1
00:00:06,049 --> 00:00:09,135
Tôi nghĩ điều thu hút India
tham gia nhóm này...
2
00:00:09,719 --> 00:00:12,930
là khả năng thống nhất mục đích.
3
00:00:13,431 --> 00:00:14,849
Nhóm đó là NXIVM
4
00:00:15,058 --> 00:00:17,935
và mục đích thống nhất
của nó là sự tự cải thiện,
5
00:00:18,311 --> 00:00:20,980
sử dụng phương pháp "Yêu cầu Hợp lý"
6
00:00:21,064 --> 00:00:22,774
cho "Sắc lệnh Thành công".
7
00:00:23,107 --> 00:00:25,902
Được dẫn dắt bởi một người
tên là Keith Raniere.
8
00:00:26,652 --> 00:00:29,947
Nhưng lời tuyên bố Raniere
có IQ cao nhất thế giới,
9
00:00:30,073 --> 00:00:33,201
các sinh viên phải cúi đầu
chào bức ảnh của anh ta,
10
00:00:33,284 --> 00:00:35,161
và mệnh danh "Người Tiên phong"
11
00:00:35,495 --> 00:00:36,871
làm Catherine lo lắng.
12
00:00:36,954 --> 00:00:38,956
Cuối cùng, India đến với tôi,
13
00:00:39,040 --> 00:00:40,458
nói, "Cái này dành cho con."
14
00:00:40,541 --> 00:00:42,668
Và tôi há hốc mồm. Tôi quá sốc.
15
00:00:42,960 --> 00:00:46,464
India sẽ nộp hàng trăm nghìn đô cho NXIVM
16
00:00:46,631 --> 00:00:48,341
và lún sâu vào thứ gì đó
17
00:00:48,424 --> 00:00:51,219
xấu xa hơn là "Sắc lệnh Thành công."
18
00:00:51,385 --> 00:00:53,137
Tôi nhận một cuộc gọi
19
00:00:53,221 --> 00:00:56,265
và cô ấy nói, trong NXVIM,
20
00:00:56,349 --> 00:00:57,767
có một nhóm bí mật.
21
00:00:58,267 --> 00:01:00,478
Và đó là lần đầu tôi nghe đến "DOS".
22
00:01:00,561 --> 00:01:03,439
"Dominus Obsequious Sororium."
23
00:01:03,689 --> 00:01:06,984
Nó được hiểu là nhóm phụ nữ
trợ giúp lẫn nhau, nhưng...
24
00:01:07,151 --> 00:01:12,573
Tiếng Latin nghĩa là
"chủ nhân của nữ nô lệ."
25
00:01:12,824 --> 00:01:15,701
Tôi được kể lại là họ đóng dấu
những phụ nữ này.
26
00:01:16,119 --> 00:01:19,080
Đóng dấu là nghi thức gia nhập DOS.
27
00:01:19,455 --> 00:01:21,499
Thành viên mới sẽ bị bịt mắt,
28
00:01:21,874 --> 00:01:23,709
bắt phải cởi quần áo,
29
00:01:23,960 --> 00:01:25,586
và nằm lên bàn mát-xa.
30
00:01:26,295 --> 00:01:29,757
Ba người phụ nữ khác sẽ giữ chân và vai
31
00:01:30,133 --> 00:01:31,467
và cô ấy phải nói,
32
00:01:31,759 --> 00:01:34,804
"Chủ nhân, xin hãy đóng dấu tôi.
Đó là một vinh dự."
33
00:01:35,304 --> 00:01:37,765
Người phụ nữ được dạy
đó là biểu tượng,
34
00:01:38,141 --> 00:01:40,852
nhưng đó là chữ viết tắt
cho Keith Raniere.
35
00:01:42,061 --> 00:01:45,022
Hàng ngàn nhóm như NXIVM đã nổi lên
trong lịch sử,
36
00:01:45,106 --> 00:01:47,233
các nhóm được hiểu là các giáo phái.
37
00:01:47,775 --> 00:01:49,193
Không thể biết bao nhiêu
38
00:01:49,277 --> 00:01:51,237
vì các giáo phái luôn phủ nhận
39
00:01:51,654 --> 00:01:54,407
và người tham gia không biết
họ là một tín đồ.
40
00:01:54,866 --> 00:01:56,826
Điều gì định nghĩa một giáo phái?
41
00:01:57,368 --> 00:01:59,704
Và làm sao họ khiến người bình thường
42
00:01:59,787 --> 00:02:01,330
làm những việc kinh khủng?
43
00:02:03,833 --> 00:02:07,295
Ta là Chúa, và ngoài ra, không ai có thể.
44
00:02:07,378 --> 00:02:08,254
LOẠT PHIM TÀI LIỆU CỦA NETFLIX
45
00:02:08,337 --> 00:02:10,131
Chúng tôi muốn chia sẻ.
46
00:02:10,506 --> 00:02:12,884
Cảm giác như mọi hành động...
47
00:02:12,967 --> 00:02:13,968
SẢN PHẨM CỦA VOX
48
00:02:14,051 --> 00:02:15,720
...đều đúng vì ta là con thiên đường
49
00:02:15,803 --> 00:02:17,722
và Chúa biết tại sao ta làm thế.
50
00:02:17,805 --> 00:02:20,683
Waco sẽ phải làm chứng chống lại ATF.
51
00:02:20,766 --> 00:02:23,311
Các người tiếp tục, sẽ có người bị thương.
52
00:02:23,644 --> 00:02:26,856
Bạn bị yêu cầu rời bỏ gia đình
và loại bỏ danh tính cũ.
53
00:02:26,939 --> 00:02:28,065
LAKEITH STANFIELD TƯỜNG THUẬT
54
00:02:28,149 --> 00:02:32,528
Cơ hội sống sót duy nhất
là đi với chúng tôi.
55
00:02:32,695 --> 00:02:37,617
GIÁO PHÁI
56
00:02:38,826 --> 00:02:42,038
Tình yêu là phương thuốc chữa bệnh.
57
00:02:42,455 --> 00:02:44,290
Peoples Temple rất cuốn hút.
58
00:02:44,957 --> 00:02:48,753
Nó là nhóm da đen và trắng
và người Mỹ gốc Ấn và gốc Tây Ban Nha.
59
00:02:49,754 --> 00:02:52,131
Chúng tôi đều gia nhập
với suy nghĩ ngây thơ,
60
00:02:52,256 --> 00:02:55,176
"Jim muốn một xã hội không tưởng...
Tôi cũng thế."
61
00:02:55,301 --> 00:02:57,887
Chúng tôi nghĩ đó là phong trào
làm thế giới tốt đẹp hơn.
62
00:02:58,638 --> 00:03:00,014
Nhưng việc họ thực sự tham gia
63
00:03:00,097 --> 00:03:03,100
là định nghĩa lại ý nghĩa hiện đại
về một giáo phái.
64
00:03:03,351 --> 00:03:04,310
Cảm ơn con.
65
00:03:06,729 --> 00:03:09,565
Vào cuối những năm 1970,
lãnh đạo, Jim Jones,
66
00:03:09,732 --> 00:03:11,400
dẫn gần một ngàn người
67
00:03:11,484 --> 00:03:14,487
từ cơ sở California đến
rừng núi xa xôi ở Guyana
68
00:03:14,570 --> 00:03:15,988
để xây dựng Jonestown...
69
00:03:16,155 --> 00:03:18,407
Được tuyên truyền là xã hội tự trị,
70
00:03:18,616 --> 00:03:21,160
không có bạo lực và phân biệt chủng tộc.
71
00:03:21,244 --> 00:03:23,079
Mọi người vui chứ? Cháu vui chứ, Tom?
72
00:03:23,162 --> 00:03:24,080
Vâng.
73
00:03:24,163 --> 00:03:27,750
Mọi người đều vui vẻ ở đây,
bạn có thể thấy rất rõ.
74
00:03:28,167 --> 00:03:30,419
Nhưng người thân lo lắng
đã kiến nghị
75
00:03:30,503 --> 00:03:32,838
với tờ rơi về ác mộng ở Jonestown,
76
00:03:33,256 --> 00:03:35,341
cho rằng Jones "kiểm soát tâm trí,"
77
00:03:35,466 --> 00:03:40,137
thậm chí "tự sát hàng loạt" để kêu gọi
họ "hy sinh vì nghiệp lớn".
78
00:03:41,013 --> 00:03:44,392
Nghị sĩ California Leo Ryan
đã bay đến Guyana để điều tra
79
00:03:44,809 --> 00:03:45,810
và không trở lại.
80
00:03:45,935 --> 00:03:46,811
Quá muộn rồi.
81
00:03:46,894 --> 00:03:47,728
JIM JONES NÓI
82
00:03:47,812 --> 00:03:49,605
Ngài nghị sĩ đã chết.
83
00:03:49,689 --> 00:03:53,567
Nếu ta không thể sống hòa bình,
thì hãy chết trong hòa bình.
84
00:03:59,490 --> 00:04:01,450
Hình ảnh gần nghìn người chết,
85
00:04:01,784 --> 00:04:04,578
vụ tự sát hàng loạt lớn nhất trong lịch sử
86
00:04:04,704 --> 00:04:05,997
chấn động thế giới.
87
00:04:06,080 --> 00:04:08,833
Những tín đồ tin vào
mọi thứ Jim Jones nói,
88
00:04:09,083 --> 00:04:10,126
đã tự sát.
89
00:04:10,209 --> 00:04:12,753
Một vài bị bắn. Hầu hết uống thuốc độc.
90
00:04:12,837 --> 00:04:15,548
Có rất nhiều vỏ chai kali-xyanua.
91
00:04:15,631 --> 00:04:17,591
Cả gia đình cùng uống thuốc độc.
92
00:04:17,675 --> 00:04:20,594
Trong số các thi thể là thủ lĩnh
giáo phái Temple,
93
00:04:20,678 --> 00:04:21,762
Đức cha Jim Jones.
94
00:04:21,846 --> 00:04:22,847
Jones nói với họ,
95
00:04:22,930 --> 00:04:25,099
"Đã đến lúc ta gặp nhau ở nơi khác."
96
00:04:27,518 --> 00:04:29,020
Các nhóm giáo phái,
97
00:04:29,103 --> 00:04:30,313
dẫn dắt bởi thủ lĩnh
98
00:04:30,396 --> 00:04:32,606
với niềm tin cực đoan và tín đồ cuồng tín,
99
00:04:32,690 --> 00:04:35,192
có ở hầu hết các quốc gia trên toàn cầu.
100
00:04:35,735 --> 00:04:38,029
Nhưng quy mô thiệt hại ở Jonestown
101
00:04:38,279 --> 00:04:41,490
đã cho chữ "giáo phái"
một ý nghĩa kinh hoàng
102
00:04:42,158 --> 00:04:44,452
và khiến nhà khoa học xã hội ở Hoa Kỳ
103
00:04:44,535 --> 00:04:46,912
công bố các nghiên cứu nhằm chỉ ra
104
00:04:46,996 --> 00:04:49,123
điểm chung những nhóm cực đoan này.
105
00:04:49,665 --> 00:04:51,792
Họ tìm ra ba đặc điểm chính.
106
00:04:51,876 --> 00:04:54,754
Giáo phái là một nhóm hoặc
một phong trào xã hội
107
00:04:54,837 --> 00:04:58,299
được dẫn dắt bởi một nhà lãnh đạo
có sức thuyết phục
108
00:04:58,382 --> 00:05:00,134
và rất độc đoán
109
00:05:00,217 --> 00:05:04,055
và yêu cầu được tôn sùng như
một hình tượng thần thánh.
110
00:05:04,138 --> 00:05:06,891
Chúng tôi được dạy phải tin
những gì ông ấy nói
111
00:05:06,974 --> 00:05:08,768
là lời của Chúa.
112
00:05:08,851 --> 00:05:10,394
Trong "cộng đồng",
113
00:05:10,478 --> 00:05:11,854
ông ấy là Chúa trời.
114
00:05:11,937 --> 00:05:13,606
Yếu tố then chốt thứ hai:
115
00:05:13,814 --> 00:05:18,152
Nhóm này có các chương trình truyền bá,
116
00:05:18,486 --> 00:05:20,237
gọi là "cải cách tư tưởng."
117
00:05:20,488 --> 00:05:21,947
Hoặc kiểm soát tâm trí.
118
00:05:22,031 --> 00:05:24,742
Giống như hệ điều hành
là một quyển Kinh Thánh,
119
00:05:24,825 --> 00:05:27,870
và ông ấy đưa toàn bộ chương trình
lên trên cùng.
120
00:05:28,412 --> 00:05:30,081
Và mọi người tiếp nhận chúng
121
00:05:30,164 --> 00:05:33,667
vì họ tiếp nhận Kinh Thánh,
nên họ sẽ không nghi ngờ.
122
00:05:33,751 --> 00:05:35,252
Rồi họ phải tin điều đó.
123
00:05:35,336 --> 00:05:37,671
Luôn có sự lạm dụng
124
00:05:38,172 --> 00:05:39,632
về tình dục hay tài chính...
125
00:05:39,715 --> 00:05:41,425
Một kiểu lạm dụng thành viên.
126
00:05:41,509 --> 00:05:44,845
Bất cứ khi nào Sun Myung Moon
cần bố mẹ tôi
127
00:05:44,929 --> 00:05:47,640
cho một nhiệm vụ hay đại loại thế,
128
00:05:47,723 --> 00:05:51,352
họ phải ưu tiên lãnh đạo giáo phái
lên trên con cái họ.
129
00:05:51,435 --> 00:05:52,269
Như bố tôi…
130
00:05:52,353 --> 00:05:54,730
Ông ấy đi hầu hết thời gian tôi lớn lên.
131
00:05:55,106 --> 00:05:57,983
Nhưng có vấn đề nhỏ
với định nghĩa giáo phái này.
132
00:05:58,109 --> 00:06:03,114
Nó vượt xa khỏi tử ngữ.
133
00:06:03,197 --> 00:06:08,536
Mọi nhà tiên tri của mọi tôn giáo lớn
đều có thể được coi là lãnh đạo lôi cuốn.
134
00:06:08,619 --> 00:06:11,080
Trong nghiên cứu tôn giáo,
mọi người nói đùa
135
00:06:11,163 --> 00:06:14,041
rằng "giáo phái cộng thời gian
bằng tôn giáo."
136
00:06:14,583 --> 00:06:17,086
"Giáo phái" bắt nguồn
từ tiếng Latin "cultus,"
137
00:06:17,169 --> 00:06:19,588
nghĩa là "khai thác hoặc cải tạo,"
138
00:06:19,713 --> 00:06:21,632
thời xưa, được sử dụng để chỉ
139
00:06:21,715 --> 00:06:26,345
sự hy sinh, cúng tế và tượng đài
được xây dựng để tôn sùng các vị thần.
140
00:06:26,929 --> 00:06:29,765
Sau này, nó có nghĩa là dị giáo.
141
00:06:30,141 --> 00:06:34,311
Đế chế La Mã coi đạo Do Thái
là một giáo phái.
142
00:06:34,395 --> 00:06:38,524
Vài người cho rằng một số nhóm Hồi giáo
là các giáo phái.
143
00:06:38,607 --> 00:06:44,655
Ngày nay, hầu hết các học giả gọi nó là
"phong trào tôn giáo mới", hay "NRM."
144
00:06:44,738 --> 00:06:47,366
Chúng nổi lên không phải
để lợi dụng tín đồ,
145
00:06:47,616 --> 00:06:50,369
mà là để giúp họ đối mặt
với mối họa bên ngoài.
146
00:06:50,578 --> 00:06:56,125
Khả năng nhận thức về bản thân của tập thể
bị cả thế giới chà đạp
147
00:06:56,292 --> 00:07:00,671
và chỉ có một cách để một người
cứu lấy danh phận của mình
148
00:07:00,754 --> 00:07:06,343
là đến với nhau dưới sự lãnh đạo
của chính quyền lôi cuốn này
149
00:07:06,635 --> 00:07:08,971
và xây dựng lại từ đống đổ nát.
150
00:07:09,221 --> 00:07:10,890
Jesus xứ Nazareth đã sống
151
00:07:11,140 --> 00:07:16,854
trong thời kỳ có lẽ là hỗn loạn nhất
về chính trị và xã hội
152
00:07:16,979 --> 00:07:18,522
trong lịch sử Trung Đông,
153
00:07:18,606 --> 00:07:19,982
nói lên rất nhiều.
154
00:07:20,483 --> 00:07:26,489
Và Chúa Jesus trở thành một trong hàng tá
đấng cứu thế
155
00:07:26,572 --> 00:07:27,615
mà chúng ta biết.
156
00:07:28,032 --> 00:07:32,119
Các Phong trào Tôn giáo Mới
giúp mọi người vượt qua thời kỳ hỗn loạn
157
00:07:32,203 --> 00:07:33,287
trong lịch sử.
158
00:07:33,746 --> 00:07:36,457
Ở Châu Âu, phong trào nổi lên
thời Phục Hưng,
159
00:07:36,540 --> 00:07:39,460
và là phản ứng mạnh mẽ với
các cơ quan tôn giáo.
160
00:07:39,627 --> 00:07:41,879
Ở Ấn Độ, nổi lên từ rối loạn xã hội
161
00:07:41,962 --> 00:07:43,881
bởi sự chuyển đổi nông nghiệp
162
00:07:44,173 --> 00:07:46,884
và sau là phản ứng
với chủ nghĩa thực dân Anh.
163
00:07:46,967 --> 00:07:50,596
Nhưng có một đất nước đặc biệt đón chào
những tôn giáo mới
164
00:07:50,679 --> 00:07:52,097
ngay từ nền móng của nó.
165
00:07:52,348 --> 00:07:55,100
Trở lại những năm 1600,
166
00:07:55,684 --> 00:07:58,646
các thuộc địa Mỹ đã trở nên nổi tiếng
167
00:07:58,938 --> 00:08:01,524
là bến cảng an toàn cho tín đồ tôn giáo.
168
00:08:02,358 --> 00:08:04,276
Và có một phần nhỏ ở nước Mỹ
169
00:08:04,360 --> 00:08:07,404
bị bao trùm bởi những
phong trào tôn giáo mới này:
170
00:08:07,530 --> 00:08:10,199
một phần đất trải dài
từ Albany đến Buffalo,
171
00:08:10,699 --> 00:08:12,785
biết đến với cái tên Miền đất Cháy.
172
00:08:12,868 --> 00:08:17,289
Miền đất Cháy đã trở thành nơi sinh
của chủ nghĩa Mặc Môn ,
173
00:08:17,498 --> 00:08:19,291
chủ nghĩa Cơ Đốc Phục Lâm,
174
00:08:19,375 --> 00:08:20,751
thuyết duy linh.
175
00:08:21,210 --> 00:08:24,880
Và các phong trào xã hội,
chính trị và tôn giáo khác nữa.
176
00:08:25,047 --> 00:08:27,758
Mỗi khi bạn gặp các cơ hội tôn giáo,
177
00:08:27,841 --> 00:08:31,136
thì bạn chắc chắn cũng sẽ gặp
các cơ hội chính trị.
178
00:08:31,762 --> 00:08:34,723
Jemima Wilkinson là một tiên tri
trong lĩnh vực đó.
179
00:08:34,974 --> 00:08:37,768
Bà ấy phục hồi từ cái chết
với bệnh thương hàn
180
00:08:37,851 --> 00:08:41,188
để tuyên bố bà ấy là vị thần tái sinh,
181
00:08:41,272 --> 00:08:43,649
tên là Public Universal Friend.
182
00:08:44,024 --> 00:08:45,651
Có lẽ đây là lần đầu
183
00:08:45,859 --> 00:08:50,864
người Mỹ từng thấy phụ nữ
rao giảng hay nói trước công chúng.
184
00:08:50,948 --> 00:08:52,741
Một kiểu Mỹ Sinai
185
00:08:52,825 --> 00:08:57,121
nơi mà mọi người nhận được
tất cả các loại thông điệp và giáo điều,
186
00:08:57,204 --> 00:08:59,290
không nhất thiết phải là tôn giáo.
187
00:08:59,373 --> 00:09:01,834
Chu kỳ này lặp đi lặp lại.
188
00:09:01,917 --> 00:09:04,587
Và chúng lan ra ngoài Miền đất Cháy.
189
00:09:04,878 --> 00:09:07,339
Chẳng hạn, đến New York những năm 1930,
190
00:09:07,423 --> 00:09:10,384
hàng chục nghìn người mệnh danh
một người là Father Divine
191
00:09:10,467 --> 00:09:12,177
chính là Chúa trên Trái Đất.
192
00:09:12,636 --> 00:09:15,973
Với tất cả nhân loại, tôi đang phát sóng.
193
00:09:17,224 --> 00:09:20,019
Father Divine được hiểu là
194
00:09:20,102 --> 00:09:24,773
tiền thân của phong trào dân quyền.
195
00:09:24,982 --> 00:09:27,401
Những tín đồ đầu tiên của Father Divine
196
00:09:27,568 --> 00:09:31,405
đã tham gia các cuộc biểu tình
và khiếu nại
197
00:09:31,488 --> 00:09:35,868
và các chiến dịch viết thư
đòi quyền công dân
198
00:09:35,951 --> 00:09:39,580
vào thời điểm mà lời kêu gọi đó
bị cấm ở nước Mỹ.
199
00:09:39,997 --> 00:09:41,165
Nhưng nó đã nổi lên
200
00:09:41,248 --> 00:09:44,168
và khởi đầu kỷ nguyên xã hội chấn động mới
201
00:09:44,835 --> 00:09:47,504
với căng thẳng chủng tộc
nổ ra thành bạo lực
202
00:09:47,588 --> 00:09:49,798
và làn sóng mưu sát chính trị.
203
00:09:51,133 --> 00:09:53,844
Nhiều người coi chiến tranh Việt Nam
là vô đạo đức.
204
00:09:54,345 --> 00:09:56,764
Người dân Mỹ mất niềm tin vào chính phủ,
205
00:09:57,681 --> 00:10:00,601
và bóng ma của cuộc thảm sát hạt nhân
206
00:10:01,143 --> 00:10:03,979
khiến cả quốc gia hỗn loạn như thời chiến.
207
00:10:04,730 --> 00:10:08,025
Điều này thúc đẩy một thế hệ
tìm kiếm các cộng đồng mới
208
00:10:08,192 --> 00:10:09,818
và nguồn ý nghĩa khác.
209
00:10:10,110 --> 00:10:12,279
Và điều chúng tôi thấy lúc đó
210
00:10:12,363 --> 00:10:15,407
là sự nổi dậy của những cá nhân
có sức lôi cuốn,
211
00:10:15,491 --> 00:10:16,325
vài người Mỹ,
212
00:10:16,408 --> 00:10:20,079
nhiều người từ phương Đông,
213
00:10:20,162 --> 00:10:21,705
đặc biệt là ở Ấn Độ.
214
00:10:21,789 --> 00:10:24,166
"Chúng tôi là lãnh đạo chính đáng."
215
00:10:24,291 --> 00:10:25,959
"Chúng tôi có câu trả lời."
216
00:10:26,043 --> 00:10:32,925
Và hiểu biết đó là thuốc giải cho
thời kỳ hỗn loạn mà ta đang sống.
217
00:10:34,718 --> 00:10:37,054
Nhưng hiểu biết đôi khi phải đánh đổi.
218
00:10:38,013 --> 00:10:41,308
Việc tìm kiếm triết lý mới,
219
00:10:41,392 --> 00:10:45,020
những thứ này có sự lôi cuốn mạnh mẽ
từ gốc rễ.
220
00:10:45,104 --> 00:10:47,439
Và đôi khi, mọi người bắt đầu,
221
00:10:47,523 --> 00:10:50,609
kể cả chính các nhà lãnh đạo,
tin vào sự lôi cuốn đó.
222
00:10:50,818 --> 00:10:52,986
Có lỗ hổng trong bản chất con người
223
00:10:53,070 --> 00:10:57,074
mà chủ nghĩa lý tưởng có thể dễ dàng
trở thành chủ nghĩa độc tài.
224
00:10:57,533 --> 00:11:00,244
Sự tự do tôn giáo
giúp đất nước phát triển...
225
00:11:00,327 --> 00:11:01,453
Hãy bước đi.
226
00:11:01,537 --> 00:11:04,373
...lại khiến người Mỹ dễ bị thao túng.
227
00:11:07,292 --> 00:11:08,877
Father Divine bị kết tội
228
00:11:08,961 --> 00:11:11,046
lợi dụng tài chính các tín đồ,
229
00:11:11,171 --> 00:11:13,507
cả việc khiến họ mua khách sạn cho ông,
230
00:11:13,590 --> 00:11:15,592
và lừa đảo di chúc của một bà già.
231
00:11:16,552 --> 00:11:19,179
Một người đã theo dõi và ghi lại tất cả:
232
00:11:20,180 --> 00:11:21,348
Jim Jones.
233
00:11:21,515 --> 00:11:24,393
Jim Jones đã nghiên cứu Father Divine
234
00:11:24,476 --> 00:11:27,146
để học hỏi Father Divine tạo ra
cộng đồng thế nào.
235
00:11:27,688 --> 00:11:29,773
Mong muốn học hỏi từ Divine
236
00:11:29,857 --> 00:11:32,860
thậm chí còn lên
chương trình TV năm 1980.
237
00:11:33,110 --> 00:11:35,696
James Earl Jones đóng vai Father Divine.
238
00:11:35,779 --> 00:11:37,948
Cha duy trì phong trào như thế nào?
239
00:11:38,574 --> 00:11:41,368
Con trai Moses của tôi chăn cừu
như thế nào?
240
00:11:42,244 --> 00:11:43,245
Nhưng cái giá?
241
00:11:43,537 --> 00:11:47,416
Cứ yêu cầu đi và con sẽ được nhận.
242
00:11:47,958 --> 00:11:49,418
Yêu cầu và sẽ được nhận.
243
00:11:49,501 --> 00:11:52,921
Jim Jones đáp ứng một vài công bằng xã hội
244
00:11:53,130 --> 00:11:56,175
rất gần với thông điệp của Father Divine
245
00:11:56,383 --> 00:11:58,761
và anh ta đã thu hút mọi người,
246
00:11:58,927 --> 00:12:00,471
và sau đó, để thao túng.
247
00:12:01,096 --> 00:12:03,515
Và khi sự thao túng đó trở nên tiêu cực,
248
00:12:03,640 --> 00:12:05,100
nó trở thành giáo phái,
249
00:12:05,184 --> 00:12:06,894
theo các nhà khoa học xã hội.
250
00:12:06,977 --> 00:12:10,272
Thực chất nó không phải
là về hệ thống niềm tin.
251
00:12:10,355 --> 00:12:13,317
Nó là hành vi của cả nhóm
252
00:12:13,400 --> 00:12:18,363
và các cách thức được sử dụng
để gây ảnh hưởng và điều khiển
253
00:12:18,655 --> 00:12:21,116
để thao túng và lợi dụng tín đồ.
254
00:12:22,785 --> 00:12:25,788
Charles Manson thuyết phục
tín đồ sát hại chín người
255
00:12:25,871 --> 00:12:27,956
để kích động chiến tranh chủng tộc.
256
00:12:28,081 --> 00:12:32,628
Shoko Asahara ra lệnh cho tín đồ
thải khí độc trong hầm tàu điện Tokyo,
257
00:12:33,170 --> 00:12:34,338
sát hại 13 người.
258
00:12:35,422 --> 00:12:39,051
Và Marshall Applewhite của Heaven's Gate
thuyết phục tín đồ:
259
00:12:39,134 --> 00:12:42,888
Theo định kỳ, khi bạn đạt đến ngưỡng
260
00:12:42,971 --> 00:12:46,391
thì sẽ lên cấp độ mới
261
00:12:46,475 --> 00:12:49,520
vượt qua cấp độ tiến hóa này
262
00:12:49,603 --> 00:12:51,605
lên mức độ tiến hóa đó.
263
00:12:51,814 --> 00:12:54,650
Điều đó khiến nhiều người tự thiến
và tự sát,
264
00:12:54,983 --> 00:12:57,986
với niềm tin họ sẽ tiến hóa
thành dạng sống cao hơn.
265
00:12:58,737 --> 00:13:00,823
Sự cuồng tín vĩnh cửu với giáo phái
266
00:13:01,031 --> 00:13:04,827
xuất phát từ sự bí ẩn về phương thức
thủ lĩnh kiểm soát tín đồ.
267
00:13:05,911 --> 00:13:08,580
Cách thức họ sử dụng
là tâm lý xã hội cơ bản.
268
00:13:08,789 --> 00:13:12,584
Họ sử dụng kỹ thuật gây ảnh hưởng
và kiểm soát hàng ngày.
269
00:13:13,293 --> 00:13:15,671
Là dịch vụ công chúng, tôi xin trình bày
270
00:13:16,046 --> 00:13:20,300
bảy yếu tố truyền bá giáo phái mà
các nhà khoa học xã hội đã nghiên cứu.
271
00:13:20,968 --> 00:13:21,802
Thứ nhất:
272
00:13:22,094 --> 00:13:25,180
Bạn đang trải qua một cuộc chuyển tiếp,
gặp khó khăn.
273
00:13:25,264 --> 00:13:28,016
Tôi là diễn viên nghèo,
không thành công lắm
274
00:13:28,100 --> 00:13:29,643
thời 20 tuổi ở New York
275
00:13:29,726 --> 00:13:32,062
Khi bạn ở trong tình trạng yếu đuối,
276
00:13:32,729 --> 00:13:35,524
bạn sẽ cởi mở hơn để thử làm điều gì mới.
277
00:13:35,607 --> 00:13:39,778
Có thể là lấy về một bài quảng cáo
278
00:13:39,862 --> 00:13:41,655
mà nó ghi, "Đến lớp yoga này."
279
00:13:41,905 --> 00:13:45,367
Buổi thiền định đầu tiên bắt đầu
và tôi cảm nhận được
280
00:13:45,450 --> 00:13:49,204
làn sóng tình yêu và sự kết nối.
281
00:13:49,621 --> 00:13:51,623
Đó là một phần của mời chào mềm.
282
00:13:51,790 --> 00:13:53,250
Tôi có bảng câu hỏi,
283
00:13:53,584 --> 00:13:56,420
về cuộc sống và vũ trụ,
"Bạn có hạnh phúc không?"
284
00:13:56,503 --> 00:13:58,046
Khi bạn thực hiện bước đầu
285
00:13:58,130 --> 00:14:03,385
và đến buổi họp mặt hay nói chuyện
hay thiền định hay nghe giảng Kinh Thánh,
286
00:14:03,468 --> 00:14:05,804
người chiêu mộ sẽ mời bạn quay lại,
287
00:14:05,888 --> 00:14:08,098
và nó cơ bản là quy trình truyền bá.
288
00:14:08,181 --> 00:14:11,852
Chúng tôi mời họ đến trung tâm tu luyện
ở trong rừng,
289
00:14:12,102 --> 00:14:14,021
tôi có thể truyền bá sâu hơn.
290
00:14:14,438 --> 00:14:17,649
Đây là bước đầu tiên
để tạo ra một thực tại mới.
291
00:14:17,941 --> 00:14:20,444
Họ giữ trong môi trường tách biệt...
292
00:14:20,527 --> 00:14:23,739
Không có sách, không TV, không phim ảnh.
293
00:14:23,822 --> 00:14:26,700
...để bảo vệ chúng tôi khỏi thứ
mà bố mẹ gọi là
294
00:14:26,783 --> 00:14:28,201
sự ô nhiễm của thế giới.
295
00:14:28,285 --> 00:14:32,164
Theo thời gian, bạn sẽ bị bọc lại
296
00:14:32,247 --> 00:14:34,499
bởi cái tôi gội là hệ thống tự cô lập.
297
00:14:35,083 --> 00:14:39,004
Cho đến khi mối quan hệ quan trọng nhất
là "Thủ lĩnh tôn kính."
298
00:14:39,504 --> 00:14:43,759
Họ sẽ tôn thờ Sun Myung Moon và/hoặc
gia đình ông ấy:
299
00:14:43,967 --> 00:14:47,554
"Thưa quý vị, đây là
cha mẹ đích thực của loài người,
300
00:14:47,638 --> 00:14:49,389
Đức Cha Sun Myung Moon!"
301
00:14:49,473 --> 00:14:51,516
Bạn đang ở trong nhóm giải đáp
302
00:14:51,600 --> 00:14:53,602
và bạn có thủ lĩnh duy nhất,
303
00:14:53,685 --> 00:14:56,229
người duy nhất dẫn dắt bạn.
304
00:14:56,605 --> 00:14:59,399
Và mọi thứ khác, mọi người khác,
đều sai trái.
305
00:14:59,483 --> 00:15:01,818
Mỗi Chủ nhật, vào 5:00 sáng,
306
00:15:01,902 --> 00:15:05,030
chúng tôi quỳ lạy
bức ảnh Đức Cha và Bà Moon.
307
00:15:05,322 --> 00:15:06,156
Tôi được dạy
308
00:15:06,239 --> 00:15:09,034
phải yêu Đức Cha và Bà Moon
như thể cha mẹ đẻ,
309
00:15:09,117 --> 00:15:11,370
thậm chí hơn cả cha mẹ đẻ.
310
00:15:11,954 --> 00:15:15,123
Thủ lĩnh củng cố niềm tin
bằng cách tạo ra kẻ thù.
311
00:15:15,207 --> 00:15:20,253
Anh ta nói: "Bạn sẽ bị hiếp,
bạn sẽ bị đánh.
312
00:15:20,337 --> 00:15:22,214
Bạn sẽ bị bỏ rơi."
313
00:15:22,297 --> 00:15:26,259
Anh ta kể những điều kinh khủng sẽ xảy ra
nếu tôi rời đi
314
00:15:26,343 --> 00:15:28,428
vì thế giới rất nguy hiểm.
315
00:15:28,512 --> 00:15:33,225
Điều này có nghĩa là về tâm lý, bạn sẽ
cầu cứu thủ lĩnh giáo phái.
316
00:15:33,517 --> 00:15:39,147
Bạn ở trạng thái
luôn phủ nhận lý trí của bản thân mình.
317
00:15:39,231 --> 00:15:40,357
Không còn lý trí.
318
00:15:40,524 --> 00:15:42,901
Người ở trạng thái bất hòa nhận thức,
319
00:15:42,985 --> 00:15:45,195
họ sẽ chọn đi chọn lại giữa
320
00:15:45,278 --> 00:15:46,697
giáo phái hay thủ lĩnh.
321
00:15:46,947 --> 00:15:50,659
Điều đó dẫn đến cách thức
mà thủ lĩnh phát triển quyền lực:
322
00:15:50,742 --> 00:15:52,285
áp lực cộng đồng đơn giản.
323
00:15:52,828 --> 00:15:56,206
Mong muốn cơ bản của con người
được làm một phần cộng đồng
324
00:15:56,289 --> 00:15:58,875
có thể lấn át cả nhận thức về thực tại.
325
00:15:59,126 --> 00:16:02,879
Năm 1951, nhà tâm lý học xã hội
Solomon Asch đã chứng minh
326
00:16:03,046 --> 00:16:05,007
bằng cách đưa sinh viên vào.
327
00:16:05,090 --> 00:16:06,842
Chỉ một người là đối tượng thí nghiệm.
328
00:16:06,925 --> 00:16:08,427
Rất đơn giản:
329
00:16:08,510 --> 00:16:10,387
các bạn nhìn đoạn bên trái
330
00:16:10,470 --> 00:16:12,514
và xác định đoạn nào bên phải
331
00:16:12,597 --> 00:16:13,849
có cùng độ dài.
332
00:16:13,932 --> 00:16:15,183
- Số hai.
- Số hai.
333
00:16:16,101 --> 00:16:16,935
Số hai.
334
00:16:19,479 --> 00:16:20,313
Số hai.
335
00:16:20,856 --> 00:16:24,109
Bảy mươi phần trăm trường hợp
đều đồng ý với đa số,
336
00:16:24,568 --> 00:16:26,987
ngay cả khi câu trả lời của họ là sai.
337
00:16:27,237 --> 00:16:29,031
Đây là áp lực phải thích ứng
338
00:16:29,364 --> 00:16:31,783
các thủ lĩnh sử dụng để thao túng tín đồ.
339
00:16:32,034 --> 00:16:34,286
Đó là điều anh ta làm ở Jonestown.
340
00:16:34,369 --> 00:16:35,912
Anh ta kích động
341
00:16:36,163 --> 00:16:39,207
và để áp lực cộng đồng
làm nốt phần còn lại.
342
00:16:39,416 --> 00:16:42,669
Tất cả để phục vụ ý tưởng
của kẻ tâm thần tự yêu mình.
343
00:16:42,753 --> 00:16:44,379
Ý nói: "Không thể sống thiếu tôi,
344
00:16:44,463 --> 00:16:46,715
tôi sắp chết, thì các người cũng vậy,
345
00:16:47,257 --> 00:16:50,260
và bạn không quan trọng
vì chỉ tôi mới quan trọng."
346
00:16:51,303 --> 00:16:54,514
Khi bọn trẻ ở bên ngoài trại,
347
00:16:54,598 --> 00:16:57,184
thì anh ta ra lệnh cho
các thư ký và hầu cận
348
00:16:57,267 --> 00:16:58,727
bắn chất độc vào miệng,
349
00:16:58,810 --> 00:17:00,604
và anh ta giết những đứa trẻ.
350
00:17:00,687 --> 00:17:02,606
Không cha mẹ nào có thể
351
00:17:02,689 --> 00:17:05,150
ngồi nhìn con mình chết,
352
00:17:05,442 --> 00:17:09,488
mà nghĩ rằng họ có thể quay lại
sống ở nước Mỹ.
353
00:17:13,950 --> 00:17:15,327
Ngày nay, mối đe dọa khác
354
00:17:15,410 --> 00:17:17,788
thúc đẩy mọi người tìm đến lý tưởng mới.
355
00:17:18,538 --> 00:17:20,624
Xuất hiện dịch bệnh cách ly xã hội
356
00:17:20,707 --> 00:17:23,585
nghiêm trọng tới mức
gây hại sức khỏe cộng đồng
357
00:17:23,668 --> 00:17:24,544
trên thế giới.
358
00:17:24,878 --> 00:17:26,088
Chuyên gia y tế cho rằng
359
00:17:26,171 --> 00:17:29,716
sự cô đơn đang trở thành khủng hoảng
sức khỏe cộng đồng ở Úc.
360
00:17:29,800 --> 00:17:33,053
Nước Mỹ đang nỗ lực kiểm soát
dịch bệnh cô đơn.
361
00:17:33,136 --> 00:17:35,680
Chính phủ bổ nhiệm
một bộ trưởng cho sự cô đơn.
362
00:17:35,764 --> 00:17:39,559
Có 800.000 đến 900.000 người trung niên
363
00:17:39,643 --> 00:17:41,436
đã tự cách ly khỏi xã hội.
364
00:17:42,479 --> 00:17:45,857
Người ta không nhất thiết
phải có một cộng đồng
365
00:17:45,941 --> 00:17:47,984
ở cấp độ gia đình, nhà thờ,
366
00:17:48,068 --> 00:17:49,194
ở cấp độ dân cư.
367
00:17:49,486 --> 00:17:51,905
Khi ngày càng ít người có tôn giáo
368
00:17:52,030 --> 00:17:53,990
và các nhóm họp mặt cộng đồng,
369
00:17:54,366 --> 00:17:56,910
cộng đồng ảo đang lấp đầy khoảng trống đó.
370
00:17:57,202 --> 00:17:59,412
Điều mà Internet đã làm là
371
00:17:59,830 --> 00:18:02,666
lần đầu tiên trong lịch sử loài người,
372
00:18:03,041 --> 00:18:07,963
khiến định nghĩa về cộng đồng
không còn bị ràng buộc về mặt địa lý.
373
00:18:08,171 --> 00:18:12,759
Chúng tôi đang tìm những nhóm nhỏ
tập trung vào cá nhân
374
00:18:12,843 --> 00:18:14,177
của những người cùng tư tưởng
375
00:18:14,261 --> 00:18:16,429
ủng hộ chúng tôi và con người chúng tôi.
376
00:18:16,513 --> 00:18:19,349
Điều này đã dẫn đến thế hệ
thủ lĩnh trực tuyến
377
00:18:19,432 --> 00:18:23,019
sử dụng các công cụ truyền thông
để thu hút các tín đồ ảo.
378
00:18:23,103 --> 00:18:23,937
Bạn cảm thấy
379
00:18:24,020 --> 00:18:26,898
như thể tự nặn bàn tay mình
với đất sét của mình,
380
00:18:26,982 --> 00:18:27,816
đó là sự thực.
381
00:18:27,899 --> 00:18:30,318
Nơi duy nhất bạn có được thứ bạn tìm kiếm
382
00:18:30,402 --> 00:18:32,320
là ngay bên trong bạn.
383
00:18:32,404 --> 00:18:35,490
Bạn chấp nhận bản thân, 100%,
con người bạn.
384
00:18:35,574 --> 00:18:38,118
Nếu có người không thích,
họ có thể biến đi.
385
00:18:38,201 --> 00:18:42,414
Bạn có thể phổ biến thông tin
nhanh chóng cho một nhóm tín đồ
386
00:18:42,497 --> 00:18:45,417
nếu bạn ở trong phòng
dù không có kết nối xã hội.
387
00:18:45,500 --> 00:18:48,003
Với quy mô của Internet, bạn có thể
388
00:18:48,420 --> 00:18:50,922
tìm một cộng đồng với đủ các thể loại.
389
00:18:51,006 --> 00:18:54,092
Và khả năng ủng hộ đó có thể rất mạnh mẽ.
390
00:18:54,176 --> 00:18:55,927
Teal Swan là một điển hình.
391
00:18:56,011 --> 00:18:59,347
Một số người thực sự dùng nỗi buồn
để tránh việc tự sát.
392
00:18:59,431 --> 00:19:00,932
Cô ấy thu hút rất nhiều
393
00:19:01,016 --> 00:19:04,019
từ lời khuyên cho người đau khổ và cô đơn.
394
00:19:04,227 --> 00:19:06,897
Tự sát chính là ấn nút làm lại.
395
00:19:06,980 --> 00:19:09,649
Nó vốn không phải là
quyết định tốt hay xấu
396
00:19:10,108 --> 00:19:12,777
Vài người buộc tội Teal
là thủ lĩnh giáo phái trực tuyến,
397
00:19:12,944 --> 00:19:14,029
và cô đã phủ nhận,
398
00:19:14,112 --> 00:19:17,324
dù thừa nhận
có "công thức hoàn hảo cho giáo phái."
399
00:19:17,407 --> 00:19:19,618
"Người đau khổ cần tôi chấp thuận.
400
00:19:19,784 --> 00:19:21,494
Họ sẽ làm bất cứ gì tôi nói."
401
00:19:21,620 --> 00:19:24,289
Và các tính năng
của các diễn đàn trực tuyến
402
00:19:24,372 --> 00:19:25,790
khiến người mềm yếu lạc lối.
403
00:19:26,124 --> 00:19:28,793
Bạn xem một video và YouTube sẽ gợi ý thêm
404
00:19:28,877 --> 00:19:32,380
và có thể dẫn đến vòng xoáy cực đoan.
405
00:19:32,631 --> 00:19:34,007
Và không gian trực tuyến,
406
00:19:34,090 --> 00:19:35,133
như bảng tin,
407
00:19:35,217 --> 00:19:38,220
tạo ra cộng đồng như giáo phái
không cần thủ lĩnh.
408
00:19:38,303 --> 00:19:40,263
Những phong trào này giải đáp,
409
00:19:40,347 --> 00:19:41,264
và tạo ra ngôi nhà,
410
00:19:41,348 --> 00:19:42,766
tạo ra người nghe.
411
00:19:43,141 --> 00:19:45,977
Những người mềm yếu dễ dàng
tìm đến nội dung này.
412
00:19:46,102 --> 00:19:49,231
Thường có mời chào mềm với nội dung
ít cực đoan hơn,
413
00:19:49,522 --> 00:19:52,567
như một diễn đàn cho đàn ông giải tỏa
vấn đề sinh lý
414
00:19:52,817 --> 00:19:54,903
có thể dẫn đến thực tại mới,
415
00:19:55,237 --> 00:19:57,364
trầm trọng hóa bởi kẻ thù bên ngoài,
416
00:19:57,656 --> 00:19:59,324
và áp lực cộng đồng.
417
00:19:59,699 --> 00:20:02,035
Mọi người thúc giục nhau trả thù.
418
00:20:02,118 --> 00:20:04,871
Chỉ vì họ không có không gian vật chất
419
00:20:04,955 --> 00:20:08,291
không có nghĩa những giáo phái ngày nay
mất đi quyền lực.
420
00:20:08,625 --> 00:20:12,128
Vài năm qua, những cảnh tượng này
làm thế giới kinh hoàng.
421
00:20:12,212 --> 00:20:16,049
Kẻ nổ súng ở Santa Barbara, Elliot Roger,
để lại đe dọa lên mạng.
422
00:20:16,132 --> 00:20:18,927
Hắn đâm và bắn sáu người đến chết.
423
00:20:19,135 --> 00:20:22,389
Những diễn đàn này
dẫn đến bạo lực thể xác.
424
00:20:22,472 --> 00:20:25,684
Một xe tải tông vào dòng người trên phố
ở Toronto.
425
00:20:25,767 --> 00:20:27,519
Incel là cộng đồng trực tuyến
426
00:20:27,602 --> 00:20:30,647
những người tuyệt vọng với phụ nữ.
427
00:20:30,814 --> 00:20:32,399
Vài phút trước vụ Toronto,
428
00:20:32,732 --> 00:20:35,151
người đã kêu gọi 4chan,
429
00:20:35,485 --> 00:20:36,778
thư của hắn,
430
00:20:36,945 --> 00:20:38,697
gửi người gọi là trung sĩ,
431
00:20:38,780 --> 00:20:40,699
như thể là cấp trên của hắn.
432
00:20:41,116 --> 00:20:43,952
Vụ nổ súng ở New Zealand,
một nhà thờ Hồi giáo,
433
00:20:44,035 --> 00:20:45,704
khiến hàng chục người chết,
434
00:20:45,787 --> 00:20:49,207
và tay súng phát sóng trực tiếp
lên mạng xã hội.
435
00:20:49,791 --> 00:20:52,585
Và kẻ tấn công khoe khoang
với cộng đồng của hắn
436
00:20:52,669 --> 00:20:53,837
về vụ giết người
437
00:20:54,671 --> 00:20:57,340
được ủng hộ nhiệt liệt
bởi cộng đồng của hắn.
438
00:20:57,841 --> 00:21:01,553
Một người rơi vào thực tại không kém
so với giáo phái vật chất.
439
00:21:01,678 --> 00:21:03,680
Những giáo phái trực tuyến này
440
00:21:03,763 --> 00:21:07,726
tạo ra cho những người tin rằng
họ tách biệt với xã hội chung
441
00:21:07,809 --> 00:21:10,645
một câu chuyện khác, kịch bản khác
để đi theo.
442
00:21:11,479 --> 00:21:15,608
Dù câu chuyện khác được xây dựng
trên mạng hay trong thế giới vật chất,
443
00:21:15,817 --> 00:21:17,902
với lời hứa về công lý xã hội
444
00:21:18,028 --> 00:21:21,281
hay lời hứa về con người tốt,
hạnh phúc, thành đạt hơn,
445
00:21:21,614 --> 00:21:23,533
đều sử dụng cùng cách thức
446
00:21:23,616 --> 00:21:25,452
và vô cùng khó để thoát ra.
447
00:21:26,161 --> 00:21:29,539
Thật khó rời khỏi giáo phái
vì nó là cả thế giới của bạn.
448
00:21:29,622 --> 00:21:32,625
Dần dần, phần lớn các tín đồ
sẽ tự thoát ra,
449
00:21:33,126 --> 00:21:34,169
khi họ nhận ra
450
00:21:34,252 --> 00:21:36,963
thủ lĩnh sáng suốt của họ
không sáng suốt lắm.
451
00:21:37,088 --> 00:21:38,173
Nó rất tầm thường
452
00:21:38,256 --> 00:21:42,427
với anh ta khi nói đến ngày tận thế.
453
00:21:42,510 --> 00:21:46,056
Nếu nhìn lại, anh ta không nhất quán.
454
00:21:46,139 --> 00:21:48,141
Hoặc khi họ nhận ra người dẫn dắt
455
00:21:48,224 --> 00:21:49,184
là đạo đức giả.
456
00:21:49,267 --> 00:21:51,561
Họ đều thề nguyện độc thân,
457
00:21:51,770 --> 00:21:53,396
giả vờ như vẫn giữ lời thề.
458
00:21:53,480 --> 00:21:54,564
Ngay cả Muktananda,
459
00:21:54,647 --> 00:21:55,815
sau đó tôi mới biết
460
00:21:55,899 --> 00:22:00,278
ông ta là một kẻ săn mồi tình dục
rất nồng nhiệt và phi thường.
461
00:22:00,612 --> 00:22:03,073
Hoặc khi viễn cảnh thực tế của họ đổ vỡ.
462
00:22:03,490 --> 00:22:04,824
Bố tôi mất rồi.
463
00:22:04,908 --> 00:22:08,036
Ban lãnh đạo cho phép tôi
đến đám tang của ông ấy.
464
00:22:08,119 --> 00:22:10,288
Khi rời khỏi tình cảnh
465
00:22:10,747 --> 00:22:13,458
và nhìn mọi thứ ở góc độ khác,
466
00:22:13,541 --> 00:22:16,711
tôi nghĩ, "mình phải thoát ra
467
00:22:16,795 --> 00:22:18,296
và phải đưa con mình ra."
468
00:22:18,380 --> 00:22:21,925
Ý tưởng rời bỏ giáo phái
và đi vào thế giới đó
469
00:22:22,467 --> 00:22:24,260
rất đáng sợ.
470
00:22:24,511 --> 00:22:26,262
Tôi nhớ có lần sợ qua đường
471
00:22:26,346 --> 00:22:29,808
vì tôi sợ rằng, Chúa sẽ lấy mạng tôi.
472
00:22:29,891 --> 00:22:34,521
Nó rất khó vì bạn không quen
tự mình quyết định.
473
00:22:34,604 --> 00:22:38,233
Khoảng bảy hay tám năm trước,
tôi đến câu lạc bộ sách
474
00:22:38,316 --> 00:22:41,986
và nó gợi cảm xúc vì những câu,
"Bạn nghĩ gì về cuốn sách này?"
475
00:22:42,404 --> 00:22:47,700
Và tôi bị kích động
và không thể nói một từ,
476
00:22:47,784 --> 00:22:48,827
và không đến nữa.
477
00:22:49,077 --> 00:22:51,329
Những người tôi yêu, điều tôi tin,
478
00:22:51,413 --> 00:22:54,958
đột nhiên trở thành sự dối trá.
479
00:22:55,583 --> 00:22:58,169
Rồi bạn trở nên ghét chính bản thân mình.
480
00:22:58,253 --> 00:22:59,671
Nó sẽ rất mệt mỏi,
481
00:22:59,879 --> 00:23:02,882
và hy vọng người đó sẽ có một nơi an toàn
482
00:23:02,966 --> 00:23:04,467
để lấy lại tinh thần.
483
00:23:04,551 --> 00:23:06,386
Vụ bắt giữ Keith Raniere
484
00:23:06,469 --> 00:23:10,849
đã giúp Catherine và India Oxenberg
bắt đầu quá trình hồi phục.
485
00:23:10,932 --> 00:23:14,477
Sau cùng, chúng ta được đoàn tụ.
486
00:23:14,727 --> 00:23:15,603
Nó là cả quá trình.
487
00:23:15,687 --> 00:23:17,814
Cô ấy hiểu rằng nó đã gây ra hậu quả
488
00:23:17,897 --> 00:23:19,232
và cô ấy không tan vỡ,
489
00:23:19,441 --> 00:23:21,860
nhưng cũng không phải là bình an vô sự.
490
00:23:22,068 --> 00:23:24,320
Có những phần trong tôi cần loại bỏ,
491
00:23:24,404 --> 00:23:25,530
chúng quay lại,
492
00:23:25,613 --> 00:23:27,782
và nghe thật buồn cười,
493
00:23:27,866 --> 00:23:30,243
nhưng tôi bắt đầu ngắm chim
494
00:23:30,577 --> 00:23:32,829
và đó là một thói quen cũ của tôi.
495
00:23:33,163 --> 00:23:36,583
Bản năng sinh tồn của tôi vẫn còn đó.
496
00:23:36,833 --> 00:23:39,961
Và dù tôi phải đánh đổi
điều gì để sống sót,
497
00:23:40,044 --> 00:23:41,880
tôi cũng phải giữ lại điều đó.
498
00:23:41,963 --> 00:23:43,548
Bạn tìm người lập dị khác.
499
00:23:43,631 --> 00:23:47,135
Bạn tìm đến những người
có vẻ hơi khác thường.
500
00:23:47,218 --> 00:23:48,845
Tôi là một nghệ sĩ, nên...
501
00:23:49,512 --> 00:23:51,681
Nhiều nghệ sĩ...lập dị, phải không?
502
00:23:51,764 --> 00:23:53,641
Đi một ngày đàng, học một sàng khôn,
503
00:23:53,725 --> 00:23:57,479
bạn nhận ra, "Không có gì phải sợ cả,"
504
00:23:57,562 --> 00:24:00,064
và tôi vẫn đang học hỏi.
505
00:24:00,565 --> 00:24:03,943
Tôi bắt đầu lại từ con số không
từ cuối những năm 20 tuổi.
506
00:24:04,235 --> 00:24:07,405
Tôi cảm thấy tôi vẫn còn khả năng
học những điều mới
507
00:24:07,489 --> 00:24:09,449
mà nhiều người không thể
508
00:24:09,824 --> 00:24:12,118
và tôi nghĩ đó là vì tôi muốn học,
509
00:24:12,494 --> 00:24:14,287
vì trước đây không được học.
510
00:24:14,913 --> 00:24:16,998
Tôi quyết định, khi 21 hay 22 tuổi,
511
00:24:17,081 --> 00:24:21,294
vào thời điểm nào đó trong đời,
tôi thực sự muốn,
512
00:24:21,377 --> 00:24:24,380
có thể cho đi và giúp đỡ mọi người
513
00:24:24,464 --> 00:24:26,841
theo cách mà tôi không có khi thoát khỏi.
514
00:24:26,925 --> 00:24:29,010
Dạy rằng họ có thể tự quyết định,
515
00:24:29,093 --> 00:24:31,012
làm điều gì tốt cho bản thân,
516
00:24:31,095 --> 00:24:33,223
và họ có thể độc lập như thế.
517
00:24:33,389 --> 00:24:34,724
Tôi là người sống sót,
518
00:24:34,807 --> 00:24:37,393
và kể từ đó,
519
00:24:37,810 --> 00:24:40,396
tôi cảm thấy mỗi ngày tôi sống...
520
00:24:40,480 --> 00:24:42,690
là một ngày tôi cười vào mặt Jim.
521
00:24:43,107 --> 00:24:47,237
Laura Kohl quay lại Guyana năm 2018
với những người Jonestown sống sót,
522
00:24:47,445 --> 00:24:49,656
những người may mắn ở xa Jonestown
523
00:24:49,739 --> 00:24:51,199
vào ngày bi kịch xảy ra.
524
00:24:52,242 --> 00:24:54,702
Có một điều chưa được nói rõ.
525
00:24:55,411 --> 00:24:58,873
Nó không phải chuyện Jim Jones
và nhiều người.
526
00:24:58,957 --> 00:25:01,543
Mà nó là chuyện 917 người và một kẻ điên.
527
00:25:12,971 --> 00:25:14,973
Biên dịch: Ngoc-Van Vu