1
00:00:08,134 --> 00:00:09,135
<i>Her hayatın...</i>

2
00:00:10,470 --> 00:00:11,679
<i>bir ömrü vardır.</i>

3
00:00:15,308 --> 00:00:18,728
<i>İplik kurdu ortalama 14 gün dünyada kalır.</i>

4
00:00:19,437 --> 00:00:22,023
<i>Avrupa ıstakozları 50 yıla kadar yaşarlar.</i>

5
00:00:22,732 --> 00:00:25,526
<i>Bristlecone çamlarıysa beş bin yıla kadar.</i>

6
00:00:26,152 --> 00:00:27,445
<i>Peki ya insanlar?</i>

7
00:00:27,528 --> 00:00:30,615
<i>Maksimum ömrümüz 120 yıl civarındadır.</i>

8
00:00:31,240 --> 00:00:35,411
<i>Söyleyebileceğimiz en iyi şey, tarih</i>
<i>boyunca bazı insanların 100'ü geçtiği.</i>

9
00:00:35,495 --> 00:00:38,039
<i>Antik Roma askerlerinden birinin</i>
<i>mezar taşında</i>

10
00:00:38,331 --> 00:00:42,668
<i>"Vixit annis C",</i>
<i>yani "100 yıl yaşadı" yazıyor.</i>

11
00:00:43,002 --> 00:00:47,256
<i>Ama insanlık tarihinin büyük kısmı için</i>
<i>beş yaşını geçtiyseniz şanslısınızdır.</i>

12
00:00:48,299 --> 00:00:49,342
<i>Yalnızca 200 yıl önce...</i>

13
00:00:49,425 --> 00:00:50,802
KÜRESEL BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ

14
00:00:50,927 --> 00:00:53,930
<i>...dünyadaki hiçbir ülkedeki</i>
<i>beklenen yaşam süresi 40'ı aşmıyordu.</i>

15
00:00:54,138 --> 00:00:56,808
<i>Ama daha sonra bu sayı</i>
<i>yukarı çıkmaya başladı.</i>

16
00:00:57,433 --> 00:01:00,311
<i>Şehirlerde mühendislik sayesinde</i>
<i>insanlara temiz su ulaştırıldı.</i>

17
00:01:00,853 --> 00:01:03,022
<i>Mikropların hastalığa</i>
<i>neden olduğunu keşfettik.</i>

18
00:01:03,606 --> 00:01:06,234
<i>Mikroplar hasta birinin bedeninden çıkıp</i>

19
00:01:06,317 --> 00:01:08,528
<i>sağlıklı olan birinin</i>
<i>bedenine giriyorlardı.</i>

20
00:01:08,611 --> 00:01:11,280
<i>Ellerimizi düzenli olarak sabunla</i>
<i>yıkamaya başladık.</i>

21
00:01:11,781 --> 00:01:15,743
<i>Beslenme gelişti. Yiyecekleri güvende</i>
<i>tutmak için yeni yiyecekler icat ettik.</i>

22
00:01:16,327 --> 00:01:19,705
<i>Antibiyotiği icat ettik</i>
<i>ve aşılar geliştirdik.</i>

23
00:01:19,789 --> 00:01:20,915
ÇOCUK FELCİNE KARŞI KORUMA

24
00:01:20,998 --> 00:01:23,751
<i>Böylece insanoğlunun bildiği en kötü</i>
<i>katillerden birini etkisiz hale getirdik.</i>

25
00:01:24,710 --> 00:01:25,837
KÜRESEL BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ

26
00:01:25,920 --> 00:01:29,340
<i>1800'den beri, dünya çapındaki ortalama</i>
<i>beklenen yaşam süresi</i>

27
00:01:29,423 --> 00:01:30,258
29 YIL

28
00:01:30,341 --> 00:01:31,634
<i>yaklaşık 72'ye çıktı.</i>

29
00:01:32,218 --> 00:01:35,304
<i>Ve bunun en büyük nedeni de,</i>
<i>yaşlanmadan önce</i>

30
00:01:35,388 --> 00:01:38,850
<i>bir enfeksiyondan ölme ihtimalinizin</i>
<i>artık daha az olması.</i>

31
00:01:39,058 --> 00:01:41,018
<i>Ama ileri yaşa ulaşan insanlar için</i>

32
00:01:41,102 --> 00:01:43,354
<i>beklenen yaşam süreleri pek fazla artmadı.</i>

33
00:01:43,437 --> 00:01:45,148
70 YAŞINDAKİ BİRİNİN BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ
İNGİLTERE VE GALLER

34
00:01:45,231 --> 00:01:46,899
<i>İngiltere ve Galler'de 1840 yılında</i>

35
00:01:47,066 --> 00:01:50,278
<i>70 yaşındaki birinin 79 yaşına kadar</i>
<i>yaşaması bekleniyordu.</i>

36
00:01:50,570 --> 00:01:52,363
<i>Bugün bu 86'ya çıktı.</i>

37
00:01:52,905 --> 00:01:55,616
<i>180 yıllık bilimsel ilerleme</i>

38
00:01:55,867 --> 00:01:57,785
<i>sadece yedi yıllık bir fark yarattı.</i>

39
00:01:57,869 --> 00:02:01,581
<i>İnsan ömrü 120 yılsa,</i>

40
00:02:01,664 --> 00:02:04,250
<i>neden gelişmiş ülkelerde bile</i>

41
00:02:04,458 --> 00:02:07,420
<i>çoğumuz bu sürenin sadece</i>
<i>üçte ikisini yaşayabiliyoruz?</i>

42
00:02:08,171 --> 00:02:10,965
<i>Yaşlılıkta bizi öldüren ne var?</i>

43
00:02:11,340 --> 00:02:12,466
<i>Ve bu tedavi edilebilir bir şey mi?</i>

44
00:02:12,967 --> 00:02:16,554
Bugünkü ilaçlar hem gençler, hem yaşlılar
için tıbbi mucizeler oluşturuyorlar.

45
00:02:17,305 --> 00:02:18,347
<i>Henüz 1930'du.</i>

46
00:02:18,431 --> 00:02:19,807
NETFLIX ORİJİNAL BELGESEL DİZİSİ

47
00:02:19,891 --> 00:02:21,559
<i>Hastalanırsanız, ölüyordunuz.</i>

48
00:02:21,642 --> 00:02:24,187
Daha sonra bir hap alıp
yaşamaya devam etmeye başladınız.

49
00:02:26,355 --> 00:02:28,858
<i>Yaşlanmak ancak şimdi</i>
<i>kendini gösterebiliyor.</i>

50
00:02:29,066 --> 00:02:32,612
<i>Yepyeni bir dönemin eşiğinde</i>
<i>olabiliriz diye düşünüyorum.</i>

51
00:02:32,695 --> 00:02:34,864
<i>Güzel bir yaşam.</i>

52
00:02:35,615 --> 00:02:38,576
<i>Bu güneşin her doğuşunda</i>
<i>beni şükretmeye zorluyor.</i>

53
00:02:40,244 --> 00:02:44,624
SONSUZA KADAR YAŞAYABİLİR MİYİZ?

54
00:02:44,874 --> 00:02:47,084
<i>Yaşlanmak ne demek?</i>

55
00:02:47,752 --> 00:02:49,629
<i>Semptomlarından bazıları işitme kaybı...</i>

56
00:02:49,712 --> 00:02:50,713
YAŞLANMANIN SEMPTOMLARI

57
00:02:50,796 --> 00:02:51,631
<i>görmede bozukluk,</i>

58
00:02:51,881 --> 00:02:56,302
<i>kaslarda zayıflama, kalp ritminde</i>
<i>yavaşlama, tansiyonda yükselme</i>

59
00:02:56,636 --> 00:03:00,056
<i>ve beyinde daha az çeviklik olmasıdır.</i>
<i>Unutmaya daha yatkın hale geliriz.</i>

60
00:03:00,973 --> 00:03:01,933
Bir soruna odaklanma...

61
00:03:02,016 --> 00:03:03,601
EZEKIEL EMANUEL
TIBBİ ETİK PROFESÖRÜ

62
00:03:03,684 --> 00:03:07,355
...yeteneğimiz yaşlandıkça
gerileme gösterir.

63
00:03:07,438 --> 00:03:10,608
Bir dizi sorun oluşur
ve bunların birikmesiyle

64
00:03:11,067 --> 00:03:13,778
yaşam kalitesi düşer.

65
00:03:13,861 --> 00:03:18,574
Dünyada aktif şekilde yaşamamıza
engel olacak kadar düşer. <i>Yaşlandıkça kronik bir hastalıktan</i>
<i>ölme ihtimalimiz de zirveye çıkar.</i>

66
00:03:23,955 --> 00:03:26,832
Yaşlanmak, korktuğumuz
tüm o hastalıkların birinden...

67
00:03:26,916 --> 00:03:27,875
NIR BARZLAI
YAŞLANMA ARAŞTIRMACISI

68
00:03:27,959 --> 00:03:29,961
...ölmemiz için büyük bir
risk faktörü oluşturur.

69
00:03:30,086 --> 00:03:35,216
Kanserden, kardiyovasküler hastalıklardan,
Alzheimer'dan, diyabetten.

70
00:03:35,299 --> 00:03:37,718
Şimdi beni durdurup, "Bir dakika!

71
00:03:37,843 --> 00:03:40,554
Kardiyovasküler hastalık dediğiniz
kolesterolden olmuyor mu?" diyebilirsiniz.

72
00:03:41,055 --> 00:03:43,015
Kolesterol üç birimden oluşan bir risktir.

73
00:03:43,557 --> 00:03:47,520
Ama yaşlanmak beş bin birimlik bir risk.

74
00:03:47,603 --> 00:03:49,563
<i>Amerika'da ölümlerin çoğunluğu...</i>

75
00:03:49,647 --> 00:03:51,274
ABD'DE ÖLÜMLERİN BAŞTA GELEN NEDENLERİ

76
00:03:51,357 --> 00:03:53,985
<i>...ileri yaşa bağlı kronik hastalıklardan</i>
<i>dolayı gerçekleşiyor.</i>

77
00:03:54,068 --> 00:03:55,569
<i>Maliyetler sıra dışı.</i>

78
00:03:55,653 --> 00:03:57,029
SAĞLIK BAKIMI KULLANIMI VE MALİYETLERİ

79
00:03:57,113 --> 00:04:01,659
<i>ABD'de harcamalarının yüzde 86'sı kronik</i>
<i>hastalıkları tedavi etmek için yapılıyor.</i>

80
00:04:02,285 --> 00:04:05,454
<i>Bu hastalıklar için bir tedavi bulmak</i>
<i>devletlerin, bilim adamlarının</i>

81
00:04:05,997 --> 00:04:08,958
<i>ve toplumların</i>
<i>takıntısı haline gelmiş durumda.</i>

82
00:04:09,041 --> 00:04:13,004
Aya yeniden roket fırlatırsa,
Amerika kanserin tedavisini bulabilir.

83
00:04:13,587 --> 00:04:18,634
Gelecek koalisyon hükumeti bunama
araştırmaları için 200 milyon dolar

84
00:04:19,218 --> 00:04:20,428
<i>ek bütçe ayıracak...</i>

85
00:04:20,803 --> 00:04:23,222
Kalp hastalığı kadınların birincil katili.

86
00:04:24,557 --> 00:04:26,225
<i>Ama henüz bir tane bile bulamadık.</i>

87
00:04:26,767 --> 00:04:30,187
<i>Bazı araştırmacılar</i>
<i>farklı bir strateji teklifinde bulundu.</i>

88
00:04:30,646 --> 00:04:33,774
<i>Altta yatan neden olarak gördükleri</i>
<i>şeye odaklanacaklardı.</i>

89
00:04:34,400 --> 00:04:35,318
<i>Yaşlanmaya.</i>

90
00:04:36,861 --> 00:04:38,529
Bilim insanları, tüm kanserleri...

91
00:04:38,612 --> 00:04:40,197
KRISTEN FORTNEY
YÖNETİM KURULU BAŞKANI, BIOAGE LABS

92
00:04:40,323 --> 00:04:42,283
...tedavi edebilirlerse bunun beklenen
yaşam süresini yaklaşık

93
00:04:42,366 --> 00:04:45,453
dört yıl uzatacağını varsaydılar, çünkü
insanlar başka hastalıklara yakalanacak.

94
00:04:45,536 --> 00:04:48,539
Ve yaşlanmayı hedeflemekte başarılı olur

95
00:04:48,748 --> 00:04:52,335
ve yaşlanmayı yavaşlatabilirsek,
hastalık oranını o zaman etkileyebiliriz.

96
00:04:52,418 --> 00:04:55,087
Evinizde su kaçıran bir batarya varsa
ve onu onarmak isterseniz...

97
00:04:55,171 --> 00:04:56,630
LAURA DEMING
YAŞLILIK BIYOTEKNOLOJİSİ YATIRIMCISI

98
00:04:56,756 --> 00:04:58,424
...bunu yapmanın iki yolu vardır. Biri,
bataryanın altına kova koymaktır.

99
00:04:59,050 --> 00:05:01,761
Ve her hafta o kovayı değiştirmeniz
gerekir, ki bu büyük bir angaryadır.

100
00:05:01,844 --> 00:05:05,222
Diğer yandan, lavabonun altına inip,
sızıntı yapan boruyu bulur

101
00:05:05,556 --> 00:05:09,268
ve onu onarırsanız,
sorundan kurtulmuş olursunuz.

102
00:05:09,477 --> 00:05:13,064
Yaşlanmak konusunda düşündüğümüz şey,
tüm bu patolojilere neden olan

103
00:05:13,314 --> 00:05:16,525
sorunu bulup onu onarmak.

104
00:05:16,859 --> 00:05:20,112
Ve bunların en başta neden olmasını
sağlayan sorunu elimine etmek.

105
00:05:20,696 --> 00:05:21,530
DOĞUM

106
00:05:21,614 --> 00:05:25,368
<i>Yaşlanmak, hücrelerimizdeki hasarın</i>
<i>biyolojik birikiminin sonucudur.</i>

107
00:05:25,451 --> 00:05:26,369
ÖLÜM

108
00:05:26,452 --> 00:05:29,538
<i>Bu hasar aslında biz doğmadan önce başlar.</i>

109
00:05:30,373 --> 00:05:33,584
<i>Yumurta döllendikten kısa süre sonra</i>
<i>hücrelerimiz çoğalmaya başlar,</i>

110
00:05:33,667 --> 00:05:38,547
<i>böylece dokularımız büyür ve canlanırlar.</i>
<i>Hücrelerimiz kendilerini kopyalarken</i>

111
00:05:38,756 --> 00:05:41,967
<i>moleküler hasara yol açan</i>
<i>hatalar yaparlar.</i>

112
00:05:43,344 --> 00:05:46,931
<i>Yaklaşık 20 yıldır bu hataları</i>
<i>düzeltebiliyoruz.</i>

113
00:05:47,556 --> 00:05:49,600
<i>Ama 30 yaşımıza geldiğimizde,</i>

114
00:05:50,184 --> 00:05:52,436
<i>yaşlanma ivme kazanıyor.</i>

115
00:05:53,521 --> 00:05:55,856
<i>Bu süreçle mücadele etmek</i>
<i>yeni bir fikir değil.</i>

116
00:05:56,023 --> 00:06:00,903
<i>Sürekli gençliğimizi koruyacağını</i>
<i>vaat eden reklamlar ve ürünler görüyoruz.</i>

117
00:06:01,195 --> 00:06:05,741
<i>Yaşlanma karşıtı olan sektör</i>
<i>şu anda 250 milyar dolar</i>

118
00:06:05,866 --> 00:06:06,700
<i>ve büyümeye de devam ediyor.</i>

119
00:06:07,201 --> 00:06:10,579
<i>Cildin görüntüsünü 10 yıl geri alabildiği</i>
<i>klinik olarak kanıtlandı.</i>

120
00:06:10,663 --> 00:06:12,706
<i>Olay'le daha az yaşlanırsınız.</i>

121
00:06:12,790 --> 00:06:15,126
<i>Size daha genç görünen bir cilt verir.</i>
<i>Gençlik zamansızdır.</i>

122
00:06:15,709 --> 00:06:20,005
<i>Yaşlanma karşıtı olan pazarın büyük kısmı</i>
<i>kırışıklıklar gibi yaşlanmanın görülebilir</i>

123
00:06:20,214 --> 00:06:22,800
<i>semptomları üzerine çalışıyor</i>
<i>ve çoğunlukla kadınlara hitap ediyor.</i>

124
00:06:23,592 --> 00:06:24,635
<i>Kırıklıkların kendisine değil.</i>

125
00:06:24,718 --> 00:06:25,553
GÖRÜNÜŞÜNÜ

126
00:06:25,678 --> 00:06:29,223
<i>Cildi gerçekten değiştirebildiklerine dair</i>
<i>bilimsel olarak test edilmediler.</i>

127
00:06:30,057 --> 00:06:31,350
<i>Daha genç görünmeyi unutun.</i>

128
00:06:31,475 --> 00:06:34,061
<i>Bazı insanlar ölümü bile olduğu gibi</i>
<i>kandırmaya çalıştılar.</i>

129
00:06:34,186 --> 00:06:38,899
<i>1960'larda canlı dondurma fikri ortaya</i>
<i>atıldı, yani bir insanı ölür ölmez,</i>

130
00:06:39,400 --> 00:06:41,277
<i>ilerde bilim nasıl olacağını bulur bulmaz</i>

131
00:06:41,360 --> 00:06:43,487
<i>canlandırma planıyla dondurma.</i>

132
00:06:43,571 --> 00:06:44,530
Bence canlı dondurma...

133
00:06:44,613 --> 00:06:45,739
KWAME ANTHONY APPIAH
FİLOZOF

134
00:06:45,823 --> 00:06:47,032
...insan bedenini biraz fazla
ciddiye alan bir yaklaşım.

135
00:06:47,116 --> 00:06:51,036
Ben bir insanı yeniden canlandırmak için

136
00:06:51,245 --> 00:06:56,417
sadece bedenin yeterli olduğundan
şüphe ediyorum.

137
00:06:56,959 --> 00:06:59,879
Özellikle de ölmüş olan bir kişi için.

138
00:07:00,004 --> 00:07:03,966
Çünkü bu başka bir sorun.
Beyniniz çok değişmiş olabilir.

139
00:07:04,049 --> 00:07:06,469
<i>Ama bazı insanlar bunun için</i>
<i>bir çözüm olduğuna inanıyorlar.</i>

140
00:07:07,344 --> 00:07:11,182
<i>Beyni bir makineye yükleyerek</i>
<i>koruma fikrine sahipler.</i>

141
00:07:11,265 --> 00:07:13,434
Benim bilincimi bir makineye
yükleyebileceğimiz

142
00:07:13,642 --> 00:07:16,312
fikri bana pek mümkün gelmiyor.

143
00:07:16,979 --> 00:07:20,858
Bilincimin beynimdeki biyolojik varlığa

144
00:07:21,275 --> 00:07:25,112
derinden bağlı olduğunu düşünüyorum.

145
00:07:25,196 --> 00:07:28,657
Ve insanların devam etmek konusunda
önemsediği şeyin bilinçli biri olarak

146
00:07:28,866 --> 00:07:30,784
devam etmek olduğunu sanıyorum.

147
00:07:30,868 --> 00:07:32,995
<i>Bunlar ölümle mücadele etme fikirleri.</i>

148
00:07:33,412 --> 00:07:36,373
<i>Ama yaşlanmanın biyolojik süreciyle</i>
<i>mücadele etmiyorlar.</i>

149
00:07:36,999 --> 00:07:40,711
<i>Bilim, yaşlanmanın hayatın bir parçası</i>
<i>olduğunu genel olarak kabul etti.</i>

150
00:07:40,794 --> 00:07:43,005
Çevrenizdeki farklı
hayvan türlerine bakarsanız...

151
00:07:43,088 --> 00:07:44,465
CYNTHIA KENYON
BAŞKAN YARDIMCISI, CALICO

152
00:07:44,548 --> 00:07:46,133
...hemen dikkat çeken
bir şey fark edersiniz.

153
00:07:46,217 --> 00:07:49,929
Özellikle de bir köpeğiniz varsa.
Yaşlanma oranı farklı türlerde

154
00:07:50,137 --> 00:07:53,224
farklılaşıyor. Bir köpeğin ömrü

155
00:07:54,225 --> 00:07:58,020
bizimkinden yedi kat daha kısadır.

156
00:07:58,103 --> 00:07:59,939
Yaşlanma gerçekleşebilir,

157
00:08:00,022 --> 00:08:03,025
ama neden farklı türlerde
farklı şekillerde gerçekleşiyor? <i>1961'de bir ipucu bulduk.</i>

158
00:08:07,112 --> 00:08:09,573
<i>Dr. Leonard Hayflick,</i>
<i>birçok insan hücresinin...</i>

159
00:08:09,657 --> 00:08:11,116
İNSAN DİPLOİD HÜCRELERİNİN
SERİ ŞEKİLDE GELİŞMESİ SINIRLI

160
00:08:11,242 --> 00:08:13,327
<i>50 bölünmeden sonra</i>
<i>bölünmeyi bıraktığını keşfetti.</i>

161
00:08:13,410 --> 00:08:15,079
YAKLAŞIK 50 ALT KOPYALAMANIN ARDINDAN
BOZULUYORLAR

162
00:08:15,162 --> 00:08:16,956
<i>Görünüşe göre hücrelerimize</i>
<i>ölüm doğuştan işlenmişti.</i>

163
00:08:17,039 --> 00:08:18,707
BU DURUM ESAS ETKENLERE YÜKLENEBİLİR

164
00:08:18,791 --> 00:08:20,000
<i>Daha sonra 1980'lerde...</i>

165
00:08:20,084 --> 00:08:21,210
HÜCRE - ÇEKİRDEK

166
00:08:21,335 --> 00:08:24,088
<i>...nedenini öğrendik.</i>
<i>Hücrelerimizdeki kromozomların</i>

167
00:08:24,171 --> 00:08:27,299
<i>üzerlerinde telomer denilen</i>
<i>küçük kapakçıklar vardı</i>

168
00:08:27,758 --> 00:08:31,512
<i>ve her hücre bölünmesinde</i>
<i>bu kapakçıklar kısalıyordu.</i>

169
00:08:32,054 --> 00:08:35,140
<i>Telomerler kromozomları artık</i>
<i>koruyamayacak olduğunda da,</i>

170
00:08:35,516 --> 00:08:36,892
<i>hücreler ölüyordu.</i>

171
00:08:37,643 --> 00:08:40,062
<i>Bunun çözümü oldukça açıktı.</i>

172
00:08:40,479 --> 00:08:44,817
<i>Hücrelerimizi telomerlerin çok</i>
<i>kısalmayacağı şekilde düzeltmeliydik.</i>

173
00:08:44,900 --> 00:08:46,485
<i>Ama anlaşılan o ki,</i>

174
00:08:46,860 --> 00:08:49,321
<i>bu tip hücreler de zaten var.</i>

175
00:08:49,905 --> 00:08:50,990
<i>Kanser hücreleri.</i>

176
00:08:51,115 --> 00:08:52,116
KANSER HÜCRELERİ HIZLANDIRILMIŞ ÇEKİM

177
00:08:52,241 --> 00:08:54,118
<i>Henüz kimse bu yapbozu çözemedi.</i>

178
00:08:54,910 --> 00:08:56,120
<i>Ama dünya çapında</i>

179
00:08:56,287 --> 00:09:00,332
<i>birkaç toplum uzun yaşamanın sırrını</i>
<i>çözmüş gibi görünüyor.</i>

180
00:09:01,000 --> 00:09:06,213
<i>Sardinya'nın köylerinde altı yüz kişiden</i>
<i>yüzü, yüz yaşına ulaşıyor.</i>

181
00:09:06,422 --> 00:09:08,841
<i>Bu, milli ortalamadan altı kat fazla.</i>

182
00:09:09,383 --> 00:09:13,929
<i>Yunan adası olan İkarya'da</i>
<i>her üç kişiden biri 90 yaşını görüyor.</i>

183
00:09:14,179 --> 00:09:17,641
<i>Yunanistan'daki nüfusun genelinden</i>
<i>on yıl daha fazla yaşıyorlar.</i>

184
00:09:17,725 --> 00:09:20,185
<i>Yaşam tarzlarının</i>
<i>birçok ortak noktası var.</i>

185
00:09:20,728 --> 00:09:25,983
<i>Günlük egzersiz, zengin bir sosyal yaşam</i>
<i>ve genel olarak vejetaryen bir diyetle,</i>

186
00:09:26,567 --> 00:09:29,028
<i>birkaç kadeh kırmızı şarap.</i>

187
00:09:29,570 --> 00:09:32,323
<i>Nasıl yaşadığınız, ne kadar</i>
<i>yaşadığınızı kesinlikle etkiliyor.</i>

188
00:09:32,823 --> 00:09:36,076
<i>Ama bazı şeyler kontrolünüzün dışında.</i>
<i>Bunu da,</i>

189
00:09:36,660 --> 00:09:37,828
<i>bu solucan sayesinde biliyoruz.</i>

190
00:09:38,704 --> 00:09:42,583
<i>İplik kurdunun ortalama</i>
<i>14 günlük ömrü vardır</i>

191
00:09:42,750 --> 00:09:45,669
<i>ve bu kurtların ikisi de on üç yaşında.</i>

192
00:09:46,170 --> 00:09:49,173
<i>Ama bilim adamları soldakinin genlerinden</i>
<i>birini mutasyona uğrattı.</i>

193
00:09:49,965 --> 00:09:53,886
<i>Sadece daha genç gibi görünmekle kalmıyor.</i>
<i>Ömrü de iki katına çıktı.</i>

194
00:09:53,969 --> 00:09:56,472
Bu o kadar çarpıcı bir sonuç ki,
yeni ortaya çıktığında

195
00:09:56,597 --> 00:09:57,806
insanlar inanmadı.

196
00:09:58,390 --> 00:10:01,477
<i>Bilim insanları insülini düzenleyen</i>

197
00:10:01,644 --> 00:10:06,523
<i>DAF-İki adında bir geni bozdu,</i>
<i>yani kurt çok daha az besin aldı.</i>

198
00:10:06,857 --> 00:10:10,402
<i>Temel olarak kurdun bedenini</i>
<i>oruç tuttuğu konusunda kandırdık.</i>

199
00:10:10,861 --> 00:10:11,779
<i>Bir yemek yerseniz,</i>

200
00:10:11,862 --> 00:10:14,531
dokuların içinde küçük kapı benzeri
şeyler vardır ve yemekleri oraya alırlar.

201
00:10:14,698 --> 00:10:16,950
Ama bunu yapabilmeleri için
insülin hormonuna ihtiyaç duyarlar.

202
00:10:17,534 --> 00:10:18,911
Daha az insülininiz olursa

203
00:10:19,453 --> 00:10:21,830
ya da DAF-İki mutant reseptörü gibi

204
00:10:22,206 --> 00:10:24,500
çalışmayan bir insülin reseptörünüz varsa,

205
00:10:25,334 --> 00:10:28,128
o zaman hayvan yeterince besin
alamadığını düşünür. "Eyvah" der.

206
00:10:28,212 --> 00:10:30,631
"Şu anda zor zamanlara doğru gidiyorum.

207
00:10:30,798 --> 00:10:33,258
Dikkatli olacağım.
Hücrelerimi koruyacağım.

208
00:10:33,467 --> 00:10:35,219
Ve proteinlerimi daha iyi kıvıracağım.

209
00:10:35,302 --> 00:10:37,763
DNA'mın zarar görmediğinden
emin olacağım."

210
00:10:37,846 --> 00:10:39,098
Hücreler kendilerine iyi bakma...

211
00:10:39,682 --> 00:10:43,519
sürecine girdiklerinde, hayvan daha uzun
yaşayabiliyor diye düşünüyorum.

212
00:10:44,561 --> 00:10:47,940
Aynı geni meyve sineklerinde de
değiştirdiler ve ömürleri iki kat uzadı.

213
00:10:48,148 --> 00:10:51,110
TEK GENDEKİ MUTASYON ORTALAMA ÖMRÜ
NEREDEYSE İKİ KATINA ÇIKARDI

214
00:10:51,193 --> 00:10:53,445
Farelerde bu ömrü
yüzde 50 oranında arttırdı.

215
00:10:53,529 --> 00:10:54,863
MUTANT FARELER YÜZDE 50 DAHA UZUN YAŞIYOR

216
00:10:54,988 --> 00:10:57,658
<i>Tüm bu organizmalar</i>
<i>daha uzun yaşamakla kalmadı,</i>

217
00:10:57,741 --> 00:11:00,994
<i>birçok kronik hastalığa karşı da</i>
<i>daha dirençli hale geldiler.</i>

218
00:11:01,245 --> 00:11:04,289
Eğer bir gen, bir patika

219
00:11:04,998 --> 00:11:09,586
yaşlanma oranını farklılaştırırsa,
o zaman işe başladık demektir.

220
00:11:10,170 --> 00:11:14,133
Hissimizi tamamen değiştirdi.
Bizi umuttan, vaade götürdü.

221
00:11:14,717 --> 00:11:18,637
<i>Tarih boyunca 100, 110 ya da 120</i>
<i>yaşına kadar yaşamış olan tüm insanlar</i>

222
00:11:18,721 --> 00:11:22,766
<i>belki genetik mutasyona uğramışlardı.</i>

223
00:11:23,392 --> 00:11:25,102
ÖMÜR UZAMASINDAN SÖZ EDEN YAYINLAR

224
00:11:25,185 --> 00:11:27,980
<i>Bu kırılma noktasından sonra, ömür uzaması</i>
<i>konusundaki araştırmalar arttı.</i>

225
00:11:28,522 --> 00:11:31,567
Sonraki birkaç yıl içinde hayatımıza
10 ila 20 yıl ekleyeceğiz.

226
00:11:31,650 --> 00:11:32,985
Bunu başarılabilir olduğunu biliyoruz,

227
00:11:33,068 --> 00:11:36,321
çünkü zaten 100 yaşını geçmiş olan
bazı insanlar var.

228
00:11:36,405 --> 00:11:39,283
Yüz yıl yaşamış insanlar.
Bunlar sadece şanslı kişiler değiller.

229
00:11:39,366 --> 00:11:40,701
Genetik olarak kontrol ediliyorlar,

230
00:11:40,784 --> 00:11:43,829
çünkü çocuklarının da 100 yaşını geçme
ihtimali çok yüksek.

231
00:11:44,413 --> 00:11:47,624
<i>100 yaşından uzun yaşayan insanlar,</i>
<i>çok ileri yaşlarda hasta oluyorlar.</i>

232
00:11:47,750 --> 00:11:50,461
<i>Ve bu, ortalama ömre sahip olanlarınkinden</i>
<i>çok daha kısa sürüyor.</i>

233
00:11:50,544 --> 00:11:52,171
HASTALIK VE ENGELİ HAYATLARININ
SONUNA KADAR BASTIRIYORLAR

234
00:11:52,254 --> 00:11:56,049
Sırlarının ne olduğunu öğrenebilirsek,
bunları taklit eden ilaçlar geliştirebilir

235
00:11:56,133 --> 00:11:58,260
ve daha sağlıklı
ve daha uzun yaşayabiliriz.

236
00:11:58,844 --> 00:12:00,220
UZUN ÖMÜRLÜLÜK ŞİRKETLERİNE YATIRIM

237
00:12:00,304 --> 00:12:03,682
<i>Yatırımcılar bu sırların ne olduğunu</i>
<i>öğrenmek için ciddi paralar yatırıyorlar</i>

238
00:12:03,974 --> 00:12:08,228
<i>ve uzun ömürlü olma bilimine</i>
<i>odaklanmış olan şirketleri fonluyorlar.</i>

239
00:12:08,479 --> 00:12:10,522
<i>Farklı ilaçları test ediyoruz</i>

240
00:12:10,606 --> 00:12:14,568
<i>ve genç ve yaşlı arasındaki farkı</i>
<i>nasıl değiştirdiklerine bakıyoruz.</i>

241
00:12:14,651 --> 00:12:18,447
<i>İnsan ömrünün uzunluğu için asıl hedef</i>
<i>yaşlanmayı değiştirmek.</i>

242
00:12:18,530 --> 00:12:22,284
<i>Yeni keşifler görüyoruz ve bilimi daha</i>
<i>uzun yaşayan ve daha sağlıklı</i> olan

243
00:12:22,618 --> 00:12:24,077
<i>haliniz için getirdik.</i>

244
00:12:24,953 --> 00:12:27,706
<i>Arkasında çok para olan ve gelecek</i>
<i>vaat eden bir ipucu mu?</i>

245
00:12:28,207 --> 00:12:29,249
<i>İhtiyar hücreler.</i>

246
00:12:29,792 --> 00:12:32,961
<i>Bazen bir hücre bölünmeyi bıraktığında</i>
<i>ölmüyor.</i>

247
00:12:33,086 --> 00:12:35,506
<i>Kimyasal sinyaller göndermeye</i>
<i>devam ediyor.</i>

248
00:12:35,589 --> 00:12:39,635
<i>Ve biz yaşlandıkça, bu hortlak hücreler</i>
<i>bedenlerimizde birikiyor.</i>

249
00:12:40,093 --> 00:12:41,804
<i>Farelerde bu hücreleri temizlemek</i>

250
00:12:41,970 --> 00:12:45,015
<i>sağlıklarını ve ömürlerini gözle görülür</i>
<i>derecede iyileştirdi.</i>

251
00:12:45,724 --> 00:12:46,809
<i>Bu girişimler kanıtlanmış olan...</i>

252
00:12:46,892 --> 00:12:48,352
İHTİYAR HÜCRELERİ TEMİZLEMEK

253
00:12:48,435 --> 00:12:50,479
<i>...ilk yaşlanma karşıtı tedavi için</i>
<i>rekabet ediyorlar.</i>

254
00:12:50,562 --> 00:12:51,814
İLAÇLA DÜZELTİLEN HAFIZA KAYBI

255
00:12:51,897 --> 00:12:54,066
<i>Ama zaten var olan bir ilaçla yenilebilir</i>
<i>olma ihtimalleri de var.</i>

256
00:12:54,149 --> 00:12:55,359
ARTRİTLE MÜCADELE EDİYOR

257
00:12:55,651 --> 00:12:58,695
Yaşlanma alanında çalışanlar,
bugün aslında başka hastalıklar için

258
00:12:58,779 --> 00:13:00,823
onaylanmış olan ilaçların

259
00:13:00,906 --> 00:13:04,034
insan yaşlanmasında etkisinin olduğunu
görünce çok etkilendi.

260
00:13:04,117 --> 00:13:06,119
<i>Ve bu alandaki başka birçok kişi için</i>

261
00:13:06,245 --> 00:13:10,207
<i>en büyük umut, anti diyabet ilacı olan</i>
<i>metformin.</i>

262
00:13:10,916 --> 00:13:15,754
Metformindeki aktif malzeme,
Galega officinalis bitkisinden geliyor.

263
00:13:16,171 --> 00:13:19,466
Başka bir deyişle keçisakalı,

264
00:13:19,633 --> 00:13:24,596
profesör ot, Fransız leylağı,
İspanyol evliya otu ve İtalyan kokarcası.

265
00:13:25,556 --> 00:13:29,643
<i>Büyük Britanya'da yapılan önemli</i>
<i>bir araştırma, metformin alan</i>

266
00:13:29,726 --> 00:13:32,604
<i>78 bin diyabet hastasının, diyabet</i>
<i>olmayanlardan uzun yaşadığını gösterdi.</i>

267
00:13:32,688 --> 00:13:34,565
DİYABET OLMAYANLARA GÖRE DAHA UZUN
HAYATTA KALMA SÜRESİ

268
00:13:34,648 --> 00:13:38,569
Diyabeti olan ve metformin alan hastalar,
diğer ilaçları alanlara göre

269
00:13:38,735 --> 00:13:41,405
yüzde 30 daha az kardiyovasküler
hastalık yaşıyorlar.

270
00:13:42,281 --> 00:13:45,951
Diyabeti olan ya da metformin kullanan
insanlar yüzde 30 daha az kanser oluyor.

271
00:13:46,952 --> 00:13:50,372
<i>İplik kurdunu ve DAF-İki genini</i>
<i>değiştirdiğimizi hatırlıyor musunuz?</i>

272
00:13:50,914 --> 00:13:55,127
<i>Metformin insanlarda</i>
<i>insülini yöneten gen üzerinde</i>

273
00:13:55,294 --> 00:13:56,503
<i>aynı şeyi yapıyor.</i>

274
00:13:56,962 --> 00:14:01,174
<i>Ve anlamadığımız diğer moleküler</i>
<i>mekanizmalarda da işlevi var.</i>

275
00:14:02,551 --> 00:14:06,305
<i>Amerikan Federal İlaç Kurumu</i>
<i>metforminin yaşa bağlı hastalıkların</i>

276
00:14:06,388 --> 00:14:08,765
<i>tedavisinde kullanılıp kullanılamayacağını</i>
<i>görmek için onay verdi,</i>

277
00:14:09,057 --> 00:14:10,642
<i>ama yaşlılığın kendisi için değil.</i>

278
00:14:11,018 --> 00:14:14,730
<i>Çünkü FDA yaşlanmayı tedavi edilebilir</i>
<i>bir şey olarak görmüyor.</i>

279
00:14:14,855 --> 00:14:17,232
<i>Ama sonuçlar pozitif olursa,</i>

280
00:14:17,691 --> 00:14:22,154
<i>bu daha fazla araştırmanın kapısını açar.</i>

281
00:14:22,237 --> 00:14:25,824
Bunun ivme kazanacağı konusunda
oldukça iyimserim.

282
00:14:26,158 --> 00:14:31,163
Ve sıradaki on yıl, yaşlanmayı hedef alan
dönüm noktası olacak.

283
00:14:31,246 --> 00:14:33,081
Benim için en heyecan verici
şeylerden biri...

284
00:14:33,165 --> 00:14:36,335
Bunların hiçbiri tutmayabilir.
Bu bir ihtimal.

285
00:14:36,668 --> 00:14:39,546
Ama eğer işe yararsa,
paradigmayı tamamen değiştirir.

286
00:14:39,630 --> 00:14:42,466
Bu tıbbı düşünmek için yeni bir yol.

287
00:14:43,091 --> 00:14:47,012
<i>Ama herkesin 120 yaşına kadar yaşadığı</i>
<i>bir dünya istemeyebiliriz bile.</i>

288
00:14:47,220 --> 00:14:49,973
Kimsenin kazanan olmak istediğini
söylediğini duymadım.

289
00:14:50,307 --> 00:14:53,685
Şimdiye kadar yaşamış herkesten
uzun yaşamak istediklerini de.

290
00:14:54,186 --> 00:14:59,775
Olabildiğince iyi yıl yaşamayı istemek
elbette normal bir şey.

291
00:14:59,858 --> 00:15:03,528
120 mi?
Sağlıklı olduğun sürece. Astım olmadan,

292
00:15:04,071 --> 00:15:08,033
kalp sorunu olmadan
ve bacakların ağrımadan.

293
00:15:08,575 --> 00:15:09,618
Bu harika olurdu.

294
00:15:09,701 --> 00:15:11,578
O zaman şunun gibi başka sorular doğar: O şekilde hayatta kalabilmeme
yetecek kadar param var mı?

295
00:15:13,997 --> 00:15:16,333
Paranızın tükenebilecek olması da
yaşlanmanın bir parçası.

296
00:15:16,416 --> 00:15:20,337
Neden hücreler yaşlanıyor?
Neden organizmalar yaşlanıp ölüyor?

297
00:15:20,796 --> 00:15:24,424
Bu, çözülmesi gereken büyük bir yapboz.
Oldukça çetrefilli bir yapboz.

298
00:15:24,508 --> 00:15:27,803
Ama bu, bunu çözmenin
ve bunun için terapi görmenin

299
00:15:27,886 --> 00:15:30,931
Dünya gezegeni için iyi olacağı
anlamına da gelmiyor.

300
00:15:31,014 --> 00:15:34,935
<i>Yüz yaşını aşmış olanlar, diğer</i>
<i>yaşlılardan daha sağlıklı olabilirler.</i>

301
00:15:35,018 --> 00:15:39,064
<i>Ama yine de yaşlılar.</i>
<i>Muhtemelen bir işte çalışmayacaklar</i>

302
00:15:39,648 --> 00:15:42,442
<i>ve bakıma ihtiyaçları olacak.</i>
<i>Bunun da bir maliyeti var.</i>

303
00:15:43,110 --> 00:15:45,112
<i>Ve bu maliyetlerden</i>
<i>tasarruf etmek çok zor.</i>

304
00:15:46,071 --> 00:15:50,617
<i>Birçok toplumda yaşlıları önemsemek</i>
<i>ahlaki bir zorunluluk gibi görülür.</i>

305
00:15:50,701 --> 00:15:53,996
Japonya gibi beklenen yaşama süresinin
uzun olduğu ülkelere bakarsanız,

306
00:15:54,287 --> 00:15:56,248
sonunda çok izole olmuş
ve yalnız kalmış olan bir sürü yaşlı insan görürsünüz.

307
00:15:58,750 --> 00:16:02,963
Japonya'da kimsenin öldüğünü fark etmediği
insanların raporları sık görülüyor.

308
00:16:03,046 --> 00:16:06,049
<i>Ve iki yüzyıl önce başladığımız</i>
<i>projeyi hâlâ bitiremedik.</i>

309
00:16:06,258 --> 00:16:08,010
BEŞ YAŞ ALTI ÇOCUKLARDAKİ ÖLÜM ORANI

310
00:16:08,093 --> 00:16:12,055
<i>İlk olarak her çocuğu</i>
<i>75 yaşına ulaştırmak.</i>

311
00:16:12,139 --> 00:16:13,807
75'i geçtikten sonra,

312
00:16:14,266 --> 00:16:17,769
hedefimiz
85'e ya da 90'a ulaşmak olmamalı.

313
00:16:17,853 --> 00:16:21,440
Hedefimiz, herkesi 75'e ulaştırmak olmalı.

314
00:16:22,566 --> 00:16:27,696
<i>Yaşlı insanlar daha uzun yaşarlarsa,</i>
<i>gençlerle yaşlıların oranı değişir</i>

315
00:16:27,779 --> 00:16:29,698
<i>ve bu da toplumu değiştirir.</i>

316
00:16:29,781 --> 00:16:32,909
<i>Çalışmalar, bir toplumun nüfusunda</i>
<i>daha fazla yaşlı olduğunda</i>

317
00:16:32,993 --> 00:16:35,495
<i>ülkelerin daha az girişimci</i>
<i>hale geldiklerini gösteriyor.</i>

318
00:16:36,121 --> 00:16:40,792
<i>Ve eğer nüfus hiç ölmezse,</i>
<i>bir şeyler yapmayı tamamen bırakabiliriz.</i>

319
00:16:40,959 --> 00:16:44,463
O harika <i>Uzay Yolu</i>
bölümünde gösterildiği gibi,

320
00:16:44,629 --> 00:16:49,342
yapmaya değer olduğunu
düşündüğünüz şeyler tükenirdi.

321
00:16:49,718 --> 00:16:51,428
Eğer sonsuz zamanınız olsaydı.

322
00:16:51,511 --> 00:16:53,180
Söylenecek bir şey kalmadı.

323
00:16:53,889 --> 00:16:59,686
Anlamıyor musunuz, yüzbaşı?
Bizim için hastalık, ölümsüzlük.

324
00:17:00,604 --> 00:17:02,773
Hayatımın bir başlangıcının,
ortasının ve sonunun olması

325
00:17:02,856 --> 00:17:07,402
yaptığım şeylerle ilgili soruları
çevreleyen şeylerin önemli bir kısmı.

326
00:17:07,486 --> 00:17:08,320
Aslında...

327
00:17:09,237 --> 00:17:13,325
sınırlı bir yaşama sahip olmak,
hayata asıl anlamı katan şey.

328
00:17:13,784 --> 00:17:17,120
Hayatın anlamı, yüzleştiğimiz
zorluklardan türüyor.

329
00:17:17,204 --> 00:17:21,792
Ve tüm mücadeleleri almak,
hayatı tamamen yavanlaştırır.