25
00:02:01,454 --> 00:02:05,794
ada yang mula suka membaca,
dan ada yang tidak.

26
00:02:05,875 --> 00:02:08,495
Saya percaya ia cuma cita rasa.

27
00:02:08,586 --> 00:02:13,006
Ketika saya pandai membaca,
ia sukar dipercayai bagi saya.

28
00:02:13,508 --> 00:02:14,878
Seperti, dunia menjadi…

29
00:02:15,552 --> 00:02:18,562
Saya gembira sebelum itu.
Masa kecil saya bahagia.

30
00:02:18,638 --> 00:02:24,348
Tapi membaca buat…
Dunia saya jadi sebilion kali lebih besar.

31
00:02:24,435 --> 00:02:28,305
Dulu, itulah tujuan membaca.
Sekarang tak lagi.

32
00:02:28,398 --> 00:02:34,648
Kini, orang selalu kata,
"Tiada buku tentang orang macam saya.

33
00:02:34,737 --> 00:02:37,907
Saya tak nampak diri dalam buku."
Saya selalu fikir…

34
00:02:37,991 --> 00:02:41,081
"Awak nampak diri dalam buku?"
Saya selalu fikir, "Tak."

35
00:02:41,161 --> 00:02:45,421
Buku bukannya cermin. Ia sepatutnya pintu!

36
00:02:46,583 --> 00:02:50,213
Saya tak pernah nampak diri dalam buku.

37
00:02:50,295 --> 00:02:52,255
Saya tak pernah terfikir pun.

38
00:02:54,090 --> 00:02:56,510
Bahkan semasa kecil,
ia tak pernah berlaku.

39
00:02:56,593 --> 00:02:58,893
Apabila pandai membaca, saya cuma suka.

40
00:02:59,512 --> 00:03:04,022
Dulu ada watak rekaan
bernama "pembaca biasa."

41
00:03:05,268 --> 00:03:08,808
- Saya tak tahu apa berlaku.
- Ia diganti oleh penulis biasa.

42
00:03:10,315 --> 00:03:11,265
Betul tak?

43
00:03:11,816 --> 00:03:14,646
Saya rasa orang dulu
lebih terbuka dengan buku.

44
00:03:14,736 --> 00:03:17,656
Awak rasa betul tak?
Saya maksudkan begitu.

45
00:03:19,741 --> 00:03:22,291
Saya rasa mereka tak kisah,

46
00:03:22,827 --> 00:03:26,207
dan mungkin mereka akan cari dunia

47
00:03:27,165 --> 00:03:30,125
atau alam alternatif
atau pun imaginasi lain.

48
00:03:30,210 --> 00:03:35,260
Tapi awak pernah sebut,
dan saya rasa ia memang benar.

49
00:03:36,257 --> 00:03:42,097
Ramai pembaca mencari
replika hidup mereka.

50
00:03:42,180 --> 00:03:43,180
Mereka sendiri.

51
00:03:43,264 --> 00:03:45,814
Saya rasa pembaca, dalam erti kata…

52
00:03:45,892 --> 00:03:48,772
Saya pembaca buku yang saya tulis.

53
00:03:48,853 --> 00:03:52,523
Awak memang, tapi pembaca lain tak.
Saya cuba ingatkan awak itu.

54
00:03:53,524 --> 00:03:55,614
Pembaca lain bukan awak.

55
00:03:56,277 --> 00:03:57,397
Ya, betul.

56
00:03:58,655 --> 00:04:04,325
Awak kata "kita." Awak pernah sebut.
"Fran, apabila menulis, awak kata "awak."

57
00:04:04,827 --> 00:04:07,207
Ini yang saya tulis.
Awak ada satu cadangan.

58
00:04:07,288 --> 00:04:11,378
"Awak kata 'awak' di sini,
tapi awak tak patut kata "awak."

59
00:04:11,459 --> 00:04:14,709
Awak patut kata "kami."
Saya kata, "Kenapa?"

60
00:04:14,796 --> 00:04:16,916
Awak kata, "Sebab ia menarik pembaca."

61
00:04:17,006 --> 00:04:19,836
Saya kata,
"Tapi saya tak nak tarik pembaca."

62
00:04:20,760 --> 00:04:24,350
Saya kata, "Maksud saya, 'awak.'"

63
00:04:25,682 --> 00:04:27,432
Saya kata, "Saya bukan tuan rumah!"

64
00:04:31,729 --> 00:04:34,069
Saya kata, "Saya bukan tuan rumah.
Saya pendakwa."

65
00:04:35,900 --> 00:04:38,650
Dan awak tuan rumah.
Awak nak jemput mereka.

66
00:04:38,736 --> 00:04:40,196
-   Ya.
-   Ya.

67
00:04:40,280 --> 00:04:44,410
Saya bekerja keras. Tolonglah!

68
00:04:55,253 --> 00:04:58,343
Baru-baru ini, saya beli kamus trengkas.

69
00:04:59,215 --> 00:05:02,175
Jika nampak buku tertentu,
saya akan cuba beli.

70
00:05:02,260 --> 00:05:05,600
Saya ada banyak kamus.

71
00:05:06,347 --> 00:05:08,177
Saya tak pernah jumpa kamus trengkas.

72
00:05:08,266 --> 00:05:12,396
Saya beli bukan sebab
saya tahu trengkas, tapi sebab tiada.

73
00:05:12,478 --> 00:05:15,568
Kadangkala awak di sini,
dan samalah di Strand,

74
00:05:15,648 --> 00:05:18,858
di mana mereka beli buku lama,
dan ia dibuka…

75
00:05:18,943 --> 00:05:21,573
Saya pernah ke kedua-duanya,
kedai ini dan Strand,

76
00:05:21,654 --> 00:05:24,414
apabila saya tanya
berapa buku itu, dia jawab,

77
00:05:24,490 --> 00:05:27,700
"Awak jumpa di mana? Awak tak…"
"Saya merangkak bawah meja."

78
00:05:27,785 --> 00:05:30,155
"Awak tak sepatutnya ke sana."

79
00:05:30,246 --> 00:05:33,786
Apabila saya jumpa kamus trengkas itu
dan bawa ke depan,

80
00:05:33,875 --> 00:05:36,955
wanita itu kata,
"Saya sangka awak akan beli."

81
00:05:37,628 --> 00:05:41,378
Sangat berbeza berada di kedai buku
daripada memesan buku.

82
00:05:41,883 --> 00:05:45,013
Saya tiada komputer,
tapi saya boleh minta kawan,

83
00:05:45,094 --> 00:05:46,684
"Belikan ini di Amazon boleh?"

84
00:05:46,763 --> 00:05:49,353
Tapi saya nak buku itu,
dan ia bukannya sama.

85
00:05:49,432 --> 00:05:53,142
Meninjau di kedai buku, awak rasa,
"Apa ini? Apa itu? "

86
00:05:53,227 --> 00:05:54,767
Banyak yang awak jumpa.

87
00:05:54,854 --> 00:05:58,904
Saya ingat lagi kedai-kedai buku
terpakai di Fourth Avenue,

88
00:05:58,983 --> 00:06:00,073
DI 4TH AVENUE PADA 1925

89
00:06:00,151 --> 00:06:02,821
Mereka bertahan selama orang di sana,

90
00:06:02,904 --> 00:06:06,034
sebab mereka takkan jual awak buku.

91
00:06:06,115 --> 00:06:08,525
Lelaki yang duduk saja, baca buku.

92
00:06:08,618 --> 00:06:12,748
Mereka duduk saja. Awak masuk.
Mereka pandang, rasa jengkel. Awak tahu?

93
00:06:12,830 --> 00:06:17,500
Awak akan ambil buku. "Berapa ini?"

94
00:06:19,754 --> 00:06:23,304
Kini, cuma ada Strand di Fourth Avenue.
Tiada yang lain lagi.

95
00:06:24,884 --> 00:06:28,974
Bangunan persendirian ini dari
sudut pandangan… bangunan persendirian.

96
00:06:29,472 --> 00:06:32,392
Saya tahu mereka tawarkan
pemilik bangunan ini,

97
00:06:32,475 --> 00:06:35,185
iaitu pemilik kedai buku itu,
wang yang banyak.

98
00:06:35,269 --> 00:06:36,649
Berjuta dolar.

99
00:06:37,146 --> 00:06:39,516
Awak takkan dapat
berjuta dolar menjual buku,

100
00:06:39,607 --> 00:06:42,067
walaupun awak mula jual pada 1925.

101
00:06:42,151 --> 00:06:43,651
Mereka enggan jual.

102
00:06:44,779 --> 00:06:47,619
Memiliki kedai buku
bukan jalan menuju kekayaan.

103
00:06:47,698 --> 00:06:51,488
Mereka ada kedai buku
sebab sukakan buku, awak tahu?

104
00:06:51,577 --> 00:06:54,657
Setiap kedai buku
ada kemusababan tertentu.

105
00:06:54,747 --> 00:06:56,707
Ada kedai buku yang awak perlu tahu.

106
00:06:56,791 --> 00:06:59,001
Bukan sebab ia haram,

107
00:06:59,085 --> 00:07:02,045
tapi sebab ia berada
di tingkat lima bangunan.

108
00:07:02,130 --> 00:07:06,180
Orang akan kata,
"Di tingkat lima bangunan di 12th Street,

109
00:07:06,259 --> 00:07:08,139
ada kedai buku komunis."

110
00:07:08,761 --> 00:07:13,521
Okey, ini bukan perniagaan
yang menguntungkan.

111
00:07:13,599 --> 00:07:15,439
dan saya tak pernah jadi komunis,

112
00:07:15,518 --> 00:07:18,308
tapi saya fikir, "Yakah?
Saya nak tengok buku itu."

113
00:07:18,396 --> 00:07:20,766
Saya beli sebab saya tiada buku komunis.

114
00:07:20,857 --> 00:07:23,607
Saya fikir, "saya tiada
buku komunis di rumah."

115
00:07:23,693 --> 00:07:24,783
Saya akan baca.

116
00:07:25,653 --> 00:07:28,363
Ini antara sebab komunisme gagal.
Tiada penulis bagus.

117
00:07:37,081 --> 00:07:41,211
MAKLUMAT ADALAH CAHAYA.
MAKLUMAT, TENTANG SEGALANYA, CAHAYA.

118
00:07:47,967 --> 00:07:51,097
BUKU ADALAH HARTA BERNILAI DI DUNIA

119
00:07:51,179 --> 00:07:55,019
DAN WARISAN BERNILAI
KEPADA GENERASI DAN NEGARA.

120
00:07:55,099 --> 00:07:59,019
ALAM SEMESTA TERHASIL
DARIPADA CERITA, BUKAN ATOM.

121
00:08:13,326 --> 00:08:15,576
Orang masih ada buku. Awak tak boleh…

122
00:08:15,661 --> 00:08:18,371
Satu perkara tentang buku,
awak tak boleh dermakan.

123
00:08:19,582 --> 00:08:21,922
Saya selalu semak
buku-buku saya setiap tahun,

124
00:08:22,001 --> 00:08:24,711
buku yang saya tak nak.
Sesiapa pun boleh ambil.

125
00:08:24,795 --> 00:08:28,755
Mana-mana sekolah,
perpustakaan di sekolah.

126
00:08:28,841 --> 00:08:32,301
Kini, tiada siapa nak ambil,
sebab ia memenuhi ruang.

127
00:08:32,386 --> 00:08:38,726
Saya memang tak mampu buang buku.

128
00:08:38,809 --> 00:08:43,399
Saya tak boleh buang buku.
Bagi saya, ia macam buang manusia.

129
00:08:43,481 --> 00:08:47,571
Maksud saya… Ada ramai
manusia yang saya lebih sanggup buang.

130
00:08:47,652 --> 00:08:51,492
Bagi saya, buku sesuatu yang
paling rapat dengan manusia,

131
00:08:51,572 --> 00:08:53,872
jadi, saya tak boleh buang.

132
00:08:53,950 --> 00:08:59,830
Kadangkala saya nampak buku
dalam tong sampah dan ia teruk.

133
00:08:59,914 --> 00:09:03,674
Walaupun ia kritikan teruk tentang awak,
saya tak boleh dermakan.

134
00:09:03,751 --> 00:09:06,961
Walaupun ia cuma sampah
yang tak patut dibukukan,

135
00:09:07,046 --> 00:09:10,126
yang saya juga dapat,
dan semakin bertimbun.

136
00:09:10,216 --> 00:09:13,886
Sesiapa yang datang,
mereka lihat dan saya selalu kata…

137
00:09:13,970 --> 00:09:17,930
Ada timbunan buku.
"Ambillah. Apa saja yang awak nak."

138
00:09:18,015 --> 00:09:20,685
"Ini nampak menarik."
Saya rasa, "Tak, tapi ambillah."

139
00:09:20,768 --> 00:09:25,108
Awak baca banyak penulis baru?
Awak banyak baca?

140
00:09:25,189 --> 00:09:28,189
Ya. Saya banyak membaca.
Hampir sepanjang masa.

141
00:09:28,276 --> 00:09:29,896
Pada dasarnya, saya ulat buku.

142
00:09:29,986 --> 00:09:32,606
Bagaimana awak dalami buku,
walaupun tahu,

143
00:09:32,697 --> 00:09:36,487
walaupun fokus yang bagus,
ada banyak lagi awak boleh baca.

144
00:09:36,576 --> 00:09:39,036
Saya sentiasa ada,
walaupun semakin sukar,

145
00:09:39,120 --> 00:09:42,790
ramai kawan yang lebih tua berkata,
"Apa? Awak belum baca ini?"

146
00:09:43,249 --> 00:09:44,749
Mereka beritahu, dan saya baca.

147
00:09:44,834 --> 00:09:49,464
Saya juga melihat-lihat di kedai buku,
tapi ia semakin kurang.

148
00:09:49,547 --> 00:09:53,047
Saya selalu fikirkan itu,
dan jika ada orang syorkan buku

149
00:09:53,134 --> 00:09:56,054
dan saya rasa ia baik, saya beli.

150
00:09:56,137 --> 00:09:57,887
Jika saya disyorkan buku

151
00:09:57,972 --> 00:10:00,812
dan saya tak suka,

152
00:10:00,891 --> 00:10:03,191
saya geram dengan pencadang itu.

153
00:10:03,769 --> 00:10:08,149
Saya pernah jerit seseorang,
panggil mereka dan jerit,

154
00:10:08,232 --> 00:10:12,322
sebab dia beri petikan buku
yang saya beli.

155
00:10:12,403 --> 00:10:14,413
Saya di kedai.
Tak pernah dengar buku ini.

156
00:10:14,488 --> 00:10:16,948
Saya nampak petikan
daripada penulis hebat ini.

157
00:10:17,033 --> 00:10:18,283
Saya beli buku itu.

158
00:10:18,367 --> 00:10:21,247
Saya baca buku itu. Ia buku yang teruk.

159
00:10:21,329 --> 00:10:25,999
Saya telefon dia. Saya kata,
"Kenapa dengan awak? Saya baru baca."

160
00:10:26,083 --> 00:10:28,923
Dia kata, "Saya kenal dia."

161
00:10:29,003 --> 00:10:33,133
Saya kata, "Sebelum awak
buat begini lagi, telefon saya.

162
00:10:33,215 --> 00:10:37,175
Kata, 'Fran, petikan saya
ada di buku itu, tapi ia tak bagus."

163
00:10:37,261 --> 00:10:42,851
Ada buku, terutamanya
buku yang sangat disyorkan

164
00:10:42,933 --> 00:10:45,523
yang semua orang kata, "Dia genius."

165
00:10:45,603 --> 00:10:48,273
Saya dapatkan buku itu.
Saya tunduk kepada tekanan ini.

166
00:10:48,356 --> 00:10:51,436
Orang tanya, "Macam mana?
Hebat tak? Awak dah baca?"

167
00:10:51,525 --> 00:10:54,105
Saya sedar. Saya kata,
"Saya baca sebahagiannya."

168
00:10:54,195 --> 00:10:55,565
"Apa? Awak tak suka?"

169
00:10:55,655 --> 00:11:00,025
Saya kata, "Tak. Lebih teruk.
Saya terlupa pernah baca."

170
00:11:00,117 --> 00:11:01,487
Bagi saya, itu paling teruk.

171
00:11:01,577 --> 00:11:05,747
"Saya terlupa pernah baca." lebih teruk
daripada, "Saya tutup sambil marah,"

172
00:11:05,831 --> 00:11:08,081
Saya tak tutup sambil marah.
Saya letak tepi.

173
00:11:08,167 --> 00:11:10,917
Telefon berbunyi, atau masa untuk makan,

174
00:11:11,003 --> 00:11:14,133
dan dalam tempoh itu,
saya terlupa membacanya.

175
00:11:16,008 --> 00:11:17,508
Ini jabatan genealogi?

176
00:11:17,593 --> 00:11:18,843
Ya, betul.

177
00:11:18,928 --> 00:11:21,718
Bila keluarga awak datang?
Sebab ada beberapa buku.

178
00:11:21,806 --> 00:11:23,466
Italians to America.

179
00:11:23,557 --> 00:11:25,977
1910. 1909.

180
00:11:26,060 --> 00:11:28,730
Saya tak ingat di mana ia. Ia ada banyak…

181
00:11:28,813 --> 00:11:31,523
- Ada orang Norway di sini. Siapa kisah?
- Siapa kisah?

182
00:11:32,108 --> 00:11:36,568
Orang bawah 40 tahun, mereka tiada apa.

183
00:11:37,363 --> 00:11:39,243
Tiada apa-apa. Tiada buku, tiada rekod.

184
00:11:39,323 --> 00:11:42,083
Mereka ada dalam mesin ini.
Semua dalam mesin.

185
00:11:42,868 --> 00:11:45,828
Tiada. Di mana saya lihat?

186
00:11:48,249 --> 00:11:51,129
Mayflower Families, 12 jilid.

187
00:11:51,919 --> 00:11:54,259
Saya selalu bayangkan ia bot kecil.

188
00:11:54,338 --> 00:11:57,928
- Sangat kecil.
- Dinaiki beberapa WASP.

189
00:11:58,008 --> 00:12:00,508
Ia mungkin sebab
kenapa keluarga saya tak naik.

190
00:12:00,594 --> 00:12:02,304
Mereka rasa, "Terlalu sesak!

191
00:12:02,805 --> 00:12:05,765
Mari tunggu beberapa ratus tahun lagi

192
00:12:05,850 --> 00:12:08,480
dan naik kelas dek ke Pulau Ellis
terus ke New York. "

193
00:12:09,979 --> 00:12:11,229
Sini. Saya tak tahu…

194
00:12:11,313 --> 00:12:12,943
- Sini.
- Awak jumpa buku Itali itu?

195
00:12:13,023 --> 00:12:15,573
Ya. Italians to America.

196
00:12:16,026 --> 00:12:18,606
- Di mana awak?
-1893, 1895.

197
00:12:19,572 --> 00:12:22,622
- Tahun berapa mereka datang?
- 1910, rasanya.

198
00:12:23,325 --> 00:12:28,655
1903, 1904, 1905.

199
00:12:29,665 --> 00:12:34,745
Saya takut awak sampai baru lagi.
Mereka belum tulis lagi.

200
00:12:42,803 --> 00:12:45,773
Selesai. Saya suka
permainan atas meja, tuan.

201
00:12:48,642 --> 00:12:53,772
Tumpang tanya, saya ingat awak
cari penyakit berjangkit di sini.

202
00:12:55,733 --> 00:12:59,573
Malangnya, puan,
ia dah terbukti secara saintifik

203
00:12:59,653 --> 00:13:02,663
kurang bijak itu diwarisi secara genetik,

204
00:13:02,740 --> 00:13:05,240
jadi ia boleh berjangkit.

205
00:13:06,160 --> 00:13:10,330
Kami cuba halang orang bawahan
daripada bergaul dengan rakyat kami.

206
00:13:12,082 --> 00:13:13,382
Visi yang moden.

207
00:13:15,294 --> 00:13:17,424
- Awak tahu filem Golden Door?
- Ya.

208
00:13:17,505 --> 00:13:19,165
Saya rasa ia sangat bagus

209
00:13:19,256 --> 00:13:22,546
sebab ada banyak perkara
tentang pendatang yang saya tak tahu.

210
00:13:22,635 --> 00:13:27,845
Saya tak tahu betapa ketatnya
pintu masuk Pulau Ellis.

211
00:13:27,932 --> 00:13:31,102
Tapi saya tahu moyang saya,

212
00:13:31,185 --> 00:13:33,805
sewaktu dia datang ke sini dari Rusia,

213
00:13:34,855 --> 00:13:38,395
ditahan sebab ada konjunktivitis.

214
00:13:39,318 --> 00:13:45,028
Okey, dia ditangkap atas bot
yang menarik. Bukan Mayflower.

215
00:13:45,115 --> 00:13:49,405
Tiada… Ia boleh sembuh
dengan antibiotik, tapi tiada ketika itu.

216
00:13:49,495 --> 00:13:52,615
Jadi, mereka kata,
"Awak perlu kekal dikuarantin."

217
00:13:52,706 --> 00:13:55,036
Mereka tahu ia berjangkit.

218
00:13:55,125 --> 00:13:58,665
"Jika sembuh lagi beberapa hari,
okey. Jika tidak, awak kena pulang."

219
00:13:58,754 --> 00:14:00,464
Ya.

220
00:14:00,548 --> 00:14:03,878
Nasib baik dia okey, dia dibenarkan masuk.

221
00:14:03,968 --> 00:14:06,798
Orang lain disuruh pulang,
dan hidup mereka berubah.

222
00:14:06,887 --> 00:14:08,967
- Disebabkan sakit mata.
- Ya.

223
00:14:09,723 --> 00:14:10,563
Pandang bawah.

224
00:14:11,267 --> 00:14:12,097
Pandang atas.

225
00:14:13,018 --> 00:14:13,848
Bawah.

226
00:14:14,478 --> 00:14:15,308
Atas.

227
00:14:15,813 --> 00:14:19,233
Ada pelbagai pendatang
yang melalui Lower East Side.

228
00:14:19,316 --> 00:14:23,026
Bukan orang Yahudi saja.
Orang Itali dan ramai lagi.

229
00:14:23,696 --> 00:14:27,236
Tapi kini di Lower East Side,
ada Muzium Tenemen.

230
00:14:27,324 --> 00:14:29,704
Muzium Tenemen! Apa di dalamnya?

231
00:14:29,785 --> 00:14:32,575
Macam wabak tuberkulosis?

232
00:14:32,663 --> 00:14:35,173
Awak letak apa di sana? Faham tak?

233
00:14:35,249 --> 00:14:38,589
Muzium Tenemen.
Orang ramai nakkan ini? Taklah.

234
00:14:38,669 --> 00:14:42,089
Dulu awak ada tab mandi di dapur.
Ya, tolonglah.

235
00:14:42,172 --> 00:14:44,682
Bagi saya, ini seperti…

236
00:14:45,593 --> 00:14:48,143
Saya tak tahu. Nampak mengarut.

237
00:14:48,220 --> 00:14:50,970
Saya bukan nak halang orang pergi sana.

238
00:14:51,056 --> 00:14:55,186
Bukankah bagus kalau orang muda
yang tak kenal tenemen pergi lawat?

239
00:14:55,269 --> 00:14:58,609
Cara pendatang, datuk nenek saya,
membesar, ibu bapa saya.

240
00:14:58,689 --> 00:15:04,489
Ada banyak buku yang bagus
tentang era ini yang mereka tulis

241
00:15:04,570 --> 00:15:09,580
yang beri awak gambaran
yang lebih baik walaupun tiada gambar.

242
00:15:09,658 --> 00:15:12,328
Rasanya Muzium Tenemen bagus
sebab mereka boleh lihat.

243
00:15:12,411 --> 00:15:16,581
Melihat sesuatu jelasnya,
buat orang rasa, lebih mudah,

244
00:15:16,665 --> 00:15:18,415
daripada membaca.

245
00:15:18,918 --> 00:15:21,708
Tapi, Muzium Tenemen bukan tenemen.

246
00:15:26,884 --> 00:15:28,764
Ada sesiapa yang awak takkan baca?

247
00:15:29,553 --> 00:15:33,973
Kisah Henry Roth berasmara
dengan adiknya terbongkar,

248
00:15:34,058 --> 00:15:35,808
dan ia teruk.

249
00:15:36,518 --> 00:15:38,398
Tapi ia tak halang saya membacanya.

250
00:15:38,479 --> 00:15:41,019
Mestilah, awak tak boleh baca
dengan cara yang sama.

251
00:15:41,523 --> 00:15:47,113
Tapi Henry Roth juga bukan
penulis puisi pastoral sebelum itu.

252
00:15:47,196 --> 00:15:53,406
Saya tahu apabila baca penulis,
walaupun penulis fiksyen,

253
00:15:53,494 --> 00:15:56,464
ia tak tiba-tiba muncul,
apa yang orang fikir.

254
00:15:56,538 --> 00:15:59,828
Jadi, bukannya,
"Henry Roth, saya sangka dia baik."

255
00:15:59,917 --> 00:16:03,417
Saya tak fikir begitu.
Tapi dia penulis yang hebat.

256
00:16:03,504 --> 00:16:05,214
Saya takkan berhenti membacanya.

257
00:16:06,090 --> 00:16:10,260
Kalau dia masih hidup,
saya takkan cakap dengan dia.

258
00:16:10,844 --> 00:16:13,014
Tapi dia dah mati,

259
00:16:14,139 --> 00:16:15,929
dan awak patut baca dia.

260
00:16:17,267 --> 00:16:23,647
James Levine, artis yang sangat hebat. 

261
00:16:23,732 --> 00:16:26,652
Saya tak kata tak percaya tuduhan itu.

262
00:16:26,735 --> 00:16:28,275
Katakanlah ia 100% benar…

263
00:16:28,779 --> 00:16:34,699
Okey, dia bekerjaya,
mengendalikan Metropolitan Opera.

264
00:16:34,785 --> 00:16:37,955
Ya, mereka perlu pecat dia. Saya faham.

265
00:16:38,038 --> 00:16:42,288
Tapi mereka tak perlu
ambil rakamannya. Kenapa?

266
00:16:42,835 --> 00:16:44,585
Itu saya tak faham.

267
00:16:44,670 --> 00:16:48,090
Adakah ia sebab,
"Dia akan dapat duit dengan ini?"

268
00:16:48,173 --> 00:16:51,183
Maksud saya, Ia masih hebat.
Dia artis yang hebat.

269
00:16:51,260 --> 00:16:55,220
Memecat orang di mana mereka…

270
00:16:55,305 --> 00:16:57,975
Itu hanya patut
jika dia buat perkara buruk.

271
00:16:58,058 --> 00:17:01,228
Lagi-lagi perkara
yang dia dituduh lakukan.

272
00:17:01,311 --> 00:17:07,071
Tapi sebab tak baca buku orang
atau dengar muzik mereka…

273
00:17:07,151 --> 00:17:10,571
Ia mengarut bagi saya.

274
00:17:11,989 --> 00:17:17,329
Orang kata, "Awak dah tak boleh
dengar rakaman ini tanpa fikirkan itu."

275
00:17:17,411 --> 00:17:19,461
Bagi saya, "Awak tak, tapi saya boleh."

276
00:17:24,251 --> 00:17:26,841
Semasa saya kecil, tujuh atau lapan tahun,

277
00:17:26,920 --> 00:17:29,010
ibu saya belikan ini.

278
00:17:29,089 --> 00:17:31,589
Buku ini, bertajuk Six Little Cooks.

279
00:17:32,092 --> 00:17:35,552
Tak sangka ini milik saya.

280
00:17:36,138 --> 00:17:38,598
Saya masih terkejut.

281
00:17:38,682 --> 00:17:42,142
Sebab, macam yang awak nampak,
ia sangat cantik.

282
00:17:42,227 --> 00:17:45,857
Ia juga diterbitkan pada tahun 1900.

283
00:17:45,939 --> 00:17:50,739
Tak sangka saya ada sesuatu
yang nampak sangat penting.

284
00:17:51,403 --> 00:17:54,203
Samalah macam yang saya nampak penting

285
00:17:54,281 --> 00:17:57,531
sebab ia nampak macam apa 
di muzium atau perpustakaan.

286
00:17:58,452 --> 00:17:59,622
Jadi, saya suka buku ini,

287
00:17:59,703 --> 00:18:04,583
jika apa-apa berlaku kepada buku ini,
saya sangat sedih.

288
00:18:05,209 --> 00:18:08,999
Buku ini dalam keadaan yang sangat baik
dan dimiliki oleh budak tujuh tahun.

289
00:18:09,088 --> 00:18:12,088
Itulah betapa cermatnya saya dengan buku.

290
00:18:12,174 --> 00:18:15,764
Saya ingat dulu,
ketika umur yang mungkin sama,

291
00:18:15,844 --> 00:18:18,684
saya membaca buku Nancy Drew,
saya terlepas

292
00:18:18,764 --> 00:18:20,854
dan saya ambil semula dan cium.

293
00:18:21,517 --> 00:18:23,477
Mak saya kata, "Awak buat apa?"

294
00:18:23,560 --> 00:18:26,690
Saya kata, "Kalau jatuhkan buku,
awak kena cium."

295
00:18:27,314 --> 00:18:29,024
Dia kata, "Siapa yang ajar?"

296
00:18:29,525 --> 00:18:31,895
Ia diajar kepada kami di rumah ibadat.

297
00:18:31,985 --> 00:18:36,155
Jika jatuhkan kitab,
apa saja namanya, awak kena cium.

298
00:18:36,240 --> 00:18:38,740
Mak saya kata, "Ya. Bukan semua buku."

299
00:18:42,746 --> 00:18:46,576
Antara penulisan pertama awak
ialah ruang majalah Interview.

300
00:18:46,667 --> 00:18:48,627
dan selepas seketika…

301
00:18:48,710 --> 00:18:51,170
I Cover the Waterfront adalah nama…

302
00:18:51,255 --> 00:18:54,965
Tak, ruang pertama saya untuk Interview
dipanggil The Best of the Worst,

303
00:18:55,050 --> 00:18:56,680
dan ia ruang ulasan filem.

304
00:18:56,760 --> 00:18:59,560
Tapi saya hanya mengulas,
filem B pun bukan,

305
00:18:59,638 --> 00:19:03,268
dan kebanyakannya dibuat oleh
American International Pictures,

306
00:19:03,350 --> 00:19:06,770
yang buat filem tertentu, yang saya minat.

307
00:19:06,854 --> 00:19:09,404
Mereka tayangkan
di New York untuk pengedar.

308
00:19:09,481 --> 00:19:12,781
Saya akan tonton.
Saya tulis di ruang ini beberapa tahun.

309
00:19:12,860 --> 00:19:15,110
Kemudian, saya mula tulis
I Cover the Waterfront,

310
00:19:15,195 --> 00:19:17,695
yang lebih katolik.

311
00:19:17,781 --> 00:19:20,031
Ia tentang semuanya, bukan saja filem.

312
00:19:20,409 --> 00:19:22,949
- Tapi saya dah kata ada buku itu.
- Buku yang mana?

313
00:19:23,036 --> 00:19:25,536
Semua yang awak tulis
dalam Interview pada era 70-an.

314
00:19:25,622 --> 00:19:28,292
- Ulasan filem saya ada di situ.
- Betul. Ya.

315
00:19:28,375 --> 00:19:31,165
- The Best of the Worst.
- Ya, betul.

316
00:19:31,253 --> 00:19:33,513
- Semua filem AIP, ingat?
- Ya.

317
00:19:33,589 --> 00:19:37,799
Mereka tak pernah tunjuk di New York.
Mungkin di 42nd Street.

318
00:19:37,885 --> 00:19:40,675
Mereka tayangkan di New York
untuk pemilik pandu masuk.

319
00:19:41,305 --> 00:19:44,515
Sebab itu tempat mereka kerap tayangkan.

320
00:19:44,600 --> 00:19:46,850
Mereka boleh tayangkan di 1600 Broadway.

321
00:19:46,935 --> 00:19:49,515
- Ingat lagi bilik tayangan itu?
- Bilik yang hebat.

322
00:19:49,605 --> 00:19:53,275
- Sangat kotor.
- Saya dapat masuk senarai AIP ini.

323
00:19:53,358 --> 00:19:57,568
Supaya boleh tonton filem ini.
Saya baru mula menulis tentang mereka.

324
00:19:58,822 --> 00:20:01,032
Sebab mereka lebih seronok ditulis.

325
00:20:01,116 --> 00:20:03,696
Sebab saya tak berminat
nak jadi pengkritik.

326
00:20:03,785 --> 00:20:06,995
Saya berminat mencari sesuatu
yang lucu untuk ditulis.

327
00:20:07,080 --> 00:20:09,080
- Sememangnya dulu.
- Mereka hebat.

328
00:20:09,166 --> 00:20:11,076
Awak buat salah satu filem ini.

329
00:20:11,585 --> 00:20:13,415
- Boxcar Bertha.
- Saya ulas.

330
00:20:13,503 --> 00:20:14,803
- Awak baca tak?
- Tak.

331
00:20:14,880 --> 00:20:17,930
Saya ingat lagi, sebab apabila saya tahu

332
00:20:18,008 --> 00:20:21,678
awak buat Boxcar Bertha, saya kata,
"Saya dah ulas itu. Saya ingat."

333
00:20:21,762 --> 00:20:23,602
Tapi saya tak tahu awak yang buat.

334
00:20:24,181 --> 00:20:25,021
Ya?

335
00:20:25,098 --> 00:20:26,638
Boleh ceritakan pengalaman awak

336
00:20:26,725 --> 00:20:29,135
menulis untuk Interview dan Andy Warhol?

337
00:20:29,770 --> 00:20:34,020
Saya tak tahu nak cakap apa.
Ia sangat lama dulu.

338
00:20:34,608 --> 00:20:38,198
Saya masih muda ketika bekerja
di Interview. Ketika 20 tahun.

339
00:20:38,695 --> 00:20:44,735
Saya menulis untuk Interview
selama 11 tahun. Agak lama.

340
00:20:44,826 --> 00:20:47,576
Saya tak pernah rapat dengan Andy.

341
00:20:48,872 --> 00:20:50,422
Andy tak pernah rapat dengan saya.

342
00:20:51,792 --> 00:20:53,752
Dia lebih baik sejak dia mati.

343
00:20:58,048 --> 00:21:02,298
Sebab saya jual semua karya Warhol
dua minggu sebelum dia mati.

344
00:21:05,347 --> 00:21:08,557
Saya jual untuk bayar
penyelenggaraan rumah saya.

345
00:21:10,102 --> 00:21:12,942
Jadi, saya bukan saja buat
keputusan hartanah yang teruk.

346
00:21:15,190 --> 00:21:17,940
Saya percaya sebab itu Andy mati.

347
00:21:20,153 --> 00:21:21,783
Awak tahu? Dia mesti fikir,

348
00:21:22,489 --> 00:21:23,569
"Baiklah!"

349
00:21:24,074 --> 00:21:26,334
Sejurus dia mati, mestilah, harganya naik.

350
00:21:31,873 --> 00:21:36,633
Bagi saya, tiada yang lebih
melambangkan perubahan di New York

351
00:21:36,712 --> 00:21:41,342
selain daripada dulunya
gerai akhbar besar sepanjang malam,

352
00:21:41,425 --> 00:21:44,965
24 jam sehari, dibuka-selamanya
di Columbus Circle

353
00:21:45,053 --> 00:21:46,763
yang kini tempat sewa basikal.

354
00:21:50,767 --> 00:21:53,307
Wajah New York dah berubah.

355
00:21:53,395 --> 00:21:56,895
Dalam erti kata lain,
New York pernah dipenuhi akhbar.

356
00:21:57,899 --> 00:22:00,149
Dalam longkang. Dalam tong sampah.

357
00:22:00,235 --> 00:22:03,235
Ingat tempat di Times Square
yang ada semua akhbar?

358
00:22:03,322 --> 00:22:06,452
Seluruh bandar penuh dengan akhbar
sebab orang asyik buang.

359
00:22:06,533 --> 00:22:09,083
Sebilion akhbar. Setiap hari, orang buang.

360
00:22:09,161 --> 00:22:10,451
Ia dalam longkang.

361
00:22:10,537 --> 00:22:12,907
Semua bakul sampah penuh dengan akhbar.

362
00:22:12,998 --> 00:22:16,248
Semua kerusi kereta api bawah tanah
ada akhbar. Di atas lantai.

363
00:22:16,335 --> 00:22:19,705
Awak jarang nampak orang baca
surat khabar di situ lagi.

364
00:22:19,796 --> 00:22:22,006
Dulunya ia… Itulah segalanya.

365
00:22:22,090 --> 00:22:25,390
Awak nampak orang baca buku
di kereta api bawah tanah.

366
00:22:25,469 --> 00:22:29,219
Bukan berjuta orang,
tapi awak masih nampak begitu,

367
00:22:29,306 --> 00:22:30,966
dan mereka kebanyakannya muda.

368
00:22:31,058 --> 00:22:33,638
Mereka kebanyakannya, berumur dua puluhan.

369
00:22:33,727 --> 00:22:37,147
Saya tanya editor saya,
yang ada anak pada usia itu,

370
00:22:37,230 --> 00:22:41,490
"Anak-anak awak baca buku di Kindle?"

371
00:22:41,568 --> 00:22:44,488
Dia kata, "Tak. Anak-anak saya baca buku."

372
00:22:44,571 --> 00:22:47,201
Dia kata, "Orang yang
membaca kebanyakannya…"

373
00:22:47,282 --> 00:22:50,242
Ada sesuatu selain Kindle.
Apa pun namanya.

374
00:22:50,327 --> 00:22:53,657
Dia kata mereka kebanyakannya
empat dan lima puluhan.

375
00:22:53,747 --> 00:22:56,627
Jadi, saya tak selalu tahu…

376
00:22:56,708 --> 00:22:58,998
Saya selalu lihat buku apa
yang orang baca.

377
00:22:59,086 --> 00:23:01,296
Ini sangat penting bagi saya.

378
00:23:01,380 --> 00:23:02,630
Awak baca apa?

379
00:23:03,840 --> 00:23:08,350
Mana-mana buku…
Walaupun bagi saya, "Siapa nak baca?"

380
00:23:08,428 --> 00:23:09,718
Baguslah. Itu buku.

381
00:23:10,972 --> 00:23:12,222
Bacalah.

382
00:23:26,905 --> 00:23:28,985
Hai. Awak beli buku di sini?

383
00:23:29,741 --> 00:23:30,951
Di gerai ini? Tak.

384
00:23:31,034 --> 00:23:35,124
Tak. Saya pasti tak. Awak rasa
patutkah bawa buku ke Times Square?

385
00:23:35,622 --> 00:23:38,582
- Tak adillah untuk buku.
- Ya.

386
00:23:39,418 --> 00:23:41,128
Mereka tiada hak bersuara.

387
00:23:41,211 --> 00:23:42,091
Ia memudaratkan.

388
00:23:42,170 --> 00:23:44,420
FIKIR SEBELUM BERKATA-KATA.
BACA SEBELUM FIKIR.

389
00:23:44,506 --> 00:23:46,716
Kalau awak tak jual buku di sini,
kenapa ke sini?

390
00:23:46,800 --> 00:23:48,180
Awak jual kemeja-T?

391
00:23:48,260 --> 00:23:51,560
- Kami jual banyak beg. Kami jual buku.
- Ya.

392
00:23:52,347 --> 00:23:55,307
Buku ini bagus.
Saya selalu beli untuk anak-anak.

393
00:23:55,392 --> 00:23:56,602
Buku yang bagus.

394
00:23:59,062 --> 00:24:02,152
Tuan-tuan dan puan-puan,
mempersilakan Fran Lebowitz!

395
00:24:05,861 --> 00:24:08,321
Metropolitan Life dan Social Studies,
yang mana dulu?

396
00:24:08,405 --> 00:24:10,485
- Metropolitan Life
- Kemudian Social Studies.

397
00:24:10,574 --> 00:24:14,834
Koleksi karangan lucu yang
menghiburkan. Kedua-duanya.

398
00:24:14,911 --> 00:24:19,251
Ia diterbitkan semula
dalam pelbagai bentuk berapa kali?

399
00:24:19,833 --> 00:24:22,843
Dalam format yang berbeza,
empat atau lima kali.

400
00:24:22,919 --> 00:24:24,129
Awak ada buku kanak-kanak.

401
00:24:24,212 --> 00:24:25,922
- Ini yang pertama bagi awak.
- Betul.

402
00:24:26,006 --> 00:24:28,336
Awak nak tulis apa-apa yang baru?

403
00:24:28,425 --> 00:24:29,795
- Ini baru.
- Buku panda?

404
00:24:29,885 --> 00:24:31,635
- Ya.
- Ya, tapi untuk kanak-kanak.

405
00:24:31,720 --> 00:24:34,600
- Saya sedang menulis novel.
- Awak tulis novel enam tahun lalu.

406
00:24:34,681 --> 00:24:36,561
- Semasa kita berbual enam tahun…
- Tidak.

407
00:24:36,641 --> 00:24:40,601
Saya patut tulis novel,
tapi cuti sepuluh tahun untuk merajuk.

408
00:24:42,189 --> 00:24:44,319
- Sepuluh tahun untuk merajuk?
- Ya.

409
00:24:45,066 --> 00:24:48,646
Awak dapat siapkan segalanya
macam yang awak nak?

410
00:24:48,737 --> 00:24:50,107
Saya hampir selesai merajuk.

411
00:24:50,197 --> 00:24:52,907
- Adakah awak menderita sebab…
- Ya.

412
00:24:52,991 --> 00:24:53,831
Okey.

413
00:24:58,747 --> 00:24:59,997
Perpustakaan Awam New York

414
00:25:00,081 --> 00:25:02,421
ada magnet peti sejuk
dengan petikan daripada awak.

415
00:25:02,918 --> 00:25:04,588
- Separuh petikan.
- Separuh petikan.

416
00:25:05,212 --> 00:25:08,172
Separuh petikan itu ialah,
"Fikir sebelum bercakap.

417
00:25:08,256 --> 00:25:10,296
Baca sebelum fikir." Apa yang lain?

418
00:25:10,383 --> 00:25:13,393
Petikan selebihnya, rasanya,
sebab ia sangat lama…

419
00:25:13,470 --> 00:25:17,930
Ia sesuatu yang saya tulis
di Newsweek pada 1978.

420
00:25:18,558 --> 00:25:22,978
Newsweek pada 1978 
adalah penerbitan yang sangat penting.

421
00:25:23,063 --> 00:25:26,483
Mereka ada rencana
di halaman belakang bertajuk My Turn...

422
00:25:27,108 --> 00:25:31,028
...yang mana mereka akan jemput
penulis berbeza.

423
00:25:31,112 --> 00:25:34,372
Selepas buku pertama diterbitkan
pada 1978, saya dijemput untuk menulis.

424
00:25:34,449 --> 00:25:39,369
Ibu bapa saya tak percaya.
Ia seperti, "Mereka minta awak?"

425
00:25:40,956 --> 00:25:44,916
Ibu bapa saya baca Newsweek
sebab ramai orang Yahudi tak baca Time,

426
00:25:45,835 --> 00:25:51,505
sebab Time dimiliki oleh Henry Luce,
seorang anti-Yahudi.

427
00:25:51,591 --> 00:25:55,431
Mereka baca Life,
sebab tak sedar pemiliknya sama.

428
00:25:55,512 --> 00:25:57,012
Tapi mereka baca Newsweek.

429
00:25:57,097 --> 00:26:00,057
Jadi, Newsweek ada rencana ini
dan saya kata, "Saya akan tulis."

430
00:26:00,141 --> 00:26:01,601
"Apa maksud awak? Awak?"

431
00:26:02,352 --> 00:26:04,982
Mereka macam tak percaya.

432
00:26:05,522 --> 00:26:07,232
Jadi, saya tulis tentang remaja

433
00:26:07,315 --> 00:26:10,735
iaitu hala tuju remaja yang berbeza.

434
00:26:11,528 --> 00:26:14,108
Perkara berbeza yang mereka patut buat.

435
00:26:15,031 --> 00:26:17,411
Saya rasa petikan asal ialah…

436
00:26:19,786 --> 00:26:22,456
"Fikir sebelum bercakap.
Baca sebelum fikir.

437
00:26:22,539 --> 00:26:26,209
Awak akan dapat fikirkan sesuatu
yang tak direka sendiri.

438
00:26:26,293 --> 00:26:29,923
Tindakan bijak pada usia berapa pun,
terutamanya 17 tahun,

439
00:26:30,005 --> 00:26:33,625
apabila awak berisiko
membuat kesimpulan yang teruk"

440
00:26:35,427 --> 00:26:38,137
MEMPERINGATI TONI MORRISON

441
00:26:50,191 --> 00:26:52,821
Tempat ini, The Players Club,

442
00:26:52,902 --> 00:26:56,662
dibeli oleh Edwin Booth, seorang pelakon,

443
00:26:56,740 --> 00:26:59,490
dan pada suatu ketika,
memulakan Players Club.

444
00:26:59,576 --> 00:27:02,786
Selepas mati, dia tinggalkan
bangunan ini ke Players Club.

445
00:27:03,622 --> 00:27:05,672
Tapi abangnya

446
00:27:06,791 --> 00:27:08,541
ialah John Wilkes Booth.

447
00:27:09,169 --> 00:27:11,629
Abangnya bunuh Abraham Lincoln.

448
00:27:12,547 --> 00:27:15,967
Ada surat di tingkat atas…

449
00:27:16,051 --> 00:27:18,721
Bukan surat sebenar, tapi salinan surat

450
00:27:18,803 --> 00:27:21,513
yang dia tulis kepada akhbar.

451
00:27:21,598 --> 00:27:24,308
Ia ditujukan kepada "rakan senegara saya"

452
00:27:24,392 --> 00:27:26,902
macam meminta maaf bagi abangnya.

453
00:27:26,978 --> 00:27:29,768
Saya baca surat ini, berfikir sendiri,

454
00:27:29,856 --> 00:27:32,776
"Saya kenal ramai yang merungut
tentang adik-beradik mereka."

455
00:27:32,859 --> 00:27:36,029
Malah, hampir semua
yang ada adik-beradik merungut.

456
00:27:36,112 --> 00:27:38,662
Tapi saya terfikir,
ketika membaca surat itu,

457
00:27:39,407 --> 00:27:41,617
"Tak kisahlah macam mana
adik-beradik awak…"

458
00:27:42,118 --> 00:27:46,618
Awak boleh kata diri sendiri,
"Ya, abang saya tak pernah bayar balik,"

459
00:27:46,706 --> 00:27:49,416
atau "Kakak saya bergosip," atau…

460
00:27:49,501 --> 00:27:52,301
Tapi awak sentiasa boleh kata kepada diri,

461
00:27:52,379 --> 00:27:55,299
"Setidaknya abang saya
tak bunuh Abraham Lincoln."

462
00:28:00,053 --> 00:28:04,683
Saya pasti Edwin Booth dengar
kawannya merungut tentang adik-beradik,

463
00:28:04,766 --> 00:28:06,386
sehinggalah abangnya bunuh Lincoln.

464
00:28:06,518 --> 00:28:10,858
Saya pasti, jika orang mula kata,
"Abang saya pinjam…"

465
00:28:10,939 --> 00:28:13,779
orang akan kata,
"Diam. Abangnya bunuh Lincoln."

466
00:28:13,858 --> 00:28:15,608
Seperti, "Jangan sebut hal ini."

467
00:28:15,694 --> 00:28:20,624
Mesti ada orang yang bermasalah
lebih teruk daripada awak.

468
00:28:22,659 --> 00:28:23,989
- Baiklah.
- Kita dah selesai?

469
00:28:24,077 --> 00:28:24,947
Baiklah.

470
00:28:25,537 --> 00:28:28,577
Teruskan merakam.

471
00:28:30,333 --> 00:28:31,843
Ya, begitu. Teruskan.

472
00:28:32,419 --> 00:28:33,459
Pergi ke kirinya.

473
00:28:34,462 --> 00:28:36,762
Ya. Itu jambatan lain.

474
00:28:39,259 --> 00:28:40,389
Okey. Sampai pun.

475
00:28:41,219 --> 00:28:44,929
Siapa yang akan buat
lebuh raya melalui Manhattan itu?

476
00:28:45,014 --> 00:28:48,394
Robert Moses. Dia yang bina ini.
Ini idea Robert Moses.

477
00:28:48,476 --> 00:28:53,186
- Seluruh ini…
- Robert Moses patut kekal jadi model.

478
00:28:53,273 --> 00:28:57,113
Tanpa diketahui Robert Moses,
dia terbaik sebagai ahli miniatur.

479
00:28:58,236 --> 00:29:00,486
Saya ke pameran sedunia,
tapi tak nampak ini.

480
00:29:01,197 --> 00:29:04,827
Pameran sedunia ini
penuh dengan tarikan hebat

481
00:29:04,909 --> 00:29:08,289
yang siapa ada masa
atau tahu tentang ini?

482
00:29:08,371 --> 00:29:10,711
Tapi tak sangka ia masih ada di sini.

483
00:29:16,379 --> 00:29:18,049
Okey. Ya.