1
00:00:07,133 --> 00:00:08,134
Cứ mỗi mười giây,
2
00:00:08,217 --> 00:00:11,345
con người giết gần 24.000 động vật để ăn.
3
00:00:12,722 --> 00:00:15,099
Tổng cộng lên đến 75 tỷ con vật mỗi năm.
4
00:00:16,225 --> 00:00:19,520
Và nó được thực hiện với tốc độ
và hiệu suất không tưởng.
5
00:00:20,396 --> 00:00:23,900
Trong khi dân số toàn cầu
đã tăng gấp đôi trong 50 năm qua,
6
00:00:24,233 --> 00:00:27,070
lượng thịt ta sản xuất
tăng lên hơn bốn lần.
7
00:00:27,695 --> 00:00:29,697
Hiện tại có khoảng một tỷ con lợn,
8
00:00:30,198 --> 00:00:31,324
một tỷ con cừu,
9
00:00:31,407 --> 00:00:33,117
có 1,5 tỷ con bò,
10
00:00:33,701 --> 00:00:36,412
và 23 tỷ con gà trên hành tinh.
11
00:00:37,997 --> 00:00:41,209
Nuôi được từng đó là sự kỳ diệu
của công nghệ hiện đại,
12
00:00:41,959 --> 00:00:43,669
nhưng nó đang đến giới hạn.
13
00:00:44,170 --> 00:00:48,341
Đất, nước và khí thải nhà kính
liên quan đến sản xuất thịt
14
00:00:48,424 --> 00:00:50,384
đang nhanh chóng bị quá tải.
15
00:00:50,718 --> 00:00:54,013
Tình trạng tiêu thụ thịt của chúng ta
sẽ giảm xuống,
16
00:00:54,222 --> 00:00:56,224
bắt đầu từ giữa thế kỷ 20
17
00:00:56,682 --> 00:00:59,435
và không thể tiếp tục trong thế kỷ 21.
18
00:01:00,603 --> 00:01:02,688
Nhưng nhu cầu cho thịt không giảm.
19
00:01:03,064 --> 00:01:05,024
Thực tế, dự đoán nó sẽ tăng lên
20
00:01:05,108 --> 00:01:08,528
đến 455 triệu tấn vào năm 2050.
21
00:01:09,237 --> 00:01:10,071
Vậy...
22
00:01:10,404 --> 00:01:13,866
thế hệ tương lai thỏa mãn
nhu cầu về thịt của họ thế nào?
23
00:01:19,122 --> 00:01:22,667
Có lẽ thức ăn là một mục đích sử dụng
đầu tiên của động vật.
24
00:01:23,000 --> 00:01:26,587
Nó không bị bệnh tật và có thể ăn
mà không sợ bị ô nhiễm.
25
00:01:26,712 --> 00:01:28,798
Da được lột trong máy nạo thịt.
26
00:01:29,423 --> 00:01:31,008
Sự tiêu thụ thịt quá mức
27
00:01:31,134 --> 00:01:33,302
là điều khiến nó quá tải.
28
00:01:33,636 --> 00:01:35,721
Họ muốn gì nữa? Cấm ăn thịt bò à?
29
00:01:35,847 --> 00:01:38,599
Ta sinh ra ăn cây cỏ.
Động vật là trung gian.
30
00:01:38,933 --> 00:01:42,687
Sạch sẽ, an toàn, lành mạnh.
Và nhãn hiệu uy tín.
31
00:01:43,020 --> 00:01:44,522
Món thịt hầm rất ngon.
32
00:01:44,605 --> 00:01:48,609
TƯƠNG LAI CỦA THỊT
33
00:01:50,361 --> 00:01:54,532
Điều gì làm nên vị ngon của miếng thịt
là rất khó diễn tả.
34
00:01:54,991 --> 00:01:57,201
Nó có vị...rất thỏa mãn.
35
00:01:57,535 --> 00:02:02,081
Nó làm cháu cảm thấy no.
36
00:02:02,165 --> 00:02:03,833
Nó mọng nước.
37
00:02:03,958 --> 00:02:06,502
Và nó rất ngon vì...
38
00:02:06,669 --> 00:02:08,004
vì nó rất mọng nước.
39
00:02:08,504 --> 00:02:13,009
Không thể so sánh được
vì nó không giống thứ gì cả.
40
00:02:14,468 --> 00:02:17,763
Cảm xúc không thể diễn tả của việc ăn thịt
41
00:02:18,055 --> 00:02:19,223
là từ xa xưa.
42
00:02:21,058 --> 00:02:25,521
Đây là xương động vật 3,4 triệu năm tuổi
được tìm thấy ở Ethiopia.
43
00:02:26,981 --> 00:02:27,815
Vào thời đó,
44
00:02:27,982 --> 00:02:29,984
loài Australopithecus afarensis
45
00:02:30,067 --> 00:02:31,861
sống ở các đồng bằng Đông Phi.
46
00:02:32,778 --> 00:02:35,656
Loài người nguyên thủy này
có răng to và phẳng
47
00:02:35,740 --> 00:02:39,160
thích nghi với chế độ ăn
trái cây, hạt, và các loại lá.
48
00:02:39,911 --> 00:02:43,497
Nhưng những vết cắt này là minh chứng
cho hành vi mới:
49
00:02:43,873 --> 00:02:44,707
giết thịt.
50
00:02:46,250 --> 00:02:48,419
Con người bắt đầu ăn thịt.
51
00:02:49,795 --> 00:02:53,966
Ba loài ăn tạp lớn nhất thế giới
là con người, chuột và gián
52
00:02:54,383 --> 00:02:58,346
vì chúng ta sống ở khắp nơi.
Chúng ta lúc nào cũng tìm được thức ăn.
53
00:02:58,679 --> 00:03:03,309
Trong thịt có calo, protein, chất béo,
khoáng chất, và vitamin
54
00:03:03,392 --> 00:03:05,228
bao gồm vitamin B12,
55
00:03:05,353 --> 00:03:08,314
là chất rất khó tìm ở sản phẩm
khác ngoài động vật.
56
00:03:08,981 --> 00:03:10,566
Nó cũng có nhiều chất sắt,
57
00:03:10,691 --> 00:03:13,236
là chất quan trọng cho sức khỏe chúng ta.
58
00:03:13,361 --> 00:03:14,779
Dù cây cỏ có chất sắt,
59
00:03:14,862 --> 00:03:16,405
nhưng hầu hết là loại khác
60
00:03:16,489 --> 00:03:18,616
rất khó hấp thụ vào cơ thể.
61
00:03:18,699 --> 00:03:20,618
Chất sắt trong thịt rất đặc biệt
62
00:03:20,952 --> 00:03:23,788
vì nó gắn liền với hợp chất gọi là Heme
63
00:03:24,163 --> 00:03:28,501
và nguồn sắt Heme chủ yếu là
ở trong máu và cơ của động vật.
64
00:03:29,252 --> 00:03:31,462
Sự hấp thụ protein và chất dinh dưỡng
65
00:03:31,671 --> 00:03:33,631
có thể là lý do cơ thể thay đổi.
66
00:03:33,923 --> 00:03:36,884
Dạ dày nhỏ hơn, ruột ngắn hơn,
và não to hơn.
67
00:03:37,134 --> 00:03:39,637
Vài người cho rằng việc săn bắt dẫn đến
68
00:03:39,720 --> 00:03:41,389
sự phát minh ra công cụ,
69
00:03:41,472 --> 00:03:43,975
ngôn ngữ phức tạp và cấu trúc xã hội.
70
00:03:44,058 --> 00:03:47,186
Có thể cho rằng việc ăn thịt khiến ta
trở thành người.
71
00:03:47,270 --> 00:03:50,273
Việc con người thích ăn thịt
là lẽ tự nhiên.
72
00:03:50,564 --> 00:03:52,149
Nó là một phần sinh học.
73
00:03:52,233 --> 00:03:55,903
Con người đã luôn muốn
nhiều thịt hơn khả năng làm được.
74
00:03:56,404 --> 00:03:58,990
Nhưng 10.000 năm trước,
chuyện lớn xảy ra.
75
00:03:59,365 --> 00:04:01,993
Ta biết cách nuôi dưỡng
động vật để lấy thịt.
76
00:04:02,827 --> 00:04:04,704
Ta nhân giống bò thành bò sữa,
77
00:04:04,787 --> 00:04:06,247
lợn rừng thành lợn nuôi
78
00:04:06,455 --> 00:04:08,457
và gà rừng đỏ thành gà nhà.
79
00:04:08,624 --> 00:04:11,085
Điều quan trọng trong lịch sử loài người,
80
00:04:11,168 --> 00:04:13,004
là nuôi trồng cây cỏ, động vật.
81
00:04:13,087 --> 00:04:14,255
Nó thay đổi tất cả.
82
00:04:14,714 --> 00:04:16,632
Nuôi trồng giúp con người an cư.
83
00:04:16,799 --> 00:04:18,426
Dân số bắt đầu tăng lên
84
00:04:18,676 --> 00:04:20,344
và qua nhân giống chọn lọc,
85
00:04:20,428 --> 00:04:23,848
ta biến đổi động vật để đáp ứng nhu cầu
ăn nhiều thịt hơn.
86
00:04:24,765 --> 00:04:26,767
Sau đó, từ một thế kỷ trước,
87
00:04:27,226 --> 00:04:31,564
khoa học hiện đại giúp chúng ta
phát triển những con vật này.
88
00:04:31,689 --> 00:04:34,358
Nghiên cứu chăn nuôi giúp
kiểm soát dịch bệnh,
89
00:04:34,442 --> 00:04:37,236
sự phát triển giống nòi,
tiến bộ trong sản xuất.
90
00:04:37,528 --> 00:04:38,696
Như các ngành lớn,
91
00:04:38,779 --> 00:04:41,365
đã có nỗ lực nghiêm túc
để cải thiện sản phẩm.
92
00:04:41,490 --> 00:04:44,577
Để hiểu rõ hơn, hãy nghiên cứu con gà.
93
00:04:44,952 --> 00:04:47,079
Cả hai con đều cùng độ tuổi,
94
00:04:47,163 --> 00:04:50,374
và con này ăn theo chế độ
và được tiêm kháng sinh.
95
00:04:50,499 --> 00:04:52,376
Về kích thước, nó to hơn nhiều.
96
00:04:52,501 --> 00:04:53,961
Trong khi con nhỏ hơn
97
00:04:54,045 --> 00:04:55,880
được ăn chế độ bình thường.
98
00:04:56,005 --> 00:04:58,174
Bạn có thể thấy con gà từ năm 1957
99
00:04:58,299 --> 00:05:00,301
so với con gà năm 2005.
100
00:05:00,843 --> 00:05:03,262
Gà có ức khổng lồ, con quái vật này đây,
101
00:05:03,346 --> 00:05:06,766
và bằng tuổi với con gà năm 1957 này,
102
00:05:06,849 --> 00:05:08,559
nhìn giống như chim bồ câu.
103
00:05:08,809 --> 00:05:11,103
Gà ngày nay to hơn gấp bốn đến năm lần
104
00:05:11,437 --> 00:05:13,647
nhờ có kháng sinh tăng trưởng,
105
00:05:13,731 --> 00:05:15,566
vitamin, nhân giống chọn lọc.
106
00:05:15,649 --> 00:05:16,859
Nhìn vào con gà này,
107
00:05:16,942 --> 00:05:20,321
có thể hiểu rằng phải lấy thịt nó
trong tuần tuổi thứ năm
108
00:05:20,404 --> 00:05:25,076
bởi đôi chân không thể đỡ được
cơ thể khổng lồ của nó.
109
00:05:25,493 --> 00:05:29,997
Chúng ta đã đạt đến giới hạn sinh học
của những con vật đó.
110
00:05:31,082 --> 00:05:35,169
Ta cũng đã đạt giới hạn số lượng
động vật chăn nuôi trên Trái Đất.
111
00:05:35,378 --> 00:05:39,757
Nếu cả thế giới ăn nhiều thịt
như những nước ăn thịt nhiều nhất này,
112
00:05:40,174 --> 00:05:42,426
mỗi mét vuông đất có thể ở được
113
00:05:42,593 --> 00:05:44,428
được dành để nuôi con người.
114
00:05:46,263 --> 00:05:48,099
Và như thế vẫn chưa đủ.
115
00:05:48,599 --> 00:05:52,228
Và chúng ta đã xếp những con vật
khít nhất có thể.
116
00:05:53,062 --> 00:05:54,939
Theo như lịch sử chăn nuôi gà,
117
00:05:55,398 --> 00:05:57,274
tất cả nhờ có người phụ nữ này,
118
00:05:57,483 --> 00:05:58,734
Cecile Steele.
119
00:05:59,777 --> 00:06:00,778
Năm 1923,
120
00:06:00,861 --> 00:06:03,948
bà đặt hàng 50 con gà đẻ trứng.
121
00:06:04,323 --> 00:06:07,410
Nhưng vì vô tình thêm số không
vào đơn đặt hàng,
122
00:06:08,077 --> 00:06:10,246
bà ấy đặt những 500 con.
123
00:06:10,621 --> 00:06:12,748
Steele quyết định sẽ giữ lại hết.
124
00:06:12,832 --> 00:06:16,419
Rồi bà ấy nhồi chúng vào chuồng
và nuôi tất cả cùng lúc.
125
00:06:17,420 --> 00:06:19,713
Thời đó, mọi người không hay ăn gà.
126
00:06:19,797 --> 00:06:21,507
Chúng được nuôi để lấy trứng.
127
00:06:21,799 --> 00:06:23,592
Nhưng vì quy mô lớn như thế,
128
00:06:23,759 --> 00:06:26,303
Steele có thể bán gà với giá rẻ hơn.
129
00:06:26,720 --> 00:06:30,641
Năm sau, bà ấy tăng từ 1.000 lên 10.000.
130
00:06:31,016 --> 00:06:33,018
Món gì cho ngày Chủ Nhật bây giờ?
131
00:06:33,102 --> 00:06:34,937
Thịt gà, kiểm định và đánh giá,
132
00:06:35,020 --> 00:06:36,439
càng ngày càng nhiều.
133
00:06:36,897 --> 00:06:38,399
Phải, chỉ qua một thế hệ,
134
00:06:38,482 --> 00:06:41,819
lượng tiêu thụ gia cầm trong nước
đã tăng gấp đôi.
135
00:06:42,528 --> 00:06:43,946
Ngành chăn nuôi bùng nổ,
136
00:06:44,572 --> 00:06:46,574
và cả nhu cầu ăn thịt gà
137
00:06:46,907 --> 00:06:48,701
và loại thịt khác cũng vậy.
138
00:06:49,577 --> 00:06:51,662
Và ta sáng tạo ra nhiều cách để ăn.
139
00:06:51,745 --> 00:06:54,540
Những năm 1930, ta có Spam,
thịt đóng hộp.
140
00:06:55,374 --> 00:06:57,710
Những năm 1940, bánh hamburger ra đời,
141
00:06:58,043 --> 00:06:59,670
làm từ thịt vụn ở lò mổ.
142
00:07:00,212 --> 00:07:03,215
Và những năm 1980 nổi lên món gà viên.
143
00:07:04,592 --> 00:07:08,721
Ăn thịt không còn liên quan đến
việc ăn cái gì trông giống con vật.
144
00:07:10,723 --> 00:07:16,312
Nông nghiệp tổng hợp giúp chúng ta
tách khỏi thực tế
145
00:07:16,687 --> 00:07:19,231
rằng ta đang ăn con gì khi ăn động vật.
146
00:07:19,523 --> 00:07:21,400
Nhiều người không ăn thịt
147
00:07:21,484 --> 00:07:23,819
có hình dạng giống với con vật bị giết.
148
00:07:23,903 --> 00:07:26,655
Ngày nay, phần lớn động vật
được nuôi ở vùng xa
149
00:07:26,739 --> 00:07:28,991
ở những khu chăn nuôi như ở đây.
150
00:07:29,325 --> 00:07:31,952
Lý do động vật không bị bệnh khi nhốt
151
00:07:32,036 --> 00:07:35,372
quá đông với nhau là
chúng đã được tiêm kháng sinh.
152
00:07:35,498 --> 00:07:39,210
Nhưng tin tức hàng thập kỷ cho thấy
nó không hoàn toàn hiệu quả.
153
00:07:40,002 --> 00:07:43,547
Ước tính hai triệu người Mỹ
bị nhiễm độc Salmonella hàng năm.
154
00:07:43,714 --> 00:07:45,132
Nó có thể lặp lại.
155
00:07:45,257 --> 00:07:48,552
Một đợt bùng phát dịch chết người
do thịt nhiễm độc.
156
00:07:48,636 --> 00:07:49,845
Họ không thể mua đồ sạch?
157
00:07:50,429 --> 00:07:55,017
Đó sẽ là mục tiêu, nhưng muốn sạch hơn nữa
thì bạn có thể tự nuôi.
158
00:07:55,142 --> 00:07:57,228
Tôi đến mua thịt, nhưng sợ quá.
159
00:07:57,311 --> 00:07:59,939
Tôi có thể ngửi thấy mùi thịt bị hôi.
160
00:08:00,397 --> 00:08:02,399
Kháng sinh không chống được virus.
161
00:08:02,566 --> 00:08:03,901
Và đôi khi,
162
00:08:03,984 --> 00:08:06,987
virus lây truyền từ động vật
sang con người,
163
00:08:07,321 --> 00:08:08,572
như bệnh bò điên,
164
00:08:09,114 --> 00:08:10,115
và dịch cúm lợn,
165
00:08:10,491 --> 00:08:11,408
và cúm gia cầm.
166
00:08:12,034 --> 00:08:15,621
Tôi nghĩ mọi người cần biết rằng
167
00:08:16,288 --> 00:08:21,877
động vật gây ảnh hưởng xấu đến
cuộc sống chúng ta.
168
00:08:21,961 --> 00:08:25,923
Chúng ta sắp có đến mười tỷ người
sống trong không gian
169
00:08:26,674 --> 00:08:30,386
mà lượng thức ăn ta cần nuôi trồng
trong 30 năm nữa
170
00:08:30,469 --> 00:08:32,304
nhiều hơn từ trước giờ gộp lại.
171
00:08:33,055 --> 00:08:36,600
Trong khi mức tiêu thụ thịt đang ổn định
ở các nước giàu nhất,
172
00:08:36,684 --> 00:08:38,978
nó bùng nổ ở nền kinh tế đang phát triển.
173
00:08:39,061 --> 00:08:41,814
Điều đang diễn ra là 20 phần trăm thế giới
174
00:08:41,897 --> 00:08:45,276
là những người ăn nhiều thịt
ngày càng lo lắng
175
00:08:45,359 --> 00:08:47,152
về ảnh hưởng của mức tiêu thụ.
176
00:08:47,236 --> 00:08:48,988
Và 80 phần trăm thế giới
177
00:08:49,071 --> 00:08:52,283
chỉ lo lắng về việc ăn đủ chất dinh dưỡng
178
00:08:52,366 --> 00:08:53,993
đang tăng lên.
179
00:08:54,159 --> 00:08:57,997
Khi các nước giàu hơn, Trung Quốc
và Ấn Độ là ví dụ điển hình,
180
00:08:58,122 --> 00:09:00,124
tầng lớp trung lưu ăn uống như ta.
181
00:09:00,249 --> 00:09:03,002
Bữa ăn với thịt. Họ muốn nhiều protein.
182
00:09:03,085 --> 00:09:06,338
Nhưng thịt là một trong những món
ít hiệu quả nhất.
183
00:09:06,672 --> 00:09:09,717
Mỗi 100 gam protein thực vật cho bò ăn
184
00:09:09,800 --> 00:09:13,345
chỉ tạo ra bốn gam protein trong thịt bò.
185
00:09:13,470 --> 00:09:15,472
Với calo, nó còn ít hơn.
186
00:09:15,681 --> 00:09:17,850
Có những vùng đất rộng lớn
187
00:09:18,309 --> 00:09:23,939
ở vùng Trung Tây, ở Brazil, ở Trung Quốc
và chúng được dành để nuôi động vật
188
00:09:24,523 --> 00:09:27,484
và sẽ rất tuyệt nếu chúng
dành để nuôi chúng ta.
189
00:09:28,193 --> 00:09:30,404
Vấn đề là chúng ta thích ăn thịt
190
00:09:30,487 --> 00:09:32,573
và thực vật không có vị như thịt.
191
00:09:33,157 --> 00:09:34,450
Nhưng nếu có thì sao?
192
00:09:34,867 --> 00:09:38,329
Người ta thích ăn thịt không phải vì
lấy từ xác của con vật
193
00:09:38,412 --> 00:09:41,498
nhưng đúng là nó được lấy từ
xác của một con vật.
194
00:09:44,418 --> 00:09:46,211
Đây là thịt Impossible Burger.
195
00:09:46,295 --> 00:09:48,005
Và đây là thịt Beyond Burger.
196
00:09:48,797 --> 00:09:51,842
Chúng đều là thịt băm từ thực vật
thay thế cho thịt.
197
00:09:52,760 --> 00:09:54,345
Mấu chốt rất đơn giản.
198
00:09:54,887 --> 00:09:56,138
Bạn phải tạo ra...
199
00:09:56,930 --> 00:09:59,308
loại thịt ngon không kém,
200
00:09:59,642 --> 00:10:04,021
cung cấp nhiều hơn hàm lượng protein
và sắt và các chất dinh dưỡng
201
00:10:04,146 --> 00:10:05,606
có trong thịt,
202
00:10:05,773 --> 00:10:07,524
nấu trong nhà bếp,
203
00:10:07,858 --> 00:10:09,943
và nó phải dễ làm và giá vừa phải.
204
00:10:10,527 --> 00:10:13,489
Nếu làm được điều đó,
thì chẳng phải lo gì nữa.
205
00:10:13,989 --> 00:10:15,115
Từ những năm 1980,
206
00:10:15,491 --> 00:10:19,912
thịt thực vật hầu hết sử dụng đậu nành
và hồ tinh bột để làm giả thịt.
207
00:10:20,037 --> 00:10:22,414
Trong các quảng cáo, như hãng Quorn,
208
00:10:22,498 --> 00:10:25,084
nói rằng nó có thể thay thế thịt,
209
00:10:25,167 --> 00:10:28,212
nhưng họ không nói chúng có vị
giống hệt như thịt.
210
00:10:28,337 --> 00:10:30,798
Burger Quorn thay thế cho thịt
211
00:10:30,923 --> 00:10:32,049
và giàu dinh dưỡng.
212
00:10:32,174 --> 00:10:35,511
Và cũng như burger thường, bạn ăn
thế nào cũng được.
213
00:10:35,636 --> 00:10:39,056
Đến người bán cũng không biết
phải quảng cáo cái gì.
214
00:10:39,515 --> 00:10:40,432
Giống gà tây.
215
00:10:40,516 --> 00:10:42,810
- Như gà...
- Thế vị có giống không?
216
00:10:42,893 --> 00:10:44,770
Nó sẽ có một chút vị gà tây.
217
00:10:44,853 --> 00:10:47,064
Rào cản tâm lý là
218
00:10:47,231 --> 00:10:50,609
những người yêu thịt đều trông chờ
các sản phẩm thịt chay
219
00:10:50,693 --> 00:10:52,277
có vị giống hệt như thịt.
220
00:10:52,569 --> 00:10:55,239
Đó là thách thức lớn nhất cho
những công ty...
221
00:10:55,364 --> 00:10:59,618
sản xuất sản phẩm có mùi, vị,
và cảm giác giống hệt như thịt.
222
00:10:59,702 --> 00:11:05,040
Đến giờ, câu hỏi khoa học quan trọng nhất
trên thế giới giờ là:
223
00:11:05,290 --> 00:11:07,000
thứ gì làm thịt ngon đến vậy?
224
00:11:07,459 --> 00:11:09,169
Khó khăn hơn bạn nghĩ nhiều.
225
00:11:09,253 --> 00:11:13,674
Chưa có thứ gì gọi là phân tử mùi vị bò.
226
00:11:13,757 --> 00:11:17,094
Để tìm ra công thức, các nhà khoa học
đốt miếng thịt lên
227
00:11:17,177 --> 00:11:19,930
và thu thập mẫu mùi hương của thịt.
228
00:11:20,013 --> 00:11:23,475
Ở đầu kia của cái ống là một cái phễu nhỏ
229
00:11:23,684 --> 00:11:25,978
và thử nghiệm trên mũi người.
230
00:11:26,145 --> 00:11:30,858
Và trong 45 phút, người đó ngồi và ngửi.
231
00:11:33,026 --> 00:11:36,780
Thứ họ ngửi được là các thành phần
tạo nên mùi vị thịt.
232
00:11:36,864 --> 00:11:38,532
Các phân tử mùi đó giống như
233
00:11:38,824 --> 00:11:40,743
siro lá phong, cao su cháy,
234
00:11:40,826 --> 00:11:42,244
diêm sinh mới đốt...
235
00:11:42,369 --> 00:11:43,495
tã bẩn,
236
00:11:43,579 --> 00:11:45,247
bạc hà, tử đinh hương,
237
00:11:45,330 --> 00:11:47,124
mồ hôi, lưu huỳnh...
238
00:11:47,207 --> 00:11:50,461
Nhưng thứ quan trọng nhất
cho mùi vị đặc trưng của thịt?
239
00:11:50,669 --> 00:11:54,673
Đó là hợp chất đặc biệt trong động vật,
sắt Heme.
240
00:11:55,299 --> 00:12:01,180
Năm 2015, Impossible Foods tìm ra
phương pháp tổng hợp sắt Heme.
241
00:12:01,263 --> 00:12:04,600
Kết quả là thế hệ mới của thịt chay
242
00:12:04,725 --> 00:12:08,729
có mùi vị, cảm giác,
và chảy máu như thịt thật.
243
00:12:09,396 --> 00:12:12,775
Nhìn thì thành phần có vẻ an toàn
và không có cholesterol,
244
00:12:13,358 --> 00:12:16,904
nhưng chúng có lượng calo
ngang với bò băm tươi,
245
00:12:17,070 --> 00:12:19,072
cũng như lượng chất béo bão hòa,
246
00:12:19,573 --> 00:12:22,159
và lượng natri nhiều hơn gấp năm lần.
247
00:12:22,493 --> 00:12:24,203
Chúng không tốt cho sức khỏe.
248
00:12:24,286 --> 00:12:25,537
Chúng là thịt burger.
249
00:12:25,621 --> 00:12:27,623
Và nhà đầu tư trông đợi rất nhiều,
250
00:12:27,706 --> 00:12:29,792
từ Bill Gates và Richard Branson
251
00:12:29,875 --> 00:12:33,212
đến Jay-Z và Katy Perry,
thậm chí cô diện cả bộ
252
00:12:33,295 --> 00:12:35,714
Impossible Burger sau bữa tiệc Met Gala.
253
00:12:35,798 --> 00:12:38,550
Tháng Năm năm 2019, Beyond Meat kỷ niệm
254
00:12:38,634 --> 00:12:41,428
ngày trở thành công ty thịt chay đầu tiên.
255
00:12:41,512 --> 00:12:46,350
Và cuối ngày hôm đó, giá cổ phiếu
tăng 163 phần trăm,
256
00:12:46,433 --> 00:12:49,561
là điều chưa từng xảy ra kể từ sự kiện
bùng nổ Dotcom.
257
00:12:49,645 --> 00:12:51,063
Phong trào thịt chay
258
00:12:51,146 --> 00:12:55,025
có tầm nhìn là nó không yêu cầu bạn
phải từ bỏ thói quen.
259
00:12:55,108 --> 00:12:57,027
Nó tạo cho bạn cảm giác tương tự
260
00:12:57,110 --> 00:12:59,279
và đáp ứng mục đích đạo đức của bạn.
261
00:12:59,363 --> 00:13:01,406
Đó là cơ hội rất tốt
262
00:13:02,074 --> 00:13:03,075
nếu bạn làm được.
263
00:13:04,284 --> 00:13:07,204
Nên đây có thể là loại thịt
mà thế hệ sau sẽ ăn,
264
00:13:07,996 --> 00:13:09,081
họ có thích không?
265
00:13:09,998 --> 00:13:11,625
Cháu thích burger chay chứ?
266
00:13:12,084 --> 00:13:12,918
Cũng được ạ.
267
00:13:13,377 --> 00:13:14,837
Cháu chưa từng thử.
268
00:13:15,337 --> 00:13:16,922
Cháu không thích rau.
269
00:13:22,094 --> 00:13:24,930
Cái này có vẻ dai, ngon lắm.
270
00:13:26,640 --> 00:13:28,100
BURGER BÒ
271
00:13:28,183 --> 00:13:29,393
Em thích cái này hả?
272
00:13:29,476 --> 00:13:30,978
HÃNG IMPOSSIBLE BURGER
273
00:13:31,061 --> 00:13:32,187
Cháu thích cái này.
274
00:13:32,980 --> 00:13:34,356
Nó có vị rất ngon.
275
00:13:34,940 --> 00:13:37,609
Món cháu thích có thể là cái này.
276
00:13:42,197 --> 00:13:45,409
Cái đó vị giống như...thịt bò.
277
00:13:45,492 --> 00:13:48,370
Cháu còn không nhận ra nó là burger chay
278
00:13:48,453 --> 00:13:50,539
vì nó có vị y hệt như burger thật.
279
00:13:51,373 --> 00:13:53,208
Cái này không giống hamburger.
280
00:13:55,168 --> 00:13:56,378
Thế vị nó thế nào?
281
00:13:58,630 --> 00:13:59,464
Giống cà rốt.
282
00:13:59,673 --> 00:14:02,384
Cháu quen ăn burger thường rồi,
283
00:14:02,467 --> 00:14:05,470
nên chuyển sang burger chay
có vẻ không hợp.
284
00:14:06,179 --> 00:14:09,516
Cháu thấy sao nếu món burger cháu thích,
285
00:14:09,600 --> 00:14:10,809
cái ở giữa ấy,
286
00:14:11,476 --> 00:14:13,520
là hoàn toàn được làm từ thực vật?
287
00:14:16,607 --> 00:14:19,109
Cháu sẽ không bao giờ ăn cái này nữa.
288
00:14:20,861 --> 00:14:22,654
Thay đổi thói quen là rất khó.
289
00:14:22,738 --> 00:14:25,908
Rất nhiều người không dễ gì bỏ được thịt.
290
00:14:26,074 --> 00:14:30,913
Chúng ta đã quá quen thuộc với việc
ăn thịt động vật đến nỗi
291
00:14:30,996 --> 00:14:35,792
với nhiều người, không đơn giản chỉ là
từ bỏ một ham muốn
292
00:14:35,876 --> 00:14:40,756
vì chúng ta thức dậy và nhận ra
những đồ ăn này có gì đó không đúng.
293
00:14:41,214 --> 00:14:43,759
Nên các công ty thử nghiệm
phương pháp khác,
294
00:14:43,884 --> 00:14:46,720
chế biến thịt động vật
mà không giết động vật.
295
00:14:49,973 --> 00:14:52,142
Bạn đang nhìn thấy tế bào gà.
296
00:14:52,726 --> 00:14:53,894
Vài tuần nữa,
297
00:14:53,977 --> 00:14:57,147
chúng sẽ được lăn bột và nướng
thành gà viên chiên,
298
00:14:57,773 --> 00:15:00,651
nhưng tế bào này không lớn lên
từ cơ thể con gà.
299
00:15:00,734 --> 00:15:02,736
Thịt nuôi cấy không khác gì so với
300
00:15:02,861 --> 00:15:06,657
thịt thông thường mà chúng ta ăn
hàng chục nghìn năm nay.
301
00:15:06,990 --> 00:15:08,659
Nó được lấy từ một con vật.
302
00:15:08,742 --> 00:15:11,078
Điều khác biệt là ta không cần giết nó.
303
00:15:11,161 --> 00:15:13,747
Công thức hóa học rất đơn giản.
Nó là thịt.
304
00:15:13,830 --> 00:15:16,041
Thực ra, công thức rất phức tạp.
305
00:15:16,583 --> 00:15:18,585
Có bốn thành phần chính trong đó.
306
00:15:19,419 --> 00:15:20,963
Đầu tiên là tế bào cấy,
307
00:15:21,046 --> 00:15:24,174
một mẫu mô nhỏ lấy từ cơ thể
của động vật sống.
308
00:15:25,092 --> 00:15:26,593
Rồi có giá đỡ tế bào,
309
00:15:26,677 --> 00:15:30,097
là bề mặt cho các tế bào cơ tái tạo
dính vào.
310
00:15:30,472 --> 00:15:33,558
Để phát triển, các tế bào cần có
chất tăng trưởng...
311
00:15:33,850 --> 00:15:37,354
một chất lỏng cung cấp protein, vitamin,
đường, và hormone
312
00:15:37,437 --> 00:15:39,815
nuôi dưỡng tế bào
phát triển và sinh sôi.
313
00:15:40,357 --> 00:15:42,275
Và cuối cùng là thùng vi sinh...
314
00:15:42,359 --> 00:15:46,113
môi trường kiểm soát nhiệt độ
nhận vào chất dinh dưỡng
315
00:15:46,196 --> 00:15:47,572
và thải ra chất thải.
316
00:15:47,781 --> 00:15:51,159
Bạn có thể hiểu nó là cơ thể nhân tạo
để nuôi cấy thịt.
317
00:15:51,535 --> 00:15:52,577
Khoảng chín tuần,
318
00:15:52,661 --> 00:15:57,040
nó phát triển từ một nhóm tế bào rất nhỏ
thành một miếng thịt ăn được.
319
00:15:58,000 --> 00:15:59,418
Nghiên cứu cho thấy
320
00:15:59,501 --> 00:16:02,671
cách này chỉ tiêu hao nửa năng lượng
sản xuất thịt bò,
321
00:16:02,754 --> 00:16:04,631
một phần rất nhỏ đất và nước,
322
00:16:04,756 --> 00:16:07,384
và giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính.
323
00:16:07,551 --> 00:16:08,969
Nhưng quan trọng là:
324
00:16:09,553 --> 00:16:10,637
vị của nó thế nào?
325
00:16:11,805 --> 00:16:16,643
Năm 2013, thế giới lần đầu chứng kiến
màn thử nghiệm mùi vị thịt nuôi cấy,
326
00:16:16,727 --> 00:16:18,395
phát sóng trên BBC.
327
00:16:18,520 --> 00:16:21,440
Họ nói nó có vị như thịt vậy.
328
00:16:21,815 --> 00:16:23,817
Nó có mùi vị rất rõ.
329
00:16:23,900 --> 00:16:25,986
Mùi vị gần như thịt.
330
00:16:26,069 --> 00:16:27,738
Nó không mọng nước bằng.
331
00:16:28,238 --> 00:16:30,741
Điều khác biệt khác là
miếng hamburger này
332
00:16:30,907 --> 00:16:33,869
tốn mất 330.000 đô,
333
00:16:33,952 --> 00:16:35,537
nghiên cứu bởi người này,
334
00:16:35,620 --> 00:16:37,831
Dược sĩ Hà Lan Mark Post.
335
00:16:38,040 --> 00:16:43,086
Chỉ sáu năm sau, công ty khởi nghiệp
Mosameat của Post đã cắt giảm chi phí
336
00:16:43,170 --> 00:16:48,925
xuống 99,997 phần trăm chỉ còn mười đô
một miếng burger.
337
00:16:49,217 --> 00:16:51,595
Giờ đây, hàng chục công ty thịt nuôi cấy
338
00:16:51,678 --> 00:16:54,014
đua nhau lên thị trường
339
00:16:54,097 --> 00:16:56,183
từ Hà Lan đến Israel đến Singapore,
340
00:16:56,516 --> 00:16:59,519
nhưng chưa cái nào trong số đó
hoàn thiện công thức.
341
00:17:00,312 --> 00:17:02,898
Vấn đề đầu tiên là môi trường nuôi cấy.
342
00:17:03,065 --> 00:17:06,359
Hiện tại, chất lỏng được dùng là
huyết thanh bào thai bò.
343
00:17:06,485 --> 00:17:08,028
Đó là cách nói nhẹ nhàng
344
00:17:08,111 --> 00:17:11,823
cho việc lấy máu từ tim của con bò
chưa sinh, giết chết nó.
345
00:17:12,574 --> 00:17:16,536
Các công ty thịt nuôi cấy hướng đến
phương pháp sử dụng thực vật,
346
00:17:16,661 --> 00:17:20,123
nhưng các chuyên gia còn không chắc
nó có khả thi không.
347
00:17:20,665 --> 00:17:22,417
Một vấn đề khác là kết cấu.
348
00:17:22,501 --> 00:17:26,421
Thịt xay là hamburger, gà viên xay,
349
00:17:26,505 --> 00:17:28,256
và thịt cấu thành là cả miếng thịt
350
00:17:28,340 --> 00:17:31,468
và miếng cá ngừ đẹp, béo ngậy đó.
351
00:17:31,635 --> 00:17:34,638
Loại xay thì dễ hơn nhiều.
Còn cấu thành thì rất khó.
352
00:17:34,971 --> 00:17:38,975
Dinh dưỡng phải được chuyển hóa
đến các tế bào trung tâm
353
00:17:39,059 --> 00:17:41,686
giống như các mạch máu
trong cơ thể động vật.
354
00:17:41,978 --> 00:17:45,315
Các nhà khoa học đang thí nghiệm
với các phương pháp,
355
00:17:45,565 --> 00:17:48,193
như áp dụng kết cấu tĩnh mạch
rau chân vịt,
356
00:17:48,401 --> 00:17:51,029
nhưng chuyên gia cho rằng
cần thêm cả thập kỷ
357
00:17:51,113 --> 00:17:54,324
để tìm được phương pháp tạo ra
miếng thịt to và mọng.
358
00:17:55,283 --> 00:17:57,536
Rồi đến yếu tố kinh tởm.
359
00:17:58,495 --> 00:18:00,413
Trong một khảo sát năm 2016,
360
00:18:00,497 --> 00:18:02,624
nhiều người Mỹ nói họ không thích
361
00:18:02,707 --> 00:18:05,252
việc ăn thịt nuôi cấy thường xuyên.
362
00:18:06,044 --> 00:18:07,879
Nhiều người còn không muốn thử.
363
00:18:07,963 --> 00:18:11,007
Anh thích ý tưởng một miếng thịt
được nuôi cấy chứ?
364
00:18:12,467 --> 00:18:14,261
Nó khiến tôi buồn nôn.
365
00:18:14,344 --> 00:18:16,972
- Sao không thử?
- Không.
366
00:18:17,055 --> 00:18:19,307
- Tôi trả 200 Euro?
- Không, kể cả thế.
367
00:18:19,391 --> 00:18:20,851
- 1.000 Euro?
- Không.
368
00:18:20,934 --> 00:18:25,814
Nghe không hấp dẫn chút nào,
Burger nhân tạo trong ống nghiệm. Không.
369
00:18:25,939 --> 00:18:29,317
Nhiều người nghĩ rằng thịt nuôi cấy
là kinh tởm
370
00:18:29,734 --> 00:18:32,737
nhưng nhiều người cho rằng
thịt khác cũng kinh tởm.
371
00:18:32,821 --> 00:18:35,073
Ghê tởm là do văn hóa,
không phải bẩm sinh.
372
00:18:35,157 --> 00:18:38,243
Mỗi văn hóa có sở thích riêng
về thịt động vật.
373
00:18:38,410 --> 00:18:41,621
Có rất nhiều điều khác nhau
giữa các văn hóa.
374
00:18:42,289 --> 00:18:43,748
Trong nhiều ngôn ngữ,
375
00:18:43,874 --> 00:18:45,876
tên gọi các loại thịt khác nhau
376
00:18:45,959 --> 00:18:47,961
có thể làm mọi người ăn ngon hơn.
377
00:18:48,503 --> 00:18:52,716
Ngôn ngữ có thể đưa ta tới gần hơn
hoặc chia rẽ chúng ta với thực tế.
378
00:18:52,883 --> 00:18:55,677
Xét về ngôn ngữ mà ta dùng
để chỉ các món thịt,
379
00:18:55,760 --> 00:18:57,512
ví dụ là, nó rất thú vị.
380
00:18:57,596 --> 00:19:02,309
Ta nói tránh nguồn gốc của miếng thịt.
381
00:19:02,475 --> 00:19:04,311
Ta không nói bò,
382
00:19:04,394 --> 00:19:05,687
mà ta nói ăn thịt bò.
383
00:19:05,896 --> 00:19:07,439
Ta không nói ăn lợn,
384
00:19:07,522 --> 00:19:08,440
ta ăn thịt lợn.
385
00:19:08,523 --> 00:19:11,568
Đang ăn thịt lợn mà bạn nghĩ về con lợn,
386
00:19:11,651 --> 00:19:13,361
thì bạn thành người ăn chay.
387
00:19:13,778 --> 00:19:16,448
Và thịt nuôi cấy có thể có
vấn đề về tên gọi.
388
00:19:16,740 --> 00:19:20,827
Thịt hóa học, thịt ống nghiệm,
ống thủy tinh nghe không hấp dẫn.
389
00:19:20,911 --> 00:19:23,705
Đó là lý do những công ty này
nghĩ tên mới như,
390
00:19:23,788 --> 00:19:27,125
thịt nuôi dưỡng, thịt sạch
hay thịt nuôi cấy,
391
00:19:27,876 --> 00:19:29,920
nhưng nhiều người phản đối.
392
00:19:30,462 --> 00:19:33,924
Năm 2018, Missouri trở thành
bang đầu tiên ở Mỹ
393
00:19:34,007 --> 00:19:37,093
cấm bán sản phẩm thức ăn với tên thịt
394
00:19:37,385 --> 00:19:39,554
trừ khi là thịt thật,
395
00:19:39,638 --> 00:19:42,140
hình phạt lên đến một năm tù.
396
00:19:42,766 --> 00:19:43,850
Cùng năm đó,
397
00:19:43,934 --> 00:19:46,770
Liên minh châu Âu đề xuất
cấm công ty thịt giả
398
00:19:46,853 --> 00:19:49,231
quảng cáo sản phẩm với những từ như
399
00:19:49,397 --> 00:19:51,816
thịt bò, xúc xích, hay burger.
400
00:19:52,484 --> 00:19:55,028
Và nhiều người chăn nuôi gia súc
401
00:19:55,111 --> 00:19:58,448
nhiệt tình đồng ý rằng
thịt nuôi cấy không giống.
402
00:19:58,865 --> 00:20:01,618
Người tiêu dùng lúc nào cũng nói với tôi
403
00:20:01,785 --> 00:20:04,287
rằng khi họ mua sản phẩm ở tiệm tạp hóa,
404
00:20:04,537 --> 00:20:06,790
nghĩ về những gì chúng tôi đang làm.
405
00:20:07,123 --> 00:20:09,042
Trên đất, chăm sóc vùng đất,
406
00:20:09,209 --> 00:20:11,086
chăm sóc gia súc mỗi ngày.
407
00:20:11,253 --> 00:20:12,963
Họ không nghĩ về việc
408
00:20:13,964 --> 00:20:17,384
ai đó nuôi cấy các tế bào và phát triển
một sản phẩm mới.
409
00:20:17,634 --> 00:20:18,843
Đó không phải thịt.
410
00:20:19,344 --> 00:20:23,431
Nhưng hiện nay, hầu hết thức ăn
không vận chuyển từ đất lên bàn ăn
411
00:20:24,015 --> 00:20:27,310
Thực tế, rất nhiều thứ ta ăn lấy từ
phòng thí nghiệm.
412
00:20:27,978 --> 00:20:28,895
Hầu hết tất cả.
413
00:20:29,479 --> 00:20:31,106
Sữa chua, ngũ cốc.
414
00:20:31,398 --> 00:20:32,232
Nước Gatorade.
415
00:20:32,774 --> 00:20:33,775
Nước sốt táo.
416
00:20:34,234 --> 00:20:37,529
Tất cả những thứ thương mại đó
đều từ phòng thí nghiệm.
417
00:20:38,196 --> 00:20:40,365
Nhưng nơi bắt đầu không phải
nơi nó dừng lại.
418
00:20:40,448 --> 00:20:41,700
Không phải phòng nghiệm,
419
00:20:41,783 --> 00:20:43,410
mà nó được lấy từ nhà máy.
420
00:20:43,535 --> 00:20:46,621
Và động vật ta ăn đã được biến đổi
hàng thiên niên kỷ
421
00:20:46,913 --> 00:20:50,583
qua nhân giống chọn lọc,
thụ tinh nhân tạo, tăng trưởng,
422
00:20:50,667 --> 00:20:52,711
nhà kho điều hòa không khí 24 giờ,
423
00:20:53,003 --> 00:20:55,505
thức ăn tăng trưởng, và thuốc.
424
00:20:56,381 --> 00:21:00,552
Ở Mỹ, hơn 70% thuốc kháng sinh mỗi năm
425
00:21:00,802 --> 00:21:02,429
được bán cho các nông trại.
426
00:21:03,263 --> 00:21:07,350
Nghe đến ngô hay bò
thì ai cũng nghĩ là tự nhiên.
427
00:21:07,434 --> 00:21:11,146
Không phải tự nhiên.
Chúng là những sản phẩm nuôi trồng.
428
00:21:11,271 --> 00:21:14,441
Có phần lớn yếu tố con người trong đó.
429
00:21:15,191 --> 00:21:18,486
Công nghệ giúp chúng ta tiêu thụ
động vật như ngày nay
430
00:21:18,987 --> 00:21:21,114
và công nghệ mới là thứ duy nhất
431
00:21:21,197 --> 00:21:24,367
đáp ứng nhu cầu về thịt
của chúng ta trong tương lai.
432
00:21:27,037 --> 00:21:30,707
Lý do ta tiêu thụ mức này
là vì sản phẩm thịt rất tuyệt vời.
433
00:21:30,832 --> 00:21:33,460
Nhưng chúng thay đổi Trái Đất.
434
00:21:33,960 --> 00:21:35,962
Nó tạo ra các dịch bệnh virus.
435
00:21:36,046 --> 00:21:38,590
Nó đe dọa đến hiệu quả của kháng sinh.
436
00:21:38,673 --> 00:21:41,468
Thứ sẽ thay đổi thị trường vẫn là thứ đó,
437
00:21:41,551 --> 00:21:43,928
tiền, và sản phẩm mọi người thích.
438
00:21:44,637 --> 00:21:46,431
Đây là câu chuyện về công nghệ
439
00:21:46,514 --> 00:21:49,476
và nhiều người không thích,
nhưng thực tế là vậy.
440
00:21:50,101 --> 00:21:52,729
Chủ đề về thịt mang lại
441
00:21:53,313 --> 00:21:57,442
nhiều cảm xúc hơn nhiều so với chủ đề
điện thoại thông minh.
442
00:21:58,276 --> 00:22:00,487
Thịt không chỉ là mùi vị của con vật.
443
00:22:01,321 --> 00:22:04,949
Thịt là bản sắc, nó là văn hóa,
nó là những câu chuyện ta kể.
444
00:22:05,325 --> 00:22:06,326
Nhiều thập kỷ,
445
00:22:06,409 --> 00:22:09,746
ta từng mơ về tương lai
ăn thịt mà không cần động vật.
446
00:22:09,913 --> 00:22:12,707
Không đầu...không cánh.
447
00:22:12,791 --> 00:22:14,793
Toàn bộ là thịt!
448
00:22:19,172 --> 00:22:21,508
Ta không nô dịch động vật lấy thịt nữa.
449
00:22:21,716 --> 00:22:24,677
Anh đã thấy thứ gì đó tươi
và ngon như thịt,
450
00:22:24,761 --> 00:22:26,388
nhưng nó đã được làm giả,
451
00:22:26,471 --> 00:22:28,890
theo các mẫu dùng trong máy vận chuyển.
452
00:22:29,599 --> 00:22:30,934
Vào năm 1932,
453
00:22:31,226 --> 00:22:33,228
Winston Churchill còn dự đoán:
454
00:22:33,770 --> 00:22:36,606
"Ta sẽ thoát khỏi sự ngớ ngẩn
việc nuôi nguyên con gà
455
00:22:36,689 --> 00:22:38,441
chỉ để ăn ức hoặc cánh,
456
00:22:38,817 --> 00:22:42,195
bằng cách nuôi những phần này
trong môi trường thích hợp."
457
00:22:42,362 --> 00:22:44,280
Hãy nghĩ về thế giới hiện đại.
458
00:22:44,364 --> 00:22:47,492
Cách chúng ta khắc phục vấn đề nước sạch.
459
00:22:47,867 --> 00:22:49,619
Chúng ta có vệ tinh.
460
00:22:49,869 --> 00:22:53,790
Sao ta không thể làm điều này?
Và câu trả lời là chúng ta có thể.
461
00:23:20,316 --> 00:23:22,318
Biên dịch: Ngoc-Van Vu