1
00:00:09,135 --> 00:00:11,971
Een dominokunstenaar is iemand...
2
00:00:12,055 --> 00:00:15,016
...die met duizenden dominostenen...
3
00:00:15,099 --> 00:00:18,311
...structuren, patronen en afbeeldingen
maakt.
4
00:00:19,353 --> 00:00:22,356
In 2017 leidde Steve Price een team...
5
00:00:22,440 --> 00:00:26,903
...dat een dominodisplay
van meer dan 76.000 steentjes bouwde...
6
00:00:26,986 --> 00:00:28,988
...een nieuw wereldrecord.
7
00:00:29,447 --> 00:00:32,366
Je kunt tweedimensionaal bouwen...
8
00:00:32,617 --> 00:00:36,162
...of je kunt 3D-structuren bouwen
zoals piramides en muren...
9
00:00:36,245 --> 00:00:39,749
...en allerlei bochten en spiralen maken.
10
00:00:40,083 --> 00:00:43,586
Zijn YouTube video's
worden miljoenen keren bekeken.
11
00:00:43,836 --> 00:00:46,339
Het plezier van de stenen zien omvallen...
12
00:00:46,422 --> 00:00:50,134
...komt van weten hoeveel werk
het opbouwen was.
13
00:00:50,802 --> 00:00:55,139
Als kijker zie je hoe het allemaal
op z'n plek valt.
14
00:00:56,182 --> 00:00:59,435
Mensen kijken graag naar allerlei dingen.
15
00:01:00,436 --> 00:01:04,690
Waarom kijken miljoenen naar video's
waarin koekjes geglazuurd worden?
16
00:01:05,149 --> 00:01:10,363
Of naar een collage van 21 foto's
van puistjes?
17
00:01:11,239 --> 00:01:15,701
Anderen houden van gotische kerken,
paarden, synchroonzwemmen...
18
00:01:15,868 --> 00:01:17,954
...en natuurlijk andere mensen.
19
00:01:19,580 --> 00:01:21,666
Waar komen deze voorkeuren vandaan?
20
00:01:22,583 --> 00:01:25,253
En waarom zoeken we überhaupt
naar schoonheid?
21
00:01:26,337 --> 00:01:28,756
Kunst is een individuele
creatieve ervaring.
22
00:01:29,757 --> 00:01:34,053
Hoe meer kennis men heeft,
hoe grootser de ervaring.
23
00:01:34,512 --> 00:01:37,890
Veel fotografen krijgen succes
dankzij specialisatie.
24
00:01:38,057 --> 00:01:39,475
Dat kunnen stillevens zijn...
25
00:01:39,934 --> 00:01:41,352
...baby's, dieren...
26
00:01:41,686 --> 00:01:42,687
...of mode.
27
00:01:42,812 --> 00:01:45,189
De aarde is onvergelijkbaar.
28
00:01:47,358 --> 00:01:50,027
De opstelling is precies en symmetrisch.
29
00:01:50,611 --> 00:01:55,575
Die precisie zorgt ervoor
dat het perfect lijkt.
30
00:01:59,036 --> 00:02:03,082
Al duizenden jaren proberen filosofen
schoonheid te duiden.
31
00:02:04,041 --> 00:02:08,337
Aristoteles zei: 'Schoonheid hangt af
van grootte en orde.'
32
00:02:08,754 --> 00:02:13,843
Confucius zei: 'Niemand houdt zoveel
van deugd als hij van schoonheid houdt.'
33
00:02:13,926 --> 00:02:19,765
Kant zei: 'Schoonheid is dat
wat universeel behaagt, zonder concept.'
34
00:02:20,391 --> 00:02:23,686
In de Renaissance werd 't zaadje
van een antwoord geplant...
35
00:02:23,769 --> 00:02:28,858
...toen een Italiaanse wiskundige
het zogenaamde gulden getal noemde...
36
00:02:29,358 --> 00:02:32,278
...in een boek geïllustreerd
door Leonardo da Vinci.
37
00:02:33,070 --> 00:02:37,658
Wiskundigen zijn al millennia gefixeerd
op dit getal...
38
00:02:37,867 --> 00:02:40,661
...omdat het steeds weer opdook
in de geometrie.
39
00:02:40,995 --> 00:02:44,207
In de 19e eeuw
besloot een Duitse psycholoog...
40
00:02:44,290 --> 00:02:47,543
...dat dit nummer de universele wet
van schoonheid was...
41
00:02:47,627 --> 00:02:51,756
...en tegenwoordig staat het bekend
als de gulden snede.
42
00:02:51,839 --> 00:02:57,595
Mensen menen de gulden snede te zien
in meesterwerken van over de hele wereld.
43
00:02:58,763 --> 00:03:00,348
Maar er is een probleem.
44
00:03:00,723 --> 00:03:03,726
Telkens wanneer het
direct bestudeerd werd...
45
00:03:03,935 --> 00:03:08,940
...bleek niet iedereen specifiek te reageren
op de gulden snede.
46
00:03:09,690 --> 00:03:12,193
Onderzoek heeft weinig bewijs gevonden...
47
00:03:12,276 --> 00:03:17,406
...dat mensen zich bijzonder aangetrokken
voelen tot rechthoeken in deze verhouding.
48
00:03:18,157 --> 00:03:19,992
We houden wel van rechthoeken.
49
00:03:20,868 --> 00:03:25,289
Het is de soepelste vlak-naar-brein
formatie voor beeltenissen.
50
00:03:25,373 --> 00:03:28,417
Oftewel, de vorm die onze hersenen
het snelst verwerken.
51
00:03:29,418 --> 00:03:32,463
Makkelijk, en dus prettig
om naar te kijken.
52
00:03:33,047 --> 00:03:37,802
Veel wetenschappers geloven
dat dat te maken heeft met overleving.
53
00:03:39,512 --> 00:03:43,849
Meer dan 150 miljoen jaar geleden
heersten dinosaurussen over de aarde.
54
00:03:43,933 --> 00:03:46,352
Om te begrijpen hoe mensen
de wereld zien...
55
00:03:46,435 --> 00:03:49,230
...moet je naar de poten van dinosaurussen
kijken.
56
00:03:49,313 --> 00:03:53,109
Dat is waar onze voorouders,
kleine spitsmuis-achtige zoogdieren...
57
00:03:53,192 --> 00:03:56,529
...zich ophielden.
Zij hadden beperkt zicht op de wereld.
58
00:03:56,779 --> 00:03:59,949
Ze zagen slechts twee kleuren:
blauw en rood.
59
00:04:00,199 --> 00:04:04,078
Ze waren 's nachts actief,
om zo roofdieren te vermijden...
60
00:04:04,328 --> 00:04:08,207
...en speurden hun omgeving continu
horizontaal af.
61
00:04:09,083 --> 00:04:14,255
Misschien is dat de reden dat we
zoveel dingen nu in die vorm maken.
62
00:04:15,589 --> 00:04:18,551
Visuele schoonheid heeft alles te maken
met zicht.
63
00:04:18,634 --> 00:04:21,887
Ons zicht is geëvolueerd
om ons te helpen overleven.
64
00:04:22,680 --> 00:04:27,893
Toen de dinosaurussen uitstierven
werden onze voorouders overdag actief.
65
00:04:28,561 --> 00:04:30,980
Op den duur ontwikkelden
hun ogen zich zo...
66
00:04:31,063 --> 00:04:34,525
...dat ze alle kleuren van de regenboog
gingen zien.
67
00:04:34,692 --> 00:04:37,903
Veel dingen die nu visueel aantrekkelijk
voor ons zijn...
68
00:04:37,987 --> 00:04:40,990
...zijn dingen die onze voorouders
hielpen overleven.
69
00:04:41,782 --> 00:04:45,202
Bloemen gaven aan dat iets in fruit
kon veranderen.
70
00:04:45,619 --> 00:04:49,123
Waterbronnen wezen op
een mogelijke overvloed aan voedsel.
71
00:04:49,790 --> 00:04:52,877
Schuilplekken hielpen ons aan roofdieren
te ontkomen.
72
00:04:53,502 --> 00:04:57,923
We houden nog steeds van de landschappen
waarin de eerste mensen ontstonden.
73
00:04:59,216 --> 00:05:02,386
Twee kunstenaars hielden in de jaren 90
een enquête...
74
00:05:02,553 --> 00:05:06,849
...om het mooiste schilderij te vinden
in 14 verschillende landen.
75
00:05:07,266 --> 00:05:08,601
Ze stelden vragen als:
76
00:05:08,976 --> 00:05:12,605
'Kijk je liever naar binnentaferelen
of naar buitentaferelen?'
77
00:05:12,688 --> 00:05:17,818
'Welk van de volgende buitentaferelen
spreken je het meest aan?'
78
00:05:18,194 --> 00:05:23,574
En: 'Kijk je liever naar schilderijen
waarop mensen naakt of gekleed zijn?'
79
00:05:24,158 --> 00:05:28,371
Het resulterende schilderij zag er zo uit
in de Verenigde Staten.
80
00:05:28,454 --> 00:05:30,081
In Frankrijk zo.
81
00:05:30,164 --> 00:05:33,209
Dit was die uit Turkije.
Dit die uit China.
82
00:05:33,584 --> 00:05:38,798
Dit wordt weleens
de Afrikaanse savanne-hypothese genoemd...
83
00:05:38,881 --> 00:05:41,050
...omdat savannes
die eigenschappen hebben.
84
00:05:41,133 --> 00:05:44,303
Een blauwe lucht,
een rots om achter te schuilen...
85
00:05:44,428 --> 00:05:47,848
...iets eetbaars dat groeit,
en een grote plas water.
86
00:05:48,349 --> 00:05:51,227
We zijn dus niet erg origineel.
87
00:05:51,852 --> 00:05:54,688
Schoonheid komt deels voort
uit overlevingsdrang.
88
00:05:56,565 --> 00:06:00,361
Niet iedereen is overtuigd
van deze verklaring van schoonheid.
89
00:06:01,028 --> 00:06:07,451
Ik denk dat onderzoekers zo graag
iets willen kunnen verklaren...
90
00:06:07,743 --> 00:06:11,747
...dat ze soms onterecht denken
dat hun verklaringen universeel zijn.
91
00:06:12,289 --> 00:06:15,418
In 2017 publiceerde Richard Prum een boek...
92
00:06:15,501 --> 00:06:19,004
...dat veel oproer veroorzaakte
onder evolutionaire biologen.
93
00:06:19,088 --> 00:06:24,385
Hij schreef dat niet alle schoonheid
om overleving of fitheid draait.
94
00:06:24,677 --> 00:06:27,638
Soms is het arbitrair en zelfs nutteloos.
95
00:06:28,472 --> 00:06:30,141
Neem de staart van een pauw.
96
00:06:31,016 --> 00:06:35,479
Die is bedekt met honderden
mooie 'ogen'...
97
00:06:35,563 --> 00:06:41,527
...die bestaan uit 4 of 5 kleuren, gecreëerd
door optische nanostructuren in de veren.
98
00:06:41,777 --> 00:06:45,948
Die bestaan uit kristallijn geordende
pigment korrels.
99
00:06:46,240 --> 00:06:51,287
De vrouwen, hennen, voelen zich
aangetrokken tot deze staarten.
100
00:06:51,579 --> 00:06:56,292
Tijdens het paringsritueel
ontvouwt een mannetje zijn staart...
101
00:06:56,375 --> 00:06:59,628
...en creëert zo een enorme halve cirkel...
102
00:06:59,712 --> 00:07:03,466
...die boven het vrouwtje uittorent.
103
00:07:03,716 --> 00:07:08,345
Maar de staart is zwaar en maakt het
moeilijk om te rennen en vliegen.
104
00:07:08,429 --> 00:07:11,849
Hun schoonheid is dus niet goed
voor hun overlevingskansen.
105
00:07:13,309 --> 00:07:16,854
Ook Charles Darwin kon dit niet verklaren.
106
00:07:17,646 --> 00:07:21,901
Hij schreef: 'Als ik naar een pauwenveer
staar, word ik misselijk.'
107
00:07:22,109 --> 00:07:25,529
Het feit dat aanpassing
door natuurlijke selectie...
108
00:07:25,613 --> 00:07:31,869
...ten bate van overleving deze versieringen
niet kon verklaren zat hem enorm dwars.
109
00:07:32,161 --> 00:07:36,999
Hij kwam met een theorie dat er
zoiets was als seksuele selectie...
110
00:07:37,416 --> 00:07:42,004
...waarbij partnerkeuze afhangt
van de subjectieve ervaringen van dieren.
111
00:07:42,338 --> 00:07:46,509
Niet alleen de pauw heeft schijnbaar
nutteloze versieringen.
112
00:07:47,218 --> 00:07:50,763
Zo is er de wapperende cape
van de zwartmaskerprieelvogel...
113
00:07:50,846 --> 00:07:54,350
...het waaierhoen
met zijn opblaasbare gele borst...
114
00:07:54,600 --> 00:07:58,437
...de fregatvogel met zijn rode keelzak...
115
00:07:58,729 --> 00:08:01,565
...en de schoenbekooievaar
met zijn vreemde snavel.
116
00:08:01,774 --> 00:08:06,403
Er bestaan geen vogels die niet deelnemen
aan die veelzijdigheid aan kleuren...
117
00:08:06,612 --> 00:08:09,782
...versieringen, variaties en voorkeuren.
118
00:08:09,865 --> 00:08:11,283
Het gaat om genot.
119
00:08:11,367 --> 00:08:14,954
Genot is de motivatie achter de keuzes
van dieren.
120
00:08:16,872 --> 00:08:20,626
In het menselijke brein is dat
wat schoonheid is: genot.
121
00:08:20,918 --> 00:08:25,506
Wij denken dat het de activering
van de visuele cortex...
122
00:08:25,589 --> 00:08:28,342
...samen met deze beloningssystemen is...
123
00:08:28,425 --> 00:08:32,054
...wat zo kenmerkend is voor onze reactie
op schoonheid.
124
00:08:32,137 --> 00:08:35,516
Hier zijn drie neurotransmittersystemen
bij betrokken.
125
00:08:35,641 --> 00:08:37,476
Allereerst het dopaminesysteem.
126
00:08:37,560 --> 00:08:43,691
Dat gaat over waar we naar verlangen
en wat we willen.
127
00:08:44,024 --> 00:08:47,319
Een dopaminestoot kan ons letterlijk
in beweging brengen.
128
00:08:47,528 --> 00:08:52,116
Het is wat ons motiveert dingen
die we aanlokkelijk vinden te benaderen.
129
00:08:52,491 --> 00:08:56,078
Schoonheid activeert ook
ons endocannabinoïdesysteem...
130
00:08:56,161 --> 00:08:57,621
...en ons opioïdesysteem...
131
00:08:57,705 --> 00:09:02,084
...de systemen die ook geactiveerd worden
door cannabis of opioïden.
132
00:09:02,209 --> 00:09:06,380
Zij vormen de kern van genotsgevoelens.
133
00:09:06,714 --> 00:09:11,260
Evolutie verklaart waarom vrouwtjespauwen
graag naar een pauwenstaart kijken.
134
00:09:11,427 --> 00:09:15,389
Het genot dat mensen krijgen
van schoonheid verklaren is lastiger...
135
00:09:15,681 --> 00:09:17,891
...omdat we 't niet allemaal eens zijn.
136
00:09:19,977 --> 00:09:23,814
Ooit werd het in Japan mooi gevonden
om zwarte tanden te hebben.
137
00:09:23,897 --> 00:09:27,651
In Europa werd het ooit mooi gevonden
om wimpers uit te trekken.
138
00:09:28,027 --> 00:09:31,113
In Amerika vinden sommigen het nu mooi...
139
00:09:31,572 --> 00:09:36,744
...om hun huid op allerlei manieren
bruin te kleuren.
140
00:09:36,827 --> 00:09:42,082
Als mensen worden we sterk beïnvloed
door onze cultuur en sociale omgeving.
141
00:09:42,333 --> 00:09:46,170
We nemen variaties daaruit over
en passen die toe op onszelf.
142
00:09:47,254 --> 00:09:52,259
Esthetische voorkeuren ontstaan
in de psyche door ontwikkeling...
143
00:09:52,343 --> 00:09:55,346
...blootstelling en individuele innovatie.
144
00:09:55,846 --> 00:09:59,224
We zijn allemaal geconditioneerd
door onze cultuur.
145
00:09:59,308 --> 00:10:01,185
Maar ik vraag mezelf altijd af:
146
00:10:01,685 --> 00:10:04,355
Waarom denk ik dat? Waar komt dat vandaan?
147
00:10:05,189 --> 00:10:08,817
De cultuur van dominokunst
is geworteld in het internet.
148
00:10:09,068 --> 00:10:15,282
Daar is een grote groep mensen te vinden
die van dit soort dingen genieten.
149
00:10:15,991 --> 00:10:21,288
Honderdvijftig jaar geleden sloeg
het impressionisme niet makkelijk aan.
150
00:10:21,538 --> 00:10:24,124
Als je nu Amerikanen interviewt...
151
00:10:24,208 --> 00:10:27,461
...blijken ze vooral van die kunststijl
te houden.
152
00:10:27,544 --> 00:10:29,588
Ons brein is niet veranderd...
153
00:10:29,672 --> 00:10:34,635
...en toch zijn dat soort voorkeuren
dramatisch veranderd.
154
00:10:34,718 --> 00:10:37,971
Dat moet liggen aan waar we
aan blootgesteld worden.
155
00:10:39,390 --> 00:10:40,265
Neem kleur.
156
00:10:41,016 --> 00:10:45,020
In de VS wordt roze tegenwoordig
vaak geassocieerd met jonge meisjes.
157
00:10:45,771 --> 00:10:51,235
Maar in een studie onder tien warenhuizen
in 1927...
158
00:10:51,568 --> 00:10:54,196
...zei de helft dat roze voor jongens was.
159
00:10:54,405 --> 00:10:57,282
Dit veranderde in de decennia daarna.
160
00:10:57,366 --> 00:11:01,370
Deels dankzij speelgoedreclames
in de jaren 80.
161
00:11:01,453 --> 00:11:03,455
Ik hou van je, My Little Pony.
162
00:11:03,539 --> 00:11:04,915
En donkergeel.
163
00:11:04,998 --> 00:11:09,503
Volgens een studie blijven baby's
het langst naar die kleur kijken.
164
00:11:09,586 --> 00:11:14,758
Maar volwassenen wereldwijd noemen
het hun minst favoriete kleur.
165
00:11:15,134 --> 00:11:18,220
Een mogelijke verklaring is dat we
bij het opgroeien...
166
00:11:18,303 --> 00:11:22,641
...die kleur leren associëren
met onprettige dingen.
167
00:11:23,183 --> 00:11:26,770
Onze ervaringen en opleiding...
168
00:11:26,854 --> 00:11:31,358
...en de structuur van een maatschappij
hebben allemaal invloed...
169
00:11:31,525 --> 00:11:33,652
...op wat we aantrekkelijk vinden.
170
00:11:33,819 --> 00:11:36,530
Je kunt 'n schilderij van een monarch
bekijken...
171
00:11:36,613 --> 00:11:40,200
...en versteld staan van de weelde
en schoonheid.
172
00:11:40,284 --> 00:11:45,038
Maar als het hele idee van een monarchie
je tegenstaat...
173
00:11:45,330 --> 00:11:47,291
...dan ga je het niet mooi vinden.
174
00:11:48,917 --> 00:11:54,256
Ontdekken wat bepaalde mensen
aantrekkelijk vinden is heel moeilijk.
175
00:11:54,339 --> 00:11:59,636
Daarom focussen wetenschappers zich
op wat de meeste mensen mooi vinden.
176
00:12:00,262 --> 00:12:05,768
Er is nog geen onderzoek dat verklaart
waarom sommigen dit mooi vinden...
177
00:12:06,268 --> 00:12:07,102
...of dit...
178
00:12:08,687 --> 00:12:09,605
...of dit.
179
00:12:10,814 --> 00:12:15,819
Maar uit onderzoek van het brein
tijdens esthetische hoogtepunten...
180
00:12:15,903 --> 00:12:21,033
...bleek dat er misschien een aanwijzing
te vinden is in het zogenaamde DMN.
181
00:12:21,742 --> 00:12:25,913
DMN staat voor default-mode network.
182
00:12:26,163 --> 00:12:29,458
Dat is eigenlijk de stationaire toestand
van het brein.
183
00:12:30,125 --> 00:12:34,838
Wanneer mensen gevraagd worden
iets specifieks te doen of denken...
184
00:12:35,088 --> 00:12:37,466
...is dat gedeelte van het brein inactief.
185
00:12:38,008 --> 00:12:42,513
Het DMN wordt actief wanneer we
juist niets doen...
186
00:12:42,763 --> 00:12:44,598
...en we in onszelf keren.
187
00:12:45,265 --> 00:12:49,311
Ze reflecteren een staat
van in jezelf gekeerd zijn...
188
00:12:49,394 --> 00:12:53,732
...zoals wanneer je suft, dagdroomt
of mijmert.
189
00:12:54,483 --> 00:12:58,654
In recente experimenten kregen mensen
verschillende kunstwerken...
190
00:12:58,737 --> 00:13:00,906
...uit allerlei culturen te zien.
191
00:13:01,615 --> 00:13:03,367
Er gebeurde iets verrassends.
192
00:13:03,742 --> 00:13:06,787
De DMN-regio in hun brein werd actief.
193
00:13:07,204 --> 00:13:11,583
Maar alleen als ze keken naar de werken
die ze zeiden het mooist te vinden.
194
00:13:12,209 --> 00:13:17,923
Dat veroorzaakt allerlei associaties
en gedachten in ons brein.
195
00:13:18,006 --> 00:13:20,759
Het is een soort speeltijd
voor onze fantasie.
196
00:13:21,051 --> 00:13:25,138
De onderzoekers zien dit als bewijs
dat wanneer we schoonheid ervaren...
197
00:13:25,222 --> 00:13:29,685
...onze zintuigen en emoties verbonden
worden met iets persoonlijks.
198
00:13:29,893 --> 00:13:31,019
Ons zelfbewustzijn.
199
00:13:31,520 --> 00:13:38,318
Kijken naar mooie schilderijen
maakt ons zelfbewust.
200
00:13:38,402 --> 00:13:40,571
Dat is misschien biologisch gezien...
201
00:13:40,654 --> 00:13:43,949
...wat er gebeurt als een schilderij
ons raakt.
202
00:13:44,199 --> 00:13:50,163
Dat verklaart waarom we bepaalde dingen
mooi en ontroerend blijven vinden...
203
00:13:50,247 --> 00:13:52,416
...wanneer we ons geheugen verliezen.
204
00:13:52,708 --> 00:13:55,878
Onderzoek suggereert dat mensen
met dementie...
205
00:13:55,961 --> 00:14:00,966
...hun smaak wat betreft kunst behouden.
206
00:14:01,466 --> 00:14:06,054
In een experiment in 2008
kregen 20 mensen met Alzheimer...
207
00:14:06,138 --> 00:14:07,931
...enkele schilderijen te zien.
208
00:14:08,181 --> 00:14:12,311
Sommige waren figuratief,
zoals Edward Hoppers Mensen in de zon.
209
00:14:12,644 --> 00:14:15,814
Andere minder,
zoals Picasso's Huilende vrouw.
210
00:14:16,398 --> 00:14:20,736
En weer andere waren geheel abstract,
zoals Compositie van Mondriaan.
211
00:14:21,361 --> 00:14:25,157
De patiënten moesten ze rangschikken
van mooist naar minst mooi.
212
00:14:25,616 --> 00:14:28,118
Twee weken later moesten ze
hetzelfde doen.
213
00:14:28,577 --> 00:14:33,665
De patiënten rangschikten de schilderijen
grotendeels hetzelfde.
214
00:14:37,336 --> 00:14:39,463
Ons gevoel voor schoonheid zit diep.
215
00:14:39,588 --> 00:14:41,924
Ik vond die van Randy prachtig.
216
00:14:43,216 --> 00:14:45,177
Ze heeft veel gevoel voor kleur.
217
00:14:45,761 --> 00:14:49,848
Voor mensen met dementie kan kunst maken
een goede therapie zijn.
218
00:14:50,223 --> 00:14:54,353
De kleur springt er het meeste uit
voor mij.
219
00:14:54,728 --> 00:14:56,396
Dan het gevoel van beweging.
220
00:14:56,980 --> 00:14:58,398
Daar hou ik van.
221
00:14:58,899 --> 00:15:02,110
Wat zien we hier nog meer in?
-Ik zie de zon.
222
00:15:02,653 --> 00:15:04,529
Ik heb Lewy body dementie.
223
00:15:05,238 --> 00:15:08,867
Dat was een grote schok voor me.
Dat geldt vast voor iedereen.
224
00:15:09,993 --> 00:15:12,329
We lijden allemaal aan geheugenverlies.
225
00:15:12,829 --> 00:15:17,584
Hoe erg, dat hangt af van de persoon
en hoe lang ze dit al hebben.
226
00:15:18,418 --> 00:15:25,092
Ik denk dat het feit dat we onze voorkeur
voor bepaalde kunststukken behouden...
227
00:15:25,592 --> 00:15:28,637
...betekent dat die ons heel diep raken.
228
00:15:29,096 --> 00:15:32,432
Ik vind het geweldig om mensen
te zien schilderen.
229
00:15:34,017 --> 00:15:36,103
Kijk ze nou, ze komen tot leven.
230
00:15:37,437 --> 00:15:40,273
Zowel mensen met dementie
als de rest van ons.
231
00:15:40,732 --> 00:15:45,779
Stel je voor dat we allemaal
precies dezelfde kleren droegen.
232
00:15:46,613 --> 00:15:48,323
Elke maaltijd was smakeloos.
233
00:15:49,032 --> 00:15:51,576
Dat elk huis precies hetzelfde was.
234
00:15:52,035 --> 00:15:54,329
Zouden we in zo'n wereld willen leven?
235
00:15:54,413 --> 00:16:00,127
Zonder schoonheid,
zonder esthetische ervaringen om ons heen...
236
00:16:00,210 --> 00:16:03,380
...zouden we een heel armoedig leven leiden.
237
00:16:10,262 --> 00:16:11,096
Perfect.
238
00:16:35,620 --> 00:16:37,748
Ondertiteld door: Claudia Boshouwers