1
00:00:16,280 --> 00:00:17,920
Sam nie wiem, co jest gorsze.
2
00:00:18,000 --> 00:00:21,440
Egzekucja
czy spędzenie reszty życia w więzieniu.
3
00:00:27,800 --> 00:00:30,160
Jestem teraz w zawieszeniu.
4
00:00:31,040 --> 00:00:32,920
Kiedy tu trafisz, nie ma nadziei.
5
00:00:34,400 --> 00:00:36,520
Jak jesteś winny, zaakceptuj to.
6
00:00:40,600 --> 00:00:45,800
W 1976 R. W USA PRZYWRÓCONO
KARĘ ŚMIERCI.
7
00:00:46,800 --> 00:00:52,200
OD TEGO CZASU PONAD 8000 OSÓB
USŁYSZAŁO TAKI WYROK.
8
00:00:53,360 --> 00:00:59,360
OTO HISTORIA SKAZANEGO
NUMER 999866.
9
00:01:03,520 --> 00:01:05,720
Jeśli myślałeś o odebraniu komuś życia,
10
00:01:05,800 --> 00:01:07,960
lepiej długo i dobrze się zastanów.
11
00:01:08,040 --> 00:01:12,000
Bo wybranie tej drogi przynosi dużo bólu.
12
00:01:14,280 --> 00:01:16,320
Możesz myśleć, że jesteś twardy,
13
00:01:16,840 --> 00:01:23,240
ale jesteś zupełnie niczym,
jeśli jesteś mordercą.
14
00:01:23,600 --> 00:01:24,880
Jesteś niczym.
15
00:01:29,680 --> 00:01:32,880
NETFLIX — SERIAL ORYGINALNY
16
00:01:35,360 --> 00:01:39,440
Podszedłem i strzeliłem.
Potem jeszcze raz z bliska.
17
00:01:40,400 --> 00:01:44,200
Kula przebiła policzek
i zatrzymała się w szczęce.
18
00:01:45,280 --> 00:01:49,520
Zaciągnąłem go za biurko
i dźgnąłem około 25 razy.
19
00:01:54,480 --> 00:01:59,120
Nie mogłem uwierzyć,
że właśnie kogoś zabiłem.
20
00:02:02,200 --> 00:02:03,720
Nie mam wyrzutów sumienia.
21
00:02:09,880 --> 00:02:14,240
Zacząłem dźgać kolesia,
który spał na kanapie.
22
00:02:23,440 --> 00:02:28,040
UZNANY ZA POCZYTALNEGO
23
00:02:41,400 --> 00:02:46,240
To droga krajowa nr 69,
kierunek północny, za Lufkin.
24
00:02:46,320 --> 00:02:48,600
Na północnym krańcu hrabstwa Angelina.
25
00:02:49,400 --> 00:02:54,480
BYŁY ZASTĘPCA SZERYFA
W BIURZE SZERYFA HRABSTWA ANGELINA
26
00:02:56,200 --> 00:02:59,120
Trzydzieści dwa lata temu,
27
00:03:00,440 --> 00:03:04,200
niemal co do minuty,
jest około pięć po ósmej,
28
00:03:06,640 --> 00:03:11,000
jechałem w tym kierunku
w wielkim pośpiechu
29
00:03:14,000 --> 00:03:15,960
na miejsce zbrodni.
30
00:03:21,160 --> 00:03:27,320
Przy takich wezwaniach czuć adrenalinę
i nie trzeba już rano pić kawy.
31
00:03:29,560 --> 00:03:34,520
Nie zadajesz pytań, tylko wskakujesz
do samochodu i odpowiadasz na wezwanie.
32
00:03:36,760 --> 00:03:38,680
Wszystkie ręce na pokład.
33
00:03:45,280 --> 00:03:48,520
Zbliżamy się do granicy
małej miejscowości Wells.
34
00:03:50,040 --> 00:03:52,520
Podobnej do innych we wschodnim Teksasie.
35
00:03:53,000 --> 00:03:55,800
Liczba ludności wynosiła wtedy
sporo poniżej 1000.
36
00:03:55,880 --> 00:03:59,160
ZJEDNOCZONY KOŚCIÓŁ
METODYSTYCZNY
37
00:03:59,240 --> 00:04:01,600
WELL'S
NAJLEPSZE PĄCZKI
38
00:04:01,680 --> 00:04:03,800
Wszyscy się znają.
39
00:04:10,120 --> 00:04:13,680
Pogodę mamy niemal identyczną
jak tamtego ranka.
40
00:04:18,360 --> 00:04:20,240
Pogoda jesienna. Sezon polowań.
41
00:04:33,200 --> 00:04:36,720
W 1986 R. DAVID LEWIS ZASTRZELIŁ
42
00:04:36,800 --> 00:04:41,280
74-LETNIĄ MYRTLE RUBY
PODCZAS WŁAMANIA.
43
00:04:42,080 --> 00:04:44,320
W 1987 R. SKAZANO GO NA ŚMIERĆ.
44
00:04:44,400 --> 00:04:48,840
PONAD TRZYDZIEŚCI LAT PÓŹNIEJ
CIĄGLE PRZEBYWA W CELI ŚMIERCI.
45
00:04:59,960 --> 00:05:02,440
Kiedy byłem młody,
często się przenosiliśmy.
46
00:05:02,520 --> 00:05:04,400
Teksas, Chicago.
47
00:05:07,760 --> 00:05:11,000
Mama, tata, ojczymowie.
48
00:05:13,520 --> 00:05:15,320
Brak stabilności rodzinnej.
49
00:05:16,000 --> 00:05:17,840
Dużo zaburzeń.
50
00:05:21,080 --> 00:05:26,120
Nie poświęcano mi wiele uwagi.
Wolna ręka. Zostałem dzikim dzieckiem.
51
00:05:29,960 --> 00:05:32,680
Miałem podejście:
„Nic mnie to nie obchodzi”.
52
00:05:32,760 --> 00:05:35,320
Skoro ja nikogo nie obchodzę,
53
00:05:35,400 --> 00:05:37,920
będę robił, co mi się podoba.
54
00:05:38,000 --> 00:05:40,720
I takie mniej więcej prowadziłem życie.
55
00:05:47,560 --> 00:05:50,920
Nazywam się David Lewis. Mam 52 lata.
56
00:05:51,000 --> 00:05:54,640
Jestem tu nieco ponad 30 lat.
57
00:06:00,720 --> 00:06:04,760
W wieku 16 lat wyrzucono mnie z domu
i mieszkałem na ulicy.
58
00:06:05,000 --> 00:06:09,240
Jedynym sposobem na utrzymanie się
było zostanie złodziejem,
59
00:06:09,800 --> 00:06:14,280
bo nikt nie chciał zatrudnić
niewykształconego 16-latka
60
00:06:14,480 --> 00:06:16,320
bez żadnych umiejętności.
61
00:06:16,800 --> 00:06:18,480
No więc kradłem. Brałem, co chciałem.
62
00:06:26,080 --> 00:06:31,680
Miałem chyba 21... Jakieś 20 lub 21 lat,
jak przeniosłem się do Lufkin.
63
00:06:33,720 --> 00:06:36,560
To mała wiejska miejscowość.
64
00:06:40,000 --> 00:06:42,600
Piłem. Byłem alkoholikiem.
65
00:06:43,320 --> 00:06:46,160
I paliłem trawę.
66
00:06:47,840 --> 00:06:52,400
Brałem kwas, pigułki, grzybki,
co tylko dawało mi odjazd.
67
00:06:52,480 --> 00:06:58,760
Ale tak, kiedy spróbowałem marihuany,
to było to, zakochałem się.
68
00:06:59,040 --> 00:07:03,320
Pomagała mi uciec od rzeczywistości
i przenosiła do innego świata,
69
00:07:03,400 --> 00:07:06,960
innego stanu umysłu,
gdzie mogłem przed tym wszystkim uciec.
70
00:07:07,920 --> 00:07:13,400
Potem, jak byłem starszy,
przerodziło się to bardziej w alkohol.
71
00:07:13,720 --> 00:07:19,080
I kiedy już stałem się pijakiem,
po prostu nic mnie nie obchodziło.
72
00:07:19,720 --> 00:07:21,520
Uznałem, że mogę robić, co chcę,
73
00:07:22,440 --> 00:07:24,760
i nie obchodziły mnie konsekwencje.
74
00:07:28,120 --> 00:07:31,280
Razem ze znajomymi
wychodziliśmy wieczorami pić i palić.
75
00:07:31,360 --> 00:07:34,160
No i postanawialiśmy
iść się gdzieś włamać.
76
00:07:34,520 --> 00:07:37,080
Tak jak to wtedy robili młodzi chłopcy.
77
00:07:38,320 --> 00:07:43,280
Domy, sklepy,
gdzie tylko mogliśmy się dostać.
78
00:07:46,040 --> 00:07:48,520
Kiedy mieszkasz na ulicy, musisz robić, co możesz, żeby przetrwać.
79
00:08:00,120 --> 00:08:04,920
Tamtego dnia razem ze znajomymi
poszliśmy do sklepu monopolowego,
80
00:08:05,000 --> 00:08:08,880
kupiliśmy piwo
i uznaliśmy, że pójdziemy na ryby.
81
00:08:11,480 --> 00:08:13,720
Na rybach znalazłem jakieś grzybki.
82
00:08:14,320 --> 00:08:16,440
Zjadłem je, wypiłem piwo
83
00:08:16,520 --> 00:08:20,600
i pod koniec dnia byłem nieźle zalany.
84
00:08:20,960 --> 00:08:25,920
No więc podrzucili mnie
do dziadka w Lufkin.
85
00:08:26,280 --> 00:08:31,000
Siedziałem tam sobie i czekałem na niego,
bo mieliśmy iść wieczorem na polowanie,
86
00:08:31,080 --> 00:08:33,880
ale on długo się nie pojawiał.
87
00:08:39,480 --> 00:08:45,600
Ściemniło się, więc wziąłem broń
i poszedłem na polowanie sam.
88
00:08:53,160 --> 00:08:55,600
Przechodziłem za domem pani Ruby
89
00:08:55,680 --> 00:08:58,200
i miałem iść na skróty przez podwórko,
90
00:08:58,280 --> 00:09:01,040
a potem do strumyka za jej domem,
91
00:09:01,120 --> 00:09:04,920
bo tam zwykle nocą
przesiadywały jelenie i inne.
92
00:09:07,080 --> 00:09:09,400
Zobaczyłem,
że okno w łazience było otwarte,
93
00:09:11,880 --> 00:09:14,240
a nigdzie nie było samochodu.
94
00:09:15,840 --> 00:09:18,520
Wszedłem do środka przez okno w łazience.
95
00:09:31,000 --> 00:09:34,000
Stanąłem w drzwiach
prowadzących na korytarz,
96
00:09:34,080 --> 00:09:35,600
który się rozgałęział.
97
00:09:35,680 --> 00:09:38,000
Po lewej prowadził do kuchni,
98
00:09:38,240 --> 00:09:41,160
a po prawej do dwóch sypialni.
99
00:09:48,400 --> 00:09:53,200
Wszedłem do sypialni,
gdzie był stojak z bronią.
100
00:09:55,880 --> 00:09:59,120
Wziąłem strzelby
i zawinąłem je w prześcieradło.
101
00:10:07,840 --> 00:10:11,960
Gdy wychodziłem, ktoś wyłonił się
z drzwi w przedpokoju, z salonu.
102
00:10:13,000 --> 00:10:14,840
Zobaczyłem zarys postaci.
103
00:10:15,720 --> 00:10:18,800
No i podniosłem broń i bum.
104
00:10:22,240 --> 00:10:26,520
Odwróciła się do mnie
i wydała z siebie głośny okrzyk.
105
00:10:27,400 --> 00:10:30,960
Uderzyłem ją w czubek głowy lufą broni.
106
00:10:35,280 --> 00:10:37,760
Potem włączyłem światło
i zobaczyłem, kto to.
107
00:10:41,080 --> 00:10:42,040
Kurde.
108
00:10:44,200 --> 00:10:46,360
Myślałem, że dom jest pusty.
109
00:10:47,360 --> 00:10:49,560
Nie sądziłem, że ktoś jest w środku.
110
00:10:50,040 --> 00:10:52,560
Byłem trochę w szoku. Nawet nie myślałem.
111
00:10:55,360 --> 00:10:59,640
Wziąłem kluczyki do samochodu,
strzelby i wyszedłem.
112
00:11:03,640 --> 00:11:07,600
Samochód zostawiłem na poboczu.
113
00:11:14,360 --> 00:11:16,320
Siedziałem w przyczepie dziadka,
114
00:11:16,400 --> 00:11:20,320
paliłem papierosy, piłem kawę
i szykowałem się do wyjścia,
115
00:11:20,400 --> 00:11:22,760
kiedy nadjechała policja.
116
00:11:24,320 --> 00:11:26,160
Od razu wiedziałem, że po mnie.
117
00:11:26,240 --> 00:11:29,120
Że znaleźli już panią Ruby.
118
00:11:32,080 --> 00:11:34,000
Wcześniej tego dnia padało,
119
00:11:34,080 --> 00:11:38,000
więc zostawiłem ślady na szlaku w lesie
120
00:11:38,080 --> 00:11:40,720
prowadzące do samej przyczepy dziadka.
121
00:11:42,960 --> 00:11:45,880
Dziewczyna dziadka otworzyła drzwi,
122
00:11:45,960 --> 00:11:48,480
a jeden ze śledczych,
jak tylko mnie zobaczył,
123
00:11:49,800 --> 00:11:53,800
powiedział dwóm innym policjantom:
„Chyba mamy naszego człowieka”.
124
00:12:00,600 --> 00:12:03,520
Zabrali mnie na komisariat,
zadawali pytania,
125
00:12:03,600 --> 00:12:05,680
a ja się tylko wypierałem.
126
00:12:06,160 --> 00:12:09,200
Ale kiedy spróbowali
wmieszać w to dziadka,
127
00:12:09,280 --> 00:12:11,360
wreszcie się przyznałem.
128
00:12:11,440 --> 00:12:14,760
Powiedziałem, że to zrobiłem,
że nie miał z tym nic wspólnego.
129
00:12:22,440 --> 00:12:28,080
Domyślałem się, że będę w więzieniu długo.
Może 30, 40 lat.
130
00:12:28,160 --> 00:12:32,800
Ale kiedy dostałem adwokata,
powiedział, że domagają się kary śmierci.
131
00:12:32,880 --> 00:12:36,360
Ja na to:
„Co? Kary śmierci? A co to takiego?”.
132
00:12:36,440 --> 00:12:39,720
Powiedział mi, a ja na to...
133
00:12:42,680 --> 00:12:46,320
W ogóle nie myślałem o karze śmierci
na wolności.
134
00:12:46,400 --> 00:12:48,240
Nie wiedziałem nawet, że ją mamy.
135
00:12:52,680 --> 00:12:58,280
Wyłączyłem wszystkie myśli o zbrodni
do momentu, kiedy znalazłem się w celi
136
00:12:59,760 --> 00:13:04,720
i zacząłem myśleć o tym,
co zrobiłem i co mnie czeka.
137
00:13:04,800 --> 00:13:06,760
Wtedy się załamałem.
138
00:13:10,480 --> 00:13:13,880
Kiedy trafiłem do celi śmierci,
odciąłem się od tego
139
00:13:14,160 --> 00:13:20,080
i dopiero w 2004 roku
stawiłem czoła temu, co zrobiłem.
140
00:13:20,160 --> 00:13:23,080
Wtedy mną to naprawdę wstrząsnęło.
141
00:13:25,520 --> 00:13:30,280
To wtedy właśnie wziąłem na siebie
za to odpowiedzialność.
142
00:13:30,360 --> 00:13:33,320
Co by się nie zdarzyło, akceptuję to.
143
00:13:33,560 --> 00:13:37,360
Dożywocie albo egzekucję.
Akceptuję jedno i drugie.
144
00:13:41,280 --> 00:13:43,680
Co zrobić, kiedy jest się winnym?
145
00:13:45,560 --> 00:13:48,560
Dla winnych nie ma nadziei ani modlitwy.
146
00:14:13,800 --> 00:14:16,400
To pudło z dowodami z procesu...
147
00:14:16,480 --> 00:14:18,240
BYŁY ZASTĘPCA, BIURO SZERYFA
148
00:14:18,320 --> 00:14:21,080
...Davida Lee Lewisa z 1986 roku.
149
00:14:31,040 --> 00:14:34,920
Większości z tych rzeczy
nie widziałem od...
150
00:14:37,280 --> 00:14:38,320
tamtego dnia.
151
00:14:40,240 --> 00:14:44,720
To okulary,
które miała na sobie pani Ruby,
152
00:14:44,800 --> 00:14:46,760
kiedy tamtej nocy weszła do domu.
153
00:14:47,920 --> 00:14:51,280
Nie ma prawego szkła, prawego zausznika,
154
00:14:52,000 --> 00:14:53,600
nóżki.
155
00:14:54,640 --> 00:15:00,280
Kiedy dojechałem na miejsce zbrodni,
dalej miała je częściowo na twarzy.
156
00:15:00,880 --> 00:15:03,120
Wystrzelono pocisk,
157
00:15:04,560 --> 00:15:06,240
który przeszedł gdzieś tutaj.
158
00:15:09,040 --> 00:15:11,360
Trafił ją w kącik oka. Dość często trzeba tak się odciąć
159
00:15:19,280 --> 00:15:23,760
od fizycznego aspektu
takiego miejsca zbrodni.
160
00:15:25,000 --> 00:15:26,080
Jeśli to możliwe.
161
00:15:26,160 --> 00:15:29,040
Próbujesz wykonać swoje obowiązki,
162
00:15:29,200 --> 00:15:31,800
udokumentować wszystko, przygotować.
163
00:15:31,880 --> 00:15:36,400
Zawsze oczywiście myślisz
o procesowej części tej sytuacji,
164
00:15:36,480 --> 00:15:40,760
kiedykolwiek się w niej znajdziesz.
165
00:15:40,840 --> 00:15:42,040
I...
166
00:15:45,360 --> 00:15:47,160
myślisz o tym później.
167
00:15:51,560 --> 00:15:55,840
Pierwszy przełom w śledztwie nastąpił,
kiedy znaleźliśmy ślady.
168
00:16:00,280 --> 00:16:02,520
Odlew śladu buta.
169
00:16:05,040 --> 00:16:07,160
Całkiem niezły odlew.
170
00:16:08,120 --> 00:16:11,160
Obcas, nosek, rowki.
171
00:16:14,320 --> 00:16:18,920
Zwłaszcza kiedy można go dopasować
do buta, który zostawił ślad.
172
00:16:20,280 --> 00:16:25,000
To znaleziono na tyłach domu,
niedaleko od punktu wejścia.
173
00:16:27,480 --> 00:16:29,600
I wszystko złożyło się w całość.
174
00:16:31,760 --> 00:16:38,080
Pojechaliśmy do miejsca zamieszkania,
gdzie zatrzymano Lewisa,
175
00:16:38,160 --> 00:16:42,360
i tam znaleziono buty pasujące do śladów.
176
00:16:43,360 --> 00:16:46,000
Czasem miło jest mieć szczęście.
177
00:16:48,720 --> 00:16:50,360
To nie to, co odcisk palca,
178
00:16:50,440 --> 00:16:54,720
ale bardzo mocny dowód poszlakowy.
179
00:16:57,760 --> 00:17:00,000
Złodziej pozostanie złodziejem.
180
00:17:00,160 --> 00:17:05,360
Nie chcę się tu powoływać na Biblię,
ale pamiętam, że na tej liście dziesięciu
181
00:17:05,440 --> 00:17:08,600
jest coś o kradzieży
i że nie należy tego robić.
182
00:17:11,440 --> 00:17:16,760
Wchodzisz z zamiarem popełnienia wyłącznie
przestępstwa kradzieży,
183
00:17:17,640 --> 00:17:22,240
ale dzieje się coś strasznego
i ktoś umiera,
184
00:17:22,319 --> 00:17:24,759
no i przeskakuje to na samą górę,
185
00:17:24,839 --> 00:17:30,519
o kilka poziomów przestępstw,
na sam szczyt.
186
00:17:30,600 --> 00:17:33,960
Aż do najbardziej potwornego morderstwa
karanego śmiercią.
187
00:17:36,560 --> 00:17:40,920
Czy poszedł tam z zamiarem zabicia kogoś?
188
00:17:41,000 --> 00:17:46,000
Nie. Nikomu nigdy nie uda się
przekonać o tym mnie ani nikogo innego.
189
00:17:46,600 --> 00:17:50,800
Czy ktoś umarł w wyniku tego,
że on był gdzieś, gdzie nie powinien?
190
00:17:50,880 --> 00:17:54,920
Tak. Niewinna osoba straciła życie.
191
00:17:57,840 --> 00:18:01,120
Patrzy się na to. Mamy tu jakieś 30 lat...
192
00:18:02,480 --> 00:18:03,760
dyskusji...
193
00:18:05,560 --> 00:18:06,960
rozbitych żyć.
194
00:18:07,360 --> 00:18:10,080
W więzieniu i poza nim.
195
00:18:11,640 --> 00:18:15,280
A wszystko mieści się na tym stole.
196
00:18:39,200 --> 00:18:45,080
W sprawie Davida
dowody winy były przytłaczające.
197
00:18:45,160 --> 00:18:47,600
KAŻDY WCHODZĄCY DO BUDYNKU
PODLEGA PRZESZUKANIU
198
00:18:47,680 --> 00:18:50,440
Mieli zeznania, znaleźli dowody z włamania
199
00:18:50,520 --> 00:18:52,880
i z miejsca, w którym mieszkał.
200
00:18:54,760 --> 00:18:59,560
Prokuratura wprowadziła do dowodów
stwierdzenie, że wiedział i rozumiał...
201
00:18:59,640 --> 00:19:00,640
ÓWCZESNY ADWOKAT
202
00:19:00,720 --> 00:19:03,800
...co robił w momencie popełniania czynu.
203
00:19:05,960 --> 00:19:07,560
Nazywam się Jon Anderson.
204
00:19:08,120 --> 00:19:10,280
Urodziłem się i wychowałem w Lufkin.
205
00:19:10,360 --> 00:19:14,040
Praktykuję tu prawo od 34 lat
206
00:19:14,320 --> 00:19:17,400
i byłem adwokatem Davida Lewisa.
207
00:19:19,960 --> 00:19:24,040
W tamtym czasie ławie przysięgłych
orzekającej o karze śmierci
208
00:19:24,320 --> 00:19:29,080
zadawano konkretne pytania
na etapie decydowania o karze.
209
00:19:29,160 --> 00:19:30,880
Jednym z tych pytań było to,
210
00:19:30,960 --> 00:19:34,120
czy oskarżony w pełni świadomie
popełnił zbrodnię.
211
00:19:34,200 --> 00:19:35,840
Drugim pytaniem było to,
212
00:19:35,920 --> 00:19:40,040
czy oskarżony będzie stanowił
zagrożenie dla społeczeństwa.
213
00:19:40,240 --> 00:19:44,320
Były to czarno-białe pytania,
na które odpowiedzieć mieli przysięgli.
214
00:19:44,680 --> 00:19:47,040
Kwestia poczytalności
215
00:19:47,120 --> 00:19:51,000
i umiejętności zrozumienia
przez oskarżonego tego, co zrobił,
216
00:19:51,080 --> 00:19:54,000
to nie czarno-białe pytania
zadawane przysięgłym.
217
00:19:54,920 --> 00:20:00,720
ŚREDNI ILORAZ INTELIGENCJI
W STANACH ZJEDNOCZONYCH TO 98.
218
00:20:02,040 --> 00:20:07,120
PO SERII TESTÓW ILORAZ INTELIGENCJI
DAVIDA LEWISA OCENIONO
219
00:20:07,200 --> 00:20:09,040
NA POMIĘDZY 69 A 85.
220
00:20:10,880 --> 00:20:13,840
TEN WYNIK KLASYFIKUJE GO JAKO
BĘDĄCEGO
221
00:20:13,920 --> 00:20:17,280
„NA GRANICY” NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
UMYSŁOWEJ.
222
00:20:18,480 --> 00:20:20,680
PRAWNIK
223
00:20:20,760 --> 00:20:25,880
Kiedy oskarżony, jak pan Lewis,
jest upośledzony umysłowo
224
00:20:25,960 --> 00:20:29,080
i nawet jeśli przeczyta mu się jego prawa,
225
00:20:29,600 --> 00:20:33,040
pozostaje pytanie, czy je rozumie
226
00:20:33,120 --> 00:20:36,080
i czy może podjąć
świadomą i inteligentną decyzję,
227
00:20:36,160 --> 00:20:39,080
aby się tych praw zrzec i zeznawać.
228
00:20:39,160 --> 00:20:42,240
Obrona miała silne argumenty na to,
229
00:20:42,320 --> 00:20:47,240
że oskarżony nie miał
wystarczającej świadomości i zrozumienia
230
00:20:47,320 --> 00:20:50,960
podczas dobrowolnego
przyznania się do winy.
231
00:20:51,040 --> 00:20:54,200
ŚWIADOMIE I DOBROWOLNIE
ZRZEKŁEM SIĘ TYCH PRAW
232
00:20:54,280 --> 00:20:56,920
PRZED SKŁADANIEM ZEZNANIA
ORAZ W TRAKCIE
233
00:20:57,920 --> 00:21:01,320
Poprosiłem więc ławę przysięgłych
234
00:21:01,400 --> 00:21:07,480
o wzięcie pod uwagę
umysłowych trudności Davida
235
00:21:07,560 --> 00:21:11,920
przy formułowaniu odpowiedzi
na zadane im pytania,
236
00:21:12,000 --> 00:21:15,480
tak by na podstawie braku
ogólnego zrozumienia sytuacji
237
00:21:15,560 --> 00:21:18,720
David dostał dożywocie,
a nie karę śmierci.
238
00:21:29,240 --> 00:21:32,320
Mój syn urodził się w 1965 r.
239
00:21:32,760 --> 00:21:39,000
Miałam bardzo trudny poród.
Trwał 72 godziny.
240
00:21:42,280 --> 00:21:46,680
Musieli na siłę wyciągnąć go szczypcami,
241
00:21:47,920 --> 00:21:52,480
co uszkodziło mu mózg i oczy.
242
00:21:54,520 --> 00:21:57,440
A ja byłam tak młoda i głupia,
243
00:21:57,600 --> 00:22:02,320
że zdałam sobie z tego sprawę,
dopiero jak zaczął chodzić do szkoły.
244
00:22:08,720 --> 00:22:11,840
TEREN PRYWATNY
245
00:22:11,920 --> 00:22:15,800
Nazywam się Linda Lewis
i jestem matką Davida.
246
00:22:24,080 --> 00:22:26,880
Kiedy go urodziłam, miałam niecałe 18 lat.
247
00:22:35,720 --> 00:22:37,840
To David w szkole.
248
00:22:40,120 --> 00:22:42,040
Słodki szkrab.
249
00:22:47,000 --> 00:22:49,040
Bawi się piłką w parku. Ganiał za tą piłką.
250
00:22:53,000 --> 00:22:56,640
Mam to przed oczami.
Tego drepczącego maluszka.
251
00:22:59,600 --> 00:23:02,080
On i Linda, Boże Narodzenie.
252
00:23:06,080 --> 00:23:08,200
O tak, był synkiem mamusi.
253
00:23:11,480 --> 00:23:13,400
Jest moim pierworodnym.
254
00:23:15,040 --> 00:23:16,560
Moim dzieckiem.
255
00:23:18,320 --> 00:23:19,800
Ciągle nim jest.
256
00:23:20,640 --> 00:23:22,760
Nieważne, ile ma lat ani co robi.
257
00:23:22,840 --> 00:23:25,240
Zawsze będzie moim dzieckiem.
258
00:23:25,640 --> 00:23:27,520
I będę go serdecznie kochać.
259
00:23:32,200 --> 00:23:37,240
Kiedy miał pracę domową,
nie można było mu jej wytłumaczyć.
260
00:23:37,320 --> 00:23:40,480
Można było siedzieć i wyjaśniać mu to,
261
00:23:40,560 --> 00:23:43,560
pokazywać, wyjaśniać
i jeszcze raz pokazać,
262
00:23:43,640 --> 00:23:46,120
ale on po prostu tego nie łapał.
263
00:23:47,360 --> 00:23:50,200
Wiedziałam, że jest bardzo nieśmiały
264
00:23:51,400 --> 00:23:55,040
i trzyma inne dzieci na dystans,
265
00:23:56,320 --> 00:23:57,600
ale nie...
266
00:23:58,760 --> 00:24:03,720
Chyba tak naprawdę nie załapałam,
co się z nim działo,
267
00:24:03,800 --> 00:24:06,080
póki nie wysłałam go do szkoły prywatnej.
268
00:24:07,680 --> 00:24:13,240
Po jakichś trzech miesiącach powiedzieli,
że nie mogą dla mojego syna nic zrobić.
269
00:24:13,560 --> 00:24:16,160
Miałam go zabrać i przebadać.
270
00:24:16,880 --> 00:24:18,840
Jego zdolności umysłowe.
271
00:24:19,040 --> 00:24:23,600
I wtedy dowiedziałam się, że ma problemy.
272
00:24:24,680 --> 00:24:29,000
I nic nie mogłam na to poradzić
273
00:24:29,080 --> 00:24:34,920
poza trzymaniem go z dala od kłopotów
i uczeniem, co jest dobre, a co złe.
274
00:24:37,640 --> 00:24:41,680
I całkiem nieźle mi to wyszło,
ogólnie rzecz biorąc.
275
00:24:44,680 --> 00:24:48,520
Wiem tyle, że wszyscy myślą,
że jest potworem, a to nieprawda.
276
00:24:49,480 --> 00:24:53,240
Jest bardzo czułą, troskliwą osobą.
277
00:25:07,600 --> 00:25:10,520
POSTAWIONO ZARZUT MORDERSTWA
278
00:25:12,560 --> 00:25:14,480
We wtorek wieczorem David Lee Lewis
279
00:25:14,560 --> 00:25:17,040
został skazany na śmierć
przez przysięgłych,
280
00:25:17,120 --> 00:25:23,040
którzy uznali go
winnym zastrzelenia Myrtle Ruby, 74 lata.
281
00:25:25,600 --> 00:25:27,280
To już dawno temu.
282
00:25:29,520 --> 00:25:33,680
A on dalej żyje, 30 lat później.
To właśnie jest niewiarygodne.
283
00:25:36,440 --> 00:25:37,880
Nazywam się Rhonda Oaks.
284
00:25:37,960 --> 00:25:40,960
Jestem byłą dziennikarką
Lufkin Daily News.
285
00:25:41,880 --> 00:25:44,800
Robiłam to przez ponad 20 lat.
286
00:25:47,720 --> 00:25:49,720
Urodziłam się i wychowałam w Lufkin.
287
00:25:49,800 --> 00:25:54,080
Jestem dumną mieszkanką hrabstwa Angelina
siódmego pokolenia.
288
00:25:57,760 --> 00:26:01,800
To zawsze była mała,
bardzo zżyta społeczność.
289
00:26:02,440 --> 00:26:05,400
Ludzie tu są bardzo religijni,
więc wszystkim się ufa.
290
00:26:05,480 --> 00:26:09,800
A taka zbrodnia uświadamia,
że wszystkim ufać nie można.
291
00:26:12,360 --> 00:26:15,480
„Szeryf powiedział,
że panią Ruby zabił strzał w głowę
292
00:26:15,560 --> 00:26:17,080
ze strzelby kalibru 5,6 mm.
293
00:26:17,720 --> 00:26:21,080
Wygląda na to, że została zabita,
kiedy zaskoczyła włamywacza
294
00:26:21,160 --> 00:26:25,280
po powrocie do domu z kościoła około 21”.
295
00:26:28,600 --> 00:26:31,640
Rzadko widywaliśmy takie zbrodnie.
296
00:26:31,720 --> 00:26:35,640
Było to szokujące wydarzenie,
więc budziło duże zainteresowanie.
297
00:26:40,440 --> 00:26:44,560
Po prostu nikt się nie spodziewał,
że może dojść do takiej zbrodni.
298
00:26:45,960 --> 00:26:50,160
Ława przysięgłych podeszła
bardzo poważnie i z koncentracją
299
00:26:50,240 --> 00:26:54,000
do decyzji, czy miał trudności umysłowe.
Wiedzieli, że jest winny.
300
00:26:56,480 --> 00:26:59,400
Naprawdę wysłuchali obu stron tych zdarzeń
301
00:26:59,480 --> 00:27:03,960
i starali się podjąć obiektywną decyzję.
302
00:27:05,960 --> 00:27:06,840
Teraz pamiętam,
303
00:27:07,720 --> 00:27:11,000
że nie wydawał się zbyt skruszony.
304
00:27:13,200 --> 00:27:15,880
Według mnie osoba,
która ma trudności umysłowe,
305
00:27:15,960 --> 00:27:19,280
może włamać się do domu,
ukraść jakieś strzelby,
306
00:27:20,440 --> 00:27:23,680
a nawet uderzyć ofiarę strzelbą w głowę
307
00:27:23,760 --> 00:27:25,560
czy pozbawić przytomności.
308
00:27:25,800 --> 00:27:29,440
Ale kiedy decydujesz się
strzelić komuś w twarz, to umysłowo...
309
00:27:29,520 --> 00:27:33,240
Osoba z trudnościami umysłowymi
ucieka z miejsca zdarzenia.
310
00:27:34,280 --> 00:27:36,280
On tego nie zrobił, tak zdecydował.
311
00:27:36,480 --> 00:27:38,320
Zdecydował się odebrać jej życie.
312
00:27:39,880 --> 00:27:44,760
I myślę, że to umieściło go
w kategorii przestępców,
313
00:27:44,840 --> 00:27:49,040
których we wschodnim Teksasie
nie widywaliśmy wielu.
314
00:27:51,480 --> 00:27:54,040
Myślę, że był to czyn
popełniony z zimną krwią.
315
00:28:03,400 --> 00:28:04,440
Ludzie myślą sobie,
316
00:28:04,520 --> 00:28:07,440
że postawienie diagnozy
o niepełnosprawności umysłowej
317
00:28:07,600 --> 00:28:10,160
jest jak złamanie ręki.
Prześwietlasz ją...
318
00:28:10,240 --> 00:28:11,120
SPECJALISTA
319
00:28:11,200 --> 00:28:14,000
...widzisz złamanie i wiadomo, co ci jest.
320
00:28:14,440 --> 00:28:16,920
Ale opóźnienie umysłowe tak nie działa.
321
00:28:17,000 --> 00:28:21,040
To napływ różnych objawów, coś płynnego.
322
00:28:21,800 --> 00:28:26,520
Wiąże się z tym dyskryminacja,
wiele mitów i nieporozumień,
323
00:28:26,600 --> 00:28:28,040
które stają na drodze,
324
00:28:28,320 --> 00:28:30,200
zwłaszcza w sądownictwie karnym.
325
00:28:32,680 --> 00:28:34,200
Jestem dr Richard Garnett.
326
00:28:34,280 --> 00:28:39,400
Dziedziną niepełnosprawności
zajmuję się od około 1968 r.
327
00:28:40,800 --> 00:28:46,000
Sprawą Davida Lewisa zajmowałem się
w 2006 roku, kiedy poproszono mnie
328
00:28:46,080 --> 00:28:48,920
o analizę jego akt,
wszystkich materiałów...
329
00:28:49,000 --> 00:28:50,080
PSEUDOUPOŚLEDZENIE
330
00:28:50,160 --> 00:28:52,600
...z badań w poprzednich okolicznościach,
331
00:28:52,680 --> 00:28:54,720
w szkołach, u psychologów...
332
00:28:54,800 --> 00:28:56,880
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
JĘZYKOWA/NAUKOWA
333
00:28:56,960 --> 00:29:01,560
Materiał zgromadzony wówczas na jego temat
dość jasno wskazywał,
334
00:29:01,640 --> 00:29:04,400
że stawiano mu diagnozę
upośledzenia umysłowego.
335
00:29:04,480 --> 00:29:08,280
NIEWYDOLNOŚĆ UMYSŁOWA 68
NA GRANICY 76
336
00:29:09,480 --> 00:29:12,200
W 2002 ROKU SĄD NAJWYŻSZY ZABRONIŁ
337
00:29:12,280 --> 00:29:15,760
EGZEKUCJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
UMYSŁOWO.
338
00:29:16,600 --> 00:29:20,000
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
UMYSŁOWĄ OKREŚLONO
339
00:29:20,080 --> 00:29:23,680
ILORAZ INTELIGENCJI PONIŻEJ
„OKOŁO 70”.
340
00:29:25,680 --> 00:29:29,360
W 2006 ROKU, PO 20 LATACH W CELI
ŚMIERCI,
341
00:29:29,440 --> 00:29:32,600
DAVID LEWIS ODWOŁAŁ SIĘ OD WYROKU.
342
00:29:34,400 --> 00:29:38,400
Powiedzmy, że badasz kogoś,
otrzymujesz wynik, a ten wynik to 70.
343
00:29:38,480 --> 00:29:42,000
To granica. Jeśli jesteś poniżej niej,
344
00:29:42,200 --> 00:29:43,360
jesteś „opóźniony”.
345
00:29:43,440 --> 00:29:44,800
Ale nie tak się to robi.
346
00:29:44,880 --> 00:29:47,840
Powinno się wziąć pod uwagę to
i pozostały materiał.
347
00:29:47,920 --> 00:29:51,320
Poziom adaptacji danej osoby.
348
00:29:51,400 --> 00:29:53,440
Zbiera się materiały i je analizuje.
349
00:29:53,520 --> 00:29:58,720
Czy te materiały potwierdzają
diagnozę opóźnienia rozwoju umysłowego?
350
00:29:58,880 --> 00:30:01,200
Jedna część może, inna nie.
351
00:30:01,520 --> 00:30:04,440
Jeszcze inna nie wiadomo,
a kolejna na pewno nie.
352
00:30:05,400 --> 00:30:08,160
I na tym właśnie polega walka w sądzie.
353
00:30:08,440 --> 00:30:13,400
Ja mówię, że mój test
wykazał iloraz inteligencji 69,
354
00:30:14,160 --> 00:30:15,680
na co prokurator odpowie:
355
00:30:15,760 --> 00:30:17,680
„Po trzech, czterech testach
356
00:30:17,760 --> 00:30:21,920
wyszedł nam zakres od 75 do 80,
więc to niemożliwe”.
357
00:30:22,000 --> 00:30:26,520
A to dlatego, że testy były niewłaściwe,
nie przeprowadziły ich odpowiednie osoby,
358
00:30:26,600 --> 00:30:29,200
nie było odpowiednich warunków.
359
00:30:29,280 --> 00:30:31,240
A przy moim były.
360
00:30:33,760 --> 00:30:35,240
I myślę, że tak naprawdę
361
00:30:35,320 --> 00:30:38,840
system przeprowadził już te osoby
przez sądy,
362
00:30:38,920 --> 00:30:43,160
skazał za morderstwo, zasądził śmierć,
więc, Bóg nam świadkiem, tak zrobimy.
363
00:30:43,240 --> 00:30:47,440
OSKARŻONY RACJONALNIE ANALIZUJE
POSTĘPOWANIE PRZECIW NIEMU
364
00:30:47,520 --> 00:30:52,760
Jeżeli sędzia zostałby przekonany,
że David jest niepełnosprawny umysłowo,
365
00:30:52,840 --> 00:30:59,560
myślę, że automatyczną reakcją
byłoby unieważnienie kary śmierci
366
00:30:59,640 --> 00:31:03,320
i przekształcenie jej w dożywocie
bez warunkowego zwolnienia.
367
00:31:05,360 --> 00:31:10,400
Uznano jednak, że nie przedstawiliśmy
wystarczających ku temu dowodów.
368
00:31:10,480 --> 00:31:12,120
ŁAWA PRZYSIĘGŁYCH UZNAŁA,
369
00:31:12,200 --> 00:31:14,440
ŻE LEWIS ZAMORDOWAŁ
Z PREMEDYTACJĄ
370
00:31:14,600 --> 00:31:19,080
Dalej tam jest, więc złożono apelacje.
371
00:31:19,160 --> 00:31:22,880
Ale uznano, że nie przedstawiliśmy
wystarczających argumentów
372
00:31:22,960 --> 00:31:25,200
udowadniających opóźnienie umysłowe.
373
00:31:37,120 --> 00:31:41,280
Jeżeli wydano by wyrok dożywocia
bez warunkowego zwolnienia,
374
00:31:41,360 --> 00:31:45,560
myślę, że rodzina
nie miałaby nic przeciwko. O ile według ławy przysięgłych i sędziego
375
00:31:52,320 --> 00:31:54,960
byłoby to najlepsze rozwiązanie.
376
00:31:55,720 --> 00:32:01,520
Nie sądzę, żeby ktokolwiek z nas
domagał się jego śmierci.
377
00:32:03,000 --> 00:32:05,880
Po prostu sprawiedliwości
musi stać się zadość.
378
00:32:09,920 --> 00:32:11,680
Nazywam się David Ruby.
379
00:32:14,280 --> 00:32:16,960
Jestem siostrzeńcem Myrtle Ruby.
380
00:32:17,040 --> 00:32:21,120
KOŚCIÓŁ METODYSTYCZNY
381
00:32:21,200 --> 00:32:23,320
Wychowała się w tych okolicach.
382
00:32:23,400 --> 00:32:27,960
Wszyscy chodziliśmy
do kościoła metodystycznego Falvey.
383
00:32:30,400 --> 00:32:34,400
Kiedy to się zdarzyło,
właśnie wróciłem z Saint Louis.
384
00:32:34,480 --> 00:32:37,000
Zadzwoniła do mnie mama.
385
00:32:38,840 --> 00:32:41,280
Ktoś włamał się do domu cioci Myrtle.
386
00:32:42,120 --> 00:32:45,560
Wróciła z kościoła,
było oczywiście ciemno.
387
00:32:45,760 --> 00:32:49,640
Weszła do domu
i najwyraźniej zaskoczyła tę osobę,
388
00:32:49,720 --> 00:32:52,080
która do niej strzeliła i ją zamordowała.
389
00:32:57,120 --> 00:33:00,320
Wciąż wydaje się to zupełnie bez sensu.
390
00:33:01,800 --> 00:33:05,080
Ciocia była starszą osobą.
Dlaczego ten ktoś nie powiedział:
391
00:33:05,160 --> 00:33:07,480
„Przepraszam, już wychodzę”.
392
00:33:07,560 --> 00:33:10,280
Przecież nie mogła go pobić.
393
00:33:11,120 --> 00:33:14,200
Jeśli chciał coś ukraść,
dlaczego sobie tego nie wziął?
394
00:33:14,280 --> 00:33:17,720
CZYŃ TAK KU MEJ PAMIĘCI
395
00:33:17,800 --> 00:33:23,600
Wiem, że moi kuzyni
ciągle przez to cierpią.
396
00:33:23,680 --> 00:33:25,080
Jak tu nie cierpieć?
397
00:33:26,280 --> 00:33:28,440
Zupełnie ich to załamało.
398
00:33:28,520 --> 00:33:32,640
Załamałoby to każde dziecko,
niezależnie od wieku.
399
00:33:33,360 --> 00:33:34,600
To twoja mama.
400
00:33:44,680 --> 00:33:49,320
Kiedy się rodziłem,
mama miała trudności z porodem,
401
00:33:50,160 --> 00:33:54,680
co spowodowało lekkie upośledzenie.
402
00:33:56,480 --> 00:33:58,200
Dlatego wolno się uczę.
403
00:33:58,680 --> 00:34:01,440
Szkoła zupełnie mnie nie obchodziła.
404
00:34:08,480 --> 00:34:11,080
Moje zdanie jest takie,
405
00:34:11,440 --> 00:34:17,080
że nie chodzi tu o zdolności umysłowe,
a o bycie zagrożeniem dla społeczeństwa.
406
00:34:17,159 --> 00:34:23,599
A to, czy był zupełnym wariatem,
czy osobą zdrową umysłowo,
407
00:34:23,679 --> 00:34:26,199
dla mnie nie ma znaczenia,
408
00:34:26,320 --> 00:34:31,480
bo ze społeczeństwa chcemy usuwać osoby,
które stanowią dla niego zagrożenie.
409
00:34:34,480 --> 00:34:38,680
Więc... Tak czy inaczej, nie kupuję tego.
410
00:34:46,800 --> 00:34:50,320
W TEKSASIE KARA ŚMIERCI
GROZI OSKARŻONYM WÓWCZAS,
411
00:34:50,400 --> 00:34:54,120
GDY ZOSTANĄ UZNANI ZA ZAGROŻENIE
DLA SPOŁECZEŃSTWA.
412
00:34:54,960 --> 00:34:56,600
PRZY WYDAWANIU WYROKU
413
00:34:56,679 --> 00:35:00,279
POD UWAGĘ BRANE SĄ
WCZEŚNIEJSZE PRZESTĘPSTWA.
414
00:35:13,560 --> 00:35:15,920
Jak usłyszałem,
że podejrzany to pan Lewis,
415
00:35:19,040 --> 00:35:22,600
pomyślałem:
„Dlaczego on dalej jest na wolności?”.
416
00:35:24,920 --> 00:35:27,360
David Lewis był znany z włamań.
417
00:35:27,440 --> 00:35:31,120
Również z zażywania narkotyków, kradzieży.
418
00:35:32,640 --> 00:35:36,040
Miał historię działalności przestępczej.
419
00:35:39,680 --> 00:35:41,440
Jestem sierżant Ruben Gonzalez.
420
00:35:41,520 --> 00:35:43,920
Pracuję w policji w Oyster Creek.
421
00:35:52,040 --> 00:35:54,320
DWA MIESIĄCE PRZEZ ZABICIEM
MYRTLE RUBY
422
00:35:54,400 --> 00:35:56,560
INSPEKTOR GONZALEZ PROWADZIŁ
ŚLEDZTWO
423
00:35:56,640 --> 00:35:59,120
W SPRAWIE BRUTALNEGO
RABUNKU WE FREEPORT.
424
00:36:07,360 --> 00:36:09,280
Dnia 1 września 1986 roku
425
00:36:09,360 --> 00:36:15,200
odebrałem wezwanie
o dźgnięciu nożem na alei F 1500.
426
00:36:17,840 --> 00:36:20,080
Pamiętam, że była to pogodna noc.
427
00:36:22,440 --> 00:36:26,120
Dźgnięcie miało miejsce
podczas włamania do pojazdu.
428
00:36:27,080 --> 00:36:30,920
Zgłaszający wezwanie
zauważył podejrzanego między samochodami.
429
00:36:31,280 --> 00:36:33,800
Widział torebkę żony.
430
00:36:34,320 --> 00:36:37,080
Żona siedziała przed nim,
a drzwi były otwarte.
431
00:36:37,840 --> 00:36:40,760
Kiedy krzyknął na podejrzanego,
432
00:36:40,840 --> 00:36:44,040
ten wstał i dźgnął go w brzuch.
433
00:36:48,480 --> 00:36:51,120
Zaparkowałem tutaj, w tym samym miejscu.
434
00:36:51,960 --> 00:36:56,520
Policjant zaparkował za samochodami.
435
00:36:56,600 --> 00:37:01,200
Tuż za nim stała karetka.
436
00:37:02,320 --> 00:37:03,880
Oby nie było tu psa.
437
00:37:12,000 --> 00:37:16,240
Po przeprowadzeniu wstępnych oględzin domu
438
00:37:16,320 --> 00:37:18,880
zacząłem obchód po okolicy.
439
00:37:18,960 --> 00:37:24,200
Rozmawiałem z różnymi osobami,
opisywałem tę osobę, by się dowiedzieć,
440
00:37:24,280 --> 00:37:27,280
czy pamiętają kogoś takiego
lub cokolwiek innego.
441
00:37:29,200 --> 00:37:33,040
Ale opis pasował do wielu osób.
442
00:37:34,400 --> 00:37:36,920
I jakieś dwa dni później
443
00:37:37,040 --> 00:37:41,280
zadzwonił do mnie
pan A. L. Thompson w sprawie dźgnięcia.
444
00:37:44,480 --> 00:37:50,280
A. L. THOMPSON BYŁ WUJKIEM
DAVIDA LEWISA.
445
00:37:57,160 --> 00:38:01,000
To ja, moich dwóch braci i moja siostra.
446
00:38:01,160 --> 00:38:04,440
A. L., ja, moja siostra i mój brat Danny.
447
00:38:10,040 --> 00:38:15,000
Na zdjęciu się nie uśmiecham,
bo siedzę obok A. L.
448
00:38:18,440 --> 00:38:20,920
Mój syn ubóstwiał tego człowieka.
449
00:38:21,720 --> 00:38:24,040
Podążał jego śladem.
450
00:38:26,360 --> 00:38:31,200
David miał 10, 11 czy 12 lat.
451
00:38:32,760 --> 00:38:37,160
A. L. siedział i przechwalał się,
jak to pobił jednego,
452
00:38:37,240 --> 00:38:40,480
dźgnął drugiego,
postrzelił trzeciego i takie tam.
453
00:38:40,560 --> 00:38:42,920
A nic takiego nigdy nie zrobił.
454
00:38:43,320 --> 00:38:46,320
Ale mój syn myślał, że tak.
455
00:38:48,200 --> 00:38:54,680
I chyba uznał,
że jest to coś do przyjęcia.
456
00:38:57,400 --> 00:38:59,960
Mój brat mógł mu pomóc.
457
00:39:00,840 --> 00:39:03,840
Ale zamiast dobrej drogi wybrał złą
458
00:39:03,920 --> 00:39:06,840
i nauczył go rzeczy, których nie powinien.
459
00:39:10,200 --> 00:39:13,800
Jako że David
nie miał zdolności umysłowych,
460
00:39:17,240 --> 00:39:18,240
żeby...
461
00:39:20,120 --> 00:39:22,440
zdać sobie sprawę z konsekwencji,
462
00:39:23,240 --> 00:39:25,880
a mojemu bratu wszystko niby
uchodziło na sucho,
463
00:39:25,960 --> 00:39:27,280
to uznał, że tak można.
464
00:39:31,800 --> 00:39:36,080
Syn zawsze brał winę za wszystko,
niezależnie, czy to zrobił, czy nie.
465
00:39:36,160 --> 00:39:37,400
Zawsze.
466
00:39:37,480 --> 00:39:39,720
A są rzeczy, za które poszedł siedzieć,
467
00:39:39,800 --> 00:39:42,360
których na pewno wiem, że nie zrobił. Które wiem, że zrobił mój brat A. L.
468
00:39:54,760 --> 00:39:59,640
Dlatego zapytałam go, kto z nim był,
kiedy zrobił to, co zrobił.
469
00:40:01,160 --> 00:40:02,880
Powiedział, że nikt.
470
00:40:06,200 --> 00:40:09,160
Ciągle mam nadzieję,
że wreszcie powie mi prawdę
471
00:40:09,240 --> 00:40:10,880
o tamtym wieczorze.
472
00:40:12,960 --> 00:40:17,040
Ale mój brat A. L. wpoił mu to,
że na nikogo się nie kabluje.
473
00:40:18,320 --> 00:40:20,680
Na nikogo się nie donosi. I kropka.
474
00:40:29,960 --> 00:40:33,960
Ten telefon na policję
był zupełnie niespodziewany.
475
00:40:34,680 --> 00:40:36,680
Nie znałem pana Thompsona.
476
00:40:36,840 --> 00:40:41,040
Tak naprawdę nie mogłem z niego wyciągnąć
nawet adresu.
477
00:40:41,280 --> 00:40:45,200
Powiedział mi tylko,
że jego siostrzeniec przyszedł do niego, obficie się pocił i był zmęczony.
478
00:40:49,480 --> 00:40:52,760
Na ręku miał odrobinę krwi
479
00:40:53,520 --> 00:40:57,040
i powiedział panu Thompsonowi,
że kogoś dźgnął.
480
00:41:03,200 --> 00:41:07,800
Po sprawdzeniu informacji,
które mi przekazał,
481
00:41:08,760 --> 00:41:13,080
miałem wystarczające przesłanki,
aby zatrzymać i aresztować pana Lewisa.
482
00:41:22,800 --> 00:41:25,480
Na początku David nie chciał rozmawiać.
483
00:41:26,960 --> 00:41:30,640
Przeczytałem mu jego prawa,
żeby go poinformować,
484
00:41:30,720 --> 00:41:33,480
że porozmawiam z nim w tej sprawie.
485
00:41:33,560 --> 00:41:37,200
Nie chciał mi przekazać
zbyt wielu informacji.
486
00:41:38,600 --> 00:41:41,920
Mówię: „Powiem, co się stało,
ty powiesz, czy to zrobiłeś”.
487
00:41:42,120 --> 00:41:45,720
Powiedziałem,
jakie przestępstwa zostały popełnione.
488
00:41:45,800 --> 00:41:46,800
ZABRAŁ TOREBKĘ
489
00:41:47,520 --> 00:41:52,160
„To się zdarzyło, to ty.
Uciekłeś. Do wujka...
490
00:41:52,240 --> 00:41:53,240
PRZYZNAŁ, ŻE DŹGNĄŁ
491
00:41:53,320 --> 00:41:56,760
...spocony, zmęczony, z krwią na ręku”.
492
00:41:56,840 --> 00:41:58,960
Jedyne dźgnięcie tej nocy we Freeport.
493
00:41:59,040 --> 00:42:00,480
UCIEKŁ PIESZO
494
00:42:00,560 --> 00:42:06,160
Nigdy nie powiedziałem, że to zrobił.
Ani że tego nie zrobił.
495
00:42:06,800 --> 00:42:09,920
„Ty mi powiedz, co się stało, a co nie.
496
00:42:10,000 --> 00:42:11,720
Chcę usłyszeć twoją wersję”.
497
00:42:12,600 --> 00:42:16,080
A on tylko spojrzał na mnie
i powiedział: „OK”. I tyle.
498
00:42:16,880 --> 00:42:19,040
„Nie chcę już rozmawiać”. Dobra.
499
00:42:20,200 --> 00:42:25,400
Dla mnie stwierdzenie „OK”
było przyznaniem się do winy. Tak?
500
00:42:27,960 --> 00:42:30,920
DAVID LEWIS ZASTRZELIŁ MYRTLE RUBY,
501
00:42:31,000 --> 00:42:35,400
CZEKAJĄC NA PROCES
W SPRAWIE DŹGNIĘCIA WE FREEPORT.
502
00:42:36,480 --> 00:42:39,680
PRZYZNANIE SIĘ DO PIERWSZEGO
PRZESTĘPSTWA
503
00:42:39,760 --> 00:42:42,360
ZOSTAŁO UŻYTE PRZECIWKO LEWISOWI
504
00:42:42,440 --> 00:42:44,920
PODCZAS PROCESU ZA MORDERSTWO.
505
00:42:47,560 --> 00:42:52,240
Kiedy dowiedziałem się,
że organy ścigania wykorzystują
506
00:42:52,320 --> 00:42:56,000
przyznanie się
do niepowiązanego dźgnięcia
507
00:42:56,080 --> 00:42:59,080
rzekomo dokonanego przez oskarżonego,
508
00:42:59,160 --> 00:43:01,840
zanim przeprowadził się
do hrabstwa Angelina,
509
00:43:01,920 --> 00:43:03,840
byłem siny z wściekłości.
510
00:43:03,920 --> 00:43:06,640
To chyba oddaje to, jak się czułem.
511
00:43:06,720 --> 00:43:08,480
Byłem niesamowicie wściekły.
512
00:43:11,840 --> 00:43:14,160
To zeznanie przyjęto w okresie,
513
00:43:14,240 --> 00:43:17,920
kiedy zostałem już wyznaczony
na adwokata Davida Lewisa.
514
00:43:18,000 --> 00:43:20,040
DOPUŚCIŁ PRZYZNANIE SIĘ
DO DŹGNIĘCIA
515
00:43:20,120 --> 00:43:23,120
Dokumenty pokazują, że go reprezentuję.
516
00:43:23,840 --> 00:43:28,720
Zgodnie z prawem jeżeli do przyznania się
dochodzi w momencie,
517
00:43:28,800 --> 00:43:31,520
kiedy oskarżony ma już adwokata,
518
00:43:31,600 --> 00:43:35,560
adwokat musi wyrazić na nie zgodę.
519
00:43:35,640 --> 00:43:37,120
DOPUSZCZONE ZEZNANIA
520
00:43:37,200 --> 00:43:40,920
Nie poinformowano mnie o ich przyjeździe.
521
00:43:41,000 --> 00:43:44,840
Ani o zamiarze
zdobycia przyznania się do winy.
522
00:43:44,920 --> 00:43:47,800
WEDŁUG ADWOKATÓW
ZEZNANIA OTRZYMANO NIEPRAWIDŁOWO
523
00:43:47,880 --> 00:43:53,840
Przyznanie się do winy dopuszczono
do dowodów i nie mogę pozbyć się myśli,
524
00:43:53,920 --> 00:43:58,680
że wpłynęło to na decyzję przysięgłych
w sprawie stanowienia zagrożenia.
525
00:43:58,760 --> 00:43:59,800
ŁAWA WIE O DŹGNIĘCIU
526
00:44:00,080 --> 00:44:06,680
Jeśli w życiu danej osoby
jest jedno zdarzenie związane z przemocą,
527
00:44:06,760 --> 00:44:08,480
może to wskazywać,
528
00:44:08,560 --> 00:44:13,160
co ta osoba jest w stanie zrobić
w przyszłości.
529
00:44:13,240 --> 00:44:17,720
Ale jeśli istnieje jeszcze inny,
niezwiązany z tym, brutalny czyn,
530
00:44:17,800 --> 00:44:20,960
ławie przysięgłych dużo łatwiej pomyśleć,
531
00:44:21,040 --> 00:44:25,320
że ta osoba będzie stanowić zagrożenie
dla społeczeństwa,
532
00:44:25,400 --> 00:44:28,480
a przez to odpowiedzieć
na to pytanie twierdząco.
533
00:44:31,600 --> 00:44:32,960
NA PROCESIE O MORDERSTWO
534
00:44:33,040 --> 00:44:35,520
PRZYZNANIE SIĘ DO NIEPOWIĄZANEGO
DŹGNIĘCIA
535
00:44:35,600 --> 00:44:37,880
WŁĄCZONO DO PRAWIDŁOWO
UZYSKANYCH DOWODÓW.
536
00:44:39,200 --> 00:44:42,720
UZNANO, ŻE DAVID STANOWI ZAGROŻENIE
DLA SPOŁECZEŃSTWA
537
00:44:42,800 --> 00:44:48,320
I SKAZANO GO NA ŚMIERĆ.
538
00:45:04,760 --> 00:45:07,120
DZIEWIĘĆDZIESIĄT DNI
PO PIERWSZYM WYWIADZIE
539
00:45:07,200 --> 00:45:09,080
TEKSAŃSKI DEPARTAMENT
WIĘZIENNICTWA
540
00:45:09,160 --> 00:45:10,720
ZGODZIŁ SIĘ NA DRUGI WYWIAD.
541
00:45:22,120 --> 00:45:26,720
Dnia 1 września 1986 roku
odebrałem wezwanie o dźgnięciu nożem...
542
00:45:27,320 --> 00:45:29,640
Zgłaszający wezwanie
zauważył podejrzanego
543
00:45:29,720 --> 00:45:30,800
między samochodami.
544
00:45:30,880 --> 00:45:34,520
Ten wstał i dźgnął go w brzuch.
545
00:45:36,960 --> 00:45:38,280
Tak.
546
00:45:40,320 --> 00:45:43,560
Użyto tego przeciwko mnie na procesie.
547
00:45:46,600 --> 00:45:48,880
Włamywałem się do innego domu.
548
00:45:49,240 --> 00:45:52,040
Ktoś spał na kanapie, wyszedł na zewnątrz,
549
00:45:52,120 --> 00:45:55,280
obszedł samochód od tyłu.
550
00:45:56,040 --> 00:45:59,400
Jedyne, co mogłem zrobić,
to wyciągnąć nóż i wcisnąć w niego.
551
00:45:59,480 --> 00:46:01,200
Odwróciłem się i uciekłem.
552
00:46:04,480 --> 00:46:07,720
Byłem brutalnym zbirem,
553
00:46:08,360 --> 00:46:12,560
który miał wszystkich gdzieś.
554
00:46:17,440 --> 00:46:22,440
Jak mama mnie o to spytała, powiedziałem,
że to nie ja, że nic o tym nie wiem.
555
00:46:23,040 --> 00:46:24,200
A potem...
556
00:46:28,280 --> 00:46:32,320
chyba w 2008 lub 2009 roku...
557
00:46:35,520 --> 00:46:38,640
powiedziałem jej, że ja to zrobiłem.
558
00:46:42,000 --> 00:46:46,440
To pewnie jeden z powodów,
dlaczego już mnie nie odwiedza.
559
00:46:48,080 --> 00:46:51,440
Bo ją okłamałem, zawiodłem.
560
00:46:52,960 --> 00:46:55,360
Ta jedna zbrodnia tak jej ciąży,
561
00:46:55,440 --> 00:46:59,120
że nie chciałem jej mówić o drugiej.
562
00:47:00,040 --> 00:47:01,960
Aż wreszcie musiałem.
563
00:47:02,040 --> 00:47:05,800
Za bardzo mi ciążyła,
musiałem to z siebie wyrzucić.
564
00:47:10,400 --> 00:47:15,840
A. L. siedział i przechwalał się,
jak to pobił jednego, dźgnął...
565
00:47:15,920 --> 00:47:22,320
David nie miał zdolności umysłowych,
żeby zdać sobie sprawę z konsekwencji,
566
00:47:22,400 --> 00:47:24,920
a mojemu bratu wszystko
uchodziło na sucho,
567
00:47:25,000 --> 00:47:26,480
więc uznał, że tak można.
568
00:47:28,320 --> 00:47:33,040
Tak, pewnie tak. Dorastałem wśród ludzi,
którzy źle na mnie wpływali.
569
00:47:33,120 --> 00:47:35,960
Wśród alkoholików, narkomanów.
570
00:47:37,200 --> 00:47:42,120
Udzieliło mi się to,
ale to nie usprawiedliwia moich czynów.
571
00:47:42,200 --> 00:47:45,840
Zrobiłem to, jestem winny.
572
00:47:46,800 --> 00:47:50,600
A. L. był moim idolem, bohaterem.
573
00:47:50,680 --> 00:47:56,240
Przestępcą idealnym,
kimś, kim chciałem zostać, jak dorosnę.
574
00:47:56,320 --> 00:48:01,640
I chyba właśnie dlatego zostałem zbirem,
przestępcą, oprychem.
575
00:48:02,720 --> 00:48:05,960
On był przestępcą,
motocyklistą, twardzielem.
576
00:48:08,440 --> 00:48:12,080
Nie kradł, nie rabował ani nie zabijał.
Nic z tych rzeczy.
577
00:48:13,160 --> 00:48:15,560
Ja byłem złodziejem jako małe dziecko.
578
00:48:15,640 --> 00:48:19,120
Kradłem ze sklepów, słodycze i takie tam.
579
00:48:20,480 --> 00:48:22,920
Wchodziłem do sklepu, widziałem buty,
580
00:48:23,000 --> 00:48:26,760
zakładałem je, sznurowałem i wychodziłem,
bo chciałem je mieć.
581
00:48:29,680 --> 00:48:34,560
Podczas śledztwa
zadzwonił do mnie pan A. L. Thompson.
582
00:48:34,640 --> 00:48:38,400
Powiedział mi tylko,
że jego siostrzeniec przyszedł do niego...
583
00:48:38,640 --> 00:48:42,000
i powiedział panu Thompsonowi,
że kogoś dźgnął.
584
00:48:45,440 --> 00:48:49,160
Nie wiedziałem, że nasłał na mnie policję.
585
00:48:51,720 --> 00:48:52,920
Powiem wam coś.
586
00:48:53,280 --> 00:48:58,240
W więzieniu nigdy nie chcesz
mieć opinii kabla.
587
00:48:58,320 --> 00:49:00,080
Przenigdy.
588
00:49:00,160 --> 00:49:02,840
To gorsze niż bycie pedofilem.
589
00:49:04,760 --> 00:49:07,040
Ale twój wujek na ciebie nakablował.
590
00:49:09,480 --> 00:49:11,280
Wiem. Właśnie to mnie boli.
591
00:49:15,680 --> 00:49:20,360
Materiał zgromadzony wówczas
na jego temat dość jasno wskazywał,
592
00:49:20,440 --> 00:49:23,280
że stawiano mu diagnozę
upośledzenia umysłowego.
593
00:49:23,360 --> 00:49:28,040
Wiąże się z tym dyskryminacja,
wiele mitów i nieporozumień,
594
00:49:28,120 --> 00:49:31,720
które stają na drodze,
zwłaszcza w sądownictwie karnym.
595
00:49:33,440 --> 00:49:38,560
Kiedy oskarżony, jak pan Lewis,
jest upośledzony umysłowo,
596
00:49:38,680 --> 00:49:42,160
pozostaje pytanie, czy rozumie swoje prawa
597
00:49:42,240 --> 00:49:45,280
i czy może podjąć
świadomą i inteligentną decyzję,
598
00:49:45,360 --> 00:49:48,480
aby się tych praw zrzec i zeznawać.
599
00:49:50,600 --> 00:49:53,000
Trochę za późno, żeby to wykorzystać.
600
00:49:53,080 --> 00:49:57,320
Mówią, że nie jestem opóźniony, więc...
chyba nie jestem.
601
00:49:58,520 --> 00:50:04,120
Nieważne sądy, sędzia ani prokurator.
602
00:50:04,200 --> 00:50:07,840
Kiedy się na ciebie uwezmą, dopadną cię.
603
00:50:08,200 --> 00:50:11,240
I oczywiście to rozumiem, bo jestem winny.
604
00:50:11,640 --> 00:50:15,120
Gdybym był na ich miejscu,
czułbym to samo.
605
00:50:19,240 --> 00:50:22,600
Jeśli chodzi o zbrodnię i bycie mordercą,
606
00:50:22,680 --> 00:50:25,120
naprawdę nie ma usprawiedliwienia.
607
00:50:26,240 --> 00:50:27,880
Wiesz, co robisz.
608
00:50:29,200 --> 00:50:31,560
Mimo upośledzenia wiedziałem, co robię.
609
00:50:35,200 --> 00:50:41,000
Jasne, mam upośledzenie umysłowe
i byłem pijany, naćpany grzybkami,
610
00:50:41,080 --> 00:50:43,560
ale czy ma to jakieś znaczenie?
611
00:50:43,640 --> 00:50:46,360
Pociągnąłem za spust i zabiłem kogoś.
612
00:50:47,440 --> 00:50:49,880
I nie mogę już zwrócić tego życia.
613
00:50:52,000 --> 00:50:55,040
Nawet odebranie mojego życia
go nie zwróci.
614
00:51:03,960 --> 00:51:06,640
PRAWNICY DAVIDA UTRZYMUJĄ,
615
00:51:06,720 --> 00:51:10,720
ŻE NIE MA POCZYTALNOŚCI ANI
ZDOLNOŚCI,
616
00:51:10,800 --> 00:51:13,720
ABY SIĘ ODPOWIEDNIO BRONIĆ.