1
00:00:06,027 --> 00:00:07,945
NETFLIX — ORYGINALNY SERIAL DOKUMENTALNY

2
00:00:10,823 --> 00:00:12,783
Absolutnie nienawidzę pieniędzy.

3
00:00:12,867 --> 00:00:18,247
Mam jednak pewien problem,
choć nie jest to mój jedyny problem.

4
00:00:18,330 --> 00:00:20,416
Otóż uwielbiam rzeczy.

5
00:00:20,499 --> 00:00:23,753
Nienawidzę pieniędzy,
ale uwielbiam przedmioty.

6
00:00:23,836 --> 00:00:29,508
Nienawidzę pieniędzy,
ale uwielbiam meble, samochody i ubrania.

7
00:00:29,592 --> 00:00:32,303
Można nienawidzić pieniędzy i rzeczy,

8
00:00:32,386 --> 00:00:34,722
wtedy jesteś jak Dalajlama.

9
00:00:50,154 --> 00:00:53,407
WŁAŚCICIEL MOŻE COFNĄĆ
ZEZWOLENIE NA WEJŚCIE NA POSESJĘ

10
00:01:13,344 --> 00:01:15,346
- Hej, Fran.
- Co tam?

11
00:01:15,429 --> 00:01:17,264
Jesteśmy na was gotowi.

12
00:01:28,067 --> 00:01:32,613
Jaką radę dałaby pani teraz
przyjeżdżającej do Nowego Jorku 20-latce?

13
00:01:32,696 --> 00:01:33,697
Weź pieniądze.

14
00:01:34,740 --> 00:01:35,741
Dobrze?

15
00:01:37,284 --> 00:01:39,245
Powiedziałabym: weź pieniądze.

16
00:01:39,328 --> 00:01:42,998
A rada za moich czasów?
Nie potrzebujesz dużo pieniędzy.

17
00:01:48,254 --> 00:01:49,255
Jesteśmy.

18
00:01:50,214 --> 00:01:51,132
- Dobrze.
- Cóż…

19
00:01:51,632 --> 00:01:55,845
Nie chcę tego wywlekać,
ale szklanki coraz bardziej się różnią.

20
00:01:55,928 --> 00:01:58,597
Piję tę kawę, będzie jej ubywało.

21
00:01:59,306 --> 00:02:00,516
Przyda się dubel.

22
00:02:03,060 --> 00:02:04,854
BUCHALTERIA

23
00:02:04,937 --> 00:02:09,859
To prawda, że kobiet w moim wieku
nie wychowywano z założeniem,

24
00:02:09,942 --> 00:02:12,153
że będą musiały myśleć o pieniądzach.

25
00:02:12,236 --> 00:02:16,574
Sądzę, że gdybym była chłopcem,

26
00:02:16,657 --> 00:02:22,746
nie miałabym
tak leniwego stosunku do pieniędzy.

27
00:02:22,830 --> 00:02:24,623
Nikt by mi na to nie pozwolił.

28
00:02:24,707 --> 00:02:28,377
Ojciec krzyczałby:
„Zwariowałeś? Nie rozumiesz tego?”.

29
00:02:28,460 --> 00:02:32,882
Ludzie często pytają,
czy rodzice chcieli, żebym pisała.

30
00:02:32,965 --> 00:02:35,718
Nie, ale też nie zniechęcali mnie.

31
00:02:35,801 --> 00:02:39,638
Wiecie, kim miałam zostać?
Żoną. Chcieli, żebym została żoną.

32
00:02:39,722 --> 00:02:42,433
Założyli, że będę żoną
i tego dla mnie chcieli.

33
00:02:42,516 --> 00:02:44,602
Nigdy nie mówili rzeczy,

34
00:02:44,685 --> 00:02:49,940
które miałyby zachęcić mnie
do bycia kimś innym niż żoną.

35
00:02:50,024 --> 00:02:52,484
Jak widać nie wyszło.

36
00:02:52,568 --> 00:02:55,362
Sądzę, że na swój sposób

37
00:02:55,446 --> 00:02:59,408
bycie dziewczynką w latach 50.
nie było czymś wspaniałym.

38
00:02:59,491 --> 00:03:01,410
Choć miało to swoje pozytywy,

39
00:03:01,493 --> 00:03:05,247
bo ludzie
raczej nie zwracali na ciebie uwagi.

40
00:03:05,331 --> 00:03:10,085
Bardzo dobrze pamiętam
moją najlepszą przyjaciółkę.

41
00:03:11,170 --> 00:03:15,174
Mieszkałyśmy blisko siebie
i do tej pory się przyjaźnimy.

42
00:03:15,257 --> 00:03:16,759
Byłyśmy u nich w domu,

43
00:03:16,842 --> 00:03:20,179
gdy zadzwonił jej tata z informacją,
że dostał podwyżkę.

44
00:03:20,262 --> 00:03:23,140
Wszyscy się cieszyli,
a ja nie znałam tego słowa.

45
00:03:23,224 --> 00:03:25,851
W domu spytałam mamy:
„Co to jest podwyżka?”.

46
00:03:25,935 --> 00:03:30,147
Ona powiedziała:
„To znaczy, że więcej zarabiasz”.

47
00:03:30,689 --> 00:03:34,693
Wtedy powiedziałam:
„Ten a ten dostał podwyżkę i zarabia…”.

48
00:03:35,486 --> 00:03:40,032
Pamiętam, że to było 300 dolarów,
czyli dużo więcej niż mój ojciec.

49
00:03:40,115 --> 00:03:42,201
To zrozumiałam po czasie.

50
00:03:43,702 --> 00:03:46,622
Spytałam: „Ile zarabia tatuś?”
i dostałam w twarz.

51
00:03:48,666 --> 00:03:49,541
Była wściekła.

52
00:03:49,625 --> 00:03:52,127
„Nigdy nie rozmawiaj o pieniądzach.

53
00:03:52,211 --> 00:03:57,633
To bardzo niegrzeczne.
Nigdy nikogo nie pytaj, ile zarabia”.

54
00:03:57,716 --> 00:04:01,470
Nigdy więcej nie rozmawiałam o pieniądzach
i teraz ich nie mam.

55
00:04:01,553 --> 00:04:04,765
Byłam kiedyś u księgowego.

56
00:04:04,848 --> 00:04:07,142
W końcu spojrzał na mnie i rzucił:

57
00:04:07,935 --> 00:04:11,855
„Coś ci wytłumaczę:
ze mną musisz rozmawiać o pieniądzach”.

58
00:04:12,481 --> 00:04:15,776
Ciągle powtarzałam:
„Nie wiem, czy powinnam ci to mówić”.

59
00:04:16,485 --> 00:04:18,445
Pytał: „Ile na tym zarobisz?”,

60
00:04:18,529 --> 00:04:21,699
a ja na to:
„Nie sądzę, że powinniśmy o tym mówić”.

61
00:04:22,324 --> 00:04:26,578
Teraz ludzie
bez przerwy mówią o pieniądzach.

62
00:04:26,662 --> 00:04:29,123
Ale powtarzam:

63
00:04:29,206 --> 00:04:31,583
jeśli wiem, ile ktoś zarabia

64
00:04:31,667 --> 00:04:35,796
albo ile kosztuje jego mieszkanie,
to znaczy, że sam mi to powiedział.

65
00:04:35,879 --> 00:04:41,468
Ja nigdy nie zapytam,
ale ludzie wiecznie mówią o pieniądzach,

66
00:04:41,552 --> 00:04:45,264
jakby to miał być
fascynujący temat do rozmowy.

67
00:04:45,347 --> 00:04:46,515
Tak nie jest.

68
00:04:48,976 --> 00:04:54,398
Widzisz, płacę 74% podatku.

69
00:04:54,898 --> 00:04:56,108
Patrz, ile zostanie.

70
00:04:58,068 --> 00:05:00,738
- To nielegalne.
- Fakt.

71
00:05:00,821 --> 00:05:03,741
Wsadzą mnie do więzienia,
ale mam to gdzieś.

72
00:05:03,824 --> 00:05:05,993
Przynajmniej przejdę na dietę.

73
00:05:06,076 --> 00:05:07,786
Pokażę wam, ile mi zostanie.

74
00:05:09,246 --> 00:05:13,000
Zatrzymam się na 74%.

75
00:05:14,251 --> 00:05:15,961
Nie ma co się wygłupiać,

76
00:05:16,628 --> 00:05:18,756
to nie trafia do biednych.

77
00:05:18,839 --> 00:05:21,592
To pójdzie na atom i inne…

78
00:05:21,675 --> 00:05:23,635
Prowokujesz teraz wiele osób.

79
00:05:23,719 --> 00:05:26,138
To moje pieniądze, mam to gdzieś.

80
00:05:26,221 --> 00:05:28,974
Gdy tu przyjechałam,
ojciec dał mi 200 dolarów.

81
00:05:29,058 --> 00:05:30,851
W życiu nie miałam więcej.

82
00:05:30,934 --> 00:05:33,645
Uznałam, że starczy mi na całe życie.

83
00:05:34,188 --> 00:05:36,148
No wiesz.

84
00:05:36,231 --> 00:05:38,150
Byłam taksówkarką.

85
00:05:38,233 --> 00:05:41,070
Woziłam ludzi.

86
00:05:41,862 --> 00:05:44,281
Byłam też sprzątaczką i sprzedawczynią.

87
00:05:44,865 --> 00:05:47,451
Sprzedawałam paski na ulicy.

88
00:05:47,534 --> 00:05:48,535
Czytywałam wtedy…

89
00:05:49,495 --> 00:05:53,707
The Village Voice.
Pracowałam nawet sześć dni w tygodniu.

90
00:05:53,791 --> 00:05:58,003
Ale nigdy w środy,
bo wtedy wychodziło The Village Voice.

91
00:05:58,504 --> 00:06:02,299
Szłam na Sheridan Square,
kupowałam The Village Voice i…

92
00:06:02,383 --> 00:06:04,927
Tam i w każdej innej gazecie

93
00:06:05,010 --> 00:06:07,262
znajdowały się ogłoszenia z pracą.

94
00:06:07,346 --> 00:06:08,597
Zawsze myślałam…

95
00:06:09,264 --> 00:06:11,100
Nienawidziłam każdej pracy.

96
00:06:11,183 --> 00:06:15,771
Dlatego myślałam, że znajdę coś,
czego będę nienawidziła trochę mniej.

97
00:06:16,814 --> 00:06:20,401
W końcu zrozumiałam,
że ja po prostu nie lubię pracować.

98
00:06:20,484 --> 00:06:25,447
To kiepska robota
i każdy by się ze mną zgodził,

99
00:06:25,531 --> 00:06:28,117
ale ja nie lubię pracować w ogóle.

100
00:06:28,200 --> 00:06:32,663
Lubię leżeć na kanapie i czytać,
a tym nie da się zajmować zawodowo.

101
00:06:32,746 --> 00:06:35,040
Nikt ci za to nie zapłaci.

102
00:06:35,124 --> 00:06:38,043
Gdyby za to płacili,
tak wyglądałby mój dom.

103
00:06:39,670 --> 00:06:44,216
Poza tym unikałam pracy,
do której zatrudniali się moi znajomi,

104
00:06:44,299 --> 00:06:45,884
czyli kelnerowania.

105
00:06:45,968 --> 00:06:49,555
Wszystkie dziewczyny,
które potrzebowały pracy,

106
00:06:49,638 --> 00:06:51,807
zostawały kelnerkami.

107
00:06:52,641 --> 00:06:54,435
Sto procent z nich.

108
00:06:54,518 --> 00:06:58,480
Znajomi mówili:
„Czemu wolisz sprzątać mieszkania?

109
00:06:59,189 --> 00:07:03,777
Możesz pracować ze mną, lepiej płacą,

110
00:07:03,861 --> 00:07:07,781
a robota nie jest tak ciężka”.

111
00:07:07,865 --> 00:07:10,617
No cóż…

112
00:07:11,160 --> 00:07:13,912
Ujmę to w ten sposób:

113
00:07:13,996 --> 00:07:18,292
kelnerki zatrudniali faceci,
bo to oni zarządzali restauracjami.

114
00:07:18,375 --> 00:07:22,880
Żeby dostać zmianę jako kelnerka,
trzeba było się przespać z kierownikiem.

115
00:07:22,963 --> 00:07:26,592
I o to w tym chodzi.
Nie o romans, nie o randki.

116
00:07:26,675 --> 00:07:29,928
Nie chodzi o flirt czy też jego brak.

117
00:07:30,012 --> 00:07:34,641
Rzecz w tym,
że młodej Fran chodziło tylko o pracę.

118
00:07:34,725 --> 00:07:37,394
A tak właśnie dostawało się pracę.

119
00:07:37,478 --> 00:07:42,024
Kierownik jednej z restauracji był gejem
i wszyscy chcieli tam wtedy pracować.

120
00:07:42,107 --> 00:07:44,610
Gość był gejem, wszyscy tam szli…

121
00:07:46,153 --> 00:07:50,616
A on zatrudniał tylko facetów,
więc to oni musieli z nim sypiać.

122
00:07:51,450 --> 00:07:54,912
Wszystkim się wydaje,
że Nowy Jork kiedyś był tani.

123
00:07:54,995 --> 00:07:58,415
To miasto zawsze było droższe od innych.

124
00:07:58,499 --> 00:07:59,625
Gdy mówię:

125
00:07:59,708 --> 00:08:03,086
„W 1970 mieszkałam na West Fourth Street.

126
00:08:03,170 --> 00:08:05,631
Płaciłam 121,78 dolarów czynszu”.

127
00:08:05,714 --> 00:08:07,799
Ludzie krzyczą: „Niewiarygodne!”.

128
00:08:08,383 --> 00:08:12,930
To było dużo pieniędzy!
Większość znajomych wolała East Village.

129
00:08:13,013 --> 00:08:16,808
Mówili mi wtedy:
„Zwariowałaś, tyle kasy za pokój?

130
00:08:16,892 --> 00:08:21,480
W mojej okolicy
miałabyś za to cztery pokoje”.

131
00:08:21,563 --> 00:08:24,066
Odpowiadałam: „Ale za to mnie nie gwałcą”.

132
00:08:24,775 --> 00:08:28,320
Zawsze sądziłam, że warto było dopłacić.

133
00:08:28,403 --> 00:08:30,822
- Opłacało się.
- Prawda?

134
00:08:30,906 --> 00:08:33,700
Nie jestem rozrzutna,
ale czasem warto dopłacić.

135
00:08:33,784 --> 00:08:37,788
Okropne mieszkanie, niewarte swojej ceny.

136
00:08:37,871 --> 00:08:39,873
Drogo, ale za to bezpieczniej.

137
00:08:39,957 --> 00:08:44,962
Gdy dostałam pierwszy duży czek,
nie miałam jeszcze konta w banku.

138
00:08:45,045 --> 00:08:49,383
Dostałam czek na 100 000 dolarów
i nie wiedziałam, co z nim zrobić.

139
00:08:50,050 --> 00:08:52,135
Wiecie, co wtedy robiłam z czekami?

140
00:08:52,219 --> 00:08:57,432
Dostawałam czek na 100 dolarów,

141
00:08:57,975 --> 00:09:00,269
po czym szłam do sklepu

142
00:09:01,186 --> 00:09:02,896
i mówiłam sprzedawcy:

143
00:09:02,980 --> 00:09:07,192
„Możesz dać mi kanapkę z wołowiną
i resztę kwoty w gotówce?”.

144
00:09:07,276 --> 00:09:08,402
Tak też robił.

145
00:09:08,485 --> 00:09:11,947
Wyobrażałem sobie, że przyjdę do sklepu,

146
00:09:12,030 --> 00:09:14,658
po czym poproszę o kanapkę i gotówkę.

147
00:09:15,367 --> 00:09:19,162
Muszę przyznać, że bałam się tego czeku.

148
00:09:19,913 --> 00:09:22,791
Nie wiedziałam, ile to jest,

149
00:09:22,874 --> 00:09:26,128
choć czułam, że to jakaś ogromna kwota.

150
00:09:26,211 --> 00:09:29,965
Gdy zaczęłam zarabiać,
pieniądze mnie przerażały.

151
00:09:30,591 --> 00:09:32,509
Naprawdę się bałam.

152
00:09:32,593 --> 00:09:36,972
Wydawało mi się,
że to coś niesamowitego, ale też…

153
00:09:37,055 --> 00:09:41,018
Nie przypominam sobie okresu,
w którym by mnie ekscytowały.

154
00:09:41,518 --> 00:09:43,145
Nigdy tak nie myślałam…

155
00:09:43,228 --> 00:09:46,189
Nigdy. Pieniądze tak na mnie nie działają.

156
00:09:46,273 --> 00:09:49,109
Żeby zarobić mnóstwo pieniędzy,
trzeba je kochać.

157
00:09:49,943 --> 00:09:53,238
Trzeba je naprawdę kochać.

158
00:09:53,322 --> 00:09:56,617
Zawsze mówię,
że ludzie dzielą się na dwie kategorie:

159
00:09:56,700 --> 00:09:59,494
tych, którzy sądzą,
że można mieć dość pieniędzy

160
00:09:59,578 --> 00:10:00,954
i tych, którzy je mają.

161
00:10:02,164 --> 00:10:03,415
Po prostu.

162
00:10:03,498 --> 00:10:06,585
Ja sądzę,
że można mieć ich wystarczająco dużo.

163
00:10:06,668 --> 00:10:08,879
W życiu miewałam wystarczająco dużo.

164
00:10:08,962 --> 00:10:12,591
Wystarczająco dużo,
czyli było mnie stać na to, co posiadałam.

165
00:10:13,383 --> 00:10:14,843
Starałam się o hipotekę,

166
00:10:14,926 --> 00:10:19,097
więc rozmawiałam
z kobietą z Merrill Lynch,

167
00:10:19,181 --> 00:10:21,850
która przeglądała moje papiery.

168
00:10:21,933 --> 00:10:26,772
Powiedziała: „Mogę o coś spytać?”,
na co ja mówię: „Czy możesz o coś spytać?

169
00:10:26,855 --> 00:10:29,691
Od pięciu minut analizujesz moje podatki.

170
00:10:29,775 --> 00:10:32,527
To jak przeglądać
czyjąś szufladę z bielizną.

171
00:10:32,611 --> 00:10:34,863
Wiesz o mnie więcej niż ja sama.

172
00:10:34,946 --> 00:10:36,740
Tak, możesz o coś spytać”.

173
00:10:36,823 --> 00:10:38,909
Spytała o nieregularne przychody.

174
00:10:39,826 --> 00:10:42,996
Powiedziałam, że jestem pisarką,
co ją rozczarowało.

175
00:10:45,499 --> 00:10:47,417
Dlatego pisarze nie mają hipotek.

176
00:11:07,145 --> 00:11:10,732
W Nowym Jorku
są mieszkania warte 20 milionów dolarów.

177
00:11:10,816 --> 00:11:15,237
Nie zawsze tak było,
bo jak mieszkanie może być tyle warte?

178
00:11:15,821 --> 00:11:17,114
Co to w ogóle znaczy?

179
00:11:17,823 --> 00:11:20,492
Jak to mieszkanie za 20 milionów?

180
00:11:20,575 --> 00:11:22,244
To absurdalna kwota!

181
00:11:22,327 --> 00:11:25,038
To durne kwoty,
do których się przyzwyczajamy.

182
00:11:25,122 --> 00:11:28,291
Szukałam mieszkania przez rok

183
00:11:28,375 --> 00:11:33,505
i w tym czasie ceny rosły co godzinę.

184
00:11:33,588 --> 00:11:35,132
Te ceny były durne.

185
00:11:35,215 --> 00:11:37,843
Najpierw oglądałam mieszkanie
w poniedziałek.

186
00:11:38,427 --> 00:11:41,972
Potem wracałam we środę,
a cena rosła o 50 000 dolarów.

187
00:11:42,055 --> 00:11:45,684
„Byłam tu w poniedziałek,
skąd dodatkowe 50 000?

188
00:11:45,767 --> 00:11:48,311
Tak wygląda rynek, lepiej kup już teraz.

189
00:11:48,895 --> 00:11:51,565
- Ale mi się nie podoba.
- To nic nie znaczy”.

190
00:11:51,648 --> 00:11:57,237
Po paru mieszkaniach
agent nieruchomości w końcu pyta:

191
00:11:57,320 --> 00:12:01,616
„Po co pani tak duże mieszkanie?
Urządza pani dużo przyjęć?”.

192
00:12:01,700 --> 00:12:04,911
Zawsze myślą,
że organizujesz mnóstwo przyjęć.

193
00:12:05,454 --> 00:12:06,747
Mówiłam: „Nie.

194
00:12:06,830 --> 00:12:09,499
Nikt nie organizuje ich mniej niż ja.

195
00:12:10,667 --> 00:12:13,962
Ajatollah Chamenei urządza więcej imprez.

196
00:12:14,045 --> 00:12:18,216
To nie tak, że wyprawiam mało przyjęć.
Ja nie organizuję ich w ogóle.

197
00:12:18,300 --> 00:12:23,305
- To po co pani tyle miejsca?
- Mam 10 000 książek”.

198
00:12:24,514 --> 00:12:27,184
Po którymś mieszkaniu…

199
00:12:28,059 --> 00:12:31,104
gdy znowu powtarzam, że jest za drogie,

200
00:12:31,646 --> 00:12:36,234
agent mówi coś, co już wiedziałam:
„Nie stać pani na mieszkanie na książki”.

201
00:12:36,860 --> 00:12:38,945
Ja to wiedziałam od razu, on nie.

202
00:12:39,029 --> 00:12:41,448
Chwilę mu zeszło, ale ja już wiedziałam.

203
00:12:41,531 --> 00:12:45,619
Po obejrzeniu jakichś 100 mieszkań,

204
00:12:46,244 --> 00:12:49,206
uznałam, że czas ukrócić cierpienie.

205
00:12:49,790 --> 00:12:50,916
„Chcę mieszkanie”.

206
00:12:50,999 --> 00:12:55,086
Dlatego kupiłam to,
które było jakieś trzy razy za drogie.

207
00:12:55,170 --> 00:12:56,880
Chciałabym wygrać na loterii.

208
00:12:57,339 --> 00:12:59,633
Ja muszę wygrać na loterii.

209
00:13:00,509 --> 00:13:04,679
Teraz to nie jest kwestia chęci,

210
00:13:04,763 --> 00:13:08,099
jesteśmy na etapie prawdziwej potrzeby.

211
00:13:08,183 --> 00:13:10,852
Kupujesz losy w tych kioskach?

212
00:13:11,895 --> 00:13:14,606
Co tydzień gram na loterii.

213
00:13:14,689 --> 00:13:17,108
Kilka lat temu

214
00:13:17,776 --> 00:13:19,778
wygrałam 1200 dolarów.

215
00:13:20,320 --> 00:13:21,404
- Rany.
- Prawda?

216
00:13:21,488 --> 00:13:25,742
Przy wygranej powyżej 600 dolarów
musisz iść do ich biura,

217
00:13:25,867 --> 00:13:31,456
które wtedy stało obok innego kasyna,
czyli giełdy nowojorskiej.

218
00:13:32,791 --> 00:13:35,710
Weszłam do biura loterii

219
00:13:35,794 --> 00:13:39,673
i stałam w kolejce z innymi zwycięzcami.

220
00:13:39,756 --> 00:13:42,175
Gość przede mną podszedł do lady,

221
00:13:42,259 --> 00:13:46,137
pokazał swój los

222
00:13:46,221 --> 00:13:49,099
a kobieta za biurkiem powiedziała mu:

223
00:13:49,182 --> 00:13:53,353
„Czek wyślemy za jakieś dwa tygodnie”.

224
00:13:53,436 --> 00:13:55,689
On powiedział, że nie chce czekać.

225
00:13:56,690 --> 00:13:59,401
Ona na to:
„Czek przyjdzie za dwa tygodnie”.

226
00:13:59,484 --> 00:14:02,821
Na to on znowu:
„Nie chcę czekać, dajcie mi pieniądze”.

227
00:14:02,904 --> 00:14:07,158
Ona mówi, że to niemożliwe,
że będzie musiał poczekać dwa tygodnie.

228
00:14:07,242 --> 00:14:10,829
Na co on znowu:
„Nie rozumie pani, ja tego potrzebuję”.

229
00:14:10,912 --> 00:14:14,291
Ona powiedziała:
„To pan nie rozumie. To niemożliwe”.

230
00:14:14,374 --> 00:14:18,169
On powiedział:
„Tymi pieniędzmi miałem opłacić czynsz.

231
00:14:19,337 --> 00:14:20,463
Co mam zrobić?”.

232
00:14:20,964 --> 00:14:25,385
Powiedziała mu: „To, co by pan zrobił,
gdyby jakimś cudem nie wygrał”.

233
00:14:29,055 --> 00:14:31,725
- Teraz jestem jak on.
- No tak.

234
00:14:31,808 --> 00:14:33,935
- Muszę wygrać na loterii.
- Jasne.

235
00:14:34,019 --> 00:14:37,606
Gdybym spytała samą siebie,
ile mogę wydać na mieszkanie,

236
00:14:37,689 --> 00:14:40,901
odpowiedź brzmiałaby:
„Jedną trzecią tego, co wydałam”.

237
00:14:40,984 --> 00:14:43,653
Ludzie pytali:
„Kiedy ceny zaczną spadać?”.

238
00:14:43,737 --> 00:14:47,782
Ja mówiłam:
„Poczekajcie, aż sfinalizuję transakcję”.

239
00:14:48,700 --> 00:14:53,455
Gdy tylko kupiłam mieszkanie,
ceny na rynku zaczęły spadać.

240
00:14:53,538 --> 00:14:56,750
Zwiastuję złe decyzje
na rynku nieruchomości.

241
00:14:58,710 --> 00:15:01,212
Kup drogo, sprzedaj tanio, Lebowitz.

242
00:15:02,088 --> 00:15:04,883
Tak że…

243
00:15:04,966 --> 00:15:09,054
Jestem jedyną osobą, którą znam,
która po takim czasie w Nowym Jorku

244
00:15:09,137 --> 00:15:12,432
nigdy nie podjęła dobrej decyzji
w kwestii nieruchomości.

245
00:15:13,475 --> 00:15:14,517
Ani razu.

246
00:15:14,601 --> 00:15:19,814
Pociesza mnie tylko to,

247
00:15:19,898 --> 00:15:23,109
że nie przyjechałam tu,
do pracy w nieruchomościach.

248
00:15:23,193 --> 00:15:25,362
Udowodniłam, że do tego nie dojdzie.

249
00:15:25,445 --> 00:15:28,740
W zeszłym roku
jakiś młody chłopak powiedział mi:

250
00:15:28,823 --> 00:15:32,243
„Przecież ludzie w pani wieku
dawno kupili mieszkania…”.

251
00:15:32,327 --> 00:15:34,537
Wszyscy poza mną.

252
00:15:34,621 --> 00:15:37,207
- Długo mieszkałaś na 57.
- Długo.

253
00:15:37,290 --> 00:15:40,794
Dość długo miałam to mieszkanie.

254
00:15:40,877 --> 00:15:42,462
- To było…
- Ten budynek…

255
00:15:42,545 --> 00:15:45,006
The Osborne. Mieszkałam tam 26 lat.

256
00:15:45,090 --> 00:15:50,136
Gdy miałam jakieś 21 lat
poszłam tam na imprezę.

257
00:15:51,221 --> 00:15:54,349
Nigdy wcześniej
nie słyszałam o tym budynku.

258
00:15:54,432 --> 00:15:56,059
Mieszkanie mnie zauroczyło.

259
00:15:56,142 --> 00:16:01,398
Mieszkanie, w którym odbywała się impreza,
było jednym z kilku, które tak wyglądały.

260
00:16:01,481 --> 00:16:04,734
Moje było całkiem inne, ale tamto…

261
00:16:04,818 --> 00:16:07,278
było spektakularne.

262
00:16:07,862 --> 00:16:11,533
Piękny, dziewiętnastowieczny budynek.
Najstarszy w Nowym Jorku.

263
00:16:11,616 --> 00:16:15,537
Chciałam mieszkać w takim miejscu.

264
00:16:15,620 --> 00:16:18,289
Życie tam było koszmarem,
wiecznie problemy.

265
00:16:18,373 --> 00:16:20,750
Budynek rozpadał się ze starości.

266
00:16:20,834 --> 00:16:24,921
Wieczna budowa i problem za problemem.

267
00:16:25,005 --> 00:16:29,384
Nie wyprowadziłam się, bo czułam,
że nigdy nie będę miała tak ładnego domu.

268
00:16:29,884 --> 00:16:32,971
Pewnego dnia powiedziałam sobie:

269
00:16:33,054 --> 00:16:36,474
„Fran, jesteś jak kobieta,

270
00:16:36,558 --> 00:16:38,893
którą bije mąż.

271
00:16:38,977 --> 00:16:44,149
Koleżanki mówią, że powinnaś go zostawić,
a ty odpowiadasz, że jest przystojny.

272
00:16:44,232 --> 00:16:47,569
One ci mówią, że cię bije,
a ty im, że jest przystojny”.

273
00:16:47,652 --> 00:16:50,321
Zrozumiałam, że to ja i moje mieszkanie.

274
00:16:50,405 --> 00:16:55,452
Powtarzałam, jaki jest ładny,
aż w końcu zrozumiałam, że czas odejść.

275
00:16:55,952 --> 00:16:58,163
W końcu coś do mnie dotarło.

276
00:16:58,246 --> 00:17:04,836
Moja żądza mieszkań,
mebli i przedmiotów jest tak wielka,

277
00:17:04,919 --> 00:17:11,009
że choć czuję niepokój
związany z daną decyzją,

278
00:17:12,052 --> 00:17:16,056
to niepokój jest mniejszy
niż radość z posiadania cudnego domu.

279
00:17:18,808 --> 00:17:23,021
Nigdy nie czułam się bardziej amerykańsko.

280
00:17:23,563 --> 00:17:25,774
Dołączyłam do innych Amerykanów:

281
00:17:25,857 --> 00:17:30,737
zupełnie bez powodu
popadłam w ogromne długi.

282
00:17:30,820 --> 00:17:34,657
Nie mogę powiedzieć:
„Co poradzę? Miałam chorą córkę”.

283
00:17:34,741 --> 00:17:37,744
To każdy zrozumie. Ale tamto?

284
00:17:37,827 --> 00:17:41,539
„Dlaczego niby mam nie mieć
tysiącmetrowego mieszkania?

285
00:17:41,623 --> 00:17:43,124
Mam już dość braku”.

286
00:17:43,208 --> 00:17:44,709
Do tego się to sprowadza.

287
00:17:54,344 --> 00:17:56,012
Jakbyś była w innym świecie.

288
00:17:56,888 --> 00:17:57,889
Tak jest.

289
00:18:01,392 --> 00:18:03,603
Co czyni porządnego nowojorczyka?

290
00:18:04,104 --> 00:18:08,191
Musi przeciwstawiać się rzeczom
promowanym przez ludzi,

291
00:18:08,274 --> 00:18:10,485
którzy rządzą Nowym Jorkiem.

292
00:18:10,568 --> 00:18:13,113
Musisz zrozumieć, czemu je promują.

293
00:18:13,196 --> 00:18:17,367
Zawsze mówią, że robią to,
bo chcą przyciągnąć do miasta pieniądze.

294
00:18:17,450 --> 00:18:21,621
I do kogo w mieście
przychodzą te pieniądze?

295
00:18:21,704 --> 00:18:24,541
Nie do mnie i nie do ciebie.

296
00:18:24,624 --> 00:18:26,668
Bo nie posiadamy tych rzeczy.

297
00:18:27,252 --> 00:18:31,339
Bodaj w latach 80.
chcieli wyburzyć Lever House.

298
00:18:31,422 --> 00:18:34,050
Byłam w restauracji z Jerrym Robbinsem,

299
00:18:34,134 --> 00:18:38,972
gdy podszedł do nas facet,
prosząc o podpisanie petycji.

300
00:18:39,055 --> 00:18:42,392
„Podpiszecie petycję,
żeby nie wyburzali Lever House?”.

301
00:18:42,475 --> 00:18:45,478
Ja podpisałam, Jerry też,
po czym facet wyszedł.

302
00:18:45,562 --> 00:18:47,147
Wtedy Jerry powiedział:

303
00:18:47,230 --> 00:18:50,316
„Chyba podpisałem też petycję,
żeby go nie budowali”.

304
00:18:51,317 --> 00:18:53,653
Dla mnie to jest historia Nowego Jorku.

305
00:19:08,251 --> 00:19:11,754
Jestem przekonana,
że gdy po wojnie budowali Lever House,

306
00:19:11,838 --> 00:19:15,967
na Park Avenue było mnóstwo domów,
które trzeba było wyburzyć.

307
00:19:32,400 --> 00:19:34,611
Dworzec Grand Central jest wspaniały.

308
00:19:34,694 --> 00:19:38,781
Jest tak piękny,
bo wybudowała go jedna osoba.

309
00:19:39,449 --> 00:19:43,286
Na szczęście ta osoba wiedziała,
jak zaprojektować taki budynek.

310
00:19:43,369 --> 00:19:45,496
W dzisiejszych czasach

311
00:19:45,580 --> 00:19:48,958
tak wielkiego budynku
nie budowałby jeden człowiek.

312
00:19:49,042 --> 00:19:50,543
Nie byłoby tej spójności.

313
00:19:50,627 --> 00:19:53,129
Zrobił to za swoje pieniądze.

314
00:19:58,343 --> 00:20:02,222
Detale i uroda sprawiają,
że Chrysler Building jest niesamowity.

315
00:20:02,305 --> 00:20:05,183
Teraz jest chyba na sprzedaż.

316
00:20:05,767 --> 00:20:07,268
Nie żebym miała go kupić.

317
00:20:08,019 --> 00:20:10,897
Dla mnie to idealny dom dla jednej osoby.

318
00:20:17,737 --> 00:20:19,405
Tu wymyślono drapacze chmur.

319
00:20:19,906 --> 00:20:24,118
Świat był pod wielkim wrażeniem
naszych drapaczy chmur.

320
00:20:24,202 --> 00:20:25,536
Empire State Building.

321
00:20:25,620 --> 00:20:28,498
Wszyscy uwielbiali Empire State Building.

322
00:20:29,082 --> 00:20:31,876
Niektórzy nam go zazdrościli.

323
00:20:32,919 --> 00:20:35,880
W niektórych częściach świata,

324
00:20:35,964 --> 00:20:38,466
na przykład w Zatoce Perskiej,

325
00:20:38,549 --> 00:20:42,762
wybudowali te okropne, wysokie budynki

326
00:20:42,845 --> 00:20:44,931
na samym środku pustyni.

327
00:20:45,014 --> 00:20:48,101
A potem my odgapiliśmy je od nich!

328
00:20:48,935 --> 00:20:51,562
Teraz 57. wygląda jak…

329
00:20:52,063 --> 00:20:56,401
Nie jak Zatoka Perska,
ale budynki są podobne.

330
00:20:56,484 --> 00:20:59,946
Nie widzę żadnego głębokiego powodu,

331
00:21:00,029 --> 00:21:03,408
żeby wysoki budynek nie mógł być ładny.

332
00:21:03,491 --> 00:21:06,953
Nowy Jork nigdy nie był przesadnie piękny,

333
00:21:07,036 --> 00:21:10,206
nigdy nie był jak Paryż albo Florencja.

334
00:21:10,290 --> 00:21:16,671
Teraz stał się miastem…

335
00:21:17,171 --> 00:21:20,341
Wtedy przynajmniej był oryginalny.

336
00:21:20,425 --> 00:21:25,430
Teraz 57. ulica
wygląda jak kraj z Zatoki Perskiej,

337
00:21:25,513 --> 00:21:27,473
który jest namacalnym miejscem.

338
00:21:27,557 --> 00:21:28,599
To 57. ulica.

339
00:21:35,440 --> 00:21:38,401
Przypomina mi ubrania Ralpha Laurena.

340
00:21:38,985 --> 00:21:44,699
Na samym początku
po prostu kopiował Brooks Brothers.

341
00:21:45,867 --> 00:21:49,120
Konkretny typ człowieka
kupował ubrania Brooks Brothers.

342
00:21:49,203 --> 00:21:50,830
Mówimy tu WASP-ach.

343
00:21:50,913 --> 00:21:53,416
O WASP-ach i o Fran.

344
00:21:53,499 --> 00:21:56,419
Gdy Ralph Lauren zaczął szyć ubrania,

345
00:21:56,502 --> 00:22:00,506
skopiował ich styl,
ale troszeczkę go odmienił.

346
00:22:00,590 --> 00:22:03,426
Zanim Brooks Brothers
zepsuli swój dział koszul

347
00:22:03,509 --> 00:22:06,846
ich koszule nie pasowały na nikogo.

348
00:22:07,597 --> 00:22:10,099
Na nikogo, nie tylko na mnie.

349
00:22:10,183 --> 00:22:12,727
Ci ludzie nie chcieli dopasowanych ubrań.

350
00:22:12,810 --> 00:22:15,146
Dopasowane ubrania były dla innych.

351
00:22:15,229 --> 00:22:16,856
W dopasowanych ubraniach…

352
00:22:19,067 --> 00:22:21,027
była jakaś ambicja.

353
00:22:21,110 --> 00:22:26,157
Ralph Lauren nie był jednym z nich,
nie wiedział, że ubrania nie mają pasować.

354
00:22:26,240 --> 00:22:32,622
To znaczy, że jego ubrania
przypominały ubrania nie dla WASP-ów.

355
00:22:33,539 --> 00:22:37,627
To zadziwiające,
ale po jakimś czasie WASP-y,

356
00:22:37,710 --> 00:22:40,505
które ubierały się w Brooks Brothers,

357
00:22:40,588 --> 00:22:42,173
poszły do Ralpha Laurena.

358
00:22:42,840 --> 00:22:46,302
Ludzie, których kopiował,

359
00:22:46,386 --> 00:22:49,263
kupowali jego ubrania,
wiedząc, że to nie to samo.

360
00:22:49,347 --> 00:22:53,726
Nie wiem, czemu to robili,
nie należałam do jednych ani drugich.

361
00:22:53,810 --> 00:22:55,812
Byłam tym zadziwiona.

362
00:22:55,895 --> 00:22:58,815
To dokładnie ta sama sytuacja

363
00:22:58,898 --> 00:23:03,861
jak dubajskie kopie drapaczy chmur,
które teraz kopiujemy z powrotem.

364
00:23:10,785 --> 00:23:12,412
Urodziłam się w 1950.

365
00:23:12,495 --> 00:23:15,331
Pod koniec roku,
więc jestem młodsza niż myślisz.

366
00:23:15,873 --> 00:23:20,253
Zawsze uważałam,
że mam fart, zwłaszcza jako pisarka.

367
00:23:20,336 --> 00:23:22,880
Lata 50. na pewno miały złe strony.

368
00:23:22,964 --> 00:23:25,508
Lata 60. zresztą też,

369
00:23:25,591 --> 00:23:29,762
ale dzięki temu miałam wgląd

370
00:23:29,846 --> 00:23:32,348
w całą drugą połowę XX wieku.

371
00:23:32,432 --> 00:23:34,267
Uważam, że to fart.

372
00:23:34,350 --> 00:23:37,186
Już samo
czerpanie przyjemności z obserwacji.

373
00:23:37,728 --> 00:23:40,231
Mnie sprawiało to radość.

374
00:23:40,314 --> 00:23:44,485
Nie sądziłam,że pewne rzeczy się poprawią.

375
00:23:45,611 --> 00:23:47,989
Nigdy nie przeszło mi to przez myśl.

376
00:23:48,072 --> 00:23:50,575
W latach 70. pojawił się temat praw gejów.

377
00:23:50,658 --> 00:23:52,076
Wydawał się absurdalny.

378
00:23:52,160 --> 00:23:55,413
To było niedorzeczne,
a teraz młodzi ludzie mówią mi:

379
00:23:55,496 --> 00:23:57,665
„Działała pani na rzecz praw gejów”.

380
00:23:57,748 --> 00:24:00,626
Mówię im, że nie byłam aktywistką.

381
00:24:00,710 --> 00:24:03,671
Zacznijmy od tego,
że nigdy nie byłam aktywistką.

382
00:24:03,754 --> 00:24:06,549
Nie w klasycznym znaczeniu słowa.

383
00:24:06,632 --> 00:24:08,676
Nie jestem ofiarną osobą.

384
00:24:09,343 --> 00:24:11,345
Poza tym nie sądziłam, że się uda.

385
00:24:11,429 --> 00:24:14,891
Jak z Me Too.
W życiu bym sobie tego nie wyobraziła.

386
00:24:14,974 --> 00:24:16,100
Nigdy!

387
00:24:16,184 --> 00:24:20,605
Bycie kobietą wyglądało identycznie
od stworzenia Ewy aż do zeszłego roku.

388
00:24:22,231 --> 00:24:25,902
Wszystko było takie samo.

389
00:24:25,985 --> 00:24:30,406
Mógłbyś porozmawiać z każdą kobietą,
która nie jest…

390
00:24:31,073 --> 00:24:35,536
Wszystko się zmieniło,
nawet jeśli masz 18 lat.

391
00:24:35,620 --> 00:24:37,747
Jest inaczej, niż gdy miały 12 lat!

392
00:24:38,372 --> 00:24:40,833
„A jeśli napotkacie odpór?”

393
00:24:40,917 --> 00:24:41,959
Jak to „jeśli”?

394
00:24:43,252 --> 00:24:47,173
To jasne, że spotkamy się z odporem.

395
00:24:47,256 --> 00:24:50,426
„Nie sądzisz, że ta kobieta kłamie?”

396
00:24:50,510 --> 00:24:54,388
Moje podejście jest takie:
trzeba wierzyć wszystkim kobietom.

397
00:24:54,472 --> 00:24:55,723
Udowodnij, że kłamie.

398
00:24:56,641 --> 00:24:59,352
Niektórzy ludzie kłamią, to jasne.

399
00:24:59,435 --> 00:25:04,190
Ale musisz mi to udowodnić,
bo sama byłam młodą kobietą.

400
00:25:04,273 --> 00:25:08,694
Wie o tym każdy, kto był młodą dziewczyną.

401
00:25:08,778 --> 00:25:10,154
Już o tym wspominałam.

402
00:25:10,238 --> 00:25:12,949
Kelnerka nie mogła dostać zmiany.

403
00:25:13,032 --> 00:25:14,617
I o to właśnie chodzi.

404
00:25:14,700 --> 00:25:19,247
Dlatego wierzę tym kobietom.

405
00:25:19,330 --> 00:25:24,043
Znałam każdego z facetów,
których przyłapano na samym początku!

406
00:25:25,169 --> 00:25:26,671
Osobiście ich znałam.

407
00:25:26,754 --> 00:25:28,798
Słyszałam o nich miliony historii,

408
00:25:28,881 --> 00:25:31,759
ale nie te, na których ich przyłapano.

409
00:25:31,842 --> 00:25:36,973
Niektórych oskarża się o przemoc i gwałt.
Tych historii nie słyszałam.

410
00:25:37,056 --> 00:25:40,935
Tego typu historii
nie słyszy się tak często jak innych.

411
00:25:41,018 --> 00:25:45,690
Nawet durnie nie chwalą się czymś takim,

412
00:25:45,773 --> 00:25:49,193
bo wiedzą, że to przestępstwo.

413
00:25:49,277 --> 00:25:52,446
Jest różnica
między przestępstwem a branżą filmową.

414
00:25:53,030 --> 00:25:56,993
Można powiedzieć:
„W tej branży zawsze tak to wyglądało!”.

415
00:25:57,076 --> 00:26:01,163
Ja zawsze powtarzałam:
„Wcale nie musisz być gwiazdą kina”.

416
00:26:02,456 --> 00:26:05,751
Chcesz być gwiazdą
albo kelnerką w tej restauracji?

417
00:26:05,835 --> 00:26:06,877
Nie masz wyjścia.

418
00:26:06,961 --> 00:26:09,797
Na szczęście nie chciałam być gwiazdą.

419
00:26:10,798 --> 00:26:13,134
Wierzę w historie o tych facetach

420
00:26:13,217 --> 00:26:17,597
i historie o kobietach,
które robiły to, bo chciały być gwiazdami.

421
00:26:17,680 --> 00:26:21,976
To nie to samo co gwałt,
chociaż i tak jest to coś złego, dobrze?

422
00:26:22,059 --> 00:26:26,397
Branża filmowa to jedno,
ale jeśli ktoś ścieli łóżka w hotelu…

423
00:26:28,190 --> 00:26:29,859
za sześć dolarów za godzinę…

424
00:26:30,610 --> 00:26:33,195
a ktoś kto decyduje o jej życiu…

425
00:26:33,279 --> 00:26:36,240
Pamiętajmy, że ta osoba
jest tu raczej nielegalnie,

426
00:26:36,324 --> 00:26:39,368
a o jej życiu może decydować dozorca.

427
00:26:41,078 --> 00:26:42,788
To tu leży problem.

428
00:26:42,872 --> 00:26:46,500
Nie w tym,
kto jest gwiazdą i modelką, a kto nie.

429
00:26:47,251 --> 00:26:50,713
Tak nie wolno, to jasne.

430
00:26:50,796 --> 00:26:54,383
Gdybyśmy zaczęli od czegoś innego,
ludzie by nas zignorowali.

431
00:26:54,467 --> 00:26:57,303
Zwrócili uwagę, bo mówimy o gwiazdach.

432
00:26:57,386 --> 00:27:01,349
Nikt nie zwróci uwagi na osoby,
które ścielą łóżka w hotelach.

433
00:27:01,432 --> 00:27:04,435
W tej pozycji są miliony kobiet.

434
00:27:04,518 --> 00:27:07,063
Stały się zakładniczkami.

435
00:27:07,897 --> 00:27:09,899
Nie musisz być gwiazdą filmową…

436
00:27:11,192 --> 00:27:13,319
ale rzecz w tym, że musisz zarabiać.

437
00:27:25,081 --> 00:27:29,794
Lata 70. były bardzo niebezpieczne,
ale szczerze mówiąc,

438
00:27:30,419 --> 00:27:32,713
nic mi się nigdy nie stało.

439
00:27:33,422 --> 00:27:36,300
Raz ktoś okradł mnie na ulicy.

440
00:27:37,051 --> 00:27:40,596
Ktoś mnie okradł na Beekman Place.

441
00:27:40,680 --> 00:27:42,264
Bo gdzie indziej…

442
00:27:42,348 --> 00:27:44,725
Próbowałam go zniechęcić…

443
00:27:45,434 --> 00:27:48,104
Teraz dostrzegam, że to szaleństwo.

444
00:27:48,187 --> 00:27:50,606
Wyjątkowo miałam przy sobie dużą kwotę.

445
00:27:50,690 --> 00:27:54,527
Pożyczyłam na czynsz od dziewczyny,
która tam mieszkała.

446
00:27:54,610 --> 00:27:57,321
Nigdy nie nosiłam gotówki.
Dalej jej nie noszę.

447
00:27:57,988 --> 00:28:02,118
Poszłam do niej i dała mi pieniądze,
żebym mogła zapłacić za czynsz.

448
00:28:02,201 --> 00:28:05,955
Na zewnątrz podszedł do mnie chłopak
i powiedział: „Dawaj kasę”.

449
00:28:06,872 --> 00:28:10,042
Powiedziałam, że nic nie mam, a on znowu…

450
00:28:10,876 --> 00:28:14,672
Widziałam, że to ćpun, więc powiedziałam:

451
00:28:14,755 --> 00:28:18,008
„Mam przy sobie dużą kwotę”.
Czemu mu to powiedziałam?

452
00:28:18,092 --> 00:28:19,760
„Potrzebuję tych pieniędzy”.

453
00:28:20,553 --> 00:28:22,471
Na pewno pomyślał…

454
00:28:22,555 --> 00:28:27,351
Sądzę, że wybrał mnie,

455
00:28:27,435 --> 00:28:31,147
bo upatrzył sobie Beekman Place
i myślał, że tam mieszkam.

456
00:28:31,230 --> 00:28:32,565
Powiedziałam mu:

457
00:28:33,274 --> 00:28:37,486
„Weźmiesz sobie na działkę
i zostawisz mi resztę? Wiesz, muszę…”.

458
00:28:37,570 --> 00:28:38,863
Wtedy wyjął nóż.

459
00:28:39,572 --> 00:28:40,906
Oddałam mu pieniądze.

460
00:28:41,490 --> 00:28:42,825
Chciałaś rozmawiać.

461
00:28:42,908 --> 00:28:47,788
Chciałam zatrzymać ich jak najwięcej,
bo to nie były nawet moje pieniądze.

462
00:28:47,872 --> 00:28:51,417
Gdy wyjął nóż, przestałam dyskutować.
I to tyle.

463
00:28:54,044 --> 00:28:56,547
Napisy: Jędrzej Kogut