1
00:00:07,257 --> 00:00:08,757
URUCHOM PRZYGODĘ

2
00:00:16,349 --> 00:00:19,809
Zawsze pociągały mnie przygody.

3
00:00:23,398 --> 00:00:24,648
Piesze wędrówki…

4
00:00:26,401 --> 00:00:27,741
odkrywanie…

5
00:00:29,738 --> 00:00:33,238
Mam w sobie ogromną ciekawość.

6
00:00:33,324 --> 00:00:34,834
Nigdy mnie nie opuszcza.

7
00:00:38,580 --> 00:00:43,080
Moja wyobraźnia zawsze
zabierała mnie w różne miejsca.

8
00:00:44,544 --> 00:00:46,674
W marzeniach tworzyłam nowe światy.

9
00:00:49,841 --> 00:00:51,551
W grach mojego projektu

10
00:00:51,634 --> 00:00:53,554
gracz ma czuć, że tam jest,

11
00:00:54,554 --> 00:00:56,224
że może odkrywać to miejsce.

12
00:01:01,978 --> 00:01:03,938
Chciałam dać się porwać.

13
00:01:05,190 --> 00:01:07,190
NETFLIX — ORYGINALNY SERIAL DOKUMENTALNY

14
00:01:52,487 --> 00:01:55,117
Poznałem Robertę w liceum.

15
00:01:58,785 --> 00:02:01,535
Bardzo interesowały mnie wtedy dziewczyny.

16
00:02:02,455 --> 00:02:03,865
A ona mi się spodobała.

17
00:02:04,541 --> 00:02:06,501
Miłość od pierwszego wejrzenia.

18
00:02:06,584 --> 00:02:09,344
Pobraliśmy się cztery dni
po mojej osiemnastce.

19
00:02:09,963 --> 00:02:12,303
Od tamtej pory jesteśmy razem.

20
00:02:14,134 --> 00:02:15,144
Bardzo się różnimy.

21
00:02:16,219 --> 00:02:18,969
Ken jest poważniejszy.

22
00:02:19,681 --> 00:02:21,931
Bardziej metodyczny.

23
00:02:22,517 --> 00:02:24,307
Gdy zapowiada się przygoda

24
00:02:24,394 --> 00:02:26,194
i Roberta o niej usłyszy,

25
00:02:26,271 --> 00:02:28,771
to musimy w niej uczestniczyć.

26
00:02:31,901 --> 00:02:33,741
Oto Roberta Williams.

27
00:02:34,320 --> 00:02:35,910
Pod koniec lat 70.

28
00:02:35,989 --> 00:02:37,409
ona i jej mąż Ken

29
00:02:37,490 --> 00:02:41,040
zaczęli przenosić gry wideo
do zupełnie innego wymiaru.

30
00:02:42,620 --> 00:02:45,290
To Pan Komputer.

31
00:02:46,040 --> 00:02:47,080
Zostaliśmy parą

32
00:02:47,167 --> 00:02:50,167
krótko po tym, jak zapisał się
na zajęcia z informatyki.

33
00:02:51,337 --> 00:02:56,177
Tamtego roku wiele naszych randek
miało miejsce w salach komputerowych.

34
00:02:56,259 --> 00:02:59,009
W ten sposób
sama zainteresowałam się tematem.

35
00:03:00,263 --> 00:03:04,433
Na początku lat 70.
komputery nie były automatami do gier.

36
00:03:04,517 --> 00:03:08,097
Przeprowadzały obliczenia,
kryły w sobie bazy danych…

37
00:03:08,188 --> 00:03:10,318
Mało romantyczny temat.

38
00:03:10,398 --> 00:03:12,228
Ale nie dla Kena i Roberty.

39
00:03:13,526 --> 00:03:15,396
Przyniosłem komputer do domu,

40
00:03:15,486 --> 00:03:18,156
a żona zainteresowała się grą,
w którą grałem.

41
00:03:18,615 --> 00:03:21,615
Nagle pojawiła się zupełnie inna Roberta.

42
00:03:24,621 --> 00:03:27,711
Gra nazywała się Colossal Cave.

43
00:03:28,082 --> 00:03:30,792
Była jedną z pierwszych gier przygodowych.

44
00:03:31,252 --> 00:03:36,632
Gracz aktywnie wpływa w niej
na rozwój opowieści.

45
00:03:38,593 --> 00:03:42,063
Colossal Cave Adventure
to dzieło programisty,

46
00:03:42,138 --> 00:03:44,558
Willa Crowthera, z 1976 roku.

47
00:03:45,516 --> 00:03:48,646
Nie istniała wtedy jeszcze
grafika komputerowa,

48
00:03:48,728 --> 00:03:52,318
a myszka kojarzyła się większości
jedynie z gryzoniem.

49
00:03:54,150 --> 00:03:56,990
Rozgrywka opierała się na słowach.

50
00:03:57,070 --> 00:04:02,330
Gracz wpisywał podstawowe polecenia,
a ekran odpowiadał.

51
00:04:02,450 --> 00:04:06,410
Był to zupełnie nowy gatunek:
tekstowa gra przygodowa.

52
00:04:06,496 --> 00:04:08,156
„Co chcesz zrobić?”

53
00:04:08,248 --> 00:04:09,828
Jesteś na polanie

54
00:04:09,916 --> 00:04:12,246
i widzisz głęboką studnię.

55
00:04:12,335 --> 00:04:15,415
Ktoś przywiązał do niej linę.

56
00:04:15,922 --> 00:04:18,722
Wpisujesz: „Weź linę”.

57
00:04:19,342 --> 00:04:22,972
Gdy tak stoisz,
nagle na ekranie pojawia się tekst:

58
00:04:23,054 --> 00:04:25,064
„Zbliża się krasnolud”.

59
00:04:26,224 --> 00:04:30,814
Gra oferowała
coś wtedy wyjątkowego: wybór.

60
00:04:31,312 --> 00:04:34,522
Jeśli nic nie zrobiłeś,
krasnolud wyjmował strzałę

61
00:04:34,607 --> 00:04:37,147
i zabijał cię na miejscu.
Koniec opowieści.

62
00:04:37,485 --> 00:04:39,145
Musisz zacząć od nowa.

63
00:04:39,737 --> 00:04:43,617
Wybór był dokładnie tym,
czego szukała miłośniczka przygód.

64
00:04:44,075 --> 00:04:46,945
Gdy szłam spać, wciąż o tym myślałam.

65
00:04:48,121 --> 00:04:50,461
Jak mam pokonać tego smoka?

66
00:04:50,540 --> 00:04:53,960
Za smokiem była jaskinia,

67
00:04:54,043 --> 00:04:56,133
muszę tam wejść.

68
00:04:56,754 --> 00:04:58,264
Jak ominąć smoka?

69
00:05:00,341 --> 00:05:03,431
Gra niezwykle mnie pochłonęła.

70
00:05:03,511 --> 00:05:06,311
Nie byłam w stanie robić nic innego.

71
00:05:06,848 --> 00:05:10,348
Po miesiącu skończyłam.

72
00:05:11,060 --> 00:05:13,310
Pomyślałam sobie:

73
00:05:13,688 --> 00:05:15,108
„Chyba też tak potrafię.

74
00:05:15,231 --> 00:05:16,981
Mogłabym napisać grę.

75
00:05:17,066 --> 00:05:18,686
Naprawdę tego chcę.

76
00:05:19,610 --> 00:05:21,820
Napiszę grę”.

77
00:05:25,325 --> 00:05:29,115
Trzeba było nowicjuszki,
by postawiono ważne pytania.

78
00:05:29,620 --> 00:05:33,000
Czy gry muszą polegać tylko
na strzelaniu do kosmitów

79
00:05:33,082 --> 00:05:36,002
albo niekończącym się odbijaniu piłki?

80
00:05:36,627 --> 00:05:41,167
Czy mogłyby pokazywać graczom nowe światy
i opowiadać interaktywne historie?

81
00:05:42,133 --> 00:05:45,553
STOISZ PRZED NOWOJORSKIM BUDYNKIEM
ZAJRZYJ NA TIMES SQUARE

82
00:05:45,636 --> 00:05:48,096
Potrzeba było prawdziwych gawędziarzy…

83
00:05:48,181 --> 00:05:49,431
WEJDŹ DO BUDYNKU

84
00:05:49,515 --> 00:05:52,935
…miłośników pewnej teatralności,
żeby to rozgryźć.

85
00:05:54,395 --> 00:05:56,895
WIDZISZ MĘŻCZYZNĘ TRZYMAJĄCEGO CZASZKĘ.

86
00:05:56,981 --> 00:05:58,981
ZABIJ GO.

87
00:06:00,109 --> 00:06:02,569
POROZMAWIAJ Z NIM.

88
00:06:05,323 --> 00:06:08,243
Tu jesteś. Witaj w Britannia Manor.

89
00:06:08,701 --> 00:06:10,661
Zastanawiasz się, kim jestem?

90
00:06:10,745 --> 00:06:12,745
Posłuchasz kilku opowieści?

91
00:06:13,164 --> 00:06:14,544
TAK, Z CHĘCIĄ!

92
00:06:14,624 --> 00:06:15,674
Świetnie.

93
00:06:15,958 --> 00:06:20,248
Wszystko zaczęło się
od dwóch wielościennych kości.

94
00:06:23,758 --> 00:06:28,178
Otwierasz drzwi
i widzisz duży, ciemny pokój.

95
00:06:28,721 --> 00:06:32,431
Pośrodku stoi wielka żelazna skrzynia.

96
00:06:33,059 --> 00:06:35,139
Co robisz?

97
00:06:35,228 --> 00:06:36,978
Oto Richard Garriott.

98
00:06:37,063 --> 00:06:39,863
Wchodzę z drużyną do środka
i otwieram skrzynię.

99
00:06:39,941 --> 00:06:41,981
To także Richard Garriott.

100
00:06:42,527 --> 00:06:43,567
To znowu on.

101
00:06:43,903 --> 00:06:45,493
I jeszcze raz.

102
00:06:46,239 --> 00:06:50,869
Jak widać,
Richard lubi wcielać się w różne osoby.

103
00:06:51,953 --> 00:06:54,873
Jest nurkiem głębinowym,
który odwiedził Titanica,

104
00:06:55,540 --> 00:06:57,290
odkrywcą Amazonii…

105
00:06:58,126 --> 00:07:00,546
Był nawet w kosmosie.

106
00:07:01,129 --> 00:07:06,129
To także znany twórca gier
i tak zwany mistrz gry.

107
00:07:06,592 --> 00:07:08,262
Otwierasz skrzynię,

108
00:07:08,761 --> 00:07:12,101
a na podłogę wysypują się skarby.

109
00:07:13,015 --> 00:07:17,015
Oglądacie właśnie
rozgrywkę Dungeons & Dragons,

110
00:07:17,520 --> 00:07:21,570
gry planszowej, która w latach 70.
opanowała piwnice

111
00:07:21,649 --> 00:07:25,359
i zainspirowała całe pokolenie
przyszłych twórców gier.

112
00:07:25,445 --> 00:07:30,365
Właśnie tak narodziły się
takie gry jak Colossal Cave Adventure.

113
00:07:31,242 --> 00:07:34,542
Nie w komputerze, a na stole.

114
00:07:35,455 --> 00:07:41,205
Czworo drzwi się otwiera
i do pomieszczenia wpadają hordy goblinów.

115
00:07:42,336 --> 00:07:47,336
To swobodny dialog pomiędzy mistrzem gry,

116
00:07:47,425 --> 00:07:51,385
który opisuje rzeczy
spotykane w świecie fantasy,

117
00:07:52,096 --> 00:07:55,476
i graczami,
którzy muszą podejmować decyzje,

118
00:07:55,558 --> 00:07:58,938
reagując na opowiadaną historię.

119
00:08:00,771 --> 00:08:02,321
GRA DLA ZAAWANSOWANYCH
PODRĘCZNIK

120
00:08:02,732 --> 00:08:05,112
Gra jest skomplikowana.

121
00:08:06,819 --> 00:08:09,659
Używa się w niej
podręczników na setki stron

122
00:08:10,323 --> 00:08:12,333
i dziwacznych kości,

123
00:08:12,408 --> 00:08:15,408
a jedna rozgrywka może trwać całe lata.

124
00:08:16,037 --> 00:08:19,537
Ważne, żeby wiedzieć, że to gra fabularna,

125
00:08:19,624 --> 00:08:21,794
która stała się całkiem popularna.

126
00:08:22,668 --> 00:08:25,878
Kultowe zjawisko wyszło poza swoją niszę.

127
00:08:25,963 --> 00:08:28,013
Nowa gra opanowała cały kraj.

128
00:08:31,677 --> 00:08:34,347
Czereda nerdów uwielbiała grę…

129
00:08:34,430 --> 00:08:36,060
Nic tam nie ma?

130
00:08:36,140 --> 00:08:39,390
…pokonując piekielne pomioty
przy pomocy czarnej magii…

131
00:08:39,477 --> 00:08:43,267
Tak, właśnie to przerażało rodziców
na śmierć.

132
00:08:43,314 --> 00:08:47,074
Dungeons & Dragons okrzyknięto
najskuteczniejszym wprowadzeniem

133
00:08:47,151 --> 00:08:50,451
do okultyzmu w historii.

134
00:08:50,947 --> 00:08:54,777
Rodzice często nie wiedzą,
co znajduje się w tej grze.

135
00:08:54,867 --> 00:08:58,367
Pełno tam okropieństw
i nawiązań do okultyzmu.

136
00:08:58,955 --> 00:09:02,455
A potem Hollywood
postanowiło zarobić na kontrowersjach,

137
00:09:02,542 --> 00:09:06,212
wypuszczając film telewizyjny
o niezwykle podobnej grze…

138
00:09:06,295 --> 00:09:09,505
Mazes and Monsters to najmodniejsza gra.

139
00:09:09,840 --> 00:09:12,930
Miecze, trucizna, zaklęcia.

140
00:09:13,427 --> 00:09:16,717
Zagrał w nim przyszły zdobywca Oscara,
Tom Hanks.

141
00:09:16,806 --> 00:09:18,886
JJ, co ja tu robię?

142
00:09:19,475 --> 00:09:24,105
Żeby było jasne: Dungeons & Dragons
nie ma żadnego związku z kultem szatana.

143
00:09:24,814 --> 00:09:26,864
Chodziło o opowiadanie historii.

144
00:09:26,941 --> 00:09:29,531
A 16-letni wówczas Richard

145
00:09:29,610 --> 00:09:32,320
chciał połączyć to zamiłowanie
do opowieści

146
00:09:32,405 --> 00:09:34,275
z nową technologią.

147
00:09:37,702 --> 00:09:41,962
Był to pierwowzór współczesnego komputera.

148
00:09:42,039 --> 00:09:44,329
Nazwano go dalekopisem.

149
00:09:44,667 --> 00:09:46,207
Nie miał żadnego ekranu.

150
00:09:46,294 --> 00:09:49,214
Była tylko szpula papieru,
na której drukowały się

151
00:09:49,297 --> 00:09:52,047
wyniki wszelkich interakcji z urządzeniem.

152
00:09:53,092 --> 00:09:57,352
Dalekopisów używano do samych nudziarstw,
jak przetwarzania danych.

153
00:09:58,055 --> 00:10:00,925
Jednak niektórzy
próbowali pisać na nich gry.

154
00:10:01,017 --> 00:10:03,347
Richard sam chciał podjąć taką próbę.

155
00:10:05,021 --> 00:10:08,071
W moim liceum były dwa dalekopisy.

156
00:10:08,149 --> 00:10:10,989
Nie używano ich na żadnych lekcjach.

157
00:10:11,152 --> 00:10:13,402
Nauczyciele nie umieli ich obsługiwać.

158
00:10:13,529 --> 00:10:17,659
Namówiłem dyrekcję,
żeby udostępniali mi tamtą salę

159
00:10:17,742 --> 00:10:19,452
na godzinę lekcyjną dziennie.

160
00:10:22,079 --> 00:10:24,999
Możliwości były dość ograniczone.

161
00:10:25,750 --> 00:10:29,460
Gwiazdki robiły za ściany,
spacje za korytarze, dolary za skarb.

162
00:10:29,545 --> 00:10:31,455
Litera A była olbrzymią mrówką.

163
00:10:32,715 --> 00:10:36,335
Mogłeś się poruszać w czterech kierunkach,
zbierać skarby.

164
00:10:36,844 --> 00:10:37,894
I tyle.

165
00:10:37,970 --> 00:10:41,180
Po każdym ruchu
czekało się dziesięć sekund,

166
00:10:41,265 --> 00:10:44,265
by zobaczyć reakcję potwora albo postaci.

167
00:10:46,187 --> 00:10:47,017
Ale działało.

168
00:10:47,563 --> 00:10:49,233
Komputer sobie z tym radził.

169
00:10:49,899 --> 00:10:52,989
Dzięki temu
zamiast być tylko mistrzem gry,

170
00:10:53,069 --> 00:10:55,149
mogłem sam w niej uczestniczyć.

171
00:11:04,872 --> 00:11:06,172
Pomyślałem sobie:

172
00:11:06,248 --> 00:11:09,668
„Sam mogę napisać grę w stylu tych,
w jakie lubię grać!”.

173
00:11:11,879 --> 00:11:15,839
Dla każdej z moich gier
zakładałem taki zeszyt.

174
00:11:17,218 --> 00:11:18,798
To był świetny pomysł,

175
00:11:19,220 --> 00:11:22,810
ale czy walka z literą A
jest aż tak przyjemna?

176
00:11:23,641 --> 00:11:28,651
Jeśli komputer miał się stać
automatem do gier przygodowych i fantasy,

177
00:11:29,230 --> 00:11:33,030
to potrzebował czegoś wyjątkowego,
na co nikt jeszcze nie wpadł…

178
00:11:33,984 --> 00:11:34,824
aż dotąd.

179
00:11:43,244 --> 00:11:45,714
Nie wiedziałam, jak się za to zabrać.

180
00:11:47,206 --> 00:11:48,956
Zaczęłam od płacht papieru.

181
00:11:50,835 --> 00:11:53,045
Siedziałam z długopisem w dłoni.

182
00:11:53,421 --> 00:11:54,961
Nigdy tego nie robiłam.

183
00:11:56,424 --> 00:11:57,804
Co ja tu piszę?

184
00:11:57,883 --> 00:11:59,433
Co to jest? Co ja robię?

185
00:12:00,344 --> 00:12:02,564
Moja pierwsza myśl?

186
00:12:02,638 --> 00:12:04,268
„W jakie gry grałam dotąd?”

187
00:12:05,015 --> 00:12:06,845
Pomyślałam o Clue.

188
00:12:07,601 --> 00:12:09,601
Ale potrzebna jest fabuła.

189
00:12:09,687 --> 00:12:11,897
To nie może być zwykła gra planszowa.

190
00:12:16,360 --> 00:12:20,990
Zaczęłam tworzyć świat,
który gracz mógłby stopniowo odkrywać.

191
00:12:21,073 --> 00:12:22,283
Narysowałam schemat.

192
00:12:26,245 --> 00:12:29,035
Rzeczy do zrobienia, do napotkania…

193
00:12:29,373 --> 00:12:32,293
Postacie, które spotykamy, dobre i złe.

194
00:12:33,544 --> 00:12:38,924
To musi być otwarty świat.
Masz poczuć, że tam jesteś.

195
00:12:40,092 --> 00:12:43,642
Jak to zrobić?
Pozwalając ludziom decydować,

196
00:12:43,721 --> 00:12:44,971
dokąd chcą pójść.

197
00:12:45,931 --> 00:12:49,771
Rysowałam to.
Budowałam kawałek po kawałku.

198
00:12:50,227 --> 00:12:53,977
Świat się rozwijał,
a ja wciąż coś do niego dodawałam.

199
00:12:54,648 --> 00:12:55,858
Przeszkody,

200
00:12:56,567 --> 00:12:57,987
tajemne przejścia,

201
00:12:58,068 --> 00:13:01,488
zapadnie i morderstwa.

202
00:13:05,993 --> 00:13:07,753
Napisałam swoją grę.

203
00:13:08,496 --> 00:13:11,166
Wszystko było na płachcie papieru.

204
00:13:11,749 --> 00:13:13,629
Ale nie wiedziałam, co dalej.

205
00:13:14,043 --> 00:13:16,173
Nie potrafiłabym tego zaprogramować.

206
00:13:16,253 --> 00:13:17,883
To dokument projektowy.

207
00:13:18,547 --> 00:13:20,007
Trzeba było programisty.

208
00:13:20,633 --> 00:13:21,593
Kena.

209
00:13:23,844 --> 00:13:27,064
Gdy ja pisałam grę,

210
00:13:27,932 --> 00:13:30,392
Ken rozwijał pomysł na firmę.

211
00:13:31,685 --> 00:13:33,845
Chciałem stworzyć firmę

212
00:13:34,355 --> 00:13:36,225
w stylu Microsoftu.

213
00:13:36,690 --> 00:13:38,320
Ciężko nad tym pracowałem.

214
00:13:39,652 --> 00:13:41,402
Uknułam pewien plan.

215
00:13:41,487 --> 00:13:43,907
Zaprosiłam Kena na kolację.

216
00:13:44,824 --> 00:13:46,664
Ken uwielbia restauracje,

217
00:13:46,742 --> 00:13:48,742
ucieszył się.

218
00:13:49,537 --> 00:13:51,867
A mnie włączył się tryb sprzedawcy.

219
00:13:55,251 --> 00:13:57,631
Mówiła głośno, a ludzie obok

220
00:13:57,711 --> 00:13:59,631
patrzyli na nas jak na wariatów.

221
00:14:01,549 --> 00:14:03,469
Na początku wyglądał tak…

222
00:14:06,136 --> 00:14:09,676
Mówiła o morderstwach, o tym, kto zginie

223
00:14:09,765 --> 00:14:11,385
i w jaki sposób.

224
00:14:12,685 --> 00:14:14,935
To była dziwna rozmowa.

225
00:14:16,564 --> 00:14:17,774
W końcu powiedział,

226
00:14:19,149 --> 00:14:22,779
że mnóstwo ludzi stworzyło już
interaktywne opowieści tekstowe

227
00:14:22,862 --> 00:14:24,282
albo gry przygodowe.

228
00:14:25,114 --> 00:14:26,664
„Wiesz, co musimy zrobić?”

229
00:14:27,449 --> 00:14:28,529
„Co?”, pytam.

230
00:14:29,535 --> 00:14:31,195
„Musimy pójść dalej.

231
00:14:31,787 --> 00:14:33,707
Musimy dodać grafikę”.

232
00:14:34,790 --> 00:14:35,750
Moja reakcja?

233
00:14:36,542 --> 00:14:39,042
„Boże.

234
00:14:39,753 --> 00:14:41,553
On to zrobi”.

235
00:14:43,132 --> 00:14:45,382
Był tylko jeden problem.

236
00:14:45,467 --> 00:14:48,297
Nikt wcześniej czegoś takiego nie zrobił.

237
00:14:49,346 --> 00:14:51,596
Uwielbiam wyzwania techniczne.

238
00:14:51,682 --> 00:14:54,732
Komputery były wtedy nowością,
wszystko było ekstra.

239
00:14:55,603 --> 00:15:00,153
Gry wychodziły wtedy na dyskietkach,
pendrive’ach tamtych czasów.

240
00:15:00,900 --> 00:15:04,240
Jednak mieściły one tylko 360 kB.

241
00:15:04,320 --> 00:15:07,410
To tylko kilka sekund piosenki.

242
00:15:07,865 --> 00:15:09,275
Nie ma mowy o zdjęciach.

243
00:15:09,950 --> 00:15:11,700
Dzisiaj to łatwizna,

244
00:15:11,785 --> 00:15:13,695
ale to był inny świat.

245
00:15:14,747 --> 00:15:18,077
Zamiast digitalizować obrazy

246
00:15:18,167 --> 00:15:21,877
zmieniłem punkty końcowe odcinków
w grafikę.

247
00:15:24,256 --> 00:15:26,376
Dzięki temu mogłem pomieścić obrazy,

248
00:15:26,467 --> 00:15:28,137
całą grę na jednej dyskietce.

249
00:15:30,387 --> 00:15:35,387
Mystery House była pierwszą
grą komputerową z grafiką.

250
00:15:35,476 --> 00:15:38,056
To był ogromny skok technologiczny.

251
00:15:39,146 --> 00:15:41,226
STOISZ PRZED WIELKIM DOMEM…

252
00:15:41,315 --> 00:15:42,855
Obrazy były proste,

253
00:15:43,692 --> 00:15:44,692
nieskomplikowane.

254
00:15:45,110 --> 00:15:46,530
Nic wymyślnego.

255
00:15:47,196 --> 00:15:49,656
Ale oglądanie ich na ekranie komputera

256
00:15:49,740 --> 00:15:51,030
było objawieniem.

257
00:15:51,116 --> 00:15:53,576
To początek czegoś wielkiego.

258
00:15:56,330 --> 00:15:58,500
Przed premierą Mystery House

259
00:15:58,582 --> 00:16:01,542
gracze korzystali w większości
tylko z salonów gier

260
00:16:02,252 --> 00:16:03,382
i domowych konsol.

261
00:16:05,923 --> 00:16:09,593
Teraz w branży pojawił się nowy gracz.

262
00:16:10,928 --> 00:16:13,598
Mój Apple to mój menedżer.

263
00:16:14,348 --> 00:16:19,598
Ludzie na całym świecie
używają Apple częściej

264
00:16:19,687 --> 00:16:22,607
niż jakiegokolwiek innego
komputera osobistego.

265
00:16:22,690 --> 00:16:25,570
Maszyna używana dotąd do edycji tekstów

266
00:16:25,651 --> 00:16:28,861
i prostych arkuszy kalkulacyjnych
stała się portalem

267
00:16:28,946 --> 00:16:31,406
do nowej magicznej krainy.

268
00:16:31,490 --> 00:16:35,700
Na całym świecie sprzedano
ponad pięć milionów komputerów Apple II.

269
00:16:35,786 --> 00:16:38,036
Tak narodził się nowy termin…

270
00:16:38,122 --> 00:16:39,922
Najbardziej osobisty komputer.

271
00:16:39,999 --> 00:16:41,249
…komputer domowy.

272
00:16:42,459 --> 00:16:44,669
Apple II działał dużo szybciej,

273
00:16:44,753 --> 00:16:47,093
wyświetlał obraz w czasie rzeczywistym.

274
00:16:47,715 --> 00:16:49,295
To miało ogromne zalety.

275
00:16:49,925 --> 00:16:52,925
Od razu zrozumiałem,
że zamiast robić pionową mapę,

276
00:16:53,012 --> 00:16:54,352
jak na dalekopisie,

277
00:16:54,430 --> 00:16:57,930
teoretycznie mógłbym stworzyć
przestrzenny widok świata gry.

278
00:17:00,060 --> 00:17:03,110
Opróżniłem szafę w sypialni,

279
00:17:03,188 --> 00:17:06,728
bo chciałem mieć ciemne pomieszczenie
do spędzania całej doby

280
00:17:06,817 --> 00:17:08,437
przed świecącym monitorem.

281
00:17:08,527 --> 00:17:12,567
Dzień po dniu, krok po kroku,
rozwijałem swoją grę.

282
00:17:15,034 --> 00:17:18,954
Richard nazwał ukończoną grę Akalabeth.

283
00:17:19,038 --> 00:17:23,128
Zarobił na niej
150 tysięcy dolarów w tantiemach.

284
00:17:23,208 --> 00:17:26,048
Nieźle jak na licealistę
i sześć tygodni pracy.

285
00:17:26,795 --> 00:17:28,755
Ale to go nie zadowoliło.

286
00:17:31,133 --> 00:17:35,513
Akalabeth była gadżetem, zabawką,
sposobem na wyrażenie siebie,

287
00:17:35,596 --> 00:17:37,096
poszukiwaniem.

288
00:17:37,181 --> 00:17:39,141
Testem moich możliwości.

289
00:17:39,641 --> 00:17:43,231
Przy Ultimie po raz pierwszy
starałem się przenieść

290
00:17:43,729 --> 00:17:46,269
ideę role playing game na ekran komputera.

291
00:17:46,648 --> 00:17:48,398
Zatrzymajmy się na chwilę

292
00:17:48,484 --> 00:17:50,944
i pogadajmy o żargonie.

293
00:17:51,028 --> 00:17:52,068
Role playing.

294
00:17:52,654 --> 00:17:55,874
Termin role playing game, w skrócie RPG,
wyjaśni nam

295
00:17:55,949 --> 00:17:58,409
znana twórczyni gier, Becky Heineman.

296
00:17:58,535 --> 00:18:00,535
Gry RPG są wyjątkowo atrakcyjne,

297
00:18:00,621 --> 00:18:05,131
bo pozwalają grać postacią
stworzoną przez samego gracza.

298
00:18:05,209 --> 00:18:10,589
Najlepsze w nich jest to,
że nie tworzą dla ciebie postaci,

299
00:18:10,672 --> 00:18:12,342
robisz to sam.

300
00:18:12,925 --> 00:18:17,215
Grasz jako ktoś, kim chciałbyś być,

301
00:18:17,304 --> 00:18:20,274
dobrym lub złym,
kimś, kim nie możesz być naprawdę.

302
00:18:22,684 --> 00:18:26,774
Przed RPG najpopularniejsze gry
trzymały się pewnego schematu.

303
00:18:27,439 --> 00:18:30,859
Gracze sterowali statkiem kosmicznym
i wysadzali asteroidy.

304
00:18:30,943 --> 00:18:33,403
Albo kosmicznych najeźdźców.

305
00:18:34,321 --> 00:18:36,741
Zero opowieści, zero odkrywania.

306
00:18:36,824 --> 00:18:39,874
Strzelaj do różnych rzeczy,
żeby zrobiły bum.

307
00:18:40,619 --> 00:18:42,959
Ale Richard chciał zrobić coś innego.

308
00:18:43,747 --> 00:18:45,827
Tak powstała jego nowa gra, Ultima,

309
00:18:45,916 --> 00:18:48,996
polegająca na czymś więcej
niż bezmyślnym wysadzaniu.

310
00:18:52,673 --> 00:18:56,843
Wśród rzeczy, które świadczyły
o wyjątkowości Ultimy w latach 80.

311
00:18:56,927 --> 00:19:00,597
było to, że zaczynałeś
od stworzenia postaci.

312
00:19:00,681 --> 00:19:04,601
Miała ona pewne cechy,
takie jak siła, zręczność, wytrzymałość…

313
00:19:04,685 --> 00:19:05,555
Cokolwiek.

314
00:19:07,271 --> 00:19:09,111
Gra miała postacie i fabułę.

315
00:19:09,189 --> 00:19:12,319
I różne miejsca. Po bitwie

316
00:19:12,401 --> 00:19:16,241
można było wrócić do miasta
i uzupełnić zapasy,

317
00:19:16,321 --> 00:19:18,411
wypocząć, wyleczyć się i tak dalej.

318
00:19:18,532 --> 00:19:20,782
Postrzegałem to jako świat,

319
00:19:20,868 --> 00:19:23,498
żywą, oddychającą krainę fantasy,

320
00:19:23,579 --> 00:19:25,159
po której wędrował gracz.

321
00:19:25,247 --> 00:19:28,997
W branży, która zawsze
narzucała graczom postać,

322
00:19:29,501 --> 00:19:32,421
Ultima pozwalała im samym takie tworzyć.

323
00:19:32,504 --> 00:19:37,434
Następnie wyruszało się w epicką misję
po otwartym świecie gry,

324
00:19:38,051 --> 00:19:42,391
zdobywając po drodze pomocną broń
i zbroje potrzebne podczas przygody.

325
00:19:43,640 --> 00:19:44,680
Dzięki Ultimie

326
00:19:45,392 --> 00:19:49,772
mogłem wreszcie popisać się nieco

327
00:19:50,147 --> 00:19:53,027
swoimi korzeniami mistrza gry.

328
00:19:55,235 --> 00:19:57,315
Uczestniczysz w opowieści,

329
00:19:57,404 --> 00:20:01,034
której podstawy ci wyłożyłem,

330
00:20:01,116 --> 00:20:03,536
ale ty, gracz, musisz dopisać resztę.

331
00:20:10,334 --> 00:20:14,674
Szczerze mówiąc,
gra niezbyt dobrze się zestarzała.

332
00:20:15,422 --> 00:20:16,802
Ale bez niej

333
00:20:17,549 --> 00:20:19,589
nie mielibyśmy tego…

334
00:20:28,060 --> 00:20:32,020
W krótkim czasie
twórcy tacy jak Richard i Roberta

335
00:20:32,105 --> 00:20:35,395
rozwinęli proste gry tekstowe,

336
00:20:35,484 --> 00:20:38,494
wzbogacając je o grafikę
i tworzenie postaci.

337
00:20:39,321 --> 00:20:40,571
Gatunek ewoluował,

338
00:20:41,031 --> 00:20:44,411
doskonaląc się w ramach technologii

339
00:20:44,493 --> 00:20:47,413
i wykorzystując każdą innowację.

340
00:20:47,955 --> 00:20:52,245
Kolejny przełom nastąpił w Japonii.
Nie na klawiaturze,

341
00:20:53,418 --> 00:20:55,748
tylko na końcu pędzla.

342
00:20:59,675 --> 00:21:01,295
Wciąż sobie coś wyobrażam.

343
00:21:03,428 --> 00:21:05,888
Żyję w świecie swojej fantazji.

344
00:21:05,973 --> 00:21:08,603
Jakbym był w innej krainie,

345
00:21:09,768 --> 00:21:11,398
nie w świecie rzeczywistym.

346
00:21:11,728 --> 00:21:15,938
Yoshitaka Amano to artysta
znany dzięki swoim wyjątkowym postaciom.

347
00:21:17,067 --> 00:21:18,397
Na początku kariery

348
00:21:18,485 --> 00:21:21,105
powoływał je do życia w serialach anime

349
00:21:21,196 --> 00:21:23,066
oraz mangach.

350
00:21:24,992 --> 00:21:28,912
Jednak szybko porzucił
urocze postacie o wielkich oczach

351
00:21:30,038 --> 00:21:32,918
i zaczął tworzyć coś nieziemskiego.

352
00:21:39,339 --> 00:21:43,929
Pomyślałem, że ciekawie byłoby
narysować fantastyczny świat.

353
00:21:46,471 --> 00:21:50,061
Myślę, że lepiej kreować nowe postacie

354
00:21:50,142 --> 00:21:51,942
w oparciu o własną wyobraźnię.

355
00:21:52,602 --> 00:21:54,732
Gdy zaczniesz, nie możesz przestać.

356
00:21:58,775 --> 00:22:02,195
Każda z moich postaci ma swój kolor.

357
00:22:05,490 --> 00:22:07,910
Czasem obraz potrzebuje czegoś ekstra.

358
00:22:08,660 --> 00:22:10,750
Wtedy dodaję jakieś stworzenie.

359
00:22:10,829 --> 00:22:16,289
Cechy charakterystyczne
powinny się wyróżniać.

360
00:22:21,506 --> 00:22:24,756
Następnie pora tchnąć w postać życie.

361
00:22:30,349 --> 00:22:35,439
W 1987 Amano otrzymał nowe wyzwanie,
dotyczące nowego medium:

362
00:22:36,271 --> 00:22:37,191
gier wideo.

363
00:22:38,648 --> 00:22:43,238
Ludzie słabo rozumieli gry wideo.

364
00:22:43,320 --> 00:22:45,570
To była nisza, coś dla nielicznych.

365
00:22:46,782 --> 00:22:49,372
W tamtym czasie proces tworzenia gier

366
00:22:49,451 --> 00:22:51,751
nie był postrzegany jako sztuka.

367
00:22:52,412 --> 00:22:55,792
Ale Amano zainteresował się
pewnym nowym projektem.

368
00:22:56,208 --> 00:23:00,418
Final Fantasy to pierwsza gra,
przy jakiej pracowałem.

369
00:23:00,504 --> 00:23:02,134
To wymyślony świat.

370
00:23:03,048 --> 00:23:05,548
Ktoś musiał go sobie wyobrazić
i narysować.

371
00:23:06,968 --> 00:23:09,258
Firma, która stworzyła Final Fantasy,

372
00:23:09,346 --> 00:23:12,926
chciała wydać grę inspirowaną Ultimą,

373
00:23:14,017 --> 00:23:17,647
ale potrzebowała artysty, by się wyróżnić.

374
00:23:18,355 --> 00:23:19,975
Był nim Amano.

375
00:23:20,065 --> 00:23:22,565
Moim zadaniem było stworzenie postaci.

376
00:23:23,443 --> 00:23:26,153
Chcieliśmy wykreować zupełnie nowy świat,

377
00:23:27,197 --> 00:23:30,577
z postaciami, które nie istnieją naprawdę.

378
00:23:36,957 --> 00:23:38,787
Byli tam bohaterowie i potwory,

379
00:23:41,545 --> 00:23:43,875
mroczne demony i odległe krainy,

380
00:23:44,840 --> 00:23:47,050
pełne przygód i cudów.

381
00:23:47,843 --> 00:23:50,473
Wszystko trzeba było jednak zmniejszyć.

382
00:23:51,972 --> 00:23:56,392
Moja praca kończy się,
gdy narysuję postać na papierze.

383
00:23:57,102 --> 00:23:59,812
Potem przekazuję pałeczkę komuś innemu.

384
00:23:59,896 --> 00:24:06,736
Ktoś inny wrzuca postacie do gry.

385
00:24:08,113 --> 00:24:12,203
Fantastyczne rysunki Amano
ostatecznie wyglądały jak…

386
00:24:13,660 --> 00:24:14,490
to.

387
00:24:17,122 --> 00:24:19,712
Postacie są małe i przysadziste,

388
00:24:20,333 --> 00:24:21,923
ale wyszły dość uroczo.

389
00:24:22,002 --> 00:24:23,962
Jak wszystko w tym rozmiarze.

390
00:24:24,463 --> 00:24:26,723
Na początku to się sprawdziło.

391
00:24:27,215 --> 00:24:31,385
Gracze widzieli skurczone postacie,
a gdy używali wyobraźni,

392
00:24:31,470 --> 00:24:33,890
przypominali sobie arcydzieła Amano.

393
00:24:34,848 --> 00:24:38,638
Właśnie te stworzenia i postacie
przyniosły Final Fantasy

394
00:24:38,727 --> 00:24:40,687
niezwykłą długowieczność.

395
00:24:44,024 --> 00:24:49,704
Gra posiada obecnie dziesiątki
kontynuacji, prequeli i spin-offów.

396
00:24:51,740 --> 00:24:54,830
W przypadku takich gier jak Final Fantasy

397
00:24:56,244 --> 00:24:59,624
postacie ewoluują z każdą kolejną odsłoną.

398
00:25:03,251 --> 00:25:05,591
Zaczynają żyć własnym życiem.

399
00:25:06,046 --> 00:25:09,416
Może i racja, ale z każdą kolejną wersją

400
00:25:09,883 --> 00:25:13,223
postacie coraz bardziej przypominają
oryginały Amano.

401
00:25:15,847 --> 00:25:20,557
Graczom coraz łatwiej było
zatracić się w świecie gry.

402
00:25:20,644 --> 00:25:23,864
Współczuć postaci,
gdy wszystko poszło nie tak,

403
00:25:24,689 --> 00:25:28,779
i bać się o nią, gdy stawiała czoła
ostatecznemu przeciwnikowi.

404
00:25:31,446 --> 00:25:32,856
W niektórych przypadkach

405
00:25:32,948 --> 00:25:36,368
można było poczuć radość
z odnalezienia zaginionego skarbu.

406
00:25:41,331 --> 00:25:43,171
Zawsze lubiłem poszukiwania.

407
00:25:44,459 --> 00:25:47,169
W dzieciństwie chodziłem na cmentarze

408
00:25:47,254 --> 00:25:51,344
i do starych, opuszczonych budynków,
gdzie szukałem skarbów.

409
00:25:52,842 --> 00:25:56,972
Ryan Best ma misję,
niczym bohater gdy fabularnej.

410
00:25:58,348 --> 00:26:01,478
Tyle że rozgrywa się ona
w realnym świecie.

411
00:26:02,227 --> 00:26:05,857
Wszystko zaczęło się 40 lat temu,
gdy Ryan nauczył się kodować

412
00:26:05,939 --> 00:26:07,769
i stworzył grę fabularną. 

413
00:26:09,651 --> 00:26:11,901
Ale ta zniknęła.

414
00:26:14,322 --> 00:26:18,622
Przeszukałem wszystkie moje dyski.

415
00:26:19,828 --> 00:26:22,578
Gra została utracona.

416
00:26:23,248 --> 00:26:25,248
Boję się że już jej nie zobaczymy.

417
00:26:26,501 --> 00:26:29,171
Gra Ryana nie odniosła sukcesu.

418
00:26:29,254 --> 00:26:33,724
Większość ludzi nawet o niej nie słyszała,
nie mówiąc już o graniu.

419
00:26:34,426 --> 00:26:37,506
Wybrańcy pamiętają jednak dzieło,

420
00:26:37,596 --> 00:26:41,016
które pozwoliło Ryanowi
i jego społeczności wyrazić siebie.

421
00:26:47,981 --> 00:26:51,191
Przeprowadziłem się do San Francisco
chyba w 1988 roku.

422
00:26:52,569 --> 00:26:56,739
Chciałem być bliżej
gejowskiego środowiska San Francisco,

423
00:26:56,823 --> 00:26:58,333
które było naprawdę duże.

424
00:27:00,118 --> 00:27:02,998
Faceci na ulicach trzymali się za ręce.

425
00:27:03,747 --> 00:27:05,207
Kobiety robiły to samo.

426
00:27:06,541 --> 00:27:07,751
To było wyzwalające.

427
00:27:09,419 --> 00:27:11,919
Ale działo się to w czasie kryzysu AIDS.

428
00:27:12,005 --> 00:27:14,085
Geje zaczęli umierać.

429
00:27:14,174 --> 00:27:15,974
GEJOWSKI RAK

430
00:27:16,051 --> 00:27:18,011
Pod koniec lat 80.

431
00:27:18,094 --> 00:27:20,014
Ryan bezradnie obserwował

432
00:27:20,096 --> 00:27:23,176
brak reakcji władz USA na epidemię.

433
00:27:23,266 --> 00:27:27,096
Edukatorzy zbyt mało mówią o abstynencji.

434
00:27:27,562 --> 00:27:29,772
Niektórzy obwiniali ofiary.

435
00:27:30,440 --> 00:27:33,650
Prawicowi konserwatyści
rzucili się na temat.

436
00:27:33,735 --> 00:27:37,855
Mówili, że to kara boska
za homoseksualizm.

437
00:27:38,740 --> 00:27:41,240
W telewizji występowali kaznodzieje

438
00:27:41,326 --> 00:27:43,616
pełni nienawiści do gejów i lesbijek.

439
00:27:43,703 --> 00:27:48,963
Geje oddają krew,
wiedząc, że zarażają ludzi.

440
00:27:49,042 --> 00:27:51,502
To nieodpowiedzialne i niemoralne.

441
00:27:53,046 --> 00:27:57,466
Pat Buchanan był wrogiem numer jeden
wśród gejów i lesbijek.

442
00:27:57,550 --> 00:27:59,300
Wciąż pluł na nas jadem.

443
00:27:59,386 --> 00:28:02,466
Homoseksualiści wypowiedzieli wojnę
ludzkiej naturze,

444
00:28:03,056 --> 00:28:07,186
a ta mści się na nich w straszliwy sposób.

445
00:28:08,228 --> 00:28:11,478
Jeśli z tej nienawiści
wynikło coś dobrego,

446
00:28:12,565 --> 00:28:16,065
to to, że nasza społeczność
zjednoczyła się w walce.

447
00:28:17,737 --> 00:28:19,487
Odbywały się protesty.

448
00:28:21,074 --> 00:28:24,414
Ja chciałem zrobić coś innego,

449
00:28:24,494 --> 00:28:27,164
coś, co przyniosłoby mi spełnienie.

450
00:28:27,622 --> 00:28:30,962
Postanowiłem zrobić gejowską parodię
gry fabularnej.

451
00:28:35,672 --> 00:28:38,592
Dla Ryana kodowanie było formą protestu.

452
00:28:39,634 --> 00:28:42,104
Nazwał swoją grę GayBlade.

453
00:28:42,971 --> 00:28:44,601
I… rety.

454
00:28:46,141 --> 00:28:51,101
Za potwory robili kaznodzieje
z workami pieniędzy,

455
00:28:51,187 --> 00:28:52,187
rednecki,

456
00:28:52,689 --> 00:28:53,689
olbrzymie wszy.

457
00:28:54,315 --> 00:28:59,445
Czyli stworzenia i ludzie,
którzy mnie dręczyli.

458
00:29:00,071 --> 00:29:02,491
Tak, kiedyś w liceum złapałem wszy.

459
00:29:03,533 --> 00:29:05,623
Dlatego wrzuciłem je do gry.

460
00:29:07,454 --> 00:29:08,464
Takie wielkie.

461
00:29:08,830 --> 00:29:11,250
Wśród broni można było znaleźć tipsy.

462
00:29:12,083 --> 00:29:13,633
W ostatniej scenie

463
00:29:14,586 --> 00:29:17,166
pojawia się najgroźniejszy przeciwnik:

464
00:29:17,630 --> 00:29:18,550
Pat Buchanan.

465
00:29:21,509 --> 00:29:24,849
To było przezabawne.
Zwariowane i śmieszne.

466
00:29:26,389 --> 00:29:29,639
Ukończenie gry było dla mnie jak terapia.

467
00:29:31,019 --> 00:29:34,809
Pozbyłem się złości,
którą nosiłem w sobie od lat.

468
00:29:35,231 --> 00:29:38,491
To było wyzwalające.

469
00:29:38,985 --> 00:29:42,565
GayBlade okazała się wielkim,
barwnym głosem protestu,

470
00:29:43,239 --> 00:29:44,449
katharsis.

471
00:29:44,532 --> 00:29:49,332
Problemy społeczne i moralne
ukryły się pod postacią gry fantasy.

472
00:29:50,872 --> 00:29:54,832
RPG pozwalały graczom być
najbardziej altruistyczną wersją siebie,

473
00:29:55,627 --> 00:29:59,007
choć czasem uwalniały też
ich wewnętrzne demony.

474
00:30:03,134 --> 00:30:05,054
Gdy tworzyłem te gry,

475
00:30:05,136 --> 00:30:10,016
zakładałem, że jesteś bohaterem,

476
00:30:10,099 --> 00:30:13,189
który ma ocalić świat przed wielkim złem.

477
00:30:15,146 --> 00:30:16,396
Ale gdy obserwowałem,

478
00:30:16,481 --> 00:30:18,691
jak gracze podchodzili do gry,

479
00:30:19,317 --> 00:30:21,397
nie widziałem w nich heroizmu.

480
00:30:25,740 --> 00:30:29,660
Najpewniejszą drogą we wszystkich grach
nie było bycie cnotliwym.

481
00:30:29,744 --> 00:30:31,964
Lepiej było okradać sklepy,

482
00:30:33,289 --> 00:30:35,289
zabijać wszystkie postacie

483
00:30:36,084 --> 00:30:39,634
i być co najwyżej moralnie dwuznacznym.

484
00:30:39,712 --> 00:30:41,262
Tylko tak się wygrywało.

485
00:30:41,339 --> 00:30:44,679
Ale przed pokonaniem bossa
gracz sam stawał się zły.

486
00:30:45,093 --> 00:30:48,143
To był dla mnie prawdziwy szok.

487
00:30:49,222 --> 00:30:50,602
Byłem przerażony.

488
00:30:50,682 --> 00:30:53,312
Stworzyłem bandę łotrów,

489
00:30:53,393 --> 00:30:57,773
którzy nie spełniali cnotliwych fantazji,

490
00:30:57,856 --> 00:30:59,606
jakie dla nich zaplanowałem.

491
00:31:00,650 --> 00:31:02,490
Postanowiłem to naprawić.

492
00:31:09,158 --> 00:31:14,578
Ultima IV przyniosła radykalną zmianę.
Zbudowałem całą grę od nowa,

493
00:31:14,664 --> 00:31:16,214
praktycznie od podstaw.

494
00:31:17,959 --> 00:31:20,419
Chciałem napisać grę, która mówi,

495
00:31:20,503 --> 00:31:23,883
że trzeba być cnotliwym,
inaczej nie da się wygrać.

496
00:31:24,716 --> 00:31:26,296
Cnotliwość to za mało.

497
00:31:26,384 --> 00:31:29,474
Musisz być sobą, a nie swoim alter ego.

498
00:31:29,554 --> 00:31:31,764
Jeśli mam cię surowo osądzać,

499
00:31:31,848 --> 00:31:33,518
bo ukradłeś coś ze sklepu,

500
00:31:34,142 --> 00:31:36,942
to masz się czuć,
jakbyś naprawdę to zrobił.

501
00:31:37,770 --> 00:31:42,530
Richard ma na myśli
obdarzanie gracza sumieniem.

502
00:31:42,901 --> 00:31:46,531
To moralne olśnienie
wzięło się z niezwykłego miejsca.

503
00:31:49,032 --> 00:31:50,072
Nie, nie stąd.

504
00:31:51,534 --> 00:31:53,294
Stąd też nie.

505
00:31:53,953 --> 00:31:55,623
Tak, stąd!

506
00:31:56,956 --> 00:31:57,786
Stąd.

507
00:31:58,082 --> 00:31:59,582
Z biblioteki.

508
00:32:05,256 --> 00:32:09,136
W swoich badaniach
trafiłem na ciekawe słowo.

509
00:32:09,218 --> 00:32:11,348
To słowo to „awatar”.

510
00:32:11,429 --> 00:32:13,929
Jego encyklopedyczna definicja brzmi:

511
00:32:14,015 --> 00:32:19,345
„wcielenie bóstwa na Ziemi
w ludzkiej postaci”.

512
00:32:20,813 --> 00:32:22,693
„To jest to”, pomyślałem.

513
00:32:22,774 --> 00:32:26,324
W ten sposób ty,
chudzielec siedzący przed komputerem,

514
00:32:26,402 --> 00:32:29,362
przenosisz się
do magicznego świata, Britannii,

515
00:32:29,447 --> 00:32:33,487
jako napakowany śmiałek,
którym chciałbyś być.

516
00:32:33,576 --> 00:32:36,866
Ale to wciąż ty. To twój awatar.

517
00:32:36,955 --> 00:32:42,495
W ten sposób odpowiadasz za czyny
swojej postaci.

518
00:32:43,044 --> 00:32:45,344
W grze Ultima IV: Quest of the Avatar

519
00:32:45,421 --> 00:32:46,761
Richard odkrył sposób

520
00:32:46,839 --> 00:32:49,759
na przeniesienie moralności graczy

521
00:32:49,842 --> 00:32:52,972
ze świata realnego do wirtualnego.

522
00:32:53,054 --> 00:32:57,234
Okradając sklep, nie będziesz mógł kupić
miecza zabijającego demony,

523
00:32:57,308 --> 00:32:59,268
który przyda się później.

524
00:32:59,602 --> 00:33:01,062
Zabijasz kogo popadnie?

525
00:33:01,354 --> 00:33:05,194
Nikt ci nie pomoże
i nie będziesz mógł ukończyć gry.

526
00:33:07,527 --> 00:33:10,907
Ten kodeks postępowania, choć prymitywny,

527
00:33:10,989 --> 00:33:14,489
miał ogromny wpływ
na dzisiejsze gry z otwartym światem.

528
00:33:15,493 --> 00:33:18,873
W takich grach
jak Pillars of Eternity czy Skyrim

529
00:33:18,955 --> 00:33:23,915
zachowanie gracza w wirtualnym świecie
ma wpływ na przebieg rozgrywki.

530
00:33:25,545 --> 00:33:29,045
Sądzę, że chciałem
nadać Ultimie IV wyjątkowe znaczenie.

531
00:33:29,549 --> 00:33:33,429
Gra nie miała służyć
wyłącznie radosnej rozrywce,

532
00:33:33,511 --> 00:33:38,561
a wpływać na każdego gracza z osobna.

533
00:33:45,231 --> 00:33:49,571
GayBlade była pierwszą grą fabularną

534
00:33:49,652 --> 00:33:52,492
skupioną na społeczności LGBTQ.

535
00:33:55,700 --> 00:33:57,330
W grach głównego nurtu

536
00:33:57,869 --> 00:34:00,409
homoseksualne postacie
pojawiały się rzadko

537
00:34:00,997 --> 00:34:03,247
i odgrywały niewielką rolę.

538
00:34:04,459 --> 00:34:07,549
To odzwierciedlało naszą marginalizację.

539
00:34:08,212 --> 00:34:09,762
Byliśmy tylko dodatkiem.

540
00:34:11,966 --> 00:34:14,386
Ludzie wysyłali mi listy.

541
00:34:15,219 --> 00:34:17,349
W czasach wielkiego nieszczęścia

542
00:34:17,430 --> 00:34:22,020
odnaleźli w GayBlade
odrobinę ulgi i humoru.

543
00:34:22,101 --> 00:34:24,311
To niesamowite, jak wiele osób

544
00:34:25,021 --> 00:34:26,151
chciało w to grać.

545
00:34:27,315 --> 00:34:28,685
I chciało więcej.

546
00:34:30,026 --> 00:34:32,696
I wtedy nie wydarzyło się coś odjazdowego.

547
00:34:34,322 --> 00:34:36,372
Pat Buchanan usłyszał o GayBlade,

548
00:34:36,449 --> 00:34:38,829
wsiadł do swojego kampanijnego autobusu,

549
00:34:39,619 --> 00:34:41,749
przyjechał aż do San Francisco,

550
00:34:42,538 --> 00:34:44,788
wstąpił do Castro po kilka pamiątek,

551
00:34:45,708 --> 00:34:47,958
a potem pojawił się u Ryana.

552
00:34:48,044 --> 00:34:51,924
Ukradł mu grę,
nakazał mu się modlić i uciekł.

553
00:34:52,715 --> 00:34:56,675
O ironio, gra uświadomiła mu,
że jest gejem!

554
00:34:57,637 --> 00:35:00,927
Teraz mieszka w Paryżu
ze swoim partnerem, François,

555
00:35:01,015 --> 00:35:03,975
i ich dwoma Bichonami, Coco i Chanel.

556
00:35:05,269 --> 00:35:07,519
No dobra, to ściema.

557
00:35:08,022 --> 00:35:12,362
Prawda o zaginionej grze Ryana
wcale nie jest tak barwna.

558
00:35:17,740 --> 00:35:21,620
Straciłem wszystkie kopie GayBlade,
przenosząc się z Honolulu

559
00:35:21,702 --> 00:35:23,082
do San Francisco.

560
00:35:24,622 --> 00:35:28,842
Firma przeprowadzkowa
nie przyjechała po moje rzeczy

561
00:35:28,918 --> 00:35:30,548
do starego mieszkania,

562
00:35:30,628 --> 00:35:33,338
a ja nie mogłem tam wrócić.

563
00:35:35,758 --> 00:35:40,218
Straciłem wszystko: kopie gry,
instalacje, kod źródłowy.

564
00:35:40,346 --> 00:35:41,466
Wszystko przepadło.

565
00:35:42,348 --> 00:35:45,348
Od tamtego czasu nie przestaję szukać gry,

566
00:35:45,768 --> 00:35:48,768
już od 15 lat.

567
00:35:49,897 --> 00:35:52,397
Gdyby się znalazła, byłoby wspaniale.

568
00:35:52,483 --> 00:35:55,323
To dla mnie niezwykle ważne.

569
00:35:58,656 --> 00:36:01,736
Ostatnio znalazłem pomoc.

570
00:36:03,536 --> 00:36:05,996
Niespodziewanie napisała do mnie kobieta,

571
00:36:06,497 --> 00:36:10,667
która tworzy archiwum gier komputerowych

572
00:36:10,751 --> 00:36:13,251
z postaciami gejów i lesbijek.

573
00:36:13,880 --> 00:36:16,800
Rozesłała wieści
na różne fora internetowe.

574
00:36:16,883 --> 00:36:22,853
Minęło dopiero kilka miesięcy, ale już
widzę wiele stron i kont na Twitterze,

575
00:36:22,930 --> 00:36:26,140
różne grupy,
które próbują znaleźć GayBlade.

576
00:36:26,809 --> 00:36:29,309
Wieści zaczęły rozchodzić się po sieci.

577
00:36:29,395 --> 00:36:32,605
Internetową społeczność
połączył wspólny cel:

578
00:36:33,107 --> 00:36:35,687
odnalezienie zaginionej gry Ryana.

579
00:36:36,819 --> 00:36:38,359
To było niesamowite.

580
00:36:38,446 --> 00:36:41,196
Zaangażowało się w to tylu ludzi.

581
00:36:42,283 --> 00:36:44,243
Czuję, że jeśli gra przetrwała,

582
00:36:44,952 --> 00:36:46,162
to ją znajdziemy.

583
00:36:49,040 --> 00:36:53,420
Ten ogrom wsparcia pokazuje moc,
z jaką gry RPG wpływają na graczy,

584
00:36:55,129 --> 00:36:56,759
i to, jaką drogę przebyły:

585
00:36:57,548 --> 00:37:02,088
od ścian z gwiazdek,
po w pełni zgraną społeczność.

586
00:37:02,803 --> 00:37:04,313
Uważam, że gry fabularne

587
00:37:04,388 --> 00:37:07,888
mają niezwykle pozytywny wpływ
na społeczeństwo.

588
00:37:10,937 --> 00:37:12,857
Ludzie z całego świata,

589
00:37:13,314 --> 00:37:15,864
którzy znają się poprzez swoje awatary,

590
00:37:15,942 --> 00:37:20,862
znajdują powód,
by poznać się w realnym świecie

591
00:37:20,947 --> 00:37:22,737
i pogłębić osobiste więzi.

592
00:37:23,491 --> 00:37:27,201
Zanim skończymy,
pozostał nam ostatni szczegół.

593
00:37:27,286 --> 00:37:31,116
ZGUBIŁEŚ SWOJĄ GRĘ WIDEO, GAYBLADE.

594
00:37:31,207 --> 00:37:34,587
ODEZWIJ SIĘ DO INNYCH FANÓW
GIER FABULARNYCH

595
00:37:34,669 --> 00:37:36,669
MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE ODPOWIADAJĄ!

596
00:37:36,754 --> 00:37:41,264
OTRZYMUJESZ TAJEMNICZEGO MAILA
OD NIEZNAJOMEGO.

597
00:37:41,342 --> 00:37:42,762
PRZECZYTAJ MAILA

598
00:37:42,843 --> 00:37:45,183
OTWIERASZ MAILA. CZYTASZ…

599
00:37:45,263 --> 00:37:50,103
MAM EGZEMPLARZ GAYBLADE
I CHĘTNIE CI GO WYŚLĘ!

600
00:37:52,144 --> 00:37:55,404
Pojawił się zupełnie nowy gatunek
i sposób grania.

601
00:37:57,316 --> 00:38:00,316
Wybór tego, co robiłeś,
i sposobu działania

602
00:38:00,403 --> 00:38:02,283
pociągał za sobą konsekwencje.

603
00:38:05,241 --> 00:38:07,031
Wraz z postępem technologii

604
00:38:07,118 --> 00:38:10,248
opowieści stawały się
coraz bardziej złożone.

605
00:38:13,749 --> 00:38:17,129
Tymczasem na rynku domowych konsol
szykowała się wojna.

606
00:38:17,378 --> 00:38:21,168
Firma, która walczyła z gigantem branży,

607
00:38:21,632 --> 00:38:24,592
zaczęła opracowywać tajną broń.

608
00:38:24,677 --> 00:38:28,097
Tak szybką, że nie można było
nadążyć za nią wzrokiem.

609
00:39:35,164 --> 00:39:38,584
Napisy: Aleksandra Basińska