1
00:00:33,750 --> 00:00:37,041
MAE SAI
TAJLANDIA

2
00:00:38,833 --> 00:00:42,208
CZERWIEC 2018

3
00:00:45,083 --> 00:00:46,500
<i>Czwórka.</i>

4
00:00:47,125 --> 00:00:48,291
<i>Bądźcie w pogotowiu.</i>

5
00:00:48,541 --> 00:00:51,583
<i>Piątka, z dystryktu Mae Sai.</i>

6
00:00:52,000 --> 00:00:55,083
<i>Potrzebujemy jeszcze jednego ochotnika.</i>

7
00:00:58,083 --> 00:01:00,416
Koleżanka poszła szukać syna,

8
00:01:00,583 --> 00:01:03,291
znalazła tu jego rower.

9
00:01:04,625 --> 00:01:07,750
Więc nasz syn też musi być w jaskini.

10
00:01:10,583 --> 00:01:12,000
Potrzeba worków z piaskiem,

11
00:01:13,000 --> 00:01:15,958
by zatrzymać wodę,
i agregatu prądotwórczego,

12
00:01:17,375 --> 00:01:18,833
by ją wypompować.

13
00:01:19,625 --> 00:01:21,125
I to szybko.

14
00:01:21,958 --> 00:01:25,083
Jeśli poszli tędy, to pewnie już nie żyją.

15
00:01:29,708 --> 00:01:31,291
Wiedzą, co robić, tak?

16
00:01:43,375 --> 00:01:46,166
<i>Ratownicy pracują już ponad 20 godzin,</i>

17
00:01:46,250 --> 00:01:49,166
ale wciąż nie znaleźli
13 zaginionych osób.

18
00:01:50,000 --> 00:01:52,708
<i>Chłopcy w wieku od 11 do 16 lat</i>

19
00:01:52,791 --> 00:01:54,583
<i>należą do drużyny piłki nożnej.</i>

20
00:01:54,916 --> 00:01:56,041
UWIĘZIENI W JASKINI

21
00:01:56,125 --> 00:01:59,125
Utknęli w ciemnych korytarzach
przez niespodziewaną ulewę,

22
00:01:59,375 --> 00:02:00,416
<i>bez drogi ucieczki.</i>

23
00:02:00,583 --> 00:02:04,291
<i>W poszukiwaniach Dzikich Dzików</i>
<i>bierze udział wielu ratowników.</i>

24
00:02:05,166 --> 00:02:09,625
<i>Z upływem czasu opady będą się nasilać,</i>
<i>cztery miesiące pory monsunowej.</i>

25
00:02:09,791 --> 00:02:13,291
<i>Jaskinia znajdzie się pod wodą</i>
<i>i nie będą mieli szans,</i>

26
00:02:13,375 --> 00:02:15,041
<i>jeśli szybko ich nie wydostaniemy.</i>

27
00:02:20,750 --> 00:02:24,208
<i>To był sobotni poranek,</i>
<i>chłopcy mieli grać w piłkę.</i>

28
00:02:25,125 --> 00:02:27,750
<i>Pojechali do jaskini rowerami.</i>

29
00:02:28,916 --> 00:02:31,916
<i>To dzieci z terenów wiejskich,</i>

30
00:02:32,916 --> 00:02:35,625
<i>jaskinia Tham Luang to ich plac zabaw.</i>

31
00:02:41,958 --> 00:02:45,666
<i>W połowie lipca zamykamy ją</i>
<i>ze względu na wysoki poziom wody.</i>

32
00:02:45,916 --> 00:02:48,750
<i>To wydarzyło się w czerwcu,</i>
<i>więc była wciąż otwarta.</i>

33
00:02:50,291 --> 00:02:53,125
<i>Udali się do jaskini,</i>

34
00:02:53,333 --> 00:02:56,250
<i>by świętować urodziny,</i>
<i>i właśnie podczas tej uroczystości</i>

35
00:02:56,500 --> 00:03:00,208
<i>nagle zaczęło lać jak z cebra,</i>

36
00:03:00,291 --> 00:03:03,083
<i>a poziom wody wewnątrz</i>
<i>zaczął się podnosić.</i>

37
00:03:29,125 --> 00:03:35,708
NA RATUNEK: MISJA W JASKINI

38
00:03:38,333 --> 00:03:41,166
DZIEŃ 2

39
00:03:50,083 --> 00:03:53,166
<i>Góra Nang Non składa się z wapienia.</i>

40
00:03:53,250 --> 00:03:55,666
<i>Ten typ skały pochłania wodę zewsząd.</i>

41
00:03:56,125 --> 00:03:57,250
GENERAŁ
KRÓLEWSKA ARMIA TAJLANDII

42
00:03:57,458 --> 00:03:59,333
Przecieka ona przez wilgotną glebę.

43
00:03:59,500 --> 00:04:01,750
<i>Duże ilości dostają się do jaskini.</i>

44
00:04:02,125 --> 00:04:04,000
<i>Dlatego jest to tak przerażające.</i>

45
00:04:05,375 --> 00:04:06,833
<i>Co zrobimy?</i>

46
00:04:07,625 --> 00:04:10,541
Problem z wodą, więc wezwaliśmy
tajską marynarkę, SEALs.

47
00:04:25,125 --> 00:04:26,375
MARYNARKA WOJENNA

48
00:04:26,541 --> 00:04:29,625
<i>Nasza pierwsza jednostka</i>
<i>składała się z 17 osób.</i>

49
00:04:29,958 --> 00:04:33,625
<i>Około 4.30 rano</i>

50
00:04:33,958 --> 00:04:36,416
zespół kapitana Anana Surawana
wszedł do jaskini.

51
00:04:36,541 --> 00:04:37,791
WICEADMIRAŁ

52
00:04:37,875 --> 00:04:39,416
KRÓLEWSKA MARYNARKA WOJENNA
KOMANDOR PORUCZNIK

53
00:04:40,250 --> 00:04:41,583
KAPITAN
KRÓLEWSKA MARYNARKA WOJENNA

54
00:04:41,666 --> 00:04:42,708
Czułem wielką presję.

55
00:04:43,333 --> 00:04:47,291
<i>Wszyscy mają duże oczekiwania</i>
<i>wobec marynarki wojennej.</i>

56
00:05:02,708 --> 00:05:06,750
<i>Ze wszystkich osób, które wezwano,</i>
<i>Vern znał jaskinię najlepiej.</i>

57
00:05:07,250 --> 00:05:09,291
<i>Badał ją</i>

58
00:05:09,458 --> 00:05:11,833
i aktualizował jej mapy
dla parków narodowych.

59
00:05:11,958 --> 00:05:13,416
OCHOTNICZKA / PARTNERKA VERNA

60
00:05:14,708 --> 00:05:18,458
<i>Byłem bardzo zaangażowany</i>
<i>w eksplorację jaskini,</i>

61
00:05:19,250 --> 00:05:21,291
dlatego tubylcy nazwali mnie…

62
00:05:21,375 --> 00:05:22,625
DORADCA FINANSOWY / GROTOŁAZ

63
00:05:22,708 --> 00:05:24,583
…szalonym jaskiniowcem z zagranicy.

64
00:05:24,750 --> 00:05:25,750
Tu jest rozgałęzienie.

65
00:05:25,916 --> 00:05:28,750
<i>Kiedy zacząłem eksplorować</i>
<i>kompleks Tham Luang,</i>

66
00:05:28,916 --> 00:05:31,375
<i>miał on zaledwie 6,5 km.</i>

67
00:05:31,916 --> 00:05:34,541
<i>Z upływem lat wydłużyliśmy go do 10 km.</i>

68
00:05:34,750 --> 00:05:35,750
WEJŚCIE GŁÓWNE

69
00:05:35,916 --> 00:05:37,750
<i>Dziś to czwarta pod względem długości</i>
<i>jaskinia w kraju.</i>

70
00:05:37,833 --> 00:05:38,958
SALA 1

71
00:05:39,083 --> 00:05:43,208
<i>Tham Luang składa się</i>
<i>z trzech głównych korytarzy.</i>

72
00:05:43,583 --> 00:05:47,875
<i>Pierwszy biegnie od wejścia do Sam Yaek,</i>
<i>rozgałęzienia znanego jako T-junction.</i>

73
00:05:47,958 --> 00:05:50,583
<i>Woda wdarła się od prawej strony</i>

74
00:05:50,708 --> 00:05:51,833
<i>i odcięła drogę wyjścia.</i>

75
00:05:51,916 --> 00:05:53,000
SKRZYŻOWANIE MNICHÓW

76
00:05:53,500 --> 00:05:56,666
<i>Chłopcy nie zaginęli,</i>
<i>oni zostali uwięzieni.</i>

77
00:05:56,833 --> 00:05:59,500
MJANMA
TAJLANDIA

78
00:05:59,666 --> 00:06:00,625
10 000 METRÓW
6,2 MILI

79
00:06:02,500 --> 00:06:04,666
<i>Kiedy dotarłem do rozwidlenia,</i>

80
00:06:05,208 --> 00:06:08,500
<i>widok przypominał wannę wypełnioną wodą.</i>

81
00:06:09,583 --> 00:06:12,791
Daliśmy radę zanurzyć się tylko na 200 m,

82
00:06:13,541 --> 00:06:15,416
<i>ale chłopców tam nie było.</i>

83
00:06:15,583 --> 00:06:18,333
<i>Musieliśmy zawrócić.</i>

84
00:06:19,708 --> 00:06:22,916
To ważne i pilne.

85
00:06:23,083 --> 00:06:25,500
<i>Navy SEALs, z całym szacunkiem,</i>

86
00:06:25,666 --> 00:06:28,500
<i>to silna, zdyscyplinowana ekipa,</i>

87
00:06:28,666 --> 00:06:32,041
<i>ale nurkowanie w jaskini wymaga</i>
<i>odpowiednich umiejętności</i>

88
00:06:32,166 --> 00:06:35,500
i odpowiedniego sprzętu.

89
00:06:36,250 --> 00:06:38,375
<i>Musieliśmy przyznać,</i>

90
00:06:39,166 --> 00:06:43,333
że nigdy nie braliśmy udziału
w tego typu akcji.

91
00:06:43,458 --> 00:06:46,375
INFORMACJA TURYSTYCZNA

92
00:06:47,541 --> 00:06:49,208
<i>Zebraliśmy się w pokoju narad.</i>

93
00:06:49,375 --> 00:06:55,125
<i>W swoim bezpardonowym stylu</i>
<i>powiedziałem do gubernatora Narongsaka:</i>

94
00:06:55,208 --> 00:06:58,416
„Ma pan jedną szansę
na powodzenie tej akcji”.

95
00:06:59,083 --> 00:07:03,000
<i>Zakomunikowałem, że trzeba wezwać</i>
<i>doświadczonych nurków jaskiniowych.</i>

96
00:07:03,708 --> 00:07:04,958
MINISTER SPORTU I TURYSTYKI

97
00:07:05,083 --> 00:07:08,208
Pokazał tę listę
Ministrowi Spraw Wewnętrznych,

98
00:07:09,208 --> 00:07:12,500
mówiąc, że to najlepsi
nurkowie jaskiniowi na świecie.

99
00:07:12,708 --> 00:07:15,000
JEDEN Z NAJWYBITNIEJSZYCH
NURKÓW JASKINIOWYCH

100
00:07:17,583 --> 00:07:22,666
ANGLIA

101
00:07:24,208 --> 00:07:28,291
EMERYTOWANY STRAŻAK / NUREK JASKINIOWY

102
00:07:31,250 --> 00:07:34,125
KONSULTANT IT / NUREK JASKINIOWY

103
00:07:36,916 --> 00:07:38,541
Uśmiech proszę, panie Stanton.

104
00:07:41,541 --> 00:07:42,625
Masz…

105
00:07:42,833 --> 00:07:45,458
- Tak. Ile?
- Dwa poproszę,

106
00:07:45,708 --> 00:07:46,875
dość masywny.

107
00:07:48,041 --> 00:07:50,791
Idealny. Cztery funty.

108
00:07:54,625 --> 00:07:58,083
JASKINIE WOOKEY HOLE
SOMERSET, WIELKA BRYTANIA

109
00:08:00,875 --> 00:08:04,375
<i>Widok ciemnej przestrzeni w jaskini</i>
<i>budzi we mnie ekscytację.</i>

110
00:08:04,666 --> 00:08:07,375
<i>Zaczynam się zastanawiać,</i>
<i>co się w niej kryje.</i>

111
00:08:07,833 --> 00:08:10,625
<i>Dla większości to obce środowisko.</i>

112
00:08:10,791 --> 00:08:13,833
<i>Jest ciemno, czasem klaustrofobicznie.</i>

113
00:08:15,000 --> 00:08:16,708
<i>Dla większości to jakiś koszmar,</i>

114
00:08:16,791 --> 00:08:22,625
ale mnie ten dziwny świat
dostarcza przyjemności.

115
00:08:24,000 --> 00:08:25,958
<i>Można spojrzeć na to na dwa sposoby.</i>

116
00:08:26,166 --> 00:08:27,166
<i>Można uznać,</i>

117
00:08:27,333 --> 00:08:30,000
<i>że setki metrów i tony kamieni</i>
<i>nad głową to zagrożenie</i>

118
00:08:30,166 --> 00:08:31,458
<i>dla ludzkiego życia.</i>

119
00:08:31,791 --> 00:08:37,291
Albo że ten mały korytarz jest
czyimś światem i nie ma w tym nic złego.

120
00:08:38,833 --> 00:08:40,375
To chytry fortel…

121
00:08:40,458 --> 00:08:42,458
<i>Dla nurków jaskiniowych mojego pokolenia</i>

122
00:08:42,541 --> 00:08:44,166
Rick i John są…

123
00:08:44,250 --> 00:08:45,750
NUREK JASKINIOWY / 9 LAT DOŚWIADCZENIA

124
00:08:45,875 --> 00:08:47,041
…liderami, to idole.

125
00:08:49,208 --> 00:08:51,875
<i>Pierwszy raz nurkowałem z Rickiem</i>
<i>w Nowej Zelandii</i>

126
00:08:52,041 --> 00:08:53,291
<i>w Pearse Resurgence,</i>

127
00:08:53,458 --> 00:08:56,041
<i>niezwykle przerażającej jaskini.</i>

128
00:08:56,166 --> 00:09:00,291
<i>Jest bardzo głęboka, przeraźliwie zimna</i>
<i>i tak czarna, że wręcz wsysa światło.</i>

129
00:09:00,458 --> 00:09:02,625
Wcześniej słyszałem
o słynnym Ricku Stantonie.

130
00:09:02,791 --> 00:09:04,166
NUREK JASKINIOWY / 35 LAT STAŻU

131
00:09:04,291 --> 00:09:06,500
Miał skafander, który wyglądał na 50 lat,

132
00:09:06,583 --> 00:09:09,958
i uprząż domowej roboty
z balastem z ołowiu

133
00:09:10,041 --> 00:09:14,083
między łopatkami,
który przykleił jakimiś taśmami.

134
00:09:14,500 --> 00:09:16,916
<i>Do tego oddycharkę,</i>
<i>też stworzoną własnoręcznie.</i>

135
00:09:17,041 --> 00:09:19,291
<i>Brzmi to zatrważająco.</i>

136
00:09:22,666 --> 00:09:25,625
<i>Oddycharkę zbudowałem od podstaw,</i>

137
00:09:25,708 --> 00:09:27,500
<i>bo nie było takiej na rynku.</i>

138
00:09:28,625 --> 00:09:32,500
<i>Wszystkie elementy wykonałem sam</i>
<i>przy użyciu tokarki.</i>

139
00:09:36,000 --> 00:09:39,375
<i>Rick wyposażony</i>
<i>w ten cały sprzęt domowej roboty</i>

140
00:09:40,375 --> 00:09:44,375
<i>wskoczył do wody w jaskini i zszedł</i>
<i>tak głęboko, że ustanowił nowy rekord.</i>

141
00:09:46,875 --> 00:09:48,625
Każdy z nas pomyślał,

142
00:09:48,791 --> 00:09:50,791
że nie mamy szans, by mu dorównać.

143
00:09:54,958 --> 00:09:57,625
<i>Wraz z Johnem nurkowaliśmy</i>

144
00:09:57,750 --> 00:10:01,166
<i>w różnych niebezpiecznych jaskiniach,</i>

145
00:10:01,625 --> 00:10:04,166
<i>gdzie o tragedię nietrudno.</i>

146
00:10:05,333 --> 00:10:07,208
Wizyty w tych miejscach…

147
00:10:08,583 --> 00:10:10,791
One sprzyjają budowaniu więzi.

148
00:10:13,541 --> 00:10:16,541
<i>John jest człowiekiem wszechstronnym,</i>

149
00:10:16,708 --> 00:10:20,000
<i>odnosi sukcesy we wszystkim,</i>
<i>czego się nie dotknie.</i>

150
00:10:20,666 --> 00:10:23,958
<i>Zaczął od maratonów,</i>
<i>potem były ultramaratony.</i>

151
00:10:25,625 --> 00:10:27,541
<i>Świetny z niego wspinacz.</i>

152
00:10:28,041 --> 00:10:29,458
<i>Dobry kajakarz.</i>

153
00:10:31,208 --> 00:10:33,083
<i>Czy te niebezpieczne zajęcia</i>

154
00:10:33,250 --> 00:10:35,875
utrudniają ci budowanie związków?

155
00:10:36,375 --> 00:10:37,458
Nie powiedziałbym…

156
00:10:37,541 --> 00:10:40,375
To, że dany sport uważany jest
za niebezpieczny,

157
00:10:40,625 --> 00:10:43,291
nie oznacza, że uprawiasz go
w niebezpieczny sposób.

158
00:10:43,583 --> 00:10:46,666
Ale odpowiadając na pytanie, pewnie tak.

159
00:10:52,458 --> 00:10:56,208
<i>Byłam w Anglii pierwszy raz.</i>

160
00:10:56,375 --> 00:10:59,000
<i>Kolega przedstawił mnie Rickowi.</i>

161
00:11:00,708 --> 00:11:03,833
<i>A on obiecał, że zabierze mnie na kajaki.</i>

162
00:11:04,375 --> 00:11:07,041
<i>Świetna zabawa i fajne wspomnienia.</i>

163
00:11:07,625 --> 00:11:10,333
Gdy byłam z Rickiem w Coventry,
pokazał mi część swoich filmów.

164
00:11:10,500 --> 00:11:11,666
PIELĘGNIARKA

165
00:11:13,291 --> 00:11:15,041
<i>Zapytałam, czy jest szaleńcem.</i>

166
00:11:15,625 --> 00:11:19,000
<i>„Przeciskasz się przez ciasne jaskinie,</i>
<i>w których nic nie widać!”</i>

167
00:11:19,583 --> 00:11:21,791
<i>„To ma być hobby?”</i>

168
00:11:24,041 --> 00:11:26,000
<i>Ale on to kocha!</i>

169
00:11:28,916 --> 00:11:31,583
Jest nietypowym człowiekiem!

170
00:11:35,375 --> 00:11:38,125
<i>Spędziłam z Rickiem dwa tygodnie.</i>

171
00:11:38,541 --> 00:11:40,875
<i>Dobrze się dogadywaliśmy.</i>

172
00:11:44,833 --> 00:11:46,916
Nie wiem, jak to wytłumaczyć.

173
00:11:48,375 --> 00:11:49,875
Zakochaliście się w sobie?

174
00:11:50,291 --> 00:11:51,291
Tak.

175
00:11:53,458 --> 00:11:56,125
<i>Rick poprosił, żebym została.</i>

176
00:11:56,916 --> 00:11:58,708
<i>Ale musiałam wracać do Tajlandii.</i>

177
00:11:59,333 --> 00:12:02,250
<i>Po naszym pożegnaniu wysłał mi SMS-a:</i>

178
00:12:02,500 --> 00:12:04,375
<i>„Dziękuję, że pojawiłaś się w moim życiu”.</i>

179
00:12:04,541 --> 00:12:06,500
„Liczę, że jeszcze się spotkamy”.

180
00:12:11,125 --> 00:12:15,500
<i>Gdy wróciłam do Chiang Rai,</i>
<i>obejrzałam wiadomości.</i>

181
00:12:17,708 --> 00:12:22,291
Witam 24 czerwca, oto wieczorne wydanie
wiadomości Kanału 3.

182
00:12:22,458 --> 00:12:27,708
<i>Zaczynamy od wieści w sprawie</i>
<i>poszukiwań drużyny Dzikiego Dzika.</i>

183
00:12:27,958 --> 00:12:29,916
Amp zadzwoniła i powiedziała:

184
00:12:30,041 --> 00:12:34,625
„Słyszałeś? Drużyna piłki nożnej
utknęła w jaskini”.

185
00:12:35,250 --> 00:12:39,708
Nie wierzyłam, że to się dzieje
w moim rodzinnym mieście.

186
00:12:40,000 --> 00:12:41,916
To zbyt wielki zbieg okoliczności.

187
00:12:42,208 --> 00:12:45,333
Aż miałam gęsią skórkę!

188
00:12:45,541 --> 00:12:48,208
Pomyślałem, że to zadanie dla nas.

189
00:12:48,708 --> 00:12:51,625
Okazało się, że znamy kogoś,
kto był tam na miejscu.

190
00:12:52,166 --> 00:12:56,333
<i>Brytyjczyk, Vern Unsworth.</i>
<i>Bardzo dobrze znał tę jaskinię.</i>

191
00:12:56,541 --> 00:13:01,791
Vern przekazał listę nazwisk
tajskiemu Ministrowi Turystyki i Sportu.

192
00:13:02,625 --> 00:13:03,916
<i>Zadzwonił i powiedział:</i>

193
00:13:04,166 --> 00:13:07,583
„Lecicie dziś do Tajlandii,
samolot wylatuje o 21.30”.

194
00:13:07,833 --> 00:13:11,375
Zarezerwowali nam bilety w klasie biznes,
co było fajnym doświadczeniem.

195
00:13:11,500 --> 00:13:12,500
Podobało mi się.

196
00:13:13,666 --> 00:13:16,916
<i>To miłe, bo jesteśmy ochotnikami,</i>
<i>nie dostajemy wynagrodzenia.</i>

197
00:13:18,416 --> 00:13:20,833
<i>Wylądowaliśmy na lotnisku w Chiang Rai.</i>

198
00:13:22,583 --> 00:13:26,541
<i>Przywitano nas wielkim transparentem:</i>
<i>„Witamy najlepszych nurków na świecie”.</i>

199
00:13:27,125 --> 00:13:30,166
Musieliśmy przed nim stanąć
i pozować do zdjęć.

200
00:13:31,000 --> 00:13:32,916
<i>Czuliśmy się mocno zakłopotani.</i>

201
00:13:35,083 --> 00:13:39,416
DZIEŃ 5

202
00:13:42,500 --> 00:13:45,500
<i>W okolicy jaskini panował zupełny chaos.</i>

203
00:13:47,708 --> 00:13:49,500
Całe życie pracowałem jako strażak,

204
00:13:49,625 --> 00:13:53,500
brałem udział w wielkich akcjach
i widziałem chaos, ale nie na taką skalę.

205
00:13:56,833 --> 00:14:00,708
<i>Chodziły za nami kamery,</i>
<i>wszędzie pełno było ratowników.</i>

206
00:14:02,208 --> 00:14:04,458
Gdzie są dowodzący akcją?

207
00:14:05,708 --> 00:14:07,500
<i>Jakoś udało nam się znaleźć Verna.</i>

208
00:14:07,916 --> 00:14:09,625
<i>Powiedział, że woda w jaskini</i>

209
00:14:09,875 --> 00:14:12,500
<i>od trzech dni stopniowo wzbiera.</i>

210
00:14:13,083 --> 00:14:15,833
<i>Było jej za dużo. To był trudny czas.</i>

211
00:14:16,500 --> 00:14:18,291
<i>Niektórzy zastanawiali się,</i>

212
00:14:18,458 --> 00:14:21,875
<i>czy ich dzieci jeszcze żyją,</i>
<i>gdzie mogą być.</i>

213
00:14:22,875 --> 00:14:26,041
<i>Zdecydowaliśmy się wejść do środka,</i>
<i>by zobaczyć, co się da,</i>

214
00:14:26,125 --> 00:14:27,750
<i>nim wody będzie jeszcze więcej.</i>

215
00:14:28,625 --> 00:14:32,000
<i>Gdy weszliśmy do sali wejściowej,</i>
<i>która była wielka,</i>

216
00:14:32,250 --> 00:14:37,041
<i>zobaczyliśmy mnóstwo świateł,</i>
<i>węży, pomp i przewodów telefonicznych.</i>

217
00:14:37,333 --> 00:14:40,125
<i>Mimo że gubernator kierował akcją,</i>

218
00:14:40,250 --> 00:14:44,583
<i>sprawy związane z nurkowaniem</i>
<i>przekazał w ręce Navy SEALs,</i>

219
00:14:44,750 --> 00:14:47,041
<i>którzy nie pozwolili nam wejść do wody.</i>

220
00:14:47,208 --> 00:14:49,958
Nasze specjalizacje
bardzo się od siebie różnią.

221
00:14:50,125 --> 00:14:53,125
W tamtej chwili nie było
dobrych warunków do nurkowania.

222
00:14:53,291 --> 00:14:54,916
SPECJALISTA OD NURKOWANIA / OCHOTNIK

223
00:14:55,000 --> 00:14:57,916
Brytyjczycy wciąż nalegali.
Zrobiło się gorąco.

224
00:14:59,250 --> 00:15:03,458
- Rozumiecie, że tam jest 13 dzieci.
- Nieważne, jasne?

225
00:15:04,291 --> 00:15:06,333
Dyskusja trafiła na sam szczyt.

226
00:15:07,958 --> 00:15:09,666
<i>Brytyjczycy usłyszeli,</i>

227
00:15:09,833 --> 00:15:12,958
że w razie śmierci
nie będziemy szukać ich ciał.

228
00:15:14,000 --> 00:15:17,708
<i>Gdy do tajskiego komandosa Navy SEALs</i>

229
00:15:17,875 --> 00:15:20,208
zgłasza się dwóch niechlujów
w średnim wieku,

230
00:15:20,458 --> 00:15:22,666
to może być niełatwy…

231
00:15:23,916 --> 00:15:25,541
początek znajomości.

232
00:15:29,916 --> 00:15:33,791
Gdy wyszliśmy, na zewnątrz lało.
Monsun na sterydach.

233
00:15:35,083 --> 00:15:38,541
<i>Zabrano nas do hotelu na pace pickupa.</i>

234
00:15:39,250 --> 00:15:42,000
Kuliliśmy się za kabiną,
by osłonić się przed deszczem.

235
00:15:43,833 --> 00:15:45,666
Wraz z Johnem musieliśmy dzielić łóżko.

236
00:15:46,875 --> 00:15:47,916
My…

237
00:15:49,375 --> 00:15:51,708
Spaliśmy z głowami
po przeciwnych stronach.

238
00:16:01,833 --> 00:16:03,041
<i>Następnego ranka</i>

239
00:16:03,208 --> 00:16:05,625
<i>wyruszyliśmy z Johnem z sali wejściowej</i>

240
00:16:06,000 --> 00:16:08,875
<i>z całym naszym sprzętem</i>
<i>i butlami z tlenem.</i>

241
00:16:09,250 --> 00:16:11,041
<i>Nikt nam nie towarzyszył.</i>

242
00:16:15,250 --> 00:16:17,041
<i>Zaledwie 200 m od wejścia</i>

243
00:16:17,541 --> 00:16:20,916
<i>natknęliśmy się na syfon.</i>

244
00:16:26,708 --> 00:16:30,291
<i>Z sali wejściowej</i>
<i>w zasadzie aż do sal 2 i 3</i>

245
00:16:30,458 --> 00:16:32,750
<i>płynęła rwąca rzeka.</i>

246
00:16:48,333 --> 00:16:50,625
<i>Przypominało to spływ górski,</i>
<i>tylko że w jaskini.</i>

247
00:16:58,833 --> 00:17:00,458
<i>Kiepska widoczność.</i>

248
00:17:01,416 --> 00:17:03,625
<i>Woda była brązowa jak czekolada.</i>

249
00:17:05,125 --> 00:17:07,375
<i>Do tego wiele zagrożeń</i>
<i>pozostawionych przez ludzi.</i>

250
00:17:07,750 --> 00:17:11,708
<i>Przewody telefoniczne i kable.</i>
<i>Najróżniejsze rzeczy.</i>

251
00:17:35,500 --> 00:17:38,083
<i>Wynurzyliśmy się w Sali 3.</i>

252
00:17:44,041 --> 00:17:45,666
Pomocy!

253
00:17:45,916 --> 00:17:48,791
Pomocy! Jesteśmy tutaj!

254
00:17:49,708 --> 00:17:52,000
<i>Myśleliśmy, że znaleźliśmy</i>
<i>czterech chłopców.</i>

255
00:17:54,750 --> 00:17:57,500
<i>Krzyknąłem, że ktoś jest pod wodą.</i>

256
00:17:58,041 --> 00:17:59,291
TAJSKIE WODY GRUNTOWE

257
00:17:59,416 --> 00:18:01,875
Nagle ktoś się wynurzył. To obcokrajowcy!

258
00:18:02,916 --> 00:18:06,708
<i>Ci ludzie obsługiwali pompy.</i>
<i>Zasnęli na wale piasku,</i>

259
00:18:06,916 --> 00:18:10,541
<i>przegapili ewakuację i utknęli w jaskini.</i>

260
00:18:10,708 --> 00:18:12,416
<i>Nikt nie miał o tym pojęcia.</i>

261
00:18:14,625 --> 00:18:17,125
<i>Nie wiedzieliśmy,</i>
<i>czy woda zaleje tę salę</i>

262
00:18:17,250 --> 00:18:18,541
<i>w ciągu kilku godzin czy minut.</i>

263
00:18:18,958 --> 00:18:21,666
<i>Musieliśmy zabrać ich stamtąd natychmiast.</i>

264
00:18:22,791 --> 00:18:24,500
Syn powiedział, że umrzemy.

265
00:18:24,666 --> 00:18:25,791
„Mają tylko jedną butlę”.

266
00:18:26,083 --> 00:18:28,958
<i>Byli przerażeni, ale nie mieli wyboru.</i>

267
00:18:31,750 --> 00:18:34,750
<i>Daliśmy im ustnik</i>
<i>połączony z jedną z butli</i>

268
00:18:34,916 --> 00:18:36,500
<i>przytwierdzonych do nas.</i>

269
00:18:42,791 --> 00:18:44,833
<i>Musieliśmy trzymać ich blisko siebie,</i>

270
00:18:45,000 --> 00:18:47,125
<i>inaczej ustnik mógłby wypaść im z ust</i>

271
00:18:47,291 --> 00:18:48,708
<i>i nie mogliby oddychać.</i>

272
00:18:54,458 --> 00:18:59,541
<i>Ciężko podążać za kimś pod wodą,</i>
<i>praktycznie na ślepo.</i>

273
00:19:01,208 --> 00:19:03,333
<i>Straszna męka.</i>
<i>Uderzali głowami o skały,</i>

274
00:19:03,500 --> 00:19:06,625
<i>próbowaliśmy nimi kierować,</i>
<i>by przecisnęli się przez szczeliny.</i>

275
00:19:11,958 --> 00:19:14,083
<i>Wszyscy, gdy wydawało im się,</i>

276
00:19:14,625 --> 00:19:16,750
<i>że mają nad sobą przestrzeń z powietrzem,</i>

277
00:19:16,916 --> 00:19:19,208
<i>bezmyślnie próbowali się wynurzyć.</i>

278
00:19:26,166 --> 00:19:28,833
<i>Byłem już w połowie nieżywy.</i>

279
00:19:31,291 --> 00:19:34,041
<i>Opiłem się dużo wody.</i>

280
00:19:40,583 --> 00:19:42,833
<i>To było niczym zapasy pod wodą.</i>

281
00:19:51,916 --> 00:19:53,958
Po wydostaniu tych robotników

282
00:19:54,125 --> 00:19:56,041
nie wróciliśmy z powrotem do jaskini,

283
00:19:56,208 --> 00:19:57,333
było zbyt niebezpiecznie.

284
00:19:59,541 --> 00:20:01,666
<i>Tych czterech mężczyzn spędziło pod wodą</i>

285
00:20:01,875 --> 00:20:03,958
<i>zaledwie 30-40 sekund,</i>

286
00:20:04,541 --> 00:20:06,958
<i>a i tak dopadła ich panika,</i>
<i>mimo że byli dorośli.</i>

287
00:20:07,875 --> 00:20:10,708
<i>A my mieliśmy uratować grupę dzieci.</i>

288
00:20:11,000 --> 00:20:13,833
<i>Nurkowanie z nimi u boku</i>
<i>wydawało się czymś niemożliwym.</i>

289
00:20:14,708 --> 00:20:17,875
<i>Nawet gdyby żyli, to niewykonalne.</i>

290
00:20:19,375 --> 00:20:21,708
<i>Co my teraz zrobimy?</i>

291
00:20:37,083 --> 00:20:41,041
<i>Tajlandczycy modlili się</i>
<i>za powodzenie akcji ratunkowej.</i>

292
00:20:41,500 --> 00:20:45,625
Wierzyli, że zakończy się ona sukcesem,
jeśli dostaną pozwolenie…

293
00:20:45,708 --> 00:20:47,125
BRYTYJSKI KONSUL HONOROWY

294
00:20:47,291 --> 00:20:48,708
…opiekunki góry.

295
00:20:50,083 --> 00:20:53,791
<i>Jak tylko tu dotarłem,</i>
<i>musiałem oddać cześć przy ołtarzu.</i>

296
00:20:56,083 --> 00:20:59,166
<i>To nasza tradycja, by złożyć hołd górom.</i>

297
00:21:00,208 --> 00:21:04,750
<i>W ofierze składamy słodkości i kwiaty.</i>

298
00:21:05,458 --> 00:21:09,708
Tubylcy wierzą,
że bogini Nang Non to święte bóstwo,

299
00:21:09,916 --> 00:21:11,125
ona opiekuje się jaskinią.

300
00:21:14,000 --> 00:21:16,916
<i>Legenda głosi,</i>
<i>że Nang Non była księżniczką,</i>

301
00:21:18,041 --> 00:21:20,583
<i>która zakochała się w stajennym.</i>

302
00:21:21,916 --> 00:21:26,375
<i>Jej ojciec nie godził się na ten związek,</i>

303
00:21:27,208 --> 00:21:31,083
<i>więc kochankowie uciekli.</i>

304
00:21:32,125 --> 00:21:35,625
<i>Ale żołnierz króla ich wytropił.</i>

305
00:21:36,291 --> 00:21:39,583
<i>Kiedy księżniczka znalazła</i>
<i>ciało swego ukochanego,</i>

306
00:21:40,208 --> 00:21:43,791
<i>odebrała sobie życie</i>
<i>przy użyciu szpilki do włosów.</i>

307
00:21:47,208 --> 00:21:51,833
<i>Z jej włosów narodziła się rzeka Mae Sai.</i>

308
00:21:55,583 --> 00:22:00,833
<i>Góra Nang Non to symbol</i>
<i>jej brzemiennego ciała.</i>

309
00:22:03,208 --> 00:22:04,916
DZIEŃ 7

310
00:22:05,083 --> 00:22:07,541
<i>Minęło siedem dni,</i>
<i>odkąd drużyna 12 chłopców</i>

311
00:22:07,708 --> 00:22:11,000
<i>i ich trener utknęli</i>
<i>w tej wielkiej jaskini.</i>

312
00:22:11,166 --> 00:22:12,375
MISJA: WYŚCIG Z CZASEM

313
00:22:12,583 --> 00:22:14,541
<i>Poziom wody w jaskini wzrasta</i>

314
00:22:14,625 --> 00:22:17,500
<i>- z każdą godziną o 15 cm.</i>
<i>- Wysoki poziom wody</i>

315
00:22:17,708 --> 00:22:19,083
<i>utrudnia poszukiwania,</i>

316
00:22:19,208 --> 00:22:21,791
<i>nurkowie wykorzystują</i>
<i>ogromne pompy, by go obniżyć.</i>

317
00:22:27,083 --> 00:22:30,291
<i>Akcja ratunkowa</i>
<i>trwała również poza jaskinią.</i>

318
00:22:30,583 --> 00:22:33,166
Można ją porównać do dłoni, której palce

319
00:22:33,333 --> 00:22:34,833
<i>muszą ściśle współpracować.</i>

320
00:22:35,916 --> 00:22:37,458
<i>Oddział SEALs to jeden z tych palców.</i>

321
00:22:37,916 --> 00:22:40,041
<i>Do tego 2000 żołnierzy Królewskiej Armii,</i>

322
00:22:40,125 --> 00:22:41,083
<i>cywilów,</i>

323
00:22:41,583 --> 00:22:42,625
<i>lekarzy</i>

324
00:22:43,000 --> 00:22:44,208
<i>i ochotników.</i>

325
00:22:44,583 --> 00:22:47,291
<i>Ochotnicy przyjeżdżają</i>
<i>na północ Tajlandii,</i>

326
00:22:47,375 --> 00:22:48,791
<i>by pomóc w akcji ratunkowej.</i>

327
00:22:48,916 --> 00:22:51,166
<i>Ta misja połączyła ludzi z całego świata.</i>

328
00:22:51,375 --> 00:22:54,708
<i>Ochotnicy z Europy, Australii, Azji i USA.</i>

329
00:22:55,000 --> 00:22:57,250
Skończyliśmy ładować samolot.

330
00:22:57,458 --> 00:22:59,708
BYŁY TAJSKI NAVY SEAL

331
00:22:59,958 --> 00:23:02,375
Jesteśmy gotowi do wylotu do Chang Rai.

332
00:23:02,541 --> 00:23:05,625
<i>Sam chciał wziąć udział w tej akcji.</i>

333
00:23:06,708 --> 00:23:08,000
ŻONA SAMANA

334
00:23:08,083 --> 00:23:10,541
Spotkał się z komandorem Apakornem.

335
00:23:11,416 --> 00:23:15,958
Życzcie nam powodzenia
w sprowadzeniu chłopców do domu.

336
00:23:16,166 --> 00:23:19,208
<i>Sam był komandosem SEALs.</i>

337
00:23:19,333 --> 00:23:22,041
<i>Choć odszedł z marynarki,</i>

338
00:23:22,250 --> 00:23:25,125
zgłosił chęć pomocy.

339
00:23:25,916 --> 00:23:30,416
Dziś trenuję
w Parku Narodowym Khao Yai.

340
00:23:31,291 --> 00:23:35,041
<i>Był bardzo metodyczny w kwestii treningu.</i>

341
00:23:36,375 --> 00:23:40,083
<i>Zapewnił mnie,</i>
<i>że nie mam się czym martwić.</i>

342
00:23:40,250 --> 00:23:41,458
<i>Nie był sam.</i>

343
00:23:41,708 --> 00:23:44,500
Przynajmniej miał przy sobie
kolegów z jednostki.

344
00:23:52,291 --> 00:23:54,416
- Potrzeba benzyny…
- Tysiąc…

345
00:24:00,291 --> 00:24:04,791
<i>Tego wieczoru poznaliśmy żołnierzy z USA,</i>
<i>którzy stacjonowali w Japonii.</i>

346
00:24:06,791 --> 00:24:09,166
<i>Rick i John byli bardzo wyluzowani.</i>

347
00:24:09,791 --> 00:24:11,250
STARSZY SIERŻANT
SIŁY POWIETRZNE USA

348
00:24:11,333 --> 00:24:13,375
Nie przypominają typowych żołnierzy.

349
00:24:13,583 --> 00:24:15,916
Szorty, klapki, koszulki.

350
00:24:17,166 --> 00:24:18,666
<i>Ale gdy zaczęliśmy rozmawiać,</i>

351
00:24:18,791 --> 00:24:21,333
<i>zrozumiałem, że doskonale</i>
<i>znają się na rzeczy.</i>

352
00:24:21,750 --> 00:24:25,541
Sam dwukrotnie nurkowałem w Sali 3,

353
00:24:25,708 --> 00:24:28,541
więc przekonałem się na własnej skórze,
jakie to okropne.

354
00:24:29,000 --> 00:24:33,000
John się ze mnie śmiał,
bo wiedział, że chciałem zapytać:

355
00:24:33,250 --> 00:24:35,041
„Jak można to robić dla zabawy?”.

356
00:24:37,583 --> 00:24:40,083
Nurkowanie jaskiniowe
to dla mnie forma relaksu.

357
00:24:40,625 --> 00:24:44,875
Nikt nie mówi ci, co masz robić,
ten czas jest wyłącznie twój.

358
00:24:45,041 --> 00:24:46,166
To bardzo wyzwalające.

359
00:24:46,291 --> 00:24:49,458
Ale najczęściej polega to
na wskakiwaniu do dziury z błotem.

360
00:24:49,541 --> 00:24:50,750
Taka jest prawda.

361
00:25:01,166 --> 00:25:04,375
<i>Nurkowanie jaskiniowe to eksploracja.</i>

362
00:25:07,125 --> 00:25:09,416
Niektóre wyprawy trwają po kilka godzin,

363
00:25:09,666 --> 00:25:13,750
<i>jesteśmy wtedy zdani</i>
<i>na sztuczne światło i ogrzewanie.</i>

364
00:25:14,958 --> 00:25:16,583
<i>Czujesz się jak w kosmosie.</i>

365
00:25:17,750 --> 00:25:19,958
<i>Przygoda w najczystszej postaci.</i>

366
00:25:24,375 --> 00:25:28,125
<i>Nurkowie jaskiniowi to specyficzni ludzie.</i>

367
00:25:34,333 --> 00:25:36,833
<i>Co sprawia, że ktoś chce to robić?</i>

368
00:25:37,916 --> 00:25:41,916
Wydaje mi się, że głównie chodzi o ego,
do tego ciekawość,

369
00:25:42,666 --> 00:25:44,083
ale również…

370
00:25:47,541 --> 00:25:52,083
brak pewności siebie
i chęć sprawdzenia się.

371
00:25:54,916 --> 00:25:57,125
<i>Może słabo mi szła</i>
<i>gra w nogę czy krykieta,</i>

372
00:25:57,291 --> 00:26:00,666
<i>ale przynajmniej</i>
<i>niezły ze mnie nurek jaskiniowy.</i>

373
00:26:01,250 --> 00:26:04,416
Chyba nikt z nas nie był asem
w sportach zespołowych.

374
00:26:04,500 --> 00:26:07,291
Żaden nie potrafił
dobrze obchodzić się z piłką.

375
00:26:07,875 --> 00:26:09,125
Byłem ofiarą losu.

376
00:26:09,708 --> 00:26:11,416
Nie nadaję się do gier zespołowych.

377
00:26:11,958 --> 00:26:15,458
<i>Idealnie pasuje do mnie opis:</i>
<i>„Kiepsko odnajduje się w drużynie”.</i>

378
00:26:17,000 --> 00:26:19,375
<i>Byłem cichy i nieśmiały,</i>
<i>nie lubiłem konfrontacji.</i>

379
00:26:20,041 --> 00:26:21,458
<i>Nie byłem zbyt towarzyski.</i>

380
00:26:21,708 --> 00:26:24,750
Dokuczali mi, gdy byłem nastolatkiem,
bo trochę odstawałem.

381
00:26:24,958 --> 00:26:26,291
Mam leniwe oko.

382
00:26:27,250 --> 00:26:29,458
Lewa gałka była odchylona w złym kierunku.

383
00:26:29,583 --> 00:26:30,791
METEOROLOG / NUREK JASKINIOWY

384
00:26:30,958 --> 00:26:32,541
Z perspektywy czasu to dość zabawne,

385
00:26:32,750 --> 00:26:36,250
bo wtedy bardzo się na tym skupiałem,

386
00:26:36,375 --> 00:26:37,958
byłem dość…

387
00:26:39,416 --> 00:26:40,916
Bardzo mnie to krępowało.

388
00:26:41,666 --> 00:26:42,708
<i>Dzieci są okrutne.</i>

389
00:26:45,833 --> 00:26:48,458
<i>Bez wątpienia w młodości</i>

390
00:26:48,916 --> 00:26:51,750
byłem raczej zamknięty w sobie.

391
00:26:52,000 --> 00:26:53,708
Nie byłem specjalnie towarzyski.

392
00:26:54,250 --> 00:26:55,750
<i>Trochę mi dokuczali w szkole,</i>

393
00:26:55,875 --> 00:26:58,000
<i>tych najgorszych zbirów</i>
<i>usunąłem z pamięci.</i>

394
00:26:59,291 --> 00:27:01,583
Kiedy się zanurzam, to wszystko znika.

395
00:27:01,666 --> 00:27:02,875
ELEKTRYK / NUREK JASKINIOWY

396
00:27:05,583 --> 00:27:08,708
<i>Nic nie widać… Tylko moje bąbelki.</i>

397
00:27:09,750 --> 00:27:10,833
<i>Jestem odizolowany.</i>

398
00:27:11,333 --> 00:27:14,083
<i>Tam czuję się swobodnie</i>

399
00:27:14,750 --> 00:27:18,250
i… bezpiecznie.

400
00:27:19,833 --> 00:27:21,041
Cisza i spokój.

401
00:27:22,833 --> 00:27:25,875
Ucieczka od wszystkiego
w normalnym społeczeństwie.

402
00:27:26,041 --> 00:27:27,666
Do świata jaskiniowców.

403
00:27:36,708 --> 00:27:40,125
<i>Chodzi o umiejętność przesuwania granic</i>
<i>własnej strefy komfortu.</i>

404
00:27:41,916 --> 00:27:44,000
<i>Dla niektórych to najgorszy koszmar.</i>

405
00:27:51,375 --> 00:27:54,791
<i>Chodzi o kontrolę</i>
<i>nad własnymi emocjami i lękami…</i>

406
00:27:56,250 --> 00:27:58,875
<i>bo panika w jaskini oznacza śmierć.</i>

407
00:28:09,000 --> 00:28:11,416
<i>Należy zachować optymizm.</i>

408
00:28:11,583 --> 00:28:13,375
<i>Zdaniem lekarzy można przeżyć…</i>

409
00:28:13,458 --> 00:28:14,500
AKCJA W TAJSKIEJ JASKINI

410
00:28:14,625 --> 00:28:16,083
SŁABNĄCY DESZCZ UŁATWIA POSZUKIWANIA

411
00:28:16,166 --> 00:28:18,958
<i>…tyle dni bez jedzenia.</i>
<i>Ale podczas takiej akcji</i>

412
00:28:19,125 --> 00:28:21,875
<i>liczy się każda godzina.</i>
<i>A z każdą godziną…</i>

413
00:28:22,666 --> 00:28:23,958
AKCJA RATOWNICZA W JASKINI

414
00:28:24,041 --> 00:28:26,708
Woda przedostaje się do jaskini,
nawet gdy nie pada deszcz.

415
00:28:26,958 --> 00:28:30,083
<i>W górach trwają obecnie próby</i>
<i>ograniczenia tego zjawiska.</i>

416
00:28:31,375 --> 00:28:32,958
<i>Trzeba iść w góry</i>

417
00:28:33,250 --> 00:28:34,833
i szukać miejsc…

418
00:28:34,916 --> 00:28:36,375
SPECJALISTA OD WÓD GRUNTOWYCH
OCHOTNIK

419
00:28:36,458 --> 00:28:37,750
…w których woda znika.

420
00:28:39,083 --> 00:28:40,666
<i>Gdy trafialiśmy na szczeliny,</i>

421
00:28:40,916 --> 00:28:43,666
<i>rozkładaliśmy plastikowe worki</i>
<i>i przekierowywaliśmy strumień wody</i>

422
00:28:43,791 --> 00:28:46,000
<i>przy pomocy worków z piaskiem i rur.</i>

423
00:28:49,333 --> 00:28:51,541
<i>Tuż za nami znajduje się sprzęt ciężki,</i>

424
00:28:51,708 --> 00:28:55,083
który przywieziono,
by wypompować wodę z jaskini.

425
00:28:55,208 --> 00:28:56,833
<i>Howardzie, wczoraj rozmawialiśmy</i>

426
00:28:57,041 --> 00:28:59,333
o brytyjskich nurkach,
którzy są na miejscu.

427
00:28:59,541 --> 00:29:03,416
Pytałem ich o najnowsze wieści,
ale tylko minęli mnie z grobowymi minami.

428
00:29:03,625 --> 00:29:05,125
<i>Raczej stronią od mediów.</i>

429
00:29:05,291 --> 00:29:07,166
<i>Pracują w skupieniu</i>

430
00:29:07,250 --> 00:29:08,583
<i>i robią swoje.</i>

431
00:29:12,291 --> 00:29:15,666
<i>Następnego ranka chcieliśmy sprawdzić,</i>
<i>czy uda nam się dotrzeć dalej.</i>

432
00:29:16,916 --> 00:29:20,750
Na miejscu był inny nurek.
Belg, Ben Reymenants.

433
00:29:25,125 --> 00:29:27,958
<i>Spotkaliśmy go, gdy się wynurzał.</i>

434
00:29:29,041 --> 00:29:31,708
<i>Staliśmy we trójkę w wodzie po szyję.</i>

435
00:29:32,291 --> 00:29:34,416
<i>Powiedział, że nie da się popłynąć dalej.</i>

436
00:29:35,000 --> 00:29:36,041
Prąd był tak silny,

437
00:29:36,125 --> 00:29:38,083
że gdybym odwrócił głowę,
zerwałby mi maskę.

438
00:29:38,250 --> 00:29:39,416
NUREK JASKINIOWY

439
00:29:39,791 --> 00:29:41,458
<i>Rozbiłem zegarek o skały.</i>

440
00:29:41,666 --> 00:29:44,625
<i>Mój skafander przeciekał.</i>
<i>Nie mogłem poprawnie oddychać.</i>

441
00:29:45,083 --> 00:29:46,416
„To samobójstwo. Co ja robię?”

442
00:29:54,916 --> 00:29:59,458
<i>Doszliśmy do wniosku,</i>
<i>że w tych warunkach nie da się nic zrobić.</i>

443
00:30:01,041 --> 00:30:02,291
<i>Monsun uderzył za wcześnie</i>

444
00:30:02,833 --> 00:30:05,750
<i>i nie odpuści przez wiele miesięcy.</i>

445
00:30:09,625 --> 00:30:12,333
DZIEŃ 8

446
00:30:15,583 --> 00:30:20,541
<i>Panowało silne przekonanie,</i>
<i>że chłopcy na pewno już nie żyją.</i>

447
00:30:21,041 --> 00:30:23,666
<i>Wydawało się, że są bez szans.</i>

448
00:30:24,541 --> 00:30:25,833
<i>Straciliśmy nadzieję.</i>

449
00:30:26,916 --> 00:30:30,958
Dziecko, czekam, by zabrać cię do domu.

450
00:30:31,375 --> 00:30:34,375
Proszę, wyjdź. Wróćmy razem do domu.

451
00:30:35,083 --> 00:30:36,208
Synku!

452
00:30:36,375 --> 00:30:37,458
Wróć do domu!

453
00:30:43,250 --> 00:30:46,583
<i>Amerykanie też mieli poczucie,</i>
<i>że to przegrana sprawa.</i>

454
00:30:48,083 --> 00:30:52,291
<i>W zasadzie czekaliśmy,</i>
<i>aż zaczną pojawiać się ciała.</i>

455
00:30:52,791 --> 00:30:54,625
Wczoraj liczyła się każda minuta.

456
00:30:54,833 --> 00:30:58,666
Dziś liczy się każda sekunda.

457
00:31:02,750 --> 00:31:06,458
<i>…Belgia stawiła czoła</i>
<i>ostatniej drużynie z Azji,</i>

458
00:31:06,583 --> 00:31:07,666
<i>która wciąż gra…</i>

459
00:31:08,000 --> 00:31:11,125
<i>Ludzie mieli przy sobie komórki</i>
<i>i oglądali mistrzostwa świata.</i>

460
00:31:12,666 --> 00:31:15,666
<i>Siedzieliśmy bezczynnie,</i>
<i>przybici i zniechęceni,</i>

461
00:31:15,875 --> 00:31:18,375
<i>rozmyślając nad losem tych dzieci.</i>

462
00:31:20,666 --> 00:31:23,208
<i>Zaczęliśmy się zastanawiać nad wyjazdem.</i>

463
00:31:23,875 --> 00:31:28,625
Skontaktowaliśmy się z konsulem
w sprawie biletów powrotnych.

464
00:31:29,000 --> 00:31:30,625
To nie spotkało się z pozytywną reakcją.

465
00:31:33,791 --> 00:31:36,750
Ci chłopcy to sportowcy, są silni.

466
00:31:37,333 --> 00:31:39,166
Nie możemy się poddać.

467
00:31:45,541 --> 00:31:47,500
<i>Poziom wody rósł.</i>

468
00:31:49,666 --> 00:31:52,625
<i>Ale my nie przestaliśmy działać.</i>

469
00:31:57,166 --> 00:31:58,791
<i>Robimy, co w naszej mocy.</i>

470
00:31:58,958 --> 00:32:01,750
Nie przerwiemy poszukiwań,
póki ich nie znajdziemy.

471
00:32:01,833 --> 00:32:02,833
Dziękuję.

472
00:32:09,833 --> 00:32:14,375
<i>Podczas poszukiwań</i>
<i>wydarzyło się kilka rzeczy,</i>

473
00:32:14,916 --> 00:32:18,416
<i>które lokalni mieszkańcy</i>
<i>przypisywali siłom nadprzyrodzonym.</i>

474
00:32:18,791 --> 00:32:20,291
BURMISTRZ DYSTRYKTU MAE SAI

475
00:32:20,416 --> 00:32:24,333
Wielu rodziców prosiło,
bym skontaktował się z Krubą Boonchumem.

476
00:32:28,541 --> 00:32:32,875
<i>To mnich z Mjanmy.</i>

477
00:32:35,083 --> 00:32:39,666
Cieszy się wielkim poważaniem
wśród mieszkańców na północy kraju.

478
00:32:44,083 --> 00:32:48,000
<i>Niektórzy wierzą, że Kruba</i>
<i>jest wcieleniem ojca księżniczki.</i>

479
00:32:49,666 --> 00:32:52,750
<i>Księżniczka i król wciąż</i>
<i>nie okazali sobie przebaczenia.</i>

480
00:32:52,958 --> 00:32:55,458
<i>Czekają, by móc się pojednać.</i>

481
00:32:57,375 --> 00:32:58,666
PUŁKOWNIK
ZASTĘPCA SZEFA SZTABU

482
00:32:58,791 --> 00:33:00,541
Powiedział, żeby się nie martwić.
Że oni żyją.

483
00:33:01,250 --> 00:33:03,416
<i>Że wydostaną się z jaskini za kilka dni.</i>

484
00:33:03,750 --> 00:33:04,875
<i>Ale ostrzegł,</i>

485
00:33:05,500 --> 00:33:08,458
<i>że dwie osoby mogą stracić życie.</i>

486
00:33:11,708 --> 00:33:14,125
<i>W okolicy jaskini lało każdego dnia.</i>

487
00:33:15,250 --> 00:33:16,541
<i>W dniu jego przyjazdu</i>

488
00:33:16,708 --> 00:33:18,541
przestało padać.

489
00:33:26,416 --> 00:33:30,500
DZIEŃ 9 I 10

490
00:33:32,833 --> 00:33:34,625
<i>Robią, co w ich mocy,</i>

491
00:33:34,833 --> 00:33:37,583
<i>by zatamować wodę spływającą do jaskini.</i>

492
00:33:37,708 --> 00:33:40,666
Przekierowaliśmy wodę z wodospadu,
by nie spływała w szczeliny.

493
00:33:41,291 --> 00:33:45,416
Cztery dni temu w tym miejscu
stałbym w wodzie po kolana.

494
00:33:46,000 --> 00:33:47,791
To spory wyczyn inżynierii.

495
00:33:50,333 --> 00:33:53,541
<i>Gdy udało się przekierować spływ wody,</i>

496
00:33:54,250 --> 00:33:56,625
<i>pomogło nurkom</i>

497
00:33:57,291 --> 00:34:00,208
ruszyć naprzód.

498
00:34:05,000 --> 00:34:06,791
<i>Rick i ja zwróciliśmy się do Amerykanów:</i>

499
00:34:06,958 --> 00:34:09,041
<i>„Chcemy wrócić do gry. Pomożecie?”.</i>

500
00:34:10,166 --> 00:34:13,083
<i>Wreszcie Tajlandczycy wpuścili nas</i>
<i>z powrotem do jaskini.</i>

501
00:34:14,541 --> 00:34:15,791
<i>Tamtego niedzielnego poranka</i>

502
00:34:15,875 --> 00:34:19,333
<i>Ben wykonał kawał świetnej roboty,</i>
<i>kontynuując rozciąganie liny z SEALs.</i>

503
00:34:19,833 --> 00:34:23,333
<i>Muszę oddać szacunek Benowi</i>
<i>i marynarce za konsekwencję</i>

504
00:34:23,458 --> 00:34:25,791
<i>gdy nam wydawało się,</i>
<i>że sprawa jest beznadziejna.</i>

505
00:34:28,125 --> 00:34:31,166
Jestem sobą niezwykle rozczarowany.

506
00:34:32,166 --> 00:34:36,916
Tym, że wtedy się poddaliśmy.
Nie powinno było do tego dojść.

507
00:34:40,916 --> 00:34:42,750
<i>Rozciągnęliśmy linę w niedzielę.</i>

508
00:34:44,125 --> 00:34:48,416
<i>Następnego dnia John i ja zabraliśmy</i>
<i>ze sobą kolejne dwie torby z liną.</i>

509
00:34:50,583 --> 00:34:53,125
<i>Jedną ze złotych zasad</i>
<i>nurkowania jaskiniowego</i>

510
00:34:53,541 --> 00:34:57,083
<i>jest lina, która łączy cię</i>
<i>z bezpieczeństwem.</i>

511
00:35:08,625 --> 00:35:11,791
<i>Po dwóch czy trzech godzinach</i>
<i>dotarliśmy do rozgałęzienia…</i>

512
00:35:13,333 --> 00:35:16,208
<i>które jest jakieś 800 m za salą 3.</i>

513
00:35:18,041 --> 00:35:21,458
<i>Tham Luang to jedna</i>
<i>z najdłuższych jaskini w Tajlandii.</i>

514
00:35:24,791 --> 00:35:28,708
<i>Znajduje się</i>
<i>pod pasmem górskim Doi Nang Non.</i>

515
00:35:34,625 --> 00:35:37,958
<i>Sala 3 jest oddalona od wejścia o 800 m.</i>

516
00:35:39,666 --> 00:35:44,625
<i>Było w niej wystarczająco dużo miejsca,</i>
<i>by SEALs mogli tam stacjonować.</i>

517
00:35:44,750 --> 00:35:46,458
SALA 3
800 METRÓW

518
00:35:46,625 --> 00:35:50,625
<i>Poza nią wszędzie było pełno wody.</i>

519
00:35:51,458 --> 00:35:53,666
<i>Następnie mamy rozwidlenie.</i>

520
00:35:54,250 --> 00:35:57,125
<i>W tym miejscu łączą się</i>
<i>dwie podziemne rzeki</i>

521
00:35:57,208 --> 00:35:58,875
<i>które następnie razem płyną ku wejściu.</i>

522
00:35:59,041 --> 00:36:00,291
ROZWIDLENIE
1581 METRÓW

523
00:36:00,458 --> 00:36:04,958
<i>Zakładaliśmy, że dzieci mogły się schronić</i>

524
00:36:05,291 --> 00:36:07,208
<i>w miejscu zwanym Pattaya Beach.</i>

525
00:36:07,291 --> 00:36:09,083
2000 METRÓW

526
00:36:09,250 --> 00:36:11,166
Pattaya Beach to najprzyjaźniejszy obszar.

527
00:36:11,375 --> 00:36:13,250
Najwyżej położony.

528
00:36:16,958 --> 00:36:19,416
<i>Kierowaliśmy się instynktem</i>
<i>i nawigacją zliczeniową.</i>

529
00:36:20,041 --> 00:36:22,250
<i>Nie wiedzieliśmy, co znajdziemy.</i>

530
00:36:23,166 --> 00:36:26,250
Próbowałem wyczuć otoczenie
w tej ciemności.

531
00:36:28,875 --> 00:36:32,208
<i>Nie wiedzieliśmy,</i>
<i>czy natkniemy się na zwłoki.</i>

532
00:36:32,875 --> 00:36:35,458
Próbowaliśmy o tym nie myśleć.

533
00:36:36,208 --> 00:36:38,666
Wiem, na co byłem przygotowany,

534
00:36:38,833 --> 00:36:41,125
bo wyobrażałem to sobie bardzo dokładnie.

535
00:36:42,500 --> 00:36:46,833
<i>Bardzo wierzę w siłę wizualizacji.</i>
<i>Emocje próbuję odłożyć na bok.</i>

536
00:36:47,458 --> 00:36:48,958
<i>Potrafię sobie wyobrazić półkę</i>

537
00:36:49,250 --> 00:36:52,375
na której stawiam pudełko
i tam je zostawiam.

538
00:36:52,625 --> 00:36:54,000
I robię to, co trzeba.

539
00:37:02,250 --> 00:37:06,291
<i>Gdy tylko mogliśmy się wynurzyć,</i>
<i>ściągałem maskę i szukałem zapachów.</i>

540
00:37:07,291 --> 00:37:09,125
<i>Jaskinie mają bardzo neutralny zapach.</i>

541
00:37:09,291 --> 00:37:12,916
Z łatwością da się wyczuć ludzi
przebywających tam dziesięć dni.

542
00:37:13,333 --> 00:37:15,291
<i>Defekujących, rozkładających się.</i>

543
00:37:18,500 --> 00:37:19,875
<i>Uzgodniliśmy z Rickiem,</i>

544
00:37:20,000 --> 00:37:22,458
<i>że popłyniemy z grubą liną</i>
<i>najdalej, jak się da.</i>

545
00:37:22,625 --> 00:37:25,333
<i>Miałem 200 m cieńszej liny.</i>

546
00:37:25,625 --> 00:37:29,750
<i>Mieliśmy ją wykorzystać,</i>
<i>by zwiększyć nasz zasięg w jaskini.</i>

547
00:37:35,750 --> 00:37:38,791
<i>Wszyscy mieli nadzieję, że chłopcy są</i>

548
00:37:38,875 --> 00:37:40,625
<i>w okolicy Pattaya Beach.</i>

549
00:37:41,291 --> 00:37:44,375
<i>Z badań wiedzieliśmy,</i>
<i>że to jedyna część jaskini</i>

550
00:37:44,541 --> 00:37:46,041
<i>położona na wschód.</i>

551
00:37:49,416 --> 00:37:52,583
<i>Więc gdy nasz kompas</i>
<i>zaczął wskazywać ten kierunek…</i>

552
00:37:55,666 --> 00:37:58,041
<i>byliśmy w tym mitycznym miejscu.</i>

553
00:37:59,541 --> 00:38:01,166
<i>Wszystko było zalane wodą.</i>

554
00:38:03,291 --> 00:38:05,958
<i>Kilka razy sprawdzaliśmy,</i>
<i>czy dotarliśmy w dobre miejsce.</i>

555
00:38:06,791 --> 00:38:10,625
<i>Nie było tam miejsca,</i>
<i>w którym można by się schronić.</i>

556
00:38:13,791 --> 00:38:15,958
Chciałem już zawracać,

557
00:38:16,125 --> 00:38:19,458
bo miałem strasznie mały zapas powietrza.

558
00:38:20,666 --> 00:38:23,916
<i>Zasada numer jeden:</i>
<i>zużyj 1/3 powietrza na drogę,</i>

559
00:38:24,083 --> 00:38:26,500
<i>1/3 na powrót,</i>
<i>1/3 zostaw na wszelki wypadek.</i>

560
00:38:28,041 --> 00:38:31,333
<i>Ale miałem silne poczucie…</i>

561
00:38:33,458 --> 00:38:35,250
<i>że musimy kontynuować.</i>

562
00:38:35,708 --> 00:38:37,291
To był ten moment.

563
00:38:45,625 --> 00:38:48,000
<i>Więc płynęliśmy dalej…</i>

564
00:38:49,583 --> 00:38:51,291
<i>próbując podążać z prądem.</i>

565
00:39:26,500 --> 00:39:28,375
<i>To było natychmiastowe.</i>

566
00:39:29,125 --> 00:39:30,458
<i>Gryzący zapach.</i>

567
00:39:31,583 --> 00:39:32,708
<i>Cisza.</i>

568
00:39:33,750 --> 00:39:37,000
<i>Obaj założyliśmy, że to zapach</i>
<i>rozkładających się ciał.</i>

569
00:39:38,458 --> 00:39:40,625
<i>Jest tu coś nieprzyjemnego.</i>

570
00:39:43,750 --> 00:39:46,916
<i>Po czym nagle zauważyłem błysk światła.</i>

571
00:39:55,583 --> 00:39:57,333
<i>John natychmiast wyciągnął kamerę.</i>

572
00:40:02,083 --> 00:40:04,083
John, rozświetl, jak tylko możesz.

573
00:40:04,333 --> 00:40:06,291
- Dziękuję.
- Witajcie. Dziękuję.

574
00:40:06,375 --> 00:40:08,208
Ilu was jest?

575
00:40:08,500 --> 00:40:09,916
- Trzynastu.
- Trzynastu?

576
00:40:10,041 --> 00:40:11,541
- Tak.
- Świetnie.

577
00:40:11,666 --> 00:40:12,708
Tak.

578
00:40:14,416 --> 00:40:17,375
Uwierz. Uwierz.

579
00:40:18,500 --> 00:40:21,583
<i>Na nagraniu mówię: „uwierz”.</i>

580
00:40:22,500 --> 00:40:25,083
<i>Próbowałem siebie przekonać,</i>
<i>że to dzieje się naprawdę.</i>

581
00:40:25,375 --> 00:40:26,875
<i>To się dzieje naprawdę.</i>

582
00:40:27,208 --> 00:40:29,333
Możemy wyjść na zewnątrz?

583
00:40:29,583 --> 00:40:31,000
Nie. Nie dziś.

584
00:40:31,208 --> 00:40:32,583
- Proszę?
- Nie dziś.

585
00:40:33,083 --> 00:40:34,291
Musimy nurkować.

586
00:40:34,708 --> 00:40:36,166
Wrócimy. Będzie dobrze.

587
00:40:36,500 --> 00:40:38,333
- Wszystko w porządku.
- Pomoc jest w drodze.

588
00:40:38,500 --> 00:40:39,666
Dużo ludzi.

589
00:40:39,833 --> 00:40:41,958
My dotarliśmy jako pierwsi.
Więcej ludzi przypłynie.

590
00:40:42,250 --> 00:40:43,250
Jaki dzień?

591
00:40:44,666 --> 00:40:45,666
Jutro.

592
00:40:45,833 --> 00:40:47,666
Nie. Jaki dzień jest teraz?

593
00:40:48,500 --> 00:40:50,750
W jaki dzień możemy wyjść?

594
00:40:51,000 --> 00:40:52,958
- Nie wiem…
- Poniedziałek.

595
00:40:53,125 --> 00:40:55,791
OK. Tydzień i poniedziałek.

596
00:40:55,875 --> 00:40:58,166
Jesteście tu od dziesięciu dni.

597
00:40:59,250 --> 00:41:00,583
Dziesięć dni.

598
00:41:00,833 --> 00:41:02,291
Jesteście bardzo silni.

599
00:41:03,541 --> 00:41:04,750
Bardzo silni.

600
00:41:05,916 --> 00:41:09,916
Czy ktoś mówi po angielsku?
Potrzebuję tłumacza!

601
00:41:10,041 --> 00:41:11,166
Ja nie znam.

602
00:41:11,291 --> 00:41:13,166
OK, wróć. My przyjdziemy.

603
00:41:13,458 --> 00:41:14,583
Jesteśmy głodni.

604
00:41:15,041 --> 00:41:16,958
Wiem. Rozumiem.

605
00:41:17,500 --> 00:41:20,416
Przyjdziemy. OK.

606
00:41:22,041 --> 00:41:23,541
Powiedz im, że jesteśmy głodni.

607
00:41:23,708 --> 00:41:25,333
Mówiłem już dwa razy.

608
00:41:25,500 --> 00:41:26,750
Powiedzieli, że wiedzą.

609
00:41:30,250 --> 00:41:32,750
<i>Ściągnęliśmy nasz sprzęt</i>
<i>po drugiej stronie korytarza</i>

610
00:41:32,916 --> 00:41:34,541
<i>i podpłynęliśmy do nich.</i>

611
00:41:37,916 --> 00:41:41,541
<i>John ma syna. Ja nie mam dzieci.</i>

612
00:41:41,833 --> 00:41:44,958
Tak zorganizowałem swoje życie,
by unikać dzieci.

613
00:41:45,666 --> 00:41:47,333
<i>Ale John jest drużynowym,</i>

614
00:41:47,458 --> 00:41:49,375
<i>wie, jak postępować z grupą dzieci.</i>

615
00:41:49,666 --> 00:41:51,291
Kciuki w górę. Powiedzcie: „Hej!”.

616
00:41:52,583 --> 00:41:55,458
<i>Zrobił z nimi ćwiczenie motywacyjne.</i>

617
00:41:55,625 --> 00:41:57,541
- Wszyscy mówią: „Tak!”
- Tak!

618
00:41:57,791 --> 00:42:00,833
Wspaniale.
Powiedzcie: „Cześć, Amerykanie”.

619
00:42:01,166 --> 00:42:02,666
Cześć, Amerykanie.

620
00:42:02,791 --> 00:42:04,250
Cześć, Tajska Marynarko.

621
00:42:04,500 --> 00:42:06,208
Cześć, Tajska Marynarko.

622
00:42:06,666 --> 00:42:08,291
Cześć, Australijczycy.

623
00:42:08,500 --> 00:42:10,250
Cześć, Australio.

624
00:42:10,666 --> 00:42:13,250
Cześć, Chiny.

625
00:42:13,375 --> 00:42:16,833
Dziękujemy wszystkim.

626
00:42:17,000 --> 00:42:18,875
OK. Zobaczymy się wkrótce.

627
00:42:19,916 --> 00:42:23,291
<i>Zanim wyruszyliśmy,</i>
<i>każdy z nich nas przytulił.</i>

628
00:42:25,125 --> 00:42:27,333
<i>Obiecałem im, że wrócę.</i>

629
00:42:28,708 --> 00:42:30,583
Cieszę się, że tu jesteś.

630
00:42:30,666 --> 00:42:32,375
My też się cieszymy.

631
00:42:32,625 --> 00:42:35,125
Tak. Bardzo dziękujemy.

632
00:42:35,250 --> 00:42:37,250
- OK.
- Skąd jesteście?

633
00:42:38,166 --> 00:42:39,541
Z Anglii.

634
00:42:42,333 --> 00:42:44,625
<i>Gdy szliśmy po sprzęt</i>

635
00:42:45,000 --> 00:42:49,250
nie zamieniliśmy żadnego słowa,
tylko spojrzenia mówiące,

636
00:42:49,458 --> 00:42:52,916
że możemy być jedynymi,
którzy ich zobaczą.

637
00:42:54,875 --> 00:42:56,875
Istniała taka możliwość.

638
00:43:03,250 --> 00:43:06,125
<i>Przez całą drogę powrotną</i>
<i>zastanawiałem się,</i>

639
00:43:06,375 --> 00:43:08,583
co my mamy dalej zrobić.

640
00:43:17,750 --> 00:43:22,125
Wynurzyłem się jako pierwszy w Sali 3,
gdzie stacjonowali Navy SEALs.

641
00:43:22,375 --> 00:43:23,625
Cała trzynastka żyje.

642
00:43:24,500 --> 00:43:25,833
- Nic im nie jest.
- Tak.

643
00:43:29,625 --> 00:43:30,750
Blisko.

644
00:43:30,833 --> 00:43:31,875
Świetna robota!

645
00:43:32,041 --> 00:43:33,333
Masz wiadomość. To…

646
00:43:33,416 --> 00:43:34,916
Patrz! Napisali nam coś!

647
00:43:35,041 --> 00:43:36,041
Dobra robota, stary.

648
00:43:36,208 --> 00:43:38,958
Potrzebujemy jedzenia.

649
00:43:39,250 --> 00:43:43,375
Piliśmy tylko wodę z jaskini.

650
00:43:44,416 --> 00:43:45,750
To kamera.

651
00:43:47,208 --> 00:43:50,458
<i>SEALs od razu przekazali wiadomość dalej.</i>

652
00:43:51,916 --> 00:43:53,375
<i>Zaraz po naszych wyjściu</i>

653
00:43:53,708 --> 00:43:56,500
<i>nagranie obiegło cały świat.</i>

654
00:43:57,125 --> 00:43:59,083
<i>Prosto z Tajlandii.</i>

655
00:43:59,458 --> 00:44:00,625
<i>Ilu was jest?</i>

656
00:44:00,833 --> 00:44:02,291
Dramatyczne wieści z ostatniej chwili.

657
00:44:02,375 --> 00:44:03,791
<i>Jesteście bardzo silni.</i>

658
00:44:05,000 --> 00:44:06,500
<i>Prawdziwy cud.</i>

659
00:44:07,583 --> 00:44:09,166
Ta chwila.

660
00:44:09,291 --> 00:44:11,333
Odnaleziono wszystkich 13.

661
00:44:20,291 --> 00:44:21,541
Modlitwy Tajlandii się opłaciły.

662
00:44:24,375 --> 00:44:25,958
12 CHŁOPCÓW I TRENER ODNALEZIENI

663
00:44:30,000 --> 00:44:31,291
- Dziękuję.
- Bardzo dziękuję.

664
00:44:31,375 --> 00:44:33,541
Wasz oddział odwala kawał dobrej roboty.

665
00:44:35,458 --> 00:44:37,125
Cóż za wspaniały zwrot akcji.

666
00:44:37,750 --> 00:44:39,458
<i>W dzień, w którym Night został uwięziony,</i>

667
00:44:39,708 --> 00:44:41,416
Mama z tatą kupili tort,

668
00:44:41,750 --> 00:44:42,833
jako niespodziankę.

669
00:44:44,083 --> 00:44:46,833
Jeśli wróci, będzie na niego czekała
niespodzianka.

670
00:44:53,500 --> 00:44:57,250
Chciałabym podziękować wszystkim.

671
00:45:02,333 --> 00:45:05,125
- Jesteśmy zespołem.
- Tak.

672
00:45:05,583 --> 00:45:09,875
Tej nocy odbyło się spotkanie
z Tajską Marynarką w amerykańskim obozie.

673
00:45:10,791 --> 00:45:14,125
<i>To było spotkanie formalne</i>
<i>z admirałem Apakornem.</i>

674
00:45:15,000 --> 00:45:19,250
<i>Rick i John powiedzieli Tajom,</i>
<i>że odnalezienie chłopców to pestka,</i>

675
00:45:19,333 --> 00:45:23,250
ale nie mieli pojęcia,
jak ich stamtąd wyciągnąć.

676
00:45:24,916 --> 00:45:28,916
<i>Admirał podziękował nam</i>
<i>za pomoc przy poszukiwaniach.</i>

677
00:45:29,791 --> 00:45:33,583
<i>Powiedział, że SEALs przejmą dowodzenie,</i>

678
00:45:33,708 --> 00:45:36,541
<i>my będziemy pełnić role doradców.</i>

679
00:45:38,583 --> 00:45:40,916
<i>Rickowi ulżyło,</i>

680
00:45:41,416 --> 00:45:46,500
bo presja ciążyła teraz na oddziale SEALs.

681
00:45:47,166 --> 00:45:49,875
<i>Nagle zrobiło się tak,</i>
<i>jakby szykowano się na wojnę.</i>

682
00:46:01,833 --> 00:46:05,583
Kluczową sprawą jest głębokość wody.

683
00:46:06,125 --> 00:46:08,125
<i>Może być bardzo niebezpieczna.</i>

684
00:46:08,875 --> 00:46:10,125
<i>Z tego miejsca</i>

685
00:46:10,625 --> 00:46:14,625
musimy zanurkować jakieś 20 m,
by przedostać się na drugą stronę.

686
00:46:15,916 --> 00:46:20,416
<i>Sam powiedział,</i>
<i>że prąd jest silny i zimny.</i>

687
00:46:21,666 --> 00:46:26,416
Martwił się,
ale starał się skupić na dzieciach.

688
00:46:29,333 --> 00:46:32,541
<i>Tajska Marynarka miała ze sobą</i>
<i>ogromne ilości sprzętu,</i>

689
00:46:32,625 --> 00:46:34,500
<i>stosy butli z tlenem.</i>

690
00:46:34,833 --> 00:46:37,625
Zadanie było niezwykle
wymagające i kluczowe.

691
00:46:49,250 --> 00:46:51,916
DZIEŃ 12

692
00:46:53,500 --> 00:46:56,708
<i>Na miejscu było dużo ludzi i dużo sprzętu.</i>

693
00:46:57,041 --> 00:47:00,083
<i>Ale usłyszeliśmy,</i>
<i>że ich pierwszy zespół nurków</i>

694
00:47:00,166 --> 00:47:01,833
<i>napotkał problemy.</i>

695
00:47:05,833 --> 00:47:10,125
<i>Kolejnym krokiem miało być</i>
<i>zajęcie się dziećmi.</i>

696
00:47:10,833 --> 00:47:12,083
GENERAŁ
MINISTER SPRAW WEWNĘTRZNYCH

697
00:47:12,291 --> 00:47:14,125
Wysłaliśmy do nich SEALs,

698
00:47:14,750 --> 00:47:16,458
<i>żeby poprawić nastroje.</i>

699
00:47:23,791 --> 00:47:29,000
<i>Kapitan Anan posłał czterech komandosów.</i>

700
00:47:29,791 --> 00:47:36,375
<i>Planowaliśmy, że dwójka z nich</i>
<i>zostanie z dziećmi.</i>

701
00:47:38,083 --> 00:47:40,416
Minęło dziesięć godzin. Nikt nie wrócił.

702
00:47:42,083 --> 00:47:45,750
<i>Więc wysłaliśmy kolejny zespół.</i>

703
00:47:52,458 --> 00:47:54,666
Oto dr Bhak.

704
00:47:57,833 --> 00:48:02,500
<i>Pierwszy zespół dostarczył batonów</i>
<i>i koce aluminiowe.</i>

705
00:48:03,208 --> 00:48:04,291
Pyszne?

706
00:48:04,458 --> 00:48:05,541
Tak.

707
00:48:05,666 --> 00:48:07,166
Masz?

708
00:48:07,916 --> 00:48:09,916
Wy tam z tyłu, dostaliście jedzenie?

709
00:48:10,250 --> 00:48:11,916
Ja nie.

710
00:48:12,625 --> 00:48:14,333
Jeszcze nie? Dobrze.

711
00:48:14,625 --> 00:48:17,291
<i>Było siedmiu komandosów SEALs.</i>

712
00:48:17,541 --> 00:48:19,250
Ja miałem…

713
00:48:19,333 --> 00:48:21,125
TAJSKA ARMIA KRÓLEWSKA /
NACZELNY LEKARZ

714
00:48:21,291 --> 00:48:24,583
… zostać na miejscu
wraz z drugim medykiem.

715
00:48:24,708 --> 00:48:27,708
<i>Ale warunki do nurkowania były straszne,</i>

716
00:48:27,833 --> 00:48:31,041
<i>a ja nigdy wcześniej</i>
<i>nie nurkowałem w jaskimi.</i>

717
00:48:31,458 --> 00:48:34,625
<i>Zużyliśmy większość tlenu z naszych butli.</i>

718
00:48:36,833 --> 00:48:40,125
<i>Wystarczyło tlenu tylko dla trójki osób.</i>

719
00:48:41,500 --> 00:48:43,583
<i>Czwórka, która została,</i>
<i>była w zasadzie uwięziona</i>

720
00:48:43,750 --> 00:48:44,958
<i>razem z dziećmi.</i>

721
00:48:45,916 --> 00:48:50,250
<i>Gdyby coś poszło nie tak,</i>

722
00:48:50,916 --> 00:48:54,583
<i>zostalibyśmy z chłopcami</i>
<i>do tragicznego końca.</i>

723
00:49:05,125 --> 00:49:07,166
<i>W tym samym czasie</i>

724
00:49:07,750 --> 00:49:12,250
wiele zespołów próbowało znaleźć
inne sposoby ratunku.

725
00:49:12,500 --> 00:49:15,041
<i>Władze rozważają różne opcje,</i>
<i>ale żadna z nich nie jest łatwa.</i>

726
00:49:15,125 --> 00:49:16,708
RATOWNICY NIE WIEDZĄ
JAK UWOLNIĆ CHŁOPCÓW

727
00:49:16,875 --> 00:49:20,375
Na tę chwilę najlepszą opcją
jest przetrzymanie ich tam, gdzie są.

728
00:49:20,458 --> 00:49:21,958
To może potrwać kilka miesięcy.

729
00:49:22,041 --> 00:49:23,041
WYŚCIG Z CZASEM

730
00:49:23,250 --> 00:49:25,291
<i>Wysyłanie zaopatrzenia</i>
<i>i czekanie na koniec</i>

731
00:49:25,375 --> 00:49:28,875
<i>pory monsunowej</i>
<i>może potrwać do października.</i>

732
00:49:29,041 --> 00:49:32,458
<i>Szukanie możliwości odbywa się też</i>
<i>w dżungli nad jaskinią.</i>

733
00:49:32,625 --> 00:49:35,666
<i>Ratownicy szukają sposobów,</i>
<i>by dostać się do części jaskini,</i>

734
00:49:35,750 --> 00:49:36,875
<i>które nie zostały zalane.</i>

735
00:49:37,750 --> 00:49:41,791
<i>Rozważają wywiercenie</i>
<i>nowych wejść do jaskini,</i>

736
00:49:41,916 --> 00:49:43,250
by można było ich wyciągnąć.

737
00:49:43,833 --> 00:49:47,083
<i>Stworzenie wystarczająco dużego szybu</i>
<i>jest niezwykle skomplikowane</i>

738
00:49:47,333 --> 00:49:48,958
i może zająć dużo czasu.

739
00:49:49,166 --> 00:49:52,791
<i>Jedyną realistyczną alternatywą</i>
<i>jest wypompowanie wody.</i>

740
00:49:53,250 --> 00:49:57,125
<i>Wypompowano około 1,6 miliona litrów wody,</i>

741
00:49:57,250 --> 00:49:59,000
<i>a jej poziom obniżył się</i>
<i>zaledwie o centymetr.</i>

742
00:50:00,583 --> 00:50:02,000
Gwarantujemy,

743
00:50:02,166 --> 00:50:05,875
że wydostaniemy chłopców
w sposób bezpieczny.

744
00:50:07,291 --> 00:50:10,125
<i>Istniała szansa jedna na miliard,</i>

745
00:50:10,500 --> 00:50:12,583
<i>że któryś z tych sposobów</i>
<i>mógłby zadziałać.</i>

746
00:50:14,375 --> 00:50:16,458
<i>Amerykanie zaczynali się martwić,</i>

747
00:50:16,625 --> 00:50:19,958
<i>i pytali nas, czy jest coś,</i>
<i>co możemy zrobić.</i>

748
00:50:20,208 --> 00:50:23,750
<i>Odparliśmy, że nurkowanie z dziećmi</i>
<i>będzie niemożliwe.</i>

749
00:50:24,083 --> 00:50:26,500
<i>Doświadczenie z czterema mechanikami</i>

750
00:50:26,666 --> 00:50:29,333
pozwoliło nam stwierdzić,
że skoro było to tak trudne

751
00:50:29,458 --> 00:50:32,625
przez 30 sekund,
2,5 godziny są niewykonalne.

752
00:50:33,375 --> 00:50:34,916
<i>Powiedzieliśmy, że to niemożliwe.</i>

753
00:50:36,625 --> 00:50:38,625
A jeśli jednak możliwe?

754
00:50:40,000 --> 00:50:41,750
<i>Co dokładnie jest niemożliwe?</i>

755
00:50:47,041 --> 00:50:51,083
<i>Kiedy tamtej nocy wróciliśmy do ośrodka,</i>
<i>wciąż nad tym myśleliśmy.</i>

756
00:50:59,291 --> 00:51:02,708
Napisałem do starego znajomego,
dr Richarda Harrisa z Australii.

757
00:51:07,250 --> 00:51:09,375
<i>To był czwartek, piąty lipca,</i>

758
00:51:09,500 --> 00:51:12,666
<i>gdy zaczęliśmy ze sobą korespondować.</i>

759
00:51:14,541 --> 00:51:17,791
<i>Zapytałem, czy można dzieci znieczulić.</i>

760
00:51:18,750 --> 00:51:20,541
Moja natychmiastowa odpowiedź do Ricka…

761
00:51:20,625 --> 00:51:22,166
ANESTEZJOLOG / NUREK JASKINIOWY

762
00:51:22,250 --> 00:51:23,416
…brzmiała, że to niemożliwe.

763
00:51:23,708 --> 00:51:25,250
NURKOWANIE NA
ŚRODKACH USPOKAJAJĄCYCH

764
00:51:25,333 --> 00:51:28,791
<i>Pewnego ranka po tym,</i>
<i>gdy telefon Harry'ego brzęczał całą noc,</i>

765
00:51:28,875 --> 00:51:31,041
<i>zobaczyłam wiadomość od Ricka</i>
<i>z pytaniem,</i>

766
00:51:31,208 --> 00:51:34,541
czy można podać chłopcom środek
na uspokojenie, by zanurkowały?

767
00:51:34,708 --> 00:51:36,000
INTERNISTKA / ŻONA HARRY'EGO

768
00:51:36,166 --> 00:51:37,375
Zaśmiałam się.

769
00:51:37,500 --> 00:51:41,083
Śmiałam się.
Bo to brzmiało niewiarygodnie.

770
00:51:41,708 --> 00:51:45,208
Dziecko mogłoby
bardzo szybko umrzeć na 100 sposobów.

771
00:51:46,083 --> 00:51:50,333
Aby drogi oddechowe były drożne,
należy trzymać brodę ku górze.

772
00:51:50,500 --> 00:51:53,375
W każdej chwili podczas nurkowania
drogi oddechowe mogą się zatkać.

773
00:51:53,750 --> 00:51:56,708
Mogą się udusić.
Ich zatoki mogą wypełnić się krwią.

774
00:51:56,875 --> 00:51:58,541
Mogą udławić się śliną.

775
00:51:58,708 --> 00:52:00,916
Serio, mogę przez godzinę wymieniać,

776
00:52:01,083 --> 00:52:02,916
jak te dzieci mogłoby umrzeć.

777
00:52:06,166 --> 00:52:09,291
<i>Następnego ranka</i>
<i>porozmawialiśmy o tym przez telefon</i>

778
00:52:09,791 --> 00:52:13,708
<i>i stwierdził, że jeszcze rozważy tę opcję.</i>

779
00:52:20,375 --> 00:52:24,208
<i>Tymczasem doszło do nas,</i>
<i>że znaleźliśmy ich dwa dni temu,</i>

780
00:52:24,458 --> 00:52:26,208
<i>a nie zjedli jeszcze niczego porządnego.</i>

781
00:52:28,875 --> 00:52:33,500
<i>Wzięliśmy to na siebie i wyłudziliśmy</i>
<i>kilka racji żywnościowych od Amerykanów.</i>

782
00:52:36,125 --> 00:52:39,291
<i>Gdy Rick i John przygotowywali się,</i>
<i>ktoś podszedł i spytał,</i>

783
00:52:39,625 --> 00:52:45,666
<i>czy mogliby dać dzieciom bransoletki</i>
<i>poświęcone przez Krubę Boonchuma?</i>

784
00:52:46,791 --> 00:52:48,000
Rich powiedział:

785
00:52:48,500 --> 00:52:49,750
„Gówno prawda”.

786
00:52:50,000 --> 00:52:52,916
Odpowiedziałam, że nie ważą zbyt wiele
i poprosiłam, by je zabrał

787
00:52:53,208 --> 00:52:56,041
Ale rzucił je na podłogę.

788
00:52:56,208 --> 00:52:57,625
Nie zależało mu.

789
00:52:57,875 --> 00:53:00,083
Byłam w szoku!

790
00:53:02,333 --> 00:53:06,666
<i>Poleganie na bransoletkach</i>
<i>wydawało mi się niedorzeczne.</i>

791
00:53:07,541 --> 00:53:12,125
<i>Tłumaczyłem mu, że te dzieci</i>
<i>naprawdę w to wierzą.</i>

792
00:53:12,333 --> 00:53:16,500
<i>To poprawi ich morale. To naprawdę ważne.</i>

793
00:53:16,750 --> 00:53:18,416
Wtedy się uspokoił. Powiedział:

794
00:53:18,500 --> 00:53:21,083
„Dobra, zostaw. Zabiorę je do nich.”

795
00:53:21,166 --> 00:53:22,208
BRYTYJSKI KONSUL HONOROWY

796
00:53:30,458 --> 00:53:32,041
<i>To był desperacji wysiłek.</i>

797
00:53:32,416 --> 00:53:35,833
<i>Ciągnięcie dwóch wielkich</i>
<i>toreb z jedzeniem pod prąd.</i>

798
00:53:38,666 --> 00:53:40,791
<i>Moje najtrudniejsze nurkowanie dotychczas.</i>

799
00:53:46,583 --> 00:53:49,625
<i>Gdy dotarliśmy, dzieci były</i>
<i>podekscytowane na nasz widok.</i>

800
00:53:49,833 --> 00:53:51,250
<i>Ich morale było wysokie.</i>

801
00:53:52,250 --> 00:53:55,000
<i>Każdemu z nich wręczyliśmy bransoletkę.</i>

802
00:53:55,250 --> 00:53:58,291
<i>Wiedziały, czym są,</i>
<i>wyciągając po nie ręce.</i>

803
00:53:59,291 --> 00:54:02,458
<i>Dr Bhak zlecił dwóm chłopcom</i>
<i>posortowanie jedzenia</i>

804
00:54:02,666 --> 00:54:05,291
<i>w schludny sposób, nie rzucili się na nie.</i>

805
00:54:07,666 --> 00:54:10,875
<i>Serce rosło od patrzenia, jak jedzą.</i>

806
00:54:11,041 --> 00:54:14,208
<i>Robili to z wielką pasją.</i>

807
00:54:14,375 --> 00:54:20,458
Byliśmy zaskoczeni.
Prowiant nie był zbyt smaczny.

808
00:54:21,875 --> 00:54:24,833
<i>Podczas gdy jedli,</i>
<i>John i ja poczuliśmy,</i>

809
00:54:25,000 --> 00:54:27,375
<i>że powietrze zaczęło robić się</i>
<i>nieco stęchłe.</i>

810
00:54:28,125 --> 00:54:29,458
Chyba nagrywa.

811
00:54:29,583 --> 00:54:34,000
<i>Wysiłek wspinania się po zboczu,</i>
<i>towarzyszące temu dyszenie.</i>

812
00:54:35,708 --> 00:54:37,541
Rozpocznijmy odliczanie. Chwila.

813
00:54:40,833 --> 00:54:45,250
Włączyłem miernik tlenu
i od razu zaczął alarmować…

814
00:54:46,541 --> 00:54:48,416
pokazując 15%.

815
00:54:49,291 --> 00:54:50,416
<i>Jeśli chodzi o tlen,</i>

816
00:54:50,625 --> 00:54:54,750
wartość poniżej 18% nie nadaje się do
podtrzymywania życia na dłuższą metę.

817
00:54:56,833 --> 00:54:59,250
<i>Nie mogłem spojrzeć chłopcom w oczy.</i>

818
00:55:06,708 --> 00:55:08,875
<i>Wiadomość z ostatniej chwili z Tajlandii.</i>

819
00:55:09,000 --> 00:55:12,583
<i>Właśnie się dowiedzieliśmy, że komandos</i>
<i>Tajskiej Marynarki, biorący udział</i>

820
00:55:12,750 --> 00:55:16,041
<i>w akcji ratunkowej w tej głębokiej,</i>
<i>ciemnej jaskini, zginął.</i>

821
00:55:17,083 --> 00:55:20,625
Zmarły był młodym, wysportowanym
człowiekiem i byłym członkiem Navy SEALs.

822
00:55:20,875 --> 00:55:24,416
<i>Władze podają, że 38-letni Saman Gunan,</i>
<i>który dołączył do SEALs</i>

823
00:55:24,625 --> 00:55:27,000
<i>po to, by pomóc w poszukiwaniach,</i>
<i>zmarł z braku tlenu.</i>

824
00:55:27,166 --> 00:55:28,833
KOŃCZY SIĘ POWIETRZE?

825
00:55:30,875 --> 00:55:35,083
<i>Sam i jego kolega przynieśli kombinezony,</i>

826
00:55:35,166 --> 00:55:39,583
<i>żeby SEALs mogli</i>
<i>nauczyć chłopców nurkowania.</i>

827
00:55:43,291 --> 00:55:46,125
<i>Pakiet neoprenowych kombinezonów</i>
<i>był naprawdę wyporny.</i>

828
00:55:46,291 --> 00:55:48,708
<i>Zabranie go byłoby ogromnym ciężarem.</i>

829
00:55:49,916 --> 00:55:54,416
W drodze powrotnej, całkiem blisko
trzeciej sali, zabrakło mu powietrza.

830
00:55:56,500 --> 00:55:58,541
<i>Saman nie odpowiadał.</i>

831
00:55:58,916 --> 00:56:01,708
<i>Jego partner zaciągnął go do Sali 3</i>

832
00:56:02,208 --> 00:56:04,875
gdzie wykonaliśmy resuscytację,

833
00:56:05,291 --> 00:56:06,541
ale było już za późno.

834
00:56:13,333 --> 00:56:17,166
<i>Wszystko zaczyna się od wielkoduszności.</i>

835
00:56:21,625 --> 00:56:23,375
ŻONA SAMANA

836
00:56:23,458 --> 00:56:26,666
Bez niej nie można być ochotnikiem.

837
00:56:29,083 --> 00:56:31,250
<i>Jestem dumna</i>

838
00:56:32,458 --> 00:56:34,250
z bycia żoną bohatera.

839
00:56:50,875 --> 00:56:52,500
<i>Jesteśmy dumni.</i>

840
00:56:53,000 --> 00:56:55,333
Jesteśmy dumni z naszego brata.

841
00:56:55,458 --> 00:56:59,666
Nasz brat poświęcił się dla tej misji.

842
00:57:01,125 --> 00:57:04,125
Ona musi zakończyć się powodzeniem!

843
00:57:04,916 --> 00:57:08,833
Nie pozwólcie,
by jego śmierć poszła na marne.

844
00:57:16,916 --> 00:57:20,333
<i>Niestety zginął Saman.</i>
<i>Wcześniej mógłby to być jeszcze ktoś inny.</i>

845
00:57:21,583 --> 00:57:22,958
<i>Saman należy do SEALs.</i>

846
00:57:23,125 --> 00:57:26,208
<i>Pracowali w środowisku,</i>
<i>do którego nie są przyzwyczajeni.</i>

847
00:57:27,791 --> 00:57:29,541
<i>Żaden z nich nie nurkował w jaskiniach,</i>

848
00:57:29,666 --> 00:57:32,250
<i>a sprzęt, którym dysponowali, w ogóle</i>
<i>się nie nadawał.</i>

849
00:57:33,625 --> 00:57:35,958
<i>Byli niesamowicie dzielni.</i>

850
00:57:46,333 --> 00:57:50,041
<i>Gdy Saman Gunan zmarł,</i>
<i>kontradmirał zdecydował,</i>

851
00:57:50,208 --> 00:57:52,166
<i>że nie będziemy więcej</i>
<i>nurkować do chłopców.</i>

852
00:57:52,458 --> 00:57:55,666
Od tamtego momentu
nie było więcej nurkowań

853
00:57:55,875 --> 00:57:58,000
wykonywanych przez SEALs poza Salę 3.

854
00:57:59,458 --> 00:58:03,625
Tajscy komandosi Navy SEALs
dali z siebie wszystko.

855
00:58:03,958 --> 00:58:06,625
Ryzykowali własnym życiem,
bardziej niż Brytyjczycy.

856
00:58:07,125 --> 00:58:12,041
<i>Brakowało im umiejętności</i>
<i>i nie wiedzieli,</i>

857
00:58:12,208 --> 00:58:15,666
dlaczego ci podstarzali faceci robią
to znacznie lepiej od nich.

858
00:58:17,041 --> 00:58:21,166
<i>Ale żadna jednostka specjalna na świecie</i>
<i>nie ma takich umiejętności.</i>

859
00:58:21,500 --> 00:58:25,375
<i>Tylko ta grupa ludzi,</i>
<i>którzy traktują to jako weekendowe hobby.</i>

860
00:58:28,333 --> 00:58:33,041
<i>Amp powiedziała, że zupełnie się</i>
<i>zmieniłem, gdy odnaleźliśmy chłopców.</i>

861
00:58:33,500 --> 00:58:37,208
Oficjalnie odpowiedzialność
nie spoczywała na mnie,

862
00:58:37,375 --> 00:58:39,458
ale czułem moralną odpowiedzialność.

863
00:58:41,166 --> 00:58:42,750
<i>Wszystko było w naszych rękach.</i>

864
00:58:49,583 --> 00:58:53,166
<i>Rano rozmawiałem z Harrym.</i>
<i>Powiedziałem mu prawdę.</i>

865
00:58:53,250 --> 00:58:55,875
<i>Że uśpienie to jedyny sposób.</i>

866
00:58:56,875 --> 00:59:00,583
<i>Powiedział, że przyjedzie nam pomóc,</i>
<i>ale nie znieczulić chłopców.</i>

867
00:59:01,666 --> 00:59:04,833
Być może brzmiałem, jakby to miała być
dobra zabawa,

868
00:59:04,916 --> 00:59:06,291
albo ciekawa przygoda.

869
00:59:06,958 --> 00:59:08,583
Bo Rick powiedział przez telefon…

870
00:59:09,083 --> 00:59:11,666
Jeśli przylecisz,
zanurkujesz do tych dzieci

871
00:59:11,833 --> 00:59:13,416
i nie podasz im środka uspokajającego,

872
00:59:13,583 --> 00:59:15,708
zobaczysz dzieci skazane na śmierć.

873
00:59:21,541 --> 00:59:24,083
Ten plan wciąż wydawał się niedorzeczny.

874
00:59:24,791 --> 00:59:26,625
<i>To nie może się udać.</i>

875
00:59:26,875 --> 00:59:29,500
<i>I tam myśl o tym,</i>
<i>że wyciągniemy ciała tych dzieci.</i>

876
00:59:29,708 --> 00:59:31,416
<i>była dla mnie nie do zniesienia.</i>

877
00:59:33,375 --> 00:59:36,041
Ile razy wyciągałeś ciała…

878
00:59:37,166 --> 00:59:38,541
z jaskiń?

879
00:59:41,625 --> 00:59:45,708
Wydaje mi się, że około dziewięciu.

880
00:59:48,125 --> 00:59:51,125
<i>W 1994 roku byłem w Meksyku</i>

881
00:59:51,500 --> 00:59:54,166
<i>w bardzo głębokiej jaskini,</i>
<i>ponad 1000 metrów.</i>

882
00:59:54,750 --> 00:59:57,458
<i>Mój najlepszy przyjaciel</i>
<i>brał udział w projekcie jako nurek,</i>

883
00:59:57,916 --> 01:00:00,125
<i>uległ wypadkowi i zmarł.</i>

884
01:00:03,000 --> 01:00:04,166
<i>To było traumatyczne,</i>

885
01:00:04,375 --> 01:00:08,291
bo to bliski przyjaciel
i ta śmierć była namacalna.

886
01:00:08,458 --> 01:00:11,125
Zwłoki nie były zawinięte,
nie były na noszach.

887
01:00:14,791 --> 01:00:19,083
<i>Pomimo sceptycznego nastawienia</i>
<i>Harry'ego, nabierałem przekonania,</i>

888
01:00:19,333 --> 01:00:22,250
<i>że to jedyna droga.</i>
<i>Więc następnego ranka</i>

889
01:00:22,375 --> 01:00:24,166
<i>przedstawiłem pomysł Derekowi.</i>

890
01:00:25,375 --> 01:00:27,833
<i>Powiedziałem mu, że to okropny pomysł.</i>
<i>Na co Rick odparł:</i>

891
01:00:28,041 --> 01:00:29,458
„A co, jeśli jedyny?”

892
01:00:30,500 --> 01:00:32,125
<i>Byłem bardzo sceptycznie nastawiony.</i>

893
01:00:32,416 --> 01:00:35,208
Ale wierzyłem w ich talent i umiejętności.

894
01:00:39,250 --> 01:00:40,875
<i>Rick powiedział, że potrzebuje</i>

895
01:00:40,958 --> 01:00:43,500
zespołu doświadczonych nurków
z całego świata.

896
01:00:44,583 --> 01:00:47,250
<i>Zapytałem: „Jeśli miałbyś zebrać</i>
<i>zespół najlepszych nurków świata,</i>

897
01:00:47,500 --> 01:00:51,000
„którzy mieliby się tego podjąć,
kto byś wskazał?”

898
01:00:53,500 --> 01:00:56,041
Dostałem wiadomość od Johna, mówiącą,
że czas i leczenie…

899
01:00:56,250 --> 01:00:57,500
KONSULTANT IT / NUREK JASKINIOWY

900
01:00:57,583 --> 01:00:59,750
…nie wydostaną chłopców.
Potrzebują mnie i Jasona.

901
01:01:00,708 --> 01:01:03,541
<i>Wspinałem się po wewnętrznej</i>
<i>strukturze budynku, gdy odebrałem</i>

902
01:01:03,750 --> 01:01:05,125
wiadomość, że dziś wylatujemy.

903
01:01:05,250 --> 01:01:06,250
BUDOWLANIEC / NUREK

904
01:01:06,333 --> 01:01:09,041
ODLOTY

905
01:01:09,666 --> 01:01:11,541
<i>Do końca urlopu zostało mi kilka dni.</i>

906
01:01:11,625 --> 01:01:12,916
Schodziłem z góry we Włoszech.

907
01:01:13,041 --> 01:01:14,250
METEOROLOG / NUREK JASKINIOWY

908
01:01:14,791 --> 01:01:17,291
<i>Dostałem wiadomość z pytaniem:</i>
<i>„Kiedy możesz być gotowy?”</i>

909
01:01:17,375 --> 01:01:18,666
Zadzwoniłem do szefa po urlop.

910
01:01:18,750 --> 01:01:19,958
ELEKTRYK / NUREK JASKINIOWY

911
01:01:23,416 --> 01:01:25,291
Miałem iść na wieczór kawalerski w sobotę.

912
01:01:25,458 --> 01:01:26,500
MECHANIK / NUREK JASKINIOWY

913
01:01:29,791 --> 01:01:33,458
<i>Kiedy dowiedziałem się,</i>
<i>że lecę do Tajlandii,</i>

914
01:01:33,666 --> 01:01:36,166
<i>poszedłem odwiedzić tatę w domu opieki.</i>

915
01:01:38,166 --> 01:01:42,208
<i>Jego tata nie rozumiał, o co chodzi</i>
<i>z tym nurkowaniem w jaskiniach.</i>

916
01:01:43,333 --> 01:01:46,916
Na pewno mniej niż ja.
Mieli w tym temacie ulubiony żart.

917
01:01:47,041 --> 01:01:49,958
On ciągle pytał,
kiedy skończę z nurkowaniem,

918
01:01:50,083 --> 01:01:53,375
bo się martwił, rzecz jasna.
Ja zawsze odpowiadałem,

919
01:01:53,541 --> 01:01:57,041
że to było moje ostatnie nurkowanie.
Skończyłem z tym.

920
01:01:57,166 --> 01:01:58,958
On odpowiadał z ulgą, że się cieszy.

921
01:01:59,166 --> 01:02:00,916
Po czym spoglądał na mnie
i wybuchał śmiechem.

922
01:02:01,083 --> 01:02:02,916
Doszło do niego, że się nabijałem.

923
01:02:03,041 --> 01:02:06,041
Mieliśmy dobrą rozmowę
i następnego dnia leciałem.

924
01:02:14,583 --> 01:02:17,791
DZIEŃ 14

925
01:02:20,625 --> 01:02:22,375
<i>Kiedy dotarliśmy do jaskini,</i>

926
01:02:22,583 --> 01:02:26,958
<i>wysiedliśmy z minivana</i>
<i>prosto do morza aparatów.</i>

927
01:02:28,583 --> 01:02:31,000
<i>To było całkiem przerażające.</i>

928
01:02:32,208 --> 01:02:36,708
<i>Znaleźliśmy Johna i Ricka,</i>
<i>którzy wyglądali na wykończonych.</i>

929
01:02:38,125 --> 01:02:39,833
<i>Pierwsze, co powiedziałem, to:</i>

930
01:02:39,958 --> 01:02:43,291
„Zanurkuję w jaskini,
dopłynę do końca, zobaczę dzieciaki

931
01:02:43,458 --> 01:02:45,958
„i przekonam się, że nie ma
innego sposobu na wydostanie ich”.

932
01:02:47,791 --> 01:02:51,125
<i>Mój partner, Craig, popłynął ze mną.</i>

933
01:02:52,041 --> 01:02:53,125
To była błotnista dziura.

934
01:02:53,250 --> 01:02:54,458
WETERYNARZ / NUREK JASKINIOWY

935
01:02:59,916 --> 01:03:02,708
<i>Gdy się wynurzyłem,</i>
<i>zobaczyłem nieczystości na wodzie,</i>

936
01:03:03,250 --> 01:03:05,541
<i>co oznaczało,</i>
<i>że dotarliśmy do sali z dziećmi.</i>

937
01:03:07,500 --> 01:03:10,083
<i>Kiedy dotarło do mnie,</i>
<i>że zaraz zobaczę tych chłopców,</i>

938
01:03:10,208 --> 01:03:12,625
<i>oczywiście pomyślałem</i>
<i>o moich dzieciach.</i>

939
01:03:14,666 --> 01:03:17,416
<i>Byłem przerażony tym, jak byli wychudzeni.</i>

940
01:03:17,833 --> 01:03:21,041
<i>Kilku z nich miało silny kaszel.</i>

941
01:03:22,458 --> 01:03:25,750
<i>Wyglądali na mocno osłabionych,</i>
<i>ale to niesamowite,</i>

942
01:03:25,875 --> 01:03:28,916
<i>że nie widziałem ani jednej drżącej wargi,</i>
<i>ani jednej łzy.</i>

943
01:03:29,041 --> 01:03:30,958
<i>Żadnych oznak zmartwienia.</i>

944
01:03:33,500 --> 01:03:37,041
<i>Trener Eak prowadził</i>
<i>z chłopcami medytację.</i>

945
01:03:38,166 --> 01:03:41,666
Nakazał im obserwować
swój oddech i uspokoić umysł.

946
01:03:41,916 --> 01:03:44,458
<i>Dzięki temu oszczędzali energię.</i>

947
01:03:54,500 --> 01:03:59,125
<i>Przez cały powrót na powierzchnię,</i>
<i>zastanawiałem się, co zrobimy.</i>

948
01:03:59,750 --> 01:04:02,791
<i>Właśnie wtedy zdecydowałem,</i>

949
01:04:02,958 --> 01:04:05,833
<i>że będę musiał zgodzić się na ten plan.</i>

950
01:04:12,750 --> 01:04:15,166
Na tym etapie potrzebujemy ludzi.
Takich, którzy

951
01:04:15,333 --> 01:04:17,041
będą w stanie odciążyć Johna i Ricka.

952
01:04:17,166 --> 01:04:18,500
OFICER DS. TAKTYK SPECJALNYCH
AIR FORCE

953
01:04:20,541 --> 01:04:22,083
<i>Byliśmy zespołem,</i>

954
01:04:22,250 --> 01:04:25,708
który mieszkał już w Tajlandii.
Techniczni instruktorzy nurkowania.

955
01:04:25,875 --> 01:04:27,333
NUREK JASKINIOWY, OCHOTNIK

956
01:04:27,791 --> 01:04:29,750
<i>Większość z nas pochodziła z Europy.</i>

957
01:04:30,291 --> 01:04:32,458
Natychmiast dołączyliśmy ich do zespołu.

958
01:04:33,583 --> 01:04:36,875
<i>Zespół był gotowy,</i>
<i>ale władze tajskie</i>

959
01:04:37,125 --> 01:04:43,041
nadal nie chciały dać zielonego światła.

960
01:04:44,333 --> 01:04:49,500
Jeśli nie jesteśmy gotowi, albo wiąże się
z tym ryzyko, nie przeniesiemy ich.

961
01:04:51,500 --> 01:04:54,458
Warunki się pogarszają,
ilość powietrza spada,

962
01:04:54,625 --> 01:04:58,708
a dodatkowym zagrożeniem
jest zapowiadany deszcz.

963
01:05:00,375 --> 01:05:04,083
<i>Tykają teraz dwa zegary,</i>
<i>tlenowy i pogodowy.</i>

964
01:05:04,250 --> 01:05:06,250
…po południu mamy burze z piorunami,

965
01:05:06,416 --> 01:05:08,666
co jest oznaką nadchodzącego monsunu.

966
01:05:15,750 --> 01:05:20,083
Tajska Marynarka chce zero ryzyka.
To niewykonalne.

967
01:05:21,875 --> 01:05:25,208
<i>Punktem zwrotnym okazało się</i>
<i>pojawienie Josha Morrisa.</i>

968
01:05:26,750 --> 01:05:29,625
<i>Po przybyciu powiedziałem,</i>
<i>że wspinam się i nurkuję</i>

969
01:05:29,916 --> 01:05:31,041
<i>oraz mówię po tajsku.</i>

970
01:05:31,125 --> 01:05:32,666
<i>Pracowałem z Thanetem.</i>

971
01:05:32,791 --> 01:05:34,875
<i>Gdy trafiłem na Verna,</i>
<i>opowiedział mi,</i>

972
01:05:34,958 --> 01:05:36,875
że sytuacja nie wyglądała najlepiej.

973
01:05:37,041 --> 01:05:38,416
KONSULTANT / WSPINACZ I GROTOŁAZ

974
01:05:39,500 --> 01:05:42,500
Mam dostęp do…

975
01:05:42,750 --> 01:05:45,583
- Nie posłuchają nas teraz.
- Wpadłem na niego rano

976
01:05:45,708 --> 01:05:48,750
i chętnie będę się z nim komunikować.
Mam robić notatki?

977
01:05:49,166 --> 01:05:53,458
<i>John był wyraźnie zestresowany.</i>
<i>Mówił, że jeśli będzie padać</i>

978
01:05:53,666 --> 01:05:56,125
i woda się podniesie,
nikt nie wejdzie do jaskini.

979
01:05:56,375 --> 01:05:58,375
Że panują tam straszne warunki.

980
01:05:58,500 --> 01:06:00,583
Są owinięci kocami, uśmiechają się,

981
01:06:00,833 --> 01:06:03,875
ale pomieszczenie śmierdzi
i nie mają jedzenia.

982
01:06:04,041 --> 01:06:06,291
Mają rany, będą chorować.

983
01:06:06,541 --> 01:06:09,416
Powiedziałem: „O czym ty mówisz?
Nic takiego nie słyszałem.

984
01:06:09,708 --> 01:06:10,833
„Ile mają jedzenia?”

985
01:06:11,000 --> 01:06:13,041
Odpowiedział: „Jakieś 100 posiłków”.

986
01:06:14,166 --> 01:06:15,833
Wiemy, jaki jest aktualny poziom tlenu?

987
01:06:15,958 --> 01:06:17,250
Gdy mierzyliśmy, było 15%.

988
01:06:17,458 --> 01:06:20,208
Ale nie jesteśmy pewni, może 16%.

989
01:06:21,958 --> 01:06:23,208
Bądźmy ostrożni.

990
01:06:23,500 --> 01:06:26,750
A co myślicie o samym nurkowaniu?

991
01:06:27,041 --> 01:06:30,875
Niesamowicie ryzykowne.
Ale nie ma innej metody.

992
01:06:31,083 --> 01:06:32,250
Nie ma innego sposobu?

993
01:06:32,416 --> 01:06:33,916
- Jeśli nie zanurkują…
- Nagrywasz to?

994
01:06:43,250 --> 01:06:46,125
<i>Wreszcie mieliśmy publiczność,</i>
<i>której potrzebowaliśmy.</i>

995
01:06:46,833 --> 01:06:48,291
<i>Przyszedł Minister Spraw Wewnętrznych</i>

996
01:06:48,416 --> 01:06:50,708
i wszyscy wylądowaliśmy w jednym pokoju.

997
01:06:50,916 --> 01:06:52,500
<i>Tłumaczyłem rozmowę.</i>

998
01:06:53,125 --> 01:06:54,958
<i>Przedstawiliśmy im plan krok po kroku.</i>

999
01:06:55,958 --> 01:06:57,875
<i>Większość pytań, które zadawano,</i>

1000
01:06:57,958 --> 01:06:59,875
<i>wciąż dotyczyła ryzyka.</i>

1001
01:07:00,041 --> 01:07:02,916
<i>Powiedziałem im,</i>
<i>że ryzyko jest bardzo wysokie,</i>

1002
01:07:03,166 --> 01:07:05,333
ale jeśli możemy oddać
choć jednego chłopca rodzicom,

1003
01:07:05,666 --> 01:07:07,208
to byłby dla mnie sukces.

1004
01:07:09,666 --> 01:07:11,375
<i>Zadawali mnóstwo pytań.</i>

1005
01:07:11,541 --> 01:07:14,291
Czemu wybrałem ten lek?
Czemu takie dawki?

1006
01:07:14,625 --> 01:07:18,208
Musiałem powtarzać, że tak oszacowałem
według mojej najlepszej wiedzy.

1007
01:07:18,291 --> 01:07:22,875
<i>Nikt nie robił tego przede mną</i>
<i>i jestem otwarty na lepsze sugestie.</i>

1008
01:07:23,500 --> 01:07:26,166
Czułem się
jak sprzedawca używanych samochodów,

1009
01:07:26,291 --> 01:07:30,333
który próbował wcisnąć gruchota
nic nie podejrzewającym klientom…

1010
01:07:31,416 --> 01:07:34,125
Czułem się jak oszust.

1011
01:07:35,083 --> 01:07:37,041
<i>Ciągle pytali, czy można ich tam zostawić.</i>

1012
01:07:37,166 --> 01:07:38,791
<i>To pytanie wciąż powracało.</i>

1013
01:07:39,083 --> 01:07:41,208
<i>Powiedziałem, że kończy się tlen.</i>

1014
01:07:41,333 --> 01:07:44,333
Poza tym musielibyśmy
dostarczyć 2000 posiłków.

1015
01:07:44,458 --> 01:07:47,916
A gdy znów zacznie padać,
nie będzie można płynąć w takim nurcie.

1016
01:07:49,958 --> 01:07:53,083
<i>Thanet i ja wylądowaliśmy</i>
<i>na jeszcze jednym spotkaniu.</i>

1017
01:07:53,291 --> 01:07:55,416
<i>W pewnym momencie</i>
<i>powiedziałem do ministra:</i>

1018
01:07:55,541 --> 01:07:59,291
„Jedyne, co mogę zagwarantować,
to że jeśli nie zanurkujemy, oni zginą.”

1019
01:08:00,208 --> 01:08:03,750
<i>„Nie zazdroszczę panu,</i>
<i>opcje wydają się straszne,</i>

1020
01:08:04,208 --> 01:08:05,958
ale jedna jest gorsza od drugiej.”

1021
01:08:10,833 --> 01:08:13,875
DZIEŃ 15

1022
01:08:15,708 --> 01:08:18,416
<i>Następnego ranka wciąż nie było zgody,</i>

1023
01:08:18,541 --> 01:08:21,708
ale opracowaliśmy plan logistyczny.

1024
01:08:21,875 --> 01:08:25,208
Szczegóły tego, jak to się odbędzie.

1025
01:08:27,416 --> 01:08:31,416
<i>Jak przetransportujemy chłopców,</i>
<i>jak ich wyposażymy…</i>

1026
01:08:32,833 --> 01:08:35,500
Butla miała być umieszczona
z przodu, nie z tyłu.

1027
01:08:36,625 --> 01:08:40,041
Tak, że podczas płynięcia twarzą w dół,
zbiornik działałby jak kil.

1028
01:08:41,166 --> 01:08:44,250
<i>Ustaliliśmy, że potrzebne będą</i>
<i>maski nadciśnieniowe…</i>

1029
01:08:45,208 --> 01:08:48,166
Ewentualny przeciek
wychodziłby na zewnątrz, nie do środka.

1030
01:08:48,916 --> 01:08:51,541
<i>Amerykanie mieli cztery takie maski.</i>

1031
01:08:52,583 --> 01:08:54,750
<i>To oznaczało wykonanie akcji kilka razy.</i>

1032
01:08:55,000 --> 01:08:57,541
Musieliśmy nurkować codziennie
przez trzy dni.

1033
01:08:58,416 --> 01:09:02,208
<i>Przeprowadziliśmy demonstrację,</i>
<i>Amerykanie nazwali ją próbą skalną.</i>

1034
01:09:02,708 --> 01:09:05,416
<i>Duże ćwiczenia mające na celu</i>
<i>sprawdzenie koncepcji.</i>

1035
01:09:06,333 --> 01:09:09,458
Była to symulacja wydobycia,
oddana w najwierniejszy sposób.

1036
01:09:09,833 --> 01:09:14,000
- Tu mamy 700 m. Tu 300 m.
- Długość trasy do przepłynięcia to 500 m.

1037
01:09:14,291 --> 01:09:15,625
Łącznie…

1038
01:09:15,875 --> 01:09:16,916
Jeśli woda się podniesie…

1039
01:09:17,041 --> 01:09:20,333
<i>To było przydatne, ale bardziej dla osób,</i>
<i>które podejmowały decyzje.</i>

1040
01:09:20,416 --> 01:09:23,416
Nagle do nich dotarło,
że w tym szaleństwie jest metoda.

1041
01:09:23,958 --> 01:09:26,125
<i>I może się udać.</i>

1042
01:09:28,500 --> 01:09:31,833
Jeden z facetów od spraw zagranicznych
z Australii podszedł do mnie i powiedział,

1043
01:09:31,916 --> 01:09:35,458
„Żeby wszystko było w pełni jasne,

1044
01:09:35,916 --> 01:09:37,958
„musisz wiedzieć,
że jeśli coś pójdzie nie tak

1045
01:09:38,416 --> 01:09:40,791
„podczas akcji, nie można wykluczyć,

1046
01:09:40,875 --> 01:09:43,458
„że wylądujecie przed tajskim sądem”.

1047
01:09:43,708 --> 01:09:45,291
Zapytałem: „Masz na myśli więzienie?”

1048
01:09:45,458 --> 01:09:47,291
Odpowiedział, że to najgorszy scenariusz.

1049
01:09:47,416 --> 01:09:48,750
I że panują tu surowe reguły.

1050
01:09:50,708 --> 01:09:52,250
<i>Jeśli coś poszłoby nie tak,</i>

1051
01:09:52,458 --> 01:09:56,041
opinia publiczna szybko
zwróciłaby się przeciwko nim.

1052
01:09:58,041 --> 01:10:00,291
<i>Mieliśmy plan ewakuacji.</i>

1053
01:10:01,375 --> 01:10:04,208
Wsiąść do furgonetki
i przejechać bocznymi drogami

1054
01:10:04,416 --> 01:10:07,666
do budynku ambasady.
To przypominało akcje Jamesa Bonda.

1055
01:10:09,333 --> 01:10:12,125
<i>Zielony ekran blokujący rozkładany jest</i>

1056
01:10:12,208 --> 01:10:13,916
<i>przy wejściu do jaskini.</i>

1057
01:10:14,000 --> 01:10:17,166
<i>Może to oznaczać, że akcja ratunkowa</i>
<i>jest już bardzo blisko.</i>

1058
01:10:17,250 --> 01:10:18,666
SYTUACJA JEST
„NAJLEPSZA DOTYCHCZAS”

1059
01:10:22,833 --> 01:10:25,875
Około drugiej w nocy
Minister Spraw Wewnętrznych powiedział,

1060
01:10:26,041 --> 01:10:28,750
żebyśmy przygotowali się na
przeprowadzenie akcji jutro

1061
01:10:29,166 --> 01:10:31,458
i że rano dadzą nam zielone światło.

1062
01:10:33,500 --> 01:10:35,291
<i>Każdej nocy robiliśmy podsumowanie,</i>

1063
01:10:35,541 --> 01:10:39,416
<i>a w noc poprzedzającą akcję ratunkową,</i>

1064
01:10:39,875 --> 01:10:43,958
która przypadała w dzień
naszej 28 rocznicy ślubu…

1065
01:10:44,500 --> 01:10:47,833
Rozmawialiśmy i wytłumaczył mi dokładnie,
co zamierzają zrobić.

1066
01:10:47,958 --> 01:10:50,041
To była straszna rozmowa, bo powiedział,

1067
01:10:50,458 --> 01:10:52,791
że to chyba nie zadziała.

1068
01:10:52,958 --> 01:10:55,458
I że prawdopodobnie utoną
pod znieczuleniem.

1069
01:10:57,458 --> 01:11:01,541
<i>Tamtej nocy źle spałem.</i>
<i>Leżąc w łóżku, myślałem:</i>

1070
01:11:01,708 --> 01:11:05,583
„Kim ja jestem, żeby podejmować
tak ryzykowną próbę wydobycia dzieci?”

1071
01:11:07,250 --> 01:11:12,291
Ale odejść i zostawić je tam?
To niemożliwe, tak nie można.

1072
01:11:13,458 --> 01:11:16,375
Osobą, która dodała mi odwagi,
bym to zrobił,

1073
01:11:16,500 --> 01:11:18,000
<i>był mój tata.</i>

1074
01:11:18,666 --> 01:11:21,041
<i>Był lekarzem, chirurgiem naczyniowym.</i>

1075
01:11:21,583 --> 01:11:23,833
<i>Najcenniejszą rzeczą, której mnie nauczył,</i>

1076
01:11:24,083 --> 01:11:25,833
<i>to jak traktować innych.</i>

1077
01:11:26,583 --> 01:11:28,708
<i>Był człowiekiem o wielkim sercu.</i>

1078
01:11:29,875 --> 01:11:34,791
<i>Traktowanie ludzi w ten sam sposób</i>
<i>było dla mnie cenną lekcją.</i>

1079
01:11:37,291 --> 01:11:41,041
DZIEŃ 16

1080
01:11:42,625 --> 01:11:44,833
<i>Proszę opuścić teren.</i>

1081
01:11:45,708 --> 01:11:47,500
<i>Żadnych transmisji na żywo.</i>

1082
01:11:47,791 --> 01:11:49,458
<i>Proszę wszystko usunąć.</i>

1083
01:11:49,916 --> 01:11:51,916
<i>Reporterzy mówią,</i>
<i>że nakazano im się cofnąć.</i>

1084
01:11:52,083 --> 01:11:54,958
<i>W obozie krążą plotki,</i>
<i>że akcja ratunkowa</i>

1085
01:11:55,083 --> 01:11:57,333
<i>może rozpocząć się dziś.</i>

1086
01:11:57,541 --> 01:12:00,625
<i>Krewni mogą tylko patrzeć</i>
<i>i czekać z niepokojem.</i>

1087
01:12:00,750 --> 01:12:03,750
<i>…ostateczny ratunek.</i>
<i>Tajscy medycy przeprowadzają próby…</i>

1088
01:12:04,333 --> 01:12:06,875
<i>Zleciłem tajskim medykom przygotowanie</i>

1089
01:12:07,083 --> 01:12:10,333
<i>wszystkich leków i zastrzyków.</i>

1090
01:12:10,750 --> 01:12:13,125
Musiałem nauczyć pozostałych nurków,

1091
01:12:13,250 --> 01:12:16,041
<i>jak podać kolejną dawkę</i>
<i>środka uspokajającego.</i>

1092
01:12:17,250 --> 01:12:19,208
<i>Środki zostaną podane w ostatniej sali,</i>

1093
01:12:19,375 --> 01:12:22,500
<i>ale wydostanie chłopców zajmie</i>
<i>ponad dwie godziny.</i>

1094
01:12:22,833 --> 01:12:24,791
<i>Środki uspokajające</i>
<i>przestałyby działać.</i>

1095
01:12:25,166 --> 01:12:29,208
Konieczne więc było
podanie drugiej dawki.

1096
01:12:30,041 --> 01:12:32,291
<i>Zrobiliśmy kurs z podstaw anestezji.</i>

1097
01:12:32,583 --> 01:12:34,958
<i>Powiedziałem po prostu,</i>
<i>żeby wbili to w nogę</i>

1098
01:12:35,041 --> 01:12:38,416
<i>najlepiej po zewnętrznej stronie uda,</i>
<i>przez kombinezon.</i>

1099
01:12:38,541 --> 01:12:40,333
<i>Nieważne, czy trafiliby w kość.</i>

1100
01:12:41,250 --> 01:12:42,875
<i>To nie mogło się nie udać.</i>

1101
01:12:43,166 --> 01:12:45,333
Kolejny raz kłamałem jak z nut.

1102
01:12:45,708 --> 01:12:48,000
Chciałem po prostu dodać im odwagi.

1103
01:12:59,250 --> 01:13:00,750
<i>Wczoraj omawialiśmy</i>

1104
01:13:00,875 --> 01:13:03,750
zadania dla każdego i protokoły.

1105
01:13:03,875 --> 01:13:07,416
Dziś porozmawiamy
o przygotowaniach do wejścia.

1106
01:13:07,833 --> 01:13:12,541
Mam dziesięciu nurków
gotowych do akcji za pół godziny.

1107
01:13:17,958 --> 01:13:20,791
Zespół linowy to sześciu Amerykanów,

1108
01:13:20,916 --> 01:13:23,125
<i>pięciu Australijczyków, pięciu Chińczyków,</i>

1109
01:13:23,333 --> 01:13:26,291
<i>i sześciu cywili-specjalistów.</i>

1110
01:13:27,541 --> 01:13:31,458
<i>Sala 3, koordynować będzie</i>
<i>oficjalna ekipa tajska.</i>

1111
01:13:37,583 --> 01:13:40,875
<i>Odgrodziliśmy naszą sekcję w Sali 3,</i>

1112
01:13:41,041 --> 01:13:44,791
zabraliśmy 15 worków na ciała,
na wypadek najgorszego.

1113
01:13:59,458 --> 01:14:05,333
<i>Popłynąłem prosto na koniec jaskini</i>
<i>razem z Jasonem, Johnem i Harrym.</i>

1114
01:14:06,791 --> 01:14:11,291
<i>Wszyscy znamy swoje pozycje w jaskini</i>
<i>i płyniemy w takiej kolejności.</i>

1115
01:14:28,208 --> 01:14:31,666
SALA 9

1116
01:14:48,708 --> 01:14:51,541
Z pomocą SEALs przygotowaliśmy
pierwszego chłopca.

1117
01:14:53,958 --> 01:14:57,125
<i>Musieliśmy założyć kaptur</i>
<i>i kombinezon wypornościowy…</i>

1118
01:14:58,291 --> 01:15:01,958
<i>A także linki na butlę z tlenem.</i>

1119
01:15:10,166 --> 01:15:13,791
<i>Opracowałem prostą kombinację leków.</i>

1120
01:15:16,916 --> 01:15:18,291
<i>Xanax w tabletce.</i>

1121
01:15:18,458 --> 01:15:21,666
<i>Miał bardzo silne działanie</i>
<i>przeciwlękowe.</i>

1122
01:15:22,500 --> 01:15:26,000
<i>Dr Bhak podał tabletkę</i>
<i>pierwszemu z chłopców.</i>

1123
01:15:27,250 --> 01:15:32,458
<i>Chłopcy zdecydowali, że ci</i>
<i>mieszkający najdalej wyjdą pierwsi.</i>

1124
01:15:32,750 --> 01:15:35,125
Żeby mogli przekazać wieści

1125
01:15:35,416 --> 01:15:38,000
rodzicom pozostałych chłopaków po drodze.

1126
01:15:40,333 --> 01:15:43,125
<i>Wstrzyknąłem atropinę w jedną nogę.</i>

1127
01:15:43,375 --> 01:15:46,333
<i>Jej efektem ubocznym jest</i>
<i>zapobieganie wydzielaniu śliny.</i>

1128
01:15:46,500 --> 01:15:49,000
<i>Istniało bowiem ryzyko</i>
<i>zadławienia się śliną.</i>

1129
01:15:50,250 --> 01:15:52,041
Zaraz po tym

1130
01:15:52,208 --> 01:15:54,916
wstrzyknąłem ketaminę w drugą nogę.

1131
01:15:55,083 --> 01:15:57,416
<i>Jest to ogólny lek znieczulający.</i>

1132
01:15:58,541 --> 01:16:02,291
<i>Trzymałem strzykawkę przed ich oczami</i>
<i>i klepałem w nogę, by zasygnalizować,</i>

1133
01:16:02,458 --> 01:16:03,958
<i>że zaraz dostaną zastrzyk.</i>

1134
01:16:05,666 --> 01:16:08,750
<i>Dzieci czuły się swobodnie.</i>

1135
01:16:09,166 --> 01:16:10,708
<i>Czuły, jakby</i>

1136
01:16:11,083 --> 01:16:14,625
ufały doktorowi Harrisowi,
jakby był członkiem ich rodziny.

1137
01:16:16,583 --> 01:16:17,916
<i>Gdy byli nieprzytomni,</i>

1138
01:16:18,000 --> 01:16:20,625
<i>czułem, jakbym nakładał</i>
<i>maskę szmacianej lalce.</i>

1139
01:16:23,208 --> 01:16:28,125
<i>W żaden sposób nie czułem się dobrze</i>
<i>z tym, co musieliśmy zrobić.</i>

1140
01:16:28,833 --> 01:16:30,833
Dwie rzeczy odbiły szczególne piętno.

1141
01:16:30,958 --> 01:16:32,750
Wepchnięcie czyjejś twarzy pod wodę.

1142
01:16:33,375 --> 01:16:34,750
<i>Osoby nieprzytomnej.</i>

1143
01:16:35,458 --> 01:16:37,916
<i>I związane jej rąk za plecami.</i>

1144
01:16:38,500 --> 01:16:40,708
Te czynności wydawały się
bardzo niewłaściwe.

1145
01:16:43,541 --> 01:16:45,083
Jakbym przeprowadzał eutanazję.

1146
01:16:52,208 --> 01:16:54,458
<i>Podczas tej akcji Jason krzyknął do mnie:</i>

1147
01:16:54,625 --> 01:16:56,458
„Harry, on słabo oddycha”.

1148
01:16:57,583 --> 01:17:00,708
<i>Powiedziałem chłopakom,</i>
<i>że to podróż w jedną stronę.</i>

1149
01:17:00,958 --> 01:17:02,708
<i>Gdy rozpoczniemy, nie ma odwrotu.</i>

1150
01:17:02,875 --> 01:17:05,416
<i>Nie mogą do mnie wrócić,</i>
<i>bo ja nic nie zrobię.</i>

1151
01:17:06,250 --> 01:17:08,333
Jeśli okaże się,
że wyprowadzasz z jaskini

1152
01:17:08,500 --> 01:17:10,125
zwłoki, to tak właśnie będzie.

1153
01:17:23,708 --> 01:17:27,666
<i>W Sali 8 wydawało nam się,</i>
<i>że czekamy całą wieczność.</i>

1154
01:17:30,458 --> 01:17:32,208
Nagle lina drgnęła.

1155
01:17:34,500 --> 01:17:36,583
<i>I wyłonił się Jason z dzieckiem.</i>

1156
01:17:38,208 --> 01:17:39,416
<i>Chcący zaczerpnąć powietrza.</i>

1157
01:17:41,458 --> 01:17:46,083
Mogę tylko powiedzieć, że czułem
ogromne napięcie w powietrzu.

1158
01:17:49,208 --> 01:17:50,875
<i>Gdy okazało się, że chłopiec żyje,</i>

1159
01:17:51,291 --> 01:17:55,083
<i>czułem, jakby wielki ciężar</i>
<i>spał mi z serca.</i>

1160
01:17:55,375 --> 01:17:56,958
Ale to było zaledwie 300 metrów.

1161
01:17:57,083 --> 01:17:59,583
Czekało ich koleje 1,5 km,
by wydostać się z jaskini.

1162
01:18:01,166 --> 01:18:04,541
<i>Chłopiec zaczął drgać i poruszać palcami,</i>

1163
01:18:04,750 --> 01:18:06,291
<i>wyglądał jak zombie.</i>

1164
01:18:06,666 --> 01:18:08,291
<i>To było dosyć przerażające.</i>

1165
01:18:09,791 --> 01:18:12,791
Daliśmy mu kolejny zastrzyk
i przenieśliśmy

1166
01:18:12,958 --> 01:18:15,208
<i>przez suchą salę</i>
<i>do kolejnej zalanej sekcji.</i>

1167
01:18:21,375 --> 01:18:23,458
<i>John zabrał drugiego chłopca.</i>

1168
01:18:25,333 --> 01:18:27,041
John spojrzał na mnie i zapytał:

1169
01:18:27,708 --> 01:18:28,916
„Jak ma na imię?”

1170
01:18:29,666 --> 01:18:30,833
<i>„Nie wiem, John”.</i>

1171
01:18:31,708 --> 01:18:34,125
<i>Byłem zdenerwowany,</i>
<i>powiedziałbym nawet,</i>

1172
01:18:34,291 --> 01:18:35,916
<i>że prawie narobiłem w portki.</i>

1173
01:18:38,291 --> 01:18:41,000
<i>Gdy wyprowadzałem go pod wodą,</i>
<i>pamiętam uczucie,</i>

1174
01:18:41,791 --> 01:18:44,041
<i>pełnej odpowiedzialności i determinacji.</i>

1175
01:18:44,500 --> 01:18:47,166
Że zrobię absolutnie wszystko,
by dziecko przeżyło.

1176
01:18:50,708 --> 01:18:52,333
<i>Chris zabrał trzeciego chłopca.</i>

1177
01:18:54,791 --> 01:18:57,791
<i>Nie można było zobaczyć własnej ręki.</i>

1178
01:18:58,250 --> 01:19:01,250
<i>Od czasu do czasu można było</i>
<i>coś dostrzec w tym mroku.</i>

1179
01:19:02,541 --> 01:19:05,625
Próbowałem się wić przez dziury,
przez które nie mogłem się przecisnąć.

1180
01:19:06,375 --> 01:19:10,083
<i>Znajdowałem nieco więcej miejsca</i>
<i>i powtarzałem próbę.</i>

1181
01:19:12,666 --> 01:19:17,125
Po pierwszej zalanej sekcji kontynuowałem
przepływ z przydzielonym chłopcem.

1182
01:19:19,000 --> 01:19:23,083
<i>Wynurzyłem się w głębokim kanale,</i>
<i>gdzie nie było suchej powierzchni.</i>

1183
01:19:24,666 --> 01:19:26,416
<i>Chłopiec znów zaczynał drgać.</i>

1184
01:19:31,250 --> 01:19:33,750
<i>Wyciągnąłem więc fiolki z ketaminą.</i>

1185
01:19:37,791 --> 01:19:40,541
<i>Ręce mi się trzęsły, bo nigdy wcześniej</i>
<i>nie robiłem zastrzyku.</i>

1186
01:19:42,125 --> 01:19:45,250
<i>Wyciągnąłem jedną fiolkę,</i>
<i>strzykawka była osobno,</i>

1187
01:19:45,416 --> 01:19:47,875
wyciągnąłem ją i ukłułem się w palec.

1188
01:19:48,291 --> 01:19:50,583
<i>Miałem szczęście, że w środku</i>
<i>nie było jeszcze ketaminy,</i>

1189
01:19:50,750 --> 01:19:53,458
<i>inaczej na powierzchni</i>
<i>dryfowałyby dwa ciała.</i>

1190
01:19:55,125 --> 01:19:56,458
<i>Zrobiłem chłopcu zastrzyk.</i>

1191
01:19:57,583 --> 01:19:59,250
<i>Faktycznie przestał drgać.</i>

1192
01:20:12,208 --> 01:20:13,458
<i>John przypłynął do sali.</i>

1193
01:20:13,541 --> 01:20:16,250
<i>Wydawało się, że chłopiec</i>
<i>nie oddycha prawidłowo.</i>

1194
01:20:18,208 --> 01:20:21,583
<i>Musiałem wymienić jego butlę z tlenem.</i>

1195
01:20:22,000 --> 01:20:25,166
Nie mogłem sprawić,
żeby oddychał z założoną maską.

1196
01:20:25,958 --> 01:20:26,958
Ściągnij maskę.

1197
01:20:28,500 --> 01:20:30,791
<i>Ściągnęliśmy maskę i było lepiej,</i>

1198
01:20:31,125 --> 01:20:33,750
po czym zakładaliśmy ją ponownie
i znów była mokra.

1199
01:20:34,375 --> 01:20:36,583
<i>I tak w kółko parę razy.</i>

1200
01:20:38,875 --> 01:20:40,166
<i>John był naprawdę zmartwiony.</i>

1201
01:20:40,833 --> 01:20:44,166
<i>Chciałem szybko płynąć do wyjścia</i>
<i>i to zakończyć.</i>

1202
01:20:44,333 --> 01:20:45,333
Maska w porządku.

1203
01:20:45,541 --> 01:20:47,875
To wydawało się czystym aktem woli,

1204
01:20:48,125 --> 01:20:50,625
bo każda cząstka mnie
chciała się wydostać.

1205
01:20:51,291 --> 01:20:53,083
<i>Ale wiedziałem, że nie mogę tego zrobić,</i>

1206
01:20:53,208 --> 01:20:56,208
bo wiedziałem, że wypłynąłbym
ze zwłokami dziecka.

1207
01:20:59,458 --> 01:21:02,791
<i>Zanim John popłynął z chłopcem dalej,</i>
<i>udało nam się to naprawić.</i>

1208
01:21:14,958 --> 01:21:17,333
<i>W ostatniej zalanej sekcji</i>

1209
01:21:17,666 --> 01:21:20,375
<i>czekała na nas najgorsza szczelina.</i>

1210
01:21:20,625 --> 01:21:22,833
<i>Nie dało się przepłynąć z dzieckiem</i>
<i>po żadnej ze stron.</i>

1211
01:21:27,333 --> 01:21:30,250
Trzeba było go najpierw przepchnąć
i popłynąć za nim.

1212
01:21:32,041 --> 01:21:36,208
<i>Gdy zbliżaliśmy się do Sali 3,</i>
<i>można było usłyszeć buczenie pomp.</i>

1213
01:21:41,291 --> 01:21:42,875
<i>Wypłynąłem na powierzchnię z chłopcem.</i>

1214
01:21:43,583 --> 01:21:46,250
<i>Witały nas ręce gotowe do odbioru dziecka.</i>

1215
01:21:46,791 --> 01:21:48,291
<i>i położeniu go na noszach.</i>

1216
01:21:56,083 --> 01:21:58,291
Trzydzieści kilo.

1217
01:21:59,000 --> 01:22:01,583
<i>Chłopiec numer jeden żyje. Oddycha.</i>

1218
01:22:02,083 --> 01:22:04,500
To był wielki zastrzyk optymizmu.

1219
01:22:05,458 --> 01:22:07,083
Raz, dwa, trzy.

1220
01:22:14,166 --> 01:22:15,791
<i>Byliśmy odpowiedzialni za</i>

1221
01:22:16,458 --> 01:22:19,208
<i>doprowadzenie dzieci z trzeciej sali</i>
<i>do wejścia do jaskini.</i>

1222
01:22:19,500 --> 01:22:22,125
Potrzebowaliśmy 200 osób.

1223
01:22:28,708 --> 01:22:31,541
<i>Wynurzyłem się w Sali 3 ze swoim chłopcem.</i>

1224
01:22:32,666 --> 01:22:33,666
<i>Ulga.</i>

1225
01:22:34,541 --> 01:22:36,333
Raz, dwa, trzy, ciągnij!

1226
01:22:38,250 --> 01:22:39,333
Ciągnij!

1227
01:23:21,291 --> 01:23:24,791
<i>Mamy niepotwierdzony raport mówiący o tym,</i>

1228
01:23:25,125 --> 01:23:28,041
że z jaskini wydostano dwóch chłopców.

1229
01:23:28,250 --> 01:23:31,083
<i>Przed chwilą widzieliśmy karetkę</i>
<i>jadącą w stronę jaskini.</i>

1230
01:23:31,250 --> 01:23:33,333
<i>Być może wydostaną trzeciego chłopca.</i>

1231
01:23:35,500 --> 01:23:36,833
<i>Dotarłem z moim dzieckiem…</i>

1232
01:23:38,208 --> 01:23:39,500
Oddałem ten cenny ładunek.

1233
01:23:44,625 --> 01:23:45,916
<i>Pamiętam, jak John powiedział:</i>

1234
01:23:46,083 --> 01:23:48,833
<i>„Cała trójka przeżyła, to niesamowite.”</i>

1235
01:23:49,166 --> 01:23:50,500
<i>Potem spojrzał i powiedział:</i>

1236
01:23:50,625 --> 01:23:52,750
„Stanton, nie schrzań tego.
Czwarty też ma przeżyć.”

1237
01:23:55,208 --> 01:23:58,125
<i>Rick wziął czwarte dziecko</i>
<i>i wyruszył do wyjścia.</i>

1238
01:23:58,875 --> 01:24:01,458
<i>Powiedziałem do doktora Bhaka, że to tyle.</i>

1239
01:24:01,666 --> 01:24:03,166
Że jutro też weźmiemy czwórkę.

1240
01:24:04,958 --> 01:24:08,583
<i>SEALs, którzy byli tam ze mną</i>
<i>martwili się.</i>

1241
01:24:09,291 --> 01:24:10,583
<i>Mieliśmy nadzieję, że chłopcy</i>

1242
01:24:10,750 --> 01:24:14,250
przeżyją i wrócą do rodziców.

1243
01:24:16,375 --> 01:24:18,750
<i>Pozostało się modlić.</i>

1244
01:24:24,458 --> 01:24:28,666
<i>Wypłynąłem z Sali 8,</i>
<i>zerowa widoczność.</i>

1245
01:24:29,250 --> 01:24:30,708
<i>Moje ręce podążały za liną.</i>

1246
01:24:32,458 --> 01:24:36,125
<i>Nagle czegoś dotknąłem,</i>
<i>miałem wrażenie, że to zdechła ryba.</i>

1247
01:24:37,875 --> 01:24:40,958
<i>Craig i Rick wyglądali na zaniepokojonych</i>

1248
01:24:41,125 --> 01:24:42,583
<i>i powtarzali: „Szybko, wychodź.</i>

1249
01:24:42,791 --> 01:24:43,833
„Pospiesz się, nie oddycha.

1250
01:24:43,958 --> 01:24:46,833
<i>„Ten chłopiec chyba nie oddycha”.</i>
<i>Szybko ściągnąłem sprzęt.</i>

1251
01:24:47,083 --> 01:24:49,708
Pomyślałem, że to ten moment.
Pierwsza śmierć.

1252
01:24:51,333 --> 01:24:52,791
<i>Był dość siny.</i>

1253
01:24:53,833 --> 01:24:55,291
<i>Bardzo zimny i nieruchomy.</i>

1254
01:24:56,166 --> 01:24:59,125
<i>Sam nie mogłem się przekonać,</i>
<i>że on oddycha.</i>

1255
01:25:00,875 --> 01:25:02,583
Miałem rozpocząć usta-usta,

1256
01:25:02,833 --> 01:25:05,541
<i>ale zanim to zrobiłem,</i>
<i>mocno nacisnąłem na jego szczękę,</i>

1257
01:25:05,750 --> 01:25:07,291
<i>by otworzyć drogi oddechowe</i>

1258
01:25:07,458 --> 01:25:09,083
i wtedy zaczął oddychać.

1259
01:25:10,541 --> 01:25:12,083
<i>Ale wciąż bardzo się martwiłem.</i>

1260
01:25:12,500 --> 01:25:15,041
Byłem przekonany, że dziecko nie przeżyje.

1261
01:25:18,458 --> 01:25:22,458
<i>Całą drogę był w takim stanie,</i>
<i>od 2,5 do 3 godzin.</i>

1262
01:25:24,750 --> 01:25:25,875
<i>Dla komfortu psychicznego</i>

1263
01:25:25,958 --> 01:25:28,750
obracałem go, by spojrzeć na jego twarz.

1264
01:25:29,666 --> 01:25:33,625
<i>Wyglądał, jakby spał.</i>
<i>Tylko że znajdował się pod wodą.</i>

1265
01:25:38,625 --> 01:25:40,250
<i>W momencie wynurzenia</i>

1266
01:25:40,458 --> 01:25:43,375
<i>poczułem fantastyczne uczucie</i>
<i>uniesienia i spełnienia.</i>

1267
01:25:48,625 --> 01:25:51,958
<i>Dzisiejsza akcja była wielkim sukcesem.</i>

1268
01:25:53,708 --> 01:25:55,791
<i>Po 16 dniach czekania</i>

1269
01:25:56,500 --> 01:25:58,750
możemy wreszcie zobaczyć
twarze Dzikich Dzików.

1270
01:26:02,875 --> 01:26:05,708
Wciąż nie dowierzano,
że ta technika zadziałała.

1271
01:26:07,083 --> 01:26:08,750
<i>Czterech młodych piłkarzy</i>

1272
01:26:09,000 --> 01:26:11,083
uwięzionych w jaskini w Tajlandii
zostało uratowanych.

1273
01:26:11,208 --> 01:26:14,583
<i>Ośmiu chłopców i ich trener</i>
<i>wciąż są w środku.</i>

1274
01:26:14,791 --> 01:26:19,041
<i>Ich życie wciąż wisi na włosku.</i>
<i>To jeszcze nie koniec.</i>

1275
01:26:19,291 --> 01:26:22,333
Właśnie zrobiliśmy
coś niewiarygodnego i niesamowitego.

1276
01:26:23,250 --> 01:26:24,916
Powtórzmy to jeszcze dwa razy.

1277
01:26:31,833 --> 01:26:35,208
DZIEŃ 17

1278
01:26:35,666 --> 01:26:37,333
Najnowsze wieści z Tajlandii…

1279
01:26:37,541 --> 01:26:40,041
Widziano chłopca na noszach…

1280
01:26:40,250 --> 01:26:41,708
<i>Piąty chłopiec…</i>

1281
01:26:42,000 --> 01:26:44,125
<i>Jednego chłopca zabrano</i>
<i>dziś rano z jaskini…</i>

1282
01:26:44,291 --> 01:26:47,666
To karetka, która prawdopodobnie
wiezie szóstego chłopca.

1283
01:26:47,916 --> 01:26:51,041
Ta operacja przebiega niezwykle gładko.

1284
01:26:51,208 --> 01:26:53,458
A to zdaje się być siódmy.

1285
01:26:53,625 --> 01:26:55,250
<i>Chłopcy wydostają się z jaskini.</i>

1286
01:26:55,416 --> 01:26:58,375
Nie siódmy, to już ósmy chłopiec.

1287
01:26:58,583 --> 01:27:00,791
<i>Ósmy członek Dzikich Dzików uratowany.</i>

1288
01:27:00,916 --> 01:27:02,250
<i>Kolejny szczęśliwy dzień.</i>

1289
01:27:02,458 --> 01:27:04,916
<i>Przez ostatnie dni mieli dużo szczęścia.</i>

1290
01:27:05,083 --> 01:27:06,958
<i>Opady monsunowe ustały.</i>

1291
01:27:09,333 --> 01:27:12,875
Ale według prognoz
miało znów zacząć padać.

1292
01:27:14,833 --> 01:27:16,041
<i>I zaczęło.</i>

1293
01:27:18,958 --> 01:27:20,625
<i>Lało jak z cebra.</i>

1294
01:27:21,416 --> 01:27:22,708
Bez przerwy.

1295
01:27:22,916 --> 01:27:26,208
Ten deszcz przedostanie się
do wnętrza jaskini bardzo szybko.

1296
01:27:29,000 --> 01:27:33,666
<i>Całą noc słuchaliśmy deszczu,</i>
<i>lał się z nieba strumieniami.</i>

1297
01:27:33,958 --> 01:27:36,625
Zastanawialiśmy się,
co zastaniemy w jaskini.

1298
01:27:38,833 --> 01:27:43,041
<i>To jedyny moment, w którym</i>
<i>Rick i John wydawali się zaniepokojeni,</i>

1299
01:27:43,583 --> 01:27:46,208
<i>co udzieliło się mnie i Craigowi.</i>

1300
01:27:50,666 --> 01:27:53,791
DZIEŃ 18

1301
01:27:56,375 --> 01:27:57,583
<i>Wstaliśmy rano</i>

1302
01:27:57,708 --> 01:27:59,916
<i>i wszędzie było mnóstwo wody.</i>

1303
01:28:02,000 --> 01:28:04,500
<i>Baliśmy się, że tamy,</i>
<i>które przekierowywały wodę</i>

1304
01:28:04,708 --> 01:28:06,000
<i>zostaną zerwane.</i>

1305
01:28:06,916 --> 01:28:08,416
Nie były niezniszczalne.

1306
01:28:09,708 --> 01:28:11,708
<i>System przekierowywania wody</i>
<i>nie przetrwa.</i>

1307
01:28:12,958 --> 01:28:14,333
To zniszczy wszystko.

1308
01:28:17,916 --> 01:28:20,916
Gdy zebraliśmy się na porannej odprawie,

1309
01:28:21,125 --> 01:28:22,916
niektórzy z nas mówili:

1310
01:28:23,083 --> 01:28:24,333
„Czy powinniśmy nurkować

1311
01:28:24,500 --> 01:28:26,375
<i>„i ryzykować życiem?”</i>

1312
01:28:26,500 --> 01:28:28,250
<i>Byli też tacy, którzy mówili:</i>

1313
01:28:28,375 --> 01:28:29,625
<i>„Co, jeśli dziś zrezygnujemy,</i>

1314
01:28:29,708 --> 01:28:32,166
„a jutro nie będzie już szans na wejście?”

1315
01:28:33,333 --> 01:28:35,833
<i>Poczułem, że muszę szybko</i>
<i>zakończyć tę dyskusję.</i>

1316
01:28:36,416 --> 01:28:38,625
<i>Wstaliśmy i poszliśmy prosto do jaskini.</i>

1317
01:28:38,791 --> 01:28:42,208
<i>Reszta poszła za nami</i>
<i>i tak oto decyzja zapadła.</i>

1318
01:28:45,083 --> 01:28:49,708
Dotarło do nas, że ostatniego dnia
spróbujemy wydostać pięć osób.

1319
01:28:53,916 --> 01:28:56,666
<i>Przed wejściem do jaskini zdecydowano,</i>

1320
01:28:56,791 --> 01:29:01,791
że ja wydobędę dziś pierwsze dziecko.

1321
01:29:03,083 --> 01:29:05,791
<i>Mój mózg pracował na najwyższych obrotach.</i>

1322
01:29:06,625 --> 01:29:08,416
<i>„Boże, czy ja sobie poradzę?”</i>

1323
01:29:09,500 --> 01:29:12,208
<i>„Co z rodzicami i przyjaciółmi w jaskini?”</i>

1324
01:29:12,666 --> 01:29:14,166
<i>To ogromny ciężar.</i>

1325
01:29:14,708 --> 01:29:17,750
Jeśli zginie, będę zdruzgotany.
Zacznę pić…

1326
01:29:18,375 --> 01:29:19,916
całkiem się wykoleję.

1327
01:29:21,458 --> 01:29:22,791
<i>Przydzielono mi trenera.</i>

1328
01:29:23,166 --> 01:29:28,208
<i>Gdy tylko go złapałem,</i>
<i>przestawiłem się na wykonanie zadania.</i>

1329
01:29:36,583 --> 01:29:39,000
<i>Wszystko szło dość dobrze.</i>

1330
01:29:40,666 --> 01:29:42,583
<i>Pamiętam te ostatnie kilka minut.</i>

1331
01:29:42,833 --> 01:29:46,583
<i>Myślałem: „Już prawie dotarłem.</i>
<i>Co mam zrobić?”</i>

1332
01:29:47,000 --> 01:29:49,583
<i>Zbliżałem się do końca mojego etapu.</i>

1333
01:29:49,916 --> 01:29:52,208
„Zacznę płakać, gdy się wynurzymy?”

1334
01:30:33,375 --> 01:30:36,208
<i>John dopłynął po mnie, następnie Rick.</i>

1335
01:30:36,416 --> 01:30:38,708
<i>Chris miał być następny.</i>

1336
01:30:39,208 --> 01:30:43,333
Czekałem i czekałem, ale się nie pojawiał.

1337
01:30:45,916 --> 01:30:48,916
<i>Popłynąłem na sam koniec,</i>
<i>do ostatniej zalanej sekcji,</i>

1338
01:30:49,750 --> 01:30:52,791
<i>która była najtrudniejsza.</i>
<i>Chłopiec był ze mną,</i>

1339
01:30:53,000 --> 01:30:54,708
<i>wiesz, mój cenny ładunek.</i>

1340
01:30:57,583 --> 01:31:00,250
<i>To nie jest normalne,</i>
<i>gdy lina jest nad tobą.</i>

1341
01:31:00,791 --> 01:31:02,500
Płyniesz na boku,
dziecko w jednej ręce,

1342
01:31:02,625 --> 01:31:03,583
lina w drugiej, nad tobą.

1343
01:31:04,041 --> 01:31:05,583
<i>Niewygodna pozycja.</i>

1344
01:31:05,958 --> 01:31:08,958
<i>Tego ostatniego dnia coś się zmieniło.</i>

1345
01:31:09,083 --> 01:31:11,125
<i>Wszyscy mieliśmy problemy na tym odcinku.</i>

1346
01:31:12,708 --> 01:31:14,666
<i>Gdy płynąłem, skręcając za rogiem,</i>

1347
01:31:14,833 --> 01:31:18,041
<i>musiałem przełożyć linę do drugiej ręki.</i>

1348
01:31:19,083 --> 01:31:21,250
Ale odbiła się od ręki.

1349
01:31:26,875 --> 01:31:28,166
<i>Ta bezcenna lina,</i>

1350
01:31:28,458 --> 01:31:31,666
<i>która zapewnia, że wydostaniemy się z wody</i>
<i>w jednym kawałku,</i>

1351
01:31:32,041 --> 01:31:35,333
której nie można zgubić, nie można puścić,

1352
01:31:36,083 --> 01:31:37,291
wymknęła mi się.

1353
01:31:39,875 --> 01:31:42,333
<i>Nie wiedziałem,</i>
<i>czy chłopcu zabraknie tlenu.</i>

1354
01:31:54,083 --> 01:31:57,125
<i>W wodzie w Sali 9</i>
<i>zostaliśmy tylko ja i dr Harris.</i>

1355
01:31:57,333 --> 01:31:58,750
Wszyscy już się wydostali.

1356
01:32:00,291 --> 01:32:02,333
<i>Myślałem, że najmniejsze dziecko</i>
<i>już wyszło,</i>

1357
01:32:02,875 --> 01:32:07,458
<i>ale ostatnim chłopcem okazał się Mark,</i>

1358
01:32:08,041 --> 01:32:09,541
<i>który ważył 29 kg.</i>

1359
01:32:10,541 --> 01:32:14,541
Mark był zdecydowanie najdrobniejszy,
z najmniejszą buzią.

1360
01:32:15,916 --> 01:32:18,333
<i>Spojrzeliśmy na siebie, myśląc:</i>
<i>„Maska będzie za duża”.</i>

1361
01:32:19,958 --> 01:32:21,958
Nie możemy go tu zostawić do jutra,

1362
01:32:22,166 --> 01:32:23,708
bo może nie być takiej szansy.

1363
01:32:26,583 --> 01:32:27,875
<i>Przymierzyliśmy maskę.</i>

1364
01:32:28,625 --> 01:32:31,958
<i>Próbowaliśmy wciskać coś wokół,</i>
<i>włożyć pod nią kaptur.</i>

1365
01:32:33,833 --> 01:32:35,791
I docisnąć ją najmocniej, jak się dało.

1366
01:32:35,958 --> 01:32:38,500
Prawie zmiażdżyliśmy mu nos.

1367
01:32:39,000 --> 01:32:41,208
<i>Ale nie było szans,</i>
<i>by woda nie dostała się do środka.</i>

1368
01:32:42,500 --> 01:32:45,791
<i>Z jakiegoś powodu zabraliśmy też</i>
<i>tę bardziej amatorską</i>

1369
01:32:45,916 --> 01:32:47,291
<i>maskę zakrywającą twarz.</i>

1370
01:32:47,791 --> 01:32:50,625
<i>W porównaniu z innymi,</i>
<i>wyglądała jak mała różowa zabawka.</i>

1371
01:32:51,541 --> 01:32:54,291
<i>A kiedy zaciskaliśmy paski</i>
<i>na tej masce,</i>

1372
01:32:54,458 --> 01:32:55,708
uszczelka się zapadała.

1373
01:32:56,791 --> 01:32:58,416
<i>Woda zaczęła się wlewać.</i>

1374
01:32:59,708 --> 01:33:02,958
Uformowaliśmy uszczelkę,
powtórzyliśmy próbę i znowu to samo.

1375
01:33:03,125 --> 01:33:04,333
<i>Maska leżała na jego twarzy</i>

1376
01:33:04,500 --> 01:33:06,416
<i>i wiedzieliśmy, że jedno uderzenie z boku</i>

1377
01:33:06,583 --> 01:33:07,791
<i>i będzie pozamiatane.</i>

1378
01:33:11,333 --> 01:33:13,500
Jasonowi się to nie podobało.

1379
01:33:18,250 --> 01:33:19,916
<i>To ostatni chłopiec. Pomyślałem:</i>

1380
01:33:20,083 --> 01:33:23,208
„Biedy Jason, ostatni chłopiec utonie,

1381
01:33:23,541 --> 01:33:25,625
a Jason będzie musiał się z tym zmierzyć”.

1382
01:33:28,041 --> 01:33:30,500
<i>Musiałem płynąć bardzo wolno,</i>
<i>bardzo ostrożnie.</i>

1383
01:33:38,458 --> 01:33:39,666
<i>Czekaliśmy w nieskończoność,</i>

1384
01:33:39,750 --> 01:33:43,083
a Chrisa nadal nie było.
Martwiliśmy się.

1385
01:33:46,916 --> 01:33:50,958
<i>Sięgałem rękoma na lewo i prawo,</i>
<i>by znaleźć tę linę,</i>

1386
01:33:51,708 --> 01:33:55,666
<i>ale nie mogłem.</i>
<i>Ciąglę trafiałem na przewód elektryczny.</i>

1387
01:33:58,083 --> 01:34:00,625
<i>„Ten kabel pewnie idzie do Sali 3”.</i>

1388
01:34:01,958 --> 01:34:03,416
<i>Zacząłem poruszać się wzdłuż niego.</i>

1389
01:34:06,791 --> 01:34:10,791
<i>Po około 10 minutach</i>
<i>wynurzyłem się w sali.</i>

1390
01:34:11,500 --> 01:34:12,833
<i>Byłem zdezorientowany.</i>

1391
01:34:15,958 --> 01:34:18,250
<i>Miałem wypłynąć w Sali 3,</i>

1392
01:34:18,541 --> 01:34:20,000
<i>gdzie czekali ratownicy.</i>

1393
01:34:20,416 --> 01:34:22,458
<i>A wynurzyłem się w sali, która była pusta.</i>

1394
01:34:23,125 --> 01:34:24,208
Halo!

1395
01:34:34,833 --> 01:34:37,750
<i>Jeśli znalazłem nieznaną komorę,</i>

1396
01:34:37,916 --> 01:34:39,458
<i>poza główną trasą,</i>

1397
01:34:40,208 --> 01:34:41,708
<i>nikt nas tu nie znajdzie.</i>

1398
01:34:51,666 --> 01:34:54,791
<i>Wynurzyłem się z chłopcem w ostatniej sali</i>

1399
01:34:55,000 --> 01:34:57,833
<i>i przed oczami ukazała mi się</i>
<i>postać Chrisa</i>

1400
01:34:58,000 --> 01:34:59,458
<i>i dziecko u jego stóp.</i>

1401
01:34:59,625 --> 01:35:01,833
<i>Od razu pomyślałem,</i>
<i>że straciliśmy jedno z nich.</i>

1402
01:35:02,333 --> 01:35:03,708
<i>Gdy zobaczyłem Jasona,</i>

1403
01:35:04,041 --> 01:35:06,833
zrozumiałem, że się cofnąłem.

1404
01:35:07,041 --> 01:35:08,666
Że wróciłem z powrotem do Sali 4.

1405
01:35:10,375 --> 01:35:14,291
<i>Jason popłynął do ostatniej sekcji</i>
<i>i pojawił się Harry.</i>

1406
01:35:16,416 --> 01:35:19,041
<i>Powiedziałem mu, żeby tam został,</i>
<i>zebrał myśli i wrócił,</i>

1407
01:35:19,250 --> 01:35:21,541
a ja wezmę chłopaka
na tym ostatnim odcinku.

1408
01:35:28,000 --> 01:35:31,458
<i>Kiedy słyszę buczenie pomp, wiem,</i>
<i>że zbliżam się do Sali 3.</i>

1409
01:35:31,625 --> 01:35:32,958
<i>Tuż przed oddaniem chłopca</i>

1410
01:35:33,125 --> 01:35:35,708
ścisnęło mnie w gardle,
bo wiedziałem, że przeżyje.

1411
01:35:37,541 --> 01:35:40,500
OK, trzy, dwa, jeden.

1412
01:35:45,583 --> 01:35:48,000
<i>Kiedy usłyszeliśmy,</i>
<i>że Harry płynie z chłopcem Chrisa,</i>

1413
01:35:48,166 --> 01:35:49,333
<i>byłem pewien, że mu się uda.</i>

1414
01:35:49,500 --> 01:35:52,250
I cieszyłem się,
że będzie mógł tego doświadczyć.

1415
01:35:54,875 --> 01:35:57,208
<i>Czekało tam kilku rosłych mężczyzn</i>
<i>z U.S. Air Force,</i>

1416
01:35:57,458 --> 01:35:58,958
by odebrać dziecko.

1417
01:35:59,791 --> 01:36:02,458
<i>Położyli je na noszach i poszli w górę.</i>

1418
01:36:02,833 --> 01:36:04,208
<i>I tyle, po prostu znikał.</i>

1419
01:36:08,541 --> 01:36:11,125
Nagle nastroje zrobiły się wspaniałe.

1420
01:36:13,125 --> 01:36:14,958
<i>Butelka Jacka Danielsa</i>
<i>krążyła z rąk do rąk.</i>

1421
01:36:16,166 --> 01:36:17,666
<i>To nie było dozwolone.</i>

1422
01:36:18,958 --> 01:36:20,333
<i>Zrobiliśmy to, nie wierzę.</i>

1423
01:36:23,083 --> 01:36:26,791
Wiedziałem, że czekamy jeszcze na
doktora Bhaka i komandosów,

1424
01:36:26,958 --> 01:36:30,291
i wciąż martwiliśmy się o nich.
Czekało ich trudne nurkowanie.

1425
01:36:31,208 --> 01:36:34,375
<i>Nagle usłyszeliśmy krzyk,</i>
<i>coś poszło nie tak.</i>

1426
01:36:34,833 --> 01:36:37,625
Jedna z głównych pomp w Sali 3 wybuchła

1427
01:36:37,750 --> 01:36:40,000
i zaczęła tryskać wodą naokoło.

1428
01:36:42,666 --> 01:36:44,583
<i>Poziom wody podnosił się bardzo szybko.</i>

1429
01:36:44,791 --> 01:36:47,291
Nie mieliśmy regulatorów,
musieliśmy szybko się wydostać.

1430
01:36:49,250 --> 01:36:53,500
<i>Czekaliśmy na dwóch komandosów SEALs,</i>
<i>gdy woda zaczęła nas zalewać,</i>

1431
01:36:53,625 --> 01:36:56,666
<i>- pojawili się.</i>
<i>- Następnie cała sala została zalana.</i>

1432
01:36:56,958 --> 01:36:59,458
Ledwo się wydostaliśmy,
wstrzymując oddech.

1433
01:37:02,083 --> 01:37:04,666
<i>Mówiliśmy, że taka była wola</i>
<i>patronki jaskini.</i>

1434
01:37:04,833 --> 01:37:08,333
Dostaliście to, czego chcieliście,
czas się stąd zabierać.

1435
01:37:10,958 --> 01:37:12,291
Dziękujemy!

1436
01:37:12,500 --> 01:37:15,333
<i>Na samym końcu wydostali się</i>
<i>członkowie marynarki.</i>

1437
01:37:17,916 --> 01:37:20,708
<i>Jak tylko wyszedłem, zadzwoniłem do syna.</i>

1438
01:37:21,125 --> 01:37:24,458
Spytał: „Tato, gdzie się podziewałeś?”

1439
01:37:26,625 --> 01:37:27,708
<i>Niewykonalna misja</i>

1440
01:37:28,541 --> 01:37:30,625
stała się wykonalna.

1441
01:37:31,458 --> 01:37:34,958
Tylko ktoś z sercem z kamienia
nie czułby wzruszenia.

1442
01:37:40,708 --> 01:37:43,500
<i>Byliśmy głównym punktem tej operacji,</i>

1443
01:37:43,833 --> 01:37:46,750
w tej jaskini były setki ludzi.

1444
01:37:49,083 --> 01:37:50,500
<i>Przybyli, by pomóc.</i>

1445
01:37:51,166 --> 01:37:55,500
<i>Różne narodowości, języki, kultury</i>

1446
01:37:56,083 --> 01:37:57,458
<i>połączyły siły.</i>

1447
01:37:58,375 --> 01:38:02,000
<i>Dochodziło do nieporozumień,</i>

1448
01:38:02,541 --> 01:38:06,750
ale liczy się wielkie serce

1449
01:38:06,916 --> 01:38:10,166
<i>i wspólny wysiłek,</i>

1450
01:38:10,833 --> 01:38:12,208
<i>a sukces będzie murowany.</i>

1451
01:38:16,125 --> 01:38:18,958
<i>Kobieta naprzeciwko mnie</i>
<i>była chyba matką Titana…</i>

1452
01:38:20,000 --> 01:38:22,750
<i>najmłodszego chłopca,</i>
<i>którego wydostałem ostatniego dnia.</i>

1453
01:38:25,791 --> 01:38:28,500
<i>Powiedziała: „W imieniu</i>
<i>wszystkich rodziców</i>

1454
01:38:28,666 --> 01:38:30,958
<i>„chcemy wam podziękować za to,</i>
<i>czego dokonaliście.</i>

1455
01:38:31,208 --> 01:38:34,083
<i>„To jakby nasze dzieci umarły</i>
<i>i dostały kolejne życie.</i>

1456
01:38:34,166 --> 01:38:39,583
„Nie możemy wyrazić,
jak bardzo jesteśmy wdzięczni.”

1457
01:38:45,583 --> 01:38:47,541
<i>Wszyscy płakali,</i>

1458
01:38:48,250 --> 01:38:50,458
<i>było tyle radości.</i>

1459
01:38:50,833 --> 01:38:53,375
To było przypieczętowanie tego,
co zrobiliśmy.

1460
01:38:53,833 --> 01:38:55,916
<i>Wrócili do rodzin, do rodziców.</i>

1461
01:38:56,833 --> 01:39:01,333
Rick nie został długo.
Powiedział, że nie chce płakać.

1462
01:39:01,958 --> 01:39:04,083
Chyba boi się swoich emocji.

1463
01:39:04,291 --> 01:39:07,833
Nie zapomnijcie tego.
Tajlandia to wasz drugi dom.

1464
01:39:07,916 --> 01:39:09,541
BRYTYJSCY NURKOWIE JASKINIOWI

1465
01:39:09,666 --> 01:39:13,416
<i>Nieziemskie poczucie ulgi,</i>
<i>euforii i radości.</i>

1466
01:39:13,583 --> 01:39:16,208
Dostałam wiadomość, że wyszedł

1467
01:39:17,500 --> 01:39:20,000
i że zadzwoni, jak wróci do hotelu.

1468
01:39:23,500 --> 01:39:25,666
<i>Wreszcie zadzwonił.</i>

1469
01:39:27,333 --> 01:39:29,666
I zacząłem nawijać, plątał mi się język,

1470
01:39:29,833 --> 01:39:32,416
byłem napompowany adrenaliną.

1471
01:39:33,083 --> 01:39:35,833
Musiałem trajkotać z dziesięć minut,

1472
01:39:35,958 --> 01:39:41,750
a gdy w końcu zrobiłem przerwę na oddech,
rozpłakała się.

1473
01:39:47,083 --> 01:39:51,291
Powiedziała, że mój tata zmarł
dosłownie kilka godzin temu.

1474
01:39:54,250 --> 01:39:55,916
Nie wiedziałem, co mam czuć.

1475
01:39:56,000 --> 01:39:59,125
To była ogromna huśtawka emocji,

1476
01:39:59,250 --> 01:40:01,250
ze stanu euforii do nagłej…

1477
01:40:01,458 --> 01:40:05,750
Jak to mogło wydarzyć się dziś?

1478
01:40:11,291 --> 01:40:13,375
<i>Wszyscy okazywali mi</i>
<i>wielkie współczucie i myśleli,</i>

1479
01:40:13,541 --> 01:40:16,250
<i>że będę chciał od razu wrócić do domu,</i>
<i>co rozważałem.</i>

1480
01:40:17,541 --> 01:40:20,833
<i>Ale potem pomyślałem,</i>
<i>że to wcale mi nie pomoże.</i>

1481
01:40:21,125 --> 01:40:22,875
<i>I już pod koniec pierwszego dnia</i>

1482
01:40:23,041 --> 01:40:25,291
<i>poczułem się jakoś lepiej,</i>

1483
01:40:25,458 --> 01:40:29,208
<i>bo tata miał fantastyczne życie</i>

1484
01:40:29,458 --> 01:40:30,666
i zmarł nagle, ot tak.

1485
01:40:30,916 --> 01:40:36,166
Pomyślałem, że nie można prosić
o lepszą śmierć.

1486
01:40:38,125 --> 01:40:40,958
<i>Zacząłem dostrzegać plusy tej sytuacji</i>

1487
01:40:41,041 --> 01:40:45,750
<i>i pomyślałem, że to w zasadzie</i>
<i>powód do radości.</i>

1488
01:40:46,166 --> 01:40:49,875
Świętowałem ze względu na dzieci
i na mojego ojca.

1489
01:40:58,250 --> 01:40:59,333
Bardzo dziękuję.

1490
01:41:05,750 --> 01:41:07,916
To był cud za cudem.

1491
01:41:40,708 --> 01:41:42,958
Zobaczymy ich. W przyszłości.

1492
01:41:43,166 --> 01:41:46,333
Czuję wielką dumę z tego,

1493
01:41:47,458 --> 01:41:48,708
czego dokonaliśmy.

1494
01:41:49,083 --> 01:41:54,583
To swego rodzaju uzasadnienie
całego poświęcenia, jakie wykazałem

1495
01:41:55,125 --> 01:42:00,583
w tej dziwnej, niszowej dyscyplinie,
której nikt nie traktuje poważnie.

1496
01:42:00,916 --> 01:42:02,750
To zdecydowanie odmieniło moje życie

1497
01:42:03,000 --> 01:42:05,875
i sprawiło, że jestem pewniejszy siebie.

1498
01:42:06,375 --> 01:42:09,958
Ostatni do drużyny krykiecistów,
pierwszy na ratunek do jaskini.

1499
01:42:11,041 --> 01:42:13,666
Martwiłem się,
czy nie jestem zbyt chłodny.

1500
01:42:14,125 --> 01:42:15,500
Czy za bardzo skrywałem emocje?

1501
01:42:16,041 --> 01:42:19,625
Ale takie oderwanie
miało swój cel i pożytek.

1502
01:42:20,000 --> 01:42:22,166
Możesz to wykorzystać do dobrych rzeczy.

1503
01:42:23,083 --> 01:42:24,500
Dzikie Dziki.

1504
01:42:58,708 --> 01:43:02,250
<i>Zapytałam, o czym rozmawiał</i>
<i>z księciem Williamem.</i>

1505
01:43:02,500 --> 01:43:03,708
<i>Rick powiedział,</i>

1506
01:43:05,041 --> 01:43:09,166
że kazał mu się ożenić z Amp.

1507
01:43:23,708 --> 01:43:26,416
W AKCJI RATUNKOWEJ
UCZESTNICZYŁO PRAWIE 5000 TAJÓW.

1508
01:43:26,500 --> 01:43:30,250
SETKI LUDZI Z CAŁEGO ŚWIATA.

1509
01:43:31,250 --> 01:43:33,833
KILKA DNI PO ZAKOŃCZENIU AKCJI
JASKINIĘ CAŁKOWICIE ZALAŁO

1510
01:43:33,958 --> 01:43:37,125
KILKA TYGODNI PÓŹNIEJ ZALANE ZOSTAŁO
RÓWNIEŻ SĄSIEDNIE MIASTO.

1511
01:43:37,250 --> 01:43:39,875
JASKINIE STAŁA SIĘ DOSTĘPNA
DOPIERO PO OŚMIU MIESIĄCACH.

1512
01:46:49,750 --> 01:46:51,750
Napisy: Beata Kowalczyk