1
00:00:01,244 --> 00:00:03,680
Dit programma bevat beelden die mogelijk
2
00:00:03,747 --> 00:00:05,849
schokkend zijn voor sommige kijkers.
3
00:00:40,884 --> 00:00:43,086
Het is onmogelijk
4
00:00:43,153 --> 00:00:47,824
om Kim Jong-Un te begrijpen
en zijn handelen te voorspellen
5
00:00:47,891 --> 00:00:52,529
zonder dat in de context te plaatsen
van zijn vader en opa.
6
00:00:54,798 --> 00:00:57,367
Dit is het verhaal van drie mannen,
7
00:00:57,434 --> 00:00:59,736
één familie, de Kims.
8
00:01:03,173 --> 00:01:07,777
Samen regeren ze al
meer dan 70 jaar over Noord-Korea
9
00:01:07,844 --> 00:01:12,315
en bouwen ze aan hun eigen mythe,
een communistische dynastie.
10
00:01:16,152 --> 00:01:19,389
Een heel land leeft onder hun heerschappij
11
00:01:19,456 --> 00:01:22,592
terwijl ze de rest van de wereld
gegijzeld houden.
12
00:01:30,367 --> 00:01:34,204
Rocket Man is op een zelfmoordmissie.
13
00:01:34,704 --> 00:01:38,141
Terwijl Kim Jong-Un
zijn spel van kernwapenpoker speelt,
14
00:01:38,208 --> 00:01:40,777
leent hij uit een script
dat is geschreven door zijn opa,
15
00:01:40,844 --> 00:01:44,948
Kim Il-Sung, en vader, Kim Jong-Il.
16
00:01:46,149 --> 00:01:48,485
Kim Jong-Il was een playboy.
17
00:01:48,552 --> 00:01:50,587
Hij was wat onvoorspelbaar.
18
00:01:54,357 --> 00:01:57,761
Ons probleem was:
kan je deze man vertrouwen?
19
00:01:58,762 --> 00:02:00,830
Omsingeld door vijanden,
20
00:02:00,897 --> 00:02:05,402
een sluwe dictator die koste wat kost
aan de macht wil blijven.
21
00:02:05,468 --> 00:02:07,237
Er is altijd wat paranoia.
22
00:02:07,304 --> 00:02:09,139
Er is altijd een of ander complot gaande.
23
00:02:11,875 --> 00:02:15,946
Terwijl zijn volk verhongert,
reikt hij naar de kernwapenknop
24
00:02:16,012 --> 00:02:19,416
en bouwt hij een narcostaat
om zijn raketprogramma
25
00:02:19,482 --> 00:02:21,117
en zijn luxe levensstijl te financieren.
26
00:02:21,618 --> 00:02:26,189
Je kunt niet overleven
en daar leven tenzij je Kim Jong-Il bent.
27
00:02:26,256 --> 00:02:29,826
Gezien door de ogen van de vrienden
en vele vijanden van het regime,
28
00:02:31,161 --> 00:02:35,565
de Kims, een van de beruchtste dynastieën
in het moderne tijdperk.
29
00:02:36,066 --> 00:02:39,402
Ze zijn slim en meedogenloos geweest
30
00:02:39,469 --> 00:02:43,440
en ze hebben maar
één doel voor ogen gehad:
31
00:02:44,441 --> 00:02:49,446
het voortbestaan van de Kim-dynastie.
Het regime aan de macht houden.
32
00:02:59,723 --> 00:03:03,226
Aflevering 3 - KERNGEZIN
33
00:03:07,931 --> 00:03:11,668
In 1988 hield Zuid-Korea
de Olympische Spelen
34
00:03:11,735 --> 00:03:13,737
en het was een enorme overwinning.
35
00:03:13,803 --> 00:03:17,908
In 1989 hield Noord-Korea haar antwoord.
36
00:03:18,675 --> 00:03:23,113
JULI 1989 - Het 13e wereldfestival
van jongeren en studenten
37
00:03:23,413 --> 00:03:27,551
Dit jongerenfestival was
een klassieke Noord-Koreaanse productie
38
00:03:27,617 --> 00:03:30,854
met niet alleen hun eigen mensen,
39
00:03:30,921 --> 00:03:35,425
maar met bijrollen voor al hun kameraden
uit het socialistische blok.
40
00:03:37,661 --> 00:03:41,298
Het was een manier voor hen om te proberen
het imago van Noord-Korea te verbeteren
41
00:03:41,364 --> 00:03:45,235
en te laten zien dat ze
over de hele wereld vrienden hadden.
42
00:03:46,937 --> 00:03:49,973
Je had dus deze hele rare dynamiek
43
00:03:50,040 --> 00:03:53,777
van dit moment van groots,
communistisch triomfalisme
44
00:03:53,843 --> 00:03:57,581
onder leiding van Kim Il-Sung
en Kim Jong-Il,
45
00:03:59,482 --> 00:04:02,485
terwijl het bouwwerk eronder zo zwak was,
46
00:04:02,552 --> 00:04:05,655
Binnen een paar maanden
zou het allemaal instorten.
47
00:04:10,126 --> 00:04:14,130
Vanavond heeft Oost-Duitsland
de poorten van dat land opengegooid,
48
00:04:14,197 --> 00:04:17,100
de poorten die
bijna 30 jaar gesloten waren.
49
00:04:17,968 --> 00:04:21,671
Als je jezelf verplaatst in
Kim Jong-Il in de vroege jaren 1990,
50
00:04:21,738 --> 00:04:25,342
heb je Erich Honecker
van Oost-Duitsland...
51
00:04:25,408 --> 00:04:28,311
Het gebeurde zo plotseling,
de muur is eindelijk open.
52
00:04:28,378 --> 00:04:31,314
...Nicolae Ceaușescu van Roemenië...
53
00:04:37,854 --> 00:04:39,422
...en de Sovjet-Unie.
54
00:04:43,126 --> 00:04:44,861
Dit zijn allemaal vrienden van Noord-Korea
55
00:04:44,928 --> 00:04:48,298
en ze zijn allemaal in de prullenbak
van de geschiedenis geëindigd.
56
00:04:48,365 --> 00:04:54,004
Dit moet aanzienlijke angst
en zorgen hebben veroorzaakt
57
00:04:54,070 --> 00:04:58,508
over het vermogen van Noord-Korea
om overeind te blijven.
58
00:05:00,443 --> 00:05:01,444
Azië-correspondent CNN
59
00:05:01,511 --> 00:05:04,080
Ik ging voor het eerst naar Noord-Korea
in 1989
60
00:05:04,147 --> 00:05:09,352
en dat was de eerste
van uiteindelijk 17 trips in 25 jaar.
61
00:05:10,921 --> 00:05:16,993
Je moet Noord-Korea zien
als een 15e-eeuws Koreaans koninkrijk,
62
00:05:17,060 --> 00:05:20,430
waar je een keizer hebt
die de zoon van de hemel is
63
00:05:20,497 --> 00:05:23,099
en de dynastie die daaruit ontspringt.
64
00:05:24,568 --> 00:05:27,904
De grootvader van de dynastie,
Kim Il-Sung,
65
00:05:27,971 --> 00:05:32,142
is al vier decennia
de onbetwiste leider van Noord-Korea.
66
00:05:32,976 --> 00:05:34,644
Nu zorgt het einde van de Koude Oorlog
67
00:05:34,711 --> 00:05:39,382
voor een overdracht van de macht
aan de door hem gekozen opvolger,
68
00:05:39,449 --> 00:05:41,952
zijn zoon, Kim Jong-Il.
69
00:05:53,964 --> 00:05:56,600
De beslissing om Kim Jong-Il
het hoofd van het leger te maken
70
00:05:56,666 --> 00:05:59,402
meteen na de val van de Sovjet-Unie,
71
00:05:59,469 --> 00:06:01,805
om hem operationele controle te geven
72
00:06:01,871 --> 00:06:05,008
over het belangrijkste instituut
in Noord-Korea,
73
00:06:05,075 --> 00:06:07,244
op het moment dat zijn vader bijna 80 is,
74
00:06:08,044 --> 00:06:12,482
was een manier om iedereen te laten weten
dat Kim Jong-Il het zou worden.
75
00:06:17,420 --> 00:06:18,622
Zijn persoonlijkheid
76
00:06:18,688 --> 00:06:21,291
is anders dan die van zijn vader.
77
00:06:22,492 --> 00:06:24,327
Hij was een verwend rijkeluisjochie.
78
00:06:25,929 --> 00:06:27,764
Opgevoed als een prins.
79
00:06:28,865 --> 00:06:30,533
Hij was onbeleefd en arrogant.
80
00:06:32,636 --> 00:06:38,441
Voormalig vertaler voor de familie Kim
81
00:06:42,913 --> 00:06:48,818
Een interne uitdaging van zijn macht
was zijn grootste angst.
82
00:06:51,087 --> 00:06:56,560
Hij was ook extreem paranoïde over
en bang voor zijn buitenlandse vijanden.
83
00:07:02,566 --> 00:07:06,236
Kim Jong-Il had zijn jaren
doorgebracht als kroonprins,
84
00:07:06,303 --> 00:07:08,104
wachtend tot hij het koninkrijk zou erven.
85
00:07:09,439 --> 00:07:12,108
Nu, wanneer de macht roept,
86
00:07:12,175 --> 00:07:16,813
introduceert hij zichzelf aan zijn volk
in een toespraak van maar vijf seconden.
87
00:07:16,880 --> 00:07:21,551
Glorie aan het heroïsche leger
van het volk.
88
00:07:23,453 --> 00:07:26,890
Het is zijn enige toespraak
die ooit wordt uitgezonden.
89
00:07:29,125 --> 00:07:30,860
Nu, met de val van de Sovjet-Unie
90
00:07:30,927 --> 00:07:34,664
en Noord-Korea officieel nog steeds
in oorlog met de Verenigde Staten,
91
00:07:34,731 --> 00:07:38,068
kwam het op deze teruggetrokken
en ongeteste leider aan
92
00:07:38,134 --> 00:07:41,771
om een manier te vinden om de toekomst
van zijn dynastie veilig te stellen.
93
00:07:43,206 --> 00:07:47,677
Wanneer je in Noord-Korea bent,
lijkt alles omgedraaid.
94
00:07:47,744 --> 00:07:49,946
Zij zijn degenen die bang zijn,
95
00:07:50,013 --> 00:07:53,550
zich belegerd en bedreigd voelen.
96
00:07:57,254 --> 00:08:01,124
Kim Jong-Il neemt daarom
een noodlottige beslissing.
97
00:08:01,191 --> 00:08:04,327
Het enige waarvan hij weet
dat het zijn vijanden zal doen weifelen.
98
00:08:05,462 --> 00:08:09,165
Het enige dat het overleven
van zijn regime kan garanderen.
99
00:08:10,967 --> 00:08:14,237
DE NUCLEAIRE OPTIE
100
00:08:24,414 --> 00:08:29,886
We ontdekten middels luchtfotografie
101
00:08:29,953 --> 00:08:33,790
dat ze een complex
aan het ontwikkelen waren bij Yongbyon
102
00:08:33,857 --> 00:08:37,727
dat geen ander doel leek te hebben
dan de productie van plutonium.
103
00:08:39,930 --> 00:08:42,999
En de meerderheid van het doel
van Yongbyon
104
00:08:43,066 --> 00:08:46,469
was om plutonium te produceren
voor kernwapens.
105
00:08:48,071 --> 00:08:50,206
Noord-Korea trekt zich terug
uit 'n verdrag
106
00:08:50,273 --> 00:08:52,642
om de verspreiding
van kernwapens te beperken
107
00:08:52,709 --> 00:08:55,712
en het land weert nu
internationale inspecteurs.
108
00:08:55,779 --> 00:08:58,148
Er gingen veel
alarmbellen rinkelen natuurlijk.
109
00:09:00,784 --> 00:09:05,155
Voor Amerika leken het de daden
van een oorlogszuchtige dictator,
110
00:09:05,222 --> 00:09:06,957
maar voor Kim Jong-Il
111
00:09:07,023 --> 00:09:09,926
zat er een meedogenloze logica
achter zijn masterplan.
112
00:09:09,993 --> 00:09:14,431
Niemand zou een Noord-Korea bedreigen
dat over kernwapens beschikte.
113
00:09:15,298 --> 00:09:18,935
Ze trokken onze aandacht
met hun kernwapenprogramma.
114
00:09:19,002 --> 00:09:24,207
Het was verontrustend, omdat hoe meer
mensen de gevolgen bestudeerden,
115
00:09:24,274 --> 00:09:25,275
Amerikaans diplomaat
116
00:09:25,342 --> 00:09:27,310
hoe bezorgder ze werden.
117
00:09:30,947 --> 00:09:34,551
Voor de nieuw verkozen
Amerikaanse president Bill Clinton
118
00:09:34,618 --> 00:09:37,420
is het nu een prioriteit
om meer te weten te komen over de man
119
00:09:37,487 --> 00:09:41,091
die op een dag mogelijk
zijn vinger op de kernwapenknop heeft.
120
00:09:45,362 --> 00:09:49,566
Kim Jong-Il was nog steeds zeer onbekend
121
00:09:49,633 --> 00:09:53,536
en wat we wel van hem wisten,
was niet echt pluis.
122
00:09:56,273 --> 00:10:01,945
Er werd aangenomen dat ze
manieren zouden vinden
123
00:10:02,012 --> 00:10:05,916
om ons in hoeken te drukken
waar we niet wilden zijn.
124
00:10:08,852 --> 00:10:10,387
Kim Jong-Il begreep
125
00:10:10,453 --> 00:10:13,523
dat hun leger het niet kon opnemen
tegen de Amerikanen.
126
00:10:13,590 --> 00:10:17,193
Daarom vonden ze dat ze
kernwapens moesten hebben.
127
00:10:18,862 --> 00:10:20,030
Minister van Defensie
128
00:10:20,096 --> 00:10:22,699
Het was duidelijk voor mij
dat dat rampzalig zou zijn.
129
00:10:22,766 --> 00:10:24,534
We wilden dat voorkomen.
130
00:10:29,205 --> 00:10:30,774
De vraag was hoe.
131
00:10:32,776 --> 00:10:36,413
Ik was voorbereid, als president Clinton
het goed zou keuren,
132
00:10:37,681 --> 00:10:41,418
om met conventionele kruisraketten
hun nucleaire faciliteit te vernietigen.
133
00:10:41,484 --> 00:10:44,120
Dat zou het kernwapenprogramma
hebben stilgelegd.
134
00:10:51,661 --> 00:10:54,531
We zouden snel en met overmacht terugslaan
135
00:10:54,598 --> 00:10:58,068
als ze ooit een kernwapen
zouden ontwikkelen en gebruiken.
136
00:10:58,134 --> 00:11:01,204
Het zou het einde betekenen
van hun land zoals zij het kennen.
137
00:11:01,271 --> 00:11:03,740
Ze weten dat we dat zullen doen.
138
00:11:05,642 --> 00:11:07,644
Op de kust van Zuid-Korea
139
00:11:07,711 --> 00:11:10,981
zorgt deze militaire oefening,
Team Spirit, voor irritatie
140
00:11:11,047 --> 00:11:13,783
aan de overkant van
de gedemilitariseerde zone in Noord-Korea.
141
00:11:13,850 --> 00:11:16,386
Ik geloofde net als president Clinton
142
00:11:16,453 --> 00:11:19,222
dat de Noord-Koreanen
waarschijnlijk zouden reageren
143
00:11:19,289 --> 00:11:21,958
met een militaire aanval op Zuid-Korea.
144
00:11:25,028 --> 00:11:28,331
We overwogen de mogelijkheid
van honderdduizenden slachtoffers.
145
00:11:31,468 --> 00:11:34,704
Noord-Korea reageert meteen
op de Amerikaanse dreiging
146
00:11:34,771 --> 00:11:37,440
door haar enorme landmacht
te verzamelen op de grens het Zuiden.
147
00:11:39,075 --> 00:11:40,944
Kim Jong-Il stuurde
148
00:11:41,011 --> 00:11:44,648
tienduizenden stuks langeafstandsgeschut
149
00:11:44,714 --> 00:11:48,585
om het hele gebied te bedreigen,
waaronder Seoel,
150
00:11:48,652 --> 00:11:51,087
achtenveertig kilometer
van de gedemilitariseerde zone.
151
00:11:51,154 --> 00:11:54,524
Er was dus een onafgebroken spanning.
152
00:11:56,059 --> 00:11:59,963
Het vooruitzicht van een nieuwe
Korea-oorlog komt steeds dichterbij.
153
00:12:08,705 --> 00:12:12,075
ZUID-KOREA - 1994
154
00:12:13,009 --> 00:12:15,812
In de Zuid-Koreaanse hoofdstad, Seoel,
155
00:12:15,879 --> 00:12:19,216
bereidt de stad zich voor
op een aanval van het Noorden,
156
00:12:19,282 --> 00:12:22,619
terwijl de VS een precisieaanval
157
00:12:22,686 --> 00:12:25,155
op Kim Jong-Ils
nucleaire complex voorbereidt
158
00:12:30,260 --> 00:12:33,430
Kim Jong-Il had
de nucleaire kaart gespeeld
159
00:12:33,496 --> 00:12:36,900
en Noord-Korea op het randje van
een nieuwe oorlog met Amerika gebracht.
160
00:12:39,369 --> 00:12:41,938
Maar nu neemt zijn vader, Kim Il-Sung,
161
00:12:42,005 --> 00:12:44,841
officieel nog steeds de hoogste leider
van Noord-Korea,
162
00:12:44,908 --> 00:12:46,610
de controle over de crisis over.
163
00:12:50,547 --> 00:12:53,250
Kim Il-Sung geloofde dat hij
zijn hand had overspeeld.
164
00:12:53,316 --> 00:12:56,820
Hij wilde geen oorlog met de VS.
165
00:13:00,690 --> 00:13:05,061
Hij nodigde voormalig president Carter uit
naar het Noorden.
166
00:13:13,103 --> 00:13:16,439
De communistische guerrillastrijder
die de Korea-oorlog was begonnen
167
00:13:16,506 --> 00:13:19,676
en opriep tot de verplettering
van de Amerikaanse imperialisten,
168
00:13:19,743 --> 00:13:21,678
was een oude staatsman geworden
169
00:13:21,745 --> 00:13:24,281
en ging vrede bespreken
met de oude vijand.
170
00:13:24,347 --> 00:13:26,883
-Goedemorgen.
-Welkom.
171
00:13:26,950 --> 00:13:28,118
Welkom in ons land.
172
00:13:28,184 --> 00:13:30,053
Het is fijn om hier te zijn, meneer.
173
00:13:30,120 --> 00:13:32,422
Bedankt voor uw komst.
174
00:13:32,489 --> 00:13:34,024
Dit is mijn vrouw, Rosalynn.
175
00:13:34,090 --> 00:13:38,595
Er was een soort van:
'Wauw, dit is een historisch moment.'
176
00:13:49,205 --> 00:13:53,076
Wat belangrijk is tussen ons,
is vertrouwen,
177
00:13:53,143 --> 00:13:55,445
vertrouwen in elkaar.
178
00:13:55,512 --> 00:13:57,547
-Dat is het belangrijkste punt.
-Ja.
179
00:13:57,614 --> 00:13:59,482
Carter maakt een deal.
180
00:13:59,549 --> 00:14:01,484
In ruil voor Amerikaanse hulp
181
00:14:01,551 --> 00:14:04,688
belooft Noord-Korea
haar kernwapenprogramma op te schorten.
182
00:14:06,056 --> 00:14:08,358
Als we elkaar weer ontmoeten,
183
00:14:08,425 --> 00:14:11,561
zijn we de volgende keer al oude vrienden.
184
00:14:12,062 --> 00:14:13,797
Maar voor Noord-Korea
185
00:14:13,863 --> 00:14:17,734
is de echte prijs de belofte
van een politieke en economische relatie
186
00:14:17,801 --> 00:14:20,604
met de enige overgebleven supermacht
op aarde.
187
00:14:23,673 --> 00:14:27,010
De agressieve strategie van de Kims
heeft geloond.
188
00:14:27,878 --> 00:14:29,646
Kim was heel vriendelijk.
189
00:14:29,713 --> 00:14:34,117
Zijn interpersoonlijke dynamiek met Carter
was best warm en vriendelijk.
190
00:14:34,851 --> 00:14:38,488
Carter was in staat om het klimaat
te veranderen
191
00:14:38,555 --> 00:14:40,824
van confrontatie naar onderhandeling.
192
00:14:42,058 --> 00:14:44,694
De spanning die boven 't Koreaanse
schiereiland hing,
193
00:14:44,761 --> 00:14:46,796
leek langzaam af te nemen.
194
00:14:46,863 --> 00:14:50,901
Toen ineens, uit het niets,
kwam er een enorme schok.
195
00:14:56,239 --> 00:15:01,378
Aankondiging aan alle partijleden
en het volk,
196
00:15:03,947 --> 00:15:09,185
al onze werkende mensen,
coöperatieve boeren, soldaten,
197
00:15:09,252 --> 00:15:12,489
en de militairen van het volksleger,
198
00:15:12,556 --> 00:15:16,393
alle intellectuelen en jonge studenten.
199
00:15:16,459 --> 00:15:20,397
We kondigen met een rouwend hart aan
200
00:15:20,463 --> 00:15:25,135
aan het hele land en de bevolking
201
00:15:25,201 --> 00:15:30,440
dat kameraad Kim Il-Sung, secretaris
van de Koreaanse Arbeiderspartij
202
00:15:30,507 --> 00:15:33,476
en hoogste leider van de DPRK,
203
00:15:34,978 --> 00:15:40,283
is overleden om 02.00 uur
204
00:15:41,218 --> 00:15:45,222
op 8 juli 1994.
205
00:15:46,957 --> 00:15:49,960
Kim Il-Sung van Noord-Korea
is overleden aan een hartaanval.
206
00:15:50,026 --> 00:15:51,194
Hij was 82.
207
00:15:52,462 --> 00:15:57,133
Zijn extravagante persoonsverheerlijking
noemde hem 'de Grote Leider'.
208
00:15:57,200 --> 00:15:59,769
Er zijn meldingen van een razernij
van rouw vanavond
209
00:15:59,836 --> 00:16:01,404
in de hoofdstad, Pyongyang.
210
00:16:16,887 --> 00:16:19,189
Met de dood van Kim Il-Sung
van Noord-Korea
211
00:16:19,256 --> 00:16:22,559
is de kleiner wordende kring
van socialistische leiders
212
00:16:22,626 --> 00:16:24,728
zijn langstzittende lid verloren.
213
00:16:24,794 --> 00:16:28,932
Hij had de macht over Noord-Korea
van voor de Korea-oorlog,
214
00:16:28,999 --> 00:16:30,700
die hij in 1950 begon,
215
00:16:30,767 --> 00:16:33,403
tot na zijn ontmoeting
met voormalig president Jimmy Carter,
216
00:16:33,470 --> 00:16:35,472
slechts een paar weken geleden.
217
00:16:36,940 --> 00:16:40,410
De dood van Kim Il-Sung was een schok
218
00:16:40,477 --> 00:16:41,978
Voormalig Amerikaans diplomaat
219
00:16:42,045 --> 00:16:44,080
en er waren zeker zorgen.
220
00:16:45,782 --> 00:16:49,519
Het bekende stond op het punt
vervangen te worden door het onbekende.
221
00:16:54,791 --> 00:16:57,527
De buitenwereld had Kim Jong-Il gezien
222
00:16:57,594 --> 00:17:02,032
als een soort verwende zoon
van de oppermachtige dictator,
223
00:17:02,098 --> 00:17:05,902
omringd door allerlei geruchten
over hoe vreemd hij was.
224
00:17:13,944 --> 00:17:17,614
Hoewel hij was voorbereid
om hem op te volgen,
225
00:17:17,681 --> 00:17:22,986
was Kim Jong-Il zeer ontdaan
door de dood van zijn vader.
226
00:17:30,193 --> 00:17:33,296
De bondgenoten van Noord-Korea
waren allemaal verdwenen.
227
00:17:33,363 --> 00:17:37,534
Deels daardoor
liep hun economische systeem vast.
228
00:17:37,601 --> 00:17:40,103
Voor de buitenwereld
229
00:17:40,170 --> 00:17:44,107
was de vraag dus
hoelang hij het zou volhouden.
230
00:17:59,589 --> 00:18:01,691
Een onvoorspelbaar regime
met een ongeteste leider
231
00:18:01,758 --> 00:18:04,427
staat op het punt
van een grote hongersnood.
232
00:18:04,494 --> 00:18:06,930
Slechts een paar buitenstaanders
zijn dichtbij genoeg gekomen
233
00:18:06,997 --> 00:18:09,199
om de omvang van de ramp
te kunnen inschatten.
234
00:18:10,233 --> 00:18:13,536
Na twee jaar overstromingen
kwam er een zomer van droogte.
235
00:18:13,603 --> 00:18:19,009
Volgens één schatting kunnen
wel vijf miljoen mensen verhongeren.
236
00:18:20,544 --> 00:18:24,147
Zonder de bondgenoten van Noord-Korea
om hem te helpen,
237
00:18:24,214 --> 00:18:28,418
is dit een crisis die Kim Jong-Il
in zijn eentje moet oplossen.
238
00:18:28,919 --> 00:18:33,623
Mensen overleven op
maar zo'n twaalf lepels eten per dag
239
00:18:33,690 --> 00:18:37,394
en daar eten ze in sommige gevallen
met de hand geplukt gras bij.
240
00:18:37,460 --> 00:18:40,130
Het is duidelijk
een zeer wanhopige situatie.
241
00:18:40,630 --> 00:18:43,300
Dat waren drie zeer uitdagende jaren
242
00:18:43,366 --> 00:18:44,734
in Noord-Korea.
243
00:18:45,235 --> 00:18:47,037
Het openbare distributiesysteem,
244
00:18:47,103 --> 00:18:49,573
waarvan de meeste Noord-Koreanen
hun eten kregen,
245
00:18:49,639 --> 00:18:51,274
stortte feitelijk in.
246
00:18:51,341 --> 00:18:53,977
De schade was rampzalig.
247
00:18:55,845 --> 00:19:00,850
Noord-Koreaanse overloper
248
00:19:01,484 --> 00:19:04,754
In die tijd in de midden jaren 1990
zag je lijken liggen
249
00:19:04,821 --> 00:19:06,723
voor de treinstations,
250
00:19:06,790 --> 00:19:12,028
ingangen van markten, eigenlijk overal.
251
00:19:12,095 --> 00:19:15,065
Uiteindelijk kon het niemand wat schelen,
252
00:19:15,131 --> 00:19:19,002
ze stierven zonder dat het iemand opviel.
253
00:19:19,069 --> 00:19:21,638
Ik zie ze nog steeds in de straten.
254
00:19:21,705 --> 00:19:24,941
Veel kinderen en ouderen
zijn in die periode omgekomen.
255
00:19:33,149 --> 00:19:37,520
Er waren geruchten dat mensen
gevangen werden genomen
256
00:19:37,587 --> 00:19:39,823
om opgegeten te worden.
257
00:19:42,559 --> 00:19:45,729
Men denkt dat er meer dan
een half miljoen mensen zijn overleden
258
00:19:45,795 --> 00:19:47,030
tijdens de hongersnood.
259
00:19:49,099 --> 00:19:53,603
Het interessante was
dat ondanks het intense menselijke leed,
260
00:19:53,670 --> 00:19:56,406
het politieke systeem intact bleef.
261
00:19:56,473 --> 00:19:58,275
Kinderen hebben huidziektes,
262
00:19:58,341 --> 00:20:02,746
een soort scheurbuik als gevolg
van ondervoeding en vitaminetekort.
263
00:20:03,246 --> 00:20:05,649
Maar alle kinderen,
waaronder dit meisje met geelzucht,
264
00:20:05,715 --> 00:20:09,486
hebben rouge op hun wangen
om ze gezonder te laten lijken.
265
00:20:13,557 --> 00:20:16,726
Middelen steken
in het overleven van het regime
266
00:20:16,793 --> 00:20:20,564
krijgt prioriteit boven middelen gebruiken
om het volk te voeden.
267
00:20:20,630 --> 00:20:21,831
Zo simpel is het.
268
00:20:25,001 --> 00:20:27,470
Dit programma bevat beelden die mogelijk
269
00:20:27,537 --> 00:20:29,573
schokkend zijn voor sommige kijkers.
270
00:20:31,808 --> 00:20:36,246
Eind jaren 1990 stond Kim Jong-Il
voor de enorme uitdaging
271
00:20:36,313 --> 00:20:40,050
om zijn dynastie intact te houden
en het systeem overeind te houden
272
00:20:40,116 --> 00:20:43,620
in een zeer uitdagende periode.
273
00:20:43,687 --> 00:20:47,023
Je had
een alom aanwezig veiligheidsapparaat
274
00:20:47,090 --> 00:20:50,126
dat alle politieke tegenspraak
de kop in drukte.
275
00:21:01,638 --> 00:21:04,908
Voormalig CIA-analist
276
00:21:04,975 --> 00:21:07,577
Test, test...
277
00:21:07,644 --> 00:21:08,645
Test.
278
00:21:08,712 --> 00:21:11,748
Mijn taak was het ondervragen van
279
00:21:11,815 --> 00:21:15,352
de Noord-Koreaanse overlopers en spionnen.
280
00:21:20,624 --> 00:21:24,294
De Hwanghae-ijzerfabriek aan de westkust
281
00:21:24,361 --> 00:21:26,529
had tienduizenden werknemers.
282
00:21:27,564 --> 00:21:30,600
Elke dat stierven er 60 of 100 mensen.
283
00:21:30,667 --> 00:21:32,002
Verhongerd.
284
00:21:32,769 --> 00:21:38,475
De managers verkochten staal aan China
285
00:21:38,541 --> 00:21:41,578
om eten te kopen voor hun werknemers.
286
00:21:42,078 --> 00:21:43,980
Kim Jong-Il kwam erachter.
287
00:21:46,449 --> 00:21:48,818
'Waarom heb je dit gedaan
zonder mijn toestemming?'
288
00:21:50,387 --> 00:21:55,225
Ze vermoordden acht mensen
waar alle medewerkers bij waren.
289
00:22:02,899 --> 00:22:06,202
Voor het eerst
in de Noord-Koreaanse geschiedenis
290
00:22:06,269 --> 00:22:12,342
organiseerden de fabrieksmedewerkers
een zit-demonstratie tegen Kim Jong-Il.
291
00:22:13,376 --> 00:22:15,011
Geef ons alsjeblieft eten.
292
00:22:20,617 --> 00:22:23,286
Wat gebeurde er de volgende ochtend?
293
00:22:23,353 --> 00:22:26,389
Kim Jong-Il stuurde tanks
en reed over ze heen.
294
00:22:29,793 --> 00:22:32,529
Daarna stond Noord-Korea te trillen.
295
00:22:40,470 --> 00:22:46,276
Ik heb een aantal jaar
nauw samengewerkt met Kim Jong-Il.
296
00:22:47,744 --> 00:22:49,880
Kim Jong-Il was heel slim.
297
00:22:49,946 --> 00:22:56,186
Hij had dierlijke instincten
voor het herkennen van partijleden
298
00:22:56,253 --> 00:22:59,589
met negatieve sentimenten over hem.
299
00:23:06,763 --> 00:23:09,065
Hij was extreem paranoïde.
300
00:23:13,003 --> 00:23:15,372
Misschien omdat hij zo klein was,
301
00:23:15,438 --> 00:23:20,710
had hij altijd een hoog kapsel
om langer te lijken.
302
00:23:22,212 --> 00:23:27,684
Hij had schoenen met hakken
van zeven centimeter uit Zwitserland.
303
00:23:29,019 --> 00:23:33,023
Hij had een dikke buik, dus hij droeg
altijd een jasje om dat te verbergen.
304
00:23:35,392 --> 00:23:42,065
Alleen al door iets zeggen als
'de leider is dik' of 'hij is klein'
305
00:23:42,132 --> 00:23:45,068
kunnen drie generaties van je familie
in een concentratiekamp eindigen.
306
00:23:48,738 --> 00:23:51,641
Het regime houdt het volk
in een ijzeren greep.
307
00:23:52,542 --> 00:23:55,312
Er zijn veel gevangenenkampen
in Noord-Korea.
308
00:23:56,179 --> 00:23:59,015
De gevangenen worden
in wrede omstandigheden opgesloten.
309
00:24:02,552 --> 00:24:04,154
Daarbij
310
00:24:04,221 --> 00:24:07,924
worden sommige executies
in het openbaar voltrokken.
311
00:24:10,427 --> 00:24:11,661
Vuur.
312
00:24:13,863 --> 00:24:15,232
Vuur.
313
00:24:16,800 --> 00:24:17,801
Vuur.
314
00:24:17,867 --> 00:24:20,804
Ik zag de eerste openbare executie
van mijn leven
315
00:24:20,870 --> 00:24:22,072
toen ik zeven was.
316
00:24:24,574 --> 00:24:28,879
Noord-Koreaanse overloper
317
00:24:29,379 --> 00:24:32,415
De gezinsleden van de crimineel
of het slachtoffer
318
00:24:32,482 --> 00:24:37,921
en familieleden
moesten helemaal vooraan staan.
319
00:24:39,923 --> 00:24:42,192
Toen ik de mensen voor me zag sterven,
320
00:24:42,259 --> 00:24:48,064
werd ik eraan herinnerd dat ik niets
mag doen tegen de overheid en de leiders,
321
00:24:48,131 --> 00:24:52,636
anders word ik net zo omgebracht
als de persoon voor me.
322
00:24:52,702 --> 00:24:54,938
Dat is precies wat het regime wilde.
323
00:24:56,339 --> 00:25:00,544
Je bent getuige geweest van hoe
zielige idioten aan hun einde komen.
324
00:25:00,610 --> 00:25:06,049
Verraders die het land
en het volk verraden, eindigen zo.
325
00:25:08,285 --> 00:25:11,288
De hongersnood bracht Noord-Korea
tot de rand van de afgrond.
326
00:25:12,622 --> 00:25:16,993
Maar Kim Jong-Il is vastbesloten
om hoe dan ook te overleven
327
00:25:17,060 --> 00:25:18,828
en hij wil dat de wereld het weet.
328
00:25:33,043 --> 00:25:34,611
Op het Kim Il-Sung-plein,
329
00:25:34,678 --> 00:25:38,048
een signaal aan de VS
en de rest van de wereld
330
00:25:38,114 --> 00:25:43,420
dat Noord-Korea, ondanks alles
nog steeds een serieuze macht is.
331
00:25:51,761 --> 00:25:53,463
De Zware Mars,
332
00:25:53,530 --> 00:25:57,968
zoals de hongersnood in Noord-Korea
werd genoemd, was verwoestend.
333
00:25:59,603 --> 00:26:01,838
Maar Kim Jong-Il
kende maar één levensstijl.
334
00:26:04,474 --> 00:26:06,843
Hij kon geen avond zonder zijn cognac,
335
00:26:06,910 --> 00:26:10,347
zijn kaviaar, zijn sushi.
336
00:26:10,413 --> 00:26:12,415
We zagen hem nooit mager worden.
337
00:26:18,488 --> 00:26:21,892
DE SUSHIKOK
338
00:26:30,166 --> 00:26:34,537
Heel weinig buitenstanders zijn in
de buurt gekomen van Kims inner circle.
339
00:26:35,138 --> 00:26:38,909
Maar één man heeft wel
het vertrouwen van Kim Jong-Il gewonnen.
340
00:26:38,975 --> 00:26:41,611
Kenji Fujimoto is een man uit Japan
341
00:26:41,678 --> 00:26:46,483
die de kok van Kim Jong-Il werd,
'de Dierbare Leider'.
342
00:26:46,983 --> 00:26:50,086
Hij heeft met een Amerikaanse schrijver
gesproken over zijn ervaringen
343
00:26:50,153 --> 00:26:51,154
Schrijver en journalist
344
00:26:51,221 --> 00:26:53,823
voor hij terugkeerde naar Noord-Korea,
waar hij nu woont.
345
00:26:55,692 --> 00:27:00,330
Sakudaira, 9 december, met Fujimoto-san.
346
00:27:00,397 --> 00:27:05,535
Iedereen noemde hem de generaal.
347
00:27:05,602 --> 00:27:07,070
Hij vertelde me
348
00:27:07,137 --> 00:27:12,008
dat hij toezag op het perfecte
opdienen van de avondmaaltijden.
349
00:27:13,009 --> 00:27:14,711
Wanneer dat klaar was,
350
00:27:14,778 --> 00:27:17,914
deed hij mee met het drinken,
vaak pas laat,
351
00:27:17,981 --> 00:27:21,384
en Kim Jong-Il vond het leuk
om hem dan extra te laten drinken.
352
00:27:25,322 --> 00:27:28,525
Hij deed eigenlijk mee
met de vriendengroep van Kim Jong-Il.
353
00:27:31,461 --> 00:27:35,198
Door in één keer 100ml te drinken,
gaf hij me een briefje van 100 dollar.
354
00:27:35,265 --> 00:27:36,666
Door wat te drinken?
355
00:27:37,601 --> 00:27:39,736
-Cognac.
-Cognac.
356
00:27:39,803 --> 00:27:44,107
Fujimoto sprak over de eindeloze feesten,
357
00:27:44,174 --> 00:27:46,509
maar deze feesten
waren een kwestie van leven of dood.
358
00:27:48,078 --> 00:27:51,748
Op deze feesten liet Kim Jong-Il
spontaan mensen trouwen.
359
00:27:51,815 --> 00:27:53,216
Hij liet mensen scheiden.
360
00:27:53,283 --> 00:27:54,784
Hij liet vrouwen tegen elkaar boksen.
361
00:27:54,851 --> 00:27:56,853
Er waren verhalen
over seksuele handelingen.
362
00:27:56,920 --> 00:27:59,122
Er is een verhaal dat is bevestigd
over één persoon
363
00:27:59,189 --> 00:28:01,925
die een ander moest neerschieten
op een feest.
364
00:28:05,028 --> 00:28:07,464
Al snel werd Fujimoto-san de persoon
365
00:28:07,530 --> 00:28:11,334
die de luxeproducten regelde
waar Kim Jong-Il van hield.
366
00:28:11,401 --> 00:28:14,537
Hij kreeg een boodschappenlijstje
en stapte op het vliegtuig.
367
00:28:14,604 --> 00:28:17,874
X-Ray, radiocheck, check, een, twee.
368
00:28:17,941 --> 00:28:19,843
Hij ging naar Iran voor kaviaar.
369
00:28:21,711 --> 00:28:23,647
Hij ging naar Praag voor bier.
370
00:28:26,783 --> 00:28:28,385
Naar Denemarken voor varkensvlees.
371
00:28:30,453 --> 00:28:34,124
Soms had Kim Jong-Il zin in hamburgers.
Er was een McDonald's in Peking
372
00:28:34,190 --> 00:28:37,627
en dan werd het vliegtuig gebruikt
om midden in de nacht Big Macs te halen.
373
00:28:40,964 --> 00:28:44,000
Lange reizen naar Frankrijk voor cognac.
374
00:28:44,067 --> 00:28:45,869
Honderdduizenden dollars per jaar,
375
00:28:45,936 --> 00:28:49,306
dus ze wisten dat dit
hun beste klant op aarde was.
376
00:28:51,207 --> 00:28:55,212
En natuurlijk Japan,
naar de Tsukiji-vismarkt voor zijn sushi.
377
00:29:05,589 --> 00:29:08,191
In Noord-Korea
378
00:29:08,258 --> 00:29:13,530
is alle informatie
over de familie Kim topgeheim.
379
00:29:15,432 --> 00:29:19,202
Toen Kim Jong-Il aan de macht kwam,
380
00:29:19,269 --> 00:29:23,406
wist niemand wat over zijn vrouwen,
niet eens hun namen.
381
00:29:23,907 --> 00:29:28,478
Song Hye-rim, Kim Young-sook,
382
00:29:28,545 --> 00:29:31,915
Ko Young-hui en Kim Ok.
383
00:29:32,415 --> 00:29:34,551
Kim Jong-Ils vrouwen en maîtresses
384
00:29:34,618 --> 00:29:37,187
gaven hem minstens vijf kinderen,
385
00:29:37,254 --> 00:29:40,757
waarvan er één voorbestemd is
om de volgende leider te worden,
386
00:29:40,824 --> 00:29:42,559
Kim Jong-Un.
387
00:29:42,626 --> 00:29:45,495
De kinderen van Kim Jong-Il
waren dierbaar.
388
00:29:45,562 --> 00:29:49,466
Ze hadden oppassen.
Ze verbleven in een beschermde omgeving.
389
00:29:50,367 --> 00:29:51,568
Van jongs af aan
390
00:29:51,635 --> 00:29:55,105
was Kim Jong-Un volgens Fujimoto-san
al agressief,
391
00:29:55,171 --> 00:29:57,974
hij had vuur in zijn ogen,
hij was competitief
392
00:29:58,041 --> 00:30:01,645
en iedereen noemde hem 'de kleine tijger'.
393
00:30:01,711 --> 00:30:05,448
Er was een keer toen Fujimoto zag
394
00:30:05,515 --> 00:30:10,287
dat Kim Jong-Un en zijn broer
een vlieger willen laten vliegen.
395
00:30:10,353 --> 00:30:12,589
Maar de vlieger vliegt niet.
396
00:30:14,257 --> 00:30:17,460
Er staan veel hoge piefen bij,
mannen in pakken.
397
00:30:17,527 --> 00:30:19,629
Geen van hen helpt de jongens
met de vlieger.
398
00:30:19,696 --> 00:30:21,097
Als ze helpen,
399
00:30:21,164 --> 00:30:23,867
insinueren ze mogelijk
dat de jongens incompetent zijn.
400
00:30:23,934 --> 00:30:26,636
Zo'n actie kan je
onder een vergrootglas leggen.
401
00:30:28,138 --> 00:30:29,306
Fujimoto-san vertelde me
402
00:30:29,372 --> 00:30:32,776
dat hij wist wat er mis was
met de vlieger.
403
00:30:32,842 --> 00:30:34,411
Er zat geen staart aan.
404
00:30:34,477 --> 00:30:38,915
Hij maakt de staart vast
en de vlieger vliegt.
405
00:30:41,751 --> 00:30:44,387
Wanneer Kim Jong-Il terugkomt
en de vlieger ziet vliegen,
406
00:30:44,454 --> 00:30:48,024
zijn blije jongens ziet,
maakt dat veel indruk op hem.
407
00:30:50,493 --> 00:30:53,363
Op een dag kwam
Kim Jong-Il naar Fujimoto-san
408
00:30:53,430 --> 00:30:57,067
en hij zei: 'Ik heb de oppassen ontslagen,
jij wordt hun speelmaatje.
409
00:31:04,608 --> 00:31:07,544
Door de menselijke
en economische instorting van Noord-Korea
410
00:31:07,611 --> 00:31:11,281
wil Kim Jong-Il wanhopig harde valuta
411
00:31:11,348 --> 00:31:16,419
om zijn kwakkelende dynastie te versterken
en hij laat zich door niets tegenhouden.
412
00:31:23,660 --> 00:31:28,798
De FBI wist dat iemand
ons $100-biljet een het vervalsen was.
413
00:31:28,865 --> 00:31:33,536
Ik had aangegeven dat ik op zoek was
naar goede kwaliteit vals geld.
414
00:31:33,904 --> 00:31:37,274
HET SUPERBILJET
415
00:31:37,674 --> 00:31:39,743
Ik heb 26 jaar bij de FBI gewerkt.
416
00:31:39,809 --> 00:31:40,810
Voormalig FBI-undercover
417
00:31:40,877 --> 00:31:44,114
Ik heb me succesvol voorgedaan
als een huurmoordenaar,
418
00:31:44,180 --> 00:31:46,783
een witteboordencrimineel, een pedofiel,
419
00:31:46,850 --> 00:31:49,052
een internationale wapenhandelaar.
420
00:31:49,119 --> 00:31:52,022
Het was een best wel
spannende achtbaancarrière.
421
00:31:52,088 --> 00:31:53,924
Dit geld is makkelijk geld, toch?
422
00:31:53,990 --> 00:31:54,991
FBI geheime opname
423
00:31:55,058 --> 00:31:56,226
-Oké.
-Gemakkelijk geld.
424
00:31:57,193 --> 00:32:00,163
Dit was mijn eerste ontmoeting
met Wilson Liu.
425
00:32:00,230 --> 00:32:02,098
Het was in een hotelkamer.
426
00:32:02,165 --> 00:32:04,935
Hij vertelde me dat hij
verantwoordelijk was
427
00:32:05,001 --> 00:32:09,539
voor het de VS binnensmokkelen
van bijna perfecte $100-biljetten.
428
00:32:10,607 --> 00:32:14,878
Ik legde uit dat ik hun container
door de haven kon krijgen.
429
00:32:16,146 --> 00:32:20,951
Als je dit soort zaken doet,
als je het één keer doet,
430
00:32:21,017 --> 00:32:23,019
wil je nooit meer iets anders doen.
431
00:32:23,086 --> 00:32:25,889
-Oké.
-Het was 35 cent per dollar,
432
00:32:25,956 --> 00:32:30,694
dus het was $350.000
om $1 miljoen te kopen.
433
00:32:31,795 --> 00:32:35,999
Ik weet het, de politiek is heel duister.
434
00:32:36,066 --> 00:32:39,202
En smerig, ik haat het.
435
00:32:39,703 --> 00:32:43,607
Een geldpers koop je niet
zo maar op het internet.
436
00:32:43,673 --> 00:32:45,508
We hebben het over dezelfde persen
437
00:32:45,575 --> 00:32:48,111
die worden gebruikt door
ons Bureau of Engraving and Printing.
438
00:32:48,178 --> 00:32:50,714
We hebben het over speciaal papier.
439
00:32:51,214 --> 00:32:55,252
Dit alles moet verkregen worden
met de goedkeuring
440
00:32:55,318 --> 00:32:57,687
van de hoogste niveaus binnen de overheid.
441
00:33:00,523 --> 00:33:04,327
Wilson Liu zei in een gesprek
442
00:33:04,394 --> 00:33:07,063
dat dit de Noord-Koreaanse
superbiljetten waren,
443
00:33:07,130 --> 00:33:09,366
onze valse $100-biljetten.
444
00:33:14,070 --> 00:33:18,008
Er werd ons verteld dat het
zou arriveren in een teu-container.
445
00:33:19,476 --> 00:33:23,046
Het geld zou in rollen stof
worden gestopt.
446
00:33:25,448 --> 00:33:27,684
We bleven maar rollen en rollen
447
00:33:27,751 --> 00:33:30,720
en ineens voel ik bulten in de stof.
448
00:33:30,787 --> 00:33:35,292
En dit geld, het valse geld,
het super-biljet, zit ertussen.
449
00:33:39,429 --> 00:33:41,932
Noord-Korea wast ook het superbiljet wit
450
00:33:41,998 --> 00:33:46,570
via gesealde diplomatische tassen,
met hulp van de georganiseerde misdaad
451
00:33:46,636 --> 00:33:50,373
en de banken en casino's van Macau.
452
00:33:50,440 --> 00:33:53,376
Maar dat is maar één onderdeel
van een enorme criminele operatie
453
00:33:53,443 --> 00:33:56,947
met Pyongyang als middelpunt
en verspreid over de hele wereld.
454
00:33:59,583 --> 00:34:01,518
De Noord-Koreanen deden
455
00:34:01,585 --> 00:34:05,222
aan allerlei twijfelachtige
internationale zaken.
456
00:34:05,288 --> 00:34:08,358
Ze verkochten van alles,
457
00:34:08,425 --> 00:34:11,361
omdat ze wanhopig
buitenlandse valuta nodig hadden.
458
00:34:12,662 --> 00:34:15,699
Noord-Korea handelt ook in drugs.
459
00:34:16,733 --> 00:34:20,637
Methamfetamine en heroïne
zijn tot in Duitsland,
460
00:34:20,704 --> 00:34:22,339
Rusland en Australië in beslag genomen.
461
00:34:24,908 --> 00:34:28,044
Al het geld wordt teruggesluisd
naar een geheim fonds
462
00:34:28,111 --> 00:34:30,413
dat wordt beheerd door Kim Jong-Il,
463
00:34:30,480 --> 00:34:35,252
om te betalen voor wat zijn regime
moet helpen overleven.
464
00:34:46,730 --> 00:34:50,033
AUGUSTUS 1998
465
00:34:54,004 --> 00:34:57,007
Het Pentagon noemt
het afvuren van een ballistische raket
466
00:34:57,073 --> 00:35:00,911
door Noord-Korea
'een ernstige ontwikkeling'.
467
00:35:02,012 --> 00:35:04,481
De rakettest was denk ik deels
468
00:35:04,548 --> 00:35:07,317
een signaal aan de VS
469
00:35:07,384 --> 00:35:10,987
dat 'Als jullie ons niet helpen,
470
00:35:11,054 --> 00:35:16,092
'kunnen we dingen blijven doen
die jullie niet leuk vinden.
471
00:35:17,894 --> 00:35:22,132
'Ondanks dat Noord-Korea problemen heeft,
moet niemand de conclusie trekken
472
00:35:22,198 --> 00:35:24,668
'dat het een zwakke staat is
waar je mee kunt sollen.'
473
00:35:25,669 --> 00:35:28,672
Je hebt deze soort dualiteit
in Noord-Koreaans gedrag
474
00:35:28,738 --> 00:35:33,410
dat wisselt tussen zeer provocerende,
militaire maatregelen
475
00:35:33,476 --> 00:35:35,879
en dan stappen die Noord-Koreanen zetten
476
00:35:35,946 --> 00:35:40,116
om te laten zien dat ze niet zo eng zijn
en dat je met ze kan praten.
477
00:35:42,819 --> 00:35:45,555
JUNI 2000
478
00:35:46,122 --> 00:35:49,092
Een historisch keerpunt
op het Koreaanse schiereiland.
479
00:35:49,159 --> 00:35:52,362
De leiders van Noord- en Zuid-Korea
in Pyongyang
480
00:35:52,429 --> 00:35:57,534
beloven de Koude Oorlog in dit
ontvlambare stukje Azië te beëindigen.
481
00:35:59,703 --> 00:36:03,640
De Noord-Koreaanse leider
wilde een nieuw beeld laten zien.
482
00:36:03,707 --> 00:36:07,844
Hij maakte zelfs grapjes over zijn
excentrieke reputatie in het buitenland.
483
00:36:07,911 --> 00:36:13,316
Europeanen vragen me vaak
waarom ik leef als een kluizenaar.
484
00:36:13,383 --> 00:36:15,852
Dit is mijn eerste keer
om te laten zien dat ik dat niet ben.
485
00:36:15,919 --> 00:36:19,823
President Kim Dae-Jung is me komen
bevrijden van mijn teruggetrokken bestaan.
486
00:36:21,458 --> 00:36:23,226
Dit was iemand die mensen hiervoor
487
00:36:23,293 --> 00:36:26,129
bijna nooit in het openbaar
hadden horen spreken.
488
00:36:26,196 --> 00:36:30,400
En nu sprak hij
en maakte hij grapjes over zichzelf.
489
00:36:32,602 --> 00:36:35,772
Het suggereert dat dit
op een bepaalde manier een act is.
490
00:36:35,839 --> 00:36:39,776
Ze kunnen het aan- en uitzetten
wanneer zij dat willen.
491
00:36:41,077 --> 00:36:43,246
Toen president Kim Dae-Jung
492
00:36:43,313 --> 00:36:45,615
Noord-Korea bezocht voor het topoverleg,
493
00:36:46,750 --> 00:36:49,452
was ik onderdeel van de pers.
494
00:36:49,519 --> 00:36:53,723
Toen heb ik voorzitter Kim Jong-Il
voor het eerst ontmoet.
495
00:36:54,457 --> 00:36:58,728
Voormalige Zuid-Koreaans krantenredacteur
496
00:36:59,296 --> 00:37:04,901
Ze bieden het beste van het beste
als buitenlanders hun land bezoeken,
497
00:37:04,968 --> 00:37:09,673
zelfs als ze op het punt staan
te verhongeren.
498
00:37:11,374 --> 00:37:15,478
Ze serveerden eten
dat was gemaakt van berenpoten.
499
00:37:15,545 --> 00:37:19,416
Ze serveerden wijn van wereldklasse.
500
00:37:20,383 --> 00:37:22,085
Het was veel te luxe.
501
00:37:23,220 --> 00:37:28,792
Hij gaf me een schouderklopje
en ik gaf er een terug.
502
00:37:28,858 --> 00:37:33,530
Ik zei tegen voorzitter Kim Jong-Il:
503
00:37:33,597 --> 00:37:37,767
'Als u de relatie met de VS,
wilt verbeteren,
504
00:37:37,834 --> 00:37:42,973
'moet u geen interesse hebben
in raketten of kernwapens.'
505
00:37:45,208 --> 00:37:49,112
Voorzitter Kim Jong-Il antwoordde:
506
00:37:50,180 --> 00:37:56,853
'Ik weet dat als we ook maar proberen
een raket af te schieten op de VS,
507
00:37:56,920 --> 00:38:00,490
'hun raketten en kernwapens
onze republiek in de as zullen leggen
508
00:38:00,557 --> 00:38:03,226
'en ons van de aarde
zullen doen verdwijnen.
509
00:38:03,293 --> 00:38:09,332
'Maar de enige manier om de VS
met ons te laten praten,
510
00:38:09,399 --> 00:38:14,437
'is door raketten
en kernwapens te ontwikkelen.'
511
00:38:16,139 --> 00:38:20,810
Kim Jong-Ils strategie om de aandacht
van Amerika te trekken, werkt.
512
00:38:21,311 --> 00:38:26,016
In oktober 2000 arriveert
Madeleine Albright in Pyongyang
513
00:38:26,082 --> 00:38:29,319
om voorbereidingen te treffen
voor een mogelijke historisch topoverleg
514
00:38:29,386 --> 00:38:32,455
tussen Kim Jong-Il en president Clinton.
515
00:38:34,457 --> 00:38:37,694
De VS hopen dat Noord-Korea
dan eindelijk stopt
516
00:38:37,761 --> 00:38:39,663
met haar raketprogramma.
517
00:38:41,565 --> 00:38:44,935
Minister van Buitenlandse Zaken Madeleine
Albright schrijft vandaag geschiedenis
518
00:38:45,001 --> 00:38:48,438
door 'n diplomatiek gat te dichten
dat ontstond door de Koude oorlog.
519
00:38:48,505 --> 00:38:52,108
Ze is in Noord-Korea
voor gesprekken met haar leider.
520
00:38:56,880 --> 00:38:59,015
Madeleine Albright was erheen gegaan
521
00:38:59,082 --> 00:39:00,850
om een beeld te vormen van de man.
522
00:39:01,351 --> 00:39:03,119
Wie is Kim Jong-Il
523
00:39:03,186 --> 00:39:08,658
en is hij iemand met wie onze president
om een tafel kan gaan zitten?
524
00:39:09,759 --> 00:39:13,129
Haar bezoek zelf was een belangrijke stap
525
00:39:13,196 --> 00:39:16,766
naar het soort normalisering
dat de Noord-Koreanen leken te willen.
526
00:39:16,900 --> 00:39:18,835
Vraag haar of ze het naar haar zin heeft.
527
00:39:18,902 --> 00:39:20,937
U hebt het naar u zin gehad, toch?
528
00:39:21,004 --> 00:39:23,139
Ja. Ik heb vandaag gedanst.
529
00:39:27,143 --> 00:39:29,079
Kim Jong-Il bracht Albright
530
00:39:29,145 --> 00:39:32,215
naar een uitgebreide voorstelling
in een stadion in Pyongyang
531
00:39:32,282 --> 00:39:34,651
ter ere van hem en zijn Arbeiderspartij.
532
00:39:35,886 --> 00:39:37,787
Vervolgens zijn er de kaarten en zo,
533
00:39:37,854 --> 00:39:41,758
en één van de kaarten liet een raket zien
534
00:39:41,825 --> 00:39:45,395
en Kim Jong-Il draait zich
naar Madeleine Albright en zei:
535
00:39:45,462 --> 00:39:49,766
'Nou, dit kan de laatste zijn.'
536
00:39:49,833 --> 00:39:52,469
En: 'Ja, ik hoop het.'
537
00:39:52,969 --> 00:39:55,972
Maar nu het presidentschap
van Clinton bijna voorbij is,
538
00:39:56,039 --> 00:40:00,010
vindt de gehoopte vredestop
tussen beide landen nooit plaats.
539
00:40:03,013 --> 00:40:06,049
Geen van beide zal ooit weten
wat er had kunnen gebeuren.
540
00:40:12,255 --> 00:40:14,558
O, mijn god.
541
00:40:14,624 --> 00:40:17,027
Met president Bush in het Witte Huis
542
00:40:17,093 --> 00:40:21,831
zorgt 9/11 voor een kettingreactie aan
gebeurtenissen met wereldwijde gevolgen.
543
00:40:23,066 --> 00:40:27,304
Nu we hier vanavond staan,
is ons land in oorlog
544
00:40:27,370 --> 00:40:29,973
en de beschaafde wereld
staat voor ongekende gevaren.
545
00:40:30,040 --> 00:40:31,041
JANUARI 2002
546
00:40:31,541 --> 00:40:34,211
Noord-Korea is een regime
dat zich bewapent met raketten
547
00:40:34,277 --> 00:40:39,149
en massavernietigingswapens
terwijl het volk verhongert.
548
00:40:39,216 --> 00:40:42,953
Dergelijke staten
en hun terroristische bondgenoten
549
00:40:43,019 --> 00:40:45,622
zijn een as van het kwaad.
550
00:40:45,689 --> 00:40:48,692
Bush schaart Noord-Korea
bij de as van het kwaad,
551
00:40:48,758 --> 00:40:52,195
samen met Iran en Irak, in z'n beroemde
State of the Union-toespraak.
552
00:40:52,262 --> 00:40:56,733
Ik denk dat de Noord-Koreanen
dus weinig vertrouwen hadden
553
00:40:56,800 --> 00:41:00,437
in onderhandelingen met de VS.
554
00:41:05,141 --> 00:41:09,179
Vanavond is de aandacht
van de wereld gericht op Irak.
555
00:41:09,679 --> 00:41:16,319
De VS heeft het regime een voorproefje
gegeven van 'shock and awe'.
556
00:41:19,856 --> 00:41:22,058
De invasie van Irak moet
557
00:41:22,125 --> 00:41:26,129
een verontrustende ontwikkeling
zijn geweest voor Noord-Korea.
558
00:41:26,630 --> 00:41:29,766
Saddam Hussein had geen kernwapens.
559
00:41:29,833 --> 00:41:31,635
Kijk wat er met hem is gebeurd.
560
00:41:31,701 --> 00:41:34,504
Dat laten we Kim Jong-Il niet gebeuren.
561
00:41:51,855 --> 00:41:55,959
OKTOBER 2006
562
00:42:02,933 --> 00:42:04,668
Tot vanmorgen waren er op aarde
563
00:42:04,734 --> 00:42:07,938
acht landen waarvan we wisten
dat ze kernwapens hebben.
564
00:42:08,004 --> 00:42:10,941
Nu moeten we Noord-Korea
aan dat rijtje toevoegen.
565
00:42:11,875 --> 00:42:15,679
Toen de test had plaatsgevonden,
veranderde alles.
566
00:42:16,179 --> 00:42:19,449
Je kunt nooit terug, je hebt het gedaan.
567
00:42:20,417 --> 00:42:23,286
Ze hebben de VS laten zien:
'Jullie kunnen ons niet intimideren.'
568
00:42:24,321 --> 00:42:29,125
Er stond veel meer op het spel,
de situatie werd veel gevaarlijker.
569
00:42:29,192 --> 00:42:31,094
Noord-Korea had een bom.
570
00:42:32,128 --> 00:42:35,899
Ik ben zeer trots op onze wetenschappers
en de onderzoekers
571
00:42:35,966 --> 00:42:36,967
VN-ambassadeur Noord-Korea
572
00:42:37,033 --> 00:42:40,103
die zo'n zeer succesvolle
573
00:42:40,170 --> 00:42:43,206
ondergrondse nucleaire test
hebben uitgevoerd.
574
00:42:43,273 --> 00:42:44,441
Zullen er meer volgen?
575
00:42:45,442 --> 00:42:47,744
Dat zal genoeg zijn. Denkt u niet?
576
00:42:49,546 --> 00:42:51,615
Veel van deze belangrijke keerpunten
577
00:42:51,681 --> 00:42:52,983
gaan om geven en nemen.
578
00:42:53,049 --> 00:42:56,019
Het is niet Kim Jong-Il die opstaat
579
00:42:56,086 --> 00:42:58,488
na een nacht cognac drinken
met zijn vrienden die zegt:
580
00:42:58,555 --> 00:43:00,557
'Vandaag doen we een nucleaire test.'
581
00:43:00,624 --> 00:43:04,661
Ondanks dat dat de karikatuur is
die veel mensen voor zich zien.
582
00:43:05,962 --> 00:43:08,565
Ze zijn slim en meedogenloos geweest
583
00:43:09,065 --> 00:43:13,803
en ze hebben één doel voor ogen gehad:
584
00:43:13,870 --> 00:43:19,175
het voortbestaan van de Kim-dynastie,
het regime aan de macht houden.
585
00:43:23,413 --> 00:43:27,717
Het gezondheidsnieuws is niet goed
voor Noord-Koreaanse leider Kim Jong-Il.
586
00:43:28,652 --> 00:43:31,388
De zieke communistische leider
heeft een terugval gehad
587
00:43:31,454 --> 00:43:33,089
en ligt in het ziekenhuis.
588
00:43:36,560 --> 00:43:40,030
OKTOBER 2010 - Kim Il-Sung-plein
589
00:43:46,770 --> 00:43:51,775
Hij zag er heel mager uit.
Hij had een beroerte gehad.
590
00:43:51,841 --> 00:43:54,611
Hij liep mank.
591
00:43:54,678 --> 00:43:57,113
Het was duidelijk dat hij niet gezond was.
592
00:43:57,948 --> 00:44:00,417
Toen zagen we tekenen
593
00:44:00,483 --> 00:44:03,053
dat er een opvolgingscampagne gaande was.
594
00:44:05,322 --> 00:44:09,859
De dynastie die al ruim 60 jaar
over Noord-Korea heerste
595
00:44:09,926 --> 00:44:13,663
stond op het punt de derde generatie
aan het volk voor te stellen.
596
00:44:16,566 --> 00:44:20,403
Op het balkon met uitzicht
op het Kim Il-Sung-plein,
597
00:44:20,470 --> 00:44:23,707
de gekozen zoon, Kim Jong-Un.
598
00:44:26,176 --> 00:44:28,211
Het was duidelijk,
kijkend naar Kim Jong-Un,
599
00:44:28,278 --> 00:44:30,780
dat hij een jongeman was die al lang wist
600
00:44:30,847 --> 00:44:31,848
Voormalig bureauchef
601
00:44:31,915 --> 00:44:33,850
dat hij een hele
specifieke rol zou spelen.
602
00:44:41,458 --> 00:44:45,662
Fujimoto-san vertelde me
dat dvd-avonden belangrijk waren.
603
00:44:45,729 --> 00:44:48,765
Op een avond is Kim Jong-Un erbij
en hij is 11.
604
00:44:48,832 --> 00:44:51,501
Ze kijken de film In the Line of Fire
605
00:44:51,568 --> 00:44:52,936
met Clint Eastwood.
606
00:44:55,171 --> 00:44:59,276
Er is een scène met
vier leden van de Secret Service
607
00:44:59,342 --> 00:45:03,747
die allemaal met hun hand
op de limousine meelopen.
608
00:45:04,247 --> 00:45:05,949
Kim Jong-Il zegt: 'Stop.
609
00:45:06,016 --> 00:45:08,885
'Zo moeten jullie me beschermen.
Daar moeten jullie je handen hebben.
610
00:45:08,952 --> 00:45:10,720
'Zo wil ik beschermd worden.
611
00:45:20,797 --> 00:45:23,567
De Noord-Koreaanse leider,
Kim Jong-Il, is dood.
612
00:45:23,633 --> 00:45:25,936
Kim kreeg een hartaanval vanwege,
ik citeer:
613
00:45:26,002 --> 00:45:28,238
'Grote mentale en fysieke last
614
00:45:28,305 --> 00:45:32,042
'van het onafgebroken bouwen
aan een gedijende natie.'
615
00:46:01,238 --> 00:46:05,308
Toen we de beelden zagen
van de uitvaartstoet van Kim Jong-Il
616
00:46:05,375 --> 00:46:08,545
in die koude, besneeuwde straten
van Pyongyang
617
00:46:08,612 --> 00:46:12,148
zag je de kist
bovenop de limousine liggen,
618
00:46:12,215 --> 00:46:15,819
precies zoals te zien was
in In the Line of Fire
619
00:46:15,886 --> 00:46:18,521
met Kim Jong-Un met zijn hand op de plek
620
00:46:18,588 --> 00:46:20,290
waar Clint Eastwood liep.
621
00:46:23,193 --> 00:46:28,598
Je hebt het over drie generaties
van almachtige mensen.
622
00:46:58,895 --> 00:47:00,897
Vertaling: J.J. Ritzer