1 00:00:02,000 --> 00:00:07,000 Downloaded from YTS.MX 2 00:00:08,000 --> 00:00:13,000 Official YIFY movies site: YTS.MX 3 00:00:14,360 --> 00:00:16,360 {\an8}Nic nie zastąpi wody. 4 00:00:16,440 --> 00:00:18,280 {\an8}Jest najcenniejszym zasobem. 5 00:00:18,360 --> 00:00:22,840 {\an8}Nie uważamy tego za sytuację kryzysową, a powinniśmy ją tak traktować. 6 00:00:23,480 --> 00:00:25,360 {\an8}To jak wynaleźć lek na raka, 7 00:00:25,440 --> 00:00:26,640 {\an8}a sto lat później 8 00:00:26,720 --> 00:00:29,560 {\an8}miliony dzieci nadal umierają na tę chorobę. 9 00:00:29,640 --> 00:00:30,920 {\an8}To nie do pomyślenia. 10 00:00:31,000 --> 00:00:33,720 {\an8}A tak właśnie jest z wodą. 11 00:00:37,240 --> 00:00:39,040 {\an8}Rząd nie zdołał 12 00:00:39,120 --> 00:00:43,560 {\an8}przekazać ludziom prawdy o sytuacji, w której się znajdujemy. 13 00:00:46,120 --> 00:00:48,760 Ziemię odziedziczyło 7,7 miliardów ludzi. 14 00:00:49,640 --> 00:00:54,240 Prawie dwa miliardy walczy o przeżycie bez czystej wodny pitnej. 15 00:00:56,880 --> 00:01:00,240 Kryzys wodny wcale się nie zbliża. Nie wisi w powietrzu. 16 00:01:03,920 --> 00:01:05,600 On już tu jest. 17 00:01:06,280 --> 00:01:08,760 {\an8}ONZ ocenia, że do roku 2025 18 00:01:08,840 --> 00:01:12,800 {\an8}1,8 miliarda ludzi będzie żyć w rejonach z trudnym dostępem do wody. 19 00:01:14,640 --> 00:01:17,440 {\an8}Zapanuje głód, wzrośnie umieralność. 20 00:01:17,520 --> 00:01:20,760 {\an8}Zaczną się migracje z braku wody w miejscu zamieszkania. 21 00:01:24,240 --> 00:01:26,280 Wbrew powszechnej opinii 22 00:01:26,360 --> 00:01:29,120 to nie tylko problem krajów rozwijających się. 23 00:01:29,640 --> 00:01:33,240 Już teraz zaczyna mieć wpływ na wszystkich i wszędzie. 24 00:01:34,400 --> 00:01:38,680 Zmieniający się klimat jest mniej pobłażliwy i zachowuje wodę dla siebie. 25 00:01:40,440 --> 00:01:42,880 Zanieczyszczenia niszczą nasze zasoby. 26 00:01:44,800 --> 00:01:48,360 Infrastruktura zużywa się szybciej, niż zdołamy ją naprawiać. 27 00:01:51,240 --> 00:01:55,400 Każdego dnia coraz więcej osób na świecie cierpi z braku wody. 28 00:01:58,120 --> 00:02:01,320 {\an8}Kryzys wodny najczęściej nie wynika z działań natury, 29 00:02:01,400 --> 00:02:02,800 {\an8}lecz człowieka. 30 00:02:03,840 --> 00:02:07,040 Brak planowania, niestosowanie odpowiednich technologii 31 00:02:07,120 --> 00:02:09,240 i zbyt opieszałe działania 32 00:02:09,320 --> 00:02:11,360 prowadzą nas ku upadkowi. 33 00:02:13,040 --> 00:02:14,720 To naprawdę groźny kryzys. 34 00:02:15,440 --> 00:02:18,120 A gdyby wprowadzić natychmiastowe rozwiązania? 35 00:02:23,520 --> 00:02:27,720 Obecnie na całym świecie armia wizjonerów i innowatorów 36 00:02:27,800 --> 00:02:30,640 pracuje nad modernizacją systemów wodnych, 37 00:02:30,720 --> 00:02:33,720 by dostarczały i oczyszczały wodę, 38 00:02:33,800 --> 00:02:36,160 od której zależymy w codziennym życiu. 39 00:02:38,320 --> 00:02:42,080 {\an8}Wyzwania związane z wodą można podzielić na trzy kategorie. 40 00:02:42,160 --> 00:02:44,320 {\an8}Pierwsza to deficyt wody. 41 00:02:44,400 --> 00:02:48,880 Druga – budowanie infrastruktury odpornej na zmiany klimatu. 42 00:02:48,960 --> 00:02:53,000 I trzecia – jej finansowa przystępność dla społeczeństwa. 43 00:02:53,080 --> 00:02:57,680 {\an8}Problem z tym kryzysem polega na tym, że woda pitna zacznie się kończyć, 44 00:02:57,760 --> 00:03:01,160 a woda niezdatna do picia będzie dostępna wszędzie. 45 00:03:01,240 --> 00:03:02,160 Są rozwiązania. 46 00:03:02,240 --> 00:03:05,280 Wystarczy je zastosować i kryzys zostanie zażegnany. 47 00:03:05,360 --> 00:03:08,120 {\an8}Rozwiązanie tych problemów to wyścig z czasem. 48 00:03:08,200 --> 00:03:12,880 {\an8}Serce mi pęka, że mamy rozwiązania, a nie możemy ich szybko wprowadzić. 49 00:03:12,960 --> 00:03:17,440 {\an8}Zapotrzebowanie na wodę, by podtrzymać nie tylko populację, 50 00:03:17,520 --> 00:03:19,920 {\an8}ale także nasz styl życia, 51 00:03:20,000 --> 00:03:22,520 {\an8}ogromnie wzrosło. 52 00:03:22,600 --> 00:03:25,680 {\an8}My zaś powielamy wzorce postępowania z przeszłości. 53 00:03:28,440 --> 00:03:30,120 Na przełomie wieków 54 00:03:30,200 --> 00:03:32,920 {\an8}każdy był odpowiedzialny za własną kanalizację. 55 00:03:33,000 --> 00:03:34,400 Za własną wodę. 56 00:03:34,480 --> 00:03:38,000 Kopano studnie lub czerpano wodę ze strumienia. 57 00:03:38,080 --> 00:03:41,960 Używano latryn lub stawów do oczyszczania ścieków za domem. 58 00:03:43,000 --> 00:03:45,040 To powodowało problemy zdrowotne. 59 00:03:45,120 --> 00:03:48,080 Ludzie chorowali i rządy krajów na całym świecie 60 00:03:48,160 --> 00:03:51,360 uznały, że integralną rolą rządu 61 00:03:51,440 --> 00:03:55,520 jest zadbać o bezpieczeństwo i dobrostan społeczeństwa 62 00:03:55,600 --> 00:03:57,320 bez względu na koszty. 63 00:03:57,400 --> 00:04:01,320 Powstały niezwykle drogie systemy kanalizacji. 64 00:04:01,400 --> 00:04:03,240 Do domów dociągnięto rury. 65 00:04:03,320 --> 00:04:06,520 Każdy dom ma rurę z wodą i rurę na ścieki. 66 00:04:06,600 --> 00:04:09,520 To niesamowicie skomplikowane systemy, 67 00:04:09,600 --> 00:04:13,680 które się starzeją i muszą być wymieniane, co generuje ogromne koszty. 68 00:04:13,760 --> 00:04:15,960 Ale zapewniają bezpieczne środowisko. 69 00:04:16,040 --> 00:04:19,840 Problemy zdrowotne zostały dzięki nim rozwiązane. 70 00:04:22,040 --> 00:04:24,520 Próba zaradzenia sytuacji 71 00:04:24,600 --> 00:04:26,120 pogłębia problem. 72 00:04:26,680 --> 00:04:30,400 Dodajemy więcej zasobów do przestarzałej infrastruktury, 73 00:04:30,880 --> 00:04:34,320 więc wyzwaniem jest pozbycie się niewydajnego systemu 74 00:04:34,400 --> 00:04:38,000 i otwarcie się na nowe sposoby zarządzania wodą. 75 00:04:39,200 --> 00:04:42,040 Nic tak nie skupia uwagi jak kryzys. 76 00:04:42,120 --> 00:04:44,640 Gdy Flint w stanie Michigan zagroził kryzys 77 00:04:44,720 --> 00:04:47,240 wynikający ze skażenia wody pitnej ołowiem, 78 00:04:47,720 --> 00:04:50,200 aktywiści nie tylko domagali się zmiany, 79 00:04:50,280 --> 00:04:53,600 ale też aktywnie szukali kreatywnych rozwiązań problemu. 80 00:04:55,120 --> 00:04:57,080 Jednym z tych aktywistów 81 00:04:57,160 --> 00:05:01,400 jest raper, aktor i przedsiębiorca Jaden Smith. 82 00:05:02,640 --> 00:05:05,120 Poczułem w sobie motywację, 83 00:05:05,200 --> 00:05:07,680 {\an8}kiedy miałem około 11 lat. 84 00:05:07,760 --> 00:05:11,920 {\an8}Czerpałem wiedzę o środowisku od nauczycieli w szkole. 85 00:05:12,000 --> 00:05:16,040 Doszło do tego, że bardzo zapragnąłem coś zmienić. 86 00:05:16,120 --> 00:05:18,800 Chciałem zrobić coś, co poprawi sytuację. 87 00:05:18,880 --> 00:05:21,560 Zawsze chciałem zrobić coś ponadprzeciętnego, 88 00:05:21,640 --> 00:05:24,560 podróżować po świecie i mieć na niego wpływ. 89 00:05:24,640 --> 00:05:29,280 Wprowadzić system filtracyjny w Afryce i w Indiach. 90 00:05:29,800 --> 00:05:31,760 Kiedy pojawiły się te pomysły, 91 00:05:31,840 --> 00:05:35,400 zdałem sobie sprawę, że problemy są obok nas. 92 00:05:35,480 --> 00:05:38,960 Mamy problemy z wodą na naszym własnym podwórku 93 00:05:39,680 --> 00:05:41,360 i należy je rozwiązać. 94 00:05:42,600 --> 00:05:46,600 Widziałem wpływ kryzysu na mieszkańców Flint w Michigan. 95 00:05:46,680 --> 00:05:49,160 Gdy widzi się dzieci i starszych ludzi, 96 00:05:49,240 --> 00:05:52,240 którzy nie mogą używać wody płynącej rurami, 97 00:05:52,320 --> 00:05:53,720 to chwyta za serce. 98 00:05:57,120 --> 00:05:59,120 Chcieliśmy to przywrócić 99 00:05:59,200 --> 00:06:02,640 i oczyścić wodę ludziom pozbawionym do niej dostępu. 100 00:06:02,720 --> 00:06:05,880 Stąd pomysł na Budkę z Wodą we Flint. 101 00:06:09,400 --> 00:06:11,080 BUDKA Z WODĄ 102 00:06:11,160 --> 00:06:13,760 Woda jest tutaj filtrowana 103 00:06:13,840 --> 00:06:17,640 i co minutę otrzymujemy prawie 40 litrów czystej wody. 104 00:06:18,240 --> 00:06:21,120 Budka jest tak zaprojektowana, by filtrować ołów. 105 00:06:21,200 --> 00:06:24,720 Wodę codziennie testują nasi ludzie. 106 00:06:28,960 --> 00:06:31,280 Nasze plany i cele 107 00:06:31,360 --> 00:06:33,600 zakładają wprowadzenie projektu tutaj, 108 00:06:33,680 --> 00:06:35,800 a następnie w miejscach na świecie, 109 00:06:35,880 --> 00:06:38,000 gdzie są te same problemy. 110 00:06:38,080 --> 00:06:41,760 Tam, gdzie problem nie dotyczy ołowiu, 111 00:06:41,840 --> 00:06:44,800 możemy zmienić konfigurację urządzenia. 112 00:06:45,560 --> 00:06:48,960 Celem jest zastosowanie budki tam, gdzie jest potrzebna, 113 00:06:49,040 --> 00:06:51,320 i ewentualna jej modyfikacja, 114 00:06:51,400 --> 00:06:55,040 tak by działała równie skutecznie jak we Flint. 115 00:06:56,080 --> 00:06:59,840 {\an8}Problem z wodą uważa się za globalny, bo wpływa na wszystkich, 116 00:06:59,920 --> 00:07:01,720 {\an8}a naprawdę to problem lokalny, 117 00:07:01,800 --> 00:07:04,720 {\an8}z którym trzeba się uporać miasto po mieście. 118 00:07:04,800 --> 00:07:08,120 Widać, że osoby bezpośrednio zaangażowane w pracę, 119 00:07:08,200 --> 00:07:12,320 walczące z suszą albo z pogarszającą się jakością wody, 120 00:07:12,400 --> 00:07:15,960 to ludzie wychodzący poza schematy, wprowadzający innowacje. 121 00:07:16,040 --> 00:07:18,440 I właśnie tam jest przyszłość. 122 00:07:20,080 --> 00:07:21,840 THIKA, KENIA 123 00:07:21,920 --> 00:07:26,040 Jedną z takich innowatorek jest Beth Koiji, 124 00:07:26,120 --> 00:07:30,120 która znalazła niekonwencjonalne rozwiązanie, gdy wyschła jej studnia. 125 00:07:30,200 --> 00:07:32,320 W czasie studiów 126 00:07:32,400 --> 00:07:36,600 {\an8}miałam dość ciągłych chorób przenoszonych przez wodę. 127 00:07:37,200 --> 00:07:40,160 {\an8}Dlatego zaczęłam robić w akademiku własne filtry 128 00:07:41,080 --> 00:07:43,400 {\an8}zabijające albo usuwające bakterie. 129 00:07:44,920 --> 00:07:47,480 Pokazałam je innym, 130 00:07:47,560 --> 00:07:50,680 nauczyłam ich robić proste filtry domowym sposobem, 131 00:07:50,760 --> 00:07:53,240 bo nie są one tanie w Kenii. 132 00:07:55,360 --> 00:07:58,840 W 2016 roku w Kenii była poważna susza. 133 00:07:58,920 --> 00:08:02,920 Ludzie nie traktowali filtrów jako rozwiązanie, 134 00:08:03,000 --> 00:08:06,640 bo nie mieli czego filtrować. 135 00:08:07,120 --> 00:08:10,360 Jedyną opcją tutaj jest przynoszenie wody z rzeki. 136 00:08:11,160 --> 00:08:15,360 Przez cały dzień wysyła się po nią dzieci, więc opuszczają one lekcje. 137 00:08:16,080 --> 00:08:19,280 Woda jest silnie skażona środkami chemicznymi. 138 00:08:19,360 --> 00:08:21,880 Nie można jej pić. 139 00:08:23,520 --> 00:08:25,920 Szukaliśmy czegoś, 140 00:08:26,000 --> 00:08:28,960 co pomoże wykorzystać wilgotność powietrza. 141 00:08:32,760 --> 00:08:34,400 Sfrustrowana obserwowaniem, 142 00:08:34,480 --> 00:08:37,280 jak niedobór wody pustoszy jej kraj, 143 00:08:37,360 --> 00:08:40,760 Beth szuka rozwiązania problemu w przyrodzie. 144 00:08:41,240 --> 00:08:45,440 Uzyskiwanie wody z powietrza w naturze nie jest niczym nowym. 145 00:08:46,120 --> 00:08:47,880 Niektóre plemiona namibijskie 146 00:08:47,960 --> 00:08:51,600 uzyskują wodę pitną z atmosfery. 147 00:08:52,080 --> 00:08:54,640 W atmosferze jest sześć razy więcej wody 148 00:08:54,720 --> 00:08:56,800 niż w rzekach na całym świecie. 149 00:08:56,880 --> 00:09:00,680 Są to ogromne zasoby, które dotąd nie były wykorzystywane. 150 00:09:03,280 --> 00:09:07,120 Zaprojektowała urządzenie, które odzyskuje wodę z atmosfery, 151 00:09:07,200 --> 00:09:09,600 i nazwała je Majik. 152 00:09:11,040 --> 00:09:14,000 Beth zawiozła swój wynalazek do sierocińca The Ark, 153 00:09:14,080 --> 00:09:16,240 by dzieci mogły się skupić na nauce, 154 00:09:16,320 --> 00:09:18,560 zamiast przemierzać kilometry po wodę. 155 00:09:20,440 --> 00:09:22,640 To bardzo prosta technologia. 156 00:09:22,720 --> 00:09:25,400 Nie różni się od wykorzystywanej w lodówce 157 00:09:25,480 --> 00:09:26,920 i w klimatyzacji. 158 00:09:27,000 --> 00:09:29,600 Powietrze jest wciągane za pomocą wiatraka 159 00:09:29,680 --> 00:09:32,000 i przechodzi przez skraplacz. 160 00:09:32,520 --> 00:09:34,640 Dochodzi do skroplenia, 161 00:09:34,720 --> 00:09:37,440 po czym woda jest umieszczana w zbiorniku. 162 00:09:41,560 --> 00:09:44,040 Za nami bardzo sucha pora roku, 163 00:09:44,120 --> 00:09:47,840 a to było jedyne źródło wody pitnej dla tych dzieci. 164 00:09:47,920 --> 00:09:49,880 To jest dla nich zabezpieczenie. 165 00:09:51,720 --> 00:09:54,920 Mając powietrze, można mieć też czystą wodę pitną. 166 00:10:00,000 --> 00:10:02,200 Innowacje technologiczne to za mało, 167 00:10:02,280 --> 00:10:08,000 gdy przeszkoda w zdobyciu wody jest prosta, ale trudno osiągalna. 168 00:10:08,720 --> 00:10:09,600 Pieniądze. 169 00:10:12,720 --> 00:10:17,320 Obecnie, w 2019 roku, rocznie umiera milion dzieci poniżej piątego roku życia, 170 00:10:17,400 --> 00:10:20,240 ponieważ nie ma dostępu do czystej wody. 171 00:10:21,600 --> 00:10:23,720 Rozpocząłem akcję zbierania wody, 172 00:10:23,800 --> 00:10:26,680 bo bardzo poruszył mnie ogrom tego problemu. 173 00:10:26,760 --> 00:10:32,360 W wiosce w Zambii poznałem 14-letnią dziewczynkę. 174 00:10:32,440 --> 00:10:35,160 Oboje wzięliśmy kanistry 175 00:10:35,240 --> 00:10:38,280 i poszliśmy po wodę w towarzystwie tłumacza. 176 00:10:38,360 --> 00:10:42,320 Do studni było około półtora kilometra. 177 00:10:43,920 --> 00:10:48,120 Pytałem ją, co chce robić, gdy dorośnie. Czy zamierza żyć w tej wiosce. 178 00:10:48,200 --> 00:10:51,600 Ona rozejrzała się i odparła, że absolutnie nie. 179 00:10:51,680 --> 00:10:55,480 Chciała wyjechać do dużego miasta, Lusaki, i zostać pielęgniarką. 180 00:10:58,000 --> 00:11:02,720 Pomyślałem, że my z Benem Affleckiem w wieku 14 lat mówiliśmy: 181 00:11:02,800 --> 00:11:05,640 „Będziemy aktorami w dużym mieście, Nowym Jorku”. 182 00:11:05,720 --> 00:11:08,080 Przypomniało mi się to uczucie. 183 00:11:08,160 --> 00:11:10,720 Gdy stamtąd odjechałem, dotarło do mnie, 184 00:11:10,800 --> 00:11:14,480 że gdyby ktoś przezornie nie wykopał tej studni 185 00:11:14,560 --> 00:11:16,400 półtora kilometra od jej domu, 186 00:11:17,200 --> 00:11:20,240 nie miałaby nadziei na żadną przyszłość. 187 00:11:20,320 --> 00:11:22,960 Cały dzień poświęcałaby 188 00:11:23,040 --> 00:11:25,640 nie na naukę w szkole, a na zdobywanie wody. 189 00:11:30,360 --> 00:11:32,480 Z nami Matt Damon i Gary White. 190 00:11:38,600 --> 00:11:43,200 Upubliczniliście historię kobiety, która płaci 60 dolarów miesięcznie 191 00:11:43,280 --> 00:11:46,560 za dostarczenie jej butelki wody, żeby miała co pić. 192 00:11:46,640 --> 00:11:50,960 Dzięki waszemu programowi dostała pożyczkę na własne źródło wody 193 00:11:51,040 --> 00:11:54,240 i spłaca pięć lub sześć dolarów miesięcznie. 194 00:11:54,320 --> 00:11:55,160 Zgadza się. 195 00:11:55,240 --> 00:11:58,840 Wcześniej nikt nie wpadł na takie rozwiązanie. 196 00:11:58,920 --> 00:12:03,160 To takie proste? Dostęp do pieniędzy rozwiąże problem braku wody? 197 00:12:03,240 --> 00:12:05,960 Tak. I własne zaangażowanie. 198 00:12:06,040 --> 00:12:08,960 Oni sami rozwiązują ten problem. 199 00:12:10,680 --> 00:12:12,680 Nasza organizacja Water.org 200 00:12:12,760 --> 00:12:16,360 {\an8}usuwa przeszkody dzielące ludzi 201 00:12:16,440 --> 00:12:18,800 {\an8}i bezpieczną wodę. 202 00:12:20,560 --> 00:12:23,040 Jesteśmy w stanie pomóc im finansowo, 203 00:12:23,120 --> 00:12:26,120 żeby stać ich było na domowe filtry. 204 00:12:26,200 --> 00:12:28,520 By byli zadowoleni nie tylko z tego, 205 00:12:28,600 --> 00:12:31,320 że nie muszą już chodzić po wodę, 206 00:12:31,400 --> 00:12:34,360 ale także z tego, że ich woda jest bezpieczna. 207 00:12:37,240 --> 00:12:40,440 {\an8}Zebraliśmy i rozdysponowaliśmy 27 milionów dolarów 208 00:12:40,520 --> 00:12:42,040 {\an8}z filantropii, 209 00:12:42,120 --> 00:12:46,400 {\an8}co pozwoliło na udzielenie mikropożyczek w kwocie 1,1 miliarda dolarów 210 00:12:46,480 --> 00:12:48,840 na czystą wodę i kanalizację 211 00:12:48,920 --> 00:12:50,800 zaspokajające potrzeby. 212 00:12:55,160 --> 00:12:58,080 W tym przedsięwzięciu prawdziwym sukcesem jest, 213 00:12:58,160 --> 00:13:03,600 że nasze pożyczki zwracają się w 99%. 214 00:13:04,120 --> 00:13:06,880 To niebywałe. 215 00:13:08,960 --> 00:13:11,520 To najbiedniejsi ludzie na świecie, 216 00:13:11,600 --> 00:13:14,880 a chcą tylko... 217 00:13:14,960 --> 00:13:17,880 Jeśli pokierować rynki w ich stronę 218 00:13:18,480 --> 00:13:22,400 i umożliwić im samodzielne rozwiązywanie problemów, zrobią to. 219 00:13:22,480 --> 00:13:25,560 Jeśli ich potraktować nie jak cel dobroczynny, 220 00:13:25,640 --> 00:13:28,960 a jak klientów z własną ekonomiczną tożsamością, 221 00:13:29,040 --> 00:13:31,120 to zaskoczą wszystkich. 222 00:13:31,200 --> 00:13:36,040 Przyznaliśmy ponad trzy miliony pożyczek, więc te dane o 99% są wymierne. 223 00:13:42,000 --> 00:13:45,640 Oczywiście dostęp do czystej wody jest tylko częścią równania. 224 00:13:46,120 --> 00:13:47,960 Zdrowa, zrównoważona przyszłość 225 00:13:48,040 --> 00:13:52,200 zależy także od rozwiązania innej, równie pilnej sprawy. 226 00:13:52,280 --> 00:13:53,600 Instalacji sanitarnej. 227 00:13:56,200 --> 00:13:59,160 Według Fundacji Billa i Melindy Gatesów 228 00:13:59,240 --> 00:14:03,960 jej zła jakość odpowiada za 1200 zgonów dzieci poniżej lat pięciu 229 00:14:04,040 --> 00:14:05,200 każdego dnia. 230 00:14:05,760 --> 00:14:09,800 To więcej niż z winy AIDS, odry i gruźlicy razem wziętych. 231 00:14:10,560 --> 00:14:13,120 Choć muszle klozetowe i systemy kanalizacji 232 00:14:13,200 --> 00:14:17,560 są uznawane przez wielu za podstawę bezpiecznej instalacji sanitarnej, 233 00:14:18,080 --> 00:14:20,440 rozwiązania z krajów rozwiniętych 234 00:14:20,520 --> 00:14:23,880 nie mogą być ograniczane w krajach biedniejszych. 235 00:14:27,880 --> 00:14:32,520 Dlatego innowatorzy opracowują rozwiązania dostosowane do warunków lokalnych, 236 00:14:32,600 --> 00:14:37,200 które będą bezpieczniejsze, tańsze i bardziej przyjazne dla środowiska. 237 00:14:38,760 --> 00:14:42,840 Nierzadko wizjoner może działać szybciej i bardziej efektywnie 238 00:14:42,920 --> 00:14:44,280 niż niejeden rząd. 239 00:14:44,760 --> 00:14:47,880 Ten opracował rozwiązania sanitarne 240 00:14:47,960 --> 00:14:50,280 dla najuboższych ludzi na świecie. 241 00:14:50,360 --> 00:14:53,360 {\an8}Wychowałem się w slumsach. 242 00:14:53,440 --> 00:14:58,240 {\an8}W slumsach codziennie ma się do czynienia z wyzwaniami dotyczącymi higieny. 243 00:15:01,280 --> 00:15:04,120 Przed położeniem się spać i po obudzeniu 244 00:15:04,200 --> 00:15:08,560 zastanawiam się, co zrobić, by brat, siostra czy kuzyn, 245 00:15:08,640 --> 00:15:13,480 którzy wciąż borykają się z tymi problemami, mieli inne życie. 246 00:15:17,720 --> 00:15:19,400 Firma Dixona, Sanivation, 247 00:15:19,480 --> 00:15:22,600 to przykład lokalnego rozwiązania globalnego problemu. 248 00:15:23,240 --> 00:15:27,200 Zapewnia toalety i kanalizację dla 20 000 Kenijczyków 249 00:15:27,280 --> 00:15:29,400 w sposób ekonomicznie zrównoważony. 250 00:15:31,720 --> 00:15:35,840 Mamy 126 domów, które obsługujemy od ponad trzech lat. 251 00:15:36,520 --> 00:15:38,760 Bardzo się cieszymy z tego, 252 00:15:38,840 --> 00:15:41,480 jaki wpływ mamy na te rodziny 253 00:15:41,560 --> 00:15:45,120 tydzień po tygodniu, miesiąc po miesiącu, rok po roku. 254 00:15:51,040 --> 00:15:53,960 {\an8}Najpierw mieliśmy wspólną toaletę 255 00:15:54,040 --> 00:15:56,200 {\an8}dla wszystkich mieszkańców. 256 00:15:56,280 --> 00:15:59,040 {\an8}Nie była bezpieczna, bo przy tylu użytkownikach 257 00:15:59,120 --> 00:16:00,920 {\an8}trudno o czystość. 258 00:16:01,000 --> 00:16:03,840 {\an8}Dla mnie i moich dzieci to nie było bezpieczne. 259 00:16:04,480 --> 00:16:08,200 Teraz mam toaletę Blue Box i mogę jej używać, kiedy zechcę. 260 00:16:08,280 --> 00:16:12,240 Jest bezpieczna, bo mogę z niej korzystać w domu. 261 00:16:19,320 --> 00:16:23,000 Bardzo się cieszę, bo moja rodzina jest bezpieczna. 262 00:16:27,760 --> 00:16:30,440 Ekskrementy są wywożone raz w tygodniu. 263 00:16:30,520 --> 00:16:34,200 Sanivation zatrudnia 98 pracowników, którzy je przewożą 264 00:16:34,280 --> 00:16:36,760 do zakładu oczyszczania ścieków. 265 00:16:36,840 --> 00:16:41,240 Ale Dixonowi nie wystarcza ograniczenie rozprzestrzeniania się chorób. 266 00:16:41,720 --> 00:16:44,280 Zamienia ekskrementy w zyski. 267 00:16:49,160 --> 00:16:54,720 Po przywiezieniu ich na miejsce najpierw stosujemy nasze technologie. 268 00:16:54,800 --> 00:16:58,280 Wykorzystujemy słońce, żeby zabić wszystkie patogeny. 269 00:16:59,640 --> 00:17:04,160 Następnie mieszamy je z pozostałościami rolniczymi 270 00:17:04,240 --> 00:17:08,320 i uzyskujemy produkt z odchodów. 271 00:17:12,680 --> 00:17:15,720 Można go używać zamiast tradycyjnego węgla. 272 00:17:22,320 --> 00:17:25,760 Nie generuje on tak wysokiej emisji dwutlenku węgla 273 00:17:25,840 --> 00:17:28,200 jak tradycyjny węgiel. 274 00:17:28,280 --> 00:17:32,160 Spala się trzy razy dłużej, co oszczędza pieniądze. 275 00:17:33,160 --> 00:17:36,440 Dodatkowo każda tona sprzedanego węgla 276 00:17:36,520 --> 00:17:38,400 to 88 uratowanych drzew. 277 00:17:41,360 --> 00:17:44,520 Sprzedaż produktów pokrywa koszty całej operacji. 278 00:17:45,120 --> 00:17:48,720 Dlatego nasze rozwiązanie jest bardzo atrakcyjne 279 00:17:48,800 --> 00:17:50,800 i stanowi dobrą opcję dla rządu. 280 00:17:54,720 --> 00:17:57,200 Sanivation współpracuje z lokalnym rządem, 281 00:17:57,280 --> 00:18:00,080 poszerzając zasięg swojej działalności. 282 00:18:00,680 --> 00:18:03,320 To współpraca kluczowa dla rozpowszechniania 283 00:18:03,400 --> 00:18:06,080 innowacji takich jak Budka z Wodą, 284 00:18:06,160 --> 00:18:07,520 Majik Water 285 00:18:07,600 --> 00:18:08,720 czy Sanivation. 286 00:18:09,560 --> 00:18:12,480 Ale odzyskanie wody z instalacji sanitarnych 287 00:18:12,560 --> 00:18:15,520 jest ważne nie tylko w krajach rozwijających się. 288 00:18:17,400 --> 00:18:21,880 Kreatywne rozwiązania potrzebne są także w miastach takich jak Chicago. 289 00:18:21,960 --> 00:18:25,560 Tu znajduje się największy zakład uzdatniania wody na świecie. 290 00:18:25,960 --> 00:18:28,240 Miasto liczy trzy miliony mieszkańców 291 00:18:28,320 --> 00:18:32,920 i generuje miliony litrów ścieków każdego dnia. 292 00:18:34,080 --> 00:18:39,360 {\an8}Dziennie dostajemy prawie trzy miliardy litrów wody. 293 00:18:39,440 --> 00:18:42,040 Możemy wypełnić nią basen olimpijski 294 00:18:42,120 --> 00:18:43,480 w 12 minut. 295 00:18:45,240 --> 00:18:49,200 Jednym z usuwanych zanieczyszczeń jest fosfor, 296 00:18:49,280 --> 00:18:53,440 bo jego nadmierna ilość w zbiorniku wodnym 297 00:18:53,520 --> 00:18:56,560 wzmacnia porost glonów i innych roślin wodnych. 298 00:18:56,640 --> 00:19:00,480 A gdy jest ich zbyt dużo, mogą zatkać kanał przepływu wody. 299 00:19:02,000 --> 00:19:05,640 Nadmierna ilość fosforu niszczy ekosystemy wodne, 300 00:19:05,720 --> 00:19:10,160 lecz on sam jako kluczowy składnik DNA 301 00:19:10,240 --> 00:19:13,080 jest niezbędny dla wszystkich istot żywych. 302 00:19:13,160 --> 00:19:16,880 Jednak zasoby fosforu nie są nieskończone i szybko znikają. 303 00:19:16,960 --> 00:19:20,400 Naukowcy obawiają się, że globalny niedobór fosforu nastąpi 304 00:19:20,480 --> 00:19:22,440 w roku 2035. 305 00:19:23,640 --> 00:19:26,280 A gdyby usuwając zanieczyszczenia ze ścieków, 306 00:19:26,360 --> 00:19:29,320 odzyskiwać cenną rudę czystego fosforu? 307 00:19:29,400 --> 00:19:31,600 Krótka odpowiedź? To możliwe. 308 00:19:31,680 --> 00:19:34,160 Fosfor wiąże się z materiałem organicznym, 309 00:19:34,240 --> 00:19:35,920 który oddzielamy od wody. 310 00:19:36,000 --> 00:19:40,680 Po oddzieleniu ma gęstą konsystencję, więc odciągamy wodę. 311 00:19:40,760 --> 00:19:45,560 Uzyskujemy produkt o dużym stężeniu amoniaku i fosforu. 312 00:19:45,640 --> 00:19:50,120 Jeśli ten strumień podda się chemicznym sztuczkom 313 00:19:50,200 --> 00:19:52,560 i doda się trochę chlorku magnezu, 314 00:19:52,640 --> 00:19:55,360 otrzymamy produkt powstały 315 00:19:55,440 --> 00:19:58,480 za pomocą metod stosowanych do komercyjnych nawozów. 316 00:19:58,960 --> 00:20:03,920 Może on być zatem sprzedawany jako nawóz rolniczy. 317 00:20:04,000 --> 00:20:06,360 Lecz nie jest to zwyczajny nawóz. 318 00:20:06,440 --> 00:20:09,760 Nie da się nim zastąpić innych nawozów, 319 00:20:09,840 --> 00:20:12,360 bo to nawóz o wolnym uwalnianiu. 320 00:20:18,240 --> 00:20:21,240 Czy jest coś lepszego od zamiany odpadu w surowiec, 321 00:20:21,320 --> 00:20:24,320 który w dodatku przynosi pieniądze? 322 00:20:24,400 --> 00:20:28,000 Strumień dochodów. To nawóz komercyjny. 323 00:20:28,080 --> 00:20:30,800 Sprzedajemy go i mamy udział w zyskach. 324 00:20:34,560 --> 00:20:36,160 {\an8}Ironia polega na tym, 325 00:20:36,240 --> 00:20:40,400 {\an8}że w ściekach jest ponad dwa razy więcej energii, 326 00:20:40,480 --> 00:20:43,000 {\an8}niż potrzeba do ich oczyszczenia. 327 00:20:43,680 --> 00:20:50,080 {\an8}Dlaczego wkładamy tyle energii w zniszczenie energii, która tam jest? 328 00:20:50,160 --> 00:20:52,960 To właśnie robimy. Istne szaleństwo. 329 00:20:53,040 --> 00:20:56,480 Mamy niesamowite ilości zasobów płynące przez nasze rury. 330 00:20:56,560 --> 00:21:00,160 Są za darmo, a wydajemy duże pieniądze, żeby się ich pozbyć. 331 00:21:02,280 --> 00:21:05,920 ANDALUZJA, HISZPANIA 332 00:21:07,360 --> 00:21:11,320 Być może musimy zmienić nasze myślenie o odpadach. 333 00:21:11,400 --> 00:21:15,120 Jak mawiają: „Co dla jednych błoto, to dla innych złoto”. 334 00:21:15,720 --> 00:21:18,160 Gdy Chicago zapobiega rozrostowi glonów, 335 00:21:18,240 --> 00:21:20,720 usuwając fosfor ze ścieków, 336 00:21:21,200 --> 00:21:23,560 pewien innowator z południowej Hiszpanii 337 00:21:23,640 --> 00:21:26,640 celowo wzmacnia formowanie się glonów, 338 00:21:27,120 --> 00:21:29,800 hodując prosty, lecz lekceważony surowiec. 339 00:21:29,880 --> 00:21:33,000 {\an8}Glony to najstarszy organizm na ziemi, 340 00:21:33,080 --> 00:21:35,200 {\an8}bo wystarczą mu trzy rzeczy: 341 00:21:35,280 --> 00:21:37,400 {\an8}słońce, składniki odżywcze i woda. 342 00:21:37,960 --> 00:21:39,880 Tu wytwarzamy własne glony. 343 00:21:39,960 --> 00:21:43,120 Nie czekamy miliony lat. Nam wystarczą trzy godziny. 344 00:21:43,200 --> 00:21:45,960 Mamy ogromne baseny, zwane kanałami. 345 00:21:46,040 --> 00:21:49,280 Tu rosną glony. Trzymamy je tam trzy dni. 346 00:21:49,360 --> 00:21:51,000 Karmimy je ściekami. 347 00:21:51,760 --> 00:21:55,880 Dzięki flotacji oddzielamy je i wpompowujemy do aparatu ekstrakcyjnego, 348 00:21:55,960 --> 00:21:59,320 gdzie są przetwarzane na biogaz lub metan 349 00:21:59,880 --> 00:22:03,200 za pomocą procedur oczyszczania gazu. 350 00:22:08,320 --> 00:22:11,920 Nikt nie uwierzy, ile tlenu są w stanie wyprodukować glony. 351 00:22:12,000 --> 00:22:16,280 Tlen ten pomaga oczyścić ścieki, dzięki czemu uzyskujemy czystą wodę. 352 00:22:16,360 --> 00:22:21,400 Mamy dość glonów, by posłużyły jako biopaliwo. 353 00:22:23,120 --> 00:22:26,200 Realizujemy moje marzenie: „tankowanie ściekami”. 354 00:22:26,280 --> 00:22:29,640 Moją pasją są samochody. 355 00:22:29,720 --> 00:22:33,640 Mogę zatankować auto ściekami i odjechać w siną dal. 356 00:22:38,920 --> 00:22:41,960 Farmy z glonami można założyć w całej Andaluzji. 357 00:22:42,040 --> 00:22:46,760 Wystarczyłoby biometanu dla 30 milionów aut. 358 00:22:47,400 --> 00:22:50,720 Możemy zmieniać świat krok po kroku. 359 00:22:54,720 --> 00:22:58,280 Tu także wykorzystywane jest myślenie lateralne. 360 00:22:58,360 --> 00:23:01,280 Dostarczanie świeżej wody na wiele sposobów. 361 00:23:01,880 --> 00:23:04,840 Majik Water odtworzyło namibijskiego żuka, 362 00:23:05,400 --> 00:23:09,920 podobnie inni innowatorzy szukają pomysłów w naturze. 363 00:23:10,520 --> 00:23:13,840 Takie naśladowanie natury zwane jest bioniką. 364 00:23:14,720 --> 00:23:16,560 {\an8}Obecnie postępujemy tak: 365 00:23:16,640 --> 00:23:19,720 {\an8}znajdujemy wodę w dostatecznej ilości, 366 00:23:20,720 --> 00:23:23,480 {\an8}oczyszczamy ją, na ile jest nam to potrzebne, 367 00:23:23,560 --> 00:23:27,000 {\an8}korzystamy z niej i pozbywamy się jej. 368 00:23:27,080 --> 00:23:28,680 Natura tak nie postępuje. 369 00:23:29,880 --> 00:23:33,640 Powtórnie wykorzystuje każdą kroplę wody na planecie. 370 00:23:35,200 --> 00:23:39,200 Woda, jaką mamy dziś, jest tu od zawsze, 371 00:23:39,280 --> 00:23:44,080 i była wielokrotnie używana przez naturę 372 00:23:44,160 --> 00:23:45,680 przez miliardy lat. 373 00:23:47,880 --> 00:23:51,520 Próbując odtworzyć procesy recyklingowe natury, 374 00:23:51,600 --> 00:23:57,000 naukowcy duńscy szukali odpowiedzi głęboko w komórkach naszych własnych ciał. 375 00:23:58,240 --> 00:24:01,800 Odkryli białka, które można przyspieszyć i zaadoptować 376 00:24:01,880 --> 00:24:05,120 do technologii membran w celu oczyszczania wody. 377 00:24:05,720 --> 00:24:07,720 {\an8}Peter pojawił się w laboratorium 378 00:24:07,800 --> 00:24:10,880 {\an8}zaraz po skończeniu studiów. Miał jak zawsze fiolkę 379 00:24:10,960 --> 00:24:13,400 {\an8}z białkami akwaporynowymi. 380 00:24:14,440 --> 00:24:18,160 Przeciętny człowiek ma w ciele 40 do 50 różnych wariacji 381 00:24:18,240 --> 00:24:20,160 białek akwaporynowych. 382 00:24:20,240 --> 00:24:24,320 Pełnią one bardzo ważne funkcje regulowania przepływu materiałów. 383 00:24:24,400 --> 00:24:27,680 Pomyślcie, co by było, gdyby zjedzenie posiłku 384 00:24:27,760 --> 00:24:31,880 od razu miałoby efekt stymulujący nasz mózg. 385 00:24:31,960 --> 00:24:35,000 Wariowalibyśmy po każdej filiżance kawy. 386 00:24:35,080 --> 00:24:40,120 Ciało rozwinęło sposoby regulacji przepływu różnych molekuł w ciele. 387 00:24:40,200 --> 00:24:43,040 Ważną tego częścią są białka akwaporynowe. 388 00:24:43,120 --> 00:24:45,800 To przykład zintegrowania 389 00:24:45,880 --> 00:24:49,680 białka biologicznego z membraną. 390 00:24:49,760 --> 00:24:52,560 {\an8}Powielamy naturalny sposób filtrowania wody. 391 00:24:53,120 --> 00:24:56,200 Dzięki biotechnologii uzyskujemy białko akwaporynowe, 392 00:24:56,280 --> 00:25:00,600 które filtruje wodę w komórkach żywych, co jest bardzo skuteczne. 393 00:25:00,680 --> 00:25:02,720 {\an8}BŁONA KOMÓRKOWA BIAŁKO AKWAPORYNOWE 394 00:25:02,800 --> 00:25:04,000 CZĄSTECZKA WODY 395 00:25:04,080 --> 00:25:06,840 Nie my to wymyśliliśmy, tylko natura 396 00:25:06,920 --> 00:25:09,200 w czasie 3,8 miliardów lat ewolucji. 397 00:25:09,280 --> 00:25:11,880 My tylko korzystamy z tej ewolucji. 398 00:25:13,040 --> 00:25:14,880 Gram białka akwaporynowego 399 00:25:14,960 --> 00:25:18,280 filtruje kilkaset litrów wody w każdej sekundzie. 400 00:25:20,280 --> 00:25:23,640 Powlekamy powierzchnię membrany białkiem akwaporynowym 401 00:25:23,720 --> 00:25:26,040 i uzyskujemy naturalną wodę. 402 00:25:26,120 --> 00:25:27,960 Zamiast filtrować wodę, 403 00:25:28,040 --> 00:25:30,920 możemy uzyskać wodę za pomocą osmozy. 404 00:25:31,720 --> 00:25:32,960 Możemy otworzyć się 405 00:25:33,040 --> 00:25:36,080 na zupełnie nowe produkty filtracji 406 00:25:36,160 --> 00:25:39,120 dzięki składnikowi, który dała nam natura. 407 00:25:44,480 --> 00:25:47,800 Technologie membranowe, takie jak białko akwaporynowe, 408 00:25:47,880 --> 00:25:50,120 są też wykorzystywane do rozwoju 409 00:25:50,200 --> 00:25:53,680 naszych umiejętności uzyskiwania świeżej wody z oceanów. 410 00:25:55,720 --> 00:25:58,240 {\an8}Woda morska jest silnie zasolona, 411 00:25:58,320 --> 00:26:01,840 {\an8}a pozbycie się zasolenia kosztuje dużo energii. 412 00:26:01,920 --> 00:26:05,880 {\an8}Woda morska jest jedną z najkosztowniejszych. 413 00:26:05,960 --> 00:26:09,280 Jeśli chodzi o innowacje i oczyszczanie wody morskiej, 414 00:26:09,360 --> 00:26:10,960 oto gdzie się znajdujemy. 415 00:26:11,040 --> 00:26:12,920 W latach 60. i 70. mieliśmy 416 00:26:13,000 --> 00:26:16,680 około 40 kilowatogodzin na metr sześcienny uzdatnianej wody. 417 00:26:16,760 --> 00:26:20,040 Teraz niecałe cztery kilowatogodziny na metr sześcienny, 418 00:26:20,120 --> 00:26:23,960 co daje 90% redukcję energii przy tej samej porcji oczyszczonej wody. 419 00:26:24,040 --> 00:26:26,920 Ta technologia jeszcze to zmniejszy. 420 00:26:28,560 --> 00:26:32,160 Obecnie mamy bardzo szeroki wybór niesamowitych innowacji, 421 00:26:32,240 --> 00:26:34,960 którymi nie dysponowaliśmy 20 czy 30 lat temu. 422 00:26:35,040 --> 00:26:38,200 Możemy tworzyć biomateriały ze ścieków. 423 00:26:38,280 --> 00:26:40,360 Możemy zamieniać ścieki w energię. 424 00:26:40,440 --> 00:26:43,240 Możemy oczyszczać wodę na poziomie molekularnym. 425 00:26:43,320 --> 00:26:46,520 Parę dekad temu mogliśmy o tym tylko pomarzyć. 426 00:26:47,120 --> 00:26:50,200 W wiodącym ośrodku badania wody w Singapurze 427 00:26:50,280 --> 00:26:54,440 technologie membranowe są także wykorzystywane do rozwoju 428 00:26:54,520 --> 00:26:57,760 naszych umiejętności uzyskiwania świeżej wody z oceanów. 429 00:26:58,280 --> 00:27:01,280 Postępy w odsalaniu nadal będą czynione, 430 00:27:01,360 --> 00:27:05,040 ale w zasięgu ręki może być prostsze rozwiązanie. 431 00:27:05,120 --> 00:27:08,080 Powtórne użycie wody, którą już mamy. 432 00:27:09,400 --> 00:27:10,840 HRABSTWO ORANGE, USA 433 00:27:10,920 --> 00:27:13,400 Na wybrzeżu Pacyfiku w Kalifornii 434 00:27:13,480 --> 00:27:14,800 ogromne zużycie wody 435 00:27:14,880 --> 00:27:18,520 spowodowane wzrostem liczby ludności i wymogami przemysłu 436 00:27:18,600 --> 00:27:22,920 doprowadziło do rekordowych niedoborów. To sygnał alarmowy dla stanu, 437 00:27:23,000 --> 00:27:25,560 iż dawny sposób zarządzania wodą w regionie 438 00:27:25,640 --> 00:27:27,880 przestał być aktualny. 439 00:27:28,920 --> 00:27:32,240 {\an8}W południowej Kalifornii mamy bardzo suchy klimat. 440 00:27:32,320 --> 00:27:33,960 Przyzwyczailiśmy się 441 00:27:34,040 --> 00:27:37,320 do pewnego stylu życia i korzystania z wody, 442 00:27:37,400 --> 00:27:42,280 polegając na zewnętrznych źródłach z północnej Kalifornii 443 00:27:42,360 --> 00:27:44,160 i rzeki Kolorado, 444 00:27:44,240 --> 00:27:47,320 dostarczanych akweduktami wybudowanymi dekady temu. 445 00:27:47,400 --> 00:27:50,920 Wiedzieliśmy, że liczba ludności wzrośnie, 446 00:27:51,000 --> 00:27:54,360 a na zewnętrzne źródła ma wpływ ta sama susza co tutaj. 447 00:27:55,880 --> 00:27:58,440 Akwedukt z Kolorado transportuje wodę 448 00:27:58,520 --> 00:28:01,200 z rzeki Kolorado do południowej Kalifornii. 449 00:28:01,720 --> 00:28:05,800 Transport wody wymaga bardzo dużo energii i jest kosztowny, 450 00:28:05,880 --> 00:28:09,920 a obecnie nie jest w stanie zaspokoić potrzeb Kalifornii. 451 00:28:13,040 --> 00:28:17,040 Kwitło tu rolnictwo. Nie bez powodu hrabstwo nazywa się Orange. 452 00:28:17,120 --> 00:28:20,000 Pełno tu było gajów pomarańczowych, pól sojowych. 453 00:28:20,520 --> 00:28:24,360 {\an8}Od dawna uważa się, nie tylko w Kalifornii, ale w całym USA, 454 00:28:24,440 --> 00:28:28,360 {\an8}że woda gruntowa to naturalne źródło wody, 455 00:28:28,440 --> 00:28:32,480 zwykle wolne od zanieczyszczeń i bardzo dobrej jakości. 456 00:28:32,560 --> 00:28:34,920 I że samo się uzupełni. 457 00:28:35,000 --> 00:28:38,240 Natura zrobi to za nas. Deszcz, opady atmosferyczne. 458 00:28:38,320 --> 00:28:42,320 To źródło samo się naładuje i będziemy mogli nadal z niego korzystać. 459 00:28:42,800 --> 00:28:45,040 Ale naturalne opady nie wystarczą. 460 00:28:46,320 --> 00:28:51,120 Nie możemy polegać wyłącznie na naturze. Zastanowiliśmy się, skąd jeszcze czerpać. 461 00:28:51,200 --> 00:28:55,920 Człowiek wymyślił sposoby doładowania warstwy wodonośnej. 462 00:28:56,000 --> 00:29:00,120 I wpadliśmy na pomysł wykorzystania zużytej wody. 463 00:29:07,240 --> 00:29:10,520 Ekipa Mehula natrudziła się, by przekonać rząd, 464 00:29:10,600 --> 00:29:13,800 {\an8}że użycie odzyskanej wody do napełnienia warstwy wodonośnej 465 00:29:13,880 --> 00:29:17,440 {\an8}pozwoliłoby Hrabstwu Orange zgromadzić zapasy 466 00:29:17,520 --> 00:29:19,200 i uniknąć kolejnej suszy. 467 00:29:22,760 --> 00:29:26,480 Technologia membranowa sprawdza się do usuwania zanieczyszczeń 468 00:29:26,560 --> 00:29:30,720 i oczyszczania wody, której dawniej nie potrafiono oczyścić. 469 00:29:32,320 --> 00:29:35,920 Przeniesienie jej pod ziemię ma tę zaletę, że nic nie tracimy. 470 00:29:36,000 --> 00:29:37,720 Więcej tracimy… 471 00:29:37,800 --> 00:29:40,240 Wielki rezerwuar wodny lub jezioro 472 00:29:40,320 --> 00:29:43,400 traci dobrych 5% wody w wyniku parowania. 473 00:29:43,480 --> 00:29:48,880 Ma rodzaj naturalnej pokrywy chroniącej przed zanieczyszczeniami środowiska, 474 00:29:48,960 --> 00:29:52,720 więc to idealny zbiornik stworzony przez naturę. 475 00:29:52,800 --> 00:29:55,400 Wygraliśmy los na geologicznej loterii, 476 00:29:55,480 --> 00:29:58,640 mając ogromną, naturalną, podziemną warstwę wodonośną, 477 00:29:58,720 --> 00:30:02,160 która jeśli o nią zadbamy, posłuży całej naszej populacji. 478 00:30:03,560 --> 00:30:05,880 Oczywiście w wielu częściach świata 479 00:30:05,960 --> 00:30:09,680 wielkie miasta nadal uszczuplają wody gruntowe, 480 00:30:09,760 --> 00:30:12,360 a rządy próbują zaradzić problemowi. 481 00:30:12,440 --> 00:30:14,880 Tutaj może włączyć się przemysł. 482 00:30:16,000 --> 00:30:19,680 Meksyk ze swymi 20 milionami mieszkańców 483 00:30:19,760 --> 00:30:22,200 dosłownie zapada się pod swoim ciężarem. 484 00:30:22,680 --> 00:30:24,720 Ulice i budynki się zapadają. 485 00:30:25,600 --> 00:30:28,800 Liczyć, że rząd rozwiąże ten problem, to za mało. 486 00:30:29,520 --> 00:30:33,680 Aby wprowadzić zmiany na świecie, trzeba ciągłego zaangażowania 487 00:30:33,760 --> 00:30:36,360 największych użytkowników wody na świecie. 488 00:30:37,040 --> 00:30:40,640 Branże przemysłowe muszą uznać to za swój priorytet. 489 00:30:40,720 --> 00:30:44,560 Trzeba inwestować w technologie odzyskiwania i ochrony wody 490 00:30:44,640 --> 00:30:47,280 dla polepszenia sytuacji przyszłych pokoleń. 491 00:30:48,480 --> 00:30:52,720 Produkcja przemysłowa często wiąże się z użyciem wody na masową skalę. 492 00:30:54,280 --> 00:30:57,800 Przemysł kosmetyczny nie jest największym winowajcą, 493 00:30:57,880 --> 00:31:00,080 ale wdraża procesy innowacyjne 494 00:31:00,160 --> 00:31:04,040 mogące wpłynąć na zużycie wody na wielu obszarach produkcji. 495 00:31:05,040 --> 00:31:07,120 Czyszczenie sprzętu między cyklami 496 00:31:07,200 --> 00:31:10,160 wymaga największego zużycia wody w procesie produkcji 497 00:31:10,240 --> 00:31:12,960 i to tutaj firma kosmetyczna L'Oréal 498 00:31:13,040 --> 00:31:14,880 wprowadziła najwięcej zmian. 499 00:31:16,440 --> 00:31:17,800 Dla nas jako firmy 500 00:31:18,640 --> 00:31:22,520 {\an8}woda jest ważna, bo musimy działać efektywnie. 501 00:31:23,920 --> 00:31:26,480 {\an8}Tam, gdzie sytuacja z wodą jest poważna, 502 00:31:27,000 --> 00:31:31,840 musimy za wszelką cenę zmniejszyć nasz wpływ na społeczności, 503 00:31:31,920 --> 00:31:34,600 na te regiony, jeśli chodzi o zużycie wody. 504 00:31:34,680 --> 00:31:36,800 Więc musimy zmniejszyć zużycie wody. 505 00:31:40,240 --> 00:31:42,480 Zaczęliśmy od wodooszczędności, 506 00:31:42,560 --> 00:31:44,720 redukując nasze zapotrzebowanie, 507 00:31:44,800 --> 00:31:47,680 następnie używając wodę powtórnie, 508 00:31:48,160 --> 00:31:49,760 a wreszcie odzyskując ją. 509 00:31:49,840 --> 00:31:52,640 Okazało się, że wodooszczędność nie wystarczy. 510 00:31:53,120 --> 00:31:55,560 Zaczęliśmy się zastanawiać, co zrobić. 511 00:31:56,360 --> 00:32:00,160 Odpowiedź była oczywista, bo odprowadzaliśmy ścieki. 512 00:32:01,600 --> 00:32:03,800 Natura nie marnuje wody. 513 00:32:04,360 --> 00:32:09,880 To było nasze źródło świeżej wody, którym mogliśmy zastąpić wodę miejską. 514 00:32:09,960 --> 00:32:12,680 Przygotowaliśmy więc projekty recyklingowe. 515 00:32:13,840 --> 00:32:15,040 Pod koniec 2018 roku 516 00:32:15,120 --> 00:32:19,760 mieliśmy już około 12 fabryk wykorzystujących odzyskaną wodę. 517 00:32:21,960 --> 00:32:24,680 W oparciu o te pozytywne doświadczenia 518 00:32:24,760 --> 00:32:26,760 z odzyskiwaniem wody 519 00:32:26,840 --> 00:32:29,920 chcieliśmy jeszcze bardziej rozwinąć system 520 00:32:30,000 --> 00:32:32,480 i opracowaliśmy koncepcję „suchej fabryki”. 521 00:32:34,880 --> 00:32:36,680 {\an8}100% WODY MIEJSKIEJ 522 00:32:37,400 --> 00:32:38,640 {\an8}„Sucha fabryka”, 523 00:32:38,720 --> 00:32:42,400 {\an8}czyli 100% wody potrzebnej do procesów przemysłowych 524 00:32:42,480 --> 00:32:45,840 {\an8}pokrywa woda uzdatniona i odzyskana. 525 00:32:47,720 --> 00:32:50,720 {\an8}Niepotrzebna jest już woda miejska, 526 00:32:50,800 --> 00:32:53,520 {\an8}co w ogromnym stopniu ogranicza jej konsumpcję. 527 00:32:54,240 --> 00:32:57,240 Obecnie rozwijamy pomysł suchych fabryk, 528 00:32:57,720 --> 00:33:01,240 dając pierwszeństwo fabrykom zużywającym najwięcej wody 529 00:33:01,800 --> 00:33:05,600 oraz fabrykom działającym w regionach, 530 00:33:05,680 --> 00:33:07,840 gdzie woda stanowi poważny problem. 531 00:33:08,560 --> 00:33:10,320 Na przykład tutaj, w Meksyku. 532 00:33:15,880 --> 00:33:18,480 Jeśli przemysł będzie podążał tą drogą, 533 00:33:18,560 --> 00:33:24,720 globalna konsumpcja wody do celów produkcji może spaść aż o 90%, 534 00:33:24,800 --> 00:33:26,920 w zależności od branży. 535 00:33:27,000 --> 00:33:28,480 Nie mamy wyboru. 536 00:33:29,040 --> 00:33:31,520 Musimy zmniejszyć nasz wpływ na środowisko. 537 00:33:31,600 --> 00:33:32,920 Plan B nie istnieje. 538 00:33:33,000 --> 00:33:36,880 Wszyscy muszą być tego świadomi i mieć swój wkład. 539 00:33:38,280 --> 00:33:41,160 TIRUPPUR, INDIE 540 00:33:43,480 --> 00:33:44,960 Branża kosmetyczna 541 00:33:45,040 --> 00:33:48,160 jest jedną z wielu branż wykorzystujących dużo wody. 542 00:33:53,600 --> 00:33:57,560 Na przykład firmy tekstylne, jak te w Indiach, 543 00:33:57,640 --> 00:34:00,160 są poważnymi konsumentami wody 544 00:34:00,640 --> 00:34:04,440 i w znacznym stopniu przyczyniają się do zanieczyszczania kraju 545 00:34:05,120 --> 00:34:09,480 poprzez zatruwanie wód farbami, wybielaczami i innymi chemikaliami. 546 00:34:09,560 --> 00:34:12,720 To przez nie ludzie nie mają wody. 547 00:34:17,160 --> 00:34:19,880 W 2010 roku rząd postanowił, 548 00:34:19,960 --> 00:34:24,440 że farbiarnie i firmy wybielające mogą działać, tylko jeśli oczyszczają wodę, 549 00:34:24,520 --> 00:34:27,000 co groziło utratą 55 000 miejsc pracy. 550 00:34:27,080 --> 00:34:30,040 Właściciel fabryki tekstylnej na południu Indii 551 00:34:30,120 --> 00:34:33,680 podjął się wyzwania i wymyślił ekologiczne rozwiązanie, 552 00:34:33,760 --> 00:34:37,000 dając przykład innym fabrykom w tym regionie. 553 00:34:37,080 --> 00:34:41,520 {\an8}W 2010 roku pojawił się poważny problem związany ze ściekami. 554 00:34:42,120 --> 00:34:46,440 Odprowadzano nieoczyszczone ścieki. Rzeki były zabarwione na różne kolory. 555 00:34:49,320 --> 00:34:52,640 {\an8}Farbiarnie i fabryki chemiczne 556 00:34:52,720 --> 00:34:56,280 {\an8}wpuszczały chemikalia do rzeki Noyyal. 557 00:34:57,640 --> 00:35:00,280 Wejście do rzeki groziło chorobami. 558 00:35:00,360 --> 00:35:04,080 Bólem stóp i nóg 559 00:35:04,600 --> 00:35:07,320 oraz pieczeniem. 560 00:35:10,840 --> 00:35:14,440 Obecnie nie ustajemy w wysiłkach, by modernizować technologie. 561 00:35:17,520 --> 00:35:20,400 Rzeka, która 20 lat temu była zabarwiona, 562 00:35:20,480 --> 00:35:22,800 teraz jest świeża i czysta, 563 00:35:22,880 --> 00:35:25,160 a ścieki nie są do niej odprowadzane. 564 00:35:31,280 --> 00:35:35,720 Woda po procesie barwienia, wybielaniu, po kontakcie z chemikaliami i solami 565 00:35:35,800 --> 00:35:39,400 jest obecnie uzdatniana, a nie wylewana do lokalnych rzek. 566 00:35:40,000 --> 00:35:42,280 Zamiast czerpać wodę z rzek, 567 00:35:42,360 --> 00:35:47,520 firma Rahula ponownie wykorzystuje ponad 90% wody zużytej w czasie produkcji. 568 00:35:48,920 --> 00:35:52,680 Sytuacja jest o wiele lepsza niż pięć lat temu. 569 00:35:54,480 --> 00:35:57,200 Ścieki z naszej fabryki zawierające solankę, 570 00:35:57,280 --> 00:35:59,280 barwniki i sole 571 00:35:59,360 --> 00:36:01,280 są kierowane do fabryki, 572 00:36:01,360 --> 00:36:04,120 gdzie są przechowywane przez około 24 godziny. 573 00:36:04,200 --> 00:36:08,800 Tam są uzdatniane, zmiękczane i przenoszone do membrany. 574 00:36:08,880 --> 00:36:11,760 Stamtąd bierzemy wodę do powtórnego użycia, 575 00:36:11,840 --> 00:36:14,400 a odrzut jest przenoszony do parownika, 576 00:36:14,480 --> 00:36:16,600 gdzie odciągana jest sól. 577 00:36:18,640 --> 00:36:20,400 Woda z membrany 578 00:36:20,480 --> 00:36:23,560 i sól z parownika są używane tutaj. 579 00:36:24,640 --> 00:36:26,560 Powraca 90% wody. 580 00:36:28,000 --> 00:36:29,920 Wszystkie elementy biorą udział. 581 00:36:30,000 --> 00:36:32,080 Chemikalia, farby 582 00:36:32,160 --> 00:36:33,760 i membrany. 583 00:36:33,840 --> 00:36:37,000 Zatem jest to działanie łańcuchowe. 584 00:36:40,160 --> 00:36:43,600 Staramy się, by nasza branża była przyjazna dla środowiska. 585 00:36:44,240 --> 00:36:46,520 To najwyższy czas, 586 00:36:46,600 --> 00:36:49,600 by wszyscy zaczęli tak postępować. 587 00:36:49,680 --> 00:36:52,160 Nie wolno się przed tym uchylać. 588 00:36:57,160 --> 00:37:00,280 ĆENNAJ, INDIE 589 00:37:03,920 --> 00:37:08,000 W innej części Indii problemem było nie zanieczyszczenie, a brak wody. 590 00:37:08,800 --> 00:37:10,400 W 2019 roku 591 00:37:10,480 --> 00:37:14,600 dziesięciomilionowe miasto spotkało coś, co było nie do pomyślenia, 592 00:37:14,680 --> 00:37:17,160 a teraz jest coraz bardziej powszechne. 593 00:37:17,760 --> 00:37:18,960 Dzień Zerowy. 594 00:37:19,040 --> 00:37:21,640 Gdy w mieście kończy się woda pitna. 595 00:37:22,240 --> 00:37:24,680 Każdy myśli tylko o jednym, 596 00:37:25,240 --> 00:37:26,680 o wodzie. 597 00:37:29,600 --> 00:37:33,360 {\an8}W Ćennaj mamy wiele kryzysów wodnych. Rok temu nie było deszczu. 598 00:37:33,440 --> 00:37:37,520 Nie mamy wody gruntowej, a deszczówka nie jest odpowiednio uzdatniana 599 00:37:37,600 --> 00:37:40,600 i nie jest podłączona do wszystkich źródeł wody. 600 00:37:40,680 --> 00:37:41,920 Wiele mieszkań 601 00:37:42,000 --> 00:37:44,600 musi polegać na cysternach z wodą. 602 00:37:46,280 --> 00:37:50,200 Ostatnio mieliśmy pięciodniowy strajk cystern. 603 00:37:50,920 --> 00:37:53,240 Są pozostawieni bez wody. 604 00:37:58,720 --> 00:38:02,880 Codziennie jest gorzej, więc ludzie muszą coś z tym zrobić. 605 00:38:04,920 --> 00:38:07,480 Dziesięć milionów mieszkańców Ćennaj 606 00:38:07,560 --> 00:38:10,520 w obliczu kryzysu rozpaczliwie potrzebuje wody, 607 00:38:11,040 --> 00:38:14,600 oprócz prawie 200 rodzin z tego budynku. 608 00:38:15,680 --> 00:38:19,680 Jak to się stało, że nie muszą oni kupować drogiej wody z cystern? 609 00:38:20,320 --> 00:38:21,160 Pomysłowość. 610 00:38:21,240 --> 00:38:23,960 Jako nastolatka nie myślałam o tym za wiele, 611 00:38:24,040 --> 00:38:25,040 ale jako matka 612 00:38:25,120 --> 00:38:28,840 chcę zapewnić mojemu dziecku tak ważne rzeczy jak czysta woda. 613 00:38:29,720 --> 00:38:35,280 Od drzwi do drzwi tłumaczyliśmy, po co zbierać deszczówkę i jak to robić. 614 00:38:35,360 --> 00:38:38,320 Teraz wszyscy są świadomi i to robią. 615 00:38:45,040 --> 00:38:47,560 Zobowiązaliśmy się, 616 00:38:47,640 --> 00:38:50,760 {\an8}że nie kupimy więcej ani kropli wody. 617 00:38:52,200 --> 00:38:54,840 Postanowiliśmy zmodernizować 618 00:38:54,920 --> 00:38:56,880 naszą oczyszczalnię ścieków 619 00:38:56,960 --> 00:38:59,800 i oczyszczalnię wody, 620 00:38:59,880 --> 00:39:02,840 a także system poboru deszczówki. 621 00:39:06,880 --> 00:39:10,400 Woda przechodzi przez rowy do zbierania deszczówki 622 00:39:10,480 --> 00:39:14,040 i jest kierowana do studni, więc korzystamy z wody 623 00:39:14,120 --> 00:39:16,600 z naszego własnego kompleksu. 624 00:39:18,800 --> 00:39:20,600 Te wszystkie modernizacje 625 00:39:21,080 --> 00:39:23,320 przyniosły fantastyczne rezultaty. 626 00:39:31,920 --> 00:39:35,720 Za mną widać piękny, ogromny, zielony ogród. 627 00:39:36,240 --> 00:39:42,200 Można się zastanawiać, skąd bierzemy wodę na utrzymanie tej roślinności. 628 00:39:42,280 --> 00:39:45,320 To nie jest woda gruntowa. 629 00:39:45,400 --> 00:39:50,160 To woda z oczyszczalni ścieków. 630 00:39:50,240 --> 00:39:52,240 I wszystko jest bujne i zielone. 631 00:39:55,440 --> 00:39:59,160 Z okna widzę pobliskie społeczności mieszkańców. 632 00:40:00,000 --> 00:40:05,320 Zastanawiam się, czy mają taki system uzdatniania wody, jak my. 633 00:40:05,400 --> 00:40:08,520 To rozwiązałoby wszelkie problemy z kryzysem wodnym. 634 00:40:10,440 --> 00:40:15,320 Każda kropla wody jest niezwykle cenna i nie pozwolimy jej się zmarnować. 635 00:40:16,080 --> 00:40:17,680 Wszyscy na tym korzystają. 636 00:40:20,760 --> 00:40:23,440 Zajęcie się wodą na poziomie lokalnym, 637 00:40:23,520 --> 00:40:26,080 czyli zmiana systemowa, nie technologiczna, 638 00:40:26,160 --> 00:40:29,840 redukuje koszty inwestycyjne i ułatwia powtórne wykorzystanie wody. 639 00:40:29,920 --> 00:40:32,400 {\an8}Wracam do problemu niedoboru wody. 640 00:40:32,480 --> 00:40:34,440 {\an8}Ponowne jej wykorzystanie 641 00:40:34,520 --> 00:40:38,920 {\an8}to jeden z najefektywniejszych sposobów na poradzenie sobie z problemem. 642 00:40:39,000 --> 00:40:40,720 {\an8}Coraz więcej regionów 643 00:40:40,800 --> 00:40:45,760 decyduje się na ponowne wykorzystanie i pełen recykling wody. 644 00:40:46,840 --> 00:40:50,520 W Kalifornii widzieliśmy ochronę zasobów wodnych w mieście. 645 00:40:51,320 --> 00:40:57,560 W Indiach mieszkańcy budynku w Ćennaj sami postarali się zaopatrzyć w wodę. 646 00:40:58,360 --> 00:41:01,160 Ale czy można dokonać jeszcze większej redukcji? 647 00:41:01,760 --> 00:41:02,880 Oczywiście, że tak. 648 00:41:04,560 --> 00:41:06,920 LEEUWARDEN, HOLANDIA 649 00:41:07,000 --> 00:41:08,560 Tutaj, w Holandii, 650 00:41:08,640 --> 00:41:11,320 {\an8}grupa pod nazwą The Dutch Water Alliance 651 00:41:11,400 --> 00:41:13,800 {\an8}wprowadziła nowatorską technologię 652 00:41:13,880 --> 00:41:17,920 {\an8}umożliwiającą odzyskiwanie wody w naszych własnych domach. 653 00:41:21,120 --> 00:41:22,640 {\an8}W przemyśle 654 00:41:22,720 --> 00:41:25,520 {\an8}wprowadza się środki redukujące zużycie wody. 655 00:41:25,600 --> 00:41:26,960 {\an8}To widać w rolnictwie. 656 00:41:27,040 --> 00:41:29,920 {\an8}Teraz to zależy od nas i konsumentów. 657 00:41:30,000 --> 00:41:32,800 {\an8}Marnujemy bardzo dużo wody, a to łatwe, 658 00:41:32,880 --> 00:41:35,280 {\an8}bo mamy źródła wody w domach. 659 00:41:37,120 --> 00:41:41,040 Hydraloop to system odzyskiwania szarej wody w mieszkaniach. 660 00:41:41,120 --> 00:41:44,200 Recyklinguje wodę z kąpieli i z pralek. 661 00:41:44,280 --> 00:41:46,400 Oczyszcza ją do ponownego użycia 662 00:41:46,480 --> 00:41:49,360 do spłukiwania toalet, prania, ogrodu czy basenu. 663 00:41:52,400 --> 00:41:56,320 Stworzyliśmy nowy, innowacyjny sposób oczyszczania wody. 664 00:41:56,400 --> 00:42:00,200 Połączyliśmy sześć technik w jedną. 665 00:42:00,280 --> 00:42:03,160 To bardzo proste techniki i razem 666 00:42:03,240 --> 00:42:06,400 uzdatniają wodę tak, że jest ona czysta, bezpieczna 667 00:42:06,480 --> 00:42:09,400 i odpowiada najwyższym międzynarodowym standardom, 668 00:42:09,480 --> 00:42:11,200 więc może być ponownie użyta. 669 00:42:14,400 --> 00:42:18,040 {\an8}W ciągu miesiąca oszczędzamy prawie 3000 litrów wody. 670 00:42:18,920 --> 00:42:21,040 {\an8}To naprawdę sporo. 671 00:42:21,800 --> 00:42:25,360 {\an8}Rocznie oszczędzamy około 30 000 litrów. 672 00:42:26,320 --> 00:42:28,040 Naszą ideą jest, by za 20 lat 673 00:42:28,120 --> 00:42:31,680 nie budowano już domów bez systemów odzyskiwania wody. 674 00:42:31,760 --> 00:42:34,040 {\an8}Jeśli się nie zacznie… 675 00:42:35,200 --> 00:42:38,720 {\an8}żyć ekologicznie, czego elementem jest dbałość o wodę, 676 00:42:39,320 --> 00:42:42,040 {\an8}dojdzie w końcu do ogólnoświatowej katastrofy. 677 00:42:43,240 --> 00:42:46,800 Za dziesięć lat na naszej planecie będzie 8,5 miliarda ludzi. 678 00:42:46,880 --> 00:42:51,240 Jeśli choć 5% z nich będzie odzyskiwać wodę w domu, 679 00:42:51,320 --> 00:42:55,560 to zatrzyma wzrost poboru wody na planecie. 680 00:42:55,640 --> 00:42:58,880 Taka siła tkwi w domowym odzyskiwaniu wody. 681 00:43:10,280 --> 00:43:12,680 Wiele innowacji w filtrowaniu wody 682 00:43:12,760 --> 00:43:15,400 opracowano z dala 683 00:43:15,480 --> 00:43:18,320 od błękitnej planety, którą chcemy ocalić. 684 00:43:23,880 --> 00:43:27,280 Dostarczenie wody na stację kosmiczną jest kosztowne. 685 00:43:27,360 --> 00:43:30,760 To dziesiątki tysięcy dolarów za litr. 686 00:43:34,320 --> 00:43:36,800 Odzyskiwanie wody to część programu NASA. 687 00:43:36,880 --> 00:43:41,680 Na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej jedyne źródło wody to recyklingowany mocz 688 00:43:42,240 --> 00:43:43,920 i recyklingowane skropliny, 689 00:43:44,000 --> 00:43:47,400 czyli woda z oddechu generowana w trakcie jedzenia. 690 00:43:49,120 --> 00:43:54,160 Opracowaliśmy technologie, które naśladują funkcje jelita cienkiego. 691 00:43:54,240 --> 00:43:55,840 Sprawdzamy, jak to działa 692 00:43:55,920 --> 00:43:59,440 i na czym polega zdolność regeneracji jelita cienkiego. 693 00:43:59,520 --> 00:44:02,160 W laboratorium dzięki inżynierii genetycznej 694 00:44:02,240 --> 00:44:06,240 i wielu innym technikom podłączamy je do membran, 695 00:44:06,320 --> 00:44:07,760 aby odzyskać wodę. 696 00:44:11,600 --> 00:44:14,960 Uzyskuje się filiżankę wodę i niczego więcej nie trzeba. 697 00:44:15,040 --> 00:44:17,960 Można ją w kółko recyklingować. 698 00:44:24,920 --> 00:44:27,880 To naprawdę inspirujące widzieć tych innowatorów, 699 00:44:27,960 --> 00:44:30,160 często z ograniczonymi zasobami, 700 00:44:30,240 --> 00:44:34,560 jak ratują swoje społeczności, pomagając powstrzymać falę kryzysu wodnego. 701 00:44:35,240 --> 00:44:38,720 Ale nie możemy tak po prostu pozostawić rozwiązań ekspertom, 702 00:44:39,280 --> 00:44:41,920 inżynierom, wizjonerom innowacji. 703 00:44:42,000 --> 00:44:44,400 Wszyscy jesteśmy za to odpowiedzialni 704 00:44:44,480 --> 00:44:48,320 i musimy działać natychmiast, tworząc wspaniały błękitny świat. 705 00:44:48,880 --> 00:44:52,000 {\an8}Jeśli poszukamy sygnałów i przykładów, 706 00:44:52,080 --> 00:44:55,040 {\an8}gdzie to już się dzieje, i to z powodzeniem, 707 00:44:55,120 --> 00:44:56,440 {\an8}to nas zdopinguje. 708 00:44:56,520 --> 00:45:00,440 {\an8}Wtedy pozostanie kwestia adaptacji i przyspieszenia tego procesu. 709 00:45:00,520 --> 00:45:03,840 Musimy zacząć myśleć inaczej 710 00:45:03,920 --> 00:45:07,280 i korzystać z nowych pomysłów. To zadanie każdego z nas. 711 00:45:12,040 --> 00:45:14,240 Dla niektórych działaniem będzie 712 00:45:14,320 --> 00:45:17,680 skłanianie lokalnych zakładów do postępowego podejścia 713 00:45:17,760 --> 00:45:19,960 do wody i instalacji sanitarnych. 714 00:45:20,680 --> 00:45:24,320 Dla innych – sięgnięcie po własne talenty. 715 00:45:26,400 --> 00:45:27,640 Zapytaj siebie, 716 00:45:27,720 --> 00:45:31,360 co możesz zrobić, by stać się częścią tego procesu. 717 00:45:32,440 --> 00:45:34,360 Odpowiedzi są wokół nas. 718 00:45:35,240 --> 00:45:37,960 Możemy uważniej korzystać z wody własnej, 719 00:45:38,040 --> 00:45:40,120 rodziny i przyjaciół. 720 00:45:41,040 --> 00:45:45,120 Możemy śledzić nowe technologie, jak te oglądane przed chwilą, 721 00:45:45,200 --> 00:45:48,920 i stosować je w domach, miejscach pracy, w naszej społeczności. 722 00:45:49,840 --> 00:45:53,320 Możemy wspierać firmy wiodące prym w zarządzaniu wodą. 723 00:45:53,400 --> 00:45:55,880 Możemy też zachęcać bliskie nam marki 724 00:45:55,960 --> 00:45:58,600 do ponownej analizy swej polityki wodnej. 725 00:45:58,680 --> 00:46:02,320 Możemy naciskać na lokalne, regionalne i krajowe władze, 726 00:46:02,400 --> 00:46:03,880 by podejmowały działania. 727 00:46:03,960 --> 00:46:08,320 Listy, maile, petycje, kampanie w mediach społecznościowych. 728 00:46:08,400 --> 00:46:11,440 To może dać natychmiastową i długotrwałą zmianę. 729 00:46:11,520 --> 00:46:14,320 Ten problem można rozwiązać, prawda? 730 00:46:14,400 --> 00:46:16,480 Znamy odpowiedzi. 731 00:46:16,960 --> 00:46:19,480 Sprawdziliśmy je. Widzieliśmy je. 732 00:46:19,560 --> 00:46:21,280 Wiemy, że się da. 733 00:46:21,360 --> 00:46:25,480 To kwestia zestawienia modeli biznesowych, połączenia elementów, 734 00:46:25,560 --> 00:46:30,000 skłonienia władz do wprowadzenia regulacji wspierających odzyskiwanie wody. 735 00:46:30,080 --> 00:46:33,600 Technologia nie stoi na drodze rozwiązania kryzysu wodnego. 736 00:46:33,680 --> 00:46:37,400 {\an8}Wszystko zależy od finansów i polityki. 737 00:46:37,920 --> 00:46:40,560 Banki kontrolują dwie trzecie światowych pieniędzy. 738 00:46:40,640 --> 00:46:44,920 Gdyby postawiły warunek każdemu pożyczkobiorcy, 739 00:46:45,440 --> 00:46:48,600 {\an8}że na końcu zwyciężyć ma woda… 740 00:46:49,080 --> 00:46:51,560 {\an8}Cóż to byłaby za fantastyczna szansa. 741 00:46:52,080 --> 00:46:54,680 Jedno proste zdanie 742 00:46:55,240 --> 00:46:59,440 na temat wody brzmi: „Żądajcie więcej, żądajcie lepiej”. 743 00:46:59,920 --> 00:47:00,760 Da się. 744 00:47:01,240 --> 00:47:03,320 Potrzeba silnego przywództwa, 745 00:47:03,400 --> 00:47:08,280 by podejmować decyzje w niezgłębionych dotąd obszarach. 746 00:47:08,360 --> 00:47:10,680 Wiemy, że to dobra droga. 747 00:47:10,760 --> 00:47:14,440 Dobra dla naszego społeczeństwa i dla środowiska. 748 00:47:14,520 --> 00:47:17,640 Dobra dla przyszłości całej ludzkości. 749 00:47:26,080 --> 00:47:28,680 Dla niektórych działanie może przyjąć formę 750 00:47:28,760 --> 00:47:31,560 zrozumienia, jak niezwykle cenna jest woda, 751 00:47:31,640 --> 00:47:35,160 i gotowości płacenia za nią ceny, 752 00:47:35,680 --> 00:47:38,280 nawet tam, gdzie jest jej pod dostatkiem. 753 00:47:39,760 --> 00:47:44,240 Tak jak zmiany klimatyczne zaktywizowały zwykłych obywateli na całym świecie, 754 00:47:44,320 --> 00:47:48,040 tak kryzys wodny wymaga wielkiej mobilizacji ludzi, 755 00:47:48,120 --> 00:47:50,960 którzy naprawdę dbają o naszą wspólną przyszłość. 756 00:47:51,520 --> 00:47:54,480 Tworzymy ruch 757 00:47:54,560 --> 00:47:58,400 przedstawicieli młodego pokolenia, którzy nie będą tolerować tego, 758 00:47:58,480 --> 00:48:00,280 jak obecnie postępujemy. 759 00:48:01,560 --> 00:48:03,560 Każdy pozytywny krok, 760 00:48:03,640 --> 00:48:06,280 każda wdrożona innowacja, 761 00:48:06,360 --> 00:48:09,120 każda postępowa inicjatywa 762 00:48:09,200 --> 00:48:12,800 coraz bardziej oddalają nas 763 00:48:12,880 --> 00:48:14,120 od katastrofy. 764 00:48:14,920 --> 00:48:18,400 To może i musi się zdarzyć w czasie naszego życia, 765 00:48:18,480 --> 00:48:21,680 inaczej nasze dzieci będą żyły w całkiem innym świecie. 766 00:48:21,760 --> 00:48:24,080 Chcemy zobaczyć zaangażowanie władz 767 00:48:24,160 --> 00:48:27,640 w finansowanie i wspieranie systemu kanalizacji, 768 00:48:27,720 --> 00:48:29,680 tak by był dostępny dla każdego. 769 00:48:30,160 --> 00:48:33,880 Wyobrażamy sobie dzień, kiedy każdy ma dostęp do czystej wody. 770 00:48:33,960 --> 00:48:35,720 Tak będzie za naszego życia. 771 00:48:35,800 --> 00:48:39,400 Jesteśmy na skraju załamania, ale jeszcze się trzymamy. 772 00:48:40,280 --> 00:48:42,640 Jeśli się zjednoczymy, coś się zmieni. 773 00:48:42,720 --> 00:48:45,800 Ludzie na całym świecie robiący te niesamowite rzeczy 774 00:48:45,880 --> 00:48:48,160 są inspiracją, bo zaczynamy myśleć, 775 00:48:48,240 --> 00:48:49,800 że możemy coś zmienić. 776 00:48:49,880 --> 00:48:52,360 Mamy szczęście, że możemy temu zaradzić. 777 00:48:52,440 --> 00:48:56,480 Za sto lat ludzie będą marzyć o takim problemie. 778 00:50:40,920 --> 00:50:44,040 Napisy: Dorota Nowakówna