1
00:00:50,600 --> 00:00:55,240
Dit is Guelta d'Archei in Centraal-Afrika.

2
00:01:00,120 --> 00:01:03,320
Een vijandige, schijnbaar lege wereld.

3
00:01:14,360 --> 00:01:16,959
Er is hier leven.

4
00:01:23,720 --> 00:01:26,700
Maar het bestaat aan de
uiterste grenzen van het overleven.

5
00:01:50,320 --> 00:01:54,160
Want dit is een wereld
met bijna geen water.

6
00:02:08,000 --> 00:02:13,480
Landen als deze bedekken meer
dan een derde van onze planeet.

7
00:02:20,840 --> 00:02:24,840
Hier wordt het leven gedwongen
om dingen anders te doen.

8
00:02:50,320 --> 00:02:53,800
Dit is de oudste woestijn van allemaal.

9
00:02:56,800 --> 00:03:00,120
De Namib, in Zuidwest-Afrika.

10
00:03:08,680 --> 00:03:11,600
Het is een van de heetste plekken op aarde.

11
00:03:20,520 --> 00:03:24,479
Toch zijn deze mannelijke
struisvogel en zijn vrouwtje

12
00:03:24,480 --> 00:03:27,080
hierheen gekomen om een gezin te stichten.

13
00:03:31,280 --> 00:03:35,200
Er zijn maar weinig roofdieren die zich
op het heetst van de dag buiten wagen.

14
00:03:37,560 --> 00:03:40,600
Maar dergelijke veiligheid heeft een prijs.

15
00:03:42,720 --> 00:03:47,319
Open en bloot worden de pas
uitgekomen kuikens blootgesteld

16
00:03:47,320 --> 00:03:49,480
aan de verpletterende hitte van de zon.

17
00:03:53,320 --> 00:03:56,120
Maar nog niet het hele
broedsel is uitgekomen.

18
00:04:00,240 --> 00:04:03,760
Tot dat gebeurt, zal
de familie hier blijven.

19
00:04:14,200 --> 00:04:17,800
De volwassenen nemen om beurten
de taak om het kroost te beschermen.

20
00:04:20,880 --> 00:04:25,519
Dus terwijl het vrouwtje een
welverdiende pauze neemt,

21
00:04:25,520 --> 00:04:29,560
neemt het mannetje het over
voor de meest beproevende taak.

22
00:04:34,920 --> 00:04:38,120
Hij rolt voorzichtig de
niet-uitgekomen eieren...

23
00:04:39,960 --> 00:04:42,160
...en roept naar de jongeren erin.

24
00:04:45,720 --> 00:04:48,320
Hij wil niemand achterlaten.

25
00:04:57,680 --> 00:05:03,280
De temperatuur stijgt nog altijd
elk uur met vijf graden Celsius.

26
00:05:11,520 --> 00:05:14,120
Hij beschermt de kuikens
die zijn uitgekomen...

27
00:05:15,680 --> 00:05:18,200
...hij geeft ze schaduw
met z'n eigen lichaam.

28
00:05:22,360 --> 00:05:25,320
Aan het einde van weer
een slopende dag in de zon...

29
00:05:28,760 --> 00:05:31,120
...is hij bijna al zijn energie kwijt.

30
00:05:43,440 --> 00:05:46,240
Maar hij moet de drang
om te rusten weerstaan.

31
00:06:06,440 --> 00:06:09,240
De koelte van de nacht
brengt enige verlichting...

32
00:06:10,880 --> 00:06:13,640
...maar nu zijn er roofdieren op pad.

33
00:06:55,880 --> 00:06:58,960
Het wordt een lange nacht.

34
00:07:11,200 --> 00:07:13,960
De dageraad brengt een verrassing.

35
00:07:19,000 --> 00:07:20,720
Drie toevoegingen aan de familie...

36
00:07:24,000 --> 00:07:26,640
...om het terugkerende vrouwtje te begroeten.

37
00:07:33,360 --> 00:07:34,920
Maar er is een probleem.

38
00:07:36,320 --> 00:07:39,920
De kuikens overleven bij deze
temperaturen geen dag meer.

39
00:07:46,280 --> 00:07:49,360
Toch aarzelt het mannetje om te vertrekken.

40
00:07:51,120 --> 00:07:55,040
Sommige eieren zijn nog
steeds niet uitgekomen.

41
00:08:04,440 --> 00:08:06,360
Maar de tijd is op.

42
00:08:15,360 --> 00:08:17,680
Ze moeten vertrekken.

43
00:08:45,120 --> 00:08:48,080
Slechts een paar minuten te laat.

44
00:09:38,400 --> 00:09:41,839
Alleen en zonder de
bescherming van zijn ouders,

45
00:09:41,840 --> 00:09:44,920
zijn de kansen van dit jong klein.

46
00:11:31,960 --> 00:11:35,759
Hier overleven, zoals in alle woestijnen,

47
00:11:35,760 --> 00:11:38,200
zit op het scherpst van de snede.

48
00:11:51,000 --> 00:11:55,840
Woestijnbewoners zijn dus op
opmerkelijke manieren moeten evolueren.

49
00:12:08,160 --> 00:12:13,760
Sommigen gaven zelfs aanleiding tot
legendes over draken en eenhoorns.

50
00:12:27,120 --> 00:12:30,640
En zelfs de duinen hebben
hun eigen magische kwaliteit.

51
00:12:36,000 --> 00:12:38,840
Sommigen hebben inderdaad hun eigen stem.

52
00:12:49,960 --> 00:12:53,519
Hier in Arabië, wordt dit buitengewone geluid

53
00:12:53,520 --> 00:12:57,319
gecreëerd door miljarden
bewegende zandkorrels

54
00:12:57,320 --> 00:12:59,640
die tegen elkaar trillen.

55
00:13:08,600 --> 00:13:12,559
Het akelige liedje dat ze
produceren is kilometers ver te horen

56
00:13:12,560 --> 00:13:15,400
door de grootste zandwoestijn ter wereld.

57
00:13:25,640 --> 00:13:29,520
Winden hebben het zand ook in
surrealistische vormen opgebouwd.

58
00:13:37,000 --> 00:13:41,279
Woestijnen over de hele
wereld kunnen zo vreemd lijken,

59
00:13:41,280 --> 00:13:44,400
dat ze helemaal tot een
andere planeet lijken te behoren.

60
00:13:48,880 --> 00:13:52,400
Dat geldt zeker voor
deze hier in Australië.

61
00:13:56,120 --> 00:13:59,639
Toch kiest een klein
wezentje voor deze woestijn

62
00:13:59,640 --> 00:14:02,880
ter voorbereiding op een
belangrijkste gebeurtenis in zijn leven.

63
00:14:07,480 --> 00:14:09,360
Een mannelijke gevlekte prieelvogel.

64
00:14:11,240 --> 00:14:12,719
De afgelopen twee maanden was hij

65
00:14:12,720 --> 00:14:16,000
druk bezig in afwachting
van korte regenbuien...

66
00:14:20,160 --> 00:14:23,420
Dat is het moment waarop vrouwtjes
op zoek gaan naar een partner.

67
00:14:26,040 --> 00:14:29,279
Dus heeft hij een prieel
gebouwd, een soort theater,

68
00:14:29,280 --> 00:14:33,520
een podium waarop hij met een
vrouwtje zal dansen, als zij dat wil.

69
00:14:37,760 --> 00:14:42,520
Hij versiert de ingang met stapels
lege slakkenhuizen en botten.

70
00:14:46,120 --> 00:14:48,600
Hoe zou een vrouwtje zich kunnen verzetten?

71
00:14:56,560 --> 00:14:59,079
De regen kan elke dag vallen,

72
00:14:59,080 --> 00:15:02,519
dus is dit zijn laatste
kans op verbeteringen.

73
00:15:02,520 --> 00:15:05,200
Je kunt nooit teveel schelpen hebben.

74
00:15:10,960 --> 00:15:13,080
Maar in zijn afwezigheid...

75
00:15:15,440 --> 00:15:19,560
...komt een rivaliserend mannetje
langs om de concurrentie te beoordelen...

76
00:15:22,640 --> 00:15:25,400
...en problemen te veroorzaken.

77
00:15:30,920 --> 00:15:32,959
Vernietig het prieel van je buurman

78
00:15:32,960 --> 00:15:35,040
en dat van jou ziet er misschien beter uit.

79
00:15:48,440 --> 00:15:50,999
En misschien zou wel een van de beste stukjes

80
00:15:51,000 --> 00:15:53,560
er goed uitzien in zijn prieel.

81
00:15:57,720 --> 00:15:58,920
De eigenaar is terug.

82
00:16:01,000 --> 00:16:02,640
En er klopt iets niet.

83
00:16:11,600 --> 00:16:13,520
Reparaties zijn nodig.

84
00:16:24,480 --> 00:16:27,640
Nog steeds geen teken van regen of vrouwtjes.

85
00:16:30,880 --> 00:16:34,880
Onverschrokken vervolgt
hij zijn voorbereidingen.

86
00:16:38,520 --> 00:16:41,480
Tijd om zijn verkeringvertoning te oefenen.

87
00:17:01,880 --> 00:17:07,000
Maar helaas danst hij
misschien enkel alleen.

88
00:17:08,800 --> 00:17:12,200
De afgelopen drie jaar
kwamen de regens niet.

89
00:17:17,280 --> 00:17:18,759
Erzonder,

90
00:17:18,760 --> 00:17:21,199
paren de vrouwtjes niet.

91
00:17:21,200 --> 00:17:24,400
Ze hebben de regen nodig om
hun gezin van voedsel te voorzien.

92
00:17:27,200 --> 00:17:31,159
Klimaatveranderingen beïnvloeden deze vogels,

93
00:17:31,160 --> 00:17:33,400
net zoals ze ons beïnvloeden.

94
00:17:53,000 --> 00:17:57,680
Een kwart van de wereldbevolking
leeft in dorre gebieden.

95
00:18:00,400 --> 00:18:04,360
Ook wij hebben dus te
maken met klimaatverandering.

96
00:18:09,640 --> 00:18:15,120
Door minder regenval en langdurige
droogtes kunnen woestijnen groeien.

97
00:18:17,760 --> 00:18:20,759
En als ze dat doen, groeit
ook de waarschijnlijkheid

98
00:18:20,760 --> 00:18:24,560
op een van de meest intimiderende
gebeurtenissen in de natuur.

99
00:18:40,040 --> 00:18:41,960
Een stofstorm.

100
00:19:05,360 --> 00:19:08,839
Een muur van stof tot wel
anderhalve kilometer hoog,

101
00:19:08,840 --> 00:19:11,160
met een snelheid van bijna 100 km/uur.

102
00:19:14,800 --> 00:19:19,680
Tegenwoordig behoren deze verwoestende
stormen tot de krachtigste ooit gezien.

103
00:19:26,440 --> 00:19:29,800
Ze zijn niet te stoppen en kunnen
duizenden kilometers afleggen...

104
00:19:32,640 --> 00:19:36,040
...en overweldigen dorpen en
steden over de hele wereld...

105
00:19:38,760 --> 00:19:40,360
...in een handomdraai.

106
00:19:54,200 --> 00:19:59,200
Het duurt millennia voor het leven om zich
aan te passen aan de extremen van woestijnen.

107
00:20:06,760 --> 00:20:08,879
Deze bavianen weten te overleven

108
00:20:08,880 --> 00:20:12,480
in een van de droogste omgevingen op aarde.

109
00:20:15,560 --> 00:20:18,960
De Erongo-regio in Namibië.

110
00:20:26,720 --> 00:20:32,080
Er is hier al acht maanden
geen druppel regen gevallen.

111
00:20:38,480 --> 00:20:43,399
Het leven hier is voor deze
bavianen zo moeilijk als maar kan.

112
00:20:53,640 --> 00:20:56,439
En het is vooral lastig

113
00:20:56,440 --> 00:20:58,640
voor dit jonge vrouwtje.

114
00:21:01,960 --> 00:21:05,240
Ze is net bevallen van haar eerste kindje.

115
00:21:15,000 --> 00:21:17,360
Ze is wanhopig op zoek naar water.

116
00:21:19,760 --> 00:21:22,080
Erzonder, kan ze geen melk produceren.

117
00:21:29,960 --> 00:21:32,879
De kleine hoeveelheid vocht in haar eten

118
00:21:32,880 --> 00:21:36,280
is voor hun beiden simpelweg niet genoeg.

119
00:21:43,120 --> 00:21:45,960
De troep moet voortdurend
naar water zoeken.

120
00:21:48,840 --> 00:21:51,160
En ze zullen niet op haar wachten.

121
00:22:51,160 --> 00:22:57,600
Eindelijk vindt een van de verkenners van
de troep een klein straaltje op een rotswand.

122
00:23:14,120 --> 00:23:15,840
Opluchting!

123
00:23:18,040 --> 00:23:19,960
Maar niet voor iedereen.

124
00:23:22,480 --> 00:23:24,960
De jonge moeder zal moeten wachten.

125
00:23:29,360 --> 00:23:33,520
Toegang tot het kostbare
water wordt bepaald door rang.

126
00:23:46,280 --> 00:23:49,080
Ze staat zo laag in de pikorde...

127
00:23:52,760 --> 00:23:55,280
...dat ze misschien helemaal
niet aan drinken toekomt.

128
00:24:02,840 --> 00:24:04,759
Omdat voorkruipen in de rij

129
00:24:04,760 --> 00:24:06,480
zwaar wordt gestraft.

130
00:24:41,720 --> 00:24:46,280
Het is riskant, maar ze
kan niet langer wachten.

131
00:24:56,800 --> 00:24:58,680
Een gevaarlijke zet.

132
00:25:12,440 --> 00:25:15,520
Maar er staat geen rem op de
vastberadenheid van een moeder.

133
00:25:25,720 --> 00:25:31,600
Dit zal genoeg zijn om haar en haar baby
in leven te houden totdat de regen valt.

134
00:25:39,000 --> 00:25:43,519
Regen brengt redding, niet
enkel voor haar en de troep,

135
00:25:43,520 --> 00:25:45,080
maar ook voor het dorstige land.

136
00:26:00,600 --> 00:26:04,160
Als hij valt, kan het een
woestijn transformeren.

137
00:26:16,400 --> 00:26:20,640
En hem in een van de meest productieve
landschappen op aarde veranderen.

138
00:26:39,520 --> 00:26:40,840
Grasland.

139
00:26:41,880 --> 00:26:45,879
Ze ondersteunen de grootste
concentraties van grote dieren

140
00:26:45,880 --> 00:26:48,160
waar ook ter wereld te vinden.

141
00:27:08,400 --> 00:27:11,920
Hier is de natuur op zijn spectaculairst.

142
00:27:26,360 --> 00:27:29,599
Dit luipaardvrouwtje, geloof het of niet,

143
00:27:29,600 --> 00:27:32,320
is in een mum van tijd klaar om te jagen.

144
00:27:36,200 --> 00:27:39,239
Ze is een van de weinige
bijzondere luipaarden die hebben

145
00:27:39,240 --> 00:27:41,439
geleerd zich te verstoppen in de boomtoppen,

146
00:27:41,440 --> 00:27:44,240
en te wachten tot hun
prooi naar hen toe komt.

147
00:27:49,960 --> 00:27:52,679
Zonder geluid te maken,

148
00:27:52,680 --> 00:27:55,440
komt ze in positie.

149
00:29:25,280 --> 00:29:27,040
Deze keer niet.

150
00:29:34,120 --> 00:29:37,480
En nu is haar aanwezigheid
bij iedereen bekend.

151
00:29:51,240 --> 00:29:55,440
Maar luipaarden zullen verbluffende
moeite doen om te slagen.

152
00:30:01,920 --> 00:30:05,040
En sommigen durven meer dan anderen.

153
00:30:29,520 --> 00:30:35,240
Dit luipaard klimt negen meter
boven de grond op een tak.

154
00:30:40,720 --> 00:30:43,840
Ze staat hoger dan het dak van
een huis met twee verdiepingen.

155
00:30:49,360 --> 00:30:53,280
Luipaarden stierven al door
van deze hoogtes te springen.

156
00:31:47,360 --> 00:31:51,279
Om te slagen op deze equatoriale graslanden,

157
00:31:51,280 --> 00:31:56,160
moet je flexibel en soms moedig zijn.

158
00:32:13,160 --> 00:32:15,439
De Euraziatische steppe,

159
00:32:15,440 --> 00:32:17,440
het grootste grasland op aarde.

160
00:32:19,000 --> 00:32:21,720
Het test dieren op een andere manier.

161
00:32:25,480 --> 00:32:28,880
Hier kan de wind waaien met
snelheden van bijna 130 km/uur.

162
00:32:34,120 --> 00:32:38,840
En de temperatuur daalt tot
onder de min 30 graden Celsius.

163
00:32:43,760 --> 00:32:49,440
Toch ontwikkelde één bizar wezen
manieren om in deze extremen te overleven.

164
00:32:55,640 --> 00:32:57,360
Saiga-antilopen.

165
00:32:58,480 --> 00:33:03,760
Kleine maar taaie dieren die naast
wolharige mammoeten leefden.

166
00:33:09,040 --> 00:33:13,199
De enorme neus van het
mannetje filtert het stof eruit

167
00:33:13,200 --> 00:33:17,120
en verwarmt de koude lucht
voordat deze zijn longen bereikt.

168
00:33:20,080 --> 00:33:24,599
Maar in deze tijd van het jaar
dient ze ook een heel ander doel.

169
00:33:30,280 --> 00:33:32,160
Ze maakt indruk op de vrouwtjes.

170
00:33:35,040 --> 00:33:37,720
En hoe groter ze is, hoe beter.

171
00:33:46,200 --> 00:33:50,440
Dit oude mannetje weet wat er nodig
is om hun aandacht vast te houden.

172
00:33:56,840 --> 00:33:58,720
Maar ze laten hem ervoor werken.

173
00:34:20,120 --> 00:34:22,160
En als dat niet effectief is...

174
00:34:23,560 --> 00:34:26,240
...heeft hij andere manieren
om indruk op hen te maken.

175
00:34:28,400 --> 00:34:31,440
Een struik, heel majestueus.

176
00:34:52,080 --> 00:34:55,719
Maar als je koning van de steppe bent,

177
00:34:55,720 --> 00:34:59,080
staat er altijd iemand te
wachten om je kroon op te eisen.

178
00:35:01,280 --> 00:35:04,440
Deze jonge bok ziet zijn kansen schoon.

179
00:35:05,880 --> 00:35:09,000
Hij wil de harem van de koning stelen.

180
00:35:18,000 --> 00:35:21,280
De uitdager chargeert,
klaar om de strijd aan te gaan.

181
00:35:24,480 --> 00:35:26,520
Dit kan een gevecht tot de dood zijn.

182
00:35:29,640 --> 00:35:32,800
70% van de bronstige mannetjes zal sterven.

183
00:35:45,200 --> 00:35:48,880
Het oudere mannetje begint
uiteindelijk de overhand te krijgen.

184
00:35:58,840 --> 00:36:01,239
En met een laatste inspanning,

185
00:36:01,240 --> 00:36:03,640
jaagt hij de jonge rivaal weg.

186
00:36:12,720 --> 00:36:15,599
De koning heeft zijn kroon behouden,

187
00:36:15,600 --> 00:36:17,160
en zijn harem.

188
00:36:20,840 --> 00:36:25,159
Alleen de sterkste saiga's
kunnen standhouden en slagen

189
00:36:25,160 --> 00:36:28,600
op een van de meest barre plekken op aarde.

190
00:36:35,000 --> 00:36:40,639
Maar dichtbij de evenaar, waar
constante warmte en water is,

191
00:36:40,640 --> 00:36:44,120
zijn er graslanden dichtbij het paradijs.

192
00:36:49,560 --> 00:36:53,560
Dit is het meest biodiverse
grasland ter wereld...

193
00:36:55,160 --> 00:36:57,200
...de Cerrado in Brazilië.

194
00:37:03,480 --> 00:37:07,639
Hier zijn er duizenden soorten
van zowel dieren als planten

195
00:37:07,640 --> 00:37:09,680
die nergens anders voorkomen.

196
00:37:14,560 --> 00:37:18,479
Een rijke en complexe gemeenschap
die in evenwicht wordt gehouden

197
00:37:18,480 --> 00:37:21,360
door dit spookachtige wezen.

198
00:37:31,120 --> 00:37:33,640
Een manenwolf.

199
00:37:37,360 --> 00:37:42,400
Rustig en schuw, weinig
over bekend en zelden gezien.

200
00:37:46,960 --> 00:37:49,759
In tegenstelling tot elke
andere wolf ter wereld,

201
00:37:49,760 --> 00:37:52,360
is hun dieet grotendeels vegetarisch.

202
00:37:53,840 --> 00:37:58,000
En ze houden vooral van lobeirafruit.

203
00:37:59,720 --> 00:38:02,799
Deze plant verhoogt de
vruchtbaarheid van het land,

204
00:38:02,800 --> 00:38:06,440
en helpt de hele Cerrado in stand te houden.

205
00:38:10,600 --> 00:38:13,319
De manenwolven, hoe
vreemd het ook mag lijken,

206
00:38:13,320 --> 00:38:17,360
zijn in feite de tuinmannen
van deze unieke vlaktes.

207
00:38:24,080 --> 00:38:27,359
Het dichte gras zorgt op
zijn beurt dat dit vrouwtje

208
00:38:27,360 --> 00:38:29,440
een comfortabele thuis heeft...

209
00:38:32,280 --> 00:38:36,599
...en een plek waar ze haar
drie puppy's kan verstoppen,

210
00:38:36,600 --> 00:38:38,360
net een maand oud.

211
00:38:52,280 --> 00:38:56,839
Ze is zo zeldzaam dat ze een
radiohalsband heeft gekregen

212
00:38:56,840 --> 00:39:00,160
zodat wetenschappers haar
continu kunnen bestuderen.

213
00:39:02,720 --> 00:39:06,879
En onze op afstand bestuurbare
"holcamera" onthult een moeder

214
00:39:06,880 --> 00:39:10,200
die hier maar een paar uur per
dag komt om haar pups te zogen.

215
00:39:19,200 --> 00:39:22,108
Ze besteedt een groot deel
van haar tijd aan het foerageren

216
00:39:22,132 --> 00:39:24,140
om voor haar groeiende gezin te zorgen.

217
00:39:32,600 --> 00:39:34,599
Nu, alleen in het hol,

218
00:39:34,600 --> 00:39:37,800
zijn haar puppy's plots in gevaar.

219
00:39:45,280 --> 00:39:47,080
Niet voor andere roofdieren...

220
00:39:51,800 --> 00:39:53,440
...maar voor vuur.

221
00:40:14,160 --> 00:40:17,560
Overal rondom hun huis
werd alles in brand gestoken.

222
00:40:31,280 --> 00:40:35,719
Deze branden kunnen door
een kilometer grasland razen

223
00:40:35,720 --> 00:40:37,440
in enkele minuten.

224
00:41:04,480 --> 00:41:07,720
De Cerrado verwoest.

225
00:41:11,280 --> 00:41:12,520
Waarom?

226
00:41:13,640 --> 00:41:17,120
Om land vrij te maken om
gewassen te verbouwen.

227
00:41:50,600 --> 00:41:54,720
Dit specifieke vuur bereikte hun hol niet.

228
00:41:57,560 --> 00:42:00,000
Maar het is leeg.

229
00:42:17,400 --> 00:42:19,960
Deze keer had de familie geluk.

230
00:42:26,520 --> 00:42:31,360
Maar haar soort gaat een alarmerend
onzekere toekomst tegemoet.

231
00:42:34,000 --> 00:42:36,959
Bij het huidige tempo
van habitat-vernietiging

232
00:42:36,960 --> 00:42:42,400
kunnen dit de laatste manenwolven
zijn die in het wild overleven.

233
00:42:56,000 --> 00:42:59,759
In graslanden, zijn het land en de dieren

234
00:42:59,760 --> 00:43:04,359
zo nauw met elkaar verbonden dat
het verlies van één belangrijke soort

235
00:43:04,360 --> 00:43:08,200
wel eens de ineenstorting van het hele
ecosysteem zou kunnen veroorzaken.

236
00:43:10,760 --> 00:43:14,079
Dat is wat er hier in
Centraal-Afrika gebeurde,

237
00:43:14,080 --> 00:43:17,719
toen 95% van de olifantenpopulatie

238
00:43:17,720 --> 00:43:19,920
werd vermoord vanwege hun ivoor.

239
00:43:21,240 --> 00:43:24,159
Zonder deze essentiële tuinmannen,

240
00:43:24,160 --> 00:43:26,560
kon het leven niet floreren.

241
00:43:31,200 --> 00:43:34,880
Dit mannetje is een van
de weinige overlevenden.

242
00:43:38,200 --> 00:43:42,520
Hij draagt nog steeds de littekens
van zijn vervolgde verleden.

243
00:43:46,080 --> 00:43:49,800
Maar de slachting werd net op tijd gestopt.

244
00:43:55,320 --> 00:43:57,239
Nu er een einde komt aan de stroperij,

245
00:43:57,240 --> 00:44:02,560
maakt dit mannetje deel uit van een
groeiende kudde die nu in veiligheid leeft.

246
00:44:06,360 --> 00:44:09,559
Tegenwoordig denkt men dat
dit een van de grootste groepen

247
00:44:09,560 --> 00:44:12,840
Afrikaanse olifanten is,
die in het wild overleven.

248
00:44:18,480 --> 00:44:21,039
Met de groei van hun aantallen,

249
00:44:21,040 --> 00:44:24,720
stimuleerde hun begrazing  een
gezonde groei van nieuwe grassen.

250
00:44:28,600 --> 00:44:31,640
En ze creëerden ruimte voor andere dieren...

251
00:44:35,480 --> 00:44:38,920
...en brengen zo het leven terug in Zakouma.

252
00:45:17,320 --> 00:45:19,999
Deze miraculeuze transformatie

253
00:45:20,000 --> 00:45:21,799
laat zien wat er kan gebeuren

254
00:45:21,800 --> 00:45:25,480
als de natuur haar eigen
evenwicht mag herstellen.

255
00:45:36,200 --> 00:45:41,279
Abakar maakt deel uit van het team van
lokale rangers die hun leven riskeerden

256
00:45:41,280 --> 00:45:42,760
om deze olifanten te beschermen.

257
00:45:57,560 --> 00:46:00,800
En de olifanten hebben
niet enkel het land genezen.

258
00:46:05,040 --> 00:46:08,040
Ze deden iets wat niemand had verwacht.

259
00:46:28,360 --> 00:46:31,479
Naarmate we meer over de wonderen begrijpen,

260
00:46:31,480 --> 00:46:36,520
de verbindingen en de kwetsbaarheid
van deze landschappen...

261
00:46:38,200 --> 00:46:42,880
...worden de gevolgen van onze
daden scherp in beeld gebracht.

262
00:46:45,760 --> 00:46:48,879
Ze laten zien dat we
dringend alles moeten doen

263
00:46:48,880 --> 00:46:52,560
wat we kunnen om de natuur
te helpen zichzelf te genezen.

264
00:47:12,840 --> 00:47:14,679
Om manenwolven te filmen,

265
00:47:14,680 --> 00:47:19,120
sloot de ploeg van Planet Earth zich aan
bij baanbrekende wetenschappers in Brazilië.

266
00:47:19,700 --> 00:47:23,159
Als je een richting krijgt, Bela,
laat het me dan alsjeblieft weten.

267
00:47:23,160 --> 00:47:25,639
Ja, ze zit op drie uur van de auto hier.

268
00:47:25,640 --> 00:47:27,520
Zowat 800 meter.

269
00:47:29,360 --> 00:47:32,639
Zonder hun hulp zijn de wolven
bijna onmogelijk op te sporen,

270
00:47:32,640 --> 00:47:35,960
laat staan filmen, in het
dichte gras van de Cerrado.

271
00:47:37,080 --> 00:47:38,839
Het is zo moeilijk om ze te vinden,

272
00:47:38,840 --> 00:47:41,839
het zijn een soort solitaire
dieren in een enorm grasland

273
00:47:41,840 --> 00:47:43,839
met, zeg maar, gras van een meter hoog,

274
00:47:43,840 --> 00:47:45,719
dezelfde hoogte als de wolf.

275
00:47:45,720 --> 00:47:48,879
En het is momenteel zoeken
naar een speld in een hooiberg.

276
00:47:48,880 --> 00:47:51,319
Zullen we de auto omkeren
als ze die kant op gaat?

277
00:47:51,320 --> 00:47:52,880
Ja, misschien.

278
00:47:56,560 --> 00:48:00,239
De onderzoekers gaven twee
vrouwelijke wolven een radiohalsband.

279
00:48:00,240 --> 00:48:01,480
Beiden hebben puppy's.

280
00:48:03,200 --> 00:48:05,884
Ze hopen er een naar
een hol te kunnen volgen en

281
00:48:05,908 --> 00:48:08,879
daarbinnen afstandsbediende
camera's op te stellen.

282
00:48:08,880 --> 00:48:12,639
De beelden zouden de onderzoekers
cruciale informatie opleveren

283
00:48:12,640 --> 00:48:16,039
en helpen deze bedreigde
diersoort te beschermen.

284
00:48:16,040 --> 00:48:17,680
Ze zit hier ergens.

285
00:48:19,280 --> 00:48:21,719
Manenwolven, ze zijn zo speciaal.

286
00:48:21,720 --> 00:48:25,839
Het is erg belangrijk om meer
van deze soort te begrijpen.

287
00:48:25,840 --> 00:48:30,000
Als we meer kennis krijgen, wordt
het makkelijker om hen te beschermen.

288
00:48:35,840 --> 00:48:37,959
Maar het signaal van een van de vrouwtjes

289
00:48:37,960 --> 00:48:40,759
leidt hen in een zorgwekkende richting.

290
00:48:40,760 --> 00:48:46,079
het leidde ons dus regelrecht naar dit
enorm akkerland op epische schaal,

291
00:48:46,080 --> 00:48:49,159
zoals ik, eerlijk gezegd,
nog nooit eerder heb gezien.

292
00:48:49,160 --> 00:48:53,240
En het laat je zien hoe weinig er
nog over is van hun natuurlijke habitat.

293
00:48:58,120 --> 00:49:02,440
50% van de wolven-habitat is
verloren gegaan aan landbouwgrond.

294
00:49:07,200 --> 00:49:11,079
En uit de radiohalsbanden blijkt
dat ze nu geregeld afdwalen

295
00:49:11,080 --> 00:49:13,960
naar dit niet vertrouwde landschap.

296
00:49:16,520 --> 00:49:19,919
Tragisch genoeg ontdekken
de onderzoekers het lichaam

297
00:49:19,920 --> 00:49:23,839
van een moederwolf met
halsband op landbouwgrond.

298
00:49:23,840 --> 00:49:26,760
De oorzaak van haar overlijden onbekend.

299
00:49:28,600 --> 00:49:31,760
Haar puppy's zullen
niet lang overleven alleen.

300
00:49:33,400 --> 00:49:36,800
Zonder uitstel gaan de
onderzoekers op zoek naar hen.

301
00:49:48,600 --> 00:49:51,439
Ze redden vijf pups van een maand oud,

302
00:49:51,440 --> 00:49:52,960
verborgen in het lange gras.

303
00:50:00,800 --> 00:50:02,479
Om hun toestand te beoordelen,

304
00:50:02,480 --> 00:50:05,720
worden de pups naar een
noodopvangcentrum gebracht.

305
00:50:19,600 --> 00:50:22,279
Zij zullen dag en nacht verzorgd worden,

306
00:50:22,280 --> 00:50:25,880
totdat ze sterk genoeg zijn om
weer in het wild te worden vrijgelaten.

307
00:50:32,840 --> 00:50:36,080
De dood van hun moeder is
voor iedereen een enorme klap.

308
00:50:38,280 --> 00:50:41,359
Voor de ploeg ligt de enige
kans om in een hol te filmen

309
00:50:41,360 --> 00:50:45,560
nu bij één overgebleven vrouwtje
met halsband, bekend als Nhorinha.

310
00:50:52,400 --> 00:50:54,320
Ze bevindt zich hier meer naar rechts.

311
00:50:55,440 --> 00:50:56,880
Is zij dat daar? Nee.

312
00:50:58,040 --> 00:51:00,359
Ja, ik kan haar zien, ze is daar. Ze is hier.

313
00:51:00,360 --> 00:51:02,959
Ja, ik heb haar, ik heb haar, ik heb haar.

314
00:51:02,960 --> 00:51:06,799
Ze komt richting twee uur nu.

315
00:51:06,800 --> 00:51:09,279
Op 50 meter afstand van de auto.

316
00:51:09,280 --> 00:51:12,479
Ze komt hier achter deze boom
in het midden, laten we wachten.

317
00:51:12,480 --> 00:51:13,960
Ik heb haar, ik heb haar. Oké.

318
00:51:22,280 --> 00:51:27,279
Uiteindelijk legt het team de eerste
beelden van Nhorinha op camera vast.

319
00:51:27,280 --> 00:51:29,640
Het is geweldig om
eindelijk onze wolf te zien.

320
00:51:32,600 --> 00:51:36,320
Met behulp van een drone-camera
volgen ze haar naar haar hol.

321
00:51:46,680 --> 00:51:49,960
De drone onthult de eerste
glimp van Nhorinha's puppy's.

322
00:51:51,720 --> 00:51:54,080
Oh, mijn God.

323
00:51:57,520 --> 00:51:58,920
En ze verplaatst hen...

324
00:52:01,520 --> 00:52:04,080
...iets wat nog nooit eerder is gezien.

325
00:52:07,920 --> 00:52:11,919
Dit is heel bijzonder, mijn
hart stopte daar, zoals...

326
00:52:11,920 --> 00:52:15,479
Ik kan niet geloven wat ik hier echt zie.

327
00:52:15,480 --> 00:52:17,320
We weten nu waar het hol is.

328
00:52:27,280 --> 00:52:30,360
De volgende ochtend
keren ze terug naar het hol.

329
00:52:32,280 --> 00:52:34,359
Ze willen hun camera's opzetten,

330
00:52:34,360 --> 00:52:38,580
maar ze kunnen enkel dichterbij komen
als ze weten dat Nhorinha niet in het hol is.

331
00:52:39,640 --> 00:52:41,239
Is ze in de buurt?

332
00:52:41,240 --> 00:52:42,800
Nee, nog geen signaal.

333
00:52:43,840 --> 00:52:48,759
Nhorinha is hier weg, op minstens 1 km.

334
00:52:48,760 --> 00:52:50,679
Het is dus heel goed nieuws voor ons.

335
00:52:50,680 --> 00:52:52,280
Laten we proberen het te benaderen.

336
00:52:56,040 --> 00:52:59,399
Barbara controleert of
Nhorinha weg is van het hol,

337
00:52:59,400 --> 00:53:02,400
zodat het team naar binnen
kan gaan zonder haar te storen.

338
00:53:05,680 --> 00:53:07,679
Erg goed.

339
00:53:07,680 --> 00:53:10,279
Het hol is niet meteen duidelijk,

340
00:53:10,280 --> 00:53:13,039
maar het gras is hier platgedrukt,

341
00:53:13,040 --> 00:53:16,120
dus plaatsen ze hun camera's
en hopen er het beste van.

342
00:53:17,520 --> 00:53:20,439
We zijn ongeveer 80 meter
van het hol verwijderd.

343
00:53:20,440 --> 00:53:25,159
Dit is zo dichtbij als we kunnen
zijn op een veilige manier.

344
00:53:25,160 --> 00:53:28,280
Dit is het moment van de
waarheid, we zetten ze aan.

345
00:53:29,880 --> 00:53:31,599
En we zijn live,

346
00:53:31,600 --> 00:53:33,200
en de camera heeft niet bewogen.

347
00:53:36,080 --> 00:53:39,919
Luke houdt de camera's in de gaten,

348
00:53:39,920 --> 00:53:43,560
terwijl het team de bewegingen
van Nhorinha blijft volgen.

349
00:53:45,640 --> 00:53:49,199
Het duurt niet lang voordat
ze worden tegengehouden.

350
00:53:49,200 --> 00:53:52,039
Zie gewoon die enorme rookpluim in de verte,

351
00:53:52,040 --> 00:53:55,239
je weet wel, vlak achter het hol
waar onze moeder-manenwolf

352
00:53:55,240 --> 00:53:58,399
bij haar puppy's was.

353
00:53:58,400 --> 00:54:02,480
Ik ben nogal ongerust. Ik weet zeker
dat de andere onderzoekers dat ook zijn.

354
00:54:04,680 --> 00:54:08,959
En het vuur kan heel goed
zijn aangestoken door boeren,

355
00:54:08,960 --> 00:54:11,639
om land vrij te maken om
gewassen te verbouwen

356
00:54:11,640 --> 00:54:15,320
die zullen worden gebruikt om kippen
en vee over de hele wereld te voeden.

357
00:54:18,960 --> 00:54:21,319
Als we zo dichtbij werken,
is de hitte van het vuur

358
00:54:21,320 --> 00:54:24,159
zo intens dat ik het voel branden
op de huid van m'n armen.

359
00:54:24,160 --> 00:54:27,480
Het beweegt zo snel, je kunt
onmogelijk aan zoiets ontsnappen.

360
00:54:29,680 --> 00:54:33,399
Elke cel in je lichaam wil daar gewoon weg.

361
00:54:33,400 --> 00:54:34,959
Maar eigenlijk is deze hele plek

362
00:54:34,960 --> 00:54:38,279
deze hele Cerrado, omgeven
door landbouwgrond en wegen,

363
00:54:38,280 --> 00:54:40,399
dus eigenlijk, als je er goed over nadenkt,

364
00:54:40,400 --> 00:54:42,040
kunnen de wilde dieren nergens heen.

365
00:54:52,560 --> 00:54:56,200
Na een paar moeilijke weken voor
Barbara en het onderzoeksteam...

366
00:54:57,400 --> 00:55:01,599
Hallo, hoe gaat het? Hoe was het?
- Het was goed.

367
00:55:01,600 --> 00:55:04,839
De ploeg heeft goed nieuws voor hen.

368
00:55:04,840 --> 00:55:07,559
Oh, een spoor, daar is er één.

369
00:55:07,560 --> 00:55:09,479
Nu.
- Ja.

370
00:55:09,480 --> 00:55:12,119
Zie je? Is dat live?
- Ja, ja, dat is live.

371
00:55:13,600 --> 00:55:15,560
Oh, mijn God!

372
00:55:19,020 --> 00:55:21,719
Ik zag in mijn hele leven
nog nooit zoiets schattigs.

373
00:55:21,720 --> 00:55:24,319
Nee! Ik ook niet. Ik ook niet, jongens.

374
00:55:24,320 --> 00:55:27,640
Moet je zien! Kijk, hij kijkt naar de camera.

375
00:55:29,960 --> 00:55:31,760
Ongelooflijk.

376
00:55:34,040 --> 00:55:36,719
Dat is het eerste opname ter wereld,

377
00:55:36,720 --> 00:55:39,879
zo intiem in het hol.

378
00:55:39,880 --> 00:55:41,799
Niemand heeft dit ooit gezien.

379
00:55:41,800 --> 00:55:45,360
Wat een nieuwe informatie
over zo'n belangrijke soort.

380
00:55:48,520 --> 00:55:50,439
Voel je je emotioneel, Barbara?

381
00:55:50,440 --> 00:55:52,639
Het is moeilijk om dat niet te zijn.

382
00:55:52,640 --> 00:55:55,519
Ik heb geen woorden om het te beschrijven.

383
00:55:55,520 --> 00:55:57,320
Het is te veel voor mij.

384
00:56:01,160 --> 00:56:05,479
De camera's blijven de eerste
beelden in hun soort verzamelen,

385
00:56:05,480 --> 00:56:08,799
en geven inzicht in de
allerbelangrijkste eerste weken

386
00:56:08,800 --> 00:56:10,760
in het leven van een manenwolf.

387
00:56:13,960 --> 00:56:17,439
En, cruciaal, hoeveel ruimte
moet worden beschermd

388
00:56:17,440 --> 00:56:19,440
om toekomstige generaties te ondersteunen.

389
00:56:21,120 --> 00:56:24,999
Ik hoop echt dat iedereen
ter wereld kan zien

390
00:56:25,000 --> 00:56:29,079
vanuit hun huis, hoe bijzonder en hoe mooi,

391
00:56:29,080 --> 00:56:32,320
en geweldig deze dieren zijn.

392
00:56:33,520 --> 00:56:37,999
Ik voel me behoorlijk
bezorgd, maar niet hopeloos.

393
00:56:38,000 --> 00:56:43,399
Ik zal elke dag en elk jaar
vechten om hen te helpen.

394
00:56:43,400 --> 00:56:46,399
Ik ben geboren in Cerrado,
ik ben opgegroeid in Cerrado,

395
00:56:46,400 --> 00:56:50,280
en Cerrado, het is mijn
thuis, ik moet het beschermen.

396
00:57:01,320 --> 00:57:03,799
De volgende keer...

397
00:57:03,800 --> 00:57:05,240
...de wereld van zoetwater.

398
00:57:11,720 --> 00:57:13,760
Het levensbloed van planeet Aarde.

399
00:57:16,960 --> 00:57:21,480
En een podium voor de
meest bijzondere dierendrama's.

400
00:57:25,920 --> 00:57:29,759
Habitat Explorer brengt dieren
en hun leefgebieden tot leven.

401
00:57:29,760 --> 00:57:33,159
Ontdek die gratis interactief
en maak origami-dieren!

402
00:57:33,160 --> 00:57:34,880
Ga naar...

403
00:57:37,680 --> 00:57:39,759
...en volg de links naar
de Open Universiteit.

404
00:57:39,760 --> 00:57:41,919
Of bestel een gratis gedrukte versie,

405
00:57:41,920 --> 00:57:45,560
bezoek de website of bel
de nummers op het scherm.