1
00:00:07,800 --> 00:00:09,969
EEN NETFLIX-SERIE

2
00:00:14,974 --> 00:00:20,438
<i>hoe, wat, waar, waarom?</i>
<i>wat, waar, waarom?</i>

3
00:00:20,521 --> 00:00:23,024
<i>Ada Dapper, wetenschapper</i>

4
00:00:23,107 --> 00:00:25,902
<i>ze komt erachter wat het antwoord is</i>

5
00:00:25,985 --> 00:00:31,115
<i>hieronder, daarginds</i>
<i>wetenschap is waar je maar kijkt</i>

6
00:00:31,199 --> 00:00:34,118
<i>met Iggy Peck, architect</i>

7
00:00:34,202 --> 00:00:36,537
<i>en Roza Rozeur, ingenieur</i>

8
00:00:36,621 --> 00:00:42,126
<i>zoveel werk, samen staan we sterk</i>
<i>een mysterie, raadsel, puzzel of missie</i>

9
00:00:42,210 --> 00:00:45,171
<i>hypothesen getest</i>
<i>en wonderen ontdekt</i>

10
00:00:45,254 --> 00:00:46,672
<i>wetenschap is te gek</i>

11
00:00:46,756 --> 00:00:51,969
<i>Ada Dapper, wetenschapper</i>
<i>ze komt erachter wat het antwoord is</i>

12
00:00:52,053 --> 00:00:56,265
{\an8}<i>waar wetenschap is</i>
<i>vormt zij een hypothese</i>

13
00:00:56,349 --> 00:01:00,228
{\an8}<i>ze verbindt de stippen</i>
<i>wetenschapper Ada Dapper</i>

14
00:01:02,480 --> 00:01:04,357
Er hangt iets in de lucht.

15
00:01:10,321 --> 00:01:13,449
{\an8}Kom op. Alsjeblieft, wees een vijf.

16
00:01:13,533 --> 00:01:16,786
{\an8}Man.
-Twee. Dat is drie minder dan vijf.

17
00:01:16,869 --> 00:01:18,371
{\an8}Dat betekent…

18
00:01:18,454 --> 00:01:19,747
{\an8}Brul.

19
00:01:19,831 --> 00:01:22,125
{\an8}Je wordt een weerwolf, Iggy.

20
00:01:22,208 --> 00:01:26,379
{\an8}Volgens de spelregels
mag je deze ronde niet praten.

21
00:01:26,462 --> 00:01:30,049
Wel huilen als een weerwolf.
-Alleen huilen?

22
00:01:31,384 --> 00:01:32,510
Ik bedoel…

23
00:01:34,220 --> 00:01:39,225
Weerwolven huilen harder dan dat.
Doe je best.

24
00:01:42,979 --> 00:01:44,063
Bah.

25
00:01:45,231 --> 00:01:47,650
Iets ruikt naar goblin-adem.

26
00:01:48,484 --> 00:01:51,154
Die geur. Het is vreselijk.

27
00:01:51,737 --> 00:01:53,614
Smerig.
-Tenenkrommend.

28
00:01:53,698 --> 00:01:56,951
Laten we uitzoeken wat het is.
-Waarom?

29
00:01:57,034 --> 00:02:01,164
Het is een mysterie, een raadsel,
een puzzel, een missie.

30
00:02:01,247 --> 00:02:03,624
We gaan het oplossen.

31
00:02:06,252 --> 00:02:08,754
Waar is de geur gebleven?

32
00:02:10,423 --> 00:02:12,842
Nu ruik ik iets. Het ruikt als…

33
00:02:12,925 --> 00:02:15,636
Het lekkerste lekkers ooit.

34
00:02:15,720 --> 00:02:18,598
Dus m'n groentesoep ruikt goed?

35
00:02:18,681 --> 00:02:20,933
Heel goed.
-Heerlijk.

36
00:02:21,017 --> 00:02:23,311
Welke groente zit erin?

37
00:02:23,394 --> 00:02:27,940
Wortel, selderie, tomaat, ui
en knoflook voor extra smaak.

38
00:02:28,024 --> 00:02:29,734
Hetzelfde voor de sla.

39
00:02:30,818 --> 00:02:34,822
Dezelfde groenten, maar deze ruik je niet.

40
00:02:36,699 --> 00:02:38,534
De stank is terug.

41
00:02:38,618 --> 00:02:40,620
Laten we onze neus volgen.

42
00:02:41,913 --> 00:02:45,875
Het tapijt ruikt tapijtig, maar niet vies.

43
00:02:47,960 --> 00:02:49,462
Ruikt naar lezen.

44
00:02:50,546 --> 00:02:52,506
Het is niet de kattenbak.

45
00:02:53,007 --> 00:02:56,260
Die ruikt gek genoeg niet slecht.

46
00:02:56,344 --> 00:03:02,642
Kattenbakvulling absorbeert geurtjes.
-Arthur en ik maken 'm om de beurt schoon.

47
00:03:10,775 --> 00:03:14,445
De bron van de stank.
Arthurs tennisschoenen.

48
00:03:14,528 --> 00:03:18,032
De grand slam van stank.
-Wat doen jullie?

49
00:03:18,115 --> 00:03:21,619
Een boeiende ontdekking.
Je schoenen stinken.

50
00:03:21,702 --> 00:03:25,414
Niet als ik ze draag.
Alleen als ik ze uittrek.

51
00:03:25,498 --> 00:03:30,044
Goede observatie, Arthur.
Heb je graag stinkschoenen?

52
00:03:30,127 --> 00:03:34,507
Nee. Het hele huis stinkt ervan.
Daarom probeer ik dit.

53
00:03:34,590 --> 00:03:39,845
Mam ruikt lekker door dit parfum.
Misschien helpt het m'n schoenen.

54
00:03:40,346 --> 00:03:43,432
Een test. Mogen we kijken?
-Als je wilt.

55
00:03:45,893 --> 00:03:48,145
Het ruikt naar mam.

56
00:03:50,064 --> 00:03:53,192
Maar nu mengt het parfum met de stank…

57
00:03:53,276 --> 00:03:57,530
…dus ruikt het naar je moeder en stank.

58
00:03:57,613 --> 00:04:00,574
Ik kom nooit van die stank af.

59
00:04:00,658 --> 00:04:04,453
Bijna alles is
op te lossen met wetenschap.

60
00:04:04,537 --> 00:04:06,664
Eens zien of dit ons lukt.

61
00:04:06,747 --> 00:04:09,583
Betekent dat een brainstorm?
-Juist.

62
00:04:09,667 --> 00:04:14,714
Mooi, want ik heb een idee.
Als ik stink, moet ik van mam in bad.

63
00:04:14,797 --> 00:04:18,050
We kunnen ze in bad doen.
-In bad is fijn.

64
00:04:18,134 --> 00:04:23,556
Daar bedenk ik de beste vragen.
Maar natte schoenen zijn glad.

65
00:04:24,390 --> 00:04:29,186
Ja. Na het bad in de droger?
-Dat kan de schoenen verpesten.

66
00:04:29,270 --> 00:04:31,314
Gelukkig weet ik iets.

67
00:04:31,397 --> 00:04:37,194
Kattenbakvulling absorbeert geurtjes.
We kunnen het in de schoenen gieten.

68
00:04:37,278 --> 00:04:42,283
Slim, maar wat als Mooshu denkt
dat ze haar kattenbak zijn?

69
00:04:43,159 --> 00:04:44,869
Nee, Mooshu.
-Wat vies.

70
00:04:45,369 --> 00:04:47,079
Ik heb een ander idee.

71
00:04:47,872 --> 00:04:52,251
We kunnen een spray tegen de geur maken.
-Zoals parfum.

72
00:04:52,335 --> 00:04:57,798
Alleen geven we die geen lekker geurtje,
maar ruikt het naar niets.

73
00:04:57,882 --> 00:04:59,717
Een geen-fum?
-Precies.

74
00:04:59,800 --> 00:05:05,097
Maar we willen de schoenen niet verpesten,
dus testen we het hiermee.

75
00:05:05,181 --> 00:05:09,185
Deze is me te klein,
dus mag ik ermee experimenteren.

76
00:05:09,268 --> 00:05:12,813
Eerst moeten we hem erg laten stinken.

77
00:05:24,283 --> 00:05:25,242
Lab laden.

78
00:05:35,586 --> 00:05:37,004
Ruikt naar succes.

79
00:05:37,922 --> 00:05:42,551
Dat stinkt erg. Ik weet niet
of m'n neus het succes aankan.

80
00:05:42,635 --> 00:05:44,637
Misschien hoeft dat niet.

81
00:05:44,720 --> 00:05:49,266
Soms gebruiken wetenschappers
een speciale uitrusting.

82
00:05:49,350 --> 00:05:51,560
Nu kunnen we beginnen.

83
00:06:10,121 --> 00:06:11,122
O, nee.

84
00:06:11,205 --> 00:06:15,501
Dat is de slijmerigste flop ooit.
Een slop.

85
00:06:15,584 --> 00:06:20,381
Of een flijm. Misschien is de stank
echt niet weg te krijgen.

86
00:06:21,215 --> 00:06:23,509
Sorry. Dat was m'n buik.

87
00:06:23,592 --> 00:06:27,680
Hoe laat eten we? De soep ruikt zo lekker.

88
00:06:27,763 --> 00:06:32,643
Ja. De salade is vast ook lekker,
ook al ruikt die minder goed.

89
00:06:32,726 --> 00:06:35,146
Wacht. Waarom ruikt die anders?

90
00:06:35,229 --> 00:06:38,607
Het zijn dezelfde ingrediënten.
-Geen idee.

91
00:06:38,691 --> 00:06:44,196
Ik weet alleen dat m'n buikje zich
van hete soep lekke warm voelt.

92
00:06:44,280 --> 00:06:45,448
Soep is heet.

93
00:06:46,115 --> 00:06:47,825
En salade is koud.

94
00:06:47,908 --> 00:06:51,328
Die blik ken ik. Heb je een hy-pot-tas-is?

95
00:06:51,996 --> 00:06:52,913
Ja.

96
00:06:52,997 --> 00:06:58,002
<i>ik heb een hypothese</i>

97
00:06:58,085 --> 00:06:59,795
<i>is die</i>
<i>-observatie</i>

98
00:06:59,879 --> 00:07:01,338
<i>zo te</i>
<i>-verklaren</i>

99
00:07:01,422 --> 00:07:04,967
<i>goed of fout</i>
<i>we gaan zien wat het antwoord is</i>

100
00:07:05,050 --> 00:07:07,845
<i>misschien klopt het niet</i>
<i>we zoeken uit</i>

101
00:07:07,928 --> 00:07:10,473
<i>of deze theorie wel sluit</i>

102
00:07:10,556 --> 00:07:12,975
<i>een slimme gok</i>
<i>-kan die tegen de test op?</i>

103
00:07:13,058 --> 00:07:15,019
<i>ja, dat is een hypothese</i>

104
00:07:15,102 --> 00:07:20,316
<i>ik heb een hypothese</i>

105
00:07:20,941 --> 00:07:24,069
<i>we gaan zien of-ie klopt</i>

106
00:07:24,153 --> 00:07:25,112
<i>kom op</i>

107
00:07:25,821 --> 00:07:31,118
De hypothese is dat warme dingen
sterker ruiken dan koude dingen.

108
00:07:31,202 --> 00:07:34,497
Kan temperatuur een geur echt veranderen?

109
00:07:34,580 --> 00:07:39,376
Als het heet is, bewegen moleculen snel
en stuiteren ze rond.

110
00:07:41,003 --> 00:07:44,673
Als een tovenaar met vuurballen.
-Precies.

111
00:07:44,757 --> 00:07:48,093
Als het koud is,
zijn luchtmoleculen traag.

112
00:07:48,177 --> 00:07:52,181
Op deze manier.

113
00:07:52,264 --> 00:07:56,685
Dus geuren gaan sneller door de lucht
als het warm is.

114
00:07:56,769 --> 00:08:00,564
Dat denk ik, maar dat moeten we testen.

115
00:08:01,941 --> 00:08:06,028
Denk koude gedachtes,
want het wordt hier zo warmpjes.

116
00:08:08,656 --> 00:08:11,242
Zijn we naar de zon gereisd?

117
00:08:11,325 --> 00:08:14,328
Heb water nodig. Zo'n dorst.

118
00:08:19,250 --> 00:08:25,130
Lekker, die droge hitte.
-Het is heet genoeg om voor de test.

119
00:08:25,214 --> 00:08:29,468
Klaar voor een reuktest?
-Ik weet niet of ik het aankan.

120
00:08:29,552 --> 00:08:32,012
Je kunt het, Iggy. Kom op.

121
00:08:32,096 --> 00:08:35,349
Ik tel tot drie. Een, twee, drie.

122
00:08:38,227 --> 00:08:41,313
Dat is de sterkste stank die ik ooit rook.

123
00:08:41,397 --> 00:08:45,359
En de sterkste stank die ik ooit maakte.

124
00:08:45,442 --> 00:08:49,363
Hitte maakt stank dus erger.
Nu moeten we testen…

125
00:08:49,446 --> 00:08:51,782
…of kou de stank vermindert.

126
00:08:51,865 --> 00:08:52,908
Breng de kou.

127
00:08:54,076 --> 00:08:56,036
Of breng de warmte terug.

128
00:08:56,120 --> 00:09:00,499
Eerst zien of de stank
uit Arthurs schoenen is. Klaar?

129
00:09:00,583 --> 00:09:02,626
Zo koud.

130
00:09:03,961 --> 00:09:07,172
Het ruikt naar… niks.

131
00:09:07,256 --> 00:09:08,632
Het stinkt niet.

132
00:09:08,716 --> 00:09:12,303
Onze hypothese is bewezen.
-Dus maken we het warm?

133
00:09:14,847 --> 00:09:16,098
Veel beter.

134
00:09:16,724 --> 00:09:21,562
Behalve dat Arthurs schoenen
weer stinken zonder de kou.

135
00:09:21,645 --> 00:09:25,691
We moeten ze koud opbergen
zodat ze niet stinken.

136
00:09:25,774 --> 00:09:29,695
De oplossing is duidelijk.
Enorme ijsblokjes.

137
00:09:29,778 --> 00:09:32,448
Dat lost de stank op…

138
00:09:32,531 --> 00:09:36,869
…maar hij wil tennisschoenen,
geen schaatsen.

139
00:09:37,578 --> 00:09:41,874
Dat vergat ik even.
-Kan hij ze in de vriezer leggen?

140
00:09:42,916 --> 00:09:46,879
Mam wil vast
geen vieze schoenen bij het eten.

141
00:09:46,962 --> 00:09:51,634
Wat als we een schoenendoos maken
die op een vriezer lijkt?

142
00:09:51,717 --> 00:09:53,802
Speciaal voor z'n schoenen.

143
00:09:53,886 --> 00:09:59,224
Een vriezer met een te gek ontwerp.
We kunnen een ijspaleis maken.

144
00:09:59,308 --> 00:10:02,519
Brrr-iljant. Aan de slag.

145
00:10:17,284 --> 00:10:20,079
Wat doen jullie?
-We bevriezen de stank.

146
00:10:22,373 --> 00:10:24,083
Wacht. Ik ruik niks.

147
00:10:24,166 --> 00:10:28,629
De koude lucht zorgt
dat de stank nergens heen gaat.

148
00:10:28,712 --> 00:10:32,299
Trekt de geur niet meer
door het hele huis?

149
00:10:32,383 --> 00:10:33,509
Inderdaad.

150
00:10:33,592 --> 00:10:38,222
Dat is geweldig. Bedankt.
Die wetenschap is best nuttig.

151
00:10:41,767 --> 00:10:43,227
Wat ruik ik?

152
00:10:44,687 --> 00:10:48,691
Het ruikt heerlijk. Vast paps groentesoep.

153
00:10:50,442 --> 00:10:51,443
Zeker.

154
00:10:51,527 --> 00:10:52,820
Ja.
-Alleen soep.

155
00:10:52,903 --> 00:10:55,280
Geen schoenen of zo.

156
00:10:56,281 --> 00:10:57,116
Schoenen?

157
00:11:00,244 --> 00:11:04,123
De smaak is even goed als de geur.
-De salade is ook lekker.

158
00:11:04,998 --> 00:11:06,542
Bedankt, team. Fijn.

159
00:11:06,625 --> 00:11:10,504
Ik vind het fijn
dat we alleen de soep ruiken.

160
00:11:10,587 --> 00:11:11,964
Ik ook.

161
00:11:19,930 --> 00:11:24,101
Laten we een andere wetenschapper
ontmoeten. Kom op.

162
00:11:31,734 --> 00:11:37,448
Ik ben Rachel Dutton, microbiologe.
We gaan bespreken wat kaas stinkend maakt.

163
00:11:37,531 --> 00:11:38,657
Kom op.

164
00:11:39,742 --> 00:11:41,744
We zijn in een kaaswinkel…

165
00:11:41,827 --> 00:11:44,913
…om naar de microben te kijken…

166
00:11:44,997 --> 00:11:48,792
…die kaas lekker maken en laten stinken.

167
00:11:48,876 --> 00:11:53,964
Microben zijn kleine cellen
die je niet met het blote oog ziet.

168
00:11:54,047 --> 00:11:58,427
Je hebt een microscoop nodig.
Microben zijn overal.

169
00:11:58,510 --> 00:12:03,682
In de oceaan, de grond,
en het voedsel dat we eten.

170
00:12:03,766 --> 00:12:10,230
Veel van wat we om ons heen ruiken,
niet alleen kaas, komt door microben.

171
00:12:11,023 --> 00:12:17,196
De microbe die we nu bekijken,
is een bacterie die vaak op kaas groeit.

172
00:12:17,279 --> 00:12:21,825
Ze maakt de kaas heerlijk,
maar ook erg stinkend.

173
00:12:22,451 --> 00:12:27,581
Kaasmakers beheersen de microben
die op kaas groeien onder meer…

174
00:12:27,664 --> 00:12:32,628
…door temperatuurregeling.
Hoe warmer het is, hoe meer kaas stinkt.

175
00:12:33,462 --> 00:12:36,799
Dit is een speciaal type kaas
uit Frankrijk.

176
00:12:36,882 --> 00:12:41,637
Deze gaten zijn gemaakt
door kleine beestjes.

177
00:12:41,720 --> 00:12:44,223
Die kleine beestjes heten kaasmijten.

178
00:12:44,306 --> 00:12:49,311
De mijten maken interessante smaken
en geuren op de kaas zelf.

179
00:12:49,394 --> 00:12:54,191
Dus niet alleen microben maken geuren.
De andere organismes op de kaas ook.

180
00:12:54,274 --> 00:12:55,818
Hallo.
-Leuk feitje.

181
00:12:55,901 --> 00:13:01,365
Een van de microben op stinkkaas
groeit ook op onze voeten.

182
00:13:01,448 --> 00:13:04,701
Als mensen stinkkaas naar stinkvoeten
vinden ruiken…

183
00:13:04,785 --> 00:13:09,665
…komt dat dus doordat dezelfde microbe
dezelfde stank maakt.

184
00:13:12,376 --> 00:13:15,128
Cool, hè? Wetenschap is te gek.

185
00:13:18,340 --> 00:13:20,133
Het huisdier van Roza.

186
00:13:22,970 --> 00:13:25,806
{\an8}Mooshu's kattenspeeltje is af.
-Cool.

187
00:13:25,889 --> 00:13:29,893
{\an8}Het is de perfecte mix
van krullend en kreukend.

188
00:13:29,977 --> 00:13:31,770
{\an8}Eens zien of-ie bevalt.

189
00:13:34,106 --> 00:13:35,691
{\an8}Ze vindt het gaaf.

190
00:13:35,774 --> 00:13:40,028
{\an8}Vooral het gekreukte deel.
Waarom houden katten daarvan?

191
00:13:40,779 --> 00:13:45,409
Mooshu is zo schattig.
Ik wil graag een huisdier.

192
00:13:45,492 --> 00:13:50,289
Maar omdat mam vaak weg is,
kunnen we er niet goed voor zorgen.

193
00:13:50,372 --> 00:13:54,084
Dat is logisch. Een huisdier is veel werk.

194
00:13:54,167 --> 00:13:58,046
Misschien kun je een makkelijk dier nemen.
-Een goudvis.

195
00:13:58,130 --> 00:14:00,799
Die hoef je nooit uit te laten.

196
00:14:00,883 --> 00:14:04,761
Je moet ze wel voeren.
En je kan ze niet knuffelen.

197
00:14:04,845 --> 00:14:09,850
Een aap?
Die zijn gek op knuffelen en spelen.

198
00:14:09,933 --> 00:14:12,853
Iets te gek, misschien.
-Ja.

199
00:14:13,937 --> 00:14:15,939
Een lieveheersbeestje?

200
00:14:16,023 --> 00:14:19,776
Weinig werk, wel heel schattig.

201
00:14:19,860 --> 00:14:24,781
Maar ze hebben eten en ruimte nodig.
En je raakt ze makkelijk kwijt.

202
00:14:24,865 --> 00:14:29,620
Hier, lieveheersbeestje.
-Ja. Je wilt er niet op trappen.

203
00:14:29,703 --> 00:14:35,876
Dus je zoekt een huisdier dat niet eet,
niet speelt, en geen knuffels hoeft.

204
00:14:35,959 --> 00:14:37,669
Klinkt als een steen.

205
00:14:37,753 --> 00:14:40,047
Ja, ik kan een steen nemen.

206
00:14:40,797 --> 00:14:41,965
Ik maakte een grap.

207
00:14:42,049 --> 00:14:44,885
Ik niet.
Laten we m'n huisdiersteen zoeken.

208
00:14:45,469 --> 00:14:47,054
In de achtertuin?

209
00:14:48,055 --> 00:14:53,060
Die stenen hebben al een huis.
Ik wil een wilde steen zonder huis.

210
00:14:53,143 --> 00:14:57,064
Maar waar vinden we wilde stenen?

211
00:14:58,315 --> 00:14:59,900
In het park.

212
00:15:02,319 --> 00:15:06,114
Hé, mam.
-Ada, ik schrok. Wat is er?

213
00:15:06,198 --> 00:15:10,035
Ik wou een lift naar het park,
maar je bent druk.

214
00:15:10,118 --> 00:15:13,705
Ik ben druk… met een kruiswoordpuzzel.

215
00:15:14,289 --> 00:15:15,374
Mam.

216
00:15:15,874 --> 00:15:20,545
Ik zit vast met m'n werk.
Na een pauze gaat het vaak beter.

217
00:15:20,629 --> 00:15:25,050
Ik breng je naar het park,
dan heb ik een breinpauze.

218
00:15:25,592 --> 00:15:27,427
Hoera, we zijn er.

219
00:15:30,514 --> 00:15:32,516
Dit lijkt me een goede plek.

220
00:15:32,599 --> 00:15:35,727
Bedankt, mam. We gaan wilde stenen zoeken.

221
00:15:35,811 --> 00:15:40,357
Wilde stenen? Als je ze maar niet voert.
En blijf in zicht.

222
00:15:40,440 --> 00:15:41,483
Doen we.

223
00:15:42,526 --> 00:15:46,613
Er zijn zoveel stenen.
Waar moet ik beginnen?

224
00:15:47,280 --> 00:15:50,909
Deze is blauw en rond. En hij glimt.

225
00:15:50,993 --> 00:15:54,621
Prachtig. Die wil ik zeker misschien.
-Kijk deze.

226
00:15:54,705 --> 00:15:58,542
Er zit mos op. Zo snoezig.

227
00:15:58,625 --> 00:15:59,876
Die is ook gaaf.

228
00:16:02,087 --> 00:16:04,256
Dit lijkt een tweeling.

229
00:16:04,339 --> 00:16:09,094
Deze steen heeft een coole barst.

230
00:16:09,177 --> 00:16:11,930
Zoveel keuze. We blijven zoeken.

231
00:16:13,098 --> 00:16:15,600
Roza, dat is een berg keuzes.

232
00:16:15,684 --> 00:16:19,563
Hoe kiezen we welke we meenemen?

233
00:16:19,646 --> 00:16:23,859
Steen, papier, schaar?
-Ik kan er niet maar eén kiezen.

234
00:16:23,942 --> 00:16:26,987
Elke steen heeft iets speciaals.

235
00:16:27,070 --> 00:16:28,405
Zoals Mosje.

236
00:16:28,488 --> 00:16:31,116
Zo pluizig en schattig.

237
00:16:31,199 --> 00:16:32,534
Zo schattig.

238
00:16:32,617 --> 00:16:37,581
Rocko en Milla zijn broer en zus.
Ik kan ze niet scheiden.

239
00:16:37,664 --> 00:16:39,750
En Barstje heeft een barst.

240
00:16:39,833 --> 00:16:45,422
Niemand anders zal hem willen.
Dus moet ik ze allemaal meenemen.

241
00:16:45,505 --> 00:16:49,176
Oké. Een probleempje.
Hoe krijgen we ze thuis?

242
00:16:49,259 --> 00:16:50,761
Simpel. In onze zakken.

243
00:16:51,261 --> 00:16:55,265
Ik kan m'n benen niet bewegen.

244
00:16:55,348 --> 00:16:56,767
Ze zijn erg zwaar.

245
00:16:58,226 --> 00:17:03,231
Oké, niet in onze zakken.
Misschien kan ik m'n sjaaltje gebruiken.

246
00:17:04,816 --> 00:17:06,651
Blijf…

247
00:17:07,569 --> 00:17:12,282
Blijf.
Wie is een brave steen? Jij bent braaf.

248
00:17:13,492 --> 00:17:17,120
Ze vallen er steeds uit.
Omdat ze wild zijn.

249
00:17:17,204 --> 00:17:18,622
Dat wordt trainen.

250
00:17:19,831 --> 00:17:22,751
Weet je wat we moeten doen?
-Brainstormen.

251
00:17:22,834 --> 00:17:24,127
Goed idee.

252
00:17:24,211 --> 00:17:26,963
<i>brainstorm</i>

253
00:17:27,047 --> 00:17:29,591
<i>zeg wat je denkt</i>
<i>geen idee is slecht</i>

254
00:17:29,674 --> 00:17:32,511
<i>brainstorm</i>

255
00:17:32,594 --> 00:17:35,388
<i>vind je vrienden</i>
<i>en hoe, wat, waarom</i>

256
00:17:35,472 --> 00:17:38,308
<i>brainstorm</i>

257
00:17:38,391 --> 00:17:42,979
<i>onze fantasie</i>
<i>wordt een mooie creatie</i>

258
00:17:43,063 --> 00:17:46,817
<i>bij een brainstorm</i>

259
00:17:48,735 --> 00:17:52,989
Wat als we ze naar huis poefen?
Chabrakadabra.

260
00:17:54,032 --> 00:17:57,244
Ik bedoel abrakazizzel.

261
00:17:57,994 --> 00:18:02,624
Ik weet het toverwoord niet meer.
Dat kan problemen geven.

262
00:18:05,168 --> 00:18:08,797
Wat als we je huis
hierheen trekken op wielen?

263
00:18:08,880 --> 00:18:13,218
Daar zijn miljoenen wieltjes voor nodig.
-Je hebt gelijk.

264
00:18:13,301 --> 00:18:16,388
Lieveheersbeestjes en mieren
kunnen helpen.

265
00:18:16,471 --> 00:18:20,183
Mieren zijn sterk.
-Maar lieveheersbeestjes niet.

266
00:18:21,685 --> 00:18:23,019
Nog meer ideeën?

267
00:18:24,479 --> 00:18:25,689
Ik heb niks.

268
00:18:28,400 --> 00:18:29,234
Eenhoorns?

269
00:18:30,193 --> 00:18:34,865
Normaal zeg ik dat.
-Mieren, zonder lieveheersbeestjes.

270
00:18:35,490 --> 00:18:39,119
Eenhoorns.
-Dat zei ik al.

271
00:18:39,703 --> 00:18:42,038
Kaas.
-Kaas?

272
00:18:42,122 --> 00:18:43,540
Ik heb honger.

273
00:18:43,623 --> 00:18:49,838
O, nee. Ik denk dat onze ideeën op zijn.
-Wat? Dat gebeurt ons nooit.

274
00:18:49,921 --> 00:18:55,093
We moeten blijven brainstormen.
Ik moet m'n stenen thuis krijgen.

275
00:18:55,177 --> 00:18:59,181
Ik kan niet meer nadenken.
M'n brein voelt als drab.

276
00:18:59,264 --> 00:19:02,434
M'n pap is breinig.
M'n brein is pappig, bedoel ik.

277
00:19:02,517 --> 00:19:07,981
Wat als m'n brein pappig blijft?
-Wat nu? We zitten vast.

278
00:19:08,064 --> 00:19:14,070
Vast. Wat als we de stenen vastmaken aan…
Ik weet het niet.

279
00:19:14,988 --> 00:19:19,784
Het voelt alsof m'n brein stuk is.
Wacht eens even.

280
00:19:20,535 --> 00:19:25,498
Ik zit vast met m'n werk.
Na een pauze gaat het vaak beter.

281
00:19:25,582 --> 00:19:28,668
Ik denk dat ik de stippen heb verbonden.

282
00:19:28,752 --> 00:19:32,172
Mam nam breinpauze
omdat ze vastzat met haar werk.

283
00:19:32,255 --> 00:19:36,051
Wij zitten ook vast, dus pauze is goed.
Een speelpauze.

284
00:19:36,134 --> 00:19:38,553
Nee. We denk moeten.

285
00:19:39,429 --> 00:19:41,598
Ik bedoel, we moeten denken.

286
00:19:42,641 --> 00:19:44,976
Oké. We kunnen pauze nemen.

287
00:20:02,118 --> 00:20:06,039
Van zonnebloemen kun je
een gave katapult maken.

288
00:20:07,958 --> 00:20:10,293
Zonnebloemen zijn een ontwerp…

289
00:20:11,211 --> 00:20:12,128
…wonder.

290
00:20:12,212 --> 00:20:15,548
Het lijkt alsof er bloempjes
in de bloemen zitten.

291
00:20:15,632 --> 00:20:19,344
Klopt. Ze bestaan
uit duizenden kleine bloemen.

292
00:20:20,178 --> 00:20:21,680
Ze ruiken heerlijk.

293
00:20:23,139 --> 00:20:26,309
Waarom ruiken bloemen zo lekker?

294
00:20:26,393 --> 00:20:30,397
Hé, m'n brein komt weer
met informatie en vragen.

295
00:20:30,480 --> 00:20:34,109
Mijn brein voelt niet pappig.
-De speelpauze werkte.

296
00:20:34,192 --> 00:20:37,779
Hoera. Terug naar de brainstorm.
-Ik weet het.

297
00:20:37,862 --> 00:20:43,576
We charmeren uilen zodat ze de stenen
naar huis vliegen. Ik ben erg charmant.

298
00:20:43,660 --> 00:20:48,456
Uilen werken overdag niet.
-O, ja. Het zijn nachtdieren.

299
00:20:48,540 --> 00:20:52,502
We kunnen een achtbaan
voor de stenen maken.

300
00:20:52,585 --> 00:20:54,087
Geweldig idee.

301
00:20:54,170 --> 00:20:58,883
Maar wat als die wiebelt
en de stenen eruit rollen?

302
00:20:58,967 --> 00:21:02,721
Dan is het een rotsbaan.

303
00:21:03,972 --> 00:21:10,437
Misschien kunnen we ze slepen.
-Ja. We maken de Roza-steensleper.

304
00:21:10,520 --> 00:21:13,565
Geweldig idee. Laten we het bouwen.

305
00:21:13,648 --> 00:21:17,193
Er kan een groot net aan zitten
voor de stenen.

306
00:21:17,277 --> 00:21:20,530
Een frame om ze vast te houden.
-En wielen.

307
00:21:21,948 --> 00:21:23,158
Klaar.

308
00:21:23,241 --> 00:21:24,367
Geweldig.
-Tof.

309
00:21:24,951 --> 00:21:26,828
Laten we spullen zoeken.

310
00:21:35,920 --> 00:21:38,256
Deze ranken weven we tot een net.

311
00:21:38,340 --> 00:21:42,427
De takken worden het frame.
-Ik vond deze wielen.

312
00:21:42,510 --> 00:21:44,512
Mag ik het nu bouwen?

313
00:21:44,596 --> 00:21:45,930
Ja.
-Ga ervoor.

314
00:21:54,898 --> 00:21:57,609
We hebben een Roza-steensleper.

315
00:21:57,692 --> 00:21:59,611
Perfect.
-Goed zo, Roza.

316
00:21:59,694 --> 00:22:03,073
Bedankt.
Hopelijk kan hij m'n stenen dragen.

317
00:22:04,115 --> 00:22:07,035
Hoera. Het lukt. Nu de rest erbij.

318
00:22:16,628 --> 00:22:18,880
Hoi, Lorraine. Hoe was je vlucht?

319
00:22:20,340 --> 00:22:21,800
Die was niet mis.

320
00:22:21,883 --> 00:22:23,718
Kom binnen.
-Mam.

321
00:22:23,802 --> 00:22:27,347
Hé, Roosje-poosje-pudding. Hoe was je dag?

322
00:22:30,392 --> 00:22:32,852
Ik heb huisdieren. Heel veel.

323
00:22:32,936 --> 00:22:36,106
Wat heb je?
-Het is niet wat je denkt. Kom.

324
00:22:36,189 --> 00:22:39,692
Dit zijn m'n huisdierstenen.

325
00:22:40,193 --> 00:22:45,073
Dat is Barstje. Dat zijn Rocko en Milla.
En hier is Mosje.

326
00:22:45,156 --> 00:22:51,621
Ik dacht dat een huisdier niet kon
door m'n werk, maar stenen? Creatief.

327
00:22:51,704 --> 00:22:52,705
Goed zo.

328
00:22:52,789 --> 00:22:56,876
Ja, hè? Ze verzinnen altijd wat
op problemen.

329
00:22:56,960 --> 00:23:00,505
Onze ideeën waren op,
maar toen namen we speelpauze.

330
00:23:00,588 --> 00:23:03,216
Zoals jouw breinpauze, maar met spelen.

331
00:23:03,299 --> 00:23:06,636
Je had gelijk. Het hielp.
-Dat is fijn.

332
00:23:06,719 --> 00:23:08,930
Nou, laten we ze meenemen.

333
00:23:09,013 --> 00:23:11,057
Oké, maar eerst…

334
00:23:11,933 --> 00:23:15,270
Neem jij de blauwe.
Jullie hebben een klik.

335
00:23:15,353 --> 00:23:16,271
Bedankt.

336
00:23:16,354 --> 00:23:20,108
Neem Mosje, Ada. Jullie passen bij elkaar.

337
00:23:20,191 --> 00:23:21,901
Echt? Bedankt.

338
00:23:23,570 --> 00:23:29,117
Geen zorgen, Mooshu. Ik heb een steen,
maar jij blijft m'n lievelingskat.

339
00:23:35,748 --> 00:23:40,003
Laten we een andere wetenschapper
ontmoeten. Kom op.

340
00:23:45,258 --> 00:23:48,428
Ik ben Raquel Nuno en ik ben planetoloog.

341
00:23:48,511 --> 00:23:53,349
We gaan het hebben
over stenen uit de ruimte.

342
00:23:54,434 --> 00:23:59,689
Als we aan stenen denken,
denk je aan stenen die je kunt vinden.

343
00:23:59,772 --> 00:24:03,193
Maar er zweven
veel stenen rond in de ruimte.

344
00:24:03,276 --> 00:24:08,406
Soms betreden ze onze atmosfeer
en storten ze neer op aarde.

345
00:24:08,490 --> 00:24:11,743
Die hebben wij in onze meteorietengalerie.

346
00:24:12,327 --> 00:24:15,914
Stenen die uit de ruimte vielen,
zijn meteorieten.

347
00:24:15,997 --> 00:24:20,168
Dit zijn onze ijzeren meteorieten.

348
00:24:20,251 --> 00:24:24,881
Bij het stenen zoeken
kun je testen of iets een meteoriet is…

349
00:24:24,964 --> 00:24:27,759
…door te kijken of-ie magnetisch is.

350
00:24:28,593 --> 00:24:31,346
Stenen op aarde zijn
meestal niet magnetisch.

351
00:24:31,930 --> 00:24:38,394
Stenen die in de ruimte zweven,
kunnen zo klein zijn als een stofje…

352
00:24:38,478 --> 00:24:42,148
…maar ook bijna zo groot als een planeet.

353
00:24:42,232 --> 00:24:45,985
De aarde is eigenlijk ook
een grote steen in de ruimte.

354
00:24:46,486 --> 00:24:51,324
Je kunt ruimtestenen zien vallen
in een meteorenzwerm.

355
00:24:51,407 --> 00:24:56,204
Dat zijn stukjes stof en steen die
in onze atmosfeer vallen en verbranden.

356
00:24:56,287 --> 00:24:59,082
We zien ze als flitsen in de lucht.

357
00:24:59,165 --> 00:25:04,462
Kijk dus op als je 's nachts buiten bent.
Wie weet zie je een meteorenzwerm.

358
00:25:04,546 --> 00:25:05,547
Leuk feitje.

359
00:25:06,130 --> 00:25:08,007
De maan krimpt.

360
00:25:08,091 --> 00:25:12,428
In de maan blijken stenen te zitten
die heet zijn.

361
00:25:12,512 --> 00:25:17,350
Als ze afkoelen, krimpen ze.
Zo wordt de hele maan kleiner.

362
00:25:17,433 --> 00:25:19,477
Geen zorgen. Je blijft 'm zien.

363
00:25:21,896 --> 00:25:24,732
Cool, hè? Wetenschap is te gek.