1
00:00:06,027 --> 00:00:07,987
NETFLIX — SERIAL ORYGINALNY

2
00:00:49,111 --> 00:00:54,450
Po ponad stu latach wojny domowej
Toyotomi Hideyoshi zjednoczył Japonię.

3
00:00:55,284 --> 00:00:59,663
Jego rywale albo przysięgli swą lojalność,
albo zostali zniszczeni.

4
00:01:00,498 --> 00:01:02,500
Mimo tego świeżo zawartego pokoju

5
00:01:02,583 --> 00:01:05,961
Hideyoshiemu marzył się
śmiały i dziwaczny plan,

6
00:01:06,045 --> 00:01:09,215
by stać się
najpotężniejszym człowiekiem w Azji.

7
00:01:12,635 --> 00:01:16,097
JAPONIA, ROK 1590

8
00:01:16,847 --> 00:01:19,475
Japonia tak długo toczyła wojny,

9
00:01:19,558 --> 00:01:24,313
że mowa już o kilku pokoleniach,
które znały tylko wojnę.

10
00:01:25,481 --> 00:01:28,025
Rzeki Japonii były czerwone od krwi.

11
00:01:30,319 --> 00:01:33,197
Pola były skąpane we krwi.

12
00:01:35,366 --> 00:01:39,120
Hideyoshi zakończył ten koszmar Japonii.

13
00:01:41,455 --> 00:01:42,748
Zjednoczył kraj,

14
00:01:42,832 --> 00:01:44,625
zakończył wojnę domową,

15
00:01:44,708 --> 00:01:48,504
stworzył coś, co wydawało się
stabilną równowagą polityczną.

16
00:01:49,171 --> 00:01:54,468
Ale było to społeczeństwo pełne samurajów
i daimyo, którzy znali tylko wojnę.

17
00:02:04,728 --> 00:02:08,858
Pytanie brzmiało: „Co zrobić z tą
wielką maszyną wojskową,

18
00:02:08,941 --> 00:02:10,818
skoro nie ma nic do roboty?”.

19
00:02:12,862 --> 00:02:17,825
Ta troska zmieniała się
w coraz bardziej nieposkromioną pychę.

20
00:02:17,908 --> 00:02:20,578
To człowiek, który zaczął od zera

21
00:02:20,661 --> 00:02:24,165
i dotarł do szczytu władzy w Japonii.

22
00:02:25,416 --> 00:02:27,668
Chyba sądził, że nie może się pomylić.

23
00:02:32,965 --> 00:02:37,178
Dlatego wymyślił podbój Chin.

24
00:02:43,517 --> 00:02:47,771
Dla Japończyków Chiny były
kamieniem węgielnym cywilizacji.

25
00:02:47,855 --> 00:02:50,649
Reprezentowały środek świata

26
00:02:50,733 --> 00:02:53,444
i zawsze gardziły Japończykami.

27
00:02:53,527 --> 00:02:57,031
Podbijając Chiny,
stałby największym wodzem w historii.

28
00:02:58,032 --> 00:02:59,116
Zbierz ludzi.

29
00:03:01,869 --> 00:03:05,289
Myślę, że pod wieloma względami
jego inwazja na Chiny

30
00:03:05,372 --> 00:03:08,500
była wyrazem samouwielbienia.

31
00:03:09,168 --> 00:03:13,464
Tak samo myślimy o Napoleonie Bonapartem
czy o Aleksandrze Wielkim.

32
00:03:13,547 --> 00:03:17,551
Wszyscy tworzyli imperia
z chęci zapisania się na kartach historii.

33
00:03:19,011 --> 00:03:22,723
To była szansa, by być człowiekiem,
który nie tylko zjednoczył Japonię,

34
00:03:22,806 --> 00:03:26,435
ale też tym,
którego wpływy sięgnęły za morze.

35
00:03:30,898 --> 00:03:35,527
Wielu ludzi sprzeciwiało się
planom Hideyoshiego ataku na Chiny.

36
00:03:38,572 --> 00:03:40,741
Jedną z takich osób była jego żona, Nene.

37
00:03:42,701 --> 00:03:44,578
Była bardzo inteligentna

38
00:03:45,579 --> 00:03:46,830
i przenikliwa.

39
00:03:47,790 --> 00:03:49,041
Była nieugięta

40
00:03:49,625 --> 00:03:52,920
i była najważniejszą osobą
w życiu Hideyoshiego.

41
00:03:54,546 --> 00:03:57,675
Angażował Nene w każdą swoją decyzję.

42
00:04:00,803 --> 00:04:03,681
Była przeciwna inwazji.

43
00:04:04,306 --> 00:04:06,558
Sądziła, że to zbyt trudne wyzwanie.

44
00:04:06,642 --> 00:04:10,229
Porażka mogłaby przekreślić wszystko,
co osiągnęli.

45
00:04:12,231 --> 00:04:16,986
Nene przewidziała katastrofę
wynikającą z tej inwazji.

46
00:04:17,069 --> 00:04:21,699
Była przerażona i starała się
powstrzymać Hideyoshiego.

47
00:04:28,539 --> 00:04:29,873
Mimo jej sprzeciwu

48
00:04:29,957 --> 00:04:33,752
Hideyoshi był zdeterminowany,
by zrealizować swoje plany.

49
00:04:34,837 --> 00:04:38,132
Nikt nie był w stanie go powstrzymać.

50
00:04:42,344 --> 00:04:45,264
Hideyoshi wiedział,
że by dostać się do Chin,

51
00:04:45,347 --> 00:04:47,266
musi przemaszerować przez Koreę.

52
00:04:50,519 --> 00:04:54,356
To był logistyczny koszmar dla Japonii.

53
00:04:54,440 --> 00:04:58,819
Zabrać tam żołnierzy,
nakarmić ich, uzbroić, utrzymać,

54
00:04:58,902 --> 00:05:02,489
założyć kwaterę główną
i ruszyć na Półwysep Koreański,

55
00:05:02,573 --> 00:05:05,242
by w końcu pokonać Chiny.

56
00:05:11,123 --> 00:05:14,793
Napisał do Koreańczyków
i poprosił o przejście przez ich kraj.

57
00:05:37,566 --> 00:05:42,279
Głównym negocjatorem po stronie japońskiej
był Konishi Yukinaga.

58
00:05:44,907 --> 00:05:49,536
Został upoważniony przez Hideyoshiego
do przedstawienia jego żądań.

59
00:05:55,209 --> 00:05:58,170
Przez wieki Korea i Japonia
były ze sobą skłócone.

60
00:05:58,670 --> 00:06:03,258
Japończycy najechali Koreę
setki lat wcześniej. Wszyscy to pamiętają.

61
00:06:14,978 --> 00:06:18,524
JAPONIA

62
00:06:27,866 --> 00:06:29,493
Jak śmią się sprzeciwiać?

63
00:06:31,703 --> 00:06:35,791
Koreańczycy nie zamierzali pozwolić mu
na przejście przez ich kraj do Chin.

64
00:06:35,874 --> 00:06:39,461
Częściowo ze względu na bliskie więzi
między Koreą a Chinami.

65
00:06:39,545 --> 00:06:43,715
Korea stanowiła też bufor
między Japonią a Chinami.

66
00:06:43,799 --> 00:06:45,134
To nie do przyjęcia.

67
00:06:45,759 --> 00:06:46,927
Wynocha!

68
00:06:52,307 --> 00:06:57,229
W opinii Hideyoshiego oznaczało to,
że musiał najpierw ujarzmić Koreańczyków

69
00:06:57,312 --> 00:07:00,899
i ukarać ich za ich pychę.

70
00:07:04,361 --> 00:07:06,655
Potem chciał przejść do zajęcia Chin.

71
00:07:07,239 --> 00:07:09,032
Dość! Wynocha!

72
00:07:13,287 --> 00:07:18,000
WYSPA THUSHIMA
(ZACHODNIA JAPONIA) ROK 1592

73
00:07:22,004 --> 00:07:25,799
Inwazja na Koreę była jak dotąd

74
00:07:25,883 --> 00:07:29,845
najbardziej skomplikowaną
operacją wojskową.

75
00:07:33,515 --> 00:07:36,602
Hideyoshi wierzył, że daimyo z zachodu,

76
00:07:36,685 --> 00:07:38,562
którzy byli najbliżej Korei,

77
00:07:38,645 --> 00:07:42,774
szybciej zbiorą swoje oddziały
i ruszą do ataku.

78
00:07:44,568 --> 00:07:48,197
Daimyo z zachodu byli
wojownikami z krwi i kości,

79
00:07:48,280 --> 00:07:53,076
więc wizja podbicia znienawidzonego wroga,

80
00:07:53,160 --> 00:07:55,496
rozszerzania wpływów na kontynent,

81
00:07:55,579 --> 00:07:57,748
przejęcia handlu zagranicznego

82
00:07:57,831 --> 00:08:01,668
była dla nich tak samo kusząca
jak dla Hideyoshiego.

83
00:08:04,755 --> 00:08:11,720
W 1592 roku rozpoczęła się jedna
z największych inwazji na świecie.

84
00:08:11,803 --> 00:08:13,805
Do ataku ruszyło około 200 000 ludzi.

85
00:08:15,015 --> 00:08:17,893
Była to skala,
jakiej świat nie będzie świadkiem,

86
00:08:17,976 --> 00:08:19,645
aż do lądowania w Normandii.

87
00:08:22,940 --> 00:08:25,192
Ale Hideyoshi zupełnie nie docenił,

88
00:08:25,275 --> 00:08:27,486
jak trudna będzie ta kampania.

89
00:08:32,199 --> 00:08:34,826
13 kwietnia 1592 roku

90
00:08:35,536 --> 00:08:38,330
pierwsze siły Toyotomiego Hideyoshiego

91
00:08:38,413 --> 00:08:42,543
wypłynęły z wyspy Tsushima
przez Cieśninę Koreańską.

92
00:08:44,628 --> 00:08:47,130
Dotarły do południowego portu w Pusanie,

93
00:08:47,214 --> 00:08:50,342
przytłaczając obronę Korei
swoja liczebnością.

94
00:08:51,802 --> 00:08:54,429
Japońskie siły wkroczyły w głąb lądu,

95
00:08:54,513 --> 00:08:57,891
szybko przejmując najważniejsze miasta,
Seul i Pjongjang,

96
00:08:57,975 --> 00:09:00,894
a potem skierowały się
w stronę granicy z Chinami.

97
00:09:03,772 --> 00:09:06,275
KOREA, ROK 1592

98
00:09:20,831 --> 00:09:25,669
Warto pamiętać,
że Japończycy 150 lat trwali w wojnie.

99
00:09:26,378 --> 00:09:27,838
To była ich specjalność.

100
00:09:52,988 --> 00:09:57,159
Siły Hideyoshiego rozpętały
na półwyspie straszliwą masakrę.

101
00:09:58,869 --> 00:10:00,329
Gdy pojmali garnizon,

102
00:10:00,412 --> 00:10:03,415
często zabijali żołnierzy,
którzy się poddali,

103
00:10:03,498 --> 00:10:04,750
atakowali cywilów,

104
00:10:04,833 --> 00:10:08,795
praktycznie nie rozróżniali
cywili od żołnierzy.

105
00:10:16,970 --> 00:10:21,767
Kampania w Korei cechowała się
niespotykanym dotąd okrucieństwem.

106
00:10:23,477 --> 00:10:26,647
Japończycy dokonywali strasznych czynów.

107
00:10:26,730 --> 00:10:30,609
Gwałcili, zabijali,
grabili i brali w niewolę.

108
00:10:43,080 --> 00:10:49,127
Przeciw tej fali przemocy
w każdej prowincji zaczęły się bunty.

109
00:10:49,211 --> 00:10:54,675
Lojalni Koreańczycy powstali,
by odeprzeć okrutnych najeźdźców.

110
00:10:59,388 --> 00:11:03,558
Koreańczycy, chłopi, mnisi i inni ludzie

111
00:11:03,642 --> 00:11:06,645
organizowali się w tak zwane Prawe Armie.

112
00:11:06,728 --> 00:11:09,064
To były małe siły partyzanckie.

113
00:11:22,703 --> 00:11:27,541
Najsłynniejszym koreańskim przywódcą
partyzantów był generał Gwak Jae-u.

114
00:11:31,920 --> 00:11:36,508
Tuż po tym, jak Japończycy wylądowali
w Pusan, Gwak stworzył pierwszą armię.

115
00:11:39,553 --> 00:11:43,306
Był bardzo bogaty i znany z tego,
że wiele sprzedał,

116
00:11:43,390 --> 00:11:46,935
by kupić broń dla Prawych Wojowników.

117
00:11:53,358 --> 00:11:56,945
Stał się legendą w Korei.

118
00:11:57,028 --> 00:12:02,075
Mówiono, że jego czerwony płaszcz
farbowano krwią menstruacyjną dziewic,

119
00:12:02,159 --> 00:12:06,121
by zapewnić mu
magiczną ochronę przed wrogami.

120
00:12:11,084 --> 00:12:15,756
Gwak zamierzał zaatakować
i przełamać japońskie szlaki dostaw.

121
00:12:17,966 --> 00:12:21,845
Były one najsłabszą stroną Japończyków,

122
00:12:21,928 --> 00:12:25,015
bo wyruszały aż z Japonii.

123
00:12:25,098 --> 00:12:28,852
Potem transportowano towary przez Koreę,

124
00:12:28,935 --> 00:12:31,980
gdzie były narażone na ataki partyzanckie.

125
00:12:38,361 --> 00:12:43,617
Jeden z pierwszych ataków na Japończyków
miał miejsce w pobliżu rzeki Nam.

126
00:12:45,243 --> 00:12:51,082
Szpiedzy zauważyli, że Japończycy
umieścili w rzece drewniane pale,

127
00:12:51,166 --> 00:12:54,252
by ich ludzie wiedzieli,
którędy można bezpiecznie przejść.

128
00:12:54,961 --> 00:12:56,004
RZEKA NAM

129
00:12:56,087 --> 00:12:59,841
To była idealna okazja
na atak z zaskoczenia.

130
00:13:10,602 --> 00:13:13,146
Gdy Japończycy ruszyli przez rzekę,

131
00:13:13,939 --> 00:13:15,941
ciężkie zbroje ciągnęły ich w dół.

132
00:13:20,278 --> 00:13:23,448
W normalnych okolicznościach
Koreańczycy byliby w gorszej sytuacji.

133
00:13:23,532 --> 00:13:28,495
Japończycy byli doświadczeni,
byli opancerzeni i lepiej uzbrojeni.

134
00:13:28,578 --> 00:13:31,540
Ale to bez znaczenia,
jeśli walczysz w wodzie.

135
00:13:38,296 --> 00:13:41,967
Prawe Armie uderzyły,
gdy Japończycy wpadli w pułapkę.

136
00:13:51,101 --> 00:13:56,106
Koreańczycy zasypali Japończyków
gradem pocisków i strzał.

137
00:13:58,066 --> 00:14:00,485
Japończycy byli kompletnie bezradni.

138
00:14:16,918 --> 00:14:19,337
To była masakra.

139
00:14:24,718 --> 00:14:27,846
Ciała Japończyków płynęły z prądem.

140
00:14:38,648 --> 00:14:43,945
Bitwa nad rzeką Nam była
pierwszym koreańskim zwycięstwem.

141
00:14:52,287 --> 00:14:56,750
Miażdżące zwycięstwo Prawych Armii
było dowodem na to,

142
00:14:56,833 --> 00:14:58,919
że Japończycy nie byli niepokonani.

143
00:15:02,130 --> 00:15:04,049
Dało to Koreańczykom wiarę w to,

144
00:15:04,132 --> 00:15:08,845
że będą w stanie
odeprzeć japońskich najeźdźców.

145
00:15:13,475 --> 00:15:15,852
Zainspirowani Prawymi Armiami

146
00:15:15,936 --> 00:15:20,482
zwykli ludzie powstali
przeciwko okupującym Japończykom.

147
00:15:20,565 --> 00:15:23,526
W całym kraju dochodziło
do ataków partyzanckich.

148
00:15:23,610 --> 00:15:26,571
Obozy atakowano nocą i je podpalano.

149
00:15:26,655 --> 00:15:31,368
Robiono wszystko,
co podsunęła im wyobraźnia wojskowa.

150
00:15:37,540 --> 00:15:42,295
Napadali, a potem się wycofywali.
Robili Japończykom piekło na ziemi.

151
00:15:42,379 --> 00:15:44,130
Utrudniali, jak tylko mogli,

152
00:15:44,214 --> 00:15:48,134
zajęcie większego terytorium
i utrzymanie tego, co już zdobyli.

153
00:15:51,513 --> 00:15:56,393
Wkrótce japońskie łodzie zaopatrzeniowe
były nieustannie atakowane.

154
00:15:56,476 --> 00:16:00,313
Łączność między armiami była utrudniona,

155
00:16:00,397 --> 00:16:04,609
a skala i nieustępliwość
ataków Prawych Armii

156
00:16:04,693 --> 00:16:07,654
zaczęły obniżać morale
sił inwazyjnych Hideyoshiego

157
00:16:07,737 --> 00:16:10,031
i utrudniać im postępy.

158
00:16:12,283 --> 00:16:16,871
Zachodni daimyo zostali zdziesiątkowani
przez wojnę w Korei.

159
00:16:16,955 --> 00:16:18,498
Zostało 50 000 żołnierzy.

160
00:16:18,581 --> 00:16:21,209
Stracili dwie trzecie swoich sił bojowych.

161
00:16:21,292 --> 00:16:25,588
CHINY
KOREA

162
00:16:25,672 --> 00:16:27,298
Wraz z postępem wojny

163
00:16:27,382 --> 00:16:33,263
chińska dynastia Ming wysłała do Korei
50 000 żołnierzy, by odeprzeć Japończyków.

164
00:16:34,014 --> 00:16:36,141
Mimo wielu epickich bitew

165
00:16:36,224 --> 00:16:39,978
stworzyło to patową sytuację,
bo wszyscy walczyli o ziemię.

166
00:16:41,187 --> 00:16:46,317
Hideyoshi z Japonii wydał rozkaz,
by iść na Chiny,

167
00:16:46,401 --> 00:16:48,903
ale jego dowódcy
w Korei nie mogli atakować.

168
00:16:49,863 --> 00:16:52,323
Jednak nie sprzeciwili się swojemu panu.

169
00:17:02,375 --> 00:17:04,461
Składając raporty w Japonii,

170
00:17:04,544 --> 00:17:08,381
generałowie Hideyoshiego
próbowali nadać pozytywny wydźwięk temu,

171
00:17:08,465 --> 00:17:10,425
co działo się w Korei.

172
00:17:18,475 --> 00:17:22,312
Hideyoshi był dyktatorem,

173
00:17:22,395 --> 00:17:25,482
więc denerwowanie go…

174
00:17:25,565 --> 00:17:26,900
HISTORYK

175
00:17:26,983 --> 00:17:29,319
…mogło oznaczać zagrożenie życia.

176
00:17:29,903 --> 00:17:34,074
Dlatego wasale
nie przekazywali złych wieści,

177
00:17:34,157 --> 00:17:35,825
raportowali tylko dobre,

178
00:17:36,618 --> 00:17:42,165
więc Hideyoshi nie był na bieżąco
z sytuacją w Korei.

179
00:17:44,000 --> 00:17:47,921
Jeśli pojawiały się złe wieści
lub chęć wycofania się,

180
00:17:48,004 --> 00:17:50,131
Hideyoshi po prostu je lekceważył,

181
00:17:50,215 --> 00:17:53,927
co oznacza,
że nie był dobrze zorientowany.

182
00:17:54,010 --> 00:17:57,305
Nie dostrzegał skali katastrofy.

183
00:17:58,848 --> 00:18:00,725
Są dowody na to,

184
00:18:00,809 --> 00:18:03,436
że Hideyoshi myślał, że wygrywa w Korei.

185
00:18:05,188 --> 00:18:08,733
Wtedy gdy powinien skupić się
na kampanii w Korei,

186
00:18:08,817 --> 00:18:13,488
coraz bardziej się rozpraszał
i zadręczył innym problemem.

187
00:18:16,449 --> 00:18:20,161
Bardzo ciążył mu fakt,
że nie miał spadkobiercy.

188
00:18:21,496 --> 00:18:26,459
Jego żona była bezdzietna, a on marzył 
o stworzeniu nowej dynastii w Japonii.

189
00:18:26,543 --> 00:18:31,339
Chciał dynastii rodu Toyotomi,
która przetrwałaby kolejne pokolenia.

190
00:18:32,882 --> 00:18:36,219
Hideyoshi skutecznie sfabrykował
swoją przeszłość,

191
00:18:36,302 --> 00:18:40,223
ale nie udałoby się zmienić tego,

192
00:18:40,306 --> 00:18:42,142
że nie ma następców.

193
00:18:43,476 --> 00:18:47,939
Bez spadkobierców
jego dziedzictwo ległoby w gruzach,

194
00:18:48,022 --> 00:18:50,733
a on był tego w pełni świadom.

195
00:18:55,822 --> 00:18:59,450
Nene była wówczas zbyt stara,
by rodzić dzieci.

196
00:19:00,160 --> 00:19:04,497
Hideyoshi miał jednak
setki konkubin w Osace.

197
00:19:04,998 --> 00:19:07,917
Jedna z nich mogła urodzić mu dziecko.

198
00:19:08,001 --> 00:19:12,338
Wówczas taki syn
mógłby być następcą Hideyoshiego.

199
00:19:23,600 --> 00:19:26,769
Konkubiny pochodziły
z arystokratycznych rodów.

200
00:19:27,353 --> 00:19:30,440
Były córkami daimyo
i były szlachetnej krwi.

201
00:19:31,566 --> 00:19:35,737
Myślę, że kluczową różnicą
między konkubiną a żoną było to,

202
00:19:35,820 --> 00:19:39,157
że do pewnego stopnia
można wybrać konkubiny,

203
00:19:39,240 --> 00:19:42,202
a żona pochodziła
z aranżowanego małżeństwa.

204
00:19:45,872 --> 00:19:49,334
Chacha była
ulubioną konkubiną Hideyoshiego.

205
00:19:50,752 --> 00:19:53,588
Była siostrzenicą Ody Nobunagi.

206
00:19:54,589 --> 00:19:56,799
Była bardzo piękna.

207
00:19:56,883 --> 00:20:00,845
Zachowywała się jak primadonna
i była bardzo dumna.

208
00:20:00,929 --> 00:20:04,849
Była bardzo władcza,
więc znacznie różniła się od Nene,

209
00:20:04,933 --> 00:20:08,186
która twardo stąpała po ziemi
i była rozsądną kobietą.

210
00:20:14,651 --> 00:20:18,196
Po latach nieudanych starań o dzieci

211
00:20:18,863 --> 00:20:21,324
Chacha urodziła syna, Tsurumatsu.

212
00:20:22,075 --> 00:20:23,701
Hideyoshi był zachwycony.

213
00:20:25,745 --> 00:20:27,121
Chciał kontrolować Azję

214
00:20:27,205 --> 00:20:30,041
i potrzebował syna,
by ród Toyotomi przetrwał.

215
00:21:01,781 --> 00:21:04,075
Jednak Tsurumatsu zmarł.

216
00:21:06,035 --> 00:21:07,745
Hideyoshi pogrążył się w żalu.

217
00:21:13,876 --> 00:21:17,714
Przyszłość rodu znów stanęła
pod znakiem zapytania.

218
00:21:19,716 --> 00:21:24,012
To miało duży wpływ
na stan psychiczny Hideyoshiego.

219
00:21:25,471 --> 00:21:28,808
Niedawno zmarła
jedna z jego ulubionych córek,

220
00:21:28,891 --> 00:21:29,934
a potem matka.

221
00:21:32,478 --> 00:21:34,981
Przyczyniło się to

222
00:21:35,064 --> 00:21:38,359
do wywołania kryzysu u Hideyoshiego.

223
00:21:38,443 --> 00:21:45,366
Czuł, że jego wysiłki zawiodły
w najważniejszej chwili.

224
00:21:45,450 --> 00:21:47,702
Możliwe, że to też wpłynęło na to,

225
00:21:47,785 --> 00:21:52,457
co ludzie postrzegali
jako postępujące szaleństwo.

226
00:21:59,630 --> 00:22:01,632
Z każdym dniem

227
00:22:02,425 --> 00:22:06,846
czyny Hideyoshiego stawały się coraz
bardziej nieobliczalne i niepokojące.

228
00:22:08,514 --> 00:22:11,684
Każdy widział zmiany,

229
00:22:11,768 --> 00:22:14,562
a on sam nie potrafił się opamiętać.

230
00:22:15,271 --> 00:22:21,652
Plotkowano też, że Hideyoshi zaraził się
kiłą od jednej z konkubin.

231
00:22:21,736 --> 00:22:25,281
To pogłębiło jego irracjonalne zachowanie.

232
00:22:26,824 --> 00:22:29,369
Hideyoshi oszalał.

233
00:22:50,014 --> 00:22:52,725
Czuł się coraz bardziej osamotniony

234
00:22:53,518 --> 00:22:56,479
i bał się porażki,

235
00:22:56,562 --> 00:22:59,399
tego, że jego rodzina zniknie,
gdy sam umrze.

236
00:23:03,277 --> 00:23:07,490
Po śmierci syna
Hideyoshi został bez dziedzica.

237
00:23:09,283 --> 00:23:11,869
Podczas gdy wojna koreańska wciąż trwała,

238
00:23:13,037 --> 00:23:15,289
podjął kontrowersyjną decyzję.

239
00:23:17,542 --> 00:23:22,213
Mianował swojego siostrzeńca, Hidetsugu,
swoim następcą.

240
00:23:25,883 --> 00:23:28,553
Hidetsugu był bardzo niemiłą postacią.

241
00:23:28,636 --> 00:23:30,930
Był uzależniony od przyjemności ciała.

242
00:23:31,013 --> 00:23:32,723
Był brutalny.

243
00:23:34,225 --> 00:23:36,602
Strzelał do wieśniaków dla przyjemności.

244
00:23:37,145 --> 00:23:39,480
Był postrzegany jako niegodny następca,

245
00:23:40,565 --> 00:23:42,358
ale Hideyoshi nie miał wyboru.

246
00:23:43,443 --> 00:23:47,488
Hidetsugu był
jedynym dziedzicem w rodzinie.

247
00:23:53,870 --> 00:23:56,372
Ale na Hideyoshiego czekała niespodzianka.

248
00:23:58,124 --> 00:23:59,917
ROK 1593

249
00:24:00,001 --> 00:24:05,047
Zaledwie pół roku później
jego ulubiona konkubina, Chacha,

250
00:24:05,131 --> 00:24:08,801
urodziła syna, chłopca o imieniu Hideyori.

251
00:24:11,262 --> 00:24:16,726
Hideyoshi musiał wybrać
między niestabilnym Hidetsugu,

252
00:24:16,809 --> 00:24:18,060
którego sam namaścił,

253
00:24:18,144 --> 00:24:22,398
a malutkim synem,
którego teraz chciał na spadkobiercę.

254
00:24:25,985 --> 00:24:28,488
To była bardzo niebezpieczna sytuacja,

255
00:24:28,571 --> 00:24:31,824
więc Hideyoshi postanowił
pozbyć się Hidetsugu,

256
00:24:31,908 --> 00:24:34,952
zsyłając go na Kōya-san.

257
00:24:35,912 --> 00:24:37,997
To mogło załatwić sprawę,

258
00:24:38,080 --> 00:24:41,751
ale pojawiły się plotki,
że Hidetsugu planował powrót

259
00:24:41,834 --> 00:24:45,671
i rozważał zamach stanu na Hideyoshiego.

260
00:24:46,339 --> 00:24:48,090
Ten nie mógł na to pozwolić.

261
00:24:51,469 --> 00:24:55,348
By zabezpieczyć prawa drugiego syna,

262
00:24:55,973 --> 00:24:57,808
Hidetsugu musiał umrzeć.

263
00:25:35,304 --> 00:25:40,101
Hideyoshi zebrał 31 krewnych Hidetsugu,

264
00:25:40,184 --> 00:25:42,186
głównie kobiety i dzieci,

265
00:25:42,270 --> 00:25:43,980
poprowadził ich przez Kioto

266
00:25:44,564 --> 00:25:46,899
i stracił ich.

267
00:25:54,574 --> 00:25:56,325
Doszło do takiej skrajności,

268
00:25:56,409 --> 00:25:59,328
że wszyscy byli przekonani,

269
00:25:59,412 --> 00:26:01,831
że Hideyoshi zaczyna tracić rozum.

270
00:26:05,918 --> 00:26:09,797
Jedną z osób zamieszanych
w rzekomy spisek Hidetsugu,

271
00:26:09,880 --> 00:26:14,260
by doprowadzić do zamachu stanu
i ugruntować władzę, był Jednooki Smok.

272
00:26:16,554 --> 00:26:19,724
Date Masamune i Hidetsugu przyjaźnili się.

273
00:26:19,807 --> 00:26:22,727
Często polowali razem.

274
00:26:22,810 --> 00:26:27,356
Masamune był uważany
za przyjaciela Hidetsugu.

275
00:26:29,025 --> 00:26:31,569
Hideyoshi był wściekły.

276
00:26:37,575 --> 00:26:39,744
Masamune był bardzo ambitny.

277
00:26:39,827 --> 00:26:44,165
Z pewnością byłby skłonny
zdradzić Hideyoshiego.

278
00:26:52,882 --> 00:26:55,760
Dlatego Masamune stanął przed Hideyoshim

279
00:26:55,843 --> 00:26:59,513
i musiał opowiedzieć
o swoich relacjach z Hidetsugu.

280
00:27:27,500 --> 00:27:31,379
Uratowało go jedynie
wstawiennictwo kogoś spokojnego,

281
00:27:31,462 --> 00:27:34,131
jednej z niewielu osób,
których Hideyoshi jeszcze słuchał.

282
00:27:35,800 --> 00:27:38,260
Tokugawa Ieyasu powiedział,

283
00:27:38,344 --> 00:27:43,015
że nie ma powodu, by wątpić w Masamunego,
jego lojalność jest nienaganna

284
00:27:43,099 --> 00:27:45,768
i dlatego kara jest niepotrzebna.

285
00:27:45,851 --> 00:27:48,104
„Powinniśmy zaufać jemu i jego słowu”.

286
00:27:48,187 --> 00:27:53,901
W związku z tym Masamune poczuł się
głęboko zobowiązany Tokugawie Ieyasu.

287
00:27:55,736 --> 00:27:58,739
To dług, o którego spłatę
Ieyasu upomni się później.

288
00:28:02,535 --> 00:28:04,453
Hideyoshi był coraz bardziej paranoiczny,

289
00:28:04,537 --> 00:28:07,581
ale zgodził się oszczędzić Masamunego
pod jednym warunkiem.

290
00:28:07,665 --> 00:28:11,460
Masamune musiał zebrać siły
i dołączyć do inwazji na Koreę,

291
00:28:11,544 --> 00:28:13,421
nawet jeśli wszyscy mieli zginąć.

292
00:28:18,384 --> 00:28:20,678
Pomimo ogromnych obaw

293
00:28:20,761 --> 00:28:23,472
Date Masamune, jak inni daimyo,

294
00:28:23,556 --> 00:28:27,518
nie odważył się
kwestionować rozkazów Hideyoshiego.

295
00:28:27,601 --> 00:28:30,271
Przyniosłoby to śmierć i wstyd.

296
00:28:30,813 --> 00:28:33,065
Mimo że wysłano wsparcie,

297
00:28:33,149 --> 00:28:36,777
japońskie siły
wciąż nie miały szans na wygraną.

298
00:28:36,861 --> 00:28:40,740
Kończyło się im pożywienie i surowce,
cierpieli na różne choroby.

299
00:28:42,199 --> 00:28:45,453
Nieświadomy prawdy o wydarzeniach

300
00:28:45,536 --> 00:28:49,457
Hideyoshi nadal wydawał swoim siłom
rozkazy do ataku.

301
00:29:02,052 --> 00:29:04,054
Wojna w Korei była druzgocąca.

302
00:29:05,181 --> 00:29:08,476
Kosztowała dziesiątki tysięcy
japońskich istnień

303
00:29:08,559 --> 00:29:12,271
i setki tysięcy koreańskich.

304
00:29:21,280 --> 00:29:23,532
W obliczu katastrofy w Korei

305
00:29:23,616 --> 00:29:27,828
i otrzymywanych
coraz dziwniejszych rozkazów z Japonii

306
00:29:28,496 --> 00:29:31,749
widać było, że Hideyoshi
był coraz bardziej niestabilny.

307
00:29:31,832 --> 00:29:34,877
Nie był w stanie
podejmować strategicznych decyzji

308
00:29:34,960 --> 00:29:37,463
i wierzył, że wygrywa, choć przegrywał.

309
00:29:40,841 --> 00:29:45,095
Paraliżowało to generałów,
którzy nie wiedzieli, co robić.

310
00:29:45,930 --> 00:29:48,224
Wielu jego dowódców zastanawiało się

311
00:29:48,307 --> 00:29:51,936
nad jego stabilnością psychiczną
i czy wrócą do domu żywi.

312
00:29:56,190 --> 00:29:59,360
Sytuacja na froncie była dramatyczna.

313
00:29:59,443 --> 00:30:04,073
Dowódcy to dostrzegali i uznali,

314
00:30:04,156 --> 00:30:09,495
że trzeba rozpocząć negocjacje,
by osiągnąć porozumienie.

315
00:30:16,293 --> 00:30:20,464
Podczas negocjacji Hideyoshi nie wiedział,

316
00:30:20,548 --> 00:30:26,512
że warunki zaproponowane przez Chińczyków
różnią się od tych, których oczekiwał.

317
00:30:29,557 --> 00:30:31,976
Z powodu pogorszenia stanu psychicznego

318
00:30:32,059 --> 00:30:35,813
i fałszywych doniesień od generałów

319
00:30:35,896 --> 00:30:40,526
Hideyoshi wierzył,
że wygrał kampanię w Korei.

320
00:30:40,609 --> 00:30:46,156
Domagał się uznania swojego zwycięstwa
przez najwyższego zwierzchnika Chin,

321
00:30:46,240 --> 00:30:49,869
czyli chiński cesarz dynastii Ming.

322
00:30:51,912 --> 00:30:55,541
Hideyoshi żądał rozbioru Korei.

323
00:30:55,624 --> 00:30:59,670
Sugerował podział Korei
na dwie strefy wpływów:

324
00:30:59,753 --> 00:31:02,715
południową sferę podległą Japonii

325
00:31:02,798 --> 00:31:05,259
i północną zależną od Chin.

326
00:31:05,342 --> 00:31:07,720
Takie minimum był w stanie zaakceptować.

327
00:31:08,304 --> 00:31:11,098
Poza tym Hideyoshi chciał, by cesarz Chin

328
00:31:11,181 --> 00:31:15,227
wysłał jedną ze swoich córek
do Japonii jako konkubinę.

329
00:31:25,487 --> 00:31:29,700
Konishi Yukinaga wiedział,
że to niemożliwe.

330
00:31:29,783 --> 00:31:33,370
Nie było mowy, by cesarz Ming
okazał Hideyoshiemu uznanie,

331
00:31:33,454 --> 00:31:36,290
którego ten się domagał.

332
00:31:40,961 --> 00:31:46,383
Żądania Hideyoshiego obrażały Chińczyków.

333
00:31:46,467 --> 00:31:49,595
Nie zgodzili się na takie warunki.

334
00:31:52,598 --> 00:31:55,476
W końcu nie wygrał przecież w Korei.

335
00:31:55,559 --> 00:31:57,436
To była sromotna klęska.

336
00:32:02,107 --> 00:32:06,028
Zamiast tego zaproponowali
Augustinowi Konishiemu inny układ,

337
00:32:06,111 --> 00:32:07,988
który ostatecznie zaakceptował.

338
00:32:09,156 --> 00:32:14,453
DWÓR TOYOTOMIEGO HIDEYOSHIEGO
ROK 1596

339
00:32:21,168 --> 00:32:24,088
Chińscy wysłannicy przybyli do Kioto

340
00:32:24,171 --> 00:32:29,551
w towarzystwie Konishiego
i innych negocjatorów z Korei.

341
00:32:29,635 --> 00:32:33,681
Podarowali Hideyoshiemu chińskie szaty.

342
00:32:35,391 --> 00:32:41,814
Hideyoshi był zachwycony,
bo myślał, że to znaczy,

343
00:32:41,897 --> 00:32:44,191
że uznają jego wyższość.

344
00:32:53,033 --> 00:32:56,370
Jednak bardzo szybko
sytuacja się pogmatwała.

345
00:32:58,706 --> 00:33:01,041
Po pierwsze ambasadorowie odmówili

346
00:33:01,125 --> 00:33:05,254
pokłonienia się Hideyoshiemu,
bo byli ambasadorami cesarza Chin.

347
00:33:05,337 --> 00:33:07,589
Oczekiwali, że to on pokłoni się im.

348
00:33:08,173 --> 00:33:10,551
On, oczywiście, ani myślał tego zrobić.

349
00:33:10,634 --> 00:33:13,095
Doszło do impasu.

350
00:33:22,312 --> 00:33:27,484
Potem wręczyli mu list
od cesarza Chin, w którym pisał:

351
00:33:27,568 --> 00:33:31,071
„Hideyoshi, uznaję cię za władcę Japonii,

352
00:33:31,155 --> 00:33:32,573
swojego wasala”.

353
00:33:32,656 --> 00:33:34,366
Co to ma znaczyć?

354
00:33:35,034 --> 00:33:38,078
- Co to ma znaczyć?
- Uspokój się, skarbie!

355
00:33:41,248 --> 00:33:44,585
Zdał sobie sprawę,
że korona i szaty to nie dary.

356
00:33:44,668 --> 00:33:46,754
To oznaki jego poddaństwa.

357
00:33:46,837 --> 00:33:51,050
Cesarza Chin wręczył mu je,
by pokazać, że jest teraz jego panem.

358
00:33:51,633 --> 00:33:53,093
Jak mam to nosić?

359
00:33:53,177 --> 00:33:54,428
Wynocha!

360
00:33:54,511 --> 00:33:55,971
Wynocha!

361
00:33:57,097 --> 00:33:58,223
Precz!

362
00:33:58,307 --> 00:34:04,772
Hideyoshi był tak upokorzony i wściekły,
że zarządził drugą inwazję na Koreę.

363
00:34:04,855 --> 00:34:05,689
Wynocha!

364
00:34:05,773 --> 00:34:08,692
Ale tym razem miał tylko jeden cel.

365
00:34:09,818 --> 00:34:12,863
Chciał się zemścić.

366
00:34:14,531 --> 00:34:18,285
Hideyoshi wysłał ponad 100 000 samurajów

367
00:34:18,368 --> 00:34:22,289
by zaatakowali Koreę,
siali tam śmierć i zniszczenie.

368
00:34:23,373 --> 00:34:25,084
Jednak w ciągu kilku miesięcy

369
00:34:25,167 --> 00:34:28,962
koreańscy i chińscy żołnierze
po raz kolejny zatrzymali natarcie

370
00:34:29,046 --> 00:34:32,382
i odepchnęli japońskie siły
do przybrzeżnych garnizonów.

371
00:34:36,011 --> 00:34:39,348
Wielu daimyo było wściekłych.

372
00:34:39,431 --> 00:34:41,934
Stracili mnóstwo ludzi i skarbów,

373
00:34:42,017 --> 00:34:43,519
i nic na tym nie zyskali.

374
00:34:44,937 --> 00:34:48,899
W czasach Sengoku
dla władcy nagradzali swoich popleczników

375
00:34:48,982 --> 00:34:52,694
nowymi ziemiami i skarbami.

376
00:34:52,778 --> 00:34:57,282
Jednak w tej wojnie nie zdobyli
nowych ziem w Korei

377
00:34:57,366 --> 00:35:00,369
ani niczego, co mógłby dać tym daimyo.

378
00:35:00,452 --> 00:35:03,330
Daimyo, którzy wyruszyli do Korei,

379
00:35:03,413 --> 00:35:05,833
byli bardzo rozczarowani.

380
00:35:10,712 --> 00:35:14,049
Tak bardzo, że na dworze spiskowano.

381
00:35:14,133 --> 00:35:17,761
Wpływowi członkowie dworu rozmawiać o tym,

382
00:35:17,845 --> 00:35:19,221
co należy zrobić,

383
00:35:20,264 --> 00:35:22,057
jakie kroki należy podjąć,

384
00:35:23,016 --> 00:35:24,685
by pozbyć się władcy.

385
00:35:26,937 --> 00:35:30,482
Ludzie zaczęli otwarcie mówić o buncie.

386
00:35:33,652 --> 00:35:36,864
Hideyoshi był
w coraz trudniejszej sytuacji.

387
00:35:37,948 --> 00:35:41,034
Był coraz bardziej chory,

388
00:35:41,118 --> 00:35:44,746
coraz trudniej było mu
opuścić zamek w Fushimi.

389
00:35:44,830 --> 00:35:49,001
LIPIEC, ROK 1598

390
00:35:51,295 --> 00:35:54,047
Wiedział, że umiera.

391
00:35:56,258 --> 00:35:57,217
Hideyori.

392
00:35:58,051 --> 00:36:01,430
Musiał dopilnować, by Hideyori
nie został zlikwidowany ani zamordowany,

393
00:36:01,513 --> 00:36:04,057
jak to miało miejsce
podczas wojny domowej.

394
00:36:12,107 --> 00:36:13,609
Proszę, zajmij się nim.

395
00:36:16,737 --> 00:36:19,573
Podjął niezwykle ważną,
strategiczną decyzję.

396
00:36:29,666 --> 00:36:32,586
Postanowił powołać radę starszych.

397
00:36:32,669 --> 00:36:36,632
Kazał im przysiąc,
że będą chronić i dbać o Hideyoriego,

398
00:36:36,715 --> 00:36:41,970
aż ten dorośnie i będzie mógł
objąć stanowisko władcy Japonii.

399
00:36:45,641 --> 00:36:51,063
Wybrał pięciu
najpotężniejszych przywódców w Japonii.

400
00:36:54,233 --> 00:36:58,820
Niektórzy z nich od dawna go popierali.

401
00:36:58,904 --> 00:37:02,074
Inni zostali wybrani
głównie ze względu na ich władzę,

402
00:37:02,157 --> 00:37:05,369
a niekoniecznie dlatego,
że Hideyoshi im ufał.

403
00:37:06,036 --> 00:37:09,039
Sądzę, że po prostu
nie miał innego wyjścia.

404
00:37:11,291 --> 00:37:13,710
Wśród regentów, czyli pięciu radnych,

405
00:37:13,794 --> 00:37:17,506
najważniejszymi byli Tokugawa Ieyasu

406
00:37:18,507 --> 00:37:20,217
i Maeda Toshiie.

407
00:37:26,431 --> 00:37:29,893
Maeda Toshiie
miał mieszkać w zamku w Osace

408
00:37:29,977 --> 00:37:34,898
i odpowiadać za wychowanie
i wykształcenie młodego Hideyoriego.

409
00:37:34,982 --> 00:37:38,318
Miał przygotować go
do trudów przewodzenia krajem.

410
00:37:40,279 --> 00:37:45,200
Tokugawa Ieyasu był wówczas
najpotężniejszym daimyo w Japonii,

411
00:37:45,284 --> 00:37:46,827
poza Hideyoshim,

412
00:37:46,910 --> 00:37:49,705
więc otrzymał największą władzę.

413
00:37:49,788 --> 00:37:52,416
Przewodził całym rządem.

414
00:37:57,087 --> 00:38:01,800
Można by się spodziewać,
że w skład rady powinny wejść osoby

415
00:38:01,883 --> 00:38:05,220
zdolne do współpracy
i skutecznego rządzenia krajem.

416
00:38:05,304 --> 00:38:10,892
Wygląda jednak na to,
że Hideyoshi nie tego chciał.

417
00:38:14,062 --> 00:38:18,525
Świadomie wybrał daimyo,

418
00:38:18,608 --> 00:38:21,028
którzy mieli ze sobą sprzeczne interesy.

419
00:38:21,528 --> 00:38:23,697
W ten sposób zapewnił,

420
00:38:23,780 --> 00:38:26,908
że można liczyć na to,

421
00:38:26,992 --> 00:38:28,785
że będą uważnie się obserwować

422
00:38:28,869 --> 00:38:31,580
i nikt nie zrobi nic pochopnie.

423
00:38:33,749 --> 00:38:37,127
Chciał się upewnić,
że żaden z nich nie stanie się

424
00:38:37,210 --> 00:38:39,671
potężniejszy od pozostałych czterech.

425
00:38:57,898 --> 00:39:01,902
We wrześniu 1598 roku spędzone
na bezustannej wojnie

426
00:39:01,985 --> 00:39:05,614
życie Toyotomiego Hideyoshiego
dobiega końca.

427
00:39:09,326 --> 00:39:13,372
Myślę, że o niewielu osobach
można powiedzieć:

428
00:39:13,455 --> 00:39:15,791
„On zmienił bieg historii”.

429
00:39:17,000 --> 00:39:21,171
Hideyoshi bez wątpienia do nich należy.

430
00:39:26,510 --> 00:39:28,595
Jego osiągnięcia były ogromne.

431
00:39:28,678 --> 00:39:32,182
Prawdopodobnie największe
w historii japońskich przywódców.

432
00:39:34,309 --> 00:39:41,108
Jako jeden z niewielu wodzów potrafił 
wyobrazić sobie coś zupełnie nowego.

433
00:39:41,900 --> 00:39:46,571
Zaprowadził pokój,
o którym Nobunaga nawet nie śnił.

434
00:39:49,449 --> 00:39:50,992
Zjednoczył kraj.

435
00:39:51,076 --> 00:39:52,619
Zakończył wojnę domową.

436
00:39:52,702 --> 00:39:54,996
Stworzył coś, co wydawało się

437
00:39:55,080 --> 00:39:58,291
stabilną równowagą polityczną
wśród wielkich daimyo.

438
00:39:58,375 --> 00:39:59,793
Co więcej,

439
00:39:59,876 --> 00:40:05,382
jego awans jest zdumiewającym zwycięstwem
nad skromnym pochodzeniem.

440
00:40:05,465 --> 00:40:11,138
Z chłopa i najniższego rangą samuraja
stał się niekwestionowanym władcą Japonii.

441
00:40:14,933 --> 00:40:16,351
Kiedy Hideyoshi umarł,

442
00:40:16,435 --> 00:40:20,105
początkowo rada starszych nie ogłosiła,

443
00:40:20,188 --> 00:40:22,732
że wielki pan, wielki regent odszedł.

444
00:40:23,316 --> 00:40:24,443
Zamiast tego

445
00:40:24,526 --> 00:40:27,737
wydali w imieniu Hideyoshiego
rozkaz zawieszenia broni

446
00:40:27,821 --> 00:40:30,240
i wycofali japońskie siły z Korei.

447
00:40:34,119 --> 00:40:37,998
Podejrzewam, że pod wieloma względami,
gdy umarł Hideyoshi,

448
00:40:38,081 --> 00:40:40,834
daimyo odetchnęli z ulgą.

449
00:40:44,588 --> 00:40:48,008
Wojna w Korei okazała się katastrofalna.

450
00:40:50,093 --> 00:40:51,595
A mimo tego

451
00:40:51,678 --> 00:40:56,933
po jego odejściu
na pewno pojawił się ogromny niepokój,

452
00:40:57,017 --> 00:40:59,561
bo nie zostawił dorosłego dziedzica,

453
00:40:59,644 --> 00:41:02,272
który mógłby bez problemu przejąć władzę.

454
00:41:05,358 --> 00:41:06,943
Spełniając życzenie Hideyoshiego,

455
00:41:07,027 --> 00:41:10,572
rada ogłosiła,
że młody Hideyori to władca Japonii.

456
00:41:10,655 --> 00:41:13,783
Jednak jako dziecko
nie miał żadnej władzy.

457
00:41:14,367 --> 00:41:18,788
W istocie była ona podzielona
między pięciu starszych.

458
00:41:19,372 --> 00:41:22,250
To prowadziło
do bardzo niebezpiecznej sytuacji.

459
00:41:36,389 --> 00:41:39,851
Był to delikatny układ sił
między pięcioma regentami.

460
00:41:39,935 --> 00:41:42,771
Każde zaburzenie tej równowagi
mogło prowadzić

461
00:41:42,854 --> 00:41:46,942
do rozpadu sojuszu
i stworzenia bezkrólewia.

462
00:41:50,362 --> 00:41:53,073
W chwili śmierci Hideyoshiego
większość daimyo

463
00:41:53,156 --> 00:41:55,200
zaczęła się szykować do wojny.

464
00:42:04,876 --> 00:42:09,381
Po dziesięcioleciach na uboczu
Ieyasu był gotów wykonać swój ruch.

465
00:42:16,805 --> 00:42:20,350
Ruszyła maszyna dążąca do walki o władzę.

466
00:42:48,169 --> 00:42:53,174
Napisy: Liliana Reguła