1
00:00:07,507 --> 00:00:12,387
In 1983 werd tv-geschiedenis geschreven
toen Michael Jackson dit deed.
2
00:00:12,887 --> 00:00:15,515
Het duurde maar 2,5 seconde…
3
00:00:15,598 --> 00:00:19,060
…maar liet toch
een blijvende culturele indruk achter.
4
00:00:19,144 --> 00:00:22,772
Maar drie decennia eerder,
in het Apollo in Harlem…
5
00:00:22,856 --> 00:00:25,358
…deed Bill Bailey
precies dezelfde danspas.
6
00:00:25,984 --> 00:00:27,277
Zo gaat het vaak.
7
00:00:27,360 --> 00:00:33,283
{\an8}Madonna's choreografie in 'Vogue' uit 1990
maakte poses aannemen bij het dansen hip.
8
00:00:33,366 --> 00:00:36,411
Maar voguen was toen al jaren
een undergroundscene.
9
00:00:36,494 --> 00:00:40,248
Toen Miley Cyrus met haar kont schudde
bij de VMA's van 2013…
10
00:00:40,331 --> 00:00:43,543
…werd 'twerking' toegevoegd aan de OED.
11
00:00:43,626 --> 00:00:46,671
Maar rapper Big Freedia
liet haar (…) al schudden…
12
00:00:46,755 --> 00:00:48,757
…toen Miley jongens nog vies vond.
13
00:00:49,257 --> 00:00:53,303
Deze video begon
een van de grootste dansrages van 2019…
14
00:00:53,386 --> 00:00:56,765
…en hielp om van Charli D'Amelio
een TikTok-ster te maken.
15
00:00:56,848 --> 00:01:01,311
{\an8}Maar een andere tiener, Jalaiah Harmon,
was de bedenker van de Renegade.
16
00:01:01,394 --> 00:01:03,313
Deze video was er weken eerder.
17
00:01:03,396 --> 00:01:06,941
En de bewegingen in dat dansje
zijn nog een stuk ouder.
18
00:01:07,025 --> 00:01:10,528
Ze zijn gebaseerd
op decennia hiphop en Afrikaanse dans.
19
00:01:10,612 --> 00:01:13,281
Sociale dans is in wezen groepsdenken.
20
00:01:13,364 --> 00:01:17,452
We bedenken samen
hoe we willen bewegen en wagen een poging.
21
00:01:17,535 --> 00:01:20,371
Dat gaat nu sneller dan ooit tevoren.
22
00:01:20,455 --> 00:01:24,000
Wat zijn de hipste dansjes?
-Je hebt 'Up' van Cardi B.
23
00:01:24,084 --> 00:01:26,961
Die heb ik met Chris gedaan. Die is viral.
24
00:01:27,045 --> 00:01:29,255
Dit hier.
-Corvette Corvette.
25
00:01:29,339 --> 00:01:31,007
Corvette Corvette.
-Laffy Taffy.
26
00:01:31,091 --> 00:01:34,260
We dansten op 'Old Town Road'
voor dat een hit was.
27
00:01:34,344 --> 00:01:35,845
En op deze manier.
28
00:01:35,929 --> 00:01:36,846
Je vibet.
29
00:01:36,930 --> 00:01:38,014
lock it, lock it
30
00:01:38,098 --> 00:01:39,516
'Hit the Quan'.
31
00:01:39,599 --> 00:01:41,684
Tik de muur aan.
-Schudden, klap.
32
00:01:41,768 --> 00:01:43,061
Zoals 'Juju On'.
33
00:01:43,144 --> 00:01:47,440
Alle hits van de afgelopen twee jaar
werden een dansuitdaging.
34
00:01:47,524 --> 00:01:51,069
Al die dansjes
zijn door miljoenen mensen gedaan…
35
00:01:51,152 --> 00:01:54,447
…maar er is veel geld te verdienen
met een dansrage.
36
00:01:54,531 --> 00:01:56,991
Tussen Charli D'Amelio's dansjes door…
37
00:01:57,075 --> 00:02:03,414
…zie je haar in een pyjama van Dunkin'
of met andere merchandise van het merk.
38
00:02:03,498 --> 00:02:08,878
Dunkin' Donuts is een van de vele merken
die haar 117 miljoen volgers wil bereiken.
39
00:02:08,962 --> 00:02:12,549
Ze betalen er naar schatting
100,000 dollar per post voor.
40
00:02:12,632 --> 00:02:16,052
De game Fortnite
verkoopt letterlijk dansrages.
41
00:02:16,136 --> 00:02:18,680
De paar dollars
die dit soort uitbreidingen kosten…
42
00:02:18,763 --> 00:02:21,641
…leveren in totaal
miljarden winst per jaar op.
43
00:02:21,724 --> 00:02:24,060
Er is een erg duidelijke ongelijkheid…
44
00:02:24,144 --> 00:02:28,273
…tussen de grootste winstmakers
die aan danstrends verdienen…
45
00:02:28,356 --> 00:02:29,482
…en alle anderen.
46
00:02:30,233 --> 00:02:32,110
Wat maakt een dans een rage?
47
00:02:33,111 --> 00:02:35,446
En wie hoort de winst ervan te krijgen?
48
00:02:36,865 --> 00:02:40,743
Sommige ongeremde vrouwen
vonden bevrijding in de charleston.
49
00:02:40,827 --> 00:02:44,956
Voortaan zijn dansen en plezier
hetzelfde voor de jongen en het meisje.
50
00:02:45,665 --> 00:02:49,043
Al Gore en ik zullen de macarena doen.
51
00:02:49,127 --> 00:02:52,338
Iedereen doet de Soulja Boy,
iedereen is Superman.
52
00:02:52,422 --> 00:02:55,425
Ze kiezen hun eigen stijl
en doen hun uiterste best.
53
00:03:10,231 --> 00:03:14,402
Mensen zijn vrij zwakke dieren.
We zijn niet erg snel.
54
00:03:14,485 --> 00:03:17,739
We zijn niet erg sterk
en onze huid is erg zacht.
55
00:03:18,239 --> 00:03:21,618
Voor roofdieren lijken we
een vrij geschikte prooi.
56
00:03:21,701 --> 00:03:25,747
Daarom leerden we,
volgens een evolutietheorie, een truc.
57
00:03:26,247 --> 00:03:28,791
Door met elkaar synchroon te bewegen…
58
00:03:28,875 --> 00:03:33,546
…kunnen we onszelf een veel groter beest
laten lijken en roofdieren wegjagen.
59
00:03:33,630 --> 00:03:34,672
Anders gezegd…
60
00:03:34,756 --> 00:03:37,717
…we leerden te synchroniseren
om te overleven.
61
00:03:37,800 --> 00:03:39,594
Het zit in onze aard.
62
00:03:39,677 --> 00:03:42,722
Als twee mensen naast elkaar
op een schommelstoel zitten…
63
00:03:42,805 --> 00:03:46,100
…beginnen ze onbewust
in hetzelfde ritme te schommelen.
64
00:03:46,601 --> 00:03:50,480
En als we synchroon bewegen,
krijgen we een stoot endorfine…
65
00:03:50,563 --> 00:03:54,567
…die ons aanspoort om het meer te doen
om vijanden te intimideren…
66
00:03:54,651 --> 00:04:00,281
…goden te vereren, te vieren, te rouwen
en om de gemeenschap te verbinden.
67
00:04:00,782 --> 00:04:05,203
Maar vreemden die synchroon bewegen?
Dat is een vrij recent fenomeen.
68
00:04:05,286 --> 00:04:08,122
Dansrages hebben
een verbazende levenscyclus…
69
00:04:08,206 --> 00:04:10,458
…die uit meerdere delen bestaat.
70
00:04:10,541 --> 00:04:13,169
STAP 1
71
00:04:13,253 --> 00:04:14,545
UITVINDING
72
00:04:14,629 --> 00:04:19,759
Er is altijd de originele gemeenschap
die denkt: hé, wat als dit een dans was?
73
00:04:19,842 --> 00:04:24,013
Vervolgens wordt die dans gedeeld,
meestal in heel lokale context.
74
00:04:24,097 --> 00:04:27,392
In het geval
van waarschijnlijk de eerste dansrage…
75
00:04:27,475 --> 00:04:30,103
…waren dat de bergdorpen van Oostenrijk.
76
00:04:30,812 --> 00:04:33,064
'Waltzen' is Duits voor 'draaien'.
77
00:04:33,147 --> 00:04:37,318
Stellen draaiden rond terwijl ze ook
een ronde door de zaal maakten.
78
00:04:37,819 --> 00:04:41,864
Dit was anders dan de populaire dansen
aan de Europese koninklijke hoven…
79
00:04:41,948 --> 00:04:45,743
…die star en moeilijk waren,
met gedetailleerde choreografieën…
80
00:04:45,827 --> 00:04:49,747
…die zelfs aangaven waar je moest kijken
en met welke uitdrukking.
81
00:04:49,831 --> 00:04:52,667
Mannen en vrouwen
hielden elkaar op afstand…
82
00:04:52,750 --> 00:04:56,671
…maar de wals was intiemer,
losser en sneller.
83
00:04:56,754 --> 00:04:59,424
Vrouwen trokken hun rok
zelfs een beetje op…
84
00:04:59,507 --> 00:05:02,218
…en toonden zo,
heel schandalig, hun enkels.
85
00:05:02,719 --> 00:05:06,222
Maar zelfs een dergelijke
geweldige dans wordt geen rage…
86
00:05:06,306 --> 00:05:08,308
…als hij niet wordt verspreid.
87
00:05:08,391 --> 00:05:10,685
STAP 2
VERSPREIDING
88
00:05:10,768 --> 00:05:14,897
Volgens één theorie
mag je Napoleon Bonaparte bedanken…
89
00:05:14,981 --> 00:05:19,819
…wiens leger in de vroege 19e eeuw
door Europa trok en de wals meenam.
90
00:05:19,902 --> 00:05:23,614
Napoleon drong Engeland niet binnen,
maar de wals wel.
91
00:05:23,698 --> 00:05:27,827
Toen reisde de dans op schepen
over de Atlantische Ocean naar de VS.
92
00:05:28,328 --> 00:05:30,705
Maar dat is nog maar de halve reis.
93
00:05:31,205 --> 00:05:34,417
Dan krijg je
het vrijwel onvermijdelijke gedeelte…
94
00:05:34,500 --> 00:05:36,544
…van de mensen die haters zijn.
95
00:05:36,627 --> 00:05:38,504
STAP 3
96
00:05:38,588 --> 00:05:40,298
DE HATERS
97
00:05:40,381 --> 00:05:44,802
In 1840 stond in de VS
in Etiquette voor dames over de wals:
98
00:05:44,886 --> 00:05:50,308
{\an8}'Er is iets aan nabijheid tussen personen,
aan de houdingen en aan de beweging…
99
00:05:50,391 --> 00:05:53,186
{\an8}…dat nadelig is
voor de teerheid van de vrouw.'
100
00:05:53,269 --> 00:05:56,147
{\an8}Anderen waarschuwden
voor 'hevige emoties'…
101
00:05:56,230 --> 00:05:58,441
{\an8}…'agitatie' en 'zenuwsymptomen'.
102
00:05:58,524 --> 00:06:02,111
De wals zou 'de jeugd meer schaden
dan veel van de gebreken…
103
00:06:02,195 --> 00:06:05,406
…waar men in de kansel tegen preekt.'
Maar…
104
00:06:05,490 --> 00:06:08,826
De dans is niet te verloochenen.
Mensen moeten dansen.
105
00:06:08,910 --> 00:06:10,995
Dat brengt ons bij de laatste stap.
106
00:06:11,871 --> 00:06:16,167
De walsrage duurde ongeveer twee eeuwen…
107
00:06:16,751 --> 00:06:19,462
…en maakte de carrière
van een aantal componisten, zoals…
108
00:06:19,545 --> 00:06:20,797
Johann Strauss.
109
00:06:20,880 --> 00:06:23,800
Met z'n hitwals
'An der schönen blauen Donau'.
110
00:06:23,883 --> 00:06:28,554
Er hebben waarschijnlijk meer mensen
gezwierd en gedraaid op deze wals…
111
00:06:28,638 --> 00:06:30,098
…dan op alle andere.
112
00:06:31,140 --> 00:06:34,435
Maar de wals zou tegenwoordig
moeilijk een rage worden…
113
00:06:34,936 --> 00:06:39,315
…voor een groot deel omdat hij niet
in het frame van een telefoon past.
114
00:06:39,399 --> 00:06:44,112
De vaste grap over TikTok-dansjes is
dat het lijkt alsof je staat te seinen…
115
00:06:44,195 --> 00:06:49,534
…omdat ze zo om het bovenlichaam gaan
en veel hoekige bewegingen hebben.
116
00:06:49,617 --> 00:06:53,746
Ze blijven dus binnen het frame
en je gezicht staat centraal.
117
00:06:53,830 --> 00:06:58,167
Charli D'Amelio zal je zeggen
dat gezichtsuitdrukkingen cruciaal zijn…
118
00:06:58,251 --> 00:07:02,171
…voor een goede video.
Mensen willen een geanimeerde uitdrukking.
119
00:07:02,255 --> 00:07:07,176
De populairste TikTokkers weten
hoe ze hun stanky gezicht moeten trekken…
120
00:07:07,260 --> 00:07:10,179
…hoe ze verlegen op hun tong bijten,
en hoe je 'uhuh' uitdrukt.
121
00:07:10,263 --> 00:07:12,723
Allemaal terwijl ze heel snel bewegen.
122
00:07:12,807 --> 00:07:16,686
De levenscyclus van een dansrage
is ook sneller geworden.
123
00:07:16,769 --> 00:07:18,729
Eerst verzin je een dans.
124
00:07:18,813 --> 00:07:21,983
Ik verveelde me op een dag
in de bus op weg naar huis.
125
00:07:22,066 --> 00:07:25,278
Ik dacht: dit is een leuk lied,
ik maak een dansje.
126
00:07:25,361 --> 00:07:27,280
Dan besluit je hem te delen.
127
00:07:27,363 --> 00:07:31,075
Misschien post je hem op Dubsmash,
een rivaal van TikTok.
128
00:07:31,159 --> 00:07:34,912
Dubsmash kwam eerst.
-Zwarte makers zaten allemaal op Dubsmash.
129
00:07:34,996 --> 00:07:38,416
Als je 't gepost hebt,
beginnen je vrienden het opeens te doen.
130
00:07:38,499 --> 00:07:41,461
Wat te gek voelt.
En dan, verbluffend genoeg…
131
00:07:41,544 --> 00:07:45,506
…dansen vrienden van vrienden het.
Een van hen zet het op TikTok…
132
00:07:45,590 --> 00:07:48,759
…en plotseling
doet een beroemde TikTokker je dansje.
133
00:07:48,843 --> 00:07:50,344
Je kunt het niet eens geloven.
134
00:07:50,428 --> 00:07:53,264
En voor je het weet,
doen duizenden mensen het.
135
00:07:53,347 --> 00:07:55,808
M'n dans is viral gegaan.
136
00:07:55,892 --> 00:07:58,895
Andere grote influencers
doen snel mee met de trend.
137
00:07:58,978 --> 00:08:03,399
En nu maken YouTubers hele tutorials
om uit te leggen hoe het moet.
138
00:08:03,483 --> 00:08:07,069
Ondertussen is het aantal volgers
van de beroemde TikTokker omhooggeschoten.
139
00:08:07,153 --> 00:08:09,614
En dat soort aanhang is macht.
140
00:08:09,697 --> 00:08:13,242
Want nu zien platenlabels
een potentiële nieuwe popster…
141
00:08:13,326 --> 00:08:17,038
…die in een landelijk tv-programma
haar album mag promoten.
142
00:08:17,121 --> 00:08:21,209
Vanavond bij ons in de studio,
Addison Rae.
143
00:08:21,709 --> 00:08:25,755
Ze demonstreert
al die leuke TikTok-dansrages…
144
00:08:25,838 --> 00:08:27,548
…waaronder die van jou.
145
00:08:27,632 --> 00:08:30,134
Toen m'n dansje in Jimmy Fallon kwam…
146
00:08:30,635 --> 00:08:32,845
Ik zag Addison Rae het doen en dacht…
147
00:08:32,929 --> 00:08:35,848
Ik was geschokt. Ik dacht echt: jeetje.
148
00:08:35,932 --> 00:08:41,145
{\an8}Ik dacht: wauw, m'n dansje is op tv.
Al die mensen zien m'n dans.
149
00:08:41,229 --> 00:08:45,107
Maar het was jammer dat ze niet wisten
dat die dans van mij en Mya was.
150
00:08:45,191 --> 00:08:49,237
In het programma uit 2021
werd niet verwezen naar de makers…
151
00:08:49,320 --> 00:08:53,199
…van de dansjes,
van wie de meeste zwarte tieners waren.
152
00:08:53,282 --> 00:08:59,205
Toen ik er langer over nadacht, dacht ik:
man, ik wou dat ik daar zelf stond.
153
00:08:59,288 --> 00:09:04,001
En dat gevoel is bijna even oud
als dansrages zelf.
154
00:09:04,085 --> 00:09:08,214
Want na de wals kwamen de meeste dansrages
niet meer uit Europa.
155
00:09:08,297 --> 00:09:11,509
Ze begonnen
in de Afro-Amerikaanse gemeenschap.
156
00:09:11,592 --> 00:09:15,429
Toen Afro-Amerikanen als slaven
naar de VS werden gehaald…
157
00:09:15,513 --> 00:09:17,098
…werd trommelen verboden.
158
00:09:17,181 --> 00:09:20,977
Dus leerden we het ritme te maken
op ons lichaam.
159
00:09:23,437 --> 00:09:26,357
Dat ritme is een simpel juba-ritme.
160
00:09:26,440 --> 00:09:27,942
Na de vrijmaking…
161
00:09:28,025 --> 00:09:30,528
Werd het de basis van de charleston.
162
00:09:30,611 --> 00:09:34,907
Genoemd naar de stad in het zuiden
waar zwarte Amerikanen hem bedachten…
163
00:09:34,991 --> 00:09:36,867
…in hun eerste jaren vrijheid.
164
00:09:36,951 --> 00:09:41,414
Het wordt een dans waarmee mensen
een soort levendigheid kunnen uitdrukken.
165
00:09:41,497 --> 00:09:43,249
Het is een fantasie.
166
00:09:43,332 --> 00:09:47,169
'Wat als ik in de grote stad woonde?
Hoe zou ik me bewegen?'
167
00:09:50,881 --> 00:09:52,717
Toen verspreidde hij zich.
168
00:09:52,800 --> 00:09:56,804
Volgens velen dankzij een groep wezen
met een rondreizende brassband…
169
00:09:56,887 --> 00:09:59,557
…die de charleston speelden
bij hun optredens.
170
00:10:00,474 --> 00:10:03,394
Toen miljoenen Afro-Amerikanen
naar het noorden trokken…
171
00:10:03,477 --> 00:10:05,313
…namen ze de dans mee.
172
00:10:05,396 --> 00:10:09,483
Ze kwamen aan in New York
toen de nachtclubs net populair werden.
173
00:10:09,567 --> 00:10:12,612
Daar namen
hippe, jonge witte mensen de dans over…
174
00:10:12,695 --> 00:10:14,989
…terwijl hun ouders hem verachtten.
175
00:10:15,072 --> 00:10:17,074
Meerdere steden verboden hem.
176
00:10:17,158 --> 00:10:20,745
Dokters waarschuwden voor een korter leven
door de 'charleston-knie'.
177
00:10:20,828 --> 00:10:24,332
Jongeren zouden zichzelf
tot 'fysieke wrakken' dansen…
178
00:10:24,415 --> 00:10:28,044
…met 'overspannen harten'
en 'tientallen andere kwalen'.
179
00:10:28,127 --> 00:10:30,504
Maar de dans was niet te stoppen.
180
00:10:30,588 --> 00:10:33,299
Hij debuteerde in 1923 op Broadway…
181
00:10:33,382 --> 00:10:36,302
…in een van de eerste
geheel zwarte producties.
182
00:10:36,844 --> 00:10:39,847
{\an8}Toen reisde
de Amerikaanse danseres Josephine Baker…
183
00:10:39,930 --> 00:10:43,434
{\an8}…de Beyoncé van haar tijd,
met de dans door Europa…
184
00:10:43,517 --> 00:10:46,646
{\an8}…en greep men in groten getale
de kans om hem te zien.
185
00:10:46,729 --> 00:10:51,317
De charleston ving de geest
van de jaren 1920 en iedereen deed het.
186
00:10:51,400 --> 00:10:55,237
Er was een belofte…
Dit is hoe ik het wil doen, als gebaar.
187
00:10:55,321 --> 00:10:59,075
Een vitaliteit
van een soort opwindende toekomst.
188
00:10:59,158 --> 00:11:02,745
De charleston is één manier waarop we ons
de roaring twenties herinneren.
189
00:11:02,828 --> 00:11:07,625
De stijl, de energie, wie erbij was.
Maar door de originele dans te vergeten…
190
00:11:07,708 --> 00:11:11,087
…vergeet je makkelijker
voor welke geschiedenis die staat.
191
00:11:12,380 --> 00:11:15,049
En dit hele proces wordt gecompliceerder…
192
00:11:15,132 --> 00:11:17,927
…als één iemand
een dansrage op z'n naam krijgt…
193
00:11:18,010 --> 00:11:21,013
…door die bliksemsnel
aan miljoenen te verspreiden.
194
00:11:21,847 --> 00:11:24,183
Dames en heren, hier is Chubby Checker.
195
00:11:25,101 --> 00:11:27,353
Het leukste hier is het publiek.
196
00:11:27,436 --> 00:11:32,400
Ze zitten allemaal op hun stoel
en klappen op het verkeerde ritme…
197
00:11:32,483 --> 00:11:35,861
…en kijken argwanend rond,
alsof ze niet zeker weten…
198
00:11:35,945 --> 00:11:38,447
…of ze het leuk moeten vinden of proberen.
199
00:11:38,531 --> 00:11:42,952
De host, Dick Clark, vroeg Chubby Checker
om het lied op te nemen.
200
00:11:43,035 --> 00:11:46,539
Het origineel haalde
een paar jaar eerder de r&b-hitlijsten.
201
00:11:46,622 --> 00:11:48,666
Van Hank Ballard and the Midnighters.
202
00:11:48,749 --> 00:11:52,962
Maar het was Checkers versie
die twee keer nummer één werd in de VS…
203
00:11:53,045 --> 00:11:54,880
…en wereldwijd een hit werd.
204
00:11:55,589 --> 00:12:00,553
Een paar jaar eerder was het land geschokt
door Elvis die met z'n heupen schudde.
205
00:12:00,636 --> 00:12:04,348
En een paar jaar later
werd de jeugdcultuur geradicaliseerd.
206
00:12:04,890 --> 00:12:09,395
De twist was perfect voor het moment.
Sexy genoeg om ouders boos te maken…
207
00:12:09,478 --> 00:12:10,813
…maar niet té.
208
00:12:10,896 --> 00:12:15,860
Je kunt de twist in de charleston doen,
of je kunt hem in de cakewalk doen.
209
00:12:15,943 --> 00:12:17,737
Het is zelf niet echt iets.
210
00:12:17,820 --> 00:12:21,907
Maar dat was het geheim van z'n succes.
Het was supermakkelijk.
211
00:12:21,991 --> 00:12:25,119
Je hoefde amper wat te leren
voor de twist.
212
00:12:25,202 --> 00:12:29,915
Chubby Checker kwam daarna
met makkelijke dansjes als The Fly…
213
00:12:29,999 --> 00:12:31,041
…Pony Time…
214
00:12:31,125 --> 00:12:35,254
…Let's Twist Again en in 1962 Limbo Rock.
215
00:12:35,921 --> 00:12:37,631
En de labels haakten aan.
216
00:12:37,715 --> 00:12:42,595
Dansrages verkochten platen.
Sommige probeerden mensen pasjes te leren.
217
00:12:42,678 --> 00:12:44,972
Maar dat gaat moeilijk met foto's.
218
00:12:45,055 --> 00:12:46,307
Dus ze deden vooral wat…
219
00:12:46,390 --> 00:12:47,475
Johan Strauss.
220
00:12:47,558 --> 00:12:49,602
…twee eeuwen eerder had gedaan.
221
00:12:49,685 --> 00:12:53,022
Ze liftten mee
op een dans die al populair was.
222
00:12:53,522 --> 00:12:57,067
'Do You Love Me' van The Contours
had er twee in één refrein.
223
00:13:05,159 --> 00:13:07,828
Toen werden de dansrages funky.
224
00:13:07,912 --> 00:13:12,750
Soul Train debuteerde in 1971.
-Het is als een andere planeet.
225
00:13:12,833 --> 00:13:17,171
Elke danser doet iets dat te maken heeft
met wat ervoor kwam…
226
00:13:17,254 --> 00:13:19,131
…maar een geheel eigen ding.
227
00:13:19,799 --> 00:13:24,678
Soul Train was de eerste landelijke show
door en voor zwarte mensen in Amerika.
228
00:13:25,638 --> 00:13:30,643
Het zorgt ervoor dat je wilt meedoen.
Je wilt dansen en je moves ook laten zien.
229
00:13:32,269 --> 00:13:34,605
Die kan ik beter niet proberen.
Beetje te veel.
230
00:13:34,688 --> 00:13:38,359
Het werd het langstlopende
Amerikaanse tv-programma…
231
00:13:38,442 --> 00:13:42,488
…en maakte de Funky Chicken,
popping, de robot…
232
00:13:42,571 --> 00:13:45,074
…en natuurlijk
de Soul Train Line populair.
233
00:13:45,825 --> 00:13:48,494
Maar hoewel zulke dansjes
platen verkochten…
234
00:13:48,577 --> 00:13:51,413
…waren ze op zichzelf niet echt waardevol…
235
00:13:51,497 --> 00:13:54,416
…omdat er waarschijnlijk
geen copyright op te krijgen was.
236
00:13:55,584 --> 00:13:57,628
In een historische copyrightzaak…
237
00:13:57,711 --> 00:14:00,965
…probeerde iemand het auteursrecht
op een telefoonboek te deponeren.
238
00:14:01,048 --> 00:14:04,802
Het Copyright Office zei: 'Nee, er zit
geen auteursrecht op het telefoonboek.'
239
00:14:04,885 --> 00:14:09,098
Maar in de motivering stond dat alles
wat creatiever is dan het telefoonboek…
240
00:14:09,181 --> 00:14:11,392
…voor copyright in aanmerking moet komen.
241
00:14:11,475 --> 00:14:13,269
Maar dat is niet de realiteit.
242
00:14:13,352 --> 00:14:17,356
Het United States Copyright Office
zegt dat een dans…
243
00:14:17,439 --> 00:14:19,233
…'een choreografisch werk' moet zijn.
244
00:14:19,733 --> 00:14:23,571
Wat volgens hen één of meerdere
van deze elementen heeft:
245
00:14:24,613 --> 00:14:25,906
'ritmische beweging…
246
00:14:26,448 --> 00:14:29,952
{\an8}…gearrangeerd in een reeks
die coherent en expressief is…
247
00:14:30,953 --> 00:14:33,622
…en een verhaal vertelt voor een publiek…
248
00:14:33,706 --> 00:14:37,418
…door vakkundige individuen,
onder begeleiding van muziek.'
249
00:14:38,294 --> 00:14:41,088
Natuurlijk doet ballet dat.
Vrijwel elk ballet.
250
00:14:41,171 --> 00:14:43,257
Vergelijk dat met iets als de charleston…
251
00:14:43,340 --> 00:14:47,428
…die in sociaal verband
werd bedacht door amateurs…
252
00:14:47,511 --> 00:14:48,929
…voor hun eigen vermaak.
253
00:14:49,555 --> 00:14:53,809
Het Copyright Office is dus niet bereid
om dansen te registreren…
254
00:14:53,893 --> 00:14:55,811
…die ze als sociale dansen zien.
255
00:14:55,895 --> 00:14:59,565
Het Copyright Office zegt zelfs specifiek:
256
00:14:59,648 --> 00:15:04,445
'Sociale dansen en simpele figuren worden
niet als afzonderlijk werk geregistreerd…'
257
00:15:04,528 --> 00:15:08,282
…met voorbeelden als ballroomdans,
squaredansen en swingdansen.
258
00:15:09,074 --> 00:15:13,203
Maar die richtlijnen werden geschreven
voor het MTV-tijdperk.
259
00:15:13,829 --> 00:15:19,043
{\an8}Videoclips zoals Michael Jacksons
'Beat It' waren een nieuwe kunstvorm.
260
00:15:19,543 --> 00:15:22,046
{\an8}Deze clip wordt gezien als de eerste…
261
00:15:22,129 --> 00:15:26,967
…die een popsong combineerde
met een bijbehorende uitdagende dans.
262
00:15:27,051 --> 00:15:29,219
Het was het begin van een tijdperk…
263
00:15:29,303 --> 00:15:31,972
…waarin mensen een dans
door herhaling konden leren…
264
00:15:32,056 --> 00:15:34,016
{\an8}…zoals MC Hammers Hammer Dance.
265
00:15:36,560 --> 00:15:38,479
{\an8}De Humpty Dance van Digital Underground.
266
00:15:41,315 --> 00:15:43,651
{\an8}Madonna's versie van voguen.
267
00:15:45,152 --> 00:15:46,904
En natuurlijk de macarena.
268
00:15:49,448 --> 00:15:53,702
Door YouTube konden dansjes
sneller dan ooit de wereld over gaan.
269
00:15:53,786 --> 00:15:57,414
Mensen deden de Chicken Noodle Soup,
dansten de Passinho…
270
00:15:57,498 --> 00:16:00,793
…en leerden elkaar de Dougie
in de jaren 2000.
271
00:16:00,876 --> 00:16:04,713
Toen brak Psy's 'Gangnam Style' YouTube.
272
00:16:06,799 --> 00:16:10,803
Serieus, het lied had meer
dan het hoogst mogelijke aantal views…
273
00:16:10,886 --> 00:16:13,931
…en ze moesten
de kijkbegrenzingen aanpassen.
274
00:16:15,140 --> 00:16:17,810
Toen kwamen de socialemedia-apps…
275
00:16:17,893 --> 00:16:21,981
…zoals Dubsmash en TikTok,
waar de dansrages nog moeilijker waren.
276
00:16:22,064 --> 00:16:25,025
Ze heten daar dan ook dansuitdagingen.
277
00:16:25,109 --> 00:16:29,780
En de grootste rages komen niet meer
van muzikanten die albums willen verkopen…
278
00:16:29,863 --> 00:16:32,825
…maar van fans
die het lied van een artiest nemen…
279
00:16:32,908 --> 00:16:36,537
…en enige mate van roem vinden,
simpelweg door erop te dansen.
280
00:16:37,162 --> 00:16:41,208
Zo'n dans wordt wel degelijk
voor een soort publiek opgevoerd…
281
00:16:41,291 --> 00:16:43,293
…door vrij vakkundige mensen.
282
00:16:43,377 --> 00:16:48,173
Maar het is nog steeds niet duidelijk
of het auteursrecht te deponeren is.
283
00:16:48,257 --> 00:16:50,926
Er is weinig jurisprudentie
over choreografie.
284
00:16:51,010 --> 00:16:53,512
{\an8}De bedenkers van de Fortnite-dansjes…
285
00:16:53,595 --> 00:16:57,850
{\an8}…spanden rechtszaken aan omdat de game
onrechtmatig van hun werk zou profiteren.
286
00:16:57,933 --> 00:17:02,104
{\an8}Een van hen was Alfonso Ribeiro,
die je misschien kent als Carlton.
287
00:17:02,187 --> 00:17:06,608
Maar een rechtbank in Californië zei
dat je je dans eerst moet registreren.
288
00:17:06,692 --> 00:17:08,777
En in Alfonso's geval…
289
00:17:08,861 --> 00:17:12,406
…zei het Copyright Office
dat het een te simpele dans was.
290
00:17:12,489 --> 00:17:14,283
Dus kwam het niet in aanmerking.
291
00:17:14,366 --> 00:17:15,743
Dat is de ironie.
292
00:17:15,826 --> 00:17:18,871
Als je probeert
om iets van Fortnite te gebruiken…
293
00:17:18,954 --> 00:17:23,167
…word je door tien advocaten gedagvaard
en dreigen ze met beslagname van je huis.
294
00:17:23,250 --> 00:17:25,836
Zelfs de charleston staat op Fortnite.
295
00:17:25,919 --> 00:17:30,466
Ik vind dat Fortnite zich
zou moeten schamen, maar dat doen ze niet.
296
00:17:30,549 --> 00:17:35,971
Maar dat ontbreken van auteursrecht
heeft ook tot veel creativiteit geleid.
297
00:17:36,055 --> 00:17:39,683
Er gaat absoluut iets verloren
als mensen heel beslist…
298
00:17:39,767 --> 00:17:43,228
…juridische stappen zetten
over het auteursrecht op danspassen.
299
00:17:43,312 --> 00:17:45,689
Er gaat dan iets creatiefs verloren…
300
00:17:45,773 --> 00:17:49,777
…en er is niet langer
een afstamming van herinterpretatie…
301
00:17:49,860 --> 00:17:52,237
…en je eigen commentaar toevoegen.
302
00:17:52,321 --> 00:17:55,908
Het sociale gedeelte
van de sociale dans zou verloren gaan.
303
00:17:56,492 --> 00:17:59,578
En veel van de bedenkers
van de huidige dansrages…
304
00:17:59,661 --> 00:18:03,832
…willen niet per se betaald worden
door de mensen die hun dansjes doen.
305
00:18:03,916 --> 00:18:05,375
Ze willen vermeld worden.
306
00:18:05,459 --> 00:18:09,797
Er zijn enorme sponsorkansen
voor mensen die viral gaan met hun dansje.
307
00:18:09,880 --> 00:18:14,301
Geen vermelding krijgen,
is dus erg schadelijk voor de bedenkers.
308
00:18:14,384 --> 00:18:18,555
In de zomer van 2021
staakten zwarte TikTok-makers.
309
00:18:18,639 --> 00:18:22,351
Het was onmogelijk te negeren
hoeveel van de huidige danscultuur…
310
00:18:22,434 --> 00:18:24,561
…van hun creativiteit afhangt.
311
00:18:24,645 --> 00:18:28,398
Als het niet hun dans is,
moeten ze de bedenker vermelden.
312
00:18:28,482 --> 00:18:30,901
Het is echt niet zo moeilijk.
313
00:18:31,568 --> 00:18:33,028
Maar op z'n allerminst…
314
00:18:33,112 --> 00:18:37,074
…begint de cultuur rond vermelding
tekenen van verandering te vertonen.
315
00:18:37,157 --> 00:18:41,370
Als je een populaire influencer bent
die de dans van een ander doet…
316
00:18:41,453 --> 00:18:44,164
…is er nu de verwachting dat je…
317
00:18:44,748 --> 00:18:49,336
…'DC' voor 'dance credit'
in je caption zet en dan de bedenker tagt.
318
00:18:49,419 --> 00:18:54,883
Zelfs Fortnite is begonnen met het taggen
van de bedenkers van de dans-Emotes.
319
00:18:54,967 --> 00:18:57,678
En op dat stukje Jimmy Fallon
met Addison Rae…
320
00:18:57,761 --> 00:19:00,639
…was onmiddellijk veel kritiek. En toen…
321
00:19:00,722 --> 00:19:06,061
Ik zat in de auto. Ik ging m'n oma ophalen
toen ik het bericht kreeg.
322
00:19:06,145 --> 00:19:08,689
Ik stond te springen en zei: 'Mam, kijk.'
323
00:19:08,772 --> 00:19:11,275
Ik was opgewonden. Ik dacht: jeetje.
324
00:19:11,358 --> 00:19:12,651
Ik was zo blij.
325
00:19:12,734 --> 00:19:13,777
'Ik droom dit.
326
00:19:13,861 --> 00:19:17,281
Ik krijg echt niet de kans
om op landelijke televisie…
327
00:19:17,364 --> 00:19:19,575
…met al die mensen erbij
m'n dans te doen.'
328
00:19:19,658 --> 00:19:22,369
Het was min of meer een verontschuldiging.
329
00:19:22,452 --> 00:19:26,623
{\an8}En de bedenkers mochten Amerika
hun eigen moves laten zien.
330
00:19:26,707 --> 00:19:32,171
{\an8}Sinds m'n optreden bij Jimmy Fallon
heb ik veel kansen gekregen.
331
00:19:32,254 --> 00:19:35,090
{\an8}Ik kreeg promotie, veel volgers.
332
00:19:35,174 --> 00:19:39,428
Twee beroemde rappers
vlogen me naar LA voor een videoclip.
333
00:19:39,511 --> 00:19:41,346
Dus daar ben ik mee bezig.
334
00:19:41,847 --> 00:19:45,893
Ik weet vrij zeker dat het
door de Jimmy Fallon-ervaring kwam.
335
00:19:45,976 --> 00:19:50,063
Ik hoop dat ik iets heel groots word.
Ik ga iets heel groots worden.
336
00:19:50,731 --> 00:19:51,732
Want ik ben hier.
337
00:19:56,820 --> 00:19:59,573
De dans is een kans om te dromen.
338
00:20:00,240 --> 00:20:02,868
En dromen is iets dat Afro-Amerikanen…
339
00:20:02,951 --> 00:20:06,079
…misschien niet krijgen
in onze geschiedenis.
340
00:20:07,456 --> 00:20:12,127
Afro-Amerikanen werd
de toegang tot het sociale leven ontzegd…
341
00:20:12,211 --> 00:20:15,047
…maar in de dans is iets anders mogelijk.
342
00:20:16,131 --> 00:20:20,552
In de dans kunnen we
verbolgenheid en begeerte uitdrukken.
343
00:20:21,470 --> 00:20:24,473
We kunnen er
benieuwd naar de toekomst mee zijn.
344
00:20:24,556 --> 00:20:27,100
Hoe zou het over vijftig jaar voelen?
345
00:20:27,184 --> 00:20:30,854
Ik weet het al, ik maak er een dans van.
Ik dans als een robot.
346
00:20:30,938 --> 00:20:34,733
Dat helpt bij het fantaseren
over een futuristische mogelijkheid.
347
00:20:37,069 --> 00:20:41,240
Voguen ontstond in de jaren 80
toen queergemeenschappen van kleur…
348
00:20:41,323 --> 00:20:45,118
…zich een wereld voorstelden
waarin ze model of van adel…
349
00:20:45,202 --> 00:20:47,162
…of wat ze maar wilden konden zijn.
350
00:20:47,246 --> 00:20:50,123
De moonwalk komt voort uit de taptraditie…
351
00:20:50,207 --> 00:20:53,919
…een creatieve reactie
op het drumverbod tijdens de slavernij.
352
00:20:54,419 --> 00:20:59,800
En de twerkbeweging is een basisbeweging
in veel West-Afrikaanse dansen…
353
00:20:59,883 --> 00:21:03,053
…die vaak worden gedanst
bij ceremonieën om het leven te vieren.
354
00:21:04,388 --> 00:21:07,808
Als de bedenker niet wordt vermeld,
vergeet je makkelijker…
355
00:21:07,891 --> 00:21:12,938
…dat dansen historische artefacten zijn
waar elke nieuwe generatie vorm aan geeft…
356
00:21:14,147 --> 00:21:16,275
…en door gedefinieerd wordt.
357
00:21:17,067 --> 00:21:21,321
Onze voorouders bewogen misschien
synchroon om zich sterker voor te doen…
358
00:21:21,405 --> 00:21:25,951
…maar onderzoek toont aan dat dans ons
meer empathie voor anderen geeft…
359
00:21:26,034 --> 00:21:29,538
…en geduldiger, guller
en minder bevooroordeeld maakt.
360
00:21:30,205 --> 00:21:34,543
Het creëert wat wetenschappers
'zelf-ander-vervaging' noemen.
361
00:21:34,626 --> 00:21:38,297
De andere persoon voelt zich
een verlenging van ons.
362
00:21:38,964 --> 00:21:40,382
Dansen is leven. Toch?
363
00:21:41,091 --> 00:21:42,426
Het is het leven zelf.
364
00:21:42,509 --> 00:21:46,013
Ik dans omdat ik me er
het vrijst door voel.
365
00:21:46,096 --> 00:21:48,515
Het is hoe ik spreek, hoe ik communiceer.
366
00:21:48,598 --> 00:21:49,808
Het maakt me mens.
367
00:21:49,891 --> 00:21:55,105
Ik vind het de kwetsbaarste vorm
van communicatie.
368
00:21:55,188 --> 00:21:59,026
Dans gaat niet alleen om het vinden
van een romantische partner…
369
00:21:59,109 --> 00:22:02,612
…of om pronken met iets wat je kunt.
370
00:22:02,696 --> 00:22:07,326
Dans geeft ons ook de gelegenheid
om te delen wie we denken te willen zijn.