1
00:00:06,027 --> 00:00:07,987
‎LOẠT PHIM TÀI LIỆU CỦA NETFLIX

2
00:00:11,949 --> 00:00:13,993
‎Dù là ai, bạn chỉ có một cuộc đời.

3
00:00:14,076 --> 00:00:17,121
‎Nhưng với sách, bạn có nhiều cuộc đời.
‎Có cả tá thứ.

4
00:00:17,204 --> 00:00:20,207
‎Với tôi, đó là một cách
‎để trở nên giàu có vô cùng.

5
00:00:20,291 --> 00:00:22,418
‎Có lẽ thế nên tôi chả quan tâm tiền.

6
00:00:22,501 --> 00:00:25,212
‎Vì ngay khi đọc sách, bạn đã rất giàu có.

7
00:00:25,296 --> 00:00:29,884
‎Giàu có đến mức nếu lúc nào cũng đọc,
‎bạn chả có thời gian nghĩ về tiền,

8
00:00:29,967 --> 00:00:32,177
‎nó vặt vãnh, mà đọc sách thì vô vàn.

9
00:00:35,681 --> 00:00:39,101
‎Bà có nghĩ sự nhạy cảm chính trị
‎đang quá ngột ngạt không?

10
00:00:39,185 --> 00:00:43,272
‎Cô ấy muốn biết liệu tôi nghĩ
‎nhạy cảm chính trị có quá ngột ngạt.

11
00:00:43,355 --> 00:00:45,858
‎Và câu trả lời của tôi là
‎tôi đang thở tốt.

12
00:01:25,648 --> 00:01:26,816
‎Tôi ngồi đâu?

13
00:01:26,899 --> 00:01:30,111
‎Ta sẽ đi từng bàn một.
‎Bà sẽ chọn một cái bàn.

14
00:01:30,194 --> 00:01:32,029
‎Xem cái nào hợp nhất với bà.

15
00:01:32,947 --> 00:01:35,366
‎- Chuyển ra đây nhé. Thế nào?
‎- Cũng ổn.

16
00:01:36,742 --> 00:01:38,119
‎Nhưng đồ ăn thì dở ẹc.

17
00:01:40,162 --> 00:01:45,709
‎DỊCH VỤ THƯ VIỆN

18
00:01:45,793 --> 00:01:48,921
‎Đọc sách là sở thích.
‎Là niềm tin của tôi về đọc sách.

19
00:01:49,004 --> 00:01:50,214
‎Nó chỉ là sở thích.

20
00:01:50,297 --> 00:01:55,845
‎Nếu anh lớn lên trong môi trường
‎mà sách có sẵn,

21
00:01:55,928 --> 00:01:59,014
‎vì chúng có trong nhà
‎hoặc ai đó đưa anh đến thư viện

22
00:01:59,098 --> 00:02:01,267
‎hoặc có thư viện ở trường hay gì đó,

23
00:02:01,350 --> 00:02:05,896
‎một số người có thể thích đọc,
‎dần yêu thích nó và một số thì không.

24
00:02:05,980 --> 00:02:08,523
‎Tôi thực sự tin rằng đó chỉ là sở thích.

25
00:02:08,607 --> 00:02:13,028
‎Ngay khi tôi biết đọc,
‎tôi thấy thật không thể tin được.

26
00:02:13,529 --> 00:02:14,905
‎Thế giới trở nên…

27
00:02:15,573 --> 00:02:18,576
‎Trước đó tôi hạnh phúc.
‎Tôi có tuổi thơ hạnh phúc.

28
00:02:18,659 --> 00:02:24,373
‎Nhưng đọc sách giống như…
‎Thế giới của tôi mở rộng ra hàng tỷ lần.

29
00:02:24,456 --> 00:02:28,335
‎Đó từng là mục đích của việc đọc sách.
‎Nhưng giờ thì không.

30
00:02:28,419 --> 00:02:34,675
‎Giờ người ta sẽ nói,
‎"Không có cuốn sách nào về người như tôi.

31
00:02:34,758 --> 00:02:36,552
‎Tôi chả thấy mình trong sách".

32
00:02:36,635 --> 00:02:39,430
‎Tôi luôn tự nhủ,
‎"Mày có thấy mình trong sách?"

33
00:02:39,513 --> 00:02:41,140
‎Tôi luôn nghĩ, "Không".

34
00:02:41,223 --> 00:02:45,436
‎Sách không phải là một tấm gương.
‎Nó phải là một cánh cửa!

35
00:02:46,604 --> 00:02:50,232
‎Nói thật, tôi chưa từng nghĩ
‎sẽ thấy mình trong một cuốn sách.

36
00:02:50,316 --> 00:02:52,318
‎Tôi còn chưa bao giờ nghĩ kiểu đó.

37
00:02:54,111 --> 00:02:56,530
‎Ngay cả hồi nhỏ, tôi cũng chưa từng nghĩ.

38
00:02:56,614 --> 00:02:58,908
‎Ngay khi biết đọc, tôi đã thích đọc.

39
00:02:59,533 --> 00:03:03,829
‎Từng có một nhân vật tưởng tượng
‎gọi là "độc giả nói chung".

40
00:03:05,247 --> 00:03:06,790
‎Tôi chả biết có chuyện gì.

41
00:03:06,874 --> 00:03:08,709
‎Bị thay bằng nhà văn nói chung.

42
00:03:10,377 --> 00:03:11,295
‎Đúng không?

43
00:03:11,837 --> 00:03:14,882
‎Tôi nghĩ trước kia người ta
‎cởi mở hơn với sách.

44
00:03:14,965 --> 00:03:17,676
‎Bà có nghĩ thế không? Ý tôi là thật sự ấy.

45
00:03:19,762 --> 00:03:22,306
‎Vâng, tôi nghĩ họ đã không phiền,

46
00:03:22,848 --> 00:03:26,227
‎và có thể họ đã tìm một thứ thay thế cho…

47
00:03:27,186 --> 00:03:30,147
‎một thế giới hay vũ trụ
‎hay trí tưởng tượng.

48
00:03:30,231 --> 00:03:35,277
‎Nhưng cô đã nói điều này trước đây,
‎và tôi nghĩ nó đúng hơn tôi nghĩ.

49
00:03:36,278 --> 00:03:42,117
‎Nhiều độc giả thật ra đang tìm kiếm
‎bản sao của cuộc đời họ.

50
00:03:42,201 --> 00:03:43,202
‎Vâng, chính họ.

51
00:03:43,285 --> 00:03:45,829
‎Tôi nghĩ người đọc, theo một nghĩa nào đó…

52
00:03:45,913 --> 00:03:48,791
‎Tôi cũng là độc giả
‎của những cuốn sách tôi viết.

53
00:03:48,874 --> 00:03:52,586
‎Đó là bà, không phải các độc giả khác.
‎Đây là điều tôi muốn nói.

54
00:03:53,545 --> 00:03:55,631
‎Các độc giả khác không phải bà.

55
00:03:56,340 --> 00:03:57,466
‎Họ cũng vậy mà.

56
00:03:58,676 --> 00:04:04,348
‎Bà nói "chúng ta". Bà từng nói với tôi.
‎"Fran, khi cô viết, cô nói "bạn".

57
00:04:04,848 --> 00:04:07,268
‎Tôi cho bà xem thứ tôi viết. Và bà gợi ý.

58
00:04:07,351 --> 00:04:11,397
‎"Cô nói 'bạn' ở đây,
‎nhưng cô không nên nói 'bạn'.

59
00:04:11,480 --> 00:04:14,733
‎Cô nên nói "chúng ta".
‎Và tôi nói, "Tại sao?"

60
00:04:14,817 --> 00:04:17,026
‎Bà nói, "Vì điều đó mời độc giả vào".

61
00:04:17,110 --> 00:04:19,905
‎Tôi nói,
‎"Nhưng tôi không muốn mời độc giả vào".

62
00:04:20,781 --> 00:04:24,368
‎Tôi nói, "Ý của tôi chính là "bạn'".

63
00:04:25,619 --> 00:04:27,538
‎Tôi nói, "Tôi đâu phải chủ nhà!"

64
00:04:31,750 --> 00:04:34,378
‎Tôi nói, "Chả phải chủ nhà.
‎Là công tố viên".

65
00:04:35,963 --> 00:04:38,674
‎Và bà là bà chủ nhà. Bà muốn mời họ vào.

66
00:04:38,757 --> 00:04:40,301
‎- Phải.
‎- Phải.

67
00:04:40,384 --> 00:04:44,430
‎Tôi rất cố gắng. Nào! Mời vào.

68
00:04:55,316 --> 00:04:58,402
‎Gần đây, tôi mua một cuốn từ điển tốc ký.

69
00:04:59,737 --> 00:05:02,197
‎Nếu có loại sách đó, tôi mua nếu có thể.

70
00:05:02,281 --> 00:05:05,617
‎Và từ điển, tôi có hàng tá từ điển.

71
00:05:06,410 --> 00:05:08,203
‎Tôi chưa thấy từ điển tốc ký.

72
00:05:08,787 --> 00:05:12,416
‎Tôi mua không phải vì biết tốc ký,
‎mà vì tôi chả có cuốn nào.

73
00:05:12,499 --> 00:05:15,711
‎Đôi khi bạn tới nơi này,
‎và ở nhà sách Strand cũng thế,

74
00:05:15,794 --> 00:05:18,881
‎nơi họ mua sách cũ, và họ dỡ chúng ra…

75
00:05:18,964 --> 00:05:21,592
‎Tôi đã tới cả hai tiệm, nơi này và Strand,

76
00:05:21,675 --> 00:05:24,428
‎khi tôi hỏi cuốn sách giá bao nhiêu,
‎họ nói,

77
00:05:24,511 --> 00:05:27,723
‎"Bà thấy nó ở đâu thế?"
‎"Tôi đang bò dưới cái bàn kia".

78
00:05:27,806 --> 00:05:30,184
‎"Bà không được vào đó".

79
00:05:30,267 --> 00:05:33,812
‎Nhưng khi tìm thấy từ điển tốc ký
‎và tôi mang nó ra thu ngân,

80
00:05:33,896 --> 00:05:36,982
‎cô ấy nói,
‎"Tôi đã nghĩ bà sẽ mua cái này".

81
00:05:37,649 --> 00:05:41,403
‎Ở trong một hiệu sách rất khác
‎so với đặt mua sách.

82
00:05:41,904 --> 00:05:45,032
‎Tôi không có máy tính,
‎nhưng tôi nhờ một người bạn,

83
00:05:45,115 --> 00:05:46,658
‎"Giúp tôi đặt Amazon nhé?"

84
00:05:46,742 --> 00:05:49,411
‎Nhưng tôi phải biết cuốn sách,
‎đâu giống nhau.

85
00:05:49,495 --> 00:05:53,165
‎Đi quanh một hiệu sách, bạn nghĩ,
‎"Cái gì đây? Cái gì kia?"

86
00:05:53,248 --> 00:05:54,792
‎Bạn tìm thấy các thứ.

87
00:05:54,875 --> 00:05:59,338
‎Tôi nhớ có những nhà sách cũ ở Đại lộ Bốn.

88
00:05:59,963 --> 00:06:02,841
‎Và chúng tồn tại lâu như những người ở đó,

89
00:06:02,925 --> 00:06:06,053
‎vì họ không bán sách cho ông.
‎Họ không bán sách đâu.

90
00:06:06,136 --> 00:06:08,680
‎Họ phủ đầy bụi, đọc đám sách phủ đầy bụi.

91
00:06:08,764 --> 00:06:12,768
‎Họ ngồi đó. Ông bước vào.
‎Họ ngước nhìn lên, vẻ mặt khó chịu.

92
00:06:12,851 --> 00:06:17,523
‎Ông sẽ lấy một cuốn sách.
‎"Cuốn này bao nhiêu?"

93
00:06:19,775 --> 00:06:23,320
‎Giờ chỉ còn tiệm Strand trên đường Bốn.
‎Không còn gì khác cả.

94
00:06:24,905 --> 00:06:28,992
‎Tòa nhà này, theo quan điểm của tôi,
‎là một tòa nhà kiên cường.

95
00:06:29,493 --> 00:06:32,413
‎Tôi biết họ đã đề nghị
‎chủ sở hữu của tòa nhà này,

96
00:06:32,496 --> 00:06:35,207
‎chủ sở hữu của hiệu sách,
‎một số tiền rất lớn.

97
00:06:35,290 --> 00:06:36,667
‎Hàng triệu đô.

98
00:06:37,167 --> 00:06:39,545
‎Bạn không kiếm hàng triệu đô bán sách,

99
00:06:39,628 --> 00:06:42,089
‎kể cả khi bạn bắt đầu bán từ năm 1925.

100
00:06:42,172 --> 00:06:43,674
‎Và họ đã từ chối bán nó.

101
00:06:44,800 --> 00:06:47,803
‎Sở hữu hiệu sách không phải
‎con đường tới giàu sang.

102
00:06:47,886 --> 00:06:51,515
‎Người ta sở hữu một hiệu sách
‎vì họ yêu sách, anh biết đấy?

103
00:06:51,598 --> 00:06:54,685
‎Và mỗi hiệu sách đều có phong cách riêng.

104
00:06:54,768 --> 00:06:56,728
‎Có những tiệm anh phải biết chỗ.

105
00:06:56,812 --> 00:06:59,022
‎Không phải vì chúng là bất hợp pháp,

106
00:06:59,106 --> 00:07:02,067
‎mà vì chúng nằm ở tầng năm của tòa nhà.

107
00:07:02,151 --> 00:07:06,196
‎Ai đó sẽ nói, "Trên tầng năm của
‎tòa nhà trên đường số 12,

108
00:07:06,280 --> 00:07:08,157
‎có một hiệu sách cộng sản".

109
00:07:08,782 --> 00:07:13,537
‎Được rồi, ý tôi là, đây chưa bao giờ
‎là một ngành kinh doanh béo bở,

110
00:07:13,620 --> 00:07:15,456
‎và tôi không phải cộng sản,

111
00:07:15,539 --> 00:07:18,459
‎nhưng tôi nghĩ, "Thế à?
‎Tôi muốn xem đám sách đó".

112
00:07:18,542 --> 00:07:20,961
‎Tôi mua một ít vì chưa có sách cộng sản.

113
00:07:21,044 --> 00:07:23,672
‎Tôi nghĩ, "Ở nhà không có sách cộng sản".

114
00:07:23,755 --> 00:07:24,840
‎Rồi tôi đọc chúng.

115
00:07:25,674 --> 00:07:28,510
‎Đây là lý do cộng sản sụp đổ.
‎Thiếu nhà văn giỏi.

116
00:07:37,102 --> 00:07:41,231
‎THÔNG TIN LÀ ÁNH SÁNG. DÙ LÀ VỀ ĐIỀU GÌ,
‎BẢN THÂN NÓ ĐÃ LÀ ÁNH SÁNG.

117
00:07:47,988 --> 00:07:51,116
‎SÁCH LÀ NGUỒN CỦA CẢI QUÝ BÁU CỦA THẾ GIỚI

118
00:07:51,200 --> 00:07:55,037
‎VÀ LÀ DI SẢN XỨNG ĐÁNG
‎CỦA CÁC THẾ HỆ VÀ CÁC QUỐC GIA.

119
00:07:55,120 --> 00:07:59,041
‎VŨ TRỤ ĐƯỢC TẠO NÊN BỞI CÁC CÂU CHUYỆN,
‎KHÔNG PHẢI CÁC NGUYÊN TỬ.

120
00:08:13,305 --> 00:08:15,599
‎Mọi người chắc vẫn có sách. Không thể…

121
00:08:15,682 --> 00:08:18,393
‎Một điều về sách là
‎không thể cho chúng đi nữa.

122
00:08:19,603 --> 00:08:21,939
‎Tôi từng lục lại sách của tôi mỗi năm,

123
00:08:22,022 --> 00:08:24,733
‎mấy cuốn tôi không thích.
‎Ai cũng sẽ lấy chúng.

124
00:08:24,816 --> 00:08:28,779
‎Bất cứ trường nào,
‎bất cứ thư viện trường nào.

125
00:08:28,862 --> 00:08:32,324
‎Bây giờ, chẳng ai lấy chúng,
‎vì chúng chiếm diện tích.

126
00:08:32,406 --> 00:08:38,747
‎Tôi hoàn toàn không có khả năng
‎vứt bỏ một cuốn sách.

127
00:08:38,829 --> 00:08:43,418
‎Tôi không thể vứt một cuốn sách đi.
‎Với tôi, nó như thể ném một con người đi.

128
00:08:43,502 --> 00:08:47,548
‎Nhân tiện, có rất nhiều người
‎mà tôi muốn ném đi.

129
00:08:47,631 --> 00:08:51,510
‎Với tôi, một cuốn sách là
‎thứ giống với con người nhất,

130
00:08:51,593 --> 00:08:53,887
‎nên tôi không thể vứt chúng đi.

131
00:08:53,971 --> 00:08:59,810
‎Đôi khi tôi thấy sách trong thùng rác,
‎và điều đó thật kinh khủng.

132
00:08:59,893 --> 00:09:03,730
‎Dù họ viết lời bình chê bai thậm tệ,
‎tôi cũng không thể vứt đi.

133
00:09:03,814 --> 00:09:06,984
‎Thậm chí nếu đó là thứ rác rưởi
‎không đáng làm sách,

134
00:09:07,067 --> 00:09:10,153
‎tôi cũng lượm nó về,
‎và nó cứ chồng chất lên nhau.

135
00:09:10,237 --> 00:09:13,907
‎Và bất cứ ai ghé qua,
‎họ luôn nhìn, và tôi luôn nói…

136
00:09:13,991 --> 00:09:17,995
‎Có một chồng sách nọ. "Này, cầm đi.
‎Bất cứ thứ gì anh muốn, làm ơn".

137
00:09:18,078 --> 00:09:20,706
‎"Trông thú vị đây".
‎"Không, nhưng cứ lấy đi".

138
00:09:20,789 --> 00:09:25,127
‎Bà có đọc sách của nhà văn trẻ không?
‎Bà có đọc nhiều không?

139
00:09:25,210 --> 00:09:28,213
‎Ừ. Tôi đọc rất nhiều.
‎Hầu hết thời gian tôi chỉ đọc.

140
00:09:28,297 --> 00:09:29,923
‎Tôi là mọt sách chính hiệu.

141
00:09:30,007 --> 00:09:32,634
‎Sao bà có thể đọc sách, dù biết rằng,

142
00:09:32,718 --> 00:09:36,513
‎dù chỉ tập trung vào sách hay,
‎thì cũng không thể đọc hết được.

143
00:09:36,597 --> 00:09:39,057
‎Tôi luôn đọc, dù ngày càng khó khăn hơn,

144
00:09:39,141 --> 00:09:42,811
‎nhiều người bạn lớn tuổi hơn tôi nói,
‎"Hả? Bà chưa đọc á?"

145
00:09:43,353 --> 00:09:44,771
‎Họ bảo tôi và tôi đọc.

146
00:09:44,855 --> 00:09:49,484
‎Và tôi thường mò mẫm ở các hiệu sách,
‎nhưng chúng ngày càng ít.

147
00:09:49,568 --> 00:09:53,071
‎Tôi luôn suy nghĩ về nó,
‎nếu ai đó giới thiệu một cuốn sách

148
00:09:53,155 --> 00:09:56,074
‎và tôi nghĩ đó là gợi ý hay,
‎tôi sẽ mua cuốn sách.

149
00:09:56,158 --> 00:09:57,909
‎Ai đó giới thiệu sách cho tôi

150
00:09:57,993 --> 00:10:00,912
‎mà tôi không thích
‎hay tôi thực sự không thích,

151
00:10:00,996 --> 00:10:03,248
‎tôi sẽ đổ lỗi cho người giới thiệu nó.

152
00:10:03,832 --> 00:10:08,170
‎Kiểu như, tôi đã la mắng ai đó một lần,
‎gọi cho họ và hét vào mặt họ,

153
00:10:08,253 --> 00:10:12,382
‎vì đã đề lời bình một cuốn sách
‎mà tôi mua chỉ vì anh ta đề lời bình.

154
00:10:12,466 --> 00:10:14,426
‎Tôi ở tiệm. Không biết cuốn sách.

155
00:10:14,509 --> 00:10:16,970
‎Tôi thấy lời bình từ một biên kịch giỏi.

156
00:10:17,054 --> 00:10:18,305
‎Tôi mua quyển sách.

157
00:10:18,388 --> 00:10:21,266
‎Tôi đọc. Đó là một cuốn sách kinh khủng.

158
00:10:21,350 --> 00:10:26,021
‎Tôi gọi cho anh ta. Tôi nói,
‎"Anh bị sao thế? Tôi vừa đọc nó".

159
00:10:26,104 --> 00:10:28,940
‎Anh ta nói, "À, tôi biết tay tác giả".

160
00:10:29,024 --> 00:10:33,070
‎Tôi nói, "Lần sau anh làm việc này,
‎trước khi làm, nhớ gọi cho tôi.

161
00:10:33,153 --> 00:10:37,199
‎Anh nói, 'Fran, bà sẽ thấy tôi đề lời bình
‎nhưng chả phải sách hay'".

162
00:10:37,282 --> 00:10:42,871
‎Có những cuốn sách,
‎đặc biệt là những cuốn được đánh giá cao

163
00:10:42,954 --> 00:10:45,540
‎mà mọi người đều nói, "Đúng là thiên tài".

164
00:10:45,624 --> 00:10:48,335
‎Rồi tôi mua sách.
‎Tôi cúi đầu trước áp lực này.

165
00:10:48,418 --> 00:10:51,463
‎Người ta nói, "Bà nghĩ sao?
‎Tuyệt chứ? Bà đọc chưa?"

166
00:10:51,546 --> 00:10:54,174
‎Rồi tôi nhận ra.
‎Tôi nói, "Tôi đọc một phần".

167
00:10:54,257 --> 00:10:55,592
‎"Gì cơ? Bà ghét nó à?"

168
00:10:55,676 --> 00:11:00,055
‎Tôi nói, "Không. Tệ hơn.
‎Tôi quên là tôi đã đọc nó".

169
00:11:00,138 --> 00:11:01,515
‎Đó là điều tệ nhất.

170
00:11:01,598 --> 00:11:05,769
‎"Tôi quên là tôi đã đọc nó", còn tệ hơn
‎"Tôi đã đóng lại vì phẫn nộ".

171
00:11:05,852 --> 00:11:08,230
‎Tôi chả đóng lại vì phẫn nộ. Tôi bỏ qua.

172
00:11:08,313 --> 00:11:10,899
‎Điện thoại reo, hoặc đến giờ ăn hay gì đó,

173
00:11:10,982 --> 00:11:14,152
‎trong khoảng thời gian đó,
‎tôi quên mình đang đọc nó.

174
00:11:16,029 --> 00:11:17,489
‎Đây là khu gia phả à?

175
00:11:17,572 --> 00:11:18,824
‎Đây là gia phả, vâng.

176
00:11:18,907 --> 00:11:21,743
‎Gia đình ông đến đây lúc nào?
‎Vì có vài cuốn.

177
00:11:21,827 --> 00:11:23,495
‎Những người Ý tới Mỹ.

178
00:11:23,578 --> 00:11:25,997
‎Năm 1910. Năm 1909.

179
00:11:26,081 --> 00:11:28,750
‎Giờ tôi không biết nó ở đâu. Có rất nhiều…

180
00:11:28,834 --> 00:11:31,545
‎- Có người Na Uy. Ai quan tâm?
‎- Ai quan tâm?

181
00:11:32,129 --> 00:11:36,591
‎Những người trẻ hơn 40 tuổi,
‎chắc chắn là họ vô sản.

182
00:11:37,384 --> 00:11:39,261
‎Vô sản. Không sách, không nhạc.

183
00:11:39,344 --> 00:11:42,097
‎Họ giữ trên máy. Mọi thứ đều để trên máy.

184
00:11:42,889 --> 00:11:45,851
‎Không. Tôi đã thấy nó ở đâu nhỉ?

185
00:11:48,270 --> 00:11:51,148
‎Những gia đình trên tàu Mayflower, ‎12 tập‎.

186
00:11:51,940 --> 00:11:54,359
‎Tôi luôn hình dung nó như con thuyền nhỏ.

187
00:11:54,443 --> 00:11:57,946
‎- Nó rất nhỏ.
‎- Với vài gã da trắng thượng lưu trên đó.

188
00:11:58,029 --> 00:12:00,574
‎Chắc thế nên gia đình tôi
‎không lên thuyền.

189
00:12:00,657 --> 00:12:02,325
‎Vì họ nghĩ, "Quá đông!

190
00:12:02,826 --> 00:12:05,787
‎Hãy đợi vài trăm năm nữa

191
00:12:05,871 --> 00:12:08,498
‎và lái đến đảo Ellis
‎để đến thẳng New York".

192
00:12:09,916 --> 00:12:11,251
‎Đây. Tôi chả biết sao…

193
00:12:11,334 --> 00:12:12,836
‎- Đây.
‎- Tìm ra người Ý à?

194
00:12:12,919 --> 00:12:15,422
‎Ừ. ‎Những người Ý nhập cư đến Mỹ.

195
00:12:16,047 --> 00:12:18,633
‎- Ông ở đâu?
‎- Năm 1893, 1895.

196
00:12:19,593 --> 00:12:22,679
‎- Ông biết họ đến từ năm nào chứ?
‎- Tôi đoán là 1910.

197
00:12:23,346 --> 00:12:28,685
‎Năm 1903, 1904, 1905.

198
00:12:29,770 --> 00:12:34,858
‎Tôi e là ông mới đến nên họ chưa kịp viết.

199
00:12:42,824 --> 00:12:45,786
‎Xong rồi. Tôi thích trò chơi trên bàn.

200
00:12:48,663 --> 00:12:53,794
‎Cho tôi hỏi, tôi tưởng ông đang tìm
‎các bệnh truyền nhiễm ở đây.

201
00:12:55,754 --> 00:12:59,591
‎Thật không may, thưa bà,
‎nó đã được khoa học chứng minh

202
00:12:59,674 --> 00:13:02,677
‎rằng chỉ số thông minh thấp
‎là do di truyền,

203
00:13:02,761 --> 00:13:05,263
‎do đó sẽ dễ lây lan.

204
00:13:06,181 --> 00:13:10,435
‎Chúng tôi đang cố ngăn những người
‎dưới trung bình trộn lẫn với công dân.

205
00:13:12,103 --> 00:13:13,939
‎Đúng là một viễn cảnh hiện đại.

206
00:13:15,315 --> 00:13:17,484
‎- Biết bộ phim đó chứ, ‎Cửa Vàng‎?
‎- Ừ.

207
00:13:17,567 --> 00:13:19,194
‎Tôi nghĩ nó rất hay,

208
00:13:19,277 --> 00:13:22,572
‎vì có rất nhiều điều
‎về người nhập cư mà tôi không biết.

209
00:13:22,656 --> 00:13:27,869
‎Tôi không biết cánh cửa vào đảo Ellis
‎khắc nghiệt thế nào.

210
00:13:27,953 --> 00:13:31,122
‎Mặc dù tôi biết rằng ông cố của tôi,

211
00:13:31,206 --> 00:13:33,834
‎khi ông ấy đến đây từ Nga,

212
00:13:34,876 --> 00:13:38,421
‎đã bị giữ lại vì ông bị viêm kết mạc.

213
00:13:39,339 --> 00:13:43,426
‎Được rồi, rõ ràng là ông bị lây trên
‎con tàu thú vị này.

214
00:13:43,510 --> 00:13:45,053
‎Không phải Mayflower.

215
00:13:45,136 --> 00:13:49,432
‎Không có… Nó được chữa bằng kháng sinh,
‎nhưng lúc đó không có kháng sinh.

216
00:13:49,516 --> 00:13:52,727
‎Về cơ bản, họ nói với ông,
‎"Ông phải ở lại để cách ly".

217
00:13:52,811 --> 00:13:55,063
‎Họ biết nó dễ lây lan.

218
00:13:55,146 --> 00:13:58,692
‎"Nếu nó hết sau nhiều ngày, tốt.
‎Nếu không, ông sẽ quay lại".

219
00:13:58,775 --> 00:13:59,818
‎Phải rồi.

220
00:14:00,569 --> 00:14:03,905
‎May là ông ổn, và họ cho ông vào.

221
00:14:03,989 --> 00:14:06,825
‎Những người bị đuổi về,
‎cả cuộc đời họ thay đổi.

222
00:14:06,908 --> 00:14:08,994
‎- Vì mấy thứ như viêm kết mạc.
‎- Ừ.

223
00:14:09,744 --> 00:14:10,579
‎Nhìn xuống.

224
00:14:11,288 --> 00:14:12,122
‎Nhìn lên.

225
00:14:13,039 --> 00:14:13,874
‎Xuống.

226
00:14:14,499 --> 00:14:15,333
‎Lên.

227
00:14:15,834 --> 00:14:19,254
‎Có rất nhiều làn sóng nhập cư
‎đã đi qua Lower East Side.

228
00:14:19,337 --> 00:14:23,049
‎Không chỉ người Do Thái.
‎Cả người Ý và nhiều dân tộc khác.

229
00:14:23,717 --> 00:14:27,262
‎Nhưng giờ ở Lower East Side,
‎có nơi gọi là Bảo tàng Tenement.

230
00:14:27,345 --> 00:14:29,723
‎Bảo tàng Tenement! Có gì trong đó?

231
00:14:29,806 --> 00:14:32,601
‎Kiểu như đại dịch lao à? Anh biết đấy?

232
00:14:32,684 --> 00:14:35,186
‎Anh sẽ đưa gì vào đó? Hiểu ý tôi chứ?

233
00:14:35,270 --> 00:14:38,690
‎Bảo tàng Tenement.
‎Họ có mong chờ nó? Tôi không nghĩ thế.

234
00:14:38,773 --> 00:14:42,110
‎Họ từng để bồn tắm trong bếp. Thôi nào.

235
00:14:42,193 --> 00:14:44,696
‎Ý tôi là, với tôi nó giống như…

236
00:14:45,614 --> 00:14:48,158
‎Tôi không biết nữa. Có vẻ thật ngớ ngẩn.

237
00:14:48,241 --> 00:14:50,994
‎Không phải tôi đang can mọi người
‎đừng tới đó.

238
00:14:51,077 --> 00:14:55,206
‎Cũng tốt khi người trẻ tuổi không biết
‎về nhà tập thể đi xem nó mà?

239
00:14:55,290 --> 00:14:58,627
‎Cách mà người nhập cư,
‎ông bà và bố mẹ tôi đã lớn lên.

240
00:14:58,710 --> 00:15:04,507
‎Có rất nhiều tiểu thuyết và sách hay
‎về thời đó được viết bởi những người này

241
00:15:04,591 --> 00:15:09,554
‎nơi ông sẽ có được một bức tranh
‎phong phú hơn về nó, dù không có ảnh nào.

242
00:15:09,638 --> 00:15:12,349
‎Tôi đoán Bảo tàng Tenement hay
‎vì có thể nhìn.

243
00:15:12,432 --> 00:15:16,603
‎Vì vậy, rõ ràng là mọi người cảm thấy
‎nhìn vào một thứ sẽ dễ dàng hơn

244
00:15:16,686 --> 00:15:18,438
‎là đọc về thứ đó.

245
00:15:18,939 --> 00:15:21,900
‎Nhưng bảo tàng Tenement
‎đâu phải nhà tập thể thật.

246
00:15:26,905 --> 00:15:28,990
‎Có tác giả nào bà không đọc không?

247
00:15:29,574 --> 00:15:34,037
‎Ý tôi là Henry Roth đã bị phát hiện
‎có quan hệ loạn luân với em gái mình,

248
00:15:34,120 --> 00:15:35,830
‎và điều đó thật kinh khủng.

249
00:15:36,539 --> 00:15:38,416
‎Nhưng nó không ngăn tôi đọc.

250
00:15:38,500 --> 00:15:41,044
‎Anh không thể đọc ai đó
‎theo cách tương tự.

251
00:15:41,544 --> 00:15:45,173
‎Nhưng trước đó Henry Roth
‎cũng không phải một thi sĩ ẩn dật

252
00:15:45,256 --> 00:15:47,133
‎viết kiểu mục đồng dân dã gì.

253
00:15:47,217 --> 00:15:53,431
‎Tôi biết khi tôi đọc một tác giả,
‎thậm chí các tác giả tiểu thuyết hư cấu,

254
00:15:53,515 --> 00:15:56,434
‎rằng nó không tự dưng như thế,
‎như mọi người nghĩ.

255
00:15:56,518 --> 00:15:59,896
‎Không phải, "Henry Roth,
‎tưởng ông ấy là người ngọt ngào".

256
00:15:59,980 --> 00:16:03,441
‎Tôi không tưởng vậy.
‎Tôi nghĩ ông ấy là nhà văn tuyệt vời.

257
00:16:03,525 --> 00:16:05,318
‎Tôi sẽ không ngừng đọc ông ấy.

258
00:16:06,152 --> 00:16:10,323
‎Nếu ông ấy còn sống,
‎tôi sẽ không nói chuyện với ông ấy.

259
00:16:10,865 --> 00:16:13,034
‎Nhưng ông ấy đã chết,

260
00:16:14,160 --> 00:16:15,954
‎và anh vẫn nên đọc ông ấy.

261
00:16:17,288 --> 00:16:23,670
‎James Levine, một nghệ sĩ tuyệt vời.
‎Một nghệ sĩ vĩ đại, tuyệt vời,

262
00:16:23,753 --> 00:16:26,673
‎tôi không nói là
‎không tin mấy lời cáo buộc đó.

263
00:16:26,756 --> 00:16:28,299
‎Giả sử chúng đúng 100%…

264
00:16:28,800 --> 00:16:34,723
‎Được rồi, ông ta là người có công việc,
‎chỉ huy cho Metropolitan Opera.

265
00:16:34,806 --> 00:16:37,976
‎Phải, họ phải sa thải ông ta.
‎Tôi hiểu điều đó.

266
00:16:38,059 --> 00:16:42,313
‎Nhưng họ không phải bỏ
‎nhạc của ông ta ra khỏi… Tại sao?

267
00:16:42,856 --> 00:16:44,607
‎Đó là điều tôi không hiểu.

268
00:16:44,691 --> 00:16:48,069
‎Ý nghĩ rằng, "Chà,
‎hắn vẫn sẽ kiếm được tiền từ việc này?"

269
00:16:48,153 --> 00:16:51,239
‎Chúng vẫn rất tuyệt.
‎Ông ấy là một nghệ sĩ tuyệt vời.

270
00:16:51,322 --> 00:16:55,243
‎Sa thải mọi người khỏi
‎công việc của họ, nơi mà…

271
00:16:55,326 --> 00:16:57,996
‎Nên làm vậy nếu họ làm những việc tồi tệ.

272
00:16:58,079 --> 00:17:01,291
‎Đặc biệt là những việc
‎ông ta bị cáo buộc là đã làm.

273
00:17:01,374 --> 00:17:07,088
‎Nhưng không đọc sách của họ
‎hay nghe nhạc của họ hay…

274
00:17:07,172 --> 00:17:10,591
‎Nghe có vẻ khá vô nghĩa đối với tôi.

275
00:17:12,010 --> 00:17:17,348
‎Mọi người nói, "Giờ không thể nghe nhạc
‎mà không nghĩ về những điều đó".

276
00:17:17,432 --> 00:17:19,559
‎Tôi nghĩ, "Bạn không, nhưng tôi có".

277
00:17:24,272 --> 00:17:26,858
‎Khi tôi còn nhỏ, bảy hay tám tuổi,

278
00:17:26,941 --> 00:17:29,027
‎mẹ tôi đã mua cho tôi cuốn này.

279
00:17:29,110 --> 00:17:31,613
‎Cuốn sách này, tên là ‎Sáu Đầu bếp Nhỏ‎.

280
00:17:32,113 --> 00:17:35,575
‎Tôi không thể tin rằng
‎đây là thứ tôi sẽ được sở hữu.

281
00:17:36,201 --> 00:17:38,620
‎Tôi vẫn hoàn toàn choáng ngợp bởi nó.

282
00:17:38,703 --> 00:17:42,165
‎Vì, như bạn thấy, nó rất đẹp. Cực kì đẹp.

283
00:17:42,248 --> 00:17:45,877
‎Nhưng nó cũng được xuất bản,
‎tôi nghĩ là vào năm 1900.

284
00:17:45,960 --> 00:17:50,757
‎Tôi không thể tin rằng tôi sở hữu
‎một thứ trông quan trọng như thế.

285
00:17:51,424 --> 00:17:54,260
‎Cũng giống như
‎bề ngoài của nó quan trọng với tôi

286
00:17:54,344 --> 00:17:57,555
‎vì nó trông giống như
‎nó nên ở bảo tàng hay thư viện.

287
00:17:58,515 --> 00:17:59,516
‎Tôi rất thích nó,

288
00:17:59,599 --> 00:18:04,479
‎và nếu có chuyện gì xảy ra với nó,
‎tôi sẽ rất đau lòng.

289
00:18:05,230 --> 00:18:09,025
‎Cuốn sách ở tình trạng tuyệt vời
‎sở hữu bởi một đứa trẻ bảy tuổi.

290
00:18:09,109 --> 00:18:12,112
‎Đó là cách tôi luôn
‎trân trọng những cuốn sách.

291
00:18:12,195 --> 00:18:15,782
‎Tôi nhớ có một lần, khi ở cùng độ tuổi đó,

292
00:18:15,865 --> 00:18:18,701
‎tôi đọc một cuốn Nancy Drew,
‎và tôi làm rơi nó,

293
00:18:18,785 --> 00:18:20,870
‎tôi nhặt nó lên, và tôi đã hôn nó.

294
00:18:21,538 --> 00:18:23,498
‎Mẹ nói, "Con đang làm gì vậy?"

295
00:18:23,581 --> 00:18:26,709
‎Và tôi nói, "Nếu làm rơi cuốn sách,
‎mẹ phải hôn nó".

296
00:18:27,335 --> 00:18:29,045
‎Bà ấy nói, "Ai bảo thế?"

297
00:18:29,587 --> 00:18:31,923
‎Đó là điều họ nói trong giáo đường.

298
00:18:32,006 --> 00:18:36,177
‎Rằng nếu bạn làm rơi sách cầu nguyện,
‎dù nó gọi là gì, bạn phải hôn nó.

299
00:18:36,261 --> 00:18:38,346
‎Mẹ nói, "Không phải mọi cuốn sách".

300
00:18:42,809 --> 00:18:46,604
‎Một trong những thứ đầu tiên bà viết
‎là trên tạp chí ‎Interview‎,

301
00:18:46,688 --> 00:18:48,648
‎và sau khi làm một thời gian…

302
00:18:48,731 --> 00:18:51,192
‎Tên của nó là ‎Tôi Biết Tuốt‎…

303
00:18:51,276 --> 00:18:54,988
‎Không, mục đầu tiên với Interview
‎là ‎Những bộ phim dở hay nhất,

304
00:18:55,071 --> 00:18:56,698
‎và đó là bài phê bình phim.

305
00:18:56,781 --> 00:18:59,576
‎Mà tôi chỉ đánh giá,
‎còn chả phải phim hạng B,

306
00:18:59,659 --> 00:19:03,329
‎và chủ yếu sản xuất do công ty
‎American International Pictures,

307
00:19:03,413 --> 00:19:06,791
‎chuyên về dòng phim này,
‎thứ mà tôi yêu thích.

308
00:19:06,875 --> 00:19:09,419
‎Họ chiếu ở New York cho các nhà phân phối.

309
00:19:09,502 --> 00:19:12,797
‎Tôi sẽ xem các buổi chiếu.
‎Tôi làm chuyên mục đó vài năm.

310
00:19:12,881 --> 00:19:14,883
‎Sau đó tôi làm ‎Tôi Biết Tuốt‎,

311
00:19:14,966 --> 00:19:17,719
‎một chuyên mục đa dạng hơn.

312
00:19:17,802 --> 00:19:19,929
‎Tôi viết về mọi thứ, không chỉ phim.

313
00:19:20,430 --> 00:19:22,974
‎- Tôi đã bảo là tôi có cuốn đó.
‎- Cuốn nào?

314
00:19:23,057 --> 00:19:25,560
‎Mọi thứ bà viết cho ‎Interview
‎hồi năm 1970.

315
00:19:25,643 --> 00:19:28,313
‎- Đánh giá phim của tôi ở đó.
‎- Đúng vậy. Ừ.

316
00:19:28,396 --> 00:19:31,191
‎- ‎Những bộ phim dở hay nhất‎.
‎- Vâng, đúng rồi.

317
00:19:31,274 --> 00:19:33,526
‎- Chùm phim của AIP, nhớ không?
‎- Vâng.

318
00:19:33,610 --> 00:19:37,822
‎Họ không bao giờ chiếu ở New York.
‎Có lẽ họ đã chiếu trên đường 42.

319
00:19:37,906 --> 00:19:40,700
‎Họ chiếu ở New York
‎cho mấy chủ rạp ngoài trời.

320
00:19:41,326 --> 00:19:44,621
‎Vì đó là nơi chủ yếu mà họ chiếu.

321
00:19:44,704 --> 00:19:46,873
‎Họ sẽ chiếu, như ở 1600 Broadway.

322
00:19:46,956 --> 00:19:49,542
‎- Nhớ phòng chiếu chứ?
‎- Rất tuyệt vời.

323
00:19:49,626 --> 00:19:53,296
‎- Rất bẩn.
‎- Và tôi đã ghi tên vào danh sách AIP.

324
00:19:53,379 --> 00:19:57,592
‎Để tôi có thể xem những bộ phim này.
‎Và tôi bắt đầu viết về chúng.

325
00:19:58,843 --> 00:20:00,970
‎Vì viết về chúng thì vui hơn.

326
00:20:01,054 --> 00:20:03,765
‎Vì tôi không có hứng thú
‎trong việc phê bình.

327
00:20:03,848 --> 00:20:07,060
‎Tôi chỉ muốn tìm một thứ thú vị để viết.

328
00:20:07,143 --> 00:20:09,145
‎- Là những thứ này.
‎- Rất tuyệt.

329
00:20:09,229 --> 00:20:11,105
‎Mà ông đã làm một trong số đó.

330
00:20:11,606 --> 00:20:13,441
‎- Boxcar Bertha.
‎- Tôi đánh giá.

331
00:20:13,524 --> 00:20:14,859
‎- Ông xem chưa?
‎- Chưa.

332
00:20:14,943 --> 00:20:17,946
‎Tôi nhớ chắc chắn,
‎vì khi gần đây tôi phát hiện ra

333
00:20:18,029 --> 00:20:21,783
‎ông làm ‎Boxcar Bertha‎, tôi nói,
‎"Tôi đã đánh giá nó. Tôi nhớ".

334
00:20:21,866 --> 00:20:23,618
‎Nhưng tôi không biết là ông.

335
00:20:24,202 --> 00:20:25,036
‎Vâng?

336
00:20:25,119 --> 00:20:29,082
‎Bà có thể nói về trải nghiệm
‎viết cho ‎Interview ‎và Andy Warhol chứ?

337
00:20:29,791 --> 00:20:34,045
‎Tôi thực sự không biết phải nói gì.
‎Chuyện đó lâu lắm rồi.

338
00:20:34,629 --> 00:20:38,216
‎Tôi còn rất trẻ khi bắt đầu làm ‎Interview‎.
‎Tôi mới 20 tuổi.

339
00:20:38,716 --> 00:20:44,764
‎Và tôi viết cho ‎Interview ‎trong 11 năm,
‎tôi nghĩ vậy. Khá lâu.

340
00:20:44,847 --> 00:20:47,600
‎Và tôi không hợp cạ với Andy.

341
00:20:48,893 --> 00:20:50,436
‎Andy không hợp cạ với tôi.

342
00:20:51,813 --> 00:20:53,773
‎Ông ấy làm tốt hơn khi đã chết.

343
00:20:58,069 --> 00:21:02,323
‎Sao tôi biết? Vì tôi đã bán hết
‎tranh Warhol hai tuần trước khi ổng chết.

344
00:21:05,368 --> 00:21:08,579
‎Tôi đã bán chúng
‎để trả tiền bảo trì căn hộ của tôi.

345
00:21:10,123 --> 00:21:13,126
‎Nên tôi không chỉ
‎có quyết định bất động sản tệ hại.

346
00:21:15,211 --> 00:21:18,047
‎Thành thật mà nói,
‎tôi tin đó là lý do Andy chết.

347
00:21:20,216 --> 00:21:21,801
‎Tôi cá là ông ấy nghĩ,

348
00:21:22,510 --> 00:21:23,594
‎"Ờ thì!"

349
00:21:24,137 --> 00:21:26,347
‎Ngay khi ổng chết, dĩ nhiên giá tăng.

350
00:21:31,978 --> 00:21:36,649
‎Với tôi, không có thứ gì tượng trưng
‎cho sự thay đổi ở New York

351
00:21:36,733 --> 00:21:41,362
‎hơn là những sạp báo lớn ở Columbus Circle

352
00:21:41,446 --> 00:21:44,991
‎mở suốt đêm, 24 giờ một ngày,
‎cho đến mãi mãi.

353
00:21:45,074 --> 00:21:46,784
‎Giờ nó là chỗ thuê xe đạp.

354
00:21:50,788 --> 00:21:53,333
‎Diện mạo của New York
‎đã thay đổi hoàn toàn.

355
00:21:53,416 --> 00:21:56,919
‎Nói cách khác,
‎New York từng ngập ngụa trong báo giấy.

356
00:21:57,920 --> 00:22:00,173
‎Nó ở trong máng xối, trong thùng rác.

357
00:22:00,256 --> 00:22:03,259
‎Nhớ chỗ ở Times Square
‎nơi có tất cả các tờ báo chứ?

358
00:22:03,343 --> 00:22:06,471
‎Cả thành phố ngập trong báo
‎vì mọi người vứt chúng đi.

359
00:22:06,554 --> 00:22:09,098
‎Một tỷ tờ báo. Mỗi ngày, người ta vứt đi.

360
00:22:09,182 --> 00:22:10,475
‎Chúng ở rãnh nước.

361
00:22:10,558 --> 00:22:12,935
‎Tất cả các giỏ rác đều đầy báo.

362
00:22:13,019 --> 00:22:16,272
‎Tất cả ghế ngồi trên tàu điện ngầm có báo.
‎Trên sàn nhà.

363
00:22:16,356 --> 00:22:19,734
‎Anh hiếm khi thấy người ta
‎đọc báo trên tàu điện ngầm nữa.

364
00:22:19,817 --> 00:22:22,028
‎Nó từng là… Đó từng là tất cả.

365
00:22:22,111 --> 00:22:25,406
‎Và anh thấy người ta
‎đọc sách trên tàu điện ngầm.

366
00:22:25,490 --> 00:22:29,243
‎Không phải một triệu người,
‎nhưng thấy một số người làm việc đó,

367
00:22:29,327 --> 00:22:30,995
‎và họ hầu hết đều trẻ.

368
00:22:31,079 --> 00:22:33,664
‎Họ chủ yếu là những người ở độ tuổi 20.

369
00:22:33,748 --> 00:22:37,168
‎Và tôi đã hỏi biên tập của mình,
‎người có con ở tuổi đó,

370
00:22:37,251 --> 00:22:41,506
‎"Con anh có đọc sách trên Kindle không,
‎hay anh gọi nó là gì ấy?"

371
00:22:41,589 --> 00:22:44,509
‎Và anh ấy nói, "Không. Con tôi đọc sách".

372
00:22:44,592 --> 00:22:47,220
‎Anh ấy nói, "Người đọc sách hầu hết là…"

373
00:22:47,303 --> 00:22:50,264
‎Có thứ gì đó khác Kindle.
‎Dù nó được gọi là gì.

374
00:22:50,348 --> 00:22:53,684
‎Anh ấy nói họ hầu hết đều ở độ tuổi
‎bốn mươi và năm mươi.

375
00:22:53,768 --> 00:22:56,646
‎Không phải lúc nào tôi cũng biết…

376
00:22:56,729 --> 00:22:59,023
‎Tôi luôn cố xem mọi người đang đọc gì.

377
00:22:59,107 --> 00:23:01,317
‎Điều này cực kỳ quan trọng với tôi.

378
00:23:01,401 --> 00:23:02,652
‎Bạn đang đọc gì vậy?

379
00:23:03,861 --> 00:23:08,324
‎Bất kì cuốn nào… Ngay cả khi nhìn vào
‎và nghĩ, "Ai thèm đọc cuốn đó?"

380
00:23:08,408 --> 00:23:09,826
‎Tốt. Ít nhất đó là sách.

381
00:23:11,035 --> 00:23:12,245
‎Cứ đọc đi.

382
00:23:26,926 --> 00:23:29,262
‎Chào. Các anh có mua sách ở đây không?

383
00:23:29,804 --> 00:23:30,972
‎Ở ki-ốt này? Không.

384
00:23:31,055 --> 00:23:32,849
‎Không. Tôi biết là không.

385
00:23:32,932 --> 00:23:35,560
‎Anh nghĩ có nên mang sách
‎vào Times Square?

386
00:23:35,643 --> 00:23:38,604
‎- Thế không công bằng với sách.
‎- Phải rồi.

387
00:23:39,439 --> 00:23:41,149
‎Chúng chả có quyền phát biểu.

388
00:23:41,232 --> 00:23:42,483
‎Làm thế là hại chúng.

389
00:23:43,234 --> 00:23:46,612
‎Nếu anh không bán sách ở đây,
‎hẳn là thế, sao anh ở đây?

390
00:23:46,737 --> 00:23:48,197
‎Anh bán áo thun à?

391
00:23:48,281 --> 00:23:51,576
‎- Chúng tôi bán túi. Bán cả sách.
‎- Ừ.

392
00:23:52,368 --> 00:23:55,455
‎Đây là cuốn sách tuyệt vời.
‎Tôi mua cho trẻ con suốt.

393
00:23:55,538 --> 00:23:56,622
‎Một cuốn sách hay.

394
00:23:59,083 --> 00:24:02,044
‎Thưa quý vị, hãy chào đón Fran Lebowitz!

395
00:24:05,882 --> 00:24:08,509
‎Đời sống đô thị ‎và ‎Xã hội học‎,
‎cái nào trước?

396
00:24:08,593 --> 00:24:10,553
‎- Đô thị.
‎- ‎Rồi đến ‎Xã hội học.

397
00:24:10,636 --> 00:24:14,849
‎Một bộ sưu tập đầy thú vị
‎các bài luận hài hước. Cả hai cuốn.

398
00:24:14,932 --> 00:24:19,270
‎Và chúng đã được tái bản
‎ở các hình thức được bao nhiêu lần?

399
00:24:19,854 --> 00:24:22,857
‎Ở các hình thức,
‎có lẽ bốn hay năm lần mỗi cuốn.

400
00:24:22,940 --> 00:24:24,192
‎Cô viết sách trẻ con.

401
00:24:24,275 --> 00:24:25,943
‎- Là lần đầu với cô.
‎- Đúng.

402
00:24:26,027 --> 00:24:28,362
‎Cô có định viết gì mới không?

403
00:24:28,446 --> 00:24:29,822
‎- Nó mới.
‎- Gấu trúc á? 

404
00:24:29,906 --> 00:24:31,657
‎- Ừ.
‎- Ừ, nhưng cho trẻ con.

405
00:24:31,741 --> 00:24:34,577
‎- Tôi đang viết tiểu thuyết.
‎- Cô viết 6 năm rồi.

406
00:24:34,660 --> 00:24:36,412
‎- Khi ta gặp 6 năm…
‎- Không.

407
00:24:36,496 --> 00:24:40,583
‎Đáng lẽ tôi phải viết tiểu thuyết,
‎nhưng tôi nghỉ mười năm để hờn dỗi.

408
00:24:42,376 --> 00:24:44,170
‎- Mười năm để hờn dỗi?
‎- Vâng.

409
00:24:45,087 --> 00:24:48,674
‎Và cô có hoàn thành thứ gì
‎trong lúc đó không?

410
00:24:48,758 --> 00:24:50,134
‎Tôi sắp hờn dỗi xong.

411
00:24:50,218 --> 00:24:52,929
‎- Cô có bị…
‎- Có.

412
00:24:53,012 --> 00:24:53,846
‎Được rồi.

413
00:24:58,768 --> 00:25:02,563
‎Thư viện Công cộng New York
‎có nam châm tủ lạnh trích lời của bà.

414
00:25:03,064 --> 00:25:04,607
‎- Nửa lời trích.
‎- Nửa.

415
00:25:05,233 --> 00:25:08,194
‎Một nửa lời trích là,
‎"Hãy suy nghĩ trước khi nói.

416
00:25:08,277 --> 00:25:10,363
‎Đọc trước khi nghĩ". Còn lại là gì?

417
00:25:10,446 --> 00:25:13,449
‎Phần còn lại của lời trích,
‎như tôi nhớ, vì lâu rồi…

418
00:25:13,533 --> 00:25:17,954
‎Đây là thứ tôi viết cho tờ ‎Newsweek‎,
‎năm 1978.

419
00:25:18,579 --> 00:25:23,000
‎Nhân tiện, ‎Newsweek ‎năm 1978
‎là một ấn phẩm rất quan trọng.

420
00:25:23,084 --> 00:25:26,504
‎Và họ có một mục ở trang mặt sau
‎tên là ‎Đến lượt tôi‎,

421
00:25:27,129 --> 00:25:31,008
‎mà mỗi kỳ họ sẽ mời
‎một người khác nhau tới viết.

422
00:25:31,092 --> 00:25:34,220
‎Sau khi sách đầu tay ra mắt 1978,
‎tôi được mời viết.

423
00:25:34,303 --> 00:25:39,141
‎Bố mẹ tôi không thể tin được.
‎Kiểu như, "Họ mời con á?"

424
00:25:40,977 --> 00:25:44,647
‎Bố mẹ tôi đọc ‎Newsweek
‎vì nhiều người Do Thái không đọc ‎Time‎,

425
00:25:45,856 --> 00:25:51,487
‎vì ‎Time ‎thuộc sở hữu của Henry Luce,
‎một người bài Do Thái nổi tiếng.

426
00:25:51,571 --> 00:25:55,449
‎Họ đọc ‎Life‎, và vì lí do nào đó,
‎họ không biết nó cũng của Luce.

427
00:25:55,533 --> 00:25:56,993
‎Nhưng họ đọc ‎Newsweek‎.

428
00:25:57,076 --> 00:26:00,162
‎Newsweek ‎có chuyên mục này,
‎và tôi nói, "Con sẽ làm".

429
00:26:00,246 --> 00:26:01,789
‎"Con nói thế là sao? Con?"

430
00:26:02,373 --> 00:26:05,001
‎Như thể họ không thể tưởng tượng nổi.

431
00:26:05,543 --> 00:26:07,253
‎Vậy là tôi viết cho tuổi teen

432
00:26:07,336 --> 00:26:10,756
‎và nó khác nhau…
‎những hướng đi khác nhau cho tuổi mới lớn.

433
00:26:11,549 --> 00:26:14,135
‎Những việc khác nhau mà họ nên làm.

434
00:26:15,052 --> 00:26:17,430
‎Và tôi nghĩ câu trích dẫn nguyên gốc là…

435
00:26:19,807 --> 00:26:22,476
‎"Hãy nghĩ trước khi nói.
‎Đọc trước khi nghĩ.

436
00:26:22,560 --> 00:26:26,230
‎Điều này sẽ cho bạn một điều để nghĩ
‎mà bạn không cần bịa ra.

437
00:26:26,314 --> 00:26:29,984
‎Bước đi khôn ngoan cho mọi lứa tuổi,
‎nhưng đặc biệt là tuổi 17,

438
00:26:30,067 --> 00:26:33,446
‎khi bạn có nguy cơ cao
‎sẽ đưa ra những kết luận khó chịu".

439
00:26:34,947 --> 00:26:38,159
‎TƯỞNG NHỚ TONI MORRISON

440
00:26:50,212 --> 00:26:52,840
‎Nơi chúng ta đang ở, Câu lạc bộ Dân chơi,

441
00:26:52,923 --> 00:26:56,677
‎được mua bởi Edwin Booth, một diễn viên.

442
00:26:56,761 --> 00:26:59,513
‎Ông đã mở Câu lạc bộ Dân chơi
‎vào lúc nào đó.

443
00:26:59,597 --> 00:27:02,892
‎Khi mất, ông ấy để lại tòa nhà
‎cho Câu lạc bộ Dân chơi.

444
00:27:03,643 --> 00:27:05,686
‎Nhưng anh trai ông ấy…

445
00:27:06,812 --> 00:27:08,564
‎là John Wilkes Booth.

446
00:27:09,190 --> 00:27:11,651
‎Anh trai ông ấy đã giết Abraham Lincoln.

447
00:27:12,568 --> 00:27:15,988
‎Và có một bức thư trên lầu…

448
00:27:16,072 --> 00:27:18,741
‎Không phải thư thật,
‎mà là bản sao của bức thư

449
00:27:18,824 --> 00:27:22,036
‎mà ông ấy đã viết cho một tờ báo.

450
00:27:22,119 --> 00:27:24,330
‎Gửi tới "đồng bào của tôi" hay gì đó,

451
00:27:24,413 --> 00:27:26,916
‎như một lời xin lỗi thay cho anh trai.

452
00:27:26,999 --> 00:27:29,794
‎Và tôi đang đọc lá thư này, nghĩ thầm,

453
00:27:29,877 --> 00:27:32,838
‎"Tôi biết nhiều người phàn nàn
‎về anh chị em mình".

454
00:27:32,922 --> 00:27:36,050
‎Thực ra, hầu như ai có anh em
‎đều sẽ than phiền về họ.

455
00:27:36,133 --> 00:27:38,678
‎Nhưng tôi đã nghĩ, khi đọc lá thư đó,

456
00:27:39,428 --> 00:27:41,639
‎"Bất kể anh chị em bạn có thế nào…"

457
00:27:42,139 --> 00:27:46,602
‎Kiểu như, bạn có thể tự nhủ,
‎"Ừ, anh tôi không trả lại tiền cho tôi",

458
00:27:46,686 --> 00:27:49,480
‎hoặc, "Em gái tôi mách lẻo",
‎hoặc, bạn biết đấy…

459
00:27:49,563 --> 00:27:52,316
‎Nhưng bạn luôn có thể nói với chính mình,

460
00:27:52,400 --> 00:27:55,111
‎"Ít nhất anh tôi
‎không giết Abraham Lincoln".

461
00:28:00,074 --> 00:28:04,620
‎Tôi chắc là Edwin Booth cũng nghe
‎bạn bè phàn nàn về anh em,

462
00:28:04,704 --> 00:28:06,414
‎đến khi anh ông giết Lincoln.

463
00:28:06,497 --> 00:28:10,876
‎Sau đó, tôi chắc chắn nếu mọi người
‎bắt đầu nói, "Anh trai tôi mượn…",

464
00:28:10,960 --> 00:28:13,796
‎họ sẽ nói,
‎"Suỵt. Anh ông ấy giết Lincoln".

465
00:28:13,879 --> 00:28:15,631
‎Kiểu như, "Đừng nhắc đến nó".

466
00:28:15,715 --> 00:28:20,636
‎Vì thế luôn có những người
‎có vấn đề tệ hơn bạn.

467
00:28:22,680 --> 00:28:23,889
‎- Được.
‎- Ta xong à?

468
00:28:23,973 --> 00:28:24,849
‎À, tôi hiểu.

469
00:28:25,558 --> 00:28:28,602
‎Cứ tiếp tục đi. Cứ quay tiếp đi.

470
00:28:30,354 --> 00:28:31,605
‎Đây rồi. Tiếp tục đi.

471
00:28:32,440 --> 00:28:33,566
‎Bà ấy đi sang trái.

472
00:28:34,483 --> 00:28:36,569
‎Phải. Đó là một cây cầu khác.

473
00:28:39,280 --> 00:28:40,406
‎Được. Đã vượt qua.

474
00:28:41,240 --> 00:28:44,910
‎Thế còn cái người định xây
‎đường cao tốc qua Manhattan thì sao?

475
00:28:44,994 --> 00:28:48,414
‎Robert Moses. Người xây cái này.
‎Đây là ý của Robert Moses.

476
00:28:48,497 --> 00:28:53,210
‎- Toàn bộ cái này…
‎- Robert Moses chỉ nên chơi với mô hình.

477
00:28:53,294 --> 00:28:57,131
‎Robert Moses đã không biết rằng,
‎ông giỏi nhất khi làm mô hình.

478
00:28:58,257 --> 00:29:00,509
‎Tôi đến Triển lãm Thế giới mà chả xem.

479
00:29:01,218 --> 00:29:04,805
‎Triển lãm Thế giới có quá nhiều
‎những thứ hấp dẫn khó tin

480
00:29:04,889 --> 00:29:08,392
‎đến nỗi ai có thời gian cho thứ này
‎hay thậm chí biết về nó?

481
00:29:08,476 --> 00:29:10,728
‎Nhưng tôi không thể tin nó vẫn ở đây.

482
00:29:16,400 --> 00:29:18,068
‎Được rồi. Vâng.

483
00:29:53,896 --> 00:29:56,774
‎Biên dịch: Anh Pham