1
00:00:07,757 --> 00:00:08,758
<i>Όταν είσαι παιδί,</i>

2
00:00:09,551 --> 00:00:11,511
<i>μία μέρα μπορεί να κρατά αιώνια.</i>

3
00:00:13,430 --> 00:00:16,433
<i>Όταν είσαι έφηβος,</i>
<i>μπορεί να ζήσεις μια ολόκληρη ζωή</i>

4
00:00:16,516 --> 00:00:17,892
<i>σε ένα μόνο καλοκαίρι.</i>

5
00:00:19,185 --> 00:00:21,229
<i>Η δεκαετία των είκοσι</i>
<i>δεν λέει να τελειώσει.</i>

6
00:00:22,856 --> 00:00:26,276
<i>Και ξαφνικά, δεν ξέρεις πότε έφτασες 40.</i>

7
00:00:27,402 --> 00:00:29,154
<i>Και ο ρυθμός όλο και αυξάνεται.</i>

8
00:00:30,572 --> 00:00:33,783
<i>Ο χρόνος μας στρεβλώνεται</i>
<i>και σε μικρές κλίμακες.</i>

9
00:00:33,867 --> 00:00:35,618
{\an8}Ίσως γνωρίζετε φράσεις όπως

10
00:00:35,702 --> 00:00:39,039
{\an8}"Η ώρα κυλά όταν περνάς καλά".
"Η ώρα δεν περνά όταν βαριέσαι".

11
00:00:39,122 --> 00:00:42,709
<i>Μελέτες δείχνουν ότι η μαριχουάνα</i>
<i>μπορεί να επιβραδύνει τον χρόνο</i>,

12
00:00:43,209 --> 00:00:46,087
<i>ενώ το αλκοόλ και η κοκαΐνη</i>
<i>να τον επιταχύνουν.</i>

13
00:00:46,171 --> 00:00:47,797
<i>Κι η μουσική κάνει το ίδιο.</i>

14
00:00:49,549 --> 00:00:52,927
<i>Αυτή η μουσική αναμονής</i>
<i>κάνει κάθε δευτερόλεπτο βασανιστικό.</i>

15
00:00:53,011 --> 00:00:54,179
<i>Σας ευχαριστούμε.</i>

16
00:00:54,262 --> 00:00:55,430
<i>Αλλά η σιωπή…</i>

17
00:00:58,683 --> 00:00:59,726
<i>είναι χειρότερη.</i>

18
00:00:59,809 --> 00:01:03,104
Αυτό που με ενδιέφερε περισσότερο
ήταν το γιατί.

19
00:01:03,897 --> 00:01:05,482
<i>Πολύ καλή ερώτηση.</i>

20
00:01:05,565 --> 00:01:08,276
<i>Φαίνεται πως ο χρόνος κυλά</i>
<i>σταθερά κι αδιάκοπα,</i>

21
00:01:08,359 --> 00:01:11,488
<i>αλλά δεν έχουμε πάντα αυτήν την αίσθηση.</i>

22
00:01:12,113 --> 00:01:16,242
{\an8}Είναι σαν η κάθε μέρα να περνάει
καλπάζοντας πολύ γρήγορα.

23
00:01:16,326 --> 00:01:19,204
{\an8}Από το ένα Σαββατοκύριακο στο άλλο,
κι αυτό γίνεται συνέχεια.

24
00:01:19,287 --> 00:01:21,873
{\an8}Οι μέρες μου περνούν,

25
00:01:21,956 --> 00:01:24,375
{\an8}φαίνεται να περνούν πιο γρήγορα.
Δεν ξέρω γιατί.

26
00:01:24,459 --> 00:01:28,838
<i>Γιατί βιώνουμε τον χρόνο</i>
<i>με αυτόν τον τρόπο;</i>

27
00:01:29,547 --> 00:01:32,675
<i>Και πώς μπορούμε</i>
<i>να ανακτήσουμε τον έλεγχο;</i>

28
00:01:37,680 --> 00:01:39,140
ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΣΕΙΡΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
ΤΟΥ NETFLIX

29
00:01:39,224 --> 00:01:41,976
Θα μελετήσουμε τον χρόνο
πηγαίνοντας πέρα από τα συνηθισμένα.

30
00:01:42,060 --> 00:01:44,729
Κι όταν το κάνουμε,
ανοίγεται ένας νέος κόσμος.

31
00:01:44,813 --> 00:01:46,523
Χρόνος και χώρος.

32
00:01:47,941 --> 00:01:51,402
Ας υποθέσουμε
ότι μπορούμε να επιβραδύνουμε τον χρόνο.

33
00:01:52,487 --> 00:01:53,947
Ή να τον επιταχύνουμε.

34
00:01:55,532 --> 00:01:57,992
Στο ερώτημα "Τι είναι ο χρόνος;"

35
00:01:58,535 --> 00:02:00,370
δεν υπάρχει μία απάντηση.

36
00:02:02,580 --> 00:02:09,546
ΧΡΟΝΟΣ

37
00:02:15,969 --> 00:02:17,971
<i>Το 1962</i>

38
00:02:18,054 --> 00:02:22,100
<i>ένας νεαρός γεωλόγος πήγε</i>
<i>σε μια αποστολή στις γαλλικές Άλπεις.</i>

39
00:02:23,143 --> 00:02:27,355
{\an8}<i>Πήγε με μια ομάδα,</i>
<i>αλλά ο Μισέλ Σιφρ, 23 ετών μόλις,</i>

40
00:02:28,314 --> 00:02:30,316
<i>αντιμετώπισε το πραγματικό ταξίδι μόνος.</i>

41
00:02:31,651 --> 00:02:34,279
<i>Ο Μισέλ ήθελε να δει πώς είναι</i>

42
00:02:34,362 --> 00:02:36,865
<i>να ζεις μακριά από όλους τους ανθρώπους,</i>

43
00:02:36,948 --> 00:02:40,326
<i>όλα τα ρολόγια,</i>
<i>ακόμα και την ανατολή και δύση του ήλιου,</i>

44
00:02:40,410 --> 00:02:43,121
<i>ζώντας σε μια σπηλιά για δύο μήνες.</i>

45
00:02:43,204 --> 00:02:45,290
Ήταν μία από τις πρώτες μελέτες

46
00:02:45,373 --> 00:02:48,293
του ανθρώπινου κύκλου ύπνου-εγρήγορσης

47
00:02:48,376 --> 00:02:52,547
{\an8}απουσία οποιουδήποτε εξωτερικού σήματος
για τον προσδιορισμό της ώρας.

48
00:02:53,590 --> 00:02:56,176
<i>Όπως το περιέγραψε σε μια συνέντευξη,</i>

49
00:02:56,259 --> 00:02:59,220
<i>βίωσε την ύπαρξη εκτός χρόνου.</i>

50
00:02:59,304 --> 00:03:01,681
Ήμουν εκτός χρόνου, χωρίς καμία ένδειξη.

51
00:03:01,764 --> 00:03:04,684
Χωρίς τηλεόραση ή ραδιόφωνο. Τίποτα.

52
00:03:04,767 --> 00:03:06,311
Δεν είχα ρολόι.

53
00:03:07,353 --> 00:03:09,314
Ζεις ακολουθώντας το μυαλό σου.

54
00:03:10,481 --> 00:03:12,901
<i>Όποτε ξυπνούσε,</i>
<i>έτρωγε και πήγαινε για ύπνο,</i>

55
00:03:12,984 --> 00:03:16,404
<i>καλούσε τους συναδέλφους του</i>
<i>που βρίσκονταν στην είσοδο της σπηλιάς.</i>

56
00:03:17,197 --> 00:03:20,116
<i>Μερικές φορές</i>
<i>έμενε ξύπνιος μόνο για έξι ώρες</i>

57
00:03:20,200 --> 00:03:21,701
<i>και μετά ξανακοιμόταν.</i>

58
00:03:21,784 --> 00:03:24,704
<i>Ή μπορεί να έμενε ξύπνιος</i>
<i>για 27 συνεχόμενες ώρες.</i>

59
00:03:25,538 --> 00:03:28,416
<i>Κατά μέσο όρο, ο κύκλος ύπνου-εγρήγορσης</i>

60
00:03:28,499 --> 00:03:30,585
<i>διαρκούσε περίπου 24 ώρες.</i>

61
00:03:31,461 --> 00:03:32,795
<i>Ήταν σημαντική διαπίστωση.</i>

62
00:03:33,880 --> 00:03:36,883
<i>Χωρίς εξωγενείς ενδείξεις</i>
<i>για την ώρα της ημέρας,</i>

63
00:03:37,634 --> 00:03:40,261
<i>το σώμα του</i>
<i>δεν έχανε την αίσθηση του χρόνου.</i>

64
00:03:41,804 --> 00:03:44,182
<i>Τα πιο αρχαία ρολόγια μας</i>

65
00:03:44,766 --> 00:03:45,892
<i>βρίσκονται μέσα μας.</i>

66
00:03:46,851 --> 00:03:49,103
<i>Λέγονται κιρκάδια ρολόγια.</i>

67
00:03:49,187 --> 00:03:52,982
<i>Από τις λατινικές λέξεις</i>
<i>"περίπου" και "ημέρα",</i>

68
00:03:53,066 --> 00:03:55,818
<i>επειδή αποτυπώνουν τον χρόνο</i>
<i>σε μια κλίμακα 24 ωρών.</i>

69
00:03:55,902 --> 00:03:56,903
Είναι ενδιαφέρον

70
00:03:56,986 --> 00:04:00,531
ότι τα περισσότερα κύτταρα
στο σώμα μας έχουν κιρκάδιο ρολόι.

71
00:04:01,282 --> 00:04:04,786
{\an8}<i>Φτιάχνουν ειδικές πρωτεΐνες</i>
<i>για να δείχνουν την ώρα.</i>

72
00:04:05,453 --> 00:04:07,038
<i>Όταν φτάσουν σε ένα όριο…</i>

73
00:04:07,121 --> 00:04:11,376
Η πρωτεΐνη μπορεί να αναστείλει
τη σύνθεσή της.

74
00:04:12,043 --> 00:04:14,254
<i>Μετά οι πρωτεΐνες αυτές καταστρέφονται</i>

75
00:04:14,337 --> 00:04:16,005
<i>και τα κύτταρα ξαναξεκινούν.</i>

76
00:04:16,714 --> 00:04:19,634
<i>Και αυτός ο κύκλος πραγματοποιείται</i>
<i>κάθε 24 ώρες.</i>

77
00:04:20,218 --> 00:04:23,930
<i>Τα σώματά μας περιέχουν δισεκατομμύρια</i>
<i>τέτοιους μικρούς κύκλους.</i>

78
00:04:24,013 --> 00:04:28,142
Υπάρχει, όμως, ένα κεντρικό ρολόι
στον ανθρώπινο εγκέφαλο, στον υποθάλαμο,

79
00:04:28,226 --> 00:04:31,354
{\an8}σε μια περιοχή που ονομάζεται
υπερχιασματικός πυρήνας.

80
00:04:31,437 --> 00:04:33,731
{\an8}Από πολλές απόψεις, αυτός αναλαμβάνει

81
00:04:33,815 --> 00:04:37,735
να συγχρονίσει
όλα τα άλλα ρολόγια του σώματός μας.

82
00:04:37,819 --> 00:04:39,904
<i>Κάθε θηλαστικό που έχει μελετηθεί</i>

83
00:04:39,988 --> 00:04:42,615
<i>έχει ένα εσωτερικό ρολόι 24 ωρών.</i>

84
00:04:43,283 --> 00:04:44,575
<i>Κάθε πτηνό,</i>

85
00:04:44,659 --> 00:04:45,868
<i>κάθε ερπετό,</i>

86
00:04:45,952 --> 00:04:47,078
<i>κάθε ψάρι</i>

87
00:04:47,161 --> 00:04:48,955
<i>και κάθε έντομο.</i>

88
00:04:49,038 --> 00:04:51,874
<i>Μάλιστα, η ύπαρξη εγκεφάλου</i>
<i>δεν είναι καν απαραίτητη.</i>

89
00:04:51,958 --> 00:04:56,421
Και τα φυτά έχουν κιρ­κά­διο ρο­λόι,
ακόμα και τα μονοκύτταρα βακτήρια.

90
00:04:57,046 --> 00:04:58,464
<i>Σύμφωνα με μια θεωρία,</i>

91
00:04:58,548 --> 00:05:02,302
<i>πριν από δισεκατομμύρια χρόνια,</i>
<i>όταν εμφανίστηκε το πρώτο ίχνος ζωής,</i>

92
00:05:02,385 --> 00:05:06,556
<i>τα κύτταρα που διαιρούνταν τη μέρα</i>
<i>καταστρέφονταν από την ηλιακή ακτινοβολία.</i>

93
00:05:06,639 --> 00:05:10,351
<i>Αλλά τα κύτταρα που είχαν μάθει</i>
<i>να διαιρούνται τη νύχτα</i>

94
00:05:10,435 --> 00:05:11,728
<i>επιβίωναν.</i>

95
00:05:11,811 --> 00:05:14,188
<i>Με άλλα λόγια, η αίσθηση του χρόνου</i>

96
00:05:14,272 --> 00:05:16,566
<i>ενδεχομένως έπαιξε θεμελιώδη ρόλο</i>

97
00:05:16,649 --> 00:05:19,110
<i>στην εξέλιξη της ζωής στη Γη.</i>

98
00:05:21,612 --> 00:05:24,574
<i>Τα κιρκάδια ρολόγια είναι αρκετά απλά.</i>

99
00:05:24,657 --> 00:05:27,702
<i>Διατηρούν</i>
<i>τις σωματικές μας λειτουργίες σε ρυθμό,</i>

100
00:05:27,785 --> 00:05:30,705
<i>μας λένε πότε να τρώμε,</i>
<i>να κοιμόμαστε, να ξυπνάμε.</i>

101
00:05:31,205 --> 00:05:32,415
<i>Κι άλλα πράγματα.</i>

102
00:05:32,999 --> 00:05:34,625
<i>Και επαναρρυθμίζονται κάθε μέρα.</i>

103
00:05:37,295 --> 00:05:40,548
<i>Η ικανότητά μας</i>
<i>να διατηρούμε την αίσθηση του χρόνου,</i>

104
00:05:40,631 --> 00:05:42,717
<i>μέρα με τη μέρα, μήνα με τον μήνα,</i>

105
00:05:42,800 --> 00:05:44,385
<i>χρόνο με τον χρόνο,</i>

106
00:05:44,469 --> 00:05:46,262
<i>είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.</i>

107
00:05:47,096 --> 00:05:51,225
<i>Στις 14 Σεπτεμβρίου</i>
<i>η ομάδα του Μισέλ Σιφρ τον κάλεσε</i>

108
00:05:51,309 --> 00:05:55,063
<i>για να του ανακοινώσει</i>
<i>ότι είχε κλείσει δύο μήνες στην σπηλιά.</i>

109
00:05:55,772 --> 00:05:58,107
<i>Ο Σιφρ νόμιζε ότι του έκαναν πλάκα.</i>

110
00:05:58,191 --> 00:06:01,277
<i>Με βάση τους υπολογισμούς του,</i>
<i>ήταν 20 Αυγούστου.</i>

111
00:06:01,361 --> 00:06:04,447
<i>Το σώμα του είχε</i>
<i>αρκετά καλή αίσθηση των ημερών,</i>

112
00:06:05,156 --> 00:06:08,868
<i>αλλά το μυαλό του είχε χάσει</i>
<i>έναν ολόκληρο μήνα.</i>

113
00:06:09,952 --> 00:06:11,662
<i>Προχωράμε 60 χρόνια μετά.</i>

114
00:06:15,083 --> 00:06:16,626
Ευτυχισμένο το 2020.

115
00:06:16,709 --> 00:06:19,379
<i>Και όλος ο κόσμος βίωνε</i>

116
00:06:19,462 --> 00:06:21,506
<i>ένα είδος πειράματος απομόνωσης.</i>

117
00:06:22,965 --> 00:06:26,844
{\an8}Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο μπήκε
σε λοκντάουν, είχα ένα μωρό έξι μηνών,

118
00:06:26,928 --> 00:06:30,014
{\an8}και δύο παιδιά έξι και οχτώ ετών.

119
00:06:30,098 --> 00:06:31,849
Έτσι όπως βίωνα εγώ τον χρόνο,

120
00:06:31,933 --> 00:06:34,936
ένιωθα ότι είναι γελοίο
που υπάρχουν 24 ώρες τη μέρα.

121
00:06:35,019 --> 00:06:38,189
Ο χρόνος κυλούσε πολύ αργά για μένα.

122
00:06:39,440 --> 00:06:42,610
Αναρωτήθηκα αν το φαινόμενο αυτό
είναι γενικευμένο.

123
00:06:42,693 --> 00:06:46,614
<i>Πήρε συνεντεύξεις από σχεδόν 700 άτομα</i>
<i>σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο.</i>

124
00:06:46,697 --> 00:06:51,494
Η πλειονότητα των ανθρώπων είχε βιώσει
σημαντική διαστρέβλωση του χρόνου.

125
00:06:51,577 --> 00:06:53,413
<i>Το 81% αυτών.</i>

126
00:06:53,496 --> 00:06:57,458
<i>Το ενδιαφέρον είναι ότι τα αποτελέσματα</i>
<i>ήταν μοιρασμένα ισομερώς.</i>

127
00:06:57,542 --> 00:07:00,920
<i>Περίπου οι μισοί ένιωθαν ότι ο χρόνος</i>
<i>κυλούσε πολύ αργά, όπως η Ρουθ,</i>

128
00:07:01,003 --> 00:07:04,090
<i>και οι άλλοι μισοί ένιωθαν</i>
<i>ότι ο χρόνος είχε επιταχυνθεί.</i>

129
00:07:04,173 --> 00:07:07,510
Σε γενικές γραμμές, η πλήξη, η λύπη

130
00:07:07,593 --> 00:07:10,304
και η στεναχώρια είναι συνδεδεμένες

131
00:07:10,388 --> 00:07:13,307
με το αργό πέρασμα του χρόνου
στη διάρκεια της πανδημίας.

132
00:07:13,933 --> 00:07:17,353
<i>Αντίστοιχες μελέτες σε άλλες χώρες</i>
<i>βρήκαν παρόμοια αποτελέσματα.</i>

133
00:07:17,437 --> 00:07:21,482
Στη Γαλλία, την Ιταλία, την Αργεντινή,
γίνονται μελέτες και στο Ιράκ.

134
00:07:21,566 --> 00:07:24,652
Επομένως, σε παγκόσμιο επίπεδο
φαίνεται ότι έχουμε

135
00:07:24,735 --> 00:07:28,990
σημαντική διαστρέβλωση του χρόνου
κατά τη διάρκεια του κορονοϊού.

136
00:07:29,073 --> 00:07:33,244
{\an8}Μια πανδημία ξέρουμε ότι θα τελειώσει
κάποτε, αλλά το τέλος είναι τόσο μακριά

137
00:07:33,327 --> 00:07:36,289
{\an8}που σκέφτεσαι ότι τώρα θα ζήσεις έτσι,

138
00:07:36,372 --> 00:07:38,458
αυτή είναι η ζωή σου,
η πραγματικότητά σου.

139
00:07:39,125 --> 00:07:43,212
<i>Ο Σκοτ Κέλι ήταν πιο προετοιμασμένος</i>
<i>από άλλους γι' αυτήν την εμπειρία.</i>

140
00:07:44,088 --> 00:07:46,382
<i>Το 2015 έφυγε για το διάστημα</i>

141
00:07:46,466 --> 00:07:48,468
<i>κι έμεινε εκεί έναν ολόκληρο χρόνο,</i>

142
00:07:48,551 --> 00:07:51,929
<i>η πιο μεγάλη επανδρωμένη αποστολή</i>
<i>στην ιστορία της NASA,</i>

143
00:07:52,013 --> 00:07:54,557
<i>κι επέστρεψε στη Γη ως εθνικός ήρωας.</i>

144
00:07:55,725 --> 00:07:58,895
<i>Ένας χρόνος μέσα σε ένα αλουμινένιο κουτί</i>
<i>υψηλής τεχνολογίας</i>

145
00:07:58,978 --> 00:08:01,105
<i>στα 400 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη</i>

146
00:08:01,939 --> 00:08:03,191
<i>είναι πολύς καιρός.</i>

147
00:08:03,983 --> 00:08:08,070
Προσπάθησα συνειδητά να μη μετράω
τις μέρες που ήμουν στο διάστημα

148
00:08:08,154 --> 00:08:12,533
επειδή ήξερα ότι αν το έκανα αυτό
επί έναν χρόνο, θα καταντούσε ενοχλητικό.

149
00:08:12,617 --> 00:08:14,827
<i>Αλλά μετά, όταν πλησίαζε το τέλος,</i>

150
00:08:14,911 --> 00:08:17,997
<i>ο Ρώσος κοσμοναύτης Μιχαήλ Κορνιένκο</i>
<i>του είπε…</i>

151
00:08:18,080 --> 00:08:19,832
"Σκοτ, ξέρεις τι μέρα είναι;"

152
00:08:19,916 --> 00:08:22,919
Μας απέμεναν ακόμα
δέκα μέρες στο διάστημα.

153
00:08:23,586 --> 00:08:26,506
Κάθε μέρα μετά απ' αυτό,
ρωτούσε πόσες μέρες μάς απέμεναν.

154
00:08:26,589 --> 00:08:29,800
Μετρούσε αντίστροφα
από το δέκα ως το μηδέν.

155
00:08:29,884 --> 00:08:33,346
Με τρέλανε λίγο,
γιατί δεν ήταν στα σχέδιά μου.

156
00:08:33,429 --> 00:08:36,015
<i>Και δεν χρειάζεται να είσαι αστροναύτης</i>

157
00:08:36,098 --> 00:08:38,017
<i>ή να ζεις εν μέσω μιας πανδημίας</i>

158
00:08:38,726 --> 00:08:40,603
<i>για να ξέρεις ότι το άγχος</i>

159
00:08:40,686 --> 00:08:42,396
<i>παρατείνει τα πράγματα.</i>

160
00:08:44,732 --> 00:08:48,611
Ξέρουμε ότι το συναίσθημα
διαστρεβλώνει την αίσθηση του χρόνου.

161
00:08:48,694 --> 00:08:52,865
<i>Δεν επηρεάζει τα κιρκάδια ρολόγια μας,</i>

162
00:08:52,949 --> 00:08:56,911
<i>αλλά φαίνεται ότι υπάρχει</i>
<i>ένα άλλου είδους ρολόι στον εγκέφαλό μας,</i>

163
00:08:56,994 --> 00:09:00,831
<i>κάτι σαν χρονόμετρο, που παρακολουθεί</i>
<i>συνειδητά τον χρόνο για λογαριασμό μας.</i>

164
00:09:00,915 --> 00:09:04,502
<i>Αλλά το χρονόμετρο</i>
<i>στην περίπτωση αυτή δεν είναι μηχανή.</i>

165
00:09:04,585 --> 00:09:06,712
<i>Είναι κάτι σαν άνθρωπος.</i>

166
00:09:08,047 --> 00:09:10,049
<i>Όταν βαριέται ή νιώθει μοναξιά,</i>

167
00:09:10,132 --> 00:09:12,093
<i>μετράει μανιωδώς κάθε χτύπο.</i>

168
00:09:13,010 --> 00:09:16,430
<i>Κι όταν έχει πολύ άγχος,</i>
<i>μπορεί να μετράει κάποιους δύο φορές.</i>

169
00:09:17,265 --> 00:09:21,602
<i>Από την άλλη, όταν είμαστε</i>
<i>απασχολημένοι, χαλαροί και κοινωνικοί,</i>

170
00:09:21,686 --> 00:09:25,273
<i>το μυαλό μας κάνει άλλα πράγματα</i>
<i>και χάνουμε πολλούς χτύπους,</i>

171
00:09:25,356 --> 00:09:27,775
<i>κι ο χρόνος μοιάζει να περνάει βολίδα.</i>

172
00:09:29,110 --> 00:09:31,946
Μ' αρέσει αυτό το ενδεχόμενο
γιατί μου φαίνεται λογικό

173
00:09:32,029 --> 00:09:34,865
να έχουμε ένα είδος ρολογιού
στον εγκέφαλό μας.

174
00:09:35,908 --> 00:09:37,868
Το πρόβλημα με την ιδέα αυτή είναι

175
00:09:37,952 --> 00:09:41,497
ότι δυσκολευτήκαμε πολύ
να βρούμε πού είναι αυτό το ρολόι.

176
00:09:43,207 --> 00:09:44,917
<i>Προσπαθήσαμε να το βρούμε</i>

177
00:09:45,001 --> 00:09:48,963
<i>υποβάλλοντας ανθρώπους σε μαγνητικές</i>
<i>και ζητώντας τους να μετρούν την ώρα.</i>

178
00:09:49,046 --> 00:09:52,258
<i>Δεν υπάρχει μόνο μία περιοχή</i>
<i>που φωτίζεται κάθε φορά.</i>

179
00:09:52,842 --> 00:09:54,635
<i>Η αίσθησή μας για τον χρόνο</i>

180
00:09:54,719 --> 00:09:57,722
<i>είναι ενσωματωμένη</i>
<i>σε διάφορα σημεία του εγκεφάλου μας.</i>

181
00:09:57,805 --> 00:10:00,558
Μιλάμε για την αίσθηση του χρόνου,

182
00:10:00,641 --> 00:10:03,978
αλλά δεν έχουμε κάποιο όργανο
που ανιχνεύει τον χρόνο.

183
00:10:04,061 --> 00:10:08,232
<i>Δεν τον βλέπουμε, δεν τον ακούμε,</i>
<i>δεν τον μυρίζουμε και δεν τον αγγίζουμε.</i>

184
00:10:08,316 --> 00:10:11,277
<i>Δεν έχουμε κανέναν άμεσο τρόπο</i>
<i>να τον αντιληφθούμε.</i>

185
00:10:11,360 --> 00:10:13,571
Από πολλές απόψεις, η αίσθηση του χρόνου

186
00:10:13,654 --> 00:10:16,574
είναι ένα δημιούργημα
του ανθρώπινου μυαλού.

187
00:10:17,491 --> 00:10:19,452
<i>Επί αιώνες υποθέταμε</i>

188
00:10:19,535 --> 00:10:22,455
<i>ότι ο χρόνος κάπου υπήρχε,</i>

189
00:10:22,538 --> 00:10:25,416
<i>και κυλούσε</i>
<i>όπως ακριβώς υπήρχε στο μυαλό μας.</i>

190
00:10:26,208 --> 00:10:28,669
<i>Είναι δύσκολο να φανταστείς άλλη επιλογή.</i>

191
00:10:29,253 --> 00:10:31,756
<i>Αλλά τώρα, πολλοί επιστήμονες πιστεύουν</i>

192
00:10:32,381 --> 00:10:34,759
<i>ότι βιώνουμε μόνο ένα μικροσκοπικό ποσοστό</i>

193
00:10:34,842 --> 00:10:36,427
<i>του τι είναι ο χρόνος.</i>

194
00:10:37,678 --> 00:10:39,430
<i>Και ότι η πραγματικότητα του χρόνου</i>

195
00:10:39,513 --> 00:10:42,016
<i>είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο.</i>

196
00:10:42,725 --> 00:10:45,936
<i>Κάτι σαν</i> <i>τον χώρο.</i>

197
00:10:47,688 --> 00:10:51,567
<i>Ήδη αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο</i>
<i>όπως περίπου τον χώρο,</i>

198
00:10:52,276 --> 00:10:54,403
<i>αν και εξαρτάται</i>
<i>από την εκάστοτε κουλτούρα</i>

199
00:10:54,487 --> 00:10:56,489
<i>ή, μάλλον, από το σύστημα γραφής.</i>

200
00:10:57,740 --> 00:11:00,409
<i>Στη Δύση, φαντάζεσαι τον χρόνο</i>
<i>να κινείται προς τα δεξιά</i>,

201
00:11:00,493 --> 00:11:02,119
<i>όπως οι λέξεις σε μια σελίδα.</i>

202
00:11:02,203 --> 00:11:05,456
<i>Στο Ισραήλ, το παρελθόν είναι δεξιά</i>
<i>και το μέλλον αριστερά,</i>

203
00:11:05,539 --> 00:11:08,042
<i>γιατί αυτήν την κατεύθυνση</i>
<i>έχουν τα εβραϊκά.</i>

204
00:11:08,125 --> 00:11:09,919
<i>Τα κινεζικά γράφονται κατακόρυφα,</i>

205
00:11:10,002 --> 00:11:12,880
<i>γι' αυτό το παρελθόν είναι πάνω</i>
<i>και το μέλλον κάτω.</i>

206
00:11:13,881 --> 00:11:17,093
<i>Παντού, όμως, θεωρείται</i>
<i>ότι ο χρόνος έχει κατεύθυνση,</i>

207
00:11:17,176 --> 00:11:19,595
<i>σαν συντεταγμένες σε χάρτη.</i>

208
00:11:19,679 --> 00:11:23,099
{\an8}Είναι σαν να βάζεις ένα πλέγμα στον χώρο.

209
00:11:23,182 --> 00:11:27,186
Υπάρχουν σημεία του πλέγματος
με κατεύθυνση οριζόντια, κάθετη,

210
00:11:27,269 --> 00:11:30,481
και πολλά με κατεύθυνση προς τα πάνω.
Μετά προσθέτεις τον χρόνο.

211
00:11:30,564 --> 00:11:32,858
{\an8}Είσαι σε αυτήν τη θέση τη δεδομένη στιγμή

212
00:11:32,942 --> 00:11:35,069
{\an8}και σε εκείνη τη θέση εκείνη τη στιγμή.

213
00:11:35,152 --> 00:11:37,905
<i>Αν ο χώρος έχει τρεις διαστάσεις,</i>

214
00:11:38,739 --> 00:11:41,659
<i>μπορούμε να αντιληφθούμε τον χρόνο</i>
<i>ως την τέταρτη.</i>

215
00:11:43,244 --> 00:11:46,038
Δύσκολα φαντάζεσαι τέσσερις διαστάσεις.
Περίεργος ο χρόνος.

216
00:11:46,122 --> 00:11:49,750
Αλλά αυτές τις τέσσερις διαστάσεις μαζί
τις αποκαλούμε χωροχρόνο.

217
00:11:49,834 --> 00:11:52,294
<i>Όπου ο χώρος και ο χρόνος</i>

218
00:11:52,378 --> 00:11:53,963
<i>υφαίνονται μεταξύ τους</i>

219
00:11:54,046 --> 00:11:57,299
<i>σε ένα ενιαίο, ελαστικό ύφασμα.</i>

220
00:11:58,259 --> 00:12:02,263
<i>Και αυτό το ύφασμα τσαλακώνεται παντού.</i>

221
00:12:02,346 --> 00:12:05,808
Η ύλη και η ενέργεια
μπορούν να καμπυλώσουν τον χώρο.

222
00:12:05,891 --> 00:12:09,019
Μπορούν να καμπυλώσουν
ακόμα και τον χρόνο.

223
00:12:09,854 --> 00:12:14,066
{\an8}<i>Στη Γη ο χρόνος κυλά λίγο πιο αργά</i>
<i>σε σχέση με το διάστημα.</i>

224
00:12:15,067 --> 00:12:16,736
{\an8}<i>Και ο χρόνος στον Ήλιο</i>

225
00:12:16,819 --> 00:12:18,779
{\an8}<i>κυλά ακόμα πιο αργά.</i>

226
00:12:19,488 --> 00:12:21,782
{\an8}<i>Επίσης, ο χρόνος επιβραδύνεται</i>

227
00:12:21,866 --> 00:12:24,034
{\an8}<i>σε πολύ υψηλές ταχύτητες.</i>

228
00:12:25,244 --> 00:12:28,998
<i>Όλα αυτά συμβαίνουν σε τόσο μεγάλη κλίμακα</i>
<i>που εμείς οι άνθρωποι</i>

229
00:12:29,707 --> 00:12:31,375
<i>δεν τα αντιλαμβανόμαστε.</i>

230
00:12:31,459 --> 00:12:33,294
<i>Αλλά μέχρι τη δεκαετία του '70,</i>

231
00:12:33,377 --> 00:12:35,713
<i>είχαμε εφεύρει τα ατομικά ρολόγια</i>

232
00:12:35,796 --> 00:12:38,591
<i>που ήταν αρκετά ακριβή για το ελέγξουν.</i>

233
00:12:38,674 --> 00:12:42,136
<i>Τα βάλαμε σε αεροπλάνο και τα θέσαμε</i>
<i>σε κίνηση γύρω από τον κόσμο.</i>

234
00:12:42,803 --> 00:12:44,263
<i>Και όντως,</i>

235
00:12:44,847 --> 00:12:49,560
<i>τα ρολόγια αυτά έδειξαν</i>
<i>ότι είχε περάσει λιγότερος χρόνος.</i>

236
00:12:51,270 --> 00:12:55,191
<i>Και αν ο χρόνος κυλά πιο αργά</i>
<i>όσο αυξάνεται η ταχύτητα,</i>

237
00:12:55,274 --> 00:12:58,611
<i>αυτό σημαίνει ότι κι ένας άνθρωπος</i>
<i>θα γερνούσε πιο αργά.</i>

238
00:12:59,737 --> 00:13:01,739
<i>Για παράδειγμα, αν είσαι αστροναύτης</i>

239
00:13:01,822 --> 00:13:04,408
<i>κι έχεις περάσει πολύ χρόνο</i>
<i>σε τροχιά γύρω από τη Γη</i>

240
00:13:05,451 --> 00:13:08,412
{\an8}<i>ενώ ο δίδυμος αδερφός σου,</i>
<i>που είναι επίσης αστροναύτης,</i>

241
00:13:08,496 --> 00:13:10,039
{\an8}<i>έμεινε στη Γη.</i>

242
00:13:10,122 --> 00:13:13,292
{\an8}Τώρα είμαι τρία χιλιοστά
του δευτερολέπτου νεότερος

243
00:13:13,375 --> 00:13:15,211
από αυτόν.

244
00:13:15,294 --> 00:13:18,547
{\an8}Πριν ήμουν περίπου έξι λεπτά νεότερος,

245
00:13:18,631 --> 00:13:21,884
{\an8}και τώρα είμαι έξι λεπτά και τρία χιλιοστά
του δευτερολέπτου νεότερος,

246
00:13:21,967 --> 00:13:24,470
{\an8}οπότε μια χαρά μου 'κατσε.

247
00:13:25,137 --> 00:13:28,724
<i>Αλλά αν ο χρόνος είναι μια διάσταση,</i>
<i>όπως ο χώρος,</i>

248
00:13:29,558 --> 00:13:32,937
<i>εγείρεται ένα τεράστιο ερώτημα.</i>

249
00:13:33,562 --> 00:13:37,650
Μπορείς να κινηθείς δεξιά ή αριστερά
σε οποιαδήποτε χωρική κατεύθυνση.

250
00:13:37,733 --> 00:13:40,194
Γιατί να μην κινηθώ
πάνω ή κάτω στον χρόνο,

251
00:13:40,277 --> 00:13:42,655
ή σε μεταγενέστερο και προγενέστερο χρόνο;

252
00:13:42,738 --> 00:13:46,033
Είναι μια πολύ περίπλοκη
και ενδιαφέρουσα ερώτηση.

253
00:13:46,116 --> 00:13:49,829
Απ' όσο ξέρουμε, δεν είναι εφικτό
να γυρίσεις πίσω στον χρόνο.

254
00:13:49,912 --> 00:13:52,331
<i>Αλλά αν ο χώρος γύρω μας</i>,

255
00:13:52,414 --> 00:13:54,208
<i>μπροστά και πίσω μας,</i>

256
00:13:54,291 --> 00:13:57,878
<i>είναι τόσο αληθινός</i>
<i>όσο το μέρος όπου βρισκόμαστε,</i>

257
00:13:57,962 --> 00:13:59,839
{\an8}<i>τότε το παρελθόν και το μέλλον</i>

258
00:13:59,922 --> 00:14:02,800
{\an8}<i>θα έπρεπε να είναι</i>
<i>τόσο αληθινά όσο το παρόν.</i>

259
00:14:03,509 --> 00:14:06,804
<i>Σαν να έχουν ήδη όλα καταγραφεί.</i>

260
00:14:07,596 --> 00:14:09,306
<i>Αυτά που έχουν ήδη συμβεί.</i>

261
00:14:09,390 --> 00:14:12,852
-Η ώρα κυλά όταν περνάς καλά.
<i>-Αυτά που δεν έχουν συμβεί</i>.

262
00:14:12,935 --> 00:14:14,937
Το καλύτερο είναι η Παραμονή Πρωτοχρονιάς.

263
00:14:15,020 --> 00:14:17,314
<i>Δεν μπορείς να πεις</i>
<i>ότι όλα συμβαίνουν τώρα,</i>

264
00:14:17,398 --> 00:14:19,358
<i>γιατί μόνο το τώρα συμβαίνει τώρα.</i>

265
00:14:20,401 --> 00:14:24,113
Δεν ξέρουμε καν
τι λεξιλόγιο πρέπει να χρησιμοποιήσουμε.

266
00:14:24,905 --> 00:14:26,282
{\an8}<i>Αλλά μπορείς να πεις</i>

267
00:14:26,365 --> 00:14:30,160
{\an8}<i>ότι εφόσον όλα όσα συμβαίνουν τώρα</i>
<i>συμβαίνουν κάπου,</i>

268
00:14:31,161 --> 00:14:34,331
{\an8}<i>όλα όσα ανήκουν στο παρελθόν</i>
<i>και στο μέλλον μπορεί να συμβαίνουν</i>

269
00:14:35,165 --> 00:14:36,709
{\an8}<i>κάποτε.</i>

270
00:14:40,504 --> 00:14:42,089
<i>Ένας εκκεντρικός νεαρός,</i>

271
00:14:42,172 --> 00:14:43,841
{\an8}<i>ο Άλμπερτ Αϊνστάιν,</i>

272
00:14:43,924 --> 00:14:46,969
{\an8}<i>σκέφτηκε πρώτος αυτές τις θεωρίες το 1905.</i>

273
00:14:48,387 --> 00:14:49,972
<i>Και 50 χρόνια αργότερα,</i>

274
00:14:50,055 --> 00:14:52,766
<i>όταν ο επί χρόνια συνεργάτης</i>
<i>και στενός του φίλος</i>

275
00:14:52,850 --> 00:14:55,144
{\an8}<i>Μικέλε Μπέσο πέθανε,</i>

276
00:14:55,227 --> 00:14:57,980
{\an8}<i>ο Αϊνστάιν έγραψε ένα γράμμα</i>
<i>στην οικογένειά του.</i>

277
00:14:58,689 --> 00:15:01,775
<i>"Τώρα έφυγε από αυτόν τον παράξενο κόσμο</i>

278
00:15:01,859 --> 00:15:03,277
<i>λίγο πιο πριν από μένα.</i>

279
00:15:04,069 --> 00:15:05,571
<i>Αυτό δεν σημαίνει τίποτα.</i>

280
00:15:06,572 --> 00:15:09,241
<i>Άνθρωποι σαν εμάς,</i>
<i>που πιστεύουν στη φυσική,</i>

281
00:15:09,325 --> 00:15:13,078
<i>ξέρουν ότι η διάκριση</i>
<i>μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος</i>

282
00:15:13,662 --> 00:15:17,374
<i>είναι απλώς</i>
<i>μια εξαιρετικά επίμονη ψευδαίσθηση".</i>

283
00:15:21,086 --> 00:15:23,088
<i>Αυτήν την έννοια του χρόνου</i>

284
00:15:23,172 --> 00:15:25,841
<i>δεν την αποδεχόμαστε εύκολα</i>
<i>για πολλούς λόγους.</i>

285
00:15:26,592 --> 00:15:29,929
<i>Πρώτον, υπάρχει το θέμα</i>
<i>της ελεύθερης βούλησης.</i>

286
00:15:31,388 --> 00:15:33,390
<i>Αν το μέλλον είναι ήδη γραμμένο,</i>

287
00:15:34,266 --> 00:15:36,936
<i>αυτό σημαίνει πως ό,τι κι αν κάνουμε</i>

288
00:15:37,019 --> 00:15:38,854
<i>δεν εξαρτάται από εμάς.</i>

289
00:15:38,938 --> 00:15:42,066
<i>Η καταγραφή ήξερε</i>
<i>ότι αυτό θα συνέβαινε ούτως ή άλλως.</i>

290
00:15:43,275 --> 00:15:45,235
<i>Αυτό σου τσακίζει κάπως το ηθικό.</i>

291
00:15:46,570 --> 00:15:49,323
<i>Κι ενώ μπορούμε</i>
<i>να βάλουμε ρολόγια σε αεροπλάνα</i>

292
00:15:49,406 --> 00:15:51,575
<i>και να αποδείξουμε</i>
<i>τη στρέβλωση του χρόνου,</i>

293
00:15:51,659 --> 00:15:54,745
<i>δεν μπορούμε να στείλουμε αεροπλάνα</i>
<i>στο παρελθόν ή στο μέλλον,</i>

294
00:15:54,828 --> 00:16:00,125
<i>οπότε δεν μπορούμε να αποδείξουμε</i>
<i>ότι το παρελθόν ή το μέλλον είναι αληθινά.</i>

295
00:16:00,209 --> 00:16:03,295
<i>Ούτε να φανταστούμε</i>
<i>τι σημαίνει αυτό δεν μπορούμε.</i>

296
00:16:04,463 --> 00:16:08,550
<i>Πολλά βίντεο και ντοκιμαντέρ προσπάθησαν</i>
<i>να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε,</i>

297
00:16:08,634 --> 00:16:12,179
<i>χρησιμοποιώντας έναν σωρό μεταφορές,</i>
<i>όπως ένα DVD</i>

298
00:16:12,972 --> 00:16:15,641
<i>ή ένα βινύλιο ή…</i>

299
00:16:15,724 --> 00:16:17,184
Μια φρατζόλα ψωμί.

300
00:16:17,267 --> 00:16:21,063
<i>Αλλά δεν έχει κανένα νόημα</i>
<i>να προσπαθήσουμε να το φανταστούμε.</i>

301
00:16:21,146 --> 00:16:24,274
<i>Εξελιχθήκαμε από αυτούς</i>
<i>τους μονοκύτταρους οργανισμούς</i>

302
00:16:24,358 --> 00:16:26,568
<i>που έμαθαν να ξεχωρίζουν</i>
<i>τη μέρα από τη νύχτα.</i>

303
00:16:27,236 --> 00:16:30,656
<i>Κάπου στην πορεία,</i>
<i>αναπτύξαμε την αίσθηση του χρόνου</i>

304
00:16:30,739 --> 00:16:33,951
<i>γιατί αυτό μας βοήθησε και να επιβιώσουμε,</i>

305
00:16:34,034 --> 00:16:37,246
<i>και είναι η μόνη εικόνα του χρόνου</i>
<i>που θα έχουμε ποτέ.</i>

306
00:16:38,747 --> 00:16:40,541
<i>Και δεν είναι μόνο μία εικόνα,</i>

307
00:16:40,624 --> 00:16:43,293
<i>εφόσον γνωρίζουμε και το παρελθόν.</i>

308
00:16:44,169 --> 00:16:45,879
<i>Μια άλλη αίσθηση του χρόνου.</i>

309
00:16:46,839 --> 00:16:49,675
Από πολλές απόψεις,
η βασική λειτουργία του εγκεφάλου

310
00:16:49,758 --> 00:16:51,969
είναι να χρησιμοποιεί το παρελθόν

311
00:16:52,052 --> 00:16:53,762
για να προβλέψει το μέλλον.

312
00:16:53,846 --> 00:16:56,724
Το εξελικτικό πλεονέκτημα αυτού

313
00:16:56,807 --> 00:16:58,934
είναι φυσικά πολύ σημαντικό.

314
00:17:00,978 --> 00:17:04,106
<i>Ανατρέχουμε στο παρελθόν</i>
<i>για να φανταστούμε το μέλλον.</i>

315
00:17:04,815 --> 00:17:09,194
<i>Έτσι καταλάβαμε ότι η κίνηση των αστεριών</i>
<i>στον ουρανό μπορεί να προβλεφθεί.</i>

316
00:17:10,487 --> 00:17:13,323
<i>Φτιάξαμε ρολόγια και ημερολόγια</i>
<i>για να τα παρακολουθούμε.</i>

317
00:17:14,408 --> 00:17:16,952
<i>Αυτό μας επέτρεψε να οργανωθούμε,</i>

318
00:17:17,661 --> 00:17:19,538
<i>να συντονιστούμε μεταξύ μας</i>

319
00:17:19,621 --> 00:17:21,415
<i>και να χτίσουμε πολιτισμούς.</i>

320
00:17:22,166 --> 00:17:26,420
Η ικανότητα να ταξιδεύει στον χρόνο νοερά
έκανε τον Homo sapiens σοφό.

321
00:17:27,296 --> 00:17:31,008
<i>Και το γεγονός ότι ο χρόνος είναι</i>
<i>μια αίσθηση που εύκολα στρεβλώνεται</i>

322
00:17:31,091 --> 00:17:36,138
<i>είναι σαν δώρο, επειδή έχουμε τη δύναμη</i>
<i>να τον επιταχύνουμε ή να τον επιβραδύνουμε</i>

323
00:17:36,221 --> 00:17:39,016
<i>ανάλογα με το πώς επιλέγουμε</i>
<i>να τον περάσουμε.</i>

324
00:17:39,099 --> 00:17:40,642
Ψάχνουμε τη μνήμη μας,

325
00:17:40,726 --> 00:17:44,313
κι όσο πιο πολλές αναμνήσεις
έχουμε μαζέψει σε μια χρονική περίοδο,

326
00:17:44,396 --> 00:17:47,733
τόσο περισσότερο πιστεύουμε
ότι διήρκεσε αυτή η περίοδος.

327
00:17:48,525 --> 00:17:49,651
<i>Ο Μισέλ Σιφρ</i>

328
00:17:49,735 --> 00:17:52,946
<i>είχε την αίσθηση ότι πέρασε</i>
<i>μόνο έναν μήνα στη σπηλιά</i>

329
00:17:53,030 --> 00:17:56,200
<i>επειδή είχε λιγότερες αναμνήσεις</i>
<i>άξιες αναφοράς.</i>

330
00:17:57,076 --> 00:17:59,161
<i>Είπε σε μια συνέντευξη αργότερα,</i>

331
00:17:59,244 --> 00:18:03,415
<i>"Όταν σε περικυκλώνει η νύχτα,</i>
<i>η μνήμη σου δεν συγκρατεί τον χρόνο.</i>

332
00:18:03,499 --> 00:18:04,374
<i>Ξεχνάς".</i>

333
00:18:05,084 --> 00:18:09,004
<i>Και καθώς μεγαλώνεις, δουλεύεις</i>
<i>κι έχεις μια ρουτίνα,</i>

334
00:18:09,922 --> 00:18:11,298
<i>επίσης μπορεί να ξεχνάς.</i>

335
00:18:11,381 --> 00:18:14,510
Μόνο τα μέιλ
σε κρατούν απασχολημένο για πάντα.

336
00:18:14,593 --> 00:18:16,553
Όλος αυτός ο χαμός

337
00:18:16,637 --> 00:18:19,640
σε κάνει να νιώθεις
ότι ο χρόνος έχει συμπιεστεί.

338
00:18:21,183 --> 00:18:23,018
<i>Για πολλούς, όμως,</i>

339
00:18:23,102 --> 00:18:25,979
<i>η παιδική ηλικία μοιάζει να κράτησε πολύ.</i>

340
00:18:26,688 --> 00:18:30,275
Όταν είσαι παιδί,
μαθαίνεις πολλές νέες δεξιότητες.

341
00:18:30,359 --> 00:18:32,945
Μαθαίνεις να κοινωνικοποιείσαι, να παίζεις

342
00:18:33,028 --> 00:18:35,989
και λαμβάνεις πολλές γνώσεις
από το σχολείο.

343
00:18:36,073 --> 00:18:39,451
Νομίζω ότι η αίσθηση
του αν περνά γρήγορα ή αργά

344
00:18:39,535 --> 00:18:41,829
έχει να κάνει με αυτό που παρατηρείς.

345
00:18:41,912 --> 00:18:44,748
Τα παιδιά παρατηρούν τα πάντα.
Ζουν έντονα το παρόν.

346
00:18:44,832 --> 00:18:47,626
Και το γεγονός ότι κάθε στιγμή μετρά

347
00:18:47,709 --> 00:18:51,421
δίνει την αίσθηση μεγαλύτερης περιόδου
όπου όλα επιβραδύνονται.

348
00:18:52,256 --> 00:18:55,843
<i>Μελέτες δείχνουν</i>
<i>ότι η απλή παραμονή στη φύση</i>

349
00:18:57,094 --> 00:18:59,054
<i>κάνει τον χρόνο να περνά πιο αργά.</i>

350
00:19:04,518 --> 00:19:07,437
<i>Η κοινωνικότητα</i>
<i>κάνει τον χρόνο να κυλά γρήγορα.</i>

351
00:19:07,521 --> 00:19:10,274
Κάτι που ήθελα να αποτυπώσω στη μελέτη μου

352
00:19:10,357 --> 00:19:14,820
ήταν αυτό που άλλαξε στο Ηνωμένο Βασίλειο
ως αποτέλεσμα του κορονοϊού.

353
00:19:14,903 --> 00:19:17,489
Δεν μπορούσαμε να βρεθούμε
με φίλους και συγγενείς,

354
00:19:17,573 --> 00:19:19,241
να συναντήσουμε κόσμο στο πάρκο.

355
00:19:19,324 --> 00:19:22,369
Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα μεταβλητή
που επίσης μελέτησα

356
00:19:22,452 --> 00:19:25,581
ήταν το πόσο ικανοποιημένοι ήταν
με την κοινωνική αλληλεπίδραση,

357
00:19:25,664 --> 00:19:28,458
γιατί δεν είχε σημασία
με πόσα άτομα έμενες.

358
00:19:29,501 --> 00:19:33,338
<i>Σημασία είχε</i>
<i>πόσο κοινωνικά ικανοποιημένος ένιωθες.</i>

359
00:19:35,299 --> 00:19:39,052
<i>Και οι εορτασμοί που χάθηκαν</i>
<i>εξαιτίας της πανδημίας,</i>

360
00:19:40,179 --> 00:19:43,599
<i>τους οποίους χρησιμοποιούμε</i>
<i>για να σηματοδοτούμε τα χρόνια,</i>

361
00:19:43,682 --> 00:19:46,101
<i>μπορεί να κάνουν τον χρόνο</i>
<i>να περνά τάχιστα</i>,

362
00:19:47,352 --> 00:19:50,939
<i>αλλά μας αναγκάζουν</i>
<i>και να παρατηρούμε το πέρασμα του χρόνου</i>

363
00:19:51,648 --> 00:19:54,443
<i>και να δημιουργούμε ορόσημα</i>
<i>στις αναμνήσεις μας.</i>

364
00:19:56,195 --> 00:19:58,405
<i>Και αποτελούν</i>
<i>έναν από τους καλύτερους τρόπους</i>

365
00:19:58,488 --> 00:20:01,658
<i>να ζεις μια μακρά ζωή</i>
<i>όταν την αναλογίζεσαι.</i>

366
00:20:03,744 --> 00:20:05,621
Τα γενέθλια στο διάστημα είναι τέλεια.

367
00:20:05,704 --> 00:20:08,373
Αλλά το καλύτερο
είναι η Παραμονή Πρωτοχρονιάς,

368
00:20:08,457 --> 00:20:12,711
γιατί η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται
σε όλους τους πολιτισμούς.

369
00:20:14,213 --> 00:20:16,256
<i>Την ίδια μέρα κάθε χρόνο</i>

370
00:20:16,340 --> 00:20:19,176
<i>όλος ο κόσμος ενώνεται</i>

371
00:20:19,259 --> 00:20:22,179
<i>για να γιορτάσει ακόμα μία περιστροφή</i>
<i>της Γης γύρω από τον Ήλιο.</i>

372
00:20:22,846 --> 00:20:26,099
<i>Μετρώντας τη σταθερή πορεία</i>
<i>του χρόνου προς τα μπρος</i>

373
00:20:26,975 --> 00:20:29,311
<i>καθώς το μέλλον ορμά στο παρόν,</i>

374
00:20:30,020 --> 00:20:32,481
<i>γίνεται "τώρα" για μια φευγαλέα στιγμή…</i>

375
00:20:37,986 --> 00:20:39,738
<i>κι εξαφανίζεται στο παρελθόν.</i>

376
00:20:41,990 --> 00:20:45,285
<i>Ο νεαρός γεωλόγος Μισέλ Σιφρ</i>

377
00:20:45,369 --> 00:20:47,871
<i>ήταν ένας 60χρονος άντρας το 1999</i>

378
00:20:48,538 --> 00:20:51,541
<i>όταν έβγαλε το ρολόι του</i>
<i>με μια γνώριμη χειρονομία,</i>

379
00:20:52,125 --> 00:20:54,962
<i>αποχαιρέτησε ένα πλήθος δημοσιογράφων</i>

380
00:20:55,045 --> 00:20:58,590
<i>και χάθηκε σε μια σπηλιά</i>
<i>για ένα ακόμα πείραμα απομόνωσης.</i>

381
00:20:59,591 --> 00:21:01,927
<i>Ο Σιφρ υποδέχτηκε τη νέα χιλιετία</i>

382
00:21:02,010 --> 00:21:04,638
<i>περίπου 900 μέτρα κάτω από το έδαφος,</i>

383
00:21:04,721 --> 00:21:06,765
<i>με σαμπάνια και φουά γκρα.</i>

384
00:21:08,267 --> 00:21:12,437
<i>Και δεν υπήρχε κανείς εκεί να του πει</i>
<i>ότι στον κόσμο πάνω από το έδαφος</i>

385
00:21:13,563 --> 00:21:15,565
<i>ήταν ήδη 4 Ιανουαρίου.</i>

386
00:21:45,554 --> 00:21:49,558
Υποτιτλισμός: Δέσποινα Πασσαλή