1
00:00:06,291 --> 00:00:08,416
NETFLIX ORİJİNAL DİZİSİ
2
00:00:12,875 --> 00:00:15,500
Benim adım David Farrier,
Yeni Zelandalı bir haberciyim.
3
00:00:15,583 --> 00:00:18,458
Dünyadaki popüler kara turist bölgelerini
araştırıyorum.
4
00:00:20,083 --> 00:00:22,916
Ölüm ve felaketle meşhur olmuş yerleri.
5
00:00:26,250 --> 00:00:28,708
Bu seferki yolculuğum Kazakistan'a.
6
00:00:28,791 --> 00:00:31,500
Burada, gerçek bir kara turistle
birlikte...
7
00:00:31,958 --> 00:00:33,083
Ölmeni istemiyorum.
8
00:00:33,166 --> 00:00:36,416
İkimizin de bu deneyimi canlı olarak
atlatacağını umuyorum.
9
00:00:36,875 --> 00:00:40,375
...dünyanın en çok atom bombası atılmış
yerlerinden birine gideceğiz.
10
00:00:42,416 --> 00:00:45,208
-Sorun olmayacağına emin misin?
-Hiçbir şeyi içinize çekmeyin.
11
00:00:45,625 --> 00:00:46,958
Tanrım, burası gerçek.
12
00:00:48,083 --> 00:00:51,500
Rus uzay programının
çok gizli karargâhı olan
13
00:00:51,583 --> 00:00:53,291
kapalı Baykonur şehrine.
14
00:00:58,250 --> 00:00:59,375
Kılık değiştirerek
15
00:00:59,791 --> 00:01:04,041
tuhaf ve paranoyak
Türkmenistan Cumhuriyeti'ne gireceğim.
16
00:01:04,125 --> 00:01:07,500
Rejim ya da devlet hakkında
eleştiride bulunursam...
17
00:01:07,583 --> 00:01:08,750
Bulunmasan daha iyi.
18
00:01:09,208 --> 00:01:12,041
Dinleniyor olabileceğinden
olumsuz bir şey söylememelisin.
19
00:01:12,500 --> 00:01:15,666
Burada hapiste olan gazeteciler var.
Korkutucu.
20
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
Ama her şey plana göre gitmiyor.
21
00:01:43,625 --> 00:01:45,166
Orta Asya'ya,
22
00:01:45,250 --> 00:01:48,750
"İstanlar" olarak bilinen
beş ülkenin olduğu yere gidiyorum.
23
00:01:48,833 --> 00:01:51,041
Türkmenistan, Özbekistan,
24
00:01:51,125 --> 00:01:53,625
Tacikistan, Kırgızistan
25
00:01:53,708 --> 00:01:55,125
ve Kazakistan.
26
00:01:55,875 --> 00:01:59,416
Bir zamanlar Sovyet imparatorluğunun
parçası olan bu ülkeler,
27
00:01:59,500 --> 00:02:00,916
artık eksantrik liderleri,
28
00:02:01,000 --> 00:02:03,666
aşırı yolsuzlukları
ve gizlilikleriyle biliniyor.
29
00:02:03,750 --> 00:02:05,833
Kara turistler için mükemmel.
30
00:02:07,083 --> 00:02:10,166
Yolculuğuma koca "İstan"da,
Kazakistan'da başlıyorum.
31
00:02:10,958 --> 00:02:13,625
Ölümcül bir nükleer geçmişe sahip
bir yerde.
32
00:02:19,291 --> 00:02:22,416
Kazakistan,
dünyadaki en büyük dokuzuncu ülke.
33
00:02:22,500 --> 00:02:23,958
Boyutu Batı Avrupa kadar.
34
00:02:24,458 --> 00:02:27,958
Ayrıca dünyada en çok atom bombası
atılmış yerlerden biri.
35
00:02:33,666 --> 00:02:36,875
1949 ve 1989 yılları arasında,
36
00:02:37,166 --> 00:02:41,416
eski Sovyetler Birliği
burada yüzlerce atom bombası patlattı.
37
00:02:43,583 --> 00:02:47,291
Testler, Soğuk savaş sırasında
"Poligon" adıyla bilinen bölgede
38
00:02:47,375 --> 00:02:50,458
çok gizli şekilde sürdürüldü.
39
00:02:55,791 --> 00:02:58,083
Nükleer tahribe uğramış bu bölgenin 30 yıl sonra ne hâle geldiğini
40
00:03:00,541 --> 00:03:02,958
ve on yıllarca yapılmış nükleer testlerin
41
00:03:03,041 --> 00:03:05,166
orada yaşayanlara etkisini
görmek istiyorum.
42
00:03:07,500 --> 00:03:10,583
Bu yolculukta tam bir kara turistle
birlik olacağım.
43
00:03:10,958 --> 00:03:11,791
Andy!
44
00:03:11,875 --> 00:03:15,083
Andy Drury, evli ve iki çocuklu
İngiliz bir inşaatçı.
45
00:03:15,166 --> 00:03:16,000
Çok iyiydi.
46
00:03:16,083 --> 00:03:18,625
Ama maceraperest olarak
ikinci bir hayat sürüyor.
47
00:03:19,291 --> 00:03:23,958
Son 25 yılını, dünyadaki farklı
savaş bölgelerinde tatil yaparak geçirmiş.
48
00:03:24,708 --> 00:03:27,833
Seni savaş bölgelerine çeken...
49
00:03:28,375 --> 00:03:29,416
...nedir?
50
00:03:29,500 --> 00:03:32,916
Gittiğim son savaş bölgesinde
IŞİD bize saldırdığında
51
00:03:33,291 --> 00:03:35,208
oldukça zorlu bir duruma düştük. Kerkük'te ön saflardaydık.
52
00:03:37,458 --> 00:03:38,458
Ve...
53
00:03:39,041 --> 00:03:41,041
...bu toplu bir saldırıya dönüştü.
54
00:03:41,416 --> 00:03:43,708
Ve bu senin için...
55
00:03:43,791 --> 00:03:45,958
-Ölmek istemiyordum.
-...heyecan yaratıcı.
56
00:03:46,125 --> 00:03:48,958
Ama adrenalin biraz bağımlılık yaptı.
57
00:03:50,375 --> 00:03:53,583
Andy'nin tehlike bağımlılığı,
onu farklı savaş bölgelerine götürmüş.
58
00:03:53,666 --> 00:03:54,500
Somali,
59
00:03:54,583 --> 00:03:57,000
Pakistan, Suriye,
60
00:03:57,083 --> 00:03:59,250
Kuzey Kore, Afganistan
61
00:03:59,333 --> 00:04:00,166
ve Irak.
62
00:04:00,250 --> 00:04:03,333
Burada her an keskin nişancılara
hedef olabiliriz.
63
00:04:05,250 --> 00:04:06,958
Kafaları indirin.
64
00:04:08,083 --> 00:04:12,333
Bu yolculukta da gerçek bir tehlike var
ama onu göremeyeceğiz.
65
00:04:12,416 --> 00:04:14,250
Radyasyonun tadı da bu.
66
00:04:14,750 --> 00:04:17,750
Tehlikeye rağmen, Andy ile
patlamanın merkezine,
67
00:04:17,833 --> 00:04:19,833
test alanının ortasına gidiyoruz.
68
00:04:20,250 --> 00:04:21,958
Arabayla bir günden uzun sürüyor.
69
00:04:22,041 --> 00:04:23,416
Bayağı araştırdım.
70
00:04:24,541 --> 00:04:26,541
İlk bombanın ismini bile biliyorum.
71
00:04:27,166 --> 00:04:29,541
Joe-1. Adını Josef Stalin'den almış.
72
00:04:29,875 --> 00:04:31,416
Ufak bir tarih dersi.
73
00:04:31,500 --> 00:04:33,583
Bir süredir listemde.
Bir şeyler okumak ayrı,
74
00:04:33,666 --> 00:04:36,041
gelip kendin görmek ayrı.
75
00:04:36,125 --> 00:04:40,083
Olay bu zaten,
bir belgeselde görmek istemiyorum.
76
00:04:40,166 --> 00:04:43,083
Aynı şey, merak.
Kendi gözünle görmek istiyorsun.
77
00:04:43,166 --> 00:04:44,083
Evet.
78
00:04:47,083 --> 00:04:48,500
-Tanrım...
-Şuna bak.
79
00:04:48,583 --> 00:04:50,666
-Bu...
-Şu an düz gitmiyorum!
80
00:04:53,125 --> 00:04:55,125
Kenardan düşme lütfen.
81
00:04:56,083 --> 00:04:58,791
Bu yol berbat.
82
00:04:59,416 --> 00:05:01,458
-Üstünde ölmeni istemiyorum.
-Teşekkürler.
83
00:05:01,541 --> 00:05:05,541
İkimizin de bu deneyimi canlı olarak
atlatacağını umuyorum.
84
00:05:13,083 --> 00:05:15,541
-Bu klasik bir Kazak sorunu.
-Evet.
85
00:05:23,416 --> 00:05:27,208
Çok uzun bir yolculuktan sonra
Kurçatov'a varıyoruz.
86
00:05:27,291 --> 00:05:28,208
Evim, güzel evim.
87
00:05:31,458 --> 00:05:34,083
Bu şehir, nükleer test alanına yakın
88
00:05:34,666 --> 00:05:38,791
ve eskiden Sovyetler Birliği'ndeki
en gizli yerlerden birisi.
89
00:05:39,708 --> 00:05:42,708
Dünyanın bu ucunda çok fazla
otel seçeneği yok.
90
00:05:44,250 --> 00:05:45,500
Giriş yapmaya geldik.
91
00:05:48,458 --> 00:05:49,541
Buradan mı?
92
00:05:50,250 --> 00:05:51,958
Ritz gibi olmasını beklemiyordum...
93
00:05:52,041 --> 00:05:53,916
Bu koridor hiç korkutucu değilmiş.
94
00:05:54,000 --> 00:05:57,250
...ama Bates Motel gibi olmasını da
beklemiyordum.
95
00:05:57,333 --> 00:05:58,250
Bayağı...
96
00:05:59,625 --> 00:06:00,458
Bayağı iyi. Dekor güzel.
97
00:06:05,500 --> 00:06:06,625
Modern bir TV.
98
00:06:07,750 --> 00:06:09,750
-Daha ne istersin ki?
-Biraz kalkıyor.
99
00:06:13,416 --> 00:06:16,291
-Burada birkaç leke var.
-Çok iyi.
100
00:06:16,375 --> 00:06:19,208
-Önceki...
-Lekelerden bahsetmeyi bırakalım.
101
00:06:20,958 --> 00:06:23,500
Rahatça savaş bölgelerine giden biri için
102
00:06:23,583 --> 00:06:25,833
Andy oldukça bakımlı görünüyor.
103
00:06:26,333 --> 00:06:28,000
Bir sırrı olduğunu keşfediyorum.
104
00:06:28,375 --> 00:06:31,250
Evet, birkaç bakım ürünü getirmişsin.
105
00:06:31,333 --> 00:06:33,833
Saç senin için önemli yani.
106
00:06:33,916 --> 00:06:36,541
-Evet.
-Makineyle mi kurutuyorsun?
107
00:06:36,958 --> 00:06:38,250
İlk ne yapıyorsun?
108
00:06:38,333 --> 00:06:40,000
-Her sabah.
-Her sabah.
109
00:06:40,083 --> 00:06:42,333
Farklı saç bakım ürünleri var.
110
00:06:42,416 --> 00:06:44,208
Saç spreyinden önce wax.
111
00:06:44,625 --> 00:06:46,791
-İlk bu yani?
-Evet.
112
00:06:47,458 --> 00:06:49,708
İyi görünmek önemli.
113
00:06:50,916 --> 00:06:54,125
Andy, belli ki
her şeyi kontrol etmeyi seviyor.
114
00:06:54,208 --> 00:06:56,208
Buna saçı da, planlama da dâhil.
115
00:06:56,291 --> 00:06:58,833
Bunu gelişigüzel hızlıca yaptım.
116
00:06:58,916 --> 00:07:01,500
Çok uzun sürmedi,
az bir fikir versin diye.
117
00:07:01,583 --> 00:07:03,916
-Nasıl bir işe girdiğini biliyorsun yani.
-Elbette.
118
00:07:04,000 --> 00:07:06,250
Düşük teknolojiyle organize olma yöntemi,
119
00:07:06,333 --> 00:07:08,875
yerel şartlarla çok uyumlu görünüyor.
120
00:07:08,958 --> 00:07:11,791
Sistemine bayıldım.
Geleneksel yöntemini sevdim.
121
00:07:11,875 --> 00:07:15,250
Bazı insanlar bunu bilgisayarda yapıyor.
Seninki klasörde.
122
00:07:31,708 --> 00:07:34,291
Radyoaktif yolculuğumuzun sıradaki durağı
123
00:07:34,375 --> 00:07:36,458
120 kilometre uzakta
124
00:07:36,541 --> 00:07:37,875
ve hiçliğin ortasında.
125
00:07:38,333 --> 00:07:42,250
Sovyetler bu bölgenin her yerinde
yüzlerce nükleer bomba patlattı.
126
00:07:42,958 --> 00:07:45,125
Ama bunun tek amacı
silah geliştirmek değildi.
127
00:07:45,458 --> 00:07:48,666
Bazı patlamalar
çok büyük delikler açmak için kullanıldı.
128
00:07:49,041 --> 00:07:49,875
Bunun gibi.
129
00:07:50,625 --> 00:07:53,083
-İşte göl dediğin böyle olur.
-Böyle olur.
130
00:07:54,500 --> 00:07:56,166
Bu göl, 1965 yılında
131
00:07:56,250 --> 00:07:59,791
yer altında yapılan bir nükleer patlamayla
yaratıldı.
132
00:08:05,916 --> 00:08:08,500
Hiroşima'dan on kat büyük bir patlamayla,
133
00:08:10,458 --> 00:08:11,791
400 metre genişliğinde
134
00:08:11,875 --> 00:08:14,666
ve 100 metre derinliğinde
bir krater açıldı.
135
00:08:15,750 --> 00:08:18,625
Buna "Atomik Göl" adını verdiler.
136
00:08:18,833 --> 00:08:21,416
-Çok uç bir yöntemle yapılmış.
-Atom bombasıyla.
137
00:08:22,041 --> 00:08:24,083
Bu sadece bir isim!
138
00:08:25,291 --> 00:08:27,875
Bizi gezdirmesi için
yerli bir rehber bulduk.
139
00:08:28,583 --> 00:08:32,666
Konstantin'in dediğine göre
patlama sonucu kıyılar ve su kirlenmiş.
140
00:08:33,458 --> 00:08:37,666
Bu su, normal içme suyundan
100 kat daha radyoaktif.
141
00:08:38,791 --> 00:08:42,000
Ve tabii ki Andy yüzmeyi öneriyor.
142
00:08:42,375 --> 00:08:45,208
Yanımda bunu getirdim.
Üstlerde yüzebilir miyiz?
143
00:08:45,833 --> 00:08:47,416
Evet, güvenli.
144
00:08:47,791 --> 00:08:51,208
-Yüzmek güvenli mi?
-Evet ama çok derine dalmayın.
145
00:08:51,291 --> 00:08:56,500
Neden çok derine dalamıyoruz?
Derinler daha mı nükleer?
146
00:08:56,583 --> 00:08:58,708
Evet, sorun olur.
147
00:09:00,625 --> 00:09:01,583
Sorun olur!
148
00:09:02,500 --> 00:09:07,333
Şaşırtıcıdır ki balıkçılar Atomik Göl'de
normal bir şekilde balık tutuyor.
149
00:09:08,375 --> 00:09:13,083
Garip bir soru ama iki kafalı balıklar
olduğuna dair söylentiler duydum.
150
00:09:13,750 --> 00:09:16,916
-Doğru mu?
-Bu bölgede rastlanan bir şey değil.
151
00:09:17,000 --> 00:09:18,791
Burada iki kafalı balık yok yani?
152
00:09:18,875 --> 00:09:20,250
Yok.
153
00:09:20,750 --> 00:09:24,125
Andy hâlâ yüzmek için hevesli
ama yüzmeden önce
154
00:09:24,208 --> 00:09:27,208
yerliler bizi, lezzetli
ve potansiyel olarak çok zehirli balıkları
155
00:09:27,291 --> 00:09:29,333
yemeye davet ediyor.
156
00:09:29,416 --> 00:09:30,708
Bunlar yeniyor mu?
157
00:09:30,791 --> 00:09:33,416
-Bir zararları yok.
-"Bir zararları yok."
158
00:09:36,000 --> 00:09:36,875
Tanrım.
159
00:09:37,375 --> 00:09:41,166
Üç gözlü mutant bir balığı
yemek istediğimden emin değilim.
160
00:09:42,166 --> 00:09:44,583
Balıktansa sosisi tercih ederim doğrusu.
161
00:09:45,625 --> 00:09:47,541
Ama bu bir seçenek gibi görünmüyor.
162
00:09:47,916 --> 00:09:50,625
Atomik balıktan ye biraz.
163
00:09:55,916 --> 00:09:57,541
Yanında vodka. Evet.
164
00:09:58,041 --> 00:10:01,625
Bu tüm potansiyel radyasyonu yok ediyor.
Vodka öldürüyor.
165
00:10:05,041 --> 00:10:05,875
Şerefe.
166
00:10:06,958 --> 00:10:07,791
Şerefe.
167
00:10:10,291 --> 00:10:12,541
-Bir tane daha. Normalde içmem.
-Sevdin mi?
168
00:10:12,625 --> 00:10:15,625
Hayır, yüzmeye gideceğim
ve bunu unutmayı tercih ederim.
169
00:10:18,291 --> 00:10:19,666
Sarhoş cesareti.
170
00:10:22,500 --> 00:10:23,416
Eyvah eyvah.
171
00:10:24,250 --> 00:10:26,666
Andy, daha doğrusu muhtemelen vodka,
172
00:10:27,000 --> 00:10:29,125
sonunda beni yüzmeye ikna ediyor.
173
00:10:29,208 --> 00:10:30,875
İşi boşuna zorlaştırıyorsun.
174
00:10:31,458 --> 00:10:32,750
İnsanı geren bir heyecan.
175
00:10:33,333 --> 00:10:35,333
David, bunu neden yapıyoruz?
176
00:10:35,875 --> 00:10:37,208
Çünkü yapabiliyoruz.
177
00:10:37,291 --> 00:10:39,541
Konstantin'in uyarısını dikkate alarak
178
00:10:39,750 --> 00:10:41,708
yüzeye yakın yüzüyoruz
179
00:10:41,791 --> 00:10:44,750
ve diplerdeki radyoaktif atıklardan
uzak duruyoruz.
180
00:10:48,500 --> 00:10:49,666
Güzelmiş!
181
00:10:53,375 --> 00:10:54,250
Başardık.
182
00:10:55,625 --> 00:10:56,541
Çak bakalım.
183
00:11:01,125 --> 00:11:02,625
Bu yaşadığımız macera mı,
184
00:11:02,708 --> 00:11:05,375
yoksa acayip derecede aptallık mı
bilmiyorum.
185
00:11:06,083 --> 00:11:09,625
Ama burada yüzerken
içimi bir canlılık kaplıyor.
186
00:11:10,125 --> 00:11:12,625
Ve sadece bir anlığına da olsa, huzur.
187
00:11:13,416 --> 00:11:16,083
Sanıyorum ki kara turizmin olayı da bu,
188
00:11:16,166 --> 00:11:21,041
güzel ve beklenmedik bir şeye
denk gelmek için normallikten kaçmak.
189
00:11:24,333 --> 00:11:26,333
Yeni bir cesaret hissiyle,
190
00:11:26,416 --> 00:11:29,416
Andy ile atomik turumuzun
sıradaki durağına gidiyoruz. Poligon'un en merkezine,
191
00:11:33,458 --> 00:11:36,041
Rusların atom bombalarını patlattığı yere.
192
00:11:36,125 --> 00:11:39,375
Bunları giymesem
ne kadar tehlike altında olurum?
193
00:11:39,458 --> 00:11:42,000
Ayakkabılarında toz birikirse
içine çekebilirsin.
194
00:11:42,083 --> 00:11:45,041
Peki toz neye sebep oluyor?
Vücuda giren toz yani.
195
00:11:45,125 --> 00:11:49,458
Akciğerlerine nüfuz ederse
kansere sebep olabilir.
196
00:11:49,875 --> 00:11:52,250
Toz kanserini duydum, radyasyon...
197
00:11:52,333 --> 00:11:54,625
-Birbiriyle ilişkili.
-Burada ölecek miyim?
198
00:11:54,916 --> 00:11:57,166
Hiçbir şeyi içinize çekmeyin.
199
00:11:59,333 --> 00:12:00,333
Kafam fazla büyük.
200
00:12:00,666 --> 00:12:02,541
Ve bayağı saç spreyi sıktım.
201
00:12:03,000 --> 00:12:04,458
Sorun olmayacağından emin misin?
202
00:12:04,666 --> 00:12:06,291
-Evet.
-Ne olabilir ki?
203
00:12:06,375 --> 00:12:08,458
Hiç tehlikeli görünmüyor, değil mi?
204
00:12:08,916 --> 00:12:10,375
-Emin misin?
-Evet.
205
00:12:13,041 --> 00:12:16,500
Patlama merkezine giderken,
kâğıttan korunma elbiselerimiz
206
00:12:16,583 --> 00:12:18,250
içimi hiç rahatlatmıyor.
207
00:12:19,500 --> 00:12:23,916
Özellikle ilk nükleer patlamanın yapıldığı
yerin burası olduğunu düşünürsek.
208
00:12:26,875 --> 00:12:30,333
Buradaki patlama,
Nagasaki'ye atılan bomba kadar güçlüydü
209
00:12:30,416 --> 00:12:31,791
ama bu sadece başlangıçtı.
210
00:12:32,875 --> 00:12:37,291
Sovyetler burada 456 adet
nükleer aygıt patlattı.
211
00:12:38,041 --> 00:12:41,958
Bu, 2.500 tane Hiroşima bombasından
fazlasına denk geliyor.
212
00:12:44,208 --> 00:12:48,916
Beklendiği üzere, burası dünyadaki
en radyoaktif yerlerden biri hâline geldi.
213
00:12:50,458 --> 00:12:54,291
Geriye kalan tek şey,
patlamaları gözlemlemek için kullanılan
214
00:12:54,375 --> 00:12:56,583
bu tuhaf beton yapıların kalıntıları.
215
00:12:58,250 --> 00:13:00,541
-Burası merkez üssü derken...
-Evet.
216
00:13:00,625 --> 00:13:02,041
Tam neresiydi? Göl mü?
217
00:13:02,750 --> 00:13:03,875
-Evet.
-Krater şu.
218
00:13:04,458 --> 00:13:06,375
Bu kadar yeşil olmasına inanamıyorum.
219
00:13:06,458 --> 00:13:09,000
Yani su var ama hiç doğru gibi gelmiyor.
220
00:13:09,208 --> 00:13:11,333
Her şeyin ölü olmasını bekliyordum.
221
00:13:11,916 --> 00:13:14,458
Çölde bir vaha gibi, değil mi?
222
00:13:16,791 --> 00:13:20,041
Eline bir Geiger sayacı alan Andy,
sınırları zorlayıp
223
00:13:20,125 --> 00:13:23,291
radyasyonun ne kadar yükseğe çıktığını
görmek istiyor.
224
00:13:23,791 --> 00:13:25,250
Burada çok yükseldi.
225
00:13:25,333 --> 00:13:27,250
Altı. Altı buçuk.
226
00:13:27,750 --> 00:13:29,000
6,29.
227
00:13:29,416 --> 00:13:30,250
Yükseliyor!
228
00:13:31,125 --> 00:13:32,125
Yükselip duruyor.
229
00:13:32,208 --> 00:13:37,375
Altılık bir değer, Çernobil çevresindeki
yasak bölgelerden 20 kat fazla demek.
230
00:13:37,916 --> 00:13:40,458
Bu muhtemel tehlikeden zevk alıyor gibi.
231
00:13:40,541 --> 00:13:41,875
Andy buna bayılıyor.
232
00:13:41,958 --> 00:13:43,541
14'e kadar çıktı.
233
00:13:43,625 --> 00:13:45,250
Burası zirve noktası.
234
00:13:46,041 --> 00:13:47,166
14!
235
00:13:48,416 --> 00:13:50,250
Andy atomik mutluluğunu yaşarken...
236
00:13:50,333 --> 00:13:51,250
14!
237
00:13:51,333 --> 00:13:53,375
...ben gerilmeye başlıyorum.
238
00:13:53,916 --> 00:13:55,125
Böyle olmalı, değil mi?
239
00:13:56,000 --> 00:13:58,500
-Bunun için geldin.
-Heyecanımı gördün mü?
240
00:13:58,583 --> 00:14:00,833
-Evet, çok canlandın..
-Neden?
241
00:14:00,916 --> 00:14:03,041
-Noel kutlayan çocuk gibiydin.
-Dans ettim mi?
242
00:14:03,541 --> 00:14:04,458
Ettin.
243
00:14:04,541 --> 00:14:05,583
Pardon.
244
00:14:06,375 --> 00:14:07,750
Dans etmeyi beceremiyorum.
245
00:14:10,250 --> 00:14:13,791
Görece güvenli olan bölgeye geri dönüp
elbiselerimizi çıkarıyoruz.
246
00:14:14,458 --> 00:14:16,958
Ama benim için
bu yapbozun eksik bir parçası var.
247
00:14:17,375 --> 00:14:20,083
Burada yaşayan onca insana ne oldu?
248
00:14:20,583 --> 00:14:24,500
Birçok köyün radyoaktif serpintiden
etkilendiğini okudum.
249
00:14:24,958 --> 00:14:28,583
Hatta testler sırasında
bazı insanlar kobay olarak kullanılmış.
250
00:14:28,958 --> 00:14:32,625
Burada testlerden dolayı
radyasyondan etkilenen insanlar olmuş.
251
00:14:32,708 --> 00:14:35,916
Çeşitli sorunlar
ve kusurlu doğumlar oluşmuş.
252
00:14:36,458 --> 00:14:39,750
Bu konuda bir deneyimim yok.
253
00:14:40,375 --> 00:14:41,708
Bazı hikâyelere göre,
254
00:14:41,791 --> 00:14:46,375
patlamayı izlemenin etkilerini görmek için
insanları bakmaya yönlendirmişler.
255
00:14:46,458 --> 00:14:47,333
Yanlış mı?
256
00:14:47,666 --> 00:14:51,500
Kişisel olarak, insanların
radyasyondan doğrudan etkilendiğine
257
00:14:51,625 --> 00:14:54,458
ya da kusurlu doğum olduğuna dair
bir bilgim yok.
258
00:14:54,541 --> 00:14:55,958
Bence bunlar kesinlikle oldu.
259
00:14:56,333 --> 00:14:57,291
-Evet.
-Olmak zorunda.
260
00:14:58,791 --> 00:15:00,083
Dil engelinden mi,
261
00:15:00,166 --> 00:15:03,000
yoksa resmi bir rehber olduğu için mi
bilmiyorum
262
00:15:03,291 --> 00:15:06,708
ama Konstantin, nükleer testten etkilenen
insanlar olduğunu
263
00:15:06,791 --> 00:15:08,375
kabul etmekte isteksiz.
264
00:15:09,291 --> 00:15:11,291
Patlamalardan kaynaklı radyasyonun
265
00:15:11,375 --> 00:15:14,375
buralarda ciddi sağlık sorunları
yarattığını duyduk.
266
00:15:16,333 --> 00:15:19,375
Konstantin'in inkârları
merakımızı cezbediyor
267
00:15:19,625 --> 00:15:22,000
ve içimdeki haberci
daha fazlasını öğrenmek istiyor.
268
00:15:22,416 --> 00:15:25,250
Yerel doğum kliniğinin başı olan
269
00:15:25,333 --> 00:15:27,333
Dr. Toleukhan Nurmagambetov'u buluyorum.
270
00:15:27,416 --> 00:15:29,250
Çok farklı bir bakış açısına sahip.
271
00:15:29,708 --> 00:15:32,541
Poligon'u açarken
rüzgâr düzenlerine güvendiler.
272
00:15:32,625 --> 00:15:34,041
Bu yüzden,
273
00:15:34,125 --> 00:15:40,541
ne nükleer bulutların ne de salınımların
burada kalacağını düşündüler.
274
00:15:41,041 --> 00:15:42,916
Ama çevredeki tüm bölgeleri
275
00:15:44,541 --> 00:15:46,625
radyasyona maruz bıraktılar.
276
00:15:46,708 --> 00:15:49,666
Radyasyonla ilgili hastalıkların sıklığı
çok fazla.
277
00:15:50,416 --> 00:15:53,833
Doktorun dediğine göre
karısı ve çocuğu radyasyondan ölmüş,
278
00:15:53,916 --> 00:15:56,750
o yüzden insanların
gerçeği bilmesini istemesini anlıyorum.
279
00:15:57,458 --> 00:15:59,125
Ama bu hâlâ devam ediyor
280
00:15:59,625 --> 00:16:01,583
ve bu da onu bir o kadar sinirlendiriyor.
281
00:16:01,666 --> 00:16:07,708
Yetimhaneyi ziyaret ettiğiniz zaman
göreceksiniz ve anlayacaksınız.
282
00:16:10,583 --> 00:16:13,500
Doktor, sahipsiz çocuklara bakan
yerel yetimhaneyi
283
00:16:13,583 --> 00:16:15,708
ziyaret etmemizde ısrarcı.
284
00:16:15,791 --> 00:16:18,916
Birçoğunun radyasyondan etkilendiğini
söylüyor.
285
00:16:19,583 --> 00:16:23,333
Şu an biraz rahatsız
ve duygusal hissediyorum.
286
00:16:23,875 --> 00:16:26,375
Andy ile endişeli hissediyoruz.
287
00:16:27,583 --> 00:16:32,000
Bu kara tur bizi aniden
hiç beklenmedik bir yere getirdi.
288
00:16:45,791 --> 00:16:48,333
Mahvolmuş arazileri görmek
ayrı bir şeydi
289
00:16:48,416 --> 00:16:53,666
ama insanların hâlâ devam eden
acılarıyla yüz yüze gelmek çok üzücü.
290
00:16:56,416 --> 00:16:59,500
Beş yaşında. Felçli. Yürüyemiyor.
291
00:17:01,000 --> 00:17:01,958
Çok tatlı.
292
00:17:04,083 --> 00:17:04,916
Selam!
293
00:17:06,750 --> 00:17:08,958
Burası beni gerçekten etkilemeye başladı. Andy'yi de etkilediğini fark ettim.
294
00:17:12,166 --> 00:17:15,041
Burası nasıl Andy?
Şu an nasıl hissediyorsun?
295
00:17:15,166 --> 00:17:16,000
Üzgün.
296
00:17:17,916 --> 00:17:20,250
Çocukların acı çekmesini sevmiyorum.
297
00:17:20,916 --> 00:17:24,583
En büyük korkum çocukların mutsuz olduğunu
298
00:17:24,666 --> 00:17:27,583
ve onlara kötü davranıldığını görmekti
ama çok güzeller.
299
00:17:27,666 --> 00:17:31,291
Burası onlar için
harika kabul edilebecek bir ev.
300
00:17:35,958 --> 00:17:39,000
Bunu görmek senin için neden önemliydi?
301
00:17:40,916 --> 00:17:44,041
Gölde yüzüp şakalaşmak
302
00:17:44,916 --> 00:17:47,958
ve kısaca uğramak da iyi.
Bu yapılmamalı demiyorum. Ama sonradan buraya gelip
bunun etkilerini görmek...
303
00:17:51,833 --> 00:17:53,458
...büyük bir ders gibi.
304
00:17:58,166 --> 00:17:59,166
Görüşürüz.
305
00:18:01,166 --> 00:18:04,000
Daha önce hiç
bu yetimhane gibi bir yer görmedim.
306
00:18:05,750 --> 00:18:08,041
Poligon'a macera yaşamak için
307
00:18:08,500 --> 00:18:13,000
ve nükleer testler bittikten 30 sene sonra
ne olduğunu görmek için geldik.
308
00:18:13,666 --> 00:18:16,750
Testlerin, insanların hayatında
hâlâ yol açtığı
309
00:18:16,833 --> 00:18:19,250
korkunç sonuçları görmeyi beklemiyorduk.
310
00:18:20,916 --> 00:18:23,625
Burada gördüklerim sonsuza dek
benimle kalacak.
311
00:18:27,625 --> 00:18:30,458
Sıradaki durağım yine Kazakistan'da
312
00:18:30,541 --> 00:18:33,000
ama Poligon'un 2.000 kilometre batısında.
313
00:18:40,416 --> 00:18:43,416
Baykonur, Rus uzay yarışının kalbiydi.
314
00:18:44,041 --> 00:18:45,833
Burası o kadar gizliydi ki
315
00:18:45,916 --> 00:18:49,416
Sovyetler Birliği yıkılana kadar
hiçbir haritada yer almadı.
316
00:18:49,875 --> 00:18:52,125
Burası hâlâ kapalı bir şehir.
317
00:18:52,416 --> 00:18:54,041
İçeri girmesi çok zor
318
00:18:54,375 --> 00:18:56,708
ve özel kuvvetler tarafından korunuyor.
319
00:18:56,791 --> 00:18:59,875
Kara turistler için mükemmel bir yer.
320
00:19:00,375 --> 00:19:04,541
İçeri girmek ve bu gizli tesisi
kendi gözlerimle görmek istiyorum.
321
00:19:05,916 --> 00:19:09,291
Rusya artık Baykonur'u
Kazakistan'dan kiralıyor
322
00:19:09,583 --> 00:19:12,208
ve burası hâlâ uzay programlarının
ev sahibi.
323
00:19:12,416 --> 00:19:16,416
Kozmonot Yuri Gagarin 1961'de
buradan kalkış yaparak
324
00:19:16,500 --> 00:19:19,000
Dünya'nın yörüngesine oturan
ilk insan oldu
325
00:19:19,083 --> 00:19:24,166
ve SSCB'nin, uluslararası uzay yarışında
ABD'nin önüne geçmesini sağladı.
326
00:19:35,500 --> 00:19:38,291
Yıllarca aşırı gizli tutulan Baykonur,
327
00:19:38,375 --> 00:19:41,500
300 tonluk bir cismin uzaya fırlatıldığını
görmek için
328
00:19:41,583 --> 00:19:44,666
binlerce dolar vermeye razı olan
329
00:19:45,208 --> 00:19:47,625
az sayıdaki zengin turiste
330
00:19:47,708 --> 00:19:50,916
sonunda kapılarını açtı.
331
00:19:53,791 --> 00:19:55,583
-Şu ana kadar nasıldı?
-Harika.
332
00:19:55,666 --> 00:19:57,041
Ön sıradan izliyoruz.
333
00:19:57,125 --> 00:19:59,875
Burada en fazla 100 kişi falan vardır.
334
00:19:59,958 --> 00:20:02,458
Ohiolu bir iş adamı olan Lance, beş yıldır bu anı bekliyor.
335
00:20:05,125 --> 00:20:08,250
Seni bu roketle
ya da gördüklerimizle ilgili olarak
336
00:20:08,875 --> 00:20:09,875
etkileyen nedir?
337
00:20:10,333 --> 00:20:13,083
Soğuk Savaş zamanlarını hatırlıyorum.
338
00:20:13,166 --> 00:20:16,458
Roket teknolojisiyle ilgili
her şey çok gizliydi.
339
00:20:16,541 --> 00:20:19,083
Şu an bunu en ön sıradan izlemek
340
00:20:19,166 --> 00:20:22,291
asla hayal edemeyeceğim bir şeydi.
341
00:20:23,250 --> 00:20:24,083
Haydi bakalım.
342
00:20:26,208 --> 00:20:28,375
-Görüyor musun?
-Hissedilebiliyor.
343
00:20:30,000 --> 00:20:33,625
Neden beş senedir bunu düşündüğümü
şu an görüyorsun.
344
00:20:35,375 --> 00:20:36,250
Bunu çekmek gerek.
345
00:20:36,666 --> 00:20:40,250
Devasa Soyuz roketi,
fırlatma alanına götürülüyor.
346
00:20:40,750 --> 00:20:43,958
Uluslararası Uzay İstasyonu'na
insanlı uçuş için hazır.
347
00:20:44,416 --> 00:20:46,708
Ve Lance, bunu izleyen
tek uzay meraklısı değil.
348
00:20:47,166 --> 00:20:49,166
Bir sürü insan selfie çekiyor.
349
00:20:51,291 --> 00:20:52,833
Bu teknoloji muhteşem.
350
00:20:53,291 --> 00:20:57,375
Bu roket, 1950'lerde çekilmiş
bir bilim kurgu filminden fırlamış gibi.
351
00:20:57,916 --> 00:20:59,916
Bu pek şaşırtıcı değil.
352
00:21:00,541 --> 00:21:04,750
Lance'in dediğine göre, bu roketler
50 yıllık bir tasarıma dayanıyormuş.
353
00:21:05,166 --> 00:21:08,166
Bu, kulağa teknolojik olarak
çağ öncesi gibi geliyor
354
00:21:08,541 --> 00:21:11,833
ve insanları uzaya göndermek için
güvenli mi diye merak ediyorum.
355
00:21:12,708 --> 00:21:15,791
Kalkış anında heyecanlanacak mısın?
Ben hep kaygılanıyorum.
356
00:21:15,875 --> 00:21:16,833
Çok yakıt var.
357
00:21:17,416 --> 00:21:18,791
Üç kişi içeride oturuyor.
358
00:21:18,875 --> 00:21:20,500
Şimdiden gerildim.
359
00:21:21,625 --> 00:21:23,291
Çok eski! 50 yıllık.
360
00:21:23,750 --> 00:21:25,791
Bence eğer birisi astronotsa
361
00:21:25,875 --> 00:21:28,458
bu konuyla barışıktır.
362
00:21:29,250 --> 00:21:31,625
"Öleceksem bu şekilde ölürüm."
363
00:21:32,500 --> 00:21:33,583
Ölmenin böylesi.
364
00:21:36,041 --> 00:21:37,666
Ama rokete bu kadar yakın olmak
365
00:21:37,750 --> 00:21:40,750
beni bir şeylerin yanlış gitmesi konusunda
daha da geriyor.
366
00:21:41,708 --> 00:21:43,083
Rusların uzay programı
367
00:21:43,166 --> 00:21:46,666
son yıllarda ardı ardına gelen
sorunlarla boğuştu.
368
00:21:47,166 --> 00:21:51,083
Proton-M roketi, son on yılda
dokuz kere başarısız oldu.
369
00:21:52,541 --> 00:21:54,166
O yüzden, içimdeki kara turist
370
00:21:54,250 --> 00:21:55,750
roket kalkışından ziyade,
371
00:21:55,833 --> 00:21:59,166
bir roket patlaması mı göreceğimizi
merak ediyor.
372
00:21:59,541 --> 00:22:03,708
Sonuçta dünyada hiç de az
uzay felaketi gerçekleşmedi.
373
00:22:05,000 --> 00:22:09,000
Tanrım, uzay mekiği Challenger patladı.
374
00:22:14,541 --> 00:22:19,000
Resmi turumuza,
yerel bir uzay programı sergisi de dâhil.
375
00:22:19,750 --> 00:22:23,250
Burada öğrendiğim şeylerden biri,
kozmonotların çok küçük olması gerektiği.
376
00:22:27,583 --> 00:22:28,750
Fazla uzunsun.
377
00:22:31,458 --> 00:22:32,291
Tanrım.
378
00:22:33,750 --> 00:22:35,916
Evet, çok küçük.
379
00:22:36,833 --> 00:22:37,791
Tanrım!
380
00:22:38,291 --> 00:22:40,291
-Çok küçük.
-Çok kullanışsız.
381
00:22:41,250 --> 00:22:43,708
1,88'lik leylek gibi yapım
382
00:22:43,791 --> 00:22:47,083
uzaya çıkma şansımı sıfıra indiriyor.
383
00:22:47,166 --> 00:22:50,125
Söylediklerine göre, kozmonotların
bu minik tüpün içinde
384
00:22:50,208 --> 00:22:52,041
iki gün geçirmesi gerekiyormuş.
385
00:22:52,125 --> 00:22:54,125
Astronot olmak için
çok ufak olmak gerekiyor.
386
00:22:55,208 --> 00:22:56,041
Vay be.
387
00:22:56,916 --> 00:22:59,416
Kim bu işi yapacak kadar deli olabilir?
388
00:23:00,791 --> 00:23:01,833
Bu adamlar.
389
00:23:02,833 --> 00:23:06,083
Astronotlarla basın konferansı
yapılacağını öğreniyorum.
390
00:23:06,625 --> 00:23:11,083
Baykonur şu anda dünyada
insanlı roketlerin kalkabildiği tek yer.
391
00:23:11,625 --> 00:23:15,083
O yüzden Amerikalı ve Rus astronotlar
yan yana oturuyor.
392
00:23:15,166 --> 00:23:18,125
...ve dördüncü bir
ABD Yörünge Bölümü mürettebat üyesi
393
00:23:18,208 --> 00:23:21,333
sadece bilimsel araştırma yetisini
artırmakla kalmayıp
394
00:23:21,416 --> 00:23:23,666
diğer eylem imkânlarını da artırıyor.
395
00:23:24,125 --> 00:23:27,958
Diğer herkesin soruları bilimsel
ve oldukça teknik.
396
00:23:28,416 --> 00:23:30,250
Boyumu aşmaya başladığını hissediyorum.
397
00:23:31,333 --> 00:23:34,875
Ama mikrofonu elime veriyorlar
ve vazgeçmek için vakit yok.
398
00:23:34,958 --> 00:23:38,958
...normalden daha fazla
bilimsel hedefe ulaşmak istiyoruz.
399
00:23:40,416 --> 00:23:43,583
Merhaba, benim adım David.
Yeni Zelandalıyım.
400
00:23:43,666 --> 00:23:46,416
Özür dilerim, arkadaşlar için
bu soruya devam edebilir miyiz?
401
00:23:46,875 --> 00:23:48,375
-Pardon.
-Teşekkürler.
402
00:23:49,625 --> 00:23:53,625
Bu, habercilikteki en iyi anımdı diyemem.
403
00:23:53,708 --> 00:23:56,541
Bunu mümkün olduğunca çok yapacağım.
404
00:23:56,750 --> 00:23:58,458
Sakince Dünya'yı izleyeceğim.
405
00:23:59,333 --> 00:24:03,250
Merhaba, yine ben. Böldüğüm için üzgünüm.
Bocalamaktan korkuyordum.
406
00:24:03,625 --> 00:24:06,083
Doğrusu, uzay benim için bir gizem.
407
00:24:06,166 --> 00:24:11,500
Uzaya gitmenin temel amacını
ne olarak gördüğünüzü merak ediyorum.
408
00:24:11,583 --> 00:24:14,833
Bir süredir uzaya gidiyoruz
ve bu heyecan verici.
409
00:24:14,916 --> 00:24:16,500
Roketi gördüm, muhteşemdi.
410
00:24:17,625 --> 00:24:18,875
Ama niye gidiyoruz?
411
00:24:19,458 --> 00:24:23,208
Soru için teşekkürler. Çok derin bir soru.
412
00:24:24,208 --> 00:24:30,666
Uzayla ilgili favori filmim Apollo 13.
413
00:24:31,208 --> 00:24:34,458
Bu filmin başrolünde, bir astronot olarak
414
00:24:34,875 --> 00:24:36,458
Tom Hanks oynuyor.
415
00:24:36,541 --> 00:24:40,041
Seninkine benzer bir soru soruyor.
416
00:24:40,541 --> 00:24:44,500
"Herkesten önce Ay'a çıktığımıza göre
bu programa neden devam ediyoruz?"
417
00:24:44,916 --> 00:24:47,291
Harika cevabı şöyle,
418
00:24:47,375 --> 00:24:49,583
"Kristof Kolomb'un
Yeni Dünya'dan döndüğünü
419
00:24:49,875 --> 00:24:53,541
ve kimsenin
onun izinden gitmediğini düşünün."
420
00:24:54,291 --> 00:24:57,083
Bu benim için yeterli bir sebep.
421
00:24:59,375 --> 00:25:00,541
Beni kazandılar!
422
00:25:01,416 --> 00:25:06,125
Sorum kulağa çok naif geliyordu
ama derin dediler.
423
00:25:10,500 --> 00:25:14,916
Kozmonotlar ailelerine
son vedalarını ederken izliyoruz.
424
00:25:16,083 --> 00:25:19,041
İlk defa uzay elbiselerini giymiş şekilde
425
00:25:19,125 --> 00:25:20,791
metrelerce yakınımda görünce
426
00:25:21,208 --> 00:25:24,875
bu insanların cesur ve gerçek kahramanlar
olduğunu fark ediyorum.
427
00:25:25,041 --> 00:25:29,125
Özellikle camın arkasından veda ederken
kendi çocuklarına karşı.
428
00:25:29,625 --> 00:25:31,916
Ailelerin burada bunu yapması çok hoş.
429
00:25:32,458 --> 00:25:33,291
Çok güzel.
430
00:25:33,958 --> 00:25:38,083
Bence, altında binlerce ton yakıt yanan
çok eski bir rokete binmek için
431
00:25:38,166 --> 00:25:41,291
bayağı harika bir insan olmak gerekiyor.
432
00:25:46,000 --> 00:25:50,000
Kalkışa beş dakika.
Baykonur merkezden onay bekleniyor.
433
00:25:50,500 --> 00:25:53,000
Rokete bir kilometre uzakta
olmamıza rağmen
434
00:25:53,083 --> 00:25:55,750
hâlâ korkunç derecede yakın görünüyor.
435
00:25:56,333 --> 00:25:57,791
Tansiyonlar çok yüksek.
436
00:25:57,875 --> 00:26:00,916
Baykonur, hazırlığa bir dakika.
437
00:26:01,000 --> 00:26:03,625
İçeride her şey yolunda. Kalkışa hazırlar.
438
00:26:05,291 --> 00:26:08,083
İtici yakıt tankı basınçlandırılması
başlatıldı.
439
00:26:08,541 --> 00:26:09,625
Dâhilî güç.
440
00:26:39,416 --> 00:26:42,791
Kalkış anı destansı
ve kemik titretecek kadar gürültülü.
441
00:26:42,875 --> 00:26:46,083
Gerçekten hayatta bir kere yaşanabilecek
bir an gibi.
442
00:26:46,875 --> 00:26:48,916
Hayatımda hiç böyle bir şey duymadım.
443
00:26:49,791 --> 00:26:51,416
Tanrım, çok hızlı küçüldü.
444
00:26:52,916 --> 00:26:55,708
Buraya, bu gizli ve yasaklı yerin
445
00:26:55,791 --> 00:26:58,125
ilgi çekici yönlerini görmeye geldim.
446
00:26:58,625 --> 00:27:01,000
Ve sanırım artık biliyorum.
447
00:27:01,083 --> 00:27:01,916
İnanılmaz.
448
00:27:02,000 --> 00:27:04,333
Hayal ettiğimden bile iyiydi.
449
00:27:04,750 --> 00:27:06,833
Patlamasından korkuyordum.
450
00:27:06,916 --> 00:27:08,250
Kimsenin ölmemesine sevindim.
451
00:27:08,333 --> 00:27:09,583
-Evet.
-Herkes sağ.
452
00:27:09,666 --> 00:27:11,083
Uzaydalar, yörüngedeler.
453
00:27:13,750 --> 00:27:14,583
İşte bu.
454
00:27:17,583 --> 00:27:21,291
Bir roketi izlemek için neden
bu kadar uzağa gelindiğinden emin değildim
455
00:27:21,375 --> 00:27:22,458
ama sanırım anladım.
456
00:27:23,291 --> 00:27:25,000
-Şerefe.
-Şerefe.
457
00:27:31,125 --> 00:27:35,166
Son durağım dört saatlik kara yolu
ve iki uçuş uzaklıkta,
458
00:27:35,250 --> 00:27:37,250
Türkmenistan'da.
459
00:27:40,041 --> 00:27:41,666
Bu eski Sovyet cumhuriyeti,
460
00:27:41,750 --> 00:27:46,083
dünyadaki en izole ve baskıcı rejimlerden
biri olarak tanınıyor.
461
00:27:46,875 --> 00:27:48,333
Kuzey Kore'yle yarışır.
462
00:27:49,250 --> 00:27:51,833
Genelde dünyanın geri kalanına kapalı
463
00:27:51,916 --> 00:27:54,041
ve yabancı haberciler istenmiyor.
464
00:27:54,833 --> 00:27:56,791
Ama yolculuğumu, çok bilinmeyen
465
00:27:56,875 --> 00:27:59,583
Olimpiyat benzeri
bir etkinliğe denk getirdim.
466
00:28:00,208 --> 00:28:02,833
Asya Kapalı Salon
ve Dövüş Sanatı Oyunları.
467
00:28:04,791 --> 00:28:06,666
Bu kapalı krallığa girmemin tek yolu
468
00:28:06,750 --> 00:28:09,958
Yeni Zelanda'dan gelen
bir spor habercisiymiş gibi davranmam.
469
00:28:10,958 --> 00:28:11,833
Bayanlar ve baylar,
470
00:28:11,916 --> 00:28:14,125
Aşkabat Uluslararası Havalimanı'na
hoş geldiniz.
471
00:28:14,791 --> 00:28:18,666
Bu gizli krallığın içini görmek istiyorum.
472
00:28:19,083 --> 00:28:21,208
Ve düşük bir ihtimal olduğunu biliyorum
473
00:28:21,291 --> 00:28:23,791
ama başkanla röportaj için başvuru yaptım.
474
00:28:24,500 --> 00:28:28,916
Aşkabat şehri, Las Vegas ile
Kuzey Kore karışımı diye tarif ediliyor.
475
00:28:29,458 --> 00:28:32,208
Ve mimari açıdan bunun hakkını veriyor.
476
00:28:33,083 --> 00:28:35,500
Ama özellikle garip olan bir şey var.
477
00:28:37,458 --> 00:28:41,000
Büyük bir spor etkinliği yapması gereken
bu şehir,
478
00:28:41,083 --> 00:28:42,916
neredeyse boş görünüyor.
479
00:28:44,583 --> 00:28:47,208
Lüks spor köyü bile, gelişimizi takip eden
480
00:28:48,041 --> 00:28:50,958
güvenlik görevlileri
ve siyah takımlı memurlar dışında
481
00:28:51,041 --> 00:28:53,250
hayalet kasaba gibi.
482
00:28:54,583 --> 00:28:58,375
Otelime giderken biraz
paranoyak hissetmeye başlıyorum.
483
00:29:04,166 --> 00:29:06,750
Tuşa basınca mikrofon sesi çıktı.
484
00:29:10,833 --> 00:29:12,791
Ve kapanma sesi.
485
00:29:13,666 --> 00:29:17,291
Evet, çok belirgin bir ses
486
00:29:17,750 --> 00:29:19,750
ve sonra belirgin bir kapama sesi.
487
00:29:19,833 --> 00:29:21,125
Çok garip!
488
00:29:24,625 --> 00:29:28,791
Gurbanguli Berdimuhammedov
gibi bir lidere sahip ülkeye geldiğinizde
489
00:29:28,875 --> 00:29:31,375
paranoya yaşamakta haklısınız.
490
00:29:32,458 --> 00:29:35,958
On parmağında on marifet eski dişçi,
şimdinin diktatörü
491
00:29:36,041 --> 00:29:38,916
ve basınla imajını
yakından kontrol ediyor.
492
00:29:39,750 --> 00:29:42,750
İster bıçaklarla ne kadar ölümcül olduğunu
orduya göstermek olsun,
493
00:29:43,416 --> 00:29:45,875
ister hayvan sevgisini göstermek olsun.
494
00:29:46,875 --> 00:29:50,625
Aynı zamanda kendi şarkılarını yazan
ve icra eden bir müzisyen.
495
00:29:51,416 --> 00:29:53,625
Gitar soloları o kadar destansı ki
496
00:29:54,083 --> 00:29:56,625
insan gözüyle görülmemeleri gerekiyor.
497
00:30:01,291 --> 00:30:02,958
Ama eleştiriden hoşlanmıyor.
498
00:30:04,666 --> 00:30:09,583
Geçtiğimiz 20 yılda, haberciler dâhil
sesini çıkaran herkes
499
00:30:09,666 --> 00:30:13,666
hapse atıldı, zulme uğradı
veya iddialara göre işkenceye maruz kaldı.
500
00:30:18,250 --> 00:30:21,750
Başkan, korkutucu ama
çok ilginç bir karakter.
501
00:30:21,833 --> 00:30:23,125
Dehşet verici
502
00:30:23,625 --> 00:30:25,375
ama umarım oyunlarda olur.
503
00:30:26,291 --> 00:30:30,083
Rus rehberim Aziz,
burayı anlamam için yardımcı oluyor.
504
00:30:30,541 --> 00:30:31,791
Daha önce de gelmiş.
505
00:30:32,041 --> 00:30:34,750
Burada çekim yaparken
506
00:30:35,250 --> 00:30:39,208
sokakta biriyle konuşmak istesem
507
00:30:39,291 --> 00:30:43,333
ve rejim ya da devlet hakkında
eleştiride bulunsam...
508
00:30:43,416 --> 00:30:46,750
Yapmasan daha iyi. Eleştiride bulunursan
509
00:30:47,333 --> 00:30:51,250
o sırada yanında olan yerlilerin başına,
sonradan...
510
00:30:51,333 --> 00:30:53,666
-Bela açılabilir.
-Evet, açılabilir.
511
00:30:53,916 --> 00:30:57,000
Okuduğuma göre odalarda ve telefonlarda
dinleme cihazı olabiliyormuş.
512
00:30:57,458 --> 00:31:00,250
Bana da...
513
00:31:01,291 --> 00:31:03,041
...aynı uyarıları yaptılar. Paranoyam gittikçe artıyor.
514
00:31:06,708 --> 00:31:10,791
Umarım uykumda
başkanı gücendirecek bir şeyler söylemem.
515
00:31:15,000 --> 00:31:18,750
Sonraki sabah, daha önce hiç yapmadığım
bir şeyi yapmaya karar veriyorum.
516
00:31:19,208 --> 00:31:20,958
Odamdaki dinleme cihazlarını aramaya.
517
00:31:21,291 --> 00:31:24,833
Tekniğim, izlediğim
kötü casus filmlerinden esinlenme.
518
00:31:25,333 --> 00:31:28,250
Özellikle
Türkmenistan başkanına bayılıyorum.
519
00:31:28,333 --> 00:31:29,750
Çok yakışıklı bir adam.
520
00:31:30,916 --> 00:31:33,791
Oyunların açılışında başkanı görmek için
sabırsızlanıyorum. Ve ayrıca bu yataklar da o kadar rahat ki.
521
00:31:40,041 --> 00:31:42,875
Odamı parçalarına ayırdım
ama bulabildiğim
522
00:31:42,958 --> 00:31:44,166
dinleme cihazı yok.
523
00:31:44,708 --> 00:31:45,583
Bildiğim iyi oldu.
524
00:31:45,666 --> 00:31:47,000
Casus olarak başarısız oldum,
525
00:31:47,083 --> 00:31:51,416
artık spor habercisi rolüme bürünüp
yola çıkma vakti.
526
00:31:53,000 --> 00:31:55,708
Bu tesis, sadece bu etkinlik için
inşa edilmiş.
527
00:31:56,500 --> 00:31:59,083
Beş milyar dolara mal olmuş
528
00:32:00,208 --> 00:32:04,083
ve bu inanılmaz şekilde
Rio Olimpiyatları'ndan daha fazla.
529
00:32:05,583 --> 00:32:09,375
Rio'ya 400.000'den fazla
yabancı turist gitmişti.
530
00:32:09,458 --> 00:32:11,625
Burada durum kesinlikle öyle değil.
531
00:32:13,500 --> 00:32:15,333
Burası neredeyse boş.
532
00:32:15,416 --> 00:32:18,541
Dışarıdan gelen
tek ziyaretçiymişim gibi hissediyorum.
533
00:32:19,333 --> 00:32:20,916
Bu talihsiz bir durum
534
00:32:21,041 --> 00:32:25,125
çünkü oyunlar açılış töreninden
önce başlamış bile.
535
00:32:26,541 --> 00:32:28,916
Geleneksel kuşak güreşiyle ilgili
bilgi eksikliğimi
536
00:32:29,000 --> 00:32:32,333
diğer habercilerin
fark etmesinden korkuyorum.
537
00:32:37,583 --> 00:32:39,166
Endişeye gerek yokmuş.
538
00:32:39,291 --> 00:32:40,791
Burada da basın yok.
539
00:32:42,583 --> 00:32:47,333
Medya olmayınca, kaç tane izleyicinin
geleceğini merak ediyorum.
540
00:32:47,916 --> 00:32:50,125
100.000 kişi mi bekliyorlardı?
541
00:32:50,208 --> 00:32:52,416
Sanırım sonradan 30.000'e indirdiler.
542
00:32:53,625 --> 00:32:57,833
Tribünleri okul çocuklarıyla
dolduruyorlar gibi görünüyor.
543
00:32:58,708 --> 00:33:00,583
Hepsinde aynı üniforma var.
544
00:33:03,666 --> 00:33:06,625
Kalabalığın içinde çok sayıda kadın
fark ediyorum.
545
00:33:07,416 --> 00:33:10,333
Belli ki Türkmenistan'da kuşak güreşinin
546
00:33:10,416 --> 00:33:12,500
büyük sayıda kadın takipçisi var.
547
00:33:12,958 --> 00:33:14,958
Ya da başka bir şeyler dönüyor.
548
00:33:15,875 --> 00:33:19,250
Burada dinlenme ihtimalinden dolayı
kötü şeyler demek istemezsin.
549
00:33:21,416 --> 00:33:25,375
Şehir duvarlarının dışının daha rahat
olup olmadığını görmek için
550
00:33:25,458 --> 00:33:28,666
Aşkabat'tan ve sıkı güvenlik önlemlerinden
uzaklaşmaya karar veriyorum.
551
00:33:31,041 --> 00:33:34,958
Ünlü bir turist durağına gitmekten
daha iyi bir bahane olabilir mi?
552
00:33:35,916 --> 00:33:39,250
Cehennem Kapısı, alevler içinde
olağanüstü bir çukur.
553
00:33:39,958 --> 00:33:43,375
Petrolün yakılmasıyla
düzeltilmeye çalışılan
554
00:33:43,458 --> 00:33:46,041
bir Sovyet petrol sondajı kazasının
sonucu.
555
00:33:46,500 --> 00:33:49,166
Ama 40 yıl sonra,
hâlâ yanmaya devam ediyor.
556
00:33:50,500 --> 00:33:53,041
Görünen o ki Aziz de burayı
ziyaret etmeye hevesli
557
00:33:53,500 --> 00:33:57,458
ve iyi yapılmış ama biraz garip
bir planı var.
558
00:33:58,291 --> 00:33:59,958
Gideceğin için heyecanlı mısın?
559
00:34:00,041 --> 00:34:04,625
Evet, yıllardır Şeytan'ın ateşinde
bir şeyler pişirmenin hayalini kuruyorum.
560
00:34:04,708 --> 00:34:06,916
Sıradaki adım, hayalimi gerçekleştirmek.
561
00:34:07,625 --> 00:34:10,583
Sence orada pişirebileceğimiz
en iyi şey ne?
562
00:34:10,666 --> 00:34:11,500
Omlet?
563
00:34:11,583 --> 00:34:12,541
Sana kalmış.
564
00:34:13,166 --> 00:34:14,625
Yumurtamız yok
565
00:34:14,708 --> 00:34:17,875
ama deneme için
Aziz'de bayat atıştırmalıklar var.
566
00:34:17,958 --> 00:34:19,500
Şu an çukurdalar.
567
00:34:21,125 --> 00:34:21,958
Tanrım...
568
00:34:22,041 --> 00:34:23,166
-Evet.
-Çukura dikkat.
569
00:34:23,708 --> 00:34:24,708
Balık değil!
570
00:34:25,458 --> 00:34:26,291
İndirdim.
571
00:34:27,708 --> 00:34:29,708
Beş saniye falan tutabiliyorum.
572
00:34:30,166 --> 00:34:32,333
Ama yumurtayı pişirmek için
573
00:34:32,416 --> 00:34:33,791
-en az iki dakika gerek.
-Evet.
574
00:34:34,166 --> 00:34:35,000
Bilmiyorum.
575
00:34:37,458 --> 00:34:41,416
Tur otobüsüne bindiğimizde
tüm planlarımız suya düşüyor.
576
00:34:41,500 --> 00:34:44,750
-Biraz sorun olur.
-Yöneticiyle konuştum...
577
00:34:44,833 --> 00:34:49,125
Söylediklerine göre,
başkan Aşkabat şehrini
578
00:34:49,208 --> 00:34:50,708
ülkenin geri kalanına kapamış.
579
00:34:50,791 --> 00:34:52,791
Ve habercilerin çıkmaya izni yok.
580
00:34:55,041 --> 00:34:58,875
Bir teselli olarak, memurlar bize
şehrin merkezini gezdiriyor.
581
00:34:59,375 --> 00:35:03,041
Başkanın değerli anıt ve heykellerinden
bazılarını görmek için bir şans.
582
00:35:03,583 --> 00:35:05,000
Video çekebilirsiniz
583
00:35:05,500 --> 00:35:07,125
-ama beni almayın.
-Seni almadan mı?
584
00:35:07,208 --> 00:35:08,041
Beni almayın.
585
00:35:08,541 --> 00:35:11,500
Anlaşılan o ki
yerlileri çekme iznimiz bile yok.
586
00:35:11,583 --> 00:35:12,750
Şoförümüz de dâhil.
587
00:35:13,208 --> 00:35:15,083
Etrafı çekebilirsiniz. Tüm binalar çok etkileyici.
588
00:35:17,500 --> 00:35:19,708
Her yeni binayı beyaz mermerle yapıyoruz.
589
00:35:19,791 --> 00:35:21,166
-Beyaz mermer mi?
-Evet.
590
00:35:21,583 --> 00:35:24,333
Beyaz mermere olan aşkının yanı sıra,
591
00:35:24,416 --> 00:35:28,916
başkanın Guinness dünya rekorlarını
toplamak için çocuksu bir takıntısı var.
592
00:35:29,208 --> 00:35:30,583
Beklendiği üzere,
593
00:35:30,666 --> 00:35:35,166
mermer kaplamaya sahip
bina yoğunluğunda rekor Aşkabat'ın.
594
00:35:35,250 --> 00:35:37,833
-Şurası TV binası.
-TV binası mı?
595
00:35:37,916 --> 00:35:40,500
Orası da Guinness rekorlarına girdi.
596
00:35:41,125 --> 00:35:44,625
Bu kule, "en büyük
mimari yıldız şekli" kategorisinde
597
00:35:44,708 --> 00:35:46,125
dünya rekoru kazanmış.
598
00:35:46,208 --> 00:35:47,958
Çok absürt. Bu ne?
599
00:35:48,041 --> 00:35:50,541
London Eye gibi. Bu da bizim Türkmen Eye.
600
00:35:50,625 --> 00:35:54,166
Yine çok kapışmalı
bir Guinness dünya rekoru kategorisi.
601
00:35:54,250 --> 00:35:56,375
"Dünyanın en büyük kapalı dönme dolabı."
602
00:35:56,458 --> 00:35:59,791
Tüm bunlar burada yaşayan insanlar için mi
inşa edildi?
603
00:35:59,875 --> 00:36:02,958
-Bu...
-Niye bunlar... Aman Tanrım.
604
00:36:03,041 --> 00:36:05,208
Tüm bunlar niye inşa edilmiş?
605
00:36:07,541 --> 00:36:09,750
Evet, hiç masraftan kaçınmamışlar.
606
00:36:10,333 --> 00:36:11,583
Bir güç simgesi.
607
00:36:12,041 --> 00:36:13,458
Evet, tüm olay güç, değil mi?
608
00:36:16,125 --> 00:36:19,416
Çölün ortasında fıskiyeler yapmak
güç ve varlık göstergesi olabilir
609
00:36:19,500 --> 00:36:23,875
ama başkanın, bir tür buzulun üstünde
ata binerkenki hâlinin
610
00:36:23,958 --> 00:36:27,583
devasa altın bir heykelini dikmesinden
ötesi yok.
611
00:36:32,000 --> 00:36:35,708
Yani düşünecek çok şey var, değil mi?
Burada kimse yok.
612
00:36:36,333 --> 00:36:40,458
Bomboş. Tüm bunlar inşa ediliyor
ama tadına kim varacak?
613
00:36:41,750 --> 00:36:44,583
Buraya gizli krallığa bakmak için geldim
614
00:36:45,041 --> 00:36:48,333
ve mermerden boş bir şehrin içinde
hapsoldum.
615
00:36:49,166 --> 00:36:51,916
Bu akşam oyunların açılış töreni var.
616
00:36:52,000 --> 00:36:55,916
Sonunda tüm bunları inşa eden adamı
görme şansı elde edeceğim.
617
00:36:56,625 --> 00:37:00,291
Ama otele döndüğümüzde
her şey boka sarıyor.
618
00:37:05,583 --> 00:37:07,125
Çok fena ağrıyor.
619
00:37:07,750 --> 00:37:10,541
Odamda bir aynaya yaslandım
ve parçalandı.
620
00:37:10,625 --> 00:37:13,125
Avuç içimde on santimlik bir kesik açıldı.
621
00:37:13,208 --> 00:37:14,250
Çok acıyor.
622
00:37:15,875 --> 00:37:18,416
Elimden kan akıyor ve ıstırap içindeyim.
623
00:37:20,875 --> 00:37:23,583
Hastaneye götürülüyorum
ve Aziz çeviri yapıyor.
624
00:37:25,958 --> 00:37:29,166
Başkanı gözümle görmek için
tek şansım varken
625
00:37:29,666 --> 00:37:30,833
hastanedeyim.
626
00:37:32,958 --> 00:37:35,208
Sonra işler gerçeküstü bir hâl alıyor.
627
00:37:35,291 --> 00:37:37,916
Lokal anestezi yapacaklarını sanırken
628
00:37:38,000 --> 00:37:40,500
at sakinleştiricisi
ve parti uyuşturucusu olan
629
00:37:40,583 --> 00:37:42,250
ketamin enjekte ediyorlar
630
00:37:42,333 --> 00:37:44,166
ve sonra da taburcu ediyorlar.
631
00:37:44,250 --> 00:37:45,166
Nasıl hissediyorsun?
632
00:37:45,250 --> 00:37:46,916
İyi... İyi hissediyorum.
633
00:37:47,541 --> 00:37:49,750
Istıraptan zevke geçiyorum.
634
00:37:51,541 --> 00:37:54,041
Tören altı dakikaya başlıyor.
635
00:37:54,333 --> 00:37:58,875
Açılışı yakalamak ve belki de başkanı
yüz yüze görmek için son şansım.
636
00:37:58,958 --> 00:38:00,541
Tabii yolumu bulabilirsem.
637
00:38:12,750 --> 00:38:13,583
Bu taraf mı? Teşekkürler.
638
00:38:25,833 --> 00:38:29,083
Tam başkanın konuşmasına yetişiyorum.
639
00:38:29,541 --> 00:38:31,958
İşte burada, ta kendisi.
640
00:38:32,541 --> 00:38:35,166
Başkan Gurbanguli Berdimuhammedov.
641
00:38:35,250 --> 00:38:37,125
Tüm bunların başındaki adam.
642
00:38:37,666 --> 00:38:38,875
Değerli dostlarım,
643
00:38:39,625 --> 00:38:45,958
5. Asya Kapalı Salon
ve Dövüş Sanatı Oyunları başlasın!
644
00:38:56,416 --> 00:38:59,250
Açılış töreni gerçekten çok abartı
645
00:38:59,541 --> 00:39:00,958
ve sürpriz sürpriz,
646
00:39:01,375 --> 00:39:04,291
Rio Olimpiyatları'ndakinden
bile daha pahalı.
647
00:39:07,250 --> 00:39:09,541
İlacın etkisi mi bilmiyorum
648
00:39:09,750 --> 00:39:11,875
ama bu çok çılgınca görünüyor.
649
00:39:29,875 --> 00:39:31,833
Her şey delice.
650
00:39:32,458 --> 00:39:33,666
Ve üç saatin sonunda...
651
00:39:34,083 --> 00:39:35,416
Evet, üç saat.
652
00:39:35,791 --> 00:39:37,458
Sonunda finale geliyoruz.
653
00:39:37,875 --> 00:39:41,250
At üstünde yapılan karmaşık bir
ateş yakma töreni.
654
00:39:42,000 --> 00:39:43,208
Çık bakalım atçık.
655
00:39:44,291 --> 00:39:45,375
Yukarı gitmelisin.
656
00:39:45,666 --> 00:39:46,833
Bu bir felaket.
657
00:39:47,291 --> 00:39:49,583
Tanrım, yukarı gitmek istemiyor.
658
00:39:49,916 --> 00:39:52,041
Bunu kaldıramıyorum, çok kötü.
659
00:39:52,833 --> 00:39:54,791
Atın ve binicisinin geleceği için
660
00:39:55,125 --> 00:39:56,250
endişeleniyorum.
661
00:39:56,333 --> 00:39:57,625
Tanrım!
662
00:39:58,250 --> 00:39:59,958
Çok uzun sürüyor
663
00:40:00,041 --> 00:40:02,125
ve onsuz yakmak zorunda kalıyorlar.
664
00:40:08,125 --> 00:40:09,208
Şükürler olsun.
665
00:40:14,666 --> 00:40:16,000
Oyunlar başladı!
666
00:40:16,708 --> 00:40:18,666
Kafam çok fena düşüyor.
667
00:40:19,541 --> 00:40:24,000
Bence bunca para, beş milyon tane
daha iyi şey için kullanılabilir.
668
00:40:24,750 --> 00:40:27,291
Ve bunlardan 40.000'i
bu stadyumda oturuyor.
669
00:40:32,458 --> 00:40:34,333
Elimi kontrol ettirmek için
670
00:40:34,416 --> 00:40:37,666
yolculuğumu kısa kesip
ertesi gün Aşkabat'tan ayrılmam gerekiyor.
671
00:40:37,750 --> 00:40:41,583
Başkanla röportaj yapma
veya tanışma umudumu kaybediyorum.
672
00:40:42,375 --> 00:40:43,458
Ama bu garip,
673
00:40:43,541 --> 00:40:47,208
gizli ve kapalı dönme dolap saplantılı
rejimdeki kısa ziyaretim
674
00:40:47,291 --> 00:40:49,375
bende gerçek bir izlenim bırakıyor.
675
00:40:50,708 --> 00:40:53,875
Ve birkaç gün sonra,
Aziz bana bir video yolluyor.
676
00:40:54,583 --> 00:40:57,791
Şehirden kaçıp Cehennem Kapısı'na gitmiş
677
00:40:58,000 --> 00:41:00,041
ve yumurtaları pişirmeyi başarmış.
678
00:41:03,458 --> 00:41:06,250
Ziyaret edip
sonrasında ayrılabildiğim için bile
679
00:41:06,625 --> 00:41:07,916
şanslı hissediyorum.
680
00:41:08,458 --> 00:41:13,958
Ülkemde durumun ne kadar iyi olduğunun
farkına varmak gibi basit bir şeyin
681
00:41:14,333 --> 00:41:16,791
bazen kara turizmin asıl zevki olduğunu
öğreniyorum.