1
00:00:07,507 --> 00:00:08,800
<i>‪Năm 1983,</i>

2
00:00:08,883 --> 00:00:12,804
<i>‪lịch sử truyền hình được ghi nhận</i>
<i>‪khi Michael Jackson làm thế này.</i>

3
00:00:12,887 --> 00:00:15,515
<i>‪Tuy chỉ vỏn vẹn 2,5 giây,</i>

4
00:00:15,598 --> 00:00:19,060
<i>‪thế nhưng nó đã để lại</i>
<i>‪một dấu ấn văn hóa vĩnh cửu.</i>

5
00:00:19,144 --> 00:00:22,772
<i>‪Nhưng ba thập kỷ trước đó,</i>
<i>‪tại Nhà hát Apollo ở Harlem,</i>

6
00:00:22,856 --> 00:00:25,358
<i>‪Bill Bailey đã nhảy chính xác điệu đó.</i>

7
00:00:25,984 --> 00:00:27,277
<i>‪Đó là chuyện thường.</i>

8
00:00:27,360 --> 00:00:30,363
<i>‪Vũ đạo của Madonna,</i>
<i>‪trong video "Vogue" 1990 của cô,</i>

9
00:00:30,447 --> 00:00:33,283
<i>‪đã biến việc tạo dáng</i>
<i>‪thành một trò tiệc tùng.</i>

10
00:00:33,366 --> 00:00:36,411
<i>‪Song điệu vogue đã là</i>
<i>‪nền văn hóa ngầm nhiều năm.</i>

11
00:00:36,494 --> 00:00:40,248
<i>‪Sau khi Miley Cyrus</i>
<i>‪lắc mông tại giải VMA năm 2013,</i>

12
00:00:40,331 --> 00:00:43,043
<i>‪điệu lắc mông</i>
<i>‪đã được thêm vào Từ điển Oxford.</i>

13
00:00:43,126 --> 00:00:46,671
<i>‪Song rapper Big Freedia</i>
<i>‪đã lắc mông ở video của mình</i>

14
00:00:46,755 --> 00:00:49,174
<i>‪từ hồi Miley vẫn tưởng con trai có rận.</i>

15
00:00:49,257 --> 00:00:53,303
<i>‪Và video này đã khởi đầu một</i>
<i>‪trong số trào lưu nhảy lớn nhất năm 2019</i>

16
00:00:53,386 --> 00:00:56,681
<i>‪và giúp Charli D'Amelio</i>
<i>‪vươn lên thành nữ hoàng TikTok.</i>

17
00:00:56,765 --> 00:01:01,269
{\an8}<i>‪Song một thiếu niên khác, Jalaiah Harmon,</i>
<i>‪thực chất đã nghĩ ra điệu Renegade,</i>

18
00:01:01,352 --> 00:01:03,313
{\an8}<i>‪và đăng video này trước vài tuần.</i>

19
00:01:03,396 --> 00:01:06,941
<i>‪Và các động tác của tổ hợp nhảy đó</i>
<i>‪đã có từ xa xưa hơn thế.</i>

20
00:01:07,025 --> 00:01:10,111
<i>‪Được xây dựng trên</i>
<i>‪nhiều thập kỷ hip-hop và vũ điệu châu Phi.</i>

21
00:01:10,612 --> 00:01:13,198
‪Điệu nhảy xã hội cơ bản là tư duy tập thể.

22
00:01:13,281 --> 00:01:17,452
‪Ta cùng nhau tìm ra
‪cách ta muốn chuyển động và rồi ta thử nó.

23
00:01:17,535 --> 00:01:20,371
<i>‪Và điều đó đang xảy ra</i>
<i>‪nhanh hơn bao giờ hết.</i>

24
00:01:20,455 --> 00:01:21,915
‪Điệu nhảy nào nổi nhất?

25
00:01:21,998 --> 00:01:24,000
‪Họ có "Up" của Cardi B.

26
00:01:24,084 --> 00:01:26,961
‪Ôi Chúa ơi,
‪tôi và Chris tạo điệu đó. Nó gây sốt.

27
00:01:27,045 --> 00:01:29,172
‪- Như thế này.
‪- "Corvette Corvette".

28
00:01:29,255 --> 00:01:31,007
‪- "Corvette Corvette".
‪- "Laffy Taffy".

29
00:01:31,091 --> 00:01:34,260
‪Bọn tôi đã nhảy theo
‪"Old Town Road" trước khi nó nổi lâu rồi.

30
00:01:34,344 --> 00:01:35,845
‪- Ừ.
‪- Như thế này nữa.

31
00:01:35,929 --> 00:01:36,846
‪Bạn phiêu theo.

32
00:01:36,930 --> 00:01:39,516
<i>‪- Khóa nó lại nào</i>
‪- Kiểu, "Hit the Quan".

33
00:01:39,599 --> 00:01:41,684
‪- Gõ vào tường.
‪- Kiểu lắc, vỗ tay.

34
00:01:41,768 --> 00:01:43,061
‪Nó như "Ju Ju On" ấy.

35
00:01:43,144 --> 00:01:47,440
‪Về cơ bản, mọi bài hát nổi
‪suốt hai năm qua đều có thử thách nhảy.

36
00:01:47,524 --> 00:01:51,027
<i>‪Tất cả các điệu nhảy này</i>
<i>‪đã được hàng triệu người nhảy,</i>

37
00:01:51,111 --> 00:01:54,447
<i>‪song một trào lưu nhảy</i>
<i>‪có thể kiếm ra rất nhiều tiền.</i>

38
00:01:54,531 --> 00:01:56,991
<i>‪Trong các video nhảy của Charli D'Amelio,</i>

39
00:01:57,075 --> 00:02:01,246
<i>‪bạn sẽ thấy cô ấy mặc</i>
<i>‪nguyên một bộ pyjama độc quyền của Dunkin</i>‪'

40
00:02:01,329 --> 00:02:03,414
<i>‪tạo dáng với sản phẩm Dunkin' khác,</i>

41
00:02:03,498 --> 00:02:08,878
<i>‪một trong vô vàn thương hiệu muốn tiếp cận</i>
<i>‪hơn 117  triệu người theo dõi của cô ấy</i>

42
00:02:08,962 --> 00:02:12,549
{\an8}<i>‪với cái giá ước tính</i>
<i>‪tới hàng trăm ngàn đô cho mỗi bài đăng.</i>

43
00:02:12,632 --> 00:02:16,052
<i>‪Và trò chơi </i>‪Fortnite
<i>‪đúng nghĩa là bán các trào lưu nhảy.</i>

44
00:02:16,136 --> 00:02:18,680
<i>‪Vài đô mà người chơi trả</i>
<i>‪cho các mở rộng này</i>

45
00:02:18,763 --> 00:02:21,683
<i>‪lại cộng thêm vào</i>
<i>‪hàng tỷ đô la lợi nhuận mỗi năm.</i>

46
00:02:21,766 --> 00:02:24,060
‪Có một sự bất bình đẳng rất rõ ràng

47
00:02:24,144 --> 00:02:29,482
‪giữa những người kiếm tiền nhiều nhất
‪từ các trào lưu nhảy và những người khác.

48
00:02:30,233 --> 00:02:32,527
<i>‪Vậy điều gì khiến nhảy thành trào lưu?</i>

49
00:02:33,111 --> 00:02:35,405
<i>‪Và ai nên thu lợi nhuận từ nó?</i>

50
00:02:36,865 --> 00:02:40,743
<i>‪Vài phụ nữ đã thoát khỏi kìm hãm</i>
<i>‪thấy sự tự do ở điệu Charleston.</i>

51
00:02:40,827 --> 00:02:44,956
<i>‪Kể từ giờ, cả nam và nữ</i>
<i>‪đều có quyền nhảy múa, vui vẻ như nhau.</i>

52
00:02:45,665 --> 00:02:49,043
‪Al Gore và tôi sẽ nhảy điệu Macarena.

53
00:02:49,127 --> 00:02:52,338
‪Ai ngoài đó
‪cũng nhảy điệu Superman của Soulja Boy.

54
00:02:52,422 --> 00:02:55,425
<i>‪Họ chọn phong cách riêng</i>
<i>‪và thể hiện hết mình.</i>

55
00:03:05,226 --> 00:03:09,939
‪TRÀO LƯU NHẢY

56
00:03:10,231 --> 00:03:14,444
<i>‪Con người là loài động vật khá yếu ớt.</i>
<i>‪Chúng ta không quá nhanh.</i>

57
00:03:14,527 --> 00:03:17,697
<i>‪Chúng ta không quá mạnh,</i>
<i>‪và da chúng ta rất mềm.</i>

58
00:03:18,281 --> 00:03:21,618
<i>‪Với thú săn mồi,</i>
<i>‪có vẻ ta là những con mồi khá phù hợp.</i>

59
00:03:21,701 --> 00:03:25,788
<i>‪Vì thế, theo một giả thuyết tiến hóa,</i>
<i>‪ta đã học được một mẹo.</i>

60
00:03:26,289 --> 00:03:28,791
<i>‪Nhờ đứng cạnh nhau và cùng chuyển động,</i>

61
00:03:28,875 --> 00:03:33,546
<i>‪ta có thể làm mình trông như con thú dữ</i>
<i>‪lớn hơn nhiều, dọa thú săn mồi bỏ chạy.</i>

62
00:03:33,630 --> 00:03:37,717
<i>‪Nói cách khác, ta có thể</i>
<i>‪đã bắt đầu cùng chuyển động để sinh tồn.</i>

63
00:03:37,800 --> 00:03:39,594
<i>‪Nó như bản năng của ta vậy.</i>

64
00:03:39,677 --> 00:03:42,722
<i>‪Nếu hai người ngồi trên ghế đu cạnh nhau,</i>

65
00:03:42,805 --> 00:03:46,100
<i>‪họ sẽ bắt đầu đu đưa qua lại</i>
<i>‪song song trong vô thức.</i>

66
00:03:46,601 --> 00:03:50,480
<i>‪Và khi cùng chuyển động,</i>
<i>‪cơ thể ta sẽ giải phóng endorphin,</i>

67
00:03:50,563 --> 00:03:54,567
<i>‪thứ khuyến khích ta</i>
<i>‪làm việc đó nhiều hơn để đe dọa kẻ thù,</i>

68
00:03:54,651 --> 00:04:00,365
<i>‪để tôn thờ các vị thần, để ăn mừng,</i>
<i>‪để khóc thương, và để kết nối cộng đồng.</i>

69
00:04:00,865 --> 00:04:05,203
<i>‪Mà những người lạ cùng chuyển động ư?</i>
<i>‪Hiện tượng này chỉ mới gần đây thôi.</i>

70
00:04:05,286 --> 00:04:08,081
‪Các trào lưu nhảy
‪có vòng đời rất tuyệt vời,

71
00:04:08,164 --> 00:04:10,458
‪nó bao gồm, kiểu, các giai đoạn.

72
00:04:10,541 --> 00:04:13,169
‪BƯỚC MỘT

73
00:04:14,671 --> 00:04:19,759
‪Luôn có một cộng đồng khởi xướng bắt đầu
‪nghĩ: "Này, nếu ta nhảy thế này thì sao?"

74
00:04:19,842 --> 00:04:24,013
‪Và rồi điệu nhảy đó được chia sẻ,
‪thường là ở phạm vi rất địa phương.

75
00:04:24,097 --> 00:04:27,684
<i>‪Ở trường hợp được cho là</i>
<i>‪trào lưu nhảy đầu trên thế giới,</i>

76
00:04:27,767 --> 00:04:30,103
<i>‪đó sẽ là các ngôi làng trên núi ở Áo.</i>

77
00:04:30,812 --> 00:04:33,064
<i>‪"Waltzen" tiếng Đức nghĩa là "xoay".</i>

78
00:04:33,147 --> 00:04:37,735
<i>‪Và các cặp đôi sẽ xoay và</i>
<i>‪cùng di chuyển theo vòng tròn quanh phòng.</i>

79
00:04:37,819 --> 00:04:41,864
<i>‪Nó rất khác so với các điệu nhảy</i>
<i>‪phổ biến ở các hoàng cung châu Âu,</i>

80
00:04:41,948 --> 00:04:45,743
<i>‪vốn rất cứng nhắc và khó học,</i>
<i>‪với các bước nhảy chi tiết</i>

81
00:04:45,827 --> 00:04:49,747
<i>‪đến mức bạn cần nhìn đi đâu</i>
<i>‪và biểu cảm khuôn mặt ra sao.</i>

82
00:04:49,831 --> 00:04:52,667
<i>‪Đàn ông và phụ nữ</i>
<i>‪nắm lấy nhau cách một cánh tay,</i>

83
00:04:52,750 --> 00:04:56,671
<i>‪nhưng điệu van-xơ</i>
<i>‪thì thân mật, thoải mái và nhanh hơn.</i>

84
00:04:56,754 --> 00:04:59,424
<i>‪Phụ nữ thậm chí còn kéo váy lên một chút,</i>

85
00:04:59,507 --> 00:05:02,218
<i>‪để lộ mắt cá chân một cách gây tranh cãi.</i>

86
00:05:02,719 --> 00:05:06,222
<i>‪Song đến điệu nhảy tuyệt thế này</i>
<i>‪cũng không thành trào lưu</i>

87
00:05:06,306 --> 00:05:08,349
<i>‪trừ khi nó tìm ra cách lan truyền.</i>

88
00:05:10,768 --> 00:05:14,897
<i>‪Theo một giả thuyết,</i>
<i>‪bạn có thể cảm ơn Napoléon Bonaparte,</i>

89
00:05:14,981 --> 00:05:19,819
<i>‪người đã cho quân đội cày xới châu Âu</i>
<i>‪đầu những năm 1800, đem theo điệu van-xơ.</i>

90
00:05:19,902 --> 00:05:23,656
<i>‪Napoléon chưa từng xâm chiếm nước Anh,</i>
<i>‪nhưng điệu van-xơ thì có.</i>

91
00:05:23,740 --> 00:05:27,910
<i>‪Và rồi nó đi trên những con tàu</i>
<i>‪băng qua Đại Tây Dương để đến Mỹ.</i>

92
00:05:28,411 --> 00:05:31,122
<i>‪Nhưng đó mới chỉ là một nửa hành trình.</i>

93
00:05:31,205 --> 00:05:36,544
‪Rồi có một điều gần như không tránh khỏi
‪là sẽ có những người cơ bản là ghen ghét.

94
00:05:36,627 --> 00:05:38,504
‪BƯỚC BA

95
00:05:40,381 --> 00:05:44,844
<i>‪Ở Mỹ, ấn bản năm 1840 của cuốn</i>
‪Nghi thức cho Quý cô,<i>‪ nói về điệu van-xơ:</i>

96
00:05:44,927 --> 00:05:50,308
{\an8}<i>‪"Có gì đó trong việc hai người áp sát,</i>
<i>‪trong thái độ, và trong các chuyển động,</i>

97
00:05:50,391 --> 00:05:53,186
{\an8}<i>‪không phù hợp với sự tinh tế của phụ nữ".</i>

98
00:05:53,269 --> 00:05:56,189
{\an8}<i>‪Số khác cảnh báo</i>
<i>‪nó kích động "cảm xúc bạo lực",</i>

99
00:05:56,272 --> 00:05:58,441
{\an8}<i>‪"khích động", "triệu chứng lo lắng",</i>

100
00:05:58,524 --> 00:06:04,489
<i>‪và "có hại với giới trẻ hơn nhiều thói xấu</i>
<i>‪mà các linh mục luôn dạy phải tránh xa".</i>

101
00:06:04,572 --> 00:06:05,406
<i>‪Thế nhưng…</i>

102
00:06:05,490 --> 00:06:08,826
‪Nhảy múa sẽ không bị bài trừ.
‪Con người phải nhảy.

103
00:06:08,910 --> 00:06:10,995
<i>‪Điều này dẫn ta đến bước cuối cùng.</i>

104
00:06:11,829 --> 00:06:16,250
<i>‪Trào lưu van-xơ kéo dài khoảng hai thế kỷ,</i>

105
00:06:16,751 --> 00:06:19,462
<i>‪làm nên sự nghiệp</i>
<i>‪của vài nhà soạn nhạc, như…</i>

106
00:06:19,545 --> 00:06:20,797
<i>‪Johann Strauss.</i>

107
00:06:20,880 --> 00:06:23,800
<i>‪…với bài van-xơ nổi tiếng:</i>
<i>‪"Dòng Danube Xanh".</i>

108
00:06:23,883 --> 00:06:28,346
<i>‪Có lẽ nhiều người đã nhún, đu đưa</i>
<i>‪và xoay vòng theo điệu van-xơ này</i>

109
00:06:28,846 --> 00:06:30,348
<i>‪hơn bất kỳ điệu nào khác.</i>

110
00:06:31,182 --> 00:06:34,394
<i>‪Song điệu van-xơ sẽ rất khó</i>
<i>‪để thành trào lưu ngày nay,</i>

111
00:06:34,936 --> 00:06:38,898
<i>‪phần lớn là vì nó không lọt vừa</i>
<i>‪khung hình của một cái điện thoại.</i>

112
00:06:39,399 --> 00:06:44,112
‪Câu đùa hay gặp về các điệu nhảy TikTok
‪là nhìn như ta đang chỉ đạo không lưu vậy

113
00:06:44,195 --> 00:06:49,534
‪vì nó chủ yếu tập trung vào phần thân trên
‪và có các kiểu động tác tạo góc cạnh.

114
00:06:49,617 --> 00:06:53,788
<i>‪Tức là nó nằm trọn trong khung,</i>
<i>‪và trung tâm sân khấu là khuôn mặt bạn.</i>

115
00:06:53,871 --> 00:06:58,167
‪Nếu hỏi Charli D'Amelio, cô ấy sẽ nói
‪biểu cảm gương mặt là bí kíp số một

116
00:06:58,251 --> 00:07:02,171
‪để có một video hay.
‪Mọi người muốn có biểu cảm sinh động đó.

117
00:07:02,255 --> 00:07:07,176
{\an8}<i>‪Những TikToker nổi tiếng nhất</i>
<i>‪đều biết cách dùng khuôn mặt nhăn nhó</i>‪,

118
00:07:07,260 --> 00:07:12,723
{\an8}<i>‪cắn lưỡi làm duyên, và bộ mặt "ừ hứ",</i>
<i>‪tất cả kiểu đó trong khi nhảy rất nhanh.</i>

119
00:07:12,807 --> 00:07:16,269
<i>‪Và vòng đời</i>
<i>‪của một trào lưu nhảy cũng qua rất nhanh.</i>

120
00:07:16,769 --> 00:07:18,729
<i>‪Đầu tiên, bạn chế một điệu nhảy.</i>

121
00:07:18,813 --> 00:07:21,983
{\an8}‪Một ngày nọ,
‪tôi buồn chán, ngồi xe buýt đi về nhà.

122
00:07:22,066 --> 00:07:25,278
{\an8}‪Tôi kiểu: "Bài này hay quá,
‪chế điệu nhảy cho nó thôi".

123
00:07:25,361 --> 00:07:31,075
<i>‪Rồi bạn quyết định chia sẻ nó.</i>‪ <i>‪Có thể bạn</i>
<i>‪đăng nó lên Dubsmash, đối thủ của TikTok.</i>

124
00:07:31,159 --> 00:07:32,452
{\an8}‪Dubsmash có đầu tiên.

125
00:07:32,535 --> 00:07:34,912
{\an8}‪Tôi nghĩ người sáng tạo Da đen
‪đều trên Dubsmash.

126
00:07:34,996 --> 00:07:38,416
<i>‪Và sau khi bạn đăng nó,</i>
<i>‪tự dưng bạn bè bạn bắt đầu làm nó.</i>

127
00:07:38,499 --> 00:07:41,461
<i>‪Cảm giác đó rất tuyệt.</i>
<i>‪Và sau đó, thật bất ngờ,</i>

128
00:07:41,544 --> 00:07:45,214
<i>‪bạn của bạn bạn nhảy nó.</i>
<i>‪Một trong số họ đăng video lên TikTok,</i>

129
00:07:45,298 --> 00:07:48,759
<i>‪và chợt một TikToker nổi tiếng</i>
<i>‪nhảy điệu của bạn.</i>

130
00:07:48,843 --> 00:07:50,344
<i>‪Bạn còn chả thể tin nổi.</i>

131
00:07:50,428 --> 00:07:53,264
<i>‪Và trong nháy mắt,</i>
<i>‪hàng ngàn người đều nhảy nó.</i>

132
00:07:53,347 --> 00:07:55,808
‪Điệu nhảy của tôi vừa gây sốt đó!

133
00:07:55,892 --> 00:07:58,978
<i>‪Những người tạo ảnh hưởng lớn khác</i>
<i>‪nhảy vào xu hướng.</i>

134
00:07:59,061 --> 00:08:03,399
<i>‪Và giờ các YouTuber còn tạo ra</i>
<i>‪cả các hướng dẫn về cách nhảy nó.</i>

135
00:08:03,483 --> 00:08:07,111
<i>‪Trong khi ấy, số người theo dõi</i>
<i>‪TikToker nổi danh đó tăng vọt,</i>

136
00:08:07,195 --> 00:08:09,530
<i>‪số lượt theo dõi đó chính là sức mạnh,</i>

137
00:08:09,614 --> 00:08:13,242
<i>‪vì giờ, có lẽ các hãng thu âm sẽ thấy</i>
<i>‪ngôi sao nhạc pop mới đầy hứa hẹn</i>‪,

138
00:08:13,326 --> 00:08:17,038
<i>‪chương trình truyền hình quốc gia</i>
<i>‪mời họ đến quảng bá đĩa nhạc.</i>

139
00:08:17,121 --> 00:08:21,209
‪Và đến đây để tham gia
‪cùng chúng ta ở trường quay, Addison Rae.

140
00:08:21,709 --> 00:08:27,548
<i>‪Và để nhảy thử mọi trào lưu nhảy vui nhộn</i>
<i>‪trên TikTok, gồm cả điệu nhảy của bạn.</i>

141
00:08:27,632 --> 00:08:30,176
‪Lúc đầu khi điệu của tôi lên Jimmy Fallon,

142
00:08:30,676 --> 00:08:32,887
‪thấy Addison Rae nhảy nó, tôi kiểu…

143
00:08:32,970 --> 00:08:35,848
‪Tôi đã sốc, vì tôi đã kiểu: "Ôi Chúa ơi".

144
00:08:35,932 --> 00:08:38,518
{\an8}‪Nó kiểu: "Ôi, điệu của mình
‪lên truyền hình cả nước".

145
00:08:38,601 --> 00:08:41,187
{\an8}‪Tất cả bọn họ, kiểu,
‪xem điệu nhảy của tôi.

146
00:08:41,270 --> 00:08:45,107
‪Mà buồn ở chỗ là, họ chả biết
‪đó là điệu nhảy của tôi và Mya.

147
00:08:45,191 --> 00:08:49,070
<i>‪Phân đoạn Jimmy Fallon năm 2021 đó</i>
<i>‪không ghi nguồn người sáng tạo</i>

148
00:08:49,153 --> 00:08:53,199
<i>‪của bất kỳ điệu nhảy nào,</i>
<i>‪đa số đều là của thanh thiếu niên Da đen.</i>

149
00:08:53,282 --> 00:08:55,910
‪Khi tôi ngồi xuống
‪và bắt đầu nghĩ. Tôi kiểu:

150
00:08:55,993 --> 00:08:59,205
‪"Ôi bạn, ước gì đó là tôi
‪nhảy điệu của của mình" ấy?

151
00:08:59,288 --> 00:09:04,001
<i>‪Và cảm giác đó đã có từ lâu,</i>
<i>‪chẳng kém gì các trào lưu nhảy.</i>

152
00:09:04,085 --> 00:09:08,214
<i>‪Vì sau van-xơ, hầu như các điệu nhảy</i>
<i>‪đều không bắt nguồn từ châu Âu.</i>

153
00:09:08,297 --> 00:09:11,509
<i>‪Chúng bắt nguồn từ</i>
<i>‪cộng đồng người Mỹ gốc Phi.</i>

154
00:09:11,592 --> 00:09:15,429
‪Khi người Mỹ gốc Phi
‪bị bắt làm nô lệ và bị đưa đến Mỹ,

155
00:09:15,513 --> 00:09:17,098
‪việc đánh trống bị cấm.

156
00:09:17,181 --> 00:09:21,185
‪Nên bọn tôi học cách
‪dùng cơ thể để giữ nhịp điệu.

157
00:09:23,437 --> 00:09:26,357
‪Nhịp điệu đó là
‪kiểu nhịp Juba Vỗ tay cơ bản.

158
00:09:26,440 --> 00:09:27,942
<i>‪Sau giải phóng nô lệ…</i>

159
00:09:28,025 --> 00:09:30,528
‪Nó trở thành nền tảng của điệu Charleston.

160
00:09:30,611 --> 00:09:34,907
<i>‪…được đặt tên theo thành phố phía Nam</i>‪,
<i>‪nơi người Mỹ gốc Phi đã tạo ra nó</i>

161
00:09:34,991 --> 00:09:36,951
<i>‪trong những năm đầu tự do.</i>

162
00:09:37,034 --> 00:09:39,579
‪Nó trở thành điệu nhảy
‪để mọi người thể hiện

163
00:09:39,662 --> 00:09:43,249
‪kiểu, sự sôi nổi
‪và tưởng tượng về một thứ khác, kiểu:

164
00:09:43,332 --> 00:09:47,169
‪"Nếu ở thành phố lớn, khác Nam Carolina
‪thì sao? Tôi sẽ nhảy thế nào?"

165
00:09:50,840 --> 00:09:52,717
<i>‪Và rồi nó lan rộng,</i>

166
00:09:52,800 --> 00:09:56,804
<i>‪nhiều người tin là nhờ nhóm trẻ mồ côi</i>
<i>‪có ban nhạc kèn đồng lưu diễn</i>

167
00:09:56,887 --> 00:09:59,640
<i>‪và biểu diễn</i>
<i>‪điệu Charleston khi chúng chơi.</i>

168
00:10:00,474 --> 00:10:03,394
<i>‪Khi hàng triệu người Mỹ gốc Phi</i>
<i>‪di cư về phía Bắc,</i>

169
00:10:03,477 --> 00:10:05,313
<i>‪họ đem điệu nhảy đi cùng,</i>

170
00:10:05,396 --> 00:10:09,483
<i>‪đến Thành phố New York</i>
<i>‪vừa lúc các hộp đêm nổi lên như cồn,</i>

171
00:10:09,567 --> 00:10:12,612
<i>‪nơi nó được lớp trẻ da trắng</i>
<i>‪phóng khoáng đón nhận</i>

172
00:10:12,695 --> 00:10:14,989
<i>‪trong khi cha mẹ họ thì khinh miệt.</i>

173
00:10:15,072 --> 00:10:17,074
<i>‪Vài thành phố đã cấm nó.</i>

174
00:10:17,158 --> 00:10:20,745
<i>‪Các bác sĩ cảnh báo</i>
<i>‪"đầu gối Charleston" làm giảm tuổi thọ,</i>

175
00:10:20,828 --> 00:10:24,332
<i>‪rằng tụi trẻ đang nhảy vào chỗ</i>
<i>‪"phá hoại thể chất"</i>

176
00:10:24,415 --> 00:10:28,044
<i>‪gây "tim làm việc quá sức"</i>
<i>‪và "một tá những rối loạn khác".</i>

177
00:10:28,127 --> 00:10:30,504
<i>‪Song điệu nhảy không thể bị ngăn chặn.</i>

178
00:10:30,588 --> 00:10:36,344
<i>‪Ra mắt ở Broadway năm 1923, là một trong</i>
<i>‪các tác phẩm đầu của toàn người Da đen.</i>

179
00:10:36,844 --> 00:10:39,930
{\an8}<i>‪Và rồi vũ công người Mỹ, Josephine Baker,</i>

180
00:10:40,014 --> 00:10:43,267
{\an8}<i>‪Beyoncé của thời đó,</i>
<i>‪đã mang nó đi khắp châu Âu,</i>

181
00:10:43,351 --> 00:10:46,646
{\an8}<i>‪và khán giả lũ lượt kéo đến</i>
<i>‪để có cơ hội xem nó.</i>

182
00:10:46,729 --> 00:10:51,317
<i>‪Điệu Charleston nắm bắt được tinh thần</i>
<i>‪của những năm 1920 và ai cũng nhảy nó.</i>

183
00:10:51,400 --> 00:10:55,237
‪Có một sự hứa hẹn… Và tôi
‪muốn làm nó thế này, như một cử chỉ,

184
00:10:55,321 --> 00:10:59,075
‪cái sức sống
‪của một tương lai đầy hứng khởi này.

185
00:10:59,158 --> 00:11:02,745
<i>‪Điệu Charleston là cách</i>
<i>‪để ta nhớ về thập niên 1920 Sôi động.</i>

186
00:11:02,828 --> 00:11:05,414
<i>‪Phong cách, năng lượng,</i>
<i>‪những người thời đó.</i>

187
00:11:05,498 --> 00:11:11,003
<i>‪Nhưng so với việc quên đi điệu nhảy gốc,</i>
<i>‪ta lại dễ quên lịch sử mà nó đại diện hơn.</i>

188
00:11:12,380 --> 00:11:15,049
<i>‪Và toàn bộ quá trình này</i>
<i>‪trở nên phức tạp hơn</i>

189
00:11:15,132 --> 00:11:17,927
<i>‪khi một người được công nhận</i>
<i>‪cho một trào lưu nhảy</i>

190
00:11:18,010 --> 00:11:21,013
<i>‪nhờ lan truyền nó</i>
<i>‪đến hàng triệu người ngay tức thì.</i>

191
00:11:21,764 --> 00:11:23,516
<i>‪Thưa quý vị, Chubby Checker!</i>

192
00:11:25,184 --> 00:11:29,271
‪Cái tôi thích nhất về đoạn phim này
‪là khán giả. Họ đều ngồi trên ghế

193
00:11:29,355 --> 00:11:32,441
‪và vỗ tay theo nhịp điệu nhạc bị sai

194
00:11:32,525 --> 00:11:35,945
‪và nhìn nhau đầy nghi ngờ
‪như thể họ không chắc chắn

195
00:11:36,028 --> 00:11:38,406
‪họ nên thích hay thử làm nó hay không.

196
00:11:38,489 --> 00:11:42,952
<i>‪Người dẫn chương trình đó, Dick Clark,</i>
<i>‪đã bảo Chubby Checker thu bài hát.</i>

197
00:11:43,035 --> 00:11:44,036
{\an8}<i>‪Trước đó vài năm,</i>

198
00:11:44,120 --> 00:11:48,666
{\an8}<i>‪bản gốc đã lọt bảng xếp hạng R&B</i>
<i>‪bởi Hank Ballard và The Midnighters.</i>

199
00:11:48,749 --> 00:11:53,003
{\an8}<i>‪Song bản của Checker</i>
<i>‪đã đạt vị trí số một ở Mỹ, hai lần,</i>

200
00:11:53,087 --> 00:11:54,880
<i>‪và xếp hạng trên toàn cầu.</i>

201
00:11:55,589 --> 00:12:00,553
<i>‪Vài năm trước đó, cú xoay hông của Elvis</i>
<i>‪đã gây tai tiếng khắp cả nước.</i>

202
00:12:00,636 --> 00:12:04,390
<i>‪Trong khi vài năm sau,</i>
<i>‪văn hóa giới trẻ trở nên cấp tiến.</i>

203
00:12:04,890 --> 00:12:07,017
<i>‪Điệu Twist là điệu mà ở thời đó,</i>

204
00:12:07,101 --> 00:12:10,813
<i>‪đủ quyến rũ để làm bố mẹ lũ trẻ khó chịu,</i>
<i>‪nhưng không quá đà.</i>

205
00:12:10,896 --> 00:12:15,860
‪Bạn có thể nhảy Twist lúc nhảy Charleston
‪hoặc nhảy Twist lúc nhảy Cakewalk.

206
00:12:15,943 --> 00:12:20,698
‪- Kiểu, nó chả phải một điệu riêng biệt.
<i>‪- Song đó là bí quyết thành công của nó.</i>

207
00:12:20,781 --> 00:12:21,907
<i>‪Nó cực kỳ dễ.</i>

208
00:12:21,991 --> 00:12:25,119
‪Bạn thực sự gần như
‪chả phải học gì để nhảy Twist.

209
00:12:25,202 --> 00:12:29,915
<i>‪Chubby Checker tiếp nối với</i>
<i>‪những điệu nhảy dễ làm theo như điệu Fly,</i>

210
00:12:29,999 --> 00:12:31,041
<i>‪Pony Time,</i>

211
00:12:31,125 --> 00:12:37,631
<i>‪Let's Twist Again, và vào năm 1962,</i>
<i>‪Limbo Rock. Và các hãng thu âm đã bắt kịp.</i>

212
00:12:37,715 --> 00:12:42,595
<i>‪Các trào lưu nhảy đã giúp bán đĩa hát.</i>
<i>‪Một số cố dạy mọi người các động tác mới.</i>

213
00:12:42,678 --> 00:12:46,307
<i>‪Song rất khó làm nó qua loạt ảnh tĩnh.</i>
<i>‪Nên họ chủ yếu làm thứ…</i>

214
00:12:46,390 --> 00:12:47,475
<i>‪Johann Strauss.</i>

215
00:12:47,558 --> 00:12:49,602
<i>‪…đã làm từ hai thế kỷ trước,</i>

216
00:12:49,685 --> 00:12:53,439
<i>‪nhảy vào hiệu ứng đoàn tàu</i>
<i>‪của một điệu nhảy vốn đã phổ biến.</i>

217
00:12:53,522 --> 00:12:57,067
<i>‪"Do You Love Me" của The Contours</i>
<i>‪kết hợp hai điệu nhảy vào một điệp khúc.</i>

218
00:12:57,151 --> 00:13:00,237
{\an8}<i>‪Tôi có thể nhảy điệu Nghiền Khoai tây</i>

219
00:13:00,321 --> 00:13:03,199
{\an8}<i>‪Tôi có thể nhảy điệu Twist</i>

220
00:13:05,159 --> 00:13:07,828
<i>‪Và rồi trào lưu nhảy trở nên vui nhộn hơn.</i>

221
00:13:07,912 --> 00:13:11,624
‪Soul Train<i>‪ ra mắt vào năm 1971.</i>

222
00:13:11,707 --> 00:13:17,171
‪Nó như hành tinh khác vậy. Mỗi vũ công
‪nhảy một điệu liên quan đến điệu trước đó

223
00:13:17,254 --> 00:13:19,131
‪nhưng hoàn toàn là điệu riêng.

224
00:13:19,799 --> 00:13:24,678
‪Soul Train<i>‪ là chương trình quốc gia đầu</i>
<i>‪của Mỹ làm bởi và dành cho người Da đen.</i>

225
00:13:25,638 --> 00:13:30,726
‪Và nó làm cho bạn muốn nhập hội
‪và nhảy và cả khoe ra các bước nhảy nữa.

226
00:13:32,269 --> 00:13:34,605
‪Tôi không nên thử động tác đó. Hơi quá.

227
00:13:34,688 --> 00:13:38,400
<i>‪Nó thành chương trình truyền hình</i>
<i>‪dài nhất trong lịch sử Mỹ,</i>

228
00:13:38,484 --> 00:13:40,486
{\an8}<i>‪phổ biến điệu Funky Chicken,</i>

229
00:13:40,569 --> 00:13:44,949
{\an8}<i>‪điệu popping, điệu rô-bốt</i>
<i>‪và dĩ nhiên, điệu Soul Train Line.</i>

230
00:13:45,825 --> 00:13:48,494
<i>‪Nhưng dù các điệu nhảy này</i>
<i>‪giúp bán đĩa hát</i>‪,

231
00:13:48,577 --> 00:13:51,413
<i>‪bản thân nó không thực sự có giá trị</i>

232
00:13:51,497 --> 00:13:54,208
<i>‪vì có lẽ nó không được có bản quyền.</i>

233
00:13:55,543 --> 00:13:57,670
<i>‪Trong một vụ nổi tiếng về bản quyền,</i>

234
00:13:57,753 --> 00:14:00,965
<i>‪có người từng cố</i>
<i>‪đăng ký bản quyền một cuốn danh bạ.</i>

235
00:14:01,048 --> 00:14:04,802
‪Văn phòng Bản quyền nói: "Không,
‪đâu thể đăng ký bản quyền danh bạ".

236
00:14:04,885 --> 00:14:09,181
‪Nhưng theo như phán quyết đó,
‪bất cứ thứ gì sáng tạo hơn danh bạ

237
00:14:09,265 --> 00:14:11,392
‪sẽ đủ điều kiện bảo vệ bản quyền.

238
00:14:11,475 --> 00:14:12,685
<i>‪Mà thực tế lại khác.</i>

239
00:14:13,352 --> 00:14:17,398
<i>‪Văn phòng Bản quyền Hoa Kỳ nói</i>
<i>‪một điệu nhảy phải, xin trích dẫn,</i>

240
00:14:17,481 --> 00:14:18,941
<i>‪là "tác phẩm biên đạo",</i>

241
00:14:19,733 --> 00:14:23,571
<i>‪và giải thích rằng, nó thường có</i>
<i>‪một hoặc nhiều yếu tố dưới đây:</i>

242
00:14:24,655 --> 00:14:30,035
<i>‪"Các chuyển động mang tính nhịp điệu</i>
<i>‪được xếp thành chuỗi liền mạch, có nghĩa</i>

243
00:14:30,995 --> 00:14:33,622
<i>‪để kể một câu chuyện cho khán giả</i>

244
00:14:33,706 --> 00:14:37,501
<i>‪biểu diễn bởi các cá nhân chuyên nghiệp</i>
<i>‪và được phổ nhạc"</i>‪.

245
00:14:38,294 --> 00:14:41,088
‪Dĩ nhiên, ba lê đạt chuẩn,
‪hầu như mọi vở ba lê.

246
00:14:41,171 --> 00:14:43,257
<i>‪So nó với thứ như điệu Charleston</i>

247
00:14:43,340 --> 00:14:47,428
<i>‪vốn được tạo ra trong bối cảnh xã hội</i>
<i>‪là bởi những người nghiệp dư</i>

248
00:14:47,511 --> 00:14:48,971
<i>‪để họ tự mình giải trí.</i>

249
00:14:49,597 --> 00:14:53,893
‪Nên Văn phòng Bản quyền
‪vẫn chưa sẵn lòng đăng ký cho

250
00:14:53,976 --> 00:14:55,811
‪thứ họ coi là điệu nhảy xã hội.

251
00:14:55,895 --> 00:14:59,523
<i>‪Trên thực tế,</i>
<i>‪Văn phòng Bản quyền Hoa Kỳ đã nói cụ thể:</i>

252
00:14:59,607 --> 00:15:04,445
<i>‪"Điệu nhảy xã hội, các tiết mục đơn giản</i>
<i>‪không được đăng ký là tác phẩm khác biệt",</i>

253
00:15:04,528 --> 00:15:08,282
<i>‪với các ví dụ như khiêu vũ,</i>
<i>‪nhảy bốn cặp và nhảy swing.</i>

254
00:15:09,116 --> 00:15:13,287
<i>‪Song các hướng dẫn này</i>
<i>‪được viết trước Thời đại MTV.</i>

255
00:15:13,829 --> 00:15:19,460
<i>‪Các video nhạc năm 1983 như "Beat It" của</i>
<i>‪Michael Jackson là dạng nghệ thuật mới.</i>

256
00:15:19,543 --> 00:15:22,046
<i>‪Thực tế, đây được dự báo là video đầu tiên</i>

257
00:15:22,129 --> 00:15:26,967
<i>‪kết hợp một bài hát pop và một điệu nhảy</i>
<i>‪đầy thách thức và dành riêng cho bài hát.</i>

258
00:15:27,051 --> 00:15:31,972
<i>‪Đó là bình minh của một kỷ nguyên mới,</i>
<i>‪khi mọi người học đi học lại một điệu,</i>

259
00:15:32,056 --> 00:15:34,058
<i>‪như điệu Hammer của MC Hammer.</i>

260
00:15:35,476 --> 00:15:36,810
<i>‪Dừng!</i>
<i>‪Nhảy Hammer nào!</i>

261
00:15:36,894 --> 00:15:39,063
<i>‪Điệu Humpty của The Digital Underground.</i>

262
00:15:39,146 --> 00:15:41,732
{\an8}<i>‪Nhảy Humpty Hump đi</i>
<i>‪Nào, nhảy Humpty Hump</i>

263
00:15:41,815 --> 00:15:43,651
<i>‪Điệu vogue, bản của Madonna.</i>

264
00:15:43,734 --> 00:15:45,069
<i>‪Vogue</i>

265
00:15:45,152 --> 00:15:46,904
<i>‪Và, dĩ nhiên, điệu Macarena.</i>

266
00:15:46,987 --> 00:15:48,155
<i>‪Này, Macarena</i>

267
00:15:49,448 --> 00:15:53,702
<i>‪Sau đó với YouTube, vũ điệu có thể</i>
<i>‪đi khắp thế giới dễ hơn bao giờ hết.</i>

268
00:15:53,786 --> 00:15:55,788
<i>‪Mọi người nhảy điệu phở gà,</i>

269
00:15:55,871 --> 00:15:57,414
<i>‪nhảy điệu Passinho,</i>

270
00:15:57,498 --> 00:16:00,793
<i>‪và dạy cho nhau</i>
<i>‪cách nhảy Dougie suốt những năm 2000.</i>

271
00:16:00,876 --> 00:16:04,713
<i>‪Và rồi "Gangnam Style" của Psy</i>
<i>‪đã làm YouTube nổ tung.</i>

272
00:16:06,799 --> 00:16:10,844
<i>‪Thật sự đó, vì nó đã vượt quá</i>
<i>‪số lượt xem tối đa một video có thể có,</i>

273
00:16:10,928 --> 00:16:13,931
<i>‪và họ phải lập lại</i>
<i>‪giới hạn lượt xem trên trang.</i>

274
00:16:15,182 --> 00:16:17,851
<i>‪Và rồi các ứng dụng mạng xã hội xuất hiện,</i>

275
00:16:17,935 --> 00:16:21,939
<i>‪như Dubsmash và TikTok,</i>
<i>‪nơi các trào lưu nhảy còn khó hơn.</i>

276
00:16:22,022 --> 00:16:25,025
<i>‪Trong thực tế,</i>
<i>‪chúng được gọi là "thử thách nhảy".</i>

277
00:16:25,109 --> 00:16:29,780
<i>‪Và các trào lưu lớn nhất không còn đến</i>
<i>‪từ các nghệ sĩ để đẩy doanh thu bán đĩa,</i>

278
00:16:30,531 --> 00:16:32,783
<i>‪mà là từ người hâm mộ,</i>
<i>‪lấy một bài hát từ nghệ sĩ</i>

279
00:16:32,866 --> 00:16:36,537
<i>‪và đạt độ nổi tiếng và tiền tài nhất định</i>
<i>‪chỉ nhờ nhảy theo nó.</i>

280
00:16:37,162 --> 00:16:41,208
<i>‪Và một điệu nhảy thế này,</i>
<i>‪được biểu diễn trước nhiều kiểu khán giả</i>

281
00:16:41,291 --> 00:16:43,293
<i>‪bởi những người khá chuyên nghiệp.</i>

282
00:16:43,377 --> 00:16:45,587
<i>‪Song chưa rõ liệu các điệu nhảy này</i>

283
00:16:45,671 --> 00:16:48,173
<i>‪có thể đăng ký</i>
<i>‪ở Văn phòng Bản quyền không.</i>

284
00:16:48,257 --> 00:16:50,926
‪Thật ra có rất ít án lệ về vũ đạo.

285
00:16:51,010 --> 00:16:53,512
<i>‪Những người sáng tạo</i>
<i>‪điệu nhảy </i>‪Fortnite <i>‪này</i>

286
00:16:53,595 --> 00:16:57,891
<i>‪đã đệ đơn kiện trò chơi</i>
<i>‪thu lợi bất chính từ sáng tạo của họ,</i>

287
00:16:57,975 --> 00:17:01,687
<i>‪bao gồm Alfonso Ribeiro</i>
<i>‪người bạn có thể biết tới như Carlton.</i>

288
00:17:02,187 --> 00:17:06,608
<i>‪Song tòa án ở California nói họ cần</i>
<i>‪đăng ký trước với Văn phòng Bản quyền.</i>

289
00:17:06,692 --> 00:17:08,777
<i>‪Và với trường hợp của Alfonso,</i>

290
00:17:08,861 --> 00:17:12,406
<i>‪Văn phòng Bản quyền nói</i>
<i>‪đó là "một tiết mục quá đơn giản".</i>

291
00:17:12,489 --> 00:17:14,283
<i>‪Nên nó không đủ tiêu chuẩn.</i>

292
00:17:14,366 --> 00:17:18,871
‪Và đó là một điều trớ trêu. Nếu bạn
‪cố động tới thứ gì <i>‪Fortnite </i>‪đang làm,

293
00:17:18,954 --> 00:17:23,167
‪họ sẽ có mười luật sư kiện bạn
‪vi phạm bản quyền, dọa chiếm nhà của bạn.

294
00:17:23,250 --> 00:17:25,836
<i>‪Cả điệu Charleston cũng có</i>
<i>‪ở trên </i>‪Fortnite<i>‪.</i>

295
00:17:25,919 --> 00:17:30,466
‪Tôi muốn nói thẳng rằng <i>‪Fortnite</i>
‪nên xấu hổ vì làm thế, mà họ đâu xấu hổ.

296
00:17:30,549 --> 00:17:35,554
<i>‪Song việc các điệu nhảy hầu như không có</i>
<i>‪bản quyền cũng thúc đẩy sự sáng tạo.</i>

297
00:17:36,055 --> 00:17:39,683
‪Chắc chắn sẽ có gì đó mất đi
‪nếu mọi người cứ chăm chăm

298
00:17:39,767 --> 00:17:43,228
‪theo đuổi việc kiện nhau vì bản quyền
‪cho các bước nhảy,

299
00:17:43,312 --> 00:17:45,689
‪và bạn sẽ mất đi thói quen sáng tạo này,

300
00:17:45,773 --> 00:17:49,777
‪sẽ không có sự tiếp nối nào
‪như hiện tại trong việc tái diễn tả

301
00:17:49,860 --> 00:17:52,237
‪cũng như thêm vào dấu ấn riêng của bạn.

302
00:17:52,321 --> 00:17:55,908
‪Nó sẽ làm mất đi
‪tính xã hội của điệu nhảy xã hội.

303
00:17:56,533 --> 00:17:59,620
<i>‪Và nhiều người sáng tạo</i>
<i>‪của trào lưu nhảy hiện nay</i>

304
00:17:59,703 --> 00:18:03,832
<i>‪không nhất thiết cần những người</i>
<i>‪nhảy điệu của họ trả tiền cho họ</i>‪.

305
00:18:03,916 --> 00:18:05,334
<i>‪Họ chỉ muốn được công nhận.</i>

306
00:18:05,417 --> 00:18:09,797
‪Người lan truyền các điệu nhảy có
‪vô vàn cơ hội được mời tiếp thị sản phẩm.

307
00:18:09,880 --> 00:18:14,301
‪Nên việc không được công nhận thực sự
‪tổn hại tác giả của các sáng tạo này.

308
00:18:14,384 --> 00:18:18,555
<i>‪Mùa hè năm 2021, những người sáng tạo</i>
<i>‪TikTok Da đen đã đình công.</i>

309
00:18:18,639 --> 00:18:23,393
<i>‪Nên việc lờ đi thực tế văn hóa nhảy hiện</i>
<i>‪có phụ thuộc nhiều vào sáng tạo của họ</i>

310
00:18:23,477 --> 00:18:24,561
<i>‪là điều không thể.</i>

311
00:18:24,645 --> 00:18:28,398
‪Nếu họ biết họ không tạo ra điệu nhảy,
‪chỉ cần ghi nguồn thôi.

312
00:18:28,482 --> 00:18:30,901
‪Nó đâu khó đến thế. Thực sự là không.

313
00:18:31,610 --> 00:18:37,074
<i>‪Song chí ít, văn hóa quanh việc ghi nguồn</i>
<i>‪đã bắt đầu có dấu hiệu thay đổi.</i>

314
00:18:37,157 --> 00:18:41,370
‪Giờ nếu bạn là người ảnh hưởng nổi tiếng
‪và bạn nhảy điệu của ai đó,

315
00:18:41,453 --> 00:18:44,248
‪người ta mong đợi rằng bạn

316
00:18:44,748 --> 00:18:49,336
‪sẽ ghi chữ DC hay nguồn điệu nhảy vào
‪chú thích và gắn thẻ người sáng tạo gốc.

317
00:18:49,419 --> 00:18:52,005
<i>‪Cả </i>‪Fortnite <i>‪cũng bắt đầu</i>
<i>‪gắn thẻ, ghi nguồn </i>

318
00:18:52,089 --> 00:18:54,883
<i>‪các nhà sáng tạo</i>
<i>‪của biểu tượng nhảy mới nhất.</i>

319
00:18:54,967 --> 00:18:57,678
<i>‪Và phân đoạn Jimmy Fallon</i>
<i>‪với Addison Rae,</i>‪

320
00:18:57,761 --> 00:19:00,639
<i>‪nó đã gây phản ứng dữ dội</i>
<i>‪ngay lập tức. Và rồi…</i>

321
00:19:00,722 --> 00:19:02,432
{\an8}‪Tôi đang ngồi trong xe,

322
00:19:02,516 --> 00:19:06,061
{\an8}‪thực ra là đang đón bà tôi từ một chỗ
‪thì nhận được tin nhắn.

323
00:19:06,145 --> 00:19:08,689
{\an8}‪Tôi nhảy tâng tâng và nói: "Mẹ, xem đi!"

324
00:19:08,772 --> 00:19:11,275
{\an8}‪Tôi rất phấn khích. Tôi kiểu: "Chúa ơi".

325
00:19:11,358 --> 00:19:12,651
{\an8}‪Tôi đã rất vui.

326
00:19:12,734 --> 00:19:13,694
{\an8}‪Cứ như mơ vậy.

327
00:19:13,777 --> 00:19:14,736
{\an8}‪Làm gì có chuyện

328
00:19:14,820 --> 00:19:19,575
{\an8}‪tôi có dịp lên truyền hình quốc gia
‪để nhảy điệu của tôi trước mọi người chứ.

329
00:19:19,658 --> 00:19:22,411
<i>‪Nó như một phân đoạn để xin lỗi</i>

330
00:19:22,494 --> 00:19:26,623
{\an8}<i>‪và những người sáng tạo gốc đã cho</i>
<i>‪nước Mỹ thấy điệu nhảy của chính họ.</i>

331
00:19:26,707 --> 00:19:28,834
{\an8}‪Sau khi được lên Jimmy Fallon,

332
00:19:28,917 --> 00:19:32,171
{\an8}‪tôi đã có, kiểu,
‪rất nhiều cơ hội khác nhau.

333
00:19:32,254 --> 00:19:35,090
{\an8}‪Tôi được nhiều quảng cáo,
‪nhiều người theo dõi.

334
00:19:35,174 --> 00:19:39,386
‪Hai rapper nổi tiếng đã mời tôi
‪bay đến LA để quay một video ca nhạc.

335
00:19:39,469 --> 00:19:41,263
‪Và đó là việc tôi làm tới giờ.

336
00:19:41,346 --> 00:19:45,893
‪Tôi khá chắc nó đến từ
‪trải nghiệm ở Jimmy Fallon.

337
00:19:45,976 --> 00:19:50,063
‪Tôi mong sẽ thành sao bự.
‪Ngày nào đó, tôi chắc chắn sẽ là sao bự.

338
00:19:50,731 --> 00:19:51,732
‪Như tôi đây.

339
00:19:56,820 --> 00:19:59,573
‪Nhảy múa là một cơ hội để ước mơ.

340
00:20:00,240 --> 00:20:02,868
‪Và ước mơ này là thứ mà người Mỹ gốc Phi,

341
00:20:02,951 --> 00:20:06,079
‪có lẽ bọn tôi
‪đã không có được nó trong quá khứ.

342
00:20:07,456 --> 00:20:12,127
‪Người Mỹ gốc Phi đã bị từ chối
‪việc tiếp cận cuộc sống xã hội,

343
00:20:12,211 --> 00:20:15,088
‪song qua nhảy múa,
‪bọn tôi lại có được thứ khác.

344
00:20:16,131 --> 00:20:20,636
‪Qua điệu nhảy, bọn tôi thể hiện được
‪phẫn nộ. Bọn tôi bày tỏ được ước muốn.

345
00:20:21,470 --> 00:20:24,556
‪Bọn tôi có thể bày tỏ
‪những ưu tư về một tương lai,

346
00:20:24,640 --> 00:20:27,100
‪kiểu 50 năm nữa kể từ bây giờ sẽ thế nào?

347
00:20:27,184 --> 00:20:30,938
‪Tôi biết, tôi sẽ chế nó thành điệu nhảy.
‪Tôi sẽ nhảy như rô-bốt.

348
00:20:31,021 --> 00:20:34,733
‪Nó sẽ giúp tôi hình dung
‪một khả năng về tương lai nào đó.

349
00:20:37,069 --> 00:20:41,240
<i>‪Các năm 1980, điệu vogue ra đời</i>
<i>‪khi cộng đồng da màu đồng tính ở Harlem</i>

350
00:20:41,323 --> 00:20:46,745
<i>‪nghĩ về một thế giới nơi họ có thể là</i>
<i>‪người mẫu, hoàng tộc hay mọi thứ họ muốn.</i>

351
00:20:47,246 --> 00:20:50,123
<i>‪Điệu moonwalk xuất phát</i>
<i>‪từ truyền thống gõ gót,</i>

352
00:20:50,207 --> 00:20:53,877
<i>‪một cách đáp trả sáng tạo</i>
<i>‪trước việc cấm trống ở thời kỳ nô lệ.</i>

353
00:20:54,419 --> 00:20:59,800
<i>‪Và chuyển động lắc hông là một động tác</i>
<i>‪nền tảng trong nhiều điệu nhảy Tây Phi,</i>‪

354
00:20:59,883 --> 00:21:03,053
<i>‪thường được nhảy</i>
<i>‪ở các buổi lễ tôn vinh sự sống.</i>

355
00:21:04,388 --> 00:21:07,808
<i>‪Khi các điệu nhảy</i>
<i>‪không được ghi nguồn, sẽ dễ để quên</i>

356
00:21:07,891 --> 00:21:12,938
<i>‪rằng chúng là các chứng tích lịch sử được</i>
<i>‪truyền lại và định hình bởi mỗi thế hệ,</i>

357
00:21:14,106 --> 00:21:16,566
<i>‪từ đó, giúp xác định rõ về các thế hệ ấy.</i>

358
00:21:17,067 --> 00:21:21,321
<i>‪Ban đầu tổ tiên ta có thể đã cùng</i>
<i>‪chuyển động để giả vờ rằng ta mạnh hơn.</i>

359
00:21:21,405 --> 00:21:25,951
<i>‪Song nghiên cứu cho thấy nhảy thực sự</i>
<i>‪khiến chúng ta đồng cảm với nhau hơn,</i>

360
00:21:26,034 --> 00:21:29,621
<i>‪kiên nhẫn hơn,</i>
<i>‪rộng lượng hơn và ít thành kiến hơn.</i>

361
00:21:30,205 --> 00:21:34,543
<i>‪Nó tạo ra thứ mà các nhà nghiên cứu</i>
<i>‪gọi là "xóa nhòa ranh giới bản thể".</i>

362
00:21:34,626 --> 00:21:38,380
<i>‪Người khác cảm thấy như</i>
<i>‪họ là một phần mở rộng của ta vậy.</i>

363
00:21:39,006 --> 00:21:42,009
‪Nhảy là cuộc sống.
‪Đúng chứ? Nó chính là cuộc sống.

364
00:21:42,509 --> 00:21:46,096
‪Tôi nhảy vì nó khiến
‪tôi cảm thấy tự do nhất.

365
00:21:46,179 --> 00:21:49,641
‪- Nó là cách tôi nói và giao tiếp.
‪- Nó giúp tôi là người.

366
00:21:49,725 --> 00:21:55,105
‪Tôi tin đó là hình thức giao tiếp
‪mà ta dễ bị tổn thương nhất.

367
00:21:55,188 --> 00:21:59,026
‪Vậy nên việc nhảy múa
‪không chỉ là để tìm một người bạn tình,

368
00:21:59,109 --> 00:22:02,612
‪hay khoe ra thứ gì đó mà bạn đã biết.

369
00:22:02,696 --> 00:22:07,159
‪Nhảy múa còn cho ta cơ hội để chia sẻ
‪rằng ta nghĩ mình muốn trở thành ai.

370
00:22:41,151 --> 00:22:46,156
‪Biên dịch: Joy Ng