1 00:00:05,257 --> 00:00:06,216 Namaak. 2 00:00:06,759 --> 00:00:07,593 Neppers. 3 00:00:08,427 --> 00:00:09,511 Ze zijn overal. 4 00:00:10,179 --> 00:00:11,472 Soms vallen ze meteen op. 5 00:00:11,555 --> 00:00:13,056 NEP - HET MONSTER VAN LOCH NESS 6 00:00:13,140 --> 00:00:15,184 Soms duurt het even. 7 00:00:15,267 --> 00:00:16,351 NA PLAYBACKSCHANDAAL GRAMMY TERUGGEGEVEN 8 00:00:17,186 --> 00:00:18,270 Van ons geld... 9 00:00:18,353 --> 00:00:19,521 Hij ziet eruit als ik. 10 00:00:20,022 --> 00:00:21,231 ...tot onze gadgets. 11 00:00:22,524 --> 00:00:26,153 Van onze medicijnen tot de logo's die we op onze kleding dragen. 12 00:00:26,653 --> 00:00:29,490 Nepperij tapt jaarlijks miljarden dollars 13 00:00:29,573 --> 00:00:30,908 van de wereldeconomie af. 14 00:00:32,284 --> 00:00:36,371 Aan haar buitengewone talent om iets echts te imiteren, 15 00:00:36,455 --> 00:00:37,831 ontleent ze haar macht. 16 00:00:38,457 --> 00:00:40,959 Ze kan grote merken ondermijnen, 17 00:00:41,710 --> 00:00:43,670 het vertrouwen in overheden vernietigen 18 00:00:43,754 --> 00:00:46,381 en voor heel slechte dingen betalen. 19 00:00:46,465 --> 00:00:47,299 HASKOVO - BULGARIJE 20 00:00:47,382 --> 00:00:50,177 Terroristen gebruiken namaak om hun aanslag te financieren. 21 00:00:50,260 --> 00:00:51,261 Zo. 22 00:00:52,095 --> 00:00:53,847 Hoe slagen de namakers erin? 23 00:00:54,848 --> 00:00:56,058 Daar komen we achter. 24 00:00:57,309 --> 00:00:58,644 Ja, dit is nep. 25 00:00:59,228 --> 00:01:00,312 Net als je moeder. 26 00:01:01,438 --> 00:01:02,481 Wat? 27 00:01:02,981 --> 00:01:07,653 VALSMUNTERIJ VERWOEST ECONOMIEËN (EN HELPT DIE OOK) 28 00:01:09,530 --> 00:01:13,200 Of je het leuk vindt of niet, we zijn allemaal verbonden door geld. 29 00:01:13,951 --> 00:01:17,204 Ik ben Kal Penn en ik verken dit grote beest 30 00:01:17,287 --> 00:01:19,998 dat de wereldeconomie heet. 31 00:01:27,214 --> 00:01:29,675 Geld. We gebruiken het om schulden te betalen, 32 00:01:29,758 --> 00:01:33,136 het uit te geven aan leuke dingen en te sparen voor later. 33 00:01:33,595 --> 00:01:36,890 Maar in de VS circuleert nepgeld 34 00:01:36,974 --> 00:01:38,976 al bijna net zo lang als echt geld. 35 00:01:39,560 --> 00:01:40,978 Wie beschermt onze valuta 36 00:01:41,061 --> 00:01:43,689 als vervalsers zich op onze dode presidenten richten? 37 00:01:49,403 --> 00:01:51,530 Ik ben in de hoofdstad om erachter te komen. 38 00:01:52,656 --> 00:01:55,409 AMERIKAANSE GEHEIME DIENST 39 00:01:55,492 --> 00:01:57,452 -Welkom op het hoofdkwartier. -Bedankt. 40 00:01:57,828 --> 00:02:01,248 In dit gebouw zetelt elke grote afdeling van de geheime dienst. 41 00:02:01,331 --> 00:02:03,125 Dat verklaart alle trappen. 42 00:02:03,208 --> 00:02:05,043 Dit is geheim agent Trent Everett. 43 00:02:05,127 --> 00:02:06,336 GEHEIM AGENT 44 00:02:06,420 --> 00:02:09,214 Zo zien ze eruit zonder zonnebril en oortelefoontjes. 45 00:02:10,799 --> 00:02:13,176 Veel mensen weten niet dat de geheime dienst 46 00:02:13,260 --> 00:02:14,428 jacht maakt op nepgeld. 47 00:02:14,511 --> 00:02:17,222 Men denkt dat jullie enkel de president beschermen. 48 00:02:19,808 --> 00:02:21,935 De geheime dienst ontstond 49 00:02:22,019 --> 00:02:23,687 aan het einde van de Burgeroorlog. 50 00:02:23,770 --> 00:02:25,731 Men merkte dat één derde tot de helft 51 00:02:25,814 --> 00:02:27,816 van al het geld dat circuleerde, nep was. 52 00:02:27,900 --> 00:02:29,234 -Wauw. Zoveel? -Zoveel. 53 00:02:30,319 --> 00:02:32,738 Op 14 april 1865 54 00:02:32,821 --> 00:02:35,657 begon president Abraham Lincoln het idee op te stellen 55 00:02:35,741 --> 00:02:37,075 voor de geheime dienst. 56 00:02:37,576 --> 00:02:40,412 De avond dat de wet klaarlag 57 00:02:40,495 --> 00:02:42,331 op zijn bureau voor de geheime dienst, 58 00:02:42,414 --> 00:02:45,083 ging Abraham Lincoln naar Ford's Theatre, 59 00:02:45,167 --> 00:02:48,086 waar hij werd vermoord door John Wilkes Booth. 60 00:02:48,170 --> 00:02:49,212 Zo. 61 00:02:49,963 --> 00:02:53,008 Tijdens de Burgeroorlog hadden de VS niet één valuta. 62 00:02:53,550 --> 00:02:57,387 Banken mochten zelf biljetten ontwerpen van allerlei waardes. 63 00:02:57,471 --> 00:03:00,098 Dat maakte het makkelijk om nepgeld te maken. 64 00:03:00,515 --> 00:03:03,060 Een overvloed aan nepbriefjes leidde tot inflatie. 65 00:03:03,310 --> 00:03:06,104 De prijs van 450 gram thee steeg tot $35 66 00:03:06,188 --> 00:03:09,107 en 115 kilo bloem kostte $1000. 67 00:03:09,733 --> 00:03:12,903 Dit leidde tot de eerste actie van de VS 68 00:03:12,986 --> 00:03:14,738 om nepgeld aan te pakken. 69 00:03:17,324 --> 00:03:18,951 Nu komt het leuke. 70 00:03:19,034 --> 00:03:20,953 Ik stel je voor aan een collega, Irina. 71 00:03:21,036 --> 00:03:23,038 Zij is documentanalist. 72 00:03:23,121 --> 00:03:24,623 Dit is de afdeling crimineel onderzoek. 73 00:03:24,706 --> 00:03:25,540 Bedankt. 74 00:03:25,624 --> 00:03:27,793 Ik neem je mee naar de bibliotheek, 75 00:03:27,876 --> 00:03:30,253 waar je de verzameling nepgeld kunt zien 76 00:03:30,337 --> 00:03:32,089 die de geheime dienst hier heeft. 77 00:03:32,172 --> 00:03:33,382 We gaan geld bekijken. 78 00:03:34,383 --> 00:03:36,218 Irina Geimans taak is 79 00:03:36,301 --> 00:03:39,221 het valutasysteem van ons land te beschermen. 80 00:03:39,304 --> 00:03:41,807 De geheime dienst ziet 2,5 miljoen stuks 81 00:03:41,890 --> 00:03:43,642 nepgeld per jaar. 82 00:03:44,059 --> 00:03:45,811 Als het op geld aankomt, is Irina serieus. 83 00:03:45,894 --> 00:03:47,062 NEPDOCUMENTENSPECIALIST 84 00:03:47,145 --> 00:03:50,691 Ik heb een paar nepbriefjes klaargelegd 85 00:03:50,774 --> 00:03:51,858 en twee echte. 86 00:03:51,942 --> 00:03:53,485 Deze zijn echt. 87 00:03:53,568 --> 00:03:55,237 -Oké. -Hou maar vast. 88 00:03:55,320 --> 00:03:57,364 -Bedankt. Heel fijn. -Nee, vriend. 89 00:03:57,447 --> 00:03:59,783 -Nee? -Dat mag echt niet. 90 00:04:00,283 --> 00:04:01,994 Sinds het begin van de geheime dienst 91 00:04:02,077 --> 00:04:04,454 neemt Amerika het op tegen vervalsers 92 00:04:04,538 --> 00:04:07,541 om ons geld en het vertrouwen van het volk erin te beschermen. 93 00:04:07,624 --> 00:04:11,378 Er zijn enkele veiligheidsmaatregelen die je makkelijk kunt onthouden. 94 00:04:12,045 --> 00:04:14,339 Als we dit bekijken bij doorvallend licht, 95 00:04:14,423 --> 00:04:17,759 kunnen we beelden zien die in het papier zijn verwerkt. 96 00:04:17,843 --> 00:04:20,762 Je ziet een tekening van een grote vijf, hè? 97 00:04:20,846 --> 00:04:22,848 En er staan links drie kleine vijfjes. 98 00:04:22,931 --> 00:04:25,058 Er zit een smalle strook 99 00:04:25,142 --> 00:04:26,393 rechts van het portret. 100 00:04:26,476 --> 00:04:27,394 Wat cool. 101 00:04:27,477 --> 00:04:31,481 Ons briefje van 100 heeft nog een kenmerk: het 3D-bewegingslint. 102 00:04:31,898 --> 00:04:34,359 Als je het briefje heen en weer beweegt, 103 00:04:34,443 --> 00:04:35,861 bewegen de beelden op en neer. 104 00:04:36,820 --> 00:04:40,741 Als je in de winkel met zulke briefjes wappert, 105 00:04:40,824 --> 00:04:42,284 -doet diegene daarom zo. -Ja. 106 00:04:42,367 --> 00:04:44,453 Dan zeggen ze dat ze het niet aannemen. 107 00:04:46,288 --> 00:04:49,583 Er is ander nepgeld dat we veel tegenkomen. 108 00:04:49,666 --> 00:04:51,877 Is er iets wat je opvalt? 109 00:04:51,960 --> 00:04:52,961 Oké. 110 00:04:54,755 --> 00:04:57,007 Zelfs Ben Franklin vindt deze niet oké. 111 00:04:59,634 --> 00:05:02,262 Hier hoort Grant hoeveel Confederatie-beelden er zijn. 112 00:05:04,723 --> 00:05:07,184 Wacht even. Deze kerel ziet eruit als ik, 113 00:05:07,267 --> 00:05:09,644 niet als Abraham Lincoln. 114 00:05:09,728 --> 00:05:12,731 De geheime dienst doet veel aan educatie. 115 00:05:12,814 --> 00:05:13,899 We praten met mensen 116 00:05:13,982 --> 00:05:15,734 en leren hun 117 00:05:15,817 --> 00:05:17,569 hoe echt geld eruitziet. 118 00:05:17,652 --> 00:05:19,780 Toen vervalsers meer hightech werden, 119 00:05:19,863 --> 00:05:22,574 moesten de VS de veiligheidskenmerken innoveren 120 00:05:22,657 --> 00:05:25,911 om ervoor te zorgen dat ze niet zomaar vervalst konden worden. 121 00:05:26,578 --> 00:05:29,414 Zonder hun activiteiten zou het land overspoeld worden 122 00:05:29,498 --> 00:05:33,043 door nepgeldgenieën die de economie willen vernietigen. 123 00:05:38,590 --> 00:05:40,634 Gegroet, wereldburgers. 124 00:05:40,717 --> 00:05:43,178 Ik ben de Vervalser. 125 00:05:43,261 --> 00:05:45,097 Ik destabiliseer overal regeringen. 126 00:05:45,555 --> 00:05:47,682 Niet met kernkoppen, 127 00:05:47,766 --> 00:05:50,602 maar eenvoudigweg met een kopieermachine. 128 00:05:52,979 --> 00:05:55,524 Ik kan inflatie veroorzaken met één druk op de knop. 129 00:05:55,607 --> 00:05:58,026 Denk je van niet? Vraag het Joegoslavië maar. 130 00:05:58,110 --> 00:06:00,403 Dat klopt. Dat bestaat niet meer. 131 00:06:01,196 --> 00:06:04,116 Nepgeld verlamde de economie van Joegoslavië 132 00:06:04,199 --> 00:06:06,243 tijdens de burgeroorlog. 133 00:06:07,202 --> 00:06:09,496 Je kunt niet tegen me op, Milošević. 134 00:06:10,789 --> 00:06:13,708 Schurken met verkleiningsstralen zijn zo kleingeestig. 135 00:06:14,084 --> 00:06:16,461 Ik verklein de waarde van het geld in je portemonnee 136 00:06:16,545 --> 00:06:18,088 door mijn eigen te maken. 137 00:06:18,547 --> 00:06:20,048 Bommen zijn zo primitief. 138 00:06:20,423 --> 00:06:23,093 Briefjes rondstrooien richt evenveel schade aan. 139 00:06:25,387 --> 00:06:29,307 Waarom maakte Hitler anders nepponden tijdens de Tweede Wereldoorlog? 140 00:06:29,391 --> 00:06:32,185 De Bank of England trok alle briefjes boven £5 in. 141 00:06:32,269 --> 00:06:33,270 DEUTSCHLAND STROOIT NEPGELD 142 00:06:37,566 --> 00:06:42,070 Ik richt me op cash-economieën en benadeel de armste mensen op aarde. 143 00:06:42,529 --> 00:06:45,991 Als je iemand kunt vinden die erger is dan ik, wil ik die ontmoeten. 144 00:06:46,074 --> 00:06:48,285 Dan kan ik ze aan de lopende band kopiëren. 145 00:06:49,911 --> 00:06:51,538 Stilstaan, vervalser. 146 00:06:51,621 --> 00:06:53,748 Het is de Vervalser. 147 00:06:54,749 --> 00:06:55,834 Copycat, val aan. 148 00:06:59,296 --> 00:07:02,132 Copycat, had ik je maar niet gekloond. 149 00:07:02,215 --> 00:07:06,011 Je moet voor het gerecht gebracht worden, de Vervalser. 150 00:07:06,094 --> 00:07:07,971 Wat? Waar is hij? 151 00:07:09,890 --> 00:07:11,808 Dwaas. Ik ben overal. 152 00:07:12,267 --> 00:07:15,687 Zeker in economieën die gebaseerd zijn op cashgeld. 153 00:07:24,029 --> 00:07:27,657 In India wonen meer dan 1,3 miljard mensen. 154 00:07:27,741 --> 00:07:30,869 De meeste financiële transacties worden met cash afgehandeld, 155 00:07:30,952 --> 00:07:32,412 waardoor het zeer vatbaar is 156 00:07:32,495 --> 00:07:34,956 voor de destabiliserende gevolgen van nepgeld. 157 00:07:35,373 --> 00:07:37,500 Wat kan ik met deze oude briefjes? 158 00:07:37,584 --> 00:07:40,629 Daar kunt u niks mee betalen. Die zijn waardeloos. 159 00:07:40,712 --> 00:07:41,630 Neemt niemand ze aan? 160 00:07:41,713 --> 00:07:43,632 De overheid heeft ze ongeldig verklaard. 161 00:07:43,715 --> 00:07:44,674 Wat kan ik ermee? 162 00:07:44,758 --> 00:07:46,801 U kunt ze verscheuren. 163 00:07:49,888 --> 00:07:53,350 Je kunt zelfs niet iets van één roepie hiermee kopen. 164 00:07:54,643 --> 00:07:57,562 Waarom zijn stapels van het Indiase geld 165 00:07:57,646 --> 00:07:59,439 opeens waardeloos geworden? 166 00:07:59,522 --> 00:08:03,401 In 2015 maakte India een alarmerende stijging 167 00:08:03,485 --> 00:08:05,111 van neproepies mee, 168 00:08:05,195 --> 00:08:09,157 vooral de briefjes van 500 en 1000. 169 00:08:09,241 --> 00:08:12,577 Veel ervan werden het systeem in gepompt vanuit Pakistan 170 00:08:12,661 --> 00:08:15,247 om de economie van India te ontwrichten. 171 00:08:15,330 --> 00:08:18,416 In 2016 werd een schokkende stap genomen... 172 00:08:18,500 --> 00:08:19,834 TOESPRAAK VAN DE PREMIER VOLGT 173 00:08:19,918 --> 00:08:21,836 ...door de premier van het land 174 00:08:21,920 --> 00:08:23,505 om de valuta te beschermen. 175 00:08:24,005 --> 00:08:25,882 Vijanden uit het buitenland... 176 00:08:25,966 --> 00:08:27,175 PREMIER NARENDRA MODI - 8 NOVEMBER 2016 177 00:08:27,259 --> 00:08:30,428 ...gebruiken nepbriefjes om hun organisaties te leiden. 178 00:08:30,804 --> 00:08:32,681 Nepgeld, nepbriefjes 179 00:08:33,348 --> 00:08:34,391 en terrorisme. 180 00:08:34,891 --> 00:08:38,228 Om ons te ontworstelen aan de greep van corruptie en zwart geld, 181 00:08:39,729 --> 00:08:43,900 hebben we besloten dat de briefjes van 500 roepie 182 00:08:45,026 --> 00:08:47,529 en 1000 roepie 183 00:08:48,738 --> 00:08:50,156 die nu gebruikt worden, 184 00:08:51,074 --> 00:08:54,160 geen wettige betaalmiddelen zijn 185 00:08:54,494 --> 00:08:56,079 vanaf middernacht. 186 00:08:57,080 --> 00:09:00,583 Wat de premier deed, noemt men 'demonetisatie'. 187 00:09:00,667 --> 00:09:02,335 Het is geen nieuw concept. 188 00:09:02,419 --> 00:09:06,131 In het verleden hebben landen het gebruikt om inflatie tegen te gaan, 189 00:09:06,214 --> 00:09:07,382 of belastingontduikers, 190 00:09:07,465 --> 00:09:09,217 maar niet tegen vervalsers. 191 00:09:10,093 --> 00:09:12,554 Er is geen reden tot paniek. 192 00:09:13,305 --> 00:09:15,015 Zodat je weet hoe het werkt: 193 00:09:15,098 --> 00:09:17,726 stel je voor dat de Amerikaanse overheid zegt 194 00:09:17,809 --> 00:09:21,855 dat je briefjes van $20, $50 en $100 onbruikbaar zijn. 195 00:09:23,231 --> 00:09:27,360 Dat gebeurde er met 85% van de valuta in India. 196 00:09:29,529 --> 00:09:32,365 De premier wilde de Indiase economie beschermen 197 00:09:32,449 --> 00:09:33,575 tegen de nepbriefjes 198 00:09:33,658 --> 00:09:35,785 door de goede met de slechte weg te gooien. 199 00:09:35,869 --> 00:09:38,371 Dat had onbedoelde gevolgen. 200 00:09:39,456 --> 00:09:40,707 FINANCIEEL ANALIST 201 00:09:40,790 --> 00:09:42,459 Gargi Bhattacharjee is financieel analist 202 00:09:42,542 --> 00:09:46,546 en zat op de eerste rang tijdens de demonetisatie in 2016 203 00:09:46,629 --> 00:09:48,840 en de gevolgen ervan voor het Indiase volk. 204 00:09:49,215 --> 00:09:51,301 Hoe raakte de demonetisatie deze mensen? 205 00:09:51,843 --> 00:09:53,094 Heel ernstig. 206 00:09:53,178 --> 00:09:55,889 Alle mensen die je hier ziet, worden met cash betaald. 207 00:09:55,972 --> 00:09:58,558 Je kunt ze niet met een cheque betalen, 208 00:09:58,641 --> 00:10:00,727 omdat die geen waarde voor ze heeft. 209 00:10:03,605 --> 00:10:05,774 Wanneer hoorde je over de demonetisatie? 210 00:10:05,857 --> 00:10:07,776 Hoe werd die ingevoerd? 211 00:10:07,859 --> 00:10:08,902 Het was op tv. 212 00:10:08,985 --> 00:10:13,073 Op het nieuws van 20.00 uur zag je opeens Narendra Modi, 213 00:10:13,156 --> 00:10:14,491 de premier. 214 00:10:14,574 --> 00:10:19,537 Hij had het over briefjes die niet langer bestonden 215 00:10:19,621 --> 00:10:21,247 vanaf dat moment. 216 00:10:21,331 --> 00:10:22,707 De reden die hij gaf, 217 00:10:22,791 --> 00:10:24,918 was dat nepgeld bestreden moest worden. 218 00:10:25,001 --> 00:10:28,004 Langzaam, na een halfuur, drie kwartier, 219 00:10:28,088 --> 00:10:31,049 zag ik rijen slingeren 220 00:10:31,132 --> 00:10:33,176 bij alle pinautomaten, 221 00:10:33,259 --> 00:10:35,512 omdat men niet begreep wat er gebeurde. 222 00:10:35,595 --> 00:10:36,930 Het was chaos. 223 00:10:39,015 --> 00:10:42,977 Het land was er niet klaar voor om de actie van de premier door te voeren. 224 00:10:45,313 --> 00:10:46,940 Nieuwe briefjes werden gedrukt, 225 00:10:47,023 --> 00:10:49,943 maar de pinautomaten hadden algauw een tekort 226 00:10:50,026 --> 00:10:52,278 en sommige pasten niet eens in de machines. 227 00:10:53,113 --> 00:10:55,073 Er zijn mensen door overleden. 228 00:10:55,156 --> 00:10:57,784 Ineens kon iemand op het platteland 229 00:10:57,867 --> 00:10:59,244 zomaar failliet zijn. 230 00:10:59,327 --> 00:11:01,538 Boeren en arbeiders zijn gestorven, 231 00:11:01,621 --> 00:11:04,707 omdat ze geen geld hadden om verder te gaan. 232 00:11:04,791 --> 00:11:07,669 Wat moeten ze eten? Wat moeten hun kinderen eten? 233 00:11:07,752 --> 00:11:09,337 Zijn er mensen door gestorven? 234 00:11:09,421 --> 00:11:10,338 Natuurlijk. 235 00:11:10,422 --> 00:11:13,633 Demonetisatie leidde tot zoveel dingen, 236 00:11:13,716 --> 00:11:17,053 naast de focus op nepgeld. 237 00:11:17,887 --> 00:11:20,890 Waarom gebeurde dit? 238 00:11:20,974 --> 00:11:24,018 India heeft veel getalenteerde economen. 239 00:11:24,102 --> 00:11:26,771 Welke mensen adviseerden de premier? 240 00:11:26,855 --> 00:11:29,274 Waarom werd er zo'n harde maatregel getroffen? 241 00:11:29,357 --> 00:11:31,901 Men zegt dat acht tot tien mensen 242 00:11:31,985 --> 00:11:33,445 van de demonetisatie wisten. 243 00:11:33,528 --> 00:11:36,614 Iemand met de naam Mr Anil Bokil 244 00:11:36,698 --> 00:11:40,618 schijnt de premier het idee te hebben gegeven. 245 00:11:40,702 --> 00:11:43,997 Maar het ging niet zoals het was bedacht. 246 00:11:45,915 --> 00:11:47,500 Dit is Anil Bokil. 247 00:11:47,584 --> 00:11:48,877 BEDENKER VAN DEMONETISATIEBELEID 248 00:11:48,960 --> 00:11:50,628 Hij staat bekend als Goeroe-Oom. 249 00:11:51,838 --> 00:11:55,049 Hij zegt dat hij de Indiase economie wil redden. 250 00:11:56,676 --> 00:11:59,512 Hij bedacht een theorie dat de Indiase financiële crisis 251 00:11:59,596 --> 00:12:01,848 door demonetisatie opgelost kon worden. 252 00:12:02,640 --> 00:12:04,809 Om die theorie geloofwaardig te maken, 253 00:12:04,893 --> 00:12:06,519 deed hij wat iedereen doet. 254 00:12:06,603 --> 00:12:07,770 Hij maakte een PowerPoint. 255 00:12:08,688 --> 00:12:11,149 Goeroe-Oom presenteerde die PowerPoint 256 00:12:11,232 --> 00:12:13,359 en predikte de voordelen van demonetisatie 257 00:12:13,443 --> 00:12:14,861 in heel India. 258 00:12:14,944 --> 00:12:17,071 Uiteindelijk kreeg hij 259 00:12:17,155 --> 00:12:20,783 een gesprek van negen minuten met de aanstaande premier Modi. 260 00:12:21,201 --> 00:12:23,369 Het idee stond Modi wel aan, 261 00:12:23,453 --> 00:12:26,581 ondanks het feit dat Goeroe-Oom geen econoom is, 262 00:12:26,664 --> 00:12:28,124 niet in de regering zit 263 00:12:28,208 --> 00:12:31,252 en geen beleidsmatige achtergrond heeft. 264 00:12:32,921 --> 00:12:33,880 Hé. 265 00:12:33,963 --> 00:12:37,133 Ik ontmoet Goeroe-Oom en zijn denktank/entourage 266 00:12:37,217 --> 00:12:38,801 met de naam ArthaKranti. 267 00:12:39,260 --> 00:12:41,679 Zijn minieme groep heeft grote invloed gehad 268 00:12:41,763 --> 00:12:43,723 op de economische theorie in India. 269 00:12:44,849 --> 00:12:46,142 -Hoe gaat het? -Hallo. 270 00:12:47,352 --> 00:12:49,646 Ik heb hier eerder gewerkt. 271 00:12:49,729 --> 00:12:52,690 Ik kon niet op tijd terug naar India... 272 00:12:52,774 --> 00:12:53,983 Je bent het kwijt. 273 00:12:54,067 --> 00:12:56,569 Ik heb dit allemaal. 274 00:12:56,653 --> 00:12:58,488 Het is bijna $400 waard. 275 00:12:58,571 --> 00:12:59,948 Het is niks waard. 276 00:13:00,031 --> 00:13:02,909 Dat wordt niet onderschreven door een gouden standaard. 277 00:13:02,992 --> 00:13:04,744 -Ik ben de sjaak. -Ja. 278 00:13:04,827 --> 00:13:05,828 Oké. 279 00:13:05,912 --> 00:13:08,540 De implementatie van demonetisatie 280 00:13:08,623 --> 00:13:10,625 en de economische herstructurering. 281 00:13:11,084 --> 00:13:14,003 Hoe hebben die te maken met het nepgeld? 282 00:13:14,629 --> 00:13:17,507 In India bevindt het geld zich in een ruwe staat. 283 00:13:17,590 --> 00:13:20,093 We gebruiken meer cashgeld dan digitaal geld. 284 00:13:20,176 --> 00:13:22,637 Digitaal geld is een gevorderde staat van geld 285 00:13:22,720 --> 00:13:23,846 die controleerbaar is. 286 00:13:23,930 --> 00:13:27,559 Maar als je de cashpraktijken volgt, de valutapraktijken, 287 00:13:27,642 --> 00:13:30,937 laten transacties geen spoor na. 288 00:13:31,312 --> 00:13:33,940 Het nepgeld moest aangepakt worden. 289 00:13:34,315 --> 00:13:35,692 Hoe werd het aangepakt 290 00:13:35,775 --> 00:13:39,112 en wat was het verschil tussen jouw demonetisatievoorstel 291 00:13:39,195 --> 00:13:42,407 en de praktijk die werd doorgevoerd door Modi's regering? 292 00:13:42,490 --> 00:13:45,493 We hadden niet verwacht dat 86% van onze waarde 293 00:13:45,577 --> 00:13:46,869 in één keer werd gedemonetiseerd. 294 00:13:47,745 --> 00:13:51,207 Ons voorstel was om enkel de briefjes van 1000 in te trekken. 295 00:13:51,291 --> 00:13:54,210 Na zes maanden kon men dat ook doen met briefjes van 500. 296 00:13:54,669 --> 00:13:58,214 Wat er gebeurde, was veel te kort door de bocht. 297 00:13:58,590 --> 00:14:00,925 Dat leidde tot veel woede onder het volk, 298 00:14:01,676 --> 00:14:03,344 maar de actie was nodig. 299 00:14:04,053 --> 00:14:06,598 Als een land zoiets moet doen om nepgeld te bestrijden 300 00:14:06,681 --> 00:14:07,765 en zijn economie te redden, 301 00:14:07,849 --> 00:14:09,892 moeten de voordelen groot zijn. 302 00:14:09,976 --> 00:14:11,394 Ik moet veel in me opnemen, 303 00:14:11,477 --> 00:14:14,397 dus ik ontmoet een ondernemer om het beter te begrijpen 304 00:14:14,480 --> 00:14:16,774 en me te ontspannen. 305 00:14:18,443 --> 00:14:19,986 -Vikash. -Hoi. 306 00:14:20,903 --> 00:14:21,988 ONDERNEMER 307 00:14:22,071 --> 00:14:23,615 Vikash Kapur heeft een bedrijf 308 00:14:23,698 --> 00:14:27,160 dat de gevolgen van demonetisatie aan den lijve heeft ondervonden. 309 00:14:27,535 --> 00:14:29,662 Wat vindt hij van de veranderingen? 310 00:14:30,705 --> 00:14:33,166 Hij moest het wel doen zoals hij het deed. 311 00:14:33,249 --> 00:14:37,128 Het getuigt van lef om 1,3 miljard mensen te zeggen 312 00:14:37,211 --> 00:14:39,297 dat hun geld waardeloos is. 313 00:14:39,380 --> 00:14:42,008 Als ik hem was, had ik hetzelfde gedaan, 314 00:14:42,091 --> 00:14:44,677 omdat ik nepgeld ben tegengekomen. 315 00:14:45,637 --> 00:14:48,389 Als je nepgeld bij de bank stort, 316 00:14:48,473 --> 00:14:50,266 weet je dat niet, 317 00:14:50,350 --> 00:14:53,102 maar als je het stort, controleren de machines het. 318 00:14:53,186 --> 00:14:54,812 Als die nepgeld vinden, 319 00:14:54,896 --> 00:14:57,440 zeggen die dat het nep is en verlies je het geld. 320 00:14:57,523 --> 00:14:59,025 Je verliest het. 321 00:14:59,108 --> 00:15:02,487 De hele demonetisatie, toen dat allemaal gebeurde, 322 00:15:02,570 --> 00:15:04,822 waren er zoveel verhalen 323 00:15:04,906 --> 00:15:06,616 en toen kwam de waarheid naar boven. 324 00:15:06,699 --> 00:15:09,118 Er gaat zoveel nepgeld 325 00:15:09,202 --> 00:15:12,538 in het systeem om 326 00:15:12,622 --> 00:15:13,831 in het land. 327 00:15:14,332 --> 00:15:16,709 Wat waren de uitdagingen 328 00:15:16,793 --> 00:15:19,128 die je in de lagen onder de middenklasse zag? 329 00:15:19,629 --> 00:15:21,005 Het was pijnlijk. 330 00:15:21,089 --> 00:15:23,508 We moesten in de rij staan. 331 00:15:23,591 --> 00:15:26,260 Mensen moesten vrij nemen van hun werk. 332 00:15:26,928 --> 00:15:28,262 Het was zwaar, 333 00:15:28,346 --> 00:15:30,932 maar ik bekijk het op macroniveau. 334 00:15:31,391 --> 00:15:32,975 Sinds dit is gebeurd, 335 00:15:33,059 --> 00:15:35,186 is het aantal belastingbetalers verdubbeld. 336 00:15:35,269 --> 00:15:37,355 Is de reden dat mensen meer belasting betalen, 337 00:15:37,438 --> 00:15:39,565 dat ze rekeningen moesten openen 338 00:15:39,649 --> 00:15:42,193 en er nu wordt bijgehouden hoeveel ze verdienen? 339 00:15:42,276 --> 00:15:44,028 Precies. Het is eenvoudig geworden. 340 00:15:44,112 --> 00:15:47,281 Er zijn online betalingen en bankrekeningen worden geopend, 341 00:15:47,365 --> 00:15:49,283 zelfs in de dorpjes. 342 00:15:49,367 --> 00:15:53,246 Het helpt mensen de economie te begrijpen. 343 00:15:53,329 --> 00:15:54,539 Het leert ze iets. 344 00:15:54,622 --> 00:15:57,792 Ze leren hoe het in de echte wereld werkt. 345 00:15:58,209 --> 00:16:01,129 De problemen die mensen van allerlei klassen ondervonden, 346 00:16:01,587 --> 00:16:02,922 waren volgens jou zwaar, 347 00:16:03,005 --> 00:16:04,882 maar ze moesten gebeuren, 348 00:16:04,966 --> 00:16:06,884 omdat er geen andere manier was om af te komen... 349 00:16:06,968 --> 00:16:08,136 Ja. 350 00:16:08,219 --> 00:16:10,138 Zeker. Dat klopt. 351 00:16:10,221 --> 00:16:11,806 Het moest nodig gebeuren. 352 00:16:11,889 --> 00:16:13,850 Als dat gebeurt, 353 00:16:13,933 --> 00:16:16,018 helpt het de overheid meer te doen. 354 00:16:16,102 --> 00:16:19,355 Betere gezondheidszorg, betere infrastructuur, 355 00:16:19,439 --> 00:16:22,024 betere wegen en betere scholen. 356 00:16:22,608 --> 00:16:25,403 Als de overheid geld heeft, kan die hogere lonen betalen, 357 00:16:25,486 --> 00:16:26,696 krijg je betere leraren 358 00:16:26,779 --> 00:16:29,073 en gaan kinderen naar school. Alles groeit. 359 00:16:29,365 --> 00:16:31,451 Al die dingen stapelen zich op 360 00:16:31,534 --> 00:16:32,660 en dat vind ik goed, 361 00:16:32,744 --> 00:16:34,454 want het is nodig voor het land. 362 00:16:36,539 --> 00:16:37,915 Na al die moeite, 363 00:16:38,624 --> 00:16:40,084 hoe staat India er nu voor? 364 00:16:40,752 --> 00:16:42,837 Is nepgeld geen probleem meer? 365 00:16:43,337 --> 00:16:44,881 Niet helemaal. 366 00:16:46,507 --> 00:16:50,845 De nieuwe briefjes worden al met succes vervalst. 367 00:16:50,928 --> 00:16:52,680 DEMONETISATIE BESTRIJDT NEPGELD NIET 368 00:16:54,348 --> 00:16:56,517 Had India het probleem anders kunnen aanpakken? 369 00:16:58,311 --> 00:16:59,729 CALIFORNIË 370 00:16:59,812 --> 00:17:02,190 Toen ze haar eigen nepgeldprobleem had, 371 00:17:02,273 --> 00:17:04,650 gooide de EU het over een andere boeg 372 00:17:04,734 --> 00:17:08,237 en wilde ze dat men nepgeld makkelijker kon ontdekken. 373 00:17:11,783 --> 00:17:12,867 Dit is cool. 374 00:17:12,950 --> 00:17:15,661 Dit is het kantoor van een neurowetenschapper. 375 00:17:15,745 --> 00:17:16,662 -Hol. -Hol. 376 00:17:16,746 --> 00:17:17,789 Precies. Ja. 377 00:17:18,247 --> 00:17:22,460 David Eagleman is professor neurowetenschappen aan Stanford. 378 00:17:22,543 --> 00:17:26,214 Zijn laboratorium lijkt een geheim hoofdkwartier. 379 00:17:26,589 --> 00:17:30,218 In 2013 vroeg de Europese Centrale Bank hem 380 00:17:30,510 --> 00:17:33,846 een briefje te ontwerpen dat niet vatbaar was voor vervalsing 381 00:17:33,930 --> 00:17:36,891 door gebruik te maken van sensoriële substitutie 382 00:17:36,974 --> 00:17:38,434 en neuroplasticiteit. 383 00:17:38,643 --> 00:17:40,937 We hebben vast veel gemeen. 384 00:17:41,646 --> 00:17:42,688 Je bent neurowetenschapper. 385 00:17:42,772 --> 00:17:46,400 Hoe raakt een neurowetenschapper betrokken bij geld ontwerpen? 386 00:17:46,943 --> 00:17:47,902 NEUROWETENSCHAPPER 387 00:17:47,985 --> 00:17:49,403 Vervalsingen begrijpen 388 00:17:49,487 --> 00:17:51,656 draait om wat mensen zien 389 00:17:51,739 --> 00:17:52,615 en wat ze niet zien. 390 00:17:52,698 --> 00:17:56,077 Overheden steken veel geld in veiligheidsmaatregelen 391 00:17:56,160 --> 00:17:59,080 die we niet zien, tenzij we erop letten. 392 00:17:59,163 --> 00:18:00,790 -Interessant. Oké. -Ja. 393 00:18:00,873 --> 00:18:03,709 De Europese Centrale Bank had een campagne 394 00:18:03,793 --> 00:18:06,003 waarbij ze mensen vroegen naar geld te kijken. 395 00:18:06,087 --> 00:18:08,881 In plaats van een briefje door te geven, 396 00:18:08,965 --> 00:18:10,925 neem de tijd om er goed naar te kijken. 397 00:18:11,342 --> 00:18:12,927 Maar dat werkte niet. 398 00:18:13,010 --> 00:18:15,638 Als iemand mij een nepbriefje van $50 geeft, 399 00:18:16,389 --> 00:18:18,057 weet ik niet of dat nep is 400 00:18:18,140 --> 00:18:21,102 en als het werkt, maakt het voor mij als burger niet uit. 401 00:18:21,185 --> 00:18:22,937 Ze wilden weten 402 00:18:23,020 --> 00:18:24,897 wat een beter ontwerp was. 403 00:18:24,981 --> 00:18:26,983 Zo kwamen ze bij de neurowetenschappen. 404 00:18:27,066 --> 00:18:29,652 Wat waren je aanbevelingen? Wat hebben ze gedaan? 405 00:18:29,735 --> 00:18:32,196 Ik gaf een paar aanbevelingen. 406 00:18:32,280 --> 00:18:33,823 Ten eerste 407 00:18:33,906 --> 00:18:36,659 dat al het geld dezelfde afmeting moest hebben. 408 00:18:36,742 --> 00:18:38,995 -Want hun briefjes... -Precies. 409 00:18:39,078 --> 00:18:41,038 Als die afmetingen gelijk zijn, 410 00:18:41,122 --> 00:18:44,208 moet je er langer naar kijken 411 00:18:44,292 --> 00:18:46,294 om verschillen op te merken. 412 00:18:46,711 --> 00:18:47,837 Als er meer maten zijn, 413 00:18:47,920 --> 00:18:50,256 denk je te weten wat je doorgeeft. 414 00:18:50,339 --> 00:18:54,427 Ten tweede hebben ze als watermerk op het briefje 415 00:18:54,510 --> 00:18:56,053 een gebouw staan. 416 00:18:56,137 --> 00:18:59,724 We hebben niet veel neuraal onroerend goed 417 00:18:59,807 --> 00:19:02,226 dat gewijd is aan het herkennen van gebouwen. 418 00:19:02,310 --> 00:19:05,354 We hebben veel materie die gezichten bestudeert. 419 00:19:05,438 --> 00:19:07,315 Het blijkt dat een watermerk 420 00:19:07,398 --> 00:19:10,234 het moeilijkste is om te vervalsen. 421 00:19:10,318 --> 00:19:14,322 Uiteindelijk zetten ze een watermerk van Europa, 422 00:19:14,405 --> 00:19:15,865 de mythische figuur, erop. 423 00:19:17,283 --> 00:19:18,659 Mijn derde aanbeveling 424 00:19:18,784 --> 00:19:22,288 was: het briefje heeft veel afleidende eigenschappen 425 00:19:22,371 --> 00:19:25,583 die niks te maken hebben met veiligheidsmaatregelen. 426 00:19:25,666 --> 00:19:27,251 Je moet het volgende doen. 427 00:19:27,335 --> 00:19:30,838 Pak dit briefje en kijk er vijf seconden naar. 428 00:19:30,922 --> 00:19:31,923 Oké. 429 00:19:32,840 --> 00:19:35,009 -Ja. -Geef het dan terug 430 00:19:35,092 --> 00:19:37,803 en ik geef je een nieuw. Vertel me het verschil. 431 00:19:40,348 --> 00:19:41,682 Ik zie geen verschil. 432 00:19:41,766 --> 00:19:43,476 Dit laat zien 433 00:19:43,559 --> 00:19:46,395 dat, hoe meer je op een briefje zet, 434 00:19:46,479 --> 00:19:49,649 hoe moeilijker het is om grote verschillen op te merken. 435 00:19:49,732 --> 00:19:52,026 Deze briefjes verschillen behoorlijk. 436 00:19:52,109 --> 00:19:53,945 Als je het hologram ziet, 437 00:19:54,028 --> 00:19:55,780 is dat de enige veiligheidsmaatregel 438 00:19:55,863 --> 00:19:57,949 waar de overheid veel geld aan besteedt. 439 00:19:58,032 --> 00:20:00,284 Wauw. Dat is supersubtiel. 440 00:20:00,368 --> 00:20:02,578 Het is supersubtiel en het zit zo. 441 00:20:02,662 --> 00:20:04,830 Vanwege alles wat je ziet, 442 00:20:04,914 --> 00:20:06,374 kun je dat moeilijk zien. 443 00:20:06,457 --> 00:20:07,750 Ja, wauw. 444 00:20:07,833 --> 00:20:10,544 Ik zei dat het ideaal was 445 00:20:10,628 --> 00:20:12,129 om een leeg briefje te hebben 446 00:20:12,213 --> 00:20:13,506 met één hologram 447 00:20:13,589 --> 00:20:16,342 en dat de rest, wat afleidt, eraf moest. 448 00:20:16,425 --> 00:20:17,718 Ik snap wat je zegt. 449 00:20:17,802 --> 00:20:19,679 Door de eenvoud 450 00:20:19,762 --> 00:20:22,473 kan de consument het snel controleren. 451 00:20:22,556 --> 00:20:24,558 Precies. De EU 452 00:20:24,642 --> 00:20:26,143 vond het een goed voorstel, 453 00:20:26,227 --> 00:20:28,229 maar ze besloten het niet te doen. 454 00:20:28,312 --> 00:20:31,315 Het maakt landen koninklijk 455 00:20:31,399 --> 00:20:33,985 als ze mooi geld hebben. Dat maakt ze belangrijk. 456 00:20:34,068 --> 00:20:36,153 Ze konden dus niet 457 00:20:36,237 --> 00:20:38,322 wit papier met één hologram maken, 458 00:20:38,406 --> 00:20:39,323 hoewel het beter was. 459 00:20:39,407 --> 00:20:41,409 Gaat ijdelheid gepaard 460 00:20:41,492 --> 00:20:43,619 met wat regeringen willen met hun geld? 461 00:20:43,703 --> 00:20:45,871 -Willen ze een merk zijn? -Precies. 462 00:20:46,747 --> 00:20:50,501 Het is ongelofelijk dat ijdelheid valuta op het spel zet. 463 00:20:50,584 --> 00:20:51,961 Maar het is logisch. 464 00:20:52,044 --> 00:20:56,132 We willen er allemaal goed uitzien, maar zo rijk zijn we niet allemaal. 465 00:20:56,716 --> 00:20:58,843 Zo komen nepmerken om de hoek kijken. 466 00:20:58,926 --> 00:21:02,430 De merken die we kennen, waar we van houden en die we dragen, 467 00:21:02,513 --> 00:21:05,016 worden overal ter wereld nagemaakt. 468 00:21:05,099 --> 00:21:07,184 Een echte Hermès-tas 469 00:21:07,268 --> 00:21:10,563 kan meer dan $100.000 kosten. 470 00:21:10,646 --> 00:21:14,442 Maar je kunt een neppe voor een paar honderd dollar krijgen. 471 00:21:14,900 --> 00:21:18,779 Zo stelen vervalsingen $460 miljard 472 00:21:18,863 --> 00:21:20,948 per jaar van legale bedrijven. 473 00:21:26,162 --> 00:21:28,581 Hongkong is een groot zakelijk centrum. 474 00:21:28,664 --> 00:21:30,875 Door de nabijheid van China, 475 00:21:30,958 --> 00:21:33,085 waar copyrightwetten weinig gehandhaafd worden, 476 00:21:33,169 --> 00:21:34,754 is Hongkong de marktplaats 477 00:21:34,837 --> 00:21:38,299 voor bijna 25% van alle vervalsingen ter wereld. 478 00:21:39,467 --> 00:21:41,761 Wat is echt en wat is nep? 479 00:21:41,844 --> 00:21:43,345 Wie doet er iets aan? 480 00:21:43,763 --> 00:21:45,931 Op die vragen wil ik antwoord. 481 00:21:46,557 --> 00:21:49,185 Kal, dit is de vrouwenmarkt in Hongkong. 482 00:21:49,268 --> 00:21:51,062 We zullen veel mensen zien 483 00:21:51,145 --> 00:21:52,730 die uit de hele wereld komen 484 00:21:52,813 --> 00:21:54,356 en hier nepartikelen kopen. 485 00:21:54,440 --> 00:21:55,274 Oké. 486 00:21:55,357 --> 00:21:59,070 Deze handel wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld de vraag in de VS. 487 00:21:59,153 --> 00:22:01,530 Ted Kavowras, een voormalige agent uit New York, 488 00:22:01,614 --> 00:22:04,408 bestrijdt nu nepartikelen op internationaal niveau. 489 00:22:04,492 --> 00:22:06,911 Merken huren hem in als ze denken dat hun producten 490 00:22:06,994 --> 00:22:08,412 worden nagemaakt. 491 00:22:10,790 --> 00:22:12,583 Als je nepproducten wilt bestrijden, 492 00:22:12,666 --> 00:22:14,585 als land, als politie of als bedrijf... 493 00:22:14,668 --> 00:22:15,669 PRIVÉDETECTIVE 494 00:22:15,753 --> 00:22:18,214 ...moet je alle lagen aanpakken. 495 00:22:18,839 --> 00:22:20,591 Die op het verkoopmoment aanvallen 496 00:22:20,674 --> 00:22:23,010 is een van de maatregelen. 497 00:22:23,594 --> 00:22:26,347 Dit zijn Paul Frank-koptelefoons. 498 00:22:26,430 --> 00:22:27,431 Honderd procent nep. 499 00:22:27,515 --> 00:22:29,517 -Deze zijn nep. -Ja. 500 00:22:29,600 --> 00:22:31,560 Hier is Star Wars en Spider-Man en... 501 00:22:31,644 --> 00:22:33,938 Marvel-strips waar films van zijn gemaakt. 502 00:22:34,021 --> 00:22:35,147 My Little Pony. 503 00:22:36,857 --> 00:22:40,277 Op deze markt kopen toeristen één of twee producten, 504 00:22:40,361 --> 00:22:42,947 maar grote kopers gaan direct naar de fabriek. 505 00:22:43,030 --> 00:22:44,406 Wat bedoel je daarmee? 506 00:22:44,490 --> 00:22:47,284 Die kopers kopen een container vol voor verkoop in hun thuisland. 507 00:22:47,368 --> 00:22:49,370 -Een scheepscontainer? -Van zes tot 12 meter. 508 00:22:49,453 --> 00:22:53,582 Dus een grote koper koopt een scheepscontainer met zulke spullen. 509 00:22:53,666 --> 00:22:54,750 Talloze. 510 00:22:54,834 --> 00:22:57,336 -Ik wil voorkomen dat de fabriek... -Ja. 511 00:22:57,419 --> 00:22:59,463 ...het produceert en het hier terechtkomt. 512 00:23:03,384 --> 00:23:05,511 Ted werkt vanuit zijn kantoor in Hongkong, 513 00:23:05,594 --> 00:23:07,763 dat vol staat met nepartikelen 514 00:23:07,847 --> 00:23:10,933 en een spannend 'geheim agent'-sfeertje heeft. 515 00:23:12,601 --> 00:23:14,812 Contact leggen en bewijs krijgen van hun activiteiten 516 00:23:14,895 --> 00:23:16,605 is wat we doen. 517 00:23:16,689 --> 00:23:19,400 We doen ons voor als buitenlandse koper. 518 00:23:21,026 --> 00:23:22,987 Daarvoor moeten we undercover gaan 519 00:23:23,070 --> 00:23:24,738 en vastleggen wat ze doen. 520 00:23:24,822 --> 00:23:25,906 Wat cool. 521 00:23:25,990 --> 00:23:28,617 Ik speel een Arabische prins of een Mexicaanse drugsdealer. 522 00:23:28,701 --> 00:23:30,619 Of ik speel een zakenman en... 523 00:23:30,703 --> 00:23:32,288 Nu ben ik geïntrigeerd, want 524 00:23:32,371 --> 00:23:34,540 als ik niet meer acteer... 525 00:23:34,623 --> 00:23:35,791 Kun je dit werk doen? 526 00:23:35,875 --> 00:23:38,419 Je kunt me aannemen om undercover te gaan. 527 00:23:39,044 --> 00:23:41,547 Wat is het interessantste wat jullie hebben? 528 00:23:41,630 --> 00:23:44,884 Het interessantste zijn drugstestsetjes. 529 00:23:46,594 --> 00:23:47,887 Ze hebben nep... 530 00:23:48,596 --> 00:23:51,849 Een anatomisch deel van je lichaam 531 00:23:51,932 --> 00:23:53,517 waarmee je een urinetest neemt. 532 00:23:53,601 --> 00:23:56,145 Een neppiemel die plast? 533 00:23:56,228 --> 00:23:57,980 Die werden nagemaakt. 534 00:23:58,063 --> 00:23:59,315 Wacht. 535 00:24:00,232 --> 00:24:02,735 Bestaat hier een echte versie van? 536 00:24:02,818 --> 00:24:04,028 Ja, hoor. 537 00:24:04,111 --> 00:24:05,654 Maar dit is een nepper. 538 00:24:05,738 --> 00:24:06,655 Ja. 539 00:24:06,739 --> 00:24:09,783 Merkten de mensen die dit maken, 540 00:24:09,867 --> 00:24:12,411 het echt aan hun winst? 541 00:24:13,245 --> 00:24:14,246 Ja. 542 00:24:15,706 --> 00:24:17,333 Het is vast gênant 543 00:24:17,416 --> 00:24:19,877 als iemand ontdekt dat je een neppe neppenis hebt. 544 00:24:20,252 --> 00:24:23,172 Maar er zijn nepproducten die echt gevaarlijk zijn. 545 00:24:23,631 --> 00:24:25,883 -Wat zijn dat? -Nepschakelaars. 546 00:24:25,966 --> 00:24:27,927 Echt? Dus ze werken niet? 547 00:24:28,010 --> 00:24:28,928 Gebruiken ze minder stroom? 548 00:24:29,011 --> 00:24:31,263 Er zijn fabrieken die neppe maken 549 00:24:31,347 --> 00:24:33,933 en minder aluminium in het koper doen voor de geleiding. 550 00:24:34,016 --> 00:24:36,310 Maar als er minder koper in zit 551 00:24:36,393 --> 00:24:38,270 en meer aluminium, vat die eerder vlam. 552 00:24:38,354 --> 00:24:40,356 -Nee, hè. -Een veiligheidsprobleem. 553 00:24:40,439 --> 00:24:42,399 Waar komen die terecht? Wie koopt ze? 554 00:24:42,483 --> 00:24:44,777 Stel dat je een aannemer bent, 555 00:24:44,860 --> 00:24:47,571 weet diegene dat ze iets gevaarlijks kopen? 556 00:24:47,655 --> 00:24:50,366 De uiteindelijke gebruiker niet. 557 00:24:50,449 --> 00:24:54,662 Door zo'n schakelaar kan een gebouw waar een kind slaapt, in brand vliegen. 558 00:24:54,745 --> 00:24:56,080 Als je met die mensen praat, 559 00:24:56,163 --> 00:24:58,040 snappen ze dan wat ze doen 560 00:24:58,123 --> 00:24:59,208 en maakt het ze niet uit? 561 00:24:59,291 --> 00:25:00,376 -Het maakt ze niet uit. -Nee. 562 00:25:00,459 --> 00:25:02,503 Ze weten het. Hoe kan het anders? 563 00:25:02,586 --> 00:25:05,381 Ze zijn bereid dit te doen en niks om anderen te geven. 564 00:25:05,464 --> 00:25:06,757 Wauw. 565 00:25:06,840 --> 00:25:10,177 Dit wordt nogal duister en een beetje eng. 566 00:25:11,387 --> 00:25:13,681 Vervalsers zijn geen kleine criminelen 567 00:25:13,764 --> 00:25:15,307 die op straat rondhangen. 568 00:25:15,391 --> 00:25:18,394 Die organisaties zijn complexer dan ik besefte. 569 00:25:19,019 --> 00:25:20,437 Had ik maar een expert 570 00:25:20,521 --> 00:25:23,774 die me kan vertellen hoe duister het kan worden. 571 00:25:25,943 --> 00:25:29,154 Alastair Gray is intellectuele-eigendomsonderzoeker 572 00:25:29,238 --> 00:25:30,406 met meer dan tien jaar ervaring. 573 00:25:30,489 --> 00:25:34,827 Hij zegt dat internet de volgende grens van nepperij is. 574 00:25:36,996 --> 00:25:39,248 We zien dat er op het straatniveau 575 00:25:39,331 --> 00:25:41,667 één laag is waar het stopt, 576 00:25:41,750 --> 00:25:43,919 en dat is het eindpunt dat consumenten zien. 577 00:25:44,003 --> 00:25:45,170 Maar dat is veranderd. 578 00:25:45,254 --> 00:25:46,255 INTELLECTUELE-EIGENDOMSONDERZOEKER 579 00:25:46,338 --> 00:25:48,549 Transacties spelen zich nu meer online af. 580 00:25:48,632 --> 00:25:50,801 Internet is net het Wilde Westen. 581 00:25:51,844 --> 00:25:54,888 Ik heb nooit gedacht aan wat er online gebeurt. 582 00:25:54,972 --> 00:25:57,057 Komen mensen zo aan die spullen? 583 00:25:57,141 --> 00:26:00,019 Ja, vervalsingen zijn geëvolueerd, 584 00:26:00,102 --> 00:26:02,104 waarbij het verschuift naar merkmisbruik. 585 00:26:02,187 --> 00:26:05,607 Als je als merk populaire producten verkoopt, 586 00:26:05,691 --> 00:26:08,736 maken vervalsers echte websites na. 587 00:26:08,819 --> 00:26:12,364 Ze pakken de beelden van een officiële website, 588 00:26:12,448 --> 00:26:15,159 de logo's, alles. Het ziet er echt uit. 589 00:26:15,242 --> 00:26:17,244 Mensen die een koopje zoeken, 590 00:26:17,328 --> 00:26:19,455 worden erin geluisd 591 00:26:19,538 --> 00:26:20,581 en kopen nepartikelen. 592 00:26:20,664 --> 00:26:23,083 Hoeveel mensen die betrokken zijn bij die misdaad, 593 00:26:24,376 --> 00:26:25,377 weten wat ze doen? 594 00:26:25,461 --> 00:26:28,088 Denken de webdevelopers, de mensen die er werken, 595 00:26:28,172 --> 00:26:31,050 voor een echt bedrijf te werken? 596 00:26:31,133 --> 00:26:33,302 Weten ze dat ze voor een crimineel werken? 597 00:26:33,385 --> 00:26:35,721 Het kan allebei. Er was een geweldig verhaal 598 00:26:35,804 --> 00:26:38,349 van een hele Apple Store in China 599 00:26:38,432 --> 00:26:39,558 die geen Apple Store was. 600 00:26:39,641 --> 00:26:41,018 -Echt? -Ja. 601 00:26:41,101 --> 00:26:44,188 Iedereen had een Genius-T-shirt aan, met merk en dergelijke. 602 00:26:44,271 --> 00:26:46,398 Het personeel dacht voor Apple te werken. 603 00:26:46,482 --> 00:26:47,941 -Ongelofelijk. -Ja. 604 00:26:50,110 --> 00:26:53,906 Vervalsingen raken bijna elke sector. 605 00:26:53,989 --> 00:26:56,533 Er zijn 700.000 doden per jaar 606 00:26:56,617 --> 00:26:58,577 door nepmedicijnen. 607 00:26:58,660 --> 00:26:59,661 Wauw. 608 00:26:59,745 --> 00:27:01,246 Daar wordt het echt eng. 609 00:27:01,330 --> 00:27:02,456 Je speelt met levens. 610 00:27:02,539 --> 00:27:04,666 Mensen die ze kopen, denken dat ze werken 611 00:27:04,750 --> 00:27:06,085 en als dat niet zo is, 612 00:27:06,752 --> 00:27:08,045 is het einde verhaal. 613 00:27:08,128 --> 00:27:10,506 Welke neppers hebben gevolgen voor de veiligheid? 614 00:27:10,589 --> 00:27:14,760 Het is bewezen dat terroristen soms namaak gebruiken 615 00:27:14,843 --> 00:27:16,387 om hun aanslagen te financieren. 616 00:27:16,470 --> 00:27:17,471 Wauw. 617 00:27:17,554 --> 00:27:19,598 De aanslagen in Parijs in januari 2015. 618 00:27:20,933 --> 00:27:24,770 Chérif Kouachi had online vervalsingen gekocht in China, 619 00:27:24,853 --> 00:27:26,647 verkocht ze op een Parijse markt 620 00:27:26,730 --> 00:27:30,234 en verdiende tussen €30.000 en €50.000. 621 00:27:30,859 --> 00:27:33,862 Zo had hij het geld om te reizen naar Oman 622 00:27:33,946 --> 00:27:36,365 en Jemen en te trainen bij Al Qaida. 623 00:27:36,448 --> 00:27:37,449 Lieve hemel. 624 00:27:37,533 --> 00:27:39,034 Die aanslagen werden gefinancierd 625 00:27:39,118 --> 00:27:41,829 door mensen die nep-T-shirts en nepartikelen kochten. 626 00:27:41,912 --> 00:27:43,080 Ja. 627 00:27:43,163 --> 00:27:44,998 Ongelofelijk. Wat verdrietig. 628 00:27:45,457 --> 00:27:48,168 Het rendement is ongelofelijk. 629 00:27:48,794 --> 00:27:52,047 Als het T-shirt voor minder dan $1 wordt geproduceerd 630 00:27:52,131 --> 00:27:54,425 en je er een merklabel op naait, 631 00:27:54,508 --> 00:27:58,679 kun je het voor 400 keer de productieprijs verkopen. 632 00:27:58,762 --> 00:28:03,016 Maar weinig vervalsingsmisdaden leiden tot een celstraf. 633 00:28:03,684 --> 00:28:05,936 Vaak krijgt men een kleine boete 634 00:28:06,019 --> 00:28:08,439 en dan kun je opnieuw beginnen. 635 00:28:08,522 --> 00:28:11,567 Waarom zou je dat niet doen, als het zoveel winst oplevert? 636 00:28:12,317 --> 00:28:14,778 Ik wist dat nepproducten 637 00:28:14,862 --> 00:28:16,947 me naar de onderwereld zouden leiden, 638 00:28:17,072 --> 00:28:19,158 maar ik hoopte op 639 00:28:19,241 --> 00:28:22,077 de leuke, Fast and Furious-achtige onderwereld, 640 00:28:22,161 --> 00:28:24,288 met snelle machines, toffe bijnamen en zo. 641 00:28:26,540 --> 00:28:29,168 Wacht. Mijn volgende gesprek is met iemand die 642 00:28:30,294 --> 00:28:32,629 Trappy heet. Dat is niet verdacht. 643 00:28:33,172 --> 00:28:35,299 Het is in dit afgelegen papierpakhuis 644 00:28:35,382 --> 00:28:37,593 dat eruitziet als een spookhuis. 645 00:28:57,321 --> 00:28:58,614 Wat is dit voor plek? 646 00:28:58,947 --> 00:29:01,617 Is het een droneracebaan of een papierpakhuis? 647 00:29:01,700 --> 00:29:02,659 -Nou... -Allebei. 648 00:29:02,743 --> 00:29:04,161 Op werkdagen is het een pakhuis. 649 00:29:04,244 --> 00:29:06,705 In de weekenden bouwen we hier onze racebanen. 650 00:29:09,583 --> 00:29:11,084 -We hebben videobrillen. -Oké. 651 00:29:11,168 --> 00:29:13,670 We zien het perspectief van de drone. 652 00:29:13,754 --> 00:29:15,297 De drone is een verlengstuk van jezelf. 653 00:29:15,380 --> 00:29:18,091 Je navigeert door elk soort omgeving. 654 00:29:21,220 --> 00:29:23,305 Dat was in de lucht. Niks aan de hand. 655 00:29:25,265 --> 00:29:29,520 Trappy racet niet alleen met drones in een pakhuis, 656 00:29:29,603 --> 00:29:32,105 maar hij is ook de eigenaar van Team BlackSheep, 657 00:29:32,189 --> 00:29:35,192 dat een variëteit aan dronecomponenten 658 00:29:35,275 --> 00:29:37,653 en accessoires produceert voor de hobbymarkt. 659 00:29:38,237 --> 00:29:40,489 Het probleem is dat de dronesector 660 00:29:40,572 --> 00:29:42,908 zeer vatbaar is voor nepproducten. 661 00:29:43,367 --> 00:29:46,828 Trappy's bedrijf is te klein om iemand als Ted Kavowras in te huren. 662 00:29:47,246 --> 00:29:49,206 Hoe blijft hij vervalsers voor? 663 00:29:50,958 --> 00:29:52,000 In dit bedrijf, 664 00:29:52,084 --> 00:29:54,127 in de markt waarin wij opereren, 665 00:29:54,211 --> 00:29:57,172 is er geen ruimte voor het handhaven van patenten 666 00:29:57,256 --> 00:29:58,507 of zelfs het bezit ervan. 667 00:29:58,590 --> 00:30:00,259 Wanneer we een patent krijgen, 668 00:30:00,342 --> 00:30:02,844 is het product al achterhaald. 669 00:30:02,928 --> 00:30:05,556 Met wat voor soort nepperij heb je te maken? 670 00:30:05,639 --> 00:30:08,308 We onderscheiden drie soorten mensen. 671 00:30:08,392 --> 00:30:09,935 Je hebt de directe vervalsers, 672 00:30:10,477 --> 00:30:13,021 die iets maken wat precies lijkt op jouw product 673 00:30:13,105 --> 00:30:14,439 met jouw merk erop. 674 00:30:14,523 --> 00:30:16,525 Je hebt de kloners. 675 00:30:16,608 --> 00:30:18,986 Die maken iets wat op je product lijkt, 676 00:30:19,069 --> 00:30:20,779 maar plakken hun eigen merk erop. 677 00:30:20,862 --> 00:30:22,281 Je hebt de copycats 678 00:30:22,364 --> 00:30:24,491 die je product opnieuw uitvinden. 679 00:30:24,575 --> 00:30:26,451 Ze halen je product uit elkaar, 680 00:30:26,535 --> 00:30:28,495 achterhalen de technologie, 681 00:30:28,579 --> 00:30:31,498 het onderzoek, de ontwikkeling en de innovaties, 682 00:30:31,582 --> 00:30:34,001 en passen die op hun eigen product toe. 683 00:30:34,084 --> 00:30:36,211 Het kost zes maanden 684 00:30:36,295 --> 00:30:38,964 om een serieuze kopie op de markt te brengen. 685 00:30:39,047 --> 00:30:42,509 Maar die tijd wordt steeds korter. 686 00:30:42,593 --> 00:30:43,760 Ze halen ons in. 687 00:30:44,469 --> 00:30:46,930 Heb je er last van? Welke delen... 688 00:30:47,014 --> 00:30:49,308 De echte schade komt van de copycats 689 00:30:49,391 --> 00:30:52,019 die de innovaties afpakken 690 00:30:52,102 --> 00:30:54,187 zonder te betalen voor het onderzoek. 691 00:30:54,855 --> 00:30:58,108 Ze kunnen de prijs een stuk lager houden 692 00:30:58,191 --> 00:30:59,693 en wij moeten volgen. 693 00:30:59,776 --> 00:31:01,111 Hoe bestrijd je dat? 694 00:31:01,194 --> 00:31:03,488 We zijn heel creatief in onze bestrijding. 695 00:31:03,572 --> 00:31:04,406 Oké. 696 00:31:04,489 --> 00:31:07,784 Als we gekopieerd worden, komen we met nieuwe innovaties 697 00:31:07,868 --> 00:31:10,162 en begint de cyclus opnieuw. 698 00:31:10,245 --> 00:31:11,455 Bijvoorbeeld dit product. 699 00:31:11,538 --> 00:31:13,165 Het is een afstandslink. 700 00:31:13,248 --> 00:31:15,042 Met een bereik van 100 km. 701 00:31:15,125 --> 00:31:17,544 Een innovatief product dat we hebben gemaakt. 702 00:31:17,628 --> 00:31:19,546 Er komt veel onderzoek aan te pas. 703 00:31:20,088 --> 00:31:23,175 Twee specialisten hebben er meer dan twee jaar aan gewerkt. 704 00:31:23,258 --> 00:31:25,594 De kopie wordt voor de kostprijs verkocht. 705 00:31:26,720 --> 00:31:28,472 Maar twee jaar geleden 706 00:31:28,555 --> 00:31:30,223 voorzagen we die actie 707 00:31:30,307 --> 00:31:32,893 en we hebben er verborgen eigenschappen in verwerkt. 708 00:31:32,976 --> 00:31:34,061 Cool. 709 00:31:34,144 --> 00:31:36,855 We blijven nieuwe innovaties uitbrengen 710 00:31:36,938 --> 00:31:38,106 die al in het product zitten, 711 00:31:38,190 --> 00:31:41,193 en we dwingen de mensen die van de copycats kochten, 712 00:31:41,276 --> 00:31:42,152 het echte product te kopen. 713 00:31:42,235 --> 00:31:44,571 Dat maakt het uiteindelijk duurder voor ze. 714 00:31:44,655 --> 00:31:47,366 Uiteindelijk zien ze het licht 715 00:31:47,991 --> 00:31:49,785 en kopen ze het echte werk. 716 00:31:51,161 --> 00:31:53,080 De dronemarkt vliegt vooruit 717 00:31:53,163 --> 00:31:54,831 met prachtige, nieuwe technologie 718 00:31:54,915 --> 00:31:58,585 die ze niet hadden hoeven te innoveren, ware het niet voor de copycats. 719 00:31:58,669 --> 00:32:02,339 Het is lastig te geloven dat ontwikkelaars en copycats elkaar helpen. 720 00:32:02,839 --> 00:32:05,884 Maar het is net zo'n natuurlijk onderdeel van de economie 721 00:32:05,967 --> 00:32:07,886 als de natuur zelf. 722 00:32:09,471 --> 00:32:11,932 De relatie tussen uitvinders en copycats 723 00:32:12,015 --> 00:32:14,559 is te karakteriseren als jager versus aaseter. 724 00:32:14,643 --> 00:32:15,852 God, wat ben ik sterk. 725 00:32:16,561 --> 00:32:18,689 Ik ben de beste in je soort vermoorden. 726 00:32:19,064 --> 00:32:21,608 De relatie is geëvolueerd tot een symbiose, 727 00:32:21,733 --> 00:32:23,527 ook al is die soms niet vreedzaam. 728 00:32:23,652 --> 00:32:26,071 Niet te geloven. Moet je zien. 729 00:32:26,405 --> 00:32:28,615 Dit ziet er geweldig uit. Kom op. 730 00:32:28,699 --> 00:32:30,826 Wacht. Rot op, gier. 731 00:32:31,410 --> 00:32:33,120 Rot op. 732 00:32:34,287 --> 00:32:36,456 Het evenwicht in de economie blijft in stand 733 00:32:36,540 --> 00:32:39,793 door intellectuele-eigendombescherming, ofwel patenten. 734 00:32:39,876 --> 00:32:41,712 Ik heb de rechten op dit dode dier. 735 00:32:42,295 --> 00:32:44,214 Ik heb ze, dus wegwezen. 736 00:32:44,297 --> 00:32:45,757 Oké, ik snap het al. 737 00:32:46,049 --> 00:32:47,384 Ik krijg geen vers vlees. 738 00:32:47,467 --> 00:32:49,803 Ik wacht als tweederangsburger tot het rot is. 739 00:32:49,886 --> 00:32:50,887 Ja, dat klopt. 740 00:32:51,888 --> 00:32:52,889 Oké. 741 00:32:53,515 --> 00:32:54,975 De jager, net als de uitvinder... 742 00:32:55,058 --> 00:32:56,476 Dat is mals. 743 00:32:57,227 --> 00:33:00,355 ...wordt beloond voor zijn werk met een tijdelijk monopolie... 744 00:33:01,273 --> 00:33:03,650 Ja, heerlijk. 745 00:33:03,734 --> 00:33:06,695 ...en mag exclusief de buit van zijn innovatie verslinden. 746 00:33:06,778 --> 00:33:09,239 Kom op. De tijd is om. Nu mag ik. 747 00:33:09,322 --> 00:33:10,198 Nee. 748 00:33:11,700 --> 00:33:12,993 Nee. 749 00:33:13,577 --> 00:33:14,411 Mijn ogen. 750 00:33:14,494 --> 00:33:16,872 Dit is van mij. Alles. 751 00:33:16,955 --> 00:33:18,498 Ik wil morgen nog wat 752 00:33:18,582 --> 00:33:20,917 en overmorgen ook nog. 753 00:33:21,001 --> 00:33:23,420 Dankzij mijn extra beschermingsmaatregel. 754 00:33:25,422 --> 00:33:26,631 -Hou op. -Ik heb geen haast. 755 00:33:26,715 --> 00:33:27,716 Mijn snavel. 756 00:33:28,383 --> 00:33:30,177 Misschien ga ik een dutje doen. 757 00:33:30,260 --> 00:33:34,806 Zo wordt innovatie ontmoedigd, omdat de bescherming te sterk is. 758 00:33:34,890 --> 00:33:38,477 De uitvinder heeft geen stimulans om op de volgende doorbraak te jagen. 759 00:33:40,103 --> 00:33:42,272 Maar als er helemaal geen bescherming is, 760 00:33:42,355 --> 00:33:44,316 duiken de aaseters meteen op. 761 00:33:44,399 --> 00:33:47,486 Kijk eens, jongens. Eet lekker van het karkas. 762 00:33:48,153 --> 00:33:49,905 Wat? Kom op, zeg. 763 00:33:49,988 --> 00:33:50,989 Ja. 764 00:33:51,072 --> 00:33:54,367 De aaseter verandert van onschuldige luilak in een parasiet. 765 00:33:54,451 --> 00:33:55,869 Het is gierentijd. 766 00:33:56,620 --> 00:33:59,498 Als de jager geen profijt heeft van zijn werk... 767 00:33:59,581 --> 00:34:00,874 Wat goor. 768 00:34:00,957 --> 00:34:04,044 ...heeft hij niet de middelen om weer te gaan jagen. 769 00:34:04,544 --> 00:34:07,214 Zoals wanneer uitvinders niks verdienen aan hun werk 770 00:34:07,297 --> 00:34:10,008 en ze de ontwikkeling niet kunnen betalen 771 00:34:10,091 --> 00:34:12,010 van nieuwe innovaties. 772 00:34:12,093 --> 00:34:14,846 Weet je hoelang ik me verscholen hield in de bosjes 773 00:34:15,514 --> 00:34:18,058 en dit beest in de gaten hield, mislukte kalkoen? 774 00:34:18,141 --> 00:34:19,518 -Hé. -Hé. 775 00:34:20,227 --> 00:34:22,979 De natuur kan, net als de economie, hard zijn. 776 00:34:23,063 --> 00:34:24,940 Weet je wat? Ik ga weg. 777 00:34:25,482 --> 00:34:28,610 Succes met in je eentje op antilopes jagen. 778 00:34:28,693 --> 00:34:29,694 Prima. 779 00:34:29,778 --> 00:34:31,571 Als er geen jager is 780 00:34:31,655 --> 00:34:34,157 die het eten verzorgt dat het ecosysteem in stand houdt, 781 00:34:34,241 --> 00:34:35,992 sterven ze allebei. 782 00:34:36,076 --> 00:34:39,704 Hun losse huid wordt van hun uitgemergelde karkas afgeschraapt. 783 00:34:39,788 --> 00:34:41,748 Met enig geluk worden er jassen van gemaakt. 784 00:34:41,832 --> 00:34:44,584 -Nou ja. -We kunnen je horen. 785 00:34:44,668 --> 00:34:45,794 Dat is niet cool. 786 00:34:45,877 --> 00:34:46,837 Sorry. 787 00:34:46,920 --> 00:34:48,964 Uit respect zou ik jou nooit dragen. 788 00:34:50,131 --> 00:34:51,550 Dank je. Ik jou ook niet. 789 00:34:51,633 --> 00:34:52,676 -Bedankt. -Ja. 790 00:34:52,759 --> 00:34:54,261 -Hopelijk heb je iets geleerd. -Ja. 791 00:34:54,344 --> 00:34:55,428 -Fijne dag. -Jij ook. 792 00:34:55,512 --> 00:34:56,429 Tot later. 793 00:35:00,392 --> 00:35:02,018 CALIFORNIË 794 00:35:08,900 --> 00:35:13,405 De vrijheid om andermans ideeën te kopiëren, is nodig voor innovatie. 795 00:35:13,488 --> 00:35:15,866 Sommige sectoren gedijen in een omgeving 796 00:35:15,949 --> 00:35:18,702 waarin copycats en uitvinders in harmonie samenleven. 797 00:35:18,785 --> 00:35:20,203 Degenen die het goed spelen, 798 00:35:20,287 --> 00:35:22,706 kunnen flink binnenlopen. 799 00:35:23,915 --> 00:35:27,335 Het mooie aan goedkope versies voor de luxe ontwerper 800 00:35:27,419 --> 00:35:29,421 is dat het een beginnersdrug is. 801 00:35:29,504 --> 00:35:32,966 Je neemt een trekje, valt voor het merk, 802 00:35:33,049 --> 00:35:34,467 draagt de nepversie en denkt: 803 00:35:34,551 --> 00:35:37,053 ik zou een echte Gucci willen. 804 00:35:37,470 --> 00:35:40,181 Dat is de heroïne van een modeverslaving. 805 00:35:42,267 --> 00:35:45,270 Johanna Blakley runt een mediadenktank 806 00:35:45,353 --> 00:35:48,481 die zich richt op intellectuele- eigendomswetgeving in de VS 807 00:35:48,565 --> 00:35:50,734 en haar impact op innovatie. 808 00:35:51,151 --> 00:35:54,112 Wat is het verschil tussen een goedkope versie en een vervalsing? 809 00:35:54,195 --> 00:35:57,198 Een goedkope versie is legaal 810 00:35:57,282 --> 00:35:58,575 in de modesector. 811 00:35:58,658 --> 00:36:02,913 Het betekent dat iemand een ontwerp heeft gebaseerd 812 00:36:02,996 --> 00:36:04,247 op andermans ontwerp. 813 00:36:04,664 --> 00:36:06,791 Niemand bezit dat. 814 00:36:06,875 --> 00:36:09,044 Wat mensen wel bezitten in de modesector, 815 00:36:09,127 --> 00:36:11,254 en dit is goed voor de zaken, 816 00:36:11,338 --> 00:36:12,797 is hun eigen naam. 817 00:36:12,881 --> 00:36:15,884 Ze bezitten het gedeponeerde handelsmerk, het merk. 818 00:36:15,967 --> 00:36:16,968 Interessant. 819 00:36:17,052 --> 00:36:20,138 Een van de redenen dat dure tassen 820 00:36:20,221 --> 00:36:22,307 zijn bezaaid met logo's, 821 00:36:22,390 --> 00:36:26,102 is dat namakers die niet mogen kopiëren. 822 00:36:26,519 --> 00:36:27,520 Begrepen. 823 00:36:27,604 --> 00:36:31,066 Als het logo intrinsiek is aan het ontwerp van de jurk, 824 00:36:31,149 --> 00:36:32,776 is die moeilijk te kopiëren. 825 00:36:33,276 --> 00:36:36,237 Daardoor kunnen klanten 826 00:36:36,321 --> 00:36:38,031 begrijpen wat ze kopen. 827 00:36:38,114 --> 00:36:39,699 Dat is iets goeds. Zo hoort het. 828 00:36:39,783 --> 00:36:41,117 Het is een weloverwogen keuze. 829 00:36:41,201 --> 00:36:42,577 Ik snap wat je zegt. 830 00:36:42,661 --> 00:36:46,456 Dus als een luxemerk een tas verkoopt voor... 831 00:36:46,539 --> 00:36:48,041 Hoe duur zijn tassen? 832 00:36:48,625 --> 00:36:49,793 -Obsceen duur. -Oké. 833 00:36:49,918 --> 00:36:51,628 -Obscene prijzen. -Duizenden? 834 00:36:51,711 --> 00:36:53,380 -O, ja. -$10.000 voor een tas? 835 00:36:53,463 --> 00:36:55,298 -Is dat echt normaal? -O, ja. 836 00:36:55,382 --> 00:36:56,758 -Meer? -Ga naar Barneys. 837 00:36:57,384 --> 00:36:59,511 -Nee. -Nee. 838 00:36:59,594 --> 00:37:01,179 Je weet niet wat je ziet. 839 00:37:01,262 --> 00:37:03,932 Zeg $10.000 voor een tas 840 00:37:04,015 --> 00:37:06,101 en anderen maken iets wat erop lijkt, 841 00:37:06,184 --> 00:37:08,770 maar zonder het logo. 842 00:37:08,853 --> 00:37:11,648 -Mag dat? -Ja, hoor. 843 00:37:11,731 --> 00:37:15,402 Dat is omdat modeontwerpen gebruiksartikelen zijn. 844 00:37:16,111 --> 00:37:19,823 Omdat ze een utilitair doeleinde hebben, 845 00:37:19,906 --> 00:37:23,410 vallen ze niet onder de copyrightbescherming. 846 00:37:24,285 --> 00:37:26,913 Dat is ironisch, want we zien mode 847 00:37:26,997 --> 00:37:28,999 als iets illusionairs, leuks 848 00:37:29,082 --> 00:37:30,625 en totaal onnodigs. 849 00:37:30,750 --> 00:37:33,044 We vergeten wat het onderliggende doel is: 850 00:37:33,128 --> 00:37:34,587 naakte lichamen bedekken. 851 00:37:34,671 --> 00:37:36,589 Wat is daar het voordeel van? 852 00:37:36,673 --> 00:37:40,760 Omdat er geen copyrightbescherming is, 853 00:37:40,844 --> 00:37:44,431 heeft de mode zich tot kunstvorm verheven. 854 00:37:49,269 --> 00:37:52,313 Er is een uitgebreide structuur van stimulansen 855 00:37:52,397 --> 00:37:53,898 die verweven wordt in een sector 856 00:37:53,982 --> 00:37:56,234 waarin je elk moment afgezet kunt worden. 857 00:37:58,028 --> 00:37:59,487 Het wordt een wetenschap 858 00:37:59,571 --> 00:38:01,698 hoe je luxe ontwerpers namaakt. 859 00:38:01,781 --> 00:38:03,867 Natuurlijk klagen ze erover, 860 00:38:03,950 --> 00:38:07,579 maar als er van je ontwerp een goedkopere versie bestaat, 861 00:38:07,662 --> 00:38:09,456 ben je een trendsetter. 862 00:38:09,539 --> 00:38:10,790 Je bent geïmiteerd. 863 00:38:10,874 --> 00:38:14,002 Dat betekent dat je weet wat de zeitgeist is. 864 00:38:14,085 --> 00:38:15,503 -De kroon is van jou. -Oké. 865 00:38:16,463 --> 00:38:18,715 Dat betekent dat de trendsetters 866 00:38:18,798 --> 00:38:20,425 moeten wegwezen 867 00:38:21,176 --> 00:38:23,178 -en iets hips moeten maken. -Het is niet cool meer. 868 00:38:23,261 --> 00:38:25,055 Nee. 869 00:38:25,138 --> 00:38:27,265 Ze mogen niet bij de kudde horen. 870 00:38:27,348 --> 00:38:28,433 Nee. 871 00:38:28,850 --> 00:38:29,684 Oké. 872 00:38:29,768 --> 00:38:31,978 Het is heel interessant 873 00:38:32,062 --> 00:38:36,024 dat er diverse andere sectoren zijn waar copyright niet van toepassing is. 874 00:38:36,399 --> 00:38:39,611 Restaurants. Chef-koks bezitten hun recept niet. 875 00:38:39,694 --> 00:38:40,695 Meubels. 876 00:38:40,779 --> 00:38:42,947 Dat zijn gebruiksvoorwerpen. 877 00:38:43,031 --> 00:38:46,242 Zelfs de bekendste ontwerpers bezitten hun ontwerp niet. 878 00:38:46,326 --> 00:38:47,744 Cabaretiers ook. 879 00:38:47,827 --> 00:38:51,372 Cabaretiers ontwikkelen een eigen stijl, omdat ze hun grappen niet bezitten. 880 00:38:51,456 --> 00:38:54,459 Het ironische is dat dat goed voor de zaken is. 881 00:38:54,542 --> 00:38:59,589 Je creëert continu een behoefte aan nieuwe producten 882 00:39:00,507 --> 00:39:02,967 en dat is goed in een kapitalistische economie. 883 00:39:03,885 --> 00:39:07,514 Meesterlijke innovatie kan een geweldig nieuw idee betekenen 884 00:39:07,597 --> 00:39:09,808 of een innovatieve manier om een idee te stelen. 885 00:39:11,434 --> 00:39:12,477 CALIFORNIË 886 00:39:12,936 --> 00:39:17,649 Als er één plek is waar één origineel idee 887 00:39:18,066 --> 00:39:21,486 tot talloze versies leidt, is het de filmindustrie. 888 00:39:22,195 --> 00:39:23,238 Daarheen. 889 00:39:23,321 --> 00:39:25,532 -De onderwereld van Asylum in. -Wauw. 890 00:39:26,116 --> 00:39:28,201 Welkom bij Asylum Studios, 891 00:39:28,284 --> 00:39:30,662 beroemd om hun bekendste creatie: 892 00:39:32,747 --> 00:39:34,582 Misschien herken je deze jongen. 893 00:39:34,666 --> 00:39:37,710 Dit is de haai die werd verbrand in Sharknado 3 894 00:39:37,794 --> 00:39:39,087 in de dampkring. 895 00:39:39,170 --> 00:39:40,755 De haai overleefde het niet. 896 00:39:40,839 --> 00:39:42,298 -Arme jongen. -Tragisch. 897 00:39:42,382 --> 00:39:47,220 Hoewel er zes Sharknado's zijn, hebben David Latt en Paul Bales 898 00:39:47,303 --> 00:39:50,390 een imperium gebouwd rondom 'mockbusters'. 899 00:39:50,473 --> 00:39:52,934 Met meer dan 250 films per jaar 900 00:39:53,017 --> 00:39:56,729 genereren deze jongens meer dan $30 miljoen per jaar. 901 00:39:57,105 --> 00:39:59,774 -Hebben jullie Thor gemaakt? -Een versie van Thor. 902 00:39:59,899 --> 00:40:02,235 -De publieke-domeinversie. -Interessant. 903 00:40:02,318 --> 00:40:04,112 Ik besefte niet dat... 904 00:40:04,195 --> 00:40:05,655 Zij ook niet. 905 00:40:05,738 --> 00:40:07,323 Daar is... 906 00:40:07,949 --> 00:40:10,660 Hoe minder zeker je weet welke film je bekijkt, 907 00:40:10,743 --> 00:40:12,120 hoe succesvoller ze zijn. 908 00:40:13,037 --> 00:40:17,250 Jullie staan bekend om het maken van mockbusters. 909 00:40:17,333 --> 00:40:19,002 Wat zijn dat? 910 00:40:19,294 --> 00:40:20,920 Klopt die term? 911 00:40:21,004 --> 00:40:24,507 Die klopt. Die hebben we gedeponeerd. 912 00:40:24,591 --> 00:40:25,967 Echt waar. 913 00:40:26,050 --> 00:40:28,803 Als iemand die wil stelen, zit die in de problemen. 914 00:40:28,887 --> 00:40:32,432 Mockbusting is gebruiken wat de filmstudio's doen 915 00:40:32,515 --> 00:40:34,142 op elk moment. 916 00:40:34,225 --> 00:40:37,854 Als er een film is over grote, transformerende robots 917 00:40:37,937 --> 00:40:40,481 die Transformers heet, maken wij Transmorphers. 918 00:40:41,107 --> 00:40:42,066 Wegwezen. 919 00:40:45,069 --> 00:40:47,739 Het team moet terug. Blackthorn, eruit. 920 00:40:49,032 --> 00:40:50,325 Je zei 'drafting' 921 00:40:50,867 --> 00:40:52,785 door de studio's. Wat is dat? 922 00:40:53,369 --> 00:40:56,873 Drafting is een aardiger woord 923 00:40:56,956 --> 00:40:59,167 dat de studio's al decennialang gebruiken 924 00:40:59,459 --> 00:41:01,252 en hetzelfde is als mockbusting. 925 00:41:01,336 --> 00:41:02,503 Ze kijken wat... 926 00:41:02,587 --> 00:41:04,923 Ik ben Paramount. Die kijkt naar Warner, Universal en zegt: 927 00:41:05,006 --> 00:41:06,758 'Ze maken weer een Star Wars-film. 928 00:41:06,841 --> 00:41:09,010 'Ik moet een ruimtefilm maken 929 00:41:09,344 --> 00:41:10,595 'om er munt uit te slaan, 930 00:41:10,678 --> 00:41:13,681 'want die zal veel publiciteit genereren.' 931 00:41:13,765 --> 00:41:16,184 Jaren geleden kwam The Da Vinci Code uit. 932 00:41:16,267 --> 00:41:18,978 Wij brachten een film uit die The Da Vinci Treasure heette. 933 00:41:20,104 --> 00:41:23,316 Had de studio een probleem met jullie versie van de film? 934 00:41:23,399 --> 00:41:25,610 Ik denk dat ze hun versie niet leuk vonden. 935 00:41:25,693 --> 00:41:28,696 Ja, maar het had niks te maken met de inhoud. 936 00:41:28,780 --> 00:41:31,324 Het was marketing. De studio zei: 937 00:41:31,407 --> 00:41:35,078 'De A in jullie lettertype lijkt te veel op onze A.' 938 00:41:35,161 --> 00:41:36,913 We veranderden het lettertype 939 00:41:36,996 --> 00:41:38,957 en de film werd uitgebracht. 940 00:41:40,500 --> 00:41:44,545 In de filmsector volgen films met zeer vergelijkbare verhalen 941 00:41:44,629 --> 00:41:46,422 elkaar vaak gauw op. 942 00:41:47,590 --> 00:41:52,095 In 1998 werd de aarde bijna vernietigd door rotsen uit de ruimte. Tweemaal. 943 00:41:52,762 --> 00:41:56,140 Eerst kwam Deep Impact en Armageddon kwam twee maanden later. 944 00:41:56,224 --> 00:41:59,352 De jongere nerds kunnen die twee films vervangen 945 00:41:59,435 --> 00:42:01,854 door The Avengers en Justice League. 946 00:42:03,898 --> 00:42:05,858 Mijn belang is nogal egoïstisch, 947 00:42:05,942 --> 00:42:07,318 omdat ik acteur ben. 948 00:42:07,402 --> 00:42:10,655 Ik hou niet van mensen die onze films namaken. 949 00:42:10,738 --> 00:42:14,450 De eerste druk van de dvd van Harold & Kumar Go To White Castle 950 00:42:14,534 --> 00:42:15,660 leverde $50 miljoen op, 951 00:42:15,743 --> 00:42:17,537 als ik het me goed herinner. 952 00:42:17,620 --> 00:42:20,957 Maar toen downloadden mensen hem illegaal, voor niks. 953 00:42:21,040 --> 00:42:22,417 Dat was verloren geld. 954 00:42:22,500 --> 00:42:24,919 Aan de andere kant is er een pornoparodie, 955 00:42:25,003 --> 00:42:26,879 Harold & Kumar Escape from Guantanamo Bay, 956 00:42:26,963 --> 00:42:28,298 en die is fantastisch. 957 00:42:28,381 --> 00:42:30,633 Ze hadden er net genoeg aan veranderd 958 00:42:30,717 --> 00:42:32,719 dat het duidelijk was wat ze bedoelden. 959 00:42:32,802 --> 00:42:35,096 Het heette Farold and Fubar of zoiets. 960 00:42:35,722 --> 00:42:38,558 Waar ligt de grens qua intellectuele eigendom? 961 00:42:38,641 --> 00:42:41,936 Hoe zorg je dat je intellectuele- eigendomswetten niet overtreedt, 962 00:42:42,020 --> 00:42:44,272 maar toch munt kunt slaan 963 00:42:44,355 --> 00:42:45,481 uit wat het publiek wil? 964 00:42:45,565 --> 00:42:48,401 Je moet begrijpen wat piraterij is, 965 00:42:48,484 --> 00:42:50,987 vergeleken met mockbusting of drafting. 966 00:42:51,070 --> 00:42:54,532 Als je Transformers of Transmorphers downloadt, 967 00:42:54,615 --> 00:42:57,535 illegaal, zonder te betalen, zodat je die kunt kijken, 968 00:42:57,618 --> 00:42:58,953 steel je. 969 00:42:59,037 --> 00:43:00,288 Wat wij doen, 970 00:43:00,371 --> 00:43:03,041 is een film over robots maken. 971 00:43:03,124 --> 00:43:06,794 We stelen de inhoud en de sterren niet. 972 00:43:06,878 --> 00:43:08,421 Mark Wahlberg zit niet in onze film. 973 00:43:08,504 --> 00:43:12,467 We hebben Mark Stahlberg. 974 00:43:12,550 --> 00:43:13,634 Nee, dat is de pornoversie. 975 00:43:13,718 --> 00:43:14,886 Dat is de pornoversie. 976 00:43:15,845 --> 00:43:19,599 Niemand gaat The Da Vinci Treasure voor een Oscar nomineren, 977 00:43:19,682 --> 00:43:21,768 maar er zijn voorbeelden van hoe kopieën 978 00:43:21,851 --> 00:43:25,772 kunnen leiden tot innovaties die een sector voortstuwen, 979 00:43:25,855 --> 00:43:27,440 in plaats van belemmeren. 980 00:43:27,523 --> 00:43:29,317 Denk maar eens aan medicijnen. 981 00:43:29,650 --> 00:43:32,320 De FDA verstrekt patenten voor nieuwe medicijnen, 982 00:43:32,403 --> 00:43:34,530 zodat het bedrijf verdient aan de ontwikkeling. 983 00:43:34,614 --> 00:43:36,240 Als het patent verloopt, 984 00:43:36,324 --> 00:43:37,658 komen merkloze versies op de markt 985 00:43:37,742 --> 00:43:40,995 die zorgen voor meer concurrentie en lagere prijzen. 986 00:43:41,079 --> 00:43:42,914 Merkloze producten in de supermarkt 987 00:43:42,997 --> 00:43:45,875 bevatten dezelfde ingrediënten als de merkproducten, 988 00:43:45,958 --> 00:43:49,045 maar kosten minder door weinig investering in marketing 989 00:43:49,128 --> 00:43:50,588 en opvallende verpakkingen. 990 00:43:51,089 --> 00:43:53,091 Als een economie het evenwicht kan bewaren 991 00:43:53,174 --> 00:43:55,051 tussen intellectuele eigendom beschermen 992 00:43:55,134 --> 00:43:57,804 en copycats innovatie laten aanjagen 993 00:43:57,887 --> 00:44:01,099 of producten kunnen leveren voor een betere prijs, 994 00:44:01,182 --> 00:44:03,976 spelen vervalsingen een rol, 995 00:44:04,060 --> 00:44:05,311 al zijn ze niet de held. 996 00:44:05,395 --> 00:44:07,438 Soms leiden vervalsingen tot innovaties 997 00:44:07,522 --> 00:44:09,148 en soms leiden ze tot duistere zaken. 998 00:44:09,232 --> 00:44:12,110 Soms leiden ze tot dit. 999 00:44:12,193 --> 00:44:14,404 FAROLD EN FUBAR VROUWEN ZONDER BIKINIBROEK 1000 00:44:14,487 --> 00:44:17,198 Maar van de genieën die deze film hebben gemaakt, 1001 00:44:17,281 --> 00:44:18,574 mochten we hem niet laten zien. 1002 00:44:18,658 --> 00:44:20,701 We respecteerden hun intellectuele eigendom 1003 00:44:20,785 --> 00:44:21,869 en maakten onze eigen versie. 1004 00:44:57,488 --> 00:44:58,406 Acteren. 1005 00:45:03,286 --> 00:45:04,287 Ja. 1006 00:45:04,370 --> 00:45:05,538 O, nee. 1007 00:45:05,955 --> 00:45:07,790 Ik controleer het eten graag eerst. 1008 00:45:07,874 --> 00:45:10,668 Dit is slecht vlees. 1009 00:45:12,044 --> 00:45:13,671 Dit is ongelofelijk. 1010 00:45:13,754 --> 00:45:16,716 Weet je hoelang ik me verscholen hield in de bosjes 1011 00:45:16,799 --> 00:45:18,885 en als een perverseling zat te kijken? 1012 00:45:19,635 --> 00:45:21,512 Je ziet er zeker zo uit. 1013 00:45:21,846 --> 00:45:22,889 Hoe durf je?