1
00:00:21,730 --> 00:00:25,316
<i>Nurkowanie to najwspanialszy sposób</i>
<i>na oderwanie się od rzeczywistości.</i>

2
00:00:27,027 --> 00:00:29,154
<i>Poza wodą czuję się źle.</i>

3
00:00:31,239 --> 00:00:34,117
<i>To tak, jakby wpuszczono cię do nieba</i>

4
00:00:34,909 --> 00:00:37,203
<i>a potem kazano wracać na ziemię.</i>

5
00:00:59,768 --> 00:01:01,061
<i>Wspaniały widok.</i>

6
00:01:03,688 --> 00:01:04,731
<i>Okej.</i>

7
00:01:05,482 --> 00:01:07,734
<i>- Kapitanie, to jest Jennifer.</i>
- Jennifer.

8
00:01:08,276 --> 00:01:09,611
Jak tam jest?

9
00:01:13,990 --> 00:01:14,991
Okej.

10
00:01:15,825 --> 00:01:16,868
Fantastycznie.

11
00:01:18,203 --> 00:01:20,914
Wyobraźcie sobie, że nic nie ważycie.

12
00:01:22,248 --> 00:01:24,334
Wyobraźcie sobie, że jesteśmy tu pod wodą.

13
00:01:24,834 --> 00:01:28,171
Napełniacie płuca
i dryfujecie w przestrzeni.

14
00:01:29,589 --> 00:01:34,052
Poruszacie się o tak,
płynąc ponad swoimi kolegami.

15
00:01:35,428 --> 00:01:36,471
<i>Coś pięknego.</i>

16
00:01:37,764 --> 00:01:39,682
<i>Mamy tutaj kolejne pytanie.</i>

17
00:02:01,621 --> 00:02:05,750
<i>Fascynuje mnie żywioł wodny.</i>

18
00:02:10,463 --> 00:02:14,843
<i>Nasze życie na Ziemi</i>
<i>to walka z grawitacją.</i>

19
00:02:16,886 --> 00:02:19,848
<i>Nurkując z akwalungiem</i>

20
00:02:20,473 --> 00:02:22,725
<i>nagle zamieniasz się w archanioła.</i>

21
00:02:23,476 --> 00:02:27,230
<i>W harmonii z tą pojedynczą nicią</i>

22
00:02:27,313 --> 00:02:30,191
<i>wokół której powstały</i>
<i>wszystkie formy życia.</i>

23
00:02:33,486 --> 00:02:34,612
<i>To wyzwalające.</i>

24
00:02:43,329 --> 00:02:46,082
<i>Mówisz o sobie, że jesteś świadkiem zmian.</i>

25
00:02:46,708 --> 00:02:50,253
<i>Kiedy po raz pierwszy zdałeś sobie sprawę,</i>

26
00:02:50,336 --> 00:02:52,547
<i>że nasza planeta się zmienia?</i>

27
00:02:54,507 --> 00:02:57,802
<i>Kiedy zaczynałem wraz z przyjaciółmi,</i>

28
00:02:57,886 --> 00:03:01,764
<i>robiliśmy to dla siebie,</i>
<i>dla samej przyjemności odkrywania.</i>

29
00:03:03,141 --> 00:03:04,100
Oni nurkują!

30
00:03:05,351 --> 00:03:07,812
Czekaj przy boi!
Falco i Piel, przygotujcie się!

31
00:03:08,980 --> 00:03:13,318
<i>Myślałem, że moim zadaniem</i>
<i>było pokazywać, co kryje morze,</i>

32
00:03:14,068 --> 00:03:15,320
<i>jego dobrodziejstwa.</i>

33
00:03:16,529 --> 00:03:20,408
<i>Tak, żeby przybliżyć je ludziom</i>
<i>i sprawić, by je pokochali.</i>

34
00:03:22,660 --> 00:03:25,747
<i>Z czasem zauważyliśmy,</i>
<i>że to, co podziwialiśmy</i>

35
00:03:25,830 --> 00:03:27,999
<i>zaczynało niszczeć.</i>

36
00:03:29,292 --> 00:03:31,002
<i>Uznaliśmy, że musimy coś zrobić.</i>

37
00:03:32,712 --> 00:03:34,172
<i>Stanąć do walki.</i>

38
00:03:37,258 --> 00:03:41,012
<i>Bo chroni się tylko to, co się kocha.</i>

39
00:03:45,808 --> 00:03:50,146
COUSTEAU: CZŁOWIEK LEGENDA

40
00:03:53,483 --> 00:03:54,817
Dobry wieczór.

41
00:03:54,901 --> 00:03:58,404
Z pewnością rozpoznacie twarz,
którą widać za mną na ekranie.

42
00:03:58,947 --> 00:04:00,865
Należy ona
do kapitana Jacques'a-Yves'a Cousteau.

43
00:04:00,990 --> 00:04:01,950
ODYSEJA

44
00:04:02,075 --> 00:04:03,326
<i>Przez ostatnie 25 lat...</i>

45
00:04:03,660 --> 00:04:04,786
ZAŁOGI COUSTEAU

46
00:04:04,953 --> 00:04:06,287
<i>...jego książki, filmy i seriale</i>

47
00:04:06,371 --> 00:04:09,040
<i>dotarły do setek tysięcy ludzi</i>
<i>na całym świecie,</i>

48
00:04:09,123 --> 00:04:12,126
<i>przybliżając im jedno z największych</i>
<i>odkryć naszych czasów:</i>

49
00:04:12,252 --> 00:04:15,630
<i>tajemniczy</i>
<i>i nieporównywalnie piękny podwodny świat.</i>

50
00:04:16,256 --> 00:04:19,968
Panie i panowie, powitajmy
Kapitana Jacques'a-Yves'a Cousteau.

51
00:04:27,058 --> 00:04:29,477
Na początek chciałbym pana zapytać,

52
00:04:29,560 --> 00:04:33,523
czym tłumaczy pan swoją fascynację morzem?

53
00:04:33,606 --> 00:04:36,150
Kiedy byłem bardzo małym chłopcem

54
00:04:37,068 --> 00:04:41,698
fascynował mnie płynny żywioł,

55
00:04:41,781 --> 00:04:44,284
który mógł utrzymać
nawet bardzo ciężkie statki.

56
00:04:44,367 --> 00:04:46,869
Nie rozumiałem, jak mu się to udaje.

57
00:04:47,412 --> 00:04:49,539
Ale tego mógł się pan dowiedzieć w muzeum

58
00:04:49,622 --> 00:04:53,751
i brodząc po powierzchni.
Czego więcej dowiedział się pan nurkując?

59
00:04:54,627 --> 00:04:57,714
Nie widzicie różnicy
między czytaniem o czymś w książce

60
00:04:57,797 --> 00:05:00,258
- a doświadczaniem tego?
- Racja.

61
00:05:02,427 --> 00:05:05,680
Czytanie o miłości cielesnej
nie zastąpi jej doświadczenia.

62
00:05:14,981 --> 00:05:16,316
VINCENT CASSEL CZYTA
PISMA COUSTEAU

63
00:05:16,524 --> 00:05:20,987
<i>„Każdym ze znanych mi odkrywców</i>
<i>kierowała ciekawość.</i>

64
00:05:22,530 --> 00:05:27,243
<i>Konsekwentna, niezaspokojona,</i>
<i>wręcz radosna potrzeba wiedzy.</i>

65
00:05:29,620 --> 00:05:32,540
<i>Trzeba iść zobaczyć”.</i>

66
00:05:35,918 --> 00:05:38,880
Z MAMĄ I STARSZYM BRATEM

67
00:05:42,008 --> 00:05:43,217
<i>Odkąd byłem dzieckiem</i>

68
00:05:43,718 --> 00:05:47,347
<i>czułem ogromną potrzebę</i>
<i>poszukiwań i dalekich wypraw.</i>

69
00:05:50,725 --> 00:05:54,312
<i>Dlatego w wieku 20 lat</i>
<i>wstąpiłem do Akademii Marynarki Wojennej.</i>

70
00:05:55,271 --> 00:05:58,649
<i>Chciałem zostać pilotem lotniczym.</i>

71
00:06:04,364 --> 00:06:09,285
<i>Gdy byłem w szkole pilotów,</i>
<i>prowadziłem nocą samochód.</i>

72
00:06:12,455 --> 00:06:15,750
<i>Uległem bardzo poważnemu wypadkowi.</i>

73
00:06:17,001 --> 00:06:20,421
<i>Moja prawa ręka była sparaliżowana,</i>
<i>miałem dwanaście złamań.</i>

74
00:06:21,214 --> 00:06:22,423
<i>Było ze mną źle.</i>

75
00:06:27,720 --> 00:06:30,515
<i>„Była noc,</i>
<i>a ja wykrwawiałem się przy drodze</i>

76
00:06:31,224 --> 00:06:32,308
<i>zupełnie sam.</i>

77
00:06:33,184 --> 00:06:34,894
<i>Była druga w nocy.</i>

78
00:06:35,561 --> 00:06:36,604
<i>Traciłem sporo krwi.</i>

79
00:06:37,647 --> 00:06:41,275
<i>Odwróciłem się, spojrzałem na gwiazdy</i>
<i>i pomyślałem, że umrę.</i>

80
00:06:42,693 --> 00:06:45,780
<i>Jednak dziwnym trafem</i>
<i>to zdarzenie przerodziło się</i>

81
00:06:46,364 --> 00:06:47,990
<i>we wspaniałą okazję”.</i>

82
00:06:49,784 --> 00:06:50,827
KAPITAN

83
00:06:50,952 --> 00:06:51,953
GŁOS THOMASA TAILLIEZ

84
00:06:52,120 --> 00:06:55,706
<i>Cousteau usłyszał, że musi spotkać się</i>
<i>z moim dziadkiem, Philippem Tailliez,</i>

85
00:06:55,790 --> 00:06:58,793
<i>który był jednym z pierwszym nurków</i>
<i>w marynarce wojennej</i>

86
00:06:59,877 --> 00:07:01,170
<i>i Frédérikiem Dumas,</i>

87
00:07:01,629 --> 00:07:06,300
<i>który nie był w marynarce, ale był</i>
<i>wówczas znanym poławiaczem ryb.</i>

88
00:07:07,927 --> 00:07:12,140
<i>Tailliez i Dumas uznali,</i>
<i>że mogą pomóc Cousteau</i>

89
00:07:12,306 --> 00:07:14,308
<i>wrócić do zdrowia poprzez pływanie.</i>

90
00:07:21,899 --> 00:07:26,946
TULON, FRANCJA, 1936 ROK

91
00:07:29,240 --> 00:07:31,701
<i>Wszyscy trzej zajęliśmy się</i>
<i>łowiectwem podwodnym.</i>

92
00:07:35,913 --> 00:07:39,250
Amerykanin Guy Gilpatric
<i>spopularyzował</i>

93
00:07:39,375 --> 00:07:42,545
<i>nurkowanie kilka lat wcześniej.</i>

94
00:07:46,716 --> 00:07:48,593
<i>Uważałem wtedy, że to fantastyczne,</i>

95
00:07:49,510 --> 00:07:51,679
<i>móc zanurkować pod powierzchnię wody</i>

96
00:07:51,804 --> 00:07:53,181
<i>i wrócić z rybą.</i>

97
00:07:56,184 --> 00:08:00,062
<i>Wydawało mi się to zajęciem</i>
<i>mitologicznych półbogów.</i>

98
00:08:02,648 --> 00:08:05,651
Chyba czas zejść pod wodę, co nie?

99
00:08:21,209 --> 00:08:24,253
<i>Kiedy tylko zanurzyłem głowę pod wodę,</i>
<i>doznałem szoku.</i>

100
00:08:29,926 --> 00:08:34,138
<i>Zdążyliśmy już poznać</i>
<i>wszystkie wspaniałości ponad nami.</i>

101
00:08:38,184 --> 00:08:40,478
<i>A teraz stanęliśmy</i>
<i>na skraju nowej przepaści.</i>

102
00:08:42,104 --> 00:08:45,233
<i>Mogliśmy badać ogromne,</i>
<i>nieodkryte obszary!</i>

103
00:08:47,610 --> 00:08:48,945
GŁOS KPT. PHILIPPE'A TAILLIEZ

104
00:08:49,028 --> 00:08:53,366
<i>O to walczyli wszyscy ludzie,</i>
<i>którzy chcieli mieć wstęp do morza.</i>

105
00:08:56,118 --> 00:08:58,538
<i>Dotarliśmy do nieznanego świata</i>
<i>pełnego nowości.</i>

106
00:08:58,955 --> 00:09:00,456
<i>Świata marzeń.</i>

107
00:09:12,718 --> 00:09:13,844
GŁOS FRÉDÉRICA DUMASA

108
00:09:13,928 --> 00:09:17,181
<i>To były najniezwyklejsze przygody</i>
<i>naszego życia,</i>

109
00:09:17,974 --> 00:09:20,226
<i>te przeżywane wspólnie z Cousteau.</i>

110
00:09:23,020 --> 00:09:26,816
<i>Z morskimi stworzeniami,</i>
<i>które teraz traktujemy jak przyjaciół,</i>

111
00:09:27,775 --> 00:09:30,528
<i>ale wtedy na nie polowaliśmy.</i>

112
00:09:32,905 --> 00:09:34,407
<i>Wychodząc z wody wiedziałem,</i>

113
00:09:34,615 --> 00:09:37,410
<i>że od tej chwili cały wolny czas</i>

114
00:09:37,827 --> 00:09:39,370
<i>poświęcę podwodnym eksploracjom.</i>

115
00:09:51,841 --> 00:09:55,136
<i>Kiedy mój dziadek i Cousteau</i>
<i>zaczęli nurkować</i>

116
00:09:56,053 --> 00:09:57,847
<i>mieli dla siebie całe morze,</i>

117
00:09:58,389 --> 00:10:01,392
<i>bo nikt inny tego wtedy nie robił.</i>

118
00:10:03,352 --> 00:10:06,314
<i>Rybacy zazdrościli tym trzem gościom,</i>

119
00:10:06,522 --> 00:10:10,276
<i>którzy wchodzili prosto do wody</i>
<i>i wyciągali z niej największe ryby.</i>

120
00:10:12,653 --> 00:10:15,906
<i>Zaczęło się od Philippe'a Tailliez</i>
<i>i Frédérica Dumasa.</i>

121
00:10:17,116 --> 00:10:19,118
<i>Nasze trio przetrwało lata.</i>

122
00:10:22,413 --> 00:10:24,874
<i>Cały czas doświadczaliśmy</i>
<i>wspaniałych spotkań.</i>

123
00:10:30,212 --> 00:10:32,757
<i>Byli znani na Riwierze Francuskiej.</i>

124
00:10:34,133 --> 00:10:38,179
<i>Lokalna prasa określała ich mianem</i>
<i>„trzech nurkujących muszkieterów”.</i>

125
00:10:41,724 --> 00:10:44,101
<i>Simone, ile miałaś lat,</i>
<i>kiedy poznałaś Jacques’a?</i>

126
00:10:44,852 --> 00:10:45,853
<i>Siedemnaście.</i>

127
00:10:47,355 --> 00:10:50,775
JEST PIĘKNA

128
00:10:54,403 --> 00:10:57,823
<i>Jak to przebiegło? Czy to była</i>
<i>miłość od pierwszego wejrzenia?</i>

129
00:10:58,199 --> 00:10:59,909
<i>Od pierwszego wejrzenia!</i>

130
00:11:01,118 --> 00:11:02,203
<i>Pachniał morzem.</i>

131
00:11:08,668 --> 00:11:11,295
<i>Co cię pociągało</i>
<i>w tym młodym oficerze marynarki?</i>

132
00:11:11,420 --> 00:11:13,381
<i>Nic! Wydawał mi się bardzo brzydki.</i>

133
00:11:15,508 --> 00:11:17,927
<i>Właśnie przeszedł żółtaczkę.</i>

134
00:11:19,220 --> 00:11:21,472
<i>Wiedziałam,</i>
<i>że chcę oficera marynarki wojennej.</i>

135
00:11:22,098 --> 00:11:24,308
<i>To było takie ważne?</i>

136
00:11:24,517 --> 00:11:26,977
<i>- Tak.</i>
<i>- Tylko morze daje mi szczęście.</i>

137
00:11:29,105 --> 00:11:31,148
GŁOS JOCELYNE DE PASS,
BIOGRAFKI SIMONE COUSTEAU

138
00:11:31,273 --> 00:11:34,944
<i>Simone pragnęła żyć jak marynarz na morzu.</i>

139
00:11:36,821 --> 00:11:39,448
<i>Jej dwaj dziadkowie byli admirałami,</i>

140
00:11:39,532 --> 00:11:42,368
<i>a cała rodzina żeglowała.</i>

141
00:11:44,328 --> 00:11:48,708
<i>Mówiła, że w jej żyłach nie płynie krew,</i>
<i>tylko słona woda.</i>

142
00:11:53,587 --> 00:11:54,588
12 LIPCA 1937 ROKU

143
00:11:54,672 --> 00:11:57,717
<i>Wychodząc za Cousteau,</i>
<i>zawarła z nim umowę.</i>

144
00:11:58,759 --> 00:12:02,346
<i>„Daję ci dwóch synów,</i>
<i>Jeana-Michela i Philippe'a,</i>

145
00:12:03,389 --> 00:12:05,933
<i>a ty dajesz mi morze”.</i>

146
00:12:34,545 --> 00:12:38,257
<i>Simone zaczęła nam towarzyszyć</i>
<i>we wszystkich ekspedycjach.</i>

147
00:12:41,552 --> 00:12:44,847
<i>Po dwóch latach</i>
<i>umieliśmy już świetnie nurkować.</i>

148
00:12:47,767 --> 00:12:52,146
<i>Ale coś pchało nas,</i>
<i>żeby zapuszczać się dalej i głębiej.</i>

149
00:12:54,648 --> 00:12:57,234
<i>To zawsze ta sama potrzeba.</i>

150
00:12:58,778 --> 00:13:02,072
<i>Żeby zejść głębiej,</i>
<i>zostać dłużej pod wodą.</i>

151
00:13:02,948 --> 00:13:05,284
<i>Zostałem wynalazcą z konieczności.</i>

152
00:13:12,750 --> 00:13:15,753
<i>Myślę, że gdyby cofnąć się</i>
<i>do początków cywilizacji,</i>

153
00:13:17,004 --> 00:13:21,467
<i>znaleźlibyśmy dowody,</i>
<i>że nurkowanie było obsesją ludzkości</i>

154
00:13:21,967 --> 00:13:24,011
<i>od najwcześniejszych lat.</i>

155
00:13:28,474 --> 00:13:33,103
<i>Ludzie wyobrażali sobie, że na dnie morza</i>
<i>leżą skarby, albo ukryta prawda.</i>

156
00:13:37,817 --> 00:13:41,737
<i>Wiemy, że Leonardo da Vinci pozostawił</i>
<i>wiele szalonych rysunków.</i>

157
00:13:43,113 --> 00:13:49,662
<i>Marzyły mu się kopuły z pokrywami</i>
<i>albo rurkami do nabierania powietrza.</i>

158
00:13:50,454 --> 00:13:52,790
<i>Wtedy to było coś rodem z science-fiction.</i>

159
00:14:02,216 --> 00:14:05,135
<i>Oczywiście od tego czasu</i>
<i>dokonano wielu postępów.</i>

160
00:14:07,888 --> 00:14:10,724
<i>Był skafander „ciężka stopa”,</i>

161
00:14:12,893 --> 00:14:15,646
<i>wyposażony w ołowiane podeszwy</i>
<i>do chodzenia po dnie.</i>

162
00:14:19,441 --> 00:14:22,027
<i>Ja nie chciałem rurki.</i>
<i>Chciałem być niezależny.</i>

163
00:14:27,283 --> 00:14:31,620
<i>Dzięki teściowi poznałem</i>
<i>inżyniera Emile'a Gagnana,</i>

164
00:14:32,454 --> 00:14:37,668
<i>wynalazcę reduktora, który chciał użyć</i>
<i>do napędu samochodów.</i>

165
00:14:39,295 --> 00:14:42,673
<i>Pożyczyłem jeden i zamontowałem go</i>
<i>na butli z powietrzem.</i>

166
00:14:47,344 --> 00:14:50,097
<i>Zacząłem go testować w wodach Marny.</i>

167
00:14:50,514 --> 00:14:51,849
TESTY REDUKTORA

168
00:14:51,932 --> 00:14:54,560
<i>„Oddychałem normalnie w wolnym rytmie,</i>

169
00:14:54,643 --> 00:14:57,897
<i>pochyliłem głowę i zanurkowałem</i>
<i>na głębokość dziewięciu metrów.</i>

170
00:14:58,814 --> 00:15:00,816
<i>Nie poczułem wzrostu ciśnienia”.</i>

171
00:15:01,859 --> 00:15:03,611
J. Y. COUSTEAU I INNI
MODUŁ DO NURKOWANIA

172
00:15:03,694 --> 00:15:05,613
<i>„To było nowe, obiecujące urządzenie,</i>

173
00:15:06,697 --> 00:15:09,116
<i>efekt całych lat walki i marzeń,</i>

174
00:15:09,867 --> 00:15:12,494
<i>który miał szansę</i>
<i>zrewolucjonizować nurkowanie”.</i>

175
00:15:12,578 --> 00:15:14,038
AKWALUNG

176
00:15:17,583 --> 00:15:19,835
<i>W basenie Morza Śródziemnego</i>
<i>trzech oficerów marynarki</i>

177
00:15:20,085 --> 00:15:22,546
<i>pod przewodnictwem porucznika</i>
<i>Jacques'a Cousteau</i>

178
00:15:22,671 --> 00:15:25,799
<i>opracowało wyjątkowe urządzenie</i>
<i>do nurkowania,</i>

179
00:15:25,966 --> 00:15:27,593
<i>które pozwala im zejść</i>

180
00:15:27,927 --> 00:15:30,137
<i>na głębokość</i>
<i>ponad 60 metrów bez skafandra.</i>

181
00:15:33,057 --> 00:15:35,559
<i>„Przez całe lata nurkowaliśmy z rurkami.</i>

182
00:15:36,560 --> 00:15:39,521
<i>Nowy klucz do ukrytego świata</i>
<i>dawał nam wspaniałe możliwości.</i>

183
00:15:43,108 --> 00:15:46,779
<i>Jednak nasza utopia</i>
<i>miała wkrótce zniknąć”.</i>

184
00:15:56,538 --> 00:15:58,374
<i>W ciągu czterech krótkich tygodni</i>

185
00:15:59,083 --> 00:16:01,335
<i>francuska obrona została pokonana,</i>

186
00:16:02,211 --> 00:16:04,505
<i>a Adolf Hitler przejął Paryż.</i>

187
00:16:07,925 --> 00:16:12,513
<i>Po kapitulacji Francji</i>
<i>nie mogliśmy z żoną spać.</i>

188
00:16:14,556 --> 00:16:16,308
<i>Stale nosiłem przy sobie broń,</i>

189
00:16:16,392 --> 00:16:19,103
<i>patrzyłem przez okno</i>
<i>przed wyjściem z domu.</i>

190
00:16:22,272 --> 00:16:24,692
<i>Jednak przez cały ten czas</i>
<i>wciąż mieliśmy morze.</i>

191
00:16:32,074 --> 00:16:34,410
<i>Dla Cousteau i mojego dziadka</i>

192
00:16:35,202 --> 00:16:37,287
<i>nurkowanie było ucieczką od wojny.</i>

193
00:16:39,373 --> 00:16:42,209
<i>Gdyż nad wodą nic nie miało sensu.</i>

194
00:16:47,131 --> 00:16:49,967
<i>„Pewnej nocy rozmyślałem</i>
<i>nad przeszłością i przyszłością.</i>

195
00:16:53,345 --> 00:16:55,097
<i>Chciałem zrobić karierę.</i>

196
00:16:56,348 --> 00:17:00,602
<i>W czasie wojny zrozumiałem,</i>
<i>że autonomiczny strój do nurkowania</i>

197
00:17:00,686 --> 00:17:02,479
<i>mógł przerodzić się w duży biznes.</i>

198
00:17:03,355 --> 00:17:06,525
<i>Było wiele miejsc pracy</i>
<i>dla płetwonurków w zatopionej flocie</i>

199
00:17:06,608 --> 00:17:08,485
<i>i statkach storpedowanych na morzu.</i>

200
00:17:11,071 --> 00:17:14,491
<i>Kiedy wojna się skończyła, powiedziałem</i>
<i>Ministerstwu Marynarki Wojennej</i>

201
00:17:14,575 --> 00:17:17,953
<i>o nowym systemie, który wynaleźliśmy”.</i>

202
00:17:20,497 --> 00:17:22,207
<i>Wspólnie z Tailliezem i Dumasem</i>

203
00:17:22,374 --> 00:17:25,210
<i>stworzyliśmy</i>
<i>Grupę Badań Podwodnych w Tulonie</i>

204
00:17:25,544 --> 00:17:26,587
<i>dla marynarki wojennej.</i>

205
00:17:29,298 --> 00:17:33,177
<i>Był to niewielki zespół</i>
<i>pasjonatów podwodnych eksploracji.</i>

206
00:17:42,478 --> 00:17:44,188
<i>Widzieliśmy dużo ciał,</i>

207
00:17:45,022 --> 00:17:47,274
<i>zwłaszcza we wrakach samolotów,</i>

208
00:17:47,900 --> 00:17:50,611
<i>które badaliśmy dla marynarki wojennej.</i>

209
00:17:56,867 --> 00:17:58,285
<i>Nigdy tego nie zapomnę.</i>

210
00:18:07,795 --> 00:18:11,215
<i>Marzyła się nam łódź</i>
<i>specjalnie zaprojektowana</i>

211
00:18:11,381 --> 00:18:13,258
<i>do eksploracji głębinowych.</i>

212
00:18:17,554 --> 00:18:21,350
<i>Pierwszym krokiem było znalezienie</i>
<i>funduszy na tego rodzaju projekt.</i>

213
00:18:24,103 --> 00:18:29,858
TULON, FRANCJA, 1947 ROK

214
00:18:33,237 --> 00:18:36,240
<i>Cousteau otrzymał łódź</i>
<i>od francuskiej marynarki wojennej.</i>

215
00:18:36,907 --> 00:18:39,159
<i>Cały zespół miał wyruszyć na nurkowanie.</i>

216
00:18:41,328 --> 00:18:43,872
<i>Cousteau szukał funduszy na nową łódź</i>

217
00:18:44,915 --> 00:18:50,129
<i>i chciał udowodnić, że akwalung może zejść</i>
<i>na głębokość ponad 100 metrów.</i>

218
00:18:50,212 --> 00:18:51,713
<i>Czego jeszcze nigdy nie dokonano.</i>

219
00:18:54,508 --> 00:18:55,509
GŁOS PHILIPPE'A TAILLIEZ

220
00:18:55,676 --> 00:18:59,263
<i>Byliśmy rozdarci</i>
<i>między obawą przed takim ryzykiem</i>

221
00:19:00,889 --> 00:19:04,434
<i>a ciekawością większych głębin.</i>

222
00:19:07,437 --> 00:19:09,189
<i>Powietrze było jak naelektryzowane</i>

223
00:19:09,898 --> 00:19:14,903
<i>od strachu i ekscytacji.</i>
<i>Dziennikarze robili zdjęcia.</i>

224
00:19:16,697 --> 00:19:19,992
<i>Cousteau chciał rozsławić akwalung</i>

225
00:19:21,285 --> 00:19:24,580
<i>i zamierzał zrobić to</i>
<i>przez pobicie rekordu.</i>

226
00:19:26,540 --> 00:19:31,211
PRÓBY AUTONOMICZNEGO NURKOWANIA W TULONIE

227
00:19:34,965 --> 00:19:38,385
<i>Jacques, chciałbym zapytać</i>
<i>czym jest „zachłyśnięcie się głębią”</i>

228
00:19:39,178 --> 00:19:40,220
<i>i jak się objawia?</i>

229
00:19:41,388 --> 00:19:43,348
<i>Może zacząć się na głębokości 50 metrów,</i>

230
00:19:43,891 --> 00:19:45,934
<i>kiedy czujemy najpierw rodzaj euforii,</i>

231
00:19:47,144 --> 00:19:52,024
<i>a potem stopniową utratę</i>
<i>kontroli nad ciałem.</i>

232
00:19:54,443 --> 00:19:57,988
<i>I wreszcie utratę</i>
<i>instynktu samozachowawczego.</i>

233
00:20:04,077 --> 00:20:07,456
<i>Konieczna jest silna psychika</i>
<i>i zimna krew.</i>

234
00:20:10,500 --> 00:20:12,753
<i>Prawie wszystkie wypadki</i>

235
00:20:13,545 --> 00:20:14,796
<i>są spowodowane emocjami.</i>

236
00:20:45,494 --> 00:20:50,415
<i>Jako pierwszy zanurkował Maurice Fargues,</i>
<i>który przypłacił to śmiercią.</i>

237
00:20:55,963 --> 00:21:01,009
TRAGICZNY WYPADEK
PODCZAS GRUPOWYCH PRÓB NURKOWANIA

238
00:21:01,843 --> 00:21:06,223
PIERWSZY OFICER FARGUES
UMIERA POBIJAJĄC REKORD GŁĘBOKOŚCI

239
00:21:06,348 --> 00:21:08,892
PIERWSZY OFICER “FARGUE”, 1947 ROK

240
00:21:09,017 --> 00:21:12,020
<i>„Fargues to pierwszy członek</i>
<i>mojego zespołu, który odszedł.</i>

241
00:21:13,188 --> 00:21:15,065
<i>Ta tragedia pogrążyła mnie w smutku.</i>

242
00:21:17,985 --> 00:21:20,862
<i>Zacząłem się zastanawiać,</i>
<i>czy moje poczynania mają sens.</i>

243
00:21:22,239 --> 00:21:24,324
<i>Czy nie wymagam od tych ludzi zbyt wiele,</i>

244
00:21:24,408 --> 00:21:27,286
<i>prosząc, żeby ryzykowali życie</i>
<i>dla niepewnych podbojów”.</i>

245
00:21:33,875 --> 00:21:37,838
<i>Po śmierci Fargues'a</i>
<i>nastąpił koniec „Trzech muszkieterów”.</i>

246
00:21:40,841 --> 00:21:44,678
<i>Mój dziadek wiedział,</i>
<i>że musi pójść inną drogą.</i>

247
00:21:47,431 --> 00:21:48,640
RAPORT O ŚMIERCI FARGUES'A

248
00:21:48,765 --> 00:21:52,102
<i>Powiedział: „Jego śmierć</i>
<i>nie może być na darmo.</i>

249
00:21:52,853 --> 00:21:57,357
<i>Musimy wyciągnąć z niej lekcję”.</i>

250
00:22:02,279 --> 00:22:05,115
<i>Mój dziadek był też pionierem ekologii.</i>

251
00:22:06,283 --> 00:22:10,871
<i>Był jedną z pierwszych osób,</i>
<i>które rozumiały znaczenie raf koralowych</i>

252
00:22:12,122 --> 00:22:13,790
<i>i to, jak szybko mogą zniknąć.</i>

253
00:22:16,251 --> 00:22:20,172
<i>Powiedział Cousteau, że powinni</i>
<i>wziąć odpowiedzialność za ich ochronę.</i>

254
00:22:22,341 --> 00:22:24,801
<i>Powiedział: „Otwieramy puszkę Pandory”.</i>

255
00:22:28,388 --> 00:22:31,558
<i>Jednak w tamtym okresie</i>
<i>Cousteau miał inny cel.</i>

256
00:22:47,949 --> 00:22:50,243
<i>Komendancie, w 1951 roku</i>

257
00:22:50,744 --> 00:22:54,373
<i>odbył pan pierwszą wyprawę oceanograficzną</i>
<i>na pokładzie Calypso.</i>

258
00:22:55,374 --> 00:22:58,210
<i>Zgadza się, to było zimą</i>
<i>z 1951 na 1952 rok.</i>

259
00:23:00,003 --> 00:23:04,883
<i>Było to dla nas szalenie ważne,</i>
<i>bo ta wyprawa była naszą pierwszą.</i>

260
00:23:05,675 --> 00:23:11,890
<i>Przyniosła powiew czegoś</i>
<i>nieznanego i niesamowitego.</i>

261
00:23:22,025 --> 00:23:24,236
Calypso<i> była niszczycielem min</i>

262
00:23:25,112 --> 00:23:27,114
<i>zbudowanym w Ameryce w 1942 roku.</i>

263
00:23:28,448 --> 00:23:30,534
<i>Kupiłem ją bardzo tanio</i>

264
00:23:31,326 --> 00:23:34,287
<i>dzięki dotacji od pewnego Brytyjczyka.</i>

265
00:23:35,622 --> 00:23:38,834
<i>Była ze mną</i>
<i>we wszystkich zakątkach świata.</i>

266
00:23:41,253 --> 00:23:44,131
Calypso<i> jest osobą, nie łodzią.</i>

267
00:23:50,929 --> 00:23:52,180
PANEL KONTROLNY

268
00:23:52,764 --> 00:23:56,309
<i>Z początku utrzymywaliśmy się</i>
<i>z dobrowolnych datków.</i>

269
00:23:58,353 --> 00:24:00,480
<i>Stanęliśmy na czele</i>
<i>niesamowitego narzędzia</i>

270
00:24:01,523 --> 00:24:03,984
<i>i uzbroiliśmy je w armię wolontariuszy.</i>

271
00:24:04,734 --> 00:24:07,988
<i>Pracowali za darmo,</i>
<i>żeby okręt mógł działać.</i>

272
00:24:12,409 --> 00:24:14,703
CZŁONEK ZAŁOGI I NUREK

273
00:24:14,870 --> 00:24:18,790
Calypso<i> była początkiem wielkiej przygody.</i>

274
00:24:18,999 --> 00:24:23,670
<i>Szansą na poznanie</i>
<i>morskich głębin na całym świecie.</i>

275
00:24:27,799 --> 00:24:30,135
NUREK I OPERATOR KAMERY

276
00:24:30,302 --> 00:24:33,221
<i>Czułem się, jakbym wstępował do świątyni.</i>

277
00:24:35,348 --> 00:24:38,643
<i>Świątyni nurkowania</i>
<i>i być może wielkich podróży.</i>

278
00:24:41,062 --> 00:24:46,359
<i>Musieliśmy się wszystkiego nauczyć.</i>
<i>Mieliśmy zamiar wszystko filmować.</i>

279
00:24:54,284 --> 00:24:55,660
<i>Wszedłem na pokład z załogą,</i>

280
00:24:56,453 --> 00:24:58,955
<i>którą można by określić</i>
<i>jako niedopasowaną społecznie.</i>

281
00:24:59,956 --> 00:25:00,999
<i>To byli wyrzutkowie.</i>

282
00:25:03,502 --> 00:25:07,714
<i>Dla nich była to ucieczka od cywilizacji,</i>
<i>którą odrzucali.</i>

283
00:25:11,801 --> 00:25:15,055
<i>Mówiliśmy o nadziejach,</i>
<i>jakie dawała nam łódź,</i>

284
00:25:15,764 --> 00:25:17,891
<i>dziwnych stworzeniach,</i>
<i>jakie miała pomóc odkryć,</i>

285
00:25:18,600 --> 00:25:20,560
<i>bogactwach, jakie mogła wydobyć z głębin.</i>

286
00:25:25,941 --> 00:25:29,569
<i>To była nasza szansa</i>
<i>na uproszczenie życia.</i>

287
00:25:30,570 --> 00:25:32,322
<i>Na pozbycie się tego, co niepotrzebne.</i>

288
00:25:34,032 --> 00:25:36,368
<i>Ta potrzeba ucieczki nie istniałaby</i>

289
00:25:36,660 --> 00:25:38,703
<i>gdybyśmy byli szczęśliwi na lądzie.</i>

290
00:25:48,380 --> 00:25:49,631
<i>Dziennik pierwszy.</i>

291
00:25:52,926 --> 00:25:55,554
<i>Wreszcie wypłynęliśmy na morze.</i>

292
00:25:56,054 --> 00:25:59,349
<i>Cieszymy się z pierwszego dnia żeglugi</i>
<i>na pokładzie </i>Calypso.

293
00:25:59,474 --> 00:26:00,850
MORZE ŚRÓDZIEMNE

294
00:26:00,934 --> 00:26:04,354
<i>Rozpoczęliśmy ekspedycją na pełną skalę...</i>

295
00:26:04,437 --> 00:26:05,605
MORZE CZERWONE

296
00:26:05,689 --> 00:26:07,315
<i>...żeby zbadać rafy Morza Czerwonego.</i>

297
00:26:15,240 --> 00:26:18,618
JEAN-MICHEL I PHILIPPE COUSTEAU
SYNOWIE JACQUES'A I SIMONE

298
00:26:19,202 --> 00:26:23,665
<i>Wraz z bratem weszliśmy na pokład </i>Calypso
<i>i wypłynęliśmy na morze.</i>

299
00:26:25,292 --> 00:26:28,795
<i>To było rodzinne przedsięwzięcie,</i>
<i>bo nasza matka,</i>

300
00:26:28,920 --> 00:26:31,673
<i>brat i ja sam</i>
<i>od początku towarzyszyliśmy ojcu.</i>

301
00:26:34,050 --> 00:26:39,806
<i>Potrzeba podróży tkwiła w nas</i>
<i>bardzo głęboko.</i>

302
00:26:45,604 --> 00:26:46,938
<i>Dziennik drugi.</i>

303
00:26:49,065 --> 00:26:52,235
<i>Odkąd wyruszyliśmy,</i>
<i>stale towarzyszy nam zła pogoda.</i>

304
00:26:53,695 --> 00:26:56,239
<i>Pada, jest zimno,</i>

305
00:26:57,115 --> 00:27:00,702
<i>a morze jest wzburzone.</i>

306
00:27:03,330 --> 00:27:07,417
<i>Rzuca nami z jednej strony na drugą</i>
<i>przez 24 godziny na dobę.</i>

307
00:27:10,462 --> 00:27:15,050
<i>Miałem okropną noc,</i>
<i>bo martwiłem się o łódź.</i>

308
00:27:17,427 --> 00:27:21,348
<i>Popłynęliśmy więc z powrotem na północ</i>
<i>i znaleźliśmy świetne schronienie.</i>

309
00:27:21,848 --> 00:27:23,892
<i>Poetycką, opuszczoną wyspę.</i>

310
00:27:33,276 --> 00:27:37,155
WYSPA ALDABRA

311
00:27:41,826 --> 00:27:43,953
<i>„Wyruszyliśmy w głąb wyspy.</i>

312
00:27:44,788 --> 00:27:49,334
<i>Było tylko kilka pojedynczych ptaków,</i>
<i>wkurzonych naszą wizytą.</i>

313
00:27:52,629 --> 00:27:55,173
<i>Przez dwa dni będziemy mieć spokój.</i>

314
00:27:56,716 --> 00:28:00,345
<i>I odpoczniemy od znoju i napięcia.</i>

315
00:28:01,388 --> 00:28:06,434
<i>Możemy też podsumować rezultaty</i>
<i>naszych 20 zejść pod wodę.</i>

316
00:28:17,112 --> 00:28:20,281
<i>„Kiedy się zanurzam,</i>
<i>odczuwam to jak wtargnięcie.</i>

317
00:28:21,408 --> 00:28:23,118
<i>To tak, jakbym oszukiwał.</i>

318
00:28:24,244 --> 00:28:25,745
<i>Jesteśmy zwierzętami lądowymi</i>

319
00:28:26,246 --> 00:28:28,581
<i>i nie powinniśmy przekraczać tej granicy.</i>

320
00:28:29,874 --> 00:28:31,710
<i>Przyroda ostrzega nas,</i>
<i>żebyśmy tego nie robili.</i>

321
00:28:33,420 --> 00:28:37,215
<i>Ale my na to nie zważamy</i>
<i>i poczucie wtargnięcia mija”.</i>

322
00:28:40,260 --> 00:28:41,302
GŁOS CZŁONKA ZAŁOGI

323
00:28:41,469 --> 00:28:43,346
<i>Odkrywaliśmy całkiem nowy świat</i>

324
00:28:43,888 --> 00:28:46,850
<i>i nie mieliśmy pojęcia, że go niszczymy.</i>

325
00:28:49,269 --> 00:28:51,855
<i>Wysadzaliśmy dynamit,</i>
<i>żeby policzyć ryby na powierzchni</i>

326
00:28:51,938 --> 00:28:53,565
<i>i oszacować, ile ich żyje pod wodą.</i>

327
00:28:54,899 --> 00:28:57,068
<i>Nie wiedzieliśmy wtedy, co robimy.</i>

328
00:29:09,873 --> 00:29:13,585
<i>Halo Calypso. Calypso, tu brzeg.</i>
<i>Słyszysz mnie?</i>

329
00:29:14,043 --> 00:29:15,086
Słyszę.

330
00:29:23,762 --> 00:29:26,097
<i>Późnym latem 1953 roku</i>

331
00:29:26,514 --> 00:29:31,770
<i>skończyły nam się środki</i>
<i>na dalsze utrzymanie statku.</i>

332
00:29:34,939 --> 00:29:38,026
<i>Zaczynaliśmy martwić się o przyszłość,</i>

333
00:29:39,360 --> 00:29:41,279
<i>kiedy pojawił się „Święty Mikołaj”</i>

334
00:29:41,654 --> 00:29:46,409
<i>w postaci typowego Anglika</i>
<i>z małym wąsikiem i wspaniałą parasolką.</i>

335
00:29:50,121 --> 00:29:54,292
<i>Wszedł na pokład </i>Calypso<i> i powiedział</i>
<i>z silnym akcentem:</i>

336
00:29:55,126 --> 00:29:57,670
<i>„Chciałbym wiedzieć,</i>
<i>czy bylibyście skłonni</i>

337
00:29:57,837 --> 00:30:00,548
<i>pracować na rzecz badań naftowych”.</i>

338
00:30:05,053 --> 00:30:09,057
<i>W tamtym okresie</i>
<i>zgodzilibyśmy się na cokolwiek.</i>

339
00:30:10,558 --> 00:30:11,559
<i>W przeciwnym razie</i>

340
00:30:11,726 --> 00:30:13,978
<i>nie utrzymalibyśmy Calypso.</i>

341
00:30:39,295 --> 00:30:41,673
<i>To podwodne polowanie</i>
<i>zespołu kpt. Cousteau...</i>

342
00:30:41,756 --> 00:30:42,799
ZATOKA PERSKA

343
00:30:42,966 --> 00:30:44,133
<i>...w Zatoce Perskiej.</i>

344
00:30:44,217 --> 00:30:46,386
<i>Ci ludzie nie szukają różowych pereł,</i>

345
00:30:46,469 --> 00:30:48,680
<i>tylko czarnego złota – ropy.</i>

346
00:30:51,808 --> 00:30:53,184
<i>Ludzie nie wiedzą,</i>

347
00:30:53,351 --> 00:30:56,437
<i>że </i>Calypso<i> odpowiada za ogromne bogactwo</i>

348
00:30:56,563 --> 00:30:58,273
<i>Abu Dhabi.</i>

349
00:30:58,356 --> 00:30:59,440
KATAR
ZATOKA PERSKA

350
00:30:59,607 --> 00:31:01,150
<i>- W Zatoce Perskiej.</i>
<i>- Zgadza się.</i>

351
00:31:01,985 --> 00:31:03,444
<i>Znaleźliśmy ich ropę.</i>

352
00:31:07,156 --> 00:31:10,410
<i>Pewnie byłem naiwny,</i>
<i>ale nie miałem ani grosza.</i>

353
00:31:12,871 --> 00:31:16,916
<i>A te pieniądze pozwoliły na zakup</i>
<i>radaru, sondy ultradźwiękowej</i>

354
00:31:17,542 --> 00:31:21,254
<i>i sfinansowanie późniejszych produkcji.</i>

355
00:31:25,091 --> 00:31:27,135
Halo Girault! Słyszysz mnie?

356
00:31:32,932 --> 00:31:35,184
Hej! Pokaż to do kamery!

357
00:31:35,602 --> 00:31:36,936
Do kamery!

358
00:31:41,357 --> 00:31:45,570
<i>„Jedyną dziedziną,</i>
<i>w której na pewno mam talent, jest film.</i>

359
00:31:46,696 --> 00:31:48,031
<i>To wrodzona choroba.</i>

360
00:31:48,865 --> 00:31:51,242
<i>Kiedy nie kręcę filmu, czuję się źle”.</i>

361
00:31:56,205 --> 00:31:59,584
DWADZIEŚCIA TYSIĘCY MIL
PODMORSKIEJ ŻEGLUGI

362
00:31:59,709 --> 00:32:01,669
W REŻYSERII STUARTA PATONA, 1916 ROK

363
00:32:04,130 --> 00:32:08,509
<i>Pierwsze filmy kręcone pod wodą</i>
<i>zobaczyłem w wieku 12 lat.</i>

364
00:32:09,677 --> 00:32:11,971
<i>Wydawały mi się niesamowite.</i>

365
00:32:14,057 --> 00:32:16,517
<i>W tamtych czasach</i>
<i>ludzie nie mieli pojęcia...</i>

366
00:32:16,684 --> 00:32:17,685
PATRZ! REKINY!

367
00:32:17,852 --> 00:32:21,397
<i>...co dzieje się pod powierzchnią.</i>
<i>To było dla mnie odkrycie.</i>

368
00:32:22,273 --> 00:32:27,362
<i>Zrozumiałem wtedy siłę obrazu.</i>

369
00:32:32,992 --> 00:32:35,995
<i>Zacząłem robić filmy w wieku 13 lat.</i>

370
00:32:37,413 --> 00:32:43,044
<i>To były skromne opowieści</i>
<i>o małżeństwie mojego kuzyna.</i>

371
00:32:44,087 --> 00:32:49,717
<i>Wraz z bratem wymyśliliśmy</i>
<i>historię gangsterską.</i>

372
00:32:55,056 --> 00:32:56,265
<i>Przez te wszystkie lata</i>

373
00:32:56,808 --> 00:32:59,727
<i>gdziekolwiek byłem,</i>
<i>używałem kamery jako notatnika.</i>

374
00:33:02,689 --> 00:33:04,899
<i>Kiedy wynalazłem akwalung,</i>

375
00:33:04,983 --> 00:33:07,485
<i>chciałem pokazać przyjaciołom to,</i>
<i>co widziałem.</i>

376
00:33:09,237 --> 00:33:12,699
<i>Żeby kręcić pod wodą,</i>
<i>musiałem wstawić kamerę w obudowę.</i>

377
00:33:13,741 --> 00:33:15,451
<i>Więc ją też musiałem wynaleźć.</i>

378
00:33:21,666 --> 00:33:23,209
<i>Dotarło do mnie,</i>

379
00:33:23,376 --> 00:33:27,296
<i>że mógłbym przyczynić się do rozwoju</i>
<i>tego rodzaju sztuki filmowej.</i>

380
00:33:30,299 --> 00:33:31,676
<i>To był początek wszystkiego.</i>

381
00:33:36,222 --> 00:33:39,517
OPERATOR KAMERY I WSPÓŁREŻYSER

382
00:33:41,769 --> 00:33:43,604
<i>Ukończyłem szkołę filmową w Paryżu.</i>

383
00:33:44,772 --> 00:33:46,899
<i>Cousteau szukał stażysty.</i>

384
00:33:48,568 --> 00:33:50,361
<i>Brakowało mi</i>
<i>sportowych umiejętności</i>

385
00:33:51,029 --> 00:33:53,990
<i>i nienawidziłem marynarki wojennej,</i>
<i>bo ojciec był marynarzem.</i>

386
00:33:55,366 --> 00:33:57,869
<i>Ale poszedłem spotkać się</i>
<i>z panem Cousteau.</i>

387
00:34:02,623 --> 00:34:04,959
<i>Mieliśmy nową kamerę z nową optyką,</i>

388
00:34:06,002 --> 00:34:09,005
<i>filmowaliśmy przepiękne podwodne pejzaże</i>

389
00:34:09,422 --> 00:34:11,632
<i>i mieliśmy wiele ciekawych przygód.</i>

390
00:34:14,677 --> 00:34:17,597
<i>Kiedy powróciliśmy, żeby wyświetlić film,</i>

391
00:34:17,722 --> 00:34:21,017
<i>dotarło do nas, że stworzyliśmy</i>
<i>wspaniały, spełniony spektakl.</i>

392
00:34:22,018 --> 00:34:26,022
<i>Jego rdzeniem było to,</i>
<i>czego inni próbowali dokonać od lat.</i>

393
00:34:27,231 --> 00:34:29,275
<i>Pomyśleliśmy:</i>
<i>„Może zrobimy duży film?”.</i>

394
00:34:30,359 --> 00:34:32,028
ŚWIAT MILCZENIA

395
00:34:32,153 --> 00:34:33,154
<i>Akcja!</i>

396
00:34:35,698 --> 00:34:39,827
ŚWIAT MILCZENIA, 1956 ROK

397
00:34:45,917 --> 00:34:49,295
Świat milczenia
<i>był ogromnym przedsięwzięciem.</i>

398
00:34:50,379 --> 00:34:53,174
Złożyłem storyboard,

399
00:34:54,342 --> 00:34:55,927
całkowicie zmyślony,

400
00:34:57,261 --> 00:34:59,639
w Columbii,
od której chciałem pozyskać fundusze.

401
00:35:01,307 --> 00:35:03,267
<i>Dla nich to były grosze.</i>

402
00:35:03,851 --> 00:35:05,520
<i>Marne grosze!</i>

403
00:35:05,686 --> 00:35:08,940
<i>Ale dla mnie, skromnego oficera marynarki,</i>
<i>film był bardzo drogi.</i>

404
00:35:42,056 --> 00:35:43,099
GŁOS LOUISA MALLE'A

405
00:35:43,182 --> 00:35:47,186
<i>Kapitan Cousteau ma wiele profesji:</i>
<i>jest żeglarzem, naukowcem, wynalazcą.</i>

406
00:35:48,646 --> 00:35:51,315
<i>Ale trzeba jasno powiedzieć,</i>

407
00:35:52,108 --> 00:35:53,192
<i>że jest filmowcem.</i>

408
00:35:53,943 --> 00:35:57,113
<i>Wielu znanych mi reżyserów</i>
<i>może mu pozazdrościć filmowego wyczucia.</i>

409
00:35:58,614 --> 00:35:59,532
Akcja!

410
00:36:00,867 --> 00:36:02,535
<i>„Wściekam się,</i>

411
00:36:03,286 --> 00:36:05,872
<i>kiedy określają moje filmy</i>
<i>mianem dokumentów.</i>

412
00:36:06,455 --> 00:36:09,375
<i>To oznacza wykład od gościa,</i>
<i>który wie więcej od ciebie.</i>

413
00:36:11,294 --> 00:36:13,296
<i>Nasze filmy to nie są dokumenty</i>

414
00:36:14,422 --> 00:36:16,924
<i>tylko prawdziwe filmy przygodowe”.</i>

415
00:36:22,013 --> 00:36:24,015
Mostek do maszynowni!

416
00:36:24,098 --> 00:36:26,267
Coś właśnie zgasiło nam silnik!

417
00:36:26,350 --> 00:36:27,852
<i>Uderzyliśmy w wieloryba.</i>

418
00:36:28,644 --> 00:36:31,272
<i>Rany są zbyt głębokie, żeby mógł przeżyć.</i>

419
00:36:32,231 --> 00:36:35,067
<i>Przyspieszamy, żeby go dobić.</i>

420
00:36:44,911 --> 00:36:49,290
<i>„Moim marzeniem było zostać Johnem Fordem</i>
<i>albo Johnem Hustonem oceanu”.</i>

421
00:36:49,373 --> 00:36:50,583
Akcja!

422
00:36:52,919 --> 00:36:55,004
<i>„Pokazać jego piękno innym ludziom.”</i>

423
00:36:57,590 --> 00:37:00,676
KOSMONAUCI MORSKICH GŁĘBIN!
ŚWIAT MILCZENIA

424
00:37:01,469 --> 00:37:03,888
<i>Złotą Palmę otrzymuje...</i>

425
00:37:04,889 --> 00:37:06,182
<i>Świat milczenia!</i>

426
00:37:08,142 --> 00:37:09,936
<i>Dostaliśmy Złotą Palmę w Cannes.</i>

427
00:37:11,646 --> 00:37:14,523
<i>A potem Oscara</i>
<i>za najlepszy film dokumentalny.</i>

428
00:37:17,276 --> 00:37:18,945
<i>Na zawsze zapamiętam</i>

429
00:37:19,111 --> 00:37:22,073
<i>pokaz na festiwalu w Cannes.</i>

430
00:37:22,406 --> 00:37:25,534
- Był tam Picasso. Pamiętasz?
- Tak.

431
00:37:25,701 --> 00:37:28,371
Film zrobił na nim ogromne wrażenie,

432
00:37:28,704 --> 00:37:31,332
<i>bo odkrył przed nim</i>
<i>kolory morskich głębin.</i>

433
00:37:32,208 --> 00:37:34,210
<i>Odkrycie świata,</i>

434
00:37:34,335 --> 00:37:38,297
<i>który dotąd był ukryty</i>
<i>i niedostępny ludziom.</i>

435
00:37:38,506 --> 00:37:40,925
Podarowałem Picasso

436
00:37:42,051 --> 00:37:44,762
kawałek czarnego korala,
mniej więcej takiej wielkości.

437
00:37:45,346 --> 00:37:48,474
<i>Powiedziałem mu,</i>
<i>że kiedy potrze go palcami</i>

438
00:37:48,557 --> 00:37:50,726
<i>koral stanie się jaśniejszy i piękniejszy.</i>

439
00:37:51,769 --> 00:37:53,771
<i>Kiedy zmarł,</i>

440
00:37:54,272 --> 00:37:56,357
jego żona napisała mi,

441
00:37:57,191 --> 00:38:00,569
że umierając pocierał koral,
który dostał ode mnie.

442
00:38:02,405 --> 00:38:03,990
Świat milczenia go poruszył.

443
00:38:04,365 --> 00:38:08,953
A koral był częścią nieznanego mu świata.

444
00:38:10,621 --> 00:38:11,622
Coś fantastycznego.

445
00:38:28,222 --> 00:38:29,432
<i>„Chwila łaski,</i>

446
00:38:30,891 --> 00:38:34,979
<i>kiedy osuwam się w głębiny,</i>
<i>będąc w harmonii</i>

447
00:38:35,062 --> 00:38:37,898
<i>ze środowiskiem tak odmiennym</i>
<i>od świata na powierzchni.</i>

448
00:38:40,526 --> 00:38:43,279
<i>Płynę niemal bez wysiłku,</i>

449
00:38:44,405 --> 00:38:45,614
<i>jak ryby, które widzę.</i>

450
00:38:49,493 --> 00:38:51,245
<i>Jestem niespodziewanym gościem,</i>

451
00:38:52,496 --> 00:38:54,665
<i>oszołomionym tym splendorem.</i>

452
00:38:55,499 --> 00:38:56,834
<i>Tą ciszą.</i>

453
00:38:57,752 --> 00:38:59,003
<i>Tą harmonią”.</i>

454
00:39:02,631 --> 00:39:05,009
LONDYN, 1962 ROK

455
00:39:05,384 --> 00:39:08,095
<i>Wczoraj w nocy w Londynie</i>
<i>pewien człowiek poprowadził wykład,</i>

456
00:39:08,679 --> 00:39:13,017
<i>w którym zapowiadał, że w przyszłości</i>
<i>ludzie będą żyli stale pod wodą.</i>

457
00:39:14,810 --> 00:39:17,313
<i>Komandorze, czy rozwój dna oceanu</i>

458
00:39:17,396 --> 00:39:20,775
<i>to dla pana tylko przygoda,</i>
<i>czy ma on praktyczne zastosowanie?</i>

459
00:39:22,818 --> 00:39:26,822
Nie sądzę,
żeby można to było nazwać przygodą.

460
00:39:27,198 --> 00:39:31,160
To seria starannie zaplanowanych

461
00:39:31,243 --> 00:39:32,620
i przygotowanych kroków.

462
00:39:33,829 --> 00:39:38,959
<i>Wprowadzamy się do morza,</i>
<i>zostając w nim coraz głębiej i dłużej.</i>

463
00:39:41,379 --> 00:39:44,215
<i>To zupełnie nowy rodzaj nurkowania,</i>

464
00:39:44,715 --> 00:39:47,134
<i>stały pobyt na dnie morskim.</i>

465
00:39:50,012 --> 00:39:52,598
<i>Jestem fanem misji kosmicznych.</i>

466
00:39:56,852 --> 00:40:00,481
<i>I wierzę, że prowadzimy misję</i>
<i>o podobnym znaczeniu w głębi morza.</i>

467
00:40:03,984 --> 00:40:06,529
<i>Nasi dwaj „oceanauci”</i>
<i>zamieszkają na tydzień</i>

468
00:40:06,862 --> 00:40:09,281
<i>w domu zanurzonym na głębokość 10 metrów.</i>

469
00:40:16,664 --> 00:40:19,625
<i>Przez cały tydzień będziemy ich</i>
<i>bez przerwy obserwować.</i>

470
00:40:22,503 --> 00:40:26,715
<i>Jak wpłynie to na ich ciała i psychikę?</i>

471
00:40:30,636 --> 00:40:31,762
DIOGENES

472
00:40:31,929 --> 00:40:38,602
DOM NA DNIE MORZA, 1962 ROK

473
00:40:43,065 --> 00:40:44,400
<i>Byliśmy królikami doświadczalnymi.</i>

474
00:40:45,609 --> 00:40:47,611
OCEANAUTA I NUREK

475
00:40:47,987 --> 00:40:51,574
<i>Lekarze kontrolowali nas</i>
<i>przez 24 godziny na dobę.</i>

476
00:40:52,825 --> 00:40:56,412
<i>Badania krwi, serca, EEG.</i>

477
00:40:57,913 --> 00:40:59,039
GŁOS ALBERTA FALCO

478
00:40:59,206 --> 00:41:01,709
<i>Pamiętam,</i>
<i>że ktoś z marynarki powiedział mi:</i>

479
00:41:02,084 --> 00:41:05,463
<i>„Falco, muszę cię ostrzec,</i>
<i>że spróbowałem tego na szczurach</i>

480
00:41:06,213 --> 00:41:07,465
<i>i nie przeżyły”.</i>

481
00:41:10,176 --> 00:41:13,637
<i>Jednak ja czułem, że muszę służyć</i>
<i>przyszłości i komandorowi Cousteau.</i>

482
00:41:19,935 --> 00:41:21,520
<i>To już siódmy dzień.</i>

483
00:41:25,524 --> 00:41:27,776
<i>Czas na chwilę prawdy.</i>

484
00:41:33,949 --> 00:41:35,826
<i>Falco i Wesly wrócili do nas.</i>

485
00:41:37,995 --> 00:41:39,955
<i>Falco powiedział,</i>
<i>że nie zmienili się fizycznie,</i>

486
00:41:40,581 --> 00:41:43,042
<i>ale jednak nie są tacy sami.</i>

487
00:41:44,960 --> 00:41:46,253
<i>To mnie zaniepokoiło.</i>

488
00:41:47,254 --> 00:41:50,674
<i>W końcu delfiny, foki i wieloryby</i>

489
00:41:51,175 --> 00:41:52,676
<i>też były kiedyś ssakami lądowymi.</i>

490
00:41:52,968 --> 00:41:54,053
NAUKA

491
00:41:54,220 --> 00:41:57,389
<i>Dopiero w późnym etapie ewolucji</i>
<i>wróciły do morza.</i>

492
00:41:59,892 --> 00:42:02,603
<i>Być może jesteśmy świadkami</i>
<i>narodzin nowego człowieka,</i>

493
00:42:03,646 --> 00:42:04,772
<i>człowieka wodnego.</i>

494
00:42:10,861 --> 00:42:14,156
<i>Aby przeżyć, człowiek przyszłości</i>
<i>będzie musiał się przystosować.</i>

495
00:42:14,865 --> 00:42:19,912
Mówił pan o sztucznych skrzelach.
Co pan przez to rozumie?

496
00:42:19,995 --> 00:42:21,789
<i>Homo Aquaticus!</i>

497
00:42:22,122 --> 00:42:23,666
<i>Homo Aquaticus?</i>

498
00:42:24,500 --> 00:42:28,087
<i>W nadchodzących latach założymy osady,</i>

499
00:42:29,088 --> 00:42:31,715
<i>w których ludzie będą żyli</i>
<i>całkowicie pod wodą.</i>

500
00:42:33,175 --> 00:42:37,137
<i>Przed nurkowaniem stoi więc</i>
<i>świetlana przyszłość.</i>

501
00:42:38,138 --> 00:42:41,225
<i>Wyeliminuje to wszystkie połączenia</i>
<i>ze światem na lądzie.</i>

502
00:42:50,109 --> 00:42:53,612
<i>Komandorze Cousteau,</i>
<i>aby dowiedzieć się prawdy o człowieku</i>

503
00:42:53,696 --> 00:42:57,491
<i>trzeba przyjrzeć się</i>
<i>nie tylko jego karierze zawodowej.</i>

504
00:42:59,201 --> 00:43:02,204
<i>Komandorze Cousteau, czy obwinia się pan</i>
<i>za jakiś zły czyn?</i>

505
00:43:03,664 --> 00:43:04,707
<i>Nie wiem.</i>

506
00:43:05,874 --> 00:43:07,042
<i>Mam wiele wad.</i>

507
00:43:08,627 --> 00:43:10,879
<i>Jestem złym mężem i ojcem.</i>

508
00:43:11,964 --> 00:43:13,424
<i>Zaniedbuję przyjaciół,</i>

509
00:43:14,091 --> 00:43:15,092
<i>żonę.</i>

510
00:43:17,761 --> 00:43:22,224
<i>To nieunikniona konsekwencja</i>
<i>wczesnego wyboru,</i>

511
00:43:22,349 --> 00:43:25,185
<i>żeby poświęcić się</i>
<i>zaspokajaniu ciekawości,</i>

512
00:43:25,644 --> 00:43:27,229
<i>która musi pozostać niezaspokojona.</i>

513
00:43:32,568 --> 00:43:35,195
<i>Jednak moje złe postępki</i>
<i>zawsze wynikają z zaniedbania,</i>

514
00:43:36,030 --> 00:43:37,615
<i>nie są celowym działaniem.</i>

515
00:43:40,618 --> 00:43:43,829
<i>Zaczynam odkrywać rzeczy,</i>
<i>jakich nigdy wcześniej nie widziałem.</i>

516
00:43:46,206 --> 00:43:47,207
<i>Dobrze się bawię.</i>

517
00:44:02,056 --> 00:44:04,266
GŁOS WSPÓŁAUTORKI
CZŁOWIEKA, ORCHIDEI I OŚMIORNICY

518
00:44:04,391 --> 00:44:06,435
<i>Cousteau mówił mi wielokrotnie,</i>

519
00:44:06,518 --> 00:44:10,230
<i>że odkrywca nie ma prawa być domatorem.</i>

520
00:44:12,650 --> 00:44:15,277
<i>Ma podążać za instynktem</i>

521
00:44:15,361 --> 00:44:17,655
<i>w stronę przyszłości i wszechświata.</i>

522
00:44:19,782 --> 00:44:21,867
<i>Tak musi być.</i>

523
00:44:26,830 --> 00:44:28,040
GŁOS JOCELYNE DE PASS

524
00:44:28,165 --> 00:44:30,501
<i>Dzieci były zaniedbane.</i>

525
00:44:32,086 --> 00:44:34,380
<i>Wysłano je do szkoły z internatem.</i>

526
00:44:35,547 --> 00:44:40,719
<i>Simone bardziej interesowało</i>
<i>życie na morzu.</i>

527
00:44:43,013 --> 00:44:45,224
<i>Miała tylko jedną pasję,</i>

528
00:44:46,850 --> 00:44:47,893
Calypso.

529
00:44:52,356 --> 00:44:53,440
GŁOS JEANA-MICHELA COUSTEAU

530
00:44:53,524 --> 00:44:57,486
<i>Ludzie nie zdają sobie sprawy,</i>
<i>że moja matka spędziła na łodzi</i>

531
00:44:57,569 --> 00:45:00,531
<i>więcej czasu niż ojciec,</i>
<i>brat i ja razem wzięci.</i>

532
00:45:03,033 --> 00:45:04,952
<i>Nie lubi, żeby ją filmowano,</i>

533
00:45:05,035 --> 00:45:06,620
<i>więc tego unikała.</i>

534
00:45:06,704 --> 00:45:09,748
<i>Trzyma się z dala od kamer.</i>

535
00:45:15,254 --> 00:45:18,257
<i>Jest silną postacią za kulisami.</i>

536
00:45:19,258 --> 00:45:22,720
<i>Ludzie zwierzają się jej,</i>
<i>a ona podejmuje wiele decyzji,</i>

537
00:45:22,803 --> 00:45:24,221
<i>o których mało kto wie.</i>

538
00:45:24,555 --> 00:45:26,181
<i>Nie wiedzą nawet, że istnieje.</i>

539
00:45:28,559 --> 00:45:30,519
<i>Rola kobiety na pokładzie jest ogromna.</i>

540
00:45:30,811 --> 00:45:32,521
<i>Czy trudno być</i>

541
00:45:33,230 --> 00:45:35,607
<i>jedyną kobietą na pokładzie,</i>
<i>pośród tylu mężczyzn?</i>

542
00:45:35,774 --> 00:45:36,775
<i>Wcale.</i>

543
00:45:37,067 --> 00:45:39,194
<i>- Jak na ciebie mówią?</i>
<i>- „Pastereczka”!</i>

544
00:45:39,737 --> 00:45:42,531
<i>Bo trzymasz stado z dala od przepaści?</i>

545
00:45:42,823 --> 00:45:43,907
<i>Zawsze.</i>

546
00:45:44,825 --> 00:45:46,952
<i>Zaakceptowałabyś drugą kobietę</i>
<i>na pokładzie?</i>

547
00:45:47,119 --> 00:45:50,080
<i>- Absolutnie nie.</i>
<i>- Dlaczego?</i>

548
00:45:50,914 --> 00:45:53,959
<i>Nie sądzę, żeby dało się to pogodzić</i>
<i>z naszym stylem życia.</i>

549
00:46:03,302 --> 00:46:06,847
<i>Jean-Michel, jak było przebywać na Calypso</i>
<i>jako dziecko?</i>

550
00:46:09,141 --> 00:46:14,354
<i>Nie mogę porównywać się z innymi,</i>
<i>bo dla mnie było to naturalne.</i>

551
00:46:14,438 --> 00:46:16,732
<i>Zapraszano mnie tam na wakacje.</i>

552
00:46:16,815 --> 00:46:21,487
<i>Dopiero po latach zrozumiałem,</i>
<i>że to było coś niezwykłego.</i>

553
00:46:29,119 --> 00:46:32,122
<i>Trzeba być przygotowanym</i>
<i>na wiele wyrzeczeń.</i>

554
00:46:33,707 --> 00:46:38,921
<i>Życie rodzinne jest trudne.</i>

555
00:46:39,004 --> 00:46:41,215
<i>Jest nurkiem i...</i>

556
00:46:41,298 --> 00:46:42,424
SYN

557
00:46:42,716 --> 00:46:45,719
<i>Philippe, jaka była</i>
<i>największa wpadka twojego ojca?</i>

558
00:46:50,307 --> 00:46:52,976
- Trudno odpowiedzieć na to pytanie.
- Okej.

559
00:46:57,356 --> 00:46:58,899
GŁOS CZŁONKA ZAŁOGI I WSPÓŁAUTORA

560
00:46:58,982 --> 00:47:02,319
<i>Relacja Cousteau</i>
<i>z synami jest skomplikowana.</i>

561
00:47:04,571 --> 00:47:07,991
<i>Jean-Michel był dobrym zarządcą,</i>

562
00:47:08,575 --> 00:47:10,369
<i>zajmował się architekturą morską.</i>

563
00:47:11,787 --> 00:47:14,998
<i>Philippe miał charakter odkrywcy.</i>

564
00:47:15,165 --> 00:47:17,543
<i>Ciekawy i pociągający.</i>

565
00:47:18,502 --> 00:47:20,254
<i>Pod tym względem przypominał ojca.</i>

566
00:47:22,381 --> 00:47:25,717
<i>Był takim pilotem,</i>
<i>jakim jego ojciec chciał kiedyś zostać,</i>

567
00:47:26,093 --> 00:47:29,012
<i>ale nie mógł ze względu</i>
<i>na wypadek samochodowy.</i>

568
00:47:31,974 --> 00:47:33,809
<i>Gotowi do wodowania!</i>

569
00:47:35,769 --> 00:47:39,690
<i>To dlatego Jean-Michel</i>
<i>dostawał od ojca mniej uwagi</i>

570
00:47:39,982 --> 00:47:41,984
<i>niż jego brat, Philippe.</i>

571
00:47:50,158 --> 00:47:52,035
<i>Philippe był jak ojciec.</i>

572
00:47:52,661 --> 00:47:57,124
<i>Stale stawiał czoła niebezpieczeństwom,</i>
<i>nie bał się niczego.</i>

573
00:48:00,127 --> 00:48:02,963
<i>Cousteau był jak król na czele imperium.</i>

574
00:48:04,923 --> 00:48:07,926
<i>A Philippe miał go zastąpić.</i>

575
00:48:09,428 --> 00:48:11,305
PROJEKT CONSHELF, 1966 ROK

576
00:48:11,555 --> 00:48:13,140
<i>W wiecznej ciemności</i>

577
00:48:13,223 --> 00:48:15,726
<i>Philippe Cousteau kieruje podwodną kamerę</i>

578
00:48:15,809 --> 00:48:17,102
<i>na wyjątkowy eksperyment.</i>

579
00:48:17,686 --> 00:48:21,398
<i>Oceanauci spróbują</i>
<i>naprawić głowicę odwiertu</i>

580
00:48:21,481 --> 00:48:23,358
<i>na głębokości 112 metrów.</i>

581
00:48:24,818 --> 00:48:26,320
GŁOS SUSAN SCHIEFELBEIN

582
00:48:26,403 --> 00:48:28,906
<i>Firmy naftowe zawarły z Cousteau umowę</i>

583
00:48:28,989 --> 00:48:30,616
<i>na przeprowadzenie badań naukowych.</i>

584
00:48:31,450 --> 00:48:36,038
<i>Wykorzystał pieniądze na opłacenie </i>Calypso
<i>i dalsze eksploracje.</i>

585
00:48:39,791 --> 00:48:44,671
<i>To mógł być zły zakręt</i>
<i>na jego przyszłej drodze.</i>

586
00:48:47,215 --> 00:48:48,884
<i>Jednak w tamtych czasach</i>

587
00:48:48,967 --> 00:48:51,720
<i>nie rozumiano zagrożenia dla środowiska.</i>

588
00:48:54,806 --> 00:48:58,977
<i>Dla Cousteau był to środek do celu.</i>

589
00:49:11,782 --> 00:49:16,620
<i>Wykonaliśmy tam pionierską pracę, a potem</i>

590
00:49:18,538 --> 00:49:22,125
<i>pozwoliliśmy, by przemysł ją wykorzystał.</i>

591
00:49:22,876 --> 00:49:25,754
ROPA ZE ŚWIATA MILCZENIA?

592
00:49:26,171 --> 00:49:29,174
<i>Zastanawialiśmy się,</i>
<i>czy postąpiliśmy właściwie.</i>

593
00:49:29,257 --> 00:49:30,300
SKARB POD MORSKIM DNEM?

594
00:49:30,384 --> 00:49:31,677
NIEZNANE DOTĄD POKŁADY ROPY?

595
00:49:31,760 --> 00:49:33,428
COUSTEAU NA CZELE ZESPOŁU
PŁETWONURKÓW

596
00:49:33,553 --> 00:49:34,554
POMAGA ZNALEŹĆ ODPOWIEDZI

597
00:49:39,017 --> 00:49:40,602
GŁOS YVES'A OMERA

598
00:49:40,769 --> 00:49:42,938
<i>Kiedy eksperyment Conshelf 3</i>
<i>dobiegł końca,</i>

599
00:49:43,605 --> 00:49:47,025
<i>myśleliśmy, że komandor zacznie pracować</i>

600
00:49:47,317 --> 00:49:48,986
<i>w przemyśle naftowym.</i>

601
00:49:51,154 --> 00:49:53,031
<i>Jednak on powiedział nam:</i>

602
00:49:53,657 --> 00:49:56,868
<i>„Panowie, nie zajmę się przemysłem.</i>

603
00:49:57,577 --> 00:49:58,954
<i>Będziemy robić telewizję”.</i>

604
00:50:00,163 --> 00:50:01,248
<i>To go uratowało.</i>

605
00:50:02,749 --> 00:50:07,170
„NA ŻYWO Z CONSHELF 3”

606
00:50:09,339 --> 00:50:12,968
<i>Wyemitowali materiały Cousteau na antenie</i>
<i>i okazały się one hitem.</i>

607
00:50:13,218 --> 00:50:14,261
PRODUCENT TELEWIZYJNY

608
00:50:14,469 --> 00:50:16,179
<i>Siedziałem sobie z żoną</i>
<i>i powiedziałem jej:</i>

609
00:50:16,263 --> 00:50:18,181
<i>„Założę się, że to będzie świetny serial.</i>

610
00:50:18,265 --> 00:50:21,018
<i>Jacques Cousteau nurkuje na całym świecie,</i>

611
00:50:21,101 --> 00:50:22,936
<i>we wszystkich siedmiu morzach”.</i>

612
00:50:24,646 --> 00:50:27,941
<i>Poleciałem więc do Monaco,</i>
<i>żeby porozmawiać z Cousteau.</i>

613
00:50:29,067 --> 00:50:32,404
<i>Mówię mu:</i>
<i>„Żeby zrobić godzinny program na morzu</i>

614
00:50:32,612 --> 00:50:37,659
<i>potrzeba bardzo dużo czasu</i>
<i>na statku, trzydziestoosobowej ekipy</i>

615
00:50:38,326 --> 00:50:41,079
<i>i wydatku</i>
<i>paruset milionów franków na sprzęt”.</i>

616
00:50:42,998 --> 00:50:46,168
<i>Odpowiedział wtedy: „Już to obliczyłem,</i>
<i>potrzeba nam 12 godzin.</i>

617
00:50:46,251 --> 00:50:47,836
<i>Nie zmieszczę się w mniej niż 12”.</i>

618
00:50:47,961 --> 00:50:49,254
ORYGINALNY KONCEPT SERIALU

619
00:50:49,463 --> 00:50:52,090
<i>Poleciałem do Nowego Jorku,</i>
<i>żeby sprzedać 12 odcinków.</i>

620
00:50:52,424 --> 00:50:54,426
<i>Poszedłem do NBC, ale tam go nie znali.</i>

621
00:50:54,551 --> 00:50:55,552
PODBÓJ ŚWIATA WEWNĘTRZNEGO

622
00:50:55,635 --> 00:50:57,929
<i>„Kto to taki?”</i>
<i>„To nurek, który wynalazł akwalung”.</i>

623
00:50:58,055 --> 00:50:59,347
<i>„Mamy to gdzieś”.</i>

624
00:51:00,140 --> 00:51:01,641
<i>W ABC spotkałem Toma Moore'a.</i>

625
00:51:01,725 --> 00:51:02,851
PREZES ABC

626
00:51:03,518 --> 00:51:06,730
<i>Czyta projekt, chwali go,</i>
<i>ale nie weźmie 12 odcinków.</i>

627
00:51:06,813 --> 00:51:10,067
<i>Ale mówi przy tym:</i>
<i>„Wiesz, jestem w Klubie Odkrywców</i>

628
00:51:10,317 --> 00:51:14,362
<i>i nie mogę znaleźć odkrywcy,</i>
<i>który przemówiłby na moim wydarzeniu.</i>

629
00:51:15,072 --> 00:51:17,365
<i>Może Jacques Cousteau się zgodzi?”.</i>

630
00:51:17,449 --> 00:51:20,243
<i>Mówię mu: „Cóż, mógłbym zapytać”,</i>
<i>a on na to: „Zróbmy tak.</i>

631
00:51:20,410 --> 00:51:23,872
<i>Niech Jacques Cousteau wystąpi,</i>
<i>a ja wyemituję te 12 odcinków”.</i>

632
00:51:25,707 --> 00:51:26,917
<i>Reszta jest historią.</i>

633
00:51:28,460 --> 00:51:32,506
PODWODNY ŚWIAT

634
00:51:33,381 --> 00:51:35,342
JACQUES'A COUSTEAU

635
00:51:36,885 --> 00:51:37,928
Akcja!

636
00:51:39,888 --> 00:51:43,642
<i>Zacząłem pracę przy serialu Cousteau</i>
<i>w 1967 roku.</i>

637
00:51:43,892 --> 00:51:45,727
MONTAŻYSTA PODWODNEGO ŚWIATA
JACQUES'A COUSTEAU

638
00:51:45,811 --> 00:51:50,190
<i>Przydzielono mi ogromną montażownię,</i>
<i>tak dużo było materiałów.</i>

639
00:51:53,235 --> 00:51:54,820
<i>Rekiny, wieloryby,</i>

640
00:51:56,571 --> 00:51:58,532
<i>i stworzenia,</i>
<i>których nigdy wcześniej nie widziałem.</i>

641
00:52:08,625 --> 00:52:10,043
ODCINEK 1: „REKINY”

642
00:52:10,127 --> 00:52:12,295
<i>Rekin ma sławę przerażającego brutala,</i>

643
00:52:13,004 --> 00:52:14,464
<i>ale to nie cała prawda.</i>

644
00:52:16,842 --> 00:52:19,302
<i>Jest wiele niegroźnych gatunków:</i>

645
00:52:19,886 --> 00:52:24,850
<i>tawroszowate, rekinki psie,</i>
<i>rekiny wąsate i lamparcie.</i>

646
00:52:24,933 --> 00:52:29,354
<i>Jednak dla nurka ugryzienie rekina,</i>
<i>nieważne czy przypadkowe czy celowe,</i>

647
00:52:29,437 --> 00:52:32,566
<i>zawsze jest poważne,</i>
<i>a czasem prowadzi do śmierci.</i>

648
00:52:43,910 --> 00:52:45,370
Halo, Raymond.

649
00:52:45,453 --> 00:52:48,498
Na jakiej jesteś głębokości?

650
00:52:48,582 --> 00:52:52,627
<i>Porzuciłem, albo prawie porzuciłem</i>
<i>filmy pełnometrażowe</i>

651
00:52:52,711 --> 00:52:57,090
<i>na rzecz telewizyjnych</i>
<i>z jednej ważnej przyczyny.</i>

652
00:52:58,258 --> 00:53:00,093
<i>Pomimo mniejszych walorów estetycznych,</i>

653
00:53:00,760 --> 00:53:05,140
<i>mają one szanse szybko dotrzeć</i>
<i>poprzez jedyne masowe medium</i>

654
00:53:05,891 --> 00:53:07,934
<i>do milionów ludzi.</i>

655
00:53:08,560 --> 00:53:10,854
Zrozumiałem, Raymond.

656
00:53:11,730 --> 00:53:12,814
Wszyscy się zgadzamy.

657
00:53:13,982 --> 00:53:16,401
<i>Miał wspaniałą osobowość.</i>

658
00:53:16,985 --> 00:53:21,156
<i>Ale przeciętny widz nie wiedział wtedy,</i>
<i>kim jest Jacques Cousteau.</i>

659
00:53:22,240 --> 00:53:24,701
<i>Jak zapisali nasi asystenci,</i>

660
00:53:24,784 --> 00:53:29,539
<i>„Na pokładzie stoi stary człowiek</i>
<i>w czerwonej czapce”.</i>

661
00:53:33,376 --> 00:53:37,505
<i>Długo rozmawialiśmy o tym,</i>
<i>jak go przedstawić.</i>

662
00:53:38,673 --> 00:53:41,468
<i>Jako naukowca? Badacza?</i>

663
00:53:42,177 --> 00:53:45,972
<i>Filozofa? A może wynalazcę?</i>

664
00:53:47,641 --> 00:53:49,059
<i>W zbliżeniach</i>

665
00:53:49,726 --> 00:53:54,147
<i>wyglądał jak człowiek</i>
<i>spoglądający w przyszłość.</i>

666
00:53:56,524 --> 00:53:59,152
<i>Zdecydowaliśmy, że będzie odkrywcą.</i>

667
00:54:00,362 --> 00:54:03,573
<i>Jego motto brzmiało: „Il faut aller voir”.</i>

668
00:54:04,449 --> 00:54:07,619
<i>„Trzeba iść zobaczyć.”</i>

669
00:54:12,916 --> 00:54:16,336
<i>New York Times</i> donosi,
że Podwodny świat Jacques'a Cousteau

670
00:54:16,419 --> 00:54:19,130
<i>- otworzył oczy milionom.</i>
<i>- ...przez swoje podwodne filmy,</i>

671
00:54:19,256 --> 00:54:20,966
<i>emitowane przez ponad 100 innych stacji</i>

672
00:54:21,132 --> 00:54:22,509
<i>na całym świecie...</i>

673
00:54:22,592 --> 00:54:25,637
<i>...nie tylko spopularyzowały</i>
<i>podwodne badania i odkrycia...</i>

674
00:54:25,720 --> 00:54:27,847
<i>Kapitan Cousteau odpowiada</i>
<i>w większym stopniu</i>

675
00:54:27,931 --> 00:54:29,516
<i>za pokazanie ludziom podwodnego świata...</i>

676
00:54:29,599 --> 00:54:32,227
<i>Kapitan Cousteau rzuca wyzwanie</i>
<i>zdradliwemu podwodnemu światu.</i>

677
00:54:32,310 --> 00:54:33,395
REKINY

678
00:54:33,603 --> 00:54:36,147
<i>Kapitan Cousteau wyrusza na wyprawę,</i>
<i>która ma być najtrudniejsza...</i>

679
00:54:36,231 --> 00:54:37,107
PUSTYNNE WIELORYBY

680
00:54:37,482 --> 00:54:38,858
<i>...w całej jego karierze.</i>

681
00:54:38,942 --> 00:54:40,986
<i>Nikt nie zrobił tyle, co Kapitan Cousteau,</i>

682
00:54:41,069 --> 00:54:42,529
<i>żeby odkryć tajemnice oceanów...</i>

683
00:54:42,696 --> 00:54:45,115
<i>Średnia liczba widzów to 26 milionów.</i>

684
00:54:45,198 --> 00:54:47,117
<i>- Jacques Cousteau...</i>
<i>- Ośmiokrotny laureat Emmy...</i>

685
00:54:47,200 --> 00:54:50,120
<i>Najpopularniejszy serial dokumentalny...</i>

686
00:54:50,203 --> 00:54:51,538
<i>...w historii telewizji.</i>

687
00:54:53,623 --> 00:54:57,877
<i>„Wyprodukowałem dla telewizji</i>
<i>52 godzinne filmy.</i>

688
00:54:59,546 --> 00:55:01,756
<i>Na początku była ciekawość.</i>

689
00:55:02,340 --> 00:55:04,467
<i>Entuzjazm wywołany pięknem.</i>

690
00:55:06,177 --> 00:55:08,096
<i>Potem przyszedł czas na niepokój,</i>

691
00:55:08,972 --> 00:55:12,392
<i>bo oglądaliśmy rzeczy,</i>
<i>które szybko znikały.</i>

692
00:55:14,978 --> 00:55:19,691
<i>Moje dotychczasowe życie</i>
<i>jako odkrywcy dobiegło końca”.</i>

693
00:55:26,072 --> 00:55:30,368
MIASTO WASZYNGTON, 1971 ROK

694
00:55:55,602 --> 00:56:00,482
Panie przewodniczący,
to dla mnie zaszczyt być tu dzisiaj

695
00:56:01,733 --> 00:56:05,987
i móc opowiedzieć o żywiole,
któremu poświęciłem całe życie.

696
00:56:06,946 --> 00:56:08,365
O morzu.

697
00:56:08,448 --> 00:56:11,159
Morzu, które jak wszyscy wiemy,
jest dzisiaj zagrożone.

698
00:56:14,245 --> 00:56:17,248
<i>Przez całe życie żeglowałem</i>
<i>i pływałem w morzu.</i>

699
00:56:18,208 --> 00:56:21,961
<i>W ciągu 30 lat widziałem,</i>
<i>jak rafy koralowe jałowieją,</i>

700
00:56:22,712 --> 00:56:24,589
<i>a bogate w ryby obszary są wyczerpane.</i>

701
00:56:26,257 --> 00:56:29,219
<i>Kiedy niedawno nurkowałem w Zatoce Lwiej,</i>

702
00:56:29,844 --> 00:56:33,598
<i>ze zgrozą zauważyłem,</i>
<i>że zupełnie zniszczyliśmy</i>

703
00:56:33,681 --> 00:56:36,351
<i>oryginalną faunę szelfu kontynentalnego.</i>

704
00:56:41,272 --> 00:56:44,317
Stoimy przed wizją zniszczenia oceanu

705
00:56:45,443 --> 00:56:47,487
przez zanieczyszczenia i inne czynniki.

706
00:56:54,786 --> 00:56:56,746
<i>Przez ostatnie dwa stulecia</i>

707
00:56:57,497 --> 00:57:00,959
<i>ludzie nie zdawali sobie sprawy</i>
<i>z problemów ekologicznych.</i>

708
00:57:02,919 --> 00:57:06,464
<i>Wierzyli, że morze jest tak ogromne,</i>

709
00:57:07,132 --> 00:57:10,301
<i>że można do niego wrzucić cokolwiek</i>

710
00:57:10,385 --> 00:57:11,261
<i>bez konsekwencji.</i>

711
00:57:12,470 --> 00:57:13,930
<i>Tak też robiliśmy.</i>

712
00:57:15,432 --> 00:57:17,642
UNIWERSYTET W MICHIGAN
MARZEC 1970 ROKU

713
00:57:17,892 --> 00:57:21,563
<i>W ubiegłym roku, najpierw w Ameryce,</i>
<i>a potem w Europie i Japonii,</i>

714
00:57:22,397 --> 00:57:23,982
<i>ludzie zaczęli coś rozumieć</i>

715
00:57:24,357 --> 00:57:27,735
<i>i utworzono ruch</i>
<i>na rzecz ochrony środowiska.</i>

716
00:57:28,153 --> 00:57:30,947
<i>Ludzie są źródłem zanieczyszczenia</i>
<i>i ludzie mogą je zatrzymać.</i>

717
00:57:31,030 --> 00:57:32,657
KAMPANIA ZACHOWAJMY PIĘKNO AMERYKI
1971 ROK

718
00:57:33,491 --> 00:57:36,578
<i>Razem z synem i przyjaciółmi</i>

719
00:57:36,661 --> 00:57:39,789
<i>postanowiliśmy utworzyć</i>
<i>Stowarzyszenie Cousteau.</i>

720
00:57:41,040 --> 00:57:44,169
<i>Wraz z tysiącami zaniepokojonych obywateli</i>
<i>takich jak ty</i>

721
00:57:44,669 --> 00:57:48,923
<i>założyliśmy organizację non-profit,</i>
<i>żeby chronić nie tylko morze,</i>

722
00:57:49,007 --> 00:57:51,926
<i>ale cenne ekosystemy</i>
<i>całej naszej wodnej planety.</i>

723
00:57:52,302 --> 00:57:57,140
<i>Dołącz do nas. Zadzwoń pod 1-800-648-5000</i>
<i>albo napisz na nasz adres.</i>

724
00:57:57,765 --> 00:57:59,142
DZIEŃ ZIEMI ŚWIĘTOWANY PRZEZ MILIONY

725
00:57:59,267 --> 00:58:01,227
<i>Świadomość społeczna rośnie,</i>

726
00:58:01,811 --> 00:58:04,230
<i>ale przed nami jeszcze dużo pracy.</i>

727
00:58:08,193 --> 00:58:11,196
<i>Poświęcę resztę swoich filmowych działań</i>

728
00:58:11,279 --> 00:58:13,531
<i>próbom wpłynięcia na ludzi,</i>

729
00:58:14,616 --> 00:58:16,743
<i>żeby wzięli sprawy w swoje ręce.</i>

730
00:58:17,660 --> 00:58:21,206
<i>Filmy nie będą traktowały już tylko</i>
<i>o ładnych małych rybkach,</i>

731
00:58:22,248 --> 00:58:24,501
<i>ale zajmą się przyszłością ludzkości.</i>

732
00:58:33,843 --> 00:58:38,348
WYBRZEŻE WŁOCH 1977 ROK

733
00:58:39,474 --> 00:58:42,477
<i>Ten czterdziestometrowy, stary angielski</i>
<i>niszczyciel min to Calypso.</i>

734
00:58:43,061 --> 00:58:45,563
<i>Na pokładzie kapitan Jacques-Yves Cousteau</i>
<i>i jego załoga.</i>

735
00:58:47,607 --> 00:58:50,527
<i>Spędzą kilka miesięcy</i>
<i>na Morzu Śródziemnym filmując</i>

736
00:58:50,652 --> 00:58:53,530
<i>serię filmów mających na celu</i>
<i>przybliżenie widzom wielkiego błękitu,</i>

737
00:58:53,947 --> 00:58:56,824
<i>a przede wszystkim</i>
<i>stojących przed nim zagrożeń.</i>

738
00:58:59,410 --> 00:59:01,538
<i>Załoga </i>Calypso <i>spróbuje zlokalizować</i>
<i>i przeanalizować</i>

739
00:59:01,663 --> 00:59:05,416
<i>najbardziej zanieczyszczone</i>
<i>i zagrożone obszary Morza Śródziemnego.</i>

740
00:59:11,297 --> 00:59:13,591
<i>Morze niszczą toksyczne odpady</i>

741
00:59:13,883 --> 00:59:18,805
<i>zrzucane do jego wód</i>
<i>przez nieregulowany przemysł.</i>

742
00:59:23,351 --> 00:59:26,437
<i>Dla przykładu, ponad 600 beczek</i>

743
00:59:26,521 --> 00:59:29,983
<i>zawierających śmiertelny tetraetyoołów</i>

744
00:59:30,608 --> 00:59:33,444
<i>stanowiło ładunek jugosłowiańskiego</i>
<i>frachtowca imieniem Cavtat.</i>

745
00:59:33,945 --> 00:59:38,533
<i>Statek był przeładowany</i>
<i>i zatonął na południu Włoch,</i>

746
00:59:38,616 --> 00:59:41,869
<i>pięć kilometrów od brzegu,</i>
<i>na głębokości 90 metrów.</i>

747
00:59:44,872 --> 00:59:48,626
<i>Niektóre z beczek</i>
<i>zdążyły się już otworzyć, uwalniając</i>

748
00:59:48,710 --> 00:59:51,879
<i>śmiertelną truciznę</i>
<i>do wód Morza Śródziemnego.</i>

749
00:59:54,090 --> 00:59:56,634
<i>To trudny problem,</i>

750
00:59:56,718 --> 00:59:59,971
<i>z którym nie chce się zmierzyć żaden rząd.</i>

751
01:00:00,054 --> 01:00:01,931
BOMBA ZEGAROWA NA GŁĘBOKOŚCI 50 SĄŻNI
1978 ROK

752
01:00:02,098 --> 01:00:06,102
<i>Sędzia Maritati nakazał firmie Saipem</i>
<i>rozpocząć odzyskiwanie</i>

753
01:00:06,185 --> 01:00:09,772
<i>przy pomocy płetwonurków z Calypso,</i>
<i>Alberta Falco i Raymonda Colla.</i>

754
01:00:10,440 --> 01:00:13,484
<i>Sam oczywiście angażowałem się</i>
<i>w różne etapy tej operacji.</i>

755
01:00:14,110 --> 01:00:17,030
<i>Kiedy statki dotarły na miejsce,</i>
<i>nurkowie zaczęli pracę.</i>

756
01:00:29,709 --> 01:00:32,462
<i>Odzyskano 97% ołowiu.</i>

757
01:00:34,714 --> 01:00:37,508
<i>Reszta przepadła, bo niektóre beczki</i>

758
01:00:37,592 --> 01:00:39,177
<i>były już uszkodzone.</i>

759
01:00:41,512 --> 01:00:42,597
Wiem, co sądzi pan

760
01:00:42,680 --> 01:00:45,975
o wyczerpywaniu
naturalnych zasobów naszej planety.

761
01:00:46,059 --> 01:00:48,353
Obserwuje to pan rok po roku.

762
01:00:48,436 --> 01:00:50,897
Podczas gdy ci, którzy
powinni to widzieć, przymykają oczy.

763
01:00:51,689 --> 01:00:53,816
Czy chciałby pan coś o tym powiedzieć?

764
01:00:53,900 --> 01:00:58,154
Sam byłem zaangażowany

765
01:00:58,237 --> 01:01:01,199
w badanie możliwości

766
01:01:01,282 --> 01:01:04,994
czerpania energii z morza.

767
01:01:06,454 --> 01:01:09,332
<i>Dokonałem tego wyboru wiele lat temu.</i>

768
01:01:11,042 --> 01:01:13,461
<i>To, co mnie przeraża,</i>

769
01:01:13,544 --> 01:01:16,422
<i>to prędkość i bezwstyd,</i>

770
01:01:16,589 --> 01:01:21,135
<i>z jakimi na rzecz interesów przemysłu</i>
<i>wyrzucono do śmieci</i>

771
01:01:21,219 --> 01:01:22,887
<i>wszystkie środki ochrony środowiska,</i>

772
01:01:23,429 --> 01:01:26,057
które wypracowano ogromnym nakładem pracy.

773
01:01:29,644 --> 01:01:33,815
Czuję się odpowiedzialny i winny
jak każdy, pan też powinien,

774
01:01:34,941 --> 01:01:39,278
że wypisujemy czeki in blanco

775
01:01:39,821 --> 01:01:41,280
w imieniu przyszłych pokoleń.

776
01:01:41,364 --> 01:01:43,157
My nie poniesiemy kosztów, ale oni tak.

777
01:01:43,282 --> 01:01:47,745
NOWA MISJA COUSTEAU
NA RZECZ ZACHOWANIA OCEANÓW

778
01:01:48,079 --> 01:01:49,956
<i>Jednym z zadań Towarzystwa Cousteau</i>

779
01:01:50,039 --> 01:01:52,542
<i>jest przekazywanie ludziom prawdy.</i>

780
01:01:52,667 --> 01:01:53,626
JEST NAS JUŻ 80 TYSIĘCY

781
01:01:53,751 --> 01:01:57,630
<i>Jesteśmy pod wrażeniem odkrycia,</i>
<i>że staliśmy się najszybciej rosnącą</i>

782
01:01:57,714 --> 01:02:00,216
<i>organizacją non-profit</i>
<i>w ciągu zaledwie dwóch lat.</i>

783
01:02:01,050 --> 01:02:03,845
Mówisz o Towarzystwie Cousteau w USA.

784
01:02:03,928 --> 01:02:07,014
Ilu członków liczy obecnie?

785
01:02:07,098 --> 01:02:08,558
Sto sześćdziesiąt tysięcy.

786
01:02:09,142 --> 01:02:11,936
Szybko rośniemy,
bo jesteśmy młodą organizacją.

787
01:02:12,019 --> 01:02:14,063
Do czego dążycie? Do ilu członków?

788
01:02:14,147 --> 01:02:15,273
Kilku milionów.

789
01:02:15,356 --> 01:02:16,983
- Ilu?
- Kilku milionów.

790
01:02:20,486 --> 01:02:24,532
<i>W Houston w USA 11 tysięcy osób</i>
<i>zebrało się, żeby posłuchać człowieka,</i>

791
01:02:24,615 --> 01:02:27,285
<i>który według przeprowadzonej</i>
<i>niedawno ankiety</i>

792
01:02:27,452 --> 01:02:30,538
<i>jest drugą osobą po prezydencie,</i>
<i>jaką Amerykanie chcieliby poznać.</i>

793
01:02:30,872 --> 01:02:33,124
<i>Ich bohater to</i>
<i>kapitan Jacques-Yves Cousteau.</i>

794
01:02:40,006 --> 01:02:42,216
COUSTEAU
DZIEŃ ZAANGAŻOWANIA

795
01:02:42,508 --> 01:02:45,178
<i>Dzień Zaangażowania ma wskrzesić nadzieję,</i>

796
01:02:45,261 --> 01:02:48,639
<i>że nasze postępowanie</i>
<i>nie będzie już zagrażało środowisku.</i>

797
01:02:48,723 --> 01:02:52,852
<i>Jak mówi Kapitan Cousteau,</i>
<i>sprawy są w rękach zwykłych obywateli.</i>

798
01:02:54,562 --> 01:02:55,730
Kapitanie, to jest Matt.

799
01:02:56,564 --> 01:02:59,108
Chciałbym zapytać, co pan myśli

800
01:02:59,192 --> 01:03:00,818
o podwodnych cywilizacjach przyszłości.

801
01:03:04,822 --> 01:03:08,826
Przyznaję, że kiedyś o tym mówiłem,
ale teraz nie sądzę,

802
01:03:09,035 --> 01:03:11,454
żebyśmy mieli rozwinąć
podwodną cywilizację.

803
01:03:11,996 --> 01:03:13,039
Myślę,

804
01:03:14,290 --> 01:03:17,293
że powinniśmy zacząć od ulepszenia
cywilizacji na lądzie.

805
01:03:23,758 --> 01:03:24,967
GŁOS YVES'A PACCALETA

806
01:03:25,051 --> 01:03:30,223
<i>Kiedy zacząłem</i>
<i>pracować z Cousteau w 1972 roku,</i>

807
01:03:32,433 --> 01:03:36,896
<i>wiedział już,</i>
<i>że pomysł z kolonizacją morza,</i>

808
01:03:37,563 --> 01:03:40,650
<i>używanie buldożerów,</i>
<i>żeby budować „miasta pod wodą”,</i>

809
01:03:42,068 --> 01:03:43,444
<i>nie powinien wejść w życie.</i>

810
01:03:50,451 --> 01:03:52,161
<i>Nie żałował swoich czynów.</i>

811
01:03:54,413 --> 01:03:56,040
<i>Dzięki temu mógł iść dalej.</i>

812
01:03:58,459 --> 01:04:03,047
<i>Wiedział jednak, że zaszły zmiany</i>
<i>w moralności społeczeństwa.</i>

813
01:04:04,590 --> 01:04:08,135
W 1954 roku

814
01:04:08,219 --> 01:04:12,014
nakręciłem film pełnometrażowy
zatytułowany <i>Świat milczenia.</i>

815
01:04:12,098 --> 01:04:14,392
Była w nim dramatyczna sekwencja,

816
01:04:14,475 --> 01:04:19,522
w której rekiny pożerały

817
01:04:19,605 --> 01:04:22,149
rannego młodego wieloryba.

818
01:04:23,401 --> 01:04:24,777
ŚWIAT MILCZENIA
1956 ROK

819
01:04:24,861 --> 01:04:27,989
<i>Członkowie załogi tak się wściekli,</i>
<i>że wciągnęli rekiny na pokład</i>

820
01:04:29,156 --> 01:04:32,743
<i>i zaczęli uderzać je w głowy,</i>
<i>zabijając je.</i>

821
01:04:34,996 --> 01:04:37,206
<i>To była prawdziwa rzeź rekinów,</i>

822
01:04:37,290 --> 01:04:39,667
<i>rodzaj odwiecznej zemsty marynarzy,</i>

823
01:04:39,750 --> 01:04:41,919
<i>którzy od pokoleń</i>
<i>darzyli rekiny nienawiścią.</i>

824
01:04:42,795 --> 01:04:46,299
Niedawno obejrzałem ten film ponownie,

825
01:04:46,382 --> 01:04:49,552
bo miał mieć pokaz w Paryżu.

826
01:04:50,303 --> 01:04:52,847
I nie mogłem się na to zgodzić.

827
01:04:52,930 --> 01:04:55,850
Nie mogę już go pokazywać,
bo wszyscy się zmieniliśmy.

828
01:04:55,933 --> 01:04:57,435
Nasza mentalność się zmieniła

829
01:04:57,518 --> 01:05:00,229
i dzisiaj nie potraktowalibyśmy
rekinów w ten sposób.

830
01:05:08,696 --> 01:05:10,990
<i>Przez 20 lat wraz z ojcem,</i>
<i>kapitanem Cousteau,</i>

831
01:05:11,908 --> 01:05:13,826
<i>pracowaliśmy nad uświadamianiem ludzi</i>

832
01:05:14,160 --> 01:05:15,912
<i>w kwestii zagrożeń dla naszej planety.</i>

833
01:05:23,210 --> 01:05:25,212
<i>W każdej części świata jesteśmy świadkami</i>

834
01:05:25,588 --> 01:05:28,424
<i>niepohamowanego marnotrawstwa</i>
<i>surowców, energii,</i>

835
01:05:29,550 --> 01:05:32,094
<i>szybkiego pogarszania się</i>
<i>kondycji środowiska.</i>

836
01:05:35,514 --> 01:05:36,891
<i>Chcemy zostawić dzieciom</i>

837
01:05:37,058 --> 01:05:40,311
<i>ziemię, która nie jest zniszczona</i>
<i>przez odpady radioaktywne i pestycydy.</i>

838
01:05:41,437 --> 01:05:43,314
<i>Morze Śródziemne, które nie jest wymarłe.</i>

839
01:05:49,695 --> 01:05:51,155
<i>Uważam, że mamy szczęście.</i>

840
01:05:52,573 --> 01:05:55,493
<i>Dużo podróżujemy i widzimy rzeczy,</i>
<i>do których inni nie mają dostępu.</i>

841
01:05:55,785 --> 01:05:59,288
<i>Mamy obowiązek</i>
<i>dzielić się nimi z resztą świata.</i>

842
01:05:59,914 --> 01:06:02,750
Dużo myślę o naszej odpowiedzialności.

843
01:06:03,417 --> 01:06:07,004
Często rozmawiamy o tym z Philippem

844
01:06:07,421 --> 01:06:10,508
i zgadzamy się tutaj w stu procentach.

845
01:06:10,675 --> 01:06:14,929
To wielka satysfakcja,
znaleźć porozumienie

846
01:06:15,096 --> 01:06:17,473
ze swoim głównym współpracownikiem.

847
01:06:17,598 --> 01:06:18,683
- To świetnie.
- Rzecz w tym,

848
01:06:18,766 --> 01:06:21,936
że nie można się cieszyć tym, co się robi,
jeśli z nikim się tego nie dzieli.

849
01:06:22,019 --> 01:06:23,062
Racja.

850
01:06:31,821 --> 01:06:35,616
<i>Komandorze Cousteau,</i>
<i>jak wyobraża sobie pan własną przyszłość?</i>

851
01:06:37,910 --> 01:06:42,498
<i>Moja przyszłość będzie polegała</i>
<i>na poszerzeniu zasięgu</i>

852
01:06:42,748 --> 01:06:44,375
<i>Towarzystwa, które stworzyłem,</i>

853
01:06:44,583 --> 01:06:47,128
<i>tak żeby dało sobie radę beze mnie.</i>

854
01:06:50,464 --> 01:06:53,259
<i>Mój syn Philippe dowodzi zespołem,</i>

855
01:06:53,509 --> 01:06:55,678
<i>który wybiera się na Arktykę.</i>

856
01:06:57,680 --> 01:07:00,391
<i>Moja żona, jak wiecie,</i>
<i>zajmuje się zarządzaniem</i>

857
01:07:00,558 --> 01:07:02,601
Calypso<i> i dbaniem o morale załogi.</i>

858
01:07:05,354 --> 01:07:07,273
<i>Mam nadzieję, że za dwa albo trzy lata</i>

859
01:07:07,440 --> 01:07:09,567
<i>będę czuł, że mam dobre zastępstwo.</i>

860
01:07:24,540 --> 01:07:30,713
WYPRAWA NA KRANIEC ŚWIATA
1975 ROK

861
01:07:38,763 --> 01:07:39,972
<i>Piąty grudnia.</i>

862
01:07:40,931 --> 01:07:43,559
<i>Prowadzę Calypso</i>
<i>w niebezpieczną Cieśninę Drake'a,</i>

863
01:07:43,642 --> 01:07:46,562
<i>która leży pomiędzy</i>
<i>krańcem Ameryki Południowej</i>

864
01:07:46,645 --> 01:07:48,105
<i>a Półwyspem Antarktycznym.</i>

865
01:07:50,649 --> 01:07:54,570
<i>Zbliżając się do wód polarnych</i>
<i>czujemy się obco.</i>

866
01:08:20,054 --> 01:08:21,180
GŁOS PHILIPPE'A COUSTEAU

867
01:08:21,263 --> 01:08:22,723
<i>Nurkujemy w dość mętnej wodzie.</i>

868
01:08:24,183 --> 01:08:27,478
<i>Czerwone algi witają nas</i>
<i>chwiejąc się na boki.</i>

869
01:08:33,984 --> 01:08:36,362
<i>Płynąc wzdłuż klifu</i>
<i>na głębokości 30 metrów</i>

870
01:08:36,987 --> 01:08:39,406
<i>odkrywamy bujne podwodne życie.</i>

871
01:08:51,210 --> 01:08:56,549
<i>Mam ochotę wypuścić nasz nurkujący spodek,</i>
<i>żeby dobrze zbadać polarne wody.</i>

872
01:09:03,973 --> 01:09:06,267
<i>Falco pokieruje spodkiem,</i>
<i>a ja będę filmował.</i>

873
01:09:23,868 --> 01:09:26,453
<i>Nieco niżej, w ścianie widać otwór.</i>

874
01:09:33,252 --> 01:09:35,045
<i>Przytłumione trzaski ostrzegają nas,</i>

875
01:09:35,129 --> 01:09:37,965
<i>że lodowiec jest</i>
<i>pod ogromnym wewnętrznym ciśnieniem.</i>

876
01:09:43,012 --> 01:09:46,223
<i>To ogromny kryształ,</i>
<i>który topi się na moich oczach.</i>

877
01:09:51,520 --> 01:09:54,064
<i>Jesteśmy świadkami znikania wieczności.</i>

878
01:10:24,845 --> 01:10:27,264
<i>Muszę przyznać,</i>
<i>że nie cierpię niebezpieczeństwa.</i>

879
01:10:28,390 --> 01:10:32,144
<i>Nie należę do ludzi,</i>
<i>którzy potrzebują zastrzyków adrenaliny.</i>

880
01:10:33,687 --> 01:10:36,649
Ale ty też,
chyba cała nasza rodzina tak ma.

881
01:10:36,982 --> 01:10:38,692
Nie jesteśmy ryzykantami.

882
01:10:38,776 --> 01:10:39,985
- Tak.
- Tak?

883
01:10:40,319 --> 01:10:42,238
Chociaż ty jesteś pilotem.

884
01:10:44,198 --> 01:10:45,366
Nie podoba ci się...

885
01:10:45,449 --> 01:10:47,117
- Nie wiem.
- ...że jest pilotem?

886
01:10:47,201 --> 01:10:48,410
Nie jestem pewien.

887
01:11:07,388 --> 01:11:13,310
<i>Philippe chciał nakręcić film</i>
<i>w krajach Północnej Afryki,</i>

888
01:11:14,019 --> 01:11:15,020
<i>a ja się zgodziłem.</i>

889
01:11:15,604 --> 01:11:18,399
<i>Wystartował swoim samolotem.</i>

890
01:11:19,441 --> 01:11:20,484
<i>I...</i>

891
01:11:22,361 --> 01:11:23,362
<i>to było na tyle.</i>

892
01:11:38,669 --> 01:11:41,338
SYN MORSKIEGO ODKRYWCY GINIE W WYPADKU

893
01:11:42,798 --> 01:11:44,258
<i>Dlaczego? Jak?</i>

894
01:11:45,301 --> 01:11:46,885
<i>Philippe był świetnym pilotem.</i>

895
01:11:48,595 --> 01:11:51,682
<i>Niedomknięty luk na dziobie samolotu</i>

896
01:11:51,765 --> 01:11:56,812
<i>unicestwił mojego ukochanego syna,</i>
<i>a wraz z nim część mnie.</i>

897
01:11:58,731 --> 01:12:04,862
PHILIPPE, JAN I ICH CÓRKA
ALEXANDRA COUSTEAU

898
01:12:57,581 --> 01:12:58,874
GŁOS ALBERTA FALCO

899
01:12:58,999 --> 01:13:05,214
<i>Powiedział: „Teraz będę pracował</i>
<i>aż do samego końca.</i>

900
01:13:07,299 --> 01:13:09,718
<i>To moja kara”.</i>

901
01:13:14,223 --> 01:13:16,725
WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO,
KAPITANIE COUSTEAU

902
01:13:16,892 --> 01:13:19,520
<i>Jesteśmy tu z radosnych przyczyn.</i>

903
01:13:21,438 --> 01:13:25,109
<i>Dzielę tę radość z wami</i>
<i>z oczami pełnymi łez</i>

904
01:13:27,778 --> 01:13:30,447
<i>bo nie ma z nami</i>
<i>ważnej osoby – Philippe'a.</i>

905
01:13:42,042 --> 01:13:43,335
<i>Po śmierci Philippe'a</i>

906
01:13:44,294 --> 01:13:47,548
<i>Jacques zupełnie się zmienił.</i>

907
01:13:48,882 --> 01:13:50,300
<i>Postarzał się o dziesięć lat.</i>

908
01:13:51,218 --> 01:13:54,012
<i>Był zgarbiony,</i>
<i>a jego skóra stała się ziemista.</i>

909
01:13:58,434 --> 01:14:00,144
<i>W miarę upływu czasu</i>

910
01:14:01,770 --> 01:14:06,442
<i>nabrał pesymizmu w kwestii środowiska.</i>

911
01:14:10,195 --> 01:14:14,283
MORZE ŚRÓDZIEMNE: KOŁYSKA CZY TRUMNA?
1979 ROK

912
01:14:15,576 --> 01:14:20,247
<i>W 1977 roku Cousteau i nurkowie </i>Calypso
<i>wrócili do Veyron.</i>

913
01:14:24,543 --> 01:14:27,880
<i>W ciągu zaledwie trzech dekad dno morza</i>
<i>przerodziło się w pustynię.</i>

914
01:14:28,422 --> 01:14:30,799
<i>Posępną jak powierzchnia</i>
<i>jakiejś jałowej planety.</i>

915
01:14:34,636 --> 01:14:39,057
<i>W tym podwodnym spustoszeniu</i>
<i>temperatura wody zdaje się rosnąć</i>

916
01:14:39,141 --> 01:14:41,560
<i>parząc nasze dłonie pomimo rękawiczek.</i>

917
01:14:43,520 --> 01:14:44,938
<i>Oczy nas szczypią.</i>

918
01:14:45,564 --> 01:14:48,942
<i>Łzy ciekną nam po policzkach,</i>
<i>mącąc nam wzrok.</i>

919
01:14:49,776 --> 01:14:51,403
<i>Ból jest nie do wytrzymania.</i>

920
01:14:53,071 --> 01:14:55,157
<i>Spenetrowaliśmy strefę śmierci,</i>

921
01:14:55,866 --> 01:14:59,369
<i>rejon, w którym żaden żywy organizm</i>
<i>nie może długo wytrzymać.</i>

922
01:15:03,207 --> 01:15:06,418
ABC REZYGNUJE Z PROGRAMÓW COUSTEAU

923
01:15:06,502 --> 01:15:08,295
GŁOS BRADA MATSENA, AUTORA KRÓLA MÓRZ

924
01:15:08,378 --> 01:15:10,714
<i>ABC zrezygnowało z niego,</i>
<i>bo zaczynał być przygnębiający.</i>

925
01:15:10,797 --> 01:15:13,509
KONIEC PROGRAMU COUSTEAU

926
01:15:13,592 --> 01:15:15,260
PROGRAM COUSTEAU ZBYT GŁĘBOKI

927
01:15:15,385 --> 01:15:16,887
<i>Nie chcieli, by straszył widzów</i>

928
01:15:16,970 --> 01:15:19,223
<i>swoimi ponurymi historiami.</i>

929
01:15:22,434 --> 01:15:25,312
<i>Był zbyt ostry,</i>
<i>starał się wpływać na ludzi,</i>

930
01:15:25,395 --> 01:15:27,064
<i>zamiast po prostu informować.</i>

931
01:15:28,398 --> 01:15:32,402
<i>Myślę, że w tym okresie nabrał cynizmu.</i>

932
01:15:36,782 --> 01:15:39,952
<i>Co uważa pan</i>
<i>za swoje największe osiągnięcia</i>

933
01:15:40,035 --> 01:15:41,245
<i>i najlepszy etap swojego życia?</i>

934
01:15:42,162 --> 01:15:45,207
Na to nie da się odpowiedzieć,

935
01:15:45,290 --> 01:15:49,294
bo nie interesuje mnie autoanaliza.

936
01:15:49,795 --> 01:15:50,879
Dlaczego?

937
01:15:50,963 --> 01:15:53,757
Raz jeszcze:
nie interesuje mnie moja własna osoba.

938
01:15:53,840 --> 01:15:56,385
Interesuje mnie świat, który mnie otacza.

939
01:15:56,468 --> 01:15:59,304
Mój wewnętrzny świat nie ma znaczenia.

940
01:16:14,653 --> 01:16:15,737
GŁOS SUSAN SCHIEFELBEIN

941
01:16:15,821 --> 01:16:18,198
<i>Wciąż wspominam dzień,</i>
<i>który spędziliśmy wspólnie.</i>

942
01:16:19,116 --> 01:16:22,703
<i>Pracowaliśmy nad książką, przyleciał</i>
<i>do Paryża, żeby się ze mną spotkać.</i>

943
01:16:24,121 --> 01:16:27,124
<i>Pasażerowie ustawili się w kolejce</i>

944
01:16:27,207 --> 01:16:28,917
<i>po jego autograf.</i>

945
01:16:29,334 --> 01:16:33,338
<i>Powiedział wtedy:</i>
<i>„Każdego dnia chodzę na spotkania,</i>

946
01:16:33,422 --> 01:16:36,800
<i>robię filmy, prowadzę badania,</i>
<i>a oni chcą tylko</i>

947
01:16:36,883 --> 01:16:39,595
<i>świstka z nazwiskiem Jacques'a Cousteau.</i>

948
01:16:40,178 --> 01:16:42,180
<i>To jego będą chronić jak relikwię”.</i>

949
01:16:43,056 --> 01:16:45,642
<i>Wpadał w coraz większą złość.</i>

950
01:16:51,064 --> 01:16:52,107
GŁOS JOCELYNE DE PASS

951
01:16:52,316 --> 01:16:54,943
<i>Powiedział: „Przemawiam na całym świecie,</i>

952
01:16:55,902 --> 01:16:58,989
<i>bo chcę zostawić</i>
<i>naszym dzieciom czystą planetę,</i>

953
01:17:00,574 --> 01:17:02,326
<i>ale nikt nie chce tego słuchać.</i>

954
01:17:05,370 --> 01:17:06,913
<i>Zresztą i tak jest za późno.</i>

955
01:17:08,248 --> 01:17:11,627
<i>Każdego dnia</i>
<i>niszczymy planetę coraz bardziej.</i>

956
01:17:13,253 --> 01:17:15,631
<i>Był pewien, że było już za późno.</i>

957
01:17:34,524 --> 01:17:39,780
<i>Myślę, że kiedy się spotkaliśmy,</i>
<i>oboje pragnęliśmy zacząć od nowa.</i>

958
01:17:44,868 --> 01:17:46,870
<i>Jednak ani dla mnie, ani dla niego...</i>

959
01:17:47,037 --> 01:17:48,789
GŁOS FRANCINE COUSTEAU

960
01:17:49,039 --> 01:17:51,458
<i>...nie było to wtedy</i>
<i>romantyczne spotkanie.</i>

961
01:17:53,210 --> 01:17:56,922
<i>Miałam 31 lat i nurkowałam.</i>

962
01:17:58,548 --> 01:18:02,344
<i>Chodziło mi tylko o nurkowanie.</i>

963
01:18:04,179 --> 01:18:05,722
DZIEŃ ZAANGAŻOWANIA W HOUSTON

964
01:18:06,014 --> 01:18:08,642
<i>Zorganizowaliśmy wtedy</i>

965
01:18:08,725 --> 01:18:11,228
<i>Dzień Zaangażowania w Houston.</i>

966
01:18:11,978 --> 01:18:16,400
<i>Poszedłem nurkować w lokalnym klubie</i>
<i>i tam ją spotkałem.</i>

967
01:18:16,483 --> 01:18:19,361
<i>Pomyślałem, że to interesująca dziewczyna.</i>

968
01:18:23,198 --> 01:18:26,368
<i>Robiła wtedy wspaniałą karierę</i>

969
01:18:26,451 --> 01:18:32,207
<i>w Air France, gdzie odpowiadała za podróże</i>
<i>dyplomatyczne członków francuskiego rządu.</i>

970
01:18:35,502 --> 01:18:38,922
<i>Myślę, że Jacques</i>
<i>najbardziej pragnął w tym okresie</i>

971
01:18:39,005 --> 01:18:41,758
<i>mieć gdzieś miejsce,</i>
<i>w którym czekałaby na niego rodzina.</i>

972
01:18:42,884 --> 01:18:47,264
<i>Nie mówię, że wcześniej jej nie miał,</i>
<i>ale do tej pory</i>

973
01:18:47,347 --> 01:18:49,391
<i>nie zagrzał nigdzie miejsca na dłużej.</i>

974
01:18:52,561 --> 01:18:54,062
<i>Jego żona była na łodzi,</i>

975
01:18:55,105 --> 01:18:57,816
<i>a dzieci w szkole z internatem.</i>

976
01:18:57,899 --> 01:19:02,487
<i>On sam stale podróżował,</i>
<i>więc rodzina jako taka nie istniała,</i>

977
01:19:02,571 --> 01:19:04,489
<i>nie było tego,</i>
<i>co we Francji określamy jako foyer,</i>

978
01:19:04,781 --> 01:19:08,910
<i>czyli ogniska domowego.</i>

979
01:19:09,619 --> 01:19:10,620
<i>Domu.</i>

980
01:19:12,664 --> 01:19:13,915
<i>On tego potrzebował.</i>

981
01:19:18,420 --> 01:19:19,671
GŁOS OPERATORA KAMERY

982
01:19:19,880 --> 01:19:23,842
<i>Wiedzieliśmy co nieco</i>
<i>o jego relacji z Francine.</i>

983
01:19:25,010 --> 01:19:30,724
<i>Cousteau miał z nią wtedy dwoje dzieci,</i>

984
01:19:31,099 --> 01:19:34,394
<i>ale nigdy o nich nie wspominał.</i>

985
01:19:34,978 --> 01:19:36,938
<i>Tak czy siak, wszyscy wiedzieli.</i>

986
01:19:37,230 --> 01:19:39,900
<i>Myślę, że Simone także.</i>

987
01:20:02,923 --> 01:20:07,177
<i>Kiedy ostatni raz jedliśmy razem kolację,</i>
<i>widziałem, że coś jest z nią nie tak.</i>

988
01:20:08,261 --> 01:20:10,472
<i>Ale nie wiedziałem wtedy, o co chodzi.</i>

989
01:20:12,182 --> 01:20:14,601
<i>Kazała lekarzowi obiecać, że mi nie powie,</i>

990
01:20:15,519 --> 01:20:17,229
<i>żeby nie przeszkadzać mi w pracy.</i>

991
01:20:26,530 --> 01:20:27,656
GŁOS YVES'A PACCALETA

992
01:20:27,823 --> 01:20:29,950
<i>Pod koniec życia,</i>
<i>gdy jej ciało toczył rak,</i>

993
01:20:30,867 --> 01:20:34,204
<i>chciała wybrać się na ostatnią wyprawę</i>
<i>na pokładzie </i>Calypso

994
01:20:34,329 --> 01:20:35,831
<i>na jaką mogła sobie pozwolić.</i>

995
01:20:37,082 --> 01:20:40,126
<i>Wszyscy mówili jej, żeby tego nie robiła,</i>

996
01:20:40,293 --> 01:20:41,503
<i>że ledwo stoi,</i>

997
01:20:42,045 --> 01:20:43,964
<i>że upadnie i połamie się na kawałki.</i>

998
01:20:46,424 --> 01:20:48,218
<i>Odpowiedziała po marynarsku:</i>

999
01:20:48,468 --> 01:20:50,428
<i>Pierdolcie się! Zrobię, co zechcę”.</i>

1000
01:20:52,055 --> 01:20:54,182
<i>I wyruszyła na swoją ostatnią misję.</i>

1001
01:20:56,518 --> 01:21:03,108
NEKROLOGI. SIMONE COUSTEAU,
72 LATA, ŻONA JACQUES'A

1002
01:21:06,444 --> 01:21:08,113
JOCELYNE DE PASS CZYTA DZIENNIK SIMONE

1003
01:21:08,405 --> 01:21:10,740
„Calypso<i> dała mi wszystko.</i>

1004
01:21:11,741 --> 01:21:16,079
<i>Żaden mężczyzna nie dałby mi tyle,</i>
<i>co ten okręt.</i>

1005
01:21:18,498 --> 01:21:20,500
<i>Ta łódź to mój raj.</i>

1006
01:21:21,167 --> 01:21:24,671
<i>To cud, móc przesunąć dłoń</i>
<i>po jej kadłubie.</i>

1007
01:21:25,380 --> 01:21:26,673
<i>Wdychać zapach jej farby.</i>

1008
01:21:27,757 --> 01:21:29,551
<i>Czuć jej wibracje.</i>

1009
01:21:30,886 --> 01:21:34,306
<i>Jej duszę –</i>
<i>jedyne co trzyma mnie przy życiu“.</i>

1010
01:21:45,984 --> 01:21:47,277
GŁOS JEANA-MICHELA COUSTEAU

1011
01:21:47,485 --> 01:21:50,322
<i>Największą tragedią</i>
<i>była dla mnie śmierć matki.</i>

1012
01:21:51,072 --> 01:21:55,243
<i>Jestem na siebie wściekły,</i>
<i>że nie zauważyłem, że coś ukrywa.</i>

1013
01:22:01,666 --> 01:22:06,546
<i>Nie ma co przesadzać.</i>
<i>Czuję żal, pewien rodzaj żalu.</i>

1014
01:22:08,798 --> 01:22:11,885
<i>Powinienem był bardziej skupić się</i>
<i>na rodzinie.</i>

1015
01:22:14,012 --> 01:22:17,307
JACQUES I FRANCINE Z DZIEĆMI,
DIANE I PIERREM-YVES'EM

1016
01:22:17,682 --> 01:22:21,102
<i>Jacques nigdy nie tłumaczył się nikomu</i>
<i>z naszego życia osobistego.</i>

1017
01:22:22,854 --> 01:22:26,775
<i>Ale obawiał się,</i>
<i>że gdyby coś mu się stało,</i>

1018
01:22:26,858 --> 01:22:28,360
<i>nikt by o nas nie zadbał.</i>

1019
01:22:29,069 --> 01:22:31,947
<i>Dlatego wzięliśmy ślub tak prędko</i>

1020
01:22:32,030 --> 01:22:33,573
<i>po śmierci jego pierwszej żony.</i>

1021
01:22:33,657 --> 01:22:35,241
PÓŁ ROKU PO ŚMIERCI SIMONE

1022
01:22:43,375 --> 01:22:44,542
GŁOS SUSAN SCHIEFELBEIN

1023
01:22:44,709 --> 01:22:45,961
<i>Ślub Francine i Jacques'a</i>

1024
01:22:46,836 --> 01:22:49,923
<i>nie zrobił wielkiego wrażenia</i>
<i>na Francuzach.</i>

1025
01:22:52,050 --> 01:22:55,845
<i>Dla nich ważne były osiągnięcia Cousteau.</i>

1026
01:22:57,514 --> 01:22:59,766
<i>Francine pisała komentarze do jego filmów.</i>

1027
01:22:59,933 --> 01:23:01,309
KOMENTARZ FRANCINE COUSTEAU

1028
01:23:01,851 --> 01:23:04,896
<i>Pomagała mu też</i>
<i>prowadzić Towarzystwo Cousteau.</i>

1029
01:23:08,358 --> 01:23:11,486
<i>Powiedział, że ich wspólne dzieci</i>
<i>pozwalają mu zacząć od nowa.</i>

1030
01:23:12,362 --> 01:23:15,073
Widziałem kłujące jeżowce.

1031
01:23:15,490 --> 01:23:18,076
- Te jadowite.
- Dobrze, opowiedz.

1032
01:23:18,451 --> 01:23:20,578
Widziałeś taki jakby...

1033
01:23:20,870 --> 01:23:23,498
nie dołek, tylko górkę z piasku.

1034
01:23:23,832 --> 01:23:27,127
- Tak, widziałem. Co to jest?
- To zwierzę tam mieszka.

1035
01:23:27,585 --> 01:23:30,630
Tak, widzieliśmy je w twoim filmie.

1036
01:23:30,797 --> 01:23:31,798
Tak.

1037
01:23:32,507 --> 01:23:36,177
<i>Powiedział, że chociaż wie,</i>
<i>że jest u kresu życia,</i>

1038
01:23:37,095 --> 01:23:38,596
<i>jeszcze nie postawił kropki.</i>

1039
01:23:43,685 --> 01:23:46,312
<i>Oczywiście to Antarktyda</i>
<i>jest tym dalekim obszarem,</i>

1040
01:23:46,604 --> 01:23:49,733
o który toczy się dziś
zawzięta międzynarodowa debata.

1041
01:23:49,816 --> 01:23:52,819
Czy ten majestatyczny kontynent
powinien pozostać nietknięty

1042
01:23:52,902 --> 01:23:54,070
<i>pod lodową skorupą?</i>

1043
01:23:54,362 --> 01:23:55,989
<i>Czy w świecie kurczących się zasobów</i>

1044
01:23:56,072 --> 01:23:59,034
<i>powinniśmy czerpać z Antarktydy ropę</i>
<i>i cenne minerały?</i>

1045
01:23:59,951 --> 01:24:01,077
NOWY JORK
PARYŻ

1046
01:24:01,161 --> 01:24:03,079
Powiedziałeś, że przetrwanie ludzkości

1047
01:24:03,621 --> 01:24:05,623
zależy od przetrwania Antarktydy.

1048
01:24:05,832 --> 01:24:08,168
Siejesz panikę, czy możesz to wytłumaczyć?

1049
01:24:08,877 --> 01:24:12,464
Dzisiejsza nauka

1050
01:24:13,381 --> 01:24:15,175
lepiej rozumie

1051
01:24:15,842 --> 01:24:20,221
rolę systemu Antarktydy
w tworzeniu klimatu

1052
01:24:20,305 --> 01:24:21,556
na całym świecie.

1053
01:24:24,559 --> 01:24:28,521
<i>Połączenie uprzemysłowienia</i>
<i>i wycinki lasów</i>

1054
01:24:29,022 --> 01:24:32,817
<i>podniosło poziom</i>
<i>dwutlenku węgla w atmosferze</i>

1055
01:24:33,693 --> 01:24:37,155
prowadząc do niebezpiecznego
ocieplenia naszej planety.

1056
01:24:37,447 --> 01:24:39,240
COUSTEAU I PREZYDENT FRANCJI
JACQUES CHIRAC

1057
01:24:39,616 --> 01:24:43,495
<i>Antarktyda, ta lodowa masa</i>
<i>skupiająca 90% lodu całej planety,</i>

1058
01:24:44,120 --> 01:24:46,331
ma wpływ na klimat
nawet w Stanach Zjednoczonych

1059
01:24:46,414 --> 01:24:47,874
czy Europie na półkuli północnej.

1060
01:24:48,792 --> 01:24:52,754
<i>Jeśli wprowadzimy na Antarktydę przemysł,</i>

1061
01:24:52,837 --> 01:24:54,964
<i>wybuchy i tak dalej,</i>

1062
01:24:55,173 --> 01:24:56,883
nie wiemy, co się wydarzy.

1063
01:24:57,050 --> 01:25:00,053
Możemy doprowadzić do głodu w Afryce,

1064
01:25:00,136 --> 01:25:03,181
a nawet susz w Stanach Zjednoczonych.

1065
01:25:03,681 --> 01:25:06,851
Ponieważ wiemy już, że nasza planeta

1066
01:25:06,935 --> 01:25:11,898
jest pojedynczą maszyną termodynamiczną,
że działa po prostu

1067
01:25:11,981 --> 01:25:15,568
przy użyciu źródła ciepła ze słońca
i źródła zimna z Antarktydy.

1068
01:25:15,693 --> 01:25:17,278
Nie wolno nam tego dotykać.

1069
01:25:18,822 --> 01:25:21,491
Jaką przyszłość zapewnimy
następnym pokoleniom?

1070
01:25:22,075 --> 01:25:25,829
Nadchodzące pokolenia mają prawo
żyć na czystej, niezanieczyszczonej Ziemi.

1071
01:25:27,038 --> 01:25:29,165
<i>Każde pokolenie musi się przeciwstawić</i>

1072
01:25:29,290 --> 01:25:31,876
<i>nieodwracalnym zagrożeniom</i>
<i>dla życia na Ziemi.</i>

1073
01:25:34,504 --> 01:25:36,673
<i>Postanowiłem napisać petycję,</i>

1074
01:25:37,298 --> 01:25:40,885
<i>żeby wywrzeć presję</i>
<i>na liderach przemysłu i politykach.</i>

1075
01:25:42,971 --> 01:25:44,764
PETYCJA O PRAWA NADCHODZĄCYCH POKOLEŃ

1076
01:25:44,848 --> 01:25:47,433
<i>Bo nie zrobią tego z własnej inicjatywy.</i>

1077
01:25:48,184 --> 01:25:49,853
<i>Muszą znaleźć się pod presją.</i>

1078
01:25:53,481 --> 01:25:57,485
<i>Niedawno miałem nawet okazję</i>
<i>opowiedzieć naszą historię</i>

1079
01:25:57,569 --> 01:25:59,988
<i>prezydentowi Stanów Zjednoczonych</i>

1080
01:26:00,071 --> 01:26:02,991
<i>i wydaje mi się, że uważnie nas słuchał.</i>

1081
01:26:04,617 --> 01:26:08,163
<i>Jacques Cousteau wymógł</i>
<i>zmianę polityki wobec Antarktydy,</i>

1082
01:26:08,288 --> 01:26:10,623
<i>sprzeciwiając się wydobyciu</i>
<i>i jakiejkolwiek eksploatacji jej zasobów.</i>

1083
01:26:10,790 --> 01:26:12,834
PROTOKÓŁ O OCHRONIE ŚRODOWISKA

1084
01:26:12,959 --> 01:26:15,753
<i>Dwadzieścia sześć państw zgodziło się</i>
<i>pozostawić Antarktydę nietkniętą</i>

1085
01:26:15,837 --> 01:26:16,963
<i>przez co najmniej 50 lat.</i>

1086
01:26:17,213 --> 01:26:19,340
TO MIĘDZYNARODOWE POROZUMIENIE
ZAKAZUJE NA 50 LAT

1087
01:26:19,424 --> 01:26:21,259
EKSPLOATACJI ROPY
I ZŁÓŻ MINERALNYCH ANTARKTYDY

1088
01:26:22,510 --> 01:26:25,513
<i>Udało ci się odrobinę przyhamować</i>
<i>ludzkie szaleństwo?</i>

1089
01:26:26,055 --> 01:26:27,640
<i>Odrobinę, ale...</i>

1090
01:26:28,224 --> 01:26:30,977
<i>- To wielkie zwycięstwo, prawda?</i>
<i>- To wielkie zwycięstwo!</i>

1091
01:26:40,445 --> 01:26:42,113
Panie i panowie,

1092
01:26:42,197 --> 01:26:44,782
to zaszczyt móc przemawiać

1093
01:26:45,116 --> 01:26:48,578
na najważniejszej konferencji

1094
01:26:48,661 --> 01:26:51,539
dotyczącej środowiska,
jaką mogliśmy sobie wyobrazić.

1095
01:26:52,332 --> 01:26:55,668
<i>Największy do tej pory szczyt</i>
<i>nareszcie się rozpoczął.</i>

1096
01:26:56,252 --> 01:26:58,087
<i>Nazwano go Szczytem Ziemi.</i>

1097
01:26:58,546 --> 01:27:03,051
<i>Reprezentanci 170 narodów</i>
<i>staną przed trudnym problemem:</i>

1098
01:27:03,218 --> 01:27:06,429
<i>jak nie dopuścić,</i>
<i>by Ziemia stała się nie do życia.</i>

1099
01:27:06,888 --> 01:27:09,515
<i>Między tysiącami uczestników Szczytu Ziemi</i>

1100
01:27:09,807 --> 01:27:12,435
<i>jest ktoś, kto wpłynął na opinię publiczną</i>

1101
01:27:12,685 --> 01:27:14,479
<i>jeszcze przed rozpoczęciem konferencji.</i>

1102
01:27:15,647 --> 01:27:18,149
<i>Entuzjazm Jacques'a Cousteau,</i>
<i>jego badania naukowe</i>

1103
01:27:18,566 --> 01:27:20,193
<i>i umiejętność dotarcia do zwykłych ludzi</i>

1104
01:27:20,276 --> 01:27:22,904
<i>zmotywowały zarówno grupy nacisku,</i>
<i>jak i rządy.</i>

1105
01:27:23,446 --> 01:27:26,115
<i>Ten osiemdziesięciolatek</i>
<i>miał niemały udział</i>

1106
01:27:26,199 --> 01:27:28,076
<i>w doprowadzeniu</i>
<i>do powstania Szczytu Ziemi.</i>

1107
01:27:34,415 --> 01:27:37,543
<i>Mówi, że spodziewa się</i>
<i>dobrych rezultatów tej konferencji,</i>

1108
01:27:37,669 --> 01:27:40,672
<i>ale ostrzega też przed ciągłym zagrożeniem</i>
<i>dla środowiska naturalnego.</i>

1109
01:27:41,547 --> 01:27:43,841
Nieodnawialne źródła energii
są na wyczerpaniu.

1110
01:27:45,051 --> 01:27:48,096
Bioróżnorodność skurczyła się
do niepokojącego poziomu.

1111
01:27:49,389 --> 01:27:52,725
Nasze zapotrzebowanie na energię
jest nieuzasadnione.

1112
01:27:53,851 --> 01:27:57,397
A przede wszystkim topnienie lodowców
i pokrywy lodowej

1113
01:27:57,480 --> 01:27:59,983
i katastroficzny wzrost poziomu oceanów

1114
01:28:00,066 --> 01:28:00,942
już się rozpoczęły.

1115
01:28:01,985 --> 01:28:05,029
Jednak posłuchajcie mnie,
obywatele tego świata:

1116
01:28:05,822 --> 01:28:07,907
początek wszystkiego jest w Rio.

1117
01:28:08,074 --> 01:28:11,536
Po raz pierwszy
znakomita większość przywódców

1118
01:28:11,619 --> 01:28:14,497
obiecała zrobić wspaniałe rzeczy.
Każdy z nich.

1119
01:28:15,373 --> 01:28:19,460
Teraz musimy ich zmusić,
żeby obrócili swoje słowa w czyny.

1120
01:28:27,302 --> 01:28:28,469
GŁOS FRANÇOIS SARANO

1121
01:28:28,594 --> 01:28:29,637
<i>Szanowano go na całym świecie.</i>

1122
01:28:29,804 --> 01:28:30,805
KANADA

1123
01:28:31,097 --> 01:28:33,558
<i>Wszyscy mu ufali, wszyscy go doceniali.</i>

1124
01:28:33,725 --> 01:28:35,768
NIEMCY
KUBA

1125
01:28:36,477 --> 01:28:39,147
<i>To właśnie ten szacunek i zaufanie...</i>

1126
01:28:39,230 --> 01:28:40,606
ROSJA
SENEGAL

1127
01:28:40,732 --> 01:28:41,774
<i>...otwierały mu drzwi.</i>

1128
01:28:46,446 --> 01:28:50,450
<i>Jedyną osobą na oficjalnym zdjęciu</i>
<i>ze szczytu w Rio,</i>

1129
01:28:50,742 --> 01:28:52,827
<i>która nie jest głową państwa,</i>
<i>jest Cousteau.</i>

1130
01:28:55,121 --> 01:28:56,956
<i>Oto on, „Kapitan Planeta”.</i>

1131
01:29:03,546 --> 01:29:06,299
<i>Kapitanie, czy ma pan nadzieję,</i>
<i>że to wydarzenie</i>

1132
01:29:06,424 --> 01:29:08,468
<i>zostanie dobrze wykorzystane</i>
<i>przez wszystkie narody?</i>

1133
01:29:09,427 --> 01:29:13,931
<i>Wielokrotnie mnie o to pytano</i>
<i>i ja sam zadaję sobie to pytanie.</i>

1134
01:29:16,225 --> 01:29:19,020
<i>Rozmyślając nad tym,</i>

1135
01:29:19,520 --> 01:29:24,067
<i>jestem optymistą,</i>
<i>bo mam ogromną wiarę w ludzi</i>

1136
01:29:25,276 --> 01:29:28,738
<i>i wierzę, że kiedy się zbuntują</i>

1137
01:29:29,489 --> 01:29:30,698
<i>i wezmą odpowiedzialność.</i>

1138
01:29:38,247 --> 01:29:40,583
<i>To niesamowite uczucie widzieć</i>

1139
01:29:40,750 --> 01:29:42,710
<i>jak wszyscy ci młodzi ludzie i dzieci,</i>

1140
01:29:43,127 --> 01:29:47,006
<i>przejmują się niedawno odkrytym światem,</i>

1141
01:29:48,299 --> 01:29:52,845
<i>który przez wieki</i>
<i>był sprytnie ukryty pod powierzchnią.</i>

1142
01:29:57,433 --> 01:29:59,227
<i>Teraz sami muszą przejąć ster.</i>

1143
01:30:12,865 --> 01:30:16,953
JACQUES-YVES COUSTEAU
ZMARŁ 25 CZERWCA 1997 ROKU.

1144
01:30:17,078 --> 01:30:20,206
MIAŁ 87 LAT.

1145
01:30:20,957 --> 01:30:25,878
TOWARZYSTWO COUSTEAU
KONTYNUUJE PRACĘ, KTÓRĄ ROZPOCZĄŁ

1146
01:30:25,962 --> 01:30:31,134
I WPROWADZA JEGO SPUŚCIZNĘ W XXI WIEK

1147
01:30:32,343 --> 01:30:37,723
UKŁAD ANTARKTYCZNY
MA BYĆ PONOWNIE ROZWAŻONY W 2048 ROKU

1148
01:30:37,807 --> 01:30:44,188
WAŻĄ SIĘ LOSY NAJBARDZIEJ ZAGROŻONEGO
EKOSYSTEMU NA ZIEMI

1149
01:33:42,700 --> 01:33:44,702
Napisy: Joanna Różniak