1
00:00:09,884 --> 00:00:13,104
Ik weet nog dat dit lied
een keerpunt voor ons was.
2
00:00:13,722 --> 00:00:16,642
We verzonnen verhalen over moord…
3
00:00:16,725 --> 00:00:19,435
…nachtclubs en vriendinnen
die op een vriend lijken…
4
00:00:20,020 --> 00:00:23,400
…en dat voelde ineens heel persoonlijk…
5
00:00:23,481 --> 00:00:24,731
…zo van: wauw.
6
00:00:27,694 --> 00:00:30,284
We begonnen vol zelfvertrouwen…
7
00:00:30,363 --> 00:00:34,203
…maar je weet dat het eerste album
een toevalstreffer kan worden.
8
00:00:35,076 --> 00:00:39,156
En dit was het moment
waarop ik wist dat het goed zou komen.
9
00:00:42,459 --> 00:00:46,129
The Killers zijn een multi-platina,
Grammy-winnende band uit Las Vegas.
10
00:00:46,212 --> 00:00:48,762
Ze begonnen aan hun tweede album,
Sam's Town…
11
00:00:48,840 --> 00:00:51,470
…nadat hun eerste
hen beroemd had gemaakt.
12
00:00:52,052 --> 00:00:56,472
Door dat succes was de druk enorm
om het weer goed te doen.
13
00:00:56,556 --> 00:01:00,516
In 2006 verscheen Sam's Town
met het nummer 'When You Were Young'…
14
00:01:00,602 --> 00:01:01,732
…als eerste single.
15
00:01:14,741 --> 00:01:17,331
Het nummer en album werden platina.
16
00:01:21,331 --> 00:01:25,041
Ik ben Hrishikesh Hirway.
Dit is Song Exploder.
17
00:01:38,223 --> 00:01:40,563
Ik wil die prachtige stemmen horen.
18
00:01:41,810 --> 00:01:45,270
Ons debuutalbum, Hot Fuss,
was enorm succesvol.
19
00:01:45,355 --> 00:01:47,515
We werden al snel bekend…
20
00:01:48,108 --> 00:01:50,818
…maar het was vreemd
omdat het zo natuurlijk aanvoelde.
21
00:01:50,902 --> 00:01:54,322
Bedankt dat jullie
naar ons luisteren en ons accepteren.
22
00:01:54,405 --> 00:01:56,485
We zijn trots om hier te staan.
23
00:02:04,833 --> 00:02:06,043
Het was zo spannend.
24
00:02:06,459 --> 00:02:09,089
We hadden voor het eerst een paspoort.
25
00:02:11,589 --> 00:02:12,919
We gingen overal heen.
26
00:02:14,425 --> 00:02:16,925
We gaven wel 400 tot 500 optredens.
27
00:02:17,637 --> 00:02:19,637
Het was slopend, maar erg leuk…
28
00:02:19,722 --> 00:02:24,102
…omdat alles nieuw was
en we waren blij dat we dit konden doen.
29
00:02:25,103 --> 00:02:26,903
Dit was een kans.
30
00:02:26,980 --> 00:02:31,070
We komen uit arbeidersgezinnen.
Zoiets overkomt maar weinigen.
31
00:02:31,734 --> 00:02:34,904
Maar we durfden nieuwe dingen te proberen.
32
00:02:38,032 --> 00:02:41,242
Het was een van
de laatste tours van Hot Fuss.
33
00:02:41,327 --> 00:02:43,497
We schreven songs tijdens soundchecks.
34
00:02:46,249 --> 00:02:50,169
We hadden de enorme behoefte
om een nieuw album te maken.
35
00:02:53,423 --> 00:02:56,633
We hadden nog
een aantal ongebruikte akkoorden.
36
00:02:57,260 --> 00:03:00,050
Veel ideeën ontstaan
vanuit een akkoordenschema.
37
00:03:00,138 --> 00:03:03,768
Je probeert iets uit
en dan gaat het balletje rollen.
38
00:03:04,350 --> 00:03:07,060
Die song ontstond bijna per ongeluk.
39
00:03:07,145 --> 00:03:10,895
Tegen het einde van een repetitie,
tegen het einde van de nacht.
40
00:03:10,982 --> 00:03:14,152
Mark speelde met een baslijn.
41
00:03:17,322 --> 00:03:19,702
Dave wilde hoger en voegde een noot toe.
42
00:03:19,782 --> 00:03:23,792
Zo werd een riff van drie noten
een riff van vier noten.
43
00:03:23,870 --> 00:03:25,620
Hij had drie akkoorden.
44
00:03:25,705 --> 00:03:28,915
Ik zei: 'Cool. Voeg deze twee toe
en ga dan terug.'
45
00:03:32,170 --> 00:03:36,630
Die eerste drie akkoorden
maakten iets in ons los.
46
00:03:47,393 --> 00:03:51,403
Dat vier mensen zo
op elkaar afgestemd zijn…
47
00:03:52,023 --> 00:03:55,823
…en heel even
zo'n inspiratievol moment vinden…
48
00:03:55,902 --> 00:03:58,702
…is magisch en we hebben veel geluk…
49
00:03:58,780 --> 00:04:00,820
…dat het zo is gegaan.
50
00:04:01,824 --> 00:04:05,754
Het was fijn om te weten
dat je iets goeds had. Toen kwam het werk.
51
00:04:10,959 --> 00:04:14,249
Sommigen dachten destijds
dat we een Britse band waren.
52
00:04:14,337 --> 00:04:18,587
Op tournee beseften we
dat we ergens anders vandaan kwamen…
53
00:04:19,217 --> 00:04:22,097
…en daar wilden we allemaal naar terug.
54
00:04:24,472 --> 00:04:27,142
Veel mensen denken
dat Vegas krankzinnig is…
55
00:04:28,226 --> 00:04:31,806
…vanwege The Hangover,
en ze denken dat Vegas echt zo is.
56
00:04:32,689 --> 00:04:36,109
Maar onze beeld van Vegas is heel anders.
57
00:04:37,860 --> 00:04:39,820
We weten de goedkoopste Chinees te vinden.
58
00:04:40,863 --> 00:04:42,493
Het is iets lokaals.
59
00:04:43,992 --> 00:04:46,702
Het maakt het makkelijker
om te putten uit ervaringen.
60
00:04:46,786 --> 00:04:49,116
Je rijdt door straten die je kent…
61
00:04:49,622 --> 00:04:51,252
…je hebt herinneringen.
62
00:04:52,500 --> 00:04:54,790
Dat was terug te horen…
63
00:04:55,420 --> 00:04:56,920
…op het hele album.
64
00:04:57,839 --> 00:05:00,049
De gitaarlijn klinkt als de woestijn.
65
00:05:06,848 --> 00:05:10,138
Was dat geen keyboardpartij?
-Eerst wel.
66
00:05:10,685 --> 00:05:14,805
Ik weet nog dat het lied
een toetssteen nodig had.
67
00:05:14,897 --> 00:05:17,317
Jij vond het te zoetsappig…
68
00:05:17,400 --> 00:05:19,740
…omdat ik het op een keyboard speelde.
69
00:05:19,819 --> 00:05:21,069
Je vond het niets.
70
00:05:21,154 --> 00:05:23,994
Met de gitaar wel.
-Met de gitaar…
71
00:05:24,073 --> 00:05:26,783
'Daar gaan we.'
-…klinkt het als hier.
72
00:05:38,588 --> 00:05:40,258
De woestijn is mysterieus.
73
00:05:42,133 --> 00:05:46,013
We beseften
hoezeer we bij deze plek horen.
74
00:05:48,556 --> 00:05:52,016
En dat wilden we op de plaat vastleggen.
75
00:05:55,772 --> 00:05:58,572
Als je een album maakt,
is er vaak een reden…
76
00:05:58,649 --> 00:06:01,069
…waarom mensen naar je toe komen.
77
00:06:01,152 --> 00:06:06,452
En als producent moet je kunnen zien…
78
00:06:06,532 --> 00:06:09,912
…waar ze vandaan komen
en waar ze naartoe willen.
79
00:06:09,994 --> 00:06:14,924
We zijn heel verschillend, maar hun werk
vonden we allemaal goed.
80
00:06:16,751 --> 00:06:18,341
Een producent kiezen is lastig.
81
00:06:18,419 --> 00:06:21,209
Je weet niet wat ze gaan bijdragen…
82
00:06:21,297 --> 00:06:23,337
…tot je de plaat hebt gemaakt.
83
00:06:23,424 --> 00:06:26,844
We vonden bijvoorbeeld Violator goed,
van Depeche Mode.
84
00:06:26,928 --> 00:06:29,468
Bij hen had het ook goed uitgepakt, dus…
85
00:06:29,555 --> 00:06:32,265
We houden van popmuziek
en zij zijn erg pop.
86
00:06:33,101 --> 00:06:35,771
Ze wilden de grootste band
ter wereld worden…
87
00:06:35,853 --> 00:06:37,563
…en andere dingen proberen.
88
00:06:37,647 --> 00:06:42,067
We wilden indruk op ze maken en laten zien
dat we een serieuze band waren…
89
00:06:42,151 --> 00:06:44,901
…en dat heeft ons geholpen, denk ik.
90
00:06:44,987 --> 00:06:47,947
Brandon is briljant. Hij staat dan zo.
91
00:06:48,032 --> 00:06:51,702
Er is een foto van Flood
en Lou Reed en Brandon…
92
00:06:51,786 --> 00:06:53,286
…en die vat Brandon samen.
93
00:06:53,371 --> 00:06:56,331
Flood en Lou Reed praten.
En Brandon staat zo…
94
00:06:57,208 --> 00:07:00,548
…peinzend aan zijn kin te krabben.
95
00:07:03,631 --> 00:07:06,221
Wanneer begin je met de songtekst?
96
00:07:07,343 --> 00:07:11,223
Dit is ook zo'n vreemd moment
waarop ik veel inspiratie heb.
97
00:07:11,305 --> 00:07:14,305
'Hij lijkt niet op Jezus,
maar praat als een heer…
98
00:07:14,392 --> 00:07:16,982
…zoals je je die vroeger voorstelde.'
Dat was de eerste dag.
99
00:07:29,407 --> 00:07:32,537
Dat maakte de rest makkelijker,
want ik had al…
100
00:07:33,369 --> 00:07:34,789
…een basis.
101
00:07:36,914 --> 00:07:38,924
Dat heeft mij geholpen…
102
00:07:40,251 --> 00:07:42,211
…met de rest van de plaat.
103
00:07:43,671 --> 00:07:46,671
Je aandacht wordt getrokken
door het woord 'Jezus'…
104
00:07:46,757 --> 00:07:49,797
…en dan krijg je de gitaarriff.
105
00:07:49,886 --> 00:07:53,136
Het vervult veel verschillende emoties.
106
00:07:53,723 --> 00:07:56,893
Niet slechts één…
-Nee. Dat maakt het nummer briljant.
107
00:08:12,325 --> 00:08:17,285
Ik wist dat verlossing
een soort van rode draad zou worden.
108
00:08:17,371 --> 00:08:20,081
Vanwege dingen die ik doormaakte.
109
00:08:20,166 --> 00:08:24,796
Overmaat en losbandigheid in rock-'n-roll…
110
00:08:24,879 --> 00:08:29,089
…waren al zo lang
verheerlijkt en geromantiseerd.
111
00:08:29,175 --> 00:08:34,095
Daar werden we in gegooid. Ik besefte
meteen dat dat niet mijn ding was.
112
00:08:35,264 --> 00:08:40,104
Ik was 24 toen we dit schreven.
Ik probeerde alles uit te zoeken.
113
00:08:48,069 --> 00:08:52,109
Dat is een snaargeluid op je synthesizer,
maar er zijn ook echte snaren.
114
00:08:52,198 --> 00:08:53,988
Een combinatie.
-Een mix.
115
00:08:54,075 --> 00:08:55,115
Inderdaad.
116
00:08:55,201 --> 00:08:56,581
Wanneer ontstond dat idee?
117
00:08:56,661 --> 00:08:59,211
In Vegas. Waren het twee meisjes van UNLV?
118
00:08:59,288 --> 00:09:01,578
Was het niet Marks vriendin?
119
00:09:02,208 --> 00:09:05,878
Of dat werd ze later pas.
Ik weet het niet meer.
120
00:09:05,962 --> 00:09:07,712
Een daarvan was mijn ex.
121
00:09:07,797 --> 00:09:12,047
We waren als een familie
en iedereen kwam uit Vegas…
122
00:09:12,134 --> 00:09:15,934
…en we namen niemand aan
van het LA Symphony of zo.
123
00:09:16,013 --> 00:09:18,393
We verdienden wat en hadden studiotijd…
124
00:09:18,474 --> 00:09:20,484
…en dachten: wat kunnen we doen?
125
00:09:20,560 --> 00:09:25,520
Het was ook onze eerste keer
in een echte opnamestudio.
126
00:09:27,024 --> 00:09:28,864
We wilden in stadions optreden.
127
00:09:30,361 --> 00:09:33,741
Het was toen niet oké…
128
00:09:33,823 --> 00:09:36,413
…om iets van die omvang te willen.
129
00:09:40,621 --> 00:09:42,621
Om ambitieus te willen zijn.
130
00:09:42,707 --> 00:09:46,247
Van Flood en Moulder leerden we
songs ontwikkelen…
131
00:09:46,335 --> 00:09:50,715
…en dan hoor je een nieuw stuk
in het tweede couplet.
132
00:10:02,226 --> 00:10:05,686
Ik en Mark deden dat met een microfoon…
133
00:10:05,771 --> 00:10:09,861
…en hebben dat
door een Putney-machine van Flood gehaald.
134
00:10:12,612 --> 00:10:16,492
De Putney is
een heel bijzondere synthesizer.
135
00:10:16,574 --> 00:10:18,494
Het is een van de eerste synths.
136
00:10:19,785 --> 00:10:22,995
Het is te gek,
omdat het geen toetsenbord heeft.
137
00:10:23,080 --> 00:10:24,960
Dus je moet je oren gebruiken.
138
00:10:25,041 --> 00:10:27,501
Veel mensen denken wel je er…
139
00:10:27,585 --> 00:10:29,165
…Zeeslag op kunt spelen…
140
00:10:29,253 --> 00:10:33,553
…maar daar breng je alles in kaart,
met de inputs en outputs.
141
00:10:33,633 --> 00:10:38,643
En als ik reverb wil toevoegen, haal ik…
142
00:10:39,305 --> 00:10:41,515
…het originele geluid eruit.
143
00:10:47,480 --> 00:10:49,610
Ik weet nooit wat eruit komt.
144
00:10:49,690 --> 00:10:54,530
Dus om het feit dat Brandon
hier deel van uitmaakt te maskeren…
145
00:10:54,612 --> 00:10:58,162
…zingt Mark met hem mee
en dan gaat hij door de Putney…
146
00:11:04,580 --> 00:11:06,920
Het voegt een andere klankkleur toe…
147
00:11:07,792 --> 00:11:10,802
…waardoor je denkt:
ik weet ongeveer wat dat is.
148
00:11:11,379 --> 00:11:13,549
Dan plaats je hem naar achteren.
149
00:11:13,631 --> 00:11:17,551
Je voegt meer reverb toe
zodat het meer bereik heeft.
150
00:11:21,305 --> 00:11:23,595
Wat is de volgende stap in het proces?
151
00:11:24,183 --> 00:11:27,353
We speelden altijd
met het idee van een lied…
152
00:11:27,436 --> 00:11:30,356
…als één deel, bijna punkrock…
153
00:11:30,439 --> 00:11:34,569
…maar Brandon had een idee
dat in half-time was.
154
00:11:44,161 --> 00:11:47,211
Het is dat deel
waar het gebouw implodeert…
155
00:11:47,289 --> 00:11:50,209
…de beer aanvalt
en jij je groot moet maken…
156
00:11:50,292 --> 00:11:51,252
…met je armen.
157
00:11:51,335 --> 00:11:56,165
Als je dan naar half-time gaat,
lijkt dat stuk veel grootser.
158
00:11:57,007 --> 00:12:00,137
Was dit lied al klaar
toen jullie in de studio kwamen?
159
00:12:00,219 --> 00:12:02,099
Alleen de bridge ontbrak nog.
160
00:12:02,179 --> 00:12:04,719
We hadden alles behalve de bridge.
161
00:12:07,935 --> 00:12:11,145
In dit geval werd de bridge gebruikt…
162
00:12:11,230 --> 00:12:14,860
…om de meer oprechte of gevoelige kant
boven te halen…
163
00:12:16,277 --> 00:12:19,987
…zonder dat het zou wringen…
164
00:12:20,072 --> 00:12:22,492
…of klungelig zou overkomen.
165
00:12:22,575 --> 00:12:24,655
Toen ik zag waar het naartoe ging…
166
00:12:24,744 --> 00:12:28,584
…leek het me cool
de wereld van Springsteen en Depeche Mode…
167
00:12:28,664 --> 00:12:29,924
…te combineren.
168
00:12:29,999 --> 00:12:32,379
Die dalende toonladder.
169
00:12:37,965 --> 00:12:40,715
Het is een knipoog naar 'Born to Run'.
170
00:12:43,429 --> 00:12:46,719
Ik hoopte dat we iets nieuws deden…
171
00:12:47,475 --> 00:12:49,095
…met die combinatie…
172
00:12:49,185 --> 00:12:51,895
…de new wave
en de klassieke rock Americana…
173
00:12:51,979 --> 00:12:54,319
En die toonladder naar de bridge…
174
00:12:54,398 --> 00:12:57,648
…is het meest Bruce-achtige
in de hele song.
175
00:13:19,298 --> 00:13:21,088
Het stuk na de bridge…
176
00:13:21,175 --> 00:13:24,215
…is mijn favoriete stuk.
Bij 'maar heel even'.
177
00:13:24,303 --> 00:13:26,973
En dan speel ik een trage gitaarsolo.
178
00:13:29,141 --> 00:13:31,851
Het is vreemde noot
om de solo mee te beginnen.
179
00:13:31,936 --> 00:13:33,056
Een septiemakkoord.
180
00:13:34,480 --> 00:13:36,020
En dan op een negende.
181
00:13:40,861 --> 00:13:43,991
Dat maakt het uniek.
182
00:13:44,073 --> 00:13:45,243
We houden van jazz.
183
00:13:46,367 --> 00:13:48,987
Het is niet iets wat je normaal zou doen.
184
00:13:49,703 --> 00:13:52,713
Wat ik ook uit de stems haalde…
185
00:13:52,790 --> 00:13:55,290
…is 'n stuk van de song
dat er niet in zit.
186
00:13:55,376 --> 00:13:56,286
Dit stuk.
187
00:13:59,797 --> 00:14:01,797
Dit is weer een andere…
188
00:14:01,882 --> 00:14:03,762
We hadden LSD geslikt.
189
00:14:03,843 --> 00:14:08,103
Flood en Moulder waren cruciaal.
Je hebt mensen nodig die nee zeggen.
190
00:14:08,722 --> 00:14:09,892
Daar gaan we.
191
00:14:09,974 --> 00:14:11,064
Gered van…
192
00:14:11,141 --> 00:14:13,981
Gered van de duisternis.
-…van de koopjesbak.
193
00:14:21,360 --> 00:14:24,200
Gelukkig heeft dat
de eindmix niet gehaald.
194
00:14:24,280 --> 00:14:26,280
Dat was ik al vergeten.
195
00:14:27,992 --> 00:14:31,122
Ja. Waarom heb je dat?
-Hoe heb je dat gekregen?
196
00:14:32,162 --> 00:14:34,002
We moeten zijn laptop meenemen.
197
00:14:35,207 --> 00:14:37,957
Hoe zit het met de albumtitel, Sam's Town?
198
00:14:39,128 --> 00:14:40,668
Hoe leg ik dat uit?
199
00:14:40,754 --> 00:14:44,304
Er zijn casino's op de strip
en dan heb je nog…
200
00:14:44,383 --> 00:14:48,683
De buurtcasino's.
-Ja, dat noemen ze lokale casino's.
201
00:14:49,221 --> 00:14:51,101
Daar ben ik mee opgegroeid.
202
00:14:51,181 --> 00:14:54,811
Het was een soort rare pijler
in mijn leven.
203
00:14:56,103 --> 00:14:57,063
Het is vreemd.
204
00:14:57,146 --> 00:14:59,726
We gingen erheen met Kerstmis…
205
00:14:59,815 --> 00:15:03,145
…om te ontbijten
en daarna gingen we sleeën op een berg…
206
00:15:03,235 --> 00:15:06,235
…waar Ronnie nu woont,
in Mount Charleston.
207
00:15:08,240 --> 00:15:10,950
En omdat we Las Vegas voor het eerst…
208
00:15:11,035 --> 00:15:13,325
…zo lang hadden verlaten als band…
209
00:15:13,412 --> 00:15:16,122
…deed het ons meer aan thuis denken.
210
00:15:16,206 --> 00:15:18,166
Het werd symbolisch.
211
00:15:18,751 --> 00:15:21,001
Zijn moeder was
vier jaar cocktailserveerster.
212
00:15:21,086 --> 00:15:25,756
We hebben ooms en ouders die er
gewerkt hebben. Het is normaal voor ons.
213
00:15:26,467 --> 00:15:30,047
Ik en Brandon voelen ons
het meest verbonden met die plek.
214
00:15:30,638 --> 00:15:34,978
Het is niet letterlijk Sam's Town,
maar onze Sam's Town.
215
00:15:50,449 --> 00:15:55,409
hij lijkt niet op Jezus
216
00:15:56,205 --> 00:15:58,995
maar meer dan je ooit zult weten
217
00:16:00,751 --> 00:16:02,801
Wat betekent die laatste regel?
218
00:16:02,878 --> 00:16:07,418
Dat een verlosser
verschillende vormen kan hebben.
219
00:16:08,008 --> 00:16:10,758
Ik bedoel…
220
00:16:10,844 --> 00:16:13,974
We hebben allemaal ervaringen
met mensen in ons leven.
221
00:16:14,682 --> 00:16:17,232
Vind je het een autobiografische song?
222
00:16:17,309 --> 00:16:19,229
Meestal wel, ja.
223
00:16:19,311 --> 00:16:22,061
Het gaat over de man die ik wilde worden.
224
00:16:22,147 --> 00:16:25,987
Dit ben ik als 24-jarige die weet dat hij…
225
00:16:27,695 --> 00:16:28,855
…er nog niet is…
226
00:16:29,738 --> 00:16:33,908
…maar die hoopt er wel te komen.
227
00:16:34,702 --> 00:16:37,832
En nu? Denk je
dat je daar dichterbij bent gekomen?
228
00:16:38,372 --> 00:16:40,422
Ja. Mijn vrouw denkt van wel.
229
00:16:42,126 --> 00:16:44,956
We komen er wel. Het is een proces.
230
00:16:51,385 --> 00:16:54,635
Het was toen een heel volwassen nummer.
231
00:16:55,305 --> 00:16:57,385
Nu is het toepasselijker…
232
00:16:57,474 --> 00:17:01,524
…nu we de persoon worden
waar het over kan gaan.
233
00:17:03,605 --> 00:17:06,975
Op dat moment werden we iets groter.
234
00:17:08,402 --> 00:17:12,362
Ik had het gevoel
dat we naar iets serieuzers toewerkten.
235
00:17:15,659 --> 00:17:19,459
Het heeft ons verenigd en sterker gemaakt.
236
00:17:19,955 --> 00:17:21,115
Precies.
237
00:17:31,842 --> 00:17:35,642
Dit is 'When You Were Young'
van The Killers in zijn geheel.
238
00:21:38,046 --> 00:21:43,046
Ondertiteld door: Rick de Laat