1
00:00:07,716 --> 00:00:09,336
Ik las ooit in een script:

2
00:00:09,426 --> 00:00:12,796
'Als ik me niets herinner,
heb ik dan ooit bestaan?'

3
00:00:13,054 --> 00:00:14,564
Dat is me altijd bijgebleven.

4
00:00:21,229 --> 00:00:23,479
Onze herinneringen
horen voor altijd te zijn.

5
00:00:25,525 --> 00:00:28,145
Ze vormen ons
en maken ons tot wie we zijn.

6
00:00:32,115 --> 00:00:33,945
Goed schot, jongen.

7
00:00:34,325 --> 00:00:35,575
Het idee dat ik me...

8
00:00:36,161 --> 00:00:39,041
...mijn leven niet meer zou herinneren...

9
00:00:39,122 --> 00:00:42,502
...of mijn vrouw en kinderen.

10
00:00:43,168 --> 00:00:45,958
Dat is mijn grootste angst.

11
00:00:49,299 --> 00:00:54,219
Onlangs ontving ik nieuws waardoor ik
daar nog meer aan moest denken.

12
00:00:57,515 --> 00:01:00,515
Toen ik begon met mijn onderzoek
hoe ik langer gezonder kan leven...

13
00:01:01,519 --> 00:01:03,479
...werd ik overal op onderzocht...

14
00:01:04,272 --> 00:01:07,362
Hoe gaat het?
-...door levensduur-deskundige dr Attia.

15
00:01:08,610 --> 00:01:10,150
Hoe gaat het vandaag?
-Goed.

16
00:01:10,779 --> 00:01:14,239
Je hebt het ultieme
fysieke onderzoek gekregen.

17
00:01:14,407 --> 00:01:16,407
Je hebt alle bloedonderzoeken gehad...

18
00:01:16,576 --> 00:01:20,206
...en ik heb alle genen
in je lichaam uitvoerig bestudeerd.

19
00:01:20,663 --> 00:01:23,713
Over het algemeen
waren je resultaten fantastisch.

20
00:01:24,000 --> 00:01:29,210
Als ik naar je kijk, is het duidelijk
dat je heel goed voor jezelf zorgt.

21
00:01:29,798 --> 00:01:32,628
We vonden echter toch wat dingen
die ons zorgen baren.

22
00:01:34,594 --> 00:01:41,394
Sommige DNA-testen
waren gericht op het ApoE-gen.

23
00:01:41,851 --> 00:01:48,271
Je hebt een zeldzame combinatie.
Je hebt twee kopieën van het gen ApoE4...

24
00:01:48,733 --> 00:01:51,283
...een set van je moeder
en een set van je vader.

25
00:01:52,028 --> 00:01:53,318
Wat houdt dat precies in?

26
00:01:53,404 --> 00:01:57,664
Dat je een verhoogde kans hebt
op de ziekte van Alzheimer.

27
00:02:01,621 --> 00:02:02,791
Hoeveel hoger?

28
00:02:03,748 --> 00:02:06,578
Waarschijnlijk acht tot tien keer hoger...

29
00:02:06,835 --> 00:02:09,455
...vergeleken met iemand
uit de gewone bevolking.

30
00:02:16,136 --> 00:02:20,926
Je denkt dat je het eeuwige leven hebt,
vooral als je jong bent.

31
00:02:21,099 --> 00:02:25,559
Als je dan te horen krijgt
dat hieraan kunt overlijden...

32
00:02:25,645 --> 00:02:29,105
...dan is dat wel even slikken.

33
00:02:32,944 --> 00:02:36,284
Het is lastig
om het je voor te stellen, maar...

34
00:02:37,824 --> 00:02:41,914
...ik ben van mening
dat als we alles doen wat we kunnen...

35
00:02:42,203 --> 00:02:45,963
...we je risico kunnen verlagen.

36
00:02:47,542 --> 00:02:52,052
Je zult me nu niet geloven,
maar mettertijd wel.

37
00:02:52,547 --> 00:02:55,047
Dit gen is waarschijnlijk een zegen.

38
00:02:55,175 --> 00:02:57,255
Vanwege de motivatie die het me geeft...

39
00:02:57,385 --> 00:03:01,965
Dit motiveert je
om vandaag stappen te ondernemen...

40
00:03:02,056 --> 00:03:04,386
...waar de meeste mensen
niet aan denken...

41
00:03:04,517 --> 00:03:07,347
...tot ze in de vijftig of zestig zijn.

42
00:03:10,398 --> 00:03:15,108
Ik heb het grootste deel van mijn leven
heel veel aandacht besteed...

43
00:03:15,236 --> 00:03:16,856
...aan mijn gezondheid en welzijn...

44
00:03:17,071 --> 00:03:21,871
...en hoe ik sterker en gezonder
kan worden.

45
00:03:22,785 --> 00:03:26,115
Ik heb echter nooit aandacht besteed
aan de gezondheid van mijn hersens.

46
00:03:29,167 --> 00:03:31,127
Dit nieuws verandert de zaak.

47
00:03:39,219 --> 00:03:44,809
Met dit onderzoek testen we de functie
van de frontale kwab en planning.

48
00:03:44,891 --> 00:03:47,061
Kijk wat ik doe en doe me daarna na.

49
00:03:47,268 --> 00:03:48,768
Oké? Hier komt-ie.

50
00:03:49,145 --> 00:03:52,935
Daarom heb ik een afspraak
met de vermaarde neurologe dr Sharon Sha.

51
00:03:55,860 --> 00:03:57,070
Wacht even.

52
00:03:57,362 --> 00:03:59,322
Was dat... Ik wil het nog eens zien.

53
00:04:03,034 --> 00:04:06,044
Ik wil, zoals iedereen, mijn geheugen...

54
00:04:06,120 --> 00:04:10,000
...zo lang mogelijk behouden
en niet in een hoekje zitten...

55
00:04:10,124 --> 00:04:12,464
...niet in staat om te functioneren.

56
00:04:12,710 --> 00:04:15,170
Je bent kerngezond...

57
00:04:15,338 --> 00:04:18,878
...maar na ons dertigste
gaan onze hersens achteruit.

58
00:04:19,008 --> 00:04:22,928
De piek is tijdens ons jeugd
of als we twintigers zijn.

59
00:04:23,137 --> 00:04:26,887
We moeten onze hersens
dus zo gezond mogelijk houden.

60
00:04:27,183 --> 00:04:31,103
En niet pas als we 60 zijn.

61
00:04:31,437 --> 00:04:33,267
De ziekte van Alzheimer en zo...

62
00:04:33,356 --> 00:04:36,986
...ontwikkelen zich 15 tot 20 jaar
voor we geheugenverlies krijgen.

63
00:04:37,485 --> 00:04:39,395
Ik eet goed. Ik sport veel.

64
00:04:39,862 --> 00:04:44,332
Wat kan ik nog meer doen
om mijn hersens gezond te houden?

65
00:04:44,534 --> 00:04:47,004
Je neemt de tijd om je lichaam
gezond te houden.

66
00:04:48,204 --> 00:04:49,964
Dat geldt ook voor je hersens.

67
00:04:50,081 --> 00:04:54,461
Nieuwe uitdagingen kunnen
neuronale connecties stimuleren...

68
00:04:54,669 --> 00:04:57,459
...om de 'neurale plasticiteit'
te verspreiden.

69
00:04:57,630 --> 00:05:00,550
Dat kan de cognitieve functie
echt verbeteren.

70
00:05:01,009 --> 00:05:03,339
We geven je iets nieuws.

71
00:05:03,469 --> 00:05:06,389
We geven je een echte uitdaging
voor je hersens.

72
00:05:15,440 --> 00:05:20,280
Om zijn herinneringen te beschermen
wil ik dat Chris zijn leven onderbreekt...

73
00:05:22,113 --> 00:05:27,793
...een pauze neemt van technologie
en naar de wildernis gaat.

74
00:05:31,289 --> 00:05:32,789
Spectaculair, hè?

75
00:05:34,000 --> 00:05:36,790
Neem daar een mentale foto van.

76
00:05:40,465 --> 00:05:44,135
Zonder enige afleiding,
geen telefoon, geen gps...

77
00:05:44,385 --> 00:05:47,755
...dompelt Chris zich onder
in zijn omgeving...

78
00:05:49,807 --> 00:05:54,597
...en moet hij de weg zien te vinden
door enkel zijn hersens te gebruiken.

79
00:05:59,192 --> 00:06:01,902
Je kunt hier zo makkelijk verdwalen.

80
00:06:02,236 --> 00:06:04,236
Gelukkig ben jij er. Ik heb geen idee.

81
00:06:04,822 --> 00:06:05,872
Ik ben al verloren.

82
00:06:08,910 --> 00:06:13,040
Omdat sociaal contact essentieel is
voor de cognitieve functie...

83
00:06:13,539 --> 00:06:16,669
...gaat zijn vriend, de kunstenaar
Otis Hope Carey, met hem mee.

84
00:06:18,920 --> 00:06:22,470
Aan de voet van die waterval
lijkt me een goede plek om te kamperen.

85
00:06:22,715 --> 00:06:24,175
Een goed herkenningspunt.

86
00:06:28,679 --> 00:06:30,599
Dan eindigen we daar onze trektocht.

87
00:06:30,765 --> 00:06:32,345
Daarzo?
-Ja.

88
00:06:32,600 --> 00:06:34,520
Hoe komen we daar?

89
00:06:35,520 --> 00:06:38,270
Zie deze uitdaging
als een bootcamp voor het brein.

90
00:06:38,398 --> 00:06:42,398
Een manier voor Chris om zijn brein
een leven lang gezond te houden.

91
00:07:20,690 --> 00:07:24,860
AFLEVERING VIJF
GEHEUGEN

92
00:07:26,946 --> 00:07:30,236
DUNGHUTTI-, ANAIWAN-
EN GUMBAYNGGIRR-LAND

93
00:07:30,450 --> 00:07:32,330
AUSTRALIË

94
00:07:32,869 --> 00:07:35,119
ABORIGINALS
EN STRAAT TORRES-EILANDERS...

95
00:07:35,204 --> 00:07:37,374
...WORDEN GEWAARSCHUWD
DAT HET PROGRAMMA...

96
00:07:37,457 --> 00:07:40,957
...BEELDEN, STEMMEN EN VIDEO'S
BEVAT VAN EEN OVERLEDEN PERSOON

97
00:07:45,381 --> 00:07:49,761
Ik verwelkom jullie
in het Dunghutti-land, Anwaiwan-land...

98
00:07:49,844 --> 00:07:51,184
...en Gumbaynggirr-land.

99
00:07:51,762 --> 00:07:54,272
Het gezamenlijke land
van de drie stammen.

100
00:08:02,690 --> 00:08:05,400
Dit is het land van de voorouders
van mijn vriend Otis.

101
00:08:07,028 --> 00:08:10,238
We dromen er al jarenlang van
om dit gebied te verkennen.

102
00:08:12,033 --> 00:08:14,953
Dus toen Sharon een avontuur
in de wildernis voorstelde...

103
00:08:15,786 --> 00:08:17,706
...wist ik dat dit
de perfecte locatie zou zijn.

104
00:08:21,250 --> 00:08:24,500
Wat deze plek in het bijzonder
geschikt maakt voor onze reis...

105
00:08:25,171 --> 00:08:29,881
...is dat hier het landschap
en het geheugen met elkaar zijn verweven.

106
00:08:31,135 --> 00:08:35,255
Lichaam, geest en ziel.

107
00:08:40,186 --> 00:08:41,516
Ik ben Otis Hope Carey.

108
00:08:41,604 --> 00:08:44,904
Ik kom van de Gumbaynggirr-natie
en van de Bundjalung-natie.

109
00:08:48,736 --> 00:08:52,776
Inheemse volkeren leven al meer
dan zestigduizend jaar in Australië.

110
00:08:52,865 --> 00:08:56,785
Onze band met Moeder Aarde
is dus heel erg oud.

111
00:09:01,249 --> 00:09:05,749
In de cultuur van de Eerste Naties geloven
we dat herinneringen leven in de rotsen...

112
00:09:05,878 --> 00:09:09,628
...het water, de wind en de lucht.

113
00:09:11,759 --> 00:09:17,349
Dus als we goed luisteren,
horen we onze voorouders tegen ons praten.

114
00:09:21,894 --> 00:09:23,944
We hopen dat op jullie reis...

115
00:09:24,230 --> 00:09:27,400
...jullie zullen luisteren
als ons land tegen jullie praat.

116
00:09:27,817 --> 00:09:32,357
Luister naar de geluiden van deze wereld
met je eigen oren en niet van een ander.

117
00:09:33,698 --> 00:09:39,248
Zie deze wereld met je eigen ogen
en niet met die van een ander.

118
00:09:40,788 --> 00:09:44,078
Terwijl de leiders toestemming geven
dat we over hun land mogen...

119
00:09:44,166 --> 00:09:45,496
...zegt één van hen:

120
00:09:45,710 --> 00:09:47,040
'Luister met je eigen oren...

121
00:09:50,423 --> 00:09:52,093
...en kijk met je eigen ogen.

122
00:09:53,634 --> 00:09:55,344
Blijf trouw aan jezelf.'

123
00:09:57,722 --> 00:10:02,942
Dat raakte een gevoelige snaar
en het raakte me...

124
00:10:03,811 --> 00:10:05,731
...heel diep vanbinnen. Heel mooi.

125
00:10:08,357 --> 00:10:14,277
Chris en Otis moeten twee dagen lang
duizenden hectaren wildernis navigeren.

126
00:10:15,615 --> 00:10:21,035
Dit is ons beginpunt
en vanuit daar gaan we die kant op.

127
00:10:22,121 --> 00:10:24,791
Maar de mentale uitdaging is al begonnen.

128
00:10:25,291 --> 00:10:28,131
Ze moeten hun route uitstippelen
en vanbuiten leren.

129
00:10:28,753 --> 00:10:30,803
Daarna komen we bij deze heuvelrug.

130
00:10:33,799 --> 00:10:38,009
Ze trekken eerst naar het noorden
door het open land en bossen.

131
00:10:39,138 --> 00:10:43,268
Na de waterval komen we bij deze kreek.
Welke kant moeten we dan op?

132
00:10:44,226 --> 00:10:46,306
Bij dit riviertje
veranderen we van richting.

133
00:10:46,479 --> 00:10:48,109
Dan moeten we stroomafwaarts.

134
00:10:49,607 --> 00:10:53,607
Ze moeten een rivier
met een aantal watervallen vinden...

135
00:10:54,153 --> 00:10:57,953
...die ze naar een plek leidt
waar ze 's nachts kunnen kamperen.

136
00:10:58,699 --> 00:11:03,699
Op de tweede dag gaan we
vanuit ons kamp naar het noorden.

137
00:11:03,829 --> 00:11:05,459
Jij hebt toch een foto?

138
00:11:05,539 --> 00:11:08,629
Loopt daar een pad of moeten we...
-Dat moeten we zelf maken.

139
00:11:09,877 --> 00:11:13,547
Ten slotte komen ze, na een steile klim,
aan op hun bestemming.

140
00:11:14,465 --> 00:11:15,835
Wrights Lookout.

141
00:11:17,093 --> 00:11:19,643
De route is dus bos, heuvelrug, waterval.

142
00:11:19,720 --> 00:11:21,510
Bos, heuvelrug, waterval.

143
00:11:21,597 --> 00:11:24,227
Na de waterval klimmen we
na het open land.

144
00:11:27,311 --> 00:11:29,191
We gaan vast en zeker verdwalen.

145
00:11:31,148 --> 00:11:32,648
Blij dat je er bent.

146
00:11:35,486 --> 00:11:39,486
Voordat Chris en Otis vertrekken,
is er echter nog één ding.

147
00:11:40,408 --> 00:11:41,488
Geef me jullie telefoons.

148
00:11:42,576 --> 00:11:43,576
Alsjeblieft.

149
00:11:44,662 --> 00:11:47,542
Bedankt. Is dat alles?

150
00:11:51,210 --> 00:11:53,130
Ja, dat zijn ze.
-Dat is alles.

151
00:11:53,587 --> 00:11:56,087
Ik heb er nog eentje. Deze.

152
00:11:58,134 --> 00:11:59,594
Wie vindt dit moeilijker?

153
00:12:00,219 --> 00:12:04,099
Otis, waarschijnlijk.
Hij gebruikt zijn telefoon vaak, dus...

154
00:12:05,433 --> 00:12:07,233
...hij zal het zwaar krijgen, of niet?

155
00:12:07,393 --> 00:12:08,563
Succes.

156
00:12:27,371 --> 00:12:28,661
Het gaat regenen.

157
00:12:35,588 --> 00:12:37,418
Gaan we de goede kant op?

158
00:12:39,091 --> 00:12:41,721
Blijf doorlopen.
Dat doe je toch als je verdwaald bent?

159
00:12:53,147 --> 00:12:56,477
Het is iets lastiger
nu de zon helemaal is verdwenen.

160
00:12:58,068 --> 00:13:01,198
Als we om ons heen kijken,
waar is het dan het lichtst?

161
00:13:01,363 --> 00:13:02,493
Daar.

162
00:13:02,907 --> 00:13:06,287
Het is de zon of een ruimteschip.
Ik denk de zon.

163
00:13:07,244 --> 00:13:09,754
Dus noordwest, we moeten die kant op.

164
00:13:10,289 --> 00:13:11,289
Volgens mij ook.

165
00:13:12,249 --> 00:13:13,289
Kom op, maat.

166
00:13:17,588 --> 00:13:20,968
Ik heb een heel specifieke reden
waarom ik Chris en Otis...

167
00:13:21,050 --> 00:13:24,090
...in de wildernis heb gedropt
zonder navigatiemiddelen.

168
00:13:25,137 --> 00:13:26,347
Wat denk je?

169
00:13:26,430 --> 00:13:28,890
Is dat de ravijn? Zo te zien wel.

170
00:13:29,642 --> 00:13:30,892
We moeten daarheen.

171
00:13:34,939 --> 00:13:37,859
De weg proberen te vinden...

172
00:13:37,942 --> 00:13:41,572
...is een van de meest complexe taken
voor onze hersens.

173
00:13:42,363 --> 00:13:47,543
De heuvelrug op, het water volgen,
stroom, waterval, linksaf.

174
00:13:47,660 --> 00:13:48,740
We gaan goed.

175
00:13:48,869 --> 00:13:52,329
Het vertrouwt op een deel van de hersens
belangrijk voor de verwerking...

176
00:13:52,456 --> 00:13:53,536
...van onze omgeving.

177
00:13:53,707 --> 00:13:57,127
De hippocampus.
Het geheugencentrum van ons brein.

178
00:13:59,046 --> 00:14:02,836
De hippocampus is een gebiedje
in de vorm van een zeepaardje...

179
00:14:04,260 --> 00:14:08,060
...dat aanwezig is
in de linker- en rechterhersenhelft.

180
00:14:08,848 --> 00:14:12,388
Zie het als een kaart waarop
onze herinneringen staan...

181
00:14:12,518 --> 00:14:13,638
...en hoe we erbij kunnen.

182
00:14:15,646 --> 00:14:20,066
Als we ouder worden, krimpt de hippocampus
en het is een van de eerste gebieden...

183
00:14:20,192 --> 00:14:22,532
...die worden geraakt
door ziektes zoals Alzheimer.

184
00:14:24,655 --> 00:14:27,615
Als we hem echter stimuleren
met activiteiten zoals navigatie...

185
00:14:27,825 --> 00:14:32,035
...wordt hij groter en gezonder als er
nieuwe verbindingen worden gemaakt...

186
00:14:32,121 --> 00:14:34,001
...en meer hersencellen toegevoegd.

187
00:14:35,040 --> 00:14:38,210
Wetenschappers denken
dat we met een sterke hippocampus...

188
00:14:38,460 --> 00:14:42,510
...beter bestand zijn tegen cognitief
verlies dat gepaard gaat met ouder worden.

189
00:14:47,261 --> 00:14:49,811
Zelf de weg vinden
zonder te vertrouwen op gps...

190
00:14:49,889 --> 00:14:53,139
...is iets wat Chris makkelijk
kan opnemen in zijn dagelijkse routine.

191
00:14:53,559 --> 00:14:56,099
Een simpele en effectieve manier
om zijn brein actief te houden...

192
00:14:56,770 --> 00:14:59,770
...waardoor deze sterk
en veerkrachtig blijft.

193
00:15:00,774 --> 00:15:02,824
Het is vast bijna twaalf uur.

194
00:15:03,068 --> 00:15:04,238
Dat denk ik ook.

195
00:15:04,987 --> 00:15:07,737
Noord, oost, zuid, west.

196
00:15:08,240 --> 00:15:10,580
Dat is het noorden,
dus we willen deze kant op.

197
00:15:14,204 --> 00:15:15,294
Dit is de rivier.

198
00:15:17,625 --> 00:15:20,535
We komen in de buurt
van waar we moeten zijn.

199
00:15:25,549 --> 00:15:27,549
Drijfzand.

200
00:15:28,010 --> 00:15:31,510
Dit is net die scène in <i>NeverEnding Story,</i>
de moerassen van verdriet.

201
00:15:31,597 --> 00:15:32,967
Ken je die film nog?

202
00:15:33,307 --> 00:15:35,427
Nee.
<i>-The NeverEnding Story.</i> Nooit gezien?

203
00:15:35,601 --> 00:15:37,651
Volgens mij niet.

204
00:15:37,770 --> 00:15:39,100
Ik keek als kind niet veel tv.

205
00:15:39,438 --> 00:15:43,568
Herinner je je die oude tv's nog
waarbij je aan de antenne moest draaien?

206
00:15:44,068 --> 00:15:45,438
Ja.
-Zo eentje hadden wij.

207
00:15:45,527 --> 00:15:47,857
Je moest niet alleen
aan de antenne draaien...

208
00:15:47,947 --> 00:15:50,777
...je moest ook
op de juiste plek staan in de kamer.

209
00:15:51,742 --> 00:15:52,872
Ja, en...

210
00:15:53,619 --> 00:15:57,119
'Ga daar niet zitten, pap.
Dan doet de tv het niet.'

211
00:16:07,716 --> 00:16:10,336
Het is erg nostalgisch
om in de natuur te zijn...

212
00:16:13,681 --> 00:16:17,181
...ver weg van steden en dorpen
en de beschaving.

213
00:16:19,269 --> 00:16:21,979
En als ik denk
aan een van mijn vroegste herinneringen...

214
00:16:22,398 --> 00:16:26,858
...degene die me gevormd hebben,
dan wil ik die momenten onthouden.

215
00:16:30,447 --> 00:16:34,657
Ik ben opgegroeid
in het Noordelijk Territorium.

216
00:16:34,743 --> 00:16:36,833
Vierenhalf uur
van de dichtstbijzijnde stad.

217
00:16:37,162 --> 00:16:39,752
Ik had geen schoenen
omdat het daarvoor te heet was.

218
00:16:39,832 --> 00:16:45,382
We waren altijd buiten.

219
00:16:51,385 --> 00:16:52,755
Mijn vroegste herinnering...

220
00:16:54,430 --> 00:16:56,520
Ik was nog heel jong.
Waarschijnlijk vier.

221
00:16:58,851 --> 00:17:05,231
Ik herinner me dat mijn vader
iemand ging ophalen van het vliegveld...

222
00:17:05,357 --> 00:17:09,187
...een lange strook zand
midden in de woestenij.

223
00:17:13,574 --> 00:17:16,374
Ik ging hem te voet zoeken
en ik bleef maar lopen.

224
00:17:20,998 --> 00:17:23,958
Ik herinner me
de droge, knetterende hitte.

225
00:17:26,670 --> 00:17:29,380
Het rode stof
dat overal in kruipt...

226
00:17:30,340 --> 00:17:32,340
...je huid, je haar, je kleren.

227
00:17:34,887 --> 00:17:38,177
En het gevoel
dat mijn voeten in de fik stonden.

228
00:17:41,852 --> 00:17:45,692
Ik huilde.
Ik wist niet waar mijn vader was.

229
00:17:47,733 --> 00:17:50,243
Maar opeens kwam hij over de heuvel.

230
00:17:52,988 --> 00:17:57,528
Hij was duidelijk in paniek
en vroeg zich af...

231
00:17:58,327 --> 00:18:00,657
...wat ik in mijn eentje
in de woestenij deed.

232
00:18:03,832 --> 00:18:08,382
Destijds snapte ik niet wat er was
of waarom hij bezorgd was.

233
00:18:10,714 --> 00:18:17,224
Maar ik herinner me
dat ik me veilig voelde in zijn armen.

234
00:18:25,896 --> 00:18:28,226
Steil omhoog?
-Ja.

235
00:18:29,525 --> 00:18:31,605
Dit is net de StairMaster 2000.

236
00:18:42,663 --> 00:18:44,253
Heb je dorst?
-Ja.

237
00:18:44,623 --> 00:18:45,963
Ik drink ook wat.

238
00:19:19,199 --> 00:19:20,239
Prachtig.

239
00:19:22,619 --> 00:19:24,579
Normaal gesproken neem je een foto...

240
00:19:26,039 --> 00:19:29,789
Je luistert niet. Je kijkt
door de cameralens van je telefoon.

241
00:19:33,380 --> 00:19:36,470
Het is geweldig om hier te zijn
zonder te worden afgeleid.

242
00:19:37,217 --> 00:19:39,547
Al je zintuigen werken beter.

243
00:19:40,137 --> 00:19:43,177
Je reukzin, je tastzin, je gehoor.

244
00:19:49,605 --> 00:19:52,395
Het is niet gek
dat Chris zich alerter voelt.

245
00:19:54,526 --> 00:19:56,486
Ons brein is geëvolueerd in de natuur.

246
00:19:59,156 --> 00:20:04,196
Er is onderzoek dat aanwijst
waarom we de natuur zo verkwikkend vinden.

247
00:20:09,291 --> 00:20:11,921
Onderzoek wijst erop
dat in een stedelijke omgeving...

248
00:20:13,754 --> 00:20:19,014
...de kunstmatige visuele patronen,
indringende geluiden en afleidingen...

249
00:20:19,259 --> 00:20:22,759
...veel mentale energie kosten
die ons brein moet verwerken.

250
00:20:25,432 --> 00:20:26,852
Dat betekent dat geheugen...

251
00:20:27,017 --> 00:20:31,357
...problemen oplossen
en concentratie daar de dupe van zijn.

252
00:20:36,610 --> 00:20:39,570
Wetenschappers denken
dat ons brein zo is afgestemd...

253
00:20:39,738 --> 00:20:42,948
...dat het het natuurschoon
en de geluiden beter kan verwerken.

254
00:20:44,243 --> 00:20:45,913
In plaats van overbelast te raken...

255
00:20:46,703 --> 00:20:49,713
...worden onze cognitieve vaardigheden
volledig hersteld.

256
00:20:55,212 --> 00:20:56,422
En dat is niet alles.

257
00:20:56,964 --> 00:20:59,764
Tijd doorbrengen in de natuur
vermindert de stress…

258
00:21:00,133 --> 00:21:02,933
...wat goed is voor ons risico
op Alzheimer en onze levensduur.

259
00:21:03,637 --> 00:21:06,717
Een wandeling van 20 minuten
door het park...

260
00:21:06,932 --> 00:21:10,892
...zonder op je telefoon te kijken
verlaagt het niveau...

261
00:21:11,019 --> 00:21:12,939
...van het stresshormoon cortisol.

262
00:21:15,941 --> 00:21:17,731
Wil je niet eerst?
-Ik ga eerst.

263
00:21:17,859 --> 00:21:21,199
Zal ik eerst gaan?
Als ik uitglijd, is dat niet zo erg.

264
00:21:21,446 --> 00:21:24,236
Jawel. Dan moet ik je dragen.
Dat is een gedoe.

265
00:21:24,366 --> 00:21:26,406
Dat bedoel ik. Jij bent sterker dan ik.

266
00:21:34,876 --> 00:21:36,416
Otis is een geweldige vent.

267
00:21:40,090 --> 00:21:43,430
Hij heeft humor en is een goed mens.

268
00:21:47,848 --> 00:21:51,848
Help.
-Ik moet zeggen dat je gracieus viel.

269
00:21:55,063 --> 00:21:58,483
En hij is een geweldige kunstenaar.

270
00:22:02,738 --> 00:22:05,778
Je kunstwerken
zijn allemaal in vogelperspectief, toch?

271
00:22:06,825 --> 00:22:08,155
De meeste wel.

272
00:22:09,077 --> 00:22:11,787
Je zou kunnen zeggen
dat het topografisch is.

273
00:22:15,167 --> 00:22:17,997
Ik gebruik veel traditionele symbolen,
maar ik...

274
00:22:18,920 --> 00:22:22,630
...maak ze zachter en expressiever.

275
00:22:24,718 --> 00:22:28,388
Ik herinner me hun achtergrond
en hun ware betekenis.

276
00:22:31,558 --> 00:22:36,398
Ik neem traditionele kunst
die duizenden jaren oud is...

277
00:22:37,314 --> 00:22:39,234
...en moderniseer het.

278
00:22:39,483 --> 00:22:43,613
Ik geef een nieuwe draai
aan de oude manier.

279
00:22:46,156 --> 00:22:48,076
Iedere lijn, iedere stip in mijn kunst...

280
00:22:49,659 --> 00:22:52,999
...net als elke steen,
elke rivier, elke boom...

281
00:22:53,622 --> 00:22:54,962
...is een herinnering.

282
00:22:59,086 --> 00:23:01,166
Waar Chris is opgegroeid...

283
00:23:01,296 --> 00:23:06,636
...zijn veel inheemse gemeenschappen
dus hij begrijpt mijn schilderijen.

284
00:23:07,886 --> 00:23:13,306
Dat is waarschijnlijk de reden
waarom we het zo goed kunnen vinden.

285
00:23:15,227 --> 00:23:16,477
Hadden we maar een kano.

286
00:23:17,771 --> 00:23:19,151
Of een bodyboard.

287
00:23:24,778 --> 00:23:27,738
Tijd doorbrengen met anderen
is goed voor onze hersens.

288
00:23:28,907 --> 00:23:32,537
We zijn sociale wezens en interactie
met anderen kan ons stimuleren...

289
00:23:32,661 --> 00:23:36,791
...om nieuwe dingen te leren
of de wereld op een andere manier te zien.

290
00:23:40,293 --> 00:23:44,093
Maar als we geïsoleerd zijn,
is het risico om dement te worden...

291
00:23:44,172 --> 00:23:47,472
...vijftig procent hoger.

292
00:23:48,927 --> 00:23:52,507
Van alle dingen die we kunnen doen
om langer te leven...

293
00:23:53,098 --> 00:23:56,268
...zijn de mensen om ons heen
misschien wel het belangrijkst.

294
00:23:58,562 --> 00:24:02,072
Als we in deze richting blijven lopen,
komen we bij het kampeerterrein.

295
00:24:02,732 --> 00:24:06,032
Ja. Het kampeerterrein
bevindt zich aan de voet van de waterval.

296
00:24:14,327 --> 00:24:15,827
We zijn boven aan de waterval...

297
00:24:17,497 --> 00:24:20,707
...en Otis wijst aan
waar we kunnen kamperen.

298
00:24:26,298 --> 00:24:29,258
Ik zie geen weg naar beneden.
Hij ook niet.

299
00:24:29,801 --> 00:24:31,551
Dus er is één oplossing.

300
00:25:10,509 --> 00:25:11,969
Nu voel je dat je leeft.

301
00:25:14,930 --> 00:25:17,100
Dat is verkwikkend.

302
00:25:17,682 --> 00:25:22,152
En ik denk: hopelijk kan ik later
als ik oud ben ook nog bommetje doen.

303
00:25:24,773 --> 00:25:27,233
Sinds mijn testresultaten denk ik vaak...

304
00:25:27,317 --> 00:25:30,737
...aan ouder worden
en hoe mijn leven er dan uitziet.

305
00:25:33,740 --> 00:25:36,330
Misschien is het nieuws
dat ik meer risico heb op Alzheimer...

306
00:25:36,576 --> 00:25:38,746
...geen complete verrassing.

307
00:25:42,332 --> 00:25:45,712
Mijn opa heeft de ziekte van Alzheimer.

308
00:25:47,087 --> 00:25:48,087
En...

309
00:25:48,964 --> 00:25:53,804
Zijn geheugen
gaat de laatste jaren achteruit.

310
00:25:57,681 --> 00:26:01,891
Dat is lastig, want als hij helder is,
maakt hij zich zorgen...

311
00:26:02,060 --> 00:26:04,690
...omdat hij beseft
wie mensen zijn en waar is hij?

312
00:26:04,813 --> 00:26:07,943
Dat is beangstigend en eng.

313
00:26:14,072 --> 00:26:20,452
Mijn sterkste herinnering aan hem
is dat ik bij hem in de garage zit.

314
00:26:25,584 --> 00:26:28,884
Hij helpt ons om dingen van hout te maken.

315
00:26:31,506 --> 00:26:32,546
Hij maakte zwaarden.

316
00:26:34,593 --> 00:26:38,563
Neppistooltjes en geweren en zo.

317
00:26:42,684 --> 00:26:47,154
Ik herinner me dat hij heel geduldig was
terwijl wij aan het hameren waren...

318
00:26:47,230 --> 00:26:48,570
...en dingen stuk maakten.

319
00:26:52,444 --> 00:26:56,284
Ik heb zoveel mooie herinneringen,
waar ik dankbaar voor ben...

320
00:26:57,449 --> 00:27:02,199
...aan deze verzorgende, lieve man.

321
00:27:07,083 --> 00:27:09,213
Hij is een prachtige man.

322
00:27:17,969 --> 00:27:20,849
Dus je opa heeft de ziekte van Alzheimer?

323
00:27:21,097 --> 00:27:25,887
Ja. Hij herinnert zich niet wie we zijn.

324
00:27:26,061 --> 00:27:29,731
Zijn kleinkinderen,
maar ook zijn eigen kinderen niet meer.

325
00:27:29,981 --> 00:27:34,531
Dat is hij vergeten
en dat is hartverscheurend.

326
00:27:35,612 --> 00:27:40,832
Ben je bang dat je wordt zoals hij?

327
00:27:42,452 --> 00:27:45,912
Als iets je bang maakt, klap je dicht...

328
00:27:45,997 --> 00:27:49,827
...of het motiveert je om je er overheen
te zetten en te doen wat je kunt...

329
00:27:50,293 --> 00:27:54,883
...om het te overwinnen.
En daar gaat dit om, of niet?

330
00:27:55,048 --> 00:28:00,138
Zoveel mogelijk preventief doen
om je brein gezond te houden.

331
00:28:00,345 --> 00:28:03,675
Dat geeft een positieve energie
in plaats van:

332
00:28:03,807 --> 00:28:08,347
'Hoeveel e-mails moet ik beantwoorden'
of 'hoe zullen ze mijn film beoordelen...

333
00:28:08,436 --> 00:28:10,016
...word ik ooit nog gevraagd?'

334
00:28:20,073 --> 00:28:23,623
De trektocht van vandaag was zwaar,
dus we gaan naar bed.

335
00:28:24,744 --> 00:28:28,874
Maar hoe moe ik ook ben,
het valt nooit mee om me te ontspannen.

336
00:28:29,916 --> 00:28:35,206
En slaap was een van de dingen
waar dr Peter Attia de focus op legde.

337
00:28:40,385 --> 00:28:42,595
Chris, vertel me hoe je slaapt.

338
00:28:42,804 --> 00:28:44,894
Ben je een goede slaper?

339
00:28:45,265 --> 00:28:48,265
Nee, helemaal niet.
Ik word 's nachts vaak wakker.

340
00:28:48,435 --> 00:28:51,515
Zelfs toen ik heel jong was.
Mijn moeder heeft het er nog over.

341
00:28:51,688 --> 00:28:55,358
Op de een of andere manier
maakte de nacht...

342
00:28:55,608 --> 00:28:59,028
...mijn zorgen groter...

343
00:28:59,154 --> 00:29:01,614
...of als ik dacht
dat ik iets fout had gedaan.

344
00:29:02,031 --> 00:29:05,121
Dat speelt zeker een rol.

345
00:29:06,119 --> 00:29:09,249
Je slaapproblemen die je beschrijft...

346
00:29:09,372 --> 00:29:12,632
...lijken te komen uit wat we noemen
'het apenbrein'.

347
00:29:12,792 --> 00:29:16,302
De neurosen, het gepieker.

348
00:29:17,088 --> 00:29:22,338
Slaap is geen passieve activiteit. En
gaat er niet om dat je bewusteloos bent.

349
00:29:22,844 --> 00:29:27,144
Het is een actieve periode
waarin je hersens zich herstellen.

350
00:29:27,474 --> 00:29:32,484
En vanwege je verhoogde risico
willen we slaap heel serieus nemen.

351
00:29:32,729 --> 00:29:35,939
Zelfs één nacht slecht slapen...

352
00:29:36,274 --> 00:29:39,904
...kan leiden tot een ophoping
van giftige stoffen in je hersens...

353
00:29:40,361 --> 00:29:42,531
...waardoor je meer kans loopt
op Alzheimer.

354
00:29:42,614 --> 00:29:45,914
Slaap werkt
op de korte termijn herstellend...

355
00:29:45,992 --> 00:29:49,622
...maar het beschermt ook heel goed
tegen chronische ziekten.

356
00:29:53,458 --> 00:29:57,918
Het werkt zo. Als we slapen, wordt de zooi
die zich overdag verzamelt...

357
00:29:58,004 --> 00:30:03,184
...weggespoeld door een afvalsysteem,
het glymfatisch systeem.

358
00:30:05,053 --> 00:30:08,683
Als we ouder worden
en vooral als we niet goed slapen...

359
00:30:08,890 --> 00:30:11,020
...wordt de boel minder goed opgeruimd.

360
00:30:12,393 --> 00:30:16,523
Schadelijk afval hoopt zich sneller op
dan dat het opgeruimd kan worden.

361
00:30:16,940 --> 00:30:18,270
Het vuil stapelt zich op...

362
00:30:21,027 --> 00:30:24,987
...wat inflammatie veroorzaakt
en tot de ziekte van Alzheimer kan leiden.

363
00:30:31,329 --> 00:30:34,079
Chris kan nu al veel doen...

364
00:30:34,207 --> 00:30:37,127
...om de duur en kwaliteit
van zijn slaap te verbeteren.

365
00:30:37,585 --> 00:30:42,215
Simpele gewoonten creëren, zoals
om dezelfde tijd gaan slapen en op staan.

366
00:30:42,423 --> 00:30:46,853
Stress verminderen voor bedtijd
en geen e-mails en social media checken.

367
00:30:47,971 --> 00:30:50,011
Dat is makkelijk in het bos...

368
00:30:50,348 --> 00:30:53,348
...maar als hij deze veranderingen
doorvoert als hij straks thuis is...

369
00:30:53,560 --> 00:30:57,610
...plukt hij later de vruchten
wat zijn cognitieve gezondheid betreft.

370
00:30:59,440 --> 00:31:03,610
Een goede nachtrust is niet het enige
wat Chris zich eigen moet maken.

371
00:31:07,490 --> 00:31:08,580
Goed.

372
00:31:08,741 --> 00:31:12,121
Veel van de gewoonten
die hij zich al eigen heeft gemaakt...

373
00:31:12,579 --> 00:31:15,579
...kunnen helpen om later
hersenaandoeningen te voorkomen.

374
00:31:15,999 --> 00:31:17,209
Zo ja.

375
00:31:17,625 --> 00:31:22,045
Door af en toe te vasten
en veel groente en vis te eten...

376
00:31:22,422 --> 00:31:26,182
...strijdt hij tegen de cellulaire
veroudering die bijdraagt aan Alzheimer.

377
00:31:27,051 --> 00:31:28,391
Moet ik lachen of huilen?

378
00:31:30,847 --> 00:31:35,767
Stappen nemen om zijn stressniveau
te verlagen is ook goed voor z'n geheugen.

379
00:31:36,519 --> 00:31:39,519
En zijn lichaam blootstellen
aan extreme temperaturen...

380
00:31:39,731 --> 00:31:43,031
...vermindert het risico op Alzheimer
ook aanzienlijk.

381
00:31:49,824 --> 00:31:51,874
Hoe heb je geslapen? Het was nogal nat.

382
00:31:52,243 --> 00:31:54,583
Het was prachtig
met de waterval op de achtergrond.

383
00:31:56,039 --> 00:31:58,459
Daardoor viel ik in slaap.

384
00:32:00,585 --> 00:32:04,875
Het is dag twee en na een goede nachtrust,
voel ik me verfrist.

385
00:32:11,179 --> 00:32:14,639
Ik ben nog maar anderhalve dag
weg van mijn telefoon en e-mails...

386
00:32:14,807 --> 00:32:18,727
...maar ik voel me al helderder en kalmer.

387
00:32:19,687 --> 00:32:21,307
En ik heb zin in wat er komt.

388
00:32:22,065 --> 00:32:24,605
Weet je welke richting
we vandaag op gaan?

389
00:32:25,902 --> 00:32:27,572
Verder naar het noordwesten?

390
00:32:29,197 --> 00:32:30,277
Schijnt de zon al?

391
00:32:30,573 --> 00:32:32,703
De zon komt straks vast tevoorschijn.

392
00:32:33,326 --> 00:32:38,366
Hopelijk zijn we op tijd
bij Wrights Lookout voor de corroboree.

393
00:32:41,834 --> 00:32:43,884
De plek waar we heen gaan...

394
00:32:44,003 --> 00:32:48,133
...is een speciale verzamelplek
voor de inheemse volken in dit gebied...

395
00:32:48,675 --> 00:32:51,585
...waar in het verleden
verschillende naties bijeen kwamen.

396
00:32:53,805 --> 00:32:56,845
Wat is een corroboree eigenlijk?
Wat kunnen we verwachten?

397
00:32:57,100 --> 00:32:59,600
Drie naties komen bijeen...

398
00:32:59,686 --> 00:33:03,016
...en we gaan dansen
en er wordt kennis gedeeld...

399
00:33:03,106 --> 00:33:06,226
...en genieten samen van het land.

400
00:33:07,443 --> 00:33:10,573
Het gaat om de connectie
met hetgeen buiten jezelf.

401
00:33:11,114 --> 00:33:15,664
Absoluut. Dit is de eerste corroboree
in een eeuw, dus het wordt speciaal.

402
00:33:15,743 --> 00:33:21,293
Het wordt heel krachtig
en men kan zich spiritueel opladen.

403
00:33:25,211 --> 00:33:26,671
Het wordt steiler.

404
00:33:30,091 --> 00:33:31,381
Heb je je uitrusting?

405
00:33:33,469 --> 00:33:34,599
Ik ga het proberen.

406
00:33:39,392 --> 00:33:42,982
De tweede dag van de trektocht
wacht Chris een andere uitdaging.

407
00:33:45,023 --> 00:33:49,573
Om bij Wrights Lookout te komen, moeten ze
een steile bergwand beklimmen.

408
00:34:01,497 --> 00:34:06,417
Dat is een work-out voor je lichaam,
maar ook voor je brein.

409
00:34:11,966 --> 00:34:14,136
Je bent net een berggeit.

410
00:34:15,261 --> 00:34:17,141
Je zou me moeten kunnen dragen.

411
00:34:21,726 --> 00:34:26,516
Als we sporten produceert ons lijf 'n stof
die fungeert als kunstmest voor ons brein.

412
00:34:28,024 --> 00:34:30,944
Neuronen worden aangemoedigd
om te groeien en gezond te blijven.

413
00:34:33,613 --> 00:34:35,323
We zijn in de buurt.
-We zijn er bijna.

414
00:34:36,115 --> 00:34:40,075
Uit meerdere onderzoeken blijkt
dat sporten op middelbare leeftijd...

415
00:34:40,286 --> 00:34:45,326
...de kans dat we Alzheimer krijgen
vermindert met bijna 50 procent.

416
00:34:48,419 --> 00:34:51,419
En sporten, in combinatie met
een cognitieve uitdaging...

417
00:34:51,756 --> 00:34:56,636
...is een extreem krachtig instrument
in de strijd tegen dementie.

418
00:34:58,596 --> 00:35:00,056
Zelfs als we ouder worden.

419
00:35:03,309 --> 00:35:08,899
MAAGDENBURG
DUITSLAND

420
00:35:13,778 --> 00:35:17,488
Mijn moeder overleed vijf jaar geleden.

421
00:35:19,200 --> 00:35:25,080
Ze was helaas dement.

422
00:35:26,499 --> 00:35:32,049
Het speelt in mijn achterhoofd
dat het mij ook kan overkomen.

423
00:35:34,507 --> 00:35:36,547
Een, twee, drie, vier.

424
00:35:38,386 --> 00:35:42,306
Elke week volgt de 70-jarige Gudrun
dansles in de buurt.

425
00:35:47,270 --> 00:35:52,320
Soms voel ik me niet zo goed
als 30 jaar geleden.

426
00:35:54,652 --> 00:35:57,492
Maar meestal voel ik me prima.

427
00:36:05,872 --> 00:36:10,462
Dit is geen gewone dansles.
Het is een wetenschappelijk onderzoek.

428
00:36:11,794 --> 00:36:15,014
Het doel is om erachter te komen
of een sport zoals dansen...

429
00:36:15,089 --> 00:36:18,549
...beter is voor het ouder wordende brein
dan een gewone work-out.

430
00:36:20,178 --> 00:36:22,888
Dansen is het leren
van ingewikkelde bewegingen.

431
00:36:22,972 --> 00:36:26,982
Je zit niet op een fiets
en beweegt steeds hetzelfde.

432
00:36:28,227 --> 00:36:33,687
We denken dat dansen een betere manier is
om de hersenfunctie te verbeteren...

433
00:36:33,774 --> 00:36:38,704
...omdat het een combinatie is
van een cognitieve en fysieke uitdaging.

434
00:36:44,493 --> 00:36:48,583
Wetenschappers hebben ontdekt
dat ons brein nieuwe connecties...

435
00:36:48,706 --> 00:36:51,956
...kan groeien en ontwikkelen,
zelfs op late leeftijd.

436
00:36:55,421 --> 00:36:57,471
Ik ben het proefkonijn.

437
00:36:58,174 --> 00:37:02,684
Daarom willen Notger en zijn team weten
hoe effectief het dansprogramma is...

438
00:37:02,845 --> 00:37:04,555
...om die groei te stimuleren.

439
00:37:06,390 --> 00:37:08,560
Ze zijn op zoek naar tekenen
van positieve verandering...

440
00:37:08,809 --> 00:37:11,099
...in het hersengebied
dat vitaal is voor het geheugen.

441
00:37:13,189 --> 00:37:18,069
Laat me het voorste gedeelte
van de hippocampus zien.

442
00:37:24,533 --> 00:37:27,163
Hier zie je een vergroting.

443
00:37:28,454 --> 00:37:29,874
Dit ziet er goed uit.

444
00:37:35,044 --> 00:37:38,014
Dit was een enorme opluchting
want onze resultaten toonden aan...

445
00:37:38,089 --> 00:37:40,719
...dat dansen
een geweldig potentieel heeft...

446
00:37:40,800 --> 00:37:43,470
...om de hersenfunctie en -structuur
te verbeteren.

447
00:37:44,345 --> 00:37:49,345
We hopen echt dat dansen in staat is...

448
00:37:49,433 --> 00:37:51,273
...om dementie
in de toekomst te voorkomen.

449
00:37:54,522 --> 00:37:57,022
Niet alleen Gudruns resultaten
zijn indrukwekkend.

450
00:37:58,150 --> 00:38:01,240
De dansgroep liet een grotere groei zien
in de hippocampus...

451
00:38:01,570 --> 00:38:04,570
...in vergelijking met degenen
die een gewone work-out deden.

452
00:38:06,158 --> 00:38:09,748
Ik stond versteld van het resultaat.

453
00:38:11,205 --> 00:38:15,575
Daarom geef ik mezelf een schouderklopje
en zeg ik: 'Goed gedaan.'

454
00:38:24,093 --> 00:38:30,273
We zijn al een paar uur aan het klimmen
en we zijn bijna bij Wrights Lookout.

455
00:38:32,226 --> 00:38:34,096
Steil naar boven?
-Ja.

456
00:38:48,034 --> 00:38:49,334
Is het hier?

457
00:38:57,752 --> 00:39:00,092
Goed zo, maat.
-Goed gedaan.

458
00:39:02,923 --> 00:39:07,893
We zijn er. En dat zonder telefoon,
gps of zelfs een kaart.

459
00:39:09,347 --> 00:39:13,307
Slechts het enige dat mensen
al millennia gebruiken om te navigeren.

460
00:39:13,934 --> 00:39:15,104
Ons brein.

461
00:39:15,603 --> 00:39:16,853
Daar komen we vandaan.

462
00:39:17,646 --> 00:39:20,186
Dat is ver.
-Heel ver.

463
00:39:20,316 --> 00:39:22,226
Dat geeft je perspectief, toch?

464
00:39:28,783 --> 00:39:31,493
Als ik kijk hoe ver Otis en ik
zijn gekomen...

465
00:39:32,203 --> 00:39:33,953
...en naar het natuurschoon...

466
00:39:34,580 --> 00:39:37,580
...dan denk ik aan wat de ouderling zei
voor ons vertrek.

467
00:39:38,501 --> 00:39:42,421
'Luister met je eigen oren
en kijk met je eigen ogen.'

468
00:39:44,173 --> 00:39:45,933
Dat is nu volkomen logisch.

469
00:39:46,425 --> 00:39:50,295
Als we het lawaai blokkeren
en echt naar de natuur luisteren...

470
00:39:50,763 --> 00:39:51,853
...leven we beter.

471
00:39:55,393 --> 00:39:56,893
Het waren twee lange dagen...

472
00:39:58,646 --> 00:40:03,276
...maar we zijn op tijd
voor de corroboree, de bijeenkomst.

473
00:40:16,330 --> 00:40:21,130
Namens de drie naties nodigen we
jullie uit om met ons te dansen.

474
00:40:22,378 --> 00:40:23,378
Bedankt.

475
00:40:24,839 --> 00:40:26,839
Ik kan niet dansen.
-Dat geeft niets.

476
00:40:27,550 --> 00:40:30,090
Ik dacht dat ik zou toekijken.

477
00:40:31,595 --> 00:40:33,715
Ik ben bloednerveus.

478
00:40:51,449 --> 00:40:53,949
Peddel links, peddel rechts.
-Peddel links, peddel rechts.

479
00:40:54,034 --> 00:40:57,624
Laag, laag, schouder, schouder.

480
00:40:59,415 --> 00:41:04,705
Iedereen is zo gastvrij en aanmoedigend
dat ik er zin in krijg.

481
00:41:19,351 --> 00:41:21,311
Ik kijk naar Otis...

482
00:41:23,856 --> 00:41:27,106
...en ik begrijp
wat dit voor hem betekent.

483
00:41:31,655 --> 00:41:33,565
De samenkomst van deze drie naties.

484
00:41:35,576 --> 00:41:41,496
Ik voel me sterk.
Het voelt alsof ik hier ook thuishoor.

485
00:41:42,791 --> 00:41:46,671
Deze bijeenkomst is bedoeld
om onze voorouders wakker te maken...

486
00:41:46,795 --> 00:41:49,505
...in de herinneringen
en onze verhalen van de aarde.

487
00:41:52,218 --> 00:41:57,598
Daardoor creëer ik niet alleen
nieuwe en prachtige herinneringen...

488
00:42:00,976 --> 00:42:06,266
...maar ik kan ze delen met Chris
en we kunnen er nog jarenlang over praten.

489
00:42:11,737 --> 00:42:15,567
Ik begon aan deze reis met de angst
dat ik ooit mijn herinneringen verlies.

490
00:42:19,453 --> 00:42:23,213
Maar ik realiseer me
hoezeer ik dit zelf in de hand heb.

491
00:42:26,877 --> 00:42:30,417
Het recept is eenvoudig.
Goed eten en slapen.

492
00:42:31,674 --> 00:42:34,764
Mijn geest en lichaam uitdagen
met nieuwe ervaringen.

493
00:42:35,094 --> 00:42:37,054
En mezelf onderdompelen in de natuur...

494
00:42:37,680 --> 00:42:40,640
...ver van de afleidingen
en stress van het moderne leven.

495
00:42:42,851 --> 00:42:45,771
En, heel belangrijk, dit alles delen
met mijn dierbaren.

496
00:42:49,942 --> 00:42:52,612
Geen van die simpele dingen zijn lastig.

497
00:42:54,989 --> 00:42:56,989
Het zijn dingen die ik toch graag doe.

498
00:42:58,909 --> 00:43:00,539
Dingen die ik vaker wil doen.

499
00:43:02,037 --> 00:43:05,417
Hopelijk wordt mijn leven
niet alleen gelukkiger en rijker...

500
00:43:06,250 --> 00:43:10,880
...en maak ik m'n familie en vrienden blij
zoals mijn opa dat deed...

501
00:43:12,715 --> 00:43:15,925
...maar maken we samen
waardevolle nieuwe herinneringen...

502
00:43:16,260 --> 00:43:18,430
...die me de rest
van mijn leven bijblijven.

503
00:44:21,659 --> 00:44:23,619
Ondertiteld door: Judith IJpelaar