1
00:00:06,006 --> 00:00:07,966
NETFLIX — SERIAL ORYGINALNY
2
00:00:49,090 --> 00:00:54,430
Po ponad stu latach wojny domowej
Toyotomi Hideyoshi zjednoczył Japonię.
3
00:00:55,263 --> 00:00:59,643
Jego rywale albo przysięgli swą lojalność,
albo zostali zniszczeni.
4
00:01:00,477 --> 00:01:02,477
Mimo tego świeżo zawartego pokoju
5
00:01:02,562 --> 00:01:05,942
Hideyoshiemu marzył się
śmiały i dziwaczny plan,
6
00:01:06,024 --> 00:01:09,194
by stać się
najpotężniejszym człowiekiem w Azji.
7
00:01:12,614 --> 00:01:16,084
JAPONIA, ROK 1590
8
00:01:16,826 --> 00:01:19,446
Japonia tak długo toczyła wojny,
9
00:01:19,537 --> 00:01:24,287
że mowa już o kilku pokoleniach,
które znały tylko wojnę.
10
00:01:25,460 --> 00:01:28,000
Rzeki Japonii były czerwone od krwi.
11
00:01:30,298 --> 00:01:33,178
Pola były skąpane we krwi.
12
00:01:35,345 --> 00:01:39,095
Hideyoshi zakończył ten koszmar Japonii.
13
00:01:41,434 --> 00:01:42,734
Zjednoczył kraj,
14
00:01:42,811 --> 00:01:44,601
zakończył wojnę domową,
15
00:01:44,687 --> 00:01:48,477
stworzył coś, co wydawało się
stabilną równowagą polityczną.
16
00:01:49,150 --> 00:01:54,450
Ale było to społeczeństwo pełne samurajów
i daimyo, którzy znali tylko wojnę.
17
00:02:04,707 --> 00:02:08,837
Pytanie brzmiało: „Co zrobić z tą
wielką maszyną wojskową,
18
00:02:08,920 --> 00:02:10,800
skoro nie ma nic do roboty?”.
19
00:02:12,841 --> 00:02:17,801
Ta troska zmieniała się
w coraz bardziej nieposkromioną pychę.
20
00:02:17,887 --> 00:02:20,557
To człowiek, który zaczął od zera
21
00:02:20,640 --> 00:02:24,140
i dotarł do szczytu władzy w Japonii.
22
00:02:25,395 --> 00:02:27,645
Chyba sądził, że nie może się pomylić.
23
00:02:32,944 --> 00:02:37,164
Dlatego wymyślił podbój Chin.
24
00:02:43,496 --> 00:02:47,746
Dla Japończyków Chiny były
kamieniem węgielnym cywilizacji.
25
00:02:47,834 --> 00:02:50,634
Reprezentowały środek świata
26
00:02:50,712 --> 00:02:53,422
i zawsze gardziły Japończykami.
27
00:02:53,506 --> 00:02:57,006
Podbijając Chiny,
stałby największym wodzem w historii.
28
00:02:58,011 --> 00:02:59,101
Zbierz ludzi.
29
00:03:01,848 --> 00:03:05,268
Myślę, że pod wieloma względami
jego inwazja na Chiny
30
00:03:05,351 --> 00:03:08,481
była wyrazem samouwielbienia.
31
00:03:09,147 --> 00:03:13,437
Tak samo myślimy o Napoleonie Bonapartem
czy o Aleksandrze Wielkim.
32
00:03:13,526 --> 00:03:17,526
Wszyscy tworzyli imperia
z chęci zapisania się na kartach historii.
33
00:03:18,990 --> 00:03:22,700
To była szansa, by być człowiekiem,
który nie tylko zjednoczył Japonię,
34
00:03:22,785 --> 00:03:26,405
ale też tym,
którego wpływy sięgnęły za morze.
35
00:03:30,877 --> 00:03:35,507
Wielu ludzi sprzeciwiało się
planom Hideyoshiego ataku na Chiny.
36
00:03:38,551 --> 00:03:40,721
Jedną z takich osób była jego żona, Nene.
37
00:03:42,680 --> 00:03:44,560
Była bardzo inteligentna
38
00:03:45,558 --> 00:03:46,808
i przenikliwa.
39
00:03:47,769 --> 00:03:49,019
Była nieugięta
40
00:03:49,604 --> 00:03:52,904
i była najważniejszą osobą
w życiu Hideyoshiego.
41
00:03:54,525 --> 00:03:57,645
Angażował Nene w każdą swoją decyzję.
42
00:04:00,782 --> 00:04:03,662
Była przeciwna inwazji.
43
00:04:04,285 --> 00:04:06,535
Sądziła, że to zbyt trudne wyzwanie.
44
00:04:06,621 --> 00:04:10,211
Porażka mogłaby przekreślić wszystko,
co osiągnęli.
45
00:04:12,210 --> 00:04:16,970
Nene przewidziała katastrofę
wynikającą z tej inwazji.
46
00:04:17,048 --> 00:04:21,678
Była przerażona i starała się
powstrzymać Hideyoshiego.
47
00:04:28,518 --> 00:04:29,848
Mimo jej sprzeciwu
48
00:04:29,936 --> 00:04:33,726
Hideyoshi był zdeterminowany,
by zrealizować swoje plany.
49
00:04:34,816 --> 00:04:38,106
Nikt nie był w stanie go powstrzymać.
50
00:04:42,323 --> 00:04:45,243
Hideyoshi wiedział,
że by dostać się do Chin,
51
00:04:45,326 --> 00:04:47,246
musi przemaszerować przez Koreę.
52
00:04:50,498 --> 00:04:54,338
To był logistyczny koszmar dla Japonii.
53
00:04:54,419 --> 00:04:58,799
Zabrać tam żołnierzy,
nakarmić ich, uzbroić, utrzymać,
54
00:04:58,881 --> 00:05:02,471
założyć kwaterę główną
i ruszyć na Półwysep Koreański,
55
00:05:02,552 --> 00:05:05,222
by w końcu pokonać Chiny.
56
00:05:11,102 --> 00:05:14,772
Napisał do Koreańczyków
i poprosił o przejście przez ich kraj.
57
00:05:37,545 --> 00:05:42,255
Głównym negocjatorem po stronie japońskiej
był Konishi Yukinaga.
58
00:05:44,886 --> 00:05:49,516
Został upoważniony przez Hideyoshiego
do przedstawienia jego żądań.
59
00:05:55,188 --> 00:05:58,148
Przez wieki Korea i Japonia
były ze sobą skłócone.
60
00:05:58,649 --> 00:06:03,239
Japończycy najechali Koreę
setki lat wcześniej. Wszyscy to pamiętają.
61
00:06:14,957 --> 00:06:18,497
JAPONIA
62
00:06:27,845 --> 00:06:29,465
Jak śmią się sprzeciwiać?
63
00:06:31,682 --> 00:06:35,772
Koreańczycy nie zamierzali pozwolić mu
na przejście przez ich kraj do Chin.
64
00:06:35,853 --> 00:06:39,443
Częściowo ze względu na bliskie więzi
między Koreą a Chinami.
65
00:06:39,524 --> 00:06:43,694
Korea stanowiła też bufor
między Japonią a Chinami.
66
00:06:43,778 --> 00:06:45,108
To nie do przyjęcia.
67
00:06:45,738 --> 00:06:46,908
Wynocha!
68
00:06:52,286 --> 00:06:57,206
W opinii Hideyoshiego oznaczało to,
że musiał najpierw ujarzmić Koreańczyków
69
00:06:57,291 --> 00:07:00,881
i ukarać ich za ich pychę.
70
00:07:04,340 --> 00:07:06,630
Potem chciał przejść do zajęcia Chin.
71
00:07:07,218 --> 00:07:09,008
Dość! Wynocha!
72
00:07:13,266 --> 00:07:17,976
WYSPA THUSHIMA
(ZACHODNIA JAPONIA) ROK 1592
73
00:07:21,983 --> 00:07:25,783
Inwazja na Koreę była jak dotąd
74
00:07:25,862 --> 00:07:29,822
najbardziej skomplikowaną
operacją wojskową.
75
00:07:33,494 --> 00:07:36,584
Hideyoshi wierzył, że daimyo z zachodu,
76
00:07:36,664 --> 00:07:38,544
którzy byli najbliżej Korei,
77
00:07:38,624 --> 00:07:42,754
szybciej zbiorą swoje oddziały
i ruszą do ataku.
78
00:07:44,547 --> 00:07:48,177
Daimyo z zachodu byli
wojownikami z krwi i kości,
79
00:07:48,259 --> 00:07:53,059
więc wizja podbicia znienawidzonego wroga,
80
00:07:53,139 --> 00:07:55,479
rozszerzania wpływów na kontynent,
81
00:07:55,558 --> 00:07:57,728
przejęcia handlu zagranicznego
82
00:07:57,810 --> 00:08:01,650
była dla nich tak samo kusząca
jak dla Hideyoshiego.
83
00:08:04,734 --> 00:08:11,704
W 1592 roku rozpoczęła się jedna
z największych inwazji na świecie.
84
00:08:11,782 --> 00:08:13,782
Do ataku ruszyło około 200 000 ludzi.
85
00:08:14,994 --> 00:08:17,874
Była to skala,
jakiej świat nie będzie świadkiem,
86
00:08:17,955 --> 00:08:19,615
aż do lądowania w Normandii.
87
00:08:22,919 --> 00:08:25,169
Ale Hideyoshi zupełnie nie docenił,
88
00:08:25,254 --> 00:08:27,474
jak trudna będzie ta kampania.
89
00:08:32,178 --> 00:08:34,808
13 kwietnia 1592 roku
90
00:08:35,515 --> 00:08:38,305
pierwsze siły Toyotomiego Hideyoshiego
91
00:08:38,392 --> 00:08:42,522
wypłynęły z wyspy Tsushima
przez Cieśninę Koreańską.
92
00:08:44,607 --> 00:08:47,107
Dotarły do południowego portu w Pusanie,
93
00:08:47,193 --> 00:08:50,323
przytłaczając obronę Korei
swoja liczebnością.
94
00:08:51,781 --> 00:08:54,411
Japońskie siły wkroczyły w głąb lądu,
95
00:08:54,492 --> 00:08:57,872
szybko przejmując najważniejsze miasta,
Seul i Pjongjang,
96
00:08:57,954 --> 00:09:00,874
a potem skierowały się
w stronę granicy z Chinami.
97
00:09:03,751 --> 00:09:06,251
KOREA, ROK 1592
98
00:09:20,810 --> 00:09:25,650
Warto pamiętać,
że Japończycy 150 lat trwali w wojnie.
99
00:09:26,357 --> 00:09:27,817
To była ich specjalność.
100
00:09:52,967 --> 00:09:57,137
Siły Hideyoshiego rozpętały
na półwyspie straszliwą masakrę.
101
00:09:58,848 --> 00:10:00,308
Gdy pojmali garnizon,
102
00:10:00,391 --> 00:10:03,391
często zabijali żołnierzy,
którzy się poddali,
103
00:10:03,477 --> 00:10:04,727
atakowali cywilów,
104
00:10:04,812 --> 00:10:08,772
praktycznie nie rozróżniali
cywili od żołnierzy.
105
00:10:16,949 --> 00:10:21,749
Kampania w Korei cechowała się
niespotykanym dotąd okrucieństwem.
106
00:10:23,456 --> 00:10:26,626
Japończycy dokonywali strasznych czynów.
107
00:10:26,709 --> 00:10:30,589
Gwałcili, zabijali,
grabili i brali w niewolę.
108
00:10:43,059 --> 00:10:49,109
Przeciw tej fali przemocy
w każdej prowincji zaczęły się bunty.
109
00:10:49,190 --> 00:10:54,650
Lojalni Koreańczycy powstali,
by odeprzeć okrutnych najeźdźców.
110
00:10:59,367 --> 00:11:03,537
Koreańczycy, chłopi, mnisi i inni ludzie
111
00:11:03,621 --> 00:11:06,621
organizowali się w tak zwane Prawe Armie.
112
00:11:06,707 --> 00:11:09,037
To były małe siły partyzanckie.
113
00:11:22,682 --> 00:11:27,522
Najsłynniejszym koreańskim przywódcą
partyzantów był generał Gwak Jae-u.
114
00:11:31,899 --> 00:11:36,489
Tuż po tym, jak Japończycy wylądowali
w Pusan, Gwak stworzył pierwszą armię.
115
00:11:39,532 --> 00:11:43,292
Był bardzo bogaty i znany z tego,
że wiele sprzedał,
116
00:11:43,369 --> 00:11:46,909
by kupić broń dla Prawych Wojowników.
117
00:11:53,337 --> 00:11:56,917
Stał się legendą w Korei.
118
00:11:57,007 --> 00:12:02,047
Podobno jego czerwony płaszcz zafarbowany
był krwią menstruacyjną dziewic,
119
00:12:02,138 --> 00:12:06,098
by zapewnić mu
magiczną ochronę przed wrogami.
120
00:12:11,063 --> 00:12:15,743
Gwak zamierzał zaatakować
i przełamać japońskie szlaki dostaw.
121
00:12:17,945 --> 00:12:21,815
Były one najsłabszą stroną Japończyków,
122
00:12:21,907 --> 00:12:24,987
bo wyruszały aż z Japonii.
123
00:12:25,077 --> 00:12:28,827
Potem transportowano towary przez Koreę,
124
00:12:28,914 --> 00:12:31,964
gdzie były narażone na ataki partyzanckie.
125
00:12:38,340 --> 00:12:43,600
Jeden z pierwszych ataków na Japończyków
miał miejsce w pobliżu rzeki Nam.
126
00:12:45,222 --> 00:12:51,062
Szpiedzy zauważyli, że Japończycy
umieścili w rzece drewniane pale,
127
00:12:51,145 --> 00:12:54,225
by ich ludzie wiedzieli,
którędy można bezpiecznie przejść.
128
00:12:54,940 --> 00:12:55,980
RZEKA NAM
129
00:12:56,066 --> 00:12:59,816
To była idealna okazja
na atak z zaskoczenia.
130
00:13:10,581 --> 00:13:13,131
Gdy Japończycy ruszyli przez rzekę,
131
00:13:13,918 --> 00:13:15,918
ciężkie zbroje ciągnęły ich w dół.
132
00:13:20,257 --> 00:13:23,427
W normalnych okolicznościach
Koreańczycy byliby w gorszej sytuacji.
133
00:13:23,511 --> 00:13:28,471
Japończycy byli doświadczeni,
byli opancerzeni i lepiej uzbrojeni.
134
00:13:28,557 --> 00:13:31,517
Ale to bez znaczenia,
jeśli walczysz w wodzie.
135
00:13:38,275 --> 00:13:41,945
Prawe Armie uderzyły,
gdy Japończycy wpadli w pułapkę.
136
00:13:51,080 --> 00:13:56,090
Koreańczycy zasypali Japończyków
gradem pocisków i strzał.
137
00:13:58,045 --> 00:14:00,455
Japończycy byli kompletnie bezradni.
138
00:14:16,897 --> 00:14:19,317
To była masakra.
139
00:14:24,697 --> 00:14:27,827
Ciała Japończyków płynęły z prądem.
140
00:14:38,627 --> 00:14:43,917
Bitwa nad rzeką Nam była
pierwszym koreańskim zwycięstwem.
141
00:14:52,266 --> 00:14:56,726
Miażdżące zwycięstwo Prawych Armii
było dowodem na to,
142
00:14:56,812 --> 00:14:58,902
że Japończycy nie byli niepokonani.
143
00:15:02,109 --> 00:15:04,029
Dało to Koreańczykom wiarę w to,
144
00:15:04,111 --> 00:15:08,821
że będą w stanie
odeprzeć japońskich najeźdźców.
145
00:15:13,454 --> 00:15:15,834
Zainspirowani Prawymi Armiami
146
00:15:15,915 --> 00:15:20,455
zwykli ludzie powstali
przeciwko okupującym Japończykom.
147
00:15:20,544 --> 00:15:23,514
W całym kraju dochodziło
do ataków partyzanckich.
148
00:15:23,589 --> 00:15:26,549
Obozy atakowano nocą i je podpalano.
149
00:15:26,634 --> 00:15:31,354
Robiono wszystko,
co podsunęła im wyobraźnia wojskowa.
150
00:15:37,519 --> 00:15:42,269
Napadali, a potem się wycofywali.
Robili Japończykom piekło na ziemi.
151
00:15:42,358 --> 00:15:44,108
Utrudniali, jak tylko mogli,
152
00:15:44,193 --> 00:15:48,113
zajęcie większego terytorium
i utrzymanie tego, co już zdobyli.
153
00:15:51,492 --> 00:15:56,372
Wkrótce japońskie łodzie zaopatrzeniowe
były nieustannie atakowane.
154
00:15:56,455 --> 00:16:00,285
Łączność między armiami była utrudniona,
155
00:16:00,376 --> 00:16:04,586
a skala i nieustępliwość
ataków Prawych Armii
156
00:16:04,672 --> 00:16:07,632
zaczęły obniżać morale
sił inwazyjnych Hideyoshiego
157
00:16:07,716 --> 00:16:10,006
i utrudniać im postępy.
158
00:16:12,262 --> 00:16:16,852
Zachodni daimyo zostali zdziesiątkowani
przez wojnę w Korei.
159
00:16:16,934 --> 00:16:18,484
Zostało 50 000 żołnierzy.
160
00:16:18,560 --> 00:16:21,190
Stracili dwie trzecie swoich sił bojowych.
161
00:16:21,271 --> 00:16:25,571
CHINY
KOREA
162
00:16:25,651 --> 00:16:27,281
Wraz z postępem wojny
163
00:16:27,361 --> 00:16:33,241
chińska dynastia Ming wysłała do Korei
50 000 żołnierzy, by odeprzeć Japończyków.
164
00:16:33,993 --> 00:16:36,123
Mimo wielu epickich bitew
165
00:16:36,203 --> 00:16:39,963
stworzyło to patową sytuację,
bo wszyscy walczyli o ziemię.
166
00:16:41,166 --> 00:16:46,296
Hideyoshi z Japonii wydał rozkaz,
by iść na Chiny,
167
00:16:46,380 --> 00:16:48,880
ale jego dowódcy
w Korei nie mogli atakować.
168
00:16:49,842 --> 00:16:52,302
Jednak nie sprzeciwili się swojemu panu.
169
00:17:02,354 --> 00:17:04,444
Składając raporty w Japonii,
170
00:17:04,523 --> 00:17:08,363
generałowie Hideyoshiego
próbowali nadać pozytywny wydźwięk temu,
171
00:17:08,444 --> 00:17:10,404
co działo się w Korei.
172
00:17:18,454 --> 00:17:22,294
Hideyoshi był dyktatorem,
173
00:17:22,374 --> 00:17:25,464
więc denerwowanie go…
174
00:17:25,544 --> 00:17:26,884
HISTORYK
175
00:17:26,962 --> 00:17:29,302
…mogło oznaczać zagrożenie życia.
176
00:17:29,882 --> 00:17:34,052
Dlatego wasale
nie przekazywali złych wieści,
177
00:17:34,136 --> 00:17:35,796
raportowali tylko dobre,
178
00:17:36,597 --> 00:17:42,137
więc Hideyoshi nie był na bieżąco
z sytuacją w Korei.
179
00:17:43,979 --> 00:17:47,899
Jeśli pojawiały się złe wieści
lub chęć wycofania się,
180
00:17:47,983 --> 00:17:50,113
Hideyoshi po prostu je lekceważył,
181
00:17:50,194 --> 00:17:53,914
co oznacza,
że nie był dobrze zorientowany.
182
00:17:53,989 --> 00:17:57,279
Nie dostrzegał skali katastrofy.
183
00:17:58,827 --> 00:18:00,697
Są dowody na to,
184
00:18:00,788 --> 00:18:03,418
że Hideyoshi myślał, że wygrywa w Korei.
185
00:18:05,167 --> 00:18:08,707
Wtedy gdy powinien skupić się
na kampanii w Korei,
186
00:18:08,796 --> 00:18:13,466
coraz bardziej się rozpraszał
i zadręczył innym problemem.
187
00:18:16,428 --> 00:18:20,138
Bardzo ciążył mu fakt,
że nie miał spadkobiercy.
188
00:18:21,475 --> 00:18:26,435
Jego żona była bezdzietna, a on marzył
o stworzeniu nowej dynastii w Japonii.
189
00:18:26,522 --> 00:18:31,322
Chciał dynastii rodu Toyotomi,
która przetrwałaby kolejne pokolenia.
190
00:18:32,861 --> 00:18:36,201
Hideyoshi skutecznie sfabrykował
swoją przeszłość,
191
00:18:36,281 --> 00:18:40,201
ale nie udałoby się zmienić tego,
192
00:18:40,285 --> 00:18:42,115
że nie ma następców.
193
00:18:43,455 --> 00:18:47,915
Bez spadkobierców
jego dziedzictwo ległoby w gruzach,
194
00:18:48,001 --> 00:18:50,711
a on był tego w pełni świadom.
195
00:18:55,801 --> 00:18:59,431
Nene była wówczas zbyt stara,
by rodzić dzieci.
196
00:19:00,139 --> 00:19:04,479
Hideyoshi miał jednak
setki konkubin w Osace.
197
00:19:04,977 --> 00:19:07,897
Jedna z nich mogła urodzić mu dziecko.
198
00:19:07,980 --> 00:19:12,320
Wówczas taki syn
mógłby być następcą Hideyoshiego.
199
00:19:23,579 --> 00:19:26,749
Konkubiny pochodziły
z arystokratycznych rodów.
200
00:19:27,332 --> 00:19:30,422
Były córkami daimyo
i były szlachetnej krwi.
201
00:19:31,545 --> 00:19:35,715
Myślę, że kluczową różnicą
między konkubiną a żoną było to,
202
00:19:35,799 --> 00:19:39,139
że do pewnego stopnia
można wybrać konkubiny,
203
00:19:39,219 --> 00:19:42,179
a żona pochodziła
z aranżowanego małżeństwa.
204
00:19:45,851 --> 00:19:49,311
Chacha była
ulubioną konkubiną Hideyoshiego.
205
00:19:50,731 --> 00:19:53,571
Była siostrzenicą Ody Nobunagi.
206
00:19:54,568 --> 00:19:56,778
Była bardzo piękna.
207
00:19:56,862 --> 00:20:00,822
Zachowywała się jak primadonna
i była bardzo dumna.
208
00:20:00,908 --> 00:20:04,828
Była bardzo władcza,
więc znacznie różniła się od Nene,
209
00:20:04,912 --> 00:20:08,172
która twardo stąpała po ziemi
i była rozsądną kobietą.
210
00:20:14,630 --> 00:20:18,180
Po latach nieudanych starań o dzieci
211
00:20:18,842 --> 00:20:21,302
Chacha urodziła syna, Tsurumatsu.
212
00:20:22,054 --> 00:20:23,684
Hideyoshi był zachwycony.
213
00:20:25,724 --> 00:20:27,104
Chciał kontrolować Azję
214
00:20:27,184 --> 00:20:30,024
i potrzebował syna,
by ród Toyotomi przetrwał.
215
00:21:01,760 --> 00:21:04,050
Jednak Tsurumatsu zmarł.
216
00:21:06,014 --> 00:21:07,724
Hideyoshi pogrążył się w żalu.
217
00:21:13,855 --> 00:21:17,685
Przyszłość rodu znów stanęła
pod znakiem zapytania.
218
00:21:19,695 --> 00:21:23,985
To miało duży wpływ
na stan psychiczny Hideyoshiego.
219
00:21:25,450 --> 00:21:28,790
Niedawno zmarła
jedna z jego ulubionych córek,
220
00:21:28,870 --> 00:21:29,910
a potem matka.
221
00:21:32,457 --> 00:21:34,957
Przyczyniło się to
222
00:21:35,043 --> 00:21:38,343
do wywołania kryzysu u Hideyoshiego.
223
00:21:38,422 --> 00:21:45,352
Czuł, że jego wysiłki zawiodły
w najważniejszej chwili.
224
00:21:45,429 --> 00:21:47,679
Możliwe, że to też wpłynęło na to,
225
00:21:47,764 --> 00:21:52,444
co ludzie postrzegali
jako postępujące szaleństwo.
226
00:21:59,609 --> 00:22:01,609
Z każdym dniem
227
00:22:02,404 --> 00:22:06,834
czyny Hideyoshiego stawały się coraz
bardziej nieobliczalne i niepokojące.
228
00:22:08,493 --> 00:22:11,663
Każdy widział zmiany,
229
00:22:11,747 --> 00:22:14,537
a on sam nie potrafił się opamiętać.
230
00:22:15,250 --> 00:22:21,630
Plotkowano też, że Hideyoshi zaraził się
kiłą od jednej z konkubin.
231
00:22:21,715 --> 00:22:25,255
To pogłębiło jego irracjonalne zachowanie.
232
00:22:26,803 --> 00:22:29,353
Hideyoshi oszalał.
233
00:22:49,993 --> 00:22:52,703
Czuł się coraz bardziej osamotniony
234
00:22:53,497 --> 00:22:56,457
i bał się porażki,
235
00:22:56,541 --> 00:22:59,381
tego, że jego rodzina zniknie,
gdy sam umrze.
236
00:23:03,256 --> 00:23:07,466
Po śmierci syna
Hideyoshi został bez dziedzica.
237
00:23:09,262 --> 00:23:11,852
Podczas gdy wojna koreańska wciąż trwała,
238
00:23:13,016 --> 00:23:15,266
podjął kontrowersyjną decyzję.
239
00:23:17,521 --> 00:23:22,191
Mianował swojego siostrzeńca, Hidetsugu,
swoim następcą.
240
00:23:25,862 --> 00:23:28,532
Hidetsugu był bardzo niemiłą postacią.
241
00:23:28,615 --> 00:23:30,905
Był uzależniony od przyjemności ciała.
242
00:23:30,992 --> 00:23:32,702
Był brutalny.
243
00:23:34,204 --> 00:23:36,584
Strzelał do wieśniaków dla przyjemności.
244
00:23:37,124 --> 00:23:39,464
Był postrzegany jako niegodny następca,
245
00:23:40,544 --> 00:23:42,344
ale Hideyoshi nie miał wyboru.
246
00:23:43,422 --> 00:23:47,472
Hidetsugu był
jedynym dziedzicem w rodzinie.
247
00:23:53,849 --> 00:23:56,349
Ale na Hideyoshiego czekała niespodzianka.
248
00:23:58,103 --> 00:23:59,903
ROK 1593
249
00:23:59,980 --> 00:24:05,030
Zaledwie pół roku później
jego ulubiona konkubina, Chacha,
250
00:24:05,110 --> 00:24:08,780
urodziła syna, chłopca o imieniu Hideyori.
251
00:24:11,241 --> 00:24:16,711
Hideyoshi musiał wybrać
między niestabilnym Hidetsugu,
252
00:24:16,788 --> 00:24:18,038
którego sam namaścił,
253
00:24:18,123 --> 00:24:22,383
a malutkim synem,
którego teraz chciał na spadkobiercę.
254
00:24:25,964 --> 00:24:28,474
To była bardzo niebezpieczna sytuacja,
255
00:24:28,550 --> 00:24:31,800
więc Hideyoshi postanowił
pozbyć się Hidetsugu,
256
00:24:31,887 --> 00:24:34,927
zsyłając go na Kōya-san.
257
00:24:35,891 --> 00:24:37,981
To mogło załatwić sprawę,
258
00:24:38,059 --> 00:24:41,729
ale pojawiły się plotki,
że Hidetsugu planował powrót
259
00:24:41,813 --> 00:24:45,653
i rozważał zamach stanu na Hideyoshiego.
260
00:24:46,318 --> 00:24:48,068
Ten nie mógł na to pozwolić.
261
00:24:51,448 --> 00:24:55,328
By zabezpieczyć prawa drugiego syna,
262
00:24:55,952 --> 00:24:57,792
Hidetsugu musiał umrzeć.
263
00:25:35,283 --> 00:25:40,083
Hideyoshi zebrał 31 krewnych Hidetsugu,
264
00:25:40,163 --> 00:25:42,173
głównie kobiety i dzieci,
265
00:25:42,249 --> 00:25:43,959
poprowadził ich przez Kioto
266
00:25:44,543 --> 00:25:46,883
i stracił ich.
267
00:25:54,553 --> 00:25:56,303
Doszło do takiej skrajności,
268
00:25:56,388 --> 00:25:59,308
że wszyscy byli przekonani,
269
00:25:59,391 --> 00:26:01,811
że Hideyoshi zaczyna tracić rozum.
270
00:26:05,897 --> 00:26:09,777
Jedną z osób zamieszanych
w rzekomy spisek Hidetsugu,
271
00:26:09,859 --> 00:26:14,239
by doprowadzić do zamachu stanu
i ugruntować władzę, był Jednooki Smok.
272
00:26:16,533 --> 00:26:19,703
Date Masamune i Hidetsugu przyjaźnili się.
273
00:26:19,786 --> 00:26:22,706
Często polowali razem.
274
00:26:22,789 --> 00:26:27,339
Masamune był uważany
za przyjaciela Hidetsugu.
275
00:26:29,004 --> 00:26:31,554
Hideyoshi był wściekły.
276
00:26:37,554 --> 00:26:39,724
Masamune był bardzo ambitny.
277
00:26:39,806 --> 00:26:44,136
Z pewnością byłby skłonny
zdradzić Hideyoshiego.
278
00:26:52,861 --> 00:26:55,741
Dlatego Masamune stanął przed Hideyoshim
279
00:26:55,822 --> 00:26:59,492
i musiał opowiedzieć
o swoich relacjach z Hidetsugu.
280
00:27:27,479 --> 00:27:31,359
Uratowało go jedynie
wstawiennictwo kogoś spokojnego,
281
00:27:31,441 --> 00:27:34,111
jednej z niewielu osób,
których Hideyoshi jeszcze słuchał.
282
00:27:35,779 --> 00:27:38,239
Tokugawa Ieyasu powiedział,
283
00:27:38,323 --> 00:27:42,993
że nie ma powodu, by wątpić w Masamunego,
jego lojalność jest nienaganna
284
00:27:43,078 --> 00:27:45,748
i dlatego kara jest niepotrzebna.
285
00:27:45,830 --> 00:27:48,080
„Powinniśmy zaufać jemu i jego słowu”.
286
00:27:48,166 --> 00:27:53,876
W związku z tym Masamune poczuł się
głęboko zobowiązany Tokugawie Ieyasu.
287
00:27:55,715 --> 00:27:58,715
To dług, o którego spłatę
Ieyasu upomni się później.
288
00:28:02,514 --> 00:28:04,434
Hideyoshi był coraz bardziej paranoiczny,
289
00:28:04,516 --> 00:28:07,556
ale zgodził się oszczędzić Masamunego
pod jednym warunkiem.
290
00:28:07,644 --> 00:28:11,444
Masamune musiał zebrać siły
i dołączyć do inwazji na Koreę,
291
00:28:11,523 --> 00:28:13,403
nawet jeśli wszyscy mieli zginąć.
292
00:28:18,363 --> 00:28:20,663
Pomimo ogromnych obaw
293
00:28:20,740 --> 00:28:23,450
Date Masamune, jak inni daimyo,
294
00:28:23,535 --> 00:28:27,495
nie odważył się
kwestionować rozkazów Hideyoshiego.
295
00:28:27,580 --> 00:28:30,250
Przyniosłoby to śmierć i wstyd.
296
00:28:30,792 --> 00:28:33,042
Mimo że wysłano wsparcie,
297
00:28:33,128 --> 00:28:36,758
japońskie siły
wciąż nie miały szans na wygraną.
298
00:28:36,840 --> 00:28:40,720
Kończyło się im pożywienie i surowce,
cierpieli na różne choroby.
299
00:28:42,178 --> 00:28:45,428
Nieświadomy prawdy o wydarzeniach
300
00:28:45,515 --> 00:28:49,435
Hideyoshi nadal wydawał swoim siłom
rozkazy do ataku.
301
00:29:02,031 --> 00:29:04,031
Wojna w Korei była druzgocąca.
302
00:29:05,160 --> 00:29:08,460
Kosztowała dziesiątki tysięcy
japońskich istnień
303
00:29:08,538 --> 00:29:12,248
i setki tysięcy koreańskich.
304
00:29:21,259 --> 00:29:23,509
W obliczu katastrofy w Korei
305
00:29:23,595 --> 00:29:27,805
i otrzymywanych
coraz dziwniejszych rozkazów z Japonii
306
00:29:28,475 --> 00:29:31,725
widać było, że Hideyoshi
był coraz bardziej niestabilny.
307
00:29:31,811 --> 00:29:34,861
Nie był w stanie
podejmować strategicznych decyzji
308
00:29:34,939 --> 00:29:37,439
i wierzył, że wygrywa, choć przegrywał.
309
00:29:40,820 --> 00:29:45,070
Paraliżowało to generałów,
którzy nie wiedzieli, co robić.
310
00:29:45,909 --> 00:29:48,199
Wielu jego dowódców zastanawiało się
311
00:29:48,286 --> 00:29:51,916
nad jego stabilnością psychiczną
i czy wrócą do domu żywi.
312
00:29:56,169 --> 00:29:59,339
Sytuacja na froncie była dramatyczna.
313
00:29:59,422 --> 00:30:04,052
Dowódcy to dostrzegali i uznali,
314
00:30:04,135 --> 00:30:09,465
że trzeba rozpocząć negocjacje,
by osiągnąć porozumienie.
315
00:30:16,272 --> 00:30:20,442
Podczas negocjacji Hideyoshi nie wiedział,
316
00:30:20,527 --> 00:30:26,487
że warunki zaproponowane przez Chińczyków
różnią się od tych, których oczekiwał.
317
00:30:29,536 --> 00:30:31,956
Z powodu pogorszenia stanu psychicznego
318
00:30:32,038 --> 00:30:35,788
i fałszywych doniesień od generałów
319
00:30:35,875 --> 00:30:40,505
Hideyoshi wierzył,
że wygrał kampanię w Korei.
320
00:30:40,588 --> 00:30:46,138
Domagał się uznania swojego zwycięstwa
przez najwyższego zwierzchnika Chin,
321
00:30:46,219 --> 00:30:49,849
czyli chiński cesarz dynastii Ming.
322
00:30:51,891 --> 00:30:55,521
Hideyoshi żądał rozbioru Korei.
323
00:30:55,603 --> 00:30:59,653
Sugerował podział Korei
na dwie strefy wpływów:
324
00:30:59,732 --> 00:31:02,692
południową sferę podległą Japonii
325
00:31:02,777 --> 00:31:05,237
i północną zależną od Chin.
326
00:31:05,321 --> 00:31:07,701
Takie minimum był w stanie zaakceptować.
327
00:31:08,283 --> 00:31:11,083
Poza tym Hideyoshi chciał, by cesarz Chin
328
00:31:11,160 --> 00:31:15,210
wysłał jedną ze swoich córek
do Japonii jako konkubinę.
329
00:31:25,466 --> 00:31:29,676
Konishi Yukinaga wiedział,
że to niemożliwe.
330
00:31:29,762 --> 00:31:33,352
Nie było mowy, by cesarz Ming
okazał Hideyoshiemu uznanie,
331
00:31:33,433 --> 00:31:36,273
którego ten się domagał.
332
00:31:40,940 --> 00:31:46,360
Żądania Hideyoshiego obrażały Chińczyków.
333
00:31:46,446 --> 00:31:49,566
Nie zgodzili się na takie warunki.
334
00:31:52,577 --> 00:31:55,457
W końcu nie wygrał przecież w Korei.
335
00:31:55,538 --> 00:31:57,418
To była sromotna klęska.
336
00:32:02,086 --> 00:32:06,006
Zamiast tego zaproponowali
Augustinowi Konishiemu inny układ,
337
00:32:06,090 --> 00:32:07,970
który ostatecznie zaakceptował.
338
00:32:09,135 --> 00:32:14,425
DWÓR TOYOTOMIEGO HIDEYOSHIEGO
ROK 1596
339
00:32:21,147 --> 00:32:24,067
Chińscy wysłannicy przybyli do Kioto
340
00:32:24,150 --> 00:32:29,530
w towarzystwie Konishiego
i innych negocjatorów z Korei.
341
00:32:29,614 --> 00:32:33,664
Podarowali Hideyoshiemu chińskie szaty.
342
00:32:35,370 --> 00:32:41,790
Hideyoshi był zachwycony,
bo myślał, że to znaczy,
343
00:32:41,876 --> 00:32:44,166
że uznają jego wyższość.
344
00:32:53,012 --> 00:32:56,352
Jednak bardzo szybko
sytuacja się pogmatwała.
345
00:32:58,685 --> 00:33:01,015
Po pierwsze ambasadorowie odmówili
346
00:33:01,104 --> 00:33:05,234
pokłonienia się Hideyoshiemu,
bo byli ambasadorami cesarza Chin.
347
00:33:05,316 --> 00:33:07,566
Oczekiwali, że to on pokłoni się im.
348
00:33:08,152 --> 00:33:10,532
On, oczywiście, ani myślał tego zrobić.
349
00:33:10,613 --> 00:33:13,073
Doszło do impasu.
350
00:33:22,291 --> 00:33:27,461
Potem wręczyli mu list
od cesarza Chin, w którym pisał:
351
00:33:27,547 --> 00:33:31,047
„Hideyoshi, uznaję cię za władcę Japonii,
352
00:33:31,134 --> 00:33:32,554
swojego wasala”.
353
00:33:32,635 --> 00:33:34,345
Co to ma znaczyć?
354
00:33:35,013 --> 00:33:38,063
- Co to ma znaczyć?
- Uspokój się, skarbie!
355
00:33:41,227 --> 00:33:44,557
Zdał sobie sprawę,
że korona i szaty to nie dary.
356
00:33:44,647 --> 00:33:46,727
To oznaki jego poddaństwa.
357
00:33:46,816 --> 00:33:51,026
Cesarza Chin wręczył mu je,
by pokazać, że jest teraz jego panem.
358
00:33:51,612 --> 00:33:53,072
Jak mam to nosić?
359
00:33:53,156 --> 00:33:54,406
Wynocha!
360
00:33:54,490 --> 00:33:55,950
Wynocha!
361
00:33:57,076 --> 00:33:58,196
Precz!
362
00:33:58,286 --> 00:34:04,746
Hideyoshi był tak upokorzony i wściekły,
że zarządził drugą inwazję na Koreę.
363
00:34:04,834 --> 00:34:05,674
Wynocha!
364
00:34:05,752 --> 00:34:08,672
Ale tym razem miał tylko jeden cel.
365
00:34:09,797 --> 00:34:12,837
Chciał się zemścić.
366
00:34:14,510 --> 00:34:18,260
Hideyoshi wysłał ponad 100 000 samurajów
367
00:34:18,347 --> 00:34:22,267
by zaatakowali Koreę,
siali tam śmierć i zniszczenie.
368
00:34:23,352 --> 00:34:25,062
Jednak w ciągu kilku miesięcy
369
00:34:25,146 --> 00:34:28,936
koreańscy i chińscy żołnierze
po raz kolejny zatrzymali natarcie
370
00:34:29,025 --> 00:34:32,355
i odepchnęli japońskie siły
do przybrzeżnych garnizonów.
371
00:34:35,990 --> 00:34:39,330
Wielu daimyo było wściekłych.
372
00:34:39,410 --> 00:34:41,910
Stracili mnóstwo ludzi i skarbów,
373
00:34:41,996 --> 00:34:43,496
i nic na tym nie zyskali.
374
00:34:44,916 --> 00:34:48,876
W czasach Sengoku
dla władcy nagradzali swoich popleczników
375
00:34:48,961 --> 00:34:52,671
nowymi ziemiami i skarbami.
376
00:34:52,757 --> 00:34:57,257
Jednak w tej wojnie nie zdobyli
nowych ziem w Korei
377
00:34:57,345 --> 00:35:00,345
ani niczego, co mógłby dać tym daimyo.
378
00:35:00,431 --> 00:35:03,311
Daimyo, którzy wyruszyli do Korei,
379
00:35:03,392 --> 00:35:05,812
byli bardzo rozczarowani.
380
00:35:10,691 --> 00:35:14,031
Tak bardzo, że na dworze spiskowano.
381
00:35:14,112 --> 00:35:17,742
Wpływowi członkowie dworu rozmawiać o tym,
382
00:35:17,824 --> 00:35:19,204
co należy zrobić,
383
00:35:20,243 --> 00:35:22,043
jakie kroki należy podjąć,
384
00:35:22,995 --> 00:35:24,655
by pozbyć się władcy.
385
00:35:26,916 --> 00:35:30,456
Ludzie zaczęli otwarcie mówić o buncie.
386
00:35:33,631 --> 00:35:36,841
Hideyoshi był
w coraz trudniejszej sytuacji.
387
00:35:37,927 --> 00:35:41,007
Był coraz bardziej chory,
388
00:35:41,097 --> 00:35:44,727
coraz trudniej było mu
opuścić zamek w Fushimi.
389
00:35:44,809 --> 00:35:48,979
LIPIEC, ROK 1598
390
00:35:51,274 --> 00:35:54,034
Wiedział, że umiera.
391
00:35:56,237 --> 00:35:57,197
Hideyori.
392
00:35:58,030 --> 00:36:01,410
Musiał dopilnować, by Hideyori
nie został zlikwidowany ani zamordowany,
393
00:36:01,492 --> 00:36:04,042
jak to miało miejsce
podczas wojny domowej.
394
00:36:12,086 --> 00:36:13,586
Proszę, zajmij się nim.
395
00:36:16,716 --> 00:36:19,546
Podjął niezwykle ważną,
strategiczną decyzję.
396
00:36:29,645 --> 00:36:32,565
Postanowił powołać radę starszych.
397
00:36:32,648 --> 00:36:36,608
Kazał im przysiąc,
że będą chronić i dbać o Hideyoriego,
398
00:36:36,694 --> 00:36:41,954
aż ten dorośnie i będzie mógł
objąć stanowisko władcy Japonii.
399
00:36:45,620 --> 00:36:51,040
Wybrał pięciu
najpotężniejszych przywódców w Japonii.
400
00:36:54,212 --> 00:36:58,802
Niektórzy z nich od dawna go popierali.
401
00:36:58,883 --> 00:37:02,053
Inni zostali wybrani
głównie ze względu na ich władzę,
402
00:37:02,136 --> 00:37:05,346
a niekoniecznie dlatego,
że Hideyoshi im ufał.
403
00:37:06,015 --> 00:37:09,015
Sądzę, że po prostu
nie miał innego wyjścia.
404
00:37:11,270 --> 00:37:13,690
Wśród regentów, czyli pięciu radnych,
405
00:37:13,773 --> 00:37:17,493
najważniejszymi byli Tokugawa Ieyasu
406
00:37:18,486 --> 00:37:20,196
i Maeda Toshiie.
407
00:37:26,410 --> 00:37:29,870
Maeda Toshiie
miał mieszkać w zamku w Osace
408
00:37:29,956 --> 00:37:34,876
i odpowiadać za wychowanie
i wykształcenie młodego Hideyoriego.
409
00:37:34,961 --> 00:37:38,301
Miał przygotować go
do trudów przewodzenia krajem.
410
00:37:40,258 --> 00:37:45,178
Tokugawa Ieyasu był wówczas
najpotężniejszym daimyo w Japonii,
411
00:37:45,263 --> 00:37:46,813
poza Hideyoshim,
412
00:37:46,889 --> 00:37:49,679
więc otrzymał największą władzę.
413
00:37:49,767 --> 00:37:52,397
Przewodził całym rządem.
414
00:37:57,066 --> 00:38:01,776
Można by się spodziewać,
że w skład rady powinny wejść osoby
415
00:38:01,862 --> 00:38:05,202
zdolne do współpracy
i skutecznego rządzenia krajem.
416
00:38:05,283 --> 00:38:10,873
Wygląda jednak na to,
że Hideyoshi nie tego chciał.
417
00:38:14,041 --> 00:38:18,501
Świadomie wybrał daimyo,
418
00:38:18,587 --> 00:38:21,007
którzy mieli ze sobą sprzeczne interesy.
419
00:38:21,507 --> 00:38:23,677
W ten sposób zapewnił,
420
00:38:23,759 --> 00:38:26,889
że można liczyć na to,
421
00:38:26,971 --> 00:38:28,761
że będą uważnie się obserwować
422
00:38:28,848 --> 00:38:31,558
i nikt nie zrobi nic pochopnie.
423
00:38:33,728 --> 00:38:37,108
Chciał się upewnić,
że żaden z nich nie stanie się
424
00:38:37,189 --> 00:38:39,649
potężniejszy od pozostałych czterech.
425
00:38:57,877 --> 00:39:01,877
We wrześniu 1598 roku spędzone
na bezustannej wojnie
426
00:39:01,964 --> 00:39:05,594
życie Toyotomiego Hideyoshiego
dobiega końca.
427
00:39:09,305 --> 00:39:13,345
Myślę, że o niewielu osobach
można powiedzieć:
428
00:39:13,434 --> 00:39:15,774
„On zmienił bieg historii”.
429
00:39:16,979 --> 00:39:21,149
Hideyoshi bez wątpienia do nich należy.
430
00:39:26,489 --> 00:39:28,569
Jego osiągnięcia były ogromne.
431
00:39:28,657 --> 00:39:32,157
Prawdopodobnie największe
w historii japońskich przywódców.
432
00:39:34,288 --> 00:39:41,088
Jako jeden z niewielu wodzów potrafił
wyobrazić sobie coś zupełnie nowego.
433
00:39:41,879 --> 00:39:46,549
Zaprowadził pokój,
o którym Nobunaga nawet nie śnił.
434
00:39:49,428 --> 00:39:50,968
Zjednoczył kraj.
435
00:39:51,055 --> 00:39:52,595
Zakończył wojnę domową.
436
00:39:52,681 --> 00:39:54,981
Stworzył coś, co wydawało się
437
00:39:55,059 --> 00:39:58,269
stabilną równowagą polityczną
wśród wielkich daimyo.
438
00:39:58,354 --> 00:39:59,774
Co więcej,
439
00:39:59,855 --> 00:40:05,355
jego awans jest zdumiewającym zwycięstwem
nad skromnym pochodzeniem.
440
00:40:05,444 --> 00:40:11,124
Z chłopa i najniższego rangą samuraja
stał się niekwestionowanym władcą Japonii.
441
00:40:14,912 --> 00:40:16,332
Kiedy Hideyoshi umarł,
442
00:40:16,414 --> 00:40:20,084
początkowo rada starszych nie ogłosiła,
443
00:40:20,167 --> 00:40:22,707
że wielki pan, wielki regent odszedł.
444
00:40:23,295 --> 00:40:24,415
Zamiast tego
445
00:40:24,505 --> 00:40:27,715
wydali w imieniu Hideyoshiego
rozkaz zawieszenia broni
446
00:40:27,800 --> 00:40:30,220
i wycofali japońskie siły z Korei.
447
00:40:34,098 --> 00:40:37,978
Podejrzewam, że pod wieloma względami,
gdy umarł Hideyoshi,
448
00:40:38,060 --> 00:40:40,810
daimyo odetchnęli z ulgą.
449
00:40:44,567 --> 00:40:47,987
Wojna w Korei okazała się katastrofalna.
450
00:40:50,072 --> 00:40:51,572
A mimo tego
451
00:40:51,657 --> 00:40:56,907
po jego odejściu
na pewno pojawił się ogromny niepokój,
452
00:40:56,996 --> 00:40:59,536
bo nie zostawił dorosłego dziedzica,
453
00:40:59,623 --> 00:41:02,253
który mógłby bez problemu przejąć władzę.
454
00:41:05,337 --> 00:41:06,917
Spełniając życzenie Hideyoshiego,
455
00:41:07,006 --> 00:41:10,546
rada ogłosiła,
że młody Hideyori to władca Japonii.
456
00:41:10,634 --> 00:41:13,764
Jednak jako dziecko
nie miał żadnej władzy.
457
00:41:14,346 --> 00:41:18,766
W istocie była ona podzielona
między pięciu starszych.
458
00:41:19,351 --> 00:41:22,231
To prowadziło
do bardzo niebezpiecznej sytuacji.
459
00:41:36,368 --> 00:41:39,828
Był to delikatny układ sił
między pięcioma regentami.
460
00:41:39,914 --> 00:41:42,754
Każde zaburzenie tej równowagi
mogło prowadzić
461
00:41:42,833 --> 00:41:46,923
do rozpadu sojuszu
i stworzenia bezkrólewia.
462
00:41:50,341 --> 00:41:53,051
W chwili śmierci Hideyoshiego
większość daimyo
463
00:41:53,135 --> 00:41:55,175
zaczęła się szykować do wojny.
464
00:42:04,855 --> 00:42:09,355
Po dziesięcioleciach na uboczu
Ieyasu był gotów wykonać swój ruch.
465
00:42:16,784 --> 00:42:20,334
Ruszyła maszyna dążąca do walki o władzę.
466
00:42:48,148 --> 00:42:53,148
Napisy: Liliana Reguła