1
00:00:11,220 --> 00:00:12,388
KUDÜS
11 NİSAN 1961

2
00:00:23,524 --> 00:00:25,109
NAZİ ADOLF EICHMANN'IN DURUŞMASI

3
00:00:28,613 --> 00:00:31,783
<i>Adolf Eichmann soykırımdaki rolü nedeniyle</i>
<i>suçlu bulunduğunda</i>

4
00:00:31,866 --> 00:00:34,035
<i>mahkeme kararının gerekçesi</i>

5
00:00:34,118 --> 00:00:37,622
<i>Eichmann'ın esas olarak</i>
<i>bir korsan olduğuydu.</i>

6
00:00:37,830 --> 00:00:43,336
<i>Savcı korsanlığı ve köle ticaretini</i>
<i>vurguladı.</i>

7
00:00:45,004 --> 00:00:48,257
<i>Baş savcı Eichmann davasında</i>
<i>yol gösterici ilkenin</i>

8
00:00:48,341 --> 00:00:50,468
<i>bu olması gerektiğine inanmaktadır.</i>

9
00:00:51,469 --> 00:00:53,596
<i>İnsanoğlunun düşmanlarının yakalanıp</i>

10
00:00:53,679 --> 00:00:57,350
<i>ırkına bakılmadan herhangi bir ülkece</i>
<i>yargılanabileceğine dair bu ilke</i>

11
00:00:57,433 --> 00:01:00,144
<i>uluslararası korsanlık yasalarınca</i>
<i>koyulmuştur.</i>

12
00:01:00,311 --> 00:01:02,647
<i>Adolf Eichmann'ın Arjantin'de yakalanıp</i>

13
00:01:02,730 --> 00:01:06,442
<i>Avrupa'da işlediği suçlar için İsrail'de</i>
<i>yargılanmasını haklı kılan bu olmuştur.</i>

14
00:01:06,526 --> 00:01:09,821
<i>Daha fazla zarar görülmemesi için</i>
<i>insanlık düşmanının</i>

15
00:01:09,904 --> 00:01:12,448
<i>icabına bakılması gerekmektedir.</i>

16
00:01:13,074 --> 00:01:15,493
<i>31 Mayıs 1962'de</i>

17
00:01:15,660 --> 00:01:16,786
<i>asıldı.</i>

18
00:01:20,414 --> 00:01:23,793
<i>Günümüzde korsanları insanlığın düşmanı</i>
<i>olarak görmüyoruz.</i>

19
00:01:25,169 --> 00:01:28,422
Peter Pan'deki<i> Kaptan Kanca gibi</i>
<i>yapmacık kötü adamlar.</i>

20
00:01:30,133 --> 00:01:34,303
<i>Veya </i>Karayip Korsanları'ndaki<i> Jack Sparrow</i>
<i>gibi karizmatik karakterler.</i>

21
00:01:35,012 --> 00:01:38,141
<i>Veya Captain Morgan markasınca</i>
<i>pazarlanan rom severler.</i>

22
00:01:38,266 --> 00:01:40,184
-Kaptan?
-Captain!

23
00:01:41,060 --> 00:01:44,313
<i>Peki korsanlar neden insanlığın</i>
<i>asıl düşmanlarıdır?</i>

24
00:01:45,731 --> 00:01:48,317
<i>Ve neden onları bu şekilde hatırlamıyoruz?</i>

25
00:01:50,444 --> 00:01:51,863
Dünyamızı kanunsuz kılan...

26
00:01:51,946 --> 00:01:53,573
NETFLIX ORİJİNAL BELGESEL DİZİSİ

27
00:01:53,656 --> 00:01:56,868
...korsanları devirme zamanı.

28
00:01:56,993 --> 00:01:59,579
<i>Korsanlar Amerika'nın büyüyen ticaretini</i>
<i>yağmaladı.</i>

29
00:01:59,912 --> 00:02:04,041
<i>Bir zamanlar Karayipler'e korku salan</i>
<i>korsanların temel gıdası kötü rom.</i>

30
00:02:04,125 --> 00:02:07,253
<i>İşsiz kalan bazı balıkçılar</i>
<i>korsanlığa yöneldi,</i>

31
00:02:07,336 --> 00:02:09,630
<i>bazen de cinayet işledi.</i>

32
00:02:09,922 --> 00:02:11,716
<i>Artık işleri çok büyük.</i>

33
00:02:11,799 --> 00:02:14,260
<i>Bu yıl 50 milyon sterlin civarında.</i>

34
00:02:14,385 --> 00:02:17,847
Dünya korsanlık belasını bitirmek için
bir araya gelmeli.

35
00:02:17,930 --> 00:02:21,017
Korsan işletmeleri dünyada
yüzlerce milyon insanı eğlendiriyor.

36
00:02:21,684 --> 00:02:25,855
<i>Korsanların ne zaman saldırıp</i>
<i>saldırmayacağını kim bilebilir?</i>

37
00:02:25,938 --> 00:02:27,440
KORSANLAR

38
00:02:33,988 --> 00:02:35,281
KORSAN GÜNLERİ
MYSTIC SEAPORT MÜZESİ

39
00:02:35,364 --> 00:02:41,954
Bence korsan gizli bir hazine aramak için
denize yelken açan kişidir.

40
00:02:42,079 --> 00:02:44,624
Bazılarının göz bandı olur.

41
00:02:44,790 --> 00:02:47,710
Bazılarının tahta ayağı ve kılıcı vardır.

42
00:02:48,044 --> 00:02:50,588
Bazıları iyi, bazıları kötü adamlardır.

43
00:02:50,671 --> 00:02:54,967
Kötü bir korsan
zorla malları almaya çalışır.

44
00:02:55,051 --> 00:02:58,054
İyi bir korsansa malları korumaya çalışır.

45
00:02:58,554 --> 00:03:02,600
Ganimeti, yani hazineyi severler.

46
00:03:02,892 --> 00:03:07,271
Bazen erkeklerin yardıma ihtiyacı olur
ve yardım etmek için kadın korsanlar

47
00:03:07,730 --> 00:03:08,856
gelir.

48
00:03:12,777 --> 00:03:16,447
Bence otoriteye uymayan insanlar imajı

49
00:03:16,530 --> 00:03:17,907
bizi çekiyor.

50
00:03:17,990 --> 00:03:20,201
<i>Korsan hayatının</i>

51
00:03:20,284 --> 00:03:24,789
<i>sürekli romantikleştirilmesi</i>
<i>büyük ölçüde buradan geliyor.</i>

52
00:03:24,914 --> 00:03:28,334
Bunun gerçek olmaması talihsizlik.

53
00:03:32,797 --> 00:03:36,300
<i>Kraliçe Elizabeth 1581'de</i>
<i>Sör Francis Drake'i şövalye yaptı.</i>

54
00:03:36,384 --> 00:03:38,886
<i>Bunun sebebi dünyayı dolaşıp</i>
<i>hazine getirmesiydi.</i>

55
00:03:38,970 --> 00:03:41,097
<i>Korsanlık yaparak elde ettiği hazineyi.</i>

56
00:03:41,597 --> 00:03:45,101
<i>Burada da şövalye yaptığı diğer bir isim</i>
<i>Sör Walter Raleigh'la birlikte.</i>

57
00:03:45,226 --> 00:03:49,563
<i>Bakire kraliçe Virginia'nin adını koyduğu</i>
<i>bir koloni kurdu.</i>

58
00:03:49,981 --> 00:03:52,483
<i>Amacı mı? Bir korsan üssüydü.</i>

59
00:03:53,359 --> 00:03:56,070
<i>Kraliçe Elizabeth'in lakabı</i>
<i>"korsan kraliçe"ydi</i>

60
00:03:56,153 --> 00:03:57,738
<i>ve korsanlara hürmet ederdi.</i>

61
00:03:57,863 --> 00:04:00,783
<i>İmparatorluğunu genişlettiği</i>
<i>ve gemileri soyarak</i>

62
00:04:00,866 --> 00:04:02,451
<i>düşmanlarına zarar verdiği için</i>

63
00:04:02,910 --> 00:04:04,787
<i>onlara "deniz kurdu" adını verdi.</i>

64
00:04:05,788 --> 00:04:08,874
<i>O vakit Avrupalı güçler</i>
<i>sürekli çatışıyordu.</i>

65
00:04:10,084 --> 00:04:12,461
<i>İmparatorlukları değişiyor ve büyüyordu.</i>

66
00:04:13,796 --> 00:04:17,717
<i>Düşmanları soymak ve yağmalamak</i>
<i>amacıyla hepsinin korsanları vardı.</i>

67
00:04:18,384 --> 00:04:21,721
Denizlerde baskın olduğunda

68
00:04:21,804 --> 00:04:24,849
Avrupa'da bunu yasal yapmanın
yollarından biri

69
00:04:24,932 --> 00:04:27,852
silahlı gemi kullanma yetkisiydi.

70
00:04:28,144 --> 00:04:29,979
<i>Korsanlar bu mektuplara göz dikti.</i>

71
00:04:30,521 --> 00:04:33,816
<i>Devletin izniyle gemileri soyabileceğiniz</i>
<i>anlamına geliyordu.</i>

72
00:04:34,066 --> 00:04:36,861
<i>Hiçbir zaman denizlerde</i>
<i>bu kadar gemi olmamıştı.</i>

73
00:04:37,069 --> 00:04:39,488
<i>Neredeyse tamamen gemi trafiğine dayanan</i>

74
00:04:39,864 --> 00:04:41,907
<i>küresel ekonominin başlangıcıydı</i>

75
00:04:42,116 --> 00:04:44,577
<i>ve bu durum, çatışmayı daha da artırdı.</i>

76
00:04:44,702 --> 00:04:49,332
<i>Avrupalı korsanlar küresel ticaretten</i>
<i>daha büyük bir pay için savaşıyordu.</i>

77
00:04:49,498 --> 00:04:50,833
<i>Mal için yırtınıyorlardı.</i>

78
00:04:50,916 --> 00:04:52,918
<i>Endonezya'dan baharat,</i>

79
00:04:53,002 --> 00:04:54,420
<i>Hindistan'dan pamuk,</i>

80
00:04:54,503 --> 00:04:56,172
<i>Karayipler'den şeker</i>

81
00:04:56,255 --> 00:04:59,091
<i>ve Afrika'dan köle insanlar buna örnekti.</i>

82
00:05:00,092 --> 00:05:03,554
<i>O döneme ait gemilerin kalıntıları</i>
<i>bugün okyanus tabanını kirletmekte.</i>

83
00:05:03,971 --> 00:05:07,850
<i>1996'da Kuzey Carolina sahilinde</i>

84
00:05:07,933 --> 00:05:09,643
<i>heyecan verici bir gemi bulundu</i>

85
00:05:09,727 --> 00:05:12,480
<i>ve haberciler yıllarca</i>
<i>onun bulunmasını haber yaptı.</i>

86
00:05:12,605 --> 00:05:15,691
Karasakal'ın amiral gemisi
Kraliçe Anne'in İntikamı

87
00:05:15,775 --> 00:05:18,652
bugün sahilin deniz tabanından çıkarıldı.

88
00:05:19,111 --> 00:05:21,864
Kraliçe Anne'in İntikamı
Kuzey Carolina kıyılarında battı.

89
00:05:21,989 --> 00:05:24,700
<i>Beaufort korsan gemisi orada yatan</i>

90
00:05:24,784 --> 00:05:27,411
Karasakal'la ünlendi.

91
00:05:27,536 --> 00:05:31,248
<i>Haberlerde söylenmeyen şey bu geminin</i>
<i>aslında "La Concorde" adlı</i>

92
00:05:31,332 --> 00:05:33,000
<i>bir köle gemisi olmasıydı.</i>

93
00:05:33,417 --> 00:05:35,920
<i>Karasakal 1717'de gemiyi ele geçirdiğinde</i>

94
00:05:36,003 --> 00:05:39,632
<i>güvertede 455 köle Afrikalı vardı.</i>

95
00:05:40,257 --> 00:05:44,720
<i>Karasakal korsanlığa devam ederken</i>
<i>neredeyse hepsi köle olarak satılmıştı.</i>

96
00:05:45,096 --> 00:05:48,849
Köle gemisi olduğuna dair elimizde
kanıt olan bu gemiyi çok az kişi konuştu.

97
00:05:49,266 --> 00:05:53,687
<i>Köle ticaretini anlamadan bu dönemdeki</i>
<i>ticareti anlayamazsınız</i>

98
00:05:53,854 --> 00:05:58,776
<i>zira üretilen ve Atlantik'ten yollanan</i>
<i>tüm malların ardında köle ticareti vardı.</i>

99
00:05:58,901 --> 00:06:02,988
Bu, Atlantik'teki köle ticareti konusunda
insanların tekrar düşünmesini sağlıyor.

100
00:06:03,072 --> 00:06:06,242
Çoğu durumda her türlü gemi
köle gemisi olarak görülebilirdi.

101
00:06:06,409 --> 00:06:09,578
<i>Ancak korsanlar da resmen köle ticareti</i>
<i>yapıyordu.</i>

102
00:06:10,871 --> 00:06:14,333
<i>Genelde bir korsan</i>
<i>içindeki köle insanlarla birlikte</i>

103
00:06:14,417 --> 00:06:17,586
<i>bir gemiyi ele geçirince,</i>
<i>köle insanları alır</i>

104
00:06:17,670 --> 00:06:20,589
<i>ve bağlantılarının olduğu</i>
<i>bir adaya götürür</i>

105
00:06:20,965 --> 00:06:23,342
<i>ve onları yerel tacirlere satarlardı.</i>

106
00:06:23,759 --> 00:06:27,263
<i>Oradan da yerel pazarlara</i>
<i>ve yerel çiftliklere satılırlardı.</i>

107
00:06:27,346 --> 00:06:30,683
<i>Bu, bazı korsanların da köle taciri</i>
<i>olarak yaftalanmasını yol açardı</i>

108
00:06:30,766 --> 00:06:33,477
<i>ama bu, normalde onlarla ilişkilendirilen</i>
<i>bir terim değil.</i>

109
00:06:33,727 --> 00:06:35,604
<i>Sör Francis Drake'i hatırlıyor musunuz?</i>

110
00:06:35,896 --> 00:06:37,565
<i>Korsan ve şövalye olmadan önce</i>

111
00:06:37,648 --> 00:06:40,276
<i>İngiltere'nin ilk köle tacirlerinden</i>
<i>biriydi.</i>

112
00:06:40,651 --> 00:06:44,113
Korsanlar olabildiğince kâr etmekle
ilgileniyordu.

113
00:06:44,238 --> 00:06:46,073
Amaçları da nihayetinde

114
00:06:46,198 --> 00:06:50,536
bu kârı kullanarak statü sahibi olmaktı.

115
00:06:50,995 --> 00:06:53,998
<i>Günümüzün popüler kültüründeki</i>
<i>en ünlü korsanlardan biri gibi.</i>

116
00:06:54,081 --> 00:06:57,209
Çoğu insan popüler Captain Morgan romunu
bilir

117
00:06:57,293 --> 00:07:00,421
ama Kaptan Morgan birçok yönden
sadece bir korsan değildi,

118
00:07:00,504 --> 00:07:02,715
aynı zamanda köle taciri
ve çiftlik sahibiydi.

119
00:07:02,798 --> 00:07:06,469
<i>Morgan, İngiltere adına çalışan bir korsan</i>
<i>olarak servet yaptı.</i>

120
00:07:06,802 --> 00:07:10,764
Ayrıca Jamaika'da çiftlikler açarak
servetini pekiştirdi.

121
00:07:10,848 --> 00:07:14,310
Mülkiyetinde 100'den fazla
köle Afrikalı vardı.

122
00:07:14,393 --> 00:07:17,354
<i>Herhangi bir zamanda</i>
<i>ABD Başkanı Thomas Jefferson'ın</i>

123
00:07:17,438 --> 00:07:19,148
<i>köle sayısı da yaklaşık bu kadardı.</i>

124
00:07:19,231 --> 00:07:22,067
Jamaika toplumunda
önemli ve ünlü bir isim hâline geldi

125
00:07:22,359 --> 00:07:25,321
ve nihayetinde vali vekili oldu

126
00:07:25,446 --> 00:07:28,282
ve birçok aristokratla
yakın ilişkiler içindeydi.

127
00:07:28,407 --> 00:07:31,660
<i>1674'te Kral II. Charles tarafından</i>
<i>şövalye ilan edildi.</i>

128
00:07:32,161 --> 00:07:33,537
<i>Korsanların</i>

129
00:07:33,621 --> 00:07:36,373
parya ve serseri olarak görülmediğine,

130
00:07:36,457 --> 00:07:39,293
<i>toplum dışı kalmaya</i>
<i>kararlı olmadıklarına dair</i>

131
00:07:39,376 --> 00:07:41,045
<i>iyi bir örnekti.</i>

132
00:07:41,128 --> 00:07:44,507
<i>Aslında istedikleri şey</i>
<i>topluma dâhil olmak</i>

133
00:07:45,090 --> 00:07:48,219
<i>ve seçkinler olarak hane kurmaktı.</i>

134
00:07:49,053 --> 00:07:52,681
<i>İskoçya doğumlu William Kidd</i>
<i>İngilizlerin bir başka korsanıydı</i>

135
00:07:53,098 --> 00:07:55,643
<i>ve 1696'da bir iş aldı.</i>

136
00:07:56,477 --> 00:07:59,605
İngiltere adına çalışması için
ülke tarafından

137
00:07:59,688 --> 00:08:03,567
kendisine izin evrakları, geçiş izni
ve görev verildi.

138
00:08:04,026 --> 00:08:07,530
Kaptan Kidd'e verilen görevler
korsan avcılığı görevleriydi.

139
00:08:08,072 --> 00:08:11,158
<i>New York'tan çıkarak</i>
<i>Ümit Burnu üzerinden korsanların </i>

140
00:08:11,242 --> 00:08:13,661
<i>İngiliz Doğu Hindistan Ş,rketi gemilerini</i>
<i>soyduğu</i>

141
00:08:13,744 --> 00:08:17,248
<i>Madagaskar, Kızıl Deniz</i>
<i>ve Hint Okyanusu ekseninde çalıştı.</i>

142
00:08:18,624 --> 00:08:22,211
<i>Kidd daha sonra gerçek bir korsan olarak</i>
<i>daha çok kazanabileceğini düşündü</i>

143
00:08:22,628 --> 00:08:25,548
<i>ve kârlı bir baskın olarak gördüğü</i>
<i>hedeflere saldırdı.</i>

144
00:08:27,049 --> 00:08:32,388
Gemi aslında Babür İmparatorluğu'na,
yani günümüzün Hindistan'ına kayıtlıydı.

145
00:08:32,555 --> 00:08:36,433
Hindistan o dönem İngilizlerin
ticaret ortağı, büyük bir müttefiğiydi.

146
00:08:37,309 --> 00:08:41,355
<i>Kaptan Kidd gemiyi yağmaladı</i>
<i>ve günümüzde 10 milyon dolar değerindeki</i>

147
00:08:41,522 --> 00:08:47,027
<i>ipek, pamuk, şeker, afyon ve demiri çaldı.</i>
<i>Tek seferlik vurgun için hiç fena değil.</i>

148
00:08:47,319 --> 00:08:50,948
<i>Babür İmparatorluğu</i>
<i>gitgide İngilizlere öfkeleniyordu.</i>

149
00:08:51,031 --> 00:08:53,576
Bu bölgedeki İngiliz korsanlarından
bıkmışlardı,

150
00:08:53,659 --> 00:08:57,204
bir şeyin değiştiğini, Kaptan Kidd'e
karşı somut bir eylem

151
00:08:57,288 --> 00:08:58,622
görmek istiyorlardı.

152
00:08:58,706 --> 00:09:01,667
<i>İngilizler onu Massachusetts</i>
<i>kolonisinde yakaladı</i>

153
00:09:02,585 --> 00:09:05,588
<i>ve korsanlıktan yargılanmak üzere</i>
<i>Londra'ya götürdü.</i>

154
00:09:06,171 --> 00:09:09,842
<i>...artan Sıkıntı, Ticaret Dünyasının</i>
<i>Rahatsız Edilmesi ve Zarara Uğratılması...</i>

155
00:09:09,925 --> 00:09:14,430
İngilizler suçunun çok ciddi olduğunu,
her devletin aynı şeyi yapabileceğini,

156
00:09:14,513 --> 00:09:19,059
çirkin bir suç, insanlığa karşı işlenen
bir suç olduğunu göstermek istedi.

157
00:09:19,184 --> 00:09:20,769
<i>Suçlu bulundu.</i>

158
00:09:21,687 --> 00:09:23,606
<i>Yargıç 1701'de</i>

159
00:09:23,689 --> 00:09:26,442
<i>"ölene dek boynundan asılmasına" hükmetti.</i>

160
00:09:27,359 --> 00:09:28,902
<i>Aynen de öyle oldu.</i>

161
00:09:29,987 --> 00:09:34,742
Bu, davada büyük bir değişim
görüyoruz çünkü bundan önce

162
00:09:35,534 --> 00:09:39,288
korsanlar bu şekilde mahkûm edilmiyordu.
Serpilmelerine izin veriliyordu

163
00:09:39,371 --> 00:09:41,498
çünkü pek çok açıdan bir amaçları vardı.

164
00:09:41,582 --> 00:09:46,420
<i>Hostis humani generis</i> Latince'de
"tüm insanlığın düşmanları" demektir.

165
00:09:46,920 --> 00:09:50,090
Meşru dünyanın hükûmetleri de

166
00:09:50,174 --> 00:09:53,844
18. asır başında Karayip Korsanları'nı
böyle görüyordu.

167
00:09:53,927 --> 00:09:56,639
Bu, uluslararası hukukun
kabul görmüş bir alanıdır.

168
00:09:56,722 --> 00:09:59,683
<i>Hiçbir devlet açık denizlerde</i>
<i>herhangi bir devletin</i>

169
00:09:59,933 --> 00:10:03,729
<i>korsanları yakalama, tutuklama</i>
<i>ve yargılama hakkına itiraz etmez.</i>

170
00:10:03,854 --> 00:10:08,067
Kaptan William Kidd evrensel bir yargının
gelişmesi bağlamında

171
00:10:08,150 --> 00:10:10,527
<i>çok önemli bir figürdür.</i>

172
00:10:10,653 --> 00:10:13,030
<i>Yani herhangi bir devlet</i>
<i>"suçun işlendiği yere,</i>

173
00:10:13,113 --> 00:10:15,699
<i>iddia edilen veya suçlu bulunan failin</i>
<i>milliyetine</i>

174
00:10:15,783 --> 00:10:19,411
<i>veya kurbanın milliyetine bakılmaksızın"</i>
<i>bireyleri yargılayabilecekti.</i>

175
00:10:19,578 --> 00:10:23,415
<i>Asırlar boyunca bu sadece</i>
<i>insanlığın asıl düşmanı için uygulandı:</i>

176
00:10:23,540 --> 00:10:24,500
<i>Korsanlar için.</i>

177
00:10:25,167 --> 00:10:28,712
<i>Bu yüzden Adolf Eichmann'ı yakalamak,</i>
<i>yargılamak ve infaz etmek için</i>

178
00:10:28,796 --> 00:10:31,215
<i>korsanlık yasası emsal olarak</i>
<i>kullanılmıştır.</i>

179
00:10:31,382 --> 00:10:34,343
Tüm insanlığa, tüm insan ırkına karşı

180
00:10:34,426 --> 00:10:36,303
suç işlemiş biri.

181
00:10:36,387 --> 00:10:39,306
<i>Acı sonu yaşayan</i>
<i>sadece Kaptan Kidd olmadı.</i>

182
00:10:39,807 --> 00:10:43,936
<i>Takip eden yıllarda birçok korsan</i>
<i>benzer kaderi yaşadı.</i>

183
00:10:44,561 --> 00:10:48,399
<i>Zira 1713'te Avrupalı güçler</i>
<i>kısa süreliğine barış yaptı</i>

184
00:10:48,524 --> 00:10:51,944
<i>ve hükûmetler düşman gemilerine</i>
<i>baskın için korsan kullanmayı bıraktı.</i>

185
00:10:52,027 --> 00:10:53,737
<i>Birçok denizci bir anda</i>

186
00:10:53,821 --> 00:10:58,158
kendilerini Atlantik'te, baskınların
yasal yolundan mahrum hâlde buldu

187
00:10:58,242 --> 00:11:00,828
ve bazıları yasa dışı baskınlara
devam etti.

188
00:11:00,911 --> 00:11:04,748
<i>Bu dönemde birçok tüccar denizci de</i>
<i>basit sebeplerden ötürü</i>

189
00:11:05,082 --> 00:11:06,500
<i>korsan hayatı benimsedi.</i>

190
00:11:07,126 --> 00:11:08,794
<i>Bu sebeplerden ilki ganimet.</i>

191
00:11:10,254 --> 00:11:14,466
Ortalama bir hünerli denizci
yılda yaklaşık 25 sterlin kazanıyordu.

192
00:11:14,591 --> 00:11:18,679
Korsanlar tek bir başarılı saldırıda
bu miktarın 40 katını kazanabiliyordu.

193
00:11:18,846 --> 00:11:20,931
Hatta bazıları bundan fazlasını
kazanıyordu.

194
00:11:21,014 --> 00:11:23,559
<i>Bir de iş yeri kültürü meselesi vardı.</i>

195
00:11:24,101 --> 00:11:27,980
Tüccar gemileri çok nahoş
çalışma ortamlarıyla biliniyordu.

196
00:11:28,605 --> 00:11:33,694
Kaptanlarının mürettebatı üzerinde
despot bir yetkisi vardı

197
00:11:33,777 --> 00:11:37,156
ve tahmin edilebileceği gibi
bazen bu yetkiyi kötüye kullanıyorlardı.

198
00:11:37,239 --> 00:11:40,367
<i>Bu arada korsanlar yenilikçi</i>
<i>işçi haklarıyla anayasalarını yazıyor,</i>

199
00:11:40,451 --> 00:11:42,119
<i>kendi liderlerini seçiyordu.</i>

200
00:11:43,245 --> 00:11:47,541
<i>Gemilerden biri "bir işçi uzvunu</i>
<i>kaybederse 800 dolar tazminat alacaktır."</i>

201
00:11:47,624 --> 00:11:49,001
<i>vaadinde bulunuyordu.</i>

202
00:11:49,877 --> 00:11:52,212
<i>10 yıl sonra yasa dışı korsanlık</i>
<i>patlama yaptı.</i>

203
00:11:53,338 --> 00:11:55,966
<i>Bu, "Korsanlığın Altın Devri"nin</i>
<i>zirvesiydi.</i>

204
00:11:56,216 --> 00:11:58,635
<i>Hükûmetler de bundan hiç memnun değildi.</i>

205
00:11:58,886 --> 00:12:03,182
<i>Korsanlar gerçekten Avrupalı devletlerin</i>
<i>ticari düzenini tehdit ediyordu.</i>

206
00:12:03,265 --> 00:12:06,059
<i>Bugünkü bildiğimiz Avrupalı devletler</i>

207
00:12:06,143 --> 00:12:09,271
<i>birbirleriyle ticaret yapamadan</i>
<i>ayakta kalamazdı.</i>

208
00:12:09,354 --> 00:12:12,691
<i>Hükûmetler hiç olmadığı kadar</i>
<i>korsanların üstüne gitti,</i>

209
00:12:12,775 --> 00:12:15,194
<i>onlara karşı yasalar</i>
<i>ve propagandalar yaptı.</i>

210
00:12:16,069 --> 00:12:18,864
<i>1717 bir İngiliz gazetesi şunu yayınladı:</i>

211
00:12:18,947 --> 00:12:22,576
<i>"Korsanların bastırılması için</i>
<i>kralın ilanı."</i>

212
00:12:22,910 --> 00:12:24,703
<i>Ordunun teslim olmayı reddeden</i>

213
00:12:24,787 --> 00:12:27,873
<i>veya görmezden gelen her korsanı</i>
<i>yakalayacağını söylüyordu.</i>

214
00:12:28,040 --> 00:12:31,919
<i>Tüm bunlar halkın</i>
<i>korsanlara ilgisini artırdı.</i>

215
00:12:32,294 --> 00:12:38,258
<i>1724'te </i>Korsanların Genel Tarihi<i> kitabı</i>
<i>çıkınca anında çok satan oldu.</i>

216
00:12:38,425 --> 00:12:41,220
<i>Kendisini tarih kitabı olarak tanıtsa da</i>

217
00:12:41,386 --> 00:12:43,055
<i>çoğu şey uydurmaydı.</i>

218
00:12:43,222 --> 00:12:45,057
<i>Kitap Karasakal'ı anlatıyordu.</i>

219
00:12:45,140 --> 00:12:46,225
<i>Ölüm döşeğinde </i>

220
00:12:46,308 --> 00:12:50,103
<i>"eşinin parasını gömdüğünü yeri bilip</i>
<i>bilmediğini" yanıtlıyordu.</i>

221
00:12:50,646 --> 00:12:54,817
<i>"Şeytan ve kendinden başka hiç kimsenin</i>
<i>o yeri bilmediğini" söylüyordu.</i>

222
00:12:55,025 --> 00:12:57,820
<i>Ama korsanlar paralarını</i>
<i>neredeyse hiç gömmezdi.</i>

223
00:12:58,278 --> 00:12:59,863
<i>Bunu niye yapsınlar ki?</i>

224
00:13:00,280 --> 00:13:04,868
<i>Paralarını genelde barlarda, liman</i>
<i>şehirlerinin genelevlerinde harcardı.</i>

225
00:13:05,160 --> 00:13:06,829
<i>Bu hikâyeler 160 yıl sonra</i>

226
00:13:07,037 --> 00:13:09,706
<i>bir başka kitaba ilham kaynağı oldu:</i>
Define Adası.

227
00:13:10,332 --> 00:13:13,836
<i>Yazarı Robert Louis Stevenson</i>
<i>kendi süslemelerini de ekledi.</i>

228
00:13:14,086 --> 00:13:17,422
<i>Korsanların "yo-ho-ho ve bir şişe rom"</i>
<i>şarkısı söylemesi</i>

229
00:13:18,173 --> 00:13:20,133
<i>veya insanları kalasta yürütmeleri</i>

230
00:13:21,176 --> 00:13:22,678
<i>ve define haritaları gibi.</i>

231
00:13:23,262 --> 00:13:25,222
Define Adası<i> nesilleri öyle etkiledi ki</i>

232
00:13:25,347 --> 00:13:27,933
<i>Disney 1950'de onu bir filme uyarlayarak</i>

233
00:13:28,016 --> 00:13:29,893
<i>sembol bir etkinlik olarak duyurdu.</i>

234
00:13:30,769 --> 00:13:35,899
<i>Walt Disney ilk tamamen canlı filmiyle</i>
<i>yeni bir dönüm noktası oluşturuyor.</i>

235
00:13:36,191 --> 00:13:37,067
<i>Define Adası.</i>

236
00:13:37,150 --> 00:13:41,822
<i>Oyuncu Robert Newton alfabenin bir harfini</i>
<i>bilhassa abartmaya karar verdi.</i>

237
00:13:44,157 --> 00:13:45,701
<i>Bunu başka korsan filmleri izledi.</i>

238
00:13:46,326 --> 00:13:49,162
Define Adası'nın<i> gösterişli tarzından</i>
<i>çok etkilenmişlerdi.</i>

239
00:13:51,039 --> 00:13:52,666
Bunu yıllardır bekliyorum.

240
00:13:53,083 --> 00:13:54,918
Kanca!

241
00:13:56,295 --> 00:13:58,755
<i>Korsanlık Disney'e uygun hâle</i>
<i>getiriliyordu.</i>

242
00:13:58,839 --> 00:14:02,259
Kaptan Kanca ve Peter Pan
kötü adamlar olarak

243
00:14:02,718 --> 00:14:07,681
görülüyorlardı ama hiçbir öldürme,
zarar verme, taciz etme

244
00:14:07,764 --> 00:14:10,309
veya işkence etme eylemine
karışmıyorlardı.

245
00:14:10,726 --> 00:14:13,061
<i>Ve tüm bunların asıl kaynak malzemesi</i>

246
00:14:13,145 --> 00:14:16,315
<i>sadece sözde "Korsanlığın Altın Devri"nin</i>
<i>dökümünü yazmıştı.</i>

247
00:14:16,690 --> 00:14:20,903
<i>Korsanlara dair aklımızdaki resim</i>
<i>bu noktada donup kaldı</i>

248
00:14:21,028 --> 00:14:24,990
<i>ancak korsanların varlığı</i>
<i>denizdeki gemilerin varlığı kadar eskidir.</i>

249
00:14:25,157 --> 00:14:27,451
<i>Akdeniz korsanları,</i>

250
00:14:27,701 --> 00:14:28,952
<i>Viking korsanları, </i>

251
00:14:29,036 --> 00:14:30,370
<i>Berberi korsanlar</i>

252
00:14:31,079 --> 00:14:35,459
<i>ve dünyanın en güçlü korsanlarından</i>
<i>biri olan Cheng I Sao buna örnektir.</i>

253
00:14:35,626 --> 00:14:38,670
<i>Cheng I Sao kendi korsan anayasasını</i>
<i>uygulamıştı.</i>

254
00:14:38,837 --> 00:14:42,132
<i>Bir kadın tutsağa tecavüz etmenin cezası</i>
<i>idamdı.</i>

255
00:14:42,424 --> 00:14:45,385
<i>Korsanlar 19. yüzyılın başlarında</i>
<i>15 yıl boyunca</i>

256
00:14:45,469 --> 00:14:47,387
<i>Güney Çin sahillerine hükmetti.</i>

257
00:14:47,471 --> 00:14:51,058
<i>Cheng I Sao kayıtlardaki en büyük</i>
<i>korsan filosunu yönetti.</i>

258
00:14:51,475 --> 00:14:54,728
<i>1200'den fazla gemi</i>
<i>ve yaklaşık 70 bin kişi.</i>

259
00:14:55,812 --> 00:14:58,065
<i>Çin'in tuz ticaretinin çoğunu</i>
<i>kontrol ediyordu</i>

260
00:14:58,148 --> 00:15:01,610
<i>ve onu durdurmaya çalışan</i>
<i>devlet gemilerini yok etmişti.</i>

261
00:15:01,985 --> 00:15:06,073
<i>Böylece Çin donanmasını felç edip</i>
<i>ülkenin ticaretini tehdit ediyordu.</i>

262
00:15:06,490 --> 00:15:09,326
<i>Açık denizlerde</i>
<i>ufak bir hırsız sürüsüne benzeyen</i>

263
00:15:09,451 --> 00:15:12,162
<i>basit bir hırsız olan korsanla</i>

264
00:15:12,287 --> 00:15:15,958
<i>imparatorlukları, dev orduları yöneten</i>
<i>korsanlar arasında</i>

265
00:15:16,041 --> 00:15:18,919
<i>bariz bir çizgi yoktur.</i>

266
00:15:19,086 --> 00:15:22,297
Korsanlığın nerede bitip

267
00:15:22,464 --> 00:15:26,426
organize siyasi topluluğun nerede
başladığını söylemek çok güçtür.

268
00:15:26,510 --> 00:15:29,429
<i>Cheng I Sao sonunda teslim olmaya</i>
<i>karar verince</i>

269
00:15:29,513 --> 00:15:32,057
<i>Çin devleti ona bir ulus muamelesi</i>
<i>gösterdi.</i>

270
00:15:33,183 --> 00:15:37,437
<i>Korsanlarının çoğunun ya ordu mensubu</i>
<i>ya da ada sakini olmalarını sağlayan</i>

271
00:15:37,521 --> 00:15:39,189
<i>bir anlaşma yaptılar.</i>

272
00:15:39,523 --> 00:15:42,901
<i>Cheng I Sao hiç ceza almadı.</i>

273
00:15:43,527 --> 00:15:47,197
<i>Günümüzde bir korsanın böyle bir muamele</i>
<i>görmesi saçmalık olur.</i>

274
00:15:48,907 --> 00:15:51,243
<i>O günden bu yana dünya değişti.</i>

275
00:15:51,952 --> 00:15:54,788
<i>Sınırlar çoğunlukla sabit,</i>
<i>ve uluslararası düzen</i>

276
00:15:54,871 --> 00:15:57,416
<i>yasalar, anlaşmalar ve ticaretle</i>
<i>korunuyor.</i>

277
00:15:58,458 --> 00:16:01,044
<i>Gemi trafiği hâlâ küresel ekonominin</i>
<i>bel kemiği.</i>

278
00:16:01,128 --> 00:16:04,464
<i>Uluslararası malların yüzde 90'ı</i>
<i>deniz yoluyla taşınıyor.</i>

279
00:16:04,840 --> 00:16:08,760
<i>Bu malların toplam değeri</i>
<i>Cheng I Sao'nun dönemindekinden</i>

280
00:16:08,844 --> 00:16:10,554
<i>2000 kat daha fazla.</i>

281
00:16:10,929 --> 00:16:14,266
<i>Artık ahşap gemilerin gövdesinde değil,</i>

282
00:16:14,391 --> 00:16:17,019
<i>korsanlık yapması çok daha zor olan</i>

283
00:16:17,602 --> 00:16:20,439
<i>dev kargo gemilerindeki</i>
<i>konteynerlerde taşınıyor.</i>

284
00:16:20,856 --> 00:16:22,649
<i>Günümüzde en çok talep gören ganimet</i>

285
00:16:22,733 --> 00:16:24,693
<i>altın, gümüş veya baharat değil,</i>

286
00:16:24,985 --> 00:16:25,861
<i>petrol.</i>

287
00:16:26,403 --> 00:16:28,321
<i>Tabii fiyatı yeterince yüksekse.</i>

288
00:16:29,197 --> 00:16:33,035
<i>Korsanlar 2013'te Batı Afrika'da</i>
<i>13 petrol tankerini kaçırdı.</i>

289
00:16:33,493 --> 00:16:37,581
<i>Ertesi yıl petrol fiyatları düşünce</i>
<i>farklı bir stratejiye geçtiler.</i>

290
00:16:38,081 --> 00:16:41,334
<i>Geminin kargosu yerine</i>
<i>mürettebatını hedef almak.</i>

291
00:16:41,877 --> 00:16:45,130
İnsan etkisinden ötürü
fidye için kaçırmayı

292
00:16:45,213 --> 00:16:46,339
daha ciddiye alıyoruz.

293
00:16:46,798 --> 00:16:50,552
<i>Geçmişin korsanları gibi,</i>
<i>bu korsanların da kurbanları var.</i>

294
00:16:50,677 --> 00:16:54,306
<i>Sadece günümüzde bu ilk elden bilgileri</i>
<i>doğrudan alabiliyoruz.</i>

295
00:16:54,514 --> 00:16:57,768
Lütfen tüm kalbinizle,
bize yardım için yüreğinizi açın.

296
00:16:57,851 --> 00:16:59,352
Yardımınıza ihtiyacımız var.

297
00:16:59,770 --> 00:17:03,148
<i>Zengin bir ailem olduğunu sandılar.</i>
<i>Dövdüler, vurdular...</i>

298
00:17:03,231 --> 00:17:05,192
3 YIL 7 AY REHİN TUTULDU

299
00:17:05,275 --> 00:17:07,069
...ellerimi arkadan bağladılar.

300
00:17:07,152 --> 00:17:08,195
Yaşadığımız şeyi...

301
00:17:08,278 --> 00:17:09,279
2 AY REHİN TUTULDU

302
00:17:09,362 --> 00:17:11,031
...kimse hayal edemez.

303
00:17:11,448 --> 00:17:14,076
<i>Dünya çapında korsanlık şu şekilde:</i>

304
00:17:14,826 --> 00:17:19,081
<i>Ulusal veya uluslararası düzenin</i>
<i>bozulduğu noktalarda artış gösteriyor.</i>

305
00:17:19,664 --> 00:17:23,460
<i>Örneğin Somali. Kargaşa yaşadığı</i>
<i>2007'den 2012'ye kadarki dönemde</i>

306
00:17:23,543 --> 00:17:25,295
<i>korsanlığın arttığı bir ülke.</i>

307
00:17:25,629 --> 00:17:29,424
<i>Veya günümüzde Venezuela.</i>
<i>2014'te ekonominin çökmesinden bu yana</i>

308
00:17:29,508 --> 00:17:31,343
<i>korsanlıkta artış söz konusu.</i>

309
00:17:31,593 --> 00:17:36,306
Bir devlet, sınırları içindeki bir krize
odaklanmışken kendi deniz sahasını

310
00:17:36,389 --> 00:17:40,393
yönetme anlamında
daha az kapasiteye sahip olur.

311
00:17:40,644 --> 00:17:42,646
Korsanlar bir anda ortaya çıkmaz.

312
00:17:42,813 --> 00:17:46,900
Yasa dışı faaliyetlerin doğması için
mevcut yapılar dışında çalışan

313
00:17:46,983 --> 00:17:50,028
bireyler fikrini bazı durumlarda
kolaylaştıran

314
00:17:50,112 --> 00:17:52,531
veya bazı durumlarda gerektiren

315
00:17:52,656 --> 00:17:54,658
belli başlı mevcut yapılar vardır.

316
00:17:54,950 --> 00:17:56,868
<i>Asırlar önceki korsanlar gibi,</i>

317
00:17:56,952 --> 00:17:59,663
<i>günümüzde de insanlar</i>
<i>basit nedenlerle korsanlığa yöneliyor.</i>

318
00:18:00,247 --> 00:18:04,417
Korsan olabilecek kişiler için
uygun ekonomik alternatiflerin yokluğu

319
00:18:04,709 --> 00:18:07,796
<i>ve saldırılacak gemilere erişim.</i>

320
00:18:08,004 --> 00:18:12,300
<i>Günümüzün korsanları Hollywood'da</i>
<i>romantikleştirilmiş serseriler değil.</i>

321
00:18:13,927 --> 00:18:15,470
<i>Çaresiz suçlular. </i>

322
00:18:16,263 --> 00:18:18,265
<i>Somalili korsanların 2009'da</i>

323
00:18:19,099 --> 00:18:21,226
<i>bir Amerikan gemisi kaptanını</i>

324
00:18:21,309 --> 00:18:24,521
<i>esir almasını anlatan</i>
<i>bu Oscar adayı film gibi.</i>

325
00:18:26,398 --> 00:18:29,693
<i>Korsanlar günümüzde artık sosyeteye de</i>
<i>girip çıkmıyorlar.</i>

326
00:18:30,527 --> 00:18:33,238
Biz niye buradayız,
onlar niye orada diye sorarsak

327
00:18:33,321 --> 00:18:35,365
tarihin yanlış tarafındalar diyebiliriz.

328
00:18:35,782 --> 00:18:37,868
Günümüzde dünyayı oluşturan

329
00:18:38,034 --> 00:18:40,912
medeni devletler
siyasi açıdan üstün geldi.

330
00:18:41,037 --> 00:18:45,125
<i>Bunun sebebi bu devletlerin</i>
<i>barbarca bir şeyde başarılı olmaları:</i>

331
00:18:45,876 --> 00:18:47,043
<i>Köle ticareti.</i>

332
00:18:48,128 --> 00:18:50,755
<i>1700'lerde korsanlar rekabet edemedi</i>

333
00:18:50,839 --> 00:18:53,133
<i>çünkü köle ticareti</i>
<i>bir sanayiye dönüşmüştü.</i>

334
00:18:53,258 --> 00:18:56,428
<i>Amerika'daki Avrupa kolonilerine</i>
<i>milyonlarca Afrikalı taşınıyor</i>

335
00:18:56,511 --> 00:18:59,139
<i>ve burada onların emeği</i>
<i>dev bir servet oluşturuyordu.</i>

336
00:18:59,222 --> 00:19:02,684
<i>Avrupalı güçlerin ve nihayetinde</i>
<i>Birleşik Devletler'in küresel hâkimiyetini</i>

337
00:19:03,226 --> 00:19:04,436
<i>pekiştiriyordu.</i>

338
00:19:05,854 --> 00:19:08,523
<i>ABD 1800'lerin başında</i>
<i>köle ticaretini yasaklayınca</i>

339
00:19:08,607 --> 00:19:11,443
<i>köle ticaretiyle uğraşan her vatandaşın</i>
<i>korsan görüleceğini</i>

340
00:19:11,568 --> 00:19:14,154
<i>ve idam edileceğini belirten</i>
<i>bir yasa çıkarttı.</i>

341
00:19:15,697 --> 00:19:18,867
<i>Ancak bir Batı devletince idam edilen</i>
<i>sadece bir köle taciri oldu.</i>

342
00:19:19,451 --> 00:19:23,538
<i>Nathanial Gordon 1862'de</i>
<i>korsanlıktan suçlu bulundu.</i>

343
00:19:24,539 --> 00:19:27,542
<i>Korsanlar tarih boyunca</i>

344
00:19:27,626 --> 00:19:31,296
yaptığınız iş tamamen meşruyken

345
00:19:31,504 --> 00:19:35,425
diğerlerinin yaptığını
gayri meşru göstermek için

346
00:19:35,550 --> 00:19:38,553
rakip veya düşmanlarınıza
atfettiğiniz bir etikettir.

347
00:19:39,429 --> 00:19:41,723
<i>Korsanlar tarihin önemli bir parçasıydı.</i>

348
00:19:41,973 --> 00:19:45,310
Olduklarını sandığımız
tarihin parçası değiller sadece.